You are on page 1of 51

jithesh

² 1

yœd© yœd© nQhiu br¬t©


12 1 2 3 12 1 2 3

nfJ brí FU

11 4 11 4

r§ yÎd© ‡j±
RÎ brí
ˆnu

10 5 10 5

RÎ rÈ NÂ FU rÈ
r§ uhF
nfJ be¨
‡„

9 8 7 6 9 8 7 6

yÎd© be¨ ˆnu NÂ ‡j±


uhF ‡„

½nuÎfhz© cl± ¿w§njh« brsjh©r© m½«³l©


12 1 2 3 12 1 2 3

yÎd© r§ RÎ NÂ uhF NÂ brí r§ ˆnu RÎ be¨


‡„ uhF ‡„

11 4 11 4

brí ˆnu be¨ yÎd©

10 5 10 5

‡j± rÈ rÈ

9 8 7 6 9 8 7 6

nfJ FU ‡j± FU nfJ


jithesh
² 2

yœd© yœd© nQhiu br¬t©


12 1 2 3 12 1 2 3

nfJ brí FU

11 4 11 4

r§ yÎd© ‡j±
RÎ brí
ˆnu

10 5 10 5

RÎ rÈ NÂ FU rÈ
r§ uhF
nfJ be¨
‡„

9 8 7 6 9 8 7 6

yÎd© be¨ ˆnu NÂ ‡j±


uhF ‡„

½nuÎfhz© cl± ¿w§njh« brsjh©r© m½«³l©


12 1 2 3 12 1 2 3

yÎd© r§ RÎ NÂ uhF NÂ brí r§ ˆnu RÎ be¨


‡„ uhF ‡„

11 4 11 4

brí ˆnu be¨ yÎd©

10 5 10 5

‡j± rÈ rÈ

9 8 7 6 9 8 7 6

nfJ FU ‡j± FU nfJ


jithesh
² 3

yœd© yœd© nQhiu br¬t©


12 1 2 3 12 1 2 3

nfJ brí FU

11 4 11 4

r§ yÎd© ‡j±
RÎ brí
ˆnu

10 5 10 5

RÎ rÈ NÂ FU rÈ
r§ uhF
nfJ be¨
‡„

9 8 7 6 9 8 7 6

yÎd© be¨ ˆnu NÂ ‡j±


uhF ‡„

½nuÎfhz© cl± ¿w§njh« brsjh©r© m½«³l©


12 1 2 3 12 1 2 3

yÎd© r§ RÎ NÂ uhF NÂ brí r§ ˆnu RÎ be¨


‡„ uhF ‡„

11 4 11 4

brí ˆnu be¨ yÎd©

10 5 10 5

‡j± rÈ rÈ

9 8 7 6 9 8 7 6

nfJ FU ‡j± FU nfJ


jithesh
² 4

r¨jkh©r© FH§ijf¯ eth©r© kidÄ


12 1 2 3 12 1 2 3

‡j± r§ ˆnu ‡j± rÈ brí

11 4 11 4

nfJ N ‡„ N uhF
‡„

10 5 10 5

RÎ ˆnu yÎd© FU FU r§ nfJ


rÈ uhF be¨

9 8 7 6 9 8 7 6

brí be¨ yÎd© RÎ

jrh©r© bjhŬ Jthjrh©r© bg°nwh«


12 1 2 3 12 1 2 3

brí ˆnu RÎ nfJ yÎd© r§ NÂ brí RÎ


ˆnu uhF ‡„

11 4 11 4

‡j± be¨

10 5 10 5

be¨

9 8 7 6 9 8 7 6

N uhF yÎd© ‡„ FU r§ ‡j± rÈ nfJ FU rÈ


jithesh
² 5

n\hlrh©r© thfd© Ä©\h©r© kj¢rh«‡


12 1 2 3 12 1 2 3

yÎd© r§ FU be¨ ˆnu ‡j± FU RÎ

11 4 11 4

brí ‡j± brí rÈ r§

10 5 10 5

ˆnu be¨

9 8 7 6 9 8 7 6

N uhF RÎ rÈ N uhF yÎd© ‡„


nfJ ‡„ nfJ

rJ«Ä©rh©r© f¬Ä r¨jÄ©rh©r© gy©


12 1 2 3 12 1 2 3

RÎ ‡j± FU yÎd© brí RÎ ‡j±

11 4 11 4

NÂ uhF rÈ be¨

10 5 10 5

r§ yÎd© ˆnu nfJ


‡„

9 8 7 6 9 8 7 6

N uhF be¨ ‡„ rÈ ˆnu brí FU r§


nfJ
jithesh
² 6

½Â©rh©r© Ju½«³l© fntjh©r© e¬y gy±


12 1 2 3 12 1 2 3

yÎd© ‡j± rÈ ‡j± uhF yÎd© r§ brí


nfJ

11 4 11 4

NÂ RÎ ˆnu

10 5 10 5

N r§ uhF be¨ ‡„ FU rÈ
nfJ be¨
‡„

9 8 7 6 9 8 7 6

FU ˆnu RÎ brí

m|ntjh©r© bghJthf e¬y ¾iyik r³¤ah©r© bghJthf e¬y ¾iyik


12 1 2 3 12 1 2 3

yÎd© brí ˆnu FU ‡„ N rÈ r§ uhF FU


be¨

11 4 11 4

r§ be¨ N ‡j± yÎd© ‡„ ˆnu

10 5 10 5

rÈ uhF nfJ brí

9 8 7 6 9 8 7 6

RÎ ‡j± RÎ nfJ
jithesh
² 7

ght m¤ltiz

ght© ght Mu©g© ght k•½k©


1 Jyh© 29:06:46 ÄU¢ºf© 13:53:11
2 ÄU¢ºf© 29:06:46 jDR 14:20:21
3 jDR 29:33:56 kfu© 14:47:31
4 F©g© 00:01:06 F©g© 15:14:41
5 ×d© 00:01:06 ×d© 14:47:31
6 ×d© 29:33:56 nk\© 14:20:21
7 nk\© 29:06:46 Â\g© 13:53:11
8 Â\g© 29:06:46 ÀJd© 14:20:21
9 ÀJd© 29:33:56 flf© 14:47:31
10 º©k© 00:01:06 º©k© 15:14:41
11 f±È 00:01:06 f±È 14:47:31
12 f±È 29:33:56 Jyh© 14:20:21

ght¢ rÎfu© r§½u rÎfu©


12 1 2 3 12 1 2 3

nfJ brí FU nfJ brí FU

11 4 11 4

r§ r§

10 5 10 5

RÎ rÈ RÎ rÈ

9 8 7 6 9 8 7 6

yÎd© be¨ ˆnu NÂ ‡j± yÎd© be¨ ˆnu NÂ ‡j±


uhF ‡„ uhF ‡„
jithesh
² 8

NÂa r©k§jkhd cg¸uf©


cg¸uf© m½g½ uhº ghif e¤r•½u© ghj©
J}© bríthª F©g© 04:39:26 mĤl© 4
Äa½ghj© uhF Â\g© 25:20:34 ÀUfÑÂ\© 1
gÂnt\© r§½u± ÄU¢ºf© 25:20:34 nf¤il 3
,§½u$h¨g Rθu± º©k© 04:39:26 kf© 2
cgnfJ nfJ º©k© 21:19:26 ˜u© 3
˜f©g© jDR 11:19:26 •y© 4
c¬f kfu© 21:19:26 ½Unthz© 4
¿u©kj¥l© ×d© 27:59:26 nut½ 4
Jth$h ÀJd© 17:59:26 ½Uth½iu 4

½d¡fƱ mo¨gil cg¸uf© (guhru«)

cg¸uf© uhº ghif m½g½ e¤r•½u© ghj©


fh¬ngyh Jyh© 12:54:21 Rθu± Rth½ 2
g½ ÄU¢ºf© 03:34:54 bríthª mD\© 1
ÀU•ˆ ÄU¢ºf© 23:53:03 bríthª nf¤il 3
m«•j¨¿ufh« jDR 14:18:51 FU ˜uhl© 1
vkf¥l© kfu© 05:37:35 rÈ c•½uhl© 3
nfhl¥l kfu© 29:12:44 rÈ mĤl© 2
Fæif f±È 21:08:59 ‡j± m´j© 4
k§½ Jyh© 02:44:09 Rθu± º•½iu 3

½d¡fƱ mo¨gil cg¸uf© (fhÆjh´)

cg¸uf© uhº ghif m½g½ e¤r•½u© ghj©


fh¬ngyh ÄU¢ºf© 03:34:54 bríthª mD\© 1
g½ ÄU¢ºf© 23:53:03 bríthª nf¤il 3
ÀU•ˆ jDR 14:18:51 FU ˜uhl© 1
m«•j¨¿ufh« kfu© 05:37:35 rÈ c•½uhl© 3
vkf¥l© kfu© 29:12:44 rÈ mĤl© 2
nfhl¥l f±È 21:08:59 ‡j± m´j© 4
Fæif Jyh© 12:54:21 Rθu± Rth½ 2
k§½ Jyh© 02:44:09 Rθu± º•½iu 3
jithesh
² 9

¿± m³lè t«è

rÈ FU
,uhºf¯ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ,uhºf¯ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ÛL VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V ÛL VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V

rÈ - - o - - - o - o o - - rÈ - - - o - - o - o o - -
FU o o - - - - o o - - - - FU o - o o o o - - o o - o
brí o o - - o - o o - - - o brí o - o o - o - - o o - o
NÂ o - o o - o o - o - - o NÂ o o o o - o o o o - - o
RÎ - - o o - - - - - o - - RÎ o o o - - o - - o o - -
‡j± o o o o o - - - - - o - ‡j± - o o o - o o - o o o -
r§ - o - - - o - - o - - - r§ - o - - o - - o - o - o
yÎd© o - - - o o - o - o o - yÎd© o o - o o o - o o - o o

bkh•j© 5 4 4 3 3 3 4 3 3 3 2 2 bkh•j© 5 5 5 6 3 6 3 3 7 6 2 5

bríthª NÂa±
,uhºf¯ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ,uhºf¯ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ÛL VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V ÛL VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V

rÈ o o o - o - - o - - o o rÈ o o o - o o - o - - o o
FU o o - - - - - o - - - o FU o - - - - - o o - - o -
brí o - o o - o - - o o - o brí o - o o - o - - o o o o
NÂ - - o o - - - o - o o - NÂ o o o o - o o - o - - o
RÎ - - o o - - - - - o - o RÎ - - - o - - - - - o o -
‡j± - - - o - - - o - o o - ‡j± - o o o o - - o - o o -
r§ - o - - - o - - o - - - r§ o o - - - o - - o - - -
yÎd© o - - - o o - o - o - - yÎd© o - - - o o o - - o o -

bkh•j© 4 3 4 4 2 3 0 5 2 5 3 4 bkh•j© 6 4 4 4 3 5 3 3 3 4 6 3
jithesh
² 10

¿± m³lè t«è

Rθu± ‡j±
,uhºf¯ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ,uhºf¯ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ÛL VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V ÛL VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V

rÈ o o o - - - o o o - - o rÈ o o o - o o - o - - o o
FU o - - - - - o - - o o o FU o o - - - - - o - o - -
brí o o - - o - o o - - o - brí o - o o - o - - o o o o
NÂ o - - o o - - - - - - - NÂ - o - o o - - - - o o -
RÎ o o o - o o o o o - - o RÎ o - o - o o o o o - - o
‡j± - o - o - - - o - o o - ‡j± - o o o o o - o - o o -
r§ - o o o o o o o - - o o r§ o o - - o - o - o - o -
yÎd© - - o o - o - o o o o o yÎd© o - o - o o - o o - o -

bkh•j© 5 5 4 4 4 3 5 6 3 3 5 5 bkh•j© 6 5 5 3 6 5 2 5 4 4 6 3

r§½u± yÎd©
,uhºf¯ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ,uhºf¯ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ÛL VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V ÛL VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V

rÈ - - o - - - o - o o - - rÈ - o o - o - o o - o - -
FU o o o - - o - - o o - o FU o - o o - o o o o - o o
brí o - - o o - o o - - o o brí o - o - o - - o - - - o
NÂ o - o o - - - o - - o o NÂ - - o o o - - o o - o -
RÎ o o o - - - o o o - o - RÎ o - - - o o o o o - - o
‡j± o - o o - o - o o o - o ‡j± o - o o - o o - o - o -
r§ o o - o - o - - o o - - r§ o o o - - o - - o - - -
yÎd© o - - - o o - - - o - - yÎd© o - - - o o - - - o - -

bkh•j© 7 3 5 4 2 4 3 4 5 5 3 4 bkh•j© 6 2 6 3 5 5 4 5 5 2 3 3
jithesh
² 11

m³l t«Îf© (fÅÎF© K±‡)


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 bkh•j©

NÂa± 6 4 4 4 3 5 3 3 3 4 6 3 48
r§½u± 7 3 5 4 2 4 3 4 5 5 3 4 49
bríthª 4 3 4 4 2 3 0 5 2 5 3 4 39
‡j± 6 5 5 3 6 5 2 5 4 4 6 3 54
FU 5 5 5 6 3 6 3 3 7 6 2 5 56
Rθu± 5 5 4 4 4 3 5 6 3 3 5 5 52
rÈ 5 4 4 3 3 3 4 3 3 3 2 2 39
bkh•j© 38 29 31 28 23 29 20 29 27 30 27 26 337
uhF 3 2 4 5 3 3 5 3 3 5 4 4 44
yÎd© 6 2 6 3 5 5 4 5 5 2 3 3 49

½Ânfhz nrhjidÎF¨ ¿wF


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

NÂa± 3 0 1 1 0 1 0 0 0 0 3 0
r§½u± 5 0 2 0 0 1 0 0 3 2 0 0
bríthª 2 0 4 0 0 0 0 1 0 2 3 0
‡j± 2 1 3 0 2 1 0 2 0 0 4 0
FU 2 0 3 3 0 1 1 0 4 1 0 2
Rθu± 2 2 0 0 1 0 1 2 0 0 1 1
rÈ 2 1 2 1 0 0 2 1 0 0 0 0
Vfh½g•½a nrhjidÎF¨ ¿wF
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

NÂa± 3 0 1 1 0 1 0 0 0 0 3 0
r§½u± 5 0 2 0 0 1 0 0 3 2 0 0
bríthª 1 0 4 0 0 0 0 0 0 0 1 0
‡j± 0 1 3 0 2 1 0 0 0 0 4 0
FU 2 0 3 3 0 1 1 0 2 1 0 0
Rθu± 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1
rÈ 1 0 2 1 0 0 1 0 0 0 0 0

nrh•a ¿¥l©
¿¥l© NÂ r§ brí ‡j± FU RÎ rÈ
¸uf© 33 46 72 88 79 12 41

uhº 71 93 50 103 85 43 34

nrh•a 104 139 122 191 164 55 75


jithesh
² 12

¾iyahd
NÂ ‡j± RÎ brí FU rÈ r§ uhF nfJ
N ~~~ rk© gif e¤‡ e¤‡ gif e¤‡ gif gif
‡j± e¤‡ ~~~ e¤‡ rk© rk© rk© gif rk© rk©
RÎ gif e¤‡ ~~~ rk© rk© e¤‡ gif e¤‡ e¤‡
brí e¤‡ gif rk© ~~~ e¤‡ rk© e¤‡ gif e¤‡
FU e¤‡ gif gif e¤‡ ~~~ rk© e¤‡ e¤‡ rk©
rÈ gif e¤‡ e¤‡ gif rk© ~~~ gif e¤‡ gif
r§ e¤‡ e¤‡ rk© rk© rk© rk© ~~~ gif gif
uhF gif rk© e¤‡ gif e¤‡ e¤‡ gif ~~~ gif
nfJ gif rk© e¤‡ e¤‡ rk© gif gif gif ~~~

j°fhy
NÂ ‡j± RÎ brí FU rÈ r§ uhF nfJ

N ~~~ gif e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ gif gif


‡j± gif ~~~ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ gif gif
RÎ e¤‡ e¤‡ ~~~ e¤‡ e¤‡ gif e¤‡ e¤‡ gif
brí e¤‡ e¤‡ e¤‡ ~~~ gif e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡
FU e¤‡ e¤‡ e¤‡ gif ~~~ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡
rÈ e¤‡ e¤‡ gif e¤‡ e¤‡ ~~~ e¤‡ e¤‡ gif
r§ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ ~~~ e¤‡ gif
uhF gif gif e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ ~~~ gif
nfJ gif gif gif e¤‡ e¤‡ gif gif gif ~~~

fy§j
NÂ ‡j± RÎ brí FU rÈ r§ uhF nfJ

N ~~~ gif rk© Àf e¤‡ Àf e¤‡ rk© Àf e¤‡ Àf gif Àf gif


‡j± rk© ~~~ Àf e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ rk© gif gif
RÎ rk© Àf e¤‡ ~~~ e¤‡ e¤‡ rk© rk© Àf e¤‡ rk©
brí Àf e¤‡ rk© e¤‡ ~~~ rk© e¤‡ Àf e¤‡ rk© Àf e¤‡
FU Àf e¤‡ rk© rk© rk© ~~~ e¤‡ Àf e¤‡ Àf e¤‡ e¤‡
rÈ rk© Àf e¤‡ rk© rk© e¤‡ ~~~ rk© Àf e¤‡ Àf gif
r§ Àf e¤‡ Àf e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ e¤‡ ~~~ rk© Àf gif
uhF Àf gif gif Àf e¤‡ rk© Àf e¤‡ Àf e¤‡ rk© ~~~ Àf gif
nfJ Àf gif gif rk© Àf e¤‡ e¤‡ Àf gif Àf gif Àf gif ~~~
jithesh
² 13

Rj«rd rÎfu©
02/14/26/38/50/62/74/86/98/110 01/13/25/37/49/61/73/85/97/109 12/24/36/48/60/72/84/96/108/120
9 8 7
yÎd© be¨ ˆnu
10 6


5 RÎ rÈ r§ 4 brí FU 3
‡j±
uhF
6 2
‡„
NÂ 7
‡j± ˆnu 6 RÎ 5
uhF
8 NÂ ‡j± rÈ
4
‡„ uhF ‡„
yÎd©
be¨ r§

11 5

7 9 3 1
ˆnu rÈ
brí FU

yÎd© nfJ
be¨ nfJ
nfJ r§
2
10
11 12 1

12
8
10 11
9
12 brí FU 4

1 3
2

06/18/30/42/54/66/78/90/102 07/19/31/43/55/67/79/91/103 08/20/32/44/56/68/92/104

yÎd•ij¨ nghynt r§½u±. NÂa ¸uf¡fS© jÈ• jÈahf fzθ¬ vLÎf¨g¤L¯sd/ Rj«rd
rÎfu©. xnu rka•½¬ yÎd©. r§½u±. NÂa± M¸at°Ç± Kθa ntWg¤l Ätu¡fis
btƨgL•J¸wJ/
Rg. mRg. ¾f®¢ºf¯ mitfƱ fhy ms‰f¯ Rj«rd rÎfu© •ykhf• bjÂatU©/
jithesh
² 14

fhuf ¸uf¡f¯

´½u fhuf± r¨jk fhuf± m³lk fhuf±

NÂ jf¨gdh« jhª jhª


‡j± ‡•½ T«ik FH§ij jf¨gdh«
RÎ kidÄ mk•ah mk•ah
brí ijÂa© M•kh M•kh
FU br¬t© cwÄd« FH§ij
rÈ Mˆ¯ kidÄ kidÄ
r§ jhah« cl± ¿w§njh« cl± ¿w¨‡
uhF ÄU¨g© ~~~ cwÄd«
nfJ ÄLjiy ~~~ ~~~

