Professional Documents
Culture Documents
1. f)~i Cl101lg
A B
.. Hinh 1. Cac chirc nang cua cytokin trong suc d~ khang cua eo th~ chii
(A) Trong miin dich bdm sinh, cac cytokin duac san xudt bai dai thuc bao va td bao NK va lam
trung gian cho dap ung viem chong lai vi sinh vdt. (B) Trong miin dich thu duac, cytokin kich
thich sir tang sinh va biet hoa lympho bao da tidp xuc khang nguyen va hoat hoa CClc Id bao hieu
qua dijc biet, vi du nhu dai thuc bao.
- Tac dong cua cytokin eo th~ mang tinh cue bQ hoac h~ thong,
- Cytokin b~t dAu tac dong cua minh nho g~n vao thu th~ d~c hieu cua
minh tren mang t~ bao dich,
,
..
- Nhirng tin hieu ben ngoai eo th~ di~u hoa str bQc IQ cua thu th~
cytokin vi th~ di~u hoa luon ea dap ling cua cytokin.
- Tac dQng cua da s6 cytokin tren t~ bao la tao ra bi~n d6i bieu hien
gen, lam xuc1thien cac chirc nang moi va doi khi gay tang sinh t~ bao dich.
duce kich thich boi cac san pham cua vi khuan nhu lipopolysaccharid (LPS)
hoac cua v:irus nhu ~NA chu6i kep va chung hoat dQng nhu la mQt bQ ph~ .
cua h~ mien dich barn sinh. Ciing eo khi cac cytokin nay diroc san xuat do
kich thich cua te bao T d~c hieu khang nguyen, luc nay chung hoat dQng voi
tu each la mQt bQ phan cua h~ mi~n dich thu duce. Tac dQng cua nhom
cytokin nay la tren te bao nQi mo va cac ID~i bach cau de tao ra phan irng
viem som. T~ bao NK ciing san xuAt mQt sB cytokin,
2. Lam chAt trung gian va di~u hoa mi~n dich thu duce: day la cac
cytokin duce san xuAt boi chu yeu la te bao lymph6 T nh~m chong lai khang
nguyen la. MQt sB cytokin eo tac dung chu yeu la di~u hoa su tnrong thanh
va biet hoa cua cac quan the Iympho bao khac nhau do do chung dong vai
tro quan trong trong giai doan hoat hoa cua dap irng phu thuoc te bao T. MQt ~
sB cytokin khac eo xuAt xir nr te bao T lai quan trong trong giai dean hieu
qua vi chung eo clnrc nang di~u hoa cac loai te bao hieu qua nhu thirc bao, te
bao trung tinh, ai toan, ...
3. Lam chAt kich thich tao mau: cac cytokin nay dO' cac te bao dem,
bach cfru va met vai te bao khac cua my xirong san xuat, Chung eo the kich
thich su phat trien va biet hoa cua bach cdu non,
Tom lai, cac cytokin cua h~ rrii~n dich barn sinh va thu duce thirong do
nhieu loai te bao khac nhau san xuAt va tac dQng -len nhieu loai te bao dich
khac nhau. Tuy nhien, str phan biet nay khong eo tinh tuyet dBi vi mot
cytokin.co th~ duce san xuAt ea trong dap irng barn sinh l~n thu duce, va cac
cytokin khac nhau eo th~ tao ra mQt sB tac dung giong nhau.
1.3. Thl! thi Vtl tin hiju cytokin
Tilt ea cac thu the cytokin d~u eo mot hoac nhieu protein xuyen mang
va phan n~m ben ngoai te bao la phan g~n voi phan tir cytokin de tao ra
luong tin hieu truyen vao, ben ~ro~g te bao. Cac thu the cytDk}n duce phan
loai dua tren tinh tirong d6n~ ve eau true cua cac domain gan ket cytokin ben
ngoai te bao. Co 5 ho thu the cytokin (Hinh 3A).
