6.

13 Stany Graniczne Użytkowalności (SLS) - Sprawdzenie ugięć metodą dokładną – Obliczenie

ugięcia belki

[7.4.2] (3) Elementy, w których – jak się oczekuje – obciążenie nie przekroczy poziomu mogącego
spowodować osiągnięcie wytrzymałości betonu na rozciąganie w jakimkolwiek przekroju, rozpatruje się jako
niezarysowane. Elementy, w których – jak się oczekuje – powstaną rysy, ale które mogą być nie w pełni
zarysowane, zachowują się w sposób pośredni pomiędzy warunkami panującymi w elementach
niezarysowanych a warunkami w elementach w pełni zarysowanych. Dla elementów poddanych głównie
zginaniu zadowalającą prognozę odkształceń określa wyrażenie (7.18):

(7.18) = + (1 − )

w którym:
– jest parametrem deformacji, którą się rozpatruje, i którą może być np. odkształcenie przekroju,
krzywizna lub obrót (w uproszczeniu można także przyjąć, że jest ugięciem,
, – są odpowiednio wartościami parametru obliczonymi przy założeniu, że nie ma rys i przy
założeniu pełnego zarysowania,
– jest współczynnikiem dystrybucji, służącym do uwzględnienia usztywnienia przy rozciąganiu,
określonym wzorem:

(7.19) = 1− ( )

= 0 w przekrojach niezarysowanych,
– jest współczynnikiem zależnym od wpływu czasu trwania obciążenia lub wpływu obciążeń
powtarzalnych na średnie odkształcenie,
= 1,0 dla pojedynczego obciążenia krótkotrwałego,
= 0,5 dla obciążeń długotrwałych i wielokrotnie powtarzalnych,
– jest naprężeniem w zbrojeniu rozciąganym, obliczonym przy założeniu, że przekrój jest w pełni
zarysowany,
– jest naprężeniem w zbrojeniu rozciąganym, obliczonym przy założeniu, że przekrój jest w pełni
zarysowany, spowodowanym przez obciążenie wywołujące pierwsze zarysowanie.

Uwaga: Przy zginaniu wartość / można zastąpić przez / , a przy czystym rozciąganiu przez / ( oznacza
tu moment rysujący, a siłę rysującą).

(4) Odkształcenia spowodowane obciążeniem można oszacować w zależności od wytrzymałości na

rozciąganie i efektywnego modułu sprężystości betonu.

(5) Przy obciążeniach trwających dostatecznie długo, aby wywołać pełzanie betonu, całe odkształcenie,
łącznie z odkształceniem pełzania, można obliczać, stosując efektywny moduł sprężystości betonu według
wzoru:

, =
!(",#$ )
(7.20)

w którym:
%(∞, '( ) – jest współczynnikiem pełzania wyznaczonym odpowiednio do rozpatrywanego przedziału czasu
i obciążenia (patrz 3.1.4).

Schemat postępowania przy obliczaniu ugięcia elementów żelbetowych:

1) Zależność na obliczenie ugięcia – wzór (7.18) EC2

) = ) + (1 − ))
gdzie:
* ∙ ,- * ∙ ,-
) = ; ) =
. .
l – rozpiętość przęsła,
P – wartość obciążenia siłą skupioną
− współczynnik zależny od schematu statycznego oraz schematu obciążenia
. , . – sztywność przekroju
. = , ∙ 0 ; . = , ∙ 0
– współczynnik dystrybucji, służący do uwzględnienia usztywnienia przy rozciąganiu,

= 1− ( )
1
, – efektywny moduł sprężystości betonu
2
, =
1 + %(∞, '( )
2) Wyznaczenie poszczególnych składowych ugięcia.
Całkowite ugięcie: ) = )3 + )4
4 4 4
)3 = )3 + (1 − )) )4 = ) + (1 − ))

3) Porównanie obliczonego ugięcia z wartością graniczną:

6788
)≤
9(
- w ustrojach konstrukcyjnych, które nie mają możliwości uszkodzeń elementów przyległych,
strzałka ugięcia określona względem podpór nie powinna przekroczyć 1/250 leff
6788
)≤
9((
- w ustrojach konstrukcyjnych, które mogą uszkodzić elementy przyległe po zakończeniu
wznoszenia konstrukcji, graniczną strzałkę ugięcia ogranicza się zwykle do 1/500 leff

Przykładowe obliczenia dla przęsła AB

2
, =
1 + %(∞, '( )
Ecm = 31,5 GPa
Wyznaczenie współczynnika pełzania %(∞, '( ):
;
ℎ( =
<
- miarodajny wymiar przekroju.

= = 7,50 ∙ 0,07 + 0,35 ∙ (0,60 − 0,07) = 0,7105 A

) = 2 ∙ 7,50 + 2 ∙ (0,60 − 0,07) = 16,06 A
2= 2 ∙ 0,7105
ℎ( = = = 0,09 A = 90 AA
) 16,06

Przyjęto h0 = 100mm.
Zastosowano cement N (normalnie twardniejący).
Rozpatrywany element będzie znajdował się we wnętrzu – przyjęto RH = 50%.

Tabela 7.11. Końcowy współczynnik pełzania φ(∞,28) dla RH50, cementu N

φ(∞,28) RH50 h0 h0 h0 h0 h0 h0 h0
N fcm[MPa] 100 150 200 300 500 700 1000
C12/15 20 3,81 3,56 3,40 3,21 2,99 2,87 2,75
C16/20 24 3,48 3,25 3,11 2,93 2,73 2,62 2,51
C20/25 28 3,22 3,01 2,88 2,71 2,53 2,42 2,33
C25/30 33 2,97 2,77 2,65 2,50 2,33 2,23 2,14
C30/37 38 2,64 2,47 2,37 2,23 2,09 2,01 1,93
C35/45 43 2,32 2,18 2,09 1,98 1,86 1,79 1,72
C40/50 48 2,07 1,95 1,87 1,78 1,67 1,61 1,56

Przyjęto końcowy współczynnik pełzania φ(∞,28) = φ(∞,t0) = 2,97.

2 31,5
, = = ≅ 8,0 F*G
1 + %(∞, '( ) 1 + 2,97

Wyznaczenie momentu rysującego Mcr - przekrój teowy:

7 53
H = 279,8 ⋅ 7 ⋅ + 53 ⋅ 35 ⋅ J + 7K = 68997,6 LA-
2 2
= = 279,8 ⋅ 7 + 53 ⋅ 35 = 3813,6 LA
H 68997,6
M = = = 18,1 LA
= 3813,6
279,8 ⋅ 7- 7 35 ⋅ 53- 53
0 = + 279,8 ⋅ 7 ⋅ J18,1 − K + + 35 ⋅ 53 ⋅ J60 − 18,1 − K = 1299649,2 LAO
12 2 12 2
Q 1299649,2
P = = = 31018 LA-
ℎ−M 60 − 18,1
= P ⋅ R #2 = 31018 ⋅ 10ST ⋅ 2,60 ⋅ 10- = 79,40U A

Wyznaczenie środka ciężkości zbrojenia rozciąganego As1,prov w przęśle AB1 (9#20, przyjęto zbrojenie w
dwóch warstwach – 7#20 i 2#20):

Przyjęto odległość w świetle pomiędzy rzędami zbrojenia spion = smin = max(20mm, ϕ) = 20mm.
a1 = cnom + φs + ½ φ + 2/9 (spion + φ) = 30 + 8 + ½·20 + 2/9·(20 + 20) = 48 + 9 = 57 mm
d = h - a1 = 600 – 57 = 543 mm ≅ 540 mm

Moment bezwładności przekroju 0 w fazie I (przekrój niezarysowany):

