You are on page 1of 40

TRATADO DE ODDUN DE IFA

  I I
II I
O  I I
I I
 
 
OGBE TUANILARA

AQUÍ HABLA: OSHUN


SHANGO
OBATALA
ELEGBARA

REZOS:

1. OGBE TUANILARA MOFOU SESI ONIBARABANIRE AYEGUE OLUWOPOPO FUYERE ADDE


KUE BAYAMI ARAGBA KALEKUN ABEKUN MOFOU SESI AYERE NI IFA OLOFIN
ADIFAFUN OLUWO-POPO.

2. OGBE TUA MOFEU SESI ADIFAFUN OLUWO ALADE MOFEU SESI ADIFAFUN AYAPA
TIROKO LELE NIFA EYEGUE ODUDUWA MOWALE YERE OLOFIN.

3. OGBE TUA GUA GUA AWOSOYU ADIFAYOKE KONDUN OYA IBON MERUN ADIFAFUN AYA
UMBATOLO IYA META GBOGBO IGI INYA OMA ORUNMILA LORUBO.

4. OGBE TUA LARA KATIYERE EKU OGDABA ARO SHAROMODO LARO SHARO OBATALA
EDUN SHEPO EKUTE INA KAFEREFUN OBATALA KAFEREFUN OZAIN ADIFAFUN
ORUNMILA LODAFUN ELEGBA.

5. OGBE TUA ADIFAFUN AWONI MERIDILOGUN OBGADO IFA ODDUN OGIDE EWINI ODDUN
IYASI EDUN POKON LADO EJEPA OKOTASHE INLE OGBE TUAMORO OYA IFE OBA
LODAFUN OLOFIN, KAFEREFUN ODUDUWA, ADIFAFUN ORUNMILA.

6. OGBE TUA NIKO TINSHOMO GUAYE ADIFAFUN OBA YEBE UN KAHIN ALE OMO SHANGO
LORUBO.

7. OGBE TUALARA ADIFAFUN AWO LARERE ILOBAYE NI OBALUMA ADIFAYOKO OLOFIN


LADE ABAYE ONI BABALAWO LARRE AYE BARABO NIREGUN OLUO SIWAYU LODAFUN
ORUNMILA SHANGO Y OGGUN.

8. OGBE TUANILARA OBANI SHANGO ONI IRE IYA OBOYENI IFA ORUNMILA ILE YENYO
SHANGO OBANI OKUE JEKUE OZAIN ORUPUE OBA YENTE OKO EWO NI SHANGO
OBANI LORUN OBEBUFUN EYELE MEDILOGUN APARO MEDILOGUN BEYEKU IFA.

9. ADIFAFUN IYABAFUN IYA OGIEDAY OMO BI OBA MAKASHE BABA OSAWANI IYA NI
OBONO IYABAFUN IYA NI OBONO IYABAFUN IYA OLONO LELE INLE OGUNDAY IWA
METETA LERI ASANI OMOLOGO OGUNDAY BABAWA IYABAFUN IYA KERE OGUNDAY
IYA IWE METETA LERI OBALELE ODARA BI EGGUN BABA OSAWANI ARUBO YAKON
LALE OSA RA BIEMESAN ODDUN MESAN ODDUN MESAN IYABAFUN ASHE ALO OMO
OGUEDAY NIWAGUE ALAKAN SHOSHO AYO LERI OGBE TUANILARA OSAWANI
SATAMASIA AWO OSHENBOKO LELU LELE KAFERFUN ORUNMILA LODAFUN OLOFIN.

OGBE TUANILARA 1
TRATADO DE ODDUN DE IFA

SUYERES:

AWO OBA YEMILO ORUNMILA AWO YEMILO ASHEBO ASHETE ASHE LOMO ASHE LOWO
ARIKU BABAWA.

AWO OBA YEMILO ORUNMILA AWO YEMILO, ASHEBO ASHETO ASHE LOMO ASHE
LOWO ARIKU BABAWA.

AWO TENIYO NI EBBO GUNUGUN ASHE NI EBBO GUNUGUN ASHE NI OLORUN


GUNUGUN ASHE NI ASHE GUNUGUN ASHE ORISHA OLORUN.

OGUEDAY ASHE OMO FUN WAWAO OMO KEKE ODARA NI LAYE.

ORUGBA LELE OMO INLE SHEPE OMO LELE ENI BONSI EUN NI KAYE.

INLE OGUERE AWO LOYA ADIE, ADIE BABA OGBE TUANILARA, BABA AWO
MOREYA, AWO LOYA ADIE, ADIE BABA.

ODUDUWA AREMO SOKUN LOMASHE MUDARE ODARA EMIDARA.

AJA BEKUN BELO KOIÑA, AJA BELE KOIÑA KOIÑA APUANIYE.

REFRANES:

1. TIENE POSICION VENTAJOSA.


2. SABE PENSAR.
3. EL CUERPO PELIGROSO.
4. LA TIERRA SE PUDRE PERO NO MUERE.
5. EL QUE PIDA UN FOSFORO, DEBE ANTES PEDIR UN TABACO, SI NO SE IRA CON
SU CANDELA SIN RECOMPENSA.
6. DEBES DE DAR, ANTES QUE RECIBIR.
7. YA BEBI, YA COMI, CANTA LA CODORNIZ CUANDO ESTA REPLETA.
8. UN MAYOR QUE SE PROPASA EN EXCESO, PIERDE TODO EL RESPETO Y PRESTIGIO.
9. DA UNA COSA Y TOMA OTRA.
10. UNA FLECHA NO MATA UN PENSAMIENTO.

AQUÍ NACE:

1. AFIMAYE, LA SOMBRA ENTRE ORUNMILA Y EL AWO.


2. LOS SECRETOS DE AZOWANO.
3. EL DOMINGO.
4. ORO-IÑA, LA VOZ DEL VOLCAN (AGAYU).
5. LA SIKLEMIA O ANEMIA IRREVERSIBLE.
6. EL EBBO DE LOS IWOROS.
7. DONDE POR PRIMERA VEZ SE AHUMO LA CARNE.
8. DONDE POR PRIMERA VEZ SE AMARRO EL OKPELE CON CADENA.
9. LA CEREMONIA DE LA APERTURA DEL AÑO.
10. DONDE SHANGO COME CODORNIZ JUNTO CON OLOFIN.
11. LAS DOS MANOS DE IFA.
12. ESHU AGOGORO.
13. AQUI SE CONOCIO EL CIELO.
14. AQUI FUE DONDE POR PRIMERA VEZ LOS BABALAWOS USARON FILA (GORRO).

OGBE TUANILARA 2
TRATADO DE ODDUN DE IFA

15. AQUI OSHUN MALDIJO A ORUNMILA POR LOS MALTRATOS QUE LES DIO.
16. AQUI SE TRAJO EL OKPELE DE ABISINIA.
17. AQUI FUE DONDE EL CARACOL SE HIZO INCONVENIENTE A IFA.
18. AQUI SE HIZO EL PACTO DE ORO-IÑA Y DADA POR EL PROBLEMA DE SHANGO.
19. AQUI SE CONCEDIO LA ESCULTURA.
20. AQUI SE LE ECHO LA BENDICION AL RATON, EL GATO Y EL MONO.
21. AQUI SE DIFERENCIARON LA ARENA Y EL FANGO.
22. AQUI SE REGO LA ENFERMEDAD EN LA TIERRA.

DESCRIPCIÓN:

EN ESTE ODDUN NO SE COMEN MAMEYES COLORADOS, CON ESTO SE HACE


OPARALDO.
EN ESTE IFA LA PERSONA NECESITA LA AYUDA DE OTRAS PERSONAS PARA
LOGRAR SUS DESEOS.
CUANDO UN ENFERMO VE ESTE IFA POR IKU, ARUN U OFO, SE LE MANDA HACER
OBRAS A LOS EGUNES ANTES DE CUALQUIER OTRA OBRA.
EN ESTE ODDUN HABLA LA ENFERMEDAD DE LA SANGRE Y EN EL CEREBRO
(DAKUE).
AQUI FUE DONDE POR PRIMERA VEZ LOS BABALAWOS USARON FILA FUN FUN EN
SUS LERI, PARA CUBRIRSELAS EN LAS CONSAGRACIONES.
EN ESTE IFA OLOFIN BENDIJO AL MONO, AL GATO Y AL RATON.
TAMBIEN SE DIFERENCIARON EL FANGO Y LA ARENA.
SE EXTENDIO LA ENFERMEDAD SOBRE LA TIERRA, DONDE LA TIERRA SE PUDRIO
POR LOS PECADOS DE LA HUMANIDAD.
EL BABALAWO QUE TENGA ESTE IFA ES AWO DE OLOFIN.
EN ESTE IFA SHANGO DESPRECIO EL DINERO Y LO REGALO.
OGBE TUA REPRESENTA A SHANGO EN LA TIERRA OBA TAMU OBA YA.
BABA EJIOGBE LE DIO EL PODER A OGBE TUANILARA.
AWO OGBE TUANILARA DEBE REZARLE TODOS LOS DIAS A LAS SEIS DE LA
TARDE A SUS OSHAS.
POR ESTE ODDUN EL PADRE Y EL HIJO NO DEBEN DISTANCIARSE, TOMAR
MEDIDAS DE OBRA O DE PALABRAS.
AQUI NACIO EL AFIMAYE.
ORUNMILA LE VIRA LA ESPALDA AL AWO. LA GRAN SOMBRA QUE SE INTERPONE
ENTRE ORUNMILA Y EL AWO.
SE DEBE SALIR A LA CALLE PARA COGER EL IRE.
CUANDO ESTE ODDUN SALE EN UN ITUTO MARCA: ESA CEREMONIA QUE SE ESTA
EFECTUANDO SE VA A REPETIR MUY PRONTO. TODOS LOS AWOSES PRESENTES
TIENEN QUE DARLE AKUKO FUN FUN A ODDUN, PARA QUE COMO MAYORES SALVEN
SUS RESPONSABILIDADES.
AWO OGBE TUANILARA NO PUEDE VIVIR CON PREOCUPACIONES.
AQUI NACIERON LOS SECRETOS DE AZONWANO.
NACIO EL DOMINGO, EL DIA INDECISO, POR ESO ESE ES EL DIA DE SUERTE
DE AWO OGBE TUA.
AWO OGBE TUA MUERE SOLO.
ES UN ODDUN DE RECURVAS, DONDE SE PRESENTAN LAS OPORTUNIDADES DE
HACER COSAS YA ANTES REALIZADAS.
ES ODDUN DE REVANCHAS.
LA PERSONA ES VIOLENTA, IMPULSIVA, DESOVEDIENTE, TEMERARIA, LE DICE
AL CONTRARIO LO QUE VA HACER Y SE LO HACE.
OGBE TUA ES UN ODDUN DE RIQUEZAS Y DESENVOLVIMIENTO. ES EL JOYERO DE
OLOFIN Y SU ADIVINO.
EN ESTE ODDUN HAY QUE RECIBIR OLOFIN.

OGBE TUANILARA 3
TRATADO DE ODDUN DE IFA

OGBE TUA DEBE DE USAR UN COLAR DE OSHUN. LAVARSE LA LERI CON EWE
ASHIBA.
DEBE RECIBIR OBA.
NO DEBE PONERSE GORRA DE NADIE COMO TAMPOCO PRESTAR LA SUYA. EL
GORRO DE CEREMONIAS DE OGBE TUA LLEVA 16 JUJU DE AIKORDIE.
OGBE TUA NO DEBE DISCUTIR CON NADIE NI INTERVENIR EN DISCUSIONES
AJENAS, PUEDE SIN DARSE CUENTA VERSE INVOLUCRADO EN LA MISMA.
NO SE LE PUEDE HACER DAÑO POR GUSTO A NADIE PARA QUE ELEGBARA NO LE
TRASTORNE SU SUERTE.
ESTE ODDUN PARA OBINI: QUE TENGA CUIDADO CON LAS COSAS MALAS QUE LE
ESTA HACIENDO AL MARIDO (ENGAÑO), SI NO DESEA CONTINUAR CON EL,
DIGASELO PARA QUE SE SEPAREN EN ARMONIA.
AWO OGBE TUA NUNCA SERA NADIE MIENTRAS NO LE DE JUTIA A SU ELEGBARA.
SI SU PADRINO ES DIFUNTO, TIENE QUE HACERLE MISAS POR LA IGLESIA.
NO SE COME MAMEY COLORADO. SE LIMPIA CON EL MISMO Y SE LE PONE A
SHANGO.
TIENE GUERRA SE LE DA AKUKO FUN FUN A SHANGO ANTES DE SIETE DIAS.
A UD. NO LE GUSTA QUE LE VEAN O LE SEPAN LAS COSAS.
NO SE DEJE DOMINAR POR LA FAMILIA PERO RESPETELA.
NO SE DEJE LEVANTAR LA MANO Y NO LE LEVANTE LA MANO A NADIE, PORQUE
EL SUBE Y UD. BAJA.
TIENE DESRREGLO EN SU NATURALEZA.
USTED O UN FAMILIAR ALLEGADO SE IRA PARA EL EXTRANJERO. USTED VA A
DECIR UNA COSA POR LA QUE GENTE EXPRESARA QUE UD. ES UN MENTIROSO.
USTED TIENE UNA COSA EN EL ESTOMAGO QUE NO LO DEJA DORMIR.
POR ESTE ODDUN TIENE QUE HACER EBBO PARA QUE NO LO BOTEN DE DONDE
VIVE O TRABAJA.
CUIDADO CON UNA BOBITA QUE VISITA LA CASA, PUEDE HACERLE UNA MALDAD
Y UD. PUEDE PAGAR.
CUIADO EN ENTRAR EN GUERRA CON OTRAS PERSONAS.
POR ESTE ODDUN SE DEBE RECIBIR OZAIN A LA MAYOR BREVEDAD.
SE PROHIBE TENER PERRO EN LA CASA.
SU MEJOR AMIGO LO TRAICIONA.
SE LIMPIA LA CASA CON AGUINALDO. SE BAÑA CON ASHIBATA.
A SHANGO SE LE DAN DOS AKUKO FUN FUN Y A OZAIN SE LE PONE OBE.

IFA DICE:

QUE UD. VA A ENCONTRAR UNA FORTUNA MUY GRANDE.


¿QUE COSA UD. TIENE QUE NO PUEDE DORMIR?.
DONDE UD. VIVE HAY UNA ALCAHUETA, ES LA QUE LLEVA Y TRAE. TENGA
CUIDADO CON UN CHISME Y UN GANDIMIENTO. NO DIGA MENTIRAS.
USTED VA A ANUNCIAR TRES COSAS QUE VAN A SUCEDER, PERO LA GENTE NO
LE VA A CREER Y DIRAN QUE UD. ES UN MENTIROSO, DONDE UD. ABOCHORNADO
SE VA IR DE ESE LUGAR, Y CUANDO UD. REGRESE LE VAN A DECIR QUE LO
QUE UD. ANUNCIO, SUCEDIO.
USTED ES UNA PERSONA QUE TODO LO DEJA PARA LUEGO, Y ESE ES EL MOTIVO
DE SU MAL, Y DE QUE NADA LE SALGA BIEN.
USTED TIENE QUE MANDARLE HACER UNA MISA A UN DIFUNTO CON EL QUE UD.
SUEÑA, EL ES FAMILIAR SUYO.
USTED NO ES LEAL CON SUS AMIGOS.
NO LLORE EL DINERO QUE UD. GASTA.
A UD. LE GUSTA QUE VEAN LO SUYO.
POR DONDE UD. SE META VA CONTRA TIEMPO, SUS COSAS SE TRASTORNAN
TODAS.

OGBE TUANILARA 4
TRATADO DE ODDUN DE IFA

SU CUERPO LO SIENTE FLOJO.


TENGA CUIDADO QUE EN SU CASA HA DE HABER CHISMOGRAFIA.
USTE TIENE TRES COSAS QUE LO TIENEN EN DESASOSIEGO.
EN UN PUNTO DEL CAMPO HAY UN PLEITO POR UNAS TIERRAS.
USTED PASO UN SUSTO EN LA CALLE, DELE GRACIAS A OLOKUN.
USTED TIENE QUE HACER CUMPLIMIENTO.
NO SE DEJE GOBERNAR POR SU FAMILIA.
A UD. LO VIGILA UNA PERSONA DE HOCICO DE PICO, QUE ES UN ENEMIGO EL
CUAL QUIERE QUE UD. PIERDA SU EMPLEO O SU BIENESTAR.
NO LE LEVANTE LA MANO A NADIE PORQUE SE ATRASA.
USTED TIENE DESARREGLO O MAL EN LA NATURALEZA.
A ESA PERSONA QUE UD. LE PUEDE LEVANTAR LA MANO HACE SU FELICIDAD Y
UD. SE PUEDE MORIR.
SI SU FAMILA TIENE ALGUN CAPITAL LO PERDERA Y CORRERA LA SANGRE Y
QUEDARA UNO EN SU FAMILIA QUE SE MARCHARA PARA EL EXTRANJERO Y SE
CASARA ALLA. SU FORTUNA LA ENCONTRARA EN LA CALLE.