1. Th\1 th~ cytokin typ I: con duce goi la thu the tao mau, clnra mot
hoac nhiSu ban sao cua m<)tdomain eo 2 c~p phan Ur cB dinh cystein va mot
trinh tu can mang tryptophan-serin-X-!ryptop~an-serin (WSXWS), tro~g do
X la mot acid amip batky. LO,}ithu the nay tiep nhan cac c¥tokin c~ eau tao
cuon thanh 4 chuoi xoan c. Nhfrng thu the nay eo cac chuoi lien ket ligand
d~c biet va mot hoac nhieu chu6i truyen tin hieu eo cAu true giong nhau khi
tiep nhan cac cytokin khac nhau (Hinh 3B).
2. Thu th~ cytokin typ 11: loai nay ciing giong typ I vi eo 2 domain
ngoai bao mang phan nr cB dinh cystein, nhung typ 11 khong eo trinh tu c~n
mang WSXWS. Th\1 th~ IO,}inay eo mot chu6i polypeptid lien ket ligand va
met chu6i truyen tin hieu.
3. MQt 86 thu th~ cytokin eo cac domain Ig ngoai bao va duce xep vao
sieu ho Ig. Nhom thu the nay lien ket voi nhtrng cytokin khac nhau va truyen
tin hieu theo nhirng eo ch€ khac nhau.
4. Thu th~ TNF thuoc ve mQt ho thu th~ (trong do eo nhieu thu th~
khong phai cua cytokin) eo mang cac domain ngoai bao clnra nhieu phan tU
c6 dinh cystein. Khi lien k€t voi ligand, cac thu th~ nay hoat hoa mQt 86
protein nQi bao d~ tao nen hien nrong chet l~p trinh (apoptosis) hoac kich
thich bieu hien gen, hoac ea hai.
~~I(hernop>ietin) ~I»pn
""''''''
WSJ(WS
.;<~~~
r~'.,;:_.. ::'-;;/::.,.~\~:::~••
11,2.tW,llA.!IA!IA IFN.-J~
nA~ •. A/. RAt, R,12. 1FN lI,JO >::~'i'f
RAJ, lIAS, Q.I.GI', C-CSF. lNI',ll; CDIO,p••• ~ tit
-ling IruIlng. pftlIo<tin ph.ittrilfndlythM""'"
<,
Hotth6a --- -------- -- -- - - - - - - - - - - - - --
. Can ...................•..............................
MfChmau
,t9~ -.,_., .' ••.••• '!~
ket.Phindlnh:.
tirIIII/.dlemo.+
i ~.. . ...,..~GU.1«•••':'"
Chirc nang chinh cua IL-I, cling giong nhu TNF, la lam trung gian cho
dap irng viem cua eo the chu chong lai nhiem trung cling nhu cac kich thich
viem khac, IL-I hoat dQng cung voi TNF trong h~ mian dich bArn sinh.
2.2.1. NguJn gJc, thl} thi
Nguon san xuAt chu y€u cua IL-l, cling giong nhu TNF, la thirc bao
don nhan hoat hoa. Nhung khac voi TNF, IL-I con duce san xuAt boi mQt s6
t€ bao khac nhu t€ bao trung tinh, t€ bao bieu mo, t€ bao nQi moo
Co hai dang IL-l goi la IL-I a va IL-I f}, ea hai deu g~ vao mot loai thu
the t€ bao va eo hoat tinh sinh hoc nhu nhau. Ca hai deu duce san xuAt duoi
dang mQt tien chAt 33 kD va mot manh c~t 17 kD. Dang hoat dQng cua IL-l f3
la manh c~t ttbng khi dang hoat dQng cua IL-I a la ea tien chAt lfrn manh c~t.
Da s6 IL-I tim thAy trong tuAn hoan la IL-l f3.
Co hai thu the mang cho IL-l duce goi la thu the typ I va thu the typ II.
Ca hai deu thuoc sieu ho Ig. Th\1·the typ I eo tren hAu h€t t€ bao con thu the
typ II duce thay chu y€u tren t€ bao B, tuy nhien cling eo the kich thich tao
ra tren mot s6 t€ bao khac.
2.2.2. Hoat tinh sinh h{Jc
Hoat tinh sinh hoc cua IL-I cling giong nhu cua TNF va phu thuoc vao
s6 hrong duce san xuAt.
Khi diroc ti€t voi nong dQ thap, IL-l tac dQng nhu mot chAt trung gian
cua phan irng viem tai ch6. No tac dQng len t€ bao nQi mo de tang bQc IQcac
phan tu be m~t k€t dinh bach cAu nhu ligand cua integrin.
