การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกคร

การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซ *

The comparative study on political system,
election, political party and electoral
management bodies in ASEAN

พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์**
punchada.sir@mahidol.ac.th

Abstract
This project examines the influence of political systems on party systems, electoral systems,
political participation, and the functions of electoral management bodies in ASEAN members. The
ten ASEAN states have distinctive political backgrounds. These differences result in the uniqueness
of governmental models and political settings in each country. To understand how the political
system influences the formation of political settings, this project divides the ten member states into
three different groups based on the type of government: democracy, authoritarianism, and
communism. The research results reveal that although the ten ASEAN members are governed by
different types of governments, this political diversity has not weakened their capacity for
cooperation. Since their foundation, ASEAN states have gradually expanded and strengthened their
interactions in important sectors, including security, economics, and social organizations.

Keywords: ASEAN, political party, election, election commission, political system

*งานววิจยจั ฉบจับนรีต ไดด้รจับการสนจับสนล นจากสสานจักงานคณะกรรมการการเลมือกตจัตง

* คณะสจังคมศาสตรค์ และมนล ษยศาสตรค์ มหาววิทยาลจัยมหวิ ดล

ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 149

การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน

บทคจัดยลุ่อ
งานววิจยจั ฉบจับนรีต ผผวด้ วิจยจั มลลุ่งเนด้นศศึกษาลจักษณะและความแตกตลุ่างในระบบการเมมืองการปกครอง รวมทจัตง ระบบเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง ของประเทศสมาชวิกอาเซรียน
ทจัตง 10 ประเทศ เนมืที่องจากประเทศสมาชวิกอาเซรียนทจัตง 10 ประเทศ มรีพตมืนฐานทางสจังคม การเมมือง และเศรษฐกวิจทรีที่แตกตลุ่างกจันแตลุ่หากยจังสามารถมารวมตจัวกจันเพมืที่อกลุ่อตจัตง
สมาคมแหลุ่งภผมวิภาคหรมื ออาเซรียนไดด้ และยจังพจัฒนารลุ่ วมกจันมาอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง ดจังทรีที่นกจั ววิชาการจสานวนมากกลลุ่าววลุ่า อาเซรียนนจัต นกลุ่อสรด้างตจัวดด้วยความเปป็ นหนศึที่งเดรียวบนความแตก
ตลุ่าง หรมื อ “unity
in diversity” ดจังนจัตนในการศศึกษา ระบบการเมมืองการปกครองของประเทศสมาชวิกอาเซรียน ผผวด้ วิจยจั ไดด้แยกศศึกษาประเทศตลุ่างๆตามพมืตนฐานทางระบบ
การเมมืองการปกครองเปป็ นสสาคจัญ โดยในการศศึกษาครจัต งนรีต ผวผด้ วิจยจั ไดด้แบลุ่งกลลลุ่มประเทศในการศศึกษาการเมมือง การปกครองของทจัตง 10 ประเทศโดยยศึดหลจัก ระบบการเมมืองการ
ปกครอง (political system) คมือ ระบบ การปกครองแบบประชาธวิปไตย อสานาจนวิยม และคอมมวิวนวิสตค์ ผลการววิจยจั แสดงใหด้เหป็นวลุ่า แมด้ระบบการเมมือง จะมรีความแตก
ตลุ่างกจันประเทศสมาชวิกอาเซรียนกป็ยงจั สามารถรลุ่ วมมมือกจันในการขยายความรลุ่ วมมมือสผลุ่ดาด้ นตลุ่างๆ ทจัตงทางดด้านความมจันที่ คง เศรษฐกวิจ และสจังคม จนถศึงปจัจจลบนจั

คสาสสาคจัญ: อาเซรียน, พรรคการเมมือง, การเลมือกตจัตง, องคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง, ระบบการเมมือง

ความนสา ทจัตงการปกครองในระบอบประชาธวิปไตย สจังคมนวิยม เผดป็จการทหาร และระบบ

ภผมวิภาคอาเซรียนในปจั จจลบนจั เปป็ นทรีที่ตต งจั ของ ประเทศตลุ่าง ๆ รวมทจัตงสวิต น
11 ประเทศ โดย 10 ประเทศ เปป็ นสมาชวิกกลลลุ่มอาเซรียน (ASEAN) ประกอบ
ดด้วย ราชอาณาจจักรกจัมพผชา ราชอาณาจจักรไทย เนการา บรผ ไนดารล สซาลาม
สาธารณรจัฐแหลุ่งสหภาพเมรียนมา สาธารณรจัฐฟวิ ลวิปปวิ นสค์ สหพจันธรจัฐมาเลเซรีย
สาธารณรจัฐ ประชาธวิปไตยประชาชนลาว สาธารณรจัฐสจังคมนวิยม เวรียดนาม
สาธารณรจัฐสวิ งคโปรค์ และสาธารณรจัฐ อวินโดนรีเซรีย และอรีก 1 ประเทศทรีที่ยงจั ไมลุ่ไดด้เขด้า
เปป็ น สมาชวิกอาเซรียน คมือ สาธารณรจัฐประชาธวิปไตยตวิมอรค์ เลสเต หรมื อ ตวิมอรค์ตะวจัน
ออก (Democratic Republic of Timor-Leste, East
Timor) มรีประชากรรวมกจันทจัตงสวิตน โดยประมาณ 550 ลด้านคน มรีระบบความ
เชมืที่อ ศาสนา ทรีที่หลากหลาย นอกจากนรีต ยงจั มรีความหลากหลายทาง ชาตวิพนจั ธลค์ ภาษา
ประวจัตวิศาสตรค์ และวจัฒนธรรม รวมทจัตง ความแตกตลุ่างของระบบการเมมืองและ
เศรษฐกวิจ ซศึที่งมรี
เศรษฐกวิจแบบทลนนวิยม เปป็ นตด้น ภผมวิภาคนรีต จศึงไดด้รจับความสนใจจากประชาคมโลก และ
ประเทศมหาอสานาจอยลุ่างมากตจัตงแตลุ่อดรีตจนถศึง ปจัจจลบนจั
ความหลากหลายดจังกลลุ่าวของแตลุ่ละประเทศ สมาชวิกอาเซรียน รวมทจัตง
อวิทธวิพลจากการตกเปป็ นเมมือง ขศึตนในอดรีต สลุ่งผลใหด้ประเทศในภผมวิภาคในปจั จจลบนจั มรี
ลจักษณะการเมมืองการปกครองทรีที่แตกตลุ่างกจัน นอกจากระบบการเมมือง และสจังคมทรีที่ตลุ่าง
กจันดจังกลลุ่าว ยจังสลุ่งผลตลุ่อระบบเศรษฐกวิจ รวมทจัตงความเจรวิ ญทาง เศรษฐกวิจของแตลุ่ละ
ประเทศในภผมวิภาคยจังมรีระดจับทรีที่ แตกตลุ่างกจัน อรีกดด้วย (Kuhonta, Erik. et al.
2008)
อยลุ่างไรกป็ดรี ความแตกตลุ่างบนพมืตนฐานทาง การเมมืองของประเทศ
สมาชวิกอาเซรียนทจัตง 10 ประเทศ มวิไดด้เปป็ นอลปสรรคตลุ่อการรวมตจัวกจันเพมืที่อจจัดตจัตง และ

150 วารสารสจังคมศาสตรค์ คณะรจัฐศาสตรค์ จลฬาลงกรณค์มหาววิทยาลจัย

 พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์

พพฒนาสมาคมแหหงภภมมภาคขขขน ดพหงททหนพกวมชาการ ผผเด้ ชรีที่ยวชาญอาเซรียน ของอาเซทยนในเวททโลกไดอ

ข ทกดวข ย

จสานวนมากกลลุ่าววลุ่า อาเซรียน นจัตน มรีลกจั ษณะ “unity in diversity” หรมื อความเปป็ นอจัน ในการศขกษาวมจพยเปรท ยบเททยบ ระบบ การเมมองการ
หนศึที่ง อจันเดรียวกจันบนความแตกตลุ่าง กลลุ่าวคมือ ความแตกตลุ่าง ดจังกลลุ่าวไมลุ่ไดด้เปป็ น ปกครอง การเลมอกตพงข พรรคการเมมอง และองคก
ค รจพดการเลมอกตพงข
อลปสรรคสสาคจัญในการรวมตจัวกจันของ ชาตวิสมาชวิก อยลุ่างไรกป็ดรีมรีนกจั ววิชาการบางกลลลุ่มทรีที่ ห ประเทศอาเซทยน ครจัตงนรีต ผผวด้ วิจยจั ไดด้แยกการศศึกษาววิเคราะหค์ประเดป็น
ของกลอม

อาจมรี แนวควิดแตกตลุ่างกลลุ่าววลุ่า ความแตกตลุ่างโดยเฉพาะใน โครงสรด้างทางการเมมือง ตลุ่างๆ ในอาเซทยนตามพมขนฐานทางระบบการเมมองการปกครอง ของ

ของประเทศสมาชวิกอาเซรียนนจัตน เปป นออปสรรคสาส คพญตอ

ห การพพฒนาองคค ห ะประเทศเปป นสาส คพญเพมหอใหขเกมดความเขขาใจ ไดขชพดเจนยมงห ขขขน
แตล
โดยงานวมจพยนทข ไดจข พ ดแบงห กลอม
ห ประเทศ ในการศขกษาการเมมองการ
ค รในระดพบภภมมภาคอมหนๆ
ระดพบภภมมภาคนทข ใหขรอดหนขาเหมมอนองคก
ปกครองของประเทศสมาชมก อาเซทยนทพงข 10 ประเทศโดยยขด
ในปท พ.ศ. 2558 ประเทศสมาชมกอาเซทยน
หลพก ระบบการเมมอง การปกครอง (political system)
พยายามผลพกดพนการเปมดประชาคมอาเซทยน หรม อ ASEAN
ข ข เนมืที่องจากระบบการเมมืองการปกครองทรีที่แตกตลุ่างกจัน ในแตล
เปป นสาส คพญ ทพงนท ห ะ
community ซขหงมทจอดมองห หมายสาส คพญในการ ผลจักดจันความรลุ่ วม
ข สามารถอธมบายไดขถขงรภ ปแบบการ เลมอกตพงข การจพดการ
ประเทศนพน
มมือทางดด้านการเมมือง เศรษฐกวิจ และ สพ งคมใหขเปป นเอกภาพรหวมกพน
การเลมอกตพงข ระบบพรรคการเมมอง การมทสวห นรหวมทางการเมมอง
ระหวาห งประเทศสมาชมก หากประชาคมอาเซทยนพพฒนาไดอ
ข ยาห ง
ของประชาชน รวมทพงข บทบาทและหนขาททหขององคก
ค รจพดการเลมอก
ห เนมห องใน ทอกดาข น ทพงด
ตอ ข าข นการเมมองและความมพหนคง ดาข น
ข กดวข ย โดยสามารถแบงห ระบบการเมม องการปกครองของ
ตพงอท
ข จะชวห ยผลพกดพนใหข อาเซทยนมท
เศรษฐกมจ และดขานสพ งคม แลขวนพน
ประเทศอาเซรียนทจัตง 10 ประเทศ ออกไดด้เปป็ น 3 รผ ปแบบ ตามแสดงในตารางดด้านลลุ่าง
ความแขปงแกรหงมากขขขน และยพงเพมหมบทบาท
1

ตารางทรีที่ ระบบการเมมองการปกครองในประเทศสมาชมกอาเซทยน 1
รผ ปแบบการเมมือง ประชาธวิปไตยแบบไมลุ่เสรรี อสานาจนวิยม คอมมวิวนวิสตค์
2
การปกครอง (illiberal democracy) (authoritarianism) (communism)

รจัฐสภา ไทย เมรียนมา มาเลเซรีย กจัมพผชา เวรียดนาม

ประธานาธวิบดรี อวินโดนรีเซรีย ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ - -
กศึที่งรจัฐสภาหรมื อกศึที่งประธานาธวิบดรี - สวิ งคโปรค์ ลาว
สมบผรณาญาสวิ ทธวิราช - บรผ ไน -

1 การจจัดประเภทการเมมืองการปกครองในงานววิจยจั ฉบจับนรีต ยศึดหลจักการปกครองแบบประชาธวิปไตยของ Robert Dahl (1989) และ ขด้อมผล

พมืตนฐานเกรีที่ยวกจับหลจักการประชาธวิปไตย โดย Freedom House
2จากการจจัดลสาดจับของ Global Democracy Ranking อวินโดนรีเซรียมรีลาส ดจับในเรมืที่ องการพจัฒนาประชาธวิปไตยดรีขตศึนอยลุ่างตลุ่อเนมืที่องตจัตงแตลุ่ การเปลรีที่ยนแปลงการ
ปกครอง ในปรี พ.ศ. 2556 อวินโดนรีเซรีย จจัดอยผใลุ่ นลสาดจับทรีที่ 67 ไทยอยผใลุ่ นลสาดจับทรีที่ 65 ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ อยผใลุ่ นลสาดจับทรีที่ 55 และมาเลเซรีย อยผใลุ่ นลสาดจับทรีที่ 75 ในปรี นรีต หากมรีการจจัดลสาดจับ
ประเทศไทยนลุ่าจะมรีลาส ดจับทรีที่ตที่าส ลงเนมืที่องจากมรีการรจัฐประหารเมมืที่อตด้นปรี พ.ศ. 2557

ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 151

การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน

ภายใตขความแตกตาห งทางการเมมองการปกครองของ ประเทศ การเมมองการปกครองของประเทศสมาชมกอาเซทยน

สมาชมกอาเซทยนทพงข 10 ประเทศ นสามาซขหง ความแตกตาห งของ
หลจังจากศศึกษาเอกสารทรีที่เกรีที่ยวขด้อง คณะววิจยจั ไดด้สจัมภาษณค์บลคลากร และ
องคป
ค ระกอบตาห ง ๆ ทางการเมมอง คมอ รภ ปแบบและระบบ
ผผเด้ ชรีที่ยวชาญในเรมืที่ องการเมมือง การปกครองในประเทศสมาชวิกอาเซรียน ผผใด้ หด้สจัมภาษณค์
พรรคการเมมอง ระบบเลมอกตพงข การมทสวห นรหวมทางการเมมอง รวม
ประกอบดด้วย เจด้าหนด้าทรีที่และ/หรมื อขด้าราชการจาก องคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงของแตลุ่ละ
ข าส นาจ และหนขาททห ขององคก
ทพงอ ค รจพดการเลมอกตพงข จขงนสามาสภ ก
ห าร
ประเทศนจักววิชาการ ทรีที่ศศึกษาการเมมือง การปกครองและระบบเลมือกตจัตง จาก
ศขกษา เปรท ยบเททยบระบบการเมมองการปกครองของประเทศ
ห อาเซทยนททหมท
มหาววิทยาลจัยตลุ่างๆ ในอาเซรียน รวมทจัตงนจักววิจยจั ตาห งชาตมนอกกลอม
สมาชวิกอาเซรียน ตลุ่อองคค์ประกอบทางการเมมืองทรีที่สาส คจัญ ข
เหลาห นพน โดยมท
ความเชทหยวชาญการเมมอง ของประเทศสมาชมกอาเซทยนแตล
ห ะ
วพตถอประสงคค 4 ประการ ดพงนทข
ค รอมสระททหทาส งานเกทหยวขของกพบ
ประเทศ และ บอคลากรจากองคก
1. เพมหอศขกษาเปรท ยบเททยบระบบการเมมอง การ
พรรค การเมมืองและการเลมือกตจัตงในอาเซรียน เพมืที่อใหด้ไดด้ขอด้ มผลทรีที่ ชพดเจนและถภก
ข
ปกครอง และการเลมอกตพงของกลอ ห ประเทศ อาเซทยน 10
ม
ตของ เปป นไปในทมศทางเดทยวกพบการศขกษา เอกสารททหเกทห ยวขของใน
ประเทศ
ข ซขหงปรากฏผลการศขกษา ดพงนทข
เบมของตน
2. เพมหอศขกษาความสพ มพพนธขค องรภ ปแบบ การเมมองการ
ปกครอง รวมทพงรภ ข ปแบบสพ งคม และ
วจัฒนธรรมในแตลุ่ละประเทศ ตลุ่อการออกแบบระบบ
ข
เลมอกตพงของแต ล
ห ะประเทศ ก า ร เ ป รรี ย บ เ ทรี ย บ ร ะ บ บ ก า ร เ มมื อ ง การปกครอง การเลมือกตจัตงและองคค์กร จจัดการเลมือกตจัตง
3. เพมืที่อศศึกษาเปรรี ยบเทรียบระบบเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน 10 ประเทศ
ทพงข 10 ประเทศในภภมมภาควาห สะทขอนความตของการของ
ประชาชนทอกกลอม ม ธม
ห ไดขมากนขอยเพทยงใดและการออกไป ใชขสท 1. ระบบการเมมืองการปกครองของกลลลุ่ม ประเทศอาเซรียนทจัตง 10 ประเทศ
ข
เลมอกตพงของประชาชนมากน ข อยเพทยงใด สามารถแยกเปป็ น 3 รผ ปแบบการเมมืองการปกครอง
4. เพมหอศขกษาปพญหาและออปสรรคของระบบ
จากการศขกษาพบวาห ประเทศสมาชมกอาเซทยน ทพงข 1 0
ข ห มทใชขอยภ ให นแตล
เลมอกตพงทท ห ะประเทศ ประเทศมทรภปแบบการพพฒนาการเมมอง การปกครองทรีที่แตกตลุ่างกจัน และ

สาส หรพบในการศขกษาวมจพยเปรท ยบเททยบครพงข นทข คณะวมจพย เปป็ นทรีที่นลุ่าสนใจวลุ่า แมด้แตลุ่ละประเทศจะมรีรผปแบบการเมมืองการปกครองทรีที่ แตกตลุ่างกจัน

ไดศ ข ษาวมจพยในเชมงคอณภาพโดยศขกษาจาก เอกสารทรีที่เกรีที่ยวขด้องเปป็ น

ข ก แตลุ่หากยจังสามารถรวมกลลลุ่มกจันในระดจับ ภผมวิภาคทรีที่มรีการพจัฒนามาเปป็ นระยะเวลา

สสาคจัญ ทจัตงภาษาไทย ภาษา อจังกฤษ และภาษาราชการของประเทศสมาชวิกอาเซรียน ยาวนานไดด้ เปป็ นอยลุ่างดรี ซศึที่งแตกตลุ่างจากการรวมกลลลุ่มในระดจับ