ESHU DEL SIGNO:

ESHU ALAMIBARA:
MUÑECO TALLADO EN MADERA DE CEDRO, COME UNA JUTIA KEKE. EN LA LERI
DEL MUÑECO SE INTRODUCE UN PEDAZO DE GUNUGUN DE LERI DE EGGUN.
SE HACE IYE CON: ERU, OBI KOLA, OSUN NABURU, OBI MOTIWAO, AIDA,
POLVO DE ORO, ANUN, PLATA, COBRE, NIQUEL, LERI DE GAVILAN, RAIZ DE
MORURO, JOBO, ATIPONLA. ESTO SE REZA EN EL TABLERO Y SE LE AGREGAN
LOS DEMAS INGREDIENTES DE LA CARGA DE ELEGBA Y SE CARGA EL AGBORAN
POR LA LERI. COME UNA EYELE DUN DUN Y EL OKOKAN. LA LERI Y EL ELESE
VAN EN LA CARGA.

ESHU OBAKERE:
MUÑECO TALLADO EN MADERA DE CEDRO VESTIDO CON PANTALON DE LISTADO
ROJO Y NEGRO Y GUAYABERA BLANCA Y SOMBRERITO DE YAREY.
CARGA: LERI DE GAVILAN, DE GUNUGUN (TIÑOSA), DE AYAPA, DE EKUTE, DE
EYA TUTU, DE APARO, 7 APARO, 7 ATARE, 7 IWEREYEYE, TRES CARACOLES
PARA LOS OJOS Y LA BOCA, TRES AZABACHES, ORO, PLATA, COBRE, MARFIL,
AZOGUE, RAIZ DE ARAGBA, DE HELECHO, DE MARPACIFICO, YERBA FINA, PATA
DE GALLINA, BLEO BLANCO Y COLORADO, PICA PICA, EWE DUN DUN,
LEVANTATE, HIERBA GARRO, AMANSA GUAPO, VENCEDOR, CAMBIA VOZ, VENCE
BATALLA, BARRE CON TODO, PARAMI, YAMAO, EKU, EYA, OTI, OTI KANA,
AWADO, EPO, OBI MOTIWAO.
LA FAJA DEL PANTALON SE ADORNA CON CARACOLES. SU COLLAR ES DE ONCE
ILEKE ROJAS, ONCE NEGRAS Y ONCE BLANCAS POR TRAMOS Y SIETE CORALES
PARA CADA UNO DE ELLOS IR SEPARANDOSE EN TRAMOS DE 21 CUENTAS (7
ROJAS, 7 NEGRAS Y 7 BLANCAS).
COME OWUNKO, AYAPA Y AKUKO.

ESHU BELEKE:
UNA OTA KEKE CHINA PELONA, TRES GRANOS DE AWADO, ONCE ARARE, DOS
ESPUELAS DE AKUKO, TRES UÑAS DE AKUKO, TRES MONEDAS DE CENTAVOS. LAS
ESPUELAS DE AKUKO: UNA CON EKU, UNA CON EYA Y UNA CON AWADO.
LA CARGA RITUAL DE LOS ELEGBA MAS TRES AZABACHES, TRES AKOFA, KEKE,
ERU, OBI KOLA, OBI MOTIWAO, OSUN NABURU, OROGBO, IYEFA, CORONA CON
CUCHILLA, CUENTAS DE ORUNMILA, JUJU DE GUNUGUN, DE AIKORDIE Y DE
AKUKO.

OGBE TUANILARA 5
TRATADO DE ODDUN DE IFA

ESHU ALALU:
SE MONTA EN UNA OTA POROSOA. CARGA CONVENCIONAL DE LOS ELEGBA, ORO,
PLATA, CORALES, ERU, OBI KOLA, OBI MOTIWAO.
TRES DILOGUNES PARA LOS OJOS Y LA BOCA, LA ESPALDA SE ADORNA CON
ONCE CARACOLES, EN LA IKOKO LLEVA TRES AKOFA.

EBBO:

1. PARA LA MEMORIA:
IYEFA DE OGBE TUA, ORI, CAPULLOS FRESCOS DE ALGODON, EYELE MEYI FUN
FUN. CON LAS EYELE MEYI FUN FUN SE RUEGA LA LERI, LA EYERBALE DEBE
CAER EN EL PLATO QUE CONTIENEN LOS OTROS INGREDIENTES MACHACADOS.
DESPUES CON LO DEL PLATO SE HACE UNA BOLA Y DE VEZ EN CUANDO SE PONE
UN POQUITO SOBRE LA LERI.

2. PARA LA MEMORIA:
LERI ADIE, ORI, EFUN, EWE DE OMIERO REZADO. TODO SE MACHACA Y SE
ENVUELVE EN HOJAS DE ALGODON Y TODOS LOS DIAS SE PONE UN POQUITO EN
LA LERI.

3. PARA EL DESENVOLVIMIENTO:
SE COGE UNA ELEGUEDE, SE ENVUELVE EN ASHO APERI (TELA AMARILLA) Y SE
LE PONE A OSHUN ENCENDIENDOLE ITANA MEYI Y ROGANDOLE POR EL OWO.

4. PARA LA IMPOTENCIA:
BEJUCO BERRACO, BEJUCO GARAÑON, RAIZ DE ABROJO, DE JOBO, DE UVA
CALETA. DESPUES DE SIETE DIAS TOMAR TRES TAZAS DIARIAS.
DESPUES TOMAR COCIMIENTO DE TRONCO DE FRUTA BOMBA MACHO.

5. QUITAR SHEPE:
SE VA AL MONTE CON EKU, EYA, AWADO, OTI, OÑI Y SE LIMPIA CON UN
POLLO CRIOLLO EN NOMBRE DE SHANGO Y CON UNA EYELE EN NOMBRE DE
OLOFIN Y LO LLEVA TODO AL MONTE, LLAMANDO AL ANGEL DE SU GUARDA. DE
REGRESO AL ILE, OSIADIE A ELEGBA Y SE ENTIERRA RELLENO. DESPUES
SIETE EBOMISI CON EWE SHEWEREKUEKUE Y SARGAZO. A ESE OMIERO SE LE
DA EYERBALE DE UNA EYELE DE COLOR A LAS DOCE DEL DIA Y DESPUES CON
ESE EOMIERO SE PREPARA EL AGUA DEL BAÑO DURANTE SIETE DIAS.

6. PARA DESAMARRAR:
GUIRNALDA BLANCA, UN PLATO FUN FUN, 16 PALANQUETAS, ADIE MEYI DUN
DUN PARA ORUNMILA. SE PONEN LAS 16 PALANQUETAS EN EL PLATO DELANTE
DE ORUNMILA, SE CUBRE CON EWE GUIRNALDA BLANCA. SE DAN LAS ADIE MEYI
DUN DUN A ORUNMILA Y AL PLATO.
DESPUES LA PERSONA SE DARA CUATRO EBOMISI CON OMIERO DE ESE EWE
GUIRNALDA BALNCA Y SARGAZO Y CUATRO PALANQUETAS EN CADA EBBOMISI.

7. CON OKOKAN DE RES PARA PROBLEMAS DEL CORAZON:


INGREDIENTES: UN CORAZON DE RES, PEDAZOS DE PALO KUABA BLANCA,
PELUZAS DE IKINIS, ADIE MEYI DUN DUN, OSIADIE.

COCIMIENTO: PALO KUABA BLANCA, CEBOLLA BLANCA, PELUZAS DE IKINIS.

EBBO: OSIADIE FIEFESHU, HUEVO CON EL NOMBRE DEL INTERESADO Y ODDUN


OGBE TUANILARA, BOGBO TENUYEN, ATITAN ILE, MALANGA, PAN, EPO, TIRAS
DE COLORES, EKU, EYA, AWADO, OPOLOPO OWO.

OGBE TUANILARA 6
TRATADO DE ODDUN DE IFA

BAÑOS: 16 PELOTAS DE GOFIO Y EWE GUIRNALDA MORADA, QUE SE LE DA


EYERBALE DE LAS DOS ADIE DUN DUN QUE SE LE DAN A ORUNMILA.

PROCEDIMIENTO:
SE LE DA OSIADIE A ELEGBA, DANDO OBI OMI TUTU, MOYUBA, PRESENTACION,
ETC., DANDOLE CUENTA DE LO QUE SE VA HACER Y SE LE DA EYERBALE AL
EBBO Y A ELEGBARA, COGIENDO LAS PLUMAS DE OGBE ROSO PARA EL EBBO.
SE TOMA EL CORAZON DE RES Y POR DENTRO DE LAS CAVIDADES QUE SON DOS,
SE LE ECHAN PELUZAS DE IKINES, KUABA BLANCA, ASTILLAS, CEBOLLA.
SE HACE EL COCIMIENTO CON KUABA BLANCA, CEBOLLA Y PELUZAS DE IKINES.
SE LE DA OBI OMI TUTO A ORUNMILA Y SE LE DA CUENTA DE LO QUE SE VA
HACER Y PORQUE. SE LE MATAN LAS ADIE DUN DUN, DANDOLE EYERBALE AL
CORAZON, AL IFA Y LAS 16 PELOTAS DE GOFIO CON LA GUIRNALDA. DESPUES
SE HACE EL EBBO CON TODOS LOS INGREDIENTES.
LOS BAÑOS SE HARAN DE LA SIGUIENTE FORMA: CUATRO PELOTAS DE GOFIO
CON UN POCO DE GUIRNALDA DURANTE CUATRO DIAS SEGUIDOS.
AL OTRO DIA DE HABER DADO EYERBALE AL IFA Y AL CORAZON, ESTE SE
LLEVARA A LA ORILLA DEL RIO DONDE SE ENTIERRA DE FORMA QUE QUEDE
PARADO, SE TAPARA Y SE LE PONDARN LAS DOS ADIE ENCIMA Y SE LE
ENCENDERA UNA ITANA. EL POLLON SE PREGUNTARA PARA DONDE VA (COMO ES
PARA SALUD SIEMPRE SE BOTA).

NOTA: CUANDO SE ESTEN MATANDO LAS ADIE DUN DUN A ORUNMILA EL INTERESADO
ESTARA TOMANDO COCIMIENTO Y PIDIENDOLE SALUD A ORUNMILA.

8. PACTO ENTRE ORO-IÑA Y DADA AGBAÑI:


SE VA PARA EL MONTE CON UN PLATO FUN FUN Y EN BIBIJAGUERO SE ABRE UN
KUTUN Y SE INTRODUCE EL PLATO BOCA ARRIBA Y SE LE PONE OCHO PEDAZOS
DE ORI, OCHO DE EFUN, OCHO DE EKO DE AKAA BIBO CON OÑI Y SE CUBRE
CON ASHO PUPUA. SE LE DA OBI OMI TUTU LLAMANDO A DADA AGBAÑI Y A
ORO-IÑA CON EL SIGUIENTE SUYERE:
"OROIÑA IYA NIWA AYE MEÑI EÑA BI OLORUN NIWA, DADA ABURE AGBA IKU
OFENILE WE OZAIN."
DESPUES SE LIMPIA CON AKUKO FUN FUN Y SE LE DA SOBRE EL PLATO
CANTANDOLE A DADA Y A ORO-IÑA. DESPUES EL ARA DEL AKUKO SE ENTIERRA
EN EL BIBIJAGUERO.
CUANDO SE REGRESA AL ILE, EBOMISI CON OMIERO DE EWE SALVADERA,
ALMENDRA, UVA CALETA, EFUN, OMI OLOFIN, IYEFA DUARNTE TRES DIAS. EL
PRIMER DIA DESPUES DE DARSE EL EBOMISI SE KOFIBORI CON: EWE DUN DUN,
EWE TETE NIFA, MACHACADOS Y LIGADOS CON: OBI, OÑI, EFUN, EKU Y EYA.

9. CADENA QUE DEBE USAR OGBE TUA:


AWO OGBE TUA DEBE USAR UNA CADENA DE ORO CON UNA CIMATARRA COLGADA,
UN ODU-ARA, UN DILOGUN, UN COLMILLO DE TIGRE, UNA AKOFA CON UN OJO
EN EL CRUCE DEL ARCO Y LA FLECHA, UN INSHE OZAIN FORRADO EN LEKE QUE
LLEVA IYE DE LERI Y DE OKOKAN DE ALAKOSO, HONO, CUATRO JUJUU DE
AIKORDIE Y UNA OTA AGUAMARINA.
ESA CADENA AWO OGBE TUA LA USA EN LA CINTURA CUANDO VA A TRABAJAR
IFA Y EN EL CUELLO USA UNA CADENA DE ORO CON UNA MEDALLA CON EL
ODDUN OGBE TUA TALLADO Y UN OJO ARTIFICIAL EN CADA LADO.

10. OSHE (JABON) DE OGBE TUA:


EL JABON DE OGBE TUA PARA LA SALUD Y EVOLUCION, SE PREPARA DE LA
SIGUIENTE FORMA: SE LE DA UNA JUTIA A ELEGBA Y ADIE MEYI A ORUNMILA,

OGBE TUANILARA 7
TRATADO DE ODDUN DE IFA

SE COGEN LAS HIELES DE ESOS ANIMALES SACRIFICADOS, SE LIGAN Y SE


ECHAN EN UN JABON AHUECADO TIPO CASTILLA, ADEMAS SE LE ECHA IYE DE
EWE GUIRNALDA BLANCA, MORADA, ERO, OBI KOLA, IYEFA Y SE LE DA UNA
ADIE DUN DUN CON ORUNMILA Y UNA EYELE CON OSUN. CON ESE JABON SE
LAVARA LA CARA HASTA QUE SE GASTE.

11. EL COMEJEN:
ES EL SECRETO DE ESTE IFA PARA VENCERLO TODO.
SE HACE EBBO CON AKUKO, PALO JOBO, PALO JOCUMA, COMEJEN DE PALO
SECO. EL AKUKO PARA OZAIN Y UN PEDAZO DE CADA IGI PARA OGGUN.

12. PARA OBINI OBUÑU:


A LA MUJER SE LE PASA UN EÑI ADIE UNTADO EN OÑI POR SU VIENTRE
DESNUDO, DICIENDOLE: OSHUN, ESTA MUJER DESEA A SU HIJO, AYUDELA.
DESPUES EL EÑI ADIE SE FORRA EN ASHO AMARILLA Y SE LE PONE A OSHUN
LOS DIAS QUE ELLA MARQUE, Y SE LE DA EL CAMINO QUE COJA. ESTA OBRA
DEBE HACERLA LA APERI DEL AWO.

13. CON OSHUN:


A OSHUN SE LE PONE UN GIRASOL Y UNA BOTELLA DE OÑI. CUANDO SE SEQUE
EL GIRASOL, BOTARLO EN LA CALLE CON UN POCO DE OÑI.

14. PARA BALDEAR EL ILE:


AGUA DE RIO, DE MAR, EFUN, FLORES, CLARAS DE EÑI ADIE.
DESPUES SE SACA A PASEAR A ELEGBA Y AL REGRESO PONERLE CARAMELOS.
A OSHUN SE LE PONEN 15 BOLAS DE GOFIO CON OÑI, EKU, EYA, AWADO,
IWEREYEYE, IYEFA, EL INTERESADO SE ARRODILLA ANTE OSHUN Y SE LE
PRESENTA LA OFRENDA EN UN PLATO FUN FUN, LO PIDE LO QUE DESEA Y LE
ENCIENDE DOS ITANA. A LOS CINCO DIAS COGE OCHO DE ESAS BOLAS Y VA AL
RIO Y SE BAÑA CON ELLAS.
CUANDO SE CUMPLAN LOS QUINCE DIAS DE HABERSELAS PUESTO, COGE LAS
SIETE RESTANTES Y UNA ELEGUEDE ENVUELTA EN ASHO APERI Y ROPA PARA
CAMBIARSE Y SE BAÑA EN EL RIO Y ALLI DEJA LA ROPA SUDADA Y LA
ELEGUEDE.
CUANDO SE HAGA ESTA OBRA HAY QUE PONERLE TAMBIEN UNA OFRENDA A OYA
QUE A LOS NUEVE DIAS SE LLEVA A LA MANIGUA.

15. PERFUME DE OGBE TUA PARA CASAR A UNA OBINI:


ZUMO DE ALBAHACA, HENO TOSTADO, AGUA BENDITA, AGUA DE AZAHARES, AGUA
DE OSHUN, VINO SECO. TODO LIGADO SE ECHA EN ESENCIA PARA LA OBINI
QUE LO USE.

16. PARA AWO CONSEGUIR ALEYO:


SE HACE UN INSHE OZAIN QUE SE ENTIERRA EN EL SHILEKUN ILE.
PEDAZOS DE SACO DE YUTE, UN PESO PLATA, DEMAS INGREDIENTES QUE
MARQUE ORUNMILA. COME AKUKO MEYI.

17. OSUN DE AWO OGBE TUA:


ES REMATADA EN LA FIGURA DE UNA PALMA REAL. ALREDEDOR DEL PLATO
LLEVA COLGADO: UN ADAN (MURCIELAGO), UNA ESCALERA GRANDE, UNA
ESCALERA CHICA DE 16 Y 8 ESCALONES RESPECTIVAMENTE, UN ESCUDO, UNA
ESPADA, UN BASTON, UNA FLECHA, UNA LANZA, DOS OJOS. TODO EN PLOMO O
EN METAL INOXIDABLE.