Khi duce ti€t voi hrong IOn, IL-l di vao mau va eo tac dung nhu nQi
ti€t t6. Tac dung toan than cua IL-l giong voi TNF la gay s6t, kich thich gan
san xuat cac protein huyet tuong pha cAp, va tao ra su suy kiet.
SIJ giong nhau ve tac dong cua IL-l va TNF rAt dang ngac nhien. Tuy
v~y chung cling eo nhfrng khac nhau nhu: IL-l khong trung gian qua trinh
chet lap trinh (apoptosis) cua t€ bao ngay ea khi eo n6ng dQ cao va ban than
no khong gay s6c nhiem trung.
Tlnrc bao don nhan eo san xuat ra met ch~t uc ch€ tir nhien d6i voi IL-I.
chh nay eo chung thu the voi IL-I hoat dQhg nhu mQt chAt ire ch€ nrong
tranh voi IL-l do do no duce goi l~ chAt d6i ~an~ thu the IL-l (IL-l recept-
or antagonist, IL-lra). IL-Ira eo the la met chat dieu hoa nQi sinh cua IL-l.
2.3. Chemokin
Chemokin la mQt ho g6m nhieu cytokin eo kha nang kich thich bach
eau di chuyen va diSu hoa SIJ di chuyen cua chung nr mau d€n cac mo. Tu
chernokin la viSt t~t cua chemotactic cytokin eo nghia la cytokin hoa hirong
dQng. MQt s6 chemokin eo th~ duce san xuat boi nhieu loai tS bao khac nhau
dS d6i pho voi kich thich viem va thu hut bach cAu d~n ch6 viem. MQt s6
chemokin khac duce san xu~t boi nhieu mo khac nhau ngay ea khi khong eo
viern va cling thu hut bach cAu (chu y~u la lympho) d~n moo
2.3.1. Cau tao; nguJn g6c, thy thi
T~t ea cac chemokin d~u la nhfrng polypeptid eo trong hrong phan nr 8-
12 kD va clnra 2 cAu di-sulfua ben trong. Ngiroi ta da xac dinh diroc khoang
50 chemokin va nrong lai eo thS phat hien them. Chemokin diroc chia thanh
nhieu ho dua tren s6 hrong phan nr cystein eo dAu t~n cung N. Hai ho chu
yeu la ho chemokin CC eo cac phan nr cystein t~n cung nam canh nhau va
ho CXC eo cac phan tU cystein t~n cung nam each nhau boi mQt acid amino
Khi eo phan irng viem thi chemokin CXC tac dQng chu y~u len t~ bao trung
tinh, con CC thi tac dQng len t~ bao mono, lympho va ai toan. Chemokin con
eo ho C tire chi eo mot phan tu cystein hoac ho CX3C tire eo 2 phan nr
Cystein each nhau boi 3 acid amino
r V~ nguon gee, ca~ chemokin lien quan d~n phan irng viem duce san
xuat boi te bao bach eau khi eo cac kich thich den tir ben ngoai. Con cac
chemokin di~u hoa S,! hru thong t~ bao qua cac mo thi duce san xu~t boi
nhirng t~ bao khac nhau trong cac me nay.
Nguoi ta da xac dinh duoc 11 loai thu thS danh cho chemokin CC va
duce d~t ten nr CCRl d~n CCRl1, 6 thu thS danh cho CXC duoc d~t ten nr
CXC 1 d~n CXC6 va day chua phai la het, Th\1 thS cua chemokin duce thS
hien tren t~ bao bach cAu, d?c biet tren t~ bao T nguoi ta th§y eo dt nhieu
thu thS chemokin. T§t ea thu thS chemokin eo chung mot c§u true d?c trung
la bao gom nhtrng domain eo c§u tao 7 vong xoan a xuyen mango
Co mot s6 thu thS chemokin nhu CCR5 va CXCR4 eo tac dong nhu
nhirng d6ng thu thS d6i voi HIV. MQt s6 lympho bao T hoat hoa eo thS ti~t
ra nhimg chemokin lien k~t voi CCR5 va canh tranh cling voi virus qua do
phong b~ nhiem trung HIV.