บางประเทศ เอกสารดพงกลาห วประกอบดขวยหนพงสมอ บทความววิชาการ

บทความวารสาร หนจังสมื อพวิมพค์ และ งานววิจยจั ทรีที่เกรีที่ยวขด้อง เพมืที่อเปป็ นขด้อมผลในการศศึกษา
เปรท ยบเททยบ และเปป นแนวทางในการสพ มภาษณคเพมหม เตวิมกจับผผด้
เชรีที่ยวชาญ และผผทด้ รีที่ทาส งานเกรีที่ยวขด้องกจับดด้าน

152 วารสารสจังคมศาสตรค์ คณะรจัฐศาสตรค์ จลฬาลงกรณค์มหาววิทยาลจัย


ภผมวิภาคอมืที่นๆ ของโลก ซศึที่งประเทศสมาชวิกสลุ่ วนใหญลุ่ ตด้องมรีระบบการเมมืองการ
ปกครองเหมมือนกจัน เชลุ่น สหภาพยลโรป เปป็ นตด้น ทจัตงนรีต รผปแบบการเมมืองการ ปกครอง
ของประเทศสมาชวิกอาเซรียนแบลุ่งไดด้ 3 รผ ปแบบ สสาคจัญ คมือ รผ ปแบบการปกครองใน
ระบอบ ประชาธวิปไตย รผ ปแบบอสานาจนวิยม และรผ ปแบบ คอมมวิวนวิสตค์ ซศึที่งรผ ปแบบ
การเมมืองการปกครองทรีที่แตก ตลุ่างกจันดจังกลลุ่าวนสามาซศึที่งองคค์ประกอบอมืที่นๆ ทางการ
เมมืองทรีที่แตกตลุ่างกจันดด้วย คมือรผ ปแบบพรรคการเมมือง ระบบพรรคการเมมือง การมรีสลุ่วน
รลุ่ วมทางการเมมืองใน ภาคประชาชน และบทบาท รวมทจัตงบทบาทและหนด้าทรีที่ ของ
องคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง รผ ปแบบการเมมืองการ ปกครองของประเทศอาเซรียนแบลุ่งไดด้
ดจังนรีต
1) รผ ป แ บ บ ก า ร ป ก ค ร อ ง แ บ บ ประชาธวิปไตยคมือ ประเทศ
อวินโดนรีเซรีย ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ และไทย ทจัตง 3 ประเทศขด้างตด้นมรีการววิวฒจั นาการ การปกครอง
จากระบอบเผดป็จการทหาร หรมื ออสานาจ นวิยมในอดรีตสผลุ่การปกครองแบบ
ประชาธวิปไตยอยลุ่าง ชด้าๆ จนถศึงปจัจจลบนจั ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ และอวินโดนรีเซรีย ไดด้รจับ การยอมรจับ
จากหลายประเทศ และองคค์กรระหวลุ่าง ประเทศซศึที่งจจัดลสาดจับทางการพจัฒนา
ประชาธวิปไตย ของประเทศตลุ่างๆ ในโลก วลุ่ามรีการพจัฒนาการเมมือง การปกครองแบบ
ประชาธวิปไตยอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง โดย เฉพาะอยลุ่างยวิงที่ อวินโดนรีเซรียซศึที่งไดด้ถผกจจัดใหด้เปป็ น
ประเทศ ตด้นแบบ (role model of democracy) ของการ พจัฒนาการ
ปกครองแบบประชาธวิปไตยในภผมวิภาคจาก หลายองคค์กรระหวลุ่างประเทศ และนจัก
ววิชาการทาง การเมมืองการปกครองในประเทศแถบเอเชรียตะวจันออก เฉรี ยงใตด้ หรมื อ
อาเซรียน (Mietzner 2009) รผ ปแบบ การปกครองประชาธวิปไตยดจังกลลุ่าวของ
อวินโดนรีเซรีย ทสาใหด้ประชาชนมรีสวิทธวิ และเสรรี ภาพทางการเมมืองมาก
พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์
ขศึตน ประชาชนเขด้าไปมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองมากขศึต น อยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง และ
พรรคการเมมืองถผกจจัดตจัตงเปป็ นจสานวน มาก พรด้อมทจัตงมรีโอกาสเขด้าไปมรีบทบาททางการ
เมมือง มากกวลุ่าแตลุ่กลุ่อน องคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง หรมื อคณะ กรรมการการเลมือกตจัตงมรี
บทบาทในการจจัดการเลมือกตจัตง และตรวจสอบการเลมือกตจัตงอยลุ่างสผง และทรีที่สาส คจัญทรีที่สลด
คมือ หลจังการเปลรีที่ยนแปลงการปกครองเปป็ นประชาธวิปไตย บทบาทของทหารใน
การเมมืองอวินโดนรีเซรียลดลงอยลุ่าง ตลุ่อเนมืที่อง จนปจั จจลบนจั แมด้วาลุ่ อดรีตประธานาธวิบดรี ซผซวิโล
บจัมบจัง ยลดโดโยโนลุ่ หรมื อ SBY จะเคยเปป็ นขด้าราชการ ทหารมากลุ่อน แตลุ่การลง
แขลุ่งขจันในตสาแหนลุ่งประธานาธวิบดรี รวมทจัตงการเขด้าสผลุ่การเมมืองของ SBY นจัตน ไมลุ่ไดด้
เขด้ามา พรด้อมกจับบทบาท และอวิทธวิพลทางทหารแตลุ่อยลุ่างใด แตลุ่ลงสมจัครรจับเลมือกตจัตงใน
ฐานะประชาชนธรรมดา คนหนศึที่งเทลุ่านจัตน และหลจังจากไดด้รจับตสาแหนลุ่งประธานาธวิบดรี
SBY ไมลุ่ไดด้แผลุ่อวิทธวิพลเขด้าไปยลงลุ่ เกรีที่ยวการจจัดการภายใน ของทหารแมด้แตลุ่นอด้ ย
สสาหรจับประเทศฟวิ ลวิปปวิ นสค์ ถมือเปป็ นประเทศทรีที่มรี การปกครองแบบ
ประชาธวิปไตยอจันยาวนานทรีที่สลดใน อาเซรียน แมด้จะมรีการปกครองแบบอสานาจนวิยม
ในชลุ่วง ของรจัฐบาล นายเฟอรค์ดวินานดค์ มารค์กอส แตลุ่หลจังจาก เปลรีที่ยนแปลงการ
ปกครองสผลุ่ประชาธวิปไตยแลด้วนจัตน ไดด้มรี การพจัฒนาทางการเมมืองอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง
พรรคการเมมือง ทลกพรรคมรีโอกาสแขลุ่งขจันกจันทางการเมมืองอยลุ่างแทด้จรวิ ง ประชาชน
เขด้าไปมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองไดด้อยลุ่างมาก รวมทจัตงองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงมรีบทบาท
ในการจจัดการ และตรวจสอบการเลมือกตจัตงใหด้บรวิ สลทธวิธิ์ ยลตวิธรรม อยลุ่างไร กป็ดรี แมด้จะมรี
การปกครองแบบประชาธวิปไตยปจั ญหาทรีที่ ประเทศฟวิ ลวิปปวิ นสค์ตอด้ งเผชวิญอยลุ่างหนจัก
คมือการทลจรวิ ต คอรค์รจัปชจันที่ ในหลายหนลุ่วยงาน รวมทจัตงในการเลมือกตจัตง ปจั ญหาทลจรวิ ตดจัง
กลลุ่าว นสามาซศึที่งความอลุ่อนแอในการ
ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 153
การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน
ปกครองแบบประชาธมปไตยของประเทศนทข ตอห ไปใน
อนาคตไดข
สาส หรพบประเทศไทยนพนข หลพงจากเปลทหยนแปลง
การปกครอง เมมหอปท พ.ศ. 2475 การเมมองการปกครองของ
ในระบอบประชาธมปไตยของประเทศเรมห มมทการพพฒนา
ไปอยาห งชขาๆ ประชาชนเรมหมมทสทม ธมในการเลมอกผภขแทน
ของตนเอง พรรคการเมมองถภกจพดตพงข ขขขนเปป นจาส นวนมาก
แมกข ารเลมอกตพงข ในประเทศไทยไมไห ดขมทการจพดขขขนอยาห ง
ตอห เนมห อง หรม อพรรคการเมมองตอข งหยอดดาส เนม นการ หรม อ
ถภกยอบอยภหห ลายครพงข เนมห องจากการปฏมวพตมรพฐประหาร
ทรีที่เกวิดขศึตนอยผบลุ่ ลุ่อยครจัตง แตลุ่ในชลุ่วงเวลาของการเลมือกตจัตง
หรม อในชวห งททหการปกครองแบบประชาธมปไตยกลพบคมนสภ ห
ประชาชนแลวข นพนข พรรคการเมมองกปสามารถแขงห ขพนกพน
ไดขอยาห งเตปมททห ประชาชนมทสทม ธมและเสรท ภาพททหจะลง
คะแนนเสทยงใหขกพบพรรคการเมมอง หรมอบอคคลททหตพวเอง
ชมหนชอบ สมทธมและเสรท ภาพในทางการเมมอง และการ
เลมือกตจัตงของประชาชนไมลุ่ไดด้ถผกจสากจัดเหมมือนประเทศ
เพมืที่อนบด้านอมืที่นๆ ทรีที่มรีการปกครองในระบอบอสานาจนวิยม
หรม อคอมมมวนม สตค
2) รผ ปแบบการปกครองแบบอสานาจนวิยม คมอ เวทยดนาม และลาว
คมือ เมรียนมา มาเลเซรีย กจัมพผชา สวิ งคโปรค์ และบรผ ไน
สสาหรจับประเทศทรีที่มรีการปกครองในรผ ปแบบ
รพฐบาลอาส นาจนม ยมนพนข ซขหงมาในรภ ปแบบของรพฐบาล
ทหาร รพฐบาลพรรคเดทยวปกครองอยาห งตอห เนมห องเปป น
เวลานาน หรมื อระบบสมบผรณาญาสวิ ทธวิราชยค์นต จันสวิ ทธวิ
และเสรรี ภาพทางการเมมืองของประชาชนมจักถผกจสากจัด
แมวข าห รพฐบาลอนอ ญาตใหขจพดตพงข พรรคการเมมอง หรม อจพด
ใหด้มรีการเลมือกตจัตง แตลุ่การเลมือกตจัตงทรีที่จดจั ขศึตนนจัตนไมลุ่ไดด้เปวิ ด
โอกาสใหด้ประชาชนมรีสวิทธวิเลมือกตจัตงไดด้อยลุ่างเสรรี เชลุ่น
เดทยวกพบพรรคการเมมองททหมทการจพดตพงข ขขขนหลากหลาย
พรรค แตลุ่พรรคการเมมืองขนาดเลป็กทรีที่ไมลุ่ใชลุ่พรรครจัฐบาล
154 วารสารสจังคมศาสตรค์ คณะรจัฐศาสตรค์ จลฬาลงกรณค์มหาววิทยาลจัย
ข ข เนมห องจาก
แทบไมมห ทโอกาสชนะการเลมอกตพงข   ทพงนท
การเลมอกตพงข ททหไมบห รม สอทธมคยอตมธรรม กฎหมายเลมอกตพงข
หรม อกฎระเบทยบอมหนๆ อพนเอมขอใหขพรรคขนาดใหญชห นะ
เลมือกตจัตงอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง
ประเทศทรีที่มรีระบบการเมมืองแบบอสานาจนวิยม
ยจังมรีการออกแบบระบบเลมือกตจัตง ใหด้เอมืตอตลุ่อการเขด้าสผลุ่
อสานาจของผผนด้ าส แตลุ่ละคนหรมื อพรรคการเมมืองพรรคเดลุ่น
พรรคใดอรีกดด้วย แมด้วาลุ่ จะมรีองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง
รวมทพงข องคกค รตรวจสอบการเลมอกตพงข แตอห งคกค รดพงกลาห ว
กปมพกโดนครอบงาส โดยภาครพฐจขงไมสห ามารถปฏมบพตมงาน
ตามหนขาททหไดขเตปมททห สงห ผลใหขเกมดการโกงการเลมอกตพงข
อยลุ่างแพรลุ่ หลายในหลายพมืตนทรีที่ ในบางประเทศ หาก
การโกงการเลมือกตจัตงมรีความรล นแรงประชาชนบางกลลลุ่ม
ออกมาตหอตขานการเลมอกตพงข อพนกหอใหขเกมดความรอ นแรง
ทางการเมมอง เชนห ในกพมพภชา และมาเลเซทย พ.ศ.
2556 อยาห งไรกปดทแมขจะมทการตอห ตขานการเลมอกตพงข ททห
ไมยห อตมธรรม พรรคการเมมองพรรคเดนห หรม อพรรครพฐบาล
ข
กปยพงคงไดขรพบเลมอกตพงและครองอ าส นาจตอห ไป
3) รผ ปแบบการปกครองแบบคอมมวิวนวิสตค์
สาส หรพบการปกครองรภ ปแบบคอมมมวนม สตนค พ นข
ระบบการเมมองการปกครองมทความแตกตาห งจากการ
ปกครองในระบอบประชาธวิปไตยโดยสวิต นเชวิง รจัฐบาลมรี
อสานาจทางการเมมืองอยลุ่างเตป็มทรีที่ และควบคลมการมรี
สวห นรหวมทางการเมมอง รวมทพงข การแสดงความเหปน
ทางการเมมืองของประชาชนอยลุ่างเขด้มงวด พรรค
การเมมืองทรีที่จะลงแขลุ่งขจันในการเลมือกตจัตงไดด้มรีจาส นวน
จสากจัด หรมื อในบางกรณรี มรีพรรคการเมมืองพรรคเดลุ่น
เพรียงพรรคเดรียว ทรีที่สามารถลงสมจัครรจับเลมือกตจัตงไดด้ แมด้
รจัฐบาลจะใหด้พรรคการเมมืองอมืที่น ๆ หรมื อบลคคลทรีที่สนใจ
ลงสมจัครรจับเลมือกตจัตงไดด้กป็ตาม แตลุ่ตอด้ งไดด้รจับอนลมตจั วิจาก
 พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์

รจัฐบาลกลุ่อนจศึงจะลงสมจัครรจับเลมือกตจัตงไดด้เชลุ่นทรีที่พบใน สาธารณรจัฐสจังคมนวิยมเวรียดนาม คอมมวิวนวิสตค์เวรียดนาม (Communist Party of Vietnam) ไดด้รจับ

ซศึที่งผผทด้ รีที่จะไดด้รจับอนลมตจั วิ ใหด้ลงสมจัครรจับเลมือกตจัตงไดด้นต นจั สลุ่ วนใหญลุ่มรีสายสจัมพจันธค์ อจันใกลด้
ชวิดกจับพรรครจัฐบาล ดจังนจัตนหากไดด้รจับเลมือกตจัตง กป็ยอลุ่ มเขด้ารลุ่ วมรจัฐบาลในภายหลจัง คะแนนเสรี ยงอยลุ่างถลลุ่มทลาย ประชาชนออกไป ใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตง ถศึงรด้อยละ 99
พรรคการเมมืองขนาด เลป็กอมืที่น ๆ หรมื อผผสด้ มจัครอวิสระแทบจะไมลุ่ไดด้คะแนนเสรี ยง จาก
สลุ่ วนการเลมือกตจัตงนจัตน แมด้จะมรีการจจัดขศึตนเปป็ น ประจสาตามวาระของ ประชาชนเลย ทจัตงนรีต เนมืที่องจากประชาชนสลุ่ วนใหญลุ่ ลงคะแนนเสรี ยงใหด้พรรค
รจัฐบาลทรีที่หมดลง แตลุ่การเลมือกตจัตง ดจังกลลุ่าวไมลุ่ไดด้กลุ่อใหด้เกวิดการแขลุ่งขจันระหวลุ่างพรรค คอมมวิวนวิสตค์ของเวรียดนาม เพรียงพรรคเดรียว เหตลการณค์ลกจั ษณะดจังกลลุ่าวเกวิดขศึต นใน
การเมมืองอยลุ่างแทด้จรวิ ง สามารถคาดการณค์ไดด้วลุ่า พรรคการเมมืองใดจะไดด้รจับชจัยชนะใน ประเทศสาธารณรจัฐประชาธวิปไตยประชาชนลาว ดด้วย เชลุ่นกจัน
การเลมือกตจัตง บลุ่อย ครจัตงทรีที่ผนผด้ าส ในการจจัดตจัตงรจัฐบาลจะเปป็ นคนกลลลุ่มเดวิมแมด้ การเลมือกตจัตง
ในประเทศเหลลุ่านรีต จะไมลุ่มรีปจัญหาการซมืต อ สวิ ทธวิขายเสรี ยงอยลุ่างแพรลุ่ หลายเหมมือนประเทศ 2. การเปรรี ยบเทรียบพรรคการเมมืองใน
ทรีที่มรี การปกครองแบบประชาธวิปไตยบางประเทศ แตลุ่ หากวลุ่าการแขลุ่งขจันทรีที่แทด้จรวิ ง ประเทศสมาชวิกอาเซรียนและความสจัมพจันธค์
ระหวลุ่างขจัตวการเมมืองไมลุ่เกวิด ขศึตนจรวิ งในประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบคอมมวิวนวิสตค์ ระหวลุ่างระบบการเมมืองการปกครองและระบบ
อยลุ่างทรีที่เหป็นไดด้ในการเลมือกตจัตงของประเทศสาธารณรจัฐ สจังคมนวิยมเวรียดนาม เมมืที่อปรี พรรคการเมมืองในอาเซรียน
พ.ศ. 2554 ซศึที่งพรรค เนมืที่องจากระบบการเมมืองการปกครองทรีที่แตก
ตลุ่างกจันจศึงสลุ่งผลตลุ่อระบบพรรคการเมมืองทรีที่มรีอยผใลุ่ น ประเทศสมาชวิกอาเซรียน ระบบ
พรรคการเมมืองใน ประเทศอาเซรียนสามารถแบลุ่งไดด้ 3 ระบบดจังแสดงใน ตารางดด้าน
ลลุ่าง

