Professional Documents
Culture Documents
t rS wf w 7 p m pk rsm;
pmtkyrf w
S w
f rf;
pmtkyt
f rnf
wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
pDpOfol
atmif'if
apmifa&
500
wefz;kd
pdwf0ifpm;vdkŒ zwfcsifolrsm;xH arwWmjzifhay;wJh vufaqmif/ a&mif;&efr[kwf?
xkwaf 0umv
2009 -o*wfpf
twGif; yef;csDum;rsm;
xdefvif; (www.hteinlin.com)
rkwfokef
armifEdk;
bdkbdkxGef;
pmrsufESm tjyiftqif
udkOD;/ roEWm
yg0ifa&;om;=uolrsm;
atmif'if/ a&$bkef;vl/ wm&mrif;a0/ rif;udkEdkif/ acvGef;/ udkòzd;/ rdk;v+difn/ ndrf;ndK/ yef'dk&m/ pef;pef;wif/
aEGql;vuFm/ xdkufolEdkif/ armiftdk;/ atmifa0;/ aebkef;vwf/ xifrif;rif;vwf/ cufrm/ bdk-unf/
pdk;xufcdkif/ ar_idrf;/ rif;Zif/ jrifhpdk;/ yef;csD xdefvif;/ rif;vGif/ armifpGrf;&nf/ armif&pf
rmwdum
pOf ta-umif;t&m pmrsufESm
1? tydkif; (1)
usaemfeJŒ uAsma&;aom vlwa,mufta-umif; (odkŒr[kwf)
a&$bkef;vl (odkŒr[kwf) wm&mrif;a0 12
2? tydkif; (2)
a&$bkef;vl&JŒ 1988 ta&;awmfyHkumvrSma&;cJhwJh awmfvSefa&; uAsm 4 yk'f 27
(1) ausmif;zGifhcsdef 29
(2) ausmif;om; twˆKy`wWd 37
(3) O'gef; 43
(4) ar#mf 45
3? tydkif; (3)
wm&mrif;a0&JŒ uAsm&Snf 3 yk'f 47
4? tydkif; (4)
psmye rSwfwrf;"mwfyHkrsm; 82
5? tydkif; (5)
wm&mrif;a0 trSwfw& uAsmrsm; 95
7? tydkif; (6)
wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm; 115
aus;Zl;rSwfwrf; 187
“vrf;wlolrsm;csif;om
'%f&mudk ðypk
aoG;wdwaf tmif ukovd@k
'd@k aemufu vlawGvnf;
owd&ae=uOD;awmhr,f æ ”
atmifcsdrhf
8 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
a&$bek ;f vl (wm&mrif;a0)
(1966 = 2007)
twˆKy`wdW tusOf;
1988 vlxt k a&;awmfy}Hk u;D wGif ausmif;om;wOD;tjzpf wufºupG mG yg0ifvy_ &f mS ;cJ+h y;D 1988
'DZifbm - Auorsm;tzG@J csKyfwiG f A[kad umfrw D 0D ifwa,muftjzpf aqmif&u G cf o
hJ nf? Edik if aH &;
v_yf&Sm;r_rsm;a=umihf 1990 rS 1994 ckESpftxd tusOf;cscHchJ&+yD; 2005 ckESpf arvwGifvnf;
rdom;pkESihftwl ,m,D txdef;odrf;cHchJ&onf?
1? yef;acwfu vrif;
2? ta&SŒòrd@±dk;rS rdk;a&pufrsm;
3? vli,fwa,muf&JŒausmufxGif;&mZ0if
4? jym
5? yef;vufz0g;rSm yg;tyfcGifhr&SdwJh aumifrav;
6? usaemfESifh {'ifuacsonf
7? usaemfESifh a=u;oGef;,Ofaus;r_
8? usaemfESifh =u,fjrifvjrif avmu"H
9? ewfysKdrtwGuf yef; ('DZifbm 2000)
10? udk,fhvufeJ@ zrf;rdwJh e*g;aiG@wef; (atmufwdkbm 2002)
11? rdk;acgifvdk@ wD;wJhAHkoH (Zlvdkif 2004)
12? òydifjrif;wdk@&JŒ cGmoH (Zefe0g&D 2005) 'kwd,t}udrf
13? usaemfwl;azmfcJhonfh ajrpdkifajrcJrsm; ta=umif; (pufwifbm 2005)
14? a&$zdeyfrSm tpdrf;a&mif=uufajccwfeJ@aumifrav; (Zefe0g&D 2006) wwd,t}udrf
15? aumif;uiftaºuG aumufwJhvuf (Zefe0g&D 2006)
16? b,fbufvufxJrSm 0Sufxm;wJhyHkjyif (ZGef 2006)
17? tmvm'if rodvdkufwJh rD;cGuf (Zlvdkif 2006)
18? u|ef;awmfrS tjyef (=o*kwf 2006)
19? 0uFygudk zGifhwJhaomh (pufwifbm 2006)
20? jrif;pD;xGufaom tdyfrufrsm; (Edk0ifbm 2006)
21? reufjzefcgrSm xm;cJhwJhrsufESm (Edk0ifbm 2006)
22? igonfom yef;jzpfI aemufw}udrf jyefyiG chf iG &hf cJah omf ('DZifbm 2006) 'kw,
d t}udrf
23? usaemfESifh aqmif;&moD'\e (Zefe0g&D 2007)
24? udk,fa&;udk,fwm yk&ydkuf (azazmf0g&D 2007)
25? tvHrxlcJhaom vufrsm; (ar 2007)
26? oifESifheHeufcif;udkom 0ifcGifhðyrnf (ZGef 200&) wwd,t}udrf
27? ol@tdk;ykwfuav;udk usaemf jyefray;yg (Zlvdkif 2007)
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
10 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
tydik ;f ( 1 )
(1)
usaemfrh b
d rsm;u tr0rf;uGw J a,muf&ŒJ pum;udek m;a,mif+yD; usaemhu f kd ‘cspu
f u
kd ’kd vd@k
trnfay;xm;wmrdk@ ol@udkvnf; vG,fvG,fululyJ ‘cspfnDnD’ vdk@ trnfay;vdkuf=uygw,f?
araru usaemhu f kd ‘om;}uD;’vd@k ac:+yD; ol@uakd wmh ‘om;i,fav;’vd@k ac:ygw,f? 'Dvekd @J ol@&ŒJ
tdrfemrnfu ti,fav; jzpfvmygw,f? oluvnf; pum;ajym&if ol@udk,fol“i,fi,f”vdk@
ok;H avh&ydS gw,f?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 13
(2)
(3)
1988 vlxt k a&;awmfy}kH u;D [m jrefrmEdik if u H oef;aygi;f rsm;pGmaom jynfoal wG&ŒJ b0awG
udk t}uD;tus,f ¶du k cf wfajymif;vJapcJyh gw,f? tJ'x D rJ mS usaemfw@kd ro
d m;pkuav;vnf; ygchJ
wmayg?h azazu Edik if aH &;orm;a[mif;/ owif;pmq&ma[mif;}uD;jzpf+yD; om;orD; 3 a,muf
pvk;H u wuUov kd af usmif;om;awG jzpfaewJt h cg ausmif;om;v_y&f mS ;r_upcJw h hJ Edik if v
H ;Hk qdik &f m
v_yf&Sm;r_}uD;rSm usaemfwdk@rdom;pkwpkvkH; us&mae&muae wm0efxrf;aqmifcJh=uwmaygh?
usaemfwdk@ nDtudkESpfa,mufpvkH; ausmif;om;acgif;aqmif armifarmifausmfeJ@wGJzuf+yD;
‘Armjynf jynfo@l vw G af jrmufa&; vli,fwyfO;D ’ (Burma Youth Liberation Front) udk &efuek f
wuUodkvf ZGefta&;tcif; wywf=umqENjyr_awGt+yD;rSm ajratmuf tzGJ@tpnf;wcktjzpf
zGJŒpnf;wnfaxmifcJh=u+yD; e,fpyfa'otajcpdkuf awmfvSefa&;tzGJŒrsm;eJ@pwif qufoG,fcJh
=uygw,f? armifarmifausmu f awmh ZGev f ukerf mS xdik ;f -jrefrm e,fpyfukd v#KŒd 0Sux f u G cf mG oGm;
ygw,f? tJ'D aemuf =o*wfpf 8 &uf vlxt k ºkH urG }_ u;D ay:ayguv f ma&;twGuf usaemfw@kd tm;vk;H
jrefrmEdik if w
H eHwvsm; c&D;awGxu G +f y;D jynfoal wG ausmif;om;awG=um;xJrmS v#KŒd 0Supf mG pnf;¶k;H
a&; qif;=u&ygw,f?
(4)
(5)
a&SŒae OD;aZmfrsKd;0if; wdk@/ ruo OuUÏ rif;aZ,s wdk@yg? 1990 pufwifbm 26 axmifwGif;
qENjyr_}uD;udk axmiftm%mydkifawGu t=urf;zufòzdcGJt+yD;rSm &uf&ufpufpuf ¶dkufESuf+yD;
olwdk@udk axmifajymif;vdkufwmyg? olwdk@tm;vkH; wdkufxJrSmae&ygw,f? a&mufa&mufcsif;
usaemfwdk@tkyfpkxJu 10 a,mufudk wdkufxJydk@vdkuf+yD; usefwJhvlawGudk taqmif 2 aqmifrSm
&mZ0wftusO;f om;awGe@J twlxm;ygw,f? o&ufòrdŒ[m c¶dik òf rdŒjzpf+yD; &efuek u f ae rdik f 250
ausmf uGma0;ygw,f? &efukefuaevmzdk@qdk&if yxr jynftxd um;eJ@jzpfap/ &xm;eJ@jzpfap
vm&ygw,f? tJ'aD emuf jynfuae atmifvH udk um;xyfp;D / atmifvH qdyu f rf;uae oabFm
(od@k r[kw)f ul;wd@k orŠmefp;D +yD; {&m0wDjrpf}uD;udjk zwfu;l +yD;rS o&ufukd a&mufygw,f? {&m0wD
jrpf}uD; vd_if;}uD;csdefrSm jrpfudkjzwfzdk@rjzpfEdkifvdk@ a&+idrfwJhtcsdefxd apmifh=u&wwfygw,f?
(6)
'Dvekd @J yJ usaemfwŒkd tm;vk;H [m r=umc% axmifwiG ;f rSmyJ ¶k;H wifc&H / tjypfay;cH&/ t¶duk f
tESucf aH e=u&wmyg? tJ'v D kd zdEydS af e&wmudrk t
S m;r&ao;vd@k aemufwrsK;d xyfxiG jf yefygao;
w,f? 'Dvdkyg æ?
ÐÐÐ
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
18 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
w&ufrmS axmifyikd u
f trde@f wck xkwjf yefygw,f? tJ'guawmh tJ't D csed u
f p+yD; tusO;f
om;awGtm;vkH;[m axmif0ifpmawG@csdefrSm tcsdefaph&if wm0efus0efxrf;u yHkpHvdk@atmfrSm
jzpf+yD; tusO;f om;u rdom;pke@J pum;ajymaewm csucf si;f &yf+yD; rdom;pka&SŒrSmwif =urf;ay:rSm
yHkpHxdkif&rSmyg? tusOf;om;u yHkpHxdkifaewJhtcsdefrSm rdom;pku axmif0ifpmcef;xJu xGufcGm
oGm;=u&rSmyg?
usaemfwdk@ axmifxJrSm yHkpHxdkif&ygw,f? yHkpH (1) (2) (3) (4)/ yHkpH}uD; qdk+yD; &Sdygw,f? yHkpH
(1) u xdkifyHkpHyg? axmifzGifhcsdef/ axmifydwfcsdef/ vla&wGufwJhtcsdefawGrSm xdkif&ygw,f?
wifyv†ifacGrSm vufESpfzufudka&SŒqef@+yD; vufoD;qkyf+yD; 'l;ay:wifxm;&ygw,f? rsufESmudk
vnf; ik@H xm;&ygw,f? yHpk H (2)u &yf yHpk yH g? axmift&m&Sed @J awGŒ&wJt h csed /f taqmifrmS axmifyikd f
wef;pDvSnfhwJhtcsdefawGrSm &yf&ygw,f? rwfwyf&yf/ vufz0g;ESpfzufudkcsdwfquf+yD; vkHcsnf
cg;yHpk a&SŒrSmcsxm;&ygw,f? rsuEf mS udv k nf; iH@k xm;&ygw,f? yHpk H (3)u ta&;ay:yHpk v H @kd ac:yg
w,f? tvkyfvkyfaewkef; axmift&m&Sd tem;a&mufvmwJhtcsdefrSm ta&;ay: xdkif&wmyg?
aqmifah =umifx h ikd &f if; vufEpS zf ufukd a&SŒxkw/f vufo;D qky+f yD; 'l;ay:wifxm;&ygw,f? rsuEf mS
uawmh xk;H pHtwdik ;f iH@k xm;&ygw,f? tckaxmif0ifpmawG@csed rf mS tJ'D yHpk (H 3) xdik &f r,fv@kd trde@f
xGufvmwmyg? yHkpH (4)uawmh tjypfay;yHkpHrdk@ a&SŒuyHkpHokH;ckxuf trsm;}uD; ydkqdk;ygw,f?
yHkpH}uD;qdkwmuvnf; axmifwGif;rSm ta&;ay:tajctaewckjzpfcsdefrSmxdkif&wmrdk@ tvGef@
tvGeu f kd qd;k w,fv@kd yJ ajymyg&ap? aocsmwmu tJ'yD pkH aH wGtm;vk;H rSm rsuEf mS udik @kH xm;&wmyg?
cGiðhf ycsurf &bJ rsuEf mS armh=unf&h if tjypf&ydS gw,f? yHpk x H ikd w
f mrrSe&f if tjypf&ydS gw,f? wdu
k yf wd f
cH&ygw,f? t¶dkuftESufcH&ygw,f? vlwa,mufudk pdwf"mwfa&;&m csKd;ESdrfzdk@/ tEdkifhtxuf
ðyusifhzdk@/ vlwa,muftay: tjcm;wa,mufu vlyg;0 apmfum;Edkifzdk@/ pHepfwus wDxGifxm;
wmyg?
axmif0ifpmvmwJah e@ukd a&mufyg+yD? reuf rd;k vif;uwnf;u bk&m;&Scd ;kd +yD;/ bk&m;pmawG
&Gwfzwf+yD; udk,fhudkudk,f pdwf&Sif;vif;atmif vkyf=uygw,f? b,foleJ@rSvnf; pum;rajym
jzpfyg? 'DvdkeJ@ reuf 10 em&Davmuf axmif0ifpm¶kH;u 0efxrf;wa,mufeJ@ taqmifaxmifrª;
a&mufvm+yD; usaemfw@kd ESpaf ,mufukd axmif0ifpmawGŒzd@k vmac:ygw,f? nDtudEk pS af ,muf
pvkH; wòydifwnf;rawGŒ&yg? wa,muf+yD;rS wa,muf awGŒ&rSmyg? 'geJ@ wdkifyifxm;wJhtwdkif;
usaemf t&ifvu kd of mG ;cJyh gw,f? taqmif¶;Hk cef;rSmyJ usaemfu taqmifaxmifr;ª udk owif;yd@k
p&m&Sda=umif; ajymygw,f? axmifrª;ucGifhðywJhtcgusrS usaemfu usaemf 'Dae@ axmif0ifpm
awG@&r,ft h cGit hf a&;udk pGe@f vw $ af =umif;/ axmif0ifpmawG@rmS r[kww
f t
hJ a=umif; wifjyvdu
k f
ygw,f? ol rar#mv f ifwh m=um;vdu k &f wJt
h wGuf axmifr;ª vnf; tvef@w=um; jzpfomG ;ygw,f?
“bmjzpfvdk@vJ” vdk@ tarmwaum ar;ygw,f?
usaemfuvnf; jyefajymygw,f?
