AMELYATHANELERDE LAMNER HAVA AKII LE DK MKROP KONSANTRASYONU SALANMASI GR Ameliyathanelerdeki hava datm i ortamda gerekli hava artlarn salarken

(s ve materyal yklerini karlamak) ,temel amada ;mikroorganizma ve anestezik gaz konsantrasyonlarnn snrlandrlmas ve dier materyallerin yklerinin ksmi koruma blgelerinde (ameliyat zonu ve tbbi malzeme masas) azaltlmasn salamaktr.Ameliyat masas aydnlatmas bu blgede etkili bir rol oynamaktadr. Bu makale; ameliyathanelerde kullanlan laminer ak nitelerinin aerodinamik ve hijyenik testlerinin DIN 4799/1/e uygun sonularn iermektedir. INTRODUCTION While maintaining the requisite indoor air conditions (removal of heat and material loads ),the air distribution in operating theatres must also perform the essential task of limiting the air-borne germ and anaesthetic gas concentration and other material loads in those zones requiring particular protection (operating zone and instrument table) ; the operating theatre lighting used to illuminate the incision area also plays a significant role in this area. The following is a report on aerodynamic and hygienic tests on an air outlet for operating theatres,which performed more effectively than the requirements of DIN 4799/1/. Ameliyathanelerde mikrop ve parack konsantrasyonunu azaltmak iin , daha nceden iklimlendirilmi hava ,son kullanm noktasnda HEPA filtrelerden geirilerek ortama verilir. Hava datm sistemi ameliyathanedeki hava kalitesi iin nem tamaktadr.Bu ama dorultusunda laminer ak salyacak veya ortamda en az trblans oluturacak hava datm cihazlar gelitirilmitir.Hava datclar ortamdan daha dk scaklktaki havay ameliyat blgesine vererek kirli havann egzost menfezlerine doru yerdeitirmesini salar ayrca ierdikleri HEPA filtreleri ile mikrop ve partiklleri tutarak ameliyat blgesine verilmesini engeller. Laminer ak,karekteristiinden tr herhangi bir engelle veya s fark ile karlat zaman trblansa girmektedir.Bununla birlikte dk hzl hava verilmesi , bir yandan ameliyet zonunda souk havann direk dmesini engellerken te yandan ak daha hassas yapar. Laminer hava akn bozan d etkenler (engeller,havay ynlendiren cihazlar veya insanlar) temiz havann oda havas ile karmasna neden olmakta ve ameliyet zonundaki mikrop ve partikl konsantrasyonunu hzla arttrmaktadr.Hava akn bozan etkenler ise detayl olarak ;ameliyat yapan ekibin fiziki ve termal etkileri ile ameliyathanedeki konumlar,tbbi cihazlar ve ameliyat malzemelerinin konumlar , ameliyat masas lambas konumu ve termal etkisi olarak saylabilir. Ameliyat gerekletiren ekibin ameliyat esnasndaki konumu ile ,ameliyat masas aydnlatmas hava ak zonunda trblans olumasna neden olur.nsanlardan yaylan s ykleri azaltlamaz.Ameliyat masas aydnlatmasnn ve tbbi cihazlarn hava aknda oluturduu trblans aerodinamik dizayn iyiletirilerek azaltlabilir. yiletirmedeki ama; kararl,laminer souk havann direk dmesine olanak vermiyen hava akl,trblansa mmkn olduu kadar az sebebiyet veren ameliyat masas aydnlatmas ile kombine olmu,mikrop ve partiklleri ameliyat zonundan deplase eden ameliyat sistemi elde etmektir. DEY LAMNER AKILI HAVA VERCLER ekil 1deki laminer ak nitesi ,dk trblansta hava ak salayabilen,dikdrtgen tipte ,paslanmaz elik veya frnlanm toz boyaldr.Bu cihazlar ayrca iki ayr balant kutusunda HEPA filtrelere ve hava szdrmaz shut-off damper lere ,ince gzl laminer polyesterden oluan hava datc n yzeye sahiptirler.

