Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp

höõu ích: Hoùa Hoïc

Phaàn I: MÔÛ ÑAÀU

Nhaèm thöïc hieän muïc tieâu cuûa ngaønh giaùo duïc laø ñaøo taïo theá heä treû
trôû thaønh nhöõng chuû nhaân töông lai cuûa ñaát nöôùc. Maët khaùc, nhaèm thöïc
hieän cuoäc vaän ñoäng hai khoâng vôùi boán noäi dung cuûa boä giaùo duïc. Baûn
thaân laø moät giaùo vieân ñöùng lôùp giaûng daïy boä moân Hoùa Hoïc vôùi tình
hình 97% hoïc sinh laø con em ñoàng baøo daân toäc ít ngöôøi neân vieäc lónh hoäi
kieán thöùc laø heát söùc khoù khaên.Maët khaùc, Hoùa hoïc laø moät moân hoïc
hoaøn toaøn môùi laï ñoái vôùi HS ôû THCS, maø khoái löôïng kieán thöùc HS caàn
lónh hoäi töông ñoái nhieàu. Phaàn lôùn caùc baøi goàm nhöõng khaùi nieäm môùi,
raát tröøu töôïng, khoù hieåu. Do ñoù, giaùo vieân tìm ra phöông phaùp daïy hoïc
gaây ñöôïc höùng thuù hoïc taäp boä moân giuùp caùc em chuû ñoäng lónh hoäi kieán
thöùc moät caùch nheï nhaøng, khoâng göôïng eùp. Khi HS coù höùng thuù, nieàm
say meâ vôùi moân Hoùa seõ giuùp HS phaùt huy ñöôïc naêng löïc tö duy, oùc saùng
taïo, khaû naêng töï hoïc vaø oùc saùng taïo. Ñeå töø ñoù naâng cao chaát löôïng boä
moân noùi rieâng vaø goùp phaàn naâng cao chaát löôïng giaùo duïc laø vaán ñeà heát
söùc quan troïng. Chính vì vaäy, Toâi nghó ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc phaûi
theå hieän ñöôïc hai tính chaát cô baûn sau:
Moät laø: Phaùt huy tính tích cöïc, naêng löïc tö duy, oùc saùng taïo, khaû naêng
töï hoïc vaø oùc saùng taïo cuûa hoïc sinh trong quaù trình hoïc taäp.
Hai laø: Giaûng daïy vaø hoïc taäp phaûi gaén lieàn vôùi cuoäc soáng saûn
xuaát, hoïc ñi ñoâi vôùi haønh.
Trong vaøi thaäp kyû gaàn ñaây chuû yeáu thöïc hieän phöông phaùp “thuyeát
trình keát hôïp vôùi ñaøm thoaïi” nhöng thöïc chaát “thaày truyeàn ñaït, troø tieáp
nhaän ghi nhôù” laø chuû yeáu hoaëc“thaày ñoïc, troø cheùp”. Daïy hoïc theo kieåu
nhoài nheùt kieán thöùc, daïy chay… Ñoù laø nhöõng bieåu hieän suy thoaùi ñaùng
ngaïi veà phöông phaùp daïy hoïc noùi chung vaø daïy hoïc Hoùa Hoïc noùi rieâng.
Vôùi loái daïy ñoù khoâng theå thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu ôû treân ñöôïc, ñoâng
thôøi khoâng theå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa xaõ hoäi treân con ñöôøng coâng
nghieâp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc cuõng nhö xu theá daïy hoïc tích cöïc phoå
bieán treân theá giôùi.
Phaàn II NOÄI DUNG
A. Cô sôû lí luaän vaø thöïc tieãn:
I. Döïa treân cô sôû khoa hoïc cuûa hoùa hoïc:
- Moät laø: Nghieân cöùu nhöõng söï kieän, khaùi nieäm, ñònh luaät, hoïc
thuyeát.
- Hai laø: Tìm hieåu phöông phaùp kó thuaät chuû yeáu .
- Ba laø: Reøn cho hoïc sinh nhöõng kó naêng, kó xaûo thöïc haønh thí nghieäm
laø ñaëc tröng cuûa hoùa hoïc vaø caàn thieát cho ñôøi soáng lao ñoäng saûn xuaát.
II. Muïc tieâu yù nghóa:
Hoùa hoïc laø khoa hoïc vöøa mang tính lyù thuyeát vöøa mang tính thöïc
nghieäm, coù nhieàu khaû naêng giuùp hoïc sinh phaùt trieån tö duy, naêng löïc nhaän