“Adv
k }f uD;/ axmif0ifpmawG@w,fqw
kd m usaemh&f ŒJ tcGit
hf a&;yg? tck usaemh&f ŒJ tcGit
hf a&;
udk usaemfhbmom pGef@v$wfwmyg”
aemufrS usaemfw@kd o&d wmu azazeJ@ararudk axmift&m&Sad wGu usaemfw@kd EpS af ,muf
u axmif0ifpmrawG@Eikd b f ;l vd@k jiif;qefa=umif;ajymwmudk azazeJ@araru vufrcHygb;l ? “'g
rif;wd@k igo
h m;awGukd ¶du
k Ef u
S x
f m;vd@k / olw@kd u,
kd rf mS '%f&m'%fcsuaf wG&adS evdŒk / igo
h m;awGu
igwdk@udk rawG@apcsifwmyJ jzpf&r,f”vdk@ azazu pGyfpGJygowJh? +yD;awmh axmifydkifeJ@ awGŒcGifh
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
22 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
awmif;awmh axmifydkifu awG@zdk@jiif;qefygowJh? tJ'DrSmwif 'DudpPudkwdkifr,fqdk+yD; o&ufòrdŒ
v,facgifu c¶dkif (c0w) OuU϶kH;udk csDwufoGm;ygowJh? (c0w) OuUÏu tawG@rcHayr,fh
wm0ef&o dS w
l a,mufu axmifyikd x f zH ek ;f quf+yD; 'Dupd u P kd wd;k wd;k wdww
f w d af jz&Si;f zd@k wdu
k wf eG ;f
ygowJ?h tJ't D csed rf mS &efuek u
f vmwJh tbd;k }u;D / tbGm;}u;D ESpaf ,muf olw@kd om; ausmif;om;
tusO;f om;awGukd axmif0ifpmawG@ciG rhf &vd@k a'goayguu f aJG e=uw,fqw kd ohJ wif;u o&ufòrŒd
usO;f usO;f uav;rSm ysŒH ES@H ausm=f um;aeyg+yD? tJ'D tbd;k }uD;/ tbGm;}uD; ESpaf ,mufukd =unfjh rif
csifvdk@ o&ufaxmifa&SŒudk pka0;a&mufvm=uolrsm;vnf; &Sd=uygw,f? azazu c¶dkif (c0w)
OuU϶kH;udkoGm;r,fqdk+yD; jrif;vSnf;iSm;awmh vdkufydk@ay;csifwJh jrif;vSnf;orm; 5 a,muf 6
a,mufavmuf &SdygowJh? vdkufydk@ay;wJh jrif;vSnf;q&m}uD;uvnf; c¶dkif (c0w) OuU϶kH;rSm
apmifah y;/ +yD;awmh axmifujkd yefy@kd ay;wJt h jyif ydu
k qf aH y;awmhvnf; r,lb;l wJ/h 'ga=umifv h nf;
aemufq;Hk rSm axmifyikd u f ol¶u kd Ef u
S xf m;wmr[kww f thJ a=umif; oufaojyzd@k twGuf azazeJ@
ararudk ol@¶kH;cef;udkac:+yD; usaemfwdk@ESpfa,mufeJ@ ay;awG@wmyg?
wdu k u
f jkd yefa&muf+yD; odyrf =umcifrmS usaemfw@kd &ŒJ axmif0ifpmypPn;f awGukd 0efxrf;awGu
vmyd@k ygw,f? azazeJ@ arar o,faqmifvm=uwJh tpm;taomufawG/ aq;0g;awGyg? txkyf
awGtm;vk;H uawmh aoaocsmcsm&Smxm;vd@k z±dzk &Jjzpfaeygw,f/ naeapmif;rSmawmh 0efxrf;
awGu usaemfwdk@taqmifrSmusefcJhwJh tdyf&mvdyfawG vmydk@jyefygw,f? wdkufrSm usaemfwdk@
=umr,fqw kd o hJ abmygy?J
wduk rf mS ae&wJu
h mvawG[m usaemfw@kd nt
D udEk pS af ,muf&ŒJ teD;pyfq;Hk / tnD!w
G q
f ;Hk /
wa,mufeJ@wa,muf em;vnfr_t&SdqkH; ae@&ufawGyg? usaemfwdk@ pum;awGtrsm;}uD;ajym
jzpf=uw,f? twdwf/ ypPKy`ef/ tem*wf usaemfwdk@b0awG&JŒ umvokH;yg;ta=umif;awG aqG;
aEG;jzpf=uw,f? uAsmawG trsm;}uD; pdwful;eJ@a&;+yD; wa,mufa&;wJhuAsm wa,mufudk
&Gwfzwfjy+yD; a0zeft=uHðy=uw,f?
nwnrSmawmh olu usaemhfudk ar;ygw,f?
usaemfu “t&ifqkH; tvkyfwckck &Sm&rSmayghuGm/ azaz a&m/ arar a&m/ nDrav; a&m/
olwdk@tm;vkH; yifyef;vS+yD/ tdrfrSmvnf; taºuG;awGwifaewm rsm;vS+yD/ 'DtaºuG;awG tjref
qkH;qyfEdkifatmif óud;pm;&rSmaygh”
usaemfu 1993 *sLvdik v f rSm o&ufaxmifu vGwyf gw,f? a&$bek ;f vlu 1994 azazmf0g&D
rSm om,m0wDaxmifu vGwyf gw,f? ol rvGwcf ifrmS usaemf om,m0wDaxmif udk ok;H }udrf
oGm;+yD; a&$bek ;f vlukd axmif0ifpmawG@cyhJ gw,f? om,m0wDaxmif&ŒJ =urf;ñuwf &ufpufra_ wG
udk ol =uH=h uHch &H ifqikd cf o
hJ vdk ol@tifo@l tm;eJ@ Edik o
f avmufvnf; wk@H jyefawmfveS cf yhJ gao;w,f?
(9)
‘vrf;wlolrsm;csif;om
'%f&mudðk ypk
aoG;wdwfatmif ukovdk@
'dk@aemufuvlawGvnf;
owd&ae=uOD;awmhr,f’ æ wJh?
av;pm;pGm
atmif'if
17 *sLvdkif 2009
tydik ;f ( 2 )
a&$bek ;f vl&ŒJ 1988 ta&;awmfyu kH mvrSm a&;cJw
h hJ
awmfveS af &;uAsm 4 yk'f
ausmif;zGifhcsdef
ausmif;om; tˆK`Wd
O'gef;
ar#mf
ausmif;zGichf sed f
a7GSbkef;vl
(1)
igwdk@ausmif;awmf}uD;&JŒ
armfueG ;f xde;f odr;f a&;tcef;rSm
[pfwvm±kyx f uk kd
vlwpk xkqpfae=uw,f?
olwdk@[m ²²²
±kyfwk&JŒa&SŒrSm usdefpmawG &Gwfzwf
ysm;&nfpufawGudk rD;±d_Œ ylaZmf
qdkif&mEkdufjzLavsmfavsmfawG oGef;=uJyufcs
[pfwvmyg;pyfxu J
usnfqefwawmifh xGuftHusvmw,f?
olwdk@[m ²²²
ausmufoifykef;ay:rSm tJ'DusnfqHeJ@
‘ausmif;zGifh+yD’ qdkwJh pmudka&;
aoG;pGef;vufawGeJ@ ysLiSmpGm
zdwaf c:=uyg+yD?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
30 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
(2)
igwdk@ausmif;awmf}uD;&JŒ
a[mif;EGrf;aewJh tcef;vGwfwck[m
wjznf;jznf; ESpfig;q,favmuf jyefi,f&G,foGm;w,f?
t&ifu rjrif&wJh [kdwkef;u t&dyfawG
eH&HawG/ cHkwef;vsm;awGqDu vGef@vl;x
tJ'g ²²² ‘atmifqef;’wkd@/ ‘ausmf+idrf;’wdk@/ ‘odef;az’wdk@/ ‘ndKjr’wdk@&JŒ
0d^mOfawGyJ ²²²
ArmjynfvGwfvyfa&;udk olwdk@jrwfEkd;
ArmjynfvGwfvyfa&;twGuf olwkd@±kef;uef
tm%m&Sifudk zDqefcJh=uw,f?
ck ²²² olwdk@&JŒ 0d^mOfawG[m
“urBmra=ubl; ²²² ²²² ²²²
igwdk@aoG;eJ@a&;cJh=uwJh armfuGef;aw; ²²²”
oDcsif;av; em;qif&if;
&mZ0if&JŒ wausmhjyefpdrfac:yJGukd
rsuf&nfw0J0JeJ@ apmifh=unhfaeygw,f?
(3)
igwdk@ausmif;awmf}uD;&JŒ
'Dbufacwf 1987 - 88 ESpfrsm;xJrSmyg
wuUov kd pf m=unfw h udk x
f rJ mS
jzL0g;0g;t&dyfwcsKdŒ
pmxdik zf wfae=uw,f?
wcsKdŒzwfwm æ uAsmpmtkyf
wcsKdŒzwfwm æ ordkif;pmtkyf
wcsKdŒzwfwm æ EkdifiHa&;pmtkyf
±kwwf &uf
tjzL&dyfwck[m xkdif&mux
“Armjynfudk u,fwif&awmhr,f”
aemufxyf tjzL&dyfwck pmtkyfydwf
“Armjynfudk u,fwif&awmhr,f
Armjynfudk xdwfwHk;cwfay;&r,f”
olwdk@[m wdwfqdwfpGm
tcef;jyifudk xGufoGm;=uygawmhw,f?
pm=unfhwkduf&JŒ pmtkyfydwfoHrsm;
vG,t f w d vf ,
G o
f rH sm;
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 31
zdeyfpD;oHrsm; tqHk;rSm
aemufxyf tjzL&dyfwck xyfxGuf ²²²
²²² ²²² aemufxyf ²²² ²²²
²²² ²²² aemufxyf ²²² ²²²
(4)
igwdk@ausmif;awmf}uD;&JŒ
pmroifjzpfwJh pmoifcef;wckrSm
t±dk;pkwtkyf tpnf;ta0;vkyfaew,f?
t±dk;pkwcku ²²² xkdif&mrS jznf;n‡if;pGmx
“usaemfwkdŒ awmfvSefa&;
tm%m&SifawG aemufqHk;ae@txd”
ponfjzifh ajym=um;
tm;vH;k +idro f ufem;axmifae=uw,f?
tcef;xJrmS
tusOf;axmifu ajy;xGufvmwJh
AdkvfcsKyf&JŒ rdef@cGef;awG
owdWAHk;udk aESmifxHk;cwf
ywf=um;tufaewJh &efol@rsufESmawG
tJ'DrSm ²²² t±dk;pkwcku vufoD;qkyf
ol@ E_wfu wdk;wdk;av;ajym
“awmu tazeJ@ tarawmh
usaemfhudk ar#mfae=uawmhr,fAsm æ”
a=uuGJpGm ol@rsufvHk;aygufxJu
rsu&f nfjzLwpuf
pD;oufusvmw,f?
(5)
igwdk@ausmif;awmf}uD;&JŒ
y&0%f t0iftxGufvrf;awGrSm
tcsKyfum;jymjym}uD;awG
'&=urf; ESifae=uw,f?
tJ'uD m;}uD;awGxrJ mS
“urBmra=u/ Armajy æ 'g wk@d ajy
'g wdk@ajr æ wkd@ydkifwJh ajr” qkdwJh
aw;oHom,m
nDnmpGm yJhwifay:xGuf
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
32 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
ausmif;om;vufawG aoG;pdrfh,kdpD;cJh+yD
tcsKyfum;jymjym}uD;&JŒ OD;xdyfrSm
olwdk@&JŒwHqdyf ²²² wkd@&JŒtvH
OD;acgif;cHGrSm t±dk;ESpfacsmif; uef@vef@jzwfxm;wJh o¾efomjzpfw,f?
ausmif;acgif;avmif;tdk}uD;[m
xGufcGmoGm;wJh tcsKyfum;aemuf
ajy;vdkufcvkyfwkduf+yD; vJòydus
csKdvGif&SwwJh acgif;avmif;oHxGuf&r,fhtpm;
“om;a& æ tar vdkuf&Smaew,fav æ om;a&”
qdkwJh idk±d_ufnnf;wGm;oHtjzpfeJ@om
&mZ0ifwkefcgatmif jrnf[nf;vmcJh+yD?
(6)
igwdk@ausmif;awmf}uD;&JŒ
eDarmif;aomvrf;}uD;/ vrf;i,frsm;rSm
a'gif;tvHwvlvl v$ifhxlvdk@
ausmif;om;awG csDvmyg+yD
&ifwtHkvHk;yGifhxGufaewJh ausmif;om;u
a&SŒqHk;u tvHudkif+yD; aoG;yGufyGuftefxGufaewJh
ausmif;om;awGu
aemufu csDwufvdkufygvmw,f?
“'Drdkua&pD&&Sda&; ²²² wkd@ta&;”
“tm%m&SifpepfusqHk;a&; ²²² wkd@ta&;” wJh?
udk,fhudkudk,f wcgwnf; tokbcs&if;
wdkufyJG0ifcJh=u&wJh igwdk@&JŒawmfvSefa&;
b,fawmhrS ²²² t±_H;ray;bl; a[h ²²²
aoewfow H csuaf zmuf&if
&mZyv†if rD;[kef;[kef;awmufoGm;r,f ²²²
aemufqHk;ae@txd ²²²
(7)
idkufjrnf;aewJh tif;vsm;a&jyif[m
±kwfw&uf &J&JeDapG;oGm;w,f?
csufjcif;yJ a&aiGŒysHwuf
aumif;uifxufrSm wdrftjzpf rkd;pufcdk
ausmif;awmf}uD;ukd rdk;aoG;awG jyef&Gmcs
v#yfawGjyuf/ rdk;awG+cdrf; ²²² ²²² ²²²
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 33
(8)
ausmif;om;awGeJ@ ausmif;awmf}uD;=um;
ck ²²² aoG;yifv,f}uD; jcm;aeyg+yD ²²²
“ausmif;zGifh+yD” qdkwJh tm%m&SifawG[m
aoG;yifv,f}uD;udk ausmfeif;
xHk;wHwm;}uD;udk ausmcif;ay;w,f?
wcsKdŒawGu ausmif;wufvm=uvdrfhr,f ²²²
tJ'DxJu wcsKdŒ[m ²²²
“ta=umif;a=umif;a=umifhyg”vdk@
pdwfraumif;pGmajym&if; ²²²
xHk;wHwm;udk av#mufeif; ²²²
ausmif;cef;twGif; 0wW&m;t&xdkif
igwdk@ ²²² em;vnfcGifhv$wfEkdifygw,f ²²²
wcsKdŒuawmh ²²²
‘*k%fwk *k%fòydif’ aumif;a=umif;ajym&if;
xHk;eH@oif;wJh yef;cif;udkjzwf ²²²
&nf;pm;xm;zdk@ ausmif;jyefwufvdrfhr,f?
tJ'Dvkd ²²² vlpm;awGudkawmh ²²²
igwdk@u cGifhv$wfonfhwdkifatmif
&mZ0ifu cGifhrv$wfoa&GŒ
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
34 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
olwdk@[m ²²² ordkif;rSm ²²²
‘opPmazmuf’rsm;om jzpfw,f?
(9)
ausmif;om; eJ@ ausmif;
wae@awmh aygif;&rSmyJ
igwdk@awG aoG;yifv,fudk jzwful;+yD;
ausmif;}uD;qD ta&mufoGm;=ur,f?
aoG;yifv,f}uD;[m
waiG@aiG@yljcpf qlyGuf
xufaumif;uif rkefwdkif;wdk@ tpysKd;
aoG;vd_if;wHydk; w0kef;0kef;jyif;xef
igwdk@awG
igwdk@awG vSnfhrjyefbl;/
igwdk@xJu wcsKdŒ[m æ
udk,fht±dk;udk,fcsKd; avStjzpf xGif;xk
igwkd@txJu wcsKdŒ[m æ
udk,fhtom;udk,fvSD; avSeH&Htjzpf cif;±kduf
igwdk@txJu wcsKdŒ[m æ
ukd,hfvufz0g; udk,f±kdufjzwf
avS&Guftjzpf pyfcsKyf
rkefwdkif;udk cJG0if
aoG;yifv,fujkd zwf+yD;
ausmif;awmf}uD;qDoGm;zkd@
vkyaf ew,f æ?
(10)
aemufqHk;rSm æ
a'gif;tvHudk ²²² ajzmif;qefatmif v$ifhxl&if;
trSew f &m;wckxH
igwdk@ opPmt"dÏmefðy
tdk æ ol&Jaumif;wdk@
tkd æ usqHk;cJhavaom
'Drdkua&pD wkdufyJG0if
oli,fcsif;a[mif; æ
ol&aJ umif;wd@k
xm0pOf rysufjy,fEkdifavmufatmif
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 35
jrifhjrwfpGm usqHk;cJhaom æ
oifwdk@. 0dnmOfwefcdk;awmfrsm;onf
igwdk@. a&SŒaemuf0J,m æ
xufatmuf0ef;usiYf
ysŒH ES@H wnf&=dS uukeaf wmh.?
xdak om ²²²
oifwdk@. 0dnmOfwefcdk;awmfrsm;onf
igwdk@. cE<mudk,fae&mtESH@tjym;odk@
xk;d azmuf,pkd rd phf ;D 0ifum
&J&ifhjcif;rSm igwdk@tm;jzpfwnfapawmh.?
tkd ²²² ol&Jaumif;wdk@
tdk ²²² usqHk;avaom
'Dru kd a&pDwu dk yf 0GJ if
oli,fcsif;a[mif; ol&Jaumif;wdk@
Armjynfudk &Sdcdk;um
TaoG;yifv,ftm;
igwdk@ jzwfultHh
rkd;vHk;jynfh aumif;csD;=obmay;oHrsm;=um;rSm
igwdk@.ta&;awmfyHk atmifjrifygapownf;? ?
ausmif;om; tˆK`Wd
a7GSbkef;vl
(1)
rif;&JΦkyt
f avmif;[m
jcaoFh*lxJrSm &Sdvdrfhr,f
tarSmifpek ;f pke;f rSm
t&mtm;vHk; arhazsmufypf
aemufwacwf rif; atmifjrifapuG,f
tufuaJG eaomvufrsm;eJ@
bk&m;ocifxH igwdk@qkawmif;
rif; æ aumif;&mok*wdvm;ygap æ vdk@
igwdk@&JŒ
aoG;wpufudk xuf0ufcGJ
rif; cHwGif;xJ
wJwaJ v;av#mcs=unf&h if
E_wcf rf;aorsm;u
zGzGwdk;wdk;av; v_yf&Sm;atmfjrnf
'D æ rdk æ u æ a& æ pD æ
'Drdkua&pDvdk@ æ qdkvdrfhr,f
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
38 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
nDav;&,f
&Edik rf ,fq&kd if
rif;&JŒt¶d;k wr_eu f kd
edAmŠ efbt kH xd,+l yD;
bk&m;&Sifudk jy=unfhcsifw,f æ
rif;[m ol&Jaumif;av; jzpfw,f
rif;[m tmZmenfav; jzpfw,f
rif;[m Armausmif;om;av; æ jzpfw,fav?
