OF

EDMUND
&

LACY, BISHOP OF EXETER:

tfje

fflanuscript of

.ifourteentJ)

Centura:

PRINTED FROM THE ORIGINAL, IN THE POSSESSION OP THE DEAN AND CHAPTKR OF EXETER.

EDITED BY

RALPH BARNES,
(Dieter
:

ESQ.

WILLIAM ROBERTS,

197,

HIGH-STREET.

1847.

DA
1144791

Z03C 153

220

Lacy

PontificaV.-M.er

Rg

221

- another copy,

8vo, cfo*A, ius

oo^

PEEP ACE.

THE
the

motive which induced

me

to ask the

permission of

Dean and Chapter

of Exeter, to print and publish their

s

Manuscript of Bishop Lacy

to

Pontifical,

was simply a

desire

make

better
It
is,

known

the ancient Eituals of

first

the English

Church.

I believe, the

offered perfect Pontifical

to the Public,
collections of

and may be found a valuable addition to the

those

who

take an interest in tracing out her

History.

Through the very kind and unremitting

assistance of

my

much esteemed

friends,

the

Eev.

George Oliver,

D. D.,

and Pitman Jones, Esq.,

fessional

I have been enabled,

amidst pro

avocations,

to

accomplish

the

task,

and I beg

each of them to accept this

obligations.

of public acknowledgment

my

RALPH BARNES.
Exeter, January
1st,

1847.

THE

MEMOIRS
OF

EDMUND

LACY, BISHOP OF EXETER.

THIS

Pontifical,

now

submitted for the

first

time to the public,

was the property and in the use of Edmund Lacy, Bishop of Exeter, and was delivered by his executors, as an heir loom to his Cathedral Church, as the following memorandum,
in the second folio,
testifies
"

dederunt Executores bone memorie

vixit,

Hunc Librum pontificalem Edmundi Lacy, nuper dum

Exoniensis Episcopi, de bonis ejusdem Ecclesie CatheExoniensis ibidem remansurum, quajndiu duraverit, ad
salute

dralis

laudem Dei, pro

anime

dicti

Edmundi,

ita

quod nullo

modo

alienetur a dicta Ecclesia

Cathedrali."*

This Prelate t was the son of Stephen Lacy and Sibilla his
wife,

as

we

learn from his register, vol.

iii.

fol.

271

they, as

* In the inventory of this cathedral s plate and ornaments, made on the 6th of September, 1506, we meet with two Pontificals, "in antique Scaccario;" as also with a Pontificale vetus ex dono Willielmi Warwest" (tempore
"

Regis Henrici primi) and again with beginning with the word Veritatem in

"

Pontificale ex dono

Edmundi

Lacy,"

its

second

folio

no other than the one

;

now
but,

published.

In

all

probability this was written in the fourteenth century

though based on the

Roman

Pontifical,

is

marked by numerous additions

and peculiar customs.

f From his arms, azure, three shovelers or swans heads, in the cathsdral, chapter-house and palace, &c., it is probable that the Bishop was not de scended from the family of Lacy, Earls of Lincoln but this constitutes no
;

VI
well as his uncle

John Lacy, were buried in the Conventual Church of the Carmelites at Gloucester. In early life Edmund
at University College, Oxford,

was entered

where he took his

degree of S. T. P.
distinction at Court.

His merits soon procured him favor and

We find him accompanying his Sovereign, 1415, to the battle of Agincourt, as Dean of the Henry Within two years later he was preferred to the Royal Chapel.
V., in

See of Hereford, and the King honored his consecration, at

Windsor, on the 18th April, 1417, with his presence.* When the news reached England of the unexpected demise on the
28th of December 1419, of John Keterick, the Bishop of Exeter, then Ambassador t to the Papal Court at Florence, His
Majesty directed a conge- d elire to the Dean and Chapter of his Exeter in favor of his friend the Bishop of Hereford
:

lordship was unanimously chosen

and Pope Martin V. con

firmed the election by his bull bearing date 5th of May, 1420.

Owing

to a multitude of business

and the King

s illness,

the

visitation of his

new

diocese was delayed for a time; but in the

iii.

mean while
fabrick-rolls,
f
-

his register shows, vol.

fol.

23, as well as the

how

anxious he was to promote the completion

Samuel Meyrick informs me,
in

decisive proof: for as Sir

ancient times a

diffe

rence of armorial bearings does not always shew a difference of family, but of propinquity ; the eldest son handing down the original arms, and the others
differencing it, or adopting others. In the TALBOT descent, one took his wife s coat, being that of the princes of South Wales, while another bore it on a chief.

In the GLARES, those of England had three chevronels; but those of Ireland assumed instead, three cross crosslets fitche on a chief.

* His Register at Hereford, consisting of 322 pages, sets forth that he was consecrated at the time above specified, by the Primate, Henry Chicheley, assisted by Thomas Peverel, Bishop of Worcester, and Stephen Partyngton,

Bishop of

St.

multitude of
Windsore."

David s that the King was present at the ceremony with a noblemen and grandees, in inferiore Capella Castelli de
:
"

f He had been appointed by King Henry IV. on the 12th of May, 1409, Ambassador to France. (Rymer s Fcedera, vol. viii. p. 585.) King Henry V. on the 22nd of May, 1413, constituted him Agent to the Roman Court.

Vll
of his Cathedral and

its Cloisters.
;

our Bishop one of his executors

King Henry V. and we meet his

constituted

lordship at

Windsor on the 28th

of September, 1422,

when

the Chancellor,

Thomas

Langley, Bishop of

Durham,

delivered

up the Gold
fol.

Great Seal of England, in

infant Sovereign,

its

purse of white leather, to his

s

Henry YI. (Rymer

Fcedera, vol. x.

253.)

To

the Yicars Choral of the Cathedral this charitable Bishop

was a distinguished benefactor.

he appropriated the 6th of June, 1432.
rebuilt the
finish

For

their better

maintenance

to

them the

rectorial tithes
ii.

of

Cornwood on
19.

Register, vol

fol.

That he

without living to upper walls of the Chapter-house, All concur in opinion certain. the roof, appears nearly

that he was a

meek and very

pious Bishop.

The

office that

he

St. Raphael (whose festival composed in honor of the Archangel of October) was greatly admired by was kept here on the 5th

our forefathers, and was used in several other dioceses.

Wil
10th
it

liam Boothe, Archbishop of York, in his letter dated the

of October, 1454, in Manerio nostro de Suthewell, adopted

for his Cathedral, extols the author s devotion

and

zeal,

and

a rich set of vestments acknowledges his generous donation of

for

High Mass, with

three copes of red velvet and three albs

with their appurtenances for his Metropolitan Church, and 20 Thomas Spofford, for the benefit of its Yicars Choral.
sterling

6th of September, 1445, had ad Bishop of Hereford, on the mitted and approved the said office, and says, that Lacy had

and three copes of red given a set of High Mass vestments, velvet, with orfreys of gold red cloth, together with coverings and
frontlets of cloth of gold,

worked with

falcons,

for the

High
the

Altar and
of

its

two

collateral Altars, the

"Considerata

whole exceeding
ecclesie
fol.

value

200 marks:
paupertate."

ejusdem
iii.

nostre notoria

Lac/s

Register, vol.

486.

Richard Beauchamp, who had been translated from Hereford to

Vlll

Salisbury, also licensed the use of this office for his

new

diocese,

by

his letter of the

20th of August, 1456.

In the inventory of the jewels, plate, and ornaments, of Exeter Cathedral, drawn up the 6th of September, 1506, penes Decanum et Capitulum Exon, and exhibited to the Commis
sioners of

Edward VI. the 30th

still

of September, 1552,

we

find that

this Cathedral

retained the chalice of pure gold, weighing

cruets,

23 ounces, two golden

elled, several
"

two

silver

basons

gilt

and enam

splendid vestments, and tapestry, and carpets, and

ex dono

books,

all

Edmundi Lacy, nuper Exon

we

Episcopi."

From

the silence of his register, and

s

after a collation of the

Acts in Rymer
his Sovereign,

Foedera,

are at a loss to explain the visit of

Henry VI.

to

him

in Exeter, in July,

1452.

prove Exeter on the 16th and 19th of July that year, and that on the 28th he was at his favourite palace at Chudleigh, where he
registers

The

that his lordship was at

his palace in

passed the autumn and winter.

We
it

have the authority only of

John Hoker

for

it,

and we

give

as

we

find

it,

in his

M.S. in

the 6th.

Kinge Henry Kinge made a progresse, and havinge passed throughe many Sheres he came

our City Archives." 1451.*

The 30th

yere of

Memorandum.

That

this yere the

to this Citie

upon Moneday,
of St.

at the afternoon, beinge

then the

Feaste

Day

Kenelme,t and the 16th of Julye, beinge

as the 30th year of the

It

should be 1452

King

reign would extend

September, 1451, to 31st August following. From the courtesy of Thomas Duffus Hardy, Esq., Assistant Keeper of the Records in the Tower, we learn that on 5th June, 1452, the King was at Sheene ; on the 16th at

from

1st

Eltham ; on 27th and 28th at Chertsey on 30th at Westminster ; that in July he spent the 7th and 8th at Kingston Lacy ; was at Westminster on 14th, at Eltham on 18th, at on 29th July; and had reached Gloucester 4th
;

EXETER

August, on his return from this City.

f Kenelme, the Royal heir to the throne of Mercia, was murdered in Staf A,D. 820. In many Churches his festival was kept on 13th Decem

fordshire,

ber, but in this diocese

on 17th Julv,

IX
accompanyed with a great trayne of noble Gentlemen and And in this manner he was receved at his first comynge
:

others.

yn to Devon he was receved and lodged yn the Abbeye of Forde, and there stayed one night at the costes of the Abbey. From thense he came to Otrey St. Mary and there was receved
with greate solemnyties and lodged yn the College too nightes. Then upone the Moneday aforesayde he came to Exon, and by
the

tlemen.

way was mett first by the most parte of Knights and Gen The Mayer and Cominaltie of the Citie of Exceter,

beinge above three hundred persons, and everye one apparrelled yn the Lyvery of the Citie, mett him at Honyton s Clist. The

next company which mett him was the Clergie, and the

first

were the Grey Freers and the Blacke Freers, the one beinge of St. Fraunc/s Order and the other of St. Domynykes, and these
mett him at Lyverydole.

Then came the

s,

Prior of St. Nicholas

and

the Prior of St.

John

and

all

the Curates, Preestes, and

Chapleyn of the Citie, being arrayed and clothed

the Crosse without the Southgate.

yn theire copes and vestyments and too crosses before theym, and mett him at

And when

they incensed

the Kinge with theire frankinsenses and perfumes, and that he

had kyssed the crosse, the Mayre delyvered hym the Keys of the Gate and roade yn before the Kinge barehedded carienge the Mace before him, and brought him throughe the streetes
which were richely hangued with sylkes and tapestrey, unto the Broadgate, where the Beshop, the Canons, and Quyre, apparelled

yn theire copes, receved him with a procession, where he alighted from his horse and folowed theym on foote ynto the Churche,
and so unto the High Alter, where, when he had made his prayers and oblacions, he was brought yn to the Besshop s pa It happened that the next day after, lace, and there lodged.
the Kinge

by vertewe of a Commission to theym dyrected from the Kinge by the meanes of the Duke of Somers

Justices,

sett,

dyd

sytt

yn the Besshop

s hall,

and before them theire

for treason,

were too

men

indicted, arreigned,

and condemned

and shold have beene executed to dethe

for the same,

but the

Besshop and Chapter found theym selfes greved herein, and went unto the Kinge and declared unto hym that his Justices had sat in Commission within theire to the
Sanctuary contrary

and orders of the Holy Churche, wherefore the Kinge, to appease and to satisffie theym, pardoned the too condemned persons. And so upon then next Wenesday he returned backe and And all his chardlodged at Honyton.
ges whiles in the Citie were by the Besshop and Citie." Izacke makes the King s stay eight days, when he returned to London.

privileges of theire Sanctuary

Memorials of Exeter,

fol.

82.

The ponderous registers of our prelate, comprising more than 1700 pages, are decided evidence of his
attention to
his
official

indefatigable

duties;

but in

consideration of his

increasing lameness and

weak health he was excused from

attendance on parliament.

Rymer
his

Fcedera, vol. x.

fol.

404.*
as

The following
suspect,

letter

was written by King Henry VI.,

of
s

we

year death; lordship Courtenay therein mentioned, was made Archdeacon of Exeter
very-

the

for

Peter

* In May, 1454, he was fined eighty marks for non-attendance in Parliament, being the mitigated penalty which the council were empowered to inflict when a peer had proved that he was incapable of attending, in consequence of illness Sir Nicholas Harris Nicolas informs us, that in a satirical poem of the year 1450 he is thus designated by his badge, A Wheat-ear, "The Commyns saith is both trew and kynd,
or infirmity.

Bothe

in

Southesex and in Kent,

The Water Uouge and the wyne botelle With the Vettur locks cheyne bene fast,

The Whete-yere woll theyme susteyne As long as he may endure and

last."

Over
"

"Water Bouge" is

written
is
;"

"

Bowser"

i.

e."

Bourchier;"

over

"Vettur

locks"

Prior of Seint Joh

and over

"Whete-yer"

"Excettur."

Ex-

cerpta Historica. p. 162.

XI
on the 8th of June, 1453, when our
:

was enfeebled by extreme old age however, on the very day of his death, which William of Wor happened, not on the llth of September,, as
prelate
cester asserts,

but on the 18th of September, 1455,

at his

Manor house

at Chudleigh, stands recorded in his register the

Rotherham. probate of the will of his Chancellor, Dr. Richard

Reg.
vol.
iii.

fol.

517.

BY THE KING.
H.
"

Trusty and welbeloved,

We

grete

you wel

lating you wite

how by
sellour,

the reporte of our trusty and right welbeloved Coun-

Maister Piers Courtenay,

We

to

our good pies

have

understanden, that ye of late upon pnght knowleche by you

had of the grevous infirmitees yat resten apon ye psone of the Rev end fader in God, the Bishop of Excestr, wherthurgh as
wel his helthe, as his naturel discrescon, ben gretely abated and
diminished
:

have avised among you certain good direccons as

wel for the contentacon of his detts as for the garding of his
howshold, during the season and time of his said infirmite, for
the whiche

we thanke you

in or herty wise,

and prey you by

to ordeyn among you, that yor wisdomes and sad discresions, alle such lyvelod as appteigne unto the said revend fader, may

be guided and bestowed in suche good

&

pollitique wise, for

the contentacon of his said detts, as the churche of Excestr

aforesaid herafter,
to be by reason of the same, shall not nede diminish his charged or in eny wise hindred ; and also, that ye

how^shold, by avoyding of suche psones as ye thinke not nedeful

ne profitable unto him, fosain alweyes that maister John Stubbes* and maister Robert Barfeett continue about him as
officers of his said

hede
*

howshold, as they have ben hertofor ;

;

He became

Archdeacon of Barnstaple 27th of October, 1475

and three

years later was appointed Precentor of Exeter. f Collated to the Archdeaconry of Barnstaple 18th of February, 1478.

Xll

and that ye

fayle not taccomplisshe this our pies

as our very

trust is in you,

and

as

we

therfor

may have cause to geve you

or spal thanks.
"

Yeven under our

day of April.
"

Signet, at our Castel of

Wyndesor, the

viij

To

oure trusty and welbeloved the dean and

Excestr."

Cha

piter of the Cathedral Churche of

Our worthy
Cathedral Choir
as

prelate
:

was buried on the north

of

side of his

his

tomb remains, despoiled

iii.

its brass,

and,

Leland

says, (Itin. vol.

p. 45,)

"was

defaced by

Symon

the Dean of Exeter, between 1537 and 1552. Heynes/ From Hoker and Godwin we collect, that Lac/s memory was cherished in this diocese, and that even pilgrims resorted to
his sepulchre.

THE LEGEND ON HIS BEAUTIFUL SEAL

IS

SIGILLV. EDMVNDI. DEI. GRACIA. EXONIEN.

EPL
Arch

Dr. Richardson, in his edition of Godwin de Presulibus

Anglise,
fol.

413, expressly
at

states, that in
"EXTAT

the register of

bishop Bourchier,

Lambeth,

TESTAMENTUM Ed40."

mundi Lacy, probatum 8 Oct. 1455,

fol.

All that can

now be found

is

the archbishop

commission of that date to

Roger Keys, the archdeacon of Barnstaple, in the room of the executors then aged and incapable of attendance, to administer
to the effects of the deceased,

and

to

make

a return to his grace

before Christmas

but the will

itself is

not recorded.

In conclusion, we have to express our deep regret at being unable to offer more satisfactory information of a man so con
spicuous in his time.
fied

But perhaps of a prelate who was satis with performing the duties of his office, this very silence on

the part of his contemporaries,

may be high commendation.

ACCOUNT OF THE MANUSCRIPT.

WE

may now

briefly advert to the Pontifical itself.

Properly

speaking, the Book, so called, contains the peculiar Church Ser

vices assigned to the Episcopal office.

Some

of these, however,

commission, be exercised by a simple such as presiding at the summer and autumn Synod, reconciling Churches, and Cemeteries, and Penitents, the se
might, by the Bishop
;

Priest

cluding of Anchorites, and the imparting of several benedicti

ons.

The Yolume

contains also the ordinary offices for Baptism,

It
is

fairly written, though not all by the same hand, but has numerous mistakes, which we have endea voured to rectify, and some manifest omissions of words, which

Matrimony, and Burial. vellum, for the most part

a small folio of

210 pages, on

we have deemed

it

necessary to supply.*

through, we have thought expedient

will not fail to observe
tifical,

to retain.

The orthography, all Oar readers

many

variations

from the

Eoman Pon

in the length, number,

several distinct ceremonies

and practices ;

and order of the Prayers, besides and we are not to

i.

forget

what Bede

relates in his History,

lib. c.

27, that Saint

Gregory authorised the admission and selection from the Gallican or any other Church of any practice that was pious, reli and de gious, and proper, and to bind it up in one body,
posit
it

among

the Angles for the customary observance of

their Church.
p.

Thus we remark,

in the

volume before

us,

in

4,

a difference in the use of the Maniple and the Mitre

both in ordinary use and also at the Pontifical Mass; and,

*

We

have been contented

is

braculi,

which

to print but once, p. 209, the Benedictio inadvertently repeated verbatim in the original, folio C.

Um-

XIV
in page 9, the extension of

hands towards the Confinnandi, ac

cording to the

Roman

use, is omitted.

At the consecration

of

a Church, instead of

commencing with the seven Penitential

our Pontifical

Psalms, the 85th and 131st Psalms only of the Vulgate are to

be

recited.

In the Ordo ad Synodum,

p. 53,

enjoins that in the midst of the assembled clergy should be

placed the Relics, a Stole and the Plenarium, or complete Copy of the four Holy Gospels, which the Roman does not require in

Diocesan Synods.
p.

99, to

In the Consecration of Bishops, ours refers the custom introduced by Pope Melchiades (about

the year 313,) and adopted at

Rome,
"

of the Prelate Elect

mak

ing an offering of two lighted torches, two loaves and two small barrels of wine ; but adds, istas oblationes non observat
Ecclesia
Anglicana."*

But the Ordo ad benedicendum Regem

Its substance is chiefly taken

secundumusum

Ecclesie Westmonasteriensis, p. 137, will deeply

interest the reader.

from Arch

bishop Egbert

Pontifical,

which, as Dr. Lingard justly re

marks, contains the most ancient

Form

of Consecrating Royal
vol.
ii.

Persons that

is

known.

(Anglo-Saxon Church,

p. 28.)

The

Ofi crings, the Unctions, the Benedictions vary considerably

from the Roman.

In several instances, throughout the volume,

much similarity with the prayers in the Jumieges and with the practices of the Gallican Church, as set forth by Dom Martene in his learned work De Antiquis Ecwe can
Ritual,
trace
"

clesise ritani,

Ritibus."

The form and order ad includendum Anachodescribes in his second vol., p. 177, from the

which

lie

Rule of Grimlaicus, in the 9th century, and from the ancient Ritual of Soissons, is far from being as complete as ours, p. 131.
Before the Mass, the clerical candidate for reclusion lay pros
trate in the

middle of the choir;

if

a layman, without the door

As no mention

consecrating Bishops,
eighth century.

is made of the Mitre iu Archbishop Egbert s Form in we may infer that such ornament was not worn in the

XV
of the choir
;

but

if

the Church

"ubi

a woman, she remained in the west mos est feminis orare." The Mass

part of of Be-

the French Ritual quiem tanquam pro mortuo is enjoined by on this occasion ours prescribes the Mass de Spiritu Sancto ;
:

and

further, that

Extreme Unction should be administered

to

the candidate, and the commendation

recited over

of the departing soul be

him.*
for the

Sundays and Festivals two hundred in number, composed throughout the year, nearly a learned Franciscan, and Archbishop by Archbishop Peckham, of Canterbury, from 1278 to 1294, p. 152, we have never met

The Benedictionary Prayers

with elsewhere
:

we

suspect they were

unknown to Lynwood and

Leland they comprise 36 pages of the M.S., and several of them are characterised by genuine piety and deep spiritual
unction.

We

could indeed have wished that the Primate had

tale of Trajan, p. 183, to rejected the legendary

mark the

effi

cacy of St. Gregory

prayers.

The

Benediction of the Cross, p. 123, resembles the form in

the Pontifical of the Benedictine

Diocese of Evreux, Normandy.

p.

Monastery of Lyre, in the In the Baptismal Service,

255, the Priest

:

is

directed to dip the child three distinct

times in the font

should the Bishop be present, the child was

if

to be confirmed, and,

of sufficient age, admitted to the

Com

In the Marriage Ceremony the contract was made, at the according to the ancient custom of England, publicly, the married couple was led towards Church door ; after which
munion.
the Altar; and at the Sanctus of the

Mass four

clerks, in sur

held the nuptial veil over them until the solemn bene plices, diction was pronounced by the celebrant.
Abbe Pavy, of St. Bonaventure s Church at Lyons, is now engaged in In the Life of St. Chef, Oct. 29, Alban History of Recluses in Europe." Butler s Lives of the Saints we find a custom was prevailing at Vienne, in the
*
"

the

sixth century, of such reclusion.

XVI
In the ordination Service for Priests we observe
in the Rubric for the imposition of hands.
a difference

In our Pontifical
of each, and the

the Bishop places his right

assistant

hand on the head

Priests hold their

hands raised over the heads of

In the Roman, the Bishop lays both his hands on the head, and the assistant Priests do the same;
the ordinandi, p. 87.
after which,

the Bishop and the Priests hold their right hands

But it is not our design to attempt to out every peculiarity in the English Ritual; but rather to point
extended over them.
invite the attention of those
to the

who

feel

an interest in the subject,

whole Volume now presented to the Public.

IN ISTO PONTIFICALI SUBSCRIPTA CONTINENTUR.

Page-

Modus

induendi episcopum

Psalmi episcopates Confirmatio puerorum

Collatio prime tonsure

10
19

Dedicatio ecclesiarura

Consecratio altaris

Reconditio reliquiarum Consecratio altaris portatilis

Dedicatio cemiterii
Reconciliatio ecclesie

32
39

42
53
57
75

Concilium qualiter agatur Officium in capite jejunii

Officium in die cene

Ordines qualiter celebrantur

Qualiter ordines generates agantur

76

Consecratio episcoporum Benedictio abbatis monachorum

Benedictio abbatis canonicorum Benedictio abbatisse

92
108
11

Consecratio virginum Benedictio vidue

Professio

125

monachorum
129
-

Benedictio heremitarum
Reclusio anachoritarum

Consecratio regis Consecratio regine

Benedictiones dominicales et festivales edite a Johanne de

1"

150
152
.

Pecham

Quedam

alie

archiepiscopo Cantuariensi benedictiones que non sunt edite a Pecham.

.

205

Benedictio umbraculi altaris Benedictio ensis novi militis

209
.

210
211

Benedictio scuti et baculi pro duello Benedictio novi putei

Benedictio herbarum
Benedictio pecorum
et

212
213

omnium olerum

214

XV111
Page.

Benedictio librorum
Benedictio carnium in Paschate
Benedictio

215

216
217
217

novorum fructuum

Benedictio

pomorum

Benedictio ad omnia que volueris Benedictio seminis

217
217

Benedictio in area Benedictio

campanarum

218 218 222

223 223 223

Benedictio Eukaristialis vasculi et crismalis vasculi Benedictio thuribuli

Benedictio thumiamatis Benedictio crucis
Benedictio ymaginis beate virginis Benedictio alterius ymaginis Benedictio scrinii Benedictio baptisterii Benedictio domus nove Benedictio navis Benedictio corporalium

228 230
231

233
235

236 236
237

Benedictio patene Benedictio calicis Benedictio lintheaminum altaris

Benedictio

238 238
ecclesie

omnium vestimentorum

Officium peregrinorum

239 242
247 257 267

Ad faciendum cathecumenum Ad facienda sponsalia Ad sepeliendum mortuos Ad degradandum sacerdotes Ad restituendum degradatum Ad laudandum Dominum pro miraculo Ad suscipiendum regem et reginam Ad suscipiendum archiepiscopum
Orationes que dicuntur in intronizatione archiepiscopi .... Qualiter crisma conficitur in ecclesia Sarum

276 278

278 280
281

283 283
285 287

Ordo reconciliandi apostatam Forma excommunicationis

a fide

In a later hand.

Forma

admittendi fratrem

288

MODUS INDUENDI EPISCOPUM,

MODUS
erit, et

iuduemli Episcopum

ad

solempniter

celcbrandum.

Prime, veuiat Poutifox ante altare, vcl alibi ubi disposituin fu-

so in catlieprostratus breviter orct, ct suruvus poiuit

ct

drain,

statim incipiaiittii psalmi consucti.

1

Quam

dilecta

cum

cctoris

lit infra.

lutcrim

miiiistii

vl

domicelli caligas

cum
:

saudtilis secrete, cxtoiiso superiori iuduineiito^ ci subniiiiistrent

Delude manutergium cum

axuui

ad lavaiidum deportcnt.
ct

Pos-

tea exuat capani et induat amictiini, albain, ct stolum

reliquias
ct

circa collimi, ac deincops, tunicjun, dcliinc dalinatictmi,

inaui-

puluin,

ct

time scdcndo cirotliccas inaiiibus iinpouat-

ct

anulum
ad

pontiticalciu maguuin,,

uua cum uuo parvo

ci

strict iori

aniilo
in

tencudiuu tbrtius super imponni,

recipiat
tos.,

Midarium rctorl.um
sic

manu

ad facicm extcrgoudain.
iitcs

Et

post

psalmo.s infra scrip.Kt

orationcs sccpu

cousucte. dicantur.
ct mil

cum

hora fuerit
ct

surgat et

casulam induat,

ram

capiti
;

imponat,

baculum

curvatura l)aculi ad siuistni assumat pastoralcm iu maiiu sun coiivcrsa, cujus coutrarium faciaiit ministri tencndo

populum baculum

vcl portando.

Et

sic

chorus cantaudo Gloria Patri vel

do sacrario ad altare,

alias oiliciuui iucipiat, procedat:

populum
cou-

benedieciido.

Et veuicus ante

altaro, de])(sitti mitra, dicat

fessionem.

Qua

dicta,

dieat

usque pieces, reponatur mitra

13

usque Gloria in

excelsis, vcl

usque
t

principium orationis, ct
die-to

post orationem

Jesum

Christum filium tuum, a. verba Qui tecum repouat ur mitra ad evangelium, et tune amoveattir, usque recepto baculo usque ilatus fucrit libriim. Et si Credo icipit Credo in unum ct
dicitur

non rcponatur quosqne Et iucaraatus est de

factus est.

ilia

verba dieta siut cuin genu-

spiritu sancto ex
ct

Maria virgine
hoc dicto

et

homo

Turn- sin-gat

rccipiat

mitram usque postct

-cndt)

Orate fratres;
ct

couvcrsus
per

;ul altare,

reinm cat minister mil ram,

liat

ponaf

cam su

conm

altaris
in

quasi staudo, qnoiisque

infra:

bencdictio super
sicut
ccteri

popnlimi,
saccrdotcs

patet

missam quoque lotam

<licat,

cxccpto quod salutaudo jxipidnm, ante princisc

Pax vobis

ct

ost
suj)cr

Per
po-

omnia ;mtc

])accm,

aciat

benedictionem solcinnem
ct

pulum, diacono baeulum in niann dcxtcra tcncutc,

ad chormn

Humiliate vos ad benedicti

onem chorus
patenam
et

ivspondcaf

Deo

gratias.
ct

Et

c Eucharistia super-

rcposita, acccpta(|iic mitra

baculo in

maim

sinistra,

maim

dcxtcra super
ct

pnpulum
[]i

clcvata dical benedict iones prout

])ostca rcmotis mitra ct
sit

tciupiis rxigit

rcqiiirit.
cat

baculo;
t

et

pax ejus

semper vobiscumt
lotis

cetera

scquuutur

sicut

alii

saccrdotcs, nisi
ct

quod

manibus reponat

mitram
ct

ct

resumat cirothccas

])ostquam sc vcrtcrit ad popnlnm

dicitur postline.

rcvcrsns dicit Oremus.

v(

Amovcatnr mitra dum

communio

itcrum post orationem rcsumatur in

}>rout

Et

sic

cum

ea recedat

venit

dictaque missa incipiat Canticum.

ct
s

Benedicite omnia opera domini domino,

exucndi.
Kt sciendum (piod

c j)crgat

ad locum
et

secundum modum domini Pape

ad missam,

curie Eoniane, tocieiis mitra amoveatur a eapitc, (juodiMis Epis-

copus aliquid
celebrant ur
:

dicat

pert incus

preterea

nisi quando ordines secundum euudem usum, ultimo omnium

datur et ponitur in vcniendo ad altare

et

mam pulus

in brachio

sinistro, post missam priino amoveatur juxta illucl Psalmi. Venientes autem venient cum exultationc portantes manipulos

suos

Semina enim nostra sunt

nipulus

primum quod

fmaliter recipiemus.

PSALMI EPISCOPALES.

QUANDO Episcopus
delicet.

induit se pontificalia dicuntur Psalmi vi

Ps. 83.

Quam

dilecta tabernacula tua,

Domine, virtutum

concupiscit et deficit

anima mea in

atria

Domini. Cor

meum

et

caro

mea

exultaverunt in

Dominum vivum.
nidum
:

Eternim passer

in-

venit sibi

domum:

et turtur

sibiubi reponat pullos suos.

Altaria tua

Domine virtutum

rex

meus
:

et

Deus meus.

Beati

qui habitant in

domo
vir,

tua

Domine

in secula seculorum lauda:

bunt

te.

Beatus

cujus est auxilium abs te

ascensiones in

corde suo disposuit, in valle lacrimarum, in loco quern posuit. Etenim benedictionen dabit legislator ibunt de virtute in vir:

tutem

videbitur

Deus Deorum

in Syon.

Domine, Deus

virtu

tum, exaudi orationem

Protector noster aspice

meam
Deus
:

auribus percipe

Deus Jacob.
tui.

et respice in

faciem Christi

Quia melior

est dies

una in

atriis tuis,
:

super millia.

Elegi ab-

jectus esse in
culis

domo Dei mei

peccatorum.

magis quam Quia miscricordiam et veritatem

habitare in tabernadiligit

Deus

gratiam

et gloriam dabit

Dominus.

Non

privabit bonis eos qui

ambulant

in

hmoceiicia

Domine

virlutum, bcatus

homo

qui

sperat in co.

Ps. 84.

Benedixisti

Domine

terrain

tuam

avcrtisti captivi:

tatem Jacob.

Remisisti iniquitatem plebis tue

operuisti

omab
et

nia pcccata corum.

ira indignationis tue.

tuam: Mitigasti, Domine, iram

avertisti
:

Convcrte nos, Deus, salutaris noster

avcrtc iram

tuam

a generacione in generacionem.
:

Deus tu conte.

versus vivificabis nos

et plebs tua letabitur in

Ostende

nobis Domine misericordiam tuam: et salutare tuum da nobis. A udiam quid loquatur in me Dominus Deus quoniam loquetur
:

paccm

in

plebem suam.

convertuntur ad cor.
ipsius
ritas
:

Et super sanctos suos, et in Yerumtamen prope timentes eum

pax osculate sunt.

eos, qui

salutare

nt inhabitet gloria in terra nostra.

sibi, justicia et

Misericordia et veYeritas de

obviaverunt
:

terra orta est

et justicia
:

de celo prospexit,

Etcnim Dominus
Jus

dabit benignitatem
ticia

et terra nostra dabit

:

fructum suum.

eum ambulabit Inclina Domine aurcm tuam et exaudi me quoni Custodi animam meam, quia et pauper sum ego. am inops salvum fac servum tuum, Deus meus, sperantem sanctus sum
ante
et

ponet in via gressus suos.

Ps. 85.

in

te.

Miserere mei Domine, quia ad te clamavi tota die

leti-

meam levavi. fica animam send tui, quia ad te Domine animam Quoniam tu Domine suavis et mitis es, et multc misericordie
omnibus invocantibus
et
te.

intende voci deprecationis

;

Auribus percipe oracionem meam; In die tribulationis mee mee.

clamavi ad te
:

quia cxaudisti me.

Non

est similis tui in diis

Domine et non est secundum opera tua, Omnes gentes quascoram te Domine et gloricumque fecisti, venient et adorabunt Quoniam magnus est tu, et faciens nomen tuum. ficabunt mirabilia tu es Deus solus. Deduc me, Domine, in via tua et
:
:

tua ingrediar in veritate

letetur cor

meum,

ut timeat

nomen
meo:

tuum.

Coniitrbor

iibi,

Domine Deus

incus, in toto corde

et glorificabo

uomen tumn

in eternum.

Quia misericordia tua

inferno inferi-

magna
ori.

est super

me

et eruisti

animam meam ex

Deus, iniqui insurrexerunt adversum me, et sinagoga potentium quesierunt animam meam et non proposuerunt te in
:

conspectu suo.
patiens et
rere

Et

tu,

Domine Deus,
et verax.

miserator et misericors,

Bespice in me et mise da miclii imperium tuuin puero tuo, et salvum fac mei;

multe misericordie

filium ancille tue.

