Professional Documents
Culture Documents
และด้วยเล็งเห็นถึงโอกาสทางการค้าระดับภูมิภาคส�ำหรับลูกค้าของเครือธนาคารกสิกรไทยใน
ทุกแวดวงธุรกิจ เครือธนาคารกสิกรไทยจึงได้จัดท�ำเอกสาร AEC PLUS Handbook นี้ขึ้น โดยมุ่ง
หวังทีจ่ ะสร้างความตระหนักต่อการผนึกก�ำลังร่วมกันของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนรวมทัง้ ประเทศ
พันธมิตรส�ำคัญ และท�ำความรู้จักกลุ่มประเทศต่างๆ ได้อย่างทั่วถึงในทุกมุม เพื่อเตรียมพร้อมต่อ
โอกาสทางธุรกิจ ขณะเดียวกันก็ไม่พลาดที่จะตั้งรับความท้าทายในการแข่งขันที่จะทวีความรุนแรง
ขึ้นจากคู่แข่งต่างชาติได้อย่างเหมาะสม ทั้งยังสามารถใช้ข้อมูลจาก AEC PLUS Handbook ฉบับ
นี้ เป็นส่วนหนึ่งในการก�ำหนดแผนกลยุทธ์ธุรกิจในองค์กรของท่านด้วยมุมมองที่มีต่อ AEC PLUS
อย่างครอบคลุมและครบครัน ทันต่อสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่จะเป็นไปในระยะข้างหน้า โดย
เครือธนาคารกสิกรไทยมีความมุ่งมั่นที่จะติดตาม วิเคราะห์ เจาะลึกข่าวสารและความเป็นไป
ในประเทศต่างๆ เพื่อส่งมอบประสบการณ์อันเป็นประโยชน์ต่อก้าวย่างความส�ำเร็จของท่านใน
AEC PLUS ที่ก�ำลังจะหลอมรวมเป็นหนึ่งเดียวในอีก 3 ปีข้างหน้านี้
ท้ายที่สุด เครือธนาคารกสิกรไทยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าท่านจะได้รับประโยชน์จากการสัมมนา
ในวันนี้และจากเนื้อหาใน AEC PLUS Handbook ไม่มากก็น้อย
เครือธนาคารกสิกรไทย
4
PHILIPPINES
ประเทศฟิลปิ ปินส์
34
เครื่องชี้เศรษฐกิจที่ส�ำคัญ
รายได้ประชาชาติและอัตราการเติบโตของ GDP ร้อยละ
อัตราเงินเฟ้อ
พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ร้อยละ 20
8,000 10
7,000 GDP 2555-2558 8 15
6,000
เฉลีย่ ร้อยละ 4.7
6
5,000 10
3.7
4,000 4
4.8
3,000 2 5
2,000
0
1,000 0
213.1 BN KH ID LA MY MM PH SG TH VN CH JP
0 -2
BN KH ID LA MY MM PH SG TH VN CH JP
-5
GDP (LHS) GDP Growth (RHS)
ประชากรและรายได้ต่อหัว ค่าจ้างแรงงาน
ล้านคน เหรียญสหรัฐฯ เหรียญสหรัฐฯ/วัน
1,600 60,000 80
1,400 50,000 70
1,200 ค่าจ้างแรงงาน
60 ต�ำ่ กว่าไทย
40,000
1,000 50
800 ประชากรอันดับ 2 30,000
ของอาเซียน 40
600 20,000 30
400 20
2,223 10,000 7.55
200 10
95
0 0 0
BN KH ID LA MY MM PH SG TH VN CH JP BN KH ID LA MY MM PH SG TH VN CH JP
ประชากร (LHS) รายได้ตอ่ หัว (RHS)