(2)
a&iwfovdk æ iwfcJh&wJh
Armjynfu ‘vl@tcGifhta&;’[m
tusOf;axmifxJrSm
ocsõKif;ajrrSm
w&m;¶Hk;&JŒ &mZ0wfr_awGxJrSm æ &Sdaew,f²²
rif; æ pGef@cGmcJhwJh
pmoifausmif;uav;
rif;owif;awG ar;ae+yD
rif;&JŒ pmtkyfa[mif;xJrSm
q&mr&JŒ rSwfcsuf æ
rif;twGuf æ
“aemufxyfpmtkyftopfvJyg” wJh
pmtkyf rvHkavmufr_
azmifwdef rvHkavmufr_
rkef@pm;qif;csdefrSm ausmif;cef;xJtdyfaer_ æ pwJh
vlru _ pd t P 00
rif;csnf;rS r[kwfcJhygbl;uG,f
wdu k yf rJG mS
c|efjrpGm awmif;qdkEdkifzdk@
acgif;avmif;tdk}uD;udk E_wfquf
csDwufvmwJh tmZmenfav;a& æ
cGyaf 'gi;f &JŒ
wa=umif;pmc|ef
ordik ;f pifux kd rf;
&mZ0if=urf;cuf aoG;puf&$Jpdk
ckawmh æ
rif;&JŒ cHkeHygwfav; ‘idk’ae+yD æ?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 39
(3)
a&$bek ;f a&mifvuf0if;wJh
ESif;jymjym reufOD;rsm;rSm
'd@k urBmudk
jyefvmOD;rSmvm; æ [if æ
“trsKd; bmom omoemtwGuf
om; æ E_wfqufcJhygw,f” wJh
rif;xm;cJhwJh pmwdkuav;
rif;wdk@tdrfudk ay;vdkuf+yD
,dkifeJ@usOf;ajrmif;aewJh
rif;wdk@&JŒ tdrfuav;xJrSm
rif;&JŒ azaz[m
vufoD;udk uspfuspfygatmif
qkyfxm;w,f æ
rif;&JŒarar[m
tcef;axmifhrSm
+idro f ufpmG xdik +f yD;
rsuf&nfpD;a=umif;wckudk tazmfðy
(&ifxJrSmawmh)
om; jyef‘vk’ae&Smawmhr,f?
“aumif;rGepf mG
oò*õ[f +yD;pD;yga=umif;” æ wJh
tavmif;udrk S
rjrif& rawGŒ&
b,fae&mrSm usqHk;cJhovJ nDav;&,f æ
a'gi;f ¶kyu f av;vdyk J
rif;&JŒ twˆKy`wWd[m
tawmifyyH gw,f
wduk yf 0JG ifw,f
EG,fvdkywfcsnf cdkifusnfepfpl;
a&mufav&mb0tqufqufrmS
rif; æ armfzl;&jcif;rsm;pGmeJ@
uif;a0;ygvdrfhr,f æ?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
40 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
(4)
tdrxf &HrmS
wcgcg rif;rsuf&nfokwfwJh
pkwfcsmcsm vG,ftdwfuav;
acwfab; acwf'%foifhae&Smw,f æ
“acwf vGwv f yfrS
ausmif;om; vGwfvyfr,f”
t&G,ef @J rvdu k af tmifawG;
‘ausmif;om;ta&;’qdkwm
rif;rSm r&SdcJhygbl;
“bk&m;acwfrmS qd&k if
&[E WmjzpfwJhtxd vdrRmr,f”
'gayr,fh æ
“tarSmifacwfrmS awmh
tm%m&Sifudk zDqefw,f”
nDav;&,f rif;odyfrSefw,f æ
cH,cl suu f kd
tajrmufqHvdk ypfazmuf
ta0;qHk; tjrifhqHk;
b0wqHk; rif;a&mufcJhw,f æ
ppfarmif;oH=um;&if
cGmw&Sy&f yS jf zpfcsiw
f hJ
acwf&JŒ ppfjrif;uav;vdk rif;[m
&mZ0ifudk xdk;cGJ
wdkufyGJudk 'kef;azmuf
rD;awmufq;l jcpf
acwfopfyal Zmf
awmfvSefwJh nDav;a&
cGyaf 'gi;f taygi;f &JŒ
aumif;csD;=obmoHap
rif;a&muf&mt&yfu =um;ygap æ
(5)
nDav;a&
&mZ0ifa&;&m
pmtkyyf w
d f
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 41
awmfvSefa&;rSm ‘tdyf’awmhaemf
pdwcf somG ;yg
t&mtm;vHk;udk arhazsmuf
aoG;eJ@wnfaqmufwJh tkwf*lwvHk;
wavmuvHk; vif;apom;uG,f æ
wdrfom;¶dk;&D
'Drdkua&pD awmifwufvrf;u
cyf=urf;=urf;ausmufav;awGtjzpf
pGJepfusefwifvdk@ æ atmifjrifrSmyg
ArmjynftwGuf
vdt k yfwhJ
‘vl@tcGifhta&;eJ@ 'Drdkua&pD’
ta&SŒzuft&yfrmS
jcaoFhawG csDvm+yD
ppfjrif;awG òydifvm+yD
cGyfa'gif;awG ysHvmae+yDav²²
nDav;&,f
+idr;f csr;f pGm
at;jrpGm
&Sif;oef@pGm
aemufb0rSm jrifa,mif=unfhprf;uG,f
bmyJjzpfjzpf
,rf;aiG@wvlvl=um;xJrSm
rif;cspfwJh Armjynf}uD;[m
a'gif;tvHudk yef;vdk yefvdk@ vSvdk@ æ
a=omf æ
a'gif;tvHudk yef;vdk yefvdk@
vSvdk@ygyJ æ nDav;&,f æ ? ?
O'gef;
a7GSbkef;vl
jym0if;0dk;0g;wJh
aqmif;ESif;rsm;uom
ordik ;f &JŒbmompum;jzpfr,fq&kd if
wvdrfhvdrfh c,Gif;wJh
aoG;ESi;f pufawG
wdk@ajrrSm rd_if;r_dif;a0a&mhr,f?
aool&JŒ t±dk;awGu
&Sifoludk bmvkyf&r,fvdk@
tHhcsD;zGzG &nf!$ef;=uwm
ordkif;vdk@ qdk&r,f?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
44 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
&mZ0ifq;dk &JŒ
t±d;k wGeo
f H
b,fol@xHyg;
o,faqmifoGm;rvJ ESif;wdk@&,f?
'Dbuf urBmacwf&JŒ
&J&ifhwJh ordkif;a=umif;[m
wkd@jynfu ausmif;om;tavmif;awGqDrSm &Sdw,f?
om;aysmuf&SmaewJh tarudk
ol@atmufu ajru
“arar” vkd@ wkd;wdk;av; ac:aew,f
arar&,f arar&,f arar&,f?
Zmbk&if&JŒ pepfqkd;a=umifh
jynfw
h efqmjzpf&wJh
±k&mS ;rav;[m
tdyf&mxJrSm idkaew,f/
ae0if;&JŒpepfa=umifh
olykefjzpf&wJh ausmif;om;awG
vrf;ray:rSm wkdufyGJ0ifaew,f?
'Dae@y[ JG m
±H_;±_H; EkdifEdkif
,SOfòydifjcif;om t"du qkdwhJ yGJr[kwfbl;
olaoud, k af o tòydiEf J$
0dnmOfcsif; ±dkufcGJwJhyGJ jzpfw,f?
“a[h æ óud;pif”
ig &ifaumh+yD; vmcJhr,f? ?
jrefrmjynf +idrf;csrf;ygap
aoG;pawG pdkvl;
tvHOD;rSm udk,fhtrnfcsdwfvdk@
óud;pif&yd 0f ,f
usaemfwdk@ wdkufyGJ0ifaeygw,f?
ydwrf xm;&ao;wJh
om;}uD;wdk@&JŒ ausmif;pmtkyfrSm
a'gif;±kyfav;awG om;i,fqGJawmh
arar rsuf&nf0Ja&mhr,f?
&Spq
f ,f&h pS cf Ek pS &f ŒJ
ar#mf vufeufeJ@ vG,ftdwfwdkufyGJrsm;
r_e0f g;jyma0
a7GSbkef;vl
urBmra=ubl;
bDvl;wacwf/ a'gif;wacwf?
wae@ae@av
raoao;&if jyefvmcsifw,f
&ifcGifrSm axG;vdk@óudyg arar&,f?
jrefrmjynf +idrf;csrf;ygap
aoG;pawG pdkvl;
tvHOD;rSm udk,fhtrnfcsdwfvdk@
óud;pif&yd 0f ,f
usaemfwdk@ wdkufyGJ0ifaeygw,f? ?
tydik ;f ( 3 )
wm&mrif;a0 &JŒ uAsm&Snf 3 yk'f
(1)
=u,fwm&mawG pl;pl;0g;0g;iHk@=unfhaewJh ua0n
ararh æ udk usaemfowd&vdkufwm æ
nOfhiSufawGu urBmtay:,HrSm vl;vmysHoef;
va&mifudkawmifyHeJ@ wzsef;zsef;¶kduf=uw,f æ?
avmutwkrSm æ vlom;twkwa,muf
udk,fhaygufc|ef;udk,fxrf;+yD; vrf;av#mufaew,f
arar æ
usaemfhtwGufawmh ararh&ifcGif[m
aomuuif;a0;wJh +idrf;csrf;a&; ‘e,f’ yg
tck æ b,frSmvJ
b,frSmvJ æ?
jrLr_efrdk;ESif;awGu a&$a&mifw0if;0if;awmuf
ararhtkwf*ludk apmifha&Smuf=uvdrfhr,f
aumif;&mbHkodk@oGm; tm;vHk;udkarhxm;cJhygawmh
arar æ?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
50 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
(2)
usaemfrSwfrdor# æ
ararhrsufvHk;[m aqmif;&moD qefvGef;w,f
jrLawGzHk;/ ESif;pufawGzHk;
aea&mifawGvnf; cg;ukef;atmif ¶kef;cJh&aygh
opfudkif;ajcmuf}uD;u rD;awmufuav;udk arG;zGm;
jymteE Wwdkifatmif axG;ydkufysKd;axmifoGm;ovdk
arar[m æ
ol@udk,foljzef@cif;+yD; usaemfhudk av#mufeif;cdkif;cJhw,f æ?
‘tar’tjzpf
pkefa&opfpD;a=umif;/ awmifusacsmif;uav;
at;vdk@ar$;vdk@ wnfcJhjyefw,f?
(3)
ajcaxmufawGu avSum;xpftwdkif;wufoGm;+yD; æ
vlu æ avSum;ajc&if;rSm usefcJh&w,f
b,forl qdk
udk,fht&dyfxJrSm udk,fjyefcdkcsifvdk@r&bl;
usaemfhudk ‘arar’ jyefay;=uyg æ?
jyuQ'defxJrSm =u,fyGifhjya&;p&mrvdkwJh
omreftnw& rGef;vGJtdkwcku
‘ararh’udk vkoGm;w,f æ?
(4)
ararhrmS
emusifcJh&wJh *E W0ifouU&mZfrsm;
qufxHk;&Snfvsm;vsm;eJ@ &SdcJhw,f æ?
i,fi,fwnf;u
‘0’vHk; b,frSmpzwf&rSef;rodwJhusaemf[m
ararhta=umif;udkvnf; ckxd pmvHk;raygif;EdkifcJhbl; æ?
ararhrmS
bmomaA'rwl/ zwfwJhpmcsif;rwl/ cl;wJhyef;csif;rwl
rdwfaqGeJ@rwlwJh rdwfaqGawG&Sdw,f æ?
arar[m
tuQ&meJ@azmfðyvdk@rpGrf;wJh/ ,Ofaus;r_tcef;cef;udk
v$rf;¶Hkzefqif;xm;oljzpfw,f æ?
usaemfah rar[m
olrsm;ararawGxuf æ Edk@&nf ydkrxGufygbl; æ
'gayr,hf rsuf&nfawmh ydkxGuf&ifxGufr,f æ
usaemfuvnf; qdk;cJhw,fav æ?
(5)
zkefr_ef@ysHŒpif æ
usaemfh&JŒ pdwful;w,Of,Of wGif;a[mif;
tck æ vif;Edk@awG atmif;ae+yDarar æ?
vGefcJhwJhtESpf 20 ausmf
usaemf jrif;¶kyfpD;+yD;/ opfom;cGm}uD;eJ@ c&D;awGESif
ararhvufckyfoH wvGifvGifaygh æ?
usaemfth yd rf uf
ararhvnfwdkifudk zufvdk@aygh æ?
(6)
[if;vif;yGifhaewJh usaemfh&ifbwfudk zHk;zdk@
tusôrSm =u,foD;wvHk;vdkae+yD æ arar æ?
i,fi,fuwnf;u æ
araru cHwyfvkyf/ usaemfu ol&Jaumif;vkyf
&efolawGeJ@ a0a0qmqm "m;csif;ckwfzl;w,f æ?
usaemfhb0 awmufav#muf
arar[m cHwyfqefolwa,mufygyJ æ
usaemfhbufrSm &yfwnf/ umuG,f/ wdkufcdkuf
olrudkawmh jrm;tpif;pif;pdkufcJhw,f æ?
ararajymwJh aus;vufeDwd
“rwwfbJref;&if wap>rkef;vdrfhr,f”
aq;rsufvHk;eJ@ =unfh æ wJh?
(7)
avudkaveJ@r_wfwmurS vGJOD;r,f æ
usaemfhudk araru æ
ynmvSvSwwfapcsifwm æ taotcsmaygh æ?
usaemfu vlysif; æ
opfyifajc&if;rSm &yfvdkuf/ opfyifzsm;udk wufvdkuf
pmar;yGJawGrSm æ
tqifhawGu 1 rS 100 ra&&m æ?
wpwp æ
vli,foDcsif;/ ESif;qD"m;oGm;/ &if=um;pdkufepf
usaemf[m awavukef;rSm uAsmq&mjzpfvmw,f²²?
vli,fwa,muf&JŒ&ifacgif;rSm æ
tdyfrufawG tajr‡mif;ajr‡mif;x æ
*rBD&vrif;uvnf; 0dkuftkyfjzmqif;usaeawmhw,f²²?
(8)
w&ufrmS
jrLjymrd_if;r_ef/ tdyfrufudk apmifvdkðcHqJ æ
=u,fawGtukeaf ºuGwhJ n
usaemfhtay: óud;jywfusw,f æ/
usaemf æ
raysmfavvGifh/ &ifteifhqHk; aqmif;
ESif;awG ajymif;jyefpD;arsmvm æ?
arar[m æ
usaemfjyefvmr,fh oef;acgif,Hudk jcH&Hapmifh=uyf
tvif;&JŒewforD;vdk æ rD;tdrfudkif+yD; apmifhaew,f²²?
em=unf;yifhouf/ t&ufaomufvmwJh om;
tarhtm; pum;rqdk
tarum; æ om;udk,fpm; rsuf&nfrJhpGm idk æ?
om; æ
b0qdkwm a&pD;xJuaA'g æ ra&&mbl;uGJ@
'gayr,fh æ
ar#mfvifhcsuf&JŒ t¶kyfrsm;/ ta&mifrsm;/ t&dyfrsm;
v$ifhrypfeJ@ odrf;xm; æ
0dnmOf¶kef;uef wae@rSm olwdk@jyef&Sifoefvdrfhr,f²²?
ararhpum;u
usaemfh&JŒrdk;cg;a&rsm;udk
wpufcsif; æ wpufcsif; æ wpufcsif; æ csKdapcJh æ?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
54 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
(9)
0gqdkyef;cl;/ pHy,fOD;wdk@ ar$;oufa0a0
rkwof ek af v&JŒrSww f rf;
rD;udkvnf; usaemf erf;cJh æ a&udkvnf; usaemf erf;cJh æ?
arar[m æ
jcHaxmifhrSm a'vD,mawGysKd;&if;
rdk;pdkaewJhqHEG,fcufudk vufeJ@oyfwif
olrvnf; &ifhusuf=unfvifaew,f²²?
ararcsKyfwhJ
Zmr%D¶kyfeJ@ tusôcsnfr#if=urf;=urf;
usaemf æ vrf;rSm0wf&ef æ?
EGm;u oliHk@pm;wJhjrufawGudk
0HykavGwaumif&JŒatmfoH=um;w,fvdk@ ajymqdkaeqJ
oGm;=updk@av æ
(10)
om; æ
“1? wdrfawGysHwm rdk;ay:rSm bmeJ@rSr+idbl;
2? wawmvHk;udkvnf; =unfh wyifcsif;vnf; =unfh” wJh
naygif; 1400
0uFygawmif=um;rSm æ uHewfbk&m;eJ@ pD;csif;xdk;
usaemfóud;pm;/ trSm;rsm;vnf; csif;csif;eD æ?
(11)
arar[m æ em&DoHeJ@ tdyf/ em&DoHeJ@ Edk; æ
b,fawmhrS xrif;tdk;a0ruswwfwJh rdef;rrsKd; jzpfw,f²²?
om;i,f&JŒrsufESmudk
tvuFmvdkvnf; zwf/ ykp>mvdkvnf; zwf
qdkvdk&if;udk csufcsif;&SmazGawG@wwfw,f²²?
vifr&Sad wmhayr,fh
om;i,ftwGuf &ifcGifwck&SdwJhrdef;r
vluE Wm&wdk@&JŒ ausmufwdkif/ ajrcdk;ajraiGŒudk ydkifw,f æ?
(tvif;jymrSwfausmuftwGuf rifwaygufjzpfw,f æ)
(12)
tarr&Swd o
hJ m;rSmom
apwef&JŒv$oGm;udk cg;oD;uGJ&S
t¶kd;ðryfatmif udkufòrdcJh&+yD æ?
rsufESmudk vuf0g;eJ@tkyf¶kHuvGJvdk@
bmrSvnf;vkyfray;EdkifwJhae&m æ ta0;rSm æ
usaemfu æ [dk; æ ta0;}uD;rSm æ?
usefwmawGuawmh bmrSrajymif;vJygbl;
rD;cd;k aiG@awGuvnf;
¶dk;&mtajctaetwdkif;/ vd_if;xaumhvef
'&GwfwdkufysHwufqJ æ?