2.3.2. Hoa: tinh sinh h{Jc
Chemokin duce phat hien la nho vao chirc nang hoa hirong dong cua
chung nhung that ra chung con eo nhieu clnrc nang quan trong khac trong h~
mien dich cling nhu cac h~ thong khac.
- Chemokin t~p trung cac loai tS bao cua eo thS chu d~n vi tri nhi€m
trung. Chemokin hien dien tren t~ bao nQi mo tac dQng len cac bach cAu di
qu~ lam ch? cac integrin ~~ch cAu tan~ ai hrc k~t g~n voi ligand cua chun,g.
Dieu nay rat quan trong de gill' bach eau lai nQi mo cua maD mach vung ton
thuong. Ngoai ra, chemokin con kich thich S,! di chuyen cua bach cAu d~n
noi eo t6n thirong tren eo sa dQ chenh nong dQ cua chemokin tai noi t6n
tlnrong va cac noi khac. Cac chemokin khac nhau kich thich cac t~ bao khac
nhau nho th~ ma kiem soat duce thanh phan cua cac t~ bao tai 6 viem. Vi du,
chemokin IL-8 huy dQng chu y~u t~ bao trung tinh, con chemokin eotaxin
t~p trung t~ bao ai toan.
- Chemokin di€u hoa su hru thong cua t~ bao lympho va cac bach cAukhac
trong cac mo lympho ngoai bien. Day la mQt phat hi~n mm trong mien dich hoc.
Cac chemokin eo kha nang thuc dAy cac t~ bao hieu qua da diroc hoat hoa va
t~ bao T nho di chuyen d~n cac mo khong phai thuoc h~ lympho bao g6m ea
da va niern mac. Su chon hra nhfrng t~ bao khac nhau d~ dua d~n cac mo khac
nhau phu thuoc vao s6 hrong va thu th~ tren t~ bao cua tirng 10C;li
chemokin.
2.4. Interferon (IFN) typ I
Interferon typ I la nhirng chat lam trung gian dap irng som cua mien
dich barn sinh chong lai cac nhiern trung virus.
2.4.1. cau tao, nguJn g8c VQ th,!-thi
IFN typ I g6m eo 2 nhom protein eo ten la IFN-a va IFN-~. IFN-a la mQtho
_g6m eo 20 polypeptid eo cau true lien quan voi nhau va m6i polypeptid duce
ma hoa boi mot gen rieng. IFN-a duce san xuat chu y~u boi cac tlurc bao don
nhan va doi khi con duce goi la interferon bach eau, IFN-~ la mot protein
duce san xuat boi nhieu 10C;li t~ bao nhir nguyen bao soi va vi th~ ma doi khi
no con duce goi la interferon nguyen bao soi. Kich thich hieu qua nhat d6i voi su
tong hQ'Pinterferon la nhi~m trung virus, nhat la cac virus RNA chu6i kep do
virus tao ra trong qua trinh nhan len cua chung trong t~ bao chu. Trong phong
thi nghiem, viec san xuat IFN typ I duce kich thich boi cac RNA chu6i kep
nhan tao eo tin hieu dt giong voi nhiem trung virus. TS bao T duce khang
nguyen heat hoa cling kich thich thirc bao don nhan t6ng hQ'PIFN typ 1.
Mac dAu IFN-a va IFN-~ khac nhau v€ cau tao nhung chung lai g~n
vao cung mot thu th~ va tao ra dap irng sinh hoc giong nhau.
2.4.2. Hoqt tinh sinb h(Jc
HOC;lt
tinh cua IFN typ I la bao v~ eo th~ chong lai nhiem trung virus va
thuc dAy dap irng mi~n dich tS bao chong lai cac vi sinh v~t noi bao. (Hinh
5).
- IFN typ I lIC chS su nhan Ien cua virus. IFN kich thich tS bao san xuat
ra nhieu 10C;li
enzym nhu 2'5'synthetase oligoadenylate eo tac dung ngan can
sao chep cua virus DNA hoac RNA va lIC chS sir nhan len cua chung. Tac
dung chong virus cua IFN typ I vira mang tinh tu than (autocrine) tire la lIC
chS duce sir nhan len cua virus trong ban than minh vira eo tac dQng k~ c~n
(paracrine) nghia la eo tac dung bao v~ cac tS bao chira nhi~m ben canh.