หมายเหตุ: ค่าจ้างจีนเฉลีย่ จากเมืองเศรษฐกิจของจีน 17 เมือง
600
100,000 400 20,000
50,000 200 1,713
0
0 0 BN KH ID LA MY MM PH SG TH VN CH JP
BN KH ID LA MY MM PH SG TH VN CH JP
(RHS) (RHS)
Exports Imports
35
สถานการณ์เศรษฐกิจทัว่ ไปปี 2555
ประเทศฟิลปิ ปินส์ในช่วงทีผ่ า่ นมา สามารถรับมือกับปัญหาเศรษฐกิจถดถอยทัว่ โลกได้คอ่ นข้างดี
เมือ่ เทียบกับประเทศเพือ่ นบ้าน เนือ่ งจากมีอตั ราการบริโภคภายในประเทศสูง พึง่ พาการส่งออกน้อย
ราวร้อยละ 30 ของ GDP และได้รับรายได้จากแรงงานชาวฟิลิปปินส์ที่ท�ำงานอยู่ในต่างประเทศ
ซึ่งเป็นปัจจัยที่ช่วยเสริมฐานะดุลบัญชีเดินสะพัดให้เกินดุลอย่างต่อเนื่อง แม้ว่าดุลการค้าจะขาดดุล
เสมอมาก็ตาม
สถานที่ตั้งทางยุทธศาสตร์ของฟิลิปปินส์เอื้อให้ประเทศฟิลิปปินส์กลายเป็นประตูส�ำคัญส�ำหรับ
นักลงทุนในการเข้ามาสู่ภูมิภาคอาเซียน ด้วยระยะทางในการเดินทางสู่ฮ่องกงน้อยกว่า 2 ชั่วโมง
และภายใน 4 ชัว่ โมงสูเ่ มืองหลักอืน่ ๆ ในภูมภิ าคอาเซียน นอกจากนี้ ยังเป็นทางผ่านของท่าเรือขนส่ง
สินค้าระหว่างประเทศที่ส�ำคัญต่างๆ อีกด้วย
เศรษฐกิจฟิลิปปินส์ในไตรมาสแรกขยายตัวร้อยละ 4.6
(YoY) ขณะที่อัตราเงินเฟ้อเดือนพฤษภาคม เพิ่มขึ้นร้อยละ
2.9 (YoY) ต�่ำกว่าเดือนเมษายนที่เพิ่มขึ้นร้อยละ 3.0 (YoY)
อันเนื่องมาจากราคาน�้ำมันและค่าสาธาณูปโภคที่ลดลง รวมทั้ง
ราคาอาหารที่คงที่ อย่างไรก็ดี อัตราเงินเฟ้อดังกล่าวยังอยู่ใน
ช่วงที่รัฐบาลตั้งเป้าเอาไว้ที่ร้อยละ 3-5 ท�ำให้ธนาคารกลางน่า
จะยังคงอัตราดอกเบีย้ นโยบายไว้ทรี่ อ้ ยละ 4 จนถึงไตรมาสแรก
ของปีหน้า เพื่อกระตุ้นการบริโภคในประเทศให้ยังคงขยายตัว
ทดแทนความต้องการจากต่างประเทศในช่วงที่เศรษฐกิจโลก
ยังมีปัญหา โดยมุ่งให้เศรษฐกิจมีการขยายตัวร้อยละ 5-6 ใน
ปี 2555 นี้
36
แนวโน้มเศรษฐกิจปี 2555 และปี 2556
เศรษฐกิจฟิลิปปินส์ในปี 2555 และในปีถัดไปน่าจะขยายตัวได้จ�ำกัด เนื่องจากคงไม่อาจ
หลีกเลี่ยงแรงกดดันของเศรษฐกิจโลกที่จะส่งผลผ่านการส่งออกและการลงทุนในฟิลิปปินส์บ้าง
แม้ยุโรปยังไม่ใช่ตลาดหลัก แต่ญี่ปุ่นและสหรัฐฯ รวมแล้วครองส่วนแบ่งตลาดการส่งออกร้อยละ 30
และส่วนแบ่งการลงทุนร้อยละ 50 ซึง่ หากภาคการส่งออกและการลงทุนซบเซาลงตามภาวะเศรษฐกิจ
โลกโดยรวมก็ย่อมจะกระทบต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจของฟิลิปปินส์เช่นกัน