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 1
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

thöùc neáu vieäc daïy vaø hoïc moân hoïc naøy ñöôïc toå chöùc ñuùng ñaéng, khoa
hoïc. Do vaäy, vieäc daïy cuûa giaùo vieân laø laøm cho hoïc sinh naém vöõng kieán
thöùc, kó naêng, kó xaûo moät caùch tích cöïc, töï giaùc vaø chuû ñoäng. Treân cô sôû
ñoù phaùt trieån naêng löïc nhaän thöùc nhö: tri giaùc, trí nhôù, tö duy, höùng thuù
hoïc taäp, kó naêng saùng taïo ñoàng thôøi phaùt tireån naêng löïc haønh ñoäng nhö:
tö duy logíc, trí thoâng minh, oùc saùng taïo, kó naêng töï hoïc vaø hình thaønh theá
giôí quan duy vaät bieän chöùng. Do ñoù, giaùo vieân phaûi chuaån bò veà maët taâm
lí giaùo duïc, ñoäng cô ñeå giuùp hoïc sinh saün saøng hoïc taäp, kích thích vaø duy
trì höùng thuù cuûa hoïc sinh ñoái vôùi vieäc hoïc Hoùa Hoïc, truyeàn thuï nhöõng
kieán thöùc hoùa hoïc gaén vôùi thöïc tieãn saûn xuaát, söû duïng nhöõng phöông
phaùp giaûng daïy khaùc nhau, höôùng daãn hoïc sinh töï hoïc taäp ôû nhaø vaø caùch
tieáp thu baøi treân lôùp, toå chöùc cho hoïc sinh reøn kó naêng, kó xaõo qua caùc thí
nghieäm thöïc haønh hoùa hoïc, kó naêng aùp duïng kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo giaûi
thích caùc hieän töôïng xaûy ra trong thieân nhieân, cuoäc soáng…
Nhö vaäy, daïy hoïc theo höôùng tích cöïc hoùa hoaït ñoäng hoïc taäp cuûa hoïc
sinh, laáy hoïc sinh laøm trung taâm laø laøm cho hoïc sinh “nghó nhieàu hôn, laøm
nhieàu hôn, thaûo luaän nhieàu hôn” treân cô sôû tích cöïc, töï giaùc, tìm toøi, khaùm
phaù. Cuï theå laø töï tìm hieåu, phaùt hieän vaø giaûi quyeát vaàn ñeà theo söï toå
chöùc, ñieàu khieån, höôùng daãn vaø ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân. Giaùo vieân daïy
toát laø laøm cho hoïc sinh bieát hoïc, bieát bieán quaù trình ñaøo taïo thaønh quaù
trình töï ñaøo taïo. Muoán vaäy, caû giaùo vieân vaø hoïc sinh phaûi coù söï ñoàng
boä giöõa caùc maéc xích trong moái quan heä sau “ Muïc tieâu – noäi dung –
phöông phaùp – phöông tieän – nhöõng ñieàu kieän khaùc”
B. Thöïc traïng cuûa ngaønh vaø nhaø tröôøng:
- Hoùa hoïc laø moät moân khoa hoïc töï nhieân coù vai troø raát quan troïng
trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát. Hoùa hoïc ôû THCs laø moät moân hoïc môùi laï
ñoái vôùi hoïc sinh maøkhoái löôïng kieán thöùc hoïc sinh caàn lónh hoäi töông ñoái
nhieàu. Phaàn lôùn caùc baøi ñeàu goàm kieán thöùc môùi, trìu töôïng, khoù hieåu.
- Ñieàu kieän trang thieát bò coøn thieáu thoán, chöa coù phoøng daønh rieâng
cho thöïc haønh thí nghieäm daãn ñeán chöa ñaûm baûo an toaøn cho giaùo vieân vaø
hoïc sinh trong quaù trình laøm thí nghieäm.
- Thôøi gian coøn khoáng cheá trong 45 phuùt maø coù nhieàu baøi löôïng kieán
thöùc caàn truyeàn thuï ñoøi hoûi thôøi gian nhieàu hôn, daãn ñeán khoâng coù thôøi
gian reøn kó naêng giaûi baøi taäp cho Hoïc sinh.
- Ña soá hoïc sinh laø con em ñoàng baøo daân toäc ít ngöôøi neân vieäc tieáp
thu kieán thöùc, tö duy saùng taïo trong hoïc taäp coøn nhieàu haïn cheá, coøn thuï
ñoäng trong hoïc taäp…
- Kinh teá gia ñình coøn khoù khaên neân vieäc mua saém taøi lieäu tham khaûo.
Chính vì vaäy, khoâng coù taøi lieäu naøo khaùc ngoaøi saùch giaùo khoa.
- Ña soá phuï huynh chöa thaät söï quan taâm ñeán vieäc hoïc taäp cuûa con em
mình…
C. Giaûi phaùp vaø keát quaû ñaït ñöôïc.
I. Cô sôû:
Gv: Nguyeãn Taán Tuøng
Trang 2
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