ตารางทรีที่ ระบบพรรคการเมมืองในประเทศสมาชวิกอาเซรียน 2
ระบบหลายพรรค ระบบพรรคเดลุ่น ระบบพรรคเดรียว

multi-party system dominant party system single party system

อวินโดนรีเซรี ย กจัมพผชา ลาว

ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ สวิ งคโปรค์ เวรียดนาม

ไทย มาเลเซรีย

บรผ ไน

เมรียนมา

ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 155

การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน
1) ระบบพรรคการเมมืองแบบหลายพรรค หมายถศึง การทรีที่ประเทศจจัด
ตจัตงรจัฐบาลขศึตนไดด้ จะตด้องมา จากพรรคการเมมืองหลายพรรคผสมกจัน จศึงมรีคะแนน เสรี ยง
เพรียงพอในการจจัดตจัตงรจัฐบาล หรมื อในระบบ พรรคการเมมืองนจัตนมรีการแขลุ่งขจันกจันหลาย
พรรค และทลก พรรคการเมมืองมรีสวิทธวิเทลุ่าเทรียมกจันในการลงสมจัครรจับ เลมือกตจัตง รวมทจัตง
โอกาสในการชนะการเลมือกตจัตง ใน ประเทศสมาชวิกอาเซรียน อวินโดนรีเซรีย ฟวิ ลวิปปวิ นสค์
และ ไทย ถมือไดด้วาลุ่ มรีระบบพรรคการเมมืองแบบหลายพรรค ในปจั จจลบนจั แมด้วาลุ่ ใน
ประเทศฟวิ ลวิปปวิ นสค์ และไทย นจัตน จะมรีพรรคการเมมืองหลจักสสาคจัญ 2 พรรค แขลุ่งขจันกจัน
และสลจับกจันขศึตนมามรีอาส นาจในการปกครองประเทศ แตลุ่พรรคการเมมืองขนาดเลป็กยจัง
สามารถลงแขลุ่งขจันใน การเลมือกตจัตงไดด้อยลุ่างเสรรี และในบางครจัตงยจังมรีโอกาสเขด้า รลุ่ วม
รจัฐบาลดด้วย
สสาหรจับในประเทศอวินโดนรีเซรียในปจั จจลบนจั มรี ความแตกตลุ่างจาก
การเมมืองในอดรีตสมจัยประธานาธวิบดรี ซผฮารค์โตด้ กลลุ่าวคมือพรรคการเมมืองมรีเปป็ นจสานวน
มาก และมรีการสลจับสจับเปลรีที่ยนกจันขศึตนมาครองอสานาจใน การบรวิ หารประเทศในทลก
การเลมือกตจัตง นอกจากนรีต พรรคการเมมืองทรีที่ไดด้รจับเลมือกตจัตงสลุ่ วนใหญลุ่ไดด้คะแนนจาก การ
สนจับสนลนจากประชาชนในระดจับทรีที่เทลุ่าเทรียมกจัน จศึงไมลุ่มรีพรรคการเมมืองใดขศึต นมาเปป็ น
ผผนด้ าส อยลุ่างโดดเดลุ่น ทางการเมมือง จศึงเปป็ นอลปสรรคสสาคจัญในการจจัดตจัตง รจัฐบาล และการ
เจรจาระหวลุ่างพรรคการเมมืองทรีที่เขด้ารลุ่ วม รจัฐบาล ในการจจัดสรรทรีที่นจังที่ รจัฐมนตรรี ใหด้เกวิด
ความ ยลตวิธรรมมากทรีที่สลด
2) ระบบพรรคการเมมืองแบบพรรคเดลุ่นมรี ลจักษณะคลด้ายกจับระบบ
พรรคการเมมืองแบบพรรคเดรียว กลลุ่าวคมือ มรีพรรคการเมมืองเดรียวทรีที่ไดด้รจับเลมือกตจัตงและ
จจัดตจัตงรจัฐบาล อยลุ่างไรกป็ดรี พรรคการเมมืองขนาดเลป็ก
156 วารสารสจังคมศาสตรค์ คณะรจัฐศาสตรค์ จลฬาลงกรณค์มหาววิทยาลจัย
สามารถลงสมจัครรจับเลมือกตจัตง หรมื อดสาเนวินกวิจการทาง การเมมืองไดด้ แตลุ่เปป็ นการยากทรีที่
พรรคขนาดเลป็กเหลลุ่านจัตน จะชนะการเลมือกตจัตง และกลจับมาเปป็ นรจัฐบาลไดด้ ทจัตงนรีต
เนมืที่องจากรจัฐบาลมรีการวางกฎระเบรียบตลุ่างๆ ทรีที่จาส กจัด สวิ ทธวิหรมื อโอกาสของ
พรรคการเมมืองเหลลุ่านจัตนในการ ชนะการเลมือกตจัตง หรมื อลงสมจัครรจับเลมือกตจัตง รวมทจัตง
แทรกแซงการเลมือกตจัตงเพมืที่อปวิ ดโอกาสพรรคคผลุ่แขลุ่ง
สสาหรจับในประเทศสมาชวิกอาเซรียนทรีที่มรีระบบ พรรคการเมมืองแบบพรรค
เดลุ่น คมือ กจัมพผชา สวิ งคโปรค์ มาเลเซรีย บรผ ไน และเมรียนมา ประเทศเหลลุ่านรีต มรี
พรรคการเมมืองขนาดเลป็กจสานวนมากถผกจจัดตจัตงขศึตน สามารถดสาเนวินกวิจการทางการเมมือง
และลงสมจัครรจับ เลมือกตจัตงไดด้ แตลุ่โอกาสชนะการเลมือกตจัตงไมลุ่งลุ่ายนจัก ในบางครจัตง จศึงเกวิด
การประทด้วงผลการเลมือกตจัตง เชลุ่น ทรีที่เกวิดขศึตนในประเทศมาเลเซรีย กจัมพผชา และเมรียนมา
พรรคการเมมืองขนาดเลป็ก หรมื อพรรคฝลุ่ ายคด้านมองวลุ่า การเลมือกตจัตงไมลุ่มรีความโปรลุ่ งใส
ถผกแทรกแซงโดย รจัฐบาลการเลมือกตจัตง จศึงปราศจากความบรวิ สลทธวิธิ์ยตล วิธรรม ตามหลจัก
การของการปกครองตามแนวทางประชาธวิปไตย
3) ระบบพรรคการเมมืองแบบพรรคเดรียว คมือ รจัฐบาลทรีที่จดจั ตจัตงขศึตนมาดด้วย
การสนจับสนลนของพรรค การเมมืองเพรียงพรรคเดรียว และไมลุ่มรีพรรคการเมมืองใด อมืที่นอรีก
สามารถเขด้ามาแขลุ่งขจันใหด้ไดด้มาซศึที่งอสานาจเพมืที่อจจัด ตจัตงรจัฐบาล หรมื อหากมรีพรรคการเมมืองอมืที่น
อยผกลุ่ ป็มกจั จะเปป็ น พรรคเลป็กๆ ไมลุ่มรีบทบาททางการเมมือง ดจังนจัตนระบบ พรรคการเมมืองแบบ
พรรคเดรียวจศึงเกวิดขศึตนในประเทศ ทรีที่ปกครองตามลจัทธวิคอมมวิวนวิสตค์ เชลุ่นในประเทศ
สาธารณรจัฐประชาธวิปไตยประชาชนลาว และเวรียดนาม พรรคการเมมืองทรีที่มรีอยผพลุ่ รรคเดรียว
นจัตนมจักมรีแนวทาง หรมื อ อลดมการณค์ของพรรคไปแบบแนวทางคอมมวิวนวิสตค์ หรมื อ เปป็ นไป
ในแนวทางของลจัทธวิมารค์กซวิสมค์ (Marxism)

คมือ บลคคลยลุ่อมเกวิดมามรีความสามารถตลุ่างกจัน ผผมด้ รี ความฉลาดและความสามารถในการ
ปกครองจะทสา หนด้าทรีที่ใหด้ความคลมด้ ครองและเปป็ นผผนด้ าส ซศึที่งไดด้แกลุ่ พรรค คอมมวิวนวิสตค์
และจะมรีพรรคการเมมืองอมืที่นๆ ไมลุ่ไดด้ สมาชวิกพรรคจะตด้องเชมืที่อฟจังและปฏวิบตจั วิตามววินยจั
ของ พรรค การจจัดองคค์กรของพรรคจะมรีอยผทลุ่ วจัที่ ประเทศ โดย เรวิที่ มจากระดจับชาตวิจนถศึง
ระดจับทด้องถวิที่น ดจังนจัตนพรรคจศึงมรี หนลุ่วยงานทรีที่เขด้าไปควบคลมประชาชนตจัตงแตลุ่ระดจับชาตวิ
จนถศึงทด้องถวิที่น อยลุ่างทรีที่เหป็นไดด้ในประเทศเวรียดนาม เปป็ นตด้น
จศึงเหป็นไดด้วาลุ่ รผ ปแบบการเมมืองการปกครองของ
ประเทศสมาชวิกอาเซรียนมรีความสจัมพจันธค์ตลุ่อระบบ พรรคการเมมืองของประเทศดด้วย
ประเทศทรีที่ปกครอง แบบประชาธวิปไตยในแถบอาเซรียนมรีระบบพรรค การเมมืองเปป็ น
แบบหลายพรรค พรรคการเมมืองมรีโอกาส ในการแขลุ่งขจันทางการเมมืองเทลุ่าเทรียมกจัน
รจัฐบาลมา จากการรลุ่ วมมมือกจันของพรรคการเมมืองหลายพรรคใน รผ ปแบบรจัฐบาลผสม
อยลุ่างไรกป็ดรีรผปแบบของรจัฐบาล ผสมไมลุ่ไดด้ดรีเสมอไป บลุ่อยครจัต งทรีที่รจัฐบาลผสมสลุ่ งผลตลุ่อ
เสถรียรภาพของรจัฐบาลในการปกครองประเทศ สลุ่ วน ประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบ
คอมมวิวนวิสตค์นต นจั มจักมรี ความสจัมพจันธค์กบจั ระบบพรรคการเมมืองแบบพรรคเดรียว กลลุ่าว
คมือ มรีเพรียงพรรครจัฐบาล หรมื อพรรคคอมมวิวนวิสตค์
พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์
เทลุ่านจัตนทรีที่มรีอาส นาจในการปกครองประเทศ พรรค การเมมืองอมืที่นถผกจสากจัดสวิ ทธวิในการ
แขลุ่งขจันทางการเมมือง หรมื อดสาเนวินกวิจการทางการเมมือง เชลุ่น ในสาธารณรจัฐ
ประชาธวิปไตยประชาชนลาว และในเวรียดนาม สลุ่ วน ประเทศทรีที่ยงจั คงปกครองแบบ
อสานาจนวิยม จะมรีระบบ พรรคการเมมืองแบบพรรคเดลุ่นเพรียงพรรคเดรียว กลลุ่าว คมือ แมด้
รจัฐบาลจะเปวิ ดโอกาสใหด้มรีการแขลุ่งขจันทางการ เมมือง แตลุ่พรรคการเมมืองอมืที่น ๆ มรีโอกาส
ไมลุ่มากนจักทรีที่จะ ชนะการเลมือกตจัตงเนมืที่องจากการควบคลมของรจัฐบาลโดย ใชด้กฎหมาย
หรมื อกฎระเบรียบตลุ่างๆ ไมลุ่ใหด้พรรคการเมมือง อมืที่นขศึต นมามรีบทบาททางการเมมืองมากกวลุ่า
พรรครจัฐบาล สสาหรจับประเทศสมาชวิกอาเซรียนทรีที่อยผใลุ่ นกลลลุ่มนรีต คมือ กจัมพผชา สวิ งคโปรค์
มาเลเซรีย บรผ ไน และเมรียนมา
3. การเปรรี ยบเทรียบพรรคการเมมืองใน
ประเทศสมาชวิกอาเซรียนและความสจัมพจันธค์
ระหวลุ่างระบบการเมมืองการปกครองและระบบ
เลมือกตจัตงในอาเซรียน
ประเทศสมาชวิกอาเซรียนพจัฒนาระบบเลมือกตจัตง ทรีที่แตกตลุ่างกจันไป ทจัตงนรีตขต ศึน
อยผกลุ่ บจั บรวิ บทโครงสรด้างทาง การเมมืองทรีที่แตกตลุ่างกจัน จศึงมรีการปรจับเปลรีที่ยนระบบ เลมือก
ตจัตงเพมืที่อใหด้ตอบสนองตลุ่อระบบการเมมืองภายใน ประเทศเปป็ นสสาคจัญ ตารางทรีที่ 3 แสดง
ถศึงระบบเลมือกตจัตง ทรีที่มรีใชด้อยผใลุ่ นประเทศสมาชวิกอาเซรียนปจั จจลบนจั
ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 157
การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน

ตารางทรีที่ ระบบเลมือกตจัตงในประเทศสมาชวิกอาเซรียนปจั จจลบนจั 3

ประเทศ ระบบเลมือกตจัตง ปรี ทรีที่ใชด้
ปรี ทรีที่เรวิที่ มใชด้
ระบบเลมือกตจัตงในอดรีต
(พ.ศ.) (พ.ศ.)
กจัมพผชา สจัดสลุ่ วน (PR) และเสรี ยงขด้างมาก 2541 เสรี ยงขด้างมาก 1 คน 1 เขต 2490-2524
1 คน 1 เขตเลมือกตจัตง (SMC)3 เลมือกตจัตง และ หลายคน 1 เขต
เลมือกตจัตง (MMC)4
มาเลเซรีย เสรี ยงขด้างมาก 2498 - -
อวินโดนรีเซรีย สจัดสลุ่ วน 2498 - -
สวิ งคโปรค์ เสรี ยงขด้างมาก 2511 - -
ไทย ผสม 2541 เสรี ยงขด้างมาก 1 คน 1 เขตเลมือกตจัตง 2480-2540
และ หลายคน 1 เขตเลมือกตจัตง
ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ ผสม 2530 เสรี ยงขด้างมาก 1 คน 1 เขตเลมือกตจัตง 2450-2529
และ หลายคน 1 เขตเลมือกตจัตง
ลาว เสรี ยงขด้างมาก - - -
(ffiirst past the post)
เมรียนมา ระบบการเลมือกตจัตงแบบเสรี ยงขด้าง 2558 ระบบการเลมือกตจัตงแบบเสรี ยงขด้างมาก 2494-2495,
มากธรรมดา ทรีที่คะแนนสผงสล ดชนะ ธรรมดา ทรีที่คะแนนสผงสล ดชนะ 2499, 2503
(ffiirst past the post) (ffiirst past the post) และ หลจังจาก
2553
บรผ ไน ไมลุ่มรีเลมือกตจัตง - - -
เวรียดนาม เสรี ยงขด้างมาก (absolute majority) 2545 - -

ทรีที่มา: พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์ และคณะ 2558

1) ประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบเลมือกตจัตงแบบสจัดสลุ่วนไดด้รจับการยอมรจับจากนจักววิชาการ ประชาธวิปไตยในอาเซรียน สลุ่วนใหญลุ่ออกแบบระบบ ทรีที่

เชรีที่ยวชาญดด้านการเลมือกตจัตงวลุ่าเปป็ นระบบทรีที่มรีความ
(mixed
เลมือกตจัตงแบบผสม system) หรมื อแบบสจัดสลุ่ วน ยลตวิธรรม และนสามาซศึที่งการปกครองแบบประชาธวิปไตย
(proportional system) ทจัตงนรีต เพมืที่อเปวิ ดโอกาสใหด้ มากทรีที่สลด (Norris 2004) ทจัตงนรีต เนมืที่องจากคะแนนทรีที่
พรรคการเมมืองขนาดกลางและขนาดเลป็กทรีที่ลงแขลุ่งขจัน พรรคการเมมืองทลกพรรคไดด้รจับจากการเลมือกตจัตงจะถผก
เลมือกตจัตงมรีโอกาสไดด้ทรีที่นงจัที่ ในสภาไมลุ่มากกป็นอด้ ย ระบบ แปลงมาเปป็ นจสานวนทรีที่นจังที่ ในรจัฐสภา และเกวิดการกระจาย

3 SMC = Single-Member Constituency

4 MMC= Multi-Member Constituency

158 วารสารสพ งคมศาสตรค คณะรพฐศาสตรค จอฬาลงกรณคมหาวมทยาลพย

 พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์

โอกาสใหด้พรรคการเมมืองทรีที่ลงแขลุ่งขจันทลกพรรคไดด้ทรีที่นจังที่ ใน ลงแขลุ่งขจันเลมือกตจัตงไดด้อยลุ่างเสรรี เหมมือนในการปกครอง