นอกจากนี้ รายได้หลักจากแรงงานฟิลปิ ปินส์ทหี่ ลัง่ ไหลออกไปท�ำงานนอกประเทศทีเ่ ป็นแรงขับเคลือ่ น
เศรษฐกิจทีส่ ำ� คัญก็อาจได้รบั ผลกระทบหากวิกฤตหนีใ้ นยุโรปลุกลามและยืดเยือ้ ทัง้ นีเ้ นือ่ งจากประเทศ
ทีแ่ รงงานฟิลปิ ปินส์นยิ มเดินทางไปท�ำงานนั้นล้วนแต่มีความเชื่อมโยงกับเศรษฐกิจยุโรป อาทิ สหรัฐฯ
แคนาดา ซาอุดิอาระเบีย สหราชอาณาจักร ญี่ปุ่น สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ สิงคโปร์ อิตาลี เยอรมนี
และนอร์เวย์ เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม เศรษฐกิจฟิลิปปินส์ยังคงพึ่งพาการบริโภคและการลงทุนในประเทศเป็นส�ำคัญ
จึงน่าจะรักษาการเติบโตในเกณฑ์บวกได้ รวมทัง้ ในปัจจุบนั ภาวะเงินเฟ้อในประเทศก็อยูใ่ นเกณฑ์เหมาะสม
การใช้มาตรการต่างๆ เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจจึงน่าจะเป็นไปได้อย่างราบรื่น
ประเด็นเศรษฐกิจทีต่ อ้ งจับตามอง
ประเด็นสิทธิเหนือหมู่เกาะปะการังในทะเลจีนใต้ บริเวณหมู่เกาะ Scorborough Shoal
ระหว่างฟิลิปปินส์กับจีน ซึ่งเป็นพื้นที่จับสัตว์น�้ำที่อุดมสมบูรณ์ โดยทางฝั่งจีนเพิ่มแรงกดดันต่อ
ฟิลิปปินส์โดยระงับกิจกรรมทางเศรษฐกิจบางรายการ และเพิ่มความเข้มงวดในการน�ำเข้าสินค้า
จากฟิลปิ ปินส์มากขึน้ ซึง่ หากสถานการณ์ยดื เยือ้ อาจกระทบต่อเศรษฐกิจฟิลปิ ปินส์บางส่วน เนือ่ งจาก
จีนเองก็เป็นตลาดส่งออกอันดับ 3 ของฟิลปิ ปินส์ ด้วยสัดส่วนร้อยละ 12 ของการส่งออกของฟิลปิ ปินส์
รองจากญี่ปุ่นและสหรัฐฯ
อัตราการเติบโตของเศรษฐกิจฟิลิปปินส์
%, YoY
ปี 2547 - 2558
10
7.6
8 6.7 6.6
6 5.2 4.7 5.0
4.2 3.7
4 4.8 4.2 5.0
1.1
2
0
2547 2549 2551 2553 2555 2557
Source : IMF and KResearch IMF Estimates
37
ธุรกิจต่างชาติทเ่ี ข้ามาลงทุนในประเทศฟิลปิ ปินส์
ฟิลิปปินส์ได้จัดท�ำแผนในการส่งเสริมการลงทุนจากต่างประเทศอย่างเป็นรูปธรรมภายใต้ชื่อ
“Philippine Investments Promotional Plan” (PIPP) และใช้เป็นแผนในการพัฒนาการตลาดใน
ระยะกลางของประเทศ ในช่วงปี 2553-2557 โดยตามแผนดังกล่าวอุตสาหกรรมที่ได้รับส่งเสริม
การลงทุนในฟิลปิ ปินส์ในระยะกลาง มีดว้ ยกัน 8 ประเภทคือ อุตสาหกรรมการเกษตร (Agro Industry)
บริการธุรกิจรับจ้างบริหารระบบธุรกิจและบริการด้านโทรคมนาคม (Business Process Outsourcing