¸uf ¾iyf¯

¾iy 3 ¾iy 5 ¾iy 6 ¾iy 9 ¾iy 10 ¾iy 12


NÂ fd‰ Fku± r§njh\© mik½ Q«Êj eh¤oa©
‡j± ÄÅ•j¬ ˆt± f«t© btƨgLj¬ J±g© nf¤l¬
RÎ ¾•½iu ,w•j¬ ~~~ tU•jkhd mt½f¯ r§½¨‡
brí fd‰ ,w•j¬ r§njh\© V®ik mik½ cz‰
FU fd‰ ˆt± ~~~ V®ik mik½ J}œf©
rÈ ¾•½iu ghy± ~~~ tU•jkhd mt½f¯ eh¤oa©
r§ ÄÅ•j¬ Fku± r§njh\© MnuhÎakhd Rth´j nf¤l¬
uhF fd‰ Fku± gº V®ik mik½ ghy Úiy
nfJ fd‰ Fku± bt¤f¨gl V®ik mik½ tUj¬

etjhu rÎfu©
$±k© r©g•J Äg•J n|k© ¿u•aÎ rhjf© tij x°Wi Àf x°Wik
09 10 11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24 25 26
27 01 02 03 04 05 06 07 08
jithesh
² 15

¸uf nr«ÎiffS© gh«itfS©


¸uf¡f N ‡j± RÎ brí FU rÈ r§ uhF nfJ ˆnu be¨ ‡„

yÎd© 53 61 78 136 152 100 111 52 128 27 7 53


SXT SQQ QNC SSX

NÂ 8 26 84 99 48 59 0 180 26 59 1
SSQ SXT CNJ OPP SXT CNJ
18 76 91 40 50 9 189 34 67 7
‡j± SQU

RÎ 58 73 22 33 26 206 51 85 25
SXT QNT SSX
16 36 25 84 264 109 143 83
brí BQT

FU 51 41 100 280 125 158 98

rÈ 11 48 228 73 107 47
SSQ SQQ QNT SSQ

r§ 59 239 84 118 58
SXT TRN TRN SXT
180 25 59 1
uhF OPP SXT CNJ
155 121 181
nfJ TRN OPP

ˆnu 33 26

be¨ 60
SXT

Index of Words:
CNJ: Conjunction TRN: Trine SSQ: Semi Square QNT: Quintile
OPP: Opposition SXT: Sextile QNC: Quincunx BQT: Bi Quintile
SQU: Square SQQ: Sesquiquadrate SSX: Semi Sextile
¸uf¡fƱ gh«itiaÎ fzθl bghJthf v¬yh ¸uf¡fSÎF© 3o¸Â 20¾Àl© M½Îf©
fzθ¬ nr«Îf¨g¤L¯sJ/
guhru« tÅ
¸uf© gh«Îf¨gL¸wJ ¸uf© gh«Îf¨gL¸wJ
NÂ brí nfJ RÎ ~

r§ ~ rÈ ~

brí ~ uhF brí nfJ


‡j± brí nfJ nfJ NÂ ‡j± uhF

FU ~ yÎd© ~
jithesh
² 16

VHiuah¥L¢ rÈ

VHiuah¥L¢ rÈ uhº ¿untr© btÆnaWj¬ •«•½

VHiuah¥L º©k© 15-03-1980 26-07-1980 ,U©‡


f¥l rÈ Jyh© 01-06-1985 16-09-1985 ,U©‡
m³lk rÈ F©g© 06-03-1993 16-10-1993 bt¯Æ
m³lk rÈ F©g© 09-11-1993 01-06-1995 ,U©‡
m³lk rÈ F©g© 10-08-1995 16-02-1996 br¨‡
VHiuah¥L ÀJd© 23-07-2002 08-01-2003 j¡f©
VHiuah¥L ÀJd© 08-04-2003 05-09-2004 j¡f©
VHiuah¥L ÀJd© 14-01-2005 25-05-2005 bt¯Æ
$±k rÈ flf© 06-09-2004 13-01-2005 ,U©‡
$±k rÈ flf© 26-05-2005 31-10-2006 j¡f©
$±k rÈ flf© 11-01-2007 15-07-2007 ,U©‡
VHiuah¥L º©k© 01-11-2006 10-01-2007 j¡f©
VHiuah¥L º©k© 16-07-2007 09-09-2009 br¨‡
f¥l rÈ Jyh© 15-11-2011 16-05-2012 ,U©‡
f¥l rÈ Jyh© 04-08-2012 02-11-2014 bt¯Æ
m³lk rÈ F©g© 29-04-2022 12-07-2022 bt¯Æ
m³lk rÈ F©g© 18-01-2023 29-03-2025 bt¯Æ
VHiuah¥L ÀJd© 31-05-2032 12-07-2034 ,U©‡
$±k rÈ flf© 13-07-2034 27-08-2036 j¡f©
VHiuah¥L º©k© 28-08-2036 22-10-2038 bt¯Æ
VHiuah¥L º©k© 06-04-2039 12-07-2039 ,U©‡
f¥l rÈ Jyh© 27-01-2041 06-02-2041 bt¯Æ
f¥l rÈ Jyh© 26-09-2041 11-12-2043 j¡f©
f¥l rÈ Jyh© 24-06-2044 29-08-2044 bt¯Æ
m³lk rÈ F©g© 25-02-2052 14-05-2054 j¡f©
m³lk rÈ F©g© 02-09-2054 05-02-2055 br¨‡
VHiuah¥L ÀJd© 11-07-2061 13-02-2062 bt¯Æ
VHiuah¥L ÀJd© 07-03-2062 23-08-2063 bt¯Æ
VHiuah¥L ÀJd© 06-02-2064 08-05-2064 bt¯Æ
m³lk rÈ F©g© 12-04-2081 03-08-2081 br¨‡
jithesh
² 17

r« g¬

NÂa± ‡j± Rθu± bríthª FU rÈ r§½u±


c¢rh g¬ 6.23 59.42 10.48 10.08 52.42 34.53 33.41
rîjht«¸nah g¬ 101.25 105.00 105.00 90.00 112.50 67.50 135.00
½±~uh¦½Â g¬ 0 15 15 30 15 15 30
nf§ÔuÔ g¬ 30.00 30.00 60.00 30.00 30.00 60.00 15.00
½nuèfh± g¬ 0.00 15.00 15.00 0.00 0.00 0.00 15.00
´jhd g¬ 137.48 224.42 205.48 160.08 209.92 177.03 228.41

½è g¬ 47.97 39.79 3.44 44.17 9.46 33.44 7.49

ej±dh¤ g¬ 46.73 60.00 46.73 13.27 46.73 13.27 13.27


g¶a g¬ 19.51 40.49 40.49 19.51 40.49 19.51 40.49
½Âghè g¬ 0.00 60.00 0.00 0.00 60.00 0.00 0.00
t«\h g¬ 0.00 0.00 0.00 0.00 15.00 0.00 0.00
khrh g¬ 0.00 0.00 30.00 0.00 0.00 0.00 0.00
thuh g¬ 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 45.00 0.00
nQhuh g¬ 60.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ma± g¬ 25.08 32.24 33.66 52.93 58.10 19.01 15.41
ˆ¦j g¬ 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
fhy g¬ 151.32 192.73 150.88 85.71 220.32 96.79 69.17

nr³l g¬ 25.08 12.89 16.01 37.1 36.09 18.35 40.49

ierh«¸è g¬ 60 25.71 42.86 17.14 34.29 8.57 51.43

½Â¸ g¬ -5.31 -0.28 3.25 -1.01 0.66 1.94 1.32

bkh¦j r«g¬ 416.54 495.26 421.92 343.19 510.74 336.12 398.31


r« g¬ (‚¨nk) 6.94 8.25 7.03 5.72 8.51 5.60 6.64

Fiw§j g¤r gF½ 1.07 1.18 1.28 1.14 1.31 1.12 1.11

´jhd g¬ gF½ 0.83 1.36 1.54 1.67 1.27 1.84 1.72


½è g¬ gF½ 1.37 1.14 0.07 1.47 0.27 1.11 0.15
fhy g¬ gF½ 1.35 1.72 1.51 1.28 1.97 1.44 0.69
nr³lh gF½ 0.5 0.26 0.53 0.93 0.72 0.46 1.35
ma± g¬ gF½ 0.84 1.07 0.84 2.65 1.94 0.95 0.39

Âny¤oç nu¡ 4 2 3 6 1 7 5

,´j nghyh 12.50 27.68 12.95 19.34 43.50 25.17 36.78


f³l nghyh 43.33 5.23 46.67 33.81 13.46 32.57 32.81
jithesh
² 18

$dd fhy•½¬ ¸uf ¾iy


¸uf¡f¯ uhº ghif e¤r•½u© gh/e/J/ m½g½ tÅ ¾iy

yÎd© ÄU¢ºf© 13:53:11 mD\© brí~rÈ~uhF ~


NÂa± f±È 21:19:26 m´j© ‡j±~r§~RÎ ne«tÅ ~
‡j± f±È 13:16:09 m´j© ‡j±~r§~uhF ne«tÅ c¢r©
Rθu± º©k© 25:34:20 ˜u© NÂ~RÎ~‡j± ne«tÅ ~
bríthª ÀJd© 27:45:36 ‡d« ˜r© ‡j±~FU~RÎ ne«tÅ ~
FU ÀJd© 12:15:28 ½Uth½iu ‡j±~uhF~rÈ ne«tÅ ~
rÈ º©k© 03:34:53 kf© NÂ~nfJ~N ne«tÅ ~
r§½u± flf© 22:46:51 MÁ¬a© r§~‡j±~r§ ne«tÅ brh§j ÛL
uhF f±È 21:48:53 m´j© ‡j±~r§~RÎ tÎu© ~
nfJ ×d© 21:48:53 nut½ FU~‡j±~NÂ tÎu© ~
ˆnud´ Jyh© 16:59:12 Rth½ RÎ~uhF~RÎ ne«tÅ ~
be¨o™± ÄU¢ºf© 20:25:43 nf¤il brí~‡j±~RÎ ne«tÅ ~
‡„¤nlh f±È 20:39:43 m´j© ‡j±~r§~RÎ ne«tÅ ~

m½«³l uhºæ f±È 15:20:36

¸U³z•«•½ ght r§½¨‡

ght© ght r§½ gh/e/J/ m½g½ ght Ä´j¨‡

I. ÄU¢ºf© 13:42:35 k¡~rÈ~uh 223:42:35 ~ 252:38:


II. jDR 12:38:37 FU~nf~‡j 252:38: ~ 282:55:
III. kfu© 12:55:07 rÈ~r§~uh 282:55: ~ 315:02:
IV. F©g© 15:02:15 rÈ~uh~nf 315:02: ~ 347:14:
V. ×d© 17:14:01 FU~‡j~‡j 347:14: ~ 16:55:
VI. nk\© 16:55:47 k¡~R~r§ 16:55: ~ 43:42:
VII. Â\g© 13:42:35 R~r§~uh 43:42: ~ 72:38:
VIII. ÀJd© 12:38:37 ‡j~uh~‡j 72:38: ~ 102:55:
IX. flf© 12:55:07 r§~rÈ~uh 102:55: ~ 135:02:
X. º©k© 15:02:15 u~R~R 135:02: ~ 167:14:
XI. f±È 17:14:01 ‡j~r§~rÈ 167:14: ~ 196:55:
XII. Jyh© 16:55:47 R~uh~R 196:55: ~ 223 42:35
jithesh
² 19

ght ¸uf fhuf«f¯


ght fhuf«fƱ gy©

ght© ÀœftYthd tYthd ÀjkhdJ gyädkhd

I. ~ ~ brí ~
II. ~ ~ FU brí
III. ~ ~ rÈ ~
IV. ~ ~ rÈ ~
V. ~ ~ FU nfJ brí
VI. ~ ~ brí ~
VII. ~ RÎ FU brí
VIII. ~ ~ ‡j± brí r§ nfJ
IX. ~ r§ NÂ ‡j± rÈ uhF ~
X. ~ RÎ NÂ ‡j± r§ nfJ
XI. ~ ~ NÂ ‡j± uhF r§ nfJ
XII. ~ RÎ ~ ~

ght fhuf«f¯

ght© m/ M/ ,/ </

I. brí ~ ~ ~
~
II. FU ~ brí
III. rÈ ~ ~ ~
IV. rÈ ~ ~ ~
V. FU nfJ brí ~
VI. brí ~ ~ ~
VII. RÎ FU RÎ brí
VIII. ‡j± brí r§ nfJ ~
IX. r§ rÈ r§ NÂ ‡j± uhF NÂ ‡j± uhF
X. NÂ ‡j± RÎ ~ RÎ r§ nfJ
XI. ‡j± NÂ uhF r§ nfJ ~
XII. RÎ ~ RÎ ~

m¤ltiz m/ ght m½g½ M/ght•½¬ ,U¨gt«f¯ ,/ ght m½g½œFÂa e¤r•½u¡fƬ ¾±w


jithesh
² 20

¸uf¡f¯ FÇœF© ght¡f¯

¸uf¡f¯ ÀœftYthd tYthd ÀjkhdJ gyädkhd


NÂ - - 9 10 11 -
‡j± - - 8 9 10 11 -
RÎ - 7 10 12 - -
brí - - 168 257
FU - - 257 -
rÈ - - 349 -
r§ - 9 - 8 10 11
uhF - - 9 11 -
nfJ - - 5 8 10 11

Jiza½g½ fhuf«f¯

ght© Jiza½g½ ÀœftYthd tYthd ÀjkhdJ gyädkhd

I. uhF - - 9 11 -
II. ‡j± - - 8 9 10 11 -
III. uhF - - 9 11 -
IV. nfJ - - 5 8 10 11
V. ‡j± - - 8 9 10 11 -
VI. r§ - 9 - 8 10 11
-
VII. uhF - - 9 11
VIII. ‡j± - - 8 9 10 11 -
IX. uhF - - 9 11 -
X. RÎ - 7 10 12 - -
XI. rÈ - - 349 -
XII. RÎ - 7 10 12 - -
jithesh
² 21

nf/¿/ yœ¸d rœfu© nf/¿/ght©


9 7
nfJ FU nfJ
8
10 6

bríthª brí
FU

r§½u± rÈ r§

11 5

ˆnud´ ˆnu

Rθu± ‡j±
rÈ RÎ

NÂa± yÎd© NÂ uhF yÎd©


‡j± uhF be¨o™± ‡„ be¨
12 4
‡„¤nlh 2
1 3

MS© ¸uf¡f¯ m½«³l uhº f±È 15:20:36

½d m½g½ rÈ nf/¿/ madh©r© 23:26:60

yœ¸d ght m½g½ bríthª ¿w§jnghJ Ä©nrh•j ‡j±æ 9 tUl¡f¯


jir ,U¨‡ 2 khj¡f¯ 13 eh¤f¯
yœ¸d e¤r•½u m½g½ rÈ
yœ¸d Jiz m½g½ uhF
r§½u uhº m½g½ r§½u±
r§½u e¤r•½u m½g½ ‡j±
r§½u Jiz m½g½ r§½u±
jithesh
² 22

b$ÀÈ yœfd© m¬yJ ´‡¤nlh


yÎd© uhº

b$±k yœfd© æ ÄU¢ºf©


bjuœf± yœfd© (I½f콬) æ ×d©
bjuœf± yœfd© (gÂÄÂì½ ½uhah) æ F©g©
bjuœf± yœfd© (nrh©ehì) æ Â\g©
eth©´ yœfd© (I½f콬) æ ÄU¢ºf©
eth©´ yœfd© (¸U³zh À³uh) æ º©k©
Mnuh« yœfd© (I½f콬) æ kfu©
Mnuh« yœfd© (¾g§jidÁ¬) æ kfu©
c¨gjh yœfd© (I½f콬) æ ÀJd©
c¨gjh yœfd© (¾g§jidÁ¬) æ ÀJd©
´th©\h yœfd© æ ÄU¢ºf©
fhuf©\h yœfd© æ ÀJd©
ghfh yœfd© æ ÀJd©
nQhuh yœfd© (I½f콬) æ F©g©
nQhuh yœfd© (Ä«ìjfhÂœfh) æ ÀJd©
nQhuh yœfd© (!tht¨) æ ÀJd©
ght yœfd© æ jDR
f¤ofh yœfd© æ flf©
r¨gjh f¤ofh yœfd© æ nk\©
Ma« yœfd© æ F©g©
t«zjh yœfd© æ Jyh©
_ yœfd© æ nk\©
,§J yœfd© æ º©k©
jhuh yœfd© æ nk\©
e¤rì½uh yœfd© æ nk\©
½ía yœfd© æ Â\g©
½Â¨ut± yœfd© æ Jyh©
´‡¤nlh nahf yœfd© æ º©k©
jithesh
² 23

b$ÀÈ yœfdh F¥oÃ


b$±k yœfd© •uœf± I½f•½¬ b$ÀÈ yœfdh F¥oÃ
12 1 2 3 12 1 2 3 12 1 2 3
nf k¡ y¡ r§ R u uh r§ nf rÈ R
FU

11 4 11 4 11 4
r§ k¡ y¡

10 5 10 5 10 5
R rÈ ‡j rÈ ‡j

9 8 7 6 9 8 7 6 9 8 7 6
y¡ u ‡j nf FU k¡ FU u uh
uh

•uœf± nrhkeh• eth¡´ I½f•½¬ eth¡´ ¸U³zh À³uh


12 1 2 3 12 1 2 3 12 1 2 3
y¡ ‡j rÈ k¡ u uh FU R ‡j

11 4 11 4 11 4
u uh u uh

10 5 10 5 10 5
‡j FU FU r§ y¡
nf

9 8 7 6 9 8 7 6 9 8 7 6
R rÈ r§ k¡ y¡ R r§ nf rÈ k¡
nf

Mnuh« yœfd© (I½f콬) ctgj yœfd© fhuœQ±´ yœfd©


12 1 2 3 12 1 2 3 12 1 2 3
nf k¡ nf y¡ ‡j rÈ y¡
FU k¡ k¡

11 4 11 4 11 4
r§ r§ u uh

10 5 10 5 10 5
y¡ R rÈ R rÈ FU r§
nf

9 8 7 6 9 8 7 6 9 8 7 6
u ‡j u ‡j R
uh uh
jithesh
² 24

b$ÀÈ ´‡¤nlh

´‡nlh bga« ´‡nlh


Ö$h ´‡¤nlh (¿uhj±) ÀJd© 07:08:54
Ö$h ´‡¤nlh Jizahd 1 nk\© 29:09:13
Ö$h ´‡¤nlh Jizahd 2 jDR 18:47:05
nr•½u ´‡¤nlh ¿uhj± f±È 15:33:11
nr•½u ´‡¤nlh Jizahd 1 kfu© 02:47:54
nr•½u ´‡¤nlh Jizahd 2 ÄU¢ºf© 01:10:32

b$ÀÈ fhbuœ

¸uf¡f¯ m³l rhuh r¨j rhuh r¨j ´Ô« r¨j ght

NÂa± kh•U kh•U M•kh


‡j± ¿•U r§jh± mk•½ah
Rθu± mk•½ah mk•½ah jhuh jhuh
bríthª M•kh M•kh gh•U M•kh nQ±½
FU r§jh± nQ±½ r§jh± mk•½ah r§jh±
rÈ jhuh jhuh nQ±½ gh•U kh•U
r§½u± gh•U gh•U kh•U
uhF nQ±½

b$ÀÈ gh«it

¸uf¡f¯ K±‡wkhf c¯s njh°w© gœf th¤lhd njh°w©


nk\© ÄU¢ºf© ~ yÎd© º©k©~F©g©
Â\g© Jyh© flf©~kfu©
ÀJd© ~ k¡ ~ FU jDR f±È~×d©
flf© ~ r§ F©g© Â\g©~ÄU¢ºf©
º©k© ~ R ~ rÈ kfu© nk\©~Jyh©
f±È ~ u ~ ‡j ~ ×d© ~ nfJ ÀJd©~jDR
Jyh© Â\g© º©k©~F©g©
ÄU¢ºf© ~ y¡ nk\© flf©~kfu©
jDR ÀJd© ~ brí ~ FU f±È~×d©
kfu© º©k© ~ RÎ ~ rÈ Â\g©~ÄU¢ºf©
F©g© flf© ~ r§ nk\©~Jyh©
×d© ~ nf f±È ~ N ~ ‡j± ~ uhF ÀJd©~jDR
jithesh
² 25