As1,prov = 28,27 cm2

 200
,# = = = 25
, 8
7 53
HVSV = 279,8 ⋅ 7 ⋅ + 53 ⋅ 35 ⋅ J + 7K + 25 ⋅ 28,27 ⋅ 54 = 107162,1 LA-
2 2
=W = 279,8 ⋅ 7 + 53 ⋅ 35 + 25 ⋅ 28,27 = 4520,4 LA
HVSV 107162,1
M = = = 23,7 LA
=W 4520,4
279,8 ⋅ 7- 7 35 ⋅ 53- 53
0 = + 279,8 ⋅ 7 ⋅ J23,7 − K + + 35 ⋅ 53 ⋅ J60 − 23,7 − K + 25 ⋅ 28,27
12 2 12 2
⋅ (54 − 23,7) = 2068423,5 LAO

Moment bezwładności przekroju 0 w fazie II (przekrój zarysowany):

Założenie: przekrój rzeczywiście teowy.

H S = 0
7 M
(279,8 − 35) ⋅ 7 ⋅ JM − K + 35 ⋅ M ⋅ − 25 ⋅ 28,27 ⋅ (54 − M ) = 0
2 2
1713,6 ⋅ M − 5997,6 + 17,5 ⋅ M + 706,7 ⋅ M − 38164,5 = 0
17,5 ⋅ M + 2420,35 ⋅ M − 44162,1 = 0
M = 16,3 LA
(279,8 − 35) ⋅ 7- 7 35 ⋅ 16,3- 16,3
0 = + (279,8 − 35) ⋅ 7 ⋅ J16,3 − K + + 35 ⋅ 16,3 ⋅ J K + 25 ⋅ 28,27
12 2 12 2
⋅ (54 − 16,3) = 1342775,5 LAO

Obliczenie ugięcia:

Składowa ugięcia od obciążeń stałych.

Wartość momentu zginającego w przekroju AB1 - schemat I (obciążenie stałe): 3
1 = 172,28 U A
79,4
3 = 1− X F Z = 1 − 0,5 ∙ J K = 0,894
Y 172,28

= 0,0188 − dla obciążenia stałego

F[ = 97,93 U
U
. = , ∙ 0 = 800 ∙ 2068423,5 LAO = 1654738800 U LA
LA
F[ ∙ , - 97,93 ∙ 720-
)3 = = 0,0188 ∙ = 0,415 LA
. 1654738800
U
. = , ∙ 0 = 800 ∙ 1342775,5 LAO = 1074220400 U LA
LA
F[ ∙ , - 97,93 ∙ 720-
)3 = = 0,0188 ∙ = 0,640 LA
. 1074220400
)3 = F)
3
+ \1 − F ])
3
= 0,894 ∙ 0,640 + (1 − 0,894) ∙ 0,415 = 0,616 LA

Składowa ugięcia od obciążeń zmiennych.

Wartość momentu zginającego w przekroju AB1 - schematy II i III (obciążenia zmienne):
4
1 = 106,53 + 5,70 = 112,23 U A
79,4
4 = 1− X ^ Z = 1 − 0,5 ∙ J K = 0,750
Y
112,23
= 0,02718 − dla obciążenia zmiennego
^[ = 54 U
4 ^[ ∙ , - 54 ∙ 720-
) = = 0,02718 ∙ = 0,331 LA
. 1654738800
4 ^[ ∙ , - 54 ∙ 720-
) = = 0,02718 ∙ = 0,510 LA
. 1074220400
= 0,75 ∙ 0,510 + (1 − 0,75) ∙ 0,331 = 0,465 LA
4 4
)4 = ^) + _1 − ^` )

Całkowite ugięcie:
,aRR 720
) = )3 + )4 = 0,616 + 0,465 = 1,081 LA ≤ 250 = 250 = 2,88 LA
6788 b (
≤ 9((
= 9(( = 1,44 LA OK.