- IFN typ I eo tac dung gia tang str boc IQ cua phan nr MHC lap I. TS
bao T CD8+ eo kha nang nhan dien khang nguyen la lien kSt voi MHC lap I,
va IFN typ I thuc d~y su nhan dien d6i voi plnrc hop g6m lap I va khang
nguyen virus tren t€ bao nhiem, qua do t€ bao gay dQC de dang nhan ra t€
bao chira virus va tieu diet chung.
- IFN typ I kich thich su phat trien cua t€ bao Th 16 ngtroi, Hieu img
nay eo duce la nho IFN typ I da thuc d~y S\l' boc IQ cac thu the chirc nang
cua t€ bao T d6i voi cytokin khoi dQng Th1 la IL-12. IFN typ I con eo kha
nang gia tang hoat tinh ly giai t€ ban cua t€ ban NK.
R'bOO
~m
virus
I I
IFNtypI
JI ~. ~
r-----------~~ ~--------------~
•••
VUU6
- Trong phong thi nghiem, IFN typ I ire ch€ su tang sinh cua nhieu loai
t€ bao, kS ea lympho. Co ch€ ire ch€ tang sinh nay cua IFN typ I v~n chira
duoc fO.
Tom lai, chirc nang chu y€u cua IFN typ I la ire ch€ va loai bo nhiem
trung virus. Trong lam sang nguoi ta da dung IFN-a nhu mot thuoc chong
virus dS di~u tri mQt s6 thS viem gan. Con IFN-P thi duce dung dS di~u tri
da xo hoa (multiple sclerosis), nhung eo che tac dong thi chua duce ro l~m.
Ngoai ra, trong dap irng mi€n dich barn sinh con eo met s6 cytokin
khac tham gia nhu IL-lO, IL-6, IL-5, IL-I5, IL-I8, IL-I9, IL-20, IL-21, IL-
22, lL-23, lL-24 nhung eo ch~ tac dQng cua chung chira hoan toan diroc sang
to nen chung toi chira eo di~u kien d~ trinh bay.
3. Cac cytokin trung gian vI. di~u hoa mi~n djch thu dtrf}'C
Day la nhtrng cytokin lam trung gian cho su tang sinh va biet hoa cua
lyrnpho bao sau khi nhan dien khang.nguyen trong giai doan hoat hoa; d6ng
thoi chung cling trung gian cho S\l hoat boa cua nhtrng t~ bao hi~u qua duce
chuyen mon hoa trong giai doan hieu qua cua da,pirng mien dich thu dtroc. Viec
san xu~t cytokin la mot trong nhirng dap img chinh cua t~ bao lympho T d6i
voi khang nguyen. Nhieu loai vi sinh v~t va khang nguyen khi ti~p xuc voi eo th~
thi khoi dQng t~ bao T giup do CD4+ d€ chuyen chung thanh cac ti€u quAnth€ t~
bao hieu qua khac nhau do la Th 1 va Th2. Cac ti€u quAn th€ nay san xu~t cac
loai cytokin khac nhau va thirc hien nhtmg clnrc nang khac nhau. Trong phAn
nay chung toi chl d~ c~p d~n 2 cytokin chu y~u la lL-2 va interferon-y (IFN-y).
3.1.IL-2
IL-2 la mQt y~u t6 phat tri€n d6i voi lympho T va chiu trach nhiem
phat trien clon t~ bao T sau khi nhan dien khang nguyen .. Vi Iy do nay, lL-2
luc d~u eo ten la y~u t6 phat trien t~ bao T. IL-2 duce san xu~t ra chu y~u tac
dong len chinh ban than t~ bao do.
3.1.1. Ngutm gJc, cau true, th{l thi
IL-2 dtroc san xu~t phan Ion boi t~ bao T CD4+ va mQt it boi t~ bao T
CD8+. Str hoat hoa t~ bao T boi khang nguyen va cac d6ng kich thich se tao
ra S\I sao chep gen IL-2 cling nhir t6ng hop va ti~t cytokin nay. IL-2 duce
san xuat trong thoi gian ngan voi s6 hrong it sau 6-8 gio duce heat hoa.
1L-2 duce ti~t ra la mot glycoprotein eo trong hrong 14-17 kD, cuon
thanh met c~u true eo 4 vong xoan c.