Fac mecum signum

confundantur
:

in

bonum, ut videant
adjuvisti

qui oderunt

me

et

quia tu

Domine

me,

et consolatus es

me.

Ps. 115.

Credidi propter quod locutus

sum

Ego autem

meo; omnis homo mendax. Quid retribuam Domino, pro omnibus que retribuit mihi. Calicem salutaris accipiam: et nomen Domini invocabo.
nimis.

humiliatus

sum

Ego

dixi in excessu

Vota mea Domino reddam coram omni populo ejus preciosa in O Domine, quia conspectu Domini mors sanctorum ejus.
:

ego

servus tuus

ego servus tuus, et

filius

ancille

tue.

Dirupisti

vincula mea: tibi sacrificabo liostiam laudis, et

nomen Domini
omnis populi

invocabo. Vota
ejus: in atriis

mea Domino reddam

in conspectu
tui,

Ps. 131.
ejus.

domus Domini, in medio Memento Domine David:

Jerusalem.

et

omnis mansuetudinis

Sicut juravit

troiero in
strati

Domino, votum vovit Deo Jacob. Si intabernaculum domus mee, si ascendero in lectum
Si dedero

mei.

sompnum

oculis meis, et palpebris meis

:

dormitacionem.

Et requiem temporibus meis

donee inveniam

locum Domino, tabernaculum

Deo

Jacob.

Ecce audivimus
Introibimus

eum

in Effrata: invenimus
:

eum

in campis silve.

in tabernaculum ejus
ejus.

adorabimus in loco, ubi steterunt pedes

:

Surge Domine in requiem tuam

tu et archa sanctifica:

cionis tue.
tui exultent.

Sacerdotes tui induantur justiciam

et

sancti

Propter
tui.

ciem Christi

David servum tuum, non avertas faJuravit Domirms David veritatem, et non

8
frustrabitur

earn

de fructu ventris tui

iilii

tuam.
nia

Si custodicrint

tui

hcc, quc docebo eos. sedebunt super sedem tuam.

elegit earn in

mea

ponam super sedem testamentum meum, ct testimoEt filii eorum usque in seculum,
Quoniam
elegit

habitacionem

sibi.

Hec

requies

Dominus Syon mea in seculum

:

seculi: hie habitabo,

quoniam

elegi earn.

Viduam

ejus benedi-

cens benedicam
ejus

pauperes ejus saturabo panibus.

:

Sacerdotes

induam

salutari

et sancti ejus exultatione exultabunt. Illuc

producam cornu David, paravi luceniam Christo meo.

cos ejus
tifieacio

Inimi-

indunm confusione
mea.

super ipsum autem efflorebit sancvisit-are

Veni Domine

nos in pace, et letemur

coram
eleison.

te corde perfecto.

Pater noster.

Kyrie eleison Christe eleison Kyrie Set libera. Et ne nos

I

Sacerdotes tui induantur justiciam

Et

sancti tui exultent

Non

nobis,
\
.

Domine, non nobis.

Set nomini tuo da

glorinm.

Domine exaudi orationem meam.

Dominus vobiscum.

Et

cla

mor

incus ad te veniat.

Oremus.

Actiones nostras, quesumus Domine, aspirando preveni, et

nostra oracio et operacio a te adjuvando prosequere, ut cuncta Adsit nobis, que semper incipiat, et per te cepta finiatur. sumus Domine, virtus spiritus sancti: que corda nostra clementer expurget, et

ab omnibus tueatur adversis.

mitissime Deus, inclina precibus meis, et

Aures tue

pietatis,

gracia sancti spiritus illumina cor

meum,

ut tuis misteriis digne

ministrare, teque eterna caritate diligere merear,

Per Dominum.

Oratio.

Eac me, (peso, Deus,

catorum, consorcium

ita justitia indui,

utin electorum mere

ar exultatione letari, quatcnus exutus ab

omnibus sordibus pec;

adipiscar et tibi

placencium sacerdotum

meque tua

misericordia a vitiis omnibus exuat, quern reatus pro-

prie conscientie accusat.

Per Christum Dominum.

CONFIRM1TIO PUERORUM.

In primis clicat Episcopus. IN confirmatione puerorum. Adjutorium nostrum in nomine Domini. Dominus vobiscum.

Omnipotens sempiterne Deus, qui regencrare dignatus es hos famulos vel famulas tuas, ex aqua et spiritu sancto, quique dedisti eis remissionem peccatorum, immitte in eos scptifonnem \ spiritum sanctum, Paraclitum de celis. Amen Spiritum
,

sapientie et intellectus.
nis.

Amen.

Spiritum consilii et fortitudipictatis.

Amen,

Spiritum sapientie et

Amen.

Et imple
eos vel

eos vel eas spiritu timoris Domini.

Amen.

Et consigna

eas signo sancte crucis in vitam propiciatus eternam.

Tune
cris-

Episcopus pctat

nomen

cujuslibet ini aiitis et unirat

pueri, dicens.

policem

mate

et faciat

crucem in fronte

N. Consigno te signo crucis, et confirmo te crismate salutis. In nomine Patris, et Filii, et Pax teSpiritus sancti. Amen.
cum.

Et cum
sic

spiritu tuo.

Ecce

benedicetur omnis homo, qui timet

Dominum.
Pax

Be-

nedicat vos

Dominus ex Syon, ut

videatis

bona Jerusalem

om

nibus diebus vite vestre.

&c.

Gloria Patri.
tuis

Sicut erat.

vobis

Oremus. Deus, qui apostolis

sanctum

dedisti spiritum,

quique per eos

esse voluisti;

eorumque successores
respice propicius

ceteris fidelibus

tradendum

ad humilitatis nostre famulafrontes sacrosancto

tum,

et

presta, ut

horum corda quorum

et

crismate

delinivimus,

signo

sancte

crucis consignavimus,

10
idem Spiritus aclveniens eos templum glorie sue dignanter iuhabBenedicat vos oirmipotens itando perficiat. Per Dominuin.
Dcus, Pater,
et

Filius,

et spiritus Sanctus.

COLLATIO PRIME TONSURE.

Pui:r\(io
&c.
U.

;nl

mroiKim faciendum.
fecit,

V.

Adjutoriuni

nostrum

Qui

Dominus vobiscum.
Dominuin Jesum Christum pro
ad deponendam

Orcmus,
hoc famulo

dilectissimi fratrcs,
vcl

hiis famulis qui

comam

capitis

sui pro ejus a more, et

ut donet ei vel eis, spiritum

eo,

exemplo sanctum qui habitum

et a

beati Petri, festinat vel festinant,

religionis in

vel

eis,

perpetuo conserve!,

mundi impedimento,
et sicut

vel

seculari desidia, cor ejus vel

eorum, defendat

immutan-

tur vel immutatur

in

vultu, ita
ct

maims dextera

sua, ei vel eis,

;

virtutem perfections,
abjecta

boni opens tribuat incrcmentum

et

humana, spirituals illis oculos aperiat et lumen ei eterne glorie concedat. Per eundem Dominuin. Oremus. Adesto Domine suppb cationibus nostris et hunc famulum tu-

omni

cccitatc

cui vel quibus, sigum, velhos famulos tuos, benedicere dignare num in sancto nomine tuo sacre religionis imponimus, ut te

vel devoti, in ecclesia tua persistere, et vitam largiente et devotus,

eternam. percipere mereatur

dicant.

Dcindc (nines ionsumndi

ct
t

V.
ct

Dominus
(licit

pars

Conserva
quilibet

ur usque

Dominus
:

pars e
uli-

toiisurandoruin per sc

tune Kpiscopus tcr incidat

11

quam partem de

capillis

eorem dicens.

In nomine

Patris, secun-

do, et Pilii, tercio, et Spiritus Sancti.

tonsis dicitur residua pars psalmi,

Amen.

Omnibus vero

usque in finem, cum Gloria

dicant.

Patri et Sicui erat

quo

dicto,

omnes tonsorati simul

Hie

V.

Dominus

pars, pos tea incipiatur antiphona.

incipiat bene-

dictionem a Domino,, et misericordiam a

Deo

salutari suo,

quia

hec est generacio querencium

Dominum.

Psalmus 23.

Do

mini

est terra.

catis nostris, et

Omnipotens sempiterne Deus, Jesu Christe, propiciare pecab omni servitute secularis habitus hunc famudeponit,

lum tuum, dum igriominiam hujus mundi

cut similitudinem tue corone gestare

cruere et
et sisic

servare digneris, ut tua semper gracia perfruatur in corde;

eum

fecimns in capite,

tuam virtutem

et hereditatem

subsequi mereatur in corde.

Qui

cum Deo.
Presta quesumus omnipotens Deus, ut famulus tuus cujus

hodie

comam

capitis

pro divino amore deposuimus

ut

in tua per-

petua dilectione maneat,

custodias.

eum

sine malicia in

sempiternum

Per Dominum.

DEDICATIO ECCLESIAEUM,

INCIPIAT ordo ad dedicandum ecclesias in quarum dedicacione

subscripta requiruntur.

Primo provideatur, quod

xii

ecclesia

po

tent libere circuiri, et quod

cruces depingantur in circulis

:

in parietibua infra ecclesiam, et xii deforis

et xiiii cereoli et

totidem claves

ferrei,

figendi in superiore parte circulorum,

12
in quibus dicti cereoli figantur, vas
clesic et

plenum aqua
duo
fasciculi

in

medio

ec-

v vel vi vasa plena aqua extra ecclesiam, ysopus quan

pugilli capere

tum duo

possunt

fiant

quorum unus

ligetur in scopa, et altero aspergatur

aqua super

altare dedican-

dum

si

quod

fuerit,

vinum,

sal, cineres,

incensum, zabulum quod

spergatur

n sinistro

angulo ecclesie ab orientc usque in dextrum

et a dextro

angulum occidentalem

angulo oricntali usque in

sancti Andree.

sinistrum angulum occidcntalem in

modum crucis

Quod quidem zabulum sit in latitudine pedis et dimidii, in spissitudinem trium digitorum vcl iiii. Adsit tentorium nnte liostium
occlesie in

quo induat

sc pontifex

cum duobus

diaconibus et

aliis

minis! ris

sni.-v,

quibus omnibus
sc

paratis episcopus intrct tento

rium

et induat

amiciu, alba, stela, fanonc.

Unus

subdia-

conus quodam rnodo stola accepta, duo

ribiilarius, qui

ceroferarii, et

unus tlmrponti-

omncs ant
i^tris

supcrpelliceis induti.

Et dum

Inclina Domiue.
eleison.
Cliriste
.

dicuntur subscript! psalmi. 85 131 Memento Domine David. PosteaKyrie

sc

indnit

eleison.

K}Tie eleison.

Pater noster.

Et
forti-

ne nos
tudinis

Ostende nobis V.

Esto nobis Domine turns

V.

A.*

Non

nobis Domine, non nobis.

exaudi.

Salvos fac ser-

Domine

Dominus vobiscum.

Oremu?.

Actiones nostras quesumus, Domine, aspirando preveni et

adjuvando prosequere,
nostra operacio et a te

et intervcniente beata et gloriosa,

sem-

perque virgine Dei genitrice Maria,

cum omnibus

sanctis,

cuncta

semper

incipiat,

et per te cepta finiatur.

Per Christum.
Deus, qui nos pastores in populo vocari voluisti, presta quesumus ; ut hoc quod humano ore dicimur, in tuis oculis esse
valcamus.

Per Christum.

Deus, qui paterna majestate ignea claustra dirupisti infernorum, et sanguine tuo populum tibi adquisivisti sempiternum indue nos armis spiritualibus virtutum et invicta sanctc crucis

13
potencia, ut contra diabolum pugnaturi, in auxilio

habeamus
:

quatenus
et qui in

tibi

hereditatem de iniquo diaboli spolio adquiramus

Zachei

domum

quondam

miseratus descendisti, in do-

mum quoque hanc, quam

populum qui ad

sanctificaturi

sumus, venire dignare,

et

ejus dedicacionem convenerurit, spirituali gaudio

munerare, Salvator mundi,

Domine Jesu

Christe, qui

cum

Patre

et Spiritu Sancto, vivis et regnas, per

omnia secula seculorum.

ininistris ante ostiuni

Amen.

Postea veniat episcopus

cum suis

ecclesie que dedicanda est, cantando sonoriter hauc antiphonam. Zachee festinans descende, quia hodie in domo tua oportet me

manere

at ille festinans descendit, et suscepit ilium

:

gaudens in
Alleluia.

domum suam
nus amictu,
recludatur,

hodie

liuic donaui salus a

Deo

facta est.

Einita antiphona, ejiciantur

omncs ab

ecclcsia, solus vero diaco-

alba, fanone et etola

et

ad hoc assignatus in ccclesia

episcopus ante fores ecclesie benedicat aquain

prout benedicitur in dominicis die-bus.

Exorcizo te creatura

salis

per

rum
>J<

per

Deum sanctum
in

>fc

Deum vivum per Deum qui te

>J<

per

Deum

ve-

J<

per Heliseum

prophetam

aquam

mitti jussit, ut sanaretur sterilitas aque, ut

sis

efficiaris sal

exorcizatum in salutem credencium, et

omnibus

te

sumentibus sanitas anime

et corporis, ut effugiat atque discedat

fueris,

ab eo loco in quo aspersum

versutia diabolice fraudis^

omnis fantasia
spiritus

et nequicia vel

omnisque

immundus

adjuratus

per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos, et seculum

per ignem.

Amen.

Immensam clemenciam tuam, onmipotens

quam
et sanctiijdcare

eterne Deus^ humiliter imploramus,, ut haiic creaturam salis

in

usum human!

generis tribuisti,
sit

beneJ<dicere

tua pietate digneris, ut

omnibus

te sumentibus^ salus

mentis

et corporis, ut quicquid ex eo

tactum vel aspersum

sit

fuerit, careat

omni immundicia, omnique impugnacione Per Dominum nostrum. Exorcimus aque. nequicie. Exorciso te creatura aque in nomine Dei Patris omnipotentis,

defenaa spiritualis

14
et in

nomine Jesn
Sancti,

Christ! Filii ejus

fias

Domini

nostri, et in virtute

Spiritus

ut

aqua exorcisata ad effugandam

omnem

potestatcm
valeas

inimici, et

ipsum inimicum eradicare

;

et explantare

cum

angelis suis apostaticis

per virtutem ejusdem

Do

mini nostri Jesu Christ!, qui venturus est judicare vivos et mortuos ct scculum per igneni. Amen.

Deus, qui ad salutem human! generis maxima queque sacra-

menta

aquarum substancia condidisti adesto propicius invocacionibus nostris et elemento liuic multimodis purin cacionibus
:

in

preparato virtutem tue

beneJ<dictionis

infunde, ut creatura tua

misteriis tuis serviens, ad abjicicndos

dcmones, morbosque pel-

lendos divine gracie sumat eftectum, ut quicquid in domibus vel

in locis fidelium lice

unda

resperserit,

careat

liberetur a noxn:

non

illic

rcsidcat s])iritus pestilens,

omni iromundicia, non aura

corrumpcns
quid
est

discedant omnes iusidic latentis inimici, et quic quod aut incolumitati habitancium invidet ant quicti, as:

persione hujus aque cffugiat, ut salubritas per invocationem sancti

tui

nominis expetita, ab omnibus impugnacionibus sit defensa. Per Doininum. I lie mitt at sacerdos sal in aquam ad modum
ita dicens.

Commixtio

salis et

aque pariter

fiat

in

nomine

Patris, et Filii, et Spiritus Sancti.

is

Amen.

Sequatur bcucdictio

ct

aque pariter in hoc moclo.

Dorninus vobiscum.

Oremus.

Deus, invicte virtutis auctor et insupcrabilis imperii rex, ac

semper magnificus triumphator, qui adverse dominationis vires

reprimis, qui inimici rugientis serviciam superas,

qui hostiles
et supplices

nequicias potens expugnas, te

Domine trementes

deprecamur ac pctimus, ut hanc creaturam salis et aque dignanter accipias,

benignus

illustres, pietatis

tue rore sanstiJfices, ut

ubicunque

fucrit aspersa per

invocationem sancti tui nominis,

omnis

infestacio

immundi

spiritus abigatur, terrorquc venenosi

serpentis procul pellatur, et presencia Sancti Spiritus nobis rnise-

ricordiam tuam poscentibus ubique adesse dignetur.

Per Do-

15

minum nostrum Jesum Christum Filium tuum,

et

qui tecum vivit

regnat in unitate ejusdem Spiritus Sancti, Deus, per

omnia

secula seculorum,
cat

Amen.

sacerdos.

V.

Post aspercionem aque benedicte diOstende nobis. Et salutare. Dominus

vobiscum.

Oremus.
sancte, pater omnipotens,

Exaudi nos, Domine

et mittere digneris

eterne

Deus

sanctum angelum tuum de

cells,,

qui custo-

diat, foveat, protegat, visitet, et

defendat omnes inhabitantes in

hoc habitaculo.
tur de
ilia

Per Christum.

Bcnedictione aque

finita

suma-

aqua benedicta in aliquo vase et mittatur in cetera

scopa in

vasa extra ecclesiam, et tune deponat capam et incipiat a inanu

sinistra

cum

manu
E.

et circumeat

ipsam

ecclesiain

cum

clero et populo spergendo

aquam

in

ymo
est

par parietes; et schola

cantet hoc sequens.

domus Domini super verticem montium, et exaltata est omnes colles, ct venient super
Fundata
et dicent,

ad earn omnes gentes,

nientes

gloria tibi

Domine.

V.

Vesuos.

autem venient cum exultacione portantes manipulos

Psalmus 23.

Antiphona.
eternales.

Attollite portas principes vestras et elevainini porte

Domini est terra, tune

stans ante oslium

ecclesie dicat, Oremus,, et diaconus extra ecclesiam

Flectamus

genua.

Levate.

Oremus.

Omnipotens sempiterne Deus, qui in omni loco dominacionis

tue assistis et totus operaris
;

adesto supplicacionibus nostris et

hujus domus, cujus es fundator, esto protector; nulla hie nequicia contrarie potestatis obsistat, set virtute Spiritus Sancti oper-

ante,

fiat

hie tibi semper

purum servicium

et

devota libertas,
ecclesie,

Per Christum.

Oracione

finita eat

cpiscopus ad ostium

clero pre foribus stante et percutiat super liminare

cum cambuca

sua dicens, Tollite portas, principes, vestras, et elevamini porte

eternales, et introibit rex glorie,
iste
tis

cui diaconus deintus, Quis est

rex glorie? et episcopus, De-minus fortis et potens, et his dic-

recedat ab ostio, circumeat secundo ipsam ecclesiam

cum

clero

16
et

et canendo. populo aquam in medio parietum spergendo

E.
ubi

In

circuitu tuo,

Domine, lumen quod nunquam

mansiones
:

deficiet,

constitusti lucidissimas

ibi

requiescunt sanctorum

anime. Y.
nitas

Lux perpetua

lucebit sanctis tuis,

Domine,

et eter-

temporum:

ct clcrus antiphonnm, Tollite portas, ut prius.

Tune
et

vcniat episcopus ante ostium ecclesie et dicat Oremus, Levate. diaconus extra ecclcsiam. Mectamus genua.
filium

Omnipotens sempiterne Deus, qui per

silicet

tuum, angularem

ex circumcisione et lapidem, duos e diverso venientes, ovium sub uno eodemque prepucio parietes, duosque grcges
pastore unisti, da famulis
indissolubile
tuis,,

per

lice

nostre devocionis officia

vinculum

caritatis,

ut nulla dcvocione mentium,

nulla pcrvcrsitatis varictate sequestrentur, quos sub unius regi-

mine

unus grex continet, uniusque, Per eundem Clifiistum. septa coneludunt. accodat episcopus sccimdo ad ostium ccclcsie,
pastoris

te custode, ovilis

Oratione dicta
et pcrcutiat super

liminarc diccns Tollite portas, ct diaconus iutus

glorie? rpiscopus

Quis

est iste rex

Dominus potens
in

in prelio.

Iterum circumeat

ecclcsiam

aquam

summo

tctur a chore.
ficavi

Pu
:

parietum spergendo ct interim canBenedic Domine domum istam quam ediisto

nomini tuo

veniencium in loco

exaudias preces in

excelso glorie tue V.

Si peccaverit in te populus tuus et con-

versus

egerit

penitenciara,
)ia.
;.L

veniensque oraverit in loco

isto.

Exaudias.
lite portas.
r<a;]u

Iterum chorus antiphonam, Tol

23.

Domini
ic

et

terra,

cst

cum

venerit

episcopus ante ostium ccc

tertio.

dicat

Oremus,

et diaconus extra

Ilectamus genua.
et misericors

Levate.

Omnipotens
perfecteque ab

Deus, qui sacerdotibus tuis tantam

ut quicquid in tuo pre ceteris contulisti gratiam,

eis agitur,

a te

fieri

nomine digne credatur, quesumus immenvisitaturi

?am clemenciam tuam, ut quicquid modo

tes,

sumus,

visi-

ad nostre humilitatis quicquid benedicturi, benedicas, sitque

17
introitum, sanctorum
pacis ingressus.

tuorum

meritis, fuga

demonum,

et angeli

Per Christum.

Tune

attendens ad ostium

Tollite Aortas et diapercutiat tercio super limiuare et dicat,

conus intus Quis est

iste rex glorie? et

:

episcopus

Dominus

virtu-

tum

ipse est rex glorie

et adjiciat Aperi, et aperto ostio pontift

intret

cum

ministris bajulans

crucem

et dicat.

Pax huic domui

et clerus

cantet

antiplionam Pax

eterna ab eterno Patre huic

prestet domui.

domui
121.

pacem pius consolator huic

Psalmus

Letatus sum.

ecclesie dicat.

vero episcopus venerit in medium Crux pellat hinc hostem crux Christi defendat
:

Cum

hie orantes

crux Christi triumphet hie et in eternum.

Postea

episcopus statim ilcctendo genua sua incipiat

ympnum.

Veni

Creator Spiritus,

ympni

et

chorus prosequatur, quo dicto dicuntur

letanie

et

chorus et episcopus interim dicunt

vn

psalmos penitenciales
fuerit ad versurn

cum

aliqua reverenda persona, et

cum ventum
si

qui per episcopum in letania cantatur, surgat episcopus et dicat

ut hanc ecclesiam et hoc altare,

fuerit
:

cum

ecclesia dedican-

dum,

beneJ<dicere

digneris:

Te rogamus audi nos

secundo episcopus. Ut hanc ecclesiam bene>J<dicere et sanctiJ<ficare digneris et chorus ut super, et tercio episcopus ut hanc &c.
:

bene^dicere

et

sanctiJ<ncare

atque conse^crare digneris

et

chorus Te rogamus audi

letaniam usque in fmem.
et diaconus.

nos.

Finita letania, dicat pontifex

Et tune chorus prosequatur Oremus

Plectamus genua.

Levate.
in hoc

Magnificare,

Domine Deus

noster,, in sanctis tuis et

filiis

templo

tibi edificato

appare, ut qui cuncta in

adopcionis

operaris, ipse

semper in tua hereditate lauderis.

Per

Dominum
cum

nostrum.

Tune

incipiens episcopus a sinistro angulo ecclesie

ab oriente usque in dextrum aiigulum occident^lem scribere

cambuca sua grece alphabetum

ABTAEZHOIKAMNSO

18

Notn quod secundum Ysodornm

litcras
:

greci

habent tantum

xxiiij

incipiensque similiter a dextro

alphabet

angulo latinum usque in sinistrum angulum occidentalem.

orientali scribat

&btiyrf(lijiftlmnc)pqr$tux$?. interim cantet chorus

antiphonam

O quam
Israel
:

metuendus

est locus iste

vere

non

est hie aliud nisi

domus Dei
rt

et porta celi.

Oanticum, Benedictus Dominus Deus

illius cantici

post qucmlibct versum

repctatur antiphona

O quam
Deus
tarn

metuendus.

Finite eantico dicat cpiscopus in medio

rcclosie oracionom.

qui sanctum

Moysen pre
ut

cunctis millibus Israeliticis

ei

familiarem

tibi esse fecisti,

diceres,,
:

Invenisti enim

gratiam coram me, et teipsum novi ex nomine quern in montis Sinay cacumine induxisti, ubi in prefigurationem sancte ecclesie
fabricandi tabernaculi sacramenta ostendisti, cui etiam duas ta-

bulas lapideas digito tuo scriptas tradidisti,

precepta, que ad fidcm sancte Trinitatis

quarum una

tria

altcra septem, que ad ; custodiam constituende legis pertinebant^ habebant beatis apos:

tolis

tuis

intercedentibus,
in

cxaudi vota oracionum super hoc

fidei illorum,

pavimentum,

quo ad instrumentum

divinarum

carectere literarum a

duobus angulis hujus domus usque in alios duos angulos depinximus et verba legis tue in tabulis cordium
;

illorum,, misericordie tue digito scribe

; presta quoque, ut quicex ore humilitatis nostre faciendum didicerint, hoc facere quid

cupiant, sicque vivant, ut illuc pervenire valeant, ubi

nomina

sua in libro vite gratulentur per secula.

cui

Per

te,

Jesu Christe,
et perpe-

cum

eterno Patre Sanctoque Spiritu

manet honor

tuitas in

seculorum secula.

CONSECKATIO ALTARIS.

TUNG
erit

accedat episcopus ad altarc consecrandum,

dicat tor.
"Deus

si

quid fu-

et

in adjutorium

meum
cum

iutende.

Et

Domine ad adjuvandum me
et

festina

Gloria Patri

sicut erat.

Sine Alleluia.

Quo

dicto ter fiat exorcismus

lia-

salis et

aque, cinerum et vim, et omnia alia dicantur que

altaris

bentur in consecratione
ant ad hoc altare.

usque in finein orationis.

Pate-

Completa

ilia

oratione episcopus circumeat

in

ecclesiam intus

aquam sanctam spergendo

ymo

incipiens a

dextera parte orientals usque duin redeat interim in orientem

et clerus interim cantet

firmiter edificata

Hec est domus Domini antiphonam. bene fundata est supra firmam petram PsalDomine
terrain.

mus

84.

Benedixisti

Iterani

similiter

circumeat ecclesiam spergendo

canendo

antiphonam.
et

aquam in medio parietum et Exurgat Deus ad nostri famulatus

ejus
fiat

obsequium,

in

loco sancto

benedictionis
et.

augse-

mentum.
quatur

Psalmus 67.

Exurgat Deus

Quo

dicto

oratio.

Tercio similiter

circumeat ecclesiam

aquam
Qui

spergendo in summitate parietum, cantando antiphonam.

habitat in adjutorio altissimi in protectione celi comorabitur.

Psahnus auteni 90 non

repetatui- antiphona.

dicitur,

Gloria Patri.

Oremus.

Set

Hie benedictionem tuam quesumus Domine populus fidelis ad honorem et laudem tui nominis veniens accipiet, qua corpore

19
salvatus ac mente, hie gratiam tibi semper exhibeat servitutem,
et

propiciacionis tue beneficia jugiter inveniat.

Per Christum.
ecclesie

Delude aspergat aquam in

modum

crucis per

medium

in longurn et latum per paviinentum illius ecclesie,

canendo

autiphonam. Domus mea domus Narrabo nomen tumn fratribus meis in medio ecclesie laudabo

orationis vocabitur. Yersiculus.

te.

Cum

residue psaliul Gloria Patri, &c.

et

Oremus.

Adjutor altissime Deus,

clementer exaudi
cede, ut
rint,
et

uostras protector celestis, preces

nobis misericordiam tuam poscentibus con

quicumque intra parietes hujus ecclesie ad te clamaveveniam peccutorum et gaudia mereantur percipere eterna.
parietes et cantando antipho-

Per Dominum. Tune pergat episcopus extra ecclesiam cum omni

scola spergendo

nam.
in

aquam in ymo per Fundamenta templi hujus

celi

sapiencia sna fundavit Deus,

:

quo

Dominum

collaudant angeli

si

irruant venti et flu-

ant flumina, non possunt earn ecclesiam movere

data enim erat supra firmam petram. Psalmus 8G.

ta.

unquam funFundamen:

Iterum circumeat ecclesiam spergendo aquam in medio

parietum, et canendo antiphonam.

qui deducis velut

Qui

regis Israel intende,

ovem

Joseph, auge in ea benedictionem tuam,

in ea tibi qui sedes super cherubim, exaudi preces supplicum tuam et veni ut salvos confitcncium. Excita Domine

potenciam

facias nos.

Tercio autcm circumeat ecclesiam spergendo

et

aquam

in

canendo antiphonam. summo, istam quam edificavi nomini tuo, ut

earn die ac nocte.

Benedic Domine

domum
Psalmo

sint oculi tui aperti super

Psalmus47.

Magnus Dominus.

dicto, dicat episcopus ante ostium ecclesie antequam intret,

Oremus.

Omnipotens sempiterne Deus qui sanctas portas Syon super omnia tabernacula Jacob diligis, da huic quesumus Domine be nedictionem tuam et presta; ut nostre fidei fundamcnta nulla
spirit

ualium nequiciarum impedimenta, nulla ventorum flamina

20
aut dira temptationum flumina

unquam

valeant dejicere.

Per

Dominum,

&c.

Oratione dicta intret ecclesiam cantando anti-

phonam. Benedictus es in templo sancto glorie tue quod edificatum est ad laudem et gloriam nominis tui Domine. Canticum. Dan. 3. Benedicite oinnia opera. Et stans in medio ecclesie
spergat
et

aquam ad orientem, occidentem, aquilonem et austrum, contra cameram ecclesie et super pavimentum, et postea dicat
;

Oremus

et diaconus.

Flectamus genua.

Levate, et dicat hanc

orationem.

Deus qui
cantibus

loca nomini tuo dicanda sanctificas, effunde super

hanc orationis

domum

graciam tuam, ut ab omnibus hie invomisericordie tue sentiatur. Per

nomen tuum, auxilium

Levate.

Dominum.
genua.

Iterum dicat excelsa voce.

Oremus

Flectamus

Deus, qui es sanctificacionum omnipotens dominator, cujus

pietas sine fine sentitur:

Deus, qui

celestia

simul et terrena

moderaris,

servans misericordiam

tuam ambulanti ante conhanc quoque

spectum

glorie tue,

exaudi preces servorum tuorum, ut sint

oculi tui aperti super

domum

istam die ac nocte

basilicam in honore sancte Trinitatis et sancte ac victoriosissime

crucis, et sancti

N.

martiris, sacris misteriis constitutam,

illustra,

cle-

mentissimus dedica, miseratus

fica,

proprio splendore clari-

omnemque hominem venientem

et

adorare te in loco isto,

;

placatus admitte, propicius respicere dignare

et propter

nomen

tuum magnum

manum

fortem et brachium excelsum in hoc

habitaculo supplicantes libens protege, dignanter exaudi, eterna

defensione conserva, ut semper felices semperque in tua religione

letantes, constanter in sancte Trinitatis confessione fideque catholica

perseverent.

Per

Dominum nostrum Jesum Christum

Deus.

fili-

um

tuum,

qui vivis et regnas

Submissa voce deinde

excelsa voce ad

modum prcfacionis.

Per orania secula seculorum.

Gratias

Dominus vobiscum. Sursum

corda.

agamus.

&c.

21
Vere digiium
semper
et

justum

et ubique, gracias

equum et salutare, nos tibi, agere, Domine sancte, Pater omnipoest,

:

tens, eterne

Deus

adesto precibus nostris

adesto sacramentis,

adesto eciam piis

famulorum tuorum

laboribus, nobisque miseiii

ricordiam tuam poscentibus, quoque

lianc ecclesiam quain

sub invocacione sancti nominis tui in lionore sancte Trinitatis,

iu qua coeternus films tuus

Dominus

noster Jesus Cliristus, pro

redemptione mundi, pati dignatns

iudigni consecramus,

est, et sancti martiris tui

N.

tuus septiformis gracie spiritus sanctus

ubcrtate redundans, ut quociescumque in liac

domo tua sanc

tum nomcn tuum

pieces a te pio
tas,

fuerit invocation,

eorum qui invocaverint

beata et sancta Triniet

Domino

exaudiantur.

que omnia

purificas,

omnia mundas

omnia perornas.

O beata majestas Dei, que cuncta imples, cuncta disponis. O beata et sancta manus Dei, que omnia sanctificas, omnia benedicis,

omnia

locupletas.

sancte sanctorum Deus,

tuam

cle-

menciam humilima voce deposcimus, ut hanc domum, per

nostre humilitatis famulatum, in honore sancte Trinitatis, et
sancte ac victoriosissime crucis, ct sancti martiris tui,

N.

pu-

sanctinrificare, benedicere, sanctificare et consecrare perpetua

cacionis tue ubertate digneris laudis offerant,

hie

quoque sacerdotes
;

sacrificia

hie fideles populi vota persolvant

;

hie peccato-

rum

onera solvantur

fidelesque lapsi reparentur.

In hac ergo,

quesumus domine, domo

ceci illumiiientur,

tua, sancti spiritus gracia cgroti sa-

nentur, infirmi restituantur, claudi curentur, leprosi mundentur,

demonia

ejiciantur.

Cunctorum

hie debilium

incomoda,

te

Domine annuente,

pellantur,

omniumque

vincula

hoc templum beneficia peccatorum absolvantur, ut omnes qui cuncta se impetrasse letentur, ut juste dcprecaturi ingrcdiuntur, concessa misericordia precantur perpetue miserationis tue

quam

munere

glorientur.

Legendo.

Per eundem

Dominum nostrum
ejusdem

Jesum Christum, qui tecum

Spiritus sancti Deus.

vivit et regnat in unitate

Per omnia secula seculorum.

Amen.

22
Prefacione dicta eat pontifex ad altare consecrandum,
fuerit et
si

quod

sumat de aqua

sanctificata, et crismate, et

perfundat ad

basim

altaris et scola cantet

antiphonam.

Introibo ad altare, &c.

et faciat episcopus

in ipso

officio,

totum officium consecrationis prout liabetur usque ad benedictiouein incensi. Postea eat

episcopus infra ecclesiam, et faciat crucem

cum

pollice intiucto

crismate in xii circulis infra ecclesiam ita dicens.

