VERZAMELDE WERKEN

La Bibliothèque en Tous Genres

Niet-seksistische kinderboeken in de Gemeentelijke Bibliotheek van Sint-Joost-ten-Node

Caroline Claeys

In het nog prille feministische

maandblad Opzij verscheen
al in 1973 een artikel ‘Sekserollen
werd de bibliotheek bijgestaan
door een ‘Groupe de réflexion
sur l’éducation non sexiste des
in de kinderliteratuur’. Daarin enfants’.2
werd verwezen naar een groot-
schalig Amerikaans onderzoek Op 22 april 2009, in het kader
van Feminists on Children’s van de jaarlijkse manifestatie ‘Je
Media. Tien maanden lang na- lis dans ma commune’, werd de
men leden van deze New Yorkse kersverse ‘Bibliothèque en tous
vrouwenorganisatie duizenden genres’ officieel boven de doop-
kinderboeken onder de loep, met vont gehouden en geopend voor
de bedoeling het (niet-seksisti- het publiek. In minder dan een
sche) koren van het (seksistische) week tijd was reeds meer dan
kaf te scheiden. Slechts een 200- een derde van de collectie al
tal kinderboeken doorstonden uitgeleend. De bibliotheek van
toen de vuurproef. Ze werden Sint-Joost-ten-Node mag terecht
opgenomen in de lijst ‘Little Miss een pluim op de hoed steken als
Muffet Fights Back’.1 de eerste openbare bibliotheek
in België met speciale aandacht
Van begin jaren zeventig naar voor het thema gender en gelijke
vandaag, het lijkt een hele kansen in de kinder- en jeugd-
sprong, maar toch ook weer niet. boekencollectie. Hopelijk werkt
Stereotiepe sekserollen, onder- dit inspirerend naar andere bibli-
vertegenwoordiging van vrouwe- otheken.
lijke personages, hiërarchische
sekseverhoudingen… Anno 2009 zou de hoofdmoot van de Voor meer info over ‘La Bibliothèque en Tous Genres’ con-
kinderboeken nog steeds de ‘emancipatietoets’ niet door- tacteer:
staan. Voor ouders, leraars, opvoeders of bibliothecarissen Bibliothèque communale, rue de la Limite 2, 1210 Saint-
die op zoek zijn naar een alternatief literatuuraanbod voor Josse-ten-Node
kinderen en jongeren, met een realistisch en genuanceerd Tel. 02/218 82 42
beeld van de sekseverhoudingen, is het zoeken naar de
spreekwoordelijke naald in de hooiberg. Literatuurlijsten met Voetnoten
niet-seksistische kinderboeken zijn zo goed als niet meer te 1
Little Miss Muffet Fights Back. New York, Feminists on Children’s
vinden en bibliotheekcatalogi bieden al lang geen zoekter- Media, 1971, 48p. Geciteerd in: Rooselaar, Anneke. Sekserollen in
men meer aan waarmee dit soort literatuur op te sporen is. de kinderliteratuur, Opzij (1973) 2, p. 20-22
2
De groep is samengesteld uit: Marta Marsili en Kathy
De Franstalige gemeentelijke openbare bibliotheek van Sint- Baugniet (Service Égalité des Chances, Saint.-Josse-ten-Noode),
Joost-ten-Node deed er iets aan. Met steun van het Brussels Dominique Dognié (Bibliothèque communale, Saint-Josse-ten-
Hoofdstedelijk Gewest en in samenwerking met de gemeen- Noode), Sylvie Cromer (Université de Lille 2), Nadine Plateau
telijke Dienst Gelijkheid van Kansen (DeSLI) stelde de biblio- (Commission Enseignement, Conseil des Femmes Francophones
theek een uitgelezen collectie niet-seksistische kinderboeken de Belgique), Anne Barré (bibliothèque Léonie La Fontaine),
samen die in de bestaande jeugdbibliotheek geïntegreerd Charles Vandervelden (La Ruelle), Marie-France Zicot (Céméa),
werd. Het gaat om een 150-tal kinderboeken, jeugdromans Fouzia Haddache (La Voix des Femmes), Beatrice Pues (Eyad) en
en informatieve boeken met roldoorbrekend gehalte of met Caroline Claeys (bibliotheek RoSa).
genderthematiek. Voor de samenstelling van de collectie 

17