- Hình thaønh tình huoáng coù vaán ñeà ñeå xaây döïng keá hoaïch höôùng daãn
hoïc sinh töï tìm caùch giaûi quyeát vaán ñeà, khoâng cöùng nhaéc trong moïi tröôøng
hôïp, linh hoaït hôn trong vieäc baùm taøi lieäu vaø saùch giaùo khoa.
- Giuùp hoïc söû duïng saùch giaùo khoa vaø caùc taøi lieäu khaùc moät caùch
coù yù thöùc, chuû ñoäng theo höôùng nghieân cöùu ñeå giaûi quyeát vaán ñeà.
- Taêng cöôøng caùc hoaït ñoäng tìm toøi, quan saùt thí nghieäm thöïc haønh.
- Taän duïng toái ña phöông tieän, thieát bò daïy hoïc ñeå phaùt hieän vaán ñeà,
nghieân cöùu noäi dung môùi… chöù khoâng ñôn thuaàn laø minh hoïa nhöõng ñieàu
ñaõ hoïc.
- Taêng cöôøng söû duïng phöông phaùp qui naïp, trong quaù trình ñi ñeán caùc
giaûi thuyeát coù tính khaùi quaùt.
- Thay ñoåi hình thöùc toå chöùc hoïc taäp trong ñieàu kieän cho pheùp nhö troø
chôi, thaûo luaän caëp, nhoùm nhoû … taïo ñieàu kieän thích hôïp ñeå hoïc sinh tranh
luaän vôùi nhau, vôùi giaùo vieân vaø töï ñaùnh giaù hoaëc ñaùnh giaù laãn nhau
trong hoïc taäp .
II. Cuï theå:
1.Giaûng daïy moät soá khaùi nieäm môùi.
a.Phöông phaùp:
- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc nhoùm, caëp.
- Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm, caëp ñeå hoaøn thaønh.
- Hoïc sinh ñaïi dieän traû lôøi.
- Ruùt ra khaùi nieäm, quy taéc, ñònh luaät.
b. Cuï theå:
Lôùp 8
Khaùi nieäm “Ñôn chaát vaø hôïp chaát”:
- Giaùo vieân yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp
sau:
- Phieáu hoïc taäp: Döïa vaøo thaønh phaàn nguyeân toá taïo neân chaát haõy
chia nhöõng chaát trong baûng döôùi ñaây thaønh 2 nhoùm
Phaân loaïi
Thaønh phaàn
STT Teân chaát Nhoùm Nhoùm
nguyeân toá taïo chaát.
… …
1 Khí hiñroâ H
2 Nöôùc H,O
3 Khí oxi O
4 Ñoàng Cu
5 Muoái aên Na,Cl
6 Ñöôøng C,H,O
? Haõy thöû ñaët teân cho nhoùm ? cho bieát chaát ñöôïc chia thaønh maáy
loaïi ?
? Theá naøo laø ñôn chaát ? Theá naøo laø hôïp chaát ?
Khaùi nieäm “Nguyeân toá hoùa hoïc”:

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 3
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