Sanctificetur hoc

templum per istam sanctam unctionem

et

nostram benedictionem in honore N. in nomine Patris

et Spiritus Sancti.

et Filii,

Amen.

Pax huic domui.

Et

scola interim
tui, et tur-

cantet antiphonam.
res

Lapides presiosi
edificabuntur.

omnes muri

Jerusalem gemmis

Psalmus. 147.

Lauda

Jerusalem Domiiium.

Oremus.

Omnipotens sempiterne Deus, effunde super hunc locum graciam tuam, et omnibus in te sperantibus, auxilium tui muneris
ostende; ut hie et sacramentorum tuorum
hie optineatur
effectus.

virtus et

votorum
exeat

Per Dominum.

Tune demum

episcopus et

cum

crismate faciat xii cruces in circulis in parie-

tibus ecclesie ab extra dicendo in quolibet circulo sicut dixit

infra,

scola canente antiphonam.

te

Unxit

Deus

oleo leticie pre consortibus tuis.

Oratio.
et electis lapidibus

Psalmus 44.

Eructavit cor

meum.

Deus, qui de vivis

eternum Majestati tue

condis habitaculum, auxiliare populo supplicanti, ut quod eccle

sie

tue corporalibus proficiat spaciis, spiritualibus amplificetur

augmentis.

Per Dominum nostrum.

et

Oratione dicta intret epis

copus ecclesiam,

coram

altare benedicat

incensum dicendo

Oremus.
lorum.
altare,

Domine Deus omnipotens

Require in
officio

cui assistit exercitus ange-

consecracionis altaris.
te dirigatur oracio

choro canente,

Domine ad

mea, sicut

incensum in conspectu tuo.

rit

Et postquam episcopus incensave-

semel

altare, continue per

unum

sacerdotum vel clericum

23
honest urn incensetur, quosque consecracio finiatur
copus.
vate.
:

hoc facto

Oremu3

et

cl

conus.

Flectamus genua. Le-

Dei Patris omnipotentis misericordiam, &c. Alia omnia que habentur in officio consecracionis usque in fmem orationis.
Majestatem tuam Domine hmniliter imploramus, &c. In consecracione altaris inimobilis preparentur sal, aqua, cineros, vinum, ysopus, pelvis, incensum. Et est hie notandum,

quod episcopus potent

tost
si

tot altaria sirniliter consecrare,

quot poinanipulo,

mill videre

priiiio

episcopus indutus alba,

scola,
dictis

oapa, initra, et baculo, psalmis consuetis episcopalibus

cum antiphona

et oracionibus,
icat.

coram

altare

consecrandum

Deus

in adjutorium

meum

intende.
festina.

cat.

Domine ad adjuvaiidum me
et statim sequatur le-

dim
)t

Gloria Patri.

Sicut erat,

ciun pcrvenerit ad
altare

Ut

ecclesiam surgat episcopus et

:

Ut hoc
gamus, &c.
St
1

bene
J<

dicere digneris

chorus.

Te

ro-

(undo Ut hoc
1
>

altare

bene
>J<

dicere et sancti
J<

*fc fifi>J<

care digneris

Ut hoc

altare

bene

dicere et

sancti

care atque conse nos.

fiat

>J<

crare digneris, chorus,

Te rogamus audi

Postea prosequatur letania usque in finem; dicta letania

salis

exorcismus

hoc modo.
salis

Exorcizo te creatura

in

nomine Domini
sal terre.

nostri Jesu

Christi, qui apostolis suis ait, vos estis

dicit

Et apostolus
*fc

cor nostrum

sit sale

conditum, ut sanctificeris

ad conse-

ad expellendas omnes demonum temptut omnibus, qui ex te aciones, sumpserint, sit anime et corporis
altaris,

cracionem hujus

tutamentum,

sanitas,

et protectio,

et confirmatio salutis.

Per

Dominum.
Domine
salis

Oremus.
J<

sancte Pater hanc creaturarn omnipotens benedic ad effugandum inimicum et ei salubrem immitte medicinam,

ut anime et corporis earn sumentibus proficiat ad sanctitatem.

Per Dominum.

Ik-nedictio aque.

24
Exorcizo te creatura aque in nomine Dei Patris omnipotenet Spiritus sancti ut repellas diabolum a J et Filii
J<
J<

tis

tennino justorum, ne

sit

in umbraculis hujus altaris

sed tu

Domine Jesu

Christe infunde Spiritum sanctum in hoc altare,

;

ut proficiat ad sanitatem

magnificetur
et

corpomm et animarum orancium te ut tuum in gentibus, et increduli convertantur, nomen

non habeant alium

;

Deum
te,
>J<

preter te, solum

Christum
J<

unde exorcizo

creatura aque, per

Dominum Jesum Dominum vivum

J<

per

Dominum verum
:

per

Deum
aqua

sanctum

per

Dominum
et

Jesum Cliristum
ubicumque

ut

efficiaris

sancta,

aqua benedicta,

fueris

aspersa, sive in

domo,

sive in agro,
sis,

effugias
sancta.,

omnem

potestatem inimici quatenus consecrati

aqua

ac proficias ad consecracionem hujus altaris, ut per te et bene-

dictionem divinam, auxiliante Domino, sive per

os,

et per

ma-

nus, atque officium nostrum, hoc altare per graciam sancti Spi
ritus diviriitus consecretur et perpetualiter

ad invocandum nohabitet

men Domini consecratum permaneat, et spiritus sanctus in eo per eum qui venturus est judicare &c. Oremus.
Domine
sancte, Pater omnipotens,

statutor

omnium clemen-

torum, qui per Jesum Christum filium

tuum Dominum nostrum,

;

hoc elementum aque in salutem humani generis esse voluisti

te supplices

deprecamur, ut exauditis oracionibus nostris, earn

tue pietatis respectu, sanctifices, atque ita

omnium

spirituum

immundorum ab
nomine tuo
omnia,

eo recedat incursio, ut ubicumque fuerit in

aspersa, gracia tue benedictionis adveniat, et

mala

te propiciante, procul recedant.

Per eundem Dominum.

Benedictio cinerum.

Omnipotens sempiterne Deus, parce metuentibus, propiciare supplicantibus, ct mittere dignare sanctum angelum tuum de celis,
qui bene
salutare
tipsos,

dicat et sancti
>J<

J<

fleet cineres istos,

ut sint

remedium

omnibus nomen sanctum tuum implorantibus, ac semepro consciencia delictorum suorum accusantibus, atque

25
ante conspectum divine

elemeneie tue fucinora sua deploranti-

bus, et serenissimam pietatem tuain simpliciter obnixeque flagi-

tantibus
inis,

insta

quesumus, per invocacionem

se

tui sanctissimi

nom-

ut quicumque eos super

asperserint pro redemptione

tutelam percipiant, et pcccatorum, corporis sanitatem et anime in quocumque loco aspersi fuerint, in tuo nomine sanctificentur.

Per Cliristum.

Tune episcopus misceat

salis et

sal et cineres

cum aqua
sit

benedieta dicendo.

Hec
ficata

comixtio

einerum cum aqua benedieta

altaris, in

sancti-

ad consecrationem hujus

nomine

Patris, et Filii,

et Spirit us sancti.

Amen.

Oremus.

Deus

invicte virtutis auctor, et insuperabilis imporii rex, ac

semper ma guineas
reprimis, qui

dominationis vires triumphator, qui adverse seviciam superas, qui hostiles neinimici
rugientis

quicias potens cxpugnas, tc,

Domino, trementes ac supplices

salis,

deprecamur ac petimus,

ut hanc creaturam

cinerum, et

tue rore aque, dignanter accipias, benignus illustres, pietatis

sanctifices,
J<

ut ubicumque fuerit aspersa, per invocacionem

sancti tui nominis

omnis

infestacio

immundi mundi

Spiritus abi-

et gracia sancti gatur, terrorque venenosi serpentis procul pcllatur,

Spiritus nobis misericordiam

tuam poscentibus ubique adesse

dignetur.

Per Dominum.

Benedictio vini.

Deus omiiipotens Jesu Christe qui

in

Cana

Galilee ex aqua

vinum

fecisti,

qui es vitis vera,

et

salus perpetua, multiplica

super nos misericordiam tuam, et bene

care digneris hanc creaturam vini, ut
vel

dicere et sancti
>fc
>J<

fi-

ubicumque fusum

fuerit

spersum divine benediction] s tue opulencia repleatur et sancsalvator

tificetur,
vis,

mundi, qui cum Patre, et Spiritu sancto

vi-

&c.

Amen.

Tune

mittat in

modum

crucis

vinum

in

aquam
ad

dicens.

Fiat hec commixtio aque et vini

altaris.

cum

sale et cinere

consecrationem hujus

In nomine Patris, &c.

Oremus.

26
Patrem omnipotentem, fratres karissimi, in cujus dorao mansiones multe sunt, supplices deprecamur, ut habitaculum
istud benedicere

Deum

et custodire

dignetur, per aspersionem hu-

jus aque cum vino, sale, cinere mixte, ut men infundat, nullam sevienti adversario

tenebras repellat et lu
tribuat potestatem, set

propria

sit

nocendi.

domus Dei, et nullam inimicus habeat potestatem Per Dominum.

Benedictio aque

cum

vino mixte.
et conservator

Omnipotens sempiterne Deus, Creator

emitte spiritum
cinere

humani

generis, et dator gracie spirituals, atque largitor eterne salutis,

tuum sanctum super hoc vinum cum mixtum, et armatum celesti benedictione et
ad consecrationem tui
altaris proficiat.

aqua, sale,

defensione

virtutis,

Per Dominum,

&c. in unitate ejusdem.

Oremus.
celestium, terrestrium crea-

Domine Deus, Kex universarum,

turarum, qui de celo descendisti, et per misteriorum tuorum archana, ecclesie iter ad celos ascendendi prebuisti, quique inter cetera celestium terribilia misteriorum miracula et ex proprio
latere

undam

sanguinis et aque ob

animarum nostrarum medequesumus ut hac sacrosauc-

lam

profluxisse permisisti, concede

ta mixtura in vino
altare

cum unda

baptismatis celesti benedictione

tuum

consecretur, et

ad nostre operacionis confirmaciote,

nem consecratum permaneat per

salvator mundi,

c.

Tune

mittatur de aqua sic benedicta in Et episcopus cum pel vim. pollice suo intincto crismate faciat crucem in aquarn in pelvi dicendo. Sanctificetur aqua isto hoc salutifero et noscrismate,
tra benedictione,
J<

ad consecrationem istius

altaris.

In nomi
et

ne Patris,

et Filii, et Spiritus sancti.

Amen.

Pax tibi,
et

cum.
sua

Tune accedat episcopus ad

dextera accipiat

altare

consecrandum
et

manu

aquam crismatam

prime infundat in cruce

in meclio altaris, deinde in cruce cujuslibet anguli altaris, dicen do in omni cruce. Sanctificetur hoc altare in
E

honore Domini

27
nostri

Jcsu Christi

et

in

nomine

sancti

N.
Pax

In nomine Patibi.

tris, et Filii,

et Spiritus sancti.

Ainen.
Hci

Et respon-

dratur.
dat ml

Et cum
basim

Spiritu tuo.
i

altaris in

oveain ad hoc iadaiu

et

tune accipiens

aspersoriimi

de vsopo
mlo.

et

alt arc sepcies aspergat

cum aqua non

Ps. 50. Miserere

Asperges mei Deus.

me
lit

Domine, &c.

post

imumqucmque versum illius

Oremus.

itipluma.
uatur.

Asperges.

Dominus vobiscum.
Levate.

Flectamus genua.

Patcant aures misericordie tue, quesumus Domine, ad hoc

tarc, precibus

al-

divinitatis tue, per presupplicancium et graciam illud altare clementer aspcrge, ac sentiam sancti Spiiitus super

interccdente beato

N.

in cujus veneracione

hoc

altare conse-

sacris tecramus, aunuc ut vivi lapides per te erigamur in cells, hinc desiderata cum cdificiis, atque ut petentibus

pcrmansuri

corda nostra divine conccdas, paracliti tui inspii-ante clemencia, ut tibi placita postuclementer cxpurga, sapiencie condimcnto
lare, postulata dignaifter optinere

mereamur.
f

nas et cetera.
tamcii tahula prius lola
i-sse di bet

Qui vivis et regms tabulam alt avis que

incipiendo anletificat

atpia sacrata

Introibo ad altare Dei ad

Deum

qui

juven-

tutemmeam.

Ps. 42.

Judica

me Deus

et discerne, &c.

Domine

misericordisanote, Pater omnipotens, eterne Deus,

am vocibus exultantibus deprecamur, ut qui per omnem mundum fidcm spersisti, ecclesiam congregasti, quique lapidem abscisum de monte sine nianibus angularem, compage mirabili, solidasti hoc altare serenus illustra, hoc quo que eterno lumine
;

irriga,

illud

undique crismatibus locupletata, et super admirandam filii tui hostiam ipse benedicas impositam,
et ita diversis

ipse suscipias

consecratam.
oracio

Per Dominum.
;

Dirigatur Domine

mea

sicut

incensum in conspectu tuo.

28
Et
incensetur altare, tune sequatur
:

antipliona.

Ecce

ta-

bernaculum Dei cum hominibus

in
et
illis.

et Spiritus sanctus habitat

Psalrnus

116.

Laudate

Dominum omnes
altare,,

gentes.
pi

clum dicitur psalmus abstergatur

et

altaria

sint

plura, per episcopuin liuteo.

Oremus.

Domine Deus,
toruin, supplices
et sancti
J<

creator celi et terre, maris et

omnium elemendicere
>j

majestatem tuam exoramus, ut bene

ficare

hoc

altare digneris ex lapidibus

crcaturam tu

am, sicut benedicere dignatus es illud altare quod Noe post transactum cataclisma per verbum tuum, in nomine Dei Patris

omnipotentis
:

edificavit,

super quod diversa animantia tcrre

sunt oblata

suscipiatur igitur,

quesumus Domine,

hie suppon-

endum

sacrificium,

quodcumque per manus servorum tuorum

oblatum, et proficiat offerentibus
et

sacerdotum

tibi fuerit

com-

municantibus in vitam eternam.

tipliona.

Per

Dominum nostrum. An
Et repetat idem
])ollic.e

Erexit Jacob lapidem in titulum fundens oleum de-

super.

salmusjSS.
diiui

Quam

dilccta.

vcr-

sum
bus

et

psalmus dicitur episcopus intincto

suo oleo

sancto perfundat in cruce in inedio altaris et in quatuor cornuet in

omni cruce

altaris dicat.

Consecretur hoc altare per

istam sanctam unctionem et nostram benedictionem

>J<

In nomi
tibi.

ne Patris,

et Filii, et

Spiritus

sancti.

Amen.

Pax

Et

cum.

Postea.

Oremus.

Electamus genua.

Levate.

Oracio.

Deum

universatis artificern, et

immense molis adrnirabilem

conditorem, fratres karissimi deprecemur, ut hoc altare ad per-

ficiendum in eo vite

sacramentum compositum crismate

di

vine sanctificacionis perfundat, ut in eo personarum Trinitati et

substancie divine unitati sint initia salutaris et acceptabile holocaustum ac presencia sue visitacionis illustret et virtute sue benedictionis sanctificet, qui vivit in Trinitate Deus, per Tune sequatur antipliona. Mane cula seculorum.

omnia

se-

surgens Ja cob erigebat lapidem in titulum fundens oleum desuper votuni

:

29
vovit

Domino

dicens.

Yere locus

iste

sanctus est et ego nescie-

bam.

PsalmusS9.

.Domine refugium.
Lcvate.

Et diun psalmus

di-

titur iterinn sicut prius oleo sancto perfundatur.

Postea. Ore-

mus.

Flectainus genua.

Orcinus.

qui ad sanctiiicandum primogenitum tibi populum tabernaculi exemplar in Monte Sinai famulo tuo Moisi, signifi-

Deus

cacionibus demonstrasti,

hoc

altare

salutaribus misteriis cele-

brandis redempcionis preparation, rore celestis unguenti cle-

menter asperge,
funde, ut

et

arornatibus die consecracionis potenter per-

munus

gracie consecratum super illud placatuni, diget

numque

sacrificium corporis

sanguinis

Domini

nostri Jesu

Christi inveniatur, et

verbum caro factum

in verbi substanciam

benedicta oblacionis natura perficiat et vita efficiatur eterna.

Per

eundem Dominum.

Antipliona.

Yidit Jacob scalarn, sum-

mitas ejus celos tangebat.

Psalmus 86.

Fundamenta.

Et

dum
tur

dicit
ct

ur p.-almus crisinate sancto sicut prius oleo perfunda

jn-iiis

sicut

cuin oleo sanclo dicat

cpiscopus

postea.

Oremus.

Flectamus genua.

Levate.

Singulare illud propiciatorium in altare crucis pro nobis redi-

mendis oblatum, in cujus prefiguracione patriarcha Jacob lapidem erexit in titulum quo n eret sacrificium,, et porte celi desuper aperiretur oraculum, tibi Douiine preces fundiinus, ut in
lapidis expositarn

materiam supernis

sacrificiis

imbuendam,

ipse

tue dotari sanctificacionis ubertate precipias, qui

pideis

legem

scripsisti in tabulis.

Per Christum.

quondam laTune bene-

dicatur incensum hoc inodo.

Domine Deus omnipotens,

tremore,

cui astat exercitus

angelorum cum
dinoscitur, dig-

quorum

serviciurn spirituale et

igneum

nare respicere et benedicere et sanctificare hanc creaturam incensi, ut

omnes languores cuncteque

Qui tecum

insidie inimici odore ejus

filii

percepto fugentur a plasmate tuo,

tui redemisti.

quod precioso sanguine

vivit et regnat.

Et incensetur altare

30
primo per episcopum et postea continue per unum alium sacerdotem quousque consecracio finiatur. Oremus. Flectnmus
genu.a.

Levate.

altare sacrifices spiritualibus

Dei Patris ornnipotentis misericordiam deprecemur, ut hoc consecrandum nostre vocis exora-

tus officio, presencia sue sanctificacionis et virtute benedictionis

sanctificet,

ut in eo semper oblaciones et oraciones

>J

famulorum

suorum divocionis studio impositas benedi

care
*fc et

cere et sanctifi-

adrnittere

dignetur, et Spiritual! placatus incenso,

precanti familie sue promptus exauditor assistat.

Dcinde pona-

tur inccnsum in medio altaris et in quatuor cornubus ct sup-

ponantur candele in modo crucis preparate et accendantur quibus accensis. Oremus. Antiphona. Ecce odor Eilii mei, sicut
odor agri
pleiii,

cui benedixit Deus.

Psalmus 49.

Deus De-

orum.

Oremus.
et propicius, prefinis

Domine Sancte Pater omnipotens, clemens

ces nostre bumilitatis exaudi, cujus nee initium nee

titur,

adver-

qui sanctus atque mirabilis esse voluisti, cujus majestacapiunt, te supplices deprecamur, ut
sit tibi

tem elementa non

altare

hoc

sicut illud

quod Abel salutaribus

misteriis a fratre
Sit tibi altare
;

jugulatus novo sanguine imbuit et sacravit.

sicud illud quod

hoc

Abraham

pater noster fabricavit

sacrificii

et in
:

quo
sit

summus
tibi

sacerdos Melchisedek

norniam expressit

hoc in quo Abraham filium suum immolavit; et sicut lapis quern Jacob capiti suo supposuit, in quo angelos asPer eundem Dominion nos cendentes et descendentes videbat.
altare

trum Jesum Christum.

turn in conspectu

Antipliona.

Ascendit fumus aroma-

Domini

in inanu angeli.

PsalmuslO.

In

Domino

confido.

Oremus.

Oracio.

Domine

Sancte, Pater omnipotens, eterne Deus, clemens et

et respice ad hujus propicius preces nostre humilitatis exaudi,

altaris

holocaustum quod non igne

visibili

probetur,

set infusi-

31
one sancti Spiritus in odorem suavitatis accendatur, et legitime inde sumentibus, Eukaristia medicabilis fiat, et ad vitam proficiat

sempiternam,

Per Dominum. Antiphonam

oflerens super illud
suavitatis.

Edificavit
:

Noe
Le-

altare

Domino
)n inus.
i

holocaustum

odoratus est

Dominus odorem
vato.
<

Oremus.

Flectamus genua.

Quesumus omnipotens Deus,

?ancti

in cujus

nomine ad honorem
et

X.

Altare

hoc

consecramus,

preces

nostre

liumilitatis

propicius exaudi et presta, ut in hac men-

clemens

sancti
tis

sa sint tibi libamina accepta, sint grata, sint pinguia, et Spiritus rore semper perfusi ut omnis in hoc altari
:

supplican-

familie tue anxietates relevcs, egritudinem cures, preces exau-

clias,

vota suscipias,
i

et

postulnta consummes.

Per

Dominum
corda.

nostrum.

usquo ad Per omnia seculorum quod dici-

Domiuus vobiscum.
VCTO digniim
t-t

Sursum

et

justum

ubique gracias agere,

cquum Domine sancte,

est

et salutare.

Nos

tibi

semper

Patc^r

omnipotens, eter-

iic

Dcus

ft

ut propensiori cura et accensiori famulatu tibi servi-

tutis oflicia deferamus,

hoc

]>rcsertim

in tempore,

quo

religiosa-

nun
plum
>J<

nifiirium habitum ultra pariotuin orjiatum delegisti, ternistud in quo sanciorum tuorum illis mencio habetur bene
in quorum sacram reverenhonorem sanctissimo nomini tuo hoc altare dcdicamus
>J<

dicere et sanctificare digneris

et

ciam

hoc ergo, Domine,

lesti sanctificacione

efflagitatus prccibus, dignare

hoc

altare ce-

perfundcre et benedicere

assistant angeli et
:

caritas sancti Spiritus illustracione prefulgeat

sit illius
filii

quoque
nostre,

.pud te grade cujus fuit illud quod

in

Abraham

pater

figuram redempcionis Ysaac in conspectu majestatis tue

f

ilium immolations extruxit

instituit
:

quod quod Jacob magna

:

videns visione erexit, ut hie orantes exaudias, hie oblata sanctifices,

hicque supposita benedicas, hie quoque benedicta dissit

tribuas,

ergo ecclesie tue titulus sempiternus;

sit

mensa

ce-

32
lestis spiritual!

cibo preparato

tu igitur, Domine, propitio ore

tuo hostias super

pias,

eum

impositas benedicas, et benedictas suscivi-

atque nobis omnibus tribue, ut participacione earuni

tam adquiramus eternam.

Per

Dominum

nostrum.

EECONDITIO RELIQUIABUM.

Hie
puSj

recondantur reliquie in
frc.

altari hoc;

modo: accedat

episco-

Quando

reliquie

ponrnde
in

suni in altari acccdat epis-

copus

cum

clero ad

locum

quo

reliquie nocte precedente de-

portate fuerint

et dicat in introitu oracionem.

Aufera

nobis^

Domine, quesurnus, iniquitates nostras, ut in sancta sanctorum

puris mentibus

mereamur

introire.

Per Christum,

gressum ante tentorimn clerus cantet antiphonam.

gloriosum est regnum; in quo
ti
:

quam
sanc-

cum Christo gaudent omnes

quocumque
ierit.

amicti stolis albis, sequuntur agnuin

ta antiphona scquatur oratio.

Fac nos Domine sanctorum tuorum

contingere,

specialiter dicata

membra
habere.

quorum
cruce

cupimus
thnribulis

patrocinia incessanter

Per Dominum.
bus,

cum

(-t

luminaribus

ct

cxeant omnes

canendo donee perveniant ad ostium ecclesie illam antiphonam.

Cum jucunditate
tes

exibitis,

et

cum

gaudio ducemini

nam mon-

et colles exilient expectantes nos cum gaudio. Alleluia. Pontifex pre foribus ecclesie signans ostium dicat. Oremus.

Domum tuam quesumus Domine clementer ingredere, et in tuorum cordibus fidelium perpetuo construe mansionem, et presta ut
fiat

domus

hec, que tua subsistit dedicacione solempnis, tua

habitacio sublimis.

Per Dominum.

Cum

vcro epi

33
utroierit incipiat

antiphonam.

Gaudent

in cells ani-

nie sanctorum, qui Christi vestigia sunt secuti, et quia pro ejus

araore
in

sanguinem suum fuderunt

ideo

cum

Christo regnabunt

eternum.

Cum

episcopus pervenerit ante altare incipiat

:

libus suis.

Exultabunt sancti in gloria letabuntur in cubiInms 49. Cantate Domino canticum novum
:

laus ejus in ecclesia sanctorum.

Oremus.
assistis,

Deus, qui in omni loco dominacionis tue dedicator

exaudi nos quesumus, ut inviolabilis hujus loci permaneat consecratio, et beneficia tui muneris, universitas,

eatur.

Per Dominuin.

Oracinne dicta

faeiat

que supplicat, mercruoem cum

Conse-

aone per quatuor angulos dicendo.

cretur hoc scpulclirum per istam sanctam unctionem, et nos-

tram benedictionem.
ti.

In nomine Deindc

Patris, et Filii, et Spiritus sanc

]>onat

Amen.

Pax

tibi.

grana incensi intus, et

tune ponantur reliquie in conl ossionr.

quias
ct

Deindc tlnmlicet

reli-

accipiens tabulam

et

confirmet

cam orismate

dicens.

Consecretur hec tabula, &c.

Et ponat tabulam super

rcliquias

sunt.

Corpora sanctorum in pace sepulta Et vivent nomina eorum in eternum.

Deus, qui ex omni coaptacione sanctorum, eternum condis

habitaculum

celestia, ut quo amore complcctimur, eorum semper mentis reliquias pio Vinde lineat cum calce que an Per Dominum. adjuvemur.
tibi,

da edificacioni tue incrementa

rum

te fiu-rat preparala ei ])osi(jiiani clausa fuerit faciat

crucem cum

In nomine
Spiritus sancti.

Patris, et Filii, et
thurificet

Amen.

Pax

tibi.

Et cum. Tune

Stetit angelus juxta

aram

templi habens Thuribulum aureum in

manu

sua

et data sunt ei

incensa multa
Alleluia.

et

ascendit

fumus aromatum

in conspectu Dei.

Oratio.

Dirigatur oracio nostra, quesumus Domine, sicut incensum in

34
conspectu tuo, et copiosa munera Christianas populus assequatur
;

ut quicumque

tibi in

hoc

altare sacranda libamina devotus

et vite subsidia presentis accipiat optulerit, vel sancta susceperit,

et

remissionem

omnium peccatorum

pariter consequatur, et gra-

tiam sempiterne redempcionis percipiat.

Per Dominum.

tandum quia quandocumqne

officium reliquiarum fuerit agen

semper post predictam orationem. Dirigatur. namentorum etvasorum benedictio et altare veletur.
esie.

dum

Missa in

Terribilis est locus.

Deus qui invisibiliter omnia contines et tamen pro salute gen eris humani signa tue potencie visibiliter ostendis, templuin
hoc potencia tue inhabitacionis
illustra
;

ut omnes qui hie de-

precaturi conveniunt, ex quacumque tribulacione ad te clamaverint,

consolacionis tue beneficia consequantur.

Secreta.
altare

Per

Domi

num.

Omnipotens sempiterne Deus,

celesti benedictione sanctifica, et
ilii

hoc nomini tuo dedicatuni

tui

munus ostende

omnibus in te sperantibus auxut hie et sacramentorum virtus et voPost

Deus_, ut in

torum optineatur

eifectus.

Quesumus omnipotens
indigni dedicavimus,

hoc loco quern nomini tuo

aures tue pietatis ac-

cunctis petentibus
Si reliquie

comodes.

Per Dominum.

non habentur omittenConfirma hoc

duni est officium illorum et incipe antiphonam.

Deus quod operatus

rusalem.

est in nobis,

a templo tuo
et

quod

est in

Je

Psalmus. 68.

Exurgat Deus

dum

psalmus

dici

tur frons altaris oleo sancto crismate mixto in tribus saltern locis

perungatur.

Oremus.

altare

Majestatem tuam, omnipotens Deus, humiliter imploramus ut hoc sacre unctionis libamine ad suscipienda populi tui
>J4

dicere et sanctificare munera inunctunx, potenter beiie digneris, et quod nunc a nobis indignis sub tui nominis invocacione
in honore sanctissime virginis

Marie

et

omnium sanctorum atque

35
in

memoriam

sancti tui
tibi,

sacrosancti crismatis est unctione

delibutum, placeat

atque altare maiieat pcrpetuum;

ut

quicquid deinceps super illud

oblatum sacratumve

fuerit, dig-

nnm

tibi

fiat

holocaust-urn

atque

omnium

hie offerencium sa-

frificia a to

domino benigne suscipiantur, et per ea vincula peccatorum absolvantur, macule deleantur, venie impetrentur, grade adquirantur, quatenus una cum sanctis et electis tuis
pio

vitam

pcrcipere

mereantur

eternam.

Per Christum

Domiterra

iium nostrum
adoret te

Amen.
et psallet tibi

Omnis
:

Deus

psalmum dicam nomini Jubilate Deo omnis terra.

vrl
la]>idc

tuo, domine.

citur radafiir nltnrc

11 s

ligno

111

locis consecrationis ipsi-

ct

abstcrgatur lineo,

ct cuiicta

ad rasuraiu pcrtincncia com-

Oremus.
ier,

Descendat quesumus Domine Deus nos

spiritus tuus super hoc altare, qui et populi oblaciones do

sanctificet,

na

et

sumencium corda

purificet.

Per Dominum.

Stetit

buluin aureum in
ascendit

angelus juxta aram templi, habens thurimaiiu sua et data sunt ei incensa multa ; et
;

fumus aromatum in conspectu Domini de manu angeh Altaria tua Domine virtutum Rex meus et Deus me.1

us.

Dirigatur oracio nostra quesumus, Domine, sicut incensum

in conspectu tuo, et copiosa beneficia Christianus populus asse-

quatur

ut quicumque tibi in hoc altari sacranda libamina de

vote obtuleritvel sacrata susceperit; et vite subsidia presentis accipiat et

et

remissionem

omnium peccatorum
Amen.
ct

pariter consequatur,

graciam sempiterne redempcionis percipiat.

Per Christum

Dominum nostrum
copo
et

benedicuntur linteamina

ornamenta

altaris si

que fu-

Oremus.

Domine Deus Omnipotens,

necessaria creasti, templaque

qui ab initio hominibus utilia et

facta

manu hominis

nomini sancto

36
tuo dicari, tueque habitacionis loca, vocari voluisti; quique per

famulum tuum Moysen vestimenta

levitica

pontificalia et sacerdotalia ac

et alia queque diversi generis ornamenta ad cultum et decorem tabernaculi et altaris tui, fieri decrevisti ; exaudi propi-

cius

preces nostras, et omnia hec diversarum specierum orna

menta^ in

usum

basilice tue vel altaris,

ad honorem et gloriam
ficare et
J<

tuam

preparata, purificare,
>J<

benedicere sancti

con-

secrare

digneris per nostre humilitatis servicium

ut divinis

cultibus et sacris misteriis apta existant et confectionibus corporis et

sanguinis

Domini

nostri Jesu Christi dignis parentur fa-

mulatibus.

Qui cum

patre, &c.
et

Et dum vestitur

alt are
:

dicitur

antiphona,
in turribus

Circumdate Sion

complectimini earn

narrate

}>hona.

Psalmus 17. ejus. Magnus Dominus. AntiOmaverunt faciem templi coronis aureis, et dedicaverunt altare Domino, Alleluia. Dominus Psalmus
regit.

Versiculus.

Ad

sanctum in cujus

est altare, Oratio.

Oremus.

et

Omnipotens sempiterne Deus, altare hoc quod in lionore tuo memoria sancti tui et omnium sanctorum tuorum in-

digni dedicavimus, virtute tue benedictionis sanctifica, et

omni

bus in

te operantibus auxilii tui

munus
fieri

ostende

ut huic altari

imposita munera, semper accepta

digneris, ut hie sacrameneffectus.

torum virtus
tum.

et

votorum semper optineatur

Per Chris

dem

et celebret

missam in eodem
Lciuni.

altari.
:

Terribilis est locus iste

lu c

domus Dei
Doini-

est, et

porta

celi ; et

vocabitur aula Dei.

PSJ

nus regnavit, decorem indutus.

Deus,

Oremus.
es

qui sacrandorum tibi auctor

munerum, effunde

quesumus super hanc oracionis

domum beiiedictionem

interveniente bcato confessore tuo

tuam, ut ab omnibus invocantibus

nomen tuum,
num.
Lectio

defensionis tue auxilium sentiatur.

libri apocalipsis beati

Per Domi-

Johannis apostoli.

37
In diebus
illis,

viJi civitatem

sanctam Jerusalem novam, de-

scendentem de celo a Deo, paratam, sicut sponsam ornatam viro suo. Et audivi vocem magnam, de tlirono dicentem. Ecce
tabernaculum Dei

cum

hominibus, et habitabit

cum

eis

et ipsi

populus ejus eruut,

ct ipse

dominus cum

eis erit

illorum Deus.

Et absterget Deus omnem lacrimam ab oculis eorum, et mors ultra non erit, neque luctus, neque clamor, neque dolor erit ul
tra
:

quia prima abierunt.

facio omnia.
(

Et

dixit qui sedebat in throno

Ecce nova,

Locus

iste

a Deo factus

est,

inestimabile sacramentum, irrepreliensibilis est.

Deus, cui

as-

tant angclorum
luia.

cliori,

cxaudi preces famulorum tuorum.

et confitebor

Alle

Adorabo ad templum sanctum tuum,

Sequencia.

nomi-

ni tuo.

Letabundus exultet fi delis chorus

natur regie thorus regis glorie.
lilio, soli stella.

celi curie,
tali

cum jocundus

or-

In

Cum
.I>.-i.

miro consorcio anime

connubio nubit lappa fit unio Dei cella.

Sicut jurigit

Celebrantur hodie christi et ecclesie caste nupcie.

spiritum liomo
caro Dei,
filio

subditum jugo
nobili.

gracie.