18. PARA ASEGURAR LA PROPIEDAD:


SE CARGAN TRES OGUE CON: OKOKAN DE GUNUGUN, PALO DIVINO, PALO
MIETERIOSO, BEJUCO HAITIANO, EWE: OROZUN, VERDOLAGA, DIEZ DEL DIA,

OGBE TUANILARA 8
TRATADO DE ODDUN DE IFA

SIETE MOSCAS CANTARIDAS (VERDES), UN TOMEGUIN, DOS ARIEROS, UN


ZUNZUN, BEJUCO JIMAGUA, RAIZ DE AJENJO, TIERRA ARADA, UN ODU-ARA,
AZOGUE, EKU, EYA, EPO, AWADO, ERE TOSTADOS, ERI, EFUN, OTI, OÑI,
ERU, OBI KOLA, OSUN NABURU, OBI MOTIWAO. SE PREGUNTA SI LLEVA MODUN
MODUN ERI EGGUN, PARA QUE LO DIRIJA. SE SELLAN LOS OGUE META Y SE
ENROLLAN POR SEPARADO EN ILEKE DE SHANGO, ORUNMILA Y ORISHAOKO. SE
ENTIERRAN UNO EN SHILEKUN ILE, Y LOS OTROS DOS EN EL MISMO LUGAR
HACIENDO UN TRIANGULO CON LOS TRES. ENCIMA SE SIEMBRA
GBOGBO ERE Y SE LE DA UNA EYELE FUN FUN Y UN OSIADIE ANTES DE
TAPARLOS CON LA TIERRA.

19. PARA PROBLEMA DE LOCURA:


OGBE TUA EN ALGUNA OCASION ESTUVO MUY LOCO O VIENE POR UNA PERSONA
LOCA. PARA CURARLE LA LOCURA: KOFIBORI CON UN OSIADIE Y EWE YENYOKO.
DESPUES SE LE HACE EBBO CON FANGO PODRIDO Y MUCHOS ESHINSHE
(BICHOS).

20. INSHE OZAIN DE OGBE TUA:


SIGUARAYA, JOCUMA, BARIA, FLAMBOYAN, JAGUEY EM IYE. ESTAS HOJAS
TAMBIEN SE PUEDEN USAR EN EBOMISI. HOJAS Y PALOS AMARRADOS CON TIRAS
Y CORTEZA DE MAJAGUA, DESPUES SE ENVUELVEN EN HOJAS DE FRUTA DEL
PAN. ESTE INSHE OZAIN SE LE ROCIA VINO SECO LOS VIERNES Y CADA
CUATRO MESES SE LE DA EYERBALE DEL ANIMAL QUE SE HAYA COGIDO PARA
MATAR, AL PIE DEL OSHA QUE SE HAYA RESPONSABILIZADO CON EL MISMO.
USARLO EN EL BOLSILLO.

OPARALDO:

UN OSIADIE, UN MAMEY COLORADO, LAS ASHO RITUALES, LOS EWES RITUALES,


ALGARRAOBO, ABERIKUNLO, ALBAHACA MORADA, Y LAS OTRAS QUE HAYA
DETERMINADO IFA. DEMAS COSAS DE LOS OPARALDOS Y OTRO OBI SECO AL
QUE SE LE PINTA POR UNA CARA: BABA EJIOGBE, OGBE TUA Y OYEKUN MEYI,
POR LA OTRA CARA: OGBE TUA, OTURA NIKO, ORAGUN Y EL ODDUN DEL
PADRINO SI ES DIFUNTO. AL MAMEY SE LE PINTA OGBE TUA POR AMBAS
CARAS.
EL OSIADIE SE LE AMARRA EL MAMEY A LA CINTA DE LA PATA IZQUIERDA.
SE COMIENZA A HACER UN OPARALDO LIMPIANDO AL INTERESADO CON EL OBI
CON LOS SIGNOS Y SE ROMPE DETRAS DE SU CUERPO. DESPUES SE CONTINUA
CON LOS OTRO INGREDIENTES COMO DE COSTUMBRE.

OGBE TUANILARA 9
TRATADO DE ODDUN DE IFA

HISTORIAS:

1. LA VISITA.

REZO: ADIFAFUN AWONI ERIDILOGUN OBAGDO IFE AWO ODDUN OGIDE EWENI ODDUN
IYASI EDUN POKON LADE EJEPA OKOTASHE INLE OGBE TUAMORA OYA OBA
LODAFUN OLOFIN, KAFEREFUN ORUNMILA, KAFEREFUN ODUDUWA.

EBBO: EYELE MEDILOGUN, AKUKO, OKAN, GBOGBO TENUYEN, OPOLOPO OWO.


NOTA: EN ESTE CAMINO SE SEÑALA EL PORQUE SE COGE IKIFA DE ODUDUWA Y DE
ODDUN PARA ABRIR EL AÑO Y SE HACE EN EL MES DE JUNIO.

EN LA TIERRA OKOTOSHE INLE, VIVIA AWO ODDUN OGIDO EL CUAL ERA OGBE
TUA, Y SIEMPRE ESTABA EN SU ILE, DONDE RECIBIA LAS VISITAS DE SUS
HERMANOS QUE ERAN AWONI IGUAL QUE EL, PUES ERA EN LA TIERRA DE LOS
AWONI DONDE ELLOS LLEVABAN TIEMPO ESTUDIANDO IFA, PARA VER DE QUE
FORMA ELLOS PODIAN ENCAUZAR LA VIDA Y LA CONDUCTA DE SUS SEMEJANTES
A LOS QUE ELLOS DIRIGIAN.
UN DIA EN UNA DE ESAS REUNIONES QUE DABA AWO ODDUN OGIDO, FUE
VISITADO POR SHANGO EL CUAL AL VERLOS REUNIDOS LE DIJO: USTEDES
JUNTOS CON OGBE TUA QUIEREN LOGRAR LA FELICIDAD DE SUS SEMEJANTES,
PERO PARA LOGRAR ESO USTEDES TIENE QUE TRAZAR UN CAMINO QUE SE LOS
DICTA IFA Y SIRVA DE PAUSA PARA QUE DURANTE CADA AÑO LES SIRVA DE
LEY A LOS HABITANTES DE LA TIERRA Y PARA ESO TIENEN QUE PEDIRLE EL
PODER A OLOFIN Y A ODUDUWA, PERO ANTES TIENEN QUE LLEVARLES OFRENDAS
Y HACERLES SACRIFICIOS A LAS DISTINTAS POSICIONES, PARA QUE LES
PERMITAN LLEGAR A OLOFIN Y A ODUDUWA.
ENTONCES NO HABIA MEDIO QUE FUERA CAPAZ DE ACOMETER TAL EMPRESA Y
OGBE TUAMORA AL VER LA INDISPOSICION DE SUS HERMANOS Y SABIENDO QUE
DE NO HACER ESO, SERIA LA DESTRUCCION DE SU TIERRA, LES DIJO: YO VOY
A IR A VER A OLOFIN Y A ODUDUWA Y CADA UNO DE USTEDES ME TIENE QUE
AYUDAR PARA HACER LA CEREMONIA A CADA UNA DE LAS POSICIONES PARA
LIMPIAR EL CAMINO.
COMO ERA EL MES DE JUNIO DONDE LAS COSECHAS ESTABAN A PUNTO, ELLOS
LE DIERON UNA CANASTA DE COMIDA A OGBE TUA Y ALGUNAS FRUTAS Y
ANIMALES PARA QUE LAS LLEVARA COMO OFRENDAS A OLOFIN Y A ODUDUWA.
CUANDO OGBE TUA LLEGO SE ARRODILLO DELANTE DE LA PUERTA DE OLOFIN Y
DE ODUDUWA Y LOS LLAMO CON EL SIGUIENTE SUYERE:
"OMODE INLE AWO OGBE TUAMORA EGBA YI OLOFIN ATI ODUDUWA".
DONDE OLOFIN Y ODUDUWA RESPONDIERON:
"IRE TETE OLOFIN WA, IRE TETE ODUDUWA WA".
Y ELLOS LO MANDARON A PASAR Y LE DIJERON: NOSOTROS SABEMOS QUE USTED
VIENE PORQUE DESEA EL SECRETO DE COMO PODER RECIBIR EL ASHE PARA
PODER TRAZAR EL CAMINO A LOS HIJOS DE SU TIERRA DURANTE LA VIDA,
PERO ESO SOLO TENDRA VIGENCIA POR UN AÑO, DONDE CADA AÑO EN ESTA
MISMA FECHA TIENEN QUE VOLVER A REALIZAR LA MISMA CEREMONIA.
OLOFIN Y ODUDUWA LE DIJERON A OGBE TUAMORA:
"EL IFA QUE TRACE EL CAMINO, NOSOTROS TE LO DAREMOS".
OLOFIN LE ENTREGO ASHE EKIFA Y ODUDUWA LE ENTREGO ASHE EKIFA.
Y ASI CON ESE IFA COMPUESTO, AWO ODDUN OGIDO PUDO TRAZAR UN IFA
ODDUN, IFA QUE DIRIGIERA SU TIERRA DURANTE ESE AÑO, Y REUNIO A SUS
HERMANOS E INSTAURO LA APERTURA DEL AÑO, PARA SALVAR LA HUMANIDAD.

NOTA: EN ESTE CAMINO SE HABLA DE LA APERTURA DEL AÑO, LA CUAL DEBE


HACERSE EN EL MES DE JUNIO Y NO EN ENERO.

OGBE TUANILARA 10
TRATADO DE ODDUN DE IFA

2. CUANDO EL HIJO LE ROBABA AL PADRE.

EBBO: UNA FLECHA, MANI Y UN MUÑECO.

EN IREPE HABIA UN SABIO QUE VIVIA DE LO MEJOR, EL SE DABA MUY BUENA


VIDA POR EL CAPITAL QUE TENIA, PERO SIEMPRE CUANDO IBA A HACER DE
LAS SUYAS IBA UNO DE LOS HIJOS, EL CUAL SE PRESTABA PARA QUE SU
PADRE ENGAÑARA A SU PROPIA MADRE, YA QUE SIEMPRE RECIBIA DINERO DE
MANOS DEL PADRE.
EL TAMBIEN REPRESENTABA TENER CAPITAL, YA QUE TENIA UN GRAN ALMACEN
DE HIERBA, LA CUAL VENDIA GRAN CANTIDAD A LOS EXTRANJEROS, Y DE ESE
FRUTO SACABA ACEITE DE MANI.
PERO UN DIA EL PADRE SE ENFERMO Y NO PODIA ATENDER EL NEGOCIO, EL
TENIA SU SECRETO A LA ENTRADA DEL ALMACEN Y UN DIA EN QUE FUE A
REGISTRARSE, LE SALIO ESTE ODDUN, POR EL CAMINO DE LA PERDIDA Y
ROBO, POR LO CUAL EL FUE AL ALMACEN Y SE FIJO SI LE FALTABA ALGO,
PERO AL PARECER NO LE FALTABA NADA.
MIENTRAS, EL HIJO SE LLEVABA LOS SACOS DE MANI UNO A UNO, POR LO QUE
NO SE NOTABA LA FALTA, Y LOS VENDIA COMO HACIA SU PADRE, DISFRUTANDO
DE LA MISMA VIDA.
PERO CIERTO DIA, EL PADRE, QUE YA HABIA MEJORADO, HIZO UN BALANCE
NOTANDO LA FALTA DE MERCANCIA, POR LO QUE REUNIO A TODA LA FAMILIA
PARA PEDIRLE AYUDA EN VIGILAR AL LADRON Y EL HIJO DE SU CONFIANZA
FUE EL PRIMERO EN PROTESTAR, LOS DEMAS SE NEGARON, POR LO QUE EL
PADRE INDIGNADO PUSO UNA TRAMPA QUE CONSISTIA EN UNA FLECHA, LA CUAL
SE DISPARABA CUANDO MOVIERAN UN SACO.

3. LA HERENCIA (EL GORRO).

EN UNA OCASION QUE OGBE TUAMORA ANDABA SUCIO Y HARAPIENTO, EN ESOS


TIEMPOS MURIO SU PADRE, DEJANDOLE COMO UNICA HERENCIA UN GORRITO DE
CABEZA.
OGBE TUAMORA SE DIO A LA TAREA DE CAMINAR Y BUSCAR FORTUNA, PERO
VIENDO QUE LA SITUACION NO CAMBIABA FUE DONDE ORUNMILA Y LE SALIO
ESTE IFA. ORUNMILA LE DIJO: ¿QUE COSA TE DEJO TU PADRE AL MORIR?.
A LO QUE OGBE TUAMORA CONTESTO: MI PADRE NO ME DEJO NADA, YO SOY UN
VAGABUNDO, UN HARAPIENTO QUE NO TENGO NADA Y NO HE HEREDADO NADA.
PERO ORUNMILA INSISTIO EN LA PREGUNTA, ENTONCES EL HOMBRE HIZO
MEMORIA Y DIJO: AHORA RECUERDO QUE ANTES DE MORIR MI PADRE ME DEJO
UNA GORRA, PERO LA DEJE PORQUE NO LE VI NADA INTERESANTE.
Y ORUNMILA DIJO: PUES EN ESE GORRO ESTA LA VIRTUD QUE EL TE DEJO,
TIENES QUE HACER EBBO PONIENDOTE EL GORRO Y DANDOLE DOS GALLINAS AL
ESPIRITU DE TU PADRE EN EL RIO, Y TIERRA DE 16 PUEBLOS DISTINTOS,
HACIENDOLE UNA MISA, PERO ESTO NO LO PODEMOS HACER HASTA LAS CUATRO
DE LA MADRUGADA, POR LO TANTO QUEDATE AQUI Y ESPERA LA HORA.
FUERON AL RIO, DIERON LAS GALLINAS AL EGGUN DEL PADRE Y DESPUES
HICIERON LA MISA. AL TERMINAR ORUNMILA LE DIJO: AHORA TIENES QUE
DARLE DOS GALLINAS BLANCAS A OBATALA Y GUINEO Y GALLO BLANCO A
ODUDUWA.
SALIO OGBE TUAMORA AL CAMINO Y AL LLEGAR A UN PUEBLO SE ENCONTRO CON
UN VIEJO APOYANDOSE EN UN BASTON Y LE DIJO: TENGO QUE DARLE DOS
GALLINAS A OBATALA, EL VIEJO LE DIJO: YO TE ACOMPAÑARE Y FUERON A
UNA CASA QUE RESULTO SER LA DEL VIEJITO, Y OGBE TUAMORA LE DIO LAS
DOS GALLINAS A OBATALA EN SU CASA.
ENTONCES ESTE LE DIJO; YO TENIA MI CASA PERDIDA, PERO TU ME HAS
AYUDADO, POR LO QUE TE VOY A AYUDAR A TI, VEN CONMIGO Y FUERON A LAS

OGBE TUANILARA 11
TRATADO DE ODDUN DE IFA

AFUERAS DEL PUEBLO, ALLI OGBE TUAMORA OBSERVO QUE EN ESE PUEBLO
GOBERNABAN RAYOS DEL SOL, Y QUE LA VIDA IBA PERDIENDO LA EXISTENCIA.
ENTONCES EL VIEJO LE DIJO QUE HICIERA ROGACION CON LA GUINEA Y EL
GALLO EMPEZANDO POR OLORUN, AL OIRLO ODUDUWA LE DIJO A OLOFIN QUE
AHI ESTABA OBANILLO PIDIENDO AUXILIO, QUE SOLO EL MENSAJERO DE
OLOFIN PODIA ROGAR ALLI EN ESE PUEBLO Y EN ESA FORMA. OLOFIN ABRIO
LAS LLAVES DE LA VIRTUD QUE ESTABAN CERRADAS PARA ESE PUEBLO Y
SALIERON LAS AGUAS CORRIENDO POR LOS CAUCES DE LOS RIOS, Y LA
VEGETACION COMENZO A FLORECER Y SE SALVO LA VIDA Y LA EXISTENCIA DE
ESE PUEBLO, CONVIRTIENDOSE OGBE TUAMORA EN EL OKUFA, EL ADIVINO DE
OLOFIN.

4. CUANDO A OGBE TUA LE SALIA TODO MAL.

EN ESTE CAMINO ES DONDE A OGBE TUA LE SALIA TODO MAL, A TAL EXTREMO
QUE ESTABA AL BORDE DE LA MISERIA Y LA INDIGENCIA.
EN ESTE ESTADO FUE A DONDE ESTABA ORUNLA Y ESTE LE DIJO QUE HICIERA
EBBO CON ERAN MALU BIEN COCINADO, UNA JICARA DE VINO TINTO, OTRA DE
VINO SECO, OTRA DE OÑI Y OTRA CON OMI Y QUE LA LLEVARA AL MEDIO DEL
MONTE Y LA PUSIERA AL PIE DE UNA MATA DE JAGUEY. OGBE TUA ASI LO
HIZO, AGGALLU Y AZOANO QUE ESTABAN ALLI CUANDO LLEGO OGBE TUA CON EL
EBBO, FUERON LOS QUE LO RECIBIERON Y LE DIJERON QUE SE DIERA UN BAÑO
CON OTOSI, OKUMA, BARIA, FLAMBOYAN Y JAGUEY Y QUE AL BAÑO LE ECHARA
UN POCO DE OTI Y QUE JUNTARA PEDACITOS DE ESOS PELOS Y LO ENVOLVIERA
EN UN PEDAZO DE FRUTA, QUE CON ESO VENCERIA LAS DIFICULTADES DE LA
VIDA.