- Giaùo vieân yeâu caàu HS thaûo luaän hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp
sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Nguyeân toá Nguyeân töû Nguyeân töû Nguyeân töû
hiñroâ 1 hiñroâ 2 hiñroâ 3
Hiñroâ

o o o
Haït nhaân
nguyeân töû
Soá P 1 1 1
Soá n 0 1 2
? Ba nguyeân töû Hiñroâ ôû baûng thuoäc cuøng 1 nguyeân toâ hiñroâ vì
sao ?
? Nguyeân toá hoùa hoïc laø gì ?
Khaùi nieäm “Hoùa Trò”:
- Giaùo vieân yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp
sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Phieáu soá 1:
Coâng Hoùa
S Khaû naêng lieân Hoùa trò nguyeân
Teân chaát thöùc trò
TT keát caùc nguyeân töû toá khaùc
Hoùa hoïc Hiñroâ
1 Axít clohiñríc HCl I Cl lieân keát vôùi 1H Clo hoùa trò I
2 Nöôùc H2 O I O lieân keát vôùi …… Oxi hoùa trò ……
3 Amoâniaùc NH3 I N lieân keát vôùi …… Nitô hoùa trò
……
Phieáu soá 2:
Coâng Hoùa Khaû naêng lieân
S Hoùa trò nguyeân
Teân chaát thöùc trò keát caùc nguyeân
TT toá khaùc
Hoùa hoïc Oxi töû
1 Natri oxít Na2O II 2Na lieân keát nhö O Natri hoùa trò I
2 Canxi oxít CaO II Ca lieân keát nhö Canxi hoùa trò …
3 Löu huyønh ñi SO2 II …… Löu huyønh hoùa
oxít …… lieân keát nhö trò…
S
? Caên cöù vaøo nguyeân toá naøo ñeå xaùc ñònh caùc nguyeân toá khaùc ?
? Trong caùc hôïp chaát hoùa trò cuûa Hiñoâ vaø oxi ñöôïc xaùc ñònh baèng maáy
ñôn vò ?
? Hoùa trò laø gì ?
Baøi Quy taéc “hoùa trò”:
a b
- Sau khi giaùo vieân giôùi thieäu A x B y trong ñoù a,b laàn löôït laø hoùa trò
cuûa nguyeân toá A vaø B.

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 4
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp vaø yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm
hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp
- Phieáu hoïc taäp:
CTHH x. a y.b
Na2O 2I 1  II
H2O
CO2
? So saùnh caùc tích x . a vaø y . b ?
? Thöû neâu quy taéc hoùa trò ?

Ñònh luaät “baûo toaøn khoái löôïng”:

- Giaùo vieân yeâu caàu HS laøm thí nghieäm phaûn öùng giöõa Natri cacbonat
( Na2CO3) vaø Bari clorua ( BaCl2) vaø hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Thí nghieäm Tröôùc phaûn öùng Sau phaûn öùng
Hieän töôïng
Khoái löôïng
Nhaän xeùt
? Thöû neâu ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng ?

Khaùi nieäm “Oxít”:

- Giaùo vieân yeâu caàu HS thaûo luaän hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp sau
- Phieáu hoïc taäp: Döïa vaøo thaønh phaàn caáu taïo cuûa chaát nhaän xeùt ñieåm
gioáng nhau vaø khaùc nhau cuûa caùc chaát:

CTHH Gioáng nhau Khaùc nhau

SO2
P2O5
Fe3O4
? Theá naøo laø oxít ?

Phaûn öùng hoùa hôïp:

- Giaùo vieân yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp
sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Phaûn öùng hoùa hoïc Soá chaát Soá chaát taïo
tham gia thaønh
S + O2 
t0
SO2
4Al + 3O2  2Al2O3
t0

2Fe(OH)2 + ½ O2 +H2O  2Fe(OH)3

- Thöû neâu ñònh nghóa phaûn öùng hoùa hôïp ?

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 5
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

Phaûn öùng phaân huûy:

- Giaùo vieân yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp
sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Phaûn öùng hoùa hoïc Soá chaát tham Soá chaát taïo
gia thaønh
2KMnO4  t 0
 K2MnO4+MnO2+O2 1 3
0
2KClO3  t
 2KCl + 3O2
0
CaCO3 t
 CaO + CO2
? Thöû neâu ñònh nghóa phaûn öùng phaân huûy ?