In hoc matrimonio
filius

nupsit

Ipse vero

summus

et exi-

inius, ccssit humili.

Imam summus
tiit

pctiit et

sponsam

expetiit

quam

de nigra ges-

candidare.
sibi

Fecit quod disposuit, quia lidem posuit, quan-

do

placuit

emundare.

Ancilla propera:

At

fies

libera.

Cum
inter

jure regnans septrigera,

sponsum

considera.

Quern vc-

lat litera,

ipsurn revelat fides vcra.

et

Si ipsa dcdiracio evenerit

septuagesimam

pascha tune caiitetur subsequens.

Quam
of deficit

dilecta tabernacula tua

Domine virtutum
Cor

concupiscit
et caro

anima mea

in atria

Domini.

meum

mea

cxultavcruni in

Deum

vivum.

Etenim passer
et

in venit sibi do-

mum,

et

turtur

nidum

sibi,

ubi reponat pullos suos.

Altaria tua

Domino virtutum; rex meus

tant in
nc.

Deus meus.

Bcati qui habi

te,

domo

tua,

Domine,

et in

eternum laudabunt

Domi-

Lectio sancti Evangelii secundum Lucain.

38
In
vir

tempore egressus Jesus perambulabat Jerico, et eccc nomine Zacheus et hie erat princeps publicanorum, et ipse
illo
:

dives,

et

querebat videre

Jesum
erat.

quis esset, et

non poterat pre

ascendit in ar-

turba ; quia statura pusillus

Et precurrens

borem Sicomorum, ut videret eum; quia inde

erat transiturus.

Et

cum
tet

venisset ad locum,, suspicions Jesus vidit ilium, et dixit ad

:

eum, Zacliee festinans descende

:

quia hodie in

domo

tua opor:

me manere et festinans descendit, et excepit ilium gaudens et cum viderent omnes, murmurabant dicentes, quod ad hominem peccatorem divertisset. Stans autem Zacheus, dixit ad
Dominum.
pauperibus
;

Ecce dimidium bonorum meorum, Domine, do

et siquid

Ait Jesus ad

eum

aliquem defraudavi, reddo quadrupluin. Quia hodie salus domui huic facta est, co Abrahe.

quod

et ipse films sit

Yenit enim films hominis queperierat.

rere et

salvum

facere,

quod

Credo.

Domine Deus, in simplicitate cordis mei letus obtuli universa: et populum tuum qui repertus est vidi cum ingenti gaudio De:

us Israel, custodi hanc voluntatem.

Secreta.

Omnipotens sempiterne Deus,

celestis virtutis

altare

hoc

nommi

tuo dicatum

benedictione sanctifica, et omnibus in te speran-

tibus auxilii tui

et

munus

ostende, ut intercedente sancto

hie

sacramentorum

\drtus, et

votorum obtineatur

effectus.
dicit

munio.
in eo

Domus mea domus orationis vocabitur,

Dominus

omnis qui

petit, accipit, et qui querit invenit, et pulsanti

aperietur.

Quesumus, omnipotens Deus, ut per

ceptacionem, interveniente beato

tui sancti misterii ac-

in hoc loco sancto, quern

nomini tuo indigni dedicavimus, cunctis petentibus aures tue

pietatis

accomodes.

Per, &c.

CONSECRATIO ALTARIS POBTATILIS.

In

consccrationc altaris poriatiiis omiiia fiant sicut in consecra-

um.

Qucsumus
Majestatcm.

omnipotens Pens.

Quesumus Omnipotens Deus

clicat

ur

IIL-C

oratio.

Lapidem hunc,

fratres karissime,

in

quo unguentum sacre

sacrifi-

unctionis effunditur ad suscipiendum populi sui vota et

cia,

deprecemur ut Deus

et

Dominus

noster consecrare dignetur,

ut plebis in co oblata suscipiat et propiciacionis tue

cedat.

dona conseculorum.

Per Dominum,

&c.

Per omnia secula

Dorainus vobiscum.

Sursnmcorda.
est,

Gratias agamus, &c.

et salutare,

Vere dignum

et

justum

equum,

nos

tibi

sem

per et ubiquc gratias agere,

Domine

sancte, pater omnipotens,

eterne Deus. Qui post ofTendicula lapsus primi hominis instituisti

offeri tibi

propiciatoria

h bamina, ut

culpa, que processerat per

superbiam

futuris temporibus expiaretur per

altaria,

munera, quibus
:

honorarentur

honorificaretur et

misericordie tuc pietas inefFabilis et

templum adsit igitur super hunc lapidem opem

tue benedictionis infunde, ut te largiente, referat premium, quis-

quc intulerit votum, per

urn
sine

eum qui se angularem lapidem, et saxmanibus excisum nominari voluisti, Dominum nos
filium

trum Jesum Christum

tuum, &c.

Tune incensctur

et di:

Confinna hoc Deus quod operatus

es in nobis

40
a templo tuo sancto,

quod

est in Jerusalem.

Alleluia.

Alleluia.

Oratio.

Descendat quesumus, Domine Deus noster, spiritus sanctus super hoc altare viaticum, qui populi tui oblaciones sanctificet
et

sumencium corda

purificet.

Per

Dominum

Omnis
ret te

terra ado-

Deus,

et psallat tibi

ne.

Dominus vobiscum.

psalmum dicam nomini tuo Domi Oremus.

altare

Omnipotens sempiterne Deus, hoc

nomini tuo dedica-

tum

et servitutis tue

usibus preparatum, virtute celestis benedic-

tionis sanctifica, et

omnibus in

te sperantibus auxilii tui

inunus
et

ostende;

ut in isto

altari viatico et

sacramentorum virtus

votorum optineatur effectus. Dei omnipotensis, Patris et

cratum

Per Dominum, &c.

Filii,

Benedictio

et

Spiritus sancti descendat

super hoc altare viaticum benedictione sanctificatum et conseet

maneat semper.

Amen.
eta oracio

lapidem hunc
;

fratres.

Qui post
fiant

offendicula,

non dicuntur

set

omnia

sub

officio altaris

immobilis.
Terribilis

Deus qui sacrandorum.

&c.

domus,

Oremus.

Le>

In diebus

illis

stetit

Salomon ante

altare

Domini

in con-

spectu ecclesie Israel

Domine Deus

Israel,

expandit manus suas in celum et ail, non est similis tui Deus in celo desuper et
et

in terra, qui custodis

pactum
in toto

et

misericordiam servis

tuis,

qui

ambulant coram
audi
die,

te

corde suo.

Domine Deus meus,

ymnum

et oracionem,

quam

servus tuus coram te orat ho-

ut sint oculi tui aperti, et aures tue intente die ac nocte su

per

domum, de qua

dixisti, erit

nomen meum

ibi

ut exaudias

orationem

quam
et

servus tuus orat coram te in loco habitaculi

tui in celo,

cum

exaudieris,

propicius

eris,

Domine Deus
Adorabo.

noster.

Locus

iste.

Alleluia.

Sequencia.

41

Ad honorem
concio.

salutaris celebratur hie altaris, sacra dedicacio.

Dulci voce mente tota Cliristo solvat laudura vota, nostra presens

Abel primum hoc

Istud

altare in figura rubricare vovit no-

vo sanguine.

Noe

figuravit,

Abraham hoc

fabricavit viso

Dei numine.

Melchisedech hoc

altari

panem, vinum consecrare

est in scala delec-

docuit in mistico.
tatus,

In hoc Jacob accubatus,

aspectu angelico.

Elevatus hac statera, agnus serpens

dat rcvora, sanitatem populo.

Uuibra

cedit, et figura, revelen-

tur ut obscura

patet legis scrinium.

Que

monstravit figurate,

sub occidta veritate, Christum finem omnium.

Evangelium

sc-

cundum Lucam.
In
illo

tempore

dixit Jesus discipulis suis.

Non

est arbor

bona qui

facit fructus

malos, neque arbor mala faciens fructum

:

bonum, unaqueque cnim arbor de fructu suo cognoscitur ne que enim de spinis colligitur ficus, neque de rubo inveniant
uvam.

Bonus homo de bono thesauro

et

cordis sui profert bo-

num

habundancia enim cordis os loquitur.

malus homo de malo thesauro profert malum. Ex Quid enim vocatis me,
:

Domine, Domine
ad me,
et audit

et

non

facitis

quc dico

Omnis

qui venit

sermones meos,

et facit eos,

ostendam vobis cui

qui fodit in

similis est.

Similis est liomini edificanti

domum,

altum,

et posuit

tem

facta, illisum est

:

fundamenta supra petram. Inundacione auflumen domui illi, et non potuit earn moOilertorium.

vere fundata enim erat supra petram. ne Deus, in shnplicitate, &c.

Domi-

Omnipotens sempiterne Deus, qui legalium diiferencias hostiarum in unius liujus sacrificii immolatione sanxisti ; respice })ropicius de tlirono glorie tue, et super hoc altare benedictionis
tue
ut

munus

effunde, ut in eo sic temporales hostie consecrentur,

vite

i>erpetue

sumentibus

substanciam
&c.

procurent.

Per.

Domus mea domus,

Tiratias

Domine

pietati tue humiliter

exsolvimus deprecantes,

42
ut sicut desiderata nobis contulisti hujus altaris consecrationis
officia,

ita cunctis in eo

poscentibus dona tua affluenter inpen-

das.

Per Domimim, &c.

DEDICACIO CEMITEEII.

In

dedicacionc ccinitcrii.
et,

Induatur cpiscopus sicut in dedica-

cionibus ecclesiarum

interim ponantur qnatuor cruces lignee in

quatuor angulis cemiterii et super quibus cracem ponantur tre3 candele accense, ct tune faciat episcopus brcvem coEacionem

pulo de libertate et securitate cemiterii.

Collacione dicta

fiat

benedictio salis et aque, cineris et vini sicut benedicitur in be-

nedictionibus ecclesiarum,, quibus peractis ter circumeat episco*

pus cemiterium spergendo aquam bcnedictam salmus 59. Miserere mei. Aspergcsmo.
-

cum

antiphona,

tania a clioro, pontifice genuflectente et secreto dicente septem

psalmos penitenciales

cum

aliqua reverenda persona, et

cum

ventum
dicat.

fuerit

ad versum qui pro episcopo, surgat episcopus et

istud benedicere
*fc

Ut cemiterium
nos.
et
>J<

digneris.

Chorus.

Te rogamus audi
istud benedicere

Ut cemiterium
sanctificare
>J<

digneris.

Te
istud benedice

rogamus audi nos.

re
J<

Ut cemiterium
J<

sanctificare
:

atque consecrare

>J<

digneris.

supra

postea sequatur letania usque in finem, qua cantata di-

Kyrie eleison.
eleison.

Et
Qremus.

Christe

Kyiie eleison;
Levate.

copus,

Electamus genua. Oremus.

43
Deus, qui es tocius orbis conditor,
et

Immani

generis redemp-

tor, cunctarumquc creaturarum visibilium et invisibiliura pcrfectus dispositorj te supplici voce ac puro corde exposcimus, ut

poliandrmn in quo famulorum famularumque tuarum requiescere corpora dcbent post curricula liujus vite bcne sanctificare dicere digneris: quilabcncia, purgare

hoc cemiterium

sive

J<

>J<

>J<

que remissionem

omnium pcccatorum
tubam primi

per

ricordiain in te confitentibus prestitisti,

tuam magnam misecorporibus eorum in hoc

Per Dominion

cemiterio quiescentibus,

angeli hie expectantibus,

consolacioncm pcrpetuam impertire.

nostrum Jcsuni Christum filium tuum, qui tecum vivit et regPer omnia secula seculorum. nat Deus.

Amen.
mus 68.

Exurgat Deus ad nostri

fiat

famulatus obsequium et in loco sancto ejus

benedictionis

augmcutum.
Oremus.
yrrliil

Exurgat Deus.
Kyrie eleison.
Flectairus genua.

Levate:timc

sc opiscopiis

ad

Occident em

et dicat.

Domine
bonorum

sancte pater, trina

una majestas,

et

una

deitas,

Pa

ter, et rilius, et Spiritus sanctus, juslicic auctor,

venie largitor,

dator,
te

sanctitutis origo,

carismatum distributor, om-

niumque ad

veniencium plus receptor, presta propicius ut hoc

cemiterium ad honorem tuum et

nomcn

sancti tui

disposipatriar-

tum

benedici et sanctificari concedas, qui beato

filiis

Abrahe

che famulo tuo terram a

Effrayin

comparatam in sepultu-

ram, benedixisti, et qui populo Israclitico promissionis tellurem

in evo

durantem

concessisti,

rum
et

corporibus in ab omni incursione malorum spirituum tutelam benignus lar

famulorum famularumque tua hoc cemiterium intrantibus, quietis sedem

et

gitor tribuas;
te

ut post

animarum corporurnque resurrectionem

in Trinitate perfecta vivis et regnas Deus.

donante benedictionem sempiternam recipere mereantur, qui Per omnia socula 9e-

44
culorum.
ut supra.
nus.

Amen.
Kyrie

jalmus 90.
eleison,
frc.

Qui

habitat.

Oremus.
Epis

Di;

Flectamus gcnua.
et clicat.

Levate.

meridiem

Domine Deus,

pastor eterne glorie et honor sapiencie, custos et

vigor prudencie, salus egrotancium,valitudopotencium, mestorum

solamen, gloria humilium, te supplices flagitamus ut hoc servo

rum tuorum cemiterium ab omni spurcicie inquinamento mundorum spirituum insidiis custodire, mnndare, bene
;

et

im-

dicere

J<

digneris atque corporibus humanis in hunc locum advenientibus sinceritatem perpetuam tribuere non desinas, ut quicumque bap-

tismi

sacramentum perceperunt

et catholice fidei

documenta

te-

nuerunt, atque decurso hujus evi termino corpora in hoc cemiterio requiei

commendaverunt^luc liabeant,te precedente, corporum

suorum

requietionis sedem, donee in extremo judicii die angelis

concrepantibus animas siniul

et

cum

corporibus surgere de pulvere

ad dexteram partem cum sanctis tuis aggregare permittas. Per Christum Dominum. Antiphona. Deus in sancto via
tua
:

quis

Deus magnus
-

sicut

Deus

noster, tu es

Deus qui

facis

mirabilia.

141.

Yocemea ad Dominum clamavi. Lt

supra
episcu])iis.

Po;

conns. conns.

Kyrie eleison. Flectamus genua.

et dicat.

Oremus.
s

Levate.

Et

vertat

copus ad aquilonem

Omnipotens Deus, qui es custos animarum et corporum tu orum fidelium, respice propicius ad nostre servitutis officium, ut
ad introitum nostrum purgetur, benedicatur, sanctificetur et consecretur hoc cemiterium, ut humana corpora hie post vite cursum
in te quiescencia, post hujus vite molimina mereantur adipisci

perennia gaudia

vite.

Per

Dominum nostrum
Deus.

Jesum Christum

filium tuuni, qui

tecum

vivit et regnat

Per omnia secula seculorum

Amen.

Dominus vobiscum.

Sursum

corda.

Gracias agamus.

45
Vere dignum
per
et

et

justum

est,

ubique gracias agere,

equum et salutare nos tibi sem Domine sancte, Pater omnipotens,

;

eternc Deus, per Cliristum

Domiimm nostrum

qui es dies eter-

nus

indeficiens, claritas

sempiterna, qui sic sequaces suos pre-

cipit ainbulare, ut noctis eterne valeant

caliginem evadere et ad

lucis patriam feliciter pervenire: qui per

humanitatem assumptam

Lazarum

flevit,

per divinitatis potenciam vite reddidit; atque 1m-

manum
pcrduxit
qui in

genus, quadrifida pcccatorum mole obrutum ad vitam

:

per quod to Domine suppliciter dcprccamur, quatenus hoc sepelicntur poliandro in novissimo die cum tube

perstrcpucrint angclorum, a peccatorum nexibus absoluti, et eter

nc

felicitati rcdditi, ct

vita

sanctorum cetibus annumcrati, te, qui es cterna, bcnignum et misericordem inveniant, ut te auctorcm

vite exultantes

cum omnibus

sanctis collaudent

Subinissa voce,

qui

circumeat episcopus cemitcrium sive poliaiulmra incensando, choro cancntc anti-

in Trinitate perfecta, &c.:

qua

finita

Domine ad te
conspcctu tuo.

dirigatur oratio
:

mea

sicut

incensum in
te.

140.

Domine clamavi ad

ru.

Quo Dom-

inus vobiscum.

Oremus.
officio

Adcsto quesumus, Domine Deus,

sitant i
et

nostro Imnc locum vi

noslrc frngilitatis ministcrio, et sicut bencdixisti per

ct Jacob,

manus patruni nostrorum Abraham, Ysaac

pulture
latus,
;

terram se

et

postmodum pro nostre salutis remedio traditus, flagelcruci affixus, per tcipsum, Joseph divinitus pre-

tandemque

parante, terrenum sanctificasti sepulcrum, ita hoc ccmiterium

bene

^ dicere sancti

ficare
>|<

conse
>J<

crare et ab invisibilium

machinamentis hostium roborare digneris, quo omnes quorum quarumque, post laborem vite, hie corpora pausaverint,
perpetue
felicitis
<uuc

premia consequantur.

Per

te salvator

mundi, &c.

Et

c])iscopus clevata

manu

benedicat cemiteriujn dicens.

Deus, qui es judex vivorum et mortuorum, benedictionis tue

46
sanctitatem nostre devocionis
officio

super istud poliandrum

multiplica, ut anime cunctorum fidelium

cinio in eo sepelienda sunt corpora,

quorum sub tuo patronon afficiantur terroribus

omnibus socientur tecum

pene

infernalis, set potius

cum

sanctis

celestibus gaudiis, qui in trinitate perfecta vivit et regnat Deus.

Per omnia.
109.
profundis,

De

cum

pre

Fidelium Deus.

Requiem eternam.
inus.

Deus, cujus miseracione

cemiterio

anime fidelium requiescunt, huic

propicius, ut

angelum tuum deputa custodem

omnium

quorum corpora sepelientur, anime absolute ab omni dolore, Per Dorninum. sine fine letentur. Nolumus vos.
liic
,

Graduale,

Requiem.

stus.

Deprofundis.

Sicut pater suscitat.

sanctifica, et qui

ffertorium.

Munera Domine

oblata

teipsum in sepulcro poni voluisti, per hec nos ad finem vite properantes a peccatorum nostrorum quesumus
maculis emundemur.
na.

Per Dominum.

Lux

eter-

Postcommunio.

quesumus, Domine Deus noster, ut plebs tua que in future a morte corporis resurrectura creditur,

Muneribus

sacris satiati,

te miserante, in hujus vite cursu a

morte anime resurgere mere-

amur.

EECONCILIATIO ECCLESIE,

IN
taji

reconciliacione ecclesie seu cemiterii

fiat

tentoritun hones-

turn extra cemiterium

:

si ecclesia fuerit polluta a parte occiden-

si

vero cemiterium fuerit polluturo, paret se episcopus infra

47
ecclesiam pontificaHbus, et pro reconciliacione ccclesic preparentur
sal,

aqua, nut-re^,

viimm, ysopus,

scoj>a

ad spcrgoiulam

aquam.

Episcopo vcro induto pontificalibus sicut in dedicacict

ojnbus ecclesiarum solrt indui,

a clioro antipliona.

cuTcdicnte dc tcntorio cantctur

Deus

in sancto via tua

quis

Deus magnus
Patri.

sicut

Dcus noster

tu es Deus qui facis mirabilia magna.

Yrrsiciilus.

Yiderunt

teaqueDeus, &c.
habitantibus in ea
luia.

cum Gloria
1

Posira dicat ante ostiet

u a.
:

Pax huic domui

oninibus

pax ingredientibus

et egredientibus.

Alle
:

47.
(it

Magnus Dominus, intrando ecclesiam

rcconciliandiim, oniittenda est
ilia

si

solura cc iniU rium

antiphona

Pax

11

P.<alino.

Oremus.
Deus, qui sacerdotibus tuis tantam

Omnipotens
graciam

et misericors

pre ceteris contulisti, ut quicquid in tuo

fieri

nomine digne
visites

perfecteque agitur, ab eis

creditur,

quesumus immensam
sumus,
;

clemenciam tuam, ut quicquid modo

quicquid benedicturi, benedicas
troitum, sanctorum
;

visitaturi

sitque ad nostre liumilitatis in-

tuorum

meritis, fuga

demonum,

et pacis in-

gressus angeli.

Per Dominum, &c.

Oremus.

Aufer a nobis quesumus Domine iniquitates nostras, ut ad loca tuo nomini purificanda et reconciliauda puris mentibus me-

reamur

iutroire.

Per eundem Dominum.

i

Tune

dicat episcopus

Deus

in adjutorium

meum

intende.
festina,

Cho-

Domine, ad adjuvandum
Gloria Patri,

me

cum

itw

1<

vcro

cermtcmim
n

in parte occidentis
sancti,
t

Omnes

orate

pro nobis

Oremus,
Levate.

Flectamus genua.

Ep
mortem, in qua posteritui
filii

Deus qui
tatis

peccati veteris hereditariam

genus omne successerat, Christi

Domini nostri Jesu

48
Christ! passione solvisti, concede propicius, ut conformes
facti,

ejusdem

sicut

ymaginem

terreni parentis necessitate nature portacelestis

vimus, ita

ymaginem

gracie, sanctificacione

portemus

ejusdem Domini nostri Jesu

Christi,

qui tecum

vivit et regnat

Deus, Per secula seculorum. Amen.

Tune be nodi cant ur

sal,

aqua,

cine-res,

viimm, ut habetur in con-

secracione altarium mutato tcriniuo consecracionis in

reconciliacionis
:

terminum

finita

benedictione deponat episcopus pluviale

t incipiat. Asperges me &c. ccmitcrium aqua spcrgcndo incipiens

Circumiens ecclesiam

et

versus occidentem primo partem ccclcsie proximiorcm diccndo

i

50.

Miserere mei Deus.

Asper

ges me.
pollutant per siguum crucis facto ergo primo circulo circa eccle siam vcl cemiterium ante ostimn ecclesic rediens cum ministris
:

Oremus,

Flectamus genua.

Levate.

Deum

indultorem criminum,

Deum

sordium mundatorem,

Deum, qui corruptum mundum peccatis

tis insidias,

originalibus adventus sui

nitore purificavit, supplices deprccemur, ut contra diaboli furenfortis

nobis propugnator

assistat, et

quicquid virosa

calliditate cotidianis vel aliis diaboli infestacionibus

maculatum

hie corruptumve fuerit, efficiatur celesti sanctificacione ac reconciliacione

purgatum

quia sicut

illius

inimici est, solidum et per-

fectum quassare,

ita

Dei

nostri,
;

auctoris

omnium

est,

lapsa re-

majestatem ejus igitur supplices deprecamur, ut hie locus ecclesic vel cemiterii fiat ab omni pollucione purgatus et sanctificatus, atque in priorem statum restitutus et reconciliatus, per eum qui in Trinitate perfecta vivit et

staurare et corrupta purgare

regnat Deus.

Per omnia secula seculorum.

vel cemiterium per
.

Secundo

circucir-

meat episcopus ecclesiam

medium illius

ExurgatDeusad

nostri famulatus

obsequium

et in loco sancto ejus fiat benedictionis

49
augmentum.
r\d

mis 07.

Exurgat Deus.

lociim pollutnm itcram

cum

lavanclo propria

manu

ct ante

Oremus,
tainus gcnua.

Elec-

Levate.

Epis
liabet

Deus cujus bonitas ncc principium

nee finem, cujus est

polluta purgare,neglecta restaurare, etviciata reedificare,orationes nostras exaudire digneris, ut hujus ccclesie vel cemiterii recepta-

culum placatus
fraudem
ac ab
est

accipias,

et

quod in eo per

infestantis diaboli
J<

pollutum, per infusionem

celestis gracie sanctifices

num

omni contagione purificatum tua ineffabili pietate in etcrconserves. Per Domiimm, &:c. Tercio circumeat cccie-

eiam sou cemiterium per partem distanciorem aquam circumqua-

Qui habitat
simi, in protectione

in adjutorio altis-

Dei

celi

comorabitur.
lavet

90.

Qui

habitat.

Et

tcrci^

locum pollutura ut prius

Oremus.

quo loco reFlecta-

mus genua. Deus qui

Levate.
in sanctis habitas, superne pietatis
formasti,

moderamine

ter-

ram mundam mundus

quam

eciam primi prevaricatoris

suggestione maculatum, priscis misertus quos creasti paradisi accolis, pii effusione cruoris proprii,

ab omni antique prevaricacio;

nis contagio

mundare

ct abstergere dignatus es

quesumus im-

mensam

pietatem tuam, ut hanc ecclesiam vel hoc cemiterium

quod prius tua sanctificacione sanctificari voluisti, quamvis jam novo insultu prevaricatoris maculatum, tua celesti benedictione
benedicas,
clesia vel

et

qui sub amore et timorc tui nominis in hac ccse

hoc cemiterio sepulti fuerint

omnium peccatorum
Per

vcniam impetrare gaudeant. trum Jesum Cliristum, n

Dominum

nos

Per omnia secula.

Per omnia secula seculorum.

vobiscum.

Dominus

Sursum
et

corda.

Gracias agamus.
est,

Vcrc dignuni

justum

equuni et salutare, nos

tibi

scm-

50
per et ubique gracias agere,

Domine

sancte, Pater omnipotens,

eterne Deus, cujus bonitas sicut et pietas nee habet principium

ita

nee liabet finem, set pietate complete magis

eligis in
si

nobis

restituere perdita,

quam

percutere peritura.

Et

quid quod

aut ebrietas stimulat, aut li negligencia polluit, aut ira committit, bido subvertit, tu pius sustines, ut ante purifices per graciam,

quam
ergo

et sicut operis tui providus guberpercutias per furorem,

nator, eligis pocius erigere jacencia,

quam
et

punire dampnata

te

Domine supplices deprecamur, ut hujus

placatus sanctifices
>J<

ecclesie et cemiterii

receptaculum

quicquid infestantis in-

imici pollutum, per infusionem benedictionis tue reconciliando

clementer purifices, et purificatum possideas

absint in poste-

rum

omnes nequicie spirituals, eliminentur liinc et extinguantur

inimicitie hostis antiqui, scilicet serpentis invidie, et

omnes

cum

fraudibus suis diaboli turma procul pellatur.

Efferat liinc

secum

maculam quam
tura.

in perliennibus quandoque suppliciis suorum semina sua liinc secum colligat peri deputandis^ operum
ingessit,

Nichil

hie

quesumus,

Domine, postmodum noceat

remaneat inimici fraude polresur-

culpa preteriti contagii,

nicliil liic

lutum quod per Spiritus

gat igitur

sancti infusionem est

purgatum

Domine quesumus hujus

ecclesie vel cemiterii

pura

simplicitas et tue benedictionis reconciliacione

candori inno-

cencie restituatur, et sic

dum

pristinam recipit graciam, revertaclementissime, tua incffabili

tur ad gloriam.

Concede

igitur

pietate, ut populi tui orationes quas infra

sie vel cemiterii

ambitum hujus

eccle
;

ob animarum medelam

tibi optulerit,

exaudias

et corpora

que

fidei

Christiane in hac ecclesia et cemiterio tradi-

ta sunt sepulture, perhennitatis beata requie perfruantur, et sanc

torum consorcio resurgenda per sanctorum angelorum tuorum ministerium adjungi mereantur. Et sic populus Christianus
benedictione tue grade in hac ecclesia vel cemiterio

dum

tue

municionis ingerit vota,

votorum

se

senciet, intercedentibus

51
sanctis

omnibus optinuisse

siuTragia,

JSiiic

nota.

Per Domi-

num nostrum Jesum

biscum, &c.

Christum, &c.

Postea.

Dominus

vo-

Deus qui
labilis

in

omni loco dominacionis

tue,

nus dedicator

existis,

exaudi nos quesumus et

clcmens ct benigconcede, ut invio-

hujus loci permaneat consecratio, et beneficia tui muneris

fidelium

universitas

Christum Dominion.
oratio mea, sicut

Per quo supplicat percipcre mereatur. Aniiplionam. Doniine ad tc dirigatur

110.

inccnsum in conspectu majestatis tue. Psal nms Domino ad to clamavi. Kf duin psalnms dicilur rpiscccicsK

copus oircnmcat remit rrium iiicciisando, quo inccnsuto rcdiens

j
l
1

->iHtn:

cl

dk

ai".

Deus qui ecclesiam tuam sanctam de omnibus finibus mundi conp^regatam, per tui lateris mirabile sacramentum matrem cunctarum gencium esse voluisti quam populorum varietate et sanc torum tuorum mentis decorasti ; benedic Domine ecclesiam aut
cemiterium a nobis in tuo sancto nomine reconciliatam, et eccle
siam tuam sanctificatam tuo sanguine benedicere
fidelium
J<

digneris, ut

tuorum servorum

tibi

vota offerencium ad laudem et

gloriam nominis tui gaudia repromissa percipere mereantur.

Per Dominum.
fundis.
(

;1<

functis.

Depro-

um

precibus consiielis ct

orcmus.

terio

Deus cujus miseracione anime fidelium requiescunt, Imic cemiquesumus Domine angelum sanctum tuum deputa custo;

dem

ut

quorum quarumve corpora hie

sepeliuntur, ab

omnibus
sanc

absolve vinculis delictorum, ut in te semper

tis

cum omnibus

sine fine letentur.

fiat

Per Dominum, nostrum, &c.

pc-iui

Fiiiita oraci-

OIM%
1(1
I

ammonicio sub

exconimunicacionis ne iterum vio-

H
s>a

iji

conciliacione ecclcsic.

Officimn.

Dum
terris ct

sanctificatus fuero in vobis

congregabo vos de universis effundam super vos aquam mundam, et mundabimini

52
ab omnibus inquinamentis vestris et dabo vobis spirituni novum.
Versiculus.

Benedicam Dominum, &c.

dixisti,

Oratio.

Deus qui

domus mea domus

offensionibus

oracionis vocabitur, doet

mum

istam

alienis

contaminatam mundare

sanctificare digneris, ut

omnium

vota et pieces in loco hoc ad to

et

clamancium clementer exaudias

benigne

perficias.

Per

Dominum.
In diebus

Epistola.
illis

vidi civitatem sanctam.

Require retro

in

cacione ecclcsie.
ejus
:

Graduale.

Tollite hostias et introite in atria

adorate

Dominum
et in

in atrio sancto ejus.

Eevelavit

Dominus condensa
AUeluya.
V.

templo ejus
E. Retro.
ejus,

omnes dicent gioriam.

Alleluya,

Adorabo.
iiomen

Confitemini

Domino
ra ejus.

et invocate

annunciate inter gentes ope

Si

evenerit in quadragessima canletur K.

Laudato

Dominum.
In
illo

Evangelium.

OiTertorium.

tempore dixit Jesus discipulis suis. Non est arbor. Oravi Deum meum ego Daniel, dicens exaudi

Domine
vocatum

preces servi tui, illumina faciem

et
est

suam super

sanctuari-

um tuum
Hec
ciis

propicius intende populum istum super quern in-

nomen tuum.

Secreta.
et

hostia

quesumus Domine

locum istum ab immundi-

iniquorum vel patrate offensionis, expurget et supplicaciones

nostras hie et ubique tibi reddat acceptas.

Per Dominum. Post ~

communio.
causta:

Acceptabis sacrificium justicie oblaciones et holoaltare

imponent super

tuum

vitulos.

Percipientes

Domine munera

salutis eterne supplices exora-

mus, ut templum hoc vel cemiterium a barbarorum vel iniquo

inquinamentis emundatum tua benedictione maneat sanctificatum, et pectora nostra ab omni sorde vitiorum alienata tibi

rum

devota semper assistant.

Per.

CONCILIUM QUALITER AGATUll.

Q TAUTER concilium apiiur

iSancta
tate, jiliiul
11011

provineiale.

I.

LI".

IT.T.

Die.
es

Muodus

his in

;mno deciwil 1 inhere

qui>quis

concilia

unum

trmpmv

autumiii;

autem clericorum ad hec

ahsque nece-Mtaiis causa anno intcgro, non presuIVima die i-t secnnda el t(Tcia hora mat niissaui cch-hran
YriH
rit,
1

coin

cuu.-nt!_,
s

([Uando

ao

c[)isco|)o

vc

cjus vicario jussuin fucrit,

(mini

sccpianlur cniccs
omiiilnis

cum

Ictania et ingrediantur
i

sinodum,

(jcclis

ah

cccli sia, ohscratis

orihus cunctis, tune ad

niiani januani, ])cr ([iiaiu

btciit,
ct

saccrdotcs
ct

ingrcdi dcboant, hostiarii

sclla

pouatur in nicdio
stola

super

cam

sacrc ivli(juic et

plauariuin

cum

ponanlur.

Dciudc convcuiciitcs onincs,

prcsljitcri nitcrsiiit ((

sccuudum onliuacioms sue tcrnuuum post

roidraiil.

Post hos iu^rcdiuiitur diaconi pruhahilcs qnos ordo

poj)osccril inten-ssc: cxtcrui introdncmitur laici I)OIK? couvcrsatio-

nis vcl

(jui

rlrciiouc conjiiiraliintcresscinerncrint.
sivolucrit \cl ncccssitas exiirerit, ct

Tune ingrcdisi

aiur
(

|)iM-oj)iis

non

adcrit.

[;iscopu.^ i-jus
.P<-

vicarius

cadcm

faciat.

Tune

dicat

diaconus.

Orate.

tie.

Erigite nos.
licaf.

Tune episcopus versus ad oriDominus vohiscum. Oremus.

nos fraterna dilectionc consola-

Deus Immilium

visitator, qui

ris, pretende societati nostre

graciam tuaro, ut per eos, in quiPer.

hus

liahitas,

tuum

in nohis senciamus adventum.

Tune

};rocL dens

diaconus

cum suhdiacono

ct ihurihulo et ceroferariis

duohu, cpis(opo hcnediccntc,

legat evangelium

secuadum Ma-

54
theum.