Industry : BPO/IT Services) อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ (Electronics) อุตสาหกรรมพลังงาน
และการผลิตกระแสไฟฟ้า (Energy/Electricity) อุตสาหกรรมโลจิสติกส์ (Logistics) อุตสาหกรรม
เหมืองแร่ (Mining) อุตสาหกรรมต่อเรือ (Shipbuilding) และการท่องเทีย่ ว (Tourism) อุตสาหกรรม
ดังกล่าวบ่งบอกถึงทิศทางการเติบโตของอุตสาหกรรมและโอกาสที่นักลงทุนจะเข้าไปประกอบธุรกิจ
ในฟิลิปปินส์
ฟิ ลิ ป ปิ น ส์ ขั บ เคลื่ อ นด้ ว ยภาคบริ ก ารกว่ า ครึ่ ง หนึ่ ง ของ GDP ท� ำ ให้ ใ นปี 2558 ที่ ก� ำ ลั ง
จะมาถึงเมื่อประเทศสมาชิกอาเซียนสามารถบรรลุข้อตกลงการเปิดเสรีภาคบริการได้ส�ำเร็จตาม
เป้าหมายของการเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ก็จะช่วยให้การลงทุนในภาคบริการทยอย
เข้าสู่ฟิลิปปินส์มากขึ้น โดยกรอบความร่วมมือที่จะเป็นประโยชน์กับผู้ประกอบการและนักลงทุน
ในภูมภิ าคอาเซียนด้วยกัน คือ (ASEAN Framework Agreement on Services : AFAS) ทีฟ่ ลิ ปิ ปินส์
เปิดเสรีไปแล้ว 10 สาขาหลักตามกรอบของ WTO เหลือเพียง 2 สาขาคือ บริการทางการเงิน และ
บริการด้านการศึกษาที่ยังไม่เปิดเสรีภายใต้กรอบ AFAS
ทราบหรือไม่ว่ากิจการที่ห้ามนักลงทุนต่างชาติลงทุนแบ่งได้หลายประเภท
ทราบหรือไม่ ?
• สื่อสารมวลชน • การใช้ทรัพยากรทางทะเลภายในประเทศ
• การประกอบวิชาชีพทีเ่ กีย่ วกับ วิศวกรรม น่านน�้ำ ยกเว้นเขตเศรษฐกิจ
บางรายการ การแพทย์ การบัญชี สถาปนิก • การเป็นเจ้าของ การด�ำเนินงาน และการ
การวางแผนสิง่ แวดล้อม เคมี อาชญาวิทยา บริหารจัดการทีเ่ กีย่ วกับห้องควบคุมการบิน
ป่าไม้ ธรณีวิทยา และกฎหมาย เป็นต้น (Cockpits)
• ธุรกิจค้าปลีกขนาดเล็ก มีเงินทุนจะทะเบียน • การผลิต ซ่อมแซม กักเก็บ และ/หรือ
ต�่ ำ กว่ า 2,500,000 เหรี ย ญสหรั ฐ ฯ จ�ำหน่ายอาวุธนิวเคลียร์
ยกเว้นการค้าปลีกสินค้าเทคโนโลยีขนั้ สูง • การผลิ ต ซ่ อ มแซม กั ก เก็ บ และ/หรื อ
หรือสินค้าฟุ่มเฟือย จ� ำ หน่ า ยสารเคมี อาวุ ธ ชี ว ภาพ และแร่
• หน่วยงานรักษาความปลอดภัย ที่ท�ำให้เกิดอันตราย
• การท�ำเหมืองแร่ขนาดเล็ก • การผลิตดอกไม้ไฟและสิ่งที่เกี่ยวข้อง
38
ธุรกิจทีไ่ ทยมีศกั ยภาพ
ในการลงทุนในประเทศฟิลปิ ปินส์
• นักลงทุนไทยในฟิลปิ ปินส์มไี ม่มากนัก ซึง่ มักจะเป็นการลงทุนของผูป้ ระกอบการรายใหญ่และ
เป็นแบรนด์ที่เป็นที่รู้จักกันดี โดยการลงทุนของไทยส่วนใหญ่อยู่ในเขต National Capital Region