Ä©nrh•j jir (kfh jir)

‡j± 17 tUl¡f¯ nfJ 7 tUl¡f¯ Rθu± 20 tUl¡f¯


,U§J 22/12/1969 ,U§J 22/12/1986 ,U§J 22/12/1993
tiu 22/12/1986 tiu 22/12/1993 tiu 22/12/2013
‡j± 22/12/1969 nfJ 22/12/1986 Rθu± 22/12/1993
nfJ 19/05/1972 Rθu± 20/05/1987 NÂa± 22/04/1997
Rθu± 16/05/1973 NÂa± 20/07/1988 r§½u± 22/04/1998
NÂa± 15/03/1976 r§½u± 24/11/1988 bríthª 22/12/1999
r§½u± 20/01/1977 bríthª 26/06/1989 uhF 21/02/2001
bríthª 21/06/1978 uhF 22/11/1989 FU 21/02/2004
uhF 18/06/1979 FU 10/12/1990 rÈ 22/10/2006
FU 05/01/1982 rÈ 16/11/1991 ‡j± 22/12/2009
rÈ 12/04/1984 ‡j± 25/12/1992 nfJ 22/10/2012

NÂa± 6 tUl¡f¯ r§½u± 10 tUl¡f¯ bríthª 7 tUl¡f¯


,U§J 22/12/2013 ,U§J 22/12/2019 ,U§J 22/12/2029
tiu 22/12/2019 tiu 22/12/2029 tiu 22/12/2036
NÂa± 22/12/2013 r§½u± 22/12/2019 bríthª 22/12/2029
r§½u± 10/04/2014 bríthª 21/10/2020 uhF 20/05/2030
bríthª 10/10/2014 uhF 22/05/2021 FU 07/06/2031
uhF 15/02/2015 FU 21/11/2022 rÈ 13/05/2032
FU 09/01/2016 rÈ 21/03/2024 ‡j± 22/06/2033
rÈ 28/10/2016 ‡j± 21/10/2025 nfJ 19/06/2034
‡j± 10/10/2017 nfJ 22/03/2027 Rθu± 15/11/2034
nfJ 16/08/2018 Rθu± 21/10/2027 NÂa± 15/01/2036
Rθu± 22/12/2018 NÂa± 21/06/2029 r§½u± 22/05/2036

uhF 18 tUl¡f¯ FU 16 tUl¡f¯ rÈ 19 tUl¡f¯


,U§J 22/12/2036 ,U§J 22/12/2054 ,U§J 22/12/2070
tiu 22/12/2054 tiu 22/12/2070 tiu 22/12/2089
uhF 22/12/2036 FU 22/12/2054 rÈ 22/12/2070
FU 03/09/2039 rÈ 08/02/2057 ‡j± 25/12/2073
rÈ 27/01/2042 ‡j± 22/08/2059 nfJ 02/09/2076
‡j± 03/12/2044 nfJ 28/11/2061 Rθu± 12/10/2077
nfJ 22/06/2047 Rθu± 03/11/2062 NÂa± 12/12/2080
Rθu± 10/07/2048 NÂa± 05/07/2065 r§½u± 24/11/2081
NÂa± 10/07/2051 r§½u± 23/04/2066 bríthª 25/06/2083
r§½u± 03/06/2052 bríthª 23/08/2067 uhF 03/08/2084
bríthª 02/12/2053 uhF 29/07/2068 FU 10/06/2087
jithesh
² 26

c¤¿Â‰

NÂa± r§½u± bríthª


,U§J 22/12/2013 ,U§J 10/04/2014 ,U§J 10/10/2014
tiu 10/04/2014 tiu 10/10/2014 tiu 15/02/2015

NÂa± 22/12/2013 r§½u± 10/04/2014 bríthª 10/10/2014


r§½u± 27/12/2013 bríthª 25/04/2014 uhF 17/10/2014
bríthª 05/01/2014 uhF 06/05/2014 FU 05/11/2014
uhF 12/01/2014 FU 02/06/2014 rÈ 23/11/2014
FU 28/01/2014 rÈ 27/06/2014 ‡j± 13/12/2014
rÈ 12/02/2014 ‡j± 26/07/2014 nfJ 31/12/2014
‡j± 01/03/2014 nfJ 21/08/2014 Rθu± 07/01/2015
nfJ 17/03/2014 Rθu± 31/08/2014 NÂa± 29/01/2015
Rθu± 23/03/2014 NÂa± 01/10/2014 r§½u± 04/02/2015

uhF FU rÈ
,U§J 15/02/2015 ,U§J 09/01/2016 ,U§J 28/10/2016
tiu 09/01/2016 tiu 28/10/2016 tiu 10/10/2017

uhF 15/02/2015 FU 09/01/2016 rÈ 28/10/2016


FU 05/04/2015 rÈ 17/02/2016 ‡j± 22/12/2016
rÈ 19/05/2015 ‡j± 04/04/2016 nfJ 09/02/2017
‡j± 10/07/2015 nfJ 15/05/2016 Rθu± 01/03/2017
nfJ 25/08/2015 Rθu± 01/06/2016 NÂa± 28/04/2017
Rθu± 14/09/2015 NÂa± 20/07/2016 r§½u± 15/05/2017
NÂa± 07/11/2015 r§½u± 03/08/2016 bríthª 13/06/2017
r§½u± 24/11/2015 bríthª 28/08/2016 uhF 03/07/2017
bríthª 21/12/2015 uhF 14/09/2016 FU 24/08/2017

‡j± nfJ Rθu±


,U§J 10/10/2017 ,U§J 16/08/2018 ,U§J 22/12/2018
tiu 16/08/2018 tiu 22/12/2018 tiu 22/12/2019

‡j± 10/10/2017 nfJ 16/08/2018 Rθu± 22/12/2018


nfJ 23/11/2017 Rθu± 24/08/2018 NÂa± 21/02/2019
Rθu± 11/12/2017 NÂa± 14/09/2018 r§½u± 11/03/2019
NÂa± 31/01/2018 r§½u± 20/09/2018 bríthª 10/04/2019
r§½u± 16/02/2018 bríthª 01/10/2018 uhF 02/05/2019
bríthª 14/03/2018 uhF 08/10/2018 FU 26/06/2019
uhF 01/04/2018 FU 28/10/2018 rÈ 13/08/2019
FU 18/05/2018 rÈ 14/11/2018 ‡j± 10/10/2019
rÈ 28/06/2018 ‡j± 04/12/2018 nfJ 01/12/2019
jithesh
² 27

½Âgh¸ jir
‡j± nfJ Rθu±
,U§J 08/10/1977 ,U§J 27/11/1983 ,U§J 27/07/1988
tiu 27/11/1983 tiu 27/07/1988 tiu 26/11/2001

‡j± 07/03/1974 nfJ 06/03/1984 Rθu± 16/10/1990


nfJ 03/11/1974 Rθu± 15/12/1984 NÂa± 17/06/1991
Rθu± 23/09/1976 NÂa± 10/03/1985 r§½u± 27/07/1992
NÂa± 18/04/1977 r§½u± 30/07/1985 bríthª 07/05/1993
r§½u± 29/03/1978 bríthª 06/11/1985 uhF 08/05/1995
bríthª 25/11/1978 uhF 20/07/1986 FU 15/02/1997
uhF 07/08/1980 FU 04/03/1987 rÈ 28/03/1999
FU 10/02/1982 rÈ 29/11/1987 ‡j± 15/02/2001
rÈ 27/11/1983 ‡j± 27/07/1988 nfJ 26/11/2001

NÂa± r§½u± bríthª


,U§J 26/11/2001 ,U§J 26/11/2005 ,U§J 27/07/2012
tiu 26/11/2005 tiu 27/07/2012 tiu 27/03/2017

NÂa± 07/02/2002 r§½u± 16/06/2006 bríthª 04/11/2012


r§½u± 09/06/2002 bríthª 05/11/2006 uhF 18/07/2013
bríthª 02/09/2002 uhF 05/11/2007 FU 02/03/2014
uhF 09/04/2003 FU 25/09/2008 rÈ 27/11/2014
FU 21/10/2003 rÈ 16/10/2009 ‡j± 26/07/2015
rÈ 08/06/2004 ‡j± 26/09/2010 nfJ 02/11/2015
‡j± 01/01/2005 nfJ 15/02/2011 Rθu± 12/08/2016
nfJ 27/03/2005 Rθu± 27/03/2012 NÂa± 05/11/2016
Rθu± 26/11/2005 NÂa± 27/07/2012 r§½u± 27/03/2017

uhF FU rÈ
,U§J 27/03/2017 ,U§J 27/03/2029 ,U§J 26/11/2039
tiu 27/03/2029 tiu 26/11/2039 tiu 26/07/2052

uhF 13/01/2019 FU 29/08/2030 rÈ 27/11/2041


FU 19/08/2020 rÈ 07/05/2032 ‡j± 13/09/2043
rÈ 14/07/2022 ‡j± 10/11/2033 nfJ 09/06/2044
‡j± 26/03/2024 nfJ 25/06/2034 Rθu± 20/07/2046
nfJ 07/12/2024 Rθu± 04/04/2036 NÂa± 08/03/2047
Rθu± 08/12/2026 NÂa± 16/10/2036 r§½u± 28/03/2048
NÂa± 15/07/2027 r§½u± 06/09/2037 bríthª 23/12/2048
r§½u± 14/07/2028 bríthª 21/04/2038 uhF 17/11/2050
bríthª 27/03/2029 uhF 26/11/2039 FU 26/07/2052
jithesh
² 28

\¤ ½Â©r jir \¤ ½Â©r jir


jir m½g½ fhy© Ko‰ m½g½ fhy© Ko‰
¿uk bríthª 4 tUl© 08/12/1979 Rθu± 7 tUl© 23/07/1981

g•½Âf ‡j± 5 tUl© 07/12/1984 uhF 8 tUl© 23/07/1989

c¬f rÈ 6 tUl© 08/12/1990 r§½u± 1 tUl© 23/07/1990

º•j Rθu± 7 tUl© 08/12/1997 NÂa± 2 tUl© 22/07/1992

r¡fl uhF 8 tUl© 08/12/2005 FU 3 tUl© 23/07/1995

k¡fs r§½u± 1 tUl© 08/12/2006 bríthª 4 tUl© 23/07/1999

¿¡fs NÂa± 2 tUl© 07/12/2008 ‡j± 5 tUl© 22/07/2004

j±a FU 3 tUl© 08/12/2011 rÈ 6 tUl© 23/07/2010

¿uk bríthª 4 tUl© 08/12/2015 Rθu± 7 tUl© 23/07/2017

g•½Âf ‡j± 5 tUl© 07/12/2020 uhF 8 tUl© 23/07/2025

c¬f rÈ 6 tUl© 08/12/2026 r§½u± 1 tUl© 23/07/2026

º•j Rθu± 7 tUl© 08/12/2033 NÂa± 2 tUl© 22/07/2028

r¡fl uhF 8 tUl© 08/12/2041 FU 3 tUl© 23/07/2031

k¡fs r§½u± 1 tUl© 08/12/2042 bríthª 4 tUl© 23/07/2035

¿¡fs NÂa± 2 tUl© 07/12/2044 ‡j± 5 tUl© 22/07/2040

j±a FU 3 tUl© 08/12/2047 rÈ 6 tUl© 23/07/2046

jrh ehj ¸uf¡fƱ tÂirˆ© mitfƱ jrh fhy¡fS© bkh•jkhd fhy¢ rÎfuK© (36
tUl¡f¯) nah¸È k°W© \¤½Â©r jrh KiwÎF© bghJthdnj Mdh¬ ,§j ,u¥L jir
KiwfÆY© Mu©g jir ntWgL¸wJ/

guhru± T°W¨go $ddkhdJ gfì NÂa nQhiuÁyhtJ m¬yJ ,uĬ r§½u


XiuÁyhtJ V°gLkhdh¬ \¤ ½Â©r jir KiwiaÎ fil¿oÎf nt¥L©/

,§j bfh¯ifÎF¢ r°W Ätukhf nt¥LkhÁ± $dd© ,uĬ NÂa XiuÁyhtJ m¬yJ
gfì r§½u XiuÁyhtJ V°gLkhÁ± nah¸È jrhKiw ¾¢rakhf mDrÂÎf¨glnt¥L©/
jithesh
² 29

¸uf nahf¡f¯

jkhUf nahf©
•±W ghf¡f¯ c¯s th®œifÁ¬ Kj¬ ghf© Àf c±djkhf ,UœF©/ k•½a ghf•½¬ (24
taJ Kj¬ 45 taJ tiu) r§j«¨g N®¾iyÁ± kh°w•jh¬ K±nd°w•½¬ jilf¯
V°gL©/ $hjf•½¬ ntW mDTykhd nahf¡f¯ ,U§jh¬. ,§j nahf•½± Äis‰f¯
khWgL©/

ÄgÙj uh$ nahf©


,J xU Rg nahf©/ th®œifÁ¬ tU© r§j«¨g¡fis¨ ga±gL•½. c¡f¯ jÈ•
½wikÁdh¬ mgÂÄjkhf K±ndWÛ«f¯/ e¬y mljœ T«ikˆ©. ½wD©. e¬y
btFk½fis¨ bg°W• jU©/ gy tÅfÆY© br¬t¡f¯ t§jil§jhY©. th®œifÁ¬
Õ¡f¯ njL© ¾©k½ ,¬yhk¬ nghF©/

‡j M½•a nahf©
Rg nahf©/ ,§j nahf•½dh¬ e¬y ‡•½ T«ikˆ©. e¬y f¬Äia mila cj‰©/ bjhŬ
mlj ºuk© ,¬yhknyna t§jilˆ©/

Ä•ah nahf©
e¬y ca«jukhd f¬Äia mila ,J xU Rg nahf©/ TÂa mlj©. e¬y "hgf
rœ½iaˆ© mÆ•J vijˆ© vƽ¬ ¸uÌ•Jœ bfh¯sœ Toa M°wiy mÆœF©/ fodkhd
ºœf¬fis• Ô«œfœ Toa M°wY©. e¬y ºw§j tÅ Kiwfisˆ© mÆœfœ Toat«/

FUk¡fs nahf©
,J xU Rg nahf© ‡fG© e±k½¨igˆ© V°gL•J©/ gU•j rÙuK©. tÑfukhd cl¬thF©.
bgÂa FL©gK© ,UœF©/ xU ¾«thf•½± jiyik¨ bghW¨ig V°W. gy tÅfÆY©
tUkhd© V°gL©/ ÀF§j e¥g«fSl± Ml©gukhf¢ bry‰ brªJ k¸®¢ºˆl±
th®Û«f¯/

y¶À nahf©
,J xU Àf m°‡jkhd Rg nahf©/ xU ºw§j FL©g•½¬. brh•Jœfis¨ bg°wt« Mt«/
f¬Ä. e¬y Fzh½ra¡fS© bg°W. e¬y k½¨igˆ© bgWÛ«/ c¡f¯ ¾«thf• ½wik
c¡fSœF e¬y ¾iyikia• j§J brGikahd th®œif th®Û«f¯/

×uh½ nahf©
,§j mRg nahf•½¬ ¿w§jt«f¯ ÀF§j cz«¢º tr¨glœToat«fshf‰©. nfhg¨glœ
Toat«fshf‰©. ,isat«f¯ ,¬yhkY©. FH¨g¡fis ÄisÄœfœToa c¡f¯
brªiffshY© k°wt«fis tU•jkila¢ brªÛ«f¯/ c¡f¯ kndhgy•jh¬. nt¥l¨
glhj Fz¡fis• jÄ«œf nt¥L©/

F¬gh©ry nahf©
,§j nahf© fy§j Äis‰fis mÆœF©/ FL©g•½¬ fyf¡fS©. kdœfr¨‡. ntWghLf¯.
kidĈlD©. cwÄd«fÆlK© Àf‰© nrhfkhd Äis‰fis bfhLœF©/ FL©g•ij
ĤL ¿Â§J. btF J}u© br±W Õ¥l eh¯ thH nt¥otU©/
jithesh
² 30

Àjkhd uh$ nahf©


,J r°W Fiw§j gyK¯s uh$ nahf©/ murh¡f•½nyh m¬yJ jÈah« ¾Wtd•½nyh e¬y
gjÄia mÆœF©/ c¡fSila caÂa Fz¡fSœF Õ¡f¯ bgÂJ© k½œf¨gLÛ«f¯/

c•jk ¸uf nahf©


,§j nahf© e¬y bgÂa Û¤ilœ bfhL•J th®œifia¢ Rfkila¢ brªˆ©/

g§J ˜²a nahf©


,J Rg nahf•½¬ ¿w§j Õ¡f¯ c¡fSila Àf¨ bgÂa rhjidfSœfhf. g§JœfshY©
e¥g«fshY© ngh°w¨gLÛ«f¯
jithesh
² 30

¸uf¨ gh«itÁ± gy±f¯

NÂa± 45 o¸Â gh«it rÈ


FL©g th®œifÁ¬ ¿u¢ºidfis r§½œf ne¤lhY©. m•t¨bghGJ tU© f³l¡f¯
Ô«œf ToaitahF©/ ahÂlÀU§J© cjÄf¯ ,¬yhjjh¬ jh®§j kndh ¾iyˆ©
v½«kiwahd v¥z¡fS© cUthF©/ ,§j f³lkhd N®¾iyÁY© Tl c¡f¯
FÇœnfh¯fisˆ©. Ra kÂahijˆ© ĤLœ bfhLœf kh¤O«f¯/ cl¬ ey•½¬ ftd©
njit/

NÂa± 60 o¸Â gh«it r§½u±


e¬y cl¬ Mnuhœa© Ô«œf jÂrd©. r•f th®Ädh¬ yhgK©. bg¥fÆdh¬ e±ikˆ©
bg°W brh§j. r•f. th®œifˆ© nk©g¤L Äs¡F©/

NÂa± nr«Îif uhF


mik½ahd N®¾iyÁ¬. k¸®¢ºahd jd tu‰©. Rfkhd kzth®œifˆ©. rKjha•½¬
e¬y k½¨‡© ¸ilœF©/

NÂa± 60 o¸Â gh«it be¨o™±


M±×f. bjªÛf• JiwÁ¬ eh¤l© c¯stuhf‰©. kd ¾iw‰lD© r§njh\khf‰©.
th®œifia el•JÛ«f¯/ ,ir. fÄijÁ¬ eh¤l© c¯stuhf‰© FǨghf e¥g«fS©.
cwÄd«fS© nr«§J. j«k fhÂa¡f¯ brªt½dh¬ t§J nrU©/

NÂa± nr«Îif ‡„¤nlh


Àf m½f cz«¢ºtr¨glœToatU©. rka•½°F V°wh«¨ nghy khW© Fzh½raK©. Ôuhj
ºœf¬fis• Ô«¨gtU© M±×f m¬yJ cyf th®œifÁ¬ c¯s ca«§j m§j´J¯s
xUt± cjÄ ¸ilœF©/

‡j± 90 o¸Â gh«it FU


ne«kiwahd v¥z•Jl± th®Û«f¯/ Äahghu•½¬ c¡f¯ bra¬½wD©. º§jid. k°W©
º§jidfis bjÆthf btƨgL•JgtU©. ½¤lÀ¤L bra¬gL© j±ik bt°Çthª‡œF
cWJiz brªˆ©/