Khaùi nieäm “axít”:

- Giaùo vieân yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp
sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Thaønh phaàn Hoùa trò
Teân axít CTHH Soá nguyeân töû Goác Cuûa goác
hiñroâ axít axít.
Axít clohiñríc HCl 1 Cl I
Axít nitríc HNO3
Axít sunfuríc H2SO4
Axít cacboníc H2CO3
Axít photphoríc H3PO4
- Döïa vaøo thaønh phaàn caáu taïo cuûa caùc chaát cho bieát söï gioáng nhau
giöõa caùc hôïp chaát treân ?
- Thöû neâu ñònh nghóa axít ?
- Vieát coâng thöùc daïng chung cuûa axít ?
- Cho bieát söï khaùc nhau giöõa caùc hôïp chaát axít treân ?
- Axít coù maáy loaïi ? Keå teân vaø cho ví duï ?
Khaùi nieäm “ Bazô”:
- Giaùo vieân yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp
sau
- Phieáu hoïc taäp:
Thaønh phaàn
Soá nguyeân Soá nhoùm Hoùa trò cuûa
Teân cuûa bazô CTHH
töû kim loaïi hiñroâxít kim loaïi
(OH)
Natri hiñroxít NaOH
Kali hiñroxít KOH
Canxi hiñroxít Ca(OH)2
Saét (III) hiñroxít Fe(OH)3

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 6
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

Ñoàng (II) Cu(OH)2

hiñroxít
- Döïa vaøo thaønh phaàn caáu taïo cuûa caùc chaát cho bieát söï gioáng vaø
khaùc nhau giöõa caùc hôïp chaát treân ?
- Thöû neâu ñònh nghóa Bazô ?
- Vieát coâng thöùc daïng chung cuûa Bazô ?
- Cho bieát caùch goïi teân cuûa caùc bazô ?
Khaùi nieäm “ Muoái”
CTHH Thaønh phaàn
Coâng thöùc hoùa
cuûa Nguyeân töû kim loaïi Goác axít
hoïc cuûa muoái.
axít
NaCl, ZnCl2, AlCl3…
NaHSO4,ZnSO4, Al2(SO4)3…
KNO3, Cu(NO3)2, Al(NO3)3…
KHCO3, CaCO3
Na3PO4, Ca3(PO4)2…
- Döïa vaøo thaønh phaàn caáu taïo cuûa caùc chaát cho bieát söï gioáng nhau
giöõa caùc hôïp chaát treân ?
- Thöû neâu ñònh nghóa Muoái ?
- Vieát coâng thöùc daïng chung cuûa caùc muoái ?
- Neâu caùch goïi teân cuûa caùc muoái ?
- Cho bieát söï khaùc nhau giöõa caùc muoái treân ?
- Muoái coù maáy loaïi ? Keå teân vaø cho ví duï ?

Lôùp 9
Baøi Löu “Huyønh ñi oxít”: ( phaàn ñieàu cheá Löu Huyønh ñioxít )
- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm hoaøn
thaønh. Qua ñoù phaân bieät ñieàu cheá trong phoøng thí nghieäm vaø trong
coâng nghieäp .
- Phieáu hoïc taäp:
Ñieàu cheá SO2 trong PTN Saûn xuaát SO2 trong CN
Quy moâ
Thieát bò
Phaûn
öùng
- Giaùo vieân goïi ñaïi dieän traû lôøi.
- Giaùo vieân keát luaän.
Baøi tính chaát hoùa hoïc cuûa axít:
- Giaùo vieân yeâu caàu HS laøm thí nghieäm trong phieáu hoïc taäp vaø thaûo
luaän nhoùm hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp.
* Phieáu hoïc taäp:
Thí nghieäm, caùch tieán haønh. Hieän töôïng Nhaän xeùt, keát luaän,
PTHH

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 7
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