ที่ตั้งของกรุงมะนิลา เมืองหลวงของฟิลิปปินส์ และพื้นที่ที่เป็นแหล่งวัตถุดิบ อาทิ
•การผลิตและแปรรูปอาหารทะเล ฟิลิปปินส์มีภูมิประเทศเป็นหมู่เกาะจึงเป็นที่ชัดเจนว่า
อุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับอาหารทะเลย่อมมีโอกาส ซึ่งปัจจุบันก็มีนักลงทุนไทยที่ลงทุนเอง
ทั้งหมดและจับมือกับนักธุรกิจท้องถิ่นท�ำการแปรรูปอาหารทะเล อาทิ แปรรูปกุ้ง ผลิตปลาทูน่า
กระป๋อง และพื้นที่อื่นทางตอนเหนือและตอนใต้ของฟิลิปปินส์ก็มีโอกาสค่อนข้างมาก
•ธุรกิจบริการค่อนข้างหลากหลาย เช่น การก่อสร้าง บริการด้านการเงิน บริการสุขภาพ
รวมทั้งธุรกิจบริการร้านอาหาร ที่เป็นที่รู้จักและกระจายไปทั่วประเทศกว่า 20 ร้าน เป็นอีกนัย
ที่ แ สดงว่ า อาหารไทยก็ เ ป็ น ที่ ชื่ น ชอบของคนฟิ ลิ ป ปิ น ส์ แต่ จ ะเน้ น ในเมื อ งใหญ่ เ ป็ น ส� ำ คั ญ
และทีน่ า่ สนใจคือการให้บริการสถานีบริการน�ำ้ มันกระจายตัวอยูห่ ลายแห่งตามเมืองใหญ่ดว้ ยเช่นกัน
•อุตสาหกรรมการผลิตของไทยพบว่าเป็นเครือข่ายซึ่งกันและกันของนักลงทุนไทย เช่น
การผลิ ต กระดาษในที่ นี้ เ ป็ น การผลิ ต เพื่ อ ท� ำ บรรจุ ภั ณ ฑ์ ใ ห้ แ ก่ อุ ต สาหกรรมอาหาร และยั ง เป็ น
เครือเดียวกันกับการผลิตเซรามิกและสุขภัณฑ์ เป็นต้น
• โอกาสของธุรกิจไทยในฟิลปิ ปินส์ยงั มีอกี มาก หากแต่ตอ้ งรูจ้ กั ฟิลปิ ปินส์ให้ลกึ ซึง้ กว่าปัจจุบนั
เพราะฟิลิปปินส์อาจไม่ใช่ประเทศยอดนิยมของนักลงทุนต่างชาติในอาเซียน รวมทั้งไทย แต่ขณะ
เดียวกันก็เป็นประเทศที่มีโอกาสการค้าและการลงทุนมากมายซ่อนอยู่ ได้แก่
•การน�ำเข้าสินค้าอาหารแปรรูปของฟิลิปปินส์ไม่มีข้อจ�ำกัดมากนัก นั่นก็สะท้อนว่าสินค้า
ดังกล่าวเป็นที่ต้องการอย่างมาก ยังสามารถขยายการผลิตอาหารอื่นๆ ที่เป็นที่ต้องการได้อีกด้วย
เช่น เครื่องดื่มนม เครื่องปรุงรส เป็นต้น ขณะที่สินค้าเกษตรกรรมและปศุสัตว์ล้วนมีกฎระเบียบ
ซั บ ซ้ อ น อาทิ ห้ า มน� ำ เข้ า ไก่ แ ปรรู ป ดั ง นั้ น โอกาสเดี ย วของไทยคื อ การเข้ า ไปลงทุ น ผลิ ต และ
แปรรูปสินค้าเกษตรในฟิลิปปินส์เพื่อคว้าโอกาสทางการตลาด
•ธุรกิจยานยนต์ก็มีโอกาส แต่ยังไม่เป็นที่นิยมของนักลงทุนไทย ซึ่งในปัจจุบันสินค้าส่งออก
หลักของไทยไปฟิลิปปินส์ก็อยู่ในหมวดยานยนต์และส่วนประกอบ โดยการผลิตชิ้นส่วนยานยนต์
ในประเทศยังไม่เพียงพอกับความต้องการจึงต้องพึ่งพาการน�ำเข้าจากต่างประเทศ นอกจากนี้