รจัฐสภาตามคะแนนนวิยมทรีที่ตนเองไดด้รจับ (popular votes) แบบประชาธวิปไตย

ดจังนจัตนผลการเลมือกตจัตงของระบบสจัดสลุ่ วนจศึงมรีพรรค 4. การเปรรี ยบเทรียบคณะกรรมการการ
การเมมืองมากกวลุ่า 2 พรรคทรีที่ชนะการเลมือกตจัตงเขด้ามาใน
เลมือกตจัตงหรมื อองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงของประเทศ
รจัฐสภา (Mietzner 2010)
สมาชวิกอาเซรียนมรีบทบาทหนด้าทรีที่และอสานาจใน
ผลจากการเลมือกตจัตงในระบบสจัดสลุ่ วนมจักนสามา
การจจัดการและตรวจสอบการเลมือกตจัตงทรีที่แตกตลุ่าง
ซศึที่งรจัฐบาลผสม กลลุ่าวคมือไมลุ่มรีพรรคการเมมืองพรรคใด กจัน ทจัตงนรีต ขต ศึนอยผกลุ่ บจั ระบบการเมมืองการปกค
เพรียงพรรคเดรียวไดด้จาส นวนทรีที่นจังที่ มากพอทรีที่จะจจัดตจัตง ของประเทศนจัตน
จากการศศึกษาพบวลุ่า คณะกรรมการการ
รจัฐบาลพรรคเดรียวไดด้ ซศึที่งทสาใหด้รจัฐบาลขาดเสถรียรภาพ
ทางการเมมือง อยลุ่างไรกป็ดรีหากพรรคการเมมืองทรีที่จดจั ตจัตง
เลมือกตจัตง หรมื อองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงของประเทศ
รจัฐบาลสามารถเจรจาตลุ่อรองผลประโยชนค์กนจั ไดด้กป็จะสลุ่ง
สมาชวิกอาเซรียน มรีบทบาท หนด้าทรีที่ และอสานาจใน
ผลใหด้รจัฐบาลสามารถอยผใลุ่ นอสานาจจนครบเทอม เชลุ่น
การจจัดการและตรวจสอบการเลมือกตจัตงทรีที่แตกตลุ่างกจัน
ในกรณรี ของประเทศอวินโดนรีเซรีย และฟวิ ลวิปปวิ นสค์ ทรีที่พรรค
โดยสรล ปไดด้ดงจั นรีต
รจัฐบาลและพรรครลุ่ วมรจัฐบาลสามารถอยผลุ่รลุ่วมกจันในการ
1) ประเทศทรีที่มรีการปกครองแตกตลุ่างกจัน
ปกครองประเทศจนจบเทอม แตลุ่หากพรรครลุ่ วมรจัฐบาล
ไมลุ่สามารถตลุ่อรอง หรมื อเกวิดการขจัดผลประโยชนค์ขตศึ น บทบาท หนด้าทรีที่ และอสานาจของคณะกรรมการการ
อยลุ่างทรีที่เกวิดในประเทศไทยในอดรีต สลุ่ งผลตลุ่อเสถรียรภาพ เลมือกตจัตง หรมื อองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ยลุ่อมแตกตลุ่างกจัน
ของรจัฐบาล เกวิดการยลบสภา และเลมือกตจัตงใหมลุ่ไดด้งลุ่าย ในประเทศทรีที่มรีการปกครองในระบอบประชาธวิปไตย
กวลุ่า คณะกรรมการการเลมือกตจัตงถมือเปป็ นองคค์กรอวิสระทรีที่มรี
โครงสรด้างถาวร มรีบทบาทอยลุ่างมากในการจจัดการ
2) ประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบอสานาจ และตรวจสอบการเลมือกตจัตงใหด้มรีความโปรลุ่ งใส
นวิยมและคอมมวิวนวิสตค์ในอาเซรียน นจัตนมรีระบบเลมือก เลมือกตจัตง
และบรวิ สลทธวิธิ์ยตล วิธรรม เหป็นไดด้จากในประเทศอวินโดนรีเซรีย
ตจัตงแบบเสรี ยงขด้างมาก และแบบสจัดสลุ่ วนแลด้วแตลุ่ประเทศ
ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ และไทย ซศึที่งคณะกรรมการการเลมือกตจัตง
ไป ทจัตงนรีต ระบบเลมือกตจัตงไมลุ่ไดด้มรีอวิทธวิพลตลุ่อผลการเลมือก
มรีโครงสรด้างองคค์กรทรีที่ชดจั เจน มรีการจจัดตจัตงหนลุ่วยงาน
ตจัตงมากนจัก เพราะพรรคการเมมืองเพรียงพรรคเดรียว คมือ
ในหลายระดจับ ตจัตงแตลุ่ระดจับชาตวิสลุ่ผระดจับทด้องถวิที่น มรี
พรรครจัฐบาล จะชนะการเลมือกตจัตงอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง ยวิงที่ เจด้าหนด้าทรีที่ในการดผแลจจัดการการเลมือกตจัตง และตรวจสอบ
การเลมือกตจัตงใหด้โปรลุ่ งใส นอกจากนรีต ในชลุ่วงเวลาทรีที่ไมลุ่มรี
ประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบคอมมวิวนวิสตค์ดวด้ ยแลด้วนจัตน
เฉพาะพรรคคอมมวิวนวิสตค์จะไดด้รจับเลมือกตจัตงดด้วยคะแนน
การเลมือกตจัตง คณะกรรมการการเลมือกตจัตง ยจังปฏวิบตจั วิ
เสรี ยงจสานวนมากในการเลมือกตจัตงทลกครจัตง แมด้วาลุ่ จะมรี
หนด้าทรีที่ในการใหด้ความรผด้ทางการเมมือง และการเลมือกตจัตง
ผผสด้ มจัครอวิสระลงแขลุ่งขจันในการเลมือกตจัตงดด้วย ผผสด้ มจัคร
ตลุ่อประชาชน คณะกรรมการการเลมือกตจัตงไมลุ่ไดด้ถผกยลบ
อวิสระตด้องไดด้รจับอนลญาตจากรจัฐบาล ในการลงแขลุ่งขจัน หลจังการเลมือกตจัตงหากแตลุ่ทาส หนด้าทรีที่อยลุ่างตลุ่อเนมืที่องทจัตงใน
ชลุ่วงเลมือกตจัตง และในชลุ่วงทรีที่ไมลุ่มรีการเลมือกตจัตง
เลมือกตจัตง สลุ่ วนพรรคการเมมืองอมืที่น ๆ ไมลุ่ไดด้รจับอนลญาต ใหด้

ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 159

การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน
ในทางกลจับกจันประเทศทรีที่มรีการปกครองใน ระบอบคอมมวิวนวิสตค์ คณะ
กรรมการการเลมือกตจัตง ถผก จจัดตจัตงในรผ ปแบบองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ซศึที่งรจัฐบาลจจัด ตจัตง
องคค์กรนรีต เฉพาะในชลุ่วงเวลาทรีที่มรีการเลมือกตจัตง ดจังนจัตน องคค์กรดจังกลลุ่าว จศึงมรีหนด้าทรีที่เพรียง
แคลุ่จดจั การการเลมือกตจัตง โดยอยผภลุ่ ายใตด้การกสากจับดผแลของรจัฐบาลหลจังจาก การเลมือกตจัตง
แลด้วนจัตนองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงจะถผกยลบไป เหป็นไดด้จากในประเทศเวรียดนามทรีที่มรีการจจัด
ตจัตงกลลลุ่ม หรมื อองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงในชลุ่วงทรีที่มรีการเลมือกตจัตง แตลุ่ จะหมดบทบาทและ
หนด้าทรีที่ไปภายหลจังจากการเลมือกตจัตง
สลุ่ วนในประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบอสานาจ นวิยมนจัตนมรีการจจัดตจัตงคณะ
กรรมการการเลมือกตจัตง แตลุ่ องคค์กรดจังกลลุ่าวไมลุ่มรีอาส นาจอวิสระ ถผกแทรกแซงและ
ควบคลมโดยรจัฐบาล เชลุ่น ในกรณรี ของการเลมือกตจัตง พ.ศ. 2556 ในประเทศกจัมพผชา
พรรคฝลุ่ ายคด้านซศึที่งแพด้การ เลมือกตจัตงไดด้อาด้ งวลุ่าคณะกรรมการการเลมือกตจัตงปฏวิบตจั วิ หนด้าทรีที่
อยลุ่างไมลุ่โปรลุ่ งใส เอมืตอประโยชนค์ใหด้พรรคฝลุ่ ายรจัฐบาล เพมืที่อชนะการเลมือกตจัตง นอกจากนรีต
พรรครจัฐบาลยจังเขด้า แทรกแซงในการจจัดการเลมือกตจัตงของคณะกรรมการ การเลมือกตจัตง
ดด้วย ความขจัดแยด้งดจังกลลุ่าวนสามาซศึที่งการ แกด้กฎหมายใหมลุ่โดยใหด้ตวจั แทนจากพรรคฝลุ่ าย
คด้าน สามารถเขด้าไปทสาหนด้าทรีที่เปป็ นกรรมการการเลมือกตจัตง พรด้อมกจับตจัวแทนจากพรรค
รจัฐบาลในจสานวนเทลุ่า ๆ กจัน เพมืที่อยลตวิความขจัดแยด้งระหวลุ่างพรรคฝลุ่ ายคด้านและพรรค
รจัฐบาลในขณะนจัตน และสรด้างความไวด้เนมืต อเชมืที่อใจระหวลุ่าง 2 ฝลุ่ าย ในการเลมือกตจัตงตลุ่อ
ไปในอนาคต
ในกรณรี ของประเทศสวิ งคโปรค์ แมด้วาลุ่ จะมรี การจจัดตจัตงคณะกรรมการการ
เลมือกตจัตงมาเปป็ นเวลานาน แตลุ่การทสางานของคณะกรรมการการเลมือกตจัตงยจังคงถผก
ควบคลมโดยรจัฐบาล ทจัตงนรีต เนมืที่องจากสวิ งคโปรค์ยงจั มรีการ ปกครองในระบอบอสานาจนวิยม
ซศึที่งรจัฐบาลเขด้าควบคลม
160 วารสารสพ งคมศาสตรค คณะรพฐศาสตรค จอฬาลงกรณคมหาวมทยาลพย
กวิจการทางการเมมืองของประชาชน และหนลุ่วยงาน ตลุ่าง ๆ คณะกรรมการการเลมือก
ตจัตงของสวิงคโปรค์จศึงไมลุ่ไดด้ เปป็ นองคค์กรอวิสระเหมมือนกจับประเทศเพมืที่อนบด้านทรีที่มรี การ
ปกครองในระบอบประชาธวิปไตย มรีหนด้าทรีที่หลจักใน การจจัดการการเลมือกตจัตงเทลุ่านจัตน
2) คณะกรรมการการเลมือกตจัตงของประเทศใน อาเซรียน ยกเวด้น
ประเทศไทย ไมลุ่มรีอาส นาจในการตจัดสวิ น เรมืที่ องราวรด้องทลกขค์ทรีที่เกรีที่ยวขด้องกจับการเลมือกตจัตง
กลลุ่าวคมือ ไมลุ่มรีอาส นาจในการใหด้ใบดสา ใบแดง ตลุ่อผผสด้ มจัครทรีที่ทาส ผวิด กฎหมายเลมือกตจัตง
หรมื อโกงการเลมือกตจัตง คณะกรรมการ การเลมือกตจัตงมรีเพรียงอสานาจในการนสาเรมืที่ องรด้อง
ทลกขค์ หรมื อ ขด้อรด้องเรรี ยนตลุ่างๆ สลุ่งยจังศาลยลตวิธรรมเพมืที่อเขด้าสผลุ่ กระบวนการการตจัดสวิ นตลุ่อ
ไป อาทวิในกรณรี ของประเทศ อวินโดนรีเซรีย หนลุ่วยงานทรีที่ทาส หนด้าทรีที่เกรีที่ยวขด้องกจับการ เลมือก
ตจัตงแบลุ่งไดด้เปป็ น 3 หนลุ่วยงานสสาคจัญ คณะกรรมการ การเลมือกตจัตงมรีหนด้าทรีที่เพรียงจจัดการ
เลมือกตจัตงเทลุ่านจัตน สลุ่ วนเรมืที่ องรด้องเรรี ยนทรีที่เกรีที่ยวขด้องกจับการละเมวิดหรมื อ ทสาผวิดกฎหมายเลมือก
ตจัตงนจัตนเปป็ นหนด้าทรีที่ความรจับผวิดชอบ ของสสานจักงานจรวิ ยธรรมการเลมือกตจัตง ซศึที่งเปป็ นหนลุ่วย
งาน ทรีที่แยกออกมาจากคณะกรรมการการเลมือกตจัตง โดย สสานจักงานจรวิ ยธรรมการเลมือก
ตจัตงจะเปป็ นผผตด้ รวจสอบ การเลมือกตจัตงทรีที่ละเมวิดกฎหมายตลุ่างๆ และสลุ่งเรมืที่ องใหด้ ศาล
ยลตวิธรรมเปป็ นผผพด้ วิจารณาตลุ่อไป
3) จากการศศึกษาครจัตงนรีตยงจั พบดด้วยวลุ่า คณะ กรรมการการเลมือกตจัตง
หรมื อองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงของ ประเทศสมาชวิกอาเซรียน สลุ่ วนใหญลุ่ไมลุ่ไดด้มรีบทบาทใน
การใหด้ความรผด้ในเรมืที่ องการเลมือกตจัตงกจับประชาชนมากนจัก หากเปรรี ยบเทรียบกจับคณะ
กรรมการการเลมือกตจัตงของ ไทยแลด้วนจัตน คณะกรรมการการเลมือกตจัตง หรมื อองคค์กร
จจัดการเลมือกตจัตงของประเทศสมาชวิกอาเซรียนอมืที่นๆ ใหด้ ความสสาคจัญกจับการจจัดการเลมือก
ตจัตงเปป็ นสสาคจัญ และ

มองวลุ่าการใหด้ความรผด้ทางการเมมือง และการเลมือกตจัตง
เปป็ นหนด้าทรีที่ของพรรคการเมมือง อยลุ่างไรกป็ดรีในชลุ่วงของ
การเลมือกตจัตง คณะกรรมการการเลมือกตจัตงเตรรี ยมขด้อมผล
เกรีที่ยวกจับกระบวนการการเลมือกตจัตงเพมืที่อใหด้ความรผด้แกลุ่
ประชาชน แตลุ่ในชลุ่วงเวลาทรีที่ไมลุ่มรีการเลมือกตจัตงนจัตน คณะ
กรรมการการเลมือกตจัตงสลุ่ วนใหญลุ่ในประเทศอาเซรียน
ไมลุ่ไดด้มรีบทบาทในการใหด้ความรผด้แกลุ่ประชาชนเกรีที่ยวกจับ
การเมมือง การเลมือกตจัตง และกระตลนด้ การมรีสลุ่วนรลุ่ วม
ทางการเมมืองในภาคประชาชนมากนจัก
ระบบการเมมืองการปกครองทรีที่แตกตลุ่างกจันของประเทศ จากขด้อสรลปดจังกลลุ่าวขด้างตด้นจศึงเหป็นไดด้วลุ่า
สมาชวิกอาเซรียนสลุ่ งผลสสาคจัญตลุ่อบทบาท หนด้าทรีที่ และ
รผ ปแบบของพรรคการเมมือง ระบบเลมือกตจัตง รวมทจัตง
บทบาท หนด้าทรีที่ และอสานาจหนด้าทรีที่ของคณะกรรมการ
การเลมือกตจัตง หรมื อองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงในแตลุ่ละ
ประเทศสมาชวิกอาเซรียน
ค ว า ม สจั ม พจั น ธค์ ข อ ง รผ ป แ บ บ ก า ร เ มมื อ ง
การปกครอง รวมทจัตงรผ ปแบบสจังคมและ
วจัฒนธรรมในแตลุ่ละประเทศตลุ่อการ
อ อ ก แ บ บ ร ะ บ บ เ ลมื อ ก ตจัต ง ข อ ง แ ตลุ่ ล ะ
ประเทศสมาชวิกอาเซรียน
ประเทศตลุ่อการออกแบบระบบเลมือกตจัตงของแตลุ่ละ
ประเทศ
จากการศศึกษาพบวลุ่ารผ ปแบบทางสจังคม และ
วจัฒนธรรมของแตลุ่ละประเทศไมลุ่มรีความสจัมพจันธค์ตลุ่อ
การออกแบบระบบเลมือกตจัตงในแตลุ่ละประเทศสมาชวิก
อาเซรียน
อวินโดนรีเซรีย เมรียนมา และฟวิ ลวิปปวิ นสค์ จะมรีชนกลลลุ่มนด้อย
พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์
อาศจัยอยผเลุ่ ปป็ นจสานวนมาก แตลุ่ระบบเลมือกตจัตง และ
กฎหมายเลมือกตจัตงไมลุ่ไดด้เอมืตอประโยชนค์ตลุ่อชนกลลลุ่มนด้อย
เหลลุ่านจัตนใหด้มรีโอกาสเลมือกตจัวแทนของตนเองเขด้ามาทสา
หนด้าทรีที่ในรจัฐสภาดด้วยจสานวนทรีที่เหมาะสม กฎหมาย
เลมือกตจัตงของประเทศสมาชวิกอาเซรียนสลุ่ วนใหญลุ่ไมลุ่ไดด้มรี
การกสาหนดโควตาขจัตนตสที่าใหด้ประชาชนทรีที่เปป็ นชนกลลลุ่ม
นด้อย หรมื อมรีเชมืต อชาตวิทรีที่แตกตลุ่างกจันไดด้มรีโอกาสชนะเลมือก
ตจัตงเขด้ามาเปป็ นตจัวแทนของกลลลุ่มตนเองในการบรวิ หาร
ประเทศ
การเปรรี ยบเทรียบระบบเลมือกตจัตงทจัตง 10
ประเทศในภผมวิภาคอาเซรียนวลุ่าสะทด้อน
ความตด้องการของประชาชนทลกกลลลุ่มไดด้
มากนด้อยเพรียงใดและการออกไปใชด้สวิทธวิ
เลมือกตจัตงของประชาชนมากนด้อยเพรียงใด
1. การออกแบบระบบเลมือกตจัตงของ
ประเทศสมาชวิกอาเซรียนตลุ่อการสะทด้อนความ
ตด้องการของประชาชนกลลลุ่มตลุ่างๆ
จากการศศึกษา พบวลุ่า การออกแบบระบบ
เลมือกตจัตงของประเทศอาเซรียนแตลุ่ละประเทศนจัตน ไมลุ่ไดด้
คสานศึงถศึงความแตกตลุ่างของกลลลุ่มตลุ่าง ๆ ในสจังคม แตลุ่
กลจับคสานศึงถศึงโครงสรด้างทางการเมมืองของประเทศเปป็ น
รผ ปแบบสจังคมและวจัฒนธรรมในแตลุ่ละ
สสาคจัญ ประเทศทรีที่มรีประชาชนคนกลลลุ่มนด้อยจสานวนมาก
ไมลุ่ไดด้มรีการกสาหนดโควตาพวิเศษเพมืที่อใหด้คนกลลลุ่มนด้อย
มรีโอกาสชนะเลมือกตจัตง และเขด้ามาเปป็ นตจัวแทนของ
กลลลุ่มตนเองทางการเมมือง เชลุ่น ในประเทศอวินโดนรีเซรีย
ประชาชนมรีความหลากหลายของชนชาตวิและเชมืต อชาตวิ
อาศจัยอยผใลุ่ นพมืตนทรีที่ทรีที่แตกตลุ่างกจัน แตลุ่ระบบเลมือกตจัตง
ของอวินโดนรีเซรียไมลุ่ไดด้เอมืตอตลุ่อการเขด้ามามรีบทบาททาง
แมด้วาลุ่ ประเทศอาเซรียนหลายประเทศ อาทวิ
การเมมืองของประชาชนเหลลุ่านจัตน
ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 161
การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน

เมรียนมา และมาเลเซรีย ซศึที่งประชาชนมรีความ 2. การเปรรี ยบเทรียบอจัตราการออกไปใชด้สวิทธวิ

หลากหลายในชนชาตวิและเชมืต อชาตวิ มรีลกจั ษณะคลด้าย เลมือกตจัตงของประชาชนในอาเซรียนซศึที่งมรีความแตกตลุ่าง

ประเทศอวินโดนรีเซรียเชลุ่นเดรียวกจัน ระบบเลมือกตจัตงไมลุ่ไดด้ กจันอยลุ่างมาก ทจัตงนรีต ขต ศึนกจับระบบการเมมืองการปกครอง
เอมืตอใหด้ประชาชนทรีที่มรีความหลากหลายเขด้ามามรีบทบาท ของประเทศนจัตนๆ
จากการศศึกษา พบวลุ่า อจัตราการออกไปใชด้
ทางการเมมืองอยลุ่างเทลุ่าเทรียมกจัน แมด้วาลุ่ จะมรีการรวม
กลลลุ่มระหวลุ่างเชมืต อชาตวิเดรียวกจันเพมืที่อจจัดตจัตงพรรคการเมมือง
สวิ ทธวิเลมือกตจัตงของผผมด้ รีสวิทธวิเลมือกตจัตงในแตลุ่ละประเทศ
ในบางประเทศ เชลุ่นในมาเลเซรีย เมรียนมา หรมื อ
สมาชวิกอาเซรียนมรีความแตกตลุ่างกจัน ซศึที่งระบบการเมมือง
อวินโดนรีเซรีย แตลุ่พรรคการเมมืองดจังกลลุ่าวกป็ไมลุ่ไดด้มรีโอกาส
การปกครองของแตลุ่ละประเทศเปป็ นปจัจจจัยสสาคจัญตลุ่อ
ทรีที่จะไดด้ทรีที่นงจัที่ ในรจัฐสภามากนจัก พรรคการเมมืองขนาด
การออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงของประชาชน ตารางดด้าน
ใหญลุ่ยงจั คงไดด้คะแนน และจสานวนทรีที่นจังที่ ในรจัฐสภามาก
ลลุ่างแสดงความสจัมพจันธค์ระหวลุ่างการออกไปใชด้สวิทธวิ
กวลุ่าพรรคการเมมืองทรีที่จดจั ตจัตงบนพมืตนฐานของชนชาตวิ หรมื อ
เลมือกตจัตง และระดจับประชาธวิปไตยของประเทศสมาชวิก
เชมืต อชาตวิในการเลมือกตจัตงแตลุ่ละครจัตง
อาเซรียน