Thí nghieäm 1: nhoû moät gioït

dung dòch axít ( HCl hoaëc H2SO4
loaõng vaøo moät maåu giaáy quyø
tím.
Thí nghieäm 2: Cho moät maãu kim
loaïi: Fe( Zn hay Al …) vaøo moät
oáng nghieäm, theâm 1 – 2 ml dung
dòch axít HCl
Thí nghieäm 3: Laáy moät ít bazô
khoâng tan nhö Cu(OH)2 vaøo moät
oáng nghieäm, theâm 1 – 2 ml dung
dòch axít (H2SO4 …loaõng) vaø laéc
nheï.
Thí nghieäm 4: Cho vaøo ñaùy
oáng nghieäm moät ít oxít bazô nhö
Fe2O3 ( CuO, CaO …) theâm 1 – 2
ml dung dòch axít HCl, laéc nheï.
Baøi Luyeän taäp: tính chaát hoùa hoïc cuûa oxít vaø axít:(phaàn kieán thöùc
caàn nhôù)
- Giaùo vieân yeâu caàu HS döïa vaøo kieán thöùc ñaõ hoïc, thaûo luaän nhoùm
hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp.
- Phieáu hoïc taäp soá 1:
A + C 2
1

Oxit bazô 3 3
A Oxit axit

4 + nöôùc nöôùc + 5

B D

? A, B, C, D ? laø nhöõng chaát naøo ?

? Vieát caùc phöông trình 1,2,3,4,5 hoaøn thaønh sô ñoà treân ?

Phieáu hoïc taäp soá 2:

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 8
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

+A +B
Muoá
i + Hiñroâ Maø
u ñoû
(1)

Axít

(2) (3)
Muoá
i + Nöôù
c Muoá
i + Nöôù
c
+C +D
? A, B, C, D laø nhöõng chaát naøo ?
? Vieát caùc phöông trình hoaøn thaønh sô ñoà treân ?

Baøi “ Thöïc Haønh Tính chaát Hoùa Hoïc Cuûa Oxit vaø Axit”
( Phaàn thí nghieäm nhaän bieát caùc dung dòch )
- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp yeâu caàu hoïc sinh trao ñoåi theo nhoùm
hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp sau:
- Phieáu hoïc taäp:
H2SO4 loaõng , HCl , Na 2SO4

A
+ .....................

Maøu ñoû Khoâng coùhieän töôïng

H2SO4 HCl Na 2SO4

B
+ .....................

keát tuûa traéng Khoâng coùhieän töôïng

? Xaùc ñònh A, B, C, D laø nhöõng chaát naøo ?

? Neâu caùch nhaän bieát 3 chaát treân ?

Baøi phaân boùn Hoùa hoïc: ( Tìm hieåu phaân boùn ñôn )
Gv: Nguyeãn Taán Tuøng
Trang 9
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

- Giaùo vieân yeâu caàu HS döïa vaøo sgk thoûa luaän nhoùm hoaøn thaønh
phieáu hoïc taäp.
- Phieáu hoïc taäp:
Phaân ñaïm Phaân
Phaân laân
Ure Amino sunfat Amoni nitrat kali
Coâng thöùc
Tính tan trong nöôùc
Haøm löôïng Nitô.

Baøi “ Luyeän taäp chöông I: CAÙC LOAÏI HÔÏP CHAÁT VOÂ CÔ”
- Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh döïa vaøo kieán thöùc ñaõ hoïc thaûo luaän
theo nhoùm hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp sau:
- Phieáu hoïc taäp:
CAÙ
C LOAÏI HÔÏP CHAÁ
T VOÂCÔ

Baøi “ TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KIM LOAÏI” ( phaàn tính deûo cuûa kim
loaïi )
- Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh laáy duïng cuï cuûa caùc ñaõ chuaån bò vaø
laøm thí nghieäm theo phieáu hoïc taäp sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Tröôùc khi duøng buùa Sau khi duøng buùa ñaäp Giaûi thích
ñaäp
Daây nhoâm: ……………………………
…………………….. ………………………
Daây ñoàng: ……………………………
………………………. ……………………..
Maãu than:
……………………….

Baøi “ HÔÏP KIM SAÉT: GANG, THEÙP”:

 Tìm hieåu veà “Gang, Theùp”

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 10
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

- Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh nghieân cöùu sgk vaø döïa vaøo voán hieåu
bieát hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp sau:
- Phieáu hoïc taäp:

Thaønh phaàn Haøm löôïng Cacbon Ñaëc ñieåm ÖÙng duïng

Gang
Theù
p
? Theá naøo laø gang, theùp?
? Gang, theùp ñöôïc phaân loaïi nhö theá naøo ?
? ÖÙng duïng cuûa gang, theùp ?