(13)
aemif æ ESpfaygif;rsm;pGm=um&if
ararhtkwf*ludk/ 0wf¶HkjzLeJ@ vlwa,mufvmr,f
teufa&mifuwfjym; ryg/ vGrf;ol@yef;acG ryg
avxefvrf;rSm qHr#ifawG vGifh0J æ
tJ'Dvl[m æ om;yJaygh arar æ
b,foHo&mrSmjyef&Sm&if ararhudkawG@EdkifrvJ æ
usaemfha&SŒarSmuf va&mifawG auG@aumufvGef;vScsnfh æ?
tarhudk,fpm; æ
tarhudk,fyGm; æ
=u,fpifrsm;udk vufz0g;eJ@yef/ jrif;cGmoHrSm tyfESHvdrfhqif;
t0ga&mifr;D ¶SL;rD;yef;vdk
‘vif;’+yD;rS aysmufr,f æ?
usaemf æ
arar æ
rm,mawmifajcrS '&rfwD;olrsm;/ rsufvSnfhwD;vHk;rsm;
oDcsif;tuGJtp æ wyk'f+yD;qHk;oGm;yg+yD æ?
arar æ
aumif;&mok*wdvm;ygap æ
acgif;avmif;xdk;oH wdk;wdwfvGifha0 æ
acgif;avmif;xdk;oH wdk;wdwfvGifha0 æ
acgif;avmif;xdk;oH wdk;wdwfvGifha0 æ
æææ
æææ
æææ??
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 57
(pDpOfol&JŒrSwfcsuf æ
'DuAsmudk pdwful;cHpm;r_eJ@ a&;zGJ@cJhw,fxifygw,f? ol@pdwfxJrSm usaemfwdk@&JŒ
usef;rma&;raumif;vSwJhrdcif}uD; ol@t&ifuG,fvGefvdrfhr,fvdk@ xifxm;cJhyHk&+yD;
'D ararhvGrf;csif; uAsmudk óua&;cJhwmjzpfygvdrfhr,f/ olcspfwJhararu
'Dpmtkyfuav;xkwfa0csdefrSm ouf&Sdxif&Sm;&SdaeqJyg? oluom ararhudk
t&ifcGJcGmoGm;ESifhwmyg?
atmif'if)
oPmw&m;twGuf rD;tdrw
f vk;H ESihf
wm7mrif;a0
1?
t&Sif æ
oif.ac:&m
xyfcsyf æ ig æ vdkufygrnf?
=u,fwyGiu hf qkd ,
JG l
ighudk æ xlyg?
[dk;rSm æ
aotHrh ;l rl;vlu
ajrjyifay:u ol@t&dyfudk
uysmu,m tdwfxJ,laumuf
vufonf;awGawmif acGacgufae+yD?
'DrSm æ
OD;acgif;cGHxuf
qHjzLawG 0yfwGm;wufaewJh tbdk;tdk
awmifa0S;usKd;udk &Da0=unfhai;
ol æ bmawG awG;+yDenf;?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
60 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
prf;a&udik @kH aomufrS
udk,fhrsufESmudk,f jyefjrif&aomvlrsm;
tjcm; bmudkawG@pGrf;rvJuG,f?
twœqikd ;f bkwu
f dk
vnfrsKdrSm oHikwfeJ@¶dkuf
vrf;rSm;vdkufaom c&D;onfrsm;
oHo&m&xm;udk apmifhaeonf?
0g;wyif&yd rf mS
jcaoFhwdk@yif tdyf0Hhygovm;?
0g;wyif&yd Yf
olawmfpifwdk@ aysmfydkufcJh=u+yD?
tarSmifu euf.
=u,fu vufrnf
Tc&D;a0;ovm;
ig æ a&mufatmifoGm;ygrnfav æ?
2?
aEG æ aEG rdk; rdk;
wGif;xJrSm ESif;cJawG ykyfodk;aea&mhovm;?
aqmif;udyk ef+yD;
ajrmufjyefava&mufvmrS
jyma0r_id ;f tkyf
a[m æ ESif;awG wqkyf+yD; wqkyf?
oJuEœm&u
oJawGe@J z@JG pnf;jyovdk
rm,mavmu
rm,mawGeJ@ r_H&DtHkcsaew,f?
ausmufqpf¶yk u f
acgi;f ndwjf y¶Hrk [kwf
vufckyfwD;+yD; vuftkyfcsDjywm
ig awG@cJhzl;+yD?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 61
aoG;pufawGaemufrmS
vufonf;eDpuf&&J aJ wmufjywm
ig awGŒzl;+yD?
u|JcsKdr_wf+yD;
u|Jtkyfudk azsmfajzwm
aysmfp&mrS r[kwfyJuG,f?
12 óud;uaom
avmu. ua0vufacsmif;rsm;
ightm; æ qGJac:
ig æ rarG@aysmfawmhyg+yD t&Sif?
3?
igonf æ wcgu za,mif;wdkifuJhodk@jzpf.
xd@k a=umifh
rD;awmufudk cspfavonf?
rdk;.tjrifhudkrod æ [k
udk,fhudk,fudk txif&Sd.?
trSefum; æ
ajr.teufrSmyif a00g;qJ?
pD;arsm&mwGif
aA'gudk ukyfzuf
teufa&mif v_dif;acgif;rsm;=um;rSm
a'gotrsufacsmif;acsmif;yGm;vsuf?
xkdaom æ rae@uigonf
0gusifa[mif;EGrf; aevHk;udkxrf;I
awmifpG,fwef;rSm 0ifa&mufaysmufuG,fcJh+yD?
T,ae@ æ ig æ onf
rD;cdk;uJhodk@ rdk;ay:xdk;wuf
E_wq f ufxu G cf mG
tm;vHk;udk v$wfcscJhcsifyg+yD?
4?
Oykofonf oDvusKd;awmh
bk&m;&Sdcdk;&if; &Sufavonf?
igwdk@onf æ vlom;rsm;jzpf.
vufz0g;rSm
trSm;vuQ%m ygavonf?
[dkcsKd; æ onfauGŒ
c|wf,Gif;aom armif;wHjzifh a&$Œvsm;
vrf;av#mufaeaom ocFsKdif;rSwfwdkifrsm;jzpf.?
olwyg;udkvnf; cGifhv$wf
ud,k u hf ,
kd uf v kd nf; cGiv hf w$ f
tem&Gwrf eS o f r#
qGcJ |wzf ,f&mS ;=uyg?
eif;vmaom ajcaxmufudk
ajrr_e@f oaJ usmufw@kd u
cGifhv$wf=uovdkrsKd;
¶d;k om;jynf0h
wa,mufuw kd a,muf cGiv hf w
$ =f uyg?
5?
xrif;0dik ;f rSm
v#mESifhcyfIpm;=uolrsm;
oGm;=um;xdk;wH pl;=uavonf?
qifjzLawmfr+DS yD;awmhvnf;
=uHrpky=f uygEiS /hf
=uHau|;+yD;awmhvnf;
qifudkESmarmif; rðzwf=uygESifh?
trSepf ifppf
acgif;iHk@ay;vdkufjcif;[m
acgif;armhxm;&jcif;avmuf
anmif;nmvdrfhrnf r[kwfyg?
0ifoufEiS ,
hf cl ohJ r#
xGufoufESifh jyefay;&rnf?
'g æ urBmtp&JŒ
yxroDt&kd yD jJ zpfonf?
iguawmh (&rnfqdkygv#if)
aovGe+f yD;cgrS
tiftm;wp jyef,loHk;
ightacgif;udk igyJ zHk;oGm;csifawmh.?
6?
+idr;f csr;f a&;twGuaf wmh
vif;yGijhf rifjh rwf&OD;rnf?
xd@k twGuf
ud, k u hf , kd u
f kd wHjrufpnf;vS+J yD;
wzGm;zGm; a¹cGcsypf&rnf?
vufoD;qkyfjcif; æ qdkwm
wkefcgjzLazsmh axmhvefauG;vkyf
vufacsmif;awGtcsif;csif; jyefzrf;csKyf=ujcif;jzpf.?
udk,fhudk,fudk 'dkif;eJ@umxm;+yD;rS
olwyg;udk "m;jzifh&G,f&Jv#if
ol&Jaumif;[k rac:csif
wcgu
Tvufwdk@ tvHvkcJh=u.?
xkd æ qkwHqdyf
,ck b,fqDcsdwfrnfenf;?
ig&h yd ðf rHukd
¶kyyf pkH mwrf;
bmrSruyfwrf;
vrf;ab;rSm jrufjzifhaqmufrnf?
rmeudak jzavsmh
a&pifat;jzifh ig uefawmhygthH?
ajcz0g;rS OD;uif;
arwœmjzLjzifh vif;vdkvSygawmhonf ight&Sif æ?
7?
(avmu}uD;onf tHhzG,ftwd+yD;.?
e*dkrlv wdrfonf[kxif&aom wGif;rsm;yifv#if
qif;=unfhcgrS euf&Sv_dufpm;
ydkI æ edrfh0ifoGm;wwf.)
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 65
=uufajccwf æ .
qHk&yfrSmae &Da0axGjym;aomnrsm;
rdk;cg;&eH@ oif;ysHŒaewwf.?
igha&SŒrSvlrsm;
ighudkydwfIumxm;.
ighaemufrSvlrsm;
ighudkwGef;I ausmfoGm;.?
xdk@aemuf æ
acsmufurBm;a&mufrS
a=umuftm;jzifh vSnfhjyef
igESifhwzef æ
vlcsi;f vJ=ujyef.?
atmifjrif=uygapuG,f
aea&mifva&mif jzef@cif;
tvif;wa0a0eJ@
ae@awG nawG
+idrf;csrf;onfxuf +idrf;csrf;ygap?
olzkef;pm;vnf;
ajrom;yef;uefrmS
aumufEyHS ifw@kd a0òzd;
toa& wdk;onfxuf wdk;ygap?
olºuG,}f uD;vnf;
i&Jjynfu "m;udk
a&Smif&Sm;ydkif;csifh
ESdrfhcstyfaom OD;acgif;jzifh
jrifhonfxuf jrifhygap?
8?
idak ºuG;zd@k twGuf
touf0ifvmaomvlrsm;
opPmw&m;udk
[m;wku
d &f ,farmae=uonf?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
66 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
&Siaf orif;u
tpG,fw0if;0if;ESifh apmifhpm;
oufwrf;u|o H nfEiS hf
wrvGerf mS
tcGHcGmI pm;vdrfhrnf?
[dkpOfcgu
igonfvnf; pdk;a=umuf
ausmufawmifudk yef;ESifhjyefayguf&if;
ajcajr‡muf vufajr‡muf
ajcmufjcm;zl;onf?
wkwfaumufr&Sdol æ ESifh
csKdif;axmuf r&Sdol æ
vrf;av#muf&efrmS yif
'kuQcsif; rwl=u?
wa*smufa*smufESifh
&$HΦkyfom;aumif
rkq;kd vdjk yefavSmifonfh
arSm¶f akH xmifacsmuf
rsufvSnfhq&mawG aºuGtHacgufaeonf?
rsupf u d rkd w
dS +f yD;
udk,fxJudk wdwfwdwfuav;jyef=unfhaomtcg
n‡Kd Œjym,Suo f ef;
wavmuvHk; teufa&mifv$rf;awmh.?
9?
avmu"Hw&m;u
e*g;&Spaf umifyrm
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 67
ajrudkxdk;cJG avudkqGJjzJ
vlawGxrJ mS
ysHoef;oGm;vmaeonf?
,Ofaus;r_t&
wae&mwGif zdeyfpD;&aomigwdk@onf
,Ofaus;r_t&yif
wae&mwGif zdeyfc|wf&OD;awmhrnf?
bk&m;ajymwmudrk S
ig æ r,Hk&bl;qdkv#if
rm&fewfajymwmudk
ig æ ,Hk&awmhrnfavm?
tpd;k r&aom
avmu.em&Dpufou H kd
vufwHwdk@u armif;ESifzefwD;
eD; æ eD; æ eD;I vmcJh+yD?
rD;udk ausmfjzwf
a&udk ausmfjzwf
oHcsyu f m0wf¶kH
ðcHvdk@ rvHkygbl;uG,f?
w&m;&dyrf mS
pdwfudkxkwf+yD; zkefcg
+yD;awmh æ
udk,fxJrSm jyefvnfaomhydwf
oknuav;vdk
+idrof ufww d q
f wd af e&rnf?
apwDtakd [mif;rS
acgif;avmif;oH wkd;zGwdk;n‡if;
tdk æ t&Sif æ
ajrrSxaom ighudkjrifyg?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
68 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
10?
tcsKdŒaomvlrsm;
v,fxeG o f mG ;&if;
EGm;ay: tdyfae=uygovm;?
tcsKdŒaomvlrsm;
v,fxeG o f mG ;&if;
pyg;jzpfatmif pdkuf=uygovm;?
vlom;wa,muftaeESihf
rkd;aumif;uifatmufrSm
cdkifrmuspfvspf
wm0efausaom aywqpfr#awmh
jzpfoifoh nf?
t&yf&yfrSvmaom avwdk@Y
ajrpdu
k af usmufwidk w
f @kd
rwkev f y_ =f uouJo
h @kd
igwdk@ aeoGm;&rnf?
t&Si, f al qmifonfh
=u,fwaxmifjrifhacgif 0if;yonfhnum;
v$va$ zG;qGwf
vSHoGm;wdk@udkyif acG!$wfapawmh.?
"rRaw;ukd
aoG;tpufpufwkdifatmif jzef;qGwf
E_wq
f ufawmf&wG qf okd rH sm;
wdk;um us,fum ig æ =um;ae&.?
avjynfnif;wGif
a&$tqif;jzifh oGm;ESifh=uolrsm;
OayuQmudk
bmrSrajymbJ xm;oGm;.?
ig awmufav#mufvdkufygawmhtHh?
=u,fa&mifauG@aumuf
xdkaom aumif;uifrsOf;a=umif;rsm;atmufrSyif
ightm;
vrf;jyappm;awmfrlygavmh ²²² jrwfaom igh ²²²t&Sif? ?
(Ak< æ odk@)
(1)
tckvkd æ
vSyat;pufaewJn h rSmyJ
ig æ ysKd;xm;wJh jrESif;qD[m æ
=u,fw&m jcH&H+yD; aºuGusoGm;cJhw,f? rD;awmuf &pforf
wm7mrif;a0
wdrv f m$ rsO;f aumufawGuvnf;
cspfolwpa,muf&JŒ rD;tdyfrufrSm
a&$rsuf&nfawG pkdvufvm+yDvkd@
r_dif;ndKŒaewJh aumif;uif}uD;ukd
wD;wkd;ajym=um;vkdufw,f?
‘cspfjcif;arwWm[m’ æ [m
arSmq f &mwa,muf&ŒJ ed*;Hk vkd
aemufqkH;rSm æ
rD;ckd;vkH;rsm; jzpfoGm;a&mhrvm; æ vkdŒ
E_wfcrf;ukduf+yD; æ ig pOf;pm;zl;w,f?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
72 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
vli,fwa,mufuðdk ypm;zk@d
b,fewfb&k m;xHrmS
eifhvufawG jzef@um;awmif;cHcJhovJ æ
igh&mZ0if cyfusJusJukd
i&JrD;xJ wGef;csvkdufcsifw,f?
oHa,mZOf æ qkdwm
ta&m0ifvkd@raumif;wJh acG;uav;ygyJ æ?
avmu"H OD;wkef;u æ
tvGeft=uL;aomufcJhwJh t&ufwcGuf
ckrS æ pHy,f&Gufay:rl;vJ æ
tonf;uGJw,f æ qkdwm
oDcsif;av;awG wkd;wkd;nnf;&if;u æ
xd&ScJhwJh æ aoG;rJh'%f&m wcsufyg æ
okd;ausmif;om;&JŒ cHEkdif&nfeJ@
ewfbDvl;awG&JŒ owd&jcif;rsKd;u
ighukd æ pD;rkd;xm;w,f æ?
puf±kyfukd 'l;axmufusapwJh
eifh&JŒ æ rsuf0ef;pdrf;vJhrSm æ
ig æ b,fvkdrS arhr&wJh
r[mvuFm wpykdif;wp æ &Sdaeav&JŒ?
tJ'v
D edk @J yJ
ig jyefvnf csnfaESmifcJhygr,f æ
cspfaom æ zJóud;0guav;&,f æ
(vufeufrygbJ æ
ppf0uFygrSm ig æ rwkduf&Jbl; æ)
nHhw,fvkd@yJ æ
vufnd‡K;xkd;+yD; ajymvkdufygawmh æ?
v#yfppfr#ifwef;vkd æ
ylvif;jyif;xefveG ;f wJh
ol±l;wa,muf&JŒ ayG@zufr_awGxJ æ
ck æ &xm;wkd@ O=oqGJvkduf=u+yD æ
“ æ +yD;qkH;oGm;yg+yD æ
æ tm;vkH; +yD;qkH;oGm;yg+yD æ”wJh?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 73
(2)
ta&SŒavawGwu dk w
f ek ;f u
cg;ukef;aewJh igwkd@&JŒ jr&myiftkd}uD;[m
wkef,ifcsnfheJ@pGm ,drf;xkd;aeawmhw,f æ?
ausmif;awmf&JŒ pnf;tjyif
aESmif;&dyfawG opfvGifvGifeJ@
xifa,mifxifrSm;
vrf;ay:rSm igpOf;pm;wm æ
eifhta=umif; acgif;pOfrsm;pGmygyJ?
xdyfxm;&,f æ
tD*spjf yuQ'ed x
f u
J
rkd;wdrfawG &Gmr,fhae@
eifeJ@ig jyefvnfqkHawG@=u&if
'Dta=umif;awG ajymjycsifygao;w,f æ?
0kid ,
f móud;awG
‘axmif;’ceJ rD;yGifhjywfawmuf+yD;
±kwfcsnf; arSmiftwdusoGm;wJh
‘tE<’wkd@&JŒ tdrftkdrSm æ
awavyDopGm æ igaew,f?
wdwfqdwf æ jymvJhaewJhn æ
a&wGif;xJ acgif;ikH@+yD; æ
‘æ’ukd cspfw,f æ vkd@
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
74 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
‘tkH@ykH;cspf’oDcsif;ukd
rqkdcsifbJ qkd&wm
a&$&nfpdrfxm;wJh vufypfAkH;ukd
ukdufrsKd&ovkdygyJ æ vkd@
tufuGJaewJh r,f'vif}uD;u æ
ighukd ajymjyw,f?
tJ'DvkdeJ@ æ
rkd;ukd qef@ajr‡mufxm;wJh
rrDEkdifaom urf;vufawG[m
[kd; æ wkef;uvkdyJ
ighqDrSm æ ajrr_efawG pGef;xifv#ufygyJav æ?