NOTA: ESTE OZAIN ADEMAS DEL AYE QUE COJA, LOS VIERNES SE ALIMENTA CON
VINO SECO Y OÑI, LA EYERBALE QUE COJA SE LE DA CADA TRES MESES, O
SEA, EN EL AÑO SE LE DA DE COMER CUATRO VECES. EL EYERBALE PUEDE
SER DE GALLO, GUINEA O AYAKUA.

5. CUANDO EL PADRE PERDONO AL HIJO.

EBBO: AKUKO FUN FUN, ADIE MEYI FUN FUN, MALAGUIDI OKUNI Y MALAGUIDI
OBINI, AGADA MEYI, ASHO FUN FUN, ASHO PUPUA, ASHO AKUERERI, EWEFA
METE (BLEO BLANCO), VERDOLAGA, SHEGUERE, ORI, EFUN, TRES TINAJAS
(UNA CON ARENA, OTRA CON AGUA Y OTRA CON MIEL DE ABEJA), EPO,
OPOLOPO OWO.

HABIA UN VENDEDOR DE LEÑA Y ACEITE, QUE SE LLAMABA ALADI, QUIEN


TENIA UN HIJO, Y EN EL TENIA CIFRADAS TODAS SUS ESPERANZAS, PARA
DEJARLE SU HERENCIA Y SU ASHE COMO AWO.
ASI EL HIJO FUE CRECIENDO Y SE CONVIRTIO EN UN HOMBRE. UN DIA EN
UNA FIESTA DE RITUAL RELIGIOSO, A LA QUE TAMBIEN ASISTIA ALADI, EL
HIJO SE ENCONTRO A UNA MUJER MUY BELLA, VISTOSA, DE COLOR COLORADO Y
MUY SIMPATICA.
ENSEGUIDA SURGIO UNA AMISTAD MUY GRANDE ENTRE AMBOS, QUE MAS TARDE
SE CONVIRTIO EN AMOR.
LA FIESTA FUE POR TODO LO ALTO Y ALADI NO SE ENTERO DE LAS
RELACIONES QUE HABIAN COMENZADO ENTRE SU HIJO Y LA MUJER COLORADA.
AÑOS ATRAS SE HABIA CELEBRADO UNA FIESTA SIMILAR Y EN ELLA ALADI
CONOCIO A ESTA MISMA MUJER Y TAMBIEN HUBO ENTRE ELLOS UN ROMANCE,
SIN QUE LLEGARA A SER NADA EFECTIVO, SIN EMBARGO, CUANDO EL PADRE SE
ENTERO DEL ROMANCE DE SU HIJO Y LA MUJER COLORADA, A PESAR DE QUE EL

OGBE TUANILARA 12
TRATADO DE ODDUN DE IFA

HIJO IGNORABA LO QUE HABIA PASADO ENTRE SU PADRE Y ESA MUJER AÑOS
ATRAS, TRATO A SU HIJO FRIAMENTE, ASI TAMBIEN A LA MUJER COLORADA,
ESTABLECIENDOSE UNA SITUACION TIRANTE ENTRE EL PADRE Y EL HIJO.
AUNQUE ENTRE EL PADRE Y ESTA MUJER NUNCA EXISTIO AMOR, ENTRE SU HIJO
Y ELLA SI SURGIO EL AMOR.
ASI SIGUIERON LAS COSAS, HASTA QUE EL PADRE SE CONVENCIO DE QUE
TANTO LA MUJER COMO SU HIJO ERAN INOCENTES, PORQUE NINGUNO DE LOS
DOS CONOCIA LA VERDAD COMPLETA. ELLA CUANDO SE ENCONTRO CON EL HIJO
DE ALADI, NO SABIA QUE ESTE ERA SU HIJO Y EL HIJO DESCONOCIA QUE
ESTA MUJER HABIA TENIDO RELACIONES CON SU PADRE, Y EL PADRE PERDONO
AL HIJO.

NOTA: EL AWO QUE TENGA ESTE ODDUN, SE LE PUEDE PRESENTAR UNA HISTORIA O
SITUACION SIMILAR A LA NARRADA POR ESTA HISTORIA.

6. CUANDO OGBE TUA TRAJO EL OKPELE DE ABISINIA.

EN UN PUEBLO LLAMADO ARAMBA HABIAN VARIOS AWOSES QUE TRABAJABAN EN


ARMONIA, MENOS UNO LLAMADO ERIGBA QUE NUNCA ESTABA CONFORME CON LA
MAYORIA, PORQUE EL LE DECIA A SUS HERMANOS: USTEDES MALTRATAN MUCHO
Y ABUSAN DE LA GRACIA CON QUE OLOFIN NO HA PREMIADO, PORQUE NO SE
PUEDE ESTAR MENCIONADO A OLOFIN TODOS LOS DIAS POR COSAS SIN
IMPORTANCIA. TENEMOS QUE HACER UNA JUNTA SUPERIOR PARA CONSEGUIR DE
LA VOLUNTAD DE OLOFIN QUE LE SUMINISTRE OTROS PODERES AUXILIARES DE
IFA, PARA RESPONDER EN CASO DE EMERGENCIA, PARA LOS HIJO DE LA
TIERRA, NO SIEMPRE VAMOS A ENCONTRARNOS JUNTOS TODOS, NO SE PUEDE
PENSAR NADA MAS EN EL PRESENTE, PENSEMOS EN EL PORVENIR, EN EL
FUTURO. UNO DE ELLOS LE CONTESTO: TU NO PUEDES NEGAR QUE TIENES
PARTE CON ESHU BURUKI, SIEMPRE TU ESTAS ATRAVESADO, NO PARECES SER
HIJO DE BABA YAKUTA, AQUI NOSOTROS COMO MAYORES NO QUEREMOS ETI-KO-
LELGBO-RI, POR TANTO RETIRATE DE LA PRESENCIA DE NOSOTROS, BUSCA
QUIEN TE SIGA KI MURA MURANBE ACHIWERE.
ERIGBA SALUDO A IFA Y TOMO LA DECISION DE IRSE DEL PUEBLO, ECHO SUS
IKINES EN UNA BOLSITA. A LA SALIDA DEL PUEBLO VIVIA ESHU EN SU
CASITA CUIDANDO LA ENTRADA Y LA SALIDA, EL LE DIO EL COCO Y LE SALIO
EYEIFE, CONTINUO SU AVENTURADO VIAJE A OTROS PUEBLOS QUE EL
DESCONOCIA.
CUANDO ERIGBA SE ACERCABA A LA CAPITAL DE ETIOPIA, ESE MISMO DIA SE
ABRIA EL AÑO, Y FUE ATRAPADO POR LOS GUERREROS GUARDIANES DEL REY.
FUE PRESENTADO COMO UN INTRUSO O ESPIA DE LA RELIGION AL SER
REQUISADO SU IFA EN SU BOLSITA, UN COLLAR PINTADO DE VERDE DE
SEMILLAS EN EL CUELLO.
EL REY LO MANDO DONDE ESTABA SU CONFIANZA, QUE ERA NADA MENOS QUE UN
GRAN AWO-OZAIN DE ESA TRIBU. EN ESA TIERRA LOS SABIOS USABAN UNA
CADENITA EN EL CUELLO, A LA CUAL LE COLGABAN CUATRO PEDACITOS DE
SEMILLAS ABIERTAS POR LA MITAD DE CADA LADO, MUY PARECIDA A LA DE
ERIGBA.
CUANDO EL AWO-OZAIN FUE CON SU CADENA A SABER QUIEN ERA, VIO QUE LE
SALIO EL SIGNO OGBE TUALARA, PERO EL DESCONOCIA ESE SISTEMA DE
INVESTIGACION. ACTO SEGUIDO EL AWO-OZAIN DIO VUELTA A LA DERECHA Y
SE HINCO DELANTE DE SU DIOS, Y DESPUES DE ERIGBA. COGIENDO UN
CARACOL, SOPLANDO Y HACIENDO UNA LLAMADA GENERAL PARA LEER LA LETRA
POR EL DIA QUE SE ABRIA EL AÑO, DIJO: ESTE NO ES ESPIA, ES ENVIADO
DE OLOFIN Y GUIADO POR ESHU, ES AWO. LES RINDIERON LOS HONORES DE
AWO Y LE LEYERON TODO SU PASADO EN SU TIERRA, LO LLEVARON YA EN
LIBERTAD, AL TEMPLO SAGRADO, DONDE ERIGBA VIO UN SANTO AL PARECER

OGBE TUANILARA 13
TRATADO DE ODDUN DE IFA

NEGRO, GORDO, CON UN COLLAR QUE LO QUE TENIA ERAN OCHO PEDAZOS DE
COCO DE TAMAÑO GIGANTE. LO LLEVARON AL PIE DE UNA PALMA PARA QUE
RECIBIERA LA CEREMONIA DE RECIBIR EL COLLAR SAGRADO, CON LO QUE
VENCERIA TODO LO QUE QUISIERA EN UN MOMENTO DIFICIL, RECOMENDANDOLE
QUE LO LLEVARA SECRETO EN EL BOLSILLO Y AL ENTRAR EN SU PUEBLO QUE
SE LO PRESENTARA A ESHU.
ERIGBA ASI LO HIZO, MAS TARDE LOS QUE LO ESTIGMATIZARON Y QUE AUN SE
ENCONTRABAN EN EL PUEBLO, FUERON A BUSCARLO, PORQUE CADA VEZ QUE
ELLOS IBAN A ANDAR CON IFA NO PODIAN SOSTENER LOS IKINES EN LA MANO
Y CUANDO UNO DE LOS MAYORES ALENTABA AL OTRO PARA EL SENTARSE,
TAMPOCO PODIA ABRIR LOS DEDOS PARA ESCRIBIR.
TODO FUE QUE ESHU, MANDADO POR SHANGO LES HACIA ESO PARA QUE NO
COGIERAN A IFA COMO JUEGO DE LAMBA, ENTONCES ERIGBA CON SU OKPUELE
RESOLVIO LA SITUACION PARA TODOS Y ASI NO TENDRIAN QUE CARGAR CON EL
TABLERO PARA HACER CUALQUIER REGISTRO.
OGBE TUANILARA TRAJO EL OKPELE DE ABISINIA.

7. EL MENTIROSO SE HIZO REY.

EL REY TENIA UN HIJO MENTIROSO Y DESOBEDIENTE AL QUE NADIE LE CREIA.


UNA VEZ SE MIRO CON ORUNLA Y LE SALIO ESTE SIGNO.
ORUNLA LE MANDO HACER ROGACION PORQUE VEIA QUE SE IBA A VOLVER MUY
POBRE. EL MUCHACHO NO HIZO CASO, PORQUE EL CREIA QUE ORUNLA NO
SABIA Y EL ERA UN HIJO DE REY, QUE ERA UN HARAGAN Y NO TRABAJABA.
ENTONCES EMPEZO A PASAR MUCHAS VISICITUDES, FUE ALEJANDOSE DE TODO
HASTA IRSE A INTERNAR EN EL MONTE FUERA DE SU TIERRA. PASO MUCHO
TRABAJO ANTES DE QUEDARSE DESNUDO.
YA EN ESE ESTADO SUPO DE UN HOMBRE VIEJO Y ADIVINO, FUE A VERLO Y SE
ENCONTRO NUEVAMENTE CON ORUNLA. ENTONCES LO BENDIJO Y LE PIDIO
PERDON, DISPONIENDOSE A HACER LO QUE ORUNLA LE MANDO. DESPUES QUE
HIZO ROGACION LO MANDO A QUE QUEMARA LA ROPA QUE EL TENIA PUESTA EN
EL MONTE.
ASI LO HIZO, Y EN EL MEDIO DEL MONTE EMPEZO A QUEMAR LAS UNICAS
ROPAS QUE EL QUEDABAN Y SE QUEDO DESNUDO, PERO CERCA DE AQUEL LUGAR
HABIA UN FUERTE EJERCITO QUE NECESITA UN JEFE PARA TOMAR EL REINADO
DE SU PADRE. EL EJERCITO SE DIRIGIO HACIA DONDE SALIA EL HUMO, Y AL
LLEGAR SE ENCONTRARON CON UN HOMBRE DESNUDO, LO PROCLAMARON JEFE Y
LO PUSIERON AL FRENTE.
AL LLEGAR AL REINADO DE SU PADRE Y VERLO LOS SOLDADOS NO LE HICIERON
RESISTENCIA, MANDO UN RECADO A SU PADRE PARA QUE SE RINDIERA Y LE
ENTREGARA LA CORONA. EL PADRE NO LE CREYO, PORQUE ERA EL RECADO DE
UN MENTIROSO. VOLVIO EL MENSAJERO Y LE CONTESTO AL PADRE QUE EL
HIJO SI TENIA ESE EJERCITO ANTE LA PUERTA. AL SALIR EL PADRE Y
CONVENCERSE NO LE QUEDO MAS REMEDIO QUE ENTREGARLE LA CORONA, Y
DESDE ESE MOMENTO EL ALADI, QUE ASI SE LLAMABA EL HIJO DEL REY, FUE
REY.

8. LOS REYES DESTRONADOS.

OBATALA TENIA UNA GRAN HACIENDA DONDE TRABAJABAN SUS ESCLAVOS: UN


HIJO DE SHANGO, OTRO DE OGGUN Y DE ELEGBA. HABIA QUE TRABAJAR MUY
DURO DE SOL A SOL.
UN DIA LOS HIJOS DE ELEGBA Y DE OGGUN SE PONEN DE ACUERDO PARA
ABANDONAR LA HACIENDA Y CONVIDAN AL HIJO DE SHANGO, PERO ESTE NO
ACEPTO, PORQUE CUANDO FUE A CONSULTARLO CON IFA, ESTE LE DIJO QUE

OGBE TUANILARA 14
TRATADO DE ODDUN DE IFA

SIGUIERA EN SU TRABAJO PARA QUE CON EL TIEMPO SE FUERA GANANDO LA


ESTIMACION Y CONFIANZA DE OBATALA Y PUDIERA LLEGAR ASI A SER REY CON
LOS CONOCIMENTOS QUE ESTE LE PROPORCIONARA.
ANTE LA NEGATIVA DEL HIJO DE SHANGO, LOS HIJO DE OGGUN Y ELEGBA SE
VAN DE LA HACIENDA Y COMIENZAN A RECORRER MUNDO.
PASA EL TIEMPO SIN HABER LOGRADO OBTENER NADA DE PROVECHO PARA SUS
RESPECTIVAS VIDAS YA QUE SIGUIERON PASANDO TRABAJOS Y SINSABORES
ADEMAS DE SER ERRANTES.
ENTRE TANTO, EL HIJO DE SHANGO SIGUIO TRABAJANDO EN LA ESTANCIA
DONDE UN DIA LOGRO HACER IFA CONVIRTIENDOSE ASI EN REY Y OBTENIENDO
DE ESA FORMA LA CONFIANZA DE OBATALA, EL QUE LE NOMBRO SU
SECRETARIO, PARA QUE ADMINISTRARA DICHA HACIENDA.
UN DIA, SE PRESENTARON DE REGRESO, EL HIJO DE ELEGBA Y EL HIJO DE
OGGUN, LOS QUE VENIAN SUCIOS Y HARAPIENTOS Y VEN CON GRAN ASOMBRO
QUE SU ANTIGUO AMIGO DE INFORTUNIOS ERA EL SECRETARIO DE OBATALA. EL
HIJO DE SHANGO LOS ACEPTO DE NUEVO EN LA HACIENDA, PERO EN ESTOS
NACIO LA ENVIDIA Y EL RENCOR, Y DESPUES DE COMENZAR A TRABAJAR DE
NUEVO IDEAN LA FORMA DE PERJUDICAR AL HIJO DE SHANGO.
ENTONCES COMIENZAN A ROBARASE EL GANADO Y A MATARLO, PARA COMER LO
POCO QUE DE UNA RES PUEDE COMER UNA PERSONA Y A ENTERRARLAS EN LA
PARTE MAS PANTANOSA DEL RIO QUE ATRAVESABA AQUELLA HACIENDA.
UN DIA EL HIJO DE SHANGO SE VE ESTE IFA QUE LE DICE QUE SUS ENEMIGOS
LO ESTABAN PERJUDICANDO GRANDEMENTE Y QUE HICIERA EBBO CON: HUESOS
DE RES Y DEMAS INGREDIENTES Y QUE LOS LLEVARA A LA PARTE MAS
PANTANOSA DEL RIO.
YA SHANGO HABIA NOTADO LA FALTA DE LAS RESES Y ESTABA PREOCUPADO,
PUES DENTRO DE POCOS DIAS DEBIA RENDIRLE CUENTAS A OBATALA SOBRE LA
SITUACION DE LA HACIENDA.
DESPUES DE HACER EL EBBO, FUE A LLEVARLO AL PANTANO QUE QUEDABA A UN
COSTADO DEL RIO, DONDE SE ENTERRO HASTA LA CADERA, PERO HUBO DE
LASTIMARSE EL PIE CON UNA COSA DURA Y ESTO LE LLAMO LA ATENCION, POR
LO QUE SE LAS INGENIO PARA SABER CON QUE COSA SE HABIA HINCADO,
SACANDO UNA TESTA DE RES. MAS ADELANTE LE SUCEDIO LO MISMO Y ASI FUE
DESCUBRIENDO QUE AQUELLO ERA UN CEMENTERIO DE RESES ROBADAS.
ENTONCES SE PUSO AL ACECHO Y VIO A LOS HIJO DE ELEGBA Y OGGUN EN
ESTE ASUNTO.
EL DIA QUE RINDIO EL INFORME, OBATALA NO QUEDO SATISFECHO CON LA
CANTIDAD DE RESES REPORTADAS, PIDIENDOLE CUENTA DE LAS MISMAS A LO
QUE EL HIJO DE SHANGO LE RESPONDIO: USTED TIENE MUCHA RAZON, ESAS NO
SON TODAS, PERO LAS QUE FALTAN, EL HIJO DE ELEGBA Y EL HIJO DE OGGUN
SE LAS COMIERON Y LAS TIENEN ENTERRADAS EN LA ORILLA DEL RIO, Y ESTE
ASUNTO LO DESCUBRI AYER POR MEDIO DE IFA.
ENTONCES OBATALA MANDO A MATAR AL HIJO DE ELEGBA Y AL HIJO DE OGGUN.