 Tìm hieåu veà “ Saûn xuaát Gang, Theùp”

- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc nhoùm, caùc nhoùm trao ñoåi
hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Saûn xuaát Gang Theùp
Nguyeân lieäu

Phöông phaùp

Qui trình saûn

xuaát vaø phöông
trình hoùa hoïc

? Yeâu caàu ñaïi dieän nhoùm 1,2 baùo caùo veà saûn xuaát Gang?
? Yeâu caàu ñaïi dieän nhoùm 3,4 baùo caùo veà saûn xuaát Theùp?

Baøi “ SILIC, COÂNG NGHIEÄP SILICAT”: ( phaàn Coâng nghieäp Silicat )

- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc nhoùm:
+ Nhoùm 1 hoaøn thaønh phieáu soá 1
+ Nhoùm 2 hoaøn thaønh phieáu soá 2
+ Nhoùm 3, 4 hoaøn thaønh phieáu soá 3
- Phieáu hoïc taäp
+ Phieáu soá 1
Saûn xuaát goám,söù Noäi dung
Nguyeân lieäu
Caùc coâng ñoaïn chính

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 11
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

Caùc cô sôû saûn xuaát ôû

nöôùc ta

+ Phieáu soá 2
Saûn xuaát ximaêng Noäi dung
Nguyeân lieäu
Caùc coâng ñoaïn chính
Caùc cô sôû saûn xuaát ôû
nöôùc ta

+ Phieáu soá 3
Saûn xuaát thuûy tinh Noäi dung
Nguyeân lieäu
- Caùc coâng ñoaïn chính

- Phöông trình hoùa hoïc

Caùc cô sôû saûn xuaát ôû

nöôùc ta
? Yeâu caàu ñaïi dieän baùo caùo, nhaän xeùt, boå sung ?

Baøi “ Sô löôïc baûng heä thoáng tuaàn hoaøn”

- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc nhoùm, caùc nhoùm trao ñoåi
hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp sau:
- Phieáu hoïc taäp:
 Tìm hieåu veà “Chu Kyø”:
Teân caùc NTHH trong 1 chu
kyø
KHHH
Soá e
Soá ñieän tích haït nhaân
Soá lôùp e
Soá e ôû lôùp ngoaøi cuøng
? 4 nhoùm thöïc hieän hoaøn thaønh cho 4 chu kyø ?
? Chu kyø laø gì ?

 Tìm hieåu veà nhoùm

Teân caùc NTHH trong 1 nhoùm
KHHH

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 12
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

Soá e
Soá ñieän tích haït nhaân
Soá lôùp e
Soá e ôû lôùp ngoaøi cuøng
? 4 nhoùm hoaøn thaønh cho 4 coät ( nhoùm): coät 1, coät 2, coät 6, coät 7?
? Nhoùm laø gì ?

Baøi “ Khaùi nieäm veà hôïp chaát höu cô vaø hoùa hoïc höõu cô”
 Tìm hieåu “ hôïp chaát höõu cô”
- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc nhoùm, caùc nhoùm trao ñoåi
hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp sau:
- Phieáu hoïc taäp:

Cho caùc chaát sau ñaây: CO2, CH4, CaCO3, NaHCO3, C2H4, C6H6, H2CO3, C2H6O
….
Hôïp chaát höõu cô Hôïp chaát voâ cô

? Yeâu caàu ñaïi dieän nhoùm baùo caùo keát quaû, nhaän xeùt, boå sung ?
 Tìm hieåu veà “Phaân Loaïi Hôïp Chaát Höõu Cô”
- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc nhoùm
- Phieáu hoïc taäp:
Chaát höõu cô: CH4, C2H4, C2H6O, C4H9NO2, C6H6, CH3Cl,
Nhoùm 1 Nhoùm 2

? Nhöõng chaát höõu cô naøo thuoäc nhoùm 1, nhoùm 2 ?

? Nhöõng chaát nhoùm 1, 2 coù ñaëc ñieåm gì gioáng nhau?
? Hôïp chaát höõu cô phaân thaønh maáy loaïi ? Keå teân?
Baøi “ Luyeän taäp chöông 4: HIÑROCACBON, NHIEÂN LIEÄU”
- Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc nhoùm vaø giao nhieäm vuï cho
caùc nhoùm. Yeâu caàu caùc nhoùm trao ñoåi hoaøn thaønh baûng sau:
- Phieáu hoïc taäp:
Meâtan Etilen Axetilen Benzen
Coâng thöùc
caáu taïo

Ñaëc ñieåm
caáu taïo
phaân töû

Phaûn öùng
ñaëc tröng

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 13
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

Öùng duïng
chính

? Ñaïi dieän cuûa 4 nhoùm hoaøn thaønh treân baûng lôùn?