In
est

Dignus
tor.

illo tempore designavit Dominus Jesus. enim operarius mercede sua. ^ mnus.

."quo

Adsumus, sancte Spiritus, detenti, et in nomine tuo

adesto uobis, et dignare

peccati

quidem immanitate adsumus

ad nos
:

specialiter congregati: veni

:

illabi

cordibus nostris doce nos, quid agaqualiter tibi in

mus; quo gradiamur, ostende,

quicqnid, efficere

omnibus placeamus,

valeamus

esto solus et suggestor et effector ju-

diciorum nostrorum, qui solus

possides gloriosum
:

cum Deo Patre et

ejus Filio

nomen

non nos

paciaris perturbatores esse justicie

:

qui

summe

veritatis diligis

equitatem

ut in sinistrum non ignor-

ancia nos trahat, favor inflectat,

non acceptio muneris vel persone

tue dono, ut

corrumpat, set

junge nos

tibi efficaciter solius gracie

simus in te unum,

et in nullo deviemus a jure quatenus in

sic

no

mine tuo

collecti,

in cunctis teneamus

cum moderacione

ut hie in nullo a te nostra dissenciat sentenpietatis justiciam,

tia, et

in future pro bene gestis consequamur premia sempiterte,

na: propiciante

qui solus

cum Deo

Patre, ejusque Filio, vi-

vis et regnas et dominaris,

Deus,

Per omnia secula seculorum.

.-

Deinde cunctis in ordine cum

voluerit,

silencio sedentibus, episcopus vel

diaconus alloquatur concilium

cum

exliortacione hu

jasmodi.

Ecce sanctissimi sacerdotes

fraternitatem vestram

et fratres, premisis

Deo

precibus^

cum

pia exhortacione convenio et per

et sacris orresi

divinum nomen obtestor, ut ea que a nobis de Deo

dinibus vel sanctis moribus vobis fuerint dicta,
verencia suscipiatis et
forsitan aliquis

cum summa
quod

cum omni
aliter

pietate intendatis:

vestrum

quam

dicta fuerint sensit, sine

in vestrum omnium collacionem ea aliquo scrupulo contencionis conferenda reducat qualiter, Deo medubitaverit de

quibus ipse

diante aut doceri possit aut doceat

deinde simili vos obtestaci-

one conjuio, ut nullus vestrum in judicando aut personam ac-

55
aut quolibet favore vel munere pulsatus a veritate discedat; set cum tanta pietate qiiicquid cctui nostro se judicando intulerit retractet, ut nee discordans contcncio ad subversionem
cipiat,

justicie inter

nos locum inveniat, nee item in requirenda equi-

tate vigor nostri ordinis vcl solicitudo tepescat.

Post lianc exliortacionem

fjiiisquis volit,
,-id

conferat querelam et

nisi jejunus vel hide rcccdat antequam geiieralis seeessio vciiiat et sinodus prime

admoueudi Mint

ul

nulhis

sinodmn vcniat

dk

solvatur.

Sccumln

die siiniliter ut prima ingrediantur si(

noduii)

cum

plena proccssionc

dnin

slot
.

it

in loco siio opisco-

Orate.

chide.

Eridi-

gitc nos.

MTSUS ad oricntcm mediocri voce Domiuus vobiscum. Et cum.

1

unc

c])i>co];Tis

Deus qui nobis famulis

initte

tuis presencie tue signa rnanifestas,

super nos spiritum vcritatis ut in adventu fratrum conserlargitatis augeatur.

vorumque nostrorum, gracia nobis tue

Convocatis Jesus duodccim apostolis,
caiiit-i

Per.

iduni Lucain.
1 1

In illotempore.

sr

ie

evangelisantes.

Et

ubicjuc.

Tune

cmiTirs laid eirrcdiantur ct logatur a diaco^.orii

a vcrsu messis

quidem multa, usque

patres esse miniine cognoscent.

quert
ltiin, laici

DC
illis

intromittantur

cciani andicntibus Icclio re-

citctur:

roiisilii

judicrs non nisi jcjuni, leges ct judicia discpiis

ccrnant.
ferat.

Et

si

c\

laicis

habct

(|iier(.

lam, judieil)vs ]iro-

Et sinodns sccuude did

sic solvatur.

De
])k-na

tcrtia die siin-

iliicr ut

prima ingn-diantur sinodmn ciun

in loco

processionc et

flum

^totcrit

suo episcopus vcl

vicarius,, dicat diaconus.

c]>iscopus

Orate.

cmdc.

Erigite nos.
licat.

Tune

versus ad ori-

Dominus vobiscum.

Protege, Domine, quesumus nos famulos tuos subsidiis mentis

et corporis, et spiritualibus enutriens alimentis propicius

redde

secures ab hostibus.

Post

lice

legatur Evangclium

sccundum

56
itheuin.

cipiens eis et
plices

In illo tempore misit Jesus duodecim discipulos, predicens in viam gencium ne abieritis. Usque simlimn.

sicut columbe.

Ego sum

pastor

bonus.
tea vero cpiscopus
fine predieacionis

vel querele conferantur. Pos-

moncat clerum

et

doceat

populum atque

in

remissionem peccatorum

faeiat.

Nulla

est

Domine humane
viderunt oculi
fine

consciencie virtus que inoffense

possit tue voluntatis judicia experire.

Et ideo quia imperfecdeputa, quesumus,

:

tum nostrum

tui, perfectioni

que perfecto equitatis

tris

concludcre peroptavimus
:

te in nosliiis

principiis

occursorem poposcimus

te

quoque in

ju-

diciorum nostrorum excessibus suppliciter exoranms, ut ignorancie parcas, errorem indulgeas, ut perfectis votis perfectam operis
efficaciam largiaris
;

et quia consciencia remordente,, tabescimus,

ne aut ignorancia nos

traxerit in

errorem, aut preceps forsitan

voluntas inpulerit justiciam declinare, hoc te poscimus atque

rogamus, ut siquid offensionis in hac

imus, condonante gracia
tua.,

concilii celebritate contrax;

veniam habeamus

ut in eo quod

soluturi sumus aggregatum concilium, primum absolvamur a nostrorum nexibus delictorum ; quatenus et transgressores venia, et confitentes tibi

subsequatur renumeracio sempiterna. Per.

:c

dicut.

Te Deum laudamus.

Inter

im cancnte

Qua imita laudc, dicat dipopulo, Kyrie aconus lianc antiphonam. In viam pacis, cum canctico. Beneeleison.

dictus

Dominus Deus

Israel.

Finita antiphona dicat diaconus

alta voce.

Humiliate vos ad benedictionem.

Tune

dicat dia-

Ite in pace.
ini.

In nomine

Dom

Et sinodus

tcrcia die sic solvatur.

OFFICIUM INCAPITE JEJUNII.

IMII.V

*r\i.i dicia incipiattirbenedicquart,! in r.iplio jcjimii,

iKTiun.

Domiims vobiscum.

Orcmus.

Oinnipoloiis scmpitcrne Dcus, parcc mctucntibus, propiciare

supplicantibus,
ri lis,

ct mittcrc

dignarc sanctum angclum

tuum dc

ut sint salubrc qui benedicat ct sanctificct cincros istos,

romcdium omnibus nomcn sanctum tuum implorantibus, ac semeante contipsos pro consciencia delictorum suorum accusantibus,
spcctum divine clemencie facinora dcplorantibus,
invocacioncm sanctissimi nominis
vel sercnissi-

mnm majcstatcm tuara siinplicitcr obnixcquc flagitantibus.

id per
tui,

Pres-

ut quicumque eos

super sc aspcrserint, pro

ris

sanitutcm, ct

redemptione pcccatorum suorum corpoPer Dominum. animc tutelam percipiant.

.

Dominus

vobis

cum.

Oremus.

Deus qui non mortem set penitenciam desideras peccatomm, fragilitatem condicionis humane benignissime respice ct lios cinercs, quos causa profercnde Immilitatis atque

capitibus nostris
tate dignare
;

promcrende venie dccermmus, bencdicere imponi pro tua pieut qui nos cinerem esse, ct ob pravitatis nostre
;<

meritum in pulverem reversuros cognoscimus, peccatorum om nium vcniam et premia penitentibus repromissa misericorditer
icriu-t

conscqui mercamur. se jmtc aliavr

Per Dominum.

Posica episcopns prcs

cum

ministris snis, prosternent se eciam

intiplionam.

Parce Domine.

Et

omnc:>

prostrati dicant similiter

vn

psalmos pcnitcnciales,

58
dicitur tota antipliona sine caiitu.

Parce Domine,
iras-

parce populo, quern redemisti sanguine tuo

carisei.

ne in eternuin

noster.

Pater Hiis itaque peractis episcopus surgens, cctcris pros-

Kyrie eleison.

Christe eleison.

Kyrie eleison.

dicat.

Et ne

nos.

Salvum
tui.

fac populurn.

ni

gradu

ecclesie.

Sacerdotes
eis

Et pro omSalvos fac servos tuos et

sancto.

anciUas tuas.

Mitte

Domine auxilium de

Esto

eis,
(>-

Domine,
phano tu
tiquarum.

turris fortitudinis.
eris

Tibi derelictus est pauper.

adjutor. Ne memineris iniquitatum nostrarum ariCito anticipent nos misericordie tue. Adjuva nos

Deus, salutaris noster.

precabilis

Convertere
servos tuos.

esto super

Domine usquequo. Et deDomine Deus virtutnin,

Dominiis

converte

nos.

Domine exaudi orationem meam.

vobiscum.

Oremus.

supplicacionibus nostris, et me, qui ociam misericordia tua primus indigeo, clementer exaudi; ut quern

Adesto Domine

non

jus ministrum

electione meriti, set clono gracie tue, constituisti operis liuda fiduciam tui muneris ; exequendi, et ipse in
est,

nostro ministerio, quod tue pietatis

opcrare.

Per Domi-

num.

Oremus.
et confitencivim

Exaudi, quesumus Domine, supplicum preces,

tibi

ut quos consciencie reatus accusat, indtiltue miseracionis absolvat. Per Dominum nostrum. gencia io

parce peccatis

absolvat prostratos dicens.

Dominus Jesus
que
ligaveritis

qui dixit discipulis suis, quecurnsuper terram, erunt ligata ct in celo, et queChristus,

cumque
solvat

solveritis

super terram, erunt soluta et in celo

esse volnit
;

de

quorum numero, quamvis indignos nos

quecumque
tis,

ipse vos

per ministerium nostrum ab omnibus peccatis vestris,

cogitacione, locucione, operacione, negligenter egis-

atque a nexibus peccatorum absolutos perducere dignetur ad

et

regna celorum, qui vivit

regnat

cum Deo

Patre, in unitate

f>9

&c. Spiritus sancti, Deus,

cui pis,
jus,

Vice beati Petri, apostoloruin princi-

Domino

collata est potestas ligandi atque solvendi, cu-

eciam nos

licet indigni, vice

quantum vestra expedit sccundum quod nobis ut diximus, a sancto Petro est attribusio, Sitque vobis omnipo tum, ab omnibus criminibus vestris.
in

N.

vos fratres fungimur, absolvimus accusacio, et ad nos pertinet rerms-

tent

Deus icdemptor

noster, vita, et salus, et remissio

omnium

peccatorum vestrorum, qui

regnat,
&rc.

cum

Patre et Spiritu sancto vivit et

Absolueionem

et

remissioneni

omnium peccatorum vestrorum,

et miseri-

spacium vere pcnitencie, tribuat vobis omnipotens

cors

Dominus.

ostra

iiifij)iat

uv lire antipliona.
:

Exaudi nos

Domine, quoniam benigna est misericordia tua

sccundum mul-

titudinem miseracionum tuarum respice nos Domine.

Salvum me

fac.

(.

urn

gloria patri,

in fine cujuslibet

Exaudi nos.
-Mill

Interim poncndi
di-

rinoivs super capita liomiuis

al)

cpiscopo vcl sacerdote

Memento homo,
rabunt
Parcc,
saccrdotcs
et

quia cinis es, et in

cinerem reverteris.

Juxta vestibulum et altare ploLevitc,

ministri
tuo,
et

Domini

et

dicunt.

Domine; Parce populo

te,

ne despicias ora clamin cinere et ci(juia

ancium ad
licio
:

Domine.
et

Immutemus habitum

jejunemus

ploremus ante

Dominum
Deus

multum

misericors est dimittere peccata nostra,

Cinc^riljiis
diitis,
(

noster.

|)isc

opiis vcl rjus vicnrins

cum

ministris ad

ccclesie
])or<a>

])cnitcntcs cmittcrc desceudat,

cum

processione,

precedent c crurc, ct ])iiero fcrcnti

fc -ariis,
<i

acjuam bcncdictam,

cum

ccro-

tliuribulis

ct

subdinoono gcslantc textum, canentcs

Psalmum
Gloria

50.

Miserere

mei Deus

usque

ii\

iinem

cum

Patri.

J)um. mittuntnr foras,

interim

cantetur Ke-

spon.sorium.

In sudore vultus
:

tui vesceris

Dominus ad Adam

cum

operatus fueris terram,

pane tuo, dixit non dabit fruc-

60
tus
suos,
set spinas et tribulos germinabit tibi.
T

Per eo

quod

obedisti voci uxoris tue,

:

plusquam mee, maledicta terra

11.

in opere tuo
cotidie

vel

si

opus

fuerit.

Afflicti

pro peecatis nostris

:

dolor corlachrymis expectemus finem nostrum dis nostri ad te, Domine ; ut eruas nos a malis que innovantur

cum

in nobis.

K.

Domine Deus

Israel,

exaudi preces nostras auribus

dolorem cordis nostri. Ut eruas.

ct cantor incipiat.

Q uibus omissis claudau tur porte

Adam
et

E,

Ecce

factus est quasi

:

unus ex

nobis

factus est sciens

vite, et vivat in

bonum

malum
V.

videte ne forte sumat

et

deligno

eternum.

Cherubim

flammeum
vite.

gladium atque versatilem ad custodiendum viam ligni

dete.

Yi-

Ethoc canundo

rcdcant ad

air are,, ct

deposita processione,

incipiaut ofiicimn misse.

Misereris.

OFFICIUM IN DIE CENE.

OKDO
rit.

eorum quo agenda sunt in die cene, si episcopus aifucPrimo custodes ecclesie mane ordincnt omiiia (}ue ad coii:

secrationes oleorum sunt necessaria

videlicet^ tres

ampullas de
;

oleo olivarum mundissiino plenas^ unain de olco inlirmorum

alteram ad catliecumenos ungendos

crisina
:

terciam ad consecraudum
:

provideat episcopus de balsamo pro crismate

uuaque-

que ampullarum discrecioms titulum super se teneat scriptum.

Hoc
matis.

est

oleum iniirmorum^ oleum ad baptismum, oleum

cris-

Tune una tantum souetur campana

laici

tribus vicibus

con-

veniant clerici et

ad ecclesiam gracia promereude absoluci-

61
onis,

sivc

consecrandi olei ct crismatis.

Inprunis igitur

fiat

penitencium rcconciliacio
copus

hoc niodo.

Nona

dicta, pergat epis-

cum duobus

diaconis ct processione ad januas ecclesie ad

reconciliandum penitentes, sint quo ibi in atrio ecclesie presentes qui sunt reconciliandi si episcopus adest, unus archidi:

aconusindutus capa serica ex parte pemtcncium legat lianc leeir Adest O venerabilis, quo non Icgatur episcopo absente.
"i-

Lectio.

Adest,

venerabilis pontifex,
salutis

ciacionis divine et

tempus acceptum, dies propihumane, qua mors interitum et vi

;

ta accepit etenia principium

sic

quando

in vinea

Domini Sabaoth

novorum palmitum
vetustatis
;

plantacio facienda est, ut purgetur execraa divitiis bonitatis et pietatis

tio

quamvis enim

Dei

niliil

temporis vacet, indulgenciam remissio peccatoram, et copiosior per graciam assumpcio renascencium. Augemur regenerandis ; crescimus reversis lavant aque lavant
:
:

nuuc

largior est per

lacrime.

Indc

est

gaudium de assumpcione vocatomm

Inde
est,

hinc

kticia de absolucione penitencium.

quod suplex pop-

ulus tuus,

postea

quam

in varias formas
et

criminum, neglectu

cclestium, probabilium transgressione humiliatus atque prostratus, prophetica ad Dominum voce clamat ; peccavi miserere inique egi iniquitatem feci
cecidit,
: :

mandatorum

morum

nici.

Domine evangelicam vocem non

;

frustratoria aure capiens,

:

beati qui lugent

quoniam consolabuntur
:

manducate, sicut
;

scriptum

est,

suum
eret,

luctu,

panem doloris lacr}mis stratum rigavit cor corpus suum afflixit jejuniis ut anime sue recipsanitatem.
et

quam

perdiderat,
;

Unicum

itaque est peniin

tencie

siiirragium

quod

singulis
eis,

prodest,

commune

Redintegra igitur in

apostolice pontifex, quic-

quid diabolo suadente corruptum est, et oracionum tuarum pafrocmantibus mentis, per divine reconciliacionis graciam, fac

liomiuem Deo proxiinum,

ut

qui antea in suis sibi perversi-

62
tatibus displicebat,

jam

placere

se

Domino

in regione vivo-

rum, devicto mortis

tifex vel ejus vicarius.

auctore

gratuletur.

Venite, venite.

te penitencium.

Flectamus genua.
Levate.
Venite, venite.

Flectamus genua.
tentes corruant ad pedes episcopi; prostrati jaceant usque
[io.

dum

Levate.

anliphonam.

Venite,

filii,

&c.
filii,

Benedicam
audite

Domino.

Venite, venite, venite

vos.

me

timorem

Domini docebo

Venite.

acono reddantur episcopo et restituantur ecclesie gremio

tetur antipliona iioc
antipliona.

can-

modo

ut inter utrumque versum dicitur

Venite.

In Domino laudabitur.

Et

ad ultimum versum psalmi, delude sequatur episcopus vel ejus

vicarius et dicuntur septein psalmi penitenciales, clericis prostratis

in

clioro,

penitentibus

et

omnibus

aliis

in

orato;

Parce,

Domine
:

parce populo tuo,

quem
ei.

redemisti precioso sanguine tuo

ne in
Kyrie

eternum
eleison.

irascaris

Kyrie eleison.

Christe eleison.

Pater noster.

Et

fiat

ceteris prostratis, dicat.

Et ne

nos.

Salvum

fac

populum

tu-

um,

&c.

Sacerdotes tui induantur justiciam.

Salvos fac ser

sanc-

vos tuos et ancillas tuas.

to.

Mitte

eis

Domine auxilium de

Esto

eis

Domine

turris

fortitudinis.

Tibi derelictus est

pauper.

Ne memineris inquitatum nostrarum.

Adjuva nos De-

us, salutaris noster.

Dom Convertere, Domine, usquequo. Deus virtutum, converte nos. Domine exaudi oracionem ine, meam. Dominus vobiscum. Oremus.
Adesto, Domine, supplicacionibus nostris
;

et

me

eciam, qui

63
misericordia tua primus indigeo,

clementer exaudi

et

quern

non

elcctione meriti, set

;

dono gracie tuo

constituisti operis

1m-

jus ministrum

da fiduciam tui muneris exequendi, et ipse in

nostro ministerio,
turn

quod tue pietatis est, operare. Dominum nostrum. Amen. Oremus.

misericors,

Per Chris-

Deus clemens, qui secundum multitudinem miseracionem tuarum peccata penitencium deles, et preteritorum

Deus

dclictorum culpas venia remissionis evacuas

supplices dcprecamur, ut
liiis

majestatem tuam

famulis tuis longe squalore peni-

tencie maceratis, miseracionis tue

veniam

largiri

digneris

ut

nupciale veste recepta, ad regalem inensam,

unde fuerant

ejecti,

mereantur

introire.

Per Cliristum

Dominum

nostrum, Amen.

Oremus.
Exaudi, quesumus, omnipotens Deus, preces nostras, quas
in conspectu pietatis tue effundere

presumimus, suppliciter de-

precantes;

ut famulos

tuos de tua misericordia confidentes,

dimittas, tuaque eos protectione
fieri,

benedicas, et

omnia peccata

conserves, ut te possint digni

et

ad eternam benedictio-

nem

pervenire.

Per Cliristum

Dominum nostrum.

iiic lint absolucio.

Dominus Jesus
que
que

Cliristus,

qui dixit discipulis suis, quecum-

ligaveritis super terram, erunt ligata et in celo, et

solveritis

quecum-

super terram, erunt soluta et in celo

;

de quorum

numero

nos, quamvis indignos esse voluit

ipse vos absolvat per

vestris,

ministerium nostrum ab omnibus peccatis

quecumque

cogitacione, locucione vel operacione negligenter egistis, atque

a nexibus

peccatorum absolutes, perducere dignetur ad regna

qui vivit et regnat

celorum
sancti,

cum Deo

Patre, in unitate Spiritus

Deus.

Per omnia secula seculorum.

et

Absolutionem

remissionem

tribuat nobis omnipotens et

omnium peccatorum vestrorum Amen. misericors Deus.

et Filii et Spiritus

licncdictio

^ Dei omiiipotentis Patris, ^

64
sancti ta
{<

descendat super vos, et raaneat semper.

et

Amen.

"Fini-

absolucione surgant omnes

moneantur ab episcopo peni;

tentes ut

quod penitendo

diluerunt, iterando noii revocent

de

lude celebrctur solempniter missa, diaconus et subdiaconus tu

nica et dalmatica induantur
:

si

episcopus

affucrit, adsint

cum
:

eo arclridiaconi, iuduti capis sericis qui sacerdotes

sacerdotes vero induantur vestibus sacerdotalibus
nonici, sacerdotes in dignitate constituti
:

nou

fuerint

similiter ca-

cum

casulis,

ad duceii-

dura episcopmn ad

altare.

Similiter

subdiaconi ad peragenda sibi

septem diacoui ct sept em Interim cantor injimcta officia.

indutus capa serica incipiat festive in clioro officium. Deus misereatur. Gloria Patri. autem. Psalmus 66.
terim procedente episoopo ad
altare,,

Nos

cum

processione
et

fi-stiva,

precedentibus mmistris

cum

cereis et tlraribulis

textis evaii-

et uon ampliuy usque geliorum, sonantibus omnibus campanis^

ad.

Gloria in excelsis.

In sabbato
Gloria
patri
et

Kyrie eleison.

Eestive cantator incipiat episcopus.

dicto dicat.

Gloria in excelsis.

Quo
a quo

Pax

vobis.

Et cum Omnus,
Corintlii

Dominus

Judas.

Epistola
clericis

ad

Pratres

convenientibus
sericis

a duobus
graduale.

de sccunda forma in cnpis

caiitetur

Christus factus estprecedentc interim diacono,

dmu

cantatur versiculus^ acccpta benedictione, ad legendum evangeliuin

lito.

proferantur luminaria ante cum,

cum

tlmribulis more- so-

Ante Diem Eestum.

Credo in

Pronunciato

copus.

unum Deum.
Et
oflerant

Hie sequatur
:

Dextera Domini.
tot liostias
sufficiant
:

qui voluerint

diaconus

vero

ponat ad sacrandas quot bodie

postea secretam.

et

in crastinum

Communicantes.
Sanctus.
ministri_,

Hanc
Te

igitur
igitur

oblacionem.
dicitur,
tes,

Qui pridie, &c.

Dum vero

procedant de sacrario

qui omnes sint sacerdo

sacris

vestibus induti, videlicet amictis et albis tarn per

65
septem ordines ; quia per scptem etates seculi liodicrna sunt
mistcria prefigurata.
i

Inprimis quidcm online saccrdotes duo,

sacro

quadragesimal!

jejunio

expiati,

contra
entis

vetustas

diaboli

insidias

pro

decepcione

primi

par-

triumphantes pugnaturi, et celum violenter intraturi. In secundo quoque, duo pro lapsa legione

Ade,

Cliristi victoriain

subsequantur sacerdotes
splendorem, ecclesiara

ceroferarii, quivelut celestem proferentes

demonstrant super firinain petram stabilitam,vel populum gencium, secundo cliei lumine nunc illuminatum.
In tercio equa aptentur thimiamitoria ac
causti et humiliati
Cliristi,
si

cordis contriti holo-

Domino

thurificaturi,

si cut

Abraham

in typo

per immolacionem Ysaac, ac ut patriarchas per fidem et

devocionem,
cimus.
bri
in

Domino

in

odorem

suavitatis complacuisse cognos-

In quarto etenim, ex sacrario divine Scripture pares lievangelice pacis prodeant denunciantes archam veteris legis

passione

Domini clausam,

ac legislatoris Moysis testamenta

scisso velo patuisse similiter et

nove gracie

et veritatis evangeli-

um

lucidius sole

Jesum Christum ubique

claruisse.

In quinto

siquidom

ivos (|u:im spcciosi proniiiKtiatores sancti evangelii

com-

mittnitnr, siiuloiiibus
Trinitatis, mite
1

circumnmicti iriuas, in

nomiiui

sancte

afirs suns bajiilmitcs

cjuas supra,

retulimus am-

pullas,

sii])or (|iias

dcporlahii

quatuor sacerdotibus tabernaculicjuoris

lum, quarum due purissimi old

erimt referte, singilla-

tim

;id

sinffiiln

misteria benedictioiiis pontificalis consecrande,

prima vrro ad oleum iiilirmorum ])prlrcla niodicina ad eifugandas

egritudines
et

ad remissionem pcccatorum ut per apostolum

in-

Intirmatur quis in vobis? ungatur oleo salutari in

nomine Domini,
sit,

et alleviabit
ei.

eum Dominus

et

si

in peccatis

dimittentur

Secunda autem ad oleum sanctum, unctio

spirit naliter

ad confirmandos quosquein pectoreet inter scapulas

in sacramento baptismatis rcgener-

antequam baptizent homines

ondos.

Tercia siquidem contineat similiter oleum quod balsami

66
admixtione divinis sacramentis purificatuin, crisma
efficitur

sanc-

tificatum, ad consecrationes ecclesiastieas, ad promovendas dignitates, omnibus eciam ad spem vivam et beate regeueracionis

novitatem transituris salubre

et

cedant tres sacerdotes cantantes

proficuum; ante ampullas proletaiiiain. In sexto quoque,

victoriosa et adoranda procedat crux dominica,

si

mia aut due, qua

procedencium mistica misteriorum prefiguratrix,

quam

in sex-

ta etate,

Deus Dei

films natus et in ea passus et sacri sanguinis

lavacro sanctificavit, cujus victoria redemptoris nostri vexilla pro-

deunt, cujus splendore sancta ecclesia illumiuatur, cujus aroma

corticis vitalis spirans, Hectare
cis et
tis

ubique

fragrat-,

CLIJLIS virtute,

pa-

gaudii carismata evangelizantur, cujus siiruaciilo baptismaet sacri crismatis conficitur

misterium

unguentum
alii

j)cr

quern

eciam

ineffabilia universalis
alii

ecclesic sacrarnenta consecrantur.

In septimo subsequantur
dentes usque ad
alt arc et

arcliidiaconi et
fiat

ministri ])roce-

dcindc

benedictio per cantatorem

largitor
dici-

Te

igitur

secimdum ordiuem usque Set venie quesumus

Per Christum
lice

admitte.
tur.

Dominum
et

nostrum.

Antequam
se
et

Per quern

omnia.

Precantor

et arcliidiaconus accealtare,

dant capis

sericis induti,

iiiduant, inter

pris-

biterum afferentem vas

olei

infirmorum, appropinquans sacerdos

oleo infirmorum subministret

cum

reverencia

ampullam cum

episcopo, super

quam

ter

sufflet in ea, perficiatque

signum crucis faciat episcopus et ter exorcismum audientibus tantum inincens.

Dominus vobiscum.

Nee,

Oremus.
te,

Set exorcizo

te.

Exorcizo
sio

immundissime Spiritus

et

refuga,

te,

omnis incur-

Sathane ac omne fantasma nephandorum inimicorum, per

in eis sunt admirabili sua condidit potencia, ut

omnipotentis Dei Patris majestatem, qui celum, terram, mare et

omnia que

cum

omni

falsitatis

tue veneno procul recedas ab hujus olei creatura

ad superventuram benedictionem.

In nomine Patris
>J<

et Pilii

67
hoc oleum omnibus, qui ex eo ungendi sunt, uuctio spiritualis, ct perfecta medicina ad corobct
J<

Spiritus saiicti

J ut

fiat

orandum

in

Domino humane

condicionis templum, cooperante

in eo gracia et virtute Spiritus sancti,

per

Jesum Christum

re-

tus

demptorem nostrum, qui cum Patre in unitate ejusdem Spiri saucti, laus et perpetua manet jubilacio, per cuncta secula
seculorum.

Amen.

Ik-ncdictio olei infirmorum absquc.

Dom-

inus vobiscum.

Oremus.

Omnipotens Deus, qui pro infirmorum necessitate, potencie tue medicinam ostensurus mundum visitasti, et presentia tua

omnem
tro

dolorem

et infirmitatem

effugasti,

respice

super

nos

tamulos tuos, ut quod hodie in comemoracione sacre cene nos-

gerendum

est misterio,

tua perficiatur virtute

nee

tibi pec-

catoris displiceat benedictio, quia tu

rificacio

sacerdotum

omnium

es pu-

in

et remissio. Tu quoque Domine Naaman Syrum, Jordane juxta prophete Heleseii sermonem sepcies tinctum

ita sanasti,

ut caro ejus sicut caro parvuli restitueretur et a le;

pra mundaretur
spirituali

omnes hoc

oleo perunctos, ab

omni lepra
:

tarn

quam eciam corporali sana et

et

munda

presta eciam,
olei

Domine, ut vasa sancta

immaculata pennaneant, qui

hu-

jus liquore tanguntur, et septemplici Spiritus sancti gracia

sem

per exuberent^ qui

cum Deo

coeterno Patre, et

eodem

Spiritu

sancto, trinus, vivis et regnas in secula Deus.

Quesumus Domine, sancte Pater omnipotens,

eterne Deus, Spi-

ritum sanctum tuum emitte de cehs in hanc pinguedinem oHve, quam de viridi dignatus es producere ligno, ac Spiritus sancti presencia influente, celesti impinguetur benedictione, ad refectionem

corporum

et

salvacionem animarum; rogamus te

Domine

qui
esse

es vera salus ac mediciua, qui et dixisti,

medicum non opus

valentibus, set male habentibus, ut nobis infirmis et divine curacionis tue egentibus,

super hoc oleum infundas medicinalem

tue bene
J<

dictionis virtutem, ut sit

omnibus hoc tangentibus

68
et

ex eo ungendis salus ariimarum, tutamen corporam,

et

sit
sit,

evae-

uacio passionum

salutarium restitucio sanitatum

om-

nipotens Pater,

hoc oleum sanctificatum, sicut locutus

es per

apostolum, infirmatur quis ex nobis? ungatur oleo consecrate

in

nomine Domini,

et alleviabit

cum,

et si in peccatis sit dimitten-

tur

ei ; quatenus hac tua, Domine, confisi permission^ omnes illud excipiamus in sacra perunctione spirituals medicine ad effu-

gandas infirmitates atque omnem promerendum reinissionem In nomine Jesu Christi filii tui Domini nostri. peccatorum.

Quo

bcnedicto, vertat se cpiscopus ad altare, et dicat.

Per

quern omnia semper bona creas. Et statim dedicatum oleum infirmorum a sacerdote utque in locum suum, conducentibus missa usque Per omnia. Quod predictis personis et peragatur
dicitur ante benedictionem super

populum.

Tune secundus

sa-

cerdos accedat, ampullam

cum

oleo ad

baptizandum deferens,
et ter in earn

super

quam

ter

crucis
olei

signum

facial episcopus,

ad baptizandum perficiat circumstantibus tantum audientibus. Exorcismus olei ad baptizandum.

sufflans, exorcisinum

Exorcizo te creatura

olei in

nomine Dei Patris omnipotentis,

et virtute Spiritus sancti, ut

hac invocacione
>J<

Jesu Christi,

hac

adjuracione

summe

Trinitatis et unice dcitatis,

virtus et malicia diaboli,

omnisque violenta incursio et

omnis nequissima nocivum

dis-

fantasma inimicorum a te eradicetur et effugetur ac penitus

cedat a creatura tua ad utilitatem hominum preparata, ut in no

mine Domini
quoque
et in

fias

oleum sanctum, unctio

salutaris

purificata

divinis sacramentis, in sanctificacione carnis ac spiritus,

remissionem omnium peccatorum universis qui ex te unin baptismo graciam gendi sunt; quatenus ad percipiendam

sancti Spiritus, sicut

omnium
per te

exterius pectora et scapule confiret

mantur,

ita et interius

mentes
J<

anime

celesti

benedictione

sanctificentur in
J<

nomine

Patris

et Filii
>J<

et Spiritus sancti

Per omnia secula seculorum.

Dominus vobiscum.

Oremus.

69
Domine Deus, Pater omnipotens,
cujus unigenitus, ut

Domi-

num

se ostenderet,

sigua

quorum non

est nuraerus in Judeis

faciens, paraliticos saiiavit, leprosos purgavit,

demonia

effugavit,

mortuos

suscitavit, et

ad ultimum crucifixus
;

est,

ut demones cru-

cifigeret, et

mortuos

vivificaret

hoc oleum

sanctifica,

omnesque

eterne gracia qui ipsius liquore delubuti fuerunt, sanctificacionis

ditentur,

omnique pinguedine

terre et rore

cell

fecundentur.

Annue quoque, Domine Deus

quern cherubym
dant, dicentes,
et

ut benedictio nostra firma et

servit,

potens in nomine ejus perseveret, cui omnis creatura

seraphim omnesque ordines celorum collausanctus, sanctus,

sanctus,

Dominus Deus

exer-

cituum, qui eciam vivis et dominaris, unus in sancta Trinitate

Deus.
Deus,

Per omnia secula seculorum.

Oremus.

qui in virtute sancti Spiritus tui imbecillium

te

mencium

rudimenta confirmas,
cionis lavacra tribuas,

oramus, ut Venturis ad beate regenera-

per unctionem istius creature, purgaciosi

nem

mentis et corporis, ut

que

illis

adversancium spirituum in

hesere reliquie, ad tactum sanctificati olei hujus abscedant.

