ERGİME VE KATILAŞMA DERSİ

LABARATUVAR ÇALIŞMASI

ALÜMİNYUM DÖKÜM

Alüminyum ergitilmesi dökümhanede yüksek frekanslı bir endüksiyon

ocağında grafit bir pota içinde yapıldı. Şarj olarak alüminyum külçeler
kullanıldı. Gaz alma işlemi ve sonrasında döküm yapıldı.
Ergitme işlemi sırasında her ne kadar bazıları yaygın olarak kullanılmama-
sına rağmen, alüminyum ergitilmesinde kullanılan eritkenler hakkında bilgi
alındı. Alüminyum alaşımlarında dört ana tip eritken kullanılır. Bunlar, örtü
eritkenleri, temizleme eritkenleri, köpükleme eritkenleri ve arıtma eritkenleridir.
Örtü eritkenleri, örtü malzemesi olarak eriyik metalin havadan oksijen ve
hidrojen kapmasına engel olur. Temizleme eritkenleri, klorür tuzlarıyla zengin
bileşiklerdir ve oksit kalıntılarının eriyik metalden ayrılmasını kolaylaştırmak
için kullanılır. Köpükleme eritkenleri eriyik metalin yüzeyinde oluşan köpük
tabakasının kolay ayrılabilmesini sağlamak için kullanılır. Arıtma eritkenleride
istenmeyen bazı bileşiklerin köpük fazına alınmasında kullanılır.
Ocak içindeki şarj eridikten sonra içine bir miktar daha alüminyum külçesi
atıldı ve sonra gaz alma işlemi yapıldı. Gaz alma işlemi alüminyum folyoya
sarılmış hekzakloretan (C2Cl6) tabletinin bir çan içinde eriyik içine daldırılma-
sıyla yapıldı. Hekzakloretan eriyik metal içerisinde bozunarak klorür oluşturur
bu da AlCl3 gaz kabarcıkları halinde hidrojeni yüzeye taşır. Gaz alma işlemin
den önce termokopul ile eriyik sıcaklığı 785 oC civarında ölçüldü. Gaz alma
işlemi sırasında açığa çıkan AlCl3 gazının sağlığa zararlı olduğu ve bu gaz alma
yönteminin artık Avrupa’da uygulanmadığı bilgisi alındıktan sonra döküm
yapıldı. Döküm kum bir kalıp içine yerleştirilmiş bir seramik kalıba yapıldı.
Eriyikten gaz çıkışı döküm yapıldıktan sonra da gözlendi.