(3)
“vlqkdwm æ
vif;a0pdrf;jrwJh yef;nrsm;pGmxuf
o&Jajcmuf&m nwnukd æ ykdowd&wwfw,f”
igaooGm;cJhvkd@&Sd&if
igh&JŒocFsKdif;*lrSm æ
=uufajccwfwckuo dk m
rSwfwkdiftjzpf pkdufay;xm;yg?
wu,fawmh æ tJ'g[m
igodor# avmu"rRukd
tºuGif;rJh azmfjyoGm;jcif;yJ jzpfvdrhfr,f?
[kd;i,fi,f æ ausmif;rajy;wwfcifwkef;u
ca&yGifhjyxm;wJh ocsFmwyk'f
ightay: ckeftkyf+yD;
rifeDawG &JceJ okwfoGm;zl;w,f?
ig æ owWdaumif;uifrSm æ eDvGifxpfcsKef;
wpf æ ESpf æ okH;
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 75
teuf±_dif;qkH; xkd;usypfvkdufw,f?
xl;vSw,fawmhvnf; r[kwfygbl;av æ
a=umufrufzG,f&m vlawG&JŒ
r[mbkwf aA'ifxJrSmrS
iguvnf; ‘t"dywdbGm;’ jzpfcsifcJhwmukd;?
tdrftjyef nrsm;pGmrSm æ
b,folrS rajymcsifwJhpum;awG ayG@ykduf
ukd,fhukdukd,f ‘vlrkduf’vkd@ jyefac:cJh&w,f?
1993 æ 1994 æ
ighuAsmav;awG aqG;ajrŒa=uuGJ
vrf;ab;tkwfckHay: vJusaew,f æ?
ESif;jrm;wvuf&JŒ tqdyfeJ@
edrw
d rf aumif;wJyh jHk yif
rjrifbl;aom ae@rsm; æ nrsm;
ydawmufykdif;zsm;rSm æ 0yfwGm;pk±kH;
ighukd æ csnfxkH;cJhwm æ
(ck æ tcsdefwkdifatmif æ)
tvif;pdrf;wef;awG &pfzGmvkd@uG,f?
(4)
òrdŒjyifvrf;auG@u
awG@cJhzl;wJh *spfypDawGvkd
jzpfco
hJ r#udk
&,fumarmum jyefajymEkdifwJh tusifhav;
aoG;at;at;eJ@ óud;pm;arG;EkdifcJh+yD?
bmyJjzpfjzpf
ausmufacwf/ a=u;acwf
EsLuvD;,m; uifqm/ tem*wfacwf
tm;vkH;twGuf
aocsmwJh igh æ a=unmcsufuawmh
eifhukd xm0& cspfaer,fqkdwmygyJ æ?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
76 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
xdyfxm;&,f æ
jzpfEkdifr,fqkd&if æ
*Eˆ0if yef;yk&yk'frSm æ
eef;okH;tuQ&meJ@ jc,fr_ef;
eifhemrnfav; pmokH;vkH;ukd
pD&D oDukH;ay;csifw,f æ?
eifhtay:xm;wJh igh&JŒcspfjcif;arwWm[m
rkd;ay:ukd OD;armh+yD;
0if;ypGm vif;jrwkefcgaewJh
a&$0ga&mif rD;awmufrD;v#HvkdygyJ æ?
ausmif;a&SŒu pHy,f±kHrSm
AD;eyfpf&JŒ euQwfwkd@ wvufvuf jyma0r_efoif;
ausmif;cef;wGif;rSm æ
vrif;uav; omcJhzl;w,f æ
cspfaom ausmif;oGm;azmf&JŒ
yef;±kyfv$mukd ar#mfawG;&if;
aqG;vsnd‡K;acG ajzrajyolav; twˆKy`wWd
jr&myif}uD; odygw,f?
urBmOD;vlwkd@vnf; (*leH&HrSm)
i,fu|r;f rsuEf mS a00g;
ynm&Sif}uD;rsm;&,f æ
ygVdpmvkH;awGeJ@
ightay: rqkH;jzwfygeJ@OD; æ?
jr&myif}uD;&JŒ
nnf;wGm;oJhoJh oef;acgif,H
iSuq f ;dk tkyef @J twl
±kwfw&uf vef@ysHoGm;w,f æ?
csKdŒwJhaom ausmif;om;b0
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 77
qEN&JŒ rajyvnfr_
teDa&mifrSwfwrf;wckeJ@ cspfoltwGuf yefopPm
a=omf æ ighukdav æ
em;vnfyg æ em;vnfyg æ
em;vnfprf;yg æ?
(5)
tJ'h aD e@&ufawGrmS
rm&fewf&JŒ b,fbufvufu
teufa&mif usrf;csyfwykd'f[m
ighukd pD;eif;wkdufckdufzkd@
jrif;uóud;wkd@ukd jyifvkd@ ‘o’vkd@aecJhaygh?
bmyJajymajym
a&$e@J puf0,fv@dk r&wJh
aemufqkH;uvl&JŒ tawG@tñuHrSm æ
oHr_efawG uyfygae&JŒ
ig æ bmukdrS ra=umufcJhbl;?
a[m'Davmu awmufav#muf
“ausmufoifykef;ay:u okneJ@pm&if
Avmpmtkyfay:u oknu jrwfw,f”wJh
tJ'DatmfoHukd ig&,faecJhw,f?
“rif;uaum æ bmvJ”vkd@
teE WawGu 0dkif;ar;awmh
1æ2æ3æ4æ5æ
ig æ tukefpOf;pm;w,f
6 æ 7 æ 8æ 9 æ 0 æ
wckrrS [kwb
f ;l
ightwGuf *%ef;r&Sdbl; æ?
aoG;eJ@,ufwJh uwWDygpvkd
eDv&G iS ;f awmuf
a=umufcref;vdvd vSywJh
ESvkH;om;u *DwoHpOf
ESif;q0d^mOfrSm wifwJhurŠnf;
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
78 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
vuG,fna&mufwkdif; æ ig
*pfwmwD;aer,f æ?
usqkH;awmhr,fh ppfol&Jtkdu
i,fb0u "m;eJ@cspfolukd
jyif;&SpGm owd&vkdufovkdrsKd;
eifhukd igowd&aew,f?
xdyfxm;a& æ
xdyfxm;a& æ
xdyfxm;a& æ
opfckwform;awGr&SdwJh wkdif;jynfrSm
ig æ v,form; jzpfcsifw,f æ
eif æ bk&ifr æ vmrvkyf&bl;aemf?
awmfawmf=um æ
wHpOfwvuf&JŒ usifh0wfrSm
oefvsuftwGuf yef;cl;ay;cGifhrygvkd@ æ
&GmZeyk'feJ@ rkd;a&xJ
ig æ wa,mufwnf;
rsuf&nf0Jae&ygOD;r,f æ?
iguvnf; cufw,f æ
uAsmwyk'ef @J
aer0if tifyg,m
b,f[m,lrvJvkd@ ar;vm&if
'kwd,t&mukd ig æjiif;w,f æ?
tJ'v
D edk @J yJ
arSmufxm;wJh
igh&JŒ uHaumf&Guf zJcsyfuav;awG
avmu}uD;ukd tr#a0&if;
umvrsm;pGm æ =um+yDaumav æ?
(6)
awmifndKrSm ysKd;wJhrkd;awG
eifhrsufESmvkH;ukd wkd;oufwJhtcg
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 79
awmifyifv,fu aA'gawG[m
aqmufwnf&mr& jzpfukef=uw,f?
a[; æ igajymr,f æ
æ æ tufqpfwdrfckd; æ wkd@
rkwfokefukd E_d;yg
'Dvq l ;dk twGuvf nf;
rkd;=urf;wkd@ wpufpuf&Gmyg æ?
“rxku d wf efoql w
dk m
vGifharsm&rSmygyJ æ”
cGJcGmjcif;[m æ
c&rf;jymusnzf ;l ukd
tqdyfcsKdawG vdrf;okwf
ESvkH;om; wnfhwnfhqD
csdef&G,f armif;ðzwfvkdufw,f æ?
oufjyif;a0a0
ca&wkd@ ESif;pufzm;vsm;
rsu&f nfupdk m;wJh
acsmufcsm;zG,f pum;rJhn
ig[m æ xufykdif;csKd;cH&wJh
wjcrf;yJh ‘v’yJ jzpfw,f?
tdyfrufxJu urBmppfvkd
t±kd;òydif;òydif;naetkdu æ
ajrukd&Sdckd; æ
jrLckd;wkd@ aysmif;td!GwfwGJ
vli,fb0&JŒ
n&dyfwkd@ r_efa00rf;enf;cJh&w,f?
tcifqkH; rjzpfcJhayr,fh
tcifqkH;awGta=umiff; ajymwkdif;
owd&rdaeus oli,fcsif;wa,mufqD
ig æ ra&mufa&mufatmif oGm;r,f æ?
+yD;awmh æ
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
80 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
c±dk;c±dkif æ vufzuf&nfqkdifav;rSm
uAsmta=umif; pmta=umif;awGajym&if;
ukd,fhukdukd,f jyefvnfzefqif;ypfr,f æ uG,f?
t&uform;u
olwyg;ukd vGrf;qGwfwm
&,fp&m r[kwfygbl;
w&Hwcg&ŒJ
jyefrvmwJoh w
l @dk
od=uzkd@aumif;w,f æ?
avnif;uav;a& æ
ig cspfjrwf&wJh urBm&JŒxdyfxm;ukd
ol@qEH , G cf ufav;awG
zGm;ceJ vGifh0JoGm;±kH
wcsufavmuf tkH@onf; wkdufcwfay;yg æ?
avpD;xJrmS
zGm=uJvyS ae&Smr,fh
ol@&ŒJ auomqHjrukd
ta0;uae æ ±_dufar$; vGrf;qGwfyg&apOD;aemf æ?
(7)
txD;usefawmifukd tkyfpkd;zkd@
ewfjynfu &GmcswJh
ightwGuf æ tnw&rdk; æ a&
aeygapawmh æ?
tJ'n
D [m
wjcrf;yJh ‘v’u
toufay;+yD; umuG,fcJh&wJh
tvHrvSJrD ‘n’ æ jzpfw,f?
jruf±kdif;u æ
rkd;ukyfpuf0kdif;ukd erf;r&ovkdrsKd;
aeeJ@vu æ
wa,mufukdwa,muf rykdifqkdifEkdif=uovkdrsKd;
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 81
±kd;om;pGm æ wkd@a0;vkduf=uygpkd@?
cspfolukd jrwfEkd;±kHeJ@
t&m&mukd vufjzef@rdk; apmifha&SmufcsifwJhvli,f
ck æ c|if;csufeJ@ vufeufcsvkdufygw,f æ?
awavb0&JŒ
yxrqk& trSm;awGukd
vG,ftdwfndKxJ xnfh+yD;
rD;tdrfvufqGJ æ
&mZ0ifxJrSm c&D;quf&OD;r,f?
xdyfxm;a& æ
uacsonfwkd@&JŒ aw;awGeJ@
+idrfat;aysmf&$if xm0pOf csrf;ajrŒapom; æ
aumif;aom rkd;aomufcsdefYvnf;
+idrfoufwnf=unfap æ
ig æ qkawmif;ay;aer,f æ?
yef;cl;&if;
oli,fcsif;awGeJ@ae&if; æ
pum;ajym&if; æ
oDcsif;av;awGqkd&if æ
rif; æ ighukd arhoGm;rSmyg æ?
ckawmh æ oGm;awmhaemf
ig cspfjrwf&wJh aea&mifjcnfawGeJ@ rdef;rysKdukd
‘b0’ qkdwJh rm,mEkdifiHtkdu æ
apmifhóudvkd@ aea&mhr,f æ
omrn vrf;cGJrSm æ
0rf;renf;ovkd igwkd@E_wfquf
reufjzefcgrSm æ atmifjrifygap
reufjzefcgrSm æ atmifjrifygap
reufjzefcgwkdif;rSm æ atmifjrifygap æ
xdyxf m;a&? ?
tydik ;f ( 4 )
psmye rSww
f rf;"mwfyrkH sm;
(=o*wfpf 7/ 2007 ck/ &efuek f a&a0; ok\ef)
a&$bek ;f vl (wm&mrif;a0)
(1966 =2007)
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
84 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
olŒtwGuf
0rf;enf;jcif;rSwfwrf; pmtkyfav;
om,m0wDaxmifrS
oli,fcsif;rsm;&JŒ vGrf;olŒyef;jcif;
psmye
um;u
dk udk,
fwdkif v
dkufar
mif;ydk@
ay;r,
fh udkau
smfol
psmyeum; udk
jyifqifaewJh
udkausmfol
raemf[&D eJ@
roef;jrifah tmif
rSefacgif;xJu wm&mrif;a0
yef;awG=um;u
wm&mrif;a0
om;&JŒ psmyeudkoGm;r,fh
azaz OD;ausmf&Sdef
olŒudk cspfcif=uwJh
pmaye,frS yk~dKvfwcsKdŒ
tydik ;f ( 5 )
wm&mrif;a0 trSww
f & uAsmrsm;
=u,faºu owdo
@k m;
rif;udkedkif
oli,fcsif;
rif;[m ,Hk=unf&mudk
&ifaoG;vdvk nf; arG;cJw
h ,f?
oli,fcsif;
rif;[m '%f&mawGudk
qDrD;vdkvnf; xGef;cJhw,f?
oli,fcsif;
rif;[m udk,fhtem
udk,fhv#meJ@ jyefoyf
&Siw
f wfc+hJ yD;+yDy?J oGm;ESifh oli,fcsif;
aetpif;pif;ylwhJ
oli,fcsif; uBmajr&JŒ '%f&mawGudk
rif;[m vufz0g;awGeJ@ umuG,fzdk@
udk,fhta&jym; udk,fv$m igwdk@ ae&pfcJhOD;r,f?
udk,fht±dk;udk tyfvdkaoG;
udk,fh0wfpHk udk,fcsKyfvdk@ oGm;ESifh oli,fcsif;
ususee vScJh+yD;+yDyJ? uBmajr&JŒ a=uuGJjcif;"mwfjym;xJ
rif;&JŒ uAsmawG
oli,fcsif; rmwdumpDz@kd
oGm;ESifh oli,fcsif; igwdk@ ae&pfcJhOD;r,f?
=u,ftpif;pif; aºuwJh
a[m'DuBmajr&JŒ temw&awGudk oGm;ESifh oli,fcsif;
pGrf;or# ukpm;zdk@ ausmif;eH&wH 0du
k f
igwdk@ ae&pfcJhOD;r,f? a'gif;tvH jyefpdkufwJhwae@
igwdk@ æ æ æ ? ?
wm&mrif;a0ok@d tvGr;f
atmif'if
nDav;
=o*wfpf&JŒ rkd;a&pufawGxJ
rif;uawmh cGJcGmoGm;cJh+yD
r_efr_dif;at;pufwJh aumif;uifrSm
òyifjrif;waumif&JŒ cGmoHawGom
yJhwifxyf usef&pfcJh æ?
nDav;
rif;cspfwJh b0ukd
rif;trsm;}uD; jyefay;qyfcJh
rif;cspfwJh vl@avmuukd
rif;taEG;axG;qkH; ±d_uferf;cJh
'%f&mawGtjynfheJ@/ rif;&JŒESvkH;om;u
aoG;pufpufus/ ikdnnf;aewmawmif æ rS?
tEkynmeJ@ EkdifiHa&;
b0ESpfckpm arG;zGm;
b0ESpfckrSm }uD;jyif;
b0ESpfckpvkH;ukd yckH;ay:rSmxrf;
wwfpGrf;or#/ rif;wm0ef,lcJhwm
tif;pdefaxmif}uD; odygw,f æ
o&ufaxmif}uD; odygw,f æ
om,m0wDaxmif}uD; odygw,f æ
‘tmvl;pm;olrsm;’ æ odygw,f æ uG,f æ
uH=uRmukd r,kH&JcJhayr,fh
wkd;wkd;av; qkawmif;cJhzl;yg&JŒ
“wae@awmh jyefqkHawG@=ur,f æ” vkd@
ckawmhvnf;
'Du=H uRmuyJ
igwkd@ukd &uf&ufpufpuf æ cGJ æ
oGm;ESifhuG,f
b0qkdwm wkdwkdav; æ vkd@
rif; oufaojycJ+h yD
tJh'D æ b0wdkwkdav;ukdyJ
teuf±d_if;qkH; cspfruf=uzkd@
tjrifhrm;qkH; ay;qyf=uzkd@
tawmufyqkH; wG,fzuf&J=uzkd@
t±kd;om;qkH; a=uuGJwwf=uzkd@
rif; æ igwkd@ukd oifjycJh+yDyJ æ? ?
=u,fwyGihf
vGixhf u
G af ºucdu
k f
yifhoufawG ±d_uf&jyefw,f æ?