Rθu± 60 o¸Â gh«it bríthª


,§j¨ gh«itÁdh¬ xU mrh•½akhd ijÂaK© J¼¢ryhd ‡½a f¥L¿o¨‡fS©
rh•½akhF©/ ½wikfis btƨgL•½ ‡½a f¥L¿o¨‡fSœF Cœf© mÆ•J ¿ufhºœf¢
brªˆ©/ nkY© gztr½ e±whf ,UœF©/ c°wh« cwÄd«fÆlK©. e¥g«fÆlK©
RKfkhd cw‰ V°gL©/ bg¥fÆl© e¬y k½¨‡© kÂahijˆ© ¸ilœF©/

Rθu± 30 o¸Â gh«it r§½u±


caÂa ÄUJfS© bgaU© ‡fG© bg°W vtU© mila Koahj c¢ºÁ¬ ,U¨Ö«f¯/
c¡fÆl© m±ghf c¯st«fÆl© m±ghf‰©. cjÄfS© brªÛ«f¯/ k°wt«fÆl©
c¡f¯ e¬y cw‰ e±ikia• jU©/

rÈ 45 o¸Â gh«it uhF


,§j ¸uf ¾iy c¡fis jȨgL•j¨g¤l cz«it mÆœF©/ c¡f¯ jtWfis v¥¼
tU§Jgtuhf‰© ,U¨Ö«f¯/ mjdh¬ ne«kiwahd v¥z© njit/
jithesh
² 31

rÈ 45 o¸Â gh«it ‡„¤nlh


,§j ¸uf ¾iy gz¨g°whœ Fiwia m½fÂœF© bry‰fis Fiw¨gJ ey©/ ºy
neu¡fƬ mila Koahj ,y¤ºa¡fshf ,Uœfœ TL©/ mij ifĤL eilKiwœF
x•J tU© mila Koˆ© y¤ºa¡fshf ¾id¨gJ ey©/

r§½u± 60 o¸Â gh«it uhF


cz«¢º¨ ˜«t th®œifˆ©. bghJ th®œifˆ©. gh½œf¨g¤L. jh®§j cz«‰fSl±
fhz¨gLÛ«f¯/

r§½u± ½Ânfhz© be¨o™±


k°wt«fƱ cz«¢ºfis k½•J©. bjªtrœ½fisˆ©. g¬ntW Rthuºakhd
mDgt¡fisˆ© bg°wtuht«/

r§½u± 60 o¸Â gh«it ‡„¤nlh


e¥g«fÆlK©. ¿Âakhdt«fÆlK© RKfkhd cwit ts«¨Ö«f¯/ ÀF§j
cz«¢ºtr¨glœToa Õ¡f¯. M±k gy•½dh¬ bra¬gL© JiwÁ¬ <LgLÛ«f¯/
tr½ahd FL©g k°W© jd th®œifˆ© mikˆ©/

nfJ ½Ânfhz© be¨o™±


,ir. fiy•JiwÁ¬ M«tK©. m½f bghW¨‡f¯ c¯s M®kd•j•Jt© ngh±w JiwfƬ
M«tK©. ºw§j kndhgyK©. bghWikˆ© c¥L/

nfJ 180 o¸Â gh«it ‡„¤nlh


mik½ia ÄU©‡© Õ¡f¯ fyf¡fis ÄisĨ֫f¯/ ºy neu¡fƬ Àf‰©
mlj¨˜«tkhd bra¬fƬ <Lg¤L r brªa neÂL©/

be¨o™± 60 o¸Â gh«it ‡„¤nlh


ntjh§j. kndhj•Jt¡fƬ e¬y nj«¢º mil§J. ºy neu¡fƬ f³lkhd ¾iyia
r§½œfœ TL©/ mjdh¬ c¡f¯ kndhijÂa•ij ca«•j nt¥L©/
jithesh
² 31

v½«fhy gy±f¯

FǨ¿l•jÎf Fzh½ra¡f¯
ft«¢ºˆ©. fUiz c¯sK©. jhuhs kdK© c¯st«/ rêf•½¬ e°bgaU©. fiyÁ¬
ÀF§j M«tK©. bt°Çˆ©. ÀF§j e¥g«fis¨ bg°W. nkhf•½¬ eh¤l© bfh¥L. j±id
my¡f•Jœ bfh¯t½¬ Àf‰© M«t© bfh¯Û«f¯/

TÂa mlj©. ½wikahd f°gid tsK©. ¿uahz¡fƬ eh¤lK©. go¨g½¬ ÄU¨gK©


c¯stuht«/ ngdhı Jiz bfh¥L bghU¯ <¤LÛ«f¯/ g•½Âœifahsuhfnth. m¬yJ.
fij MºÂauhfnth. vG•jhsuhfnth ½f®Û«f¯/ vijˆ© fLikahf Äk«º¨gjh¬
c¡fis¨ g°Ç kœfÆl•½¬ ,u¥L Äjkhd v¥z¡f¯ ,UœF©/ c¡f¯ vG•Jœf¯ •y©
Äthj¡fis cUthœFÛ«f¯/ fhj¬. ¿uahz©. k°W© rhfr•½¬ M«tK¯st«/

˜nfhs Muhª¢ºˆ© ‡uhjz k§½u rh´½u¡fƬ M®§j ÄU¨gK© bfh¥L. kœfÆl©


¿ugy© mil§J. e°bgaiuˆ©. gzK© bgWÛ«f¯/ k°W© btÆ ehLfƬ ¿uahz©
nk°bfh¥L bjhiyJ}u kœfÆlÀU§J e±ikˆ© bgWÛ«f¯/ ca«jukhd. Äiy
k½¨‡¯s bghU¯fis V°Wk½ brªJ bgU© bghUis milÛ«f¯/

‡•½ T«ikia¨ g°Ça Ätu¡f¯


v¥z¡fis moœfo kh°WgtU© v¨bghGJ© ½Ât½¬ M«tK©. fUiz.
f°gidts©. k°W© fhj¬ v¥z© bfh¥ltuhfœ fhz¨gLÛ«f¯/ ca«§j
y¤ºa¡fS©. r•f th®œifÁ¬ M«tK© bfh¥L ne«•½ahd nghœF¯stuhfœ
fhz¨gLÛ«f¯/

cl°TW g°Ça Ätu¡f¯


c¡f¯ $hjf•½±go cU¥ilahd KfK©. rij¨g°whd cl¬ thF©. gu§j kh«‡©.
mf¥l be°Çˆ©. mirˆ© f±d¡fS©. kh¾wkhd f¥fS© cilatuhÛ«f¯/
F¤ilahd iffS©. Mo mir§J ºuk¨g¤L el¨gt« ngh¬ fhz¨gLÛ«f¯/

bghJthd cl¬ ey©


,§j uhº. Ï® KFF• j¥L¨ gF½ˆ©. eu©‡ ¸¤È. ,u•jœ FHhªf¯ ,t°iw f¤L¨gL•J©/
,§j cl¬ ghf¡f¯ gh½œf¨glœ TL©/ fLikahd bjhl«§j KJF tà V°gL©/
ºWÕuf©. njh¬ Äah½fS© V°gL©/

thœFthj¡fS©. kdœ fr¨‡fS©. kd¨ gSit m½fkhœF©. mjdh¬ mij• jÄ«•J.


mik½ahf ,Uœf nt¥L©/ ½dK© njf¨ gÁ°ºˆ©. ,ir k°W© ½ahd•½Y© <Lg¤L
ºw§j gy±fis¨ bgWÛ«/ M¨¿¯. ´luhbgÂ. cUisœ ¸H¡F. ‡½dh ,itfis
c¤bfh¯s nt¥L©/c¡f¯ $±k yœd© gh½œf¨glhjjh¬ e¬y cl¬ ¾iyÁ¬
th®Û«f¯/

r§½u± gh½œf¨glhjjh¬ R°W¨‡w¢ N®¾iyÁdh¬ V°gL© Äah½f¯ V°glhJ/uhF


NÂaid¨ gh½¨gjh¬ $ynjh\©. k°W© ky¢ºœfyh¬ gh½œf¨gLÛ«f¯/nfJ NÂaid¨
gh½¨gjh¬ bt¤LœfS©. Ûœf¡fS© c¥lhF©/‡„¤nlh. c¡f¯ F¥lÃÁ¬ NÂaid¨
gh½¨gjh¬. R°W¨‡w N®¾iyfsh¬. ‡if. J}º. k°W© xÆ¢nr«œifÁdhY©.
gh½œf¨gLÛ«f¯/
jithesh
² 32

go¨‡ k°W© bjhŬ


,§j ¸uf¾iy c¯s c¡f¯ $hjf•½¬ m°‡jkhd mlj©. Àf Àf ca«§j f¬Ä• juK©
¸ilœf¢ brªˆ©/ Fiw§jJ xU KJ¾iy¨g¤l•ijahtJ cW½ahf mÆœF©/ gy
JiwfƬ <LghL©. c¡f¯ go¨¿¬ gy ju¨g¤l ghl•½¤l¡f¯ ,UœF©/ ºy
bghGJnghœfhd fhÂa¡fS© e¬y bt°Çia• jU©/

r•f th®œifÁ¬ kÂahijˆ©. k½¨‡©. c¡f¯ bt°ÇÁdh¬ ¸ilœF©/ kœf¯ Kœ¸akhd


Ä\a¡fƬ c¡f¯ nkyhd Mnyhridfis nf¤gh«f¯/

ºy nkyhd ¸uf¾iy c¡f¯ $hjf•½¬ ºy Rg nahf¡fis• jut¬yJ/ mJ Ä•ah nahf©


MF©/ ,J c¡fSœF nk°go¨ig mÆ•J f¬Ä th®œifia bt°Ç bfh¯s¢ brªˆ©/
ºy Kœ¸akhd ghl•½¤l¡fƬ c¯sh«§jœ f¬Ä• nj«¢ºÁ¬ KGik bgWÛ«f¯/ ,jdh¬
kœfsh¬ bgÂJ© k½œf¨gLt«/

,§j ºw§j Rg nahf©. e¬y f¬Äˆ©. ca«¾iy¨ g¤l¡fS© jU© KJ¾iy¨g¤lK©


bg°W MºÂa« Jiw. fzœF. m¬yJ Ätrha© ngh±w JiwfƬ M«t© bfh¯Û«f¯/

,§jœ ¸uf¾iy cÁ«fƱ ,aœf•ij¨ g°Ç mLj© M«t© V°gL•J©/ kÈj cl°TW
k°W© cl¬ r©k§jkhd ghl•ijœ f°W kU•Jt• JiwÁ¬ ºw§J Äs¡FÛ«f¯/
kU•Jtuhfnth. m¬yJ mWit¢ º¸¢ir ¾‡zuhfnth. Äs¡¸ ,jDl± kU•Jt•
bjhl«‡ila• JiwÁ¬ ºw¨‡¨ g¤lK© bg°ÇLÛ«f¯/

,§jœ ¸uf¾iy c¡fis ¿w¨¿nyna bjhÅy½guhf MœF©/ Àf‰© ntfkhf Äahghu


E&œf¡fisœ f°W. Äahghu©. m¬yJ c°g•½ brªJ yhg¡fis¨ bgWÛ«f¯/
Äahghu•½¬ ºy neu¡fƬ bjhª‰ V°gL© bghGJ ÀF§j f¤L¨ghlhf ,Uœf nt¥L©/
MdhY© bgU©ghyhd neu•½¬ e¬y Äahghu•ijna brªÛ«f¯/

br¬t© k°W© gu©giu¢ brh•J


FL©g¢ brh•Jœf¯ ¾iyik Mu©gœ fhy•½¬ Rkhuhf ,U§jhY©. ½Ukz•½°F¨ ¿wF
nk±ikˆ© bg°W ¿J«uh²Éj brh•Jœf¯ bg¥f¯ •ykhfœ ¸ilœF©/ br¬t¢
Ñkh¤ofÆlÀU§J Mju‰©. msthd FL©g•½¬. ahtU© k°wt«fÆl© kd© ÄU©¿¨
gHF© Rght© c¯st« Mt«/ c¡f¯ kidÄ. nfÆœiff¯. eif. Mguz¡f¯
Äiyk½¨‡¯s bghU¯f¯. ×J m½f Mirœ bfh¥L Ml©gukhf¢ brytŨgh¯/

g½bdh±wh© m½g½ brh§j ,l•½¬ ,U¨gJ Àf¢ ºw§j ghœ¸akhF©/ c¡f¯ th®œifÁ¬
y¤ºa¡fis mil§J. Mirfis Xus‰¨ ˜«•½ brªJ. T¤L• bjhÅiy• jÄ«•J. FL©g
th®œifÁ¬ <LgLÛ«f¯/ FǨghf c¡fƬ xU FH§ij tU§j• jœf bra¬fƬ
<LgL©/ kidÄ Ml©gukhf¢ bry‰f¯ brªgtshf‰© ,U¨gh¯/

t©rhtÆ brh•JœfSœF ,J xU V°w ¸uf¾iy m¬y/ e¥g«fSl± gifikˆ©


cw‰fƬ Ñ«Fiy‰© Ml©gukhf¢ bry‰ brªˆ© kidĈ©. jhahÂl•½ÃU§J filº
fhyf¤l•½¬ yhg© bgWÛ«f¯/

½Ukz© k°W© ½Ukz th®Îif


fhy¡fl§j ½Ukz© c¥lhF©/ yœdh½g½ˆ©. r¨jkh½g½ˆ©. mDTykhd 60 o¸Â
gh«it gh«¨gjh¬ RKfkhd. e¬Ywit kidÄÁl© V°gL•JÛ«f¯/ ,U ju¨‡©. m±‡.
e©¿œif. k°W© xnu v¥z¡fS©. xUtUœfhf k°wt« ĤLœ bfhL•J© th®t«/ ,§j¨
g§j© Õo•J ¾°F©/
jithesh
² 33

gaz¡f¯
c¡f¯ $hjf•½¬ g¬ntW ¸uf¡f¯ ru uhºÁ¬ c¯sjh¬. Õ¡f¯ ¿w¨¿nyna C«
½Âgtuhf ,U¨Ö«f¯. th®œifÁ¬ ¾iwa kh°w¡fS©. m½fkhd ¿uahz¡fS© bjhŬ
r©k§j¨g¤ljhf ,UœF©. ,J jÄu¢ R°Wyh k°W© nfÆœif¨ nghœfhd ¿uahzK©
yhgkÆœF©/

m½«³lÎ f¬
ºt¨‡ ghº vd¨gL©. •¡fh v±w f¬ e±ikia• jU©/ 8 Kj¬ 12 uh•½ ºf¨‡ ghºia
vL•J bt¯ÆÁ¬ nkh½u© brªJ tyJif nkh½uÄuì. br•thªœ ¸Hik ¿°gfYœF nk¬
m¼tJ e¬yJ/

Äiy Fiwthd kh°Wœ f¬. º§J} mÏœ. v±w f¬iy bt¯Æ m¬yJ jhÀu•½¬ nkh½u©
m¼tJ e¬yJ/

nkh½u•ij m¼ˆ© bghGJ ,§j k§½u c¢rhld© ca«§jJ/


jh¼ f«¨g r©˜j©.
Ä•ˆ• fh§½ rk¨¿ug© Fkhu© rœ½
Q´j© r k¡fs© ¿uzkh©aQ©/

,½¬ FǨ¿l¨g¤L¯s m½«³lœ f°fƱ vilˆ© M¥fSœF k¤Lnk bg¥fSœF


3-4 m¬yJ 1-2 ghf© Fiw•J©. FH§ijf¯ - ºWt«fSœF 1-2 m¬yJ 1-3 ghf©
Fiwœf‰©/
jithesh
² 33

¸uQ¡fƱ mo¨gilÁ¬ ´jhdmik¨‡

yœd¨gy±
c¡fSila yœd© ÄU¢rf©/ yœdh½g½ bríthª c¡f¯ $hjfì½°F Àf¢ ºw§j nahf
fhufdhth±/ ÄU¢rf yœd콬 ¿w§jt«f¯ º§jidˆ©.M®§j nahrid k°W© ,ufºa
k±îgh±ikˆ© bfh¥oUîÖ«f¯/ Õ¡f¯ cz«¢ºtrîg¤lt«/ Mdh¬ gy Äj Änuhjkhd
Ä\¡fisˆ©.Ä\¡fisˆ©.kd¾iyˆ© bfh¥lt«f¯/ Õ¡f¯ kÂahij m°wtuhf‰©.
mu¡f¦jdkhd khd¾iyia bfh¥oUîÖ«f¯/ Õ¡f¯ c¡f¯ r§nj\¦½°èfhf
m½fKè¸a¦J© bfhLîÖ«f¯/ Õ¡f¯ RWRW. Mirˆ©. cW½ahd ½«khd©è
bfh¥lt«/ºy neu¡fƬ jl¡f¯fS© V°gL©/brçthª c¡f¯ uhºÁ¬ ,U§jh¬
Õ¡f¯ mÇthdtuhf‰©. gzèfhuuhf‰©. go¦jtuhf‰©.
M«tK¯stuhf‰©.ijÂakhdtuhf‰©. t¬yikˆ© midtUèF© x¦JiHî‡
jUgtuhf‰© ,UîÖ«f¯/ Mdh¬ brçthª e¬y ¾iyÁ¬ ,¬iyna±w¬ Õ¡f¯ moèfo
kd© khW¸wtuhf‰©. J³l bf¤l Ä\a¡fƬ e©¿èif bfh¥oUîÖ«f¯/
thèFèbfhL¦J r¥il¢r¢ru‰fƬ ºè¸èbfh¯Û«f¯/

,uhºÁ¬ ¸uQ¡fƱ gy±

NÂa±
f±È uhºÁ¬ NÂa± ,UœF© $hjf«fns Õ¡f¯/ ju¼ bk¢r¨ ‡f® bgw. m½Y©
Kœ¸akhd ´½Ât«œfì½duh¬ bk¢r¨gl Mir¨gLÛ«f¯/ mj°fhf m½fkhd ciHìJ
ehfÂf¨bghU¤fisˆ©. Rf brsœ¸akhd bghU¤fisˆ© nr«¨Ö«f¯/ NÂandhL
m´j¡fjkhd ¸uQ© nr«§½U§jh¬. th®Ä± xU fhy콬 Õ¥l fhy nehª
thª¨gLÛ«f¯/ jahs FzK©. c°rhfK©. ¾u©¿at«f¯ Õ¡f¯/ ne«ikahd bghGJ
nghœFfis ÄU©‡Û«f¯/ ÄU§J. nfÆœiffƬ v¬nyh« eLÄY© Kœ¸akhd
Mf«âœF© fh§j rœ½ahf ,Uœf Mir¨gLÛ«f¯/

‡j±
‡j±. f±ÈÁ¬ Û°ÇUœ¸wh«/ Àfœ T«ikahd. ºw§j Mœf˜«tkhd. Äisah¤Lìjdkhd
‡ì½ˆilat« Õ¡f¯/ mlœfkhdt«. ¾ahakhdt«. bt°ÇbgW© Fz© cilat«. ºw§j
mÇthÆ. gy bkhÅfƬ nj«¢º bg°W Àf ca«§j gjÄia milˆ© jF½ia
cilat«f¯/ Mdh¬ ‡j± bf¤oU§jhnyh. R°wìjhnuhL kd´jhg©. Û¥ r¥ilf¯.
nt¥lhj FH¨g¡f¯ V°gL©/ fh¬eilfisˆ©. ts«¨‡ ¿uh¼fisˆ© ,H§J Jau©
milÛ«f¯/