ตารางทรีที่ การออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตง 4 และระดจับประชาธวิปไตยของประเทศอาเซรียน

ประเทศ คลุ่าเฉลรีที่ยการออก Freedom Freedom Freedom Freedom

ไปใชด้ House เสรรี ภาพ House สวิทธวิทาง House เสรรี ภาพ House เสรรี ภาพ
สวิ ทธวิเลมือกตจัตงของประชาชน* การเมมือง** โดยรวม ทางการเมมือง***
ไทย 67.37 3 4 3 4
อวินโดนรีเซรีย 80.55 2 1 1 2
ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ 66.56 1 2 2 1
มาเลเซรีย 60.01 4-5 3 4 3
เมรียนมา 75.3 6 6 6 6
กจัมพผชา 81.48 5 6 5.5 5.5
สวิ งคโปรค์ 35.6 4-5 5 5 5
เวรียดนาม 99.55 5 7 6 6
ลาว 99.33 6 7 6.5 6.5
บรผ ไน - - -
- -

ทรีที่มา: Freedom House, https://freedomhouse.org/report/freedom-world/freedom-

world-2015 หมายเหตล - *civil liberties; **political rights; ***polity score

- คะแนนเสรรี ภาพทรีที่จดจั โดย Freedom House อยผทลุ่ รีที่1-7 โดยคะแนนทรีที่ 1 ถมือวลุ่ามรีเสรรี ภาพอยผใลุ่ นระดจับสผงและ 7 มรีเสรรี ภาพอยผใลุ่ นระดจับตสที่า
(Each country score is based on two numerical ratings—from 1 to 7—for political
rights and civil liberties, with 1 representing the most free and 7 the least)

162 วารสารสพ งคมศาสตรค คณะรพฐศาสตรค จอฬาลงกรณคมหาวมทยาลพย


การเมมืองการปกครองไดด้ดงจั นรีต
แบบประชาธวิปไตย คมือ อวินโดนรีเซรีย ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ และ
ไทย จสานวนประชาชนทรีที่ออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงอยผใลุ่ น
ระดจับคลุ่อนขด้างสผง (เฉลรีที่ยรด้อยละ 70)
ตลุ่อเนมืที่องในการเลมือกตจัตงแตลุ่ละครจัตง
ประชาชนมรีความตมืที่นตจัวในการออกไปใชด้สวิทธวิใน
การลงคะแนนเสรี ยงใหด้กบจั ผผสด้ มจัครทรีที่ตนเองชมืที่นชอบ
พรรคการเมมืองทรีที่ลงสมจัครรจับเลมือกตจัตงมรีโอกาสแขลุ่งขจัน
กจันอยลุ่างแทด้จรวิ ง การเลมือกตจัตงนสามาซศึที่งพรรคการเมมือง
และผผแด้ ทนทรีที่เปป็ นตจัวแทน และไดด้รจับการเลมือกมาจาก
ประชาชนในทด้องทรีที่นต นจั ๆ
2)
อยผเลุ่ ปป็ นเวลานาน จนสามารถเจรจาตกลงกจันไดด้ภายหลจัง สถานการณค์การเมมืองจศึงกลจับคมืนสผลุ่ภาวะปกตวิ
ประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบอสานาจนวิ ยม
คมอ เมทยนมา มาเลเซทย กพมพภชา สมงคโปรค และบรภ ไน
แมด้วาลุ่ จะมรีการจจัดการเลมือกตจัตง แตลุ่การเลมือกตจัตงไมลุ่ไดด้นาส
มาสผลุ่การไดด้ผแผด้ ทนทรีที่เปป็ นตจัวแทนของประชาชนอยลุ่าง
แทด้จรวิ ง แมด้วาลุ่ มรีพรรคการเมมืองแขลุ่งขจันในการเลมือกตจัตง
มากกวลุ่าหนศึที่งพรรค แตลุ่พรรคการเมมืองพรรคเดลุ่นใน
ประเทศนจัตนจะไดด้รจับการเลมือกตจัตงอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง จศึง
ทสาใหด้ไมลุ่เกวิดการแขลุ่งขจันทางการเมมืองอยลุ่างแทด้จรวิ ง
ดจังนจัตนประชาชนสลุ่ วนใหญลุ่จศึงไมลุ่ไดด้ใหด้ความสสาคจัญกจับ
การเลมือกตจัตง ทจัตงนรีต เพราะพอทราบอยผแลุ่ ลด้ววลุ่าพรรค
การเมมืองพรรคใดจะชนะการเลมือกตจัตง อจัตราการออกไป
ใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงของประเทศในกลลลุ่มนรีต จศึงไมลุ่สผงมากนจัก
อยผทลุ่ รีที่ประมาณรด้อยละ 50
ในบางประเทศ เชลุ่น ประเทศสวิงคโปรค์ มรีอตจั รา
การออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงทรีที่คลุ่อนขด้างตสที่ามาก คมือ รด้อยละ
30 แมด้สวิงคโปรค์จะมรีการบจัญญจัตวิไวด้วลุ่าการออกไปใชด้สวิทธวิ
เลมือกตจัตงเปป็ นหนด้าทรีที่ของประชาชน และการไมลุ่ไปใชด้สวิทธวิ
ทสาใหด้คนสวิ งคโปรค์ ตอด้ งเสรี ยผลประโยชนค์ หรมื อถผกตจัดสวิ ทธวิ
พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์
จากตารางทรีที่ 4 แบลุ่งการววิเคราะหค์ตามลจักษณะ ประโยชนค์บางประการทางการเมมือง แตลุ่อตจั ราการออก
ไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงในสวิ งคโปรค์กป็ไมลุ่เพวิมที่ ขศึตนในการเลมือกตจัตง
1) ประเทศสมาชวิกอาเซรียนทรีที่มรีการปกครอง แตลุ่ละครจัตงทรีที่ผาลุ่ นมา
อยลุ่างไรกป็ดรีประเทศเมรียนมา และกจัมพผชา ทรีที่มรี
การปกครองแบบอสานาจนวิยม มรีอตจั ราการออกไปใชด้
และเพวิที่มขศึตนอยลุ่าง สวิ ทธวิเลมือกตจัตงเฉลรีที่ยอยผทลุ่ รีที่ รด้อยละ 80 นจัตน ซศึที่งอยผใลุ่ นระดจับ
ทจัตงนรีต เนมืที่องจาก ทรีที่สผง ทจัตงนรีต เนมืที่องจากประชาชนจสานวนมากออกไปใชด้
สวิ ทธวิเลมือกตจัตงเพมืที่อสนจับสนลนพรรคฝลุ่ ายคด้านใหด้ชนะ
การเลมือกตจัตง อยลุ่างไรกป็ดรีในการเลมือกตจัตงครจัตงลลุ่าสล ดของ
ทจัตง 2 ประเทศ พรรครจัฐบาลยจังคงชนะการเลมือกตจัตง ซศึที่ง
ในกรณรี ของประเทศกจัมพผชานจัตน ผลเลมือกตจัตงทรีที่ไมลุ่เปป็ น
ทรีที่ยอมรจับของฝลุ่ ายคด้านและผผสด้ นจับสนลนนสามาซศึที่งความ
ขจัดแยด้งทางการเมมืองระหวลุ่างฝลุ่ ายคด้านและฝลุ่ ายรจัฐบาล
3) ประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบคอมมวิวนวิสตค์
คมือ เวรียดนาม และลาว นจัตน อจัตราเฉลรีที่ยการออกไปใชด้
สวิ ทธวิเลมือกตจัตงคลุ่อนขด้างอยผใลุ่ นระดจับทรีที่สผงถศึงรด้อยละ 99
ทจัตงนรีต เนมืที่องจากประชาชนสลุ่ วนใหญลุ่ตระหนจักถศึงการมรี
สลุ่ วนรลุ่ วมทางการเมมืองและตด้องการมรีบทบาทในการ
เลมือกตจัวแทนทรีที่ตวจั เองตด้องการ นอกจากนรีต ทรีที่สาส คจัญคมือ
ภาครจัฐสลุ่ งเจด้าหนด้าทรีที่ของรจัฐลงไปยจังพมืตนทรีที่ตลุ่าง ๆ เพมืที่อ
กระตลนด้ ใหด้ประชาชนออกไปชวิสวิทธวิเลมือกตจัตง พรด้อมทจัตง
ใหด้ความรผด้แกลุ่ประชาชนในเรมืที่ องการเลมือกตจัตง และกฎ
ระเบรียบตลุ่าง ๆ ทรีที่เกรีที่ยวขด้องและยจังมรีการบจัญญจัตวิไวด้ใน
กฎหมายการเลมือกตจัตงของทจัตง 2 ประเทศดด้วยวลุ่าการ
เลมือกตจัตงเปป็ นหนด้าทรีที่ของประชาชน ดจังนจัตนการไมลุ่ไปใชด้
สวิ ทธวิเลมือกตจัตงสลุ่งผลใหด้ประชาชนเสรี ยสวิ ทธวิบางประการ
ทางการเมมือง หรมื อเสรี ยสวิ ทธวิทรีที่จะไดด้รจับบรวิ การจากรจัฐ
จศึงสลุ่ งผลใหด้ประชาชนสลุ่ วนใหญลุ่ใน 2 ประเทศ ออกไป
ใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงเปป็ นจสานวนมากแมด้จะทราบผลเลมือกตจัตง
ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 163
การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน

ลลุ่วงหนด้าแลด้ววลุ่า พรรคคอมมวิวนวิสตค์ซที่ ศึงเปป็ นพรรค เลมือกตจัตง ซศึที่งสลุ่ วนใหญลุ่จะเปป็ นพรรครจัฐบาล หรมื อพรรค

การเมมืองเพรียงพรรคเดรียวจะยจังคงชนะการเลมือกตจัตง ขนาดใหญลุ่ในประเทศนจัตนๆ พรรคการเมมืองขนาดเลป็กมรี

อยลุ่างตลุ่อเนมืที่องกป็ตาม
ปจั ญหาและอลปสรรคของระบบเลมือกตจัตงทรีที่
มรีใชด้อยผใลุ่ นแตลุ่ละประเทศสมาชวิกอาเซรียน จาส วพ ร ร ค ก า ร เ ม ม อ ง ใ น ร ะ บ บ ม ท จ สา น ว น น ข อ ย
ในปจัจจลบนจั
จากการศศึกษาพบวลุ่าระบบเลมือกตจัตงทรีที่ถผก
ออกแบบในแตลุ่ละประเทศอาเซรียนนจัตน
สสาคจัญตลุ่อความหลากหลายของประชาชนในสจังคม
มากนจัก แตลุ่กลจับออกแบบเพมืที่อตอบสนองตลุ่อโครงสรด้าง
ทางการเมมือง เปป็ นสสาคจัญ
1) ประเทศสมาชวิกอาเซรียนหลายประเทศ อสานาจ และปกครองประเทศไดด้จนครบวาระ ซศึที่งเหป็น ประกอบไปดด้วยประชาชนจากหลากหลายเชมื ตอชาตวิ ไดด้จาก
ทจัตงในประเทศสวิ งคโปรค์ และมาเลเซรียทรีที่พรรค
และชาตวิพนจั ธลค์ เชลุ่น มาเลเซรีย อวินโดนรีเซรีย เมรียนมา
และฟวิ ลวิปปวิ นสค์ เปป็ นตด้น ระบบเลมือกตจัตงทรีที่ถผกออกแบบ
มานจัตน ไมลุ่ไดด้คาส นศึงถศึงการเปวิ ดโอกาสใหด้ประชาชนทรีที่มรี
โอกาสนด้อยมากทรีที่จะชนะเลมือกตจัตงไดด้ทรีที่นงจัที่ ในรจัฐสภาจาก
ระบบเลมือกตจัตงแบบเสรี ยงขด้างมาก
ระบบเลมือกตจัตงแบบเสรี ยงขด้างมากยจังทสาใหด้
เนมืที่องจากมรีพรรคการเมมืองจสานวนไมลุ่มากนจักทรีที่จะชนะ
การเลมือกตจัตง ซศึที่งเปป็ นผลดรีตลุ่อการจจัดตจัตงรจัฐบาล รจัฐบาล
ทรีที่มาจากพรรคการเมมืองเดรียว หรมื อนด้อยพรรค ยลุ่อมมรี
ไมลุ่ไดด้ใหด้ความ
ความเขด้มแขป็งมากกวลุ่ารจัฐบาลผสมหลายพรรค
เนมืที่องจากมรีอาส นาจในการตจัดสวิ นใจแตลุ่เพรียงพรรคเดรียว
ไมลุ่ตอด้ งมรีการเจรจาตลุ่อรองกจับพรรคการเมมืองทรีที่เขด้ารลุ่ วม
รจัฐบาลพรรคอมืที่นๆ จสานวนมาก ดจังนจัตนรจัฐบาลจศึงอยผใลุ่ น
รจัฐบาลสามารถครองอสานาจไดด้อยลุ่างตลุ่อเนมืที่องเปป็ นระยะ
เวลาหลายสวิ บปรี
3) ประเทศทรีที่ยงจั ไมลุ่มรี การปกครองแบบ

ความแตกตลุ่างกจันทางเชมืต อชาตวิ หรมื อชาตวิพนจั ธลค์ ไดด้เขด้ามา ประชาธวิปไตยทรีที่สมบผรณค์ในอาเซรียน ประเทศอมืที่นๆ เชลุ่น

มรีบทบาททางการเมมือง หรมื อไดด้รจับเลมือกตจัตง แมด้วาลุ่ จะมรี
กจัมพผชา และลาว ใชด้ระบบเลมือกตจัตงแบบสจัดสลุ่ วน แมด้
การตจัตงพรรคการเมมืองทรีที่แสดงถศึงการรวมกลลลุ่มของ
ระบบสจัดสลุ่ วนเปวิ ดโอกาสใหด้พรรคการเมมืองขนาดเลป็ก
ประชาชนทรีที่มรีเชมืต อชาตวิ หรมื อชาตวิพนจั ธลค์เดรียวกจัน เชลุ่น
อมืที่นๆ ไดด้ทรีที่นงจัที่ ในรจัฐสภามากกวลุ่าระบบเสรี ยงขด้างมาก
มาเลเซรีย แตลุ่หากไมลุ่ไดด้มรีการกสาหนดโควตาทรีที่แนลุ่นอน
ดจังทรีที่ไดด้กลลุ่าวไวด้ขาด้ งตด้น แตลุ่เนมืที่องจากทจัตง 2 ประเทศนรีต มรี
ใหด้กบจั ประชาชนกลลลุ่มเหลลุ่านรีต ยลุ่อมเปป็ นการยากทรีที่
การปกครองแบบอสานาจนวิยม และพรรคขนาดเลป็กไมลุ่
ประชาชนกลลลุ่มดจังกลลุ่าวจะชนะเลมือกตจัตง และเขด้ามาเปป็ น
ไดด้มรีบทบาททางการเมมืองมากนจัก ดจังนจัตนระบบเลมือกตจัตง
ตจัวแทนของกลลลุ่มตนเองในรจัฐสภา
แบบสจัดสลุ่ วนจศึงไมลุ่ไดด้เอมืตอประโยชนค์ตลุ่อพรรคการเมมือง
2) ประเทศทรีที่การเมมืองการปกครองยจัง ไมลุ่เปป็ น
ขนาดเลป็กอมืที่นๆ ใหด้ชนะไดด้ทรีที่นงจัที่ ในรจัฐสภา
ประชาธวิปไตยอยลุ่างเตป็มทรีที่ยงจั คงใชด้ระบบเลมือกตจัตงแบบ
เสรี ยงขด้างมาก เชลุ่น มาเลเซรีย และสวิงคโปรค์ ระบบเลมือก
สสาหรจับในประเทศเมรียนมานจัตน มรีการ
โตด้แยด้งกจันอยลุ่างมากทรีที่จะเปลรีที่ยนจากระบบเสรี ยงขด้าง
ตจัตงแบบเสรี ยงขด้างมากนรีต จะเอมืตอประโยชนค์ใหด้กบจั
มากมาเปป็ นระบบเลมือกตจัตงแบบสจัดสลุ่ วนในการเลมือกตจัตง
พรรคการเมมืองทรีที่ไดด้คะแนนสผงทรีที่สลดเปป็ นพรรคทรีที่ชนะการ
พ.ศ. 2558 นรีต พรรครจัฐบาลมองวลุ่าหากใชด้ระบบสจัดสลุ่ วน