Nul-

lus s])iritualibus nequiciis locus, nulla refugis virtutibus sit facultas

:

Nulla visitantibus malis latendi licencia relinquatur, sed

venientibus servis tuis, et sancti Spiritus tui operacione,

mun-

dandis

sit

unctio,

hujusmodi propicia
Per

&

utilis

ad salutem, qui

etiam celestis regeneracionis nativitatem in sacramento sunt baptismatis adepturi.

filium

Dominum nostrum Jesum

Christum,

tuum, qui tecum vivit in imitate ejusdem Spiritus sancti, Post hec, rcvcrlente Deus Per omnia secula seculorum, Amen.
episcopo ad sodem

sunm

ct

snrcodotc rnnpullam cuiri oleo sancto

usque ad locum suum deferente, duo cantores cantent ympnum.

Redemptor, sume carmen temet continencium

iculum,

chorus idem

Audi judex mortuorum,

vium.

una spes mortalium, audi voces proferencium donum pacis preChorus O Eedemptor. Ca Adsit nostris,

70
Pater, votis,
cie.

qui invisibiliter pre consortibus unxit te oleo

leti-

Chorus.

Eedemptor.

Cantet.

Adsit flamen satulit olive

crosanctum olim per diluvium, qui ramum am ecclesie. Chorus. O Eedemptor.

ta

ad arch-

Arbor

fe-

alma

luce,

hoc sacrandum protulit

fert

hec prona presens

turba salvatori seculi.

sum
tetur.
tifex,

stet

O Eedemptor. Chorus. ad dextrum cornu altaris quo usque per canepiscopus Cantor. V. Stans ad aram immo supplex infulatus Ponsacrando
crismate.

debitum persolvit omne,

Cantet.

patrie,

Redemptor. hoc olivum signum vivum, contra jura demonum. rus. Eedemptor. Cantor. Y. Ut novetur sexus omnis unctione crismatis et sanetur sauciata dignitatis gloria.

Consecrare tu dignare, rex perennis

Chorus.

Tota mente sacro fonte effugautur Cantor. Eedemptor. Chorus. uncta fronte sacrosancta innuunt carismata. crimina,
Ore.

Cantor.
;

Corde natus

et parentis

alvum implens

virginis

presta lucem

claude noctem, crismatis consortibus.

Chorus.

Sit hec dies festa nobis, seculorum Eedemptor. Cantor., sit hec sacrata laude digna ; nee senescat tempore. seculis
:

Chorus.

Eedemptor.

Hoc

altare et deferatur a tercio saccrdote ampulla

cum

oleo quo ha-

bet crismatis inscripcionem et misccatur in ea

do.

balsamum

dicen-

Hec

comixtio liquorum

fiat

omnibus perunctis propiciacio

et custodia salutaris in secula

seculorum,

Amen.

Tune

ponti-

fex conversus ad orientem incipiat

ritus.

ympnum.

Yeni Creator Spi-

Quo

dicto ter crucis

earn sufflans ita benedicat crisma dicens.

Dominus vobiscum.

Or emus.
Fratres karissimi,

Dominum Patrem

omnipotentem,

celi ter-

filii sui admirabili potencia, reque conditorem, qui in unigeiiiti subvenit mundo, ut nobis indignis et absmiserabihter pereunti

que merito, sanctum nomen

illius

invocantibus,

opem

celestis

71
miserecordie dignetur conferre, ac septiformis Spiritus
sancti

munere, nostra corda purificare;

quatenus

omnium

vicioruni

sorde emundati ad conficiendum crisma salutare efficiamur idonei

cia,
:

subveniat nobis in liac celebracione, omnipotentis Dei graet

quod nostro gerendum

est obsequio sanctissima ipsius

perficiatur benedictione, atque per

divinam sancti Spiritus co-

operacionem, et hoc a
stilliciclio

Deo

sanctificatum renovetur oleum, vitali

fiat

aromatizantis balsami,

crisma benedictum ad con-

ad promovendas dignitates, ad sanctificandum baptismatis lavacrum, ad consignandas quoque nove regeneracionis proles stigmate sancte crucis ; sit eciecclesiastici gi adus honores,

nrmandos

am
in

crisma et propiciacio salutis eterne omnibus ex ea ungendis

et auxiliante et

perpetuam animarum salvacionem, annuente ejusdem unigenito Domino nostro Jesu Christo,
Spiritu sancto, qui in Trinitate sancta
riatur.

amborum

unus

et verus vivit et glo-

Deus, Per omnia secula seculorum, Amen.

vivida spes mortalium, salus et vita

Domine Deus Sabbaoth,

omnium

pie vivenciuin qui, per justiciam, glorificacionis tue

laudem, catholici ordinis statum et regias dignitates consecrare

disposuisti oleo exultacionis et crismate salutis
:

te cernui de-

precamur, clementissime, ut diem claritatis tue dulcedine sensus,

et consciencias nostras illustres, et

nos in

hiis sacris

ceremoniis

celestium benedictionum amplitudine prosequaris, ad conficien-

da animarum nostrarum medicamenta

tionis sanctificacione, tu

in liujus salutifere uncterra

Domine, usui hominum cuncta

nascencia providisti, set presertim olivarum fructum in utrius-

que hominis salvacionem

decrevisti,

dum

consecrati olei unctiecclesi

one nos a peccatis expiati per prophetam promisisti, et

astici

gradus honorem

et

ordinem, crismatis oleo,

summus

in
in-

eternum pontifex consecrasti; adesto, quesumus, Domine,

visibilis

tue visionis presencia, ac nobis te confitentibus in una

et substancia, Spirit-urn

trium personarum natura

sanctum tuum

72
de alto celorum emitte
rio fastigio, qui nostre operacionis ministe-

melliflua vitalium

odorum

conficiat balsama,

et in ea oleo

benedicendo perfundat, ac utriusque lementi comixtione, salutiferum perficiat crisma in credencium salvacisanctificacionis

one

sanctifica
>J<

quesumus Domine Deus, hanc

renovates in spem

olei et balsa-

mi confectionem,

Deitatis tue benedictionibus, quibus divinitus

tibi
filios

crisma salutis effectum,

adopcio-

nis exurgere faciat in novitatem celestis regeneracionis.

leat hoc,

Redo-

Domine, sanctificatum crisma

in divinitatis tue con-

spectu, nectario angelice dulcedinis oblectamento, sitque medicina spirituals, reparacio anime ac corporis, ac Spiritus sancti
largiflua

crismatum infusione, omnibus

salubris, cunctique

hac

sacra unctione delibuti digne eterne jocunditatis participes

effici-

antur

per

eundem Spiritum sanctum,

qui in te et in Patre ma-

nens, in utroque vivit et regnat, Deus.

Per omnia secula seculo-

rum.

Omnipotens
genitum tuum
destinasti, et

et incomprehensibilis

Pater Deus, qui

dum

uni-

ante secula tibi coeternum existentem, ad terras

amplissimam graciain mundo donasti, quern eciam

oleo sancto, oleo regali, oleo crismatis, pie consortibus tuis dig-

nius perunxisti, ut inprophetis omnibus et regibus et sacerdoti-

bus nullum coequalem haberet ; solus perfectior in came appareret,

et ut pateret

sancti crismatis

regnum ascensurum, nisi imposicione sanctificetur, Tu, per eundem Na-

neminem

celeste

zarenum Jesum Christum, quern Johannes in Jordane ad salutem nostram baptizavit; super hoc crisma sanctificacionem

tuam

effunde,

omnesque pinguedine
et celestis regni

ipsius sacrosancti spiri-

tus rore perfunde, ab eterni hostis vii tute maligna et carcere inferni defende,

gaudy s conjunge, ipso

largiente,

qui

Deus

et

Dominus

in dextra tua sedens, tibi et Spiritui sanc

to vivit et regnat coequaliter.

Hie mutat vocem

et cantet se-

quentem prefacionem.

Per omnia secula seculorum.

Domi-

73
nils

vobiscum.

Sursuni corda.

Gracias agamus

Domino Deo

nostro.

Yere dignum
eterne Deus.

et

justum

est,

per et ubique gracias agere,

equum et salutare, nos tibi sem Domine sancte, Pater omnipotens,

Qui

in principio inter cetera bonitatis et pietatis

tue munera, terram producere fructifera ligna jussisti, inter que

ministre olive nascerentur, quarum hujus pinguissimi liquoris
fructus sacro crismati deservirent.

Nam

et

David, prophetico

vultus nostros in oleo Spiritu gracie tue sacramenta prenoscens, Et cum mundi crimina diluvio exhilarandos eciam cantavit.
futuri muneris, columexpiaret effuso, similitudinem ba demonstrans per ramum olive pacera terris redditam nunciavit.

quondam

Quod
tum,

in novissimis temporibus manifestis est effectibus declara-

cum

baptismatis aquis

omnium

criininum commissa delenefficit,

tibus, hec

olei unctio vultus nostros

jucundos

ac serenos.

Tnde eciam Moysi famulo tuo mandatum trem suum, prius aqua lotum, per infusionem hujus unguenti Accessit ad hoc amplior honor cum constituent sacerdotem.
dedisti, ut Aaron fra-

films tuus Jesus Christus

Dominus

noster, lavari se a

Johanne

Jordanicis undis exegisset^ ut Spiritu sancto in columbe similitu

dinem desuper misso

unguentum tuum,

in

quo

tibi
;

optime
et

conplacuisse, testimono subsequentis vocis ostenderis

hoc

illud esse manifestissimum comprobares, quod euin oleo leticie

pre consortibus suis

ungendum, David propheta

cecinisset.

Te

igitur deprecamur, Domine sancte, Pater omnipotens, eterne Deus, per eundem Jesum Christum filium tuum, ut hujus crea

ture pinguitudinem
sancti
>J<

sanctiJ<iicare

tua bene^dictione digneris et

Spiritus ejus admiscere virtutem, cooperante potencia

Christi tui, a cujus sancto

nomine crisma nomen

accepit,

unde

unxisti sacerdotes, reges, et prophetas, et martires; ut hiis gra-

dibus

secundum

constitucionis

sacramentum sublimati, hujus-

que unctionis sanctificacione perfusi^ vestiraento incorrupcionis

74
induantur.
sacri

Ergo tuam. Domine, obsecramus omnipotenciam,,

creatura crismatis his qui

ut

liujus

renati sunt ex aqua et

eterne vite participes et Spiritu sancto, sit crisma salutis, eosque

celestis glorie facias esse consortes.

Dimissa voce.

Per eunqui tecum

dum Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum,

vivit
et

regnat in unitate ejusdem

Spiritus sancti,
i

Deus, per

omnia secula seculorum.

Post benedictionem

eandem

crismatis

ampullam sindone qua indutus

teneat.

erat cooperiat

eandemque
tur, stans

in dextera parte altaris quousque

Agnus Dei

cani-

cum reverencia,

Hie

revertat se episcopus ad

altare et dicat alta voce.

Per omnia secula seculorum, Amen.

Humiliate vos ad bene
Benedictio.
"Bonedicat

Tune diaconus
dictionem.

qui evangelium legerit.

Chorus.

Deo

gracias.

vos Dominus.

Eequire inter benediciones.

one dicat episcopus.

Et Paxejus

sit

semper vobiscum.

Tune

cantor incipiat festive.

Agnus

Dei.

Et

deferatur episcopo

vas crismatis ad osculandum, et pax detur diacono, ac succedant

fratres

secundum ordinem ad pacem; deinde ad sanctum crisma Communicato episcopo incipiat qui choro predeosculandum.
est.

Communio.

Dominus

Jesus.

Adorata

et deosculata sa

cri crismatis

cum devocione in sacrarium reportent,

onem reponant.
crificio

easdem ampullas, ampulla, predicti tres sacerdotes ac loco oportuno in salvaci-

in ipso saEpiscopus vero tot hostias integras, dominici corporis sumat ad reservandas, quot sufficiant

in Parasceve.

sumatur. Quere Sanguis vero hac die penitus vel quia de facili posset labi? quia liquidum est et ex negligencia
cena.,

Christus dixit in

Amen
bibam

dicto vobis

non bibam de hoc

mei
?

ge-

nimine vitis, donee

ficat

illud

in regno patris

vel quia signi?

vetus testamentum, quod

amodo debet

cessare

quo

finito,

episcopus in manibus calicem tenens, incipiens.

ris.

Calicem saluta-

Cantor.

Psalmus 115Credidi,propter &c. Incl

et

periorem gradum incipiantur antiphone subsequentes

dicantur

75
salmi alternatim in choro

more

solito aut

cum

hiis

psalmis 119
ini-

Ad Dominum cum
quis.

tribularer.

Ab omnibus
Antiphona
Antiphona.

Psalmus 139 Eripe me. Psalmus 140 Domine clamavi.

Psalmus 141 Voce mea.

Custodi me.

Considerabam.
dicitur

Gloria Patri

non

ad psalm-

um,

sive episcopus presens fut-rit, sive non.

Finitis precibus

copus antiphonam.
bus. itaquc

Cenanti:

Canticum.
peraclis,

Magnificat.

Interim altare incensetiir

se

hiis

Episcopus

vert.it

ad

altare,

et

ad populum
Refecti.

Dominus vobiscum.
missa
et

Oratio postcommunionis.

cono dicente.
.Kt.

Ite missa est.

sic

et

vcspcrc simul finiantur.

Ipse vero bostie, ab

trpi^copo

ministris

altaris indutis sacris vestibus, reverenter

in loco ileccuti collocentur.

OKDINES QUALITEE CELEBRANT UR.

I ONTIFICALE oflicium rcquirit noscere primo sacrorum causas

ordinum,
se

ut, coiniita origine, intelligenciam

})erfcctivis

corum misticani

ip-

pontifex

consequatur.

Ordinandus ante ordinis

In peccato morExtra do temporibus ordinis ad aures pritali non accedat. mam tonsuiam non negligat. Nullus ordinetur nisi examinasuscepcionem
so per

confessionem prepararet.

cio precedat.

Non

accipiautur siuiul minores

cum

subdiaco-

natu, et a forciori
tra

non duo

sacri ordines simul, set

literas.

gradatim; ex

inporibus ordinandorum per

Non

accipiat

76
quis ordinem per saltmn.

Non

ab

alio

episeopo

quam

suo,

Non

contra ipsius prohibicionein, nee sine titulo extra de victu

et lionestate clericorum,

cum secundum Apostolum, non

:

fur

tive extra.

Missam

in qua ordinatus cat, totaliter audiat

tanJNTon

gat omnia que tangenda sunt in sui ordiuis suscepcione.

accipiantur neque confcrantur ordiues nisi temporibus ab ecclesia constitutis

:

multa sunt que impediunt promovendos sine cul-

pa

et

non

sine causa, quia

non debet promoveri

ignotus, neoplrifiliis

tus, corpore viciatus, de illegitimo thoro natus, de

presbute-

rorum, de servis non ordinandus ; obligatus ad raciocima quando-

que

repellitur ab ordinibus.

Ex

predictis patet dignitas cleri-

calis.

Quia ordines
die^

non conferuntur a

quolibet, nee cuilibet,

set teinpore

nee qualibet

nee qualibet liora

diei,

misse.

QUALITEE OEDINES GENERALES AGANTUB.

1 EIMO

fiat

sermo

si

est dicendus.

Postea
et

fiant inliibiciones

sequentes in generalibus ordinibus,

episcopo placuerit, ad

terrorem male subintranciuin.

Ex
et

parte Dei omnipotentis, Patris, et

Filii, et

Spiritus sancti,

sub pena excommumcacionis majoris inhibemus, ne aliquis infra scriptis^ contra decreta sanctorum illigatus impedimentis

patrum ingerat

se

ad ordines recipiendos

primo

igitur, secun-

do, et tercio, et in virtute Spiritus sancti,

inhibemus, sub pena

anathematis ne quis se ingerat prdinandum, nisi prius examinata

persona,

cum

titulo intitulatus fuerit et vocatus.

Nequis eciam

77
mortalis peccati

conscius vel excommunicatus, aut suspensus,

ordines recipiat, nisi prius protestatem habenti confiteatur, et debite absolvatur.

Ne autem ignorans

ignoretur irregulares, qui se-

cimdum
atim
et

sacros canones ab ordinibus prohibentur,

duximus

seri

per ordinem specificandos.

Omnisliomicida.
fractor
violenter.
;

Item Item

(Tclesiurum incendiarius, sen earum

advocatus in causa sangninis, vel notorie perjurus

dicio de pcrjurio convictus.

id est in ju-

Item executor sevorum tormentoItem simoniacus, qui quod-

rum

in publicis administracionibus.

cumque beneficium aut titulum adcptus, vel religionem, taliItem inventor vel fautor simoniacarum pacI(.T, est ingrcssus.
tionum.

Item apostata a

fide vel rcligione,

non

reconciliatus.
et

Item (mi ab episcopis

hereticis ct scliismaticis

graciam

com-

muiiionein apostolice sedis non habentibus, scienter alias ordines reccpit.

Item qui sub

titulo,

aut alias pacto inito

cum

suo

Presentatore, de hujusmodi

titulo, postquam ordinatus fuerit

ejusdem restituendi vel

in

alias

hujusmodi occasione, eundem non

vel

acquietando ;

vel qui

annuam pensionem
presentanti^ vel
colore.

quodcumque

emolumentum temporale
ranti sub

quocumque promiscrit

promocioncm procuItem per saltum ad

fiat

Item prius conjugatus, nisi hoc ordines alias promotus. Itum nullus qui excommunicatus casu a jure permisso.
tcr,
rit.

in

scien-

ordines reccpit

alias et in susceptis ministrare

presumpse-

Item bigamus, vel corruptarum maritus. Item Deo sacratarum virginum violator. Item nullus sortilegus, vel nigrammaticuSj vel prohibitarum arcium doctor vel fautor.

Item mor-

bo sontico, caduco^
corpore viciatus.

vel lunatico vel alio incurabili laborans, vel

Item

illegitimus,

nisi fuerit

cum

eo dispen-

satum.

Domini

Item servus nativus, preter conscienciam et voluntatem sui. Item nullus alterius diocesis, nisi literas dimissoac eciam titulum sufficientem.
recipiat,

rias habuerit^

Item inhibeinus
nisi fuerit etatis

quod

cullus ordinem subdiaconatus

78
decem
ti

et octo

annorum

diaconatus viginti; presbiteratus vigin-

quatuor, et vicessimum quintum attigerit.

Item nullus

re-

vel de facto ligiosus de jure

non

professus.

Item nullus cura-

tus beneficiatus, qui inter

annum non

fuerit ordinatus in pres-

biterum, a tempore cure suscepte et pacifice possessions adepte ; nisi ex dispensation, qua eciam rite sit usus juxta constitucio-

nem.

Item nullus

sine vero titulo,

vel

cujus titulus ad

non

titulum est redactus, nisi ex nostra gracia speciali.

Quibus

omnibus
ab

et

singulis

durautibus impedimentis supradictis, ut

se

Imjusmodi
eis

ordinum suscepcione

abstineat,

quousque

cum

fuerit dispensatum,

excommuniprecipimus sub pena

Et bene semper
cavein

cacionis

majoris superius annotata.

atur ab
sacris,

omni

intitulacione, et nimia deformitate

inembrorum

ne

sint gibbosi, vel nevi, vel alias corpore viciati, prop-

ter

scandalum

ecclesie et cleri

evitandum

premuniantur om-

nes ordinandi quod non recedant ante finem misse.

Statute die ordinum generalium, dicto introitu misse

cum

Kyrie eleison.
sequitur.

Et in oracione

et ordine pro ordinandi:

et devoto tibi Exaudi, quesumus Domine,, supplicum preces ut nullis perdefencione custodi ; pectore famulantes perpetua

turbacionibus impediti, liberam servitutem tuis semper exhi-

beamus

officiis.

Per Dominum.

Sub uuo.
et

Per Dominum.

Tune

sedeat episcopus ante

medium altaris

introducantur om-

nes ordinandi et stent similiter ante episcopum.

archiadiaconus voce sonora per

Tune unus
ad epis

modum

lectionis versus

copum

dicat.

Postulat sancta mater ecclesia, pater, hos viros

ordinibus aptos, consecrari a vestra paternitate. per nos vocatos Vide ut tales per te introducan Et episcopus arcliidiacono. nos in domo Dei ordinentur persone, per quas tur, imo tales per
diabolus procul pellatur, et clerus noster multiplicetur.
chidiaconus.

Et

ar-

Quantum ad humanum

spectat examen, natura,

79
sciencia et moribus digni habentur, et probi cooperatores
in hiis,
effici

Deo

voleute, possunt.

Tune episcopus
electi a

inediocri voce.

Auxiliante

Domino Jesu Christo

in

salvatore nostro, presentes, fra-

tres karissimi,

sacrum ordinem sunt

alii

nobis et clericis

huic sancte sedi famulantibus,

officium diaconi, et subdiaconi,

ad officium

presbiterii,

ab i ad

quidam vero ad ceteros ecclesiastiet

cos gradus

proinde,

admonemus

postulamus tarn vos de clero

illis

quain ceterum populum, ut pro nobis et pro

puro corde

et

mente sincero apud divinam clemenciam intercedere dignemini,

quatenus nos dignos faciat pro
illis

exaudiri, et eos et
et

unummanus
viros,

quemque

in

suum ordinem

eligere,

consecrare per

nostras digiietur.

Siquis autem habct aliquod contra hos

pro

Deo

et

propter
sit

tamen memor
cendus.

Deum, cum fiducia exeat et dicat. VerumpTune fiat sermo, si est diconditionis sue.
fiat,

Scrmonc dido

proliibicio,

ne aliquis rccipiat ordi-

nes nisi examinatus ct adniissus per exarninatores legitinie deputatos,

&c.

Quibus prrmissis, exeunt omnes ordinandi, quiAccedant qui ordinandi sunt

cpiscopus sedens

ostiarii

tune ace iant antequam lectio legitur vel gracluale canel

tatur,

ad consecrandum,

cum

mitra eos insti-

Ostiarium oportet percutere cymbalum, aperire librum tenere ei qui predicat et tradet eis claves an ecclesiam,
:

tequam
bus.

dicat.

Sic agite, &c. et claves recipiant

illis

ambabus mani-

Tun

Furgeiis episcopus tradat

claves ecclesie, cir-

Sic agite quasi reddituri

hiis rebus,

Deo racionem pro

que

hiis clavibus recluduntur.

Et archidiaconus du
et aperiant, et rever-

cat eos ad ostiion ecclcsie,

quod claudant

tentes stcnt ante gradus sicut prius.

Cum

autem

redierint,

episcopus stans justa corriu altaris versus austrum extendens

raanuin
su}>ra

ordinandos, dicat oracionem.

Deum Patrem
precemur, ut
lios

omnipotentem, fratres karissimi, suppliciter defamulos suos bene dicere dignetur, quos in
>J<

80
ostiariomm eligere dignatus est; ut sit eis fidelissiraa cura diebus et noctibus ad distinctionem certarum horarum, ad
officio

invocandum nomen Domini

se episcopus

nostri Jesu Christi.

Tune

vertat

ad altare dicens.
Levate.

Oremus.

Et diaconus,

Flec-

tamus genua.

Domine

Sancte, Pater omnipotens, eterne Deus, bene

di&J<

cere dignare hos famulos tuos in officio ostiariorum, ut inter janitores ecclesie tue pareant obsequio, et inter electos tuos

partem
sedeat

tue mereantur habere mercedis.

Per Dominum.

Tune

episcopus et legatur Lectio prima,

sequitur.

cum

graduali, quit) us dictis

Oremus.

Et

dicitur

secunda oracio, qua dicta dicat

:

archidiaconus.

E/ecedant qui ordinati sunt hostiarii

accedicit

dant qui ordinandi sunt lectores.

eis.

Tune episcopus sedens

predicat,
et

Lectorem oportet legere que

distincte,
et benedicere

et

lectiones can-

tare

panem

omnes

fructus

novos.

Tune episcopus

tradat

illis

lectionarium, dicens circumeuudo.

Accipite, et estote verbi

Dei

relatores, habituri, si fideliter

et,

utiliter impleveritis officium vestrum, partem

cum

hiis qui

versitis

bum Dei bene

lectores in

administraverint

eligunt enim vos vestri, ut

domo Dei

nostri, et agnoscatis officium vestrum, et

impleatis

potens enim est Deus, ut augeat vobis fidem et gra-

ciam

qui

cum

Patre et Spiritu sancto vivit et regnat, Deus.

Per omnia secula seculorum.

altaris, sicut

Amen.

Tune

rediens ad cornu

prius versus austrum super ordinandos dicat.

Ore

mus

dilectissimi,

Deum Patrem

omnipotentem, ut super hos

famulos suos, quos in ordine lectorum dignetur assumere, benedictionem suam clementer infundat, quatenus distincte, que in
ecclesia

Dei legenda sunt, legant, et eadem operibus impleant. no, Per Dominum, dicat episcopus, Oremus
Plectamus genua.

et diaconus.

Et episcopus.
J<

Domine

sancte, Pater omnipotens, eterne Deus, benedicere

officio

dignare hos famulos tuos, in

lectorum, ut assiduitate lectio-

81
mini instruct! siut atque ordinati;
et

agenda dicant

et dicta opere

comploant

ut

in

utroque sancte ecclesie, exemplo sanctitatis

sue, consulant.
iratur

Per Dominum.
lectio

Tune
et

sedeat episcopus et le-

sccunda

cum

graduali

sequitur tercia oratio;

qui
ordinati

archidiaconus.
lectores
dicit
:

Recedant

sunt

et accedant
eis.

qui

ordinandi sunt exorciste.

Sedendo

episcopus

Exorciste competit abjicere demones et

det locum, et aquarn in
illis

dicere populo qui

non communicet, ut

ministerio fundere.

Tune episcopus
circunieundo.

tradat

librum exorciset

morum,
memorie,

dicens
et

illis

Accipite

commendate
enersicut

habetote potestatem imponendi

gumenos,
i

sive baptizatos, sive

cathecumenos.

manus super Et rediens

iius

super eos dicat.

fratres karissimi, supplices deJ<

Deura Patretn omnipotentein,

cio exorcistarum

precemur, ut hos famulos suos bene

;

dicere dignetur in

offi-

ut sint spirituales iinperatores ad abjiciendos

demones de corporibus obsessis, cum omni nequicia eorum multiformi. Oremus. Electamus, &c.

Domine

sancte, Pater omnipotens,

cterne Deus, bene

di>J<

cere dignare hos famulos tuos in officium exorcistarum, ut per

imposicionem manuum et oris oiFicium, potestatem et imperiu in habeant spiritus immundos nequicie, per verbum Christi
iilii

tui,

Domini

nostri, coliercendi; atque probabiles

sunt medi:

ci

eeclesie tue gracia

curacionum virtuteque

celesti confirmati

pt;r
(,-uin

Dominum.

Tune

sedeat episcopus et legatur tercia lectio

graduali, et scquatur oracio quart a,

"Recedant

qua

dicta, dicat archidi:

qui

ordinati

sunt exorciste

accedant qui

ordinandi sunt
tct

acoliti.

A
7

dicat eis episcopus.

Acolitum opor-

eeroferarium ferre, et luminaria eeclesie accendere,

ministrare.

vinum

et

aquam ad eukaristiam
>fcrariuui

Et tradat

illis

episcopus ce-

cuin cereo, diceus.

Accipite eeroferarium

cum

cereo,

et

sciatis

vos ad attendenda eeclesie luminaria mancipari.

In

82
nomine Domini.
dicens.

Amen.

Et postea tradat eis urceolum vacuum,

Accipite urceolum ad suggerendum

vinum

et

aquam

in

eukaristiam sanguinis Christi.

In nomine Domini t^ Amen.

Et rediens ad cornu

altaris sicut prius, dicat.

Deum

Patrem omnipotentem,

fratres karissimi, suppliciter de-

precemur, ut hos famulos suos bene

acolitorum, quatenus

dicere dignetur in ordine

lumen

visibile

manibus perferentes, lumen

quoque spirituale moribus prebeant, adjuvante Domino nostro Jesu Christo, qui cum eo et Spiritu sancto vivit et regnat Dens.
Per omnia secula seculorum, Amen.
Preterea,

Oremus.

Flec-

tamus genua, &c.

Domine
hunc

sancte, Pater omnipotens, eterne Deus, qui per

Jesmn

Christum filium tuum

Dominum nostrum
claritatis misisti,

et apostolos

ejus, in

mundum lumen
sanguinem

quique, ut mortis riostre

vexillo

antiquum aboleres cyrographum, gloriose ilium crucis

affigi, et

et

aquam
bene

ex latere
>J<

illius

pro salute generis

humani

effluere voluisti,

dicere dignare hos famulos tuecclesie tue

os in officium acolitorum, ut ad
et

accendendum lumen

ad suggerendum vinum et aquam ad conficiendum sanguinem

filii

Christi
liter

tui in offerenda eukaristia, sanctis altaribus tuis fide-

subministrent,

Accendc Domine mentes eorum

et corda,

ad amorem gracie tue, ut illuminati vultu splendoris

ter tibi in sancta ecclesia tua deserviant.

tui, fideli-

Per cundem Domi

num.

Amen.

Oremus.

sancte, Pater omnipotens, eterne Deus, qui ad Moysen et Aaron locutus es ut accenderentur lucerne in tabernac-

Domine

ulo

testimonii,

bene
J<

dicere et

sancti
>J<

ficare

dignare hos

famulos tuos, ut sint

accoliti in ecclesia

tua sancta.

Per

Dom

inum.

Oremus.

per

Omnipotens sempiterne Dens, fons lucis et origo bonitatis, qui Jesum Christum filium tuum, lumen verum, mundum illuJ<

minasti, ejusque passionis misterio redemisti, bene

dicere dig-

83
nare hos famulos tuos, quos in officium accolitorura consecrairms,

poscentes clemenciam tuam, ut eorum mentes lumine

et pietatis tue rore irriges, ut ita accep-

sciencie tue illustres,

tum ministerium,

te auxiliante, paragant,

quod ad eternam

re-

muneracionem pervenire mereantur.

legatur lectio quarta
leetione et tract u
rt dirat.
;

Tune

sedeat episcopus et

cum

gradual!, et sequatur oratio quinta

iinitis,

cum

quibus

episcopus convertat se ad

Paxvobis.

&c.

Sequitur oracio, qua

quilibet
et
:

finita

dicat archidiaconus accolitis,

psalteria
])ro

quod
regni,

eorum
;

dicat tria

statu

ecclcsic,

cpiscopi

et subjungat.

Recedant qui ordinati sunt

sunt subdiaconi:
is.

accoliti

et

accedant qui ordinandi

sedens episcopus dicat

quibus

introductis, et

Subdiaconum oportet preparare uecessaria ad ministerium

diacono humiliter ministrare.

altaris, et

Tune surgens
et

episco

pus tradat cuilibet caliccm

quern sequatur

vacuum cum patena ad tangendum,

archidiaconus

cum

urceolo

manutergio

et

aqua, dicentc episcopo circumeundo.

Videte cujus ministerium vobis traditur

fuistis tardi

ideo, si usque nunc ad ecclesiam, amodo debetis esse assidui si usque

:

nunc sompnolentes, amodo vigiles si usque mine ebriosi, amo do sobrii si usque nunc inhonesti, amodo cast! ideo vos admo: : :

neo^ nt vos exliibeatis, quod

Deo

placcre potestis.

Et tune

episcopus redit ad cornu altaris et dicai.

Oremus Deum

ac

Dominum

nostrum, fratres karissimi, ut su

per servos suos quos ad subdiaconatus officium vocare dignatus

est,

infundat benedictionem suam et graciam

ut in conspectu

ejus fideliter servicntes,

tur,

predestinata sanctis premia consequan-

adjuvante

Domino

nostro Jesu Christo

qui

cum Deo Pa-

tre, et

Spiritu sancto, vivit et regnat, per

omnia secula seculo-

rum.

Oremus.

Flectamus, &c.

Domine

sancte, Pater

omnipotens Deus, bene

{<

dicere dig-

nare hos famulos tuos, quos ad subdiaconatus officium eligere dig-

84
natus es
;

ut eos in sacrario tuo sancto strenuos sollicitosque cesanctisque altaribus tuis fide-

lestis milicie instituas excubitores,

liter

subministrent; et requiescat super eos Spiritus sapiencie et

intellectus, Spiritus consilii et fortitudinis, Spiritus scieucie et

pietatis, et repleas eos Spiritu timoris tui, ut eos misterio divino

conformes, ut obedientes facto atque dicto parentes, tuam gra-

ciam consequantur.

Per

Dominum in unitate ejusdem.

singilatim
et
tibi

Amen.
cuili-

Tune episcopus

tradet

illis

manipulum, dicens

bet circumeundo.

tuum
et

Accipe manipulum,, potens enim est Deus, et augeat

imple ministerium
graciam, qui vivit
ille

regnat in secula seculorum.

episcopi.

Amen.
det
tc

Et
illi

osculari debet

manum
salutis

Tune episcopus
dicens.
justicie

qui lecturus est

epistolam, tunicam,
et

Induat

Dominus vestimeuto
te

indumento

circumdet

semper.

Amen.

Tune

lecta epistola

cum

tractu, injungat psalteria sicut prius et

:

postea dicat.

Recedant qui ordinati sunt subdiaconi

et acce-

dant qui ordinandi sunt diaconi.

Hie

aliqui prelati faciunt si;

mul

vocari eos qui ordinandi sunt diaconi et sacerdotes

quibus

singilatim vocatis, et introductis, episcopus

cum

ministris pros:

ternat se ante altare

dum
Ut

letania a clioro cantatur

aliqui vero

dicunt letaniam solum in ordinacione presbiterorum, et semper

cum ventum
se

fuerit.

&c.

Erigens se episcopus et vertens

J<

ad ordinandos

dicat.

Ut

electos istos benedicere

digne-

crucem super eos_, et chorus respondeat. Te rogamus audi nos. Et episcopus ut electos istos benedicere et sanctificare digneris iteruin signando crucem super eos^ et
ris.
>J<

Te rogamus.
dicere
>J

episcopus.
>J<

Ut

electos istos bene

sanctificare
J<

et consecrare

digneris.