สายสัมพันธ์ระหว่างฟิลิปปินส์กับญี่ปุ่นก็มีอย่างมาก อันจะเห็นได้จากญี่ปุ่นเป็นทั้งตลาดส่งออก
แหล่งน�ำเข้า และเม็ดเงินลงทุนหลักของฟิลิปปินส์ ซึ่งก็น่าจะเป็นโอกาสที่ไทยจะเป็นเครือข่าย
การผลิตยานยนต์ของญี่ปุ่นด้วยเช่นกัน
•การใช้ประโยชน์จาก “Ring of Fire” ทีธ่ รรมชาติให้มาท�ำให้ฟลิ ปิ ปินส์อดุ มด้วยแร่ธาตุมากมาย
แต่กระนัน้ ก็ดี การน�ำทรัพยากรดังกล่าวออกมาใช้ยงั จ�ำกัดอยู่ จึงเป็นโอกาสอย่างมากของนักลงทุนไทย
ในการขยายฐานการผลิตเพื่อผลิตและส่งกลับมายังไทย โดยเฉพาะในพื้นที่ Visayas ทางตอนกลาง
ตอนตะวันออกและตะวันตก ทั้งนี้การแข่งขันในธุรกิจนี้ยังมีน้อย เพราะการลงทุนในธุรกิจเหมืองแร่
มีค่อนข้างน้อยมากเมื่อเทียบกับการลงทุนด้านอื่น
39
KEY • สินค้าไทยเป็นทีย่ อมรับในฟิลปิ ปินส์อยูแ่ ล้ว แต่จำ� เป็นต้อง
SUCCESS ให้ความส�ำคัญกับราคาสินค้า เพราะประชากรส่วนใหญ่
FACTOR กว่าร้อยละ 90 มีรายได้ไม่สูงมากนัก โดยรายได้ต่อหัว
ต�่ำกว่าไทยถึงเท่าตัว ถ้าหากต้องการเจาะตลาดระดับบน
ที่เหลืออีกร้อยละ 10 ก็จ�ำเป็นต้องให้ความส�ำคัญกับ
คุณภาพสินค้า
40
แผนทีก่ ารลงทุนของธุรกิจไทย
ในประเทศฟิลปิ ปินส์
Luzon : สถานี
บริการน�้ำมัน
Luzon : อุดม
ด้วยหินอ่อน
ธุรกิจ : การ
ผลิตเครื่องใช้
ไฟฟ้า และ
San Fernando : อิเล็กทรอนิกส์
แปรรูปอาหาร (กุ้ง)
เขตการปกครอง National Capital Region เป็น
San Antonio : ศูนย์กลางเศรษฐกิจการลงทุน โดยการลงทุนจากไทย
โรงงานเซรามิก สุขภัณฑ์ กระจุกตัวอยู่ค่อนข้างมาก เป็นที่ตั้งส�ำนักงานใหญ่
ของธุรกิจไทย
ธุรกิจไทยทีล่ งทุน : ร้านอาหารไทย ธนาคาร เซรามิก
และสุขภัณฑ์ การผลิดกระดาษและบรรจุภณ ั ฑ์ ธุรกิจ
Scarborough Shoal ก่อสร้าง อุปกรณ์ก่อสร้าง โรงแรม โรงพยาบาล ทูน่า
ข้อพิพาทระหว่างฟิลิปปินส์กับจีน กระป๋อง และสถานีบริการน�้ำมัน
Batangas : เขตเมืองหลวงและพื้นที่
โรงงานเซรามิก สุขภัณฑ์ ใกล้เคียง : เครื่องใช้
ไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์
ร้านอาหารไทยในเมือง ร้านค้าปลีก การบริการ
Manila, Quezon City, สุขภาพและสปา
Makati City, IloIlo city
และ Cebu city
Western Visayas,
Central Visayas :
อุดมด้วยถ่านหิน
ทองแดง ทองค�ำ
Cebu : สถานี โครเมียม
บริการน�้ำมัน
Musalim Mindanao
Zamboanga Peninsula :
ประมงและแปรรูปสินค้าประมง