Pataki Ogbe Tua 


 
Pataki

OGBE TUANILARA 15
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Es necesario dar antes de recibir.


 
Tal es el nombre que tomo el OLUWO que interpretó IFA para IFA
Aydogu, en el momento que descendió del cielo a la tierra.
Cuando IFA Aydogu quería descender en tierra, le preguntó al
Babalawo si el viaje tendría éxito. El sacerdote dijo que hiciera un
sacrificio: Dos carneros, once monedas y la ropa que llevó puesta. Él le
dijo: Sea paciente cuando llegue; es necesario dar, antes de recibir.- Se
hizo el sacrificio, y el consultado descendió a la tierra.
Pero, una vez en la tierra, percibió que todo aquellos que venían a
consultarse con el no hacían los sacrificios prescritos.
Vino un día de Alara, ciudad del país de Ayo, un hombre que sé
consultó. Él también, no hizo sacrificio.
Entonces fue Elegbara, que le trajo al niño Olola, y pidió que lo
consultaran. IFA le dijo a Elegbara, después de la consulta: Es
necesario ofrecer un sacrificio. ¿Lo hará? Contestó Elegbara: ¿Cómo
quiere que lo haga? ¡Sabe bien que no tengo dinero!
Y dijo Orunla: Es necesario dar, antes de recibir.- Le dijo a Elewa:
¿Para que hizo todo el esfuerzo de traer a su hijo y consultarlo, si no va
a hacer nada? Elewa pensó: En verdad él tiene razón.
Elegbara tenía que comprar una Igba y tres ramitas. Entonces cortó las
hierbas que las introdujo en la Igba. La lleno de agua con las hierbas.
Tres días después, Elegbara tomo una de las tres ramitas y las lanzó en
la dirección de Alara. Por aquel hombre que había venido de Alara para
consultar IFA, y no había hecho los sacrificios. Aquello que cayo en
Alara, hizo que el país sé volviera árido, la lluvia dejó de caer, las
mujeres embarazadas no dieron nacimiento, los hombres no tenían
semillas para sembrar, y el hambre reinó en el país.
Entonces el Oba de Alara consultó a su Babalawo y OGBE Tura sé
presentó. El OLUWO recomendó al Oba que fuera hasta IFA Aygodu, y
agregó: Tiene que llevar doscientos chivos con usted, doscientas
paños, doscientas palomas, doscientas gallinas y 1000 Cauris. Con
todo esto lo llevara a IFA Aygodu.
El Oba hizo cuanto se le dijo, y trajo todos estos objetos. Y toda la casa
de IFA Aygodu sé llenó plenamente. Entonces IFA Aygodu, recibió todo
esto, ayudo al país de Alara, y puso de nuevo todo en orden.
Elegbara tomó la segunda ramita y la lanzó hacia la ciudad de Ileajelu,
en país de Ayo, porque los hombres de este país no hacían sacrificios
después de consultarse. Y también le sucedió lo mismo. El Oba del

OGBE TUANILARA 16
TRATADO DE ODDUN DE IFA

país consultó IFA y encontró OGBE Tura. Hizo el mismo sacrificio que
el Oba de Alara. Y el Osogbo desapareció del país.
Elegbara tomo la ultima rama y la tiró en el país de Olaguilela. Y el Oba
de país hizo lo mismo que los otros dos.
Es así cómo IFA Aygodu sé volvió opulento.
 
Entendió que las palabras de su OLUWO: Es necesario dar antes que
recibir. Y, como Elegbara lo tenía en infortunio, hizo de él su amigo. E
IFA dijo a Elegbara: De aquí en adelante, cuando quiera comer, el
primer plato de comida será para usted.
 
OGBE Tura dice: antes que sé de un fósforo para aquel que pide,
pídale antes para usted un tabaco o un cigarro.
 
 
Pataki
OSHA Iroko tenía un hijo llamado Husu. IFA tenía un hijo llamado
Amusu.
IFA y OSHA Iroko querían comprarles muchas cosas para los dos.
Tenían las dos tierras situadas detrás de la ciudad, las dos tierras
colindantes: una de arena, y la otra de tierra roja.
IFA no tenía dinero e Iroko mucho. Iroko dijo que su hijo Husu nunca
sufriría en la vida. Entonces le dijo a IFA que quería construirle una
casa a su hijo, en la porción de tierra que adquirió. IFA le contesto: Yo
también, haré lo mismo.- Iroko tomo un tiempo para la construcción. A
los diecisiete días estaba lista. IFA exclama: También yo deberé
empezar a construir.
IFA sé consulta y dice: Soy pobre, no tengo nada propio, Iroko es rico.
¿Cómo haré para construirle una casa a mi hijo? ¿Vivirá el feliz y en
paz? ¿Tendrá que comer? El signo OGBE Tura que contesto sí y pidió
tres Agidi (Akassa, en sacrificio).
Se hacen los tres Agidi. Después de la consulta IFA hace tragar a su
hijo el Iyefa del signo. Entonces lo hace beber. Y finalmente lo frota con
esto, él le da los tres Agidi.
En su casa, Iroko, que no tiene IFA, le prepara a su hijo tres ñames. En
el primer ñame le hace un agujero, y les puso a unas personas para
que le trabajen a su hijo; y cierra de nuevo el agujero. En el segundo
ñame introdujo mucho dinero, entonces lo cerró de nuevo. En el tercero
metió algunas bestias y animales domésticos y lo cerró nuevamente.

OGBE TUANILARA 17
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Los dos hijos sé encontraron en el camino hacia las tierras y cuando


hicieron la mitad del camino, Husu sé quejo de tener hambre. Y sé
quejo de que su padre le había dado 3 ñames. ¿Cómo iba a hacer?
Amusu le dijo: Yo, antes de salir, comí bien y bebí también.
Husu, sin que el hambre sé le aliviara, terminó por pedirle una pelota de
Agidi que tenía Amusu que le respondió: No. Si quieres un Agidi, dame
uno de tus ñames.- Husu contesta: el Agidi, uno lo come
inmediatamente. El ñame, es necesario cocinarlo. Bueno, te lo doy a
cambio.
Y Husu recibe un Agidi y lo guarda.
Un poco mas tarde, Husu, que no estaba saciado, pidió otro Agidi, y lo
hace contra un segundo ñame. Al extremo que da hasta el último, por el
último Agidi. Amusu tiene ya los tres ñames. Pero, ni él, ni Husu saben
que contienen animales, hombres, y dinero para pagar el trabajo de los
hombres para que hagan la construcción de las casas.
Una vez que llegan a las tierras, cada uno toma su camino. Tres días
más tarde, Amasu dijo: Tengo hambre, me voy a comer estos ñames.-
Y corta uno en dos. ¡Sorpresa! Salen de él hombres y le dicen: Estamos
a su servicio. Y rápidamente, dijo quiero hacer una casa aquí.-
¡Entonces, no pierdan tiempo, al trabajo, inmediatamente!
Amusu abre el segundo ñame. ¡El dinero sé escapa de él! y del tercero
salen caballos, carnes, ovejas, cerdos, pollos etc.
Terminan la casa de Amusu rápidamente. Sin embargo, Husu como no
tiene con que construir sé cubrió de ramas para guarecerse.
Amusu es opulento; tiene sirvientes que trabajan para él. Tiene muchos
animales. Tiene dinero.
Husu vivió en la pobreza.
Un año después, IFA y OSHA Iroko sé proponen regresar a visitar a los
muchachos. Los niños estaban ya advertidos que los padres irían. El
día de la venida de los padres, Amusu envío caballos para que fueran
en busca de IFA. Husu no envía nada. Una vez que Iroko e IFA llegan a
las tierras, IFA ve la prosperidad con que vivía su hijo.
Y estaba por otro lado OSHA Iroko muy infeliz de su hijo por la pobreza
que estaba pasando y le pregunto a su hijo que había hecho con los
tres ñames que le dio. Y el hijo le dijo que como tenia hambre los
cambió por Akassa que tenia el hijo de Orunmila, pues como los ñames
estaban crudos no podía comérselos y los cambio. Y dijo Iroko, perdiste
toda tu fortuna: tus hombres, tus animales, todas tus posesiones.
 

OGBE TUANILARA 18
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Esto es porqué OGBE Tura dice: antes que de un fósforo para aquel
que lo pide, demande, por consiguiente, para usted mismo un tabaco o
un cigarro.
 

Canto.
MO MU LA MO FI JE!
KA MU LA NI AKPALO NDO.
MO MU LA MO FI JE
 
¡Tomé, tengo que comer!
Si la perdiz esta repleta, así es cómo canta.
¡Tomé, tengo que comer!
La perdiz le hizo al campesino: niveló su surco y come sus semillas. ¡El
grito de la perdiz es: Amula! ¡Y se posa en un surco encantador: !
Momula! ¡Momula! Lo hice.
El Awo de IFA prepara polvos con cabezas, corazones, y patas de
perdiz. Aquel que los come adquiere el poder de triunfar sobre sus
enemigos.
 
Pataki
Aquí Olofin llamo a Oduduwa para que convirtiera los animales en seres
humanos y se llevaron también a IFA; Cuando Oduduwa estaba
haciendo los seres humanos, la Jutia de curiosa en el momento que
estaban convirtiendo a la Jutia en ser humano, se asomo por un hueco
y IFA la vio, este cogió el Irofa y le dio en la cabeza y ahí la maldijo.
 
Pataki
Oroiña fue a casa de Olofin a ver de qué manera se distinguía a cada
Leri y a cada ángel y a que tierra pertenecía. Por este motivo se
reunieron los dos. Orunla le dijo a Oroiña que hiciera Ebo con Akukó,
Eyele Meji de colores, Ori, Efunfun, aje, Omi, Ewefa, owo medilogun,
Igbin, Asho Funfun, y cada vez que se hacia, lo mismo a Orunla que a
otro Osha, se ponía la primera pintura del color del ángel de la guarda y
de esta manera fue como le entregaron a Olofin la relación del color
(Osun) de cada ángel y la tierra a que pertenecía. Cuando el
mandadero fue a llevar el mensaje a Olofin y a decir que todo estaba
arreglado, al llegar dijo:

OGBE TUANILARA 19
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Suyere: ODUDUA AREMU SOKUN KOMASHE MUDARE ODARA


EMIDARA.
 

Pataki
Obatala tenía una gran hacienda en la que trabajaban de esclavos un
hijo de Shango, otro de Ogun y otro de Elewa. Había que trabajar muy
duro y de solo a sol, donde un día los hijos de Elewa y Ogun se ponen
de acuerdo para abandonar la hacienda y convidar al hijo de Shango,
pero este no acepto, porque ya Ifa le había dicho que siguiera en su
trabajo para que ganara la confianza de Obatala y así poder llegar a ser
rey con los conocimientos que este le proporcionara.
Ante la negativa del hijo de Shango; los hijos de Ogun y Elewa se van
de la hacienda y comienzan a recorrer el mundo, en el que pasan el
tiempo si haber logrado nada en provecho para sus vidas y continuaron
pasando trabajos y problemas. Pero el Omo Shango que siguió
trabajando, logro la confianza de Obatala, y se hizo Ifa y lo coronó rey, y
Obatala lo nombro su secretario.
Regresando los hijos Elewa y Ogun a la hacienda, vieron todo lo que
había prosperado el Omo Shango y este los dejo entrar de nuevo en la
hacienda, la envidia se posesionó de los dos, y comenzaron a matar y
comerse las reses de Obatala, y las enterraban en el río en el área
pantanosa, casi completas pues dos solo pueden comer poco de una
res.
Un día, el Omo Shango se vio con este Ifa, y le dijo que sus enemigos
lo estaban perjudicando y le pidió: Huesos de reses, y demás
ingredientes y que los llevara a la parte pantanosa del río. Ya el Omo
Shango había notado la falta de las reses y estaba preocupado, pues
dentro de pocos días debía rendirle cuentas a Obatala.
Cuando se hizo el Ebo, lo llevo al río y cuando iba caminando por el
pantano noto que pisaba algo duro, y a cada paso notaba objetos
debajo de el, así los desenterró y se dio cuenta que eran las reses. Y
así se puso al acecho y descubrió que eran los hijos de Elewa y Ogun.
El día que rindió el informe Obatala no quedo satisfecho con la cantidad
de reses reportadas y el Omo Shango dijo: Es cierto que faltan reses,
pues ayer descubrí que el hijo de Elewa y Ogun, se las comieron y las
enterraron el río. Y así Obatala los mando a matar a los dos.

OGBE TUANILARA 20
TRATADO DE ODDUN DE IFA

“ HISTORIAS DE IFA”

+




OGBE TURA

EL ANGEL DE LA PINTURA Y SU TIERRA

DICE IFA Oroiña es el amo de la pintura y el arte. Hay que recibir Oddua. Oroiña
fue a casa de Olofin para ver de que manera se distinguía a cada leri y cada ángel
y ver a que tierra pertenecía, por este motivo se reunieron Olofin y Oroiña. Orula le
dijo a Oroiña que hiciera Ebbo con Acuco fifechu, Owo medilogun, Ibin, Acho Fun
Fun, y cada vez que sé hacia lo mismo a Orunmila que a otro Ocha, se ponía la
primera pintura de color del ángel de la guarda y de esta manera fue como le
entregaron a Olofin la relación del color de cada ángel y la tierra a que pertenecía.

Cuando el mandadero fue a llevar el mensaje a Olofin y a decir que todo estaba
arreglado, al llegar dijo así.

Suyere Oddua Aremu Socun Comache Mudare Odara Emidara.

DICE IFA. Esto es Ituto cuando se le da ternera a Aggallu con Chango, se hace
Ebbo en el medio del patio con Iba Nari Meco, Pero antes se para un hombre
delante del Leri de la ternera, viene entonces Omo de Ochun con la pintura y le
hacen una raya Fun Fun en medio de la Leri de la ternera, Otra de Pupua, Otra de
Aroco que son Cuatro por cada lado y los puntos con pintura Acueri y se le echa
Omi en las patas a la ternera.

Entonces el hombre le da vueltas alrededor de la ternera que estaba en el patio,


seyere. El cuarto tiene tramo como si fuera allico, se le pone arriba una hilera de
mariwo y otra en la puerta, otra en el medio del patio.

Se hace oro primero, una ruedita Fun Fun después otra pupua, otra fun fun, otra
pupua. Los puntos se hacen con la parte de afuera, pupua y fun fun. Se ponen
Agallu y Chango delante, al lado en la derecha se pone un ababa con doce
mechas a lo largo, se hincan todos a rezar allí y se encienden las mechas,
después se llama al Ocha que es y se tira Obi.
Esta pintura se llama Orona que es un Ocha y es la tierra y por eso se pintan los
demás, después de esto se ponen cintas Aroco, Pupua, Acuaro, Fun Fun,

OGBE TUANILARA 21
TRATADO DE ODDUN DE IFA

amarrando la leri de la ternera y tres Eyeles se amarran a la leri de la ternera. Se


cogen nueve varas de Acho a rayas Pupua y Fun Fun y se le amarran en el cuello
para traer la ternera.

Los demás quedan abiertos y se agarran de ella las amistades, los ahijados que
vienen con Etu o Eyele para ser entrega al cuarto Suyere y Origua da contesta al
Ñangareo y se sale otra vez en la primera forma a dar la ternera otra vez en medio
del patio y ahí se hacen otra vez las llamadas de Ocha.

OGBE TURA OFO ACIERE UNLO PAQUITI ELEDA.