1. D Gvde 2. Hava Datm Eleman 3. Filtre Kutusu 4. HEPA Filtre 5. Shut-Off Damper

ekil 1: Ameliyathanedeki Laminer Ak nitelerinin ematik Dizayn (Blntsz-Tek Paral Tip)

Laminer ak niteleri , ameliyat masas aydnlatma konumuna gre iki paral veya tek paral olabilir.Eer aydnlatma ,laminer ak nitesinin zerine entegre edilirse laminer ak nitesi iki paradan oluur.(Blntl tip).Eer aydnlatma nitenin dnda tercih edilir ise nite tek paraldr.(Blntsz tip). 1. D Gvde 1a. D ereve 2. Hava Datm Eleman 3. Filtre Kutusu 4. HEPA Filtre 5. Kanal Balant Paras 6. Tavan Balant Profili 7. Ameliyat Masas Aydnlatma Pasaj 8. Ameliyat Masas Aydnlatmas

ekil 2: Laminer Ak nitesi (Blntl ki Paral Tip)

ekil 3: Laminer Ak nitesi (Blntl ki Paral Tip)

ekil 4: Ameliyat Masas Aydnlatmas Entegre Edilmi Laminer Ak nitesi (Blntl ki Paral Tip)

Standart laminer ak niteleri genilikleri ;1,4 mt,1,8 mt,2,2 mt,2,4 mt uzunluklar ;2,4 mt ve boyuta bal ykseklikler ise 385 mm veya 405 mm dir.

ekil 5: Laminer Ak nitesi Boyutlar

1. Gvde 1a. ereve 1b. Perfore metal sac 2. Hava k eleman 3. Filtre gvdesi 4. HEPA filtre 5. Kanal Balant Paras 6. Tavan balant profili 6a. Son ereve 7. Aydnlatma montaj iin aklk 7a. Aydnlatma 8. Asma tavan 9. Shut-off damper 9a. Servomotor 10. D shut-off damper (opsiyonel) 10a. D servomotor 11. Szdrmazlk erevesi 11a. Test kanal 11b. Kuru szdrmazlk 12. Szdrmazlk lm noktas 13. Basn lm noktas 14. Basn kontakt noktas 15. Ask 16. Aydnlatma sisteminin tavana balants 17. 10 nolu shut-off damper kullanr ise gerekli olan gzetleme kapa

ekil 6: Laminer Ak nitesi Boyutlar TEKNK VERLER

Boyutlar A B D E F G mm mm mm mm mm mm 1 2400 1400 385 160 787 635 610 762 110 500l/s m/h Hava k Hz2) u m/s Filtre Hcresinin Basn Kayb3) pt Pa 650 18002400 2 2400 1800 385 160 787 787 762 762 110 640860 23003100 3 2400 2200 405 180 940 787 762 915 110 7801050 28003800 4 2400 2400 405 180 940 940 915 915 110 8601140 31004100

Filtre Hcresi1) Genilik mm Uzunluk mm Ykseklik mm Hava Debisi

0.15-0.20 143 147 150 135

1) Her iki filtre hcresi boyutu; H14 snf, DIN EN 1822-1e uygun 2) AxB boyutuna bal 3) Kirlenmemi filtre hcresi balang basn kayb. Son basn kayb balang basn kaybnn iki katna ktnda filtrelerin deitirilmesi tavsiye edilir.. Laminer ak nitelerinin n yzeyleri ,HEPA filtrelerin kolaylkla deitirilebilmesi ve gvdenin dezenfeksiyonunun yaplabilmesi iin kolayca sklebilir yapdadr.Bu niteler tavanla ayn hizada (ekil 7), tavann zerinde (ekil 8) veya ierisinde kalacak ekilde (ekil 9) monte edilebilirler.

ekil 7: Tavanla Ayn Hizada Monte Edilmi Laminer Ak nitesi Gvdesi (8-asma tavan,6-tavan balant profili)

ekil 8: Tavan stne Monte Edilmi Laminer Ak nitesi Gvdesi (8-asma tavan,6-tavan balant profili)