III. Kinh nghieäm ruùt ra vaø Keát quaû ñaït ñöôïc:
1.Kinh nghieäm ruùt ra:
- Phaùt huy ñöôïc tính tích cöïc, tö duy saùng taïo … cuûa moïi ñoái töôïng hoïc
sinh.
- Tieát kieäm thôøi gian, taêng cöôøng khaû naêng laøm vieäc cuûa hoïc sinh,
trong khi ñoù giaùo vieân chæ laø ngöôøi toå chöùc, ñieàu khieån moïi hoaït ñoäng.
- Phuø hôïp vôùi noäi dung chöông trình thay saùch giaùo khoa môùi, phuø hôïp
vôùi coâng cuoäc ñoåi môùi cuûa ñaát nöôùc.
Beân caïnh ñoù vaãn coøn nhöõng haïn cheá neáu trong quaù trình toå chöùc vaø
ñieàu khieån khoâng toát, khoâng bao quaùt ñöôïc hoïc sinh thì seõ coù moät soá hoïc
sinh chæ ngoài trong chôø vaøo keát quaû cuûa moät baïn ñeå traû lôøi keát quaû.
2. Keát quaû:
Tröôùc ñaây, trong quaù trình giaûng daïy, giaùo vieân truyeàn ñaït kieán thöùc
baèng phöông phaùp thoâng baùo coù giaûi thích, ñaøm thoaïi, trình baøy, moâ taû…
Hoïc sinh hoïc baèng töôûng töôïng vaø ghi nhôù moät caùch maùy moùc, mau queân
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, do quaù trình ñoåi môùi saùch giaùo khoa daãn
ñeán ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc, vôùi 100% tieát daïy coù söû duïng phöông
tieän tröïc quan ñaõ giuùp hoïc sinh tìm hieåu lyù thuyeát treân cô sôû thöïc nghieäm
hoaëc baèng thöïc nghieäm coù theå kieåm chöùng laïi nhöõng ñieàu ñaõ hoïc, laøm
cho hoïc sinh tin vaøo khoa hoïc vaø töø ñoù yeâu thích boä moân. Do vaäy hoïc sinh
naém vöõng kieán thöùc vaø nhôù laâu, nhôø ñoù chaát löôïng boä moân ngaøy caøng
ñöôïc naâng leân, tyû leä hoïc sinh khaù gioûi ngaøy caøng taêng, hoïc sinh yeáu
keùm ngaøy caøng giaûm
Phaàn III : KEÁT LUAÄN
Treân ñaây laø moät soá giaûi phaùp maø toâi ñaõ tích luõy ñöôïc qua quaù
trình giaûng daïy boä moân Hoùa Hoïc ôû tröôøng THCS, cuøng vôùi vieäc nghieân
cöùu taøi lieäu, tieáp thu caùc chuyeân ñeà, döï giôø thaêm lôùp, boài döôõng chuyeân
moân vaø tham khaûo yù kieán cuûa caùc ñoàng nghieäp. Nhöõng giaûi phaùp treân
ñaõ ñöôïc thöïc hieän nhaèm naâng cao chaát löôïng boä moân. Toâi mong raèng
giaûi phaùp naøy thöïc söï mang tính “höõu ích” thieát thöïc vaø ñaùp öùng phaàn
naøo trong vieäc daïy hoïc boä moân hoùa hoïc ôû tröôøng THCS ñaëc bieät laø ôû
nhöõng vuøng khoù khaên…./.

Ñinh Trang Thöôïng, ngaøy 11 thaùng 02 naêm 2008

Duyeät cuûa BGH Ngöôøi vieát

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 14
Tröôøng THCS Tröôøng THCS Ñinh Trang Thöôïng Giaûi phaùp
höõu ích: Hoùa Hoïc

Nguyeãn Taán Tuøng

Gv: Nguyeãn Taán Tuøng

Trang 15