Se raspa la Leri de Funucun, Amansa Guapo, Raíz de Atiponla, Igui Araba, Egue
Hallo Chayo, Egue Iroco, Egue On, Eri Egunivin, Moho de Cascara de avellana.
Poner los 16 Oddun mayores, Vino Aromático, todo se machaca, se hace una
masa en la Leri en el sereno, a los Dieciséis días se pregunta si lo coge Oba Moro.

Nota: Leri de Gunugun, Se hace ille y se echa siempre amansa guapo y lo demás,
se entiza siempre con Pupua y Fun Fun, Además se le echa de las raíces y de lo
demás que lleva y se pone delante de Obatala y Ochun se pregunta y se cuelga
de algún lugar.

PARA ZAFAR CUALQUIER AMARRE.

Se quema la escoba con la que se barre la casa, se coge Heno, Onilla, se raspa
un poco de amansa guapo y con eso se baña al individuo. Por este camino
cuando se ve una carreta de Heno por la calle se dice. Heno Bendito, cama de
Cristo, dame Oguo aunque sea poquito. Y se coge un poquito de Heno.

DICE IFA. Aconteció una vez que las hormigas invadieron un pueblo y se comían
las raíces de los arboles y por lo tanto estaban acabando con las raíces de ellos.
Pero hubo un hombre que fue a ver a Orula e hizo Ebbo con raja de leña y
lubricante, esto fue inútil ya que las hormigas abandonaron la tierra pero se
introdujeron en el interior de los arboles.

Entonces el hombre nuevamente vio a Orula agregándole al Ebbo Acho Ara y


dividiendo el pueblo en dos partes separadas por una muralla el pueblo se salvo
porque quedo retirado de las hormigas.

LOS REYES DESTRONADOS.

Obatala tenia una gran hacienda en la que trabajaban de esclavos un hijo de


Chango, otro de Oggun, otro de Elegua.

Había que trabajar muy duro y de sol a sol, donde un día los hijos de Elegua y
Oggun se ponen de acuerdo para abandonar la hacienda y convidar al hijo de
Chango pero este no acepto porque cuando fue a consultarlo con Ifa este le dijo
que siguiera en su trabajo para que con el tiempo se fuera ganando la estimación

OGBE TUANILARA 22
TRATADO DE ODDUN DE IFA

y confianza de Obatala y pudiera llegar así a ser rey con los conocimientos que
este le proporcionara.

Ante la negativa de Chango, Oggun y Elegua se van de la hacienda y comienzan a


recorrer el mundo en el que pasan mucho tiempo sin haber logrado obtener nada
de provecho para sus respectivas vidas, por tanto siguieron pasando trabajos y
sinsabores además de ser errantes.

Entre tanto el hijo de Chango siguió trabajando en la estancia donde un día logro
hacer Ifa convirtiéndose así en rey y obteniendo de esa forma la confianza de
Obatala, el que lo nombro su secretario para que le administrara aquella hacienda.

Un día se presentaron de regreso a la hacienda, el hijo de Elegua y el hijo de


Oggun, los que venían sucios y harapientos y ven con gran asombro que su
antiguo compañero de infortunios era el secretario de Obatala.

El hijo de Chango los acepto de nuevo en la hacienda, pero en estos nace la


envidia y el rencor y después de comenzar a trabajar de nuevo idean la forma de
perjudicar al hijo de Chango, entonces comienzan a robarse el ganado y a matarlo
para comer lo poco que de una res pueda comer una persona y a enterrarlas en la
parte mas pantanosa del río que atravesaba aquella hacienda.

Un día el hijo de Chango ve este Ifa que le dice que sus enemigos lo estaban
perjudicando grandemente y que hiciera Ebbo con huesos de reses y demás
ingredientes y que lo llevara a la parte más pantanosa del río.

Ya Chango había notado la falta de las reses y estaba preocupado pues dentro de
pocos días debía rendirle cuenta a Obatala, es decir, darle un informe sobre la
situación de la hacienda.

Después de hacer el Ebbo, fue a llevarlo al pantano que quedaba a un costado del
río, donde se enterró hasta la cadera, pero hubo de lastimarse un pie con una
cosa dura y esto le llamo la atención, por lo que se las ingenio para poder saber
con que cosa se había hincado, sacando una testa de res.

Mas adelante le sucedió lo mismo y así fue descubriendo que aquello era un
cementerio de reses robadas entonces se puso en acecho y vio a Elegua y a
Oggun en este asunto. El día que rindió el informe Obatala no quedo satisfecho
con la cantidad de reses reportadas, pidiéndole cuenta de las mismas a lo que el
hijo de Chango le respondió.

Usted tiene mucha razón esas no son todas, pero las que faltan el hijo de Elegua y
el hijo de Oggun se las comieron y las tienen enterradas en la orilla del río, y este
asunto lo descubrí ayer por medio de Ifa.
Entonces Obatala mando a matar al hijo de Elegua y al hijo de Oggun.

OGBE TUANILARA 23
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Chekomori Omo Alara Adifafun Omo Ayere Chele Tiri Omo Meri Oñague Omo Aya
Lorun

DICE IFA. Había un vendedor de leña que ya cansado de ese trabajo, trato de
mejorar y busco otro trabajo, llegando a triunfar. Pero cierto día se acuerda de su
trabajo anterior y se va a ver aquellos palos que él vendía y que tenia
abandonados, descubriendo entonces que tenían cabezas y hablaban, los recoge
y se pone a consultar con ellos, hasta que un día esos mismos palos le dijeron. Ya
nosotros no te bastamos, tu tienes que hacer Ifa porque eres adivino y rey.

DICE IFA. Ogbe Tura era la confianza de un Oba y llego un momento en que
llegaron a decirle DICE OBA, pues lo que él decía era como si lo dijera el mismo
Oba, creándose con esto la envidia de algunos enemigos ocultos, pero dentro de
estos disputaban tres arayes que querían verlo destruido a toda costa.
Un día Ogbe Tua salió de cacería y le tiro a un Ayanaku tumbándolo en el suelo
para que repartieran sus carnes en el pueblo. El Oba mando un mensajero pero
este era uno de los tres Arayes de Obetua.

Mientras esto sucedía, el Ayanaku haciendo esfuerzo sobrehumano se incorpora y


logra irse pues ellos siempre van a morir al mismo lugar. Cuando el Araye llego al
lugar no vio al Ayanaku pero si logro detectar el rastro del mismo y al llegar de
regreso a la corte dijo que Obetua era un mentiroso pues en el lugar indicado por
el no había ningún Ayanaku.

El Oba reprende duramente a Obetua diciéndole que como el que le decía dice
Oba. Iba a caer en eso.

A la semana siguiente Obetua salió otra vez de cacería pero como tampoco en
estos días se estaba ocupando de Elegua este le tenia cerrado los caminos, cazo
esta vez un Apuani y después de cerciorarse bien salió para la corte, pero Eshu
se lo escondió en la maleza y cuando mandaron al mensajero que también era
enemigo de Ogbetua este vio la sangre pero en la corte informo lo mismo que el
anterior.

El Oba volvió a reprender a Ogbetua el que le contesto usted tiene razón, pero le
aseguro que no tendrá que reprenderme mas. Al poco tiempo salió de nuevo a
cazar y esta vez logro otro Apuani, este era mayor que el anterior.

Después de cerciorarse bien que estaba Otoku salió muy contento para la corte
pensando que iba a probar la verdad. Eshu le volvió a hacer la misma maldad y el
tercer mensajero que también era su Araye informo igual que los anteriores.

Enterado de esto, Ogbetua se fue de la corte internándose en el monte donde


paso varios años. Cuando se interno en el monte consulto a Ifa y le salió Ogbetua
que le dijo por abandonado te ha sucedido esto, ocúpate de Eshu que se unió a
sus Arayes para perjudicarte y para hacerte daño, poco a poco iras saliendo
adelante hasta que recuperes tu posición.

OGBE TUANILARA 24
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Después de estar varios años en aquellos parajes atendiendo a sus pobladores


que estaban empobrecidos un día se murió el Oba y no había quien lo sustituyera
en la corte, donde acuerdan ir a buscar a Ogbetua, este acepto con la condición
de que prendieran a los tres mensajeros que habían ido en distintas ocasiones a
verificar su caza, para que les obligaran a decir la verdad, después de
comprobada esta Ogbetua los mando a matar.

LA HERENCIA DE OGBE TURA

En una ocasión Ogbetura andaba sucio y harapiento. En esos tiempos murió su


padre dejándole como única herencia un gorrito de cabeza. Ogbetua se dio a la
tarea de caminar y buscar fortuna pero viendo que la situación no cambiaba fue a
ver a Orula y le salió este Ifa. Orula le dijo. Que cosa te dejo tu padre al morir, a lo
que contesto Ogbetua nada.

Yo soy un harapiento, un vagabundo que no tengo nada ni he heredado nada,


pero Orula insistió en la pregunta donde Ogbetua haciendo memoria dijo. Ahora
recuerdo que antes de morir mi padre me dejo una gorra pero la deje porque no le
vi nada interesante.

Y Orula le respondió pues en esa gorra esta la virtud que el te dejo. Tienes que
hacer Ebbo poniéndote el gorro y dándole dos addie al espíritu de tu padre en el
río, y tierra de dieciséis pueblos distintos y hacerle una misa. Pero el Ebbo no lo
podemos hacer hasta después de las cuatro de la madrugada, por lo tanto
quédate aquí y espera la hora.

Fueron al río y dieron las addie al egun del padre y después hicieron la misa, al
terminar Orula dijo. Ahora tienes que darle dos addie fun fun a Obatala y guineas y
acuco fun fun a Oddua. Salió Ogbetua a caminar y al llegar a un pueblo se
encontró con un viejo apoyado en un bastón y le dijo al viejo, tengo que darle dos
addie a Obatala, el viejito le dijo. Ven, yo te acompañare.

Y fueron a una casa que resulto ser la del anciano y Ogbetua le dio las dos Addie
a Obatala en aquella casa.

Entonces el anciano le dice yo tenia ya mi casa perdida pero tu me has ayudado,


por lo que te voy a ayudar y le dijo ven conmigo y se fueron a las afueras del
pueblo, allí observo Ogbetua que en aquel pueblo gobernaban los rayos del sol y
que la vida iba perdiendo su existencia.

Entonces el viejo le dijo haz rogacion con las Etu y el Acuco Fun fun, empezando
por Olorun. Al oirlo Oddua, le dijo a Olofin que así había estado Obanille pidiendo
auxilio, que solo el mensajero de Olofin podia rogar allí en aquel pueblo y en
aquella forma.

OGBE TUANILARA 25
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Entonces Olofin abrió las llaves de la virtud que estaban cerradas para aquel
pueblo y salieron las aguas corriendo por los causes de los ríos y la vegetación
empezó a florecer y se salvo la vida y la existencia de aquel pueblo,
convirtiéndose Ogbetua en el Acufa, el adivino de Olofin.

OTRA VERSION DE LA HISTORIA ANTERIOR.

Cierto muchacho llamado Onifa, tenia su padre, el que al morir le dijo que él le iba
a dejar una prenda que cuando se encontrara en apuros se la pusiera. La prenda
era una gorra.
El muchacho la guardo pero empezó a pasar tanto trabajo que hasta se quedaba
sin comer, por lo que decidió marcharse a otra tierra, era tanta el hambre que tuvo
que comerse una jutia que ya estaba podrida. Al terminar ya cansado se recostó a
un árbol quedándose dormido.

Entonces se le aparece el espíritu de su padre y el muchacho le pregunta.

Que usted desea papa. Contestándole el padre hijo, yo te deje algo a ti antes de
partir. El muchacho ya incomodo le responde, pero usted no ve los trabajos y el
hambre que estoy pasando. Entonces el padre le contesto. Hijo mío yo te deje una
gorra para que en los momentos malos te la pusieras.

El muchacho al despertar se pone la gorra y sigue su camino donde se encontró


con un anciano que casi no podia caminar.
Este venia con dos addie y el muchacho le brinda ayuda, resultando que era
Obatala que le iba a dar dos addie en su casa.

Nota: Esto le paso al muchacho por no tener memoria y no recordar la gorra. Obori
con Addie Melli Fun Fun, después con Jio Jio y Ella Tuto.

HISTORIA DEL ECUELE.


En un pueblo llamado Aramba, había varios Awoses que trabajaban en armonía
menos uno llamado Erigba, que nunca estaba conforme con la mayoría porque él
decía a sus hermanos ustedes maltratan mucho y abusan de la gracia de Olofin,
porque no se debe estar manoseando a Ifa todos los días por cosas sin
importancia.

Tenemos que hacer una junta superior para conseguir de la voluntad de Olofin que
le suministre a Ifa otros medios auxiliares para responder en caso de emergencia
para los hijos de la tierra, no siempre vamos a encontrarnos todos juntos, no se
puede pensar en el presente nada mas, pensemos en el porvenir, en el futuro.

Uno de ellos le contesto tu no puedes negar que tienes parte con Echu Buruku,
siempre té estas atravesando, no pareces ser hijo de Baba Yakuta.

Aquí nosotros como mayores no te queremos, Eti Ko Le Gobe Ri por lo tanto


retírate de nuestra presencia, busca a ver quien te sigue Ki Mura Murambe

OGBE TUANILARA 26
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Achiwere. Erigba saludo a Ifa y tomo la decisión de irse del pueblo, echo su Ifa en
dos funditas y a la salida del pueblo siempre estaba Eshu en su casita, cuidando la
entrada y la salida.

El le dio coco y le salió Eyeife, continuo su aventurero viaje y después de mucho


caminar llego a una lejana tierra que el desconocía. Cuando Erigba se acercaba a
la capital, ese mismo día se abría el año y fue atrapado por los guerreros
guardianes del rey, fue presentado como un intruso o espía de la religión, y al ser
requisado le encontraron su Ifa en las bolsitas y un collar de semillas pintado de
verde en el cuello.

El rey lo mando a donde estaba su confianza que era nada menos que un gran
Awo Osain de aquella tribu. Allí usaban una cadenita en el cuello, que le colgaban
cuatro pedacitos de semillas abiertas por la mitad de cada lado. Cuando el Awo
Osain fue a saber quien era el extranjero, lo hizo con la cadena que antes tenia en
el cuello, esta cadena era muy parecida a la que tenia Erigba, pero este
desconocía este sistema de adivinación.
Después que el Awo Osain tiro la cadena acto seguido dio media vuelta a la
derecha y se hinco delante de su dios y después de Erigba, cogió un caracol y
soplando hizo una llamada general para leer la letra por el día que abría el año y
dijo.
Este hombre no es Espía es enviado de Olofin, guiado por Eshu y es Awo.

Le rindieron los honores de Awo y le leyeron todo su pasado en su tierra, lo


llevaron ya en libertad al templo sagrado donde Erigba vio un santo al parecer
negro, gordo, con un collar que tenia ocho pedazos de coco de tamaño grande.

Después lo llevaron al pie de una palma para que recibiera la ceremonia de recibir
ese collar tan sagrado, con el que vencería todo lo que quisiera en un momento
difícil, recomendándole que lo llevara secreto en el bolsillo, y al entrar de nuevo a
su pueblo se lo presentara a Eshu.

Erigba así lo hizo, mas tarde los Awoses que lo despreciaron y que se enteraron
del regreso de Erigba fueron a buscarlo porque cada vez que iban a andar con Ifa
no podían sostener a Ifa en las manos, y cuando uno de los mayores alentaba al
otro a sentarse le pasaba igual y no podían abrir los dedos para escribir, todo era
que Eshu mandado por Shango los tenia así para que no siguieran cogiendo Ifa
como juego de lamba.

Entonces Erigba con su Ecuele resolvió la situación para todos, y así no tenían
que seguir cargando con el tablero para hacer cualquier registro. Ogbe Tua trajo el
Ecuele de Abisinia.

DICE IFA. En una tribu llamada Iyobu, muy distante de las demás quedaba solo
un Awo viviendo llamado Kolebiyi, pues allí no se consagraba a ningún aspirante
si no había un eclipse de sol pero tardo tanto en presentarse otro eclipse de sol
que los Awoses se murieron por su edad.

OGBE TUANILARA 27
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Como la tribu mas cercana era enemiga no mantenían intercambios de


conocimientos religiosos. Kolebiyi tenia un solo hijo que su gracia natural era muy
aceptada pero no estaba seguro si el muchacho era hijo de Oggun o de Eshu.

El muchacho era muy travieso pero cuando decía algo lo mismo malo que bueno,
se daba en firme, pero existía egoísmo por parte del padre y no aceptaba que
ningún Awo de otra tribu fuera a dar instrucciones sobre su hijo, y por no ir a
rebajarse ante cuatro Awoses mayores que el, no supo cual de los dos Orishas
era el dueño de la cabeza de su hijo.
El aspiraba tranquilizar a su hijo para que en el mañana llegara a ser el Awo de la
tribu y siguiera la línea trazada por el.

Pero en esta situación se presento de repente un Eclipse de sol y el hijo se


enfermo, no le quedo mas remedio que ir a buscar mas Awoses para consagrar a
su hijo, pero lo que hizo fue buscar a los que el creía que sabían menos que el y
mas chicos, para hacer su propósito.