ekil 9: Tavan ine Monte Edilmi Laminer Ak nitesi Gvdesi (8-asma tavan,6-tavan balant profili) LAMNER AKI NTELERNN AEORODNAMK YAPILARI Hava at mesafesi ierisinde , souk ve laminer havann hz, deyde aaya doru artmasna ramen ,ak laminer kald srece konforsuzluk etkisi oluturmamaktadr.0,15m/sn hava k hznda aa doru laminer ak dzgn olarak salanr.fleme havas scakl, ortam scaklnn 0,5 ila 4 K aasnda olmaldr.zotermal durumlarda veya lk fleme havasnda ak laminer deildir. Ayrca ortam havas ile karacandan amaca ulalamaz. Ameliyat masas evresinde temiz zon (clean zone) olarak adlandrlan laminer aka sahip blge oluturulurken,bu blgenin ortam havas ile temasta bulunduu blgede ise fleme havas ile ortam havas engellenemez bir ekilde karmakta ve Mixing Zone (Karm Zonu) olumaktadr.nk ameliyat masas etrafnda herhangi bir asl perde vb.ekipman ile ayrma yaplamamaktadr.Ameliyat zonunun 0,5 mt evresinde filtrelenmi ve partiklsz besleme havasnn saland kontrol edilmeli ve mixing zonun bu blgede olmas engellenmelidir. Bununla beraber 1,4 mt geniliindeki laminer ak

nitesi kullanld takdirde ,ameliyat masasnn 0,5 mt evresinde filtrelenmi , partiklsz hava salanmaktadr.Mixing Zone bu alann dnda kalmaktadr.

ekil 10: Laminer Ak nitesi Tarafndan Oluturulan Hava Ak rnei AEORODNAMK TESTLER Aeorodinamik test iin;laminer ak nitesi temizlik snf 10,000 olan temiz oda ierisine yerletirildi.Temizlik snf 10,000 US FEDERAL STANDART 209Dde ft3(2,83168 x 10-2 m3) de 0,5 m apndaki tanecikler en fazla 10,000 adet bulunabilir anlamna gelmektedir. Testlerde 1,4 mt geniliinde , 2,4 mt uzunluunda blntl (2 paral) ve ameliyat masas aydnlatmas entegre edilmi laminer k nitesi kullanlmtr. fleme havas scaklnn oda scaklndan dk olmasndan dolay; aerodinamik adan ,en az deiiklik gsteren 1,4 mt geniliindeki laminer k nitesinin kullanlmas en uygunudur.1,4 mt geniliindeki laminer ak nitesi kullanldnda ,akn,ameliyat masas zerindeki korunmu zondaki etkisi ok kuvvetlidir. fleme havasnn ameliyat masasna laminer akn,laminer ak nitelerinin ameliyat masas aydnlatmasndan dolay paral olmas ve laminer k nitesi zerindeki aydnlatma engeller. Laminer k nitesi 6,64 mt x 4,6 mt x 2,75 mt boyutlarndaki odann merkezine , tavanla ayn hizada olacak ekilde yerletirilmitir.2000 mm x 350 mm x 850 mm boyutlarndaki ameliyathane masas laminer k nitesinin altna yerletirilmitir.Egzost menfezleri ise demeden 300 mm yukarya monte edilmitir.

ekil 11: Test Dzeni

Bu testde; hava k alanndaki hz dalm ,akn lamineritesi,ameliyat zonundaki parack says ve ameliyat masas aydnlatmasnn ak zonundaki etkileri aratrlmtr. Ameliyat masas aydnlatmas olarak testlerde BERCHTOLD TUTTLINGEN firmasnn imalat olan CHROMOPHARE C570/570kullanlm,aydnlatma btn testlerde ak olarak tutulmutur .Lambann maksimum yzey scakl 43C dir. Hz lmek iin LAMBRECHT,Type 643 anemometre (scak telli) kullanlmtr.Parack konsantrasyonu KRATEL (Partoscope A/R with isokinetic suction probe) optik parack sayc tarafndan llmtr. Ameliyat masasnn stndeki ve altndaki snm metal tel gliserin ile boyanmtr.Gliserin buharlatnda , hava ak eklini gsteren beyaz duman olumaktadr.Bylelikle ak grnr yaplarak nitel olarak deerlendirmek mmkn olmutur. Hz lmleri sonucunda ortalama hava k hzndan maksimum %15 sapma grlmtr. Ameliyat masas aydnlatmasnn yerleimi ve asna bal olarak , cerrahi mdahalenin yapld alanda farkl ak karekteristikleri olumutur.Ameliyat masas aydnlatmas , laminer k nitesinin dna yerletirildiinde , sadece aydnlatma tayc kollarnn hava k alannda olmas durumunda,filtre edilmi fleme havasnn dz ve srekli bir akla ameliyat masas zerine akt gzlenmitir.Lambann bu konumunda parack lmleri yapldnda ameliyat masas zerindeki besleme havasnda standartlarnda altnda parack konsantrasyonuna rastlanmtr. Ba ve ayak hizasnda parack saysnda artma gzlenmitir.Fakat US FEDERAL STANDART 209Dye gre temizlik snf 100 salanmaktadr.