‘w,fvDzkef;ac:oHawG =um;wmawmif
jyefrxl;jzpfwJhaumif’ wJh
tckawmh cifAsm;
jyefxl;p&mrvdkatmif xGufoGm;cJh+yD?
vlru
kd rf sm;ESihf cGcJ mG jcif;
udkjzdK;
vlawGaygh æ
enf;enf;awmh ±l;ae=uw,f
'g[m vlwa,mufaowm r[kwfbl;
tEkynmwckaooGm;wm
bmeJ@ tpm;xdk;jy=urSmvJ
a=uuGJzl;yg&JŒvdk@ ajymjyae±HkeJ@aum
&ifckefoHawG jyef&EdkifrSmvm;
pum;tvGefrsm;wJh vlawG
tck aoae=u+yDvm;
cifAsm;[m ayghpwm; r[kwfwm
enf;enf;awmh emw,fAsm
romawG vdu k yf @kd =u
bk&m;awG wnfvdkuf=u
0rf;enf;jyvdu k =f u
owif;awG a&mif;pm;vdkuf=u
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
102 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
&ifxJu atmifh+yD;emvmw,f
cifAsm; apmapmxGufoGm;wmvnf;
cyfaumif;aumif;ygyJAsm
vlawG[m tEkynmudk em;rSrvnf=uwm
cifAsm;&JŒ ESvHk;om;}uD;udk csxm;wmawmif
b,faumifrS vmrpm;=ubl;
usaemfwdk@rSmu wrf;wrdef;armae&
vJao=u
vJao=u
“igb h 0wckv;kH eJ@ vJaovdu k =f u”
tWrmeawGudk c0gcs+yD;
c%jzpfjzpfaygh tEkynmjrpfxJ
ckecf svukd w f ,f
usaemf bmrSjyefr&awmhbl;
tEkynmudk ±kyfawGeJ@ wefzdk;jzwfae=uw,f
vlawG b0ajymif;ukef=u+yD
Aef;*dk;&JŒyef;csDwcsyf[m oef;csDwefcJhcsdefrSm
rm&DvifrGef±dk;&JŒ"mwfyHkwcsyf b,favmufwefygovJ
usaemfh&ifxJrSm cHjyif;pdwfawGcsnf;yJ
cyf±dkif;±dkif;yJ ajymvdkufawmhr,f
aomufoHk;udkruswJh aorif;uGm
tEkynmudkrS ac:oGm;w,f
bmrS vm&Sif;jyrae=ueJ@awmh
b,favmuf ±dkif;=uvJqdkwm
bk&m;yg odoGm;+yD
‘vlrdkufawGaum vlaumif;awGudkaum cifAsm;xm;cJh+yD’
&ifxJrSm twm;tqD;r&SdolawG
vGrf;=u æ? ?
arSmo
f m; rD;v#H
rdk;vSKdifn
vli,fwa,muf&JŒausmufxGif;&mZ0if
tyDjyifq;Hk jzpfapr,fh
a[m'Dpum;vkH;rsm;&JŒvrf;r[m
cHpm;csufawGukd ukd,fpm;ðyzufwG,fcJh
90 vGefvli,fawG[m
ol@,Ofaus;r_rSm xGef;um;cJhzl;w,f?
z,fay;vku d =f uprf;yg
rmefewf&@J twGi;f om;ukd
v_dufv_dufvSJvSJ pm;aomufzkd@twGuf
arSmfom;rD;v#H c&D;xGufoGm;jyef+yD?
ar#mfvifhcsufeJ@ aoqkH;aeolawG&JŒ
vrif;uifqmukd ukpm;zkd@
arSm0f ifaewJph um;vk;H awGe@J
ol@ukd,fol tavmifu|rf;cHcJhwJh
arSmo
f m;rD;v#H
umveJ@ tmumoukdyg
ul;pufavmifu|rf;apcJh+yD æ? ?
‘aqmif;wckrmS
yg0ifcJhzl;wJh ESif;wpufvdk
pm&if;vnf; r&Sd/ eHygwfvnf; rod
b,ftxdrSvnf; r}uD;us,fygbl;uG,f’ wJh?
ol@ud, k o
f l EdrS chf s
ajr}uD;&JŒ oauFweJ@
tEkynmudk yef;vdkar$;jrapcJhw,f
vli,fwa,mufua&;wJh ausmufxGif;&mZ0ifawG
usaemfwdk@&iftHkudk wnfhwnfhypfaygufvdk@
cspfoludk ESvHk;om;topfeJ@ cspf=unfhzdk@
b0udk ±_axmifhtopfeJ@csOf;uyfzdk@
avmuudk jrwfEdk;jcif;oufoufeJ@ apmifha&Smufzdk@
ol@&JŒtEkynm aygif;acsmifav;xJrSm
avmuygvw&m;udk pDuHk;a&;zGJ@
avnif;av;vdk woG@J oG@J wdu k cf wfcw
hJ ,f
tJ'D æ =u,fuav;wvHk;aygh
tHk@ysarSmif&D avmu"HxpfcsKef;rSm
usaemfwdk@ESvHk;om;awG vif;yGifhysKdjrpfzdk@
ol&JŒtEkynmykckH;tm;eJ@ xrf;wifay;aeqJ
c&D;wckudk xGufcGmoGm;cJh&+yD
ESvHk;om;&Sdvdk@ usaemfwdk@ vGrf;qGwf&
ESvHk;om;&Sdvdk@ usaemfwdk@ a=uuGJ&
ESvHk;om;&Sdvdk@ usaemfwdk@ ESarsmwrf;w&
tudka& æ
vGrf;qGwf=u,fuav;u ay;wJhtvif;&mifrSm
atmufarhowd&jcif;awG xyfaygif;vdk@
tudk aumif;&mok*wda&mufygapAsm æ? ?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 105
tJ'n D u
=u,fawGtm;vH;k
a&qif;aomuf=uw,f æ
yifv,f&JŒ iefysys*k%foWdrSm
tm;vHk; pdkpdkpGwfpGwfeJ@ æ
vrif;u r=unf&h v J Œkd
rsufESmv$JoGm;w,f æ
wm&maºuwJh n æ
æ
yef'dk7m
"m;oGm;awG òy;òy;jyufjyuf
vufvufxwJh n
raumif;qdk;0g;awG jrL;x
&ifckefoHwðyHwreJ@ AHkwD;u
uAsmawG zdwfpifxGufus
yef; yGifh awG a¹c cs
yÌvuf rdk;awG &Gm us
arm [kduf EGrf; vs
æ
æ
[dk; axmifhwae&mrSmawmh
0wfpjkH zLwvGiv hf iG ehf @J
*sLEd&k ,f
aemufxyf=u,fwyGi&hf ,f
tarSmifxu J pkd u kd v f @kd
ai;=unfah evdu k w f m
t=um æ æ }uD; æ? ?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
106 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
wm&mrif;a0
=u,fwyGihf
aºuvifah pmayr,fh
pmaumif;uif
tcif;tusi;f rSm
wm&mrif;a0
vif;vufv@kd ae
uBmrysufavoa&G@ æ? ?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 107
qdkif;oH AHkoHrygbJeJ@
cifAsm;xGufoGm;wJhae@u
rdk;awG ndKŒaevdkufwm æ?
tm%m±l; zufqpfvufopfawG&JŒ
&ufpufr_awG æ ±dkif;ysr_awG æ
tkd æ tudk a&$bkef;vl
ñuHwJhtcg cifAsm;&JŒtdyfrufawGeJ@
jrif;pD;xGuf+yD; =unfhvSnfhygOD;? ?
jym0if;0d;k 0g;wJh
aqmif;ESif;rsm;uom
ordkif;&JŒ bmompum;jzpfr,fqkd&if
wvdrv hf rd chf ,Ge;f wJh
aoG;pGef;ESif;pufawG æ wdk@jynfrSm rd_if;rd_if;a0a&mhr,f?
oGm;ESifh oli,fcsif;
aetpif;pif;ylwhJ
uBmajr&JŒ '%f&mudk
vufz0g;awGeJ@ umzdk@
igwkd@ ae&pfcJhtkH;r,f?
'Dbuf uBmacwf&JŒ
&J&ifhwJh orkdif;a=umif;[m
wdk@jynfu ausmif;om;tavmif;awGqDrSm &Sdw,fwJh?
udak tmif'ifa&
uBmajr&JŒ a=uuGJjcif;ykH&dyfawGudk
aq;a=umoef@pifz@dk
ol@uAsmawGukd usaemfwdk@ &GwfzwfcJhzl;w,f?
tdrrf ufr&Sw
d hJ nawGxJ
aysmufqkH;aewJh nDtudkawGudk&Smzdk@
ol@ uAsmawGukd
usaemf rD;xGef;cJh&zl;w,f?
tESpf 20 Asm æ
&ifbwfay:rSmom tQ&m rwifcJh&if
avwkdufpm;vdk@ vGifh+yDaygh? ?
ta0;u yef;csDum;
armiftdk;
usaemf=unfhavh&SdwJh
yef;csDum;awG &Sdw,f?
wcsKdŒu teD;uyf yef;csDum;awG?
wcsKdŒu ta0;u yef;csDum;awG?
udka&$bkef;vl[m
usaemf=unfhavh&SdwJh
usaemf&JŒ ta0;u yef;csDum;wcsyfaygh?
ol@udk
ol@tud}k uD;avmuf
ol@rdbawGavmuf
usaemf r&if;ESD;cJh?
usaemhf&JŒ ta0;u yef;csDum;?
ol@udk
uAsmq&mav;
88 rsKd;quf ausmif;om;acgif;aqmifav;tjzpf odcJh
usaemhf&JŒ ta0;u yef;csDum;?
88 ta&;awmfyHk}uD; rjzpfcifuwnf;u
olwdk@nDtudk&J@ uAsmawG
vufa&;rlawGeJ@ zwfcJh&?
ta&;awmfyakH oG;awGukd
xHk;awGeJ@ okwfwJhumvawGrSm
ol@uAsmawGu ydkvdk@awmufycJh?
rd>mawG ausmif;zGifhcsdef
*k%fwk*k%fòyifjyZmwf oGm;=unfh=ur,fh
azmufjyefolwcsKdŒudk oa&mfxm;wJh
ol@&JŒausmif;zGihfcsdef uAsm
ausmif;om;awG=um; ausmf=um;cJh
a&$bek ;f vlqw
kd m
awmfvSefwJh armf'efuAsmq&m jzpfcJh+yD
usaemhf&JŒ ta0;u yef;csDum;?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 111
89 rwfvxJ
ol@tudk}uD; tzrf;cH&+yD;aemufydkif;
omrefausmif;om; r[kwfwJhol
&ef ig pnf;jywfwJhol
Auo/ &uo tpnf;a0;awGrSm
ausmif;om;acgif;aqmifav;tjzpf wm0efauscJh
usaemhf&JŒ ta0;u yef;csDum;?
awmfvSefwJh armf'efuAsmq&m
&Spfav;vHk; rsKd;qufausmif;om; acgif;aqmifav;
a&$bkef;vlqdkwm atmif'if&JŒnDaygh?
ol@tazu EdkifiHa&;orm;a[mif;}uD;
om;awGvnf; rajymif;vJwJhpdwfxm;eJ@
88 rsKd;qufausmif;om;awGtjzpf
ppftm%m&Sifudk awmfvSefcJh
usaemhf&JŒ ta0;u yef;csDum;?
tJ'yD ef;csu
D m;u
a&=unftikd rf o S nf
tif;pdef/ o&uf/ om,m0wDaxmifawGtxd ausmf=um;cJhaygh?
usaemhf&JŒ ta0;u yef;csDum;udk
91 ckESpfrSm
tif;pdefaxmifrSm axmif0g'gawGudkpdefac:vdk@
qüjyvd@k qd+k yD;
axmiftm%myg;uGuo f m;awGu
om,m0wDaxmif oD;oef@wdkufxJudk
ajymif;a&$ŒcJh?
q&mpHyef;csDum;csyf}uD;&SdwJh
om,m0wDaxmif aps;wdkuf wkdufcef;eJ@uyfvsufrSm
usaemfh&JŒ ta0;u yef;csDum; a&mufaewmodayr,fh
usaemfoGm;=unfhcGifh r&SdcJh?
'Dvekd @J
92 rSm usaemf axmifuvGwfcsdeftxd
usaemhfta0;u yefcsDum;eJ@ rqHkjzpfvdkuf=u
tJ'Daemuf usaemfhyef;csDum;udk
o&ufaxmif xyfajymif;a&$Œvdkufw,fvdk@
=um;odc&hJ ?
a'gi;f tvHuikd pf JG
axmifx0J ifomG ;wJh
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
112 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
usaemfh ta0;u yef;csDum;
94 ckESpfrSm
uavmifwH udkifpGJ+yD; jyefxGufcJh?
r=umcif wm&mrif;a0 qdkwJh
armf'efpma&;q&mav;tjzpf
ausmf=um;vmcJh
usaemfh&JŒ ta0;u yef;csDum;?
ol@uavmifvufeufe@J
ppftm%m±l;awGudk edrdwfyHkðy wdkufcdkufcJh?
ol@&JŒatmifjrifjcif;awGe@J twl
raemf[&D qdkwJh uAsmq&mrav;wa,mufeJ@vufxyfcJh
ol@&JŒb0rSm taysmfqHk;umvrsm;aygh?
2002 ckESpf usaemf jynfya&mufcsdef
usaemhf ta0;u yef;csDum;udk
owd&rdc?hJ
'gayr,fh
trdajrudk rypf
jynfyajrudk rcspfwJh ol@twGuf ol@aumif;owif;awG
ol@atmifjrifra_ wGu ta0;uae =um;ae&ovdk
oleJ@ eD;uyfpGm&SdaecJh ol@qd;k owif;awGvnf;
usaemhf&JŒ ta0;u yef;csDum;? =um;vmcJh&?
awmfvSefwJh armf'efuAsmq&mav; ol@om;av;wa,muf&+yD;cgrS
ausmif;om;acgif;aqmifav; tdraf xmifa&;òyuGJ
armf'ef0ˆKa&;q&mav; om;uG J r,m;uGJ t&ufpGJ
±ky&f iS Zf mwf!e$ ;f a&;q&mav; usaemhf ta0;u yefcsDum;av;
ol@atmifjrifr_ rSwfwdkifawG ta&mifawG azsmhawmha=uuGJ
wdkifaygif;rsm;pGm pdkufxlEkdifcJh? 'Dvekd @J
jyefjyifa&;csed rf &vduk &f mS wJh
usaemfh&JŒ ta0;u yef;csDum;
ol@uif;bwfpaf y:rSm a&;vdu k w f hJ
yvHk qdkwJh aemufqHk;uAsmav;[m
2007 =o*wfpf 5 rSm
vl@avmuxJu aemufqHk;xGufcGmzdk@
edrdwfyHkjy a&;vdkufava&mhovm;
usaemhf&JŒ ta0;u yef;csDum;a&? ?
vkvif=u,f
atmifa0;
wm 0efauscJhwJh 88 cGyfa'gif;
&m oufyef t=urf;rzuf awmfvSefa&;orm;
rif; qdk;rif;npfudk ykefuefjcm;em;ol
a0 zl;vmr,fh yef;opfawG rsKd;aphcscJhavw,f? ?
tydik ;f ( 6 )
wm&mrif;a0 trSww
f & pmpkrsm;
rd;k acgiw
f ahJ vmurSm tud@k ud, k pf m; usaemfw@kd (aebke;f vwf)
usaemf rodaom wm&mrif;a0 (xifrif;rif;vwf)
E_wq f ufjcif; (cufrm)
a&$bek ;f vlukd owd&jcif; (bd=k unf)
i&Jcef;u jcaoFh (pd;k xufcikd )f
=u,faºuwyGihf æ (ar+idr;f )
udak &$bek ;f vl ESihf wavSwnf;pD; (rif;Zif)
wm&mrif;a0 (od@k r[kw)f jrm;xufjrifah tmif ysw H ihJ u
S f (jrifph ;kd )
yef;acwfu vrif;od@k vGr;f csi;f (yef;csD xdev f if;)
nDav;rGef tvnfvmwke;f u (rif;vGi)f
wm&mrif;a0 eJ@ ol@arG;pm;tazta=umif; (armifprG ;f &nf)
88 xJu wa,muf (armif&pf)
yef;acwfu vrif; æ
yef;csDq&mav;wa,muf/ aemuf olcspfwJhtEkynm/ olcspfwJhaumifrav; æ/ ol@&JŒ
tEkynmtay: ±l;oGyrf _ æ aemufq;kH tEkynm&JŒ tqH;k rJw
h phJ rG ;f yum; æ? xyfcg xyfcg zwfjzpf
ovdk zwfrdwJhtcgwdkif; usaemf rsuf&nf0J&w,f æ?
"m;oGm;ay:rSmuwJh qyfuyf æ
yifv,fw0uf awmifwef;w0ufjzpfaewJh aumifav; æ
{'if uacsonf æ
vli,fwa,muf&JŒ ausmufxGif;&mZ0if æ
òydifjrif;wdk&JŒ cGmoH æ
vGrf;w,f æ vGrf;w,f æ?
vSyajyjypfwJh pum;vHk;twGJtqufawG&JŒ t&Sifocif æ
vli,fawG&JŒpdwfxJudk xGif;azmuf0if=unhf pdwf0d^mOfwckvHk;rSm tEkynmtwd+yD;wJh
usaemfav;pm;tm;uscJh&wJh pma&;q&m æ
tudak & æ
E_wfqufjcif;
cufrm
ÐÐÐ
ÐÐÐ
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 123
wdu k w
f u kd q f ikd q
f ikd f usr trsK;d om;.tru olEiS t hf wl q,fwef;rSm usL&Sit f wlwufzuf
tvGe&f if;ES;D aom oli,fcsi;f awG jzpfc=hJ uowJ?h usr a,mif;ru pum;pyfrw d ikd ;f ol t*Fvyd pf m
rSm awmfa=umif;/ oli,fcsif;awGudk az;rulnDwwfonfhta=umif; &$ef;&$ef;a0atmif ajymjy
wwfonf? azazmf0g&DvxJu w&ufrSm olwdk@oli,fcsif;awGpk+yD; usKdufuUpHuGif;xJu
jynfaxmifpyk u JG kd oGm;=uowJ?h narSmifcge;D rSm tdrjf yefvm=u+y;D tdraf &mufcge;D rS usr a,mif;r
u jycef;awGxJrSm xD; usefcJhwm owd&cJhonf? 0efxrf;om;orD;rdk@ ac|wm pnf;urf;&Sd&ol
a,mif;ru xD;rygbJtdrfjyefv#if rdcifqlrSmpdk;+yD; vrf;cJG+yD;prSmyJ ol@tdrfudk vdkufoGm;cJhowJh?
olESifhawG@um tusKd;ta=umif;ajymjyawmh tdrfa&mufcgp xdkifyifrxdkif&ao;aomolu usr
a,mif;raemuf apG@ueJvu kd o f mG ;+yD; usKu
d u
f q
U u
H iG ;f qD aemufwacguf xyfomG ;cJ=h uonf wJ?h
n}uD;rif;}uD; usKu d u f q U uH iG ;f xJu jycef;aygi;f rsm;pGmrSm wcef;0if wcef;xGuf xD;aysmuf t&Sm
xGucf =hJ uowJ?h
ÐÐÐ
ÐÐÐ
ol@uo kd ò*õ[rf nfah e@wiG f &efuek òf rdŒwGi;f &Spd &k yf avxefuek ;f od@k usrwd@k cyfapmapma&muf
aecJhonf? avxefukef; vufzuf&nfqdkifuav;twGif;&Sd cHkykuav;rsm;wGif ol@udk cifrif
av;pm;aom Edik if aH &;ESihf pmaytodik ;f t0dik ;f rSvrl sm;ESihf jynfEh uS af eojzifh 33 vrf;udjk zwfum
Adv
k cf sKyfvrf;ray:wGif &yfapmifah e=uaom [D;Ed;k um;rsm;ay:wGif usrwd@k ae&m,lxm;=u onf?
um;awGay:rSmvnf; vlawmfawmfrsm;rsm; a&mufae+yD? um;ay:wGif eD;pyf&m tkyfpkvdkuf
pum;0dik ;f zG@J ae=uwm ol@ta=umif;awGjzpfonf? usrwd@k pum;0dik ;f rSmawmh rESi;f a0+idr;f u olr
ESifh wm&mrif;a0 ywfoufeD;pyfcJhyHkawGudk xHk;pHtwdkif; ajc[efvuf[efESifh rmefygyg ajymae
avonf? usruvnf; xH;k pHtwdik ;f ai;armem;axmif+yD; &,fp&m&Sd &,fvu kd /f 0rf;enf;p&m&Sd
rsu&f nf0v J u kd &f adS ecJo
h nf?