Rθu±
º©k콬 Rœ¸u± mk«§j $hjf© c¡fSilaJ/ Õ¡f¯ ‡ì½ T«ik c¯st«fshf‰©. ¾½
¾«thf콬 Àf¢ ºw§j ¾‡zuhf‰©. m½Y© ¿w« ¾½ nrÀ¨ig ¾«t¸¨g½Y©
ºw§jtuhf‰© ,U¨Ö«f¯/ Õ¡f¯ ÀF§j f«Äahf‰©. moœfo ºWºW njf
mbrsœ¸a¡fsh¬ gh½œf¨gLgtuhf‰© fhz¨gLÛ«f¯/ k°wt«fnshL ºÂìJ gH¸
e¤‡w‰ bfh¯S© Fz© ,U§jhY©. Ôobu±W nfhg© tUtJ©. ÄiuÄnyna rf$
¾iyœFì ½U©‡tJ©. cz«¢º tr¨g¤L fLfLbt±W ngRtJ© c¡f¯ ,a¬‡
kidÄ-fzt± êy© br¬t© t§jil§jhY©. kœf¤ ghœ¸a© c¡fSœF Fiw‰jh±/
jithesh
² 34

bríthª
ÀJd콬 bríthª mk«§j $hjf«fns/ FUnth. Rœ¸undh. ×dì½Y©. ‡j±. f±ÈÁY©
,U§jhbyhÅa ,J e¬y ´jhdÀ¬iy/ Õ¡f¯ thjÄthj¡f¯ brªgtuhf‰©.
Û¥r¥ilœ fhuuhf‰© ,U¨Ö«f¯/ mjdh¬ FWœF tÅÁ¬ br¬y‰© neÂL©/ Õ¡f¯
tÁW. fhJ r©g§j g¤l nehah¬ r¡fl¨gLÛ«f¯/ Û¥ bry‰ brªˆ© CjhÂìjdìjh¬
cwÄd«fƱ Änuhjìij r©gh½ìJœ bfh¯SÛ«f¯/ e¬y f¬Ä mlj bg°ÇU§jhY©/
mij e¬y jdkhf¨ gy±jU©go cgnah¸œf kh¤O«f¯/ c¡f¯ $hjfì½ny ºy
gÂfhukhd ¸uQ nr«œiff¯ ,U§jhbyhÅa brh§j C¬ ¾©k½ ,¬yhk¬. Û¤il ĤL
btFJ}u© br±W àtd¦½°èfh ¿iH¨ig elìj neÂL©/

FU
c¡f¯ $hjf콬 FU ,UœFÀl© ÀJd© mjdh¬ rh§jkhd vÆa RghtK©.
kÂahijahd elìijˆ©. rhìÛfkhd njh°wK©. e¬y FW©ghd ng¢R© cilat« Õ¡f¯/
f¬ÄÁ¬ M«tK¯st« º°Ç±g ¿Âa«. Mdh¬ c¡fSila cw‰f¯ (v½«
t«œf½dUl±) ½U¨½fukhf ,UœfhJ/ ,§j ¸uQ ¾iy c¡f¯ jhah± eyDœF
mETykhd½¬iy/ N®¾iy fhuzkhf brh§j g§j¡fnshL cw‰ fr§J Äl neÂL©/


rÈ º©k콬 ,Uœ¸wJ/ c¡f¯ $hjf콬 c¡fSœF NÂa± e¬y ´jhd콬 ,¬yh
Ĥlh¬ Õ¡f¯ mnef ,il™Wfis¢ r§½œf neÂL©/ nehª behoahY©. kidÄ. kœf¯
R°wìjhnuhL kd´jhg¡fshY© f³l¡f¯ gy neU©/ c¡fsJ ntiyah¤fS© rf
bjhÅyhs«fS© c¡fÆl© Änuh½ìJœ bfh¯th«f¯/ Õ¡f¯ e¬y gjÄÁÃU§jhY©.
jhuhskhdtuhdhY©. th®œif¨ gÂi|Á¬ ijÂaÀ¬yhjt«/ v½«œfœToa bj©¿¬yhjt«.
Õ¡f¯ eu©‡ ,GitahY© m¬yJ f¥ nehahY© gh½œf¨gLÛ«f¯/ Õ¥l r¥il
r¢ru‰fsh¬/ tHœF Ätfhu¡f¯ fhytiuÁ±Ç ,GgL©/

r§½u±
c¡f¯ $hjf콬 r§½u± flf콬 ,U¨gjh¬ c¡f¯ $±k uhº flfkhF©. m¨‡œuQkhd
r§½u±/ rfuhºÁ¬ bg¥ ¸uQkhd gy± jU© r§½u± c¡f¯ Fz¡fisˆ©. kd
¾iyiaˆ© ºÇJ M½œf© brYìJtJ ,a°if/ bghJthd gy Ä\a¡fƬ flf r§½u±
Àf m½«³lkhd ,lkhF©/ vƽ¬ cz«¢º tr¨glœ Toat«f¯/ MdhY© m½f gh½¨‡
V°glhk¬ clnd rf$ ¾iyœF ½U©¿ ÄL©/ gœFt© cilat«f¯/ brhìJ nr«¨g½¬
Àf m½«³l rhÃf¯. br¬t© bgh¡F©. Mdh¬ th®œif¨ ghijÁ¬ ts«¿iw.
njª¿iw kh½Â V°w ,wœf¡fis r§½¨Ö«f¯/ fiyfƬ ½wikˆ©. ng¢º¬ rhk«ì½aK©.
fƨnghL th®œifia mEgĨgJ©. e¬nyh± ºne¸j콬 eh¤lK© c¡fSœF
ÄU¨gkhd Ä\a¡f¯/ gaz콬 ÄU¨g© m½f©. v¬nyhuhY© ÄU©g¨gLÛ«f¯/
ĤLœ bfhLœF© kd¨ gh±ik c¥L/ ÑÂa´bd´ ,¬yhk¬ ºÂìJœ bfh¥nl
th®Û«f¯/

uhF
f±ÈÁ¬ ,UœF© uhF e¬ytnd/ bghJthf ‡j±. FU. Rœu nr«œifnah. gh«itnah
uhFit gy¨gLìJ©/ Õ¡f¯ Àf‰© goìjtuhf‰© ÀF§j k½¨‡ilatuhf‰© ,U¨Ö«f¯/
jithesh
² 35

bra°fÂa rhjidfSœfhf¨ ghuh¤l¨gLÛ«f¯/ bjhÅì mghu ts«¢º fh¥Ö«f¯/


fzt±-kidÄ FH§ijfsh¬ Àfr§njh\milÛ«f¯/ bgUikˆ© V°gL©/ r§½undhL
uhF nr«§½U§jh¬ jhahuh¬ ftiyˆ©. ntjidˆ© V°gL©. m¡fhufDœF mU¸¬ uhF
,U§jh¬ tÁ°Wnehª V°gL©. bg¥fSœF f«¨gig r©g§jkhd bjh¬iyf¯ V°gL©/

nfJ
c¡f¯ $hjf콬 nfJ ×d콬 ,Uœ¸wh«/ ,¡F nfJ e¬y gy±fisna jUth«/ mnjhL
‡j±. Rœ¸u±. FUnthL nr«œifnah. gh«itnah ,U§jh¬ gy±f¯ ,u¤o¨ghF©/ Õ¡f¯
f¬Äkhdhf. k½¨‡©. kÂahijœF© cÂatuhf ,U¨Ö«f¯/ ºw§j rhjidfSœfhf ÄUJ
bgWÛ«f¯/ v§jì bjhÅÃY© Àf¢ ºw§j ¾iyia milÛ«f¯/ kidÄ kœfsh¬
bgUikˆ©. f«tK©. Md§jK© m½fÂœF©/ nfJ‰l± r§½u± nr«§½U§jh¬ jhah«
fhuzkhf ÄahTy¨gl neÂL©/ nfJ‰©. m¡fhufD© mU¸¬ ,U§jh¬ fh¬ ghj©. fh¬
Äu¬fis¨ gh½œF© cghijfSœF MshÛ«f¯/

ˆnud´
c¡f¯ $hjf콬 ˆnud´ JyhÀ¬ ,Uœ¸wh«/ c¡fSœF FL©g th®œifÁ¬ m½f
<LghL c¥L/ c¯sì½± MH콬 v¨nghJ© fhj¬ cz«‰ tr¨gLÛ«f¯/ ,U¨¿D©
brh¬YœF© braYœF© eLĬ v§jÄj ntWghL© ,¬yhk¬ ms§J mo vLìJ
it¨Ö«f¯/ btF Rygkhf k°wt«fis fh§j© ngh¬ j± gœf© ft«§½U¨Ö«f¯/ Mdh¬
btFÄiuÄnyna giHa cwĬ <LghL Fiw§J ‡½a cwitì njo¢ br¬Û«f¯/ btÆ
Äisah¤LœfƬ M«t© m½f©/ Û¤o¬ ,UœF©nghJ mœf¨gœfì½diu¨ gh«ìJ
,œfiuœF mœfiu g¢ir v±gj°¸z¡f ¾id‰f¯ njh±W©/

be¨o™±
ÄU¢ºf uhºÁ¬ ,UœF© be¨¤™±/ FU‰lndh m¬yJ Rœ¸uDlndh nr«§½U§jh¬
m¬yJ gh«œf¨g¤lh¬/ c¡fsJ c¯ mlj m½fÂœF©/ bjªÛf rœ½ bg°W
v½«fhyìijœ f¼œF© ½wik bgWÛ«f¯/ Mdh¬ mnj be¨¤™± ghtœfuQ¡f¯
nr«œifah¬ gh½œf¨g¤lh¬. Ku¤Lìjudkhd njh°wK© ghYz«Ä± m½f¨‡©.
bgUikÁ± m½f¨‡©. ga¡fu nfhgK© cilat«f¯ Mfì njh°wkƨ֫f¯/

‡„¤nlh
c¡f¯ $hjf콬 ‡„¤nlh f±ÈÁ¬ ,Uœ¸wh±/ Õ¡f¯ x¬Ãahdt«/ ½lfhì½ukhd
rÙuthF cilat«/ cl¬ thif¨ ng&t½¬ t¬yt«/ ‡j± e¬y ´jhd© bg°whnyh
m¬yJ FUnth. Rœ¸undhL ‡„¤nlh nr«§jhnyh. gh«it bg°whnyh j±id¨ g°Ç
Õ¡f¯ Àf ca«thf ¾id¨Ö«f¯/ Mdh¬ bríthnah/ rÈnah nf§½u콬 ,U§jhnyh.
nr«§½U§jhnyh c¡f¯ fUìJœfis x¨‡œ bfh¯shjt«fisˆ©. c¡f¯ nghœif
ÄU©ghjt«fisˆ© Àu¤LtJ©. J±‡WìJtJ© c¡f¯ Rght©/
jithesh
² 35

ghtì½± mo¨gilÁyhd gy±

yœdh½g½ 1
c¡f¯ yœdh½g½ v¤lh© Û¤o¬ ,Uœ¸wh±/ ,J Mˆ¯ ´jhd© v±W miHœf¨gL©/
mnjhL Tl brhìJÂik. bg¥f¯ Ä\a콬 kh¡f¬a ghœaK©. Äthf콬 mETy©
M¸at°iwˆ© FÇœF©/ ,§j ÛL gh½œf¨g¤lh¬. mj± gy±f¯ ¿±tUkhW/ ,U¯.
mGœF. ‡Èjk°w j±ik. jl¡f¬f¯. mtk½¨‡. khdg¡f©. njh¬Ä M¸aitahF©/
c¡f¯ $hjf콬 k°w ¸uf¡fsh¬ e±ik juœToago mikah Ĥlh¬. Õ¡f¯ v¤lh©
,lìij¨ bghWìjtiu ghœ¸a rhÃf¯/ VbdȬ c¡f¯ yœndr± brh§jÛ¤o¬ M¤º
bg°nwh. c¢rì½nyh ,U¨gh±/ ,JÀf¢ ºw§j nahfkhF©/ ,jdh¬ ˜«Äf brhìJœf¯
t§J nrU©/ ¾½¾«thf¡fÆÃU§J bgÂa bjhif fldhfœ ¸ilœF© ,¬yhĤlh¬. ,J
m½«³lkhd ¾iy ,¬iy/ 8tJ ,l콬 m¡fhufndh. nfJnth yœndrndhL
nr«§½U§jh¬. ºW ºW ÄgìJœfis r§½œf neÂL©/ mWit º¸¢irœF c¤gLÛ«f¯/
J³l«fsh¬ jhœf¨gL© gaK© V°glœTL©/ tHœf Äah²Éa¡fÆÃU§J Äy¸ ,Uœf
nt¥L©/ ,a°ifÁnyna RgœuQ¡f¯ m¡F nr«§½U§jhnyh 8tJ ,lìij¨ gh«ìjhnyh
¾iyik btFthf Ñ«½Uìj© milˆ©/

2© Û¤o¬ ghth½g½
,u¥lhÀlìJ m½g± Mˆ«´jhdkhd v¤lhtJ ,l콬 ,Uœ¸wh±/ brh§j Û¤ilna
2M© ght½g½ gh«¨gJ© ,J ºw§j ,lkh¸wJ/ mjdh¬ ¾u§ju tUkhd tunthL. bjhŬ
ikakhf f¬ÄÁ¬ nj«¢ºˆ©. ºw§j bjhÅy½g« v±w bgUikˆ© bfhLœF©/ ˜«Äf¢
brhìij miltJ© Äthf콬 tuj¤ºid bgWtJ©. bjhŬ T¤lhÆfÆlÀU§j bfhGìj
yhg© ¸il¨gJ©. c¡f¯ bjhÅì ,±´\%u±´ êykhf gz tu‰©. KjÚL
brªtj°F ¾½ ¾Wtd¡fÆlÀU§J njitahd bgÂa flDjĈ© ¸ilœF©/ Mdh¬
,§j ¸uQ¢ nr«œif ½Obu±W v½«ghuhj cì½nahf kh°wìijˆ© V°gLìJ© mijìjÄu
ºy tHœF Ätfhu¡fsh¬ c¡fSila êyjd© Klœf¨gL©/ mjdh¬ cwÄd«fnshL
c¡f¯ RKf cw‰ gh½œf¨gL©/ ,a°ifÁny ghÄahd ¸uQ¡f¯ 2M© Û¤L m½g½ˆ©
nr«§½U§jhnyh. gh«it bg°whnyh Õ¡f¯ ´bgFny\± yh¤lÂÁ¬ KjÚL brªJ bgÂa
e³l© milÛ«f¯/ ,§j ghtœuQ© rÈnah. uhFthfnth ,U§J Ĥlh¬ ,§j e³l©
V°gLtJ cW½/

3© Û¤o¬ ghth½g½
ê±wh© Û¤LœFÂat± f«k´jhd© v±W bga« bg°w gìjhtJ ,l콬 ,Uœ¸wh±/
Mifah¬ c¡f¯ bjhÅyhdJ ê±whtJ ,l© r©g§j¨g¤l Ä\a¡fnshL
,iz§½UœF© brª½jh¯f¯. gì½Âifahs«f¯. vGìjhs«. vo¤o¡. bfhÂa« ntiy
(m£r¬ mYt¬) nuonah. xÃgu¨‡. nghœFtuìJ. R°Wyh M¸a tÅfshf ,UœF©/
c¡fSila gìjhtJ Û¤l½g± Rg´jhd© bg°ÇU§jhnyh m¬yJ RgœuQìnjhL
nr«§½U§jhnyh gh«it bg°ÇU§jhnyh. Õ¡f¯ ca« k¤l m½fhÂahf ,U¨Ö«f¯/
if¾iwa r©gh½¨Ö«f¯/ Mdh¬ gìjhk½g± eç½U§jhnyh. ghtœuQ nr«œifnah
gh«itnah bg°ÇU§jhnyh. Õ¡f¯ Àfœ Fiwthd C½a ntiyÁ¬ ,U¨Ö«f¯/ ,½ny
m½f¨ bghW¨‡© ÀF§j¨ g¼‰© ¾u©¿ajhf ,UœF©/ ,§j ,lì½ÃU§J ê±wh© Û¤L
m½g½ eh±fh© Û¤il¨ gh«œ¸wh±/ eh±fh© Û¤l½g½ gy© ,H§jtdhf ,U§jh¬.
mehtºa bry‰fS©. e³l¡fS© V°gL©/ r§½uD© gyädkhdh¬ jhÁ± njfey©
ftiyœF ,l© jU©/ bríthnah m¬yJ Rœ¸undh gyk°W¨ nghdh¬ moœfo ÛL
kh°w neÂL©/ thfd¡fÆY© ºy nfhshWf¯ njh±W©. Mdh¬ c¡f¯ eh±fh©
jithesh
² 36

´jhdh½g½ Rgfhufìt© bg°W RgœuQ nr«œifnah. gh«itnah bg°ÇU§jh¬.


nk°brh±d r¡fl¡fÆÃU§J ÄLjiy bgWÛ«f¯/

4© Û¤o¬ ghth½g½
c¡f¯ $hjf콬 eh±fh© Û¤Lœfhu± f«k´jhd© v±W miHœf¨gL©/ 10tJ ,l콬
,Uœ¸wh±/ ,§j ,lì½ÃU§J eh±fh© Û¤l½g½ j± brh§jÛ¤il¨ gh«¨gjh¬.
m§j´jhd© r©g§j¨g¤l Ä\a¡fshd jhah«. f¬Ä. ¾y©. ÛL. thfd¡f¯. Ätrha©.
ntsh¥ik. Ru¡f¡f¯. jhJ¨ bghU¤f¯ M¸a g¬ntW Ä\a¡fƬ m½«³lrhÃahf
,U¨Ö«f¯/ r§½u± e¬y ,l콬 ,U§jh¬ mst°w m±‡ jhahÂlÀU§J ¸ilœF©/ ‡j±
tY¨ bg°wh¬ ºw¨ghd f¬Ä "hd© ¸¤L©/ bríthª gy© bg°wh¬ mnef brhìJœf¯
nr«tnjhL. Û¤Lìjufuhf‰© ,U¨Ö«f¯/ ÛLf¯ Ä°g½Y©. th¡Ft½Y©. m½fyhg©
milÛ«f¯/ rÈÁ± gykhd ´jhd© bg°wh¬ c¡f¯ bjhŬ Ru¡f¡f¯.
jhJ¨bghU¤f¯. Ätrha©. ntsh¥ik r©g§j¨g¤ljhf ,UœF©/ Rœ¸u± e¬y ,l콬
,U§jh¬ mnef thfd¡fSœF¢ brh§jœfhuuhf ,U¨Ö«f¯/ c¡f¯ bjhŬ nghœFtuìJ
r©g§j¨g¤ljhf ,UœF©/ Mdh¬ eh±fh© Û¤l½g½ ghtœ¸uQì½± nr«œifnah.
gh«itnah ,¬yhĤlhnyh. mnj ¾iyÁ¬ 10© Û¤l½g½ˆ© ,U§J Ĥlhnyh. Õ¡f¯
caukhd ,lì½ÃU§J ÄHœToa mgha© c¥L/ Mifah¬ F±Wf¯. Ru¡f¡f¯.
ghy¡f¯. e½Á± ×J c¯s ghy¡f¯. f¤ol ntiy elœF© ,l¡f¯ ca«§j
f¤ol¡f¯ ,t°ÇÃU§J Äy¸ ,U¨gJ e¬yJ/