ekil 12: Ameliyat Blgesindeki Alanda Aydnlatma Olmad Durumdaki Ak rnei Dier testlerde; ameliyat masasna 1.aydnlatma lambas ile beraber , hava ak blgesine 2.lamba yerletirilmi ve lmler yaplmtr.lm sonucunda akn lamineritesinin bozulduu ve parack konsantrasyonunun artt gzlenmitir.Bu etki lamba tamamen eimli olmadnda veya az eimli olduunda artmtr.

ekil 13: Ameliyat blgesindeki alanda aydnlatma olduundaki hava ak rnei

ekil 14: Ameliyat blgesindeki alanda iki aydnlatma olduundaki hava ak rnei

Operasyon zonunda parack sayclardaki farklar hava akndaki 1 veya 2 den fazla eimli ameliyat masas aydnlatmas olmas durumunda dierlerine nazaran daha dktr; 27 parack/ft3 , 0,5 m ve 29 parack/ft3 , 0,5 m bu farklar a azaldka artmaktadr. Son olarak yaplan testlerde ise hava ak blgesinde, 2 adet aydnlatma lambasnn kullanlmas parack konsantrasyonunun , 1 lambaya gre iki katndan daha fazla artmasna sebep olmutur. Farkl a lar denendiinde u sonular elde edilmitir. 32 parack/ft3 , 0,5 m (Laminer ak nitesinin altnda 1 adet aydnlatma lambas mevcut) 78 parack/ft3 , 0,5 m (Laminer ak nitesinin altnda 2 adet aydnlatma lambas mevcut) 36 parack/ft3 , 0,5 m (Laminer ak nitesinin altnda 1 adet aydnlatma lambas mevcut) 74 parack/ft3 , 0,5 m (Laminer ak nitesinin altnda 2 adet aydnlatma lambas mevcut) Aeorodinamik test sonularna gre , ameliyathane masas aydnlatmasnn yerleiminde u tavsiyeler yaplabilir: 1)Ameliyat masas aydnlatmas hava akna kar en az direnci gsterebilmesi iin minimum alan kaplyacak ekilde yerletirilmelidir.Lambann dik olarak yerletirilmesi cerrahi mdahalenin yapld alandan uzakta olmay saladndan dolay avantajldr. 2)Ameliyat masas lambalar ; yerletirilirken hava ak blgesinde mmkn ise 1 adet lambann bulunmas gerekmektedir. 3)Laminer ak nitesinin altna yerletirilmesi gereken ameliyathane lambas, direk ameliyat yaplan blgenin zerinde olmamaldr.Bylelikle trblans olumas temiz blgede (clean zone) engellenecektir. Ameliyat lambasnn laminer ak nitesinin iine (ortasna) montaj edilebilmesi iin nite 2 paral olarak imal edilir.Crosspiece (istavroz) in laminer ak nitesinin yzeyine monte edilmesi crosspiece geniliince hava aknn kesilmesine yol amaktadr. ekil 15dende grlebilecei zere bu durum crosspiece altndaki ksma, (hava aknn olmamasndan kaynaklanan) indksiyonla ortam havasnn karmas grlmektedir.Bunu engellemek iin crosspiece in d kenarlarna indksiyonu kesici iki kk kanatk konulmaktadr.Bu zm hijyenik koullar gz nne alnd zaman pratik bir zm olarak kabul edilmemektedir.

