Θεωρία

Αναφορικές προτάσεις
ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Διακρίνονται σε:
Ι. α) ονοματικές, β) επιρρηματικές
ΙΙ. α) προσδιοριστικές, β) παραθετικές

Αναφορικές ονοματικές προτάσεις

Εισάγονται: με αναφορικές αντωνυμίες (που, ο οποίος, όποιος, όσος, που, ό,τι,
οτιδήποτε).
Προσδιορίζουν: έναν ονοματικό όρο μιας άλλης πρότασης.
Χρησιμεύουν: υποκείμενο, κατηγορούμενο, αντικείμενο, επιθετικός προσδιορισμός,
ετερόπτωτος προσδιορισμός
π.χ. Πάρε ό,τι θέλεις.

Αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις

Εισάγονται: με αναφορικά επιρρήματα (όσο, όπου, οπουδήποτε, όπως, καθώς, σαν)
Προσδιορίζουν: ένα επίρρημα ή ένα επιρρηματικό προσδιορισμό μιας πρότασης (αν
παραλείπεται ο επιρρηματικός προσδιορισμός, τότε η αναφορική πρόταση φαίνεται
ότι προσδιορίζει το ρήμα).
Χρησιμεύουν: επιρρηματικός προσδιορισμός. Δηλώνουν:
• Τόπο π.χ. Πήγαινε όπου θέλεις.
• Χρόνο π.χ. Γύρισε όποια ώρα θέλεις.
• Τρόπο π.χ. Τα βόλεψα όπως μπόρεσα.
• Ποσό π.χ. Δεν εισέπραξα όσα ξόδεψα.
• Συμφωνία π.χ. Θα πληρώσω μόνο όπως είπαμε.
• Παρομοίωση π.χ. Ήρθες χωρίς βιβλίο, όπως ο στρατιώτης στον πόλεμο χωρίς
όπλο.
• Αιτία (αναφορικές αιτιολογικές) π.χ. Αγαπώ τους φίλους που μου φέρνουν δώρα.
• Σκοπό (αναφορικές τελικές) π.χ. Όταν γεράσουμε χρειαζόμαστε κάποιον που να
μας φροντίζει.
• Αποτέλεσμα (αναφορικές συμπερασματικές) π.χ. Χάρηκε τόσο που πήδηξε
μέχρι τον ουρανό.
• Προϋπόθεση (αναφορικές υποθετικές) π.χ. Όποιος πεινάει, καρβέλια
ονειρεύεται.
• Εναντίωση ή παραχώρηση (αναφορικές παραχωρητικές) π.χ. Ό,τι και αν πω, τα
λόγια μου χαλάω.

Εκπαιδευτήρια Καίσαρη 11
Επιμέλεια: Γιωτάκου Κωνσταντίνα
Θεωρία
Αναφορικές προτάσεις
Αναφορικές προσδιοριστικές προτάσεις
Αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα της πρότασης που προσδιορίζουν και δεν
μπορούν να παραλειφθούν.
π.χ. Πέταξαν τα φρούτα που είχαν σαπίσει (= είχαν σαπίσει όλα τα φρούτα και τα
πέταξαν).

Αναφορικές παραθετικές προτάσεις

Παρέχουν δευτερεύουσες πληροφορίες και μπορούν εύκολα να παραλειφθούν.
Χωρίζονται με κόμμα από την πρόταση που προσδιορίζουν.
π.χ. Πέταξαν τα φρούτα, που είχαν σαπίσει (= είχαν σαπίσει μερικά και μόνο αυτά
πέταξαν).

Εκπαιδευτήρια Καίσαρη 12
Επιμέλεια: Γιωτάκου Κωνσταντίνα