164 วารสารสจังคมศาสตรค์ คณะรจัฐศาสตรค์ จลฬาลงกรณค์มหาววิทยาลจัย


พรรคจะมรีโอกาสไดด้ทรีที่นงจัที่ มากขศึตนในเขตทรีที่พรรคไมลุ่เขด้มแขป็ง อยลุ่างไรกป็ดรีพรรคการเมมือง
ขนาดเลป็กกลจับเหป็นตลุ่าง และ สนจับสนลนใหด้ใชด้ระบบเลมือกตจัตงแบบเสรี ยงขด้างมากเหมมือน
เดวิม ทจัตงนรีตเนมืที่องจากพรรคการเมมืองขนาดเลป็กมองวลุ่า เปป็ นการยากทรีที่พรรคการเมมือง
ขนาดเลป็กซศึที่งสลุ่ วนใหญลุ่ มรีฐานเสรี ยงอยผใลุ่ นพมืตนทรีที่เฉพาะจะไดด้รจับเลมือกตจัตงดด้วย คะแนน
เสรี ยงทรีที่เพรียงพอจากระบบเลมือกตจัตงแบบสจัดสลุ่ วน หรมื อเกวินคะแนนขจัตนตสที่าเพมืที่อนสาคะแนน
ทรีที่ไดด้มาควิด คสานวณจสานวนทรีที่นจังที่ ในรจัฐสภา ระบบเลมือกตจัตงแบบ สจัดสลุ่ วนจศึงเพวิที่มโอกาส
ใหด้พรรครจัฐบาลหรมื อพรรคขนาด ใหญลุ่ไดด้จาส นวนทรีที่นจังที่ มากขศึตน แตลุ่ลดโอกาสของ
พรรค การเมมืองขนาดเลป็กทรีที่จะชนะการเลมือกตจัตง แตลุ่หากใชด้ ระบบเลมือกตจัตงแบบเดวิม คมือ
ระบบเสรี ยงสลุ่ วนมากแลด้วนจัตน พรรคขนาดเลป็กมรีโอกาสทรีที่จะชนะการเลมือกตจัตงในเขต
พมืตนทรีที่ทรีที่ตนเองมรีฐานเสรี ยงอจันเขด้มแขป็งไดด้มากกวลุ่า อยลุ่างไร กป็ดรีในการเลมือกตจัตงเดมือน
พฤศจวิกายน พ.ศ. 2558 นรีต เมรียนมาจะยจังคงใชด้ระบบเลมือกตจัตงแบบเสรี ยงขด้างมาก
แบบเดวิมตลุ่อไป
สสาหรจับประเทศกจัมพผชา และลาว เนมืที่องจาก ทจัตง 2 ประเทศ ยจังมรี
การปกครองแบบอสานาจนวิยม และ คอมมวิวนวิสตค์อยผลุ่ ดจังนจัตนระบบเลมือกตจัตงทรีที่ออกแบบ
มา ไมลุ่ไดด้สลุ่งผลใหด้พรรคการเมมืองอมืที่น ๆ มรีโอกาสชนะเลมือกตจัตง ทจัตงนรีต เนมืที่องจากรจัฐบาล
ยลุ่อมออกกฎขด้อบจังคจับตลุ่าง ๆ หรมื อ ควบคลมการเลมือกตจัตงเพมืที่อใหด้พรรคการเมมืองของ
รจัฐบาล ชนะเลมือกตจัตง ซศึที่งเหป็นไดด้จากกรณรี ของประเทศกจัมพผชา ทรีที่มรีความขจัดแยด้ง
ทางการเมมือง หรมื อไมลุ่ยอมรจับผลการ เลมือกตจัตงอยผบลุ่ ลุ่อยครจัตง สลุ่ วนประเทศลาวนจัตน
พรรคการเมมือง อมืที่น ๆ ไมลุ่มรีโอกาสเขด้าแขลุ่งขจันในการเลมือกตจัตงไดด้อยลุ่างเสรรี เชลุ่นกจัน
ประเทศอวินโดนรีเซรียมรีการใชด้ระบบเลมือกตจัตง แบบสจัดสลุ่ วนโดยใชด้
บจัญชรีรายชมืที่อแบบปวิ ด โดยมรีจลด
พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์
ประสงคค์หลจักเพมืที่อกระจายทรีที่นจังที่ ใหด้กบจั พรรคการเมมือง ทลกพรรคอยลุ่างทจัวที่ ถศึง เนมืที่องจาก
อวินโดนรีเซรียเปป็ นประเทศ ขนาดใหญลุ่ มรีหมผลุ่เกาะจสานวนมากดจังนจัตนพรรคการเมมือง
แตลุ่ละพรรคจศึงมรีฐานเสรี ยงในพมืตนทรีที่ทรีที่แตกตลุ่างกจันไป ระบบสจัดสลุ่ วนจะเปวิ ดโอกาสใหด้
พรรคการเมมืองขนาดเลป็ก ไดด้ทรีที่นจังที่ มากขศึตน อยลุ่างไรกป็ดรีในการเลมือกตจัตง เมมืที่อปรี พ.ศ.
2552 ประเทศอวินโดนรีเซรียไดด้ปรจับเปลรีที่ยนระบบเลมือกตจัตง จากบจัญชรีรายชมืที่อแบบปวิ ด
เปป็ นบจัญชรีรายชมืที่อแบบเปวิ ด ทจัตงนรีต เนมืที่องจากปด้ องกจันไมลุ่ใหด้พรรคการเมมืองมรีอวิทธวิพล เหนมือ
ผผสด้ มจัครมากจนเกวินไป ใหด้ผสผด้ มจัครมรีอวิสระในการ หาเสรี ยง และสรด้างความสจัมพจันธค์กบจั
ประชาชนมากขศึตน แทนทรีที่จะตด้องยศึดตวิดกจับพรรคการเมมืองทรีที่ตนเองสจังกจัด เทลุ่านจัตน ใน
การเลมือกตจัตงครจัตงลลุ่าสล ดเมมืที่อปรี พ.ศ. 2557 บจัญชรีรายชมืที่อแบบเปวิ ดสรด้างปจั ญหาความ
แตกแยก ระหวลุ่างพรรคและผผสด้ มจัคร รวมทจัตงระหวลุ่างผผสด้ มจัคร ทรีที่มาจากพรรคเดรียวกจัน
และยจังนสามาซศึที่งการซมืต อสวิ ทธวิ ขายเสรี ยงทรีที่ทวรี ความรล นแรง รจัฐบาลอวินโดนรีเซรียจศึงมรี แนว
โนด้มในการปรจับเปลรีที่ยนระบบเลมือกตจัตงกลจับสผลุ่ระบบ บจัญชรีรายชมืที่อแบบปวิ ดอรีกครจัตงหนศึที่ง
คณะกรรมการการเลมือกตจัตงถมือเปป็ นองคค์กรทรีที่มรี ความสสาคจัญ โดยมรี
อสานาจหนด้าทรีที่ในการควบคลมและ บรวิ หารจจัดการเลมือกตจัตง นอกจากนรีต ในหลาย
ประเทศยจัง ใหด้อาส นาจในการววินวิจฉจัยชรีต ขาดปจั ญหาตลุ่างๆ อจันเกรีที่ยวกจับ การเลมือกตจัตงอรีก
ดด้วย สสาหรจับประเทศในอาเซรียนนจัตน บทบาทและหนด้าทรีที่ขององคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงมรี
ความ แตกตลุ่างกจันไป ในบางประเทศ เชลุ่น ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ และ อวินโดนรีเซรีย องคค์กร
จจัดการเลมือกตจัตง หรมื อคณะกรรมการ การเลมือกตจัตงทสาหนด้าทรีที่อยลุ่างเขด้มแขป็ง แตลุ่ในทาง
กลจับกจัน ในประเทศลาว พมลุ่า และเวรียดนาม แมด้วาลุ่ จะมรี การจจัดตจัตงคณะกรรมการการ
เลมือกตจัตง หรมื อกรรมการ การเลมือกตจัตงตามกฎหมาย แตลุ่กลจับไมลุ่ไดด้ทาส หนด้าทรีที่
ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 165
การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน
อยลุ่างทรีที่กฎหมายกสาหนด รจัฐบาลเขด้าแทรกแซงการ ทสางานขององคค์กร ทรีที่ผาลุ่ นมา
องคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของประเทศเหลลุ่านรีต มรีหนด้าทรีที่เพรียงแคลุ่จดจั การการเลมือกตจัตง ใน
ชลุ่วงเวลาของการเลมือกตจัตงเทลุ่านจัตน บทบาท หนด้าทรีที่ใน การตรวจสอบการเลมือกตจัตง
หรมื อดสาเนวินกวิจกรรมทาง การเมมืองนอกเหนมือชลุ่วงเวลาการเลมือกตจัตงนจัตน ไมลุ่สามารถ
ทสาไดด้
บทบาท หนด้าทรีที่ โครงสรด้างองคค์กร และ อสานาจขององคค์กร
จจัดการเลมือกตจัตง หรมื อคณะกรรมการ การเลมือกตจัตงของประเทศสมาชวิกอาเซรียนจศึงมรี
ความ แตกตลุ่างกจันซศึที่งสลุ่งผลตลุ่อประสวิ ทธวิภาพ และความ โปรลุ่ งใสในการจจัดการเลมือก
ตจัตงของประเทศสมาชวิก อาเซรียนทรีที่แตกตลุ่างกจันดด้วย
ขด้อเสนอแนะ
จากการศศึกษาดจังปรากฏตามขด้อมผลทรีที่แสดงไป แลด้วนจัตน คณะผผวด้ วิจยจั พบวลุ่า
ระบบการเมมืองการปกครอง ทรีที่แตกตลุ่างกจันในกลลลุ่มประเทศสมาชวิกอาเซรียนทจัตง 10
ประเทศนจัตน สลุ่งผลตลุ่อโครงสรด้าง และรผ ปแบบ ของพรรคการเมมือง ระบบ
พรรคการเมมือง ระบบการ เลมือกตจัตง การมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองภาคประชาชน (การ
ออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตง) และบทบาทขององคค์กร จจัดการเลมือกตจัตงในแตลุ่ละประเทศทรีที่
แตกตลุ่างกจันไป อยลุ่างไรกป็ดรีความแตกตลุ่างดจังกลลุ่าวไมลุ่ไดด้เปป็ นอลปสรรค สสาคจัญของ
ประเทศสมาชวิกอาเซรียนทจัตง 10 ประเทศ ในการรวมกลลลุ่มกจันในระดจับภผมวิภาค
ประเทศสมาชวิกยจัง คงรวมตจัวกจันไดด้อยลุ่างเหนรียวแนลุ่น และการรวมตจัว ดจังกลลุ่าวยจังเพวิ ที่ม
อสานาจตลุ่อรองทจัตงทางดด้านความมจันที่ คง และเศรษฐกวิจใหด้กบจั ภผมวิภาคไดด้อยลุ่างมรีศกจั ยภาพ ตด้นของการปกครองในระบอบ ประชาธวิปไตย เพราะเปป็ นองคค์กรทรีที่ผลวิตนจักการเมมือง
ใน ระดจับหนศึที่ง
166 วารสารสจังคมศาสตรค์ คณะรจัฐศาสตรค์ จลฬาลงกรณค์มหาววิทยาลจัย
จากการศศึกษารผ ปแบบการเมมืองการปกครอง พรรคการเมมือง ระบบ
พรรคการเมมือง ระบบการเลมือกตจัตง การมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองในภาคประชาชนโดย
เฉพาะ อยลุ่างยวิงที่ การออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงของประชาชน รวมทจัตงบทบาทขององคค์กร
จจัดการเลมือกตจัตงในกลลลุ่ม ประเทศสมาชวิกอาเซรียนนจัตน คณะผผวด้ วิจยจั ไดด้สรล ปขด้อ เสนอแนะ
ซศึที่งเปป็ นแนวทางในการพจัฒนาการเมมืองของ ประเทศไทยในดด้านตลุ่างๆ ดจังนรีต
1. ขด้อเสนอแนะในการพจัฒนาพรรคการเมมือง
ไทยใหด้เปป็ นองคค์กรทรีที่ทาส หนด้าทรีที่เปป็ นตจัวแทนของประชาชน
อยลุ่างแทด้จรวิ ง
2. ขด้อเสนอแนะในการพจัฒนาระบบเลมือกตจัตง
ของไทย
3. ขด้อเสนอแนะในการพจัฒนา และสลุ่งเสรวิ ม การมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการ
เมมืองในภาคประชาชน โดย เฉพาะอยลุ่างยวิงที่ การออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงของ
ประชาชนไทย
4. ขด้อเสนอแนะในบทบาท อสานาจ หนด้าทรีที่ ของคณะกรรมการการ
เลมือกตจัตง
   1. ขด้ อ เ ส น อ แ น ะ เ กรีที่ ย ว กจั บ ก า ร พจั ฒ น า พรรคการเมมืองไทยใหด้เปป็ นองคค์กรทรีที่ทาส
หนด้าทรีที่เปป็ น ตจัวแทนของประชาชนอยลุ่างแทด้จรวิ ง
พรรคการเมมืองเปป็ นกลไกสสาคจัญในการปฏวิรผป การเมมือง และเปป็ นจลดเรวิ ที่ ม
เขด้าสผลุ่ระบบงานบรวิ หารและระบบงานนวิตวิบญจั ญจัตวิของ ประเทศ พรรคการเมมืองทรีที่
อลุ่อนแอยลุ่อมไมลุ่สามารถผลวิต นจักการเมมืองทรีที่มรีคลณภาพเขด้าสผลุ่ระบบการเมมืองไดด้ตลุ่อไป
พรรคการเมมืองมวิไดด้เปป็ นองคค์กรเกวิดขศึตนเองตาม ธรรมชาตวิ แตลุ่เปป็ นการ
จจัดตจัตงขศึตนตามกฎหมาย ดจังนจัตน
 พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์

ข งการใหขพรรคการเมมองเปป นสถาบพนหลพกของ การปกครอง ในทางการเมมืองไดด้ ดจังนจัตนเพมืที่อสลุ่ งเสรวิ มการพจัฒนา พรรคการเมมืองใหด้เปป็ นองคค์กรหลจัก

หากตอ
ในระบอบประชาธมปไตย และปฏมบพตม หนขาททหไดขอยาห งมท ของการปกครอง ในระบอบประชาธวิปไตยจศึงควรยกเลวิกสาเหตลของ การกระทสาทรีที่นาส
ข จขงมทความจาส เปป น ททหจะตของกาส หนดกฎหมาย
ประสมทธมภาพแลขวนพน ไปสผลุ่กระบวนการยลบพรรคการเมมือง บางประการในพระราชบจัญญจัตวิประกอบ
ททหเกทหยวขของกพบพรรคการเมมอง ใหขมทกรอบบพงคพบพรรคการเมมองใหข รจัฐธรรมนผญ วลุ่าดด้วยพรรคการเมมือง พ.ศ. 2550 เฉพาะกรณท ทหทเปป น การก
มทคอณภาพเพมหอวาง รากฐานใหด้เกวิดความเปป็ นประชาธวิปไตยขศึตนภายใน พรรค ระทาส ความผมดททหไมรห ข ายแรง เชน
ห กรณท ทหทหพวหนขา พรรคการเมมอง
และสนจับสนลนใหด้สมาชวิกพรรคมรีความรจักใน พรรคการเมมืองทรีที่ตนเองสจังกจัด (party ไมรห ายงานการดาส เนม นกมจการของ พรรคการเมมองตามมาตรา 93

affiliation) ความ รผด้สศึกเปป็ นสลุ่ วนหนศึที่งของพรรคจากสมาชวิกพรรคเหลลุ่านจัตน จะชลุ่วย ประกอบกพบมาตรา 42 เปป นตขน สวห นกรณท ทหทเปป นความผมดรขาย

สนจับสนลนใหด้พรรคการเมมืองเปป็ นองคค์กรทรีที่เขด้มแขป็ง ตอ ข ใน
ห ไปในอนาคต ดพงนพน แรงใหขมทการยอบ พรรคการเมมองไดข

การพพฒนาพรรคการเมมองใหข กลายเปป นสถาบพนหลพกควรตของเรมห ม

1.2  ควรสงห เสรม มใหขผภสข มพครรพบเลมอกตพงข ตอข ง สจังกจัด
ข ส
ตพงแต ห รขางระบบ หรม อกลไกใหขสมาชมกพรรคการเมมองมทอาส นาจใน พรรคการเมมืองตจัตงแตลุ่การเลมือกตจัตงในระดจับทด้องถวิที่น เพมืที่อสลุ่ งเสรวิ มการสรด้าง
การ มทสวห นรหวมหรม อตพดสมนใจในการดาส เนม นกมจการทาง การเมมอง
พรรคการเมมืองทรีที่เขด้มแขป็งตจัตงแตลุ่ ระดพบทของถมหน ในปพจจอบพนประเทศไทยยพง
ในนามของพรรคการเมมอง เพมหอใหส
ข มาชมก เหลลุ่านจัตนรผด้สศึกเปป็ นเจด้าของ ข
ไมไห ดขบพงคพบใหข ผภส
ข มพครรพบเลมอกตพงในระดพ บทของถมหนตของสพ งกพด
พรรคอยลุ่างเทลุ่าเทรียมกจัน กระบวนการดพงกลาห วจะชวห ยพพฒนาพรรคใหข ข ในการแขงห ขพนในระดพบทอ
พรรค การเมมอง ดพงนพน ข งถมหนพรรค
เขขมแขปงขขขน สรขางประชาธมปไตยในพรรคมากขขขน และในททหสอดกปจะ
ข มพครอาจ มทการตพงข
การเมมองจขงไมไห ดขเขขามามทบทบาทมากนพก ผภส
สงห ผลตอ
ห การพพฒนาประเทศชาตมตอ
ห ไป ขขอเสนอแนะ ตอ
ห การ ห การเมมองในการลงสมพครรพบเลมอกตพงข ยกเวด้นในพมืตนทรีที่ทรีที่
กลอม
ค รททหทาส หนขาททห เปป นตพวแทน
พพฒนาพรรคการเมมอง ใหขเปป นองคก พรรคการเมมืองมรีฐานเสรี ยงทรีที่เขด้มแขป็ง ผภส
ข มพครอาจลงสมพครในนามพรรคไดข
ของประชาชนอยาห งแทขจรม ง จขงมทดพงนทข เชน
ห ในภาคใตข
หลายจจังหวจัด ผผสด้ มจัครในระดจับทด้องถวิที่นอาจลงแขลุ่งขจันใน นามของพรรค
1.1  จากการศขกษากฎหมายพรรคการเมมอง ใน ข ข เพมหอขยาย
ประชาธมปพตย ค เปป นตขน ทพงนท
ประเทศเพมหอนบาข นอาเซทยนหลายประเทศ พบวาห ฐานเสรี ยงของตจัวเองใหด้ครอบคลลมผผสด้ นจับสนลนพรรค ประชาธวิปจัตยค์ในพมืตนทรีที่ อยลุ่างไรกป็
การยลบพรรคการเมมืองจะกระทสาตลุ่อเมมืที่อปรากฏ
ข เชน
ดรีในพมืตนทรีที่ทรีที่มรีความ ขพดแยงข ระหวาห งกลอม ห ททห
ห การเมมองหลายกลอม
การกระทาส ผมดอพนรขายแรงของพรรคการเมมองนพน ห การกระ
ข ๆ กปจะไมห
สนพบสนอ น พรรคการเมมองเดท ยวกพน พรรคการเมมองนพน
ทาส ผมดอพนกอ ห อาส นาจ อธวิปไตยของประเทศ เปป็ นตด้น
ห ใหขเกมดผลกระทบตอ
ตด้องการสนจับสนลนกลลลุ่มการเมมืองใดกลลลุ่มการเมมืองหนศึที่ง อยลุ่างชจัดเจนในการเลมือกตจัตง
ดจังนจัตนการยลบพรรค
ทด้องถวิที่น เพมืที่อไมลุ่ใหด้เสรี ยฝลุ่ าย สนจับสนลนในการเลมือกตจัตงระดจับชาตวิ
การเมมองจขงถมอเปป นเรมห องใหญห และสาส คพญ พรรค การเมมืองถมือเปป็ น
องคค์กรทรีที่จดจั ตจัตงขศึตนจากประชาชนไดด้ อยลุ่างเสรรี การยลบพรรคการเมมืองโดยขด้อหาทรีที่ไมลุ่
รด้ายแรง แสดงใหด้เหป็นถศึงการละเมวิดสวิ ทธวิเสรรี ภาพของประชาชน

ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 167

การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน
อยลุ่างไรกป็ดรีหากตด้องการพจัฒนาพรรคการเมมือง
ใหด้เปป็ นองคค์กรทรีที่เขด้มแขป็งตจัตงแตลุ่ระดจับรากหญด้า การใหด้
ผผแด้ ทนในระดจับทด้องถวิที่นสจังกจัดพรรคชลุ่วยสนจับสนลน
การสรด้างพรรคใหด้เปป็ นองคค์กรหลจักตลุ่อไป เชลุ่นใน
ประเทศอวินโดนรีเซรีย ผผแด้ ทนในระดจับทด้องถวิที่นตด้องสจังกจัด
พรรคการเมมือง สลุ่ วนในประเทศฟวิ ลวิปปวิ นสค์ แมด้กฎหมาย
การเลมือกตจัตงไมลุ่ไดด้บงจั คจับใหด้นกจั การเมมืองทด้องถวิที่นสจังกจัด
พรรค แตลุ่นกจั การเมมืองสลุ่ วนใหญลุ่ในระดจับทด้องถวิที่นเลมือกทรีที่
จะสจังกจัดพรรคการเมมืองเพมืที่อขยายฐานเสรี ยงของตนเอง
ในพมืตนทรีที่ เปป็ นตด้น
การใหด้นกจั การเมมืองสจังกจัดพรรคการเมมืองตจัตงแตลุ่
ระดจับทด้องถวิที่นนจัตนไมลุ่เพรียงแตลุ่ชลุ่วยสนจับสนลนการสรด้าง
พรรคการเมมืองทรีที่เขด้มแขป็งจากระดจับรากหญด้าเทลุ่านจัตน
แตลุ่ยงจั จะชลุ่วยใหด้ประชาชนสามารถตจัดสวิ นใจไดด้อยลุ่าง
มรีประสวิ ทธวิภาพมากขศึตนวลุ่าหากเลมือกผผแด้ ทนคนใด
นโยบายทรีที่ผแผด้ ทนคนนจัตนจะนสามาใชด้ในทด้องถวิที่นของ
ตนเองจะเปป็ นไปตามพรรคการเมมืองพรรคใด นอกจากนรีต
การบจังคจับใหด้ผแผด้ ทนสจังกจัดพรรคในระดจับทด้องถวิที่นยจังชลุ่วย
ใหด้ผแผด้ ทนเหลลุ่านจัตนเปป็ นตจัวแทนของพรรคการเมมืองใน
ทด้องถวิที่นอยลุ่างแทด้จรวิ ง และชลุ่วยสมืที่ อสารระหวลุ่างประชาชน
กจับพรรคการเมมืองไดด้อยลุ่างมรีประสวิ ทธวิภาพมากขศึตน
รวมทจัตงพจัฒนาพรรคในระดจับรากหญด้าไดด้อยลุ่างมรี
ประสวิ ทธวิภาพมากกวลุ่าแคลุ่การจจัดตจัตงสาขาพรรค
การเมมือง
  2. ขด้อเสนอแนะในการพจัฒนาระบบเลมือกตจัตง
ของไทย
ในการศศึกษาการเลมือกตจัตงในประเทศสมาชวิก
อาเซรียน พบวลุ่ารผ ปแบบการปกครองทรีที่แตกตลุ่างกจัน นสา
มาซศึที่งการจจัดการเลมือกตจัตงทรีที่แตกตลุ่างกจัน ในประเทศทรีที่มรี
การปกครองแบบประชาธวิปไตยประชาชนมรีความตมืที่น
ตจัวอยลุ่างสผงในการเมมืองการปกครอง และออกไปใชด้
168 วารสารสจังคมศาสตรค์ คณะรจัฐศาสตรค์ จลฬาลงกรณค์มหาววิทยาลจัย
สวิ ทธวิเลมือกตจัตงสผงขศึตนอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง แตลุ่ในประเทศทรีที่
ป ก ค ร อ ง ใ น รผ ป แ บ บ เ ผ ด ป็ จ ก า ร แ ม ด้ จ ะ ม รี ก า ร จ จั ด
การเลมือกตจัตง แตลุ่ประชาชนกลจับไมลุ่ไดด้ใหด้ความสสาคจัญ
กจับการเลมือกตจัตงมากนจัก สลุ่ วนในประเทศทรีที่ปกครองแบบ
สมบผรณาญาสวิ ทธวิราชยค์ เชลุ่น ประเทศบรผ ไน กลจับไมลุ่มรี
การเลมือกตจัตงเลย ดจังนจัตนในการปกครองระบอบ
ประชาธวิปไตยนจัตน การเลมือกตจัตงจศึงมรีความสสาคจัญ
อยลุ่างยวิงที่
2.1) การเลมือกตจัตงตด้องมรีการจจัดอยลุ่างสมสที่าเสมอ
และมรีความโปรลุ่ งใส ยลตวิธรรม
การเลมือกตจัตงถมือเปป็ นกลไกสสาคจัญในการ
เชมืที่อมโยงระหวลุ่างประชาชนกจับนจักการเมมืองและ
พรรคการเมมืองในระบอบประชาธวิปไตยแบบตจัวแทน
ดจังนจัตนการเลมือกตจัตงจศึงเปป็ นองคค์ประกอบทรีที่จาส เปป็ นตลุ่อ
การพจัฒนาประชาธวิปไตยของประเทศ หากปราศจาก
การเลมือกตจัตงแลด้วนจัตน กป็ยากทรีที่จะไดด้ตวจั แทนของ
ประชาชนทรีที่ไดด้รจับการยอมรจับเขด้าไปทสาหนด้าทรีที่ในการ
ปกครอง หรมื อในรจัฐสภา
ดด้วยเหตลผลขด้างตด้น การเลมือกตจัตง
จศึงจสาเปป็ นทรีที่จะตด้องเกวิดขศึตนอยลุ่างสมสที่าเสมอเพมืที่อใหด้
ประชาชนเกวิดความรผด้สศึกตลุ่อเนมืที่องในการเชมืที่อมโยงกจับ
ตจัวแทนผผใด้ ชด้สวิทธวิและอสานาจแทนพวกเขา เพราะหาก
การเลมือกตจัตงดสาเนวินไปอยลุ่างตลุ่อเนมืที่องจะทสาใหด้ประชาชน
สามารถคาดการณค์และคสานวณผลประโยชนค์ของ
ตนเองจากการใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตงไดด้ โดยการเลมือกตจัตงทรีที่
เกวิดขศึตนจะตด้องมรีความโปรลุ่ งใส ตรวจสอบไดด้ เพมืที่อเปป็ น
หลจักประกจันในการสรด้างความเชมืที่อมจันที่ ใหด้กบจั ระบอบ
การเมมืองแบบประชาธวิปไตย อจันจะสลุ่งผลตลุ่อเสถรียรภาพ
ของพจัฒนาการประชาธวิปไตยในประเทศไดด้อยลุ่างยจังที่ ยมืน
ตลุ่อไป

2.2) การเลมือกตจัตงควรนสามาซศึที่งความเชมืที่อมจันที่ ของประชาชนทรีที่มรีตลุ่อ
พรรคการเมมืองและการเมมืองของ ประเทศ
แมด้วาลุ่ ระดจับการออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตง ของประชาชนชาว
ไทยจะเพวิที่มขศึตนอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง แตลุ่ยงจั คงมรีประชาชนอรีกบางสลุ่ วนทรีที่ไมลุ่ออกไปใชด้สวิทธวิ
เลมือกตจัตง ดด้วยเหตลผลประการหนศึที่งคมือ การขาดความเชมืที่อมจันที่ ใน ระบบการเมมือง และ
พรรคการเมมืองของประเทศ ซศึที่งคลด้ายกจับเหตลผลทรีที่ปรากฏในประเทศอาเซรียนบาง
ประเทศทรีที่มรีการปกครองแบบเผดป็จการซศึที่งประชาชน ไมลุ่อยากออกไปเลมือกตจัตง ทจัตงนรีต
เพราะไมลุ่เชมืที่อมจันที่ ในระบบ การเมมือง และพรรคการเมมือง รวมทจัตงการเลมือกตจัตง ของ
ประเทศตนเอง ดจังนจัตนจศึงมรีความจสาเปป็ นทรีที่ภาครจัฐ จะสนจับสนลนและกระตลนด้ ใหด้
ประชาชนออกไปใชด้สวิทธวิ เลมือกตจัตงเปป็ นจสานวนมาก โดยจจัดการเลมือกตจัตงอยลุ่าง
โปรลุ่ งใส และสนจับสนลนใหด้เกวิดการแขลุ่งขจันทรีที่แทด้จรวิ ง ในการเลมือกตจัตงแตลุ่ละครจัตง ทจัตงนรีต
การเลมือกตจัตงถมือเปป็ น องคค์ประกอบสสาคจัญหนศึที่งของการปกครองในระบอบ
ประชาธวิปไตย ดจังนจัตนการสนจับสนลนใหด้ประชาชนเขด้ามา มรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมือง
โดยเฉพาะอยลุ่างยวิงที่ ผลุ่านการ เลมือกตจัตงนจัตนเปป็ นสวิที่งทรีที่ขาดเสรี ยมวิไดด้
2.3) ร ะ บ บ เ ล มื อ ก ต จั ด้ ง ค ว ร เ ป วิ ด โ อ ก า ส ใ ห ด้
พรรคการเมมืองขนาดเลป็กเขด้ามามรีบทบาทในรจัฐสภา แตลุ่ในขณะเดรียวกจันกป็ควรตด้อง
จสากจัดจสานวนพรรคขนาด เลป็กเหลลุ่านจัตนไมลุ่ใหด้มรีจาส นวนมากเกวินไปในรจัฐสภา
ใ น ก า ร ป ก ค ร อ ง แ บ บ ร ะ บ อ บ ประชาธวิปไตยนจัต น
พรรคการเมมืองควรมรีสวิทธวิ เสรรี ภาพ และโอกาสทรีที่จะเขด้ามาแขลุ่งขจันในการเลมือกตจัตง
อยลุ่าง เทลุ่าเทรียมกจัน การออกแบบระบบเลมือกตจัตงเพมืที่อใหด้ พรรคการเมมืองทจัตงขนาดใหญลุ่
และเลป็กไดด้มรีโอกาส ไดด้ทรีที่นจังที่ ในรจัฐสภานจัตนจศึงมรีความสสาคจัญอยลุ่างยวิงที่ ระบบ
พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์
เลมือกตจัตงแบบสจัดสลุ่ วนเปป็ นระบบเลมือกตจัตงทรีที่ไดด้รจับ
การยอมรจับวลุ่ามรีความเปป็ นประชาธวิปไตยมากทรีที่สลด
เนมืที่องจากคะแนนเลมือกตจัตงทรีที่แตลุ่ละพรรคไดด้นต นจั จะนสามา
ควิดคสานวณเปป็ นทรีที่นงจัที่ ในรจัฐสภาใหด้ทลกพรรคการเมมือง ทรีที่ลงแขลุ่งขจันอยลุ่างเทลุ่าเทรียมกจัน
อยลุ่างไรกป็ดรีหากมรี พรรคการเมมืองขนาดเลป็กชนะเลมือกตจัตง และไดด้ทรีที่นงจัที่ ใน รจัฐสภา
จสานวนมากเกวินไป กป็จะสลุ่ งผลตลุ่อความมจันที่ คง ของรจัฐสภา รวมทจัตงรจัฐบาล ดจังนจัตนใน
การออกแบบ ระบบเลมือกตจัตงแบบสจัดสลุ่ วนนจัตน ควรมรีการกสาหนด คะแนนขจัตนตสที่าเพมืที่อ
จสากจัดจสานวนพรรคการเมมืองขนาด เลป็กไมลุ่ใหด้มรีมากจนเกวินไป และในขณะเดรียวกจันยจัง
เปป็ นการชลุ่วยสนจับสนลนพรรคการเมมืองขนาดเลป็กทรีที่มรี ศจักยภาพทางการเมมืองเขด้ามาทสา
หนด้าทรีที่ในรจัฐสภาอรีก ดด้วย หากคสานวณผลเลมือกตจัตงรวมทจัตงพวิจารณาจสานวน พรรคขนาด
เลป็กทรีที่ลงสมจัครรจับเลมือกตจัตง และไดด้รจับเลมือก ตจัตงทรีที่ผาลุ่ นมา คะแนนขจัตนตสที่าทรีที่กาส หนดจศึงไมลุ่
ควรจะสผง มากจนเกวินไป ควรอยผทลุ่ รีที่ระดจับรด้อยละ 2 เปป็ นตด้น
2.4) ในการเลมือกตจัตง เพมืที่อใหด้การนจับคะแนน มรีความแมลุ่นยสา และใหด้ผล
การเลมือกตจัตงสามารถรายงาน สผลุ่สาธารณะไดด้อยลุ่างรวดเรป็ วมากขศึต น จศึงมรีความจสาเปป็ น ทรีที่
คณะกรรมการการเลมือกตจัตงตด้องพจัฒนาเครมืที่ องนจับ คะแนนใหด้มรีประสวิ ทธวิภาพเพมืที่อนสามา
ใชด้ในการเลมือกตจัตง ของประเทศไทยตลุ่อไป ในประเทศฟวิ ลวิปปวิ นสค์ไดด้มรีการ พจัฒนา
เครมืที่ องนจับคะแนนซศึที่งไดด้ผลในการนจับคะแนนทรีที่ แมลุ่นยสา และรวดเรป็ ว นอกจากนรีต ยงจั
ปด้ องกจันการทลจรวิ ต ในการเลมือกตจัตงไดด้อรีกดด้วย ในประเทศอวินโดนรีเซรียไดด้มรี การพจัฒนา
เครมืที่ องนจับคะแนนดด้วยเชลุ่นกจัน และจะมรี การนสามาใชด้ในการเลมือกตจัตงในอรีก 5 ปรี ขด้าง
หนด้า สสาหรจับ ประเทศไทยนจัตน หากพจัฒนาเครมืที่ องนจับคะแนนอยลุ่าง จรวิ งจจัง จะชลุ่วย
ใหด้การนจับคะแนนมรีการถผกตด้องแมลุ่นยสา มากขศึต น และชลุ่วยลดปรวิ มาณงานของบลคลากร
ทรีที่ใชด้ใน การจจัดการการเลมือกตจัตงไดด้อรีกดด้วย
ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 169
การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน

   3. ข เสนอแนะในการพพฒนาและสงห เสรม ม สมาห ส เสมอมทความจาส เปป นอยาห งยมงห โดยเฉพาะกพบกลอม

ขอ
ห หทกาส ลพงจะมทโอกาสใชขสท
เมมองในภาคประชาชนเยาวชนคนรอ ห นใหมท ม ธมเลมอกตพงข โดยเฉพาะอยาห งยมงห การออกไปใชขสท
ข ขมทการจพด
ตนเอง คณะกรรมการการเลมอกตพงได
ของประชาชนไทย
การดสาเนวินการผลจักดจันเพมืที่อสลุ่ งเสรวิ มการมรีสลุ่วน
รลุ่ วมทางการเมมืองใหด้เกวิดขศึตนไดด้จรวิ งและมรีความเปป็ น
รผ ปธรรมถมือเปป็ นสวิที่ งสสาคจัญตลุ่อการพจัฒนาการมรีสลุ่วน
รลุ่ วมทางการเมมืองของประชาชน ทจัตงนรีตเนมืที่องจากการนสา
เสนอแนวทางการมรีสลุ่วนรลุ่ วมทรีที่ผลุ่านมามจักรวมศผนยค์ไปทรีที่
การใชด้อาส นาจรจัฐสลุ่ วนกลาง หรมื อการจจัดกวิจกรรมโดย
องคค์กรระหวลุ่างประเทศ หรมื อองคค์กรทรีที่ทาส งานดด้านการ
สลุ่ งเสรวิ มการเมมืองในพมืตนทรีที่ตลุ่างๆ แตลุ่อยลุ่างไรกป็ดรี กวิจกรรม
ดจังกลลุ่าวไมลุ่ไดด้สลุ่งเสรวิ มการมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองของ
ภาคประชาชน หรมื อกระตลนด้ ใหด้ประชาชนเหป็นความ
สสาคจัญของการเลมือกตจัตงอยลุ่างแทด้จรวิ ง และยจังที่ ยมืน
เพมืที่อสลุ่ งเสรวิ มการมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองใหด้
เกวิดขศึตนไดด้จรวิ ง คณะกรรมการการเลมือกตจัตงในฐานะ
องคค์กรอวิสระทรีที่มรีหนด้าทรีที่ตามรจัฐธรรมนผญในการสลุ่ งเสรวิ ม
การมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองของประชาชน (บทบจัญญจัตวิ
ในรจัฐธรรมนผญแหลุ่งราชอาณาจจักรไทย พลทธศจักราช
2550 มาตรา 236 (8)) สามารถชลุ่วยพจัฒนาและ
สลุ่ งเสรวิ มใหด้เกวิดขศึตนไดด้ เพมืที่อวางรากฐานการมรีสลุ่วนรลุ่ วม
ทางการเมมืองในระบอบประชาธวิปไตยในระยะยาว
บทบาทของคณะกรรมการการเลมือกตจัตงในการทสาใหด้
การมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองเกวิดขศึตนไดด้อยลุ่างเปป็ นรผ ปธรรม
และมรีนยจั สสาคจัญตลุ่อระบบการเมมือง ดจังนรีต
3.1) การสลุ่ งเสรวิ มและใหด้ความรผด้ทางการเมมือง
แกลุ่ประชาชนในระดจับตลุ่างๆ โดยเฉพาะเยาวชน
การสลุ่ งเสรวิ มและใหด้ความรผด้กบจั ประชาชน
ในดด้านการเมมือง และการเลมือกตจัตงอยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง และ
ห การมทสวห นรหวมทางการ
ข
ม ธมเลมอกตพงของ
กวิจกรรม และโครงการทรีที่ใหด้ความรผด้แกลุ่เยาวชน และคน
รลลุ่ นใหมลุ่หลายกวิจกรรม เชลุ่น จจัดทสาหนจังสมื อทรีที่มรีเนมืต อหา
เกรีที่ยวกจับการเลมือกตจัตง และการเมมืองเพมืที่อสอดแทรกไป
ในบทเรรี ยนของนจักเรรี ยนในระดจับตลุ่างๆ เปป็ นตด้น อยลุ่างไร
กป็ดรีกวิจกรรมทรีที่เผยแพรลุ่ ดงจั กลลุ่าวยจังไมลุ่ไดด้เกวิดผลอยลุ่างเปป็ น
รผ ปธรรมอจันสลุ่ งเสรวิ มการมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองของ
ประชาชนอยลุ่างแทด้จรวิ ง เพมืที่อสนจับสนลนการมรีสลุ่วนรลุ่ วม
ทางการเมมืองดจังกลลุ่าวโดยผลุ่านกวิจกรรมของคณะ
กรรมการการเลมือกตจัตง ทางคณะกรรมการการเลมือกตจัตง
ตด้องรลุ่ วมมมือกจับหนลุ่วยงานอมืที่นๆ รวมทจัตงองคค์กรระหวลุ่าง
ประเทศเพมืที่อชลุ่วยสนจับสนลนกวิจกรรม และโครงการของ
หนลุ่วยงานใหด้แพรลุ่ หลาย และถผกนสาไปปฏวิบตจั วิอยลุ่างทจัวที่
ถศึงมากขศึตนตลุ่อไป
3.2) การสลุ่ งเสรวิ มและใหด้ความรผด้ทางการเมมือง
แกลุ่ประชาชนโดยทจัวที่ ไปเพมืที่อยกระดจับการมรีสลุ่วนรลุ่ วม
ทางการเมมืองของประชาชนโดยเฉพาะในชลุ่วงเลมือกตจัตง
นอกจากการใหด้ความรผด้เรมืที่ องการมรีสลุ่วน
รลุ่ วมทางการเมมืองแลด้วนจัตน คณะกรรมการการเลมือกตจัตง
ควรจจัดใหด้มรีกวิจกรรมทรีที่เปวิ ดโอกาสใหด้ประชาชนไดด้เขด้ามา
แลกเปลรีที่ยนความควิดเหป็นในเรมืที่ องการเมมืองและการ
เลมือกตจัตง โดยเฉพาะอยลุ่างยวิงที่ ในชลุ่วงเวลาเลมือกตจัตง เพมืที่อ
กระตลนด้ ใหด้ประชาชนสนใจทรีที่จะออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตง
ของตนเองพรด้อมทจัตงตวิดตามสถานการณค์การเลมือกตจัตง
อยลุ่างตลุ่อเนมืที่อง เชลุ่น จจัดเวทรีปราศรจัยใหด้ผสผด้ มจัครในพมืตนทรีที่
ตลุ่างๆ จจัดหนลุ่วยงานเฉพาะกวิจทสางานเชวิงรล กเพมืที่อ
ประชาสจัมพจันธค์ และใหด้ขอด้ มผลเรมืที่ องการเลมือกตจัตงแกลุ่
ประชาชน เพมืที่อกระตลนด้ ใหด้ประชาชนเหป็นความสสาคจัญ
ของการออกไปใชด้สวิทธวิเลมือกตจัตง เปป็ นตด้น