Str boc IQ thu th€ chirc nang cua lL-2 diroc thuc dAy boi kich thich
khang nguyen, do do t~ bao T nao nh~n dien khang nguyen thi se tang sinh
uu tien khi dap irng voi IL-2 duce san xu~t trong dap irng mien dich thu
duoc, Thu th€ lL-2 (IL-2R) c~u tao boi 3 protein khong d6ng hoa tri eo ten
la (1" 13, va y. Cac chu6i u va 13 tham gia vao lien k~t voi cytokin; cac chu6i 13
va y thi tham gia vao dfut truyen tin hieu; con ban than JL-2 g~ voi chu6i u
-don thuan eo ai hrc r~t th~p va khong dftn d~n hieu qua sinh hoc nao ro rang.
3.1.2. Hotu tinh sinh h!,c
Mac du hie dAu ngiroi ta phat hien ra lL-2 nhu la mQt y~u t6 phat trien
t~ bao T, nhtrng that ra IL-2 eo nhi~u chirc nang trong dap irng mien dich thu
duoc (Hinh 6).
./
,
..
, - IL-2 do te b~o T tiet ra khi nhan dien khang nguyen chiu trach nhiem
ve viec tang sinh te bao dac hieu khang nguyen. Khi tiep xuc voi IL-2, te bao
T cho thdy eo tang vot ~6ng d<) cac cyelin d~n den .hoat hoa nhieu loai
kinase. Cac kinase nay phosphoryl hoa v~ hoat hoa nhieu protein cua te bao
de cac protein nay kich thich te bao chuyen tU dang G ,1 sang dang
I,
S cua chu
ky phan bao. Ngoai ra, IL-2 con lam giam p27 la chat uc che doi voi hoat
d<)ng cua cac phirc hop cyclin-kinase do, do thuc ddy qua trinh tang hop
cyelin. IL-2 lam tang thoi gian song cua te bao bang each khoi d<)ng protein
Bel-2 la chdt chong ki~u chet te bao tu nhien (apoptosis). Tac dung cua IL-2
chu y,€u la len chinh te bao tiet ra no, 'nhung ciing eo phAn nao lac d<)ng vao
cac te bao ben canh.
- IL-2 tang cirong S\l tang sinh va biet hoa te bao. No kich thich su phat
trien cua te bao NK va tao ra cai goi la giet te bao do lympho bao hoat hoa
(Lymphokine-activated killer, LAK). IL-2 tac d<)ng len te bao B tren ea hai
khia canh: kich thich phat trien va tang tang hop khang th~.
- IL-2 tao ra cai chet l~p trinh cua te bao T duce khang nguyen hoat
hoa. Str kich thich lap di l~p lai cua te bao T CD4+ voi sir hien dien cua IL-2
lam cho cac te bao nay nhay can: voi cai chet l~p ,trinh qua,con dirong Fas.
Dieu thuvi la mot cytokin eo the vira kich thich te bao T song va tang sinh
nhirng d6ng thoi ciing gay ra cai chet cho te bao. Hinh nhu neu met dap irng
••
mien dich eo xu hirong t6n tai lau dai va tS bao T tiSp xuc voi hrong IL-2 ngay
cang tang thi eo kha., nang chSt theo kieu
.",.,
lap trinh va dful dSn cham dirt dap irng
nay. IL-2 con eo the kich thich phat trien te bao T dieu hoa de lam dirng dap irng.
3.2.lnterferon-r(IFN-rJ
. IFN-y la cytokin chinh hoat hoa dai thuc pao va dong vai tro rAt quan
trong trong mien dich barn sinh cling nhu mien dich thu duce. IFN-y con
diroc goi la IFN mien dich hay IFN typ 11.No cling eo phdn nao chirc nang
chong virus nhung chu yeu la met cytokin hieu qua cua dap irng mien dich.
3.2.1. cs« true, ngu6n g8c, thl! thi
IFN-y la mot protein dimer do tS bao NK, tS bao Thl CD4+ va CD8+
san xuat. No la cytokin d~c ttyng cua Thl . TS bao NK san xuAt IFN-y khi eo
kich thich cua mot thanh phan vi sinh v~t nao do hoac IL-2, ~ong tnrong
hQ'Pnay IFN-y tac dQng nhu mot chat trung gian cua dap irng mien dich barn
sinh. Trong dap irng mien dich thu duce, tS baoT san xuAt IFN-y trong khi
nhan dien khang nguyen va dieu nay diroc thuc day boi IL-2 va IL-l8.