Iteruni sig-

crucem super
audi nos.

eos.

Et chorus respondeat.
letaniam.

Te rogamus
Finita leta
levitis

Et tune chorus prosequatur

nia, redeant sacerdotes electi

ad loca sua, remanentibus

ad consecrandum

episcopus sederis dicat eis.

Diaconum opor-

85
tet ministare

ad altare

evangelium legere

baptizare, et predi

cate.

Tune surgens rpiscopus manum suam

is

solus ponat super

Accipe Spiritum sanctum.

Et tune

re-

dicns ad cornu altaris, extenders

manum

super diaconos dicat.

fa

Oremus,

dilectissime,

Deum

omnipotentem, ut super hos

mulos tuos, quos ad officium diaconatus dignatur assumere, benedictionem

et

consecrationis indulgent, per

graciam suam clementer infundat, eisque donum quod eos ad gaudia eterna perducat.

Oremu?.

Flectamus, &c.
et

Exaudi, Domino, preces nostras,

spiritum tue benedictionis emitte
;

super hos famulos tuos

ditati, et
aliis

ut celesti munere
et

tue graciam majestatis possint adquirere

benemerendi

exemplum
trum.

prebere. Per
dicat.

modum

prefacionis.

Per Dominum nos

Et

Per omnia sccula seculomm.

spiritu tuo.

Dominus

vo-

biscum.

Et cum

Sursum

corda.
nostro.

Habemus ad

Dominum.

Gracias agamus

Domino Deo

Dignum
nos
tibi

et

justum est. Yere clignum

per
et

et

justum, est
;

ubique, gracias agere

equum Domine

et salutare^

sem

sancte, Pater omnipotens,

eterne Deus,

bonorum ordinum

distributor atque officiorum diset

positor, qui in te

manens, innovas omnia_,

cuncta disponis per

Yerbum, virtutem,

sapienciamque tuam, Jesum Christum, Do

sempiterna prudencia preparans,
;

minum nostrum

et

singulis

quibusque temporibus aptanda dispensans

cujus corpus, ecclesi-

am

videlicet

tuam,

celestium graciarum varietate distinctam,

suorumque connexam distinctorum membrorum, per legem mirabilem tocius compaginis unitam, in
crescere dilatarique largiris;
sacri

augmentum templi

tui

muneris

servitutem certis

electis gradibus ministrorum nomini tuo militare constituens ; ab initio Levi filiis, qui in misticis operacionibus domus tue

fidelibus excubiis permanentes, hereditatein benedictionis eterne

sorte perpetua possiderent;

super hos quoque famulos tuos,

86
quesumus, Domine, placatus intende, quos
servituros,
tuis sacris altaribus

in

officium

diaconatus suppliciter dedicamus.

Et

nos quidem, tanquam homines divini sensus et

ignari,

summe
te

racionis

horum vitam quantum possumus

estimarnus.
:

Domine, que nobis sunt ignota non transeunt

fallunt.

Te autem, occulta non

Tu

cognitor es secretorum
celesti poteris

Tu

scrutator es cordium.

Tu horum vitam

examinare judicio, qui semper

prevales, et admissa purgare, et ea que

agenda sunt concedere

emitte in eos, quesumus, Domine, Spiritum sanctum, quo in

opus ministerii
nere roborentur.
ritas

fideliter

exequendi septiformis gracie tue muin eis tocius forma virtutis, aucto-

Habundet

modesta, pudor constans, innocencic puritas, et spiritualis

moribus eorum precepta tua fulgesue castitatis exemplo, imitacionem sancta ant, ut, plebs adquirat, ut bonum consciencie testimonium preferentes, in Christo
firmi et stabiles perseverent,

observancie disciplina.

In

dignisque successibus de inferiori

gradu, per graciam tuam, pociora capere mereantur.

Quod

se-

Per eundem Dominum nostrum. Finita quitur plane, prefacione tune episcopus tradatcuilibet diaconorum stolam, dicens. In

nomine sancte

Trinitatis

accipe stolam immortalitatis

tibi

imple

ministerium tuum: potens enim est Deus ut augeat

qui vivit et regnat in secula seculorum.

graciam,

Tune

tradat cuilibet

eorum, librum evangeliorum, dicens cuilibet, singilatim circumcIn nomine sancte Trinitatis, accipe potestatem legendi undo.
evangelium in ecclesia Dei, tarn pro In nomine Domini. Amen. Tune

quam pro defunctis. Dominus vobissequitur.

gracie,

vivis

cum.

Oremus.
sancte Pater, spei,
fidei,

Domine

profectuumque

re-

numerator, qui in celestibus et terrenis

tis,

inisteriis

ubique disposihos

per omnia elementa virtutis tue diffundis effectum;

quoque famulos tuos propicius digneris

quiis

aspicere, ut tuis obse-

coadunati,

sanctis

altaribus ministri puri accrescant, et

87
indulgencia tua puriores, eorum gradu, quos apostoli tni in septenario numero, beato Stephano duce, atque previo sancto quo-

que spiritu auctore elegerunt, digni existant

versis quibus tibi
serviri oportet,

et

vrrtutibus uni-

instruct! complaceant.

Per

Dominum.
mento

Tune

det episcopus dalmaticam uni illormn cui

get evangelium, dicens.

Induat

te

Dominus

vesti-

salutis, et sit in corde et in ore tuo,

ad pronunciandum

sanctum evangelium pacis. Amen. Perlecto evangelic, et liiorum ab episcopo osculato, dicat episcopus, Domi nus vobiscum. Et offertorium et omnia in missa peragat usque
ad locionem ni;muum; interim arcliidiaconus injungat cuilibet
.lorum, tria psalteria sicut prius,
et dicat.

Recedant qui
presbi-

ordinati sunt
teri.

diaconi

Et accedant qui ordinandi sunt

Quibus

singillatim vocatis et introductis^ episcopus

cum

rninistris prostcrnat so ante altarc,

si alias

dum letania
(licit eis.

a choro cantatur,
letani-

cantata

non

fuerit.

Et tune chorus prosequatur

;tm

finita letania,

sedens episcopus

Sacerdotem oportet

ojfferre,

benedicere, precare, predicare, conficere et baptizare.

Et

tune episcopus circumeundo ponat

capita singulorum, et

manum suam

dexteram super

oimus

ministri ejus, qui sunt presbiteri te-

neant maims suas super capita ordinandorum levatas.

Poctea
vo-

copus populuni commoneat,

diceris sine nota.

Commune

tum communis

oracio pr-osequatur,

ut tocius ecclesie prece, qui

sacerdotali benedictione

in sacerdocii ministerio preparantur,

clarescant et spiritual! conversatione perfulgentes., gracia sanctificacionis eluceant,

prestante

Domino

nostro Jesu Christo, qui

cum

Patre et Spiritu sancto vivit et regnat Deus.

seculorum.

Per omnia
dicat

secula

Amen.

El rediens ad locum suum

Oremus dilectissimum Deum omnipotentem, ut super hos famulos suos, quos ad presbiterii munus elegerit, celestia dona
multiplicet
;

et

quod

ejus dignacione suscipiunt, ipsius conse-

88
quantur
Levate.
auxilio.

Oremus.

Diaconus.

Mectamus genua.

Exaudi nos, Domine Deus

noster, et super hos famulos tuos

tutem

benedictionem sancti Spiritus et gracie sacerdotalis infunde virut quod tue pietatis aspectibus offerimus ; consecrandos,

perpetua

munus

tui largitate consequantur.

Per

Dominum
Et

nostrum,, &c. in unitate ejusdem Spiritus sancti Deus.

dieitur ad

modum prefacionis.
Sursum
est,

Per omnia secula seculorum.

Gracias agamus.
et salutare,

Dominus vobiscum.
Yere dignum
per et
eterne
et

corda.

nos tibi sem equum Domine sancie, Pater omnipotens, ubique gracias agere, Deus, honorum dator et omnium dignitatum distributor,

justum

per quern cuncta firmantur, amplificatis semper in melius nature

rationalis increments, per

Unde

et

sacerdotalis gradus acque officium

ordinem congrua racione dispositum. Levitarum sacra-

mentis misticis instituta creverunt.

Ut cum summos

pontifices

regendis populis prefecisses, ad eorum societatem et operis ad-

jumentum
sic et in

sequentis ordinis viros et secunde dignitatis eligeres;

heremo per septuaginta virorum prudencium mentes,

;

Moisi spiritum propagasti

quibus

ille

adjutoribus usus, in po-

pulo innumerabiles multitudines

Eleazaro et Ythamar
filiis

facile

gubernaret.

Sic

in

Aaron prime plenitudinis habundanofficii

ciam

transfudisti,

ut ad hostias salutares et frequencioris

sacramenta, ministerium sufficeret sacerdotum.

cia,

Hac

providen-

Domine, apostolis filii tui fidei comites addidisti doctores, quibus illi totum orbem secundis predicatoribus impleverunt.

Qua

propter infirmitati quoque nostre quesumus, Domine, hec

largire, qui

adjumenta

quanto fragiliores sumus, tanto

hiis plu-

ribus indigemus.

Da

quesumus, omnipotens Pater, in hos fa

dignitatem
:

mulos tuos

presbiterii

innova in visceribus eorum

spiritum sanctitatis, ut acceptum a te

Deus secundi

meriti

mu

nus optineant, censuramque

morum exemplo

sue conversacionis

89
incinuent
cis
:

sint proviili cooperatores ordinis nostri, ct luceat in

tocius

forma

justicie,

ut

bonam racionem

dispensacionis

ejus credite reddituri, eterne beatitudinis premia consequantur.

Subinissc

fiuiat.

Per eundem Dominuin, &c. in unitate ejusdem,

stolam ab hmnero sinistro super dextrum

\T.

Time

reflect et

cujuslibet,

dicens.

Accipe jugum Domini

jugum enim
Et cum

ejus

suave est et onus ejus leve.

tuo.

Pax tecum.

E.

spiritn

Postca

imponat

cuilibct

successive casulain usque ad

scapulas,

(plain quilibet teneat sic complicatam a parte antecuilibet.

:

eorsum dependentcm, diccns

induat te Dominus.
K.

Stola innocencie

Deo

gracias

episcopus subjun git in

:

Accipe vestem sacerdotalern, per qua.ni caritas intelligitur potens est enim Deus augere tibi caritatem et opus perfection.

Deo

gracias.

fScquitur consecracio

cum.

Dominus vobiscum.

Oremiis.

Deus, sanctificacionum
tio

omnium
tu

auctor, cujus vera consecratuos,

plenaque benedictio

est,

Domine, super hos famulos

quos presbiterii honore dedicamus, munus tue benedictionis ut gravitate actuum et censura vivendi infundo probent se
;

csse

seniores, biis inststuti disciplinis quas

;

Tyto

et

Timotheo

Paulus apostolus exposuit

ut in lege tua die ac nocte

omnique

tempore meditantes, quod legerint credant; quod crediderint

doccant
;

et

quod docuerint imitentur

justiciam, constanciam,

misericordiam, fortitudinem, ceterasque virtutes in se ostendant;

exemplo prebeant, ammonicione confirment, ac purum immaculatum ministerii sui

tue

donum

custodiant

et

per obsequium plebis

filii

panem

et

vinum

in corpus et
;

sanguinem

tui

immaculata

benedictione transforment

et inviolabili caritate, in

virum per-

fectum in mensuram
dicii

etatis plenitudinis Christi,

in die justi ju-

Dei,

consciencia pura, fide plena,

Spiritu

sancto pleni

persolvant.

Per eundem Dominum.

Qua

dicta, episcopus

cum

omnibus

ministris suis ante altare in

medio gemiflcctat cantando

90
ympnuffi.

Veni Creator

Spiritus.

Et

incipiat episcopus

cum

suis

Et chorus prosequatur. ministris quemlibet versum illius

ympni,

et chorus prosequatur.

Ympno

dicto sedeat episcopus

sicut prius, et

perungat oleo sancto crismate mixto in patena,

manus

ad indicujuslibet sacerdotis ordinandi, a pollice dextro

sinistre
;

cem manus
manus

deinde ab indicc dextro ad pollicem siniset

trum, dicens.
istas

Consecrare

sanctificare,

dignare,

Domine,

per istam sanctam unctionem et nostram benedictiet quecumPer Christum.

onem

ut quecumque consecraverint, consecrentur,

et sanctificentur.

que benedixerint, benedicantur Et jungat manus eorum, et sic teneant manus suas junctas usque
in finem misse, quibus taliter expeditis
et post tradet cuilibet
;

Episcopus manus lavet

calicem,

cum

vino et aqua, et patenam

superpositam

cum

hostia,

dios digitos, primo medio patene, dicens

videlicet

mcquern accipiant inter indices et calicis et post hostiam in pedem

Accipe potestatem
vivis
offerre sacrifi-

cuilibet,

cmm
tis,

Deo, missasque celebrare, tarn pro

quam pro

defimc-

in

nomine Domini.

R.

Deo

gracias.

ni missa.

Secreta que sequitur pro ordinatis dicetur post se-

cretam misse sub uno.

Per Dominum.

Secreta.
;

Tuis quesumus Domine operare

dignis mentibus offeramus.
nis benedictio.

misteriis

ut hec

tibi

immera
s<

Per Dominum.

Scquatur

Omnipotens Dominus sua nos clemencia benedicat,

in nobis sapiencie salutaris infundat.

et

sensum

Amen.

Catholice fidei

nos documentis enutriat, et in sanctis operibus nos perseverabiles

reddat.

Amen.

Gressus nostros ab errore convertat, et

viam nobis pacis

et caritatis ostendat. et

Amen.

Quod

ipse

prestare dignetur, cujus

in

secula seculorum.

imperium regnum Amen. Benedictio Dei

sine fine permanet,

omiiipotentis,

sancti super vos descendat, et Patris, etEilii, et Spiritus

maneat

semper.

Dicto

Agnus

Dei.

Et postquam

epis

91
commimicatus, communicct sacerdotes
et

levitas si voluerit: et

postea induat cirotecas et mil rain, et tcneat in

maim

sinistra ba-

culum pastoralem,

et

ponat maiiiun dextram super capud eujus-

Accipe Spiritum sanctum

remiseritis peccata, remittuntur eis, et

quorum
retenta

quorum retinueris,
a

erunt.

eorsum
sit

tergo,

dicat.

Pax

Domini

semper teeum.
Kt episcopus

Kt respondent ordiuatus.

Et cum

spiritu tuo.

compKvtcns
arc

indices utriusque

manus

ordinati saeerdolis,
frater.
cat
[](

osculando dieat.
<>t

Ora pro me,

tune redeat ad

alt

sujx-r ordinatos sacerdotes

henedietionem.

Bcncdictio Dei omnipotentis, Patris, et

;

Pilii, ct

Spiritus sancti dcsccndat super vos

ut

sitis

benedicti

in ordine sacerdotali,

pro peccatis, atque ofTensionibus populi, ormiipotcnti Deo, cui est honor et
1\.

et offeratis placabiles hostias

gloria in secula seculorum.

Amen.

Kt moiieantur atten-

Quia

res

karissimi,

quam tractaturi cstis, satis periculosa est, fratres moneo vos ut diligenter et honeste tocius misse ordiconsccracionem, et fractionem atque communio-

ncm,

ct hostie
aliis

nem, ab

jam doctis sacerdotibus discatis, ])riusquam ad celebrandum missam accedatis. (ino dieto dicatur ])osfcominnnio.

Quos
nignus

tuis

Domine,
;

reficis

sacramentis, contiriuis attolle beet misteriis capi-

auxiliis

ut tue redempcionis effectum,

amus

et

moribus.
enlibct
et

Per Dominum.
tres

Et

sic iiniatur
ee,elesie,

missa

in-

jungautur

misse pro statu

de Trinitate de
quilibet ordina-

saiuto Spiritu,
tus lavet

de beata virgiue Maria.

Et

maims

suas

cum

sale et aqua,

|ostea celebretur iiidulgencia

antequam exeat ecclesia: XL dierum omnibus primam mis

sam corum audientibus.

Quaudo episcopus
vel
in
festis,

vult oiferre minores ordines in dominicis

lectioues,

respousoria,

dicta oracioiie

j>riiicipali j

92
convenient ante episcopum ordinandi, vocati et nomine sui sinet unus archidiaconus, vel sacerdos sen clericus sonora
gillatim,

voce,

Postulat.

Et

cetera sicut
illis

in gcneralibus
et

e,st

dictum

tune episcopus tradet

claves ccolesic,

omnia

alia que in
et

dimittendo lecliones, generalibus ordinibus habontur,

gradualia

que tune temporis rum Imbeiitur.

CONSECRATIO EPISGOPORUM.

CONSECRATIO episcoporum semper agenda ost die dominica, et exElcctus aminatio et professio eorum ante miwsarum solemnia.
vero sacerdotalibus indumeutis induatur preter casulam, pro qua
iriduatur capa solempniet sie comprovinciales episcopi deducant

cum
in

per

maims coram

eonsecratoi-e sedenie super faldistorium,

medio majoris
in

altaris,

dorso verso ad altare, sedilia episcopo

et

rum

modum

corone a dextrin

siiiistris

electi.

Tunr,

oonsecrator dicat.
et precipit, ut ille, Antiqua sanctorum Patrum institucio docet ordinem eligitur, antea diligentissime examiqui ad episcopatus

netur

cum omni

caritate^

de fide sancte Trinitatis, et interro-

huic regimini congrugetur de diversis causis vel moribus, que secundum apostoli dictum, Neunt et necessaria sunt retineri,

mini

cito

manus

imposueris, et ut eciam

is

qui ordinandus antea

exaudiatur, qualiter sub hoc regimine constitutus oporteat conversari in ecclesia Dei, et ut irreprenensibiles sint, qui ei

manus

ordinacionis imponant.

Eadein itaque auctoritate

et precepto

93
interrogamus
te,

dilectissinic

frater,

caritate sincera

si

omnem

prudenciam tuam, quantum tua capax natura, divine scripture sensibus volueris accomodare? espondet electus, ita ex toto
corde volo,
et

in

omnibus consentire.

Interrogacio

Vis ea
es,

que ex divinis
verbis et

scripturis intelligis,

plebem cui ordinandus

Volo.
Interrogacio,

exemplis docere?

Vis

ordinaciones orthodoxorurn
tolice sedis constituciones

Patrum ac

decretales sancte et aposat que Vis beato Petro apostolo,

venerantcr suscipere, docere,

servare?
cui

Volo

Deo

data est potestas ligandi atque solvendi, ejusque

pontificibus, atque sancte ecclesie Cantuariensi,

vicariis,

Romanis

inicliique ministro et successoribus meis, fidem, subjeccionem, et

obedienciara

sccundum canonicam auctoritatem exhibere ?

r i
(
>-

Ar olo.
tuos

Profiterc.

Vis mores

ab omni malo temperare, et quantum poteris,

Domino

adjuvante, in

bonum commutare?
cum Dei

Volo.

[nterrogacio.

is

castitatem et sobrietatem

auxilio custodire, et do-

cere?

Volo.

Interrogacio
et

Vis semper in divinis esse

negociis vel lucris turpibus

negociis mancipatus,
alienus,

terrenis

quantum

te

liumana

olo.

fragilitas consentit posse ? Ar is humilitatem et pacienciam in teipso

?

custodire, et alios similiter docere

Volo.

[nterrogacio.

Vis pauperibus et peregrinis omnibusque indigentibus, propter

nomen Domini,
culm

esse affabilis et misericors?

vocc?

H.

Volo.

Tune,
(beat.

coiisecratoris

aliquant uluia magis

tibi

submissa

Hec

oinnia et cetera

bona tribuat

atque

corroboret

in

omni

bonitate.

Dominus, et custodiat te Et respondeant omues.

et capa-

Amen.
citatem sensus
tui,

Credis

secundum intelligenciam

sanctam Trinitatem, Patrem,

et Filium, et

Spiritum sanctum,

mmm

Deum

omnipotentem, totamque in

Trinitate Deitatem, consubstancialem, coeternam, et coomnipo-

tcntem, unius voluntatis, potestatis et majestatis, creatorem om-

94
nium creaturarum, a quo omnia,
spiritualia ?

in quo omnia, per quern omnia, sunt in celo et in terra, visibilia et invisibilia, corporalia et que

Assentio et

ita credo.

Credis

singulam quamque personam

verum, plenum,
dis
et

in sancta Trinitate,

unum Deum
Cre
Patre,

perfectum ?
Dei,

Credo.

Jut*

ipsum

filium

verbum Dei,

eternaliter

natum de

consubstancialem, coomnipotentem, equalem per omnia Patri,

in divinitate, temporaliter

natum de
racionali,

Spiritu sancto ex

Maria

semper virgine cum anima

duas habentem nativitates,

unam

ex Patre eternam, alteram ex matre temporalem,

et

Dominum

hominem verum, proprium in utraque natura, atque verum, perfectum, non adoptivum, neque fantasticum, set unicum et

unum Dei

filium in duabus, et ex

duabus naturis,

set in

unius

persone singularitate, impassibilem et inmortalem divinitate, set

in humanitate pro nobis, et pro salute nostra
passione, et

passum vera

carnis

sepultum, ac die tercia resurgentem a mortuis vera

;

carnis resurrectione

die quadragesimo post resurrectionem

et

cum

qua ad dexteram Patris

carne,
et

resurrexit,
;

anima ascendisse in celum,

et sedere

inde venturum judicare vivos et mortuos,

sint,

redditurum unicumque secundum opera sua, sive bona

sive

mala?
tres

Credo.

Interrogacio.

Credis hanc Trinita-

tem non

Deos, sed

unum Deum,

omnipotentem, eternum,
Credo.
Jiitt-rrogacio.

invisibilem

et

incommutabilem ?

Credis sanctam, catholicam, et apostolicam, veram,

siam, in qua

unam

eccle-

unum
l-

datur baptisma, et vera

omnium

remissio

peccatorum?
eternam

Credo.

Interrogacio.

Credis eciam veram

gestas,
et

resurrectionem ejusdem carnis,

?

quam nunc

vitam

Credo.

Interrogacio.
et

Credis eciam novi et

et apostolorum,

veteris testamenti, legis

prophetarum,

unum

esse

auctorem,

Dominum omnipotentem?
dicat.

Credo,
a

tune consecrator

Hec

tibi

fides

augeatur

Domino

ad veram

et

eternam beatudinem, dilectissime

frater, in Christo.

95
Respondeant omnes.

Amen.
maninn

Expleto namque scrutinio, cleccousecratoris, juxta rituin

alt are facial

tus osculetur reverent IT

Ro

mano, eeclesie: tune consecrator juxta

confessionem
episcopi ante
suis.

more
seiles

solito, electo

juxta ipsmu manente, et

omncs

suas stantes faciant similiter

cum

clericis

Emit a

confessione, consecrator ascemlat ad altare.

Cantore inchoante

introitum misso, cleetus tlucatur ad locum

ant ilium sandalia, tunicam, dalmaticam,

suum

accoliti

indu-

et

casulam, postquam
missc,
dieat.

cousecrator dixerit

priinam colled am
<

ollicii

sub

uno Per Dominum,

ollectam

pro Electo.

Adesto supplicacionibus
humilitatis nostre
tur eifectu.

nostris,

omnipotens Deus

ut quod

gerendum

est ministerio, tue virtutis implea-

Per

Dominum

nostrum.

Et o

tur us(iue ad repetitioiKMii alleluia vcl ad ultiinum versuni trac-

tns: tuiic sedente opiscopo dcducunt elcctum ante altare eoram

Episcopum oportet
judicare, interpretari, consecrare^
zare.

coniirmare^ offerre et bapti-

Kt statini incipiatur letania e

interim tarn consecrator

ita

(|iiam eleetus

accumbant versus

altare,

quod

elretus

maneat
obsequi-

dum
um
servitutis nostre, &c.

fuerit.

Ut

TIIIK

t^ecrandum se vertens, baculum pastoralom in

!io.

maim

sinistra tc-

Ut hunc presentem electum

Te rogamus audi
nos.

benedicere
>J<

digneris.

li

rus.

Seeundo
J<

Ut hunc
digneris

presentem electum bene

dicere et sanctificare

Te rogamus.
dicere et sancti
>J

Ut hunc presentem electum bene

ricare
{<

atque consecrare

J<

digneris.

Te

rogamus. Itenun accumbat, cantoribus prosequentibus letaniam usque in iinem; qua linita surgaiit omnespreter electum et duo
episcopi ponant et teneant evangeliorum codicem super cervicem
jus et inter scapulas clausum.
1

Consecratore iniponente utrumdieeiis. ei.

electi

Accipe Spiritum

96
sanctum.

Idemque

faciant et dicant

omnes

episcopi astantes,
Spiritus,

quo
&c.

finite

incipiat consecrator

ympnum.

Veni Creator

Et cantetur usque

in finem et consecrator mediocri voce.

Oremus,

dilectissimi nobis, ut huic viro, utilitati ecclesie pro-

videns benignitas Dei,

gracie

sue tribuat largitatem.

Per

Christum

Dominum

nostrum.

Amen.
nostris et inclinato su

Propiciare,

Domine, supplicacionibus

per hunc famulum

tuum cornu
Per

gracie sacerdotalis, benedictionis

tue in eo infunde virtutem.

Et dicat junctis

niaiiibus ante

Dominum nostrum Jesum Christum

et

Filium tuum, qui tecum vivit

regnat Deus

postea per

movo-

Per omnia secula seculorum.

biscum.

Dominus

Sursum

corda.

Gracias agarnus

Domino Deo
et

nostro.

Dignum.

Verum dignum
semper
et

et

justum

est,

ubique, gracias agere,

equum Domine

salutare,

nos

tibi

sancte, Pater

omnipo-

tens, eterne
cris,

Deus, honor

omnium
;

dignitatum, que glorie tue sa-

famulantur ordinibus

creti familiaris afflatu inter cetera celestis

Deus qui Moisen famulum tuum sedocumenta culture, de

habitu quoque indumenti sacerdotalis instituens, electum Aaron mistico amictu vestiri inter sacra jussisti, ut intelligence sensum de exemplis priorum caperet secutura potestas, ne erudicio
doctrine tue ulli deesset etati.

Cum

eciam et apud veterca,

re-

verenciam ipsa significacionum species optineret, et apud nos

cerciora essent experimenta rerum,
Illius

quam enigmata

figurarum.

namque
et

sacerdocii anterioris habitus nostre mentis onra-

tus est;

pontificalem gloriam
set splendor

honor vestium,

non jam nobis commendat animarum. Quia et iUa, que tune

carnalibus blandiebantur obtutibus, pocius ea, que in ipsis erant

intelligenda poscebat.
idcirco huic famulo tuo, quern ad sumsacerdocii ministerium elegisti, hanc, quesuinus Domine, gratiam largiaris, ut quicquid ilia velamina in fulgore auri, in

Et

mi

97
nitore

gemmarum,

in niultimodi operis varietate significabant,

glorificacionis

hoc in ejus moribus tocius

que
clarescat.
:

instructum actibuset

Comple
elccti

in sacerdote tuo
sanctifica.

summam
mod am

ornamen-

tum

celestis

unguenti rore

Hie mittat crisma in

cracis, leniter

eoronam

capitis

cum

pollice

in

defluat in cadrcumliijato prius capitc. linco retorto, no crisma

pillos

ox more Itomane curie,

cum

pollice

clcxtre

manus totam

Tonsurain, diccns.

Ungatur,

et

consecretur capud

tuum
et

celcsti benedictione, in

ordine pontifical!.

In nomine Patris,

Pih i,

et Spiritus sancti.

Amen.
sona

Pax

tibi.

Et
cantetur
<

cunctis singnlariter rcpctatur ct interim

Antiphona.

barbam, barbam Aaron; quod mandavit Dominus in benedictionem.

ejus

dcscendit in Unguentum in capite quod descendit in oram vestimenti

132.

Ecce quam bonum.

Kt pos

versum repetatur

Unguentum, Hoc, Domine,

subjecta decurrat

et copiose in
:

caput ejus influat

hoc in

oris

in tocius corporis extrema desendat, ut tui

et interiora ejus repleat, et exteriora circumtegat. spiritus virtus dilectionis, sinceritas in eo constancia

Abundet
:

fidei,

puritas

munere tuo pedes ejus ad evangelizandum pacis bona tua da ei, Domine, ministeripacem, ad evangelizandum
sint speciosi
:

um

reconciliacionis in verbo et
:

factis

in virtute signorum et

prodigiorum

sit

sermo ejus

et predicacio,

non

in persuabilibus
:

humane
da
ei,

set in ostencione spiritus et virtutis sapiencie verbis,

potestate,

non glorietur Domine, claves regni celorum, ut utatur, tribuis in edificacionem, non in destructionem.

quam

Quodcumque

erit ligaverit super terrain,

sit

Hgatum

et in celis:
;

et

quodcumque solvent super terrain, rum detinuerit peccata, detenta sint,

dimittas
:

solutum
et

et in celis

quo

quorum
;

dimiserit, tu
et qui male-

qui benedixerit

ei,

sit

ille

benedictus

98
dixerit ei, sit ille maledictus, et maledictionibus sit -repleatur solicitudine impiger, sit spiritu fervens sit fidelis servus ct pru:

dens quern constituas tu super familiam tuam, ut dot

illi ci-

bum
earn

in tempore oportuno, et exhibeat

:

omnem hominem
et veritatem diligat,
:

per-

fectum

superbiam odiat, humilitatem

deserat,

nee
nori

unquam

aut tumore vel timore superatus

:

ponat lucem tenebras, nee tenebras lucem

nee dicat

malum

bonum, nee bonum malum; sed sapientibus

ut
:

et insipientibus

fructum omnem consequatur tribuas ei Domino, debitor, cathedram episcopalem ad regendum ecclesiam tuam, et plebcin
sibi

commissam

sis ei

auctoritas

sis ei

potestas

sis ei firmi-

multiplices super ut ad exorandum semper misericordiam tuam tuo munerc ydoPer Dominion nostrum. neus, tua gracia possit esse devotus.
;
|<

tas

eum bene

dictionem et graciam tuam,

Quod

dicat plane legendo; et respondeant omnes.

Amen.

Hoc

dicto, consecrator confirmat

manum

et pollicem electi, dicens.

Deus

et Pater

Domini

nostri Jesu Christi, qui te ad pontifi-

catus subh mari voluit dignitatem, ipse, qui per

in

Samuelem David

regem

et

prophetam inunxit

te,

nostro ministerio, crismate

et spirituals

et mistice delibucionis

liquore perfundat,

bcnc-

ditionis ubertate fecundet,

tur,

ut quicquid benedixeris, benedica-

et

quicquid sanctificaveris, sanctificetur, et consecrata mavel pollicis impositio,

nus

ista,

cunctis proficiat ad
finita

salutem.

Per

Dominum

nostrum, &c.

Oratione

benedicatur bacil

lus pastoralis

hoc modo.
>J<

Sustentator imbecillitatis humane,

exterius designa-

Deus, benedic
tur,

baculum istum, ut quod in eo

interius in

clemencia operetur.

moribus hujus famuli tui, tue propiciacionis Per Dominum. Deinde tradat novo episAccipe baculum pastoralis
officii
;

copo baculum dicens.

ut

sis

in corrigendis viciis pie seviens, judicium sine ira tenens, in fo-

vendis virtutibus auditorum animos demulcens, in tranquillitate

99
severitatis

censuram non deserens.

Amen.

Postea benedicat

anuluni dicens.
Creator es conservator humani generis, dator gracie spiritualis,

Domine, emitte tuam benedictionem hunc anulum, ut qui hoc sacrosancte fidei signo insignitus super
largitor eterne salutis, tu,
incesserit, in virtute celestis defensionis

ad eternam
&c.
U.

sibi proficiat

salutem.

Per

Christum
digito
iliius

Dominum,
iinponat,

Amen.

Et

mox anulum
signaculum
licet
11.

dicens.

Accipe anulum,

scilicet fidei,

quatenus sponsam Dei, sanctam vide

ecclesiam, intemerata fide ornatus, illibata fide custodias.

Amen.

Postea benedicatur nova mitru.

Deus cujus providencia statuit, ut mitra capud pontificis ornaret, misericordie sue dono concedat, ut hoc capitis ornamen-

tum
tatur.

ministerio

Per Christum

bonorum operum ad ornatum anime converDominum nostrum. l\. Amen. Turn

ft dicat.

onserrutor imponat mitram novi episcopi

te pontificalis

Deus, qui

honore voluit

insigniri, clementer annuat, ut que

per cornua mitre figurantur, ad tutelam et salutem anime fortiter

et

prudenter corde tractes.

Per Christum
ci

Dominum

nostrum.

R.

Amen.

Data mitra, dot

codiccin evangeh oruin dicens.

et vade, predica populo tibi commisso; enim Deus ut augeat tibi graciam qui vivit et regPer omnia secula seculorum. Amen. nat Deus. Et tunr

Accipe evangelium,
potens est

legaturcvangfliuin; quolecto episcopus novus ex more

Romano
mag-

eeclesie ex institucioue pape Melchiadis liabet offen-e duos

nos panes, duns amphoras

oblacionos

vini,

duos magnos cereos,

set istas

non obscrvat

ecclesia

Anglicana

set lecto evangelic

recedat episcopus,

dc novo consecratus, quern deducant duo

episcopi ad locum ubi missam est celebratunis. nus conscecrator inceptam missam peragat.

Postea Domi-

Uec

hostia

Domine quesumus emundet

nostra delicta; et ad

100
sacrificium celebrandum subditorum tibi corda
ficet.

mentesque

sancti-

Per.

In fractione panis.
oblacionem servitutis nostre,
offerimus,
set et cuncte fami-

Hanc
lie

igitur

tue

quam

tibi

eciam pro famulo tuo quern ad

es;

episcopatus ordinem promovere dignatus

quesumus Domine,

ut placatus accipias, et propicius in eo tua dona custodias, ut quod divino numere consecutus est, divinis effectibus exequatur
diesque nostros, &c.

Postcommunio.
a crimine, et celestis re-

Hec nos communio Domine purget

medii faciat esse consortes.
Per.