ekil 15 Yukarda aklanan iki kk kanatk ile yaplan zmn,laminer ak nitesi fleme blgesi ile ortam havas arasndaki basn farknn dengelenmesini ve ortam havasnn fleme havasna karmasnn engelledii gzlemlenmitir.(ekil 16)

ekil 16 Crosspieces lerin kenarlarndan ortam havasnn indksiyonunu engellemek iin kullanlan 2 kk kanatk,patente alnm bir zmdr. Aerodinamik testler;laminer ak niteleri ve aratrmalar sonucunda dizayn edilen ameliyat masas lambalarnn birleiminin , hava ak olarak ve ameliyat masas zerindeki parack konsantrasyonu asndan iyi sonular elde edildiini gstermektedir. Ameliyat masas lambasnn dk s yk , yksek aydnlatma verimi,hava szdrmazlna sahip gvdesi hava aknda pozitif etki oluturmaktadr. 150 W aydnlatma kapasitesi ile (220 VA max.balant yk ile) 75,000 lux aydnlatma salanr.Yzey scaklklar maksimum 43C olmak zere dk seviyelerde kalr ve bylelikle hava ak etkilenmez. Aydnlatma lambasnn geometrisinin yannda aydnlatma yzeyi de hava akn etkiler.Hava aknn herhangi bir bozulmaya rastlamadan lambann etrafnda sirkle edebilmesi iin lambada dzgn

yzeyler,mmkn olduu kadar az ve yumuatlm keler kullanlmaktadr.Ayrca bu dzenlemeler aydnlatmann dezenfeksiyonu iinde nemli olmaktadr. HJYENK TESTLER Laminer k nitesinin hijyenik testi DIN 4799/1/e gre gerekletirilmitir.Testler LBECK MEDICAL niversitesi hijyen enstits tarafndan ,AACHEN niversitesi kliniindeki ameliyathanede yaplmtr.Ameliyathane lleri; 7,0 mt x 5,9 mt ,ykseklii 3mtdir. 2,4 mt x 1,8 mt ebatlarndaki laminer k nitesi , tavanla ayn hizada olacak ekilde monte edilmitir. 2000 mm x 550 mm x 900 mm boyutundaki ameliyat masas, laminer ak nitesinin merkezine gelecek ekilde yerletirilmitir.DIN 4799a uygun ameliyat masas aydnlatmas kullanlmtr. Ameliyathane havalandrmasndaki egzost sistemi ksaca yledir:Dn havas ortamdaki yke bal olmak zere deimekte fakat 25C-26Cdir.Egzost havas fleme havasnn maksimum %80i mertebesindedir ve egzost havasnn 3 te 2si demeden ,geri kalan tavana yerletirilen menfezlerden egzost edilmitir. Laminer ak nitesi alan dndaki ,ortam hava scakl ile fleme havas scakl arasndaki fark 2 K dr.Mahal i yzey ortam scaklklar (duvar,deme,tavan) dn havas scaklna eit olmaktadr. Testler blntl (2 paral) ve blntsz (tek para) laminer k niteleri zerinde yaplmtr.

& & lmler ; DIN4799 a gre iki s yk (kazanc) ile yaplmtr.( Q =3000 W, Q =1500 W). Is yklerini simule edicek ekilde (gereini laboratuvar ortamnda temsil edecek ekilde) 8 adet manken,2 adet lamba ,2 nite tbbi cihaz edeerleri bulunmaktadr (ekil 17).

ekil 17 Mankenlere yerletirilen tpler aracl ile toplam 0,28l/sn N2O odaya gnderilmitir. 12 adet lm noktas ameliyat masas ve cihazlarnn etrafnda tespit edilmitir. Gaz analiz cihaz her bir deney iin yerletirilirken egzostun srekli olmas dikkate alnmtr. Gaz konsantrasyonlar lmlerine ilave olarak ,scaklk ve hz lmleri de yaplmtr. Test iin ameliyathanenin yerleimi ekil 18da , N2O lm noktalar ekil 19de ,scaklk ve hz lm noktalar ekil 20de gsterilmitir.