170 วารสารสพ งคมศาสตรค คณะรพฐศาสตรค จอฬาลงกรณคมหาวมทยาลพย


3.3)
ทจันสมจัย และเขด้าถศึงไดด้งลุ่าย เปป็ นแหลลุ่งรวบรวมขด้อมผลทรีที่
มรีความจสาเปป็ นใหด้กบจั ประชาชนในการเตรรี ยมพรด้อมกจับ
การเลมือกตจัตง
ตจัตงมรีความจสาเปป็ นอยลุ่างยวิงที่ ตลุ่อการพจัฒนาการตจัดสวิ นใจ
ทางการเมมืองและการมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองในภาค
ประชาชน เนมืที่องจากในโลกยลคปจั จจลบนจั
และสจังคมออนไลนค์ (social network)
บทบาทอยลุ่างมากตลุ่อการรจับรผด้ขอด้ มผลขลุ่าวสารของ
ประชาชนโดยทจัวที่ ไป จากการพจัฒนาโครงขลุ่ายของ
ระบบการสมืที่ อสารทรีที่มรีความครอบคลลมมากขศึตนใน
ปจั จจลบนจั ประชาชนสามารถเขด้าถศึงขด้อมผลไดด้รวดเรป็ ว
แมด้แตลุ่ผาลุ่ นทางโทรศจัพทค์มมือถมือ ดจังนจัตนการจจัดสรรขด้อมผล
ใหด้มรีความงลุ่ายตลุ่อการเขด้าใชด้และมรีรายละเอรียดทรีที่จาส เปป็ น
อยลุ่างครบถด้วนจศึงสลุ่งผลในการสนจับสนลน และเสรวิ ม
สรด้างความรผด้ทางการเมมืองของประชาชนเกรีที่ยวกจับ
การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง รวมทจัตงขด้อมผลทางการ
ทรีที่สาส คจัญอมืที่นๆ มากขศึตนเชลุ่นเดรียวกจัน
และเขด้าถศึงไดด้งลุ่ายจศึงมรีความจสาเปป็ นอยลุ่างยวิงที่ ในการสลุ่ ง
เสรวิ มการมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองของภาคประชาชน
ขด้อมผลทรีที่สาส คจัญทรีที่ควรมรีอยผใลุ่ นเวป็บไซตค์เชลุ่น
หากพบเจอผผทด้ ลจรวิ ตในการเลมือกตจัตงตลุ่อคณะกรรมการ
การเลมือกตจัตง การใหด้ใบเหลมือง ใบแดง การกสาหนดเขต
เลมือกตจัตง รายชมืที่อผผมด้ รีสวิทธวิเลมือกตจัตง ขด้อมผลพรรคการเมมือง
และขด้อมผลผผสด้ มจัครเปป็ นตด้น ประชาชนควรสามารถเขด้า
ถศึงขด้อมผลเบมืตองตด้นเหลลุ่านรีต ไดด้งลุ่าย ขด้อมผลทรีที่ครบถด้วนและ
เขด้าถศึงไดด้งลุ่ายจะทสาใหด้ประชาชนไดด้ขอด้ มผลทรีที่ถผกตด้อง
ชจัดเจน และมรีประสวิ ทธวิภาพ เพมืที่อเปป็ นแนวทางในการ
ตจัดสวิ นใจเลมือกผผสด้ มจัคร หรมื อปฏวิบตจั วิตนใหด้ถผกตด้องตาม
กฎกตวิกาการเลมือกตจัตง
พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์
จจัดทสาฐานขด้อมผลอวินเทอรค์เนป็ตใหด้มรีความ นอกจากเวป็บไซตค์ของสสานจักงานคณะ
กรรมการการเลมือกตจัตงสลุ่ วนกลาง ควรมรีขอด้ มผลทรีที่สาส คจัญ
ตลุ่าง ๆ ครบถด้วนแลด้ว เวป็บไซตค์ของสสานจักงานคณะ
กรรมการการเลมือกตจัตงประจสาจจังหวจัดกป็ควรมรีดวด้ ยเชลุ่นกจัน
การจจัดทสาฐานขด้อมผลเกรีที่ยวกจับการเลมือก ในปจัจจลบนจั ฐานขด้อมผลของคณะกรรมการการเลมือกตจัตง
ประจสาจจังหวจัดหลายจจังหวจัดยจังลด้าหลจัง ไมลุ่มรีการปรจับ
เปลรีที่ยนขด้อมผลใหด้ทนจั สมจัย โดยเฉพาะขด้อมผลทรีที่มรีความ
อวินเทอรค์เนป็ต จสาเปป็ นกจับประชากรผผมด้ รีสวิทธวิเลมือกตจัตงในพมืตนทรีที่ จศึงทสาใหด้
ไดด้เขด้ามามรี ประชาชนไดด้รจับขด้อมผลผวิดๆ และไมลุ่พอเพรียงตลุ่อการ
ตจัดสวิ นใจออกไปเลมือกตจัตง หรมื อเลมือกบลคคลทรีที่มรีคลณภาพ
ในการเลมือกตจัตง ดจังนจัตนขด้อมผลขลุ่าวสารทรีที่ทนจั สมจัยและ
เพรียงพอควรมรีอยผใลุ่ นเวป็บไซตค์ของคณะกรรมการการ
เลมือกตจัตงในระดจับจจังหวจัดดด้วยเชลุ่นกจัน
  4. ขขอเสนอแนะเกทหยวกพบบทบาทอาส นาจ
หนขาททหของคณะกรรมการการเลมอกตพงข
คณะกรรมการการเลมือกตจัตงเปป็ นหนลุ่วยงาน
สสาคจัญในการจจัดการเลมือกตจัตง บทบาทของคณะ
กรรมการการเลมือกตจัตงในแตลุ่ละประเทศสมาชวิกอาเซรียน
การจจัดทสาฐานขด้อมผลทรีที่มรีประสวิ ทธวิภาพ มรีความแตกตลุ่างกจันไป ทจัตงนรีต ขต ศึนอยผกลุ่ บจั ระบบการเมมือง
การปกครองของประเทศนจัตนๆ ตามทรีที่ไดด้กลลุ่าวไวด้ขาด้ งตด้น
ในบางประเทศแมด้จะมรีการจจัดตจัตงองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง
ทรีที่ทาส หนด้าทรีที่คลด้ายกจับคณะกรรมการการเลมือกตจัตงในชลุ่วง
การรายงาน
เวลาเลมือกตจัตงกป็ตาม หากแตลุ่บทบาท หนด้าทรีที่ และ
อสานาจในการจจัดการเลมือกตจัตงมรีไมลุ่มากนจัก และอยผลุ่
ภายใตด้การควบคลมดผแลของรจัฐบาล สสาหรจับแนวทาง
ในการสลุ่ งเสรวิ มบทบาท และหนด้าทรีที่ของคณะกรรมการ
การเลมือกตจัตงในประเทศไทย ทรีที่เรรี ยนรผด้ไดด้จากประเทศ
เพมืที่อนบด้านในภผมวิภาคอาเซรียน มรีดงจั นรีต
4.1) ในการจจัดการและตรวจสอบการเลมือกตจัตง
นจัตน คณะกรรมการการเลมือกตจัตงตด้องรลุ่ วมมมือกจับหนลุ่วย
งาน หรมื อองคค์กรอวิสระเพมืที่อชลุ่วยตรวจสอบ และดผแลการ
ปรี ทรีที่ ฉบจับทรีที่45 กรกฎาคม 2-ธจันวาคม 2558 171
การศศึกษาววิจยจั เปรรี ยบเทรียบระบบการเมมืองการปกครอง การเลมือกตจัตง พรรคการเมมือง และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตง ของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน

เลมือกตจัตงใหด้โปรลุ่ งใส และยลตวิธรรม ในหลายประเทศ เลมือกตจัตง และตรวจสอบการเลมือกตจัตงในระดจับทด้องถวิที่น

เ พ มื ลุ่ อ น บ ด้ า น เ ช ลุ่ น ป ร ะ เ ท ศ ก จั ม พผ ช า แ ล ะ ป ร ะ เ ท ศ จนถศึงระดจับหมผลุ่บาด้ น โดยบลคลากรดจังกลลุ่าวอาจเปป็ น

ฟวิ ลวิปปวิ นสค์ มรีองคค์กรเอกชนทรีที่ไดด้รจับความเชมืที่อถมือเขด้าไป ประชาชนในพมืตนทรีที่หรมื อหมผลุ่บาด้ นนจัตนๆ เขด้ามาทสาหนด้าทรีที่
ชลุ่วยตรวจสอบการเลมือกตจัตง รวมทจัตงใหด้ความรผด้แกลุ่ เฉพาะในชลุ่วงเวลาเลมือกตจัตง กลลลุ่มบลคคลดจังกลลุ่าวจะชลุ่วย
The Committee for
ประชาชนกลุ่อนการเลมือกตจัตง เชลุ่น แบลุ่งเบาภาระของคณะกรรมการการเลมือกตจัตงในระดจับ
Free and Fair Election in Cambodia (COMFREL) ใน จจังหวจัดในการดผแลการเลมือกตจัตงไดด้ไมลุ่มากกป็นอด้ ย ใน
ประเทศกจัมพผชา หรมื อ Asian Network for Free ประเทศอวินโดนรีเซรีย คณะกรรมการการเลมือกตจัตงจะจจัด
Election (ANFREL) ในประเทศฟวิ ลวิปปวิ นสค์ เปป็ นตด้น ตจัตงกลลลุ่มบลคคลชจัวที่ คราวดจังกลลุ่าวเพมืที่อเปป็ นตจัวแทนของ
ซศึที่งหนลุ่วยงานเหลลุ่านรีต สามารถแบลุ่งเบาภาระของคณะ คณะกรรมการการเลมือกตจัตงในแตลุ่ละระดจับจนถศึงระดจับ
กรรมการการเลมือกตจัตงไมลุ่เพรียงแคลุ่การตรวจสอบการ หมผลุ่บาด้ น เพมืที่อแบลุ่งเบาภาระ และตรวจสอบการเลมือกตจัตง
เลมือกตจัตงเทลุ่านจัตน แตลุ่หากยจังชลุ่วยสลุ่ งเสรวิ ม และใหด้ความรผด้ ใหด้มรีประสวิ ทธวิภาพมากขศึตนในทลกพมืตนทรีที่ หลจังการเลมือกตจัตง
แกลุ่ประชาชนในการมรีสลุ่วนรลุ่ วมทางการเมมืองอรีกดด้วย กลลลุ่มบลคคลทรีที่จดจั ตจัตงขศึตนชจัวที่ คราวนรีต จะหมดหนด้าทรีที่ลง
4.2) คณะกรรมการการเลมือกตจัตงตด้องสลุ่ งเสรวิ ม โดยสรล ปแลด้ว จากการศศึกษาเปรรี ยบเทรียบระบบ

และใหด้ความรผด้แกลุ่เจด้าหนด้าทรีที่ในสลุ่ วนภผมวิภาคอยลุ่าง การเมมืองการปกครอง พรรคการเมมือง การเลมือกตจัตง

สมสที่าเสมอเพมืที่อใหด้เจด้าหนด้าทรีที่เหลลุ่านจัตนไดด้รจับขด้อมผลทรีที่ และองคค์กรจจัดการเลมือกตจัตงของกลลลุ่มประเทศอาเซรียน
ทจันสมจัยเพมืที่อนสาไปเผยแพรลุ่ สลุ่ผประชาชนในพมืตนทรีที่ตลุ่อไป นจัตน แสดงใหด้เหป็นวลุ่าความแตกตลุ่างทางการเมมือง
โดยความรผด้ทรีที่ใหด้แกลุ่เจด้าหนด้าทรีที่ในระดจับทด้องถวิที่นนจัตน การปกครองในแตลุ่ละประเทศนสามาซศึที่งรผ ปแบบ และ
รวมถศึงขด้อมผลเกรีที่ยวกจับประเทศอมืที่นๆ ในเรมืที่ องการเลมือกตจัตง ลจักษณะทรีที่แตกตลุ่างขององคค์ประกอบทางการเมมืองใน
หรมื อปจั ญหาและอลปสรรคจากการจจัดการเลมือกตจัตงของ แตลุ่ละประเทศ อยลุ่างไรกป็ดรีความแตกตลุ่างดจังกลลุ่าวไมลุ่ไดด้
ประเทศอมืที่น ๆ อจันเปป็ นแนวทางในการลดปจั ญหา เปป็ นอลปสรรคสสาคจัญในการรวมตจัวกจันเปป็ นสมาคมแหลุ่ง
การจจัดการและการตรวจสอบการเลมือกตจัตงในพมืตนทรีที่ของ ภผมวิภาคของประเทศสมาชวิกทจัตง 10 ประเทศ อาเซรียน
ประเทศไทย นอกจากนรีต ยงจั ควรจจัดการสจัมมนารลุ่ วมกจัน ไดด้เจรวิ ญเตวิบโต และพจัฒนาจนเปป็ นองคค์กรทรีที่เขด้มแขป็ง
ระหวลุ่างเจด้าหนด้าทรีที่ของคณะกรรมการการเลมือกตจัตงใน องคค์กรหนศึที่งในสจังคมโลก และยจังมรีบทบาทมากมายใน
ระดจับภผมวิภาคเพมืที่อแลกเปลรีที่ยนประสบการณค์ในการ ความรลุ่ วมมมือระหวลุ่างประเทศนอกกลลลุ่ม และระหวลุ่าง
จจัดการและตรวจสอบการเลมือกตจัตงในแตลุ่ละพมืตนทรีที่ องคค์กรระหวลุ่างประเทศอมืที่นๆ ขด้อมผลพมืตนฐานทรีที่ไดด้จาก
4.3) เพมืที่อสลุ่ งเสรวิ มการจจัดการเลมือกตจัตง และ
ประเทศเพมืที่อนบด้านในครจัตงนรีต ถมือเปป็ นขด้อมผลทรีที่เปป็ น
ประโยชนค์ และเปป็ นแนวทางใหด้ประเทศไทยใชด้เปป็ น
ตรวจสอบการเลมือกตจัตงใหด้มรีประสวิ ทธวิภาพมากขศึตน คณะ
ตจัวอยลุ่างในการพจัฒนาการเมมืองของเรา เพมืที่อสลุ่ งเสรวิ ม
กรรมการการเลมือกตจัตง ควรจจัดตจัตงหนลุ่วยงาน กลลลุ่ม
ประชาธวิปไตยตลุ่อไปในอนาคต
บลคคลชจัวที่ คราวทรีที่จะทสาหนด้าทรีที่สนจับสนลนการจจัดการ

172 วารสารสจังคมศาสตรค์ คณะรจัฐศาสตรค์ จลฬาลงกรณค์มหาววิทยาลจัย

 พรรณชฎา ศวิรวิวรรณบลศยค์

เอกสารอด้างอวิง

Dahl, Robert. 1989. Democracy and its critics. New Haven: Yale University Press.

Freedom House. 2015. Freedom of the world, frohttps://freedomhouse.org/report/freedom-

world/freedom-world-2015 (accessed February 20, 2015)

Kuhonta, Erik. et al., 2008. Southeast Asia in political science: Theory, region and qualitative

analysis. Stanford: Stanford University Press.

Mietzner, Marcus. 2009. Indonesia’s 2009 election: Populism, dynasties and the consolidation of

party system. Sidney: Lowy Institute for International Policy.

_________. 2010. Indonesia’s direct election: Empowering
the electorate or entrenching the new order
oligarchy? In E. Aspinall and G. Fealy, eds. In Soeharto’s new order and its legacy: Essays in

honour of Harold Crouch. Canberra: ANU E Press.

Norris, Pippa. 2004. Electoral engineering: Voting rules and political behavior. London: Cambridge.

ปท ททห ฉบพบททห 45 กรกฎาคม 2-ธพนวาคม 2558 173