5© Û¤o¬ ghth½g½
Mˆ¯ ´jhd© v±w 8tJ Û¤o¬ ,Uœ¸wh±/ c¡fSila 5tJ Û¤L m½g½ go¨¿°F
V°w ,lkhf ,U§jhY©/ k§½u j§½u rh´½u¡fƬ <LghL ,U§jhY© c¡fSœF e¬y
ntiynah m¬yJ ntiy ca«nth ¸il¨gJ fod©/ 8© Û¤nlh± e¬y ,l콬
,¬yhĤlh¬ ntiyÁ¬ bjhl«§J ,U¨gJ Koahk¬ nghªÄL©/ ,¬iyna¬ moœfo
kh°w¬ V°gL©/ cì½nahf khWj¬f¯ Tl neÂL©/ c¡fSila yœd© º©k© m¬yJ
F©gkhf ,U§jh¬. 8© Û¤o¬ 5© ´jhdh½g½ ´tn\¦½¬ M¤º bgW¸wh±/ vdnt
ÄgÙj uh$nahfì½± e°gy±fis mEgĨ֫f¯/ m¨go ,¬yh Ĥlh¬ ´bgFny\±
KjÚL brªt½¬ $hœ¸uijahf ,¬yh Ĥlh¬. e³l© V°gL©/ e¬yJ bf¤lJ ‡Âahk¬.
rœ½ thª§j bgÂa kÈj«fnshL r¥il. r¢ru‰fƬ kh¤oœ bfh¯SÛ«f¯/ ,§j ¸uQ
¾iyah¬ fodkhf FH§ij¨ngW V°gL©/ M¥fSœF 5© ,lì½Y© bg¥fSœF 9©
Û¤oY© Rgœ¸uQ© ,U§jh¬ ¿urt r¡fl¡f¯ Fiwˆ© ¿w§j FH§ijfS© Àf
ehRœfhd njf brsœ¸a© bg°ÇU¨gjh¬/ Àf‰© m½f $hœ¸uijnahL ts«œf nt¥L©/
bgÂat«fshF© nghJ ,§jœ Fiw ¾t«ì½ M¸ÄL©/ go¨¿Y© e±F ¿ufhº¨gh«f¯/
uhFnth. nfJnth v¤lh© Û¤o¬ ,U§jh¬. Õ¡f¯ ,a°ifœF Änuhjkhf MÄf¯ g°Ç
Àf‰© ga¨gLÛ«f¯/

6© Û¤o¬ ghth½g½
Mwh© Û¤l½g½ Mˆ¯ ´jhdkh¸a v¤lh© Û¤o¬ ,Uœ¸wh±/ Mwh© ght© v±gJ
nehª behof¯. gift«f¯. fhy¡f¯ M¸aitfisœ FÇœF© nghJ v¤lh© ght©
bjhÅì Klœf©/ ga¡fu Ju½«³l© v½«ghuhj ,a°ifœ nfhshWfsh¬ V°gL©
f³l¡f¯/ ,itfisœ fh¤L©. ,U§jhY© ,u¤il¨g¤l Û¤LœFilat± ,±bdhU
,u¤il¨g¤l Û¤o¬ ,U¨gJ nahf´jhdnk MF©/ ½Obu±W gh¬ e¤rì½u© ngh¬ xU
gÆ¢ br±W ca«‰ br¬t¾iyÁ¬ V°gL©/ Õ¡f¯ c°rhfkhf cau ¾id¨gt«f¯/
th®œifÁ¬ c±dj¾iy mila nt¥L© v±W xU btÇna ,UœF©/ mij mila
v§j Äjkhd tÅiaˆ© ¿±g°wì ja¡f kh¤O«f¯/ k°wt«f¯ ,il™Wfis bt¤o
jithesh
² 37

vǧJ ÄLÛ«f¯/ mt«f¯ kd½¬ gaìij c¥lhœ¸ xU º©k brh¨gdkhf ,U¨Ö«f¯/


Änuh½f¯ bt°Ç f¥lhY©. mt«f¯ ½iuœF¨¿± N®¢º tiynahL fhì½U¨gh«f¯/
Mifah¬ K±$hœ¸uijahf¢ bra¬ glnt¥L©/ m½uo ntiyfisœ bfh£r© mlœ¸
itœf nt¥L©/ c¡f¯ tÅiaˆ© kh°Çœ bfh¯tJ e¬yJ 6tJ Û¤oY© 8tJ
Û¤oY© Rgœ¸uQ© ,U§jhnyh m¬yJ gh«ìjhnyh mgha v¥z¡f¯ f¤LœF¯ ml¡¸
,UœF©/ Mdh¬ ,u¥L ´jhd¡fSnk ghtœ¸uQì½± M½œf콬 ,U§jhnyh vˆ©
bfh¯ÆÁ¬ v¥iz th«ìjJ ngh¬ ÄgÙj¡f¯ TL©/ 8tJ ´jhd© v±gJ 7yJ
,lì½°F 2tJ Ûlhifah¬. nkY© 6tJ ÛL 7tJ ´jhdì½°F 12tJ ,lkhtjhY©
c¡f¯ fzt±-kidÄ m¬yJ Äahghuœ T¤lhÆf¯ êy© yhg© milÛ«f¯/

7© Û¤o¬ ghth½g½
c¡f¯ $hjf콬 10M© Û¤o¬ 7tJ ´jhdh½g½ ,U¨gjh¬. bjhÅì ´jhd©
Änr|khd gy±fis¨ bgW©/ Õ¡f¯ RWRW¨ghdt«. brh§jì bjhŬ brªgtuhfnth
m¬yJ Àf¨ bgÂa ng« bg°w f©bgÈÁ¬ ca«gjÄ t¸¨gtuhfnth ,U¨Ö«f¯/ c¡f¯
yœd© flfnkh m¬yJ Jyhnkh Mdh¬ 7© Û¤l½g½ 10tJ Û¤o¬ Õ¢r© bgW¸wh±/
10tJ Û¤LœfhufD© e¬y ´jhd© bgwhk¬. FUnth. Rœ¸undh m¡F ,¬yhĤlhnyh.
mij¨ gh«œfhĤlhnyh. bjhÅì Õ¡f¯ Ï«ì½ bgw KoahJ/ ne«khwhf Û¥gÅœF©.
t©‡œF© mtkhdì½°F© Msh¸ bga« bf¤L¨ nghF©/ Mdh¬ ÀJd© yœdkhdh¬
7M© Û¤nlh± 10tJ ght콬 ´tn\¦½¬ M¤º bgW¸wh±/ jD« yœdkh¸¬
7œFilat± 10tJ Û¤o¬ c¢r© bgW¸wh±/ ,§j kh½Â ¸uQ nr«œiffsh¬
c¡fSœF g£rkQh ‡U³ nahfì½± e°gy±f¯ ¸il¨gjh¬ k¸®¢ºahf ,U¨Ö«f¯/
e¬y ,¬th®œif ½lkhf mikˆ©/ c¡f¯ Jizt«-JizÄ c¡f¯ bjhÅiy¢
nr«§jtuhf ,U¨gh«/ mnjhL ,u¤il khL ˜¤oa t¥ongh¬ ¾jhdkhf c¡f¯
bjhÅì rÂg¡F bg°W c¡f¯ fd‰f¯. y¤ºa¡f¯ ¾iwntWtj°F rÂrkkhf
ciH¨gh«/ bríthnah. NÂandh 10tJ ,l콬 ,U§jh¬. mit ½œgy© bgWtjh¬
c¡fSœF m½fhu© ¾iw§j gjÄ ¸ilœF©/ Rgœ¸uQ© 10¬ ,U§jhnyh. gh«ìjhyh.
Õ¡f¯ xU y¤ºa¨ ghijiaì nj«§bjLìJ cgnahfkhd tÅia¨ ¿±g°Ç ¿w«
‡fGœF© ghì½ukhÛ«f¯/ kœf¯ ehoì Jo¨ig e±F mǧjt«/ Mifah¬
Ä°gid¨¿Â‰fƬ e±F ¿ufhº¨Ö«f¯/ mnjhL ºw§j cl±ghLfis V°gLìJt½¬
ÀF§j rhk«ì½a«/

8© Û¤o¬ ghth½g½
c¡f¯ $hjf콬 8tJ Û¤lh± yœdì½ÃU§J 11tJ Ûlh¸a yhg´jhd콬 ,Uœ¸wh±/
8tJ ÛL 10tJ ´jhdì½ÃU§J 11tJ ,lkhtjh¬. bjhŬ êy© e¬y tUthª
V°gL©/ ,U¨¿D© ºy neu¡fƬ gz© r©gh½œF© v¬yh tÅfSnk tw¤º bg°W
j°fhÃf jilfnsh m¬yJ v½«ghuhj ¾f®¢ºfnsh V°g¤L. tUkhdnk ¾±W nghªÄL©/
8tJ ,l© F‚ukhdt«fisˆ©. 11tJ ÛL e¥g«fisˆ© fh¤Ltjh¬. beU¨nghL
ÄisahL©/ c¡f¯ ºy e¥g«fƱ v¥¼œifia Õ¡f¯ Äu¬Ä¤L v¥z Koˆ©/
11tJ ÛL Mˆj¡fisˆ©. ntWÛL m´½u¡fisˆ© R¤oœfh¤Ltjh¬ c¡fSœF
m´½u r§½u¡fis¢ nrf¨g½Y©. mij cgnah¸¨g½Y© jÈ M«t© c¥L/ ,§j
ms‰œFœ fhuz© Rghtkhd ghtœ¸uQ© 11tJ m¬yJ 8tJ Û¤onyh ,U¨gnjh
mij¨ gh«¨gnjh fhuzkhF©/ ê±wh© Û¤nlh± 10tJ Û¤o¬ ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh.
¿wUœF Ô¡F ÄisÄœf ÄU©‡Û«f¯/ 7tJ ÛL© bf¤L Ĥlh¬ gy« c¡f¯
nfhgìjh¬ gh½œf¨gLth«f¯/ bríthª rÈ m¬yJ FU Rœ¸u± xUtUœF xUt« v½uhf
,U§jh¬. Kœ¸akhf bríthª rÈ ne« v½uhf ,U§J Ĥlhnyh F°w¢ rh¤L
Ätfhu¡fƬ (J³lfhÂa¡fƬ) Õ¡f¯ ºœ¸œbfh¯SÛ«f¯/
jithesh
² 38

9© Û¤o¬ ghth½g½
c¡f¯ $hjf콬 ghœ¸a´jhd½g½ ghœ¸a´jhdì½nyna mk«§J brh§j Û¤o¬ M¤º
bgW¸wh±/ br¬t© jÄu ,§j ÛL j§ij. ca«f¬Ä. "hd©. ma¬ eh¤L¨ gaz¡f¯.
‡¥a´jy ahì½iuf¯ ,itfisˆ© FÇœF©/ Õ¡f¯ r§njf© ,¬yhk¬ jiy ºw§j
ghœ¸arhÃf¯/ th®œif¨ gaz콬 c¡fSila MìkhDgt© Àf‰© ca«thfnt
,UœF©/ NÂaD© ºw¨ghd ,l© bg°WĤlh¬ c¡f¯ j§ij Ô«œfkhd Mˆ¯
bgWtnjhL. th®Ä¬ ca« ,lì½Y© ,U¨gh«/ FUı Rggy© ¸ilìJĤlh¬
cìjkkhd FH§ijf¯. bgWtnjhL. c¡f¯ c¯s© M±×f콬 yÁœF©/ ‡ì½
´jhdh½g½ahd 5M© Û¤nlh± ‡j± gy© bg°wh¬ ºw¨ghd ca«go¨‡© go¨Ö«f¯/
10tJ Û¤nlh± bf¤oU§jh¬ Mu©gfhy콬 moœfo ntiy kh°w¡f¯ V°gL©/ mjdh¬
e³lK© Äisˆ©. Mdh¬ 10tJ ÛL Rgœ¸uQ nr«œifnah. gh«itnah bg°WĤlh¬.
ºy Fiwf¯ Õ¡¸ÄL©/ c¡f¯ 9M© ÛL ru uhºahf ,U§jh¬ ma¬ehLfSœF moœfo
br¬Û«f¯/ mnef ‡¥¼a ´jy ahì½iufS© nk°bfh¯Û«f¯/ c¡f¯ yœd© F©g©
m¬yJ º©k© Mdh¬. 9M© Û¤nlhndh. 4tJ Û¤LœF© m½g½ Mtjh¬. Õ¡f¯ gy
M¥Lf¯ J}u njr콬 ma¬eh¤o¬ thH nt¥o ,UœF©/ 9M© Û¤o¬ Rgœ¸uQ©
,U§jhnyh. mij¨ gh«ìjhnyh. ma¬eh¤L g¼fsh¬ e¬y yhgK© milÛ«f¯/

10© Û¤o¬ ghth½g½


c¡f¯ $hjf콬 10tJ ´jhd½g½ yhg´jhd© v±W bga« bfh¥l 11tJ Û¤o¬
,Uœ¸wh±/ ,J bjhÅYœF©. gu‰œF© m½«³lkhd ¸uQnr«œifahF©/ c¡f¯ yœd©
nk\khd¬ 10tJ Û¤nlhndh. 11tJ Û¤LœF© brh§jkh¸. brh§j Û¤o¬ M¤º
bgWtjh¬ Àf¢ ºw§j tUkhdK©. e¥g«fƱ bgÂa T¤lK© ¸ilœF©/ k°w
yœd¡fƬ 11tJ Û¤l½g½ brh§jÛ¤onyh. 10tJ. 9tJ. 5tJ m¬yJ 4tJ Û¤onyh
,U§jh¬ bjhŬ. cì½nahfì JiwÁ¬ Õ¡f¯ m½«³l rhÃfshf ,U¨Ö«f¯/ r§½u±
Rg´jhd콬 ,U§J 10tJ m¬yJ 11tJ Û¤nlh± Tl¢ nr«§jhnyh m¬yJ 10tJ.
11tJ Û¤il¨ gh«ìjhnyh. c¡f¯ bjhŬ kU§Jf¯ (kUìJt©) r©g§j¨g¤ljhf
,UœF©/ ,Jnt ‡j± mnj kh½Â gy© bg°wh¬ c¡f¯ cì½nahf© ‡´jf¡f¯.
brª½ìjh¯. gì½ÂifnahL nr«§jjhf ,UœF©/ nfJ 11tJ ,l콬 ,U§jhnyh gh«ìjhnyh
f©¨™¤l« êy© tUkhd© bgWÛ«f¯/ Rgœ¸uQ© 11tJ Û¤o¬ ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh
c¡f¯ tu‰ ts«§J bfh¥nl ,UœF©/ mJnt 11tJ ÛL ghtœ¸uQ M½œfì½°F
c¤g¤L Ĥlhnyh V°wjh®‰f¯ V°gL©/ NÂandh. FUnth 11tJ Û¤o¬ ,U¨¿±.
Õ¡f¯ êìj rnfhjuuhf¨ ¿w¨Ö«f¯/ Õ¡f¯ M¥fshdh¬ e¬y kÈj«fƱ cw‰©.
ºnefK© ¸¤L©/

11© Û¤o¬ ghth½g½


c¡f¯ $hjf콬 11tJ Û¤o¬ (mjhtJ yhg´jhd콬) 11tJ ´jhdh½g½ brh§j
Û¤o¬ M¤º bg°wh¬. Àf¢ ºw§j nahfkhd ,lkhF©/ 11tJ ´jhd© bjhŬ tuitˆ©
k°W© gyÄjkhd Mjha¡fisˆ© FǨ¿L©/ c¡fSœF ºw§j MjhaK© yhgK©
V°gL©/ Rghtì½ny Rgœ¸uQ© 11tJ Û¤o¬ ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh Õ¡f¯ gz콬
‡uSÛ«f¯/ c¬yhrkhd th®œif ¸¤L©. ¿w« gh«ìJ¨ bghwhik¨ gL©goahd
ca«¾iyÁ¬ th®Û«f¯/ 11tJ ´jhd© 4tJ Û¤oÃU§J 8tJ ,lkhtjh¬ c¡f¯
jhah« Õ¥lfhy© th®th«f¯/ 11tJ ´jhdh½g½ bflhk¬ ,U§jh¬ c¡f¯ jhª bgÂa
gzœfhuuhf ,U¨gh«/ mtÂlÀU§J c¡fSœF m½fkhd brhìJœf¯ ¸ilœF©/ 11tJ
,l© e¥g«fisˆ© FÇœF©/ c¡fSœF br¬t§juhd mnef ºne¸j«f¯ c¥L/ mt«f¯
ºw¨ghd Fz© cilat«fshf‰©. c¡fÆl© c¥ikahd ºnef©
itì½U¨gt«fshf‰©. njit¨gL©nghJ cjÄ brªaì jahuhdt«fshf‰© ,U¨gh«f¯/
jithesh
² 39

11tJ ÛL FzkhœF© º¸¢iriaˆ©. r§½u± kU§Jfisˆ© FǨgjh¬. c¡f¯ yœd©


f±Èahdh¬ Õ¡f¯ kU§Jf¯ Ä°gid êy© ÀF§j yhg© milÛ«f¯/ m¬yJ Õ¡fns
ºw§j lhœl« MÛ«f¯/ c¡fSila yœd© vJthf ,U§jhY©. r§½u± 11tJ Û¤nlh±
Tl nr«§J ,U§jh¬. nk°brh±d gy±fns mEgĨ֫f¯/ Rghtì½nyna ghtœ¸uQ©
11tJ Û¤o¬ ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh jhah« ÄiuĬ kd tUìj© milth«f¯/ mjdh¬
c¡f¯ kd ¾©k½bfL©/ c¡fSila yœd© ×d© v±wh¬ 11tJ ´jhdh½g½na 12tJ
Û¤LœFilatD© M¸wh±/ ,j± fhuzkhf c¡f¯ ºy Änuh½f¯. gRìnjh¬ ngh«ì½a
‡Ãngh¬. e¥g«f¯ c¡fnshL gHFth«f¯/

12© Û¤o¬ ghth½g½


c¡f¯ $hjf콬 12tJ Û¤o¬ f«k´jhd© v±wiHœf¨gL© gìjhtJ ´jhdh½g½
,Uœ¸wh±/ Mifah¬ c¡f¯ bjhŬ 12tJ ÛL r©g§j¨g¤ljhf ,UœF©/ mjhtJ
M´gì½Âf¯. fh¨gf¡f¯. ºiw¢rhiyf¯. j«k ´jhgd¡f¯. njh¬gjÈL© bjhÅyf¡f¯.
fhy¼f¯ brªˆÀl¡f¯. gLœif rhkh±f¯ Rfhjhu. nehªjL¨‡ rhjd¡f¯. Ärhuizf¯.
Muhª¢º. ×±ts©. fʼn¨ bghU¤f¯ ÕœF© tiff¯ M¸aitfnshL
r©g§j¨g¤oUœF©/ c¡f¯ yœd© nk\© Mdh¬. 12tJ ´jhdh½g½na 9tJ
,lìJœF© m½g½ah¸ 10¬ Õ¢r© bgW¸wh±/ Mifah¬ bjhŬ tiff¯ m½«³lfukhf
,UœfhJ/ c¡f¯ yœd© º©k© v±wh¬. 12tJ ´jhdh½g½ gìjhtJ ,l콬 c¢r©
bgW¸wh±/ mJ‰© ts«¿iwœ r§½udhf‰© ,U§J 10tJ Û¤l½g½ˆ© gy©
bg°ÇU§jh¬ c¡f¯ bjhŬ JiwÁ¬ ˜uz ts«¢º ÄiuĬ c¥lhF©/ Õ¡f¯ ºw§j
lhœluhfyh© m¬yJ bghJ $dìbjhl«‡¯s bgÂa m½fh Mfyh©/ k°w ,l¡fÆY©
,§j ´jhd© e°gy±fisna bfhLœF©/ ºyUœF moœfo ntiyÁ¬ ,lkh°wK©
m¬yJ ntiyÁ¬ kh°wnkh neÂL©/ cì½nahf Ä\akhf J}ukhd ,l¡fSœF© nghf
nt¥o ,UœF©/ Mdh¬ rÈ e¬y ´jhdgy© bg°W. ntW Rgœ¸uQ© 10tJ Û¤o¬
,U§jhnyh mij¨ gh«ìjhnyh NÂandh m¬yJ bríthnah 10tJ Û¤o¬ ,U§jhnyh
mij¨ gh«ìjhnyh NÂandh m¬yJ bríthnah 10tJ Û¤o¬ ,U§jhnyh c¡fSœF
Àf¢ ºw§j e¬y gy±fns V°gL©/ c¡fSila ‡j± Rggy© bg°W. 5tJ ÛL
Rgœ¸uQìjh¬ gh«œfg¤lhnyh. nr«œif bg°whnyh Õ¡f¯ xU n$h½l« MÛ«f¯/