El día del Ita uno de los Awoses mas chicos dijo. El diablo sabe mas por viejo que
por diablo pero hay viejos que saben para destruir a los nuevos o esta ceremonia
no esta completa, por eso este Ifa habla directo con la muerte.

Explica este camino que encontrándose en un caso muy preciso un padre puede
hacer todos los esfuerzos posibles por salvarle la vida a su propio hijo, pero en
este caso hubo un gran egoísmo, por eso Ifa no ha recibido esta ceremonia con
Ire.

Aquí tenían que llamar a los Adimu Orishas y hacerle la ceremonia de corte
fúnebre para despedirle de la vida material entonces iniciarlo de nuevo como si
fuera hijo de usted que nació en la familia de Ifa.

Hacerle la ceremonia en los cuatro tiempos antes de iniciarlo en Ifa: Agua, Aire,
Luna, Sol, para confirmarlo en la tierra con Ifa como un hijo de Ifa y no de Usted,
por que a el ya los Adimu Orishas lo despidieron para el otro mundo al que
pertenece.

Ebbo: Acho Fun Fun y Dun Dun, Ounco, Quimbombó seco, Ecu, Ella, Aguado etc.

Ebbo: Akuko, Ounko, Ella-Tuto que hay que pedírselo a Ochun en su río, Acho
Dun Dun y Pupua.

DICE IFA. En Iropo vivía un sabio el cual disfrutaba muy bien de la vida, debido al
capital que tenia, pero siempre cuando iba a hacer de las suyas, iba con unos de
sus hijos, el cual se prestaba para que su padre engañara a su propia madre ya
que siempre recibía dinero de manos de su padre. Este hombre tenia un gran
almacén de cierta hierba de la que se sacaban un aceite comestible y el vendía
esta hierba a los extranjeros en grandes cantidades.

OGBE TUANILARA 28
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Un día, el padre se enfermo y no podia atender su negocio, el tenia su secreto a la


entrada del almacén, y un día que se sentía mejor fue a Asodde a casa de Orula y
le salió este Ifa, por el camino de perdida o robo, por lo cual al regresar paso por el
almacén y se fijo si le faltaba algo pero a simple vista no noto nada anormal,
mientras el hijo se llevaba los sacos de maní uno a uno por lo que no notaba la
falta.

El hijo vendía los sacos y disfrutaba del dinero, haciendo la misma vida que su
padre pero cierto día el padre, que ya había mejorado, hizo un balance, notando la
falta de mercancía, por lo que reunió a toda la familia para pedirle ayuda para
vigilar al ladrón y el hijo de su confianza fue el primero en protestar, los demás
también se negaron, por lo que el padre indignado puso una trampa consistente
en una flecha la cual se dispararía cuando moviera un saco.

Una noche el hijo le pidió al padre para ir al pueblo que el le había enseñado, pero
a media noche se sintió un grito de dolor, por lo que comentaron en la casa: ya
cayo el ladrón.

Cuando se dirigieron al almacén se encontraron una gran sorpresa, su propio hijo


estaba muerto por la flecha de la trampa.

Ebbo: Una trampa, Maní, Un muñeco.


DICE IFA. Al principio que se formo la tierra, Olofin dicto que se compartieran los
poderes en partes iguales el día y la noche, pero la noche no quedo conforme y a
través de sus poderes secretos, le hacia daño a los simpatizantes de Olofin, por
haber dictado esa pauta a seguir, al cabo del tiempo la noche dominaba por
completo en aquel pueblo pero Olofin consulto a Ifa para abrir el año y le salió este
Ifa, que le dijo. Usted.

Tiene una gran perturbación y no podia abandonar su sagrado reino en ninguna


parte de la tierra, porque a usted llegan los mensajes de sus hijos que aun le
obedecen.

Usted sabe que hay un pueblo que mantiene un numero omos que no obedecen
su mensaje, los cuales están en contra de los que no teniéndose fieles predicen su
doctrina religiosa. Ellos ignoran los poderes secretos de la noche que se han
puesto en juego para terminar con ellos, allá aparecen a menudo muchos de sus
fieles omos muertos sin tener remedio.

Usted, tiene que mandar a uno de sus mas competentes mensajeros con la
insignia de su reino, para que sea acatado su mensaje, pero antes que nada, su
enviado tiene que hacer Ebbo: Abo blanco y negro para que se le de a Okuio y
con el cuero usted, le haga un gorro que consagrara con dieciséis Aikordies en
representación de los primeros dieciséis pueblos que se fundaron en la tierra y un
tarro, así recordaran que usted existe aunque no este presente ya que al ver su
representación, todos sus enemigos obedecerán.

OGBE TUANILARA 29
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Acto seguido, Olofin llamo a Ogbe Tua y le encomendó su propósito, Ogbe Tua
hizo su Ebbo y se puso el gorro de cuero de Abo blanco y negro, consagrado por
Olofin y salió a su misión.

El Ebbo fue bien recibido porque cuando Ogbe Tua estaba muy cansado y medio
perdido, resulto que el Abo dejado en el Ebbo debajo de Okuio, Gunugun le hizo la
visita, comió bastante pero como ella es la mensajera de Olofin, levanto su vuelo
por encima de Ogbe Tua, olfateo el gorro que este usaba que tenia el mismo olor
que la carne que ella comió pero como ya estaba consagrado por Olofin, le
transmitió lo que Olofin deseaba y así Gunugun le sirvió de guía a Ogbe Tua, ella
se apuro y llego de tarde al pueblo, sin saber que hacer se poso en una okue, al
oscurecer vio a owi recibiendo ordenes de avisar por donde Iku iba a dar su
recorrido, ya que Iku, si Owi no pasa y canta no va.

Ya las gentes estaban acostumbradas a recibir noticia y ya muchos no creían que


Olofin existía en el mundo, y otros que Iku tenia mas poder que Olofin, porque no
lo dejaba entrar para salvarlos a ellos.

Cuando aclaro el día Gunugun salió con rumbo a donde estaba Ogbe Tua para
contarle todo lo ocurrido y Ogbe Tua recibió esa comunicación a través del gorro
consagrado, entonces Ogbe Tua le trasmitió su pensamiento. Gunugun ve por el
día y escóndete en la casa de Owi ya que Owi no ve de día.

Así lo hizo y cuando llego la noche y Owi se disponía a salir vio a Gunugun vestida
de negro y se creyó que era Iku disfrazada pero Gunugun le contó el motivo de su
visita a aquel pueblo y le dijo. Owi, si tu me ayudas le diré a Olofin que te
devuelva la vista de día. Mira cuando Iku te mande a decir que ella viene tu di que
pronto llegara Olofin para salvarlos a todos.

Owi dijo eso pero al ver que Olofin no llegaba se impaciento y dijo que ese no era
el que se le hiciera eso. En esto entra Ogbe Tua en el pueblo y las gentes al verlo
con aquel gorro que nunca habían visto lo creyeron Olofin.

Desde entonces para todo lo que se realice como consagración tiene que estar
presente Ogbe Tua, por eso tiene el gorro distinto a los demás, porque representa
la pureza, la muerte y la envidia.

CAMINO DE IKU.
En Ara Ituko, hizo su aparición un gran comerciante llamado Bokonrin Atata. Como
en aquel pueblo los nativos eran bajitos de estatura no podían realizar trabajos de
mucho peso. Ellos desconocían las riquezas naturales de su propia tierra.
Bokonrin Atata descendiente de Arambas la tierra del diamante y del Brillante, hijo
legitimo de gobioso, el primer pueblo que visito al salir de Aramba fue Ara Oyo,
pueblo natal de Chango en Yoba.

OGBE TUANILARA 30
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Estando allí su primer año conoció y enamoro a una mujer llamada Afofo Iku,
teniendo contacto con ella y dejándola abandonada y sin recursos algunos en
estado de gestación esta lo maldijo. Este al llegar a Ara Oyo, completaba el pueblo
numero quince pues en su misión tenia que visitar 16 pueblos y en cada uno de
ellos tenia que conseguir un Odu Ara y cada Odu Ara tenia que conseguirlo antes
de los primeros dieciséis días de estar en ellos.

Resulto que a este ultimo pueblo que llego y que hacia el numero 15, se encontró
con mucha pobreza, ayudo a unos cuantos nativos dentro de ellos a tres de los
mas jóvenes, ignorando que eran hijos de Chango, Elegua, Chokuano. Bokonrin
les encargo que les consiguieran un Odu Ara, pero estos muchachos
desconociendo de que se trataba le dijeron a Bokonrin.

Nosotros sabemos donde hay cantidad de piedras que tienen mucho brillo y son
muy bonitas pero ustedes nos tienen que dar con que partirlas. Bonkorin como
mas inteligente penso que esas no eran las que el necesitaba, pero la ambición le
hizo perder la memoria de la Odu Ara ya que comprendió que se trataba de una
mina.

Mas tarde regresaban los muchachos con gran cantidad de piedras al


reconocerlas resulto ser oro y brillantes, no pulidos, pero explotarlos concentrando
en poco tiempo gran cantidad en su casa para trasladarlas posteriormente a su
pueblo y compartirlas con el rey de Aramba.

Pago un precio miserable y contrato a unos cuantos muchachos para que le


transportaran esas piedras en parihuelas hasta su territorio y les dijo que las
querían para hacerle una habitación a su rey con ellas, burlándose así de los
muchachos. Bonkirin se olvido que no podia regresar a su pueblo sin los dieciséis
Odu Ara, porque peligraría su propia vida y cuando saliera de este pueblo, todavía
le faltaba llegar al numero dieciséis.
Ya en camino de regreso con las piedras preciosas, llegaron a Ara Oyo, pensando
en su riqueza mas que en nada; contrato a varios jovencitos equipándolos con
lanzas y machetes, dentro de ellos estaba su propio hijo al que no conocía y que
ya contaba con dieciséis años de edad.

Bonkorin Atata recordó que no podia regresar con su encargo por el mismo lugar y
quiso desviarse del camino que lo conducía hacia su tierra natal, se encontró con
un pueblo de caníbales que lo ataco sin piedad, donde el recibe un garrotazo de
un enemigo y no puede valerse, pero el muchacho de dieciséis años fue el que lo
Auxilio.

Bonkorin en agradecimiento le entrego a este muchacho quince Odu Ara y le


recomendó que la presentar en Aramba y las conservara como recuerdo y que se
consiguiera una mas que le faltaba para que no le pasara lo que a el le paso
cuando regresaron los caníbales los hijos de Chango, Elegua y Chokuano y el de
16 años ya estaban lejos de allí.

OGBE TUANILARA 31
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Los caníbales agarraron a Bonkorin Atata sin conocimiento siendo presentado


ante el jefe y estos empezaron a tocar el tambor de fiesta y presentando ante su
dios, el brujo dijo, el dios quiere su cabeza.

Entonces cogieran 16 piedras de fundamento del dios que eran casi del tamaño de
un Obi y con una de ellas le pegaron un fuerte golpe en la cabeza y el volvió el
conocimiento y dijo dieciséis Odu Ara que tenia que tener y cuando estaba
terminando de reunirlas por mi ambición y desobediencia lo perdí todo y pago con
mi vida así murió.
Este Ifa recomienda que tanto hombre como mujer no debe abandonar a sus hijos
y debe reconocerlos tanto en lo material como en la religión.

DICE IFA. A Loke llego un hombre muy misterioso, con un vestuario distinto y raro
que llamo la atención a los habitantes de aquella ciudad y al que nadie conocía,
pasaron los meses y se desato una gran epidemia que atacaba a los niños y
ancianos pero en aquel lugar habían muchos awos pero ninguno era Osainistas
adivinaban bien pero no encontraban el ewe que Ifa marcaba por no tener
conocimientos.

Había un niño en este pueblo llamado Adekola, que todos los días pasaba por
casa de este viejo misterioso y desconocido y en ves de burlarse de el cómo
hacían los demás muchachos él le pedía la bendición y le besaba las manos y
muchas veces le hacia los mandados, tales como ir a buscar el agua al río etc.

Al que le daba esa epidemia si no moría se quedaba como tonto, pasaron los días
y como al viejo lo visitaba nadie pues vivía completamente solo se preocupo por
aquel niño que lo ayudaba y que ya no iba por su casa a saludarlo y hacerle los
mandados cuando al día siguiente el viejo fue a abrir el ida pues era Awo pregunto
por el niño y le salió este Ifa por el camino de Arun donde Ifa le dice que el Tenia
que darse a conocer en aquel pueblo y que tenia que ir casa por casa y preguntar
por Omoiko.

Así lo hizo y encontró la casa y pregunto por el niño enterándose de lo sucedido


por los padres ya estos estaban asustados porque sabían que si se salvaba
quedaría como tonto.
El viejo pregunto si le habían traído los poderes de Ifa y contestaron que si, que
fueron cuatro Awoses pero que hasta ese momento no han encontrado las Ewes,
el viejo les pregunto el Odum que salió y la familia no quería enseñárselo por
temor a que el viejo no fuera Awo, porque eso se respeta mucho, el viejo le dijo.

Omokonrin Robinin Bu Omi Oluwo Osoyin Mo Alara Omaro Orubo ni Olofin.

Ya con esto el viejo se les dio a conocer a los padres como Awo, que resulto ser
un gran Osainista se quito su collar de Osain y se lo puso al niño y salió a buscar
los ingredientes necesarios mando a buscar a los otros cuatros Awoses para

OGBE TUANILARA 32
TRATADO DE ODDUN DE IFA

enseñarles los secretos de los Ewes y como se tenían que pedir para la salvación
de la vida, el Oluo le dijo a los demás que este Oddum habla de enfermedad pero
que hay que hacer Ebbo para cortar la muerte que viene detrás, y eso, el que lo
había dicho en su pueblo, porque esa epidemia fue que en Ara Koso hubo una
guerra y el lo había dicho, pero que allí no creían en predicas de Awoses y por eso
se retiro de aquel pueblo y no quiso trabajar Mas con Ifa para sus semejantes.

Además agrego. Ahora Olofin manda esta enfermedad a este pueblo donde yo me
encuentro para que tenga que hacer uso de mis conocimientos en bien de la
humanidad.

Entonces los Awoses fueron al monte con el Oluo y este les enseño como se
recogían las raíces del Eucaliptos, Caimito, para hacer el Ebbo con eso mas tierra
de la parte de delante de la casa del niño.
Después de rogado todo y hecho el Ebbo, ponerlo delante de Babalu Aye y darle
un Ymele asado a Eshu, pero hay que casarlo con un perro y tiene que tener
siempre un perro en la casa.

Suyere: Omo Okete Aya Bu Aya Bu Punlaya Beke.

Nota: Que todo muchacho cuando se encuentra con un viejo tiene que pedirle la
mano, Besársela y pedirle la Bendición.

POR PRETENCIOSO PERDIO LA FELICIDAD


Había un hombre al que le gustaba comerciar con todo el honor, la virtud, la
inocencia y la honradez. Este hombre tenia un negocio de carbón con otro hombre
pero el quería quedarse solo con el negocio por tanto fue a ver a un mayoreo que
había en otro pueblo.

Al llegar allí el brujo sabia lo que el quería y le dijo para lograr lo que deseas tienes
que hacer un pacto con Oggun que no lo traicionaras, y el hombre accedió.

Cuando regreso a su pueblo mando al socio por los palos al monte, pero pasaron
los días y este no regreso, como era socio del desaparecido protegía a la mujer y
a la hija de este, con el tiempo llego a hacer vida con la mujer obligando a la hija
de este a que buscara un hombre pero cada vez que encontraba a uno este no le
gustaba y hacia que la muchacha se peleara trayendo como consecuencia que
esta llegara a hacer vida con varios hombres y ninguno le paraba.

En ese mismo pueblo había un hombre que tenia un negocio de herramientas de


labranzas pero ya el carbonero quería ser mas poderoso que el herrero, vio al
tercer hijo de este y le dijo. Que te pasa que estas triste. Este le contesto, no tengo
dinero para ir a una fiesta que hay en el pueblo.

Entonces le contesta. Porque no se lo pides a su padre que tiene bastante. El


muchacho le dijo mi padre dice que no he aprendido a ganarlo todavía.

OGBE TUANILARA 33
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Entonces le responde. Pues róbaselo. El muchacho inducido por el carbonero


malo le robo al padre unas monedas y después cada vez que necesitaba le
robaba al padre, por lo que un día este lo sorprendió e hizo que se fuera de la
casa.

Este muchacho al verse desamparado en la calle siguió robando hasta que un día
fue preso y después siguió llevando una vida al margen de la ley esto no le basto
a ese hombre y siguió en sus maquinaciones y un día vio al padre ir con su hijo y
le dijo. Si quieres salvar ese hijo tuyo llévalo a donde esta un brujo que hay en el
otro pueblo para que le arregle su camino, pero ya el le había pagado al brujo para
que cuando el muchacho llegara lo convirtiera en un animal y a los pocos días el
hombre de las herramientas fue a contarle que había perdido a su hijo pues lo
habían convertido en un ave.