ekil 18

ekil 19

ekil 20

1. Hasta 2. Cerrah 3. Ameliyat personeli 4. Ameliyat masas, 850 mm yksekliinde 5. Monitr, 1600mm yksekliinde 6. Anestezi Cihaz, 1200 mm yksekliinde 7. Tbbi cihaz masas, 1100 mm yksekliinde 8. Ameliyat masas aydnlatmas (Lamba alt yzeyi deme seviyesinden 2000mm yukarda) LM CHAZLARI Aadaki l cihazlar kullanlmtr. -Deiken optik dalga uzunluklu,spectral infra-red gaz analiz cihaz ;Tip Miran 1A,Foxborro ,USA imalat,CAST,USA tarafndan retilen donanm cihaz olan emme pompas ile. -Hot-wire (Scak tel) anemometre ve rezistanl termometre ;Thermo-Air I,Schildknecht,SVRE -IR Termometresi,Tip 320,Everest USA -4 konduktr circuit,1/5 DIN scaklk lm nitesi,Tip Therm 5200,AMR imalat -Hava hz,basn,basn farkllklar hassas lm cihaz,Tip 2295-2,AMR imalat TEST PARAMETRELER 4 test yaplmtr.Testlerde mahaldeki s yk ve laminer ak nitesi tipi (Blntl,blntsz) deitirilmitir. Ana test parametreleri Tablo1de verilmitir. . Test no. Hava k eleman Uo v Q m/s K

W
1 2 3 4 3000 1500 3000 1500 Blntl(iki paral) Blntl(iki paral) Blntsz(tek paral) Blntsz(tek paral) 0.15 0.15 0.15 0.15 2 2 2 2

Tablo 1: Test Parametreleri Uo=Hesaplanan hava k hz, v = hava ile fleme havas arasndaki scaklk fark

10

HJYENK TESTLERN SONULARI Tm testlerde DIN 1946 Blm 4e uygun olarak ; s : Temiz blgedeki (protected zone) kontaminasyon (kirlilik) derecesi

s s
ks

: Havadaki izafi mikroorganizma konsantrasyonu , belirlenmitir. :

ks kR
: Temiz blgedeki (protected zone) ortalama mikroorganizma konsantrasyonu

k R : Ameliyathanedeki ortalama mikroorganizma konsantrayonu (bu da dn havasndaki ortalama

mikroorganizma konsantrasyonuna tekabl etmektedir) Ameliyathanedeki mikroorganizma konsantrasyonu yaplan testlerde N2O tarafndan simule edilmesine ramen ,kirlilik derecesi aadaki formlden elde edilmitir.

s :

k i , s k i , Zu k i , Ab k i , Zu

k i , s : Temiz blgedeki (protected zone) ortalama N2O konsantrasyonu k i , Zu : fleme havasndaki ortalama N2O konsantrasyonu k i , Ab : Dn havasndaki ortalama N2O konsantrasyonu
* ks kR V zu = s . = . s = kR k* V zu & R * k * : Ameliyathanedeki V z u debisindeki ortalama mikroorganizma konsantrasyonu

* V z u : 667 lt/sn referans fleme hava debisi

. .

V zu : Gerek fleme havas debisi (lt/sn)

DIN 1946/4/2 ye gre relativ mikroorganizma konsantrasyonu aadaki gibidir; s 1 ; ok dk mikroorganizma konsantrasyonu istenen ameliyathanelerde

s 2/3 ; Ksmi olarak dk mikroorganizma konsantrasyonu istenen ameliyathanelerde

Deneylerdeki referans debi,gerek fleme havas debisiyle ayn olduunda sonu olarak derecesi) ,

s (kirlilik

s (relativ mikroorganizma konsantrasyonu ) ile ayndr.

CI 100 110 25 40 AII 40 20 25 20 BII 15 50 25 5 CII 40 30 50 20 AIII 80 20 50 20 BIII 50 20 50 20 CIII 50 20 70 20

Test sonular Tablo 2 ve 3 de verilmitir. Test ekil 19daki lme noktalarna gre No AO BO CO AI BI 1 2 3 4 390 400 370 390 100 120 25 40 200 230 370 390 70 120 15 20 50 90 25 40

k , zu =70 ppm, k , Ab =500 ppm

Tablo 2: Temiz Blgedeki (Protected Zone) Ortalama N2O Konsantrasyonu, k , s (ppm) Tablo 3 (Temiz blgedeki

s :

relativ mikroorganizma konsantrasyonu tablosu) kullanlarak deney

sonular okunabilir.Tablodaki deerler ortalama deerlerdir.rnein Test No 1de AI den CIIIe kadar olan tm noktalarn aritmetik ortalamas ; s :0,13,Test No 2de s :0,10, Test No 3de s :0,09 ve Test No 4de