“rxo æ u vmwm;oGm;wm”
“[ æ tokbydk@wJhum;udk wm;&owJhvm;uGm”
E_wq
f ufaeoltm;vH;k u a=uuGpJ mG wdwq
f w
d af eayr,fh tm;vH;k &ifxw
J iG f ol@ukd us,af vmif
pGmE_wfqufpum;awG ajymae=urnfqdkwm usr odonf?
usrwd@k ol@ukd tav;ðycJ=h uonf? E_wq f ufuAsmawG/ E_wq f ufpum;awG ajymcJ=h uonf?
ol@twGuf *k%f,lcJh=uonf? ol@twGuf a=uuGJcJh=uonf? ol@twGuf ESarsmwocJh=uonf?
rD;cd;k acgi;f wdik rf S v$iyhf sx
H u G v
f maom ol@. aemufq;kH ±kycf E<m"mwfwptjzpf rSw,
f &l rnfh rD;cd;k aiG@
rD;cdk;r#ifawGudk=unfh+yD; qkwfqdkif;aom ajcvSrf;rsm;jzifh usrwdk@ tdrfjyefcJh=uonf? um;ay: æ
tjyefvrf;rSm rðyH;wHk@wHk@ ol@±kyfv$mu usrrsufaphxJ a0h0Jaeovdkvdk/ ol@toHudkvnf;
=um;a,mifaeovdv k ?kd
yef;uav;rsm; yGifhawmhrnf
zl;wH0ifv
h @kd csD
aejcnfrmS a&$&nfavmif;
igwdk@ tcsKyfausmif; æ æ
‘ausmif;zGifhcsdef’
ausmif;om;awGeJ@ ausmif;awmf}uD;=um;
ck æ aoG;yifv,f}uD;jcm;aeyg+yD æ
‘ausmif;zGifh+yD’ qkdwJh tm%m&SifawG[m
aoG;yifv,f}uD;udk ausmfeif;
xHk;wHwm;}uD;udk ausmcif;ay;w,f
wcsKd@awGu ausmif;wufvm=uvdrfhr,f æ
tJ'DxJu wcsKdŒ[m æ
“ta=umif;a=umif;a=umihfyg”vdk@
pdwrf aumif;pGmajym&if;
xHk;wHwm;udk av#mufeif;
ausmif;cef;wGif; 0wW&m;t&xdkif
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 131
igwdk@ æ em;vnfcGifhv$wfEdkifygw,f æ
wcsKdŒuawmh æ
‘*k%fwk*k%fòydif’ aumif;a=umif;ajym&if;
xHk;eH@oif;wJh yef;cif;udkjzwf æ
&nf;pm;xm;zdk@ ausmif;jyefwufvdrfhr,f æ
tJ'Dvdk æ vlpm;awGudkawmh
igwdk@u æ cGifhv$wfonfhwdkifatmif
&mZ0ifu cGifhrv$wfoa&GŒ
olwdk@[m æ ordkif;rSm æ
‘opPmazmuf’rsm;om jzpfw,f æ?
i&Jcef; u jcaoFh
pdk;xufcdkif
(tif;pdef eSifh awmifil axmifxGuf)
usaemfwdk@ 5 wdkufrSm tcef;aygif; 22 cef; &Sdw,f? tcef; 1 rSm *sifrD (88 rsKd;quf)/
tcef; 6 rSm ppfudkEdkif (c) pdk;odrf; tp&SdwJh emrnf}uD; ausmif;om;acgif;aqmifawG &Sd=uw,f?
ruo twGif;a&;rSL; aZmfrsKd;atmifeJ@ 'k OuUÏ atmifrsKd;wifhu tcef; 18 rSmyg/ vl&$ifawmf
t±dkif; eJ@ 88 rsKd;quf udkjrat;wdk@u tcef; 16 rSmyg? 5 wdkufrSm usaemfeJ@ usaemfhnDt&if;
atmifrsKd;odef; nDtudkt&if; ESpfa,mufae=uovdk/ udkatmif'ifeJ@ a&$bkef;vl nDtudkt&if;
ESpfa,mufvnf;&Sdae=uwJh 5 wdkuf&JŒ xl;jcm;wJhumvwckayhg?
tJ'aD emufyikd ;f umvawGrmS vnf; axmifxrJ mS Edik if aH &;aqG;aEG;yGaJ wG ydrk jkd yif;xefvmw,f?
ppftpd;k &u tm%mrv$&J ifqw kd ahJ cgi;f pOfatmufrmS oabmxm;trsK;d rsK;d &S=d uwJt h wGuf 2 wdu
k f
rSm&SdwJh vl@abmifopfygwDOuUÏ udkatmifaZ,s eJ@ óud;orm;rsm;[m 1990 pufwifbm26
&uf reufrmS tusO;f om;vGwaf jrmufa&;/ tm%mv$aJ jymif;a&; awmif;qdck suf 2 csuef @J qENjyyGJ
pwifvyk cf sed f 2 wdu
k b f ufu aºuG;a=umfoaH wG=um;vm&+yD; odyrf =umcif trsK;d orD;taqmif
bufu ausmif;om;or*~ocD si;f oDqo kd aH wG =um;vm&w,f? r=umcif usaemfw@kd 5 wdu k v
f nf;
qENjyyGJxJ yg0ifcJhw,f?
=u,faºuwyGihf æ æ
arjidr;f
ÐÐÐ
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
138 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
ol@ta=umif; wckcak &;zd@k pOf;pm;awmh usrtwGuf tcufawG@&ygw,f? 'gayr,fh pOf;pm;
=unfhawmh tJ'DtcufuyJ a&;p&maumif;aecJhawmhwm?
‘acwfae’ æ?
ÐÐÐ
ud,
k wf ikd f 'Dvakd vmu"Hukd &ifqikd cf zhJ ;l wmrd@k ‘wm&mrif;a0’vd@k awG;vdu
k &f if æ ‘acwfae’
qdkwmu yJhwifxyf+yD; vdkufvmw,f? aewpif;vdk xGef;yr,fh acwfwacwfrSm =u,fwpif;vdk
at;jrwJh tvif;ay;r,fh taz qdkwmu wu,fawmh pdwftiftm;wck æ?
wm&mrif;a0 (a&$bkef;vl)
touf (40) ESpf
5/ 8/ 07 (we*FaEGae@) ae@v,f 12;40 wGif uG,fvGef?
wdkufwdkufqdkifqdkif æ
trSwf&p&m =o*kwfvrSm atmufarhzG,f rSwfwdkifwwdkif wdk;jyefaygh?
ar+idr;f
(=o*kwf 6/ 07)
ÐÐÐ
(tydik ;f 1)
‘ausmif;zGifhcsdef’ æ wJh?
“ausmif;om;awGeJ@ ausmif;awmf}uD;t=um;
ck aoG;yifv,f}uD; jcm;aeyg+yD
‘ausmif;zGifh+yD’ qkdwJh tm%m&SifawG[m
aoG;yifv,f}uD;ukd ausmfeif;
xkH;wHwm;}uD;ukd ausmcif;ay;w,f?
wcsKdŒawGu ausmif;wufvm=uvdrfhr,f”
“ausmif;om;eJ@ ausmif;
wae@awmh aygif;&rSmyJ
igwdk@awG aoG;yifv,fukd jzwful;+yD;
ausmif;}uD;qD ta&mufoGm;=ur,f”
'DuAsmykd'fav;ukdawmh 'Dae@xd pGJaerdonf?
(tykdif; 3)
tdrftjyef nrsm;pGmrSm æ
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 147
“xdyfxm;a& æ
uacsonfwkd@&JŒ aw;awGeJ@
+idrf;at;aysmf&$if xm0pOf csrf;ajrŒapom; æ
aumif;aom rkd;aomufcsdefYvnf;
+idrfoufwnf=unfap æ
ig æ qkawmif;ay;aer,f æ
yef;cl;&if;
oli,fcsif;awGeJ@ ae&if; æ
pum;ajym&if; æ
oDcsif;av;awGqkd&if; æ
rif; æ ighukd arhoGm;rSmyg æ?”
(tykid ;f 4)
95/ 96 ckESpfawG[m
usaemfhb0&JŒ tcuftcJqkH;umvawGyg/
ukda&$bkef;u ‘wm&mrif;a0’ &,fvkd@ p atmifjrifaecsdef
usaemfwkd@eJ@ ausmcsif;uyf
“pdwf"mwfruseJ@ nDav;a& æ” vkd@
tm;ay;cJhwm tjrJtrSwf&rdygw,f?
'*kHòrd@opf&JŒ arSmifarSmifrJrJ/ rkd;xJ a&xJ
nDtpfukdawG jzwfoef;cJh&ykHyg”
1994 ckEpS rf mS usaemf wdr;f a&Smifae&mukd ykrH eS 0f ifxu G af ewJh ausmif;om;wcsKŒd tzrf;cH&
onf? usaemfvnf; ajratmuf Ekid if aH &;v_y&f mS ;r_awGudk c%t&Sed af v#mu h m pma&;wJt h vkyu f dk
tvSnfhay;jzpfonf? wm&m+idrf;csrf; uavmiftrnfjzifh 1994 ckESpf Ekd0ifbmvxkwf &eH@opf
r*~Zif;rSm aqmif;yg;wyk'f p a&;jzpfonf? 'Dhaemuf pmay*sme,f/ tawG;tjrif pwJhr*~Zif;
awGrmS yg Ekid if aH &;'\eqkid &f m aqmif;yg;awG a&;onf? t"duuawmh tJ'h u D mvu acwfpm;
aewJh ‘pdwaf umif;&Sw d hJ tm%m&Sipf epf’ tawG;tac:eJ@ pD;yGm;a&; vGwv f yfciG o
hf may;+y;D Ekid if aH &;
vGwvf yfciG u hf dk xde;f csKyfxm;oifo
h nfqw dk hJ tm&Swefz;dk t,ltqawGudk ±laxmifah ygi;f pkH a0zef
a&;om;cJw h mjzpfonf?
(tykdif; 5)
(tykdif; 6)
1988 ckEpS u
f pvk@d wavSwnf;pD;cJw
h hJ or*~nt D pfuadk wG wcsKŒd yso
H ef;qJ/ wcsKŒd avSmifcsKid hf
xJ/ ouf0if;atmifwa,mufawmh tqkH;pGefxd ay;qyfoGm;cJhonf? tJh'DumvawGwkef;u
usaemfuh ,
dk f usaemfvnf; tm;r&/ ukad &$bek ;f ukv
d nf; tm;r&? aemufq;Hk awmh acwfq;dk }uD;ukd
yJ jrnfwGefawmufwD;aerdonf?
(tykdif; 7)
aumif;&m ok*wdvm;ygap? ?
“ausmuf*lxJu
wvSrf;csif;xGufvmwJh
jcaoFh}uD;waumif[m
olŒudk,fay:u vnfqHar$;awGudk
cgcsvdkufw,f
ae@opfwae@&ŒJ tpayg”h
a&$bek ;f vltaeeJ@ axmifxrJ mS pm&Gurf oH;k (r&Sv d Œkd ) cJw/H abmyifroH;k bJ pyfqckd w
hJ hJ uAsm
awG tyk'faygif; 80 avmuf&cJhw,fvdk@ od&w,f? uAsmwifruygbl; 0wˆKwdkawGvnf; pdwfeJ@
a&;cJhwmyJ? axmifxJrSm aemufxyf tHh=o&wJhtcsufwckuawmh olpyfxm;wJh uAsmawG
tm;vHk;udk oludk,fwdkif rSwfrdaewmyJ? ‘oHavSmiftdrf}uD;udk acgif;ay:&Gufxm;&wJh qyfjym
blazmif;av;&JŒb0rsK;d ’qdw k hJ toH;k tE_e;f rsK;d udk axmifwiG ;f b0 aer_xikd rf u
_ ae wduk ±f u kd cf pH m;
vdk@&atmif &GwfjycJhwmrsKd;aygh? tcsdefra&G; ae&mra&G;/ aygufuGJysufpD;oGm;EdkifwmrsKd;av?
wcsKŒd usawmh axmifxrJ mS oH;k av;vawmif rae&ao;bl;? aemifukd Edik if aH &;rvkyaf wmh
ygbl;? rodvdk@rSm;rdwmyg pojzifh a,mifa,mifuef;uef; ajymwwf=uw,f? tm%mydkifqD
udvk nf; wd;k v#K;d awmif;yefwwf=uw,f? v#KŒd 0Su+f y;D awmhvnf; toem;cHpm a&;wwf=uw,f?
wcsKŒd usawmh e0w/ etz axmufvrS ;f a&;eJ@awG@wt hJ cg ,H=k unfcsuu
f akd jymif;vJz@kd tpDtpOf
r&SdwJhta=umif;/ trSefw&m;tay: jynfoltay:b,fawmhrS opPmazmufrSm r[kwfa=umif;
,Hk,Hk=unf=unf cdkifcdkifrmrmeJŒ ajymwwf=uw,f? tJ'DvlawGta=umif;udkawmh ñuH&ifajymjy
csifao;w,f? 'l;axmufcJhwJholawGta=umif; ajymzdk@awmh pdwfr0ifpm;bl;)
tJ'pD w
d uf kd tm±Hpk ;l pdu
k xf m;Edik &f if rif;udk b,fae&mrSm b,fvx kd m;xm;/ wkev f y_ rf _ r&Sad wmhb;l ?
rif;ud,k rf if; tm%mydik jf zpfaer,f? rif;ud, k rf if; tm%mydik rf S rif;ud, k rf if; tpd;k &r,f? rif;ud, k f
rif; tpd;k &rS rif;ud, k rf if; u,fwifEikd rf ,f? rif;ud, k rf if; u,fwifEikd rf S rif;ud,
k rf if; vGwaf jrmuf
Edkifr,f? rif;vGwfajrmufrS wjcm;olawG vGwfajrmufatmif ulnDEdkifr,f?
avmu avtqefrSm
ud,
k u hf u
kd ,
kd f tefxw k f
igwdk@tm;vHk; rdk;rcsKyfrD
tdrf udk jyef =u rnf?