Û¤o¬ ¸uQ¡fƱ gy±

NÂa±
yhg´jhdkh¸a 11tJ Û¤o¬ NÂa± ,Uœ¸wh±/ Õ¡f¯ m½«lrhÃjh±. mJ‰©
cì½nahf콬. Mu©gfhyì½nyna ntiyÁ¬ nr«§jJnk ghuh¤Lf¯ bg°WÄLÛ«f¯/
c¡fÆl© ,UœF© m˜«tkhd ½wikˆ©. ‡ì½ T«ikˆ© kœfisœ ft«ì½UœF© ta½¬
êìj bgÂat«f¯ Tl c¡f¯ Fz ey±fisˆ© rhjidfisˆ© k½ìJ kÂahijnahL
el§J bfh¯Sth«f¯/ Õ¡f¯ M¥fshf ,U§jh¬ FL©g콬 êìj rnfhjuuhf ,Uî¿«f¯/
bg¥fshdh¬ v¬nyhÂY© ,isatuhf ,U¨Ö«f¯/ Õ¡f¯ murh¡f cì½nahf콬
,¬yhĤlhY©. Àf ca«§j gjÄaY¯s murh¡f m½fhÂfÆlÀU§J cjĈ©.
e±ikˆ© bgWÛ«f¯/ c¡fSila ºy e¥g«f¯ c¡fis Äl¢ ºy JiwfƬ
ca«§jtuhf ,U§jhY©. mt«fnshL c¡fSœF ¾u§jukhd ¿iz¨‡ ,UœF©/ rÈnah
m¬yJ nfJnth NÂa± Tl ,U§jh¬. ºy neu¡fƬ c¡f¯ tUkhd© jil¨gL©/
c¡f¯ bga«. ehza© Tl nf¯Äœ FÇahf khÇÄL©/ bríthnah. uhFnth Todh¬.
c¡f¯ Mjha© Tlyh©/ Mdh¬ m½¬ V°wjh®‰f¯ V°gL©/ e¬y ¸uf¡f¯ 11tJ
,l콬 ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh. ¾½¾iy xus‰ ´½ukhf ,UœF©/ c¡f¯ yœd© ÀJd©
jithesh
² 40

m¬yJ Jyh© v±wh¬. NÂa± c¢rnkh. ´tn|ì½unkh bgWtjh¬ Àf¢ ºw§j


gy±fis v½«gh«œfyh©/ Mdh¬ c¡f¯ yœd© jDR Mdh¬ NÂa± Õ¢r© bgWtjh¬.
c¡f¯ $hjf콬 k°w ºy gÂfhu nr«œiff¯ ,¬yhĤlh¬. e¥g«f¯. bj§jt«fsh¬.
bjh§ju‰©. murh¡f¨ ghijfsh¬ r¡fl¡fS© V°gL©/

‡j±
‡j± c¡f¯ 11tJ Û¤o¬ ,Uœ¸wh±/ gyÄ\a¡fƬ ghœ¸arhÃfshf ,U¨Ö«f¯/ ‡j±
5tJ Û¤il¨ gh«¨gjh¬. Õ¡f¯ ‡ì½rhÃahf‰©. bf¤oœfhuuhf‰© ,U¨Ö«f¯/ e¬y
f¬Ä bgWÛ«f¯/ f¬ÄÁ¬ ϫ콈© milÛ«f¯/ Rœ¸u± Tl ,U§jh¬ c¡fSœF
fiyfƬ M«t© V°gL©/ r¤l© goœf Mir¨gLÛ«f¯/ FUTl ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh.
,yœ¸aK©. ¾«thfìJiw f¬Äˆ© go¨Ö«f¯/ bríthnah m¬yJ rÈnah To
,U§jhnyh m¬yJ gh«ìjhnyh Õ¡f¯ Ä£"hd© r©g§j¨g¤l f¬Äia milÛ«f¯/
mnjhL bjhŬf¬Äiaˆ© bjhlUÛ«f¯/ c¡f¯ yœd© º©k© m¬yJ ÄU¢ºf© v±wh¬
‡j± brh§j Û¤onyh m¬yJ c¢rì½nyh ,U¨gjh¬. Õ¡f¯ ºw§j nahfrhÃf¯ e±F
r©gh½¨Ö«f¯/ mnef e¥g«f¯ c¥L/ NÂa± Tl ,U§jh¬ ‡jh½ìa nahf© v±W
brh¬yœToa ¾‡znahf© bgWÛ«f¯/ Mdh¬ Â\gyœdì½°F ‡j± Õ¢r© bgWtjh¬.
gÂfhuœ ¸uQnr«œif ,¬yhĤlh¬. ÄgÙjkhd gy±fns ¾fG©/ r§½u± ‡jndhL To
,U§jhnyh m¬yJ mij¨ gh«ìjhnyh Õ¡f¯ ºw§j rhk«ì½a rhÃfshf ,U¨Ö«f¯/ ,§j
,u¥L ¸uQ¡fƬ VjhtJ x±W Rgœ¸uQìnjhL nr«§½U§jh¬. y¤ºa¡f¯
bfh¥ltuhf‰©. ´½ukhd th®œifia¨ bg°wtuhf‰© ,U¨Ö«f¯/ uhF nf§½u콬
,U§jh¬. Õ¡f¯ go¨¿¬ bgU© Ï«ì½ bgWÛ«f¯/ nfJ ‡jndhL nr«§jh¬. 8tJ
Û¤nlhD© Tl ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh g£rk ´jhdK© gy© bg°WĤlhnyh Õ¡f¯
¾¢rakhf xU n$h½l« Mfìjh± ,U¨Ö«f¯/

Rθu±
gìjhtJ Û¤o¬ Rœ¸u± ,U¨gjh¬ c¡fSœF Rfkhd brhFR© c¬yhrK© ¾iw§j
mik½ahd ¾u§jukhd ¾iyik V°g¤L Àf r§njh\khf th®Û«f¯/ ‡j± Tl nr«§J
,U§jh¬ Õ¡f¯ ehfÙfkhd. g¥‡ilatuhf ,U¨Ö«f¯/ fiy "hd Ä\a¡fisì njo
mÇÛ«f¯/ Ô«œf jÂrd© Tl c¡fSœF c¥L/ mnjhL bjªÛfœ fiyfƬ ÀF§j
M«t© c¥L/ Rœ¸u± ghtœ¸uQ M½œfì½ÃU§J ÄLg¤oU§jh¬. bt°Çfukhd fhj¬
mEgt¡f¯ ¸¤L©/ gzœfhu¨ bg¥fƱ Mjuth¬ Àf‰© k¸®¢º milÛ«f¯/ Mdh¬
Rœ¸uDœF tœu© bg°w ght¸uQì½± nr«œifnah. gh«itnah ,U§J Ĥlh¬.
fs¡fkhd mt¨ bgaU©. mtkhdK© V°gL©/ Rœ¸uid FUnth. r§½undh gh«ìjhnyh
Tl ,U§jhnyh k¸®¢ºfukhd br¬t¢ brŨghd th®œif mikˆ©/ gy© ,H§j rÈÁ±
gh«itnah. nr«œifnah bg°w Rœ¸u±. th®œifÁ± Rf¡fisì j¤o¨ gǨgh«/
Klœfkhd Rœ¸udh¬ f¥ nehªf¯ V°gL©/ f¥zho m¼a neÂL©/ Rœ¸u± c¢rnkh
M¤ºnah bg°wh¬ g£r kQh ‡U\ nahf© V°g¤L ´½ukhd Rfkhd th®œif ¸¤L©/
c¡f¯ yœd© ÀJd©. º©k©. m¬yJ kfu© v±wh¬ Rœ¸u± j±Dila KG gyìnjhL
c¡f¯ ×J gÂR kiH bghÅth«/ gzK© kiHngh¬ bfh¤L©/ jD« yœdkhdh¬. ‡jD©
gyädkil§J Ĥlh¬. Õ¢rkhd Rœ¸u± c¡f¯ k½¨igœFiyìJ. th®œifÁ± juìijœ
Ï® k¤lì½°Fì jh®ì½ ÄLth«/

bríthª
m³lk ´jhd콬 bríthª ,Uœ¸wh±/ m¡F c¢rkhfnth. M¤ºahfnth. Rgœ¸uQ
nr«œifnah. gh«itnah bríthªœF ,¬yhĤlh¬ Õ¡f¯ ga¡fuì J¼¢ryhf. vijˆ©
y¤ºa© g¥zhk¬ kd© ngh¬ th®Û«f¯/ ,±D© brh¬y¨ nghdh¬ beU¨nghL
jithesh
² 41

ÄisahLÛ«f¯/ mJ‰© M¥fshdh¬ cÁiuì J¢rkhf k½ìJ Mgìjhd Muhª¢ºfƬ


fy§J bfh¯Û«f¯/ FìJr¥il. j°fh¨‡ fiyfƬ ¾‡zìJt© bgWÛ«f¯/ xU
ghtœ¸uQK© nr«§JĤlhnyh m¬yJ gh«ìjhnyh. mojo r¥ilfƬ g¡F bfh¥L.
ifÁny r¤lìij vLìJœ bfh¥nl c¡f¯ thœnf r¤l© v±W ¾idìJ¢ bra¬
‡ÂÛ«f¯/ 8tJ ´jhdh½g½ Ragy© bg°W. yœndrD© gy© bg°wh¬ ,§j cy¸ÃU§J
,s© ta½¬ nkYyf© br¬y kh¤O«f¯/ ÀJdyœdkhdh¬ m³lk콬 c¢r© bg°w
bríthª c¡fis MgìJœfÆÃU§J kÁÂiHÁ¬ j¨gitœF©/ c¡f¯ yœd© nk\nkh.
f±Ènah v±wh¬. ntW v§jœ bf¤l nr«œifˆ© c¡f¯ $hjf콬 ,¬yhĤlh¬. brh§j
Û¤L¢ bríthª c¡f¯ cÁiuœ fh¨gh°W©/ jD« yœdkhdh¬ J}unjr콬 c¡fSœF
ÄgìJ V°gL©/ Mdh¬ bríthnahL Rgœ¸uQ© nr«§½U§jhnyh. gh«ìjhnyh m§j
Ägì½Y© cÁ«j¨¿ìJœ bfh¯SÛ«f¯/ k°w¨go ntW VnjD© ghÄÁ± nr«œifnah
r§½u± bríthªœF mU¸¬ ,U§J Ĥlhnyh c¡f¯ Ko‰ ga¡fukhdjhf ,UœF©/

FU
m³lk´jhd콬 c¯s FU ghœ¸a¡fis m¯Æì jUth«/ c¡f¯ fzt±-kidÄ
br¬t§j« FL©gì½ÃU§J tUth«/ ,Èa ,¬yw th®‰ ¸¤L©. Rfr©gìJœF¯. Vuhskhf
,UœF© v¨nghJ© Mnuhœ¸akhf ,U¨Ö«f¯/ mWit º¸¢ir. ÄgìJœf¯. MgìJœnfh.
Xahj xÅahj ,±d¬fnsh. tHœF Äah²Éa¡fnsh ,it vJ‰nk c¡fis m&fhJ/
¿J« uh²a brhìJœf¯ t§jilˆ©. bgÂa ¾½ ¾Wtd¡fƱ gzcjÄ Rygkhfœ ¸¤L©/
jD« yœdkhf ,U§jh¬ v¤lh© ,l콬 c¢r© bg°w FU v¬yhÄj Rfr©gìJ. br¬t¢
brŨ‡. Md§j© c¬yhr© ,itfisœ bfhLœF©/ c¡fSila yœd© nk\©. Â\g©/
flf©. º©k© m¬yJ kfu© v±wh¬ Õ¡f¯ ÄgÙj uh$ nahfì½± gy±f¯ êy©
ÄaœfìjF© tifÁ¬ ½O« gzœfhu«fshÛ«f¯/ Mdh¬ flf© yœd©. Mdh¬ rÈ Rggy©
bgwhĤlh¬ ca« uìj bfh½¨‡ nehª V°gL©/ mnj ngh¬ rÈ gy© ,H§J yœdK©
ÀJd© Mdh¬ Äahghu콬 e³l© V°gL©/ jÈah« f©bgÈfƬ cì½nahf© brªa
neÂL©/ mJ‰© ¾u§jkhf ,UœfhJ/ FU Klœf© bgwhk¬ ,U¨¿± bjªtì½± mU¯
c¡fSœF v¨nghJ© c¥L/ Mdh¬ c¡f¯ yœd© Â\g©. º©k©. jDR Mf
,¬yhĤlh¬ Õ¡f¯ M±×f콬 e©¿œif ,¬yhjt«fshf ,U¨Ö«f¯/ mnjhL
K±DœF¨ ¿± Kuzhf thœFthjK© brªÛ«f¯/ c¡f¯ º§jidfS© nfh«itahf
,UœfhJ/ th®œifÁ± ju© ca«ì½UœF©/ Õ¥l ´½ukhd bfsut© ¾iyì½UœF©/ Õ¥l
Mˆ¯ c¥L/ c¡f¯ Ko‰ Tl brh§j Û¤onyna mik½ahd N®¾iy c°wh«
cwÄd« NH mik½ahd kuzkhf v§j Äjkhd J±gK© ,¬yhk¬ V°gL©/


10tJ Û¤o¬ rÈ ,Uœ¸wh±/ c¡f¯ yœd© nk\©. Â\g©. kfukhf ,U§jh¬ 10tJ
Û¤o¬ rÈ M¤º c¢r© bgW¸wh±/ Mifah¬ bjhŬ ºw§J Äs¡F©go g£r kQh
‡U\uhf gy±fisœ bfhL¨gh±/ Mdh¬ rÈ ,§j ÛLfƬ tœÂahfnth. Klœfkhfnth
ghtf«ìjh nahf콬 kh¤oœ bfh¥nlh. rìU ¸uQ nr«œifnah ,¬yhk¬
,Uœfnt¥L©/ ,§j ,l© rÈœF gu©giu Äisah¤o¬ ca«tJ ngh¬ gjÄÁ¬
ca«ì½. ½Obu±W gh©¿± thÁ¬ ºœ¸ mjyghjhs콬 j¯Æ ÄlœToa j±ik c¥L/
mjdh¬ ga¨glnt¥oa ,lkhF©/ Mdh¬ 10© Û¤nlh± e¬y ,l콬 ,U§J.
FUnth. Rœ¸undh nr«§½U§jhnyh gh«ìjhnyh. gy±f¯ Xus‰ f¤Lgh¤LœF ml¡¸
e¬ygoahf ,UœF©/ c¡fSila yœd© flf© Mdh¬ Õ¢rkhd rÈ ºÇa f©bgÈfƬ
rhjhuzkhd ntiyiaœ bfhLœF©/ mJ‰© ¾u§jukhf ,UœfhJ/ bríthˆ© $hjf콬
bf¤lh¬ bjhŬ bf¤LÄL©/ f«tK©. ½ÀU© fh¤lhk¬. g¼‰©. cW½ˆ© bfh¥L
th®œifia elìjœ f°Wœ bfh¯s nt¥L©/ bjhÅì v½«ghuhj e³l¡f¯ V°gL©/
ntiyÁ¬ njh¬Äf¥L. bfsutìij ,H¨Ö«f¯/ ngh¤o g§ja¡fƬ bt°Ç fh¥gJ
jithesh
² 42

Àf‰© mÂJ/ Õ¡f¯ bghWik. r¸¨‡ì j±ik. ÄlhKa°º. K± $hœ¸uij. fL© ciH¨‡
,itfisì Jizahfœ bfh¥lh¬. ,íts‰ K¤Lœf¤ilfisˆ© fl§J th®œifÁ¬
K±nd°w© fh¥Ö«f¯/

r§½u±
r§½u± 9tJ Û¤o¬ ,U¨gjh¬ c¡f¯ kz© f°gid ts© ¾iw§J. fhj¬
v¥z¡fƬ ꮸ. rjh khÇœbfh¥L. ‡½a Ä\a¡fisì njo miy§J bfh¥nl
,UœF©/ bghJthfnt v¬nyhUila th®œifÁY© M«tkhf c°rhf© fh¤LtnjhL.
ma¬ eh¤L th®œifÁ¬ Àf‰© M«t© fh¤LÛ«f¯/ $y uhºÁ¬ (flf©. ÄU¢ºf©.
m¬yJ ×d©) c¯s r§½u± fl¬¿uahz콬 M«t© V°gLìJth±/ ºy fl¬
gaz¡fS© V°gL©/ r§½u± ru uhºÁ¬ (nk\©. flf©. Jyh©. kfu©) ,U§jhnyh mnef
¸uQ¡f¯ ru uhºfÆnyh m¬yJ cga uhºÁnyh (ÀJd©. f±È. jDR. ×d©) ,U§jh¬
J}unjr¨ ¿uahz¡f¯ V°gL©/ r§½u± FUnthL nr«§jhnyh. gh«ìjhnyh Õ¡f¯
,JtiuÁY© ahuhYnk Ka°ºœ Tl brªahj Muhª¢ºfƬ <LgLÛ«f¯/ VjhtJ
m§jkh½Â jÈì JiwÁ¬ bt°Çˆ©. bgUÀjK© milÛ«f¯/ FUı mDœ¸uQ©
r§½uDœF ,U¨¿± cì½nahfì JiwÁ¬ ¿ufhº¨Ö«f¯/ Rœ¸uDila M½œf© c¡fis¢
r¤l¨go¨¿± gœf© ,GìJ¢ br¬Y©/ ‡j± gykhdh¬ Ä£"hd© r©g§j¨g¤l go¨¿¬
M«t© V°gL©/ rÈÁ± nr«œif Ru¡fì bjhŬ. ˜À rh´½u©. Ätrha©. ,a§½u bjhŬ
E¤g¡f¯ M¸a Ä\a¡fƬ <Lgh¤ilœ bfhLœF©/ 9© Û¤nlh± gy© bg°W 6tJ
Û¤nlh± 4tJ Û¤onyh m¬yJ g£rk´jhdì½nyh ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh Õ¡f¯
kUìJtœ f¬Y}ÂÁ¬ go¨Ö«f¯/

uhF
11tJ Û¤oY¯s uhF V°w©. ,wœf© ¾iw§j tUkhd¡fisœ bfhL¨gh±/ Mdh¬ 11©
Û¤nlh± e¬y ´jhd© bg°W 11tJ Û¤o¬ Rgœ¸uQ© ,U§jhnyh. mij¨ gh«ìjhnyh.
´½ukhd tu‰ V°gL©/ bríthnah. rÈnah Tl ,U§J Ĥlh¬. m¬yJ uhFit¨
gh«ìjh¬. VnjD© FWœF tÅÁ¬ Àf rhk«ì½a¢ bra¬fsh¬ btFÄiuĬ ½O« gzœfhu«
MÛ«f¯/ c¡f¯ bra¬f¯ gy« Änuhjìij¢ r©gh½ìJœ bfhLœF©/ mnjhL murh¡f
ntiyah¤fƱ gh«itˆ© c¡f¯ gœf© ½U©‡©/ mt«f¯ c¡fisì j¥oœF©
jUzìij v½« gh«ìJœ bfh¥oU¨gh«f¯/ NÂadJ nr«œifah¬ j§ijÁlÀU§J yhg©
bgWÛ«f¯/ Mdh¬ NÂaDœF 6 o¸ÂœF¯ uhF ,U§jh¬. uhFjir. uhF‡ì½ m¬yJ 11tJ
Û¤nlhȱ jrh‡œ½f¯ j§ijÁ± cl¬ eyìJœF nfLÄisÄìJœ ftiyiaœ bfhLœF©/
r§½undhL uhF nr«§jh¬ jhªtÅna jd© ¸¤L©/ uhF r§½uDœF 6 o¸ÂœF¯ ,U§jh¬
uhF kQh jd©. ‡ì½. 11tJ Û¤nlhȱ jrh‡œ½fƬ jhÁ± cl¬ ey© ftiyœ¸l©
jU©/ ,§j ¸uQ¾iyÁ¬ nfJ g£rk콬 ,U¨gjh¬ f©¨™¤l¬ Õ¡f¯ e¬y ½wik
ÄiuĬ bgWÛ«f¯/ Mdh¬ FUnth m¬yJ g£rkh½t½nah bf¤oU§jh¬. ºy e¥g«f¯
e©¿œif nkhr© brªgt«fshf ,U¨gh«f¯/

nfJ
5© Û¤o¬ ,UœF© nfJÄdh¬ ºy Ä\a¡fƬ e±ik V°gL©/ ÄU¢ºf콬 c¯s
nfJ e±ikfisˆ©. Â\g콬 nfJ Ôikfisˆ© jUth±/ 5© Û¤l½g½ Rg´jhd©
bg°ÇU§jhnyh FUnth. Rœ¸undh 5© Û¤o¬ ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh. Xus‰ k¸®¢ºahd
th®œifˆ© br¬t r©gìJœfS© ¸ilœF©/ f¬Y} go¨‡ v±gJ Fiwthf ,U§jhY©.
FL©gth®œif ¾©k½ ,¬yhk¬ ,U§jhY©. Õ¡f¯ KG Ka°ºnahL y¤ºaìij
mila¨ghLg¤L Vuhskhd br¬t© r©gh½¨Ö«f¯/ ‡jD© tY¨bg°wh¬ 5© Û¤oY¯s
nfJ c¡fis f©¨™¤l« ¾‡zuhf MœF©/ ,¬iyna¬ ÀUJthd cgfuz¡fis
jithesh
² 43