s :0,05 dir.
11

Test No 1 2 3 4

ekil 19daki lme noktalarna gre AO 0,91 0,89 0,86 0,91 BO 0,23 0,27 0,06 0,09 CO 0,47 0,51 0,86 0,91 AI 0,16 0,27 0,04 0,05 BI 0,12 0,20 0,06 0,09 CI 0,23 0,24 0,06 0,09 AII 0,09 0,04 0,06 0,05 BII 0,04 0,04 0,06 0,01 CII 0,09 0,07 0,12 0,05 AIII 0,19 0,04 0,16 0,04 BIII 0,13 0,04 0,12 0,05 CIII 0,13 0,04 0,16 0,05

Tablo 3: Temiz Blgedeki (Protected Zone) Relativ Mikroorganizma Konsantrasyonu,

Yukardaki deerler gsteriyorki ksmi dk mikroorganizma konsantrasyonu snfnn (DIN 1946/4/2 s 2/3 ) yakalanmas iin gerekli olan s :0,67 deeri %93 tutturulmaktadr. Hijyenik testler sonucunda laminer ak nitelerinde hava k hz yaklak 0,15 m/sn olduunda,stabil ve laminer hava ak salanmaktadr. Laminer ak blgesindeki bozulmalar ameliyat masas lambalarnn yatay yerletirilmesinden ,yukar ynl hava aklarnn olumasndan ve ameliyathanedeki deplaseli hava aklarnn olmamasndan kaynaklanmaktadr. 0,1-0,2 m/sn arasnda hava hzlar kullanldnda , ortalama hava hz deeri olarak kullanlan 0,4 m/sn hzda elde edilen hasta evresindeki tam ve ksmi ykler daha azdr. Cerrahi operasyon geiren hastann zerine laminer ak nitesi tarafndan gnderilen havada yaklak olarak 5CFU/m3 /3/4/ mikroorganizma konsantrasyonu kabul edilebilirken ,aseptic ameliyathanede ki ortam havasnda ise mikroorganizma konsantrasyonu 100 ile 200 CFU/m3 arasnda bulunmaktadr. SONU Laminer ak nitesi, u:0,15 m/sn k hznda ,dey ynde dk trblansl ve ok dzgn ak karekteristiine sahip,deplase olan ak salamaktadr. Aerodinamik testler gstermektedir ki ,ak alan iindeki ameliyat masas lambasnn etkisi lokal olarak kalmaktadr.Test sonularna dayanlarak laminer ak nitesi altna yerletirilecek lambalar iin tavsiyelerde bulunulabilinir. DIN 4799a uygun hijyenik testler hava hz 0,15 m/sn iken, standart mikroorganizma konsantrasyon deerlerinin %90 orannda karland grlmtr. REFERANSLAR 1.DIN 4799 Room ventilation Air distribution for operating theatres-Test June 1990 2.DIN 1946/4 Room ventilation Ventilation plants in hospitals (VDI-Association of German Engineers ventilation regulations),December 1989 3.Test Report on a double-unit air distribution system according to DIN 4799 (air distribution system for operating theatres),Hygiene Institute at Lbeck Medical University, July 1992 4.Test Report on a single-unit air distribution system according to DIN 4799 (air distribution systems for operating theatres,Hygiene Institute at Lbeck Medical University, July 1992 YAZARLAR HAKKINDA Dipl.-Eng.F.Masuhr is a research engineer in the development department at KRANTZ Construction Engineering,AACHEN ,GERMANY Dipl.-Eng.R.Keller is a research assistant in the Hygiene Institude at Lbeck Medical University,LUBECK,GERMANY Dipl.-Phys.W.Eisele is product manager at Berchtold Medizin Technik/Elektronik,TUTTLINGEN,GERMANY EVREN HAKKINDA Aylin GLPINAR; 1973 ylnda Gaziantepte dodu. 1995 (ubat) ylnda Gaziantep niversitesi Makine Mhendislii blmnden mezun oldu. SAMKO ve TOKAR A. firmalarnda hakedi&kesin hesap , proje mhendisi olarak alt.2002 ylndan itibaren EMO TEKNK TESSAT Malz.Taah.Tic.ve San.Ltd.tinde HVAC departmannda Sistem zm ve Sat Mhendisi olarak almaktadr.

12