(wm&mrif;a0 &JŒ wdrfjzLwdk@ESifhtwl æ uAsm rS)
tJ'vD edk @J oluvnf; pma&;q&maygupf b0eJ@ pmayavmuxJukd t&Sed jf yif;jyif;eJ@ wd;k 0ifp/
usaemfuvnf; olykefvlxGufb0uae cyfwnfwnfeJ@ yef;csDq&mvdk@ udk,fhzmoma=unm+yD;
yef;csaD vmuxJukd qdik ;f rqifh AHrk qifh 0ifcsvmumprSm ig;xef;&Guw f aumifvkd yl;wGrJ =d uoAs?
tJ'tD csed f udak &$bek ;f uvnf; vlu tvdv k u
kd r_eu
f yk u
f yk /f ol@&ŒJ òydijf rif;wd@k &ŒJ cGmoH tEkynm
a&;&maqmif;yg;awGa&;awmhvnf; avoHucyfjyif;jyif;qdak wmh tawmfav;awmh vlrsm; rsupf d
aemufcH&ovdk/ usaemfuvnf; awmxJu '%f&mawG/ tjzpftysufawGeJ@ wavmuvHk; udk
tcsOfayguf+yD; taomufu=urf;=urf;eJ@ &rf;&rf;um;um;vkyfwJhae&mrSmawmh awmfawmf
emrnfysufav; &aepðyyg+yD? tJ'DvdktajctaersKd;rSm wGJrd=uwmyg?
b,favmuftwGn J =D uovJqakd wmh usaemfw@kd ESpaf ,mufukd rdwq f ufay;wJh udo k &l qD
vnf; roGm;=uawmhygbl;? usaemfu ol@udk usaemf aomufpm;&rf;um;or#udk =unf=unf
jzLjzL em;vnfciG v hf w$ +f yD; usaemft
h wGuf wHcg;tjrJziG ahf y;xm;wJh (trSeaf wmhvnf; tJ'yD *k Kd~ vf
awGtm;vH;k u usaemfx h ufq;kd wJv h cl sn;f yg?) OD;atmifjrif&h ŒJ tif;vsm;yef;csjD ycef;/ yef;csD auòrd;
eJ@ uef@aumf&Gm yef;csDtzGJ@? aemuf avmuewfjycef;wdk@udkac:oGm;+yD; oluawmh usaemfhudk
vlcsif;p&if;ESD;+yD;wJh aemufw&ufrSmwif ol@&JŒ tJ'Dtcsdefu cHppfpnf;vdk@ajymvdk@&/ a&SŒwef;
ppfrsufESmvdk@ ajym&ifvnf;rrSm;wJh vrf; 30 xJ o&zl r*~Zif;udkac:oGm;+yD; tzGJ@om;awGeJ@
rdwq f ufay;oAs? tJ't D csed u f o&zlr*~Zif;u yd@k paf rmf'ef tEkynmawGukd OD;pm;ay;azmfjyae+y;D
t,f'DwmtzGJ@0ifawGu udk+idrf; (+idrf;at;tdrf)/ uAsmq&m rif;xufarmifeJ@ emrnfausmf
odrf;wifom; trnfcH udkºuGufeDwdk@yg? 0dkif;om;awGtaeeJ@awmh q&maZmf (aZmfaZmfatmif)/
q&mOD;udk,k(tJ'Dumvu armifopfemrnfeJ@ vpOf oa&mfpmawG vufoHajymifaewmyg)?
opPmeD/ udak tmifa0; aemuf rif;cdu k pf ;kd pef/ eDu&kd /J yef;csaD rmifE;kd / udyk ykd kd wd@k yg? tJ'v
D kd udak &$bek ;f
aumif;r_ ta=umif;ðy+yD; usaemf[mvnf; o&zl 0dik ;f awmfom;wa,muf jzpfvmoAs? aemuf
awmh [efopfr*~Zif;t,f'w D m udwk ifuakd tmife@J yg &if;ED;S jzpfomG ;ygw,f? usaemfvnf; 'Dvekd @J
r*~Zif;awGrSm óud=um; óud;=um; uAsmawG 0ifa&;jzpfcJhygw,f?
usaemfh yxr ZeD;uvnf; olw@kd EpS af ,mufpvH;k udk cspcf ifygw,f? wpfu olw@kd ESpaf ,muf
vH;k u olw@kd pmrlc&vmwJt h csed w
f ikd ;f tdru
f kd aomufp&meJ@ jyefvmwwfovd/k usaemfZh eD;pm;zd@k
vnf; wckcak wmh ygatmifqv JG mwwfv@kd yg? wcgwavvnf; “a&mh æ roif;/ tdrpf &dw”f qd+k yD;
tifrwef vufzmG wwfwhJ udak &$bek ;f u ay;wwfwmrd@k olw@kd EpS af ,mufpvH;k udk usaemfZh eD;u
=unfjzLoAs? ESpt f csuu
f awmh udak &$bek ;f &JŒpmrlawGukd r*~Zif; ryd@k cifuwnf;u óudzwfciG &hf
aewmrd@k yg? pmrlawGxuf olrtwGuf yd+k yD;pdw0f ifpm;p&maumif;wmuawmh rdwq f ufpmawGyg
cifAs? xHk;pHtwdkif; pmawGtrsm;pkuvnf; aumifrav;awGucsnf;ayghAsm?
wcgw&Hawmh oltrd jf yefrvmwm=umawmh }u;D }u;D (ol@rcd if)u rSmwJt h cgrmS awmh usaemf
yg ol@tdrfvdkufoGm;wwfygw,f? pdwfrylzdk@eJ@ wjcm;oGm;aewmr[kwfbJ usaemfwdk@eJ@ ae ae
a=umif;ajymqdk+yD; csufðywfxm;wm pm;aomuf+yD; jyef=uygw,f? udka&$bkef;u ol@tar&JŒ
arwWm}uD;rm;wJt h a=umif; i,fpOfu olw@kd ukd cufcufccJ J ausmif;xm;cJyh ekH @J ole@J udak tmif'if
wdk@axmifusaepOfrSmvnf; tjiLtpl r&Sd/ owWd&dS&dS &yfwnfyHhydk;ay;cJhyHkawGudk ajymjyygw,f?
}uD;}uD;u ol@om;awGwifr[kwfbJ om;awG&JŒoli,fcsif;tay:rSmyg wm0efauswJholyg? om;
oli,fcsi;f awG&ŒJ oma&;ema&;udpaP wGrmS vnf; rysut f uGuf wufjzpfatmifwuf wwfygoAs?
1997 aemufyikd ;f rSm usaemf yxr orD; arG;zd@k a,muQrrsm;ae&m ajrmufOuUvmy pufr_
vufr&_ yfuu G uf tdru f kd ajymif;&ygw,f? udak &$bek ;f u usaemfw@kd aecJw
h t
hJ rd u
f kd quf iSm;xm;+y;D
usaemfo
h il ,fcsi;f awGe@J twlqufaecJw h mrd@k usaemfvnf; r=umc% a&mufjzpfcyhJ gw,f? 1998
ck azazmf0g&D 14 &ufrSma&G;+yD; olwdk@vufxyfjzpfcJhygw,f? usaemfu ±kyf&SiftzGJ@eJ@ acsmif;om
a&mufaewmrdk@vufxyfyGJawmh rwufEdkifcJhygbl;? tJ'Daemufydkif;rSmawmh ol armifrsKd;
(a=umifESpfaumif) pmayeJ@ vHk;csif;0wˆKawG qufwdkufxkwfa0zdk@ pmcsKyf csKyfjzpfoGm;ygw,f?
tJ'Daemufydkif;rSmawmh jrefrmEdkifiH vHk;csif;avmu&JŒ ta&mif;&qHk; pma&;q&mwa,muf
tjzpfudk tHh=o&avmufatmif a&muf&SdoGm;ygawmhw,f?
'DvdkeJ@ usaemf 2005 rSm Recycle qdkwJh wukd,fawmf yef;csDjyyGJudk avmuewf yef;csD
jycef;rSm vkyjf zpfcyhJ gw,f? &efuek òf rdŒxJukd b,fawmhrS rvmawmhb;l vd@k ajym=uwJh ol@ukd jycef;
xJ0ifvmawG@awmh wjcm;vlawGu awmfawmf tHh=oae=uygw,f? usaemfudk,fwdkifvnf;
awmfawmf tHh=oaerdygw,f? ola&mufvmvdk@ 0rf;omayr,fh ol aeraumif;rSef;odwmrdk@
“bmvd@k vm&wmvJ udak &$bek ;f &,f” vdŒk ajymrdygw,f? olu bmrSrwk@H jyefbJ “csmwdwaf wGe@J
vmwmyg? olwdk@uvnf; oGm;csifaevdk@”vdkŒ ajymygw,f? oleJ@ygvmwJh ol@udk &ifckefaeqJ
csmwdwaf wGu um;awG wum;csi;f vdu k =f unfah e=uayr,fh oluawmh cef;rtv,fu ukvm;
xdik af y:uae xdik af e&if;uyJ wum;csi;f udk rsupf ad &$Œ+yD; vdu
k =f unfEh ikd yf gw,f? ol tm;&awmhrS
usaemfhudk aoaocsmcsm=unfh+yD; “awmfawmf ajymif;vJoGm;w,f” vdk@ wcGef;ajymygw,f?
nDav;rGef tvnfvmwke;f u
rif;vGif
rd;k awGuvnf; wae@v;kH &Gmvdu k w f m? csi;f rdik rf ;kd uawmh t&ifEpS af wGxufawmif yd&k mG w,f
vd@k xifao;w,f? ajrmufbufu vdKG ifqx l pfawmifrmS awmh rd;k pufawG=um; xD;xD;}uD;? nu
tdyfr&wmeJ@ tcef;tjyifxGufxdkifr,fvdk@ pdwful;wmeJ h tjyifudk xGufcJhw,f? tjyifudkxGuf
xdik vf nf; rd;k uvnf; rpJbJ &Gmaew,f? tòid;w}uD;eJ@y?J rd;k &Gmaewke;f tdraf &SŒrSm vlwa,muf
tdrfxJudk0ifvmaeovdkyHkpHeJ@ vlwa,muf0ifvmw,fvdk@ xifw,f? 'geJ@ tdrfa&SŒudkxGufvm
vdu k wf ,f? wud, k v
f ;kH vnf; rd;k awGp&kd aJ$ ewm tay:u *si;f tus0ô wfxm;wmawmif rvHb k eJ @J
twGif;xd cE<mudk,fxdawmif pdkaewm? wvrf;vHk; rdk;rdvmwJhyHkrsKd;yJ? idkufpdkuf idkufpdkuf tdrfxJ
udk 0ifvmw,f? ol0ifvmwJh tdraf &SŒbufukd rD;rxGe;f xm;awmh csucf si;f b,forl eS ;f cGrJ &bl;?
rD;tvif;a&mifbuf 0ifvmwmawmif udk,fu b,folrSef;cGJr&bl;? OD;aESmufudk tjrefqHk;
pOf;pm;w,f? oluawmh idkufpdkuf idkufpdkuf {nfhcef;xJxd 0ifvmw,f? +yD;awmh usaemfhudk
armh=unfh+yD; E_wfqufw,f?
ÐÐÐ
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
atmif'if pDpOfonf? 173
'Dae hyGJ[m
±_H;±H_; EkdifEdkif
,SOfòydifjcif;om t"du qkdwhJ yGJr[kwfbl;
olao udk,fao tòydifE$J
0d^mOfcsif; ±dkufcGJwJh yGJ jzpfw,f?
“a[h æ óud;pif”
ig &ifaumh+yD; vmcJhr,f?
(O'ge;f )
aemufqHk;rSm æ
a'gif;tvHudk æ ajymif;qefatmif v$ifhxl&if;
trSew f &m;wckxH
igwdk@ opPmt"dÏmefðy
tdk æ ol&Jaumif;wdkŒ
tkd æ usqHk;cJhavaom
'Drdkua&pD wkdufyJG0if
oli,fcsif;a[mif; æ
ol&aJ umif;wd@k
xm0pOf rysufjy,fEkdifavmufatmif
jrifhjrwfpGm usqHk;cJhaom æ
oifwdk@.0d^mOfwefcdk;awmfrsm;onf
igwdk@. a&SŒaemuf0J,m æ
xufatmuf0ef;usiYf
ysŒH ES@H wnf&=dS uukeaf wmh.?
(ausmif;zGifhcsdef)
usaemfu udak &$bek ;f &JŒ tatmifjrifq;kH 0wˆKwckukd ar;rdw,f? tJ'0D wˆKwdak v;u jrefrm
pmaye,frSm atmifjrifcJhwJhwckayghav? vGefcJhwJh 15 ESpfavmufwkef;u?
cspo
f v
l rG ;f &if
ar#mfwdkif;jrifvGef;vdk@
vufnK‡d ;!$e&f m
oljzpfygapom;
t&Sifbk&m; æ
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
176 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
“udka&$bkef; cifAsm;rSwfrdvm;? cifAsm;ajymw,f tdrfaxmifa&;eJ@ywfowfwJh oabm
w&m;av? ESpfuawmh =umcJh+yDaemf” usaemfpum;pawmh udka&$bkef;u b,fbuf E_wfcrf;udk
yg;yg;av;wGef@+yD; ðyH;w,f?
jrefrmjynf +idrf;csrf;ygap
aoG;pawG pdkvl;
tvHOD;rSm udk,fhtrnfcsdwfvdk@
óud;pif&yd 0f ,f
usaemfwdk@ wdkufyGJ0ifaeygw,f?
ydwrf xm;&ao;wJh
om;}uD;wdk@&JŒ ausmif;pmtkyfrSm
a'gif;±kyfav;awG om;i,fqGJawmh
arar rsuf&nf0Ja&mhr,f?
&Spq
f ,f&h pS cf Ek pS &f ŒJ
vufeuf eJ@ vG,ftdwf wdkufyGJrsm;
r_e0f g;jyma0
urBmra=ubl;
bDvl; wacwf/ a'gif; wacwf?
wae@ae@av
raoao;&if jyefvmcsifw,f
&ifcGifrSm axG;vdk@óudyg arar&,f?
jrefrmjynf +idrf;csrf;ygap
aoG;pawG pdkvl;
tvHOD;rSm udk,fhtrnfcsdwfvdk@
óud;pif&yd 0f ,f
usaemfwdkŒ wdkufyGJ0ifaeygw,f? ?
(a&$bkef;vl . æ ar#mf)
wm&mrif;a0 axmifuvGwv f mawmh usaemfw@dk ukd pdr;f raeygb;l ? tvGe&f if;ES;D wJh OD;}uD;/
OD;av;awGvdk qufqHygw,f? ol axmifuvGwfvmawmh &efukefwuUodkvfausmif;/ awmifil
aqmifa&SŒ/ awmifyEd yJM ifatmufu pmaypum;0dik ;f udk a&mufvmwwfygw,f? wifr;kd u ol@ukd
Aspaf wmuf Aspaf wmufe@J qq J &kd if; ol@ukd aygi;f ay:qGx
J ikd cf ikd ;f +yD; ayG@zufxm;ygw,f? wm&mrif;a0
&JŒykc;kH udk ar;eJ@ zdvu
kd /f udu
k vf u kd /f erf;vdu
k ef @J pum;awG ajymr0 jzpfaeygw,f? +yD;rS usaemfw@kd e@J
rdwq f ufay;ygw,f?
rsm;vGe;f vd@k usaemfvnf; pkaH tmif rzwfEifkd yf g? ckawmh wm&mrif;a0vnf; uG,v f eG &f mS +yD?
ol@arG;pm;tazvnf; uG,v f eG cf &hJ mS yg+y?D axmifu tv#Kvd #Kxd u
G v f m=uwJh vli,fawG[m wcsKŒd
u pmayorm; r[kwf=uyg? wifrdk;eJ@awG@+yD; uAsmawG/ pmawG a&;csifpdwfay:vm+yD; ckqdk&if
axmifxu G pf ma&;q&mav;awG&ŒJ pmawGukd vdu k zf wfv@kd rqk;H Edik yf g? jynfwiG ;f rSm a&;cGihf r&Syd g?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
182 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
pmtkyfxkwfcGifhvnf; r&Sdyg? jynfyrSm a&;=u/ xkwf=uvdk@ zwf&ygw,f?
88 xJu wa,muf
armif7pf
[k;d vGecf whJ hJ tESpf 20 wke;f u usaemfw@kd wOD;udk wOD;vnf; rod=ubl;? wOD;udk wOD;vnf;
r&if;ES;D =uygb;l ? od@k aomfvnf; wavSwnf;pD;/ wc&D;wnf;oGm;=uwJo h al wGtjzpf wOD;vufrmS
wOD;toufut kd yf+y;D csw
D ufae=uw,fqw kd hJ &Jabmf &Jbufpwd t
f jynfq
h wkd mudak wmh tcdik t
f rm
odcw
hJ ,f?
rdk;rc pme,fZif;tzGJhu xkwfa0jzefhcsdonf/
184 wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm;
Oyrm ausmif;om;nDvmcHawGrSm te,fe,ft&yf&yfu or*~ eJ@ wyfOD; toD;oD;u
csw D ufvm=uwJh ausmif;om;vli,fawGukd nDtudak rmifErS t&if;awGvkd yuwdtwdik ;f cifrif
cspcf ifaewmrsK;d ? axmifawG &Jpcef;awGxrJ mS =urf;wajy;xJ/ uGyjf ypfwckxJ &ifabmifwef; aexdik f
&if;rSm aotwl &SifruGJ tumtuG,fay;&r,fh aoG;aomufolykefawGvdkrsKd;? vrf;ay:rSm/
+yD;awmh aoewfajymif;awGa&SŒ csw D uf=uwJt h cg vufcsi;f jrJjrJcsw
d v
f @kd tHwif;wif;}udwv
f @kd igw@kd
&JabmfawG 'Dae&mrSm wcgyJ twlwlao=ur,fqdkwJh pdwf"mwfrsKd;awGeJ@ wufºuGcJh=uovdkrsKd;
usaemfw@kd wawG tJonfvkd &Jabmf &Jbuf pdwaf wGe@J usaemfw@kd touf&iS cf =hJ uw,f? touf±LS
cJ=h uw,f?
1988 aemufyikd ;f rSm usaemfw@kd wawG t&yf 10 rsuEf mS b,fae&m/ b,furBmod@k vGiphf if
usa&mufcyhJ gap/ tJonf oHa,mZOfawG[m jrJjrHcikd jf rJpmG usaemfw@kd ukd csnaf ESmifcwhJ ,f? usaemf
wdk@wawG[m wcgzl;r# rqkHcJhzl;ygap? awG@vdkuf&wJhc%rSm 88 ta&;awmfykHwkef;u jzwfoef;
cJ=h u&wJh &JabmfawGv@kd odvu kd &f w,fq&kd ifyJ wr[kwcf si;f ESpaf ygi;f rsm;pGmu i,faygi;f }uD;azmf
rsm;yrm jzpfvdk@oGm;cJh=uwm b,fvdkrS&Sif;jyvdk@rvG,fwJh vSywJhcHpm;r_wckyJ jzpfygw,f?
ÐÐÐ
88 opfyif
-o*kwf 8/ 2008
tJonfwek ;f u
olwdk@rSm ay;p&mqdkvdk@
toufyJ &Sdw,f?
olwdk@rSm pGef@p&m
cýmyJ &Sdw,f?
tJ'gukd
tukefvkH; ðr‡yfESHvdk@
tJ'Du ta&;awmfykHrSm
olw@kd ud,k f olw@kd
ajcpkHypf csDwufcJh=u?
olw@kd aoG;awG
olw@kd toufawGe@J
olwdk@ pdkufcJhwJh opfyif
tJ'Du &SifoefvmwJh æ
88 ta&;awmfykH opfyif?
igwdk@ æ
oifwdk@ t&dyfatmufrSm
oifwdk@ ajc&if;rSm
igwdk@ tav;ðyvdkufygw,f? ?
aus;Zl; rSwfwrf;
arWmjzifh æ
atmif'if
jo8wfpf 5?2009
,ck
15? rdk;rc rD'D,m = wm&mrif;a0 trSwfw& pmpkrsm; = pmtkyf/ 2009