Electus antcin juxta pre-

se ad pedes ejus, gracias scriptum ordinem consecratus inclinet referendo, quam duo ex coepiscopis per maims adducentes in

locum, ubi voluerit missam celebrare.

Cum

ad sedem episco-

in catliepii sui consecratus episcopus pervenerit, priusquam dra ponatur, ab aliquo episcopo cui a metropolitano injunctum
fuerit, liec oratio ante

ipsam cathedram dicatur.

glo-

Deus honorum omnium, Deus omnium dignitatum, que

rie

tue sacris famulantur ordinibus, huic famulo

tuo quern

et apostolice sedis presulem

doctorem

dedisti, et

primatem sacerdotum ecclesie tue ad summi sacerdocii ministermm elegisti,

hanc quesumus, Domine, graciam largiaris, ut cathedram pontificalem ad regendam ecclesiam tuam et plebem universam ascendat.
dicitur.

Hie mittatur in catliedram

Omnipotens Pater
es in eternis

sancte,

Deus

eterne, tu

sedibus ordinare; in celo,

ordinem dignatus Domine, in eternum

suo
tibi or-

permanet verbum tuum, ubi angelos

dine mancipasti,

et archangelos

et in veteris testamenti privilegio,

tuis,

Moisen

et

Aaron in sacerdotibus

et

Samuel

inter eos

qui invocant

nomen tuum

te consulendum popatriarchas et prophetas ad

;

pulo tui ordinasti

in novo, per filium

apostolos sanctos et precipue apostolum

tuum Jesum Christum, Petrum in cathedram

101
honoris, universe
ecclesie

proposuisti;

et

Mathiam ejusdem

consortem, in apostolatum atque catliedram honoris numerasti,

et in

nuraerum sanctorum omnium apostolorum evocasti

que-

sumus, pro tua universa misericordia, in nostris temporibus da tuam graciam fratri nostro N. ad instar sanctorum apostolorum

tuorum sedencium

in cathedra honoris et dignitatis, ut in con-

spectu majestatis tue dignus honore appareat.

oracio.

Per, &c.

Alia

Domino Jesu

Christe, tu preelegisti apostolos tuos, ut doc-

Irina sua nobis preessent, tu eciam vita apostolorum

hunc episBene-

copum doctrinam docerc

immaculatam vitain
dictio ejusdem.

et benedicere

et

erudire digneris, ut

et illesam conservet, qui

cum

Patre.

Populus
])restet tibi

te

honoret
:

adjuvet te

Deus

quicquid petieris,

Dominus

cum

honore,

cum

castitate,

cum
sis,

sciencia,

ruin largitate,
sis,

cum

caritate,
sis,

cum

humilitate, dignus
sis,

humilis

Justus
et

sis,

sincerus

apostolus Christi

accipe benedic:

tionem

apostolatum qui permanet in die

ista

in die futura
:

angeli shit ad dexteram

tuam

et

ad sinistram tuam

ecclesia sit
sint fra:

mater tua,

sit

Deus Pater tuus;

;

shit angeli amici tui;

tres tui apostoli

ct

apostolatus tui

gradum custodiaut

confir:

met

te

Deus

in justicia, in sanctitate, in ecclesia sancta

angeli

recipiant te, et pax

tecum inseparabilis ; per redemptorem Domi-

innn nostrum Jesum Christum, qui

\-ivit et

cum

Patre

et Spiritu sancto

regnat,

in

secula

seculomm.

Amen.

Missa episcopi

pro so in die ordiuacionis sue.

Deus, qui suffragantibus meritis non propriis,

bilis

set, sola ineffa-

gracie largitate,

me

familie tue preesse voluisti; tribue

officii,

tibi

digne persolvcrc ininisterium sacerdotalis

ct ecclesi-

asticis
ct

convenienter servire ministeriis, plebemque commissam,

te,

in

omnibus, protegente

gubernare concede; mundi Crea

et

tor et rector,

ad humilitatis mce prcccs placatus intende,

me

102
famulum tuum, quern nullius suffragantibus mentis, set immensa largitate clemencie tue, celestibus misteriis servire tribuisti, dignum sacris altaribus fac ministrum et quod in ea brandum voce depromitur, tua sanctificacione firmetur.

cele-

Per.

Super oblata.

Ad

gloriam, Domine, tui nominis annua festa repetentes sa-

cerdotalis exordii, hostiam tibi laudis offerimus, suppliciter exorantes, ut cujus ministerii vice tibi servivimus inuncti, suffrages

ejus

reddamur

accepti.

Per.

Infra canonem.
tibi offero,

Hanc

igitur oblacionem

quam

ego tuus famulus et

in ministerio sacro

sacerdos, ob

diem in quo

me
in

dignatus es

constituere sacerdotem, obsecro placatus accipias,

unde majestaes,

tem tuam exoro ;

custodire digneris.

"ut

quod
Per.

me

largiri

dignatus

propicius

Benedictio Dei,

qui

me indignum

peccatorem ad pontifica-

tus officium dignatus es promovere, sua vos illustret atque sanctificet

donet autem mihi per graciam suam bene operandi facultatem, et nobis sui famulatus perfectissimam
benedictione
:

obedienciam.

Amen.

Sicque nos doctrinis spiritualibus et

operibus bonis repleri in presenti vita concedat, ut ad pascua

vite

eterne

cum

ceteris

ovibus suis nos pariter

introducat.

Amen.

Postcommunio.
tuis,

Eepleantur consolationibus
fidelium
;

quesumus,

tuorum corda

pariterque

et

de eccle^ie tue presule, et de suorum,

tibi referant

votorum plenitudine, graciarum

actionem.

Per,

BENEDICTIO ABBATIS MONACHORUM.

L\ benedictione abbatis Monacliorum, que semper

minico
\
c

fiat die
;

doprevel

festo solempni,

inter epistolam et evangelium

snitctur abbas indutus alba, fan one, ct capa,

cum duobus

tribus sonioribus sui monastcrii vel aliis venerabilibus

i-piscopo ante evangelium, ct ordinetur pro abbate

persom s
faldis-

unum

torium ante gradum

ultaris,

quo

presentato, dicat episcopus per

modum

loctionis.

Ecclesie

N.
:

electus, fratres karissimi, adest

ad suum ordinem

suscipiendum
auctoritate

unde sanctorum patrum prius eum censemus

hiis, que ad sacram religionem et monasticam professionem pertinent. Karissime frater, quia gracia Dei et electio fratrum et prioris vite tue conversacio ad

examinandum de

hoc
velis

tc provocavit officium,

cum ipsis

essc,

volumus per teipsum scire, utrum et mores tuos ab omni malo temperare, et ad
K.
Yolo.
Interrogacio.
ipse obseret

omnebonum quantum Deusdederat?

Vis tuum propositum
vare, tibique subjectos, ut id
"Volo.

sancti Benedicti regulam

ipsum Ees quoque

faciant dih genter instruere.

ecclesie hactenus dis-

persas injuste, vis,

quantum prevales; congregare, casque in usus ecclesie fratrum, pauperum, eciam et peregrinorum, conservare? Yolo. Yis humilitatem et paciInterrogacio.
enciam in temetipso custodire,
Yolo.
Interrogacio.
et
alios

similiter

docere?

R.

Yis semper in divinis esse negociis man-

cipatus, et a terrenis negociis vel lucris turpibus alienus, quan-

104
turn te

humana

? fragilitas consentit posse

K,

Volo.

j-ogacio.

Vis pauperibus et peregrinis, omnibus indigentibus,

esse propter

nomen

Dei, affabilis et misericors?

R,

Volo.

Interrogacio,

Vis sancte matri ecclesie N. canonicam per om?

nia subjectionem exhibere

profitere.

Volo.

Tune

dicat episcopus

Ego

frater

N.

talis

monasterii, ordinandus abbas

subpromitto coram Deo, et sanctis ejus fidelitatem, dignamque N. matri mee ecclesie. jectionem, obedienciam et reverenciam
tibique

domino meo episcopo, et successoribus tuis canonice intrantibus, secundum sacrorum instituta canonum, et prout
auctoritas

precipiat inviolabilis
facial

Romanorum

pontificum."

crucem in

cart a

cam

calamo.
sit

Omnipotens Deus,
tuus.

in hiis et in ceteris bonis,

se episcopus et

cooperator

Et tune prosternent

abbas ante altare

:

dicatur letania a choro usque

Omnes

sancti orate pro nobis

tune dicat episcopus.

Pater noster.

Et ne nos.

Salvum

fac

Deus meus sperantem in te. Dominus custodiat introitum tuum. Ex hoc nunc et usque in seculum. Dominus custodial te ab omni malo. Custodial animam tuam
servum tuum.

Dominus.
eum.

Mittat

ei

auxilium de sancto.
adjuva nos.

Et de Sion tuere

Exurge Domine

Et

libera nos propter no-

men tuum.

Dominus vobiscum.

Oremus.

Concede quesumus omnipotens Deus, ut famulum tuum, quern ad regimen animarum elegimus, gracie tue dono prosequaris
;

ut, te largiente,

cum

electione placeaipsa tibi nostra

mus.

Per Dominum.

Oremus.
arbitrio,

Deus, qui sub tue majestatis

ut hunc

omnium regnorum
a nobis indignis in

contines potestatem, tibi supplices preces fundimus, humiliter

exorantes,

famulum tuum.

N.

gradum

abbatis electum,

superneque sanctificacionis gracia be-

nedicere digneris, ut in diebus ejus devocio renascatur disci

pline, et ut, te adjuvante, suis

subditis placita tibi

possit pre-

105
bere exempla
;

tibique

cum

timore, subditis ac mansuetus mili-

tans, tue majestatis mereatur ubique clipeo pacifice protegi; dextera tue divinitatis eum digneris locupletare ; ut opem fru-

galem inferre

et

omnibus undique advenientibus pie

possit prc-

futura exhibere.
itinere socius, in

Tu

illi

esto honor,,

tu gaudium in domo, in

merore solacium, in ambiguitate consilium., in

egritudine medicina, in laboribus adjutor, in adversis defensio,

in tribulacione paciencia, in te providenciam mentis per te dis-

commissi sibi gregis gubernacula sapienter ut semper felix semperque exultans de tue bonitatis moderare,
consilio,

cat

cum

ditatus beneficiis, mereatur gaudere,

vite

et

perennitatem presentis

bona temporalia benigne

clioris

suscipere, ac supernis civibus an-

gelorumque

per eterna commercia copulari.

Per Domi-

num

nostrum, &c.

Oremus.

Super hunc famulum tuum Domine quesumus dignanter intende, et da ei scienciam veram, spem firmam, consilium
rectum, et doctrinam sanctam, ut aptus inveniatur ad accipiendam graciam tue benedictionis ; quatenus et ipse sine offensione, sanctorum vestigia
tis

patrum sequatur suosque sequales sanc-

faciat, sciatque, qui suscipit animas regendas, in die judicii pro hiis omnibus rationem est redditurus

amonicionibus sequi

Domino

nostro Jesu Christo,

se

qui

cum

Patre,

&c.

Tune

epis-

copus vertat
"V

ad

altare, flectendo

genua

incipiat

ympnuin.

eni Creator.

Et

incipiat

cum

clericis suis

quemlibet versum,
Acci-

jcqnatur,

quo dicto det

tibi

et

regulam, dicens.

pe regulam a sanctis patribus

traditam ad regendum greipse

gem

tibi

Deo creditum, quantum

Deus

te comfortavit, ac

fragilitas

humana

catei-ve tibi

Postea tradat ei baculum, dicens permiserit, Accipe baculum pastoralis officii, quern preferas commisse ad exemplum juste severitatis et correcci-

onis.

Si sit

anulandus

et

mitrandus tune dentur

&c.

sibi.

Postea

:quitur consecratio.

Domrnus vobiscum,

Oremus.

106
Cunctorum bonorum
institutor

Deus, qui per Moisen famu;

lum tuum ad gubernandas

ecclesias prepositos instituisti

tibi

supplices pieces fundimus, teque devotis mentibus exoramus ut hunc famulum tuum N. quern conveniencio et electio fa-

mulorum tuorum abbatem

liodie

oviam tuarum

esse instituit,

protections tue gracia munire digneris, sicque regere subditos

concedas, ut

cum omnibus

illis

regna celorum adipiscatur, qua-

tenus, te opitulante,

Domine,

apostolicis jugiter fultus doctrinis,

te,

cum

centessimo fructu letus introeat portas paradisi, atque,

Domine, collaudante, audire mereatur, euge serve bone

lis,

et fide-

quia in pauca fuisti

fidelis,

in

gaudium Domini
qui

tui.

supra multa te constituam; intra Dimissa voce dicat. Quod ipse pres-

tare dignetur,

cam

Patre et Spiritu sancto vivit et regnat

Deus.

Hie elevetur vox ad

modum

prefacionis.

Per omnia
Gxacias, &c.

secula seculorum.

Dominus vobiscum.
justum
est,

Sursum.

Vere dignum
per et
eterne Deus.

et

ubique gracias

agere,,

equum et salutare_, nos tibi sem Domine sancte, Pater omnipotens,

Abhinc teneat manum super capud abbatis usque

Affluentem spiritum tue benedictionis

in finem prefacionis.

N. nobis orantibus,, propiciatus super hunc famulum tuum. infunde, ut qui per manus nostre impositionem liodie abbas
constitutur, sanctificacione tua digne a te elcctus permaneat, ut

nunquam postmodum de
sis

tua gloria separetur indignus.

Susci-

piatj te largiente, liodie in

bono opere perseveranciam, in adver-

constanciam, in tribulacione tolleranciam, in jejuniis desicle-

rium, circa peccantes misericordiam, in hurnilitate principatum,

in superbia odium, in fide dilectionem^ in doctrina pervigilanci-

am, in

castitate continencianij in luxuria abstinenciam,,

in vari-

etatibus moderacionem, in moribus doctrinam.

Te

tribuente,

Domine,

talis

in lioc monasterio perseveret, qualis levita ab

:

Apostolis sanctus Steplianus meruit perdurare

totam ab hodie

diabolicam conversacionem despiciat; tua, Domine, benedictione

107
largiente

tcrna

sit

contempnat presencia, exemplum et forma

diligat celestia, desideret sempijusticie

ad gubernandam regen-

damque

ccclesiam tuam; fideliter ut speculator idoncus inter

sit

suos collegas semper efficiatur,

sure, efficacia discipline
;

magni

consilii, industria

cen

ita,

te

Domine

tribuente, ut in omni

bus mandatis

tuis sine reprehensione,

mundo

corde, tibi deser-

viens ad bravium superne vocacionis, maltiplicato fenore,

cum

centesimo fructu, coronaque justicie ad celestium thesaurorum

donativa
pcrveniat:
dimissa
\

copus prestante

Domino
maiium

nostro Jesu Christo, qui

ct dicat

cum

Patrc, &c.

lie

elevat

hauc oracionem.
fidelium pastor et rector,

Deus omnium
quern pastorem

famulum tuum N.

ecclesie tue esse voluisti,

propicius respice, da

ei, quesumus, verbo et exemplo quibus preest proficere, ut ad vitam una cum grege sibi credito perveniat sempiternam. Per

Dominum.
famulafur
in
;

Oremus.

Deus, cui omnis potestas et dignitas

da famulo tuo prosper urn sue dignitatis effectum,

semper timeat, tibique jugiter placere contendat. Per Dominum. Oremus.

qua

te

Omnipotens clementissime Pater, tuam omnipotenciam supplices deprecamur, ut infundere digneris super hunc famulum

tuum N. quein tuo servorumque tuorum

servicio

mancipamus,

spiritum sapiencie et intelligence, discrecionisque dona, ut ita

sancto gregi tuo preesse valeat et utilitatem servorum tuorum
te auxiliante,

perfectissime expleat

proper quod hie et in fuin consorcio sanctorum

turo seculo

mercedem laborurn suorum

tuorum a

te piissimo largitore
si sit

percipiat.

Per Dominum, &c.

:

1 inita oratione,

in proprio

monasterio installetur
:

sin au-

tem, redeat in loco lionesto usque in fiuem misse

ractis, si

hiis rite pe-

novus abbas in proprio monasterio

fuerit benedictus,
ecclesie, investie-

statiin

deducatur in cliorum et per campanas

icat pontil ex.

Sta in justicia et sane-

108
titate
;

et retine

locum

Deo

tibi

delegation

potens est Deus

ei

ut augeat tibi graciam.

fleetentes

Tune omnes dent

pacis osculum.

gcnua cum omni reverencia

et ei humiliter

tanquam

patri obediant.

Sequatur oratio pro adepta dignitate ab epis-

copo dicenda.

Omnium, Domine,

fons bonorum, justorum proventuum re-

munerator, tribue quesumus famulo tuo adeptam bene regere

dignitatem, et a te sibi prestitam bonis operibus comprobare.

Et

incipiatur sonoriter.

Te Deum laudamus.

Et

si

episcopus

installacioni liujusmodi interesse

illam

fieri faciat,

non potent, per uniun dc suis forma predicta. In benedictione abbatis cusecunda collecta in missa,

juscumque
si

fuerit religionis, fiat ista

episcopo placuerit.

Concede quesumus famulo tuo abbati, ut predicando et exercendo que recta sunt, exemplo bonorum operum animos suorum instruat subditorum ut eterne remuneracionis mercedem
a te
piissimo
nostra^

pastore percipiat.

Per Dominum.
;

Munera

quesumus Domine, suscipe placatus

et

famu-

lum tuum semper ubique misericorditer protege. Per Domi num. Postcommunio. Hec nos communio quesumus Domine purget a crimine, et famulum tuum benigna pietate conserva. Per Dominum nostrum, &c.

BENEDICTIO ABBATIS CANONICOEUM.

IN benedictione abbatis canonicoruui

inquisitio

fiat,

ut

si

de.

abbate monacliorum, et post letaniam et preces ut

tur
lie

supra.,

dicun-

orationes.
uostris,

Adesto Domine supplicacionibus

militatis nostre

Deus, ut quod hu-

gerendum

est ministerio,

tue virtutis impleatur

109
effectu.

Per Dominum.

potens Deus, ut

Oremus. Concede quesumus omnifamulum tuum N. quern ad regimen anirnarum

elegimus, gracie tue dono prosequaris, ut, te largiente,

tibi

cum
ei

ipsa

nostra actione placeamus.

Per Dominum.
:

Tune

incipiat

episcopus Veni Creator ut supra

ympno

dicto det

regu-

lam ordinis
nachorum.
Benedic

sui et alia insignia, ut in benedictione abbatis

mo-

Postca.

Oremus.
quern ad regimen

Dominum Imnc famulum tuum N.

animarum elegimus, ut sit ei fidelissima cura subditos suos ad bona provocare, seipsum irrepreliensibilem custodire, bona sem
per agere, prava vitare, studium in divinis liabere.

Hlumina,

Domine, cor
tus,

ejus gracia Spiritus sancti, cujus plenitudine reple-

mundana despiciat,

prospera contempnat, in adversis fortis et

insuperabilis existat; odio habcat superbiam, diligat humilitatem,

amplectetur caritatem, pre oculis semper habeat castitatcm,

lectione

di-

Dei

et

proximi semper

letetur, vicia reprehendat, contra

superbos erectus existat, errantes in viam veritatis reducat, bonis

se parere faciat. sciat et intelligat,

Expande, Domine,

ei

tliesaurum sapiencie, ut

ceterosque doccat verba legis tue, ut veteri

testamento instructus, voluntatem tuam faciat et usque in finem

perficiat,

dominator Domirie, a cujus munere venit omne boei

num
rem
ita

da

potestatem ligandi et solvendi subditos suos, et

ita

ecclesiasticam moderare, ut in nullo dissentiat a vero, set

ducat subditos suos, ut celestis patrie faciat colonos ipseque in finem mereatur audirc, Euge serve bone, et fidelis, quia super

pauca

fuisti fidelis, intra in

gaudium Domini

tui.

Oremus.
veni-

Deus, lumen cternum, qui illuminas

omnem hominem

entem in Imnc miuidum, majestatem tuam cum omni supplicacionc deposcimus, ut hunc famulum N. qui, te auctore, per manus nostre imposicionem, abbas
et pastor

animarum
et

ordinatur,

tua multiplici benedictione confirmare digneris,

graite tue

infusione

animam

cjus et corpus perfundas et ab

et in

omni veneno

peccati emundatus, hie

eternum tua potissima gracia be-

110
nedici mereatur.

oracionibus
fitiitis

Et sequatur prefacio cum sequentibus ut supra abbatis monachorum quibus

Per Dominion, &c.
:

tradat ei episcopus regulam canoniconun dicens.

et

Accipe gregis dominici paternam prudenciam

animarum
sis ei

procuracionem, ut per divine legis incedendo precepta,

dux ad

celestis hereditatis

pascua;

adjuvante

Domino

nostro

Jesu Christo, qui

cum

Patre et Spiritu sancto vivit et regnat

Deus: per omnia secula seculorum. Postea tradat ei episcopus baculum dicens. Accipe virgam pastoralis solicitudinis et sic
vigila super
fidelis

gregem dominicum

tibi

commissum, quaterms

sicut
tui.

servus et prudens merearis intrare in

gaudium domini

Hie secundum usum

sacerdotali dicens.

precingat Precingat te Dominus renes cordis et cor-

Eomanum

cum

pontifex baltheo

poris tui, ut acceptabiles offeras hostias Deo,

gloria, in secula seculorum.

cui est honor, et

Amen.

Sed istud non observat

cereorum post

ecclesia Anglicana, nee oblaciones panis et vini et

evangelium: deinde legatur evangelium, quo perlccto offerat novus abbas ex consuetudine sancte Eomane ecclesie, ex instituci-

one pape Melcliiadis, panes duos et anaphoras duas plenas vino, et duos cereos ardentes ; et post conimunionein episcopi novus et missa suo abbas recipiat communionem de manu episcopi
:

ordine fmiatur.

BENEDICTIO ABBATISSE,
ORDO ad benedicendam abbatissam que
saltern die dominico post evangelium.
fiet

festo solleinpni vel

Yeniat electa ante altare

cum duabus
oente.

vel tribus sororibus suis earn conducentibus

coram

vultu ad populum sedente et diepiscopo ante altare, verso

Ecclesie

N. matris

electa,

fratres karissimi, adest

ad suum

Hi
ordinem suscipiendum. Unde sanctorum patrum prius earn censemus auctoritate examinandam de hiis que ad sacram reliKarissima sogionern et mouasticara professionem pertinent.
quia gracia Dei et electio sororum tuarum, priorisque vite conversacio ad hoc te provocavit officium, volumus per teipsam
ror,
scire,

utrum

velis

temperare, et
tare?
sancti

cum ipsis esse, et mores tuos ab omni malo ad omne bonum, quantum Deus dederit, commuVis tuum propositum
et

Yolo.

rcgulam ipsam observare, tibique subjectas ut id

K.

ipsum faciant, diligenter instruere ? Res quoque ecclesie hactenus

prevales,

Yolo.

Interrogacio.
vis

dispersas injuste,

quantum

congregare, casque in usus ecclesie pauperum, soro

rum,

et

et

alios

eciam peregrinorum conservare? interYolo. Vis humilitatem et pacienciam in temetipsa custodire, similiter docere? :io. Yolo. liiterrot Vis
divinis esse negociis mancipata, et a terrenis negoaliena,

semper in
ciis

vel lucri turpibus

?

quantum
Interroj

te

humana

fragilitas

consentit posse
et
peregrinis,,

Volo.

Vis pauperibus

omnibusque indigentibus, proper nomen Dei,

Volo.
I

esse afFabilis et misericors?

uterrogaci*

Vis
ex-

sancte matri ecclesie

liibere ?

N. canonicam per omnia subjectionem

Yolo.

puplice profiteatur wcut lialjctur in benedictione abbatis

.

mo-

Omnipotent Deus

in hiis

et in ceteris bonis, sit sc episcopus et

cooperator tuus.

abbatissa ante altare et dicitur letania a choro

sancti,

isqur.

Omnes

orate pro nobis

tune

Pater noster.

Et ne nos.

Salvam
et

fac ancillam tuam.

Dominus
custodiat

custodiat introitum
te

tuum

exitum tuum.
tibi

Dominus

ab omni malo, &c.

Mittat

auxilium de sancto, &c.

Dominus vobiscum.

Exurge Domine adjuva nos. Domine, exaudi oracionem meam. Oremus.

112
Concede quesumus omnipotens Deus affectui nostro tue mifamulam tuam, quam ad regimen animaelegimus, grade tue dono prosequere, ut, te largiente, cum nostra actione placeamus. Per Dominum. Et time

seracionis effectum, et

rum

ipsa tibi in

dicat episcopus

ympnum.

Yeni Creator.
Oremus.

Ympno

dicto, bene-

dicat earn episcopus ita dicens.

Exaudi Domine preces nostras,

N.

et super hanc famulam tuam. Spiritum tue benedictionis emitte, ut celesti munere dicata

dona possit adquirere, et benemerendi emplum prebere. Per Dominum. Oremus.

et tue

majestatis

aliis

ex-

Omnipotenciam tuam humiliter imploramus, ut super hanc famulam tuam, quam ad sacrum ordinem assumere dignatus es,
bene
J<

dictionis tue

donum

dignante infundas, eique graciam

consecracionis tribuas, ut
custodiat.

Submissa voce.

quod percipit, te protegente, illesum Per Dominum, &c. Altavocc ad

modum

prefacionis.

Per oninia secula seculorum.

corda.

Dominus

vobiscum.

Sursum
et

Gracias.
est,

Vere dignum

justum

per et ubique, gracias agcre,

equum et salutare, nos tibi sem Domine sancte, Pater omnipotens,,

omnia per verbum
virtutis

eterne Deus, adesto precibus nostris, adcsto votis, adesto famulantibus, adesto consecracionibus, qui

tui mirabiliter dispensas, et dispensanda ministras,

floribus

qui diversis

tuam semper exornas

ecclesiam,

dmn

earn virtutum ex-

emplis et illustrium feminarum irradias institutis; qui eciam de inferiori sexu hanc famulam tuam servitutis tue

applicare

dignatus es famulatui.
in effectum

Effunde super hanc famulam tuam, quam

dedicamus, graciam Spiritus sancti,

divinum

fideliter

ut

tibi

omni tempore

ejus servitus dignanter complaceat,

>J<

eamque

dextera potencie tue bene

ministerii tui

dicere sanctificare digneris in opus

sibi

condignum; quatenus actum ministracionis

ejusdem

credite fideliter exequatur, ct

sancti Spiritus septiformis

gracie virtute corroboretur.

Requiescat igitur super earn, pre-

113
camur, Domine, spiritus sapiencie
et intellectus, spiritus consilii

et fortitudinis, spiritus sciencie et pietatis, ac repleas

oris tui.

cum

spiritu

Concede

ei

vivendi, ut in lege

quoque gravitatem actuum, censuramque tua die ac nocte meditetur, mandata tua

terrena custodiat, dictis tuis obediat, sacris lectionibus insistat,

et transitoria

despiciat,

atque omni tempore bonis operibus

:

inserviat

omnem

libidinem prave voluptatis superet

tibi

amorem

honestc castitatis tencat: ut

sponso venienti

dibus suis inextinguibilibus possit occurrere, et ne

tis

cum lampacum stulaucspiri-

excludatur;
:

rcgalem januam

cum

sapientibus virginibus
virtutis,

licenter introeat

habundet in ea tocius forma

toritas modcsta, pudor constans, innocencie puritas

tualis

et

observancia discipline.

In moribus ejus precepta tua

fulgeant,

ut sue castitatis cxemplo cunctis sibi subditis imi-

tacionem prebeat,
ostendens
:

purum

et

bonum
et

consciencie testimonium
stabilis

in Cliristo

Jesu firma

perseveret,

at

que ipsa

ita

perceptum

ministerium, te

auxiliante, agat, qua-

tenus ad eternam remuneracionem, te donante, pervenire mereatur

;

per Dominion.

Tune

det

ei

regulam episcopus dicens,

simul et benedictionis, ut Aecipe regulam sancte conversacionis,

per hanc,

cum grege tibi credito, in district! die judicii Domino incontaminata representari valeas ipse te adjuvare dignetur,
:

qui

cum Deo

Deus, per

Patre in unitate spiritus sancti vivit et regnat omnia secula seculorum. Amen. Post det ei baculum
officii

Aecipe baculum pastoralis

tibi

quern preferas caterve

et
fidei

commisse ad exemplum juste

severitatis

correccionis.

Aecipe anulum,
Spiritus
sancti
dicat.

signaculum,
servias.

Postea

sponsa voceris, Oreinus.

ut

et

sic

ei fideliter

Domine Deus omnipotens,

euntem cum
nis
et

qui sororem Moisi

Mariam

pre-

ceteris virginibus inter equoreas

undas cum tympafecisti,

choris

letam ad

litus

maris venire

supplices

114
hodie in cathedra deprecamur pro fideli famula tua N, que materna super universas subditas sibi, abbatissa constituitur, ut

ad eternam prima norma tueatur cunctas famulas tuas, quatenus sanctis introeat leta, ibique gloriam, te auxiliante, cum omnibus
exultans

cum

angelis,

canens cantica nova, sequatur

agnum
te-

quocumque

ierit,

Jesum Christum Dominum nostrum, qui

cum vivit et regnat, &c. Oremus. Famulam tuam, quesumus Domine,

stalletur per

tua semper gracia bene-

dicat et inculpabilem ad vitam perducat eternam.

episcopum

si
:

in proprio monasterio fuerit benedicta,

si

ut abbates installantur

in capella episcopi vel alibi fuerit

in benedicta, ordinetur pro ea locus honestus, quo resideat usque

finem misse et missa suo ordine peragatur.

CONSECRATIO YIRGINUH,

ORDO

consecrationis virginum,

que die sollempni

est facien-

da, fiat

hoc modo.

Virgo Deo

dicanda post introitum mis?e

et collectam,

gressu et vultu demisso,

altare veniat lento priusque legatur epistola, ante habitum quern religio sua requirit atque

velamen propriis manibus gestans, et cedulam sui professionis vero velamenque suum et cedulam super altare ponat, habitum
super gradum ante altare dimittens.

Quem

habitum

sic dis-

missum episcopus benedicit

Oremus.

dicens.

Dominus vobiscum,

&c.

Deus eternorum bonorum

fidelissime

promissor,

certissime

115
persecutor,

qui vestimentum salutare

et

indumentum

eterne

jocunditatis tuis fidelibus promisisti,

citer

clemenciam tuam suppli-

exoramus, ut hec indumenta, humilitatem cordis et convisibi-

ternptum mundi significancia, quibus famula tua sancto

h ter

est

informanda proposito, propicius bene

J<

dicas, ut beate

castitatis

habitum quern,

te inspirante, suscipiet, te protegente

custodiat, et
poraliter,

quam

vestibus venerande promissionis induis temvestiri.

beata facias immortalitate

Per Dominum.

Oremus.

Domine Deus bonarum virtutum

tionum largus infusor, vestes bene dicere
J<

dator, et

omnium

benedic-

te obnixis precibus
et sanctificare
J<

deprecamur, ut has

digneris,

quas famula

tua

N. pro

indicio

inter reliquas famulas tibi cognoscatur dicata.

cognoscende religionis vult induere, ut Per Dominum.

ei

Tune aqua aspersum

det

cpiscopus virginitatis vestimentum

Accipe hoc indumentum quod proferas ante tribunal Domini nostri Jesu Christi, cui flectitur omne genu celestium
et

infcrnorum.

Qui cum Patre

et Spiritu sancto vivit,

&c.

Postea legatur epistola et peragatur missa usque ad offertorium.

Ipsa autem virgo interim accepto indumento, eat in vestiarium
ct illo PC incluat,

quo induta

dum

canitur in choro offertorium,

intret

chorum

et stct in loco

suo offcrenda fcrcns, cereum in

martu sua ardentem

in cnjus

cantans Responsorium.

Amo

Christum

thalamum

introibo; cujus mater virgo

est ; cujus pater fe-

minam

nescit; cujus milii

organa modulantibus vocibus cantant.

tetigero,

Quern cum amavero, casta sum: cum

accepero, virgo sum.

munda sum: cum

Expectans vocacionem episcopi ter dicentis, Venite, venite, venite filie, audite me, timorem Domini docebo
vos, procedat virgo

cum

ardenti luminari in
finita,

medium

chori, ex-

pectans

ibi

finem

illius

antiphone: qua

virgo flexis genibus

in-

in terrain quasi gracias agens

Deo pro dulcissima advocacione,

im versus Et nunc sequimur

te in toto corde et time-

116
mus
te, et

querimus faciem tuam, Domine, nee coufundas nos;

set fac nobis juxta

mansuetudinem tuam,

et

secundum multitudial-

nem
tare:

misericordie tue.
si

Et cantans atque procedens veniat ad

forte contigerit, ut

sinepudore verecundie gravata, sive

sit,

pocius amore cordis et lacrimarum dulcedine, preventa

turn quern incepit finire

ut cansociis

non

possit, cantrix ecclesie

illi.

cum
finite

sodalibus paratissima

sit

ad subveniendum
;

Et

cantu
suis

tapetibus interim extensis prosternat se

set episcopus

cum

ministris ante altare prostratus dicat septem psalmos penitenciales

duobus cantoribus interim letaniam cantantibus usque Omnes sancti orate pro nobis. Qi
:

vertat se
creator.

ad

altare, et

flcxis

genibus incipiat

ympnum, Veni

sic ilectat quousque ympnus decantetur, episcopo versum incipiente ympno dicto, virgo procedat, et quemlibet faciat professionem diu desideratam hoc modo dicens.
:

Et

Ego
Deo

soror
et

N. promitto

stabilitatem et conversionem

morum
est in

meorum,

obedienciam secundum regulam sancti N. coram

et sanctis ejus in

hoc monasterio, quod constructum

honore sancti vel sancte N. in presencia venerabilis patris et domini domini N. Dei gracia episcopi N. et domine abbatisse
vel priorisse
copi.
faciat,

hujusmodi monasterii.
affirinans

Et osculetur manuni
signum
crucis

epis

Et tune

quod

dixit,

cum incausto
Et