Il inci GUN 21 EYLOL 1937, SALI Seksiyon Toplantisi A Grupu Saat 9,30 — 12,10 Baskan: Hikmet Bayur Sekreterler: Dr. Arif Miifit Mansel; Dr. Sadi Irmak Dr. HAMIT Z. KOSAY (Ankara): Tiirk Tarih Kurumu tara- findan Alacahdyiikte yaptirilan Hafriyatta elde edilen Neticeler. Sayin bayanlar, baylar, Tiirk Tarih Kurumu’nun buyrugu iizerine 1935 te Arkeolog Bay Remzi O. Ank’la birlikte, 1936 ve 1937 senelerinde ise yalniz olarak Alacahéyiik hafriyatim idare ettim. Mimari ve resim islerini Bay Abdullah Sezai Altar, ilk sene kismen Mimar Bay Mazhar Altan gordi, Fotografe: Bay H. Siiler’di. Muhasipligi, basta Bay Ibrahim Bilgin, daha sonra Universite talebesinden Bay Kadri Erdil yapti. Ankara Universitesi Profesdrii Von der Osten, Antropolog Profesér Dr. Sevket Aziz Kansw’nun asistam Bayan Muine Atasayan, Ziraat Enstitiisi Docentlerinden Bay Hilmi’den bazi yardimlar gérdiik. Corum ve Yozgat Hiikimet idareleri hig bir zaman miizaheretini esirgemedi. Hafriyatta takip edilen metotlar Tarih Kurumu’nca bastaril- makta olan raporlardan tetkik ve takip miimkiin olacaktir, Huzu- runuzda kisaca hafriyatin muhtelif safahati ve elde edilen netice- ler hakkinda maruzatta bulunacagim: Héyiik, Corum Valiligi arazisi iginde Horam Ozii boyunda, sé- git ve kavaklar arkasina saklanmig seksen hanelik bir alevi tirk kéyiidiir. Haritalarda cok defa yeri gésterilmemistir. Ancak icap ettiginde ya komgusu imat kéyiine, yahut mensup oldugu Ala-22 ca kazasina nisbetle anarlar. Béyle olmakla beraber, ilim kitapla- rinda bu ada sik sik rasgelinir. Eti sanati deyince derhal Bogazka- le ve Hoyiik akla gelir. Bitiin diya iiniversitelerinde Héyiig’in isfenksi_ ile meshur kabartmalarindan saatlerce bahsolu- nur. O, yarn daha cok taninacaktir. Héyiigiin cenup etegindeki kapisim_bekleyen arslan viicutlu, kuz yiizlii iki isfenks, kuvvet ve giizellik ifade eden durumu ve esrarli bakisi ile hasmetli bir varhgi ifga etmese, Héyiik tizerindeki damlardan miitesekkil makiyaj ile daha uzun miiddet saklanip ka- hirdi. Anadolu’da eski medeniyetlerin izlerini arayan Avrupa’l bil- ginler, isfenks’in éniine gelince hayretle durdular: Ha- milton 1842 de, bu kapinin iskizini tamitt1. Meghur Afrika seyyahi Barth 1860 da (Petermanns Mitteil. Supl. Bd. 1) ve Van Lennep 1860 da (Travels in little Known parts of Asia Minor) buna yeni bil- giler kattilar, Ugiincii Napoléon'un emriyle gimali Anadolu'yu ge- zen Perrot ise, 1872 de cikan nesriyatmda isfenksli ka p 1’nn esash plan verdi. (Exploration archéologique de la Ga- latie et de la Bithynie... etc. 1872). Chantre, 1893/1894 seferinde, Perrot’nun planlarmdan faydala- narak bazi arastirmalar yapti (Mission en Cappadoce 1893/1894). istanbul Miizeleri Arkeologu Makridi ise, Winkler'le birlikte Bogazkéy’de calgirken, arasira Héyiig'e gelerek arastirmalar yap- ma firsatim bularak isfenksli kap.i’mn garp tara- finda énde dirsek teskil eden Orthosta t “lardan bazlarim meydana gikardi. Th. Macridy Bey: La porte de Sphinx 4 Euyuk M. V. A. g. 1908. 3). Bu bilginlerin hepsi Bogazkéy’iin tesiri altmda olduklarmdan, H6yiig’ii onun bir peyki samiyorlardi. Miinakaga ve faraziyeler bil- hassa Eti tarihiyle ilgili meseleler, ezciimle kabartmalardan bir kis- muinin daha arkayik olup olmadiji, sehir surlarimin bulunup bulun- madigi etrafinda devam ediyordu. Héyiik meskin oldugu igin, ige- ri giremediler. Baslangicta biz de aym miiskiille kargilagtik. Kéyiin ortasinda 1935 te kazdigimiz alanin sathi ancak 280 - 290 metre murab. idi. Hafriyat alanina kiigiik pargalar ilave etmek igin komgularimizla ayri ayri anlagmak, onlari irza etmek icap ediyordu. Simdi bu miiskiil kalkmistir. Eski miihmel kéy yerine ciimhuriyet idaresi sihhi gartlari haiz, 1gikh, modern bir kéy kurmak iizeredir. Kéyiin ortasmda bir hafriyat alam secgmemize saik gu idi: Sii- rekli surette iskan edilmig olan héyigiin iistten ana topraga kadar23 biitiin kiltiir katlarini tesbit etmek istiyorduk. Onun igin 20 ser sm. inmek suretiyle toprak tabakalarmi birbiri arkasi kaldirdik, Buldu- gumuz ganak cémlekleri ve diger eserleri 6zenle topladik. Rastgel- digimiz yap: katlarinin plan ve fotograflarm: aldiktan sonra kaldir- dik. 1936 senesinde daha genig élgiide yaptigimiz aragtirmalar neti- cesinde, 13,80 metrede ana topragi bulduk. 14 mimari kat tes- bit ettik. Héyiig’in iskan gsartlari, canaklarm mahiyetine gire bu mimari katlari dért kiiltiir devresine ayirmak miimkin« Derinlik —_‘Kiiltiir cagi1_ Mimari kat Takribi tarih Osmanh Milattan evvel 11 inci Selouk asirdan zamanimiza ka- Bizans dar. Roma Hellenistik Frikya 1,45-2,00 I, 1 Posteti 3,25 2 Bogazk6y Bi- M. E. takriben 1600 den yuk Eti Dev- 1200¢ kadar. leti 3,50 3/a Orta eti 4,60 3/b M. E. 2000 den 1700e ka dar. 5,80 tl. fk Eti Dev- Jeti 6,50 5 Bakir gag B. R. T. AY 7,40 6 AC. Takriben M. E. 3 iincii 9,06 7 binyil, belki 4 iincii biny:- 9,57 II. 8 hn sonlarma kadar uzar. 10,70 9 Kalkolitik M. E, 4 ineii bin yil. 10,76 10 11,40 by 12,05 12 12,80 13 13,78 14 13,81 IV. 15 Ana toprak