El carbonero le contesto. Yo no puedo creerlo, tan es así que el mal que deseo
para tus hijos por los míos pasen, y es mas, yo estuve aconsejando al mayor de
tus hijos para que ande mejor vestido pues dada la posición de ustedes en el
pueblo de nada vale la virtud tan grande que tiene.
A los pocos días el carbonero fue a ver al mayombero a hacerle saber el triunfo
obtenido, donde este le dice has ido demasiado lejos con el conocimiento que te
di, has obligado a los demás a hacer lo que tu quieres sin que haya sido su
destino en la vida, jurando incluso sobre tu maldad. Ahora tendrás que pasar una
prueba, tienes que ir al cementerio y desenterrar un muerto y robarle su cabeza.

Debes cumplir pues sino serás castigado. El carbonero que pensaba que todo con
dinero se resolvía y que era muy pretencioso, dijo al salir de allí. Que piensa este
que voy a ir al cementerio a desenterrar muertos. Entonces hablo con el
enterrador y compro una cabeza.

Cuando se la llevo al brujo este le dijo, como has tenido valor para comerciar con
el honor, la virtud, la inocencia y la honradez de los demás y ese mismo valor te
ha faltado para salvar tu felicidad, por pretencioso lo que en carne ajena has
saboreado desde hoy en adelante lo veras en tu propia carne y para que puedas
sostenerte viendo en tus hijos lo que criticas y apañas en los hijos ajenos, cuando
vayas a descender solo con un ave que duerma para salvar tu cabeza.

DICE IFA. Alabacho es el Oráculo de la adivinación, en tiempos muy remotos fue


traído por Eshu a la tierra pero como el solo sabia adivinar lo hacia con Obi.
Orungan se quejo a Olofin ya que él es el único que tiene el secreto de la tierra
para entregárselo a Orula cuando llegue a el, pero Orula estaba casi ciego donde
el no podía tocar los pedazos de obis, porque Eshu no quería sin que antes Orula
no hiciera un pacto con él.

Pero sucedió que Orula se puso a caminar sin rumbo alguno hasta que llego al
mar. Olocun lo vio y le dijo. Yo lo ayudare por mandato de Olofin. Mando a su
mujer Olosa a que le lavara la vista y desde ese momento empezó su primera

OGBE TUANILARA 34
TRATADO DE ODDUN DE IFA

adivinación que la hizo en la misma agua que le devolvió su vista para superar la
de los obis.

Pero Orula tenia que hacer rogacion y fue a pedirle el poder de las semillas de la
adivinación a Orungan para extraerle el aceite para terminar de curarse la vista y a
la vez encenderle una lampara a Olofin con un Osu, el adivino en el agua que así
llegaría su petición más rápido a Olofin, pero ni Orungan ni el mismo podían subir
la mata, estaba viejo y no tenia el permiso de Olofin para hacerlo.

Olocun ya se había comunicado con Olofin haciendole saber lo sucedido, en


donde Olofin mando a su mensajero Ogbe Tua con un sable de hierro para que
cortara las semillas que se necesitaban para la adivinación en la tierra. Ogbe Tua
al pasar por un puente de palos que atravesaba un lago que desembocaba en el
mar se le olvido saludar la dios del agua y por eso se le cayo el sable.

Se sentó triste debajo de un árbol y en eso se le presento un genio y le dijo. Que


té pasa hijo, caminasteis mucho y estas cansado, y Ogbe Tua al ver esa cara tan
extraña, temeroso le contó lo ocurrido y agrego. Yo soy muy obediente por eso me
he ganado la confianza de Olofin, pero ahora Olofin creerá que yo vendí el sable
de hierro al dios del metal.

Aquí en la tierra el genio nada le contesto, pues quiso probarlo ya que era Olocun
transformado, se tiro al agua y le saco un sable parecido al de el pero de plata.
Ogbe Tua contesto no señor ese no es, yo prefiero el mismo que Olofin me dio. El
genio se lanzo al agua de nuevo y saco otro sable, esta vez de oro con todo el
cabo lleno de brillantes.

Ogbe Tua encomendándose a Olofin para que apareciera el suyo, ignorando quien
era el genio, cuando el genio le mostró este sable, Ogbe Tua le dijo. No señor ese
tampoco es el mío, era de hierro y es el que me dio Olofin, entonces el genio se
lanzo de nuevo, diciéndole me falta un lugar por registrar. Ogbe Tua miro al cielo
implorando que apareciera su sable, al poco rato salió el genio y le dice.

Este es el tuyo, tan feo y de hierro, creo que tu estas equivocado pero Ogbe Tua
le contesto muy contento este mismo es el mío, ese esta consagrado por Olofin,
ese es mi sable. Ogbe Tua dándole muchas gracias al genio se puso en marcha
llegando al monte de Orungan para cumplir su mandato, contándoles lo ocurrido
que era la causa de la demora pero un viejo llamado Lodi Dara que tenia Orangun
para que le limpiara y regara el agua a sus arboles sagrados, lo oyó todo tal como
lo contó Ogbe Tua.

Entonces se fue con un sable viejo para ver si cogía el de oro con brillantes, pero
no hizo Ebbo, ya que no tenia protección de Olofin ni de Orungan. Llego al lugar
pero paso el puente y tiro el sable viejo para el agua, fue y se sentó en otro árbol y
comenzó a lamentarse, se presento el genio le pregunto. Que le pasa amigo. Lodi
Dara le dijo lo mismo que escucho, el genio le dijo.

OGBE TUANILARA 35
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Yo te lo encuentro, sabiendo que este era falso se tiro y le saco un sable de plata
este no es, pero déjelo aquí, si no aparece el mío de oro yo me conformo con este,
el genio se lanzo al agua de nuevo y le saco el de oro con brillantes, y dijo Lodi
Dra.

Ese si es el mío, dándole las gracias al genio y llevándose los dos sables
rápidamente penso, ahora no trabajare mas, Orungan será mi esclavo, mi
mandadero Ogbe Tua, mi cocinero el viejo Orula, pero al pasar por el puente se le
cayo el sable y al intentar agarrarlo Lodi Dara cayo al agua ahogándose, y lo que
fue del agua al agua fue. Orungan estaba esperando al viejo Lodi Dara para que
ayudara a Ogbe Tua a tumbar las semillas pero viendo que no se presentaba,
Ogbe Tua dijo.
Yo solo cumpliré el mandato de Olofin, subió y tumbo las semillas entregándoselas
a Orula.

Cuando este termino de consagrarlas las tres letras que salieron fueron estas
donde le dice a Ogbe Tua. Serás enviado con tus semejantes y serás el
predicador y la confianza de Olofin, tienes que tener una careta extraña como la
del genio y un sable de hierro. Tendrás en la vida todo lo que quieras, entonces
Eshu hizo un pacto con Orula, porque este ya tenia un Oráculo para adivinar, que
superaba al Obi gracias a Ogbe Tua.

Entonces Orula puso a Eshu de portero porque él conoce todo lo malo.

Ebbo: Careta, Ju Ju de Aicordie, Ewe Kutu, Baño de agua de mar.

Ebbo: Osadie meta, Abebo addie melli, Aloran melli bogbo Egue, Bogbo Igui, Eran
malu, Bogbo Inle, Bogbo Acho, Ju Ju Gunugun, Ota mesan, Acho timbelara,
Bogbo teunyen, eku, ella, aguado, opolopo oguo.

Aquí nació el descontrol del cerebro humano y la perdida de la memoria


antes de Otoku.

Aquí nació el basurero, Eshu Agogoro.

DICE IFA. En este camino Osain tenia el poder y el gobierno en la tierra


Obanazere y tenia un gran secreto en Elese Igui Guama y todos los días él iba por
la noche a saludarlo y a rogarle a su gran secreto, cuando Osain se arrodillaba
venia la lluvia para refrescar a su Igui y a su Egue y así los alimentaba.

Cuando Osain llegaba a su gran secreto llevaba un Akuko Fun Fun, y llamaba.
Abe lodi acuco obano yere eye akuko ebani okan lazere obani bobo ekun ikun
yare. Osain veía al Aboran y le entregaba el Akuko y el se lo comía, pero sucedía
que siempre Elegua estaba deseoso de conocer los grandes secretos de Osain y
diariamente asistía a presencia de Osain para ver si algún día Osain lo llevaba a
donde estaba su secreto y para esto todos los días al llegar le daba foribale a este,
pero Osain solamente le contestaba el saludo a Elegua nada mas.

OGBE TUANILARA 36
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Osain que recelaba de Elegua le decía a Yansan su Obini, que cuando Elegua
llegara a la casa le cocinara Leri de Ella Tuto con Ochinchin de verdolaga, y
siempre le pusiera un Elese pata de Eku niña y cuando esta le preguntara para
que cosa eso servia, le contestara que solamente para Eunyen.

Pero cada vez que Oya le servia esto a Elegua que era solo para comer Elegua le
contestaba Unyen bo Elegua Agogoro Agogoro Ekute Garo, pues se creía que
estaba comiendo Ekute y se ponía muy contento y hablaba con Oya y Osain.

Un día después que Elegua se fue de casa de Osain, este le dijo a su Obini
Yanzan, ya yo sé en lo que esta Elegua, esta tratando de saber cual es mi secreto
y hay que tener mucho cuidado con él.

Yanzan no creyó lo que su esposo le dijo. Elegua en cambio cada vez que iba a
casa de Osain le llevaba un presente a Yanzan y así trato de ganarse la confianza
de ella y llego un momento que a Yanzan le agradaba que Elegua le cantara y
este que comprendió que la tenia dominada continuaba cantando y se ponía a
bailar y su madre Yanzan le fue cogiendo lastima y pensaba. Pobre hijo mío quiere
llegar a ser más grande que Osain y lo veo perdido.

Entonces lo mando a casa de Orunmila y cuando llego Elegua le dijo. Orula yo


deseo tener algún poder sobre Osain, este le contesto. Eso si que es imposible
pero para que tu madre Yanzan te diga como imitarlo, llévale dos gallinas y
cuando vayas por el camino le vas arrancando ju ju y vas diciendo ju ju malinkuin,
Egun malincuin Gua Gua gere Aboran Malinkuin.
Oya al oírlo salió corriendo y canto

Bobo Cuelan Ergun Bobo moyure ni Elegua Ergun Eleguara Bobo Kuali Mayure ni
Elegua,

Y así con este canto llegaron donde Osain tenia su gran secreto y delante de
Aboran Yanzan, le dijo a su hijo arrodíllate que te voy a desfigurar como se
desfigura Osain, escoge de estas dos figuras la que tu quieras pero piensa bien.
Entonces Elegua cogió uno de los Aboran y a Oya se le salieron las lagrimas y le
dijo. Serás lo que tu escogiste, Elegua le contesto bien mi madre conságrame, y
Oya lo consagro y comenzó a rezarle a Eleguara.

Afefe Moyare ni Eleguara Leyire Loguao Nibatilogun Elegua.

Y Elegua se volvió igual que Osain. Sucedió que Osain estaba de visita en la casa
de Chango para que este le diera de comer Acuaro a su Leri y al Eye que caía de
la leri se la comía Chango que estaba detrás de Osain durante esta ceremonia.
Cuando Shango termino de hacerlo le dijo.

OGBE TUANILARA 37
TRATADO DE ODDUN DE IFA

A Osain, té falta tener un poder y es lograr que los arboles se joroben, cuando
salgas de aquí llévate este pollo pelado y ve llamando a Oluopopo y cuando te
encuentres con el se lo entregaras y él en cambio te dará ese poder que té falta.

Chango y Osain salieron al monte y se encontraron con Eleguara, y Chango


comenzó a llamar a todos los poderes y se presento Oluopopo y Shango le
entrego a el Aboran, el que este no cogió pero Eleguare si lo cogió y en aquel
instante se convirtió en un jorobado y al ver esto Oya se asusto y salió corriendo.
Shango y Osain le dijeron no te asustes, que ya Elegua tiene poderes, si grandes
poderes, pero a mi secreto nunca llegara nadie.

Elegua comenzó a cantar: Osain Tewe ni ladi ergun obo iku aboran tigue ni lade.
Olofin y Orunmila que oyeron que Elegua los estaba engañando con su canto le
pidieron una comprobación a lo que Elegua saco una Elese de Eku, y al momento
se presento Aboran a Osain y hablo con Olofin y Orunmila y les dijeron Elegua tu
no eres Osain ni eres su hijo, eres una figura pero autorizamos a Osain para que
te conceda lo que el quiera.

Osain que ya había ido ante su gran secreto, este le dijo. Espéralo que venga, que
servirá para que tengas mas fuerzas en todas tus cosas, cuando Osain hablaba
con su gran secreto este contestaba:

Afefe Yan Ergun Iye Ergun Afefe Loaguao Omo Yare Omo Bobo Iku Lorun.

Después de esto Osain no hizo lo que tenia que hacer a su secreto que era darle
Gunugun y Elegua fue a casa de Orunmila quien le hizo un Akuoyero maboye
lorun, y le dijo que fuera a la orilla del río y le dile yefa que se lo había hecho con
Ochichi.

Eran malu, Acuaro. Elegua comenzó a llamar a Olorun y comenzó a llover y


Elegua canto: Afefe lorun oni ladeo bobo igui bobo iku moguagua lodeo, y se
empezaron a caer las hojas de los arboles que se secaron y las raíces que se
enfermaron y los seres humanos comenzaron a perder la memoria y a padecer del
cerebro.

Al ver esto Osain comenzó a recoger los palos y las hojas caídas y las hierbas
poniéndolas en su gran secreto y todo esto se iba pudriendo y cuando el agua
caía que los humanos se la tomaban iban perdiendo la memoria y Osain cantaba.

Omozosara Afere Mosaran Okuni Aduada.

Entonces Olofin vio que a todo el mundo le faltaba la memoria mando a buscar a
Elegua y le dijo me pedistes poderes y te los dimos y mandaste a Oya para que te
los consiguiera. Y que cosa hiciste Elegua.
Elegua se arrodillo y comenzó a llorar y le dijo a Olofin, que él cumpliría con lo que
él le pusiera en su destino, en esto se presento Oya y le dijo a Olofin.

OGBE TUANILARA 38
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Olofin Elegua lo tiene todo y Usted no tiene nada, y Yanzan se arrodillo y Olofin le
tiro la careta y disfrazo a Elegua y le dijo. Tu confundiste el Aboran y cogiste el
malo y dejaste el bueno, uno era Osain y el otro Abita, pero ahora vamos a ver lo
que Osain hace contigo, pero antes de llegar a su secreto Orunmila te hará Ebbo,
y cuando este estaba echo Orunmila le dijo.

Ve a botar el Ebbo, y guíndate tres pollos y encontraras una sombra que hará algo
Elegua lleva llevaba una campana y cantaba:

Agogo Lokun Ergun Aboyore Shango Ergun Obo Ile Agogo Lokun.

Osain que lo escucho dijo. Esta bien, todo volverá a lo que era antes, volverá la
memoria a los humanos, comenzó a llover fuerte y volvió la tempestad y el viento.
Osain abrió su secreto y cuando vino el viento canto. Afefe Lorun Guayeni Osain
Omi Lorun. Y lo metió en su secreto, entonces Osain fue a donde estaba Olofin y
Elegua viéndose ya perdido hablo con su madre Oya y Osain lo maldijo de esta
manera,

Elegua tu serás lo ultimo que yo tenga en el mundo y tu siempre mi esclavo serás


y me servirás, siempre bailaras bonito para entretenerme y me traerás Afefe lorun
y al que yo te ordene lo desfiguraras.

Oya se puso muy triste al pensar lo que Osain iba a ser con su hijo Elegua y Oya
hablo con Osain, pero este se quedo callado y después le dijo. Yo soy Okuni
Akuarda Mosabe. Oya se arrodillo delante de Osain y en esto Chango venia con
Eyapa Tiroko, Añari, un Aya y venia cantando.

Aya Guo Bilogo Cahngo Aya Lokun Ergun Aya Eguo Iku Bi Ache Osain Igui Osain
Igui Aguo Bi Loguo Elegua Ergun Aguo Iku Mayire Aboro.

Y Elegua cantaba. Ergun Iku Olona Mayokun Moyare y Elegua se volvió un


Jorobado y todos los arboles, Osain comenzó a llamar su secreto diciendo.

Abe Bebogue Osain Igui Mozare Osain.

Y las raíces de los arboles comenzaron a ponerse buenas y los arboles y las
cabezas de los seres humanos y la gente recuperaron la memoria y se quito la
maldición con tres pollitos que se le guindan a la persona.

Osain le dijo a Elegua que le entregara lo de Orunmila es decir lo que él le mando


a hacer, el Ebbo, y Elegua apenado se lo entrego todo. Osain le hizo un trabajo a
Elegua y le dijo búscame basura de todas las clases y de todas las tierras y Osain
le cantaba:

Ebbo Ni Ofo, Ebo Chere Elegua Ni Ofo Ebo Chere Omo Lode Ebo Yogun
Tobokikan Elegua Ni Ofo Obo Chire.

OGBE TUANILARA 39
TRATADO DE ODDUN DE IFA

Y Osain puso a Elegua de basurero a recoger tierras podridas y basura de las


distintas tierras y también de la tierra Obanayire.

Nota: Aquí nació Eshu Agogoro, El basurero.

OGBE TUANILARA 40

You might also like