Thu th€ cua IFN-y ban g6m hai chu6i polypeptid thuoc ho thu th€
cytokin typ 11. Trong hai chuoi nay thi mot chuoi eo chirc nang gan voi
cytokin va chu6i kia thi truyen tin. hieu.
3.2.2. Hoqt tinh sinh hoc
Chirc nang cua IFN - YrAt quan trong trong mien dich tS ban chong lai
vi khuan nQi bao (Hinh 7).
-lFN-y la cytokin hoat hoa dai thuc bao, no giup tS ban T va NK hoat
hoa dai thirc ban d€ ~St cac vi sinh v,~tdffduce thirc bao. IFN-y tlnrc hien diSu nay
nho kich thich S\l tong hQ'Pcac chat trung gian oxy phan irng va oxid nitric.
- IFN-y kich thich su bQc IQ cua MHC lap I va lap 11va cac chat d6ng
kich thich tren tS bao trinh dien khang nguyen. IFN - Y cling kich thich su
san xuAt cua nhieu protein tham gia vao qua trinh xu ly khang nguyen nhu
chat v~n chuyen (TAP), va hai thanh ph~n LMP - 2, LMP - 7 cua proteasotp
va HLA - DM. Nhu v~y IFN - Y thuc day su trinh dien khang nguyen phoi
hop voi MHC va khuyech dai su nhan dien trong dap irng mien dich. IFN-y
cling la chat hoat hoa tS ban nQi mac thanh mach va tang cirong kha nang tac
dong cua TNF tren tS ban nQi mach, tao ra kSt dinh tS ban lympho vao thanh
mach va xuyen mach di dSn vi tri nhiem trung,
- IFN-y kich thich sir biet hoa cua tS bao T CD4+ con nguyen ven thanh
ti€u nhom Thl va ire chS su tang sinh cua tS bao Th2. Tac dQng cua IFN-y
len Thl mot phan duce trung gian boi IL-l2. Ngoai ra, IFN-y kich thich sir
san xuat ySu t6 san chep d~ tao ra bi~t hoa Thl.
- IFN-y tac qQng len t€ bao B g~chuyen mach cac ti~u lap IgG, nhdt la
IgG2 achuot nhat va uc che chuyen mach sang cac isotyp phu thuoc IL-4
nhir IgE va IgG 1 a chuot. Nhu v~y, IFN-y cling tao ra dap irng khang th~ va
tham gia vao qua trinh loai bo vi sinh v~t qua trung gian qua trinh tlnrc bao.
- IFN-y ho~t hoa t€ baD trung tinh va kich thich ho~t tinh t€ bao NK.
Dti _~ meotrinh d;enw..g
IQ t1pI)6I(~
~ 1=-1 ~
~.~~~
-~
cItI Sa~1IMJ,
-==..... 1--
--(:
~
-~ 1 I ••..•..•..•.
:::: I MHC,.tliahcl>ert
;, I ::~:- I
~~~.'~\ .
-~ >r·
.Ch~
=~a:
DItchiIOtyp
NIIIw..tW I
Hinh 7: Hoat tinh sinh hec cua interferon-y
r
IFN- hoat hoa dai thuc bao va
d bao trinh dien khdng nguyen va khai il9ng SI,( chuyen mach m9t
s6 isotyp Ig tren ti bao B. Tdc il9ng khai il9ng Thl cua IFN-yco thi gian tiip qua trung gian cua
Sft tiing san xudt IL-2va b9C 19 thu thi cua no.
4. Cytokin kich thich tao man
Bap img mi~n dich bdm sinh va thu duce t(;10ra nhieu cytokin tham gia
vao qua trinh t(;10mau tire la tham gia t(;10nguon t€ bao cho dap irng mi~n
dich, Tuy nhien, trong pham vi cua quyen sach nay chung t6i khong d~ c~p
chi ti€t ma chi trinh bay tren sa d6 diroi day d~ dQc gia tham khao (Hinh 8).
..