¨ng« brªtJ. Àf¢ ºÇa bghU¤fnshL Äahghu© brªtJ M¸a bjhÅì


<LgLÛ«f¯/ (uhF jÄu) ntW v§j ght ¸uQ nr«œif gh«it ,U§jh¬ fodkhd
FH§ij¨ ngW c¥lhF©/

ˆnud´
c¡fSila 12tJ ´jhd콬 ˆnud´ ,U¨gjh¬. v½«ghuhj N®¾iyfsh¬ mnef
,±d¬fis mEgÄœf neÂL©/ 12tJ ´jhdh½g½ e¬y ´jhd©. bgwhk¬ 12tJ ÛL©
Rgœ¸uQ nr«œifnah. gh«itnah bgwhĤlh¬. c¡fSœF ÄgÙjkhd. v½«ghuhj
Änuh½f¯ njh±Wth«f¯/ ghtœ¸uQ© nr«§J Ĥlhnyh. gh«ìjhnyh ºy
igì½aœfhuìjdkhd T¤lì½d«. j¡fsJ xG¡Ïd¢ bra¬fsh¬ c¡fisì
J±g¨gLìJth«f¯/ v§j ¸uQK© ˆnud!%œF 3 o¸Â 20 J}uìJœF¯ ,U§jh¬ ºy
Äis‰f¯ V°gL©/ m§j§j ¸uf¡f¯ RghtìJœnf°g Äis‰f¯ njh±W©/ NÂa±
v±wh¬ f¥ nfhshWf¯ V°gL©/ mnjhL nky½fhÂf¯. ca« murh¡f m½fhÂfƱ
nfhgìJœF MshÛ«f¯/ r§½u± vȬ XL© thfdì½ÃU§J ÏnH ÛGÛ«f¯/ m¬yJ
ê±wh© kÈj« ×J t¥ona°Çè fha¨gLì½a F°wì½°fhf J}u njr¡fÆnyh. ma¬
eh¤onyh Ärhuizœfhf jLìJ ¾Wìj¨gLÛ«f¯/ bríthª v±wh¬ À±rhu© jhœFj¬
m¬yJ beU¨‡ ga© V°gL©/ ,§j Ä\a¡fsh¬ gh½¨‡ V°g¤L btFeh¤f¯ º¸¢ir
bgw nt¥o ,UœF©/ ‡jdhf ,U§jh¬ c¡f¯ vGìJœf¯. ¿uRu¡f¯ êy© nj±
T¤o± ×J f¬ vǧj kh½Â FH¨g¡f¯ c¥lhF©/ FUthf ,U§jh¬ xUFǨ¿¤l
,dìjt± kj cz«‰fis¨ ‡¥gLì½. mj°fhf f¥oœf¨gLÛ«f¯/ Rœ¸u± ˆnud´
mU¸¬ ,U§JĤlh¬ Õ¡f¯ ufºa cw‰f¯ itì½UœfœTL© v±W ngr¨gLÛ«f¯/
rÈahf ,U§jh¬ J«ghœ¸a ¾f®¢ºfsh¬ Jau© milÛ«f¯/ ,§j nk°brh±d ÄgìJœf¯.
f³l¡f¯. MgìJœf¯ v¬yhnk ˆnud´ 12tJ Klœfì½ÃU§J btÆÁ¬ ,U§jh¬
m¬yJ FUTl ,U§jhnyh gh«ìjhnyh Xus‰ FiwìJ ÄL©/

be¨o™±
c¡f¯ yœd콬 be¨¤™± ,U¨gjh¬. ´½uj±ik ,¬yhj RghtK©. C« R°W©
¾iyˆ© V°gL©/ c¡fSœF J}u ½U³o c¥L/ ,a°ifahfnt tUK± njh±W©
cz«‰ c¡fSœF c¥L/ th®œifÁ¬ ºy neu¡fƬ cUœF© nehah¬
gh½œf¨gLÛ«f¯/ Änuh½fƱ N®¢ºah¬ e³l© V°gL©/ Mifah¬ v¢rÂœifahf ,Uœf
nt¥L©/ ma¬ehL©. J}u njr¡fS© c¡fis Mf«ÊœF©. ºyUœF m§j ,l¡f¯
êy© m½«³lK© moœfyh©/ $y uhºahd flf©. ÄU¢ºf©. ×d콬 be¨¤™± ,U§jh¬.
Õ¡f¯ cz«¢º tr¨g¤lt«f¯/ mJ xU ºÇa ¸uQìnjhL (r§½u±/ ‡j±/ Rœ¸u±)
nr«§½U§jh¬. Õ¡f¯ f°gid ¾iw§j fd‰y¸¬ th®Û«f¯/ fiyˆz«‰ m½f© c¥L/
c¡f¯ v¥z¡fisˆ© fUìJœfisˆ© vGì½ny totikœF© rhy¢ºw§j ½wikˆ©
c¡fSœF c¥L/ be¨¤™± tœuì½Á¬ ,U§jh¬ m¬yJ ghtœuQìnjhL nr«§njh.
mitfsh¬ gh«œf¨g¤lhnyh ,s© ta½ny Õ¡f¯ xU Jaukhd ,H¨‡œF MshÛ«f¯/
mjdh¬ c¡f¯ nghœnf khÇ th®œif¨ ghijna khÇÄL©/ Mdh¬ yœdh½g½ Rg©
bg°W FUnthL nr«§njh. gh«œf¨g¤lhnyh gy±f¯ e¬ygoahf khÇÄL©/

‡„¤nlh
c¡f¯ $hjf콬 11tJ ,l콬 ‡„¤nlh ,Uœ¸wh±/ Õ¡f¯ mghafukhd fhÂa¡fƬ
if it¨Ö«f¯/ mjdh¬ tUkhd© moœfo V°w jh®‰fis¢ r§½œF© 11tJ ´jhdh½g½
gy© bg°W 11tJ ´jhd콬 Rgœ¸uQ© ,U§jhnyh. gh«ìjhnyh ºy e±ikf¯
¸ilœF©/ c¡f¯ bjhŬf¯ v¬yhnk m½fkhd c³z¾iyÁ¬ beU¨ig cgnah¸œF©
Jiwfshfnt ,UœF©/ cnyhf콬 ntiy brªj¬. k¥gh¥l¡f¯ brªj¬. XLf¯
jithesh
² 44

brªj¬ ngh±witfshf ,UœF©/ bríthnah. nfJnth nr«§jh¬ ,ìjifaì bjhŬ


¾¢ra©. e¥g«f¯ Ä\aì½Y© Õ¡f¯ ĺì½ukhd m½«³l rhÃf¯/ btF ÄiuĬ
e¥g«fis¨ bgWÛ«f¯/ Mdh¬ ,§j cw‰f¯ Õ¥l fhy© ÕoœfhJ/ ºy giHa
e¥g«fns ½Obu±W c¡f¯ Änuh½f¯ Mth«f¯/ Kœ¸akhf v½«gh¬ ,dìjt«fnsh
m¬yJ tlJUt©. bj±JUt© ngh±w Äì½ahr FzKilat«fnsh. ,§jkh½Â
khWth«f¯/ ºy neu¡fƬ ºy ‡½a e¥g«f¯ êy© v½«ghuhj bgÂa yhg¡f¯
¸ilœF©/ k°w ºy neu¡fƬ ne«Kfkhfnth m¬yJ kiwKfkhfnth. c¡fSœF cjÄ
brªa kWìJ e³lì½°Fœ fhuzkhth«f¯/ c¡f¯ kndh¾iyˆ© moœfo r§j«¨g
N®¾iyœF V°wgo khW©/ ºy neu¡fƬ Àfì jÈikahf‰©. tUìj콬 M®§J©
,U¨Ö«f¯/ uhF Tl ,U§jh¬ y£r CHì kh¤oœ bfh¯SÛ«f¯/
jithesh
² 44

¿w§j e¤rì½u gy±

bghJthd Äsœf©
ºw§j Fz¡fS©. fÈthd ng¢R©. ‡Èjkhd c¯sK©. rhJthd KfghtK©
bfh¥lt«f¯ Õ¡f¯/ víts‰ ca«thd gjÄÁ¬ ,U§jhY©. Ml©gu© m¬yJ
glhnlhgìijf fh¤l ÄU©ghk¬. rhjhuz kÈj«ngh¬ cil m¼Û«f¯/ v¬nyhiuˆ©.
Kœ¸akhf bg¥fis Àf‰© k½¨Ö«f¯/ fl‰¯ gœ½ ¾u©¿at«f¯/ c¡fSila
Fz¡fisˆ©. Fiwfisˆ© f¥lÇtJ RygÀ¬iy/ gyKiw gH¸a ¿wnf c¡fSila
Fzey±fi¯ g°Ç ¿w« mǧJ bfh¯s Koˆ©/ c¡f¯ ,L¨ig¢ R°Çnyh m¬yJ
Kfì½nyh xU fU k¢r© ,UœF©/ c¡f¯ f¥f¯ nyrhd ¿bus± fy¬ ,UœF©/

Õ¡f¯ Äahghu콬 ne«ikahdt«. vLìJœ bfh¥l ntisÁ¬ ÀF§j c¥ikahf


el¨Ö«f¯/ ¿wiu Vkh°wnth/ ¿wUœFœ f³l© bfhLœfnth ÄU©g kh¤O«f¯/ ,§j e¬y
v¥z¡f¯ c¡fis ºy neu¡fƬ nt¥lhj r¡fl¡fƬ kh¤o ÄlœTL©/ Õ¡f¯
ne«ikahd v¥z¡f¯ cilatuhf ,U§jhY©. ¿wUila mGìjì½°F brÄ rhªœf
kh¤O«f¯/ ahiuˆ© K°ÇY© e©g kh¤O«f¯/ Kf´J½œF moik¨gLÛ«f¯/ k°wt«f¯
c¡fis ftÈœf nt¥L© v±W v½«gh«¨Ö«f¯/ v§jÄjkhd mtru Ko‰© vLœf
kh¤O«f¯/ ºw§j ‡ì½rhÃfnshL Mnyhrid brªj¿wnf. e©¿œifœF¨
ghì½ukhdt«fnshL fy§J ngºna Ko‰ vL¨Ö«f¯/ v¬yh Ä\a¡fÆY© c¡fSœF
m½fkhd <LghLf¯ ,U§jhY©. Õ¡f¯ nrh©ngÇf¯jh±/

Ku¥ghlhd neu¡fƬ Tl fodkhd brh°f¯ c¡f¯ thÁÃU§J tuhJ/ ¿oœfhj


Ä\a¡fisœ Tl btƨgilahf¢ brh¬y kh¤O«f¯/ v§j Äthj¡fÆY© ¿wÂl©
c¡f¯ Änuhjìijœ fh¤l kh¤O«f¯/ ºWta½nyna Àf¨ bgÂa bghW¨‡fis
nk°bfh¯s neÂL©/ ,jdh¬ v§jÄj¨ bghW¨igˆ© ¾«t¸œF© ½wikia¨ bgWÛ«f¯/
Õ¡f¯ brh±d brh¬nyh. branyh jtW v±W ‡Â§J bfh¥lh¬. clnd k±È¨‡
nf¤fì ja¡f kh¤O«f¯/ jtiw ½U콜 bfh¯Û«f¯/

c¡fSila xíbthU braY© ¿wuh¬ ghuh¤l¨gL©/ ,¬iyna¬ J±gì½°F


MshÛ«f¯/ Àf ca«§j r§njh\K© milÛ«f¯/ ºy neu¡fƬ jh¡f Koahj J±gK©
mEgĨ֫f¯/

Ä£"hd ˜«t cl¬ mik¨‡


e¬y msthd cl¬thF gl«§jKf©. caukhd cUt© bfh¥lt«f¯/ Õ¥l ehºˆ©.
T«ikahd f¥fS©. ºt§j njfK©. mHfhd ehfÙfkhd njh°wK© cilat«f¯/

f€
Ku¥ghLf¯ ¾iw§j Ä\a¡fƬ m½f ftd© njit/ T¤Lì bjhŬ Mu©¿œF© K±.
c¡f¯ T¤lhÆfis¨ g°Ça KG Ätu¡fisˆ© nrhjid brªa nt¥L©/
,¬yhĤlh¬ njh¬Ä ¾¢ra©/ 38 taJœF¨¿± v¬yhÄ\a¡fÆY© K±nd°wK©.
brŨ‡© fh¥Ö«f¯/

FL©g th®œif
rhjhuzkhf FH§ij¨ gUt© ºw§jjhfnt ,UœF©/ ¿°fhy콬 FL©g콬 r‰fS©.
r¡fl¡fS©. g¬ntW bjh¬iyfS© V°glœTL©/ c¡fSila 28 Kj¬ 31 taJœF¯
FL©g t¤lhu콬 ºy Kœ¸akhd khWj¬f¯ V°gL©/
jithesh
² 45

kz th®œif r§njh\khfìjh± ,UœF©/ Àf¨ bghW¨ghd mHfhd kidÄ mikth¯/


Mdh¬ mtUila cl¬ ey© º§jidœ FÂajhfnt ,UœF©/ c¡f¯ kidÄœF
màuz©. f«¨g¨ig nfhshWf¯ V°gL©/ nk°go brh±d e¬y gy±fisì jÄu c¡f¯
FH§ijf¯ êy© r§njh\© mt«fsh¬ f³lnk V°gL©/

cl¬ Mnuhœ¸a©
c¡fSœF tÁW nfhshWf¯. gœfthj©. fhrnehª. f¥gh«it k¡Fj¬ m¬yJ f¥fƬ
cghijf¯ V°gL©/

NÂa± ~ Q´j© ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 4


Õ¡f¯ vGìjhsuhfnth m¬yJ bkhÅbga«¨ghsuhfnth bga« bgWÛ«f¯/ ntW v§j
¸uQì½± gh«itˆ© ,¬yhĤlh¬ Õ¡f¯ jgh¬ ,yhfhĬ cì½nahf© gh«¨Ö«f¯/
tÁW m¬yJ thª r©g§j¨g¤l nehah¬ c¡fSœF gh½¨‡ c¥L/

‡j± ~ Q´j© ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 1


murh¡f cì½nahf© ¸ilœF©. fzœF tHœF r©g§j¨g¤lJ/ c¡f¯ bjhÅì
K±nd°w© c¥L/ c¡f¯ g¡FœF ‡fnHhL brh¦J ¸ilœF©/ gy fiyfÆY©
Ä£"hdìJiwÁY© rhk«¦½auhf ,U¨Ö«/ m±ghd kidÄ ÀF§j brhìJ ,UœF©/
bgÂat«fÆl© kÂahij. m±igì njo¨ nghtJ ¿oœF©/

Rθu± ~ ˜u© ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 4


mHfhd cUt©. mUikahd ,¬yw th®œif. nghJkhd br¬t©. gilìjt«f¯ Õ¡f¯/
Mdh¬ brythÆ mjdh¬ eLta½¬ ¾½¨g°wh Fiwia r§½œf neÂL©/

bríthª ~ ‡d«˜r© ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 3


,J bríthªœF ºw§j ,lkhF©/ gz©. bg¥. kJ M¸ait ¾iw§j th®œif
c¡fSœFœ ¸ilœF©/ kÈj Fyì½± nk©gh¤Lœfhf¨ ghLgLÛ«f¯/ bghJ $dth®Ä¬
m§j´ij bgWÛ«f¯/ c¡f¯ Ï® mnef« ntiy gh«¨gh«f¯/ Õ¡f¯ jahs FzK©.
,uœf RghtK©. ViHfSœF©. f³l¨gL¸wt«fSœF© cj‰© bgU§j±ikˆ©
cilat«f¯/

FU ~ ½Uth½iu ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 2


Õ¡f¯ nj«§bjLœF© ntiyÁ¬ Õ¡f¯ ca«§j gjÄia ¿o¨Ö«f¯/ muºa¬ m¬yJ
muºa¬ t¤lhu콬 Àf‰© ºw¨gilÛ«f¯/ c¡fSœF e¬y FzK¯s. brh¬tijœ
nf¤F© ¿¯isf¯ ,U¨gh«f¯/

rÈ ~ kf© ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 2


rÈ ,¡F ,U¨gJ Ôik. Mifah¬ 36tJ e©g« k§½uìij $¿œfnt¥L©/ k£r¯
¾wœf¬ (7 uì½) nkh½uìij rÈ Äuì m¼ant¥L©/

r§½u± ~ MÁ¬a© ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 2


Õ¡f¯ ehza´j«. goìjt«. r§njh\khdt«. br¬t§j«. kidÄ/ kœfis m½fkhf
neº¨gt«. jhd jUk© brªaœToat«. Mdh¬ j±fhÃnyna v¬nyhU© ¾°f nt¥L©
v±W ¾id¨gt«/ FH§ij¨gUt콬 R¤oìjd ÀF½ah¬ moœfo mog¤Lœ
bfh¯SÛ«f¯/ T«ikahd Mˆj¡fis cgnah¸œF© nghJ K± $hœ¸uijahf ,Uœf
nt¥L©/

uhF ~ Q´j© ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 4


jithesh
² 46

uhFı ,§j ,l© ºw§j½¬iy/ Õ¡f¯ bf¤oœfhuu«. Mdh¬ f«Ä¨ ¿wiu mErÂìJ.
mt« cz«¢ºfisˆ© k½œf nt¥L©/ rhjhuzkhf r©gs콬 CÅauhf ,U¨Ö«f¯/
½Obu±W njf¾iy gh½œf¨g¤L clnd º¸¢ir bgw nt¥oÁUœF©/

nfJ ~ nut½ ~ eh±¸¬ xU gF½ ~ 2


cl¬ eyK© br¬tK© ,U§J© 40 taJtiu r§njh\ìij mDgĨ֫/ jhª eh¤ilˆ©
FL©gì½diuˆ© ¿Â§J btÆ eh¤ojh± 35 taJ tiu ,U¨Ö«/ c¡f¯ ˜uz
e©¿œifˆ© c¡f¯ kidÄ ×J fh¥¿œfnt¥L©/ ,Jjh± r§njh\khd th®œifÁ±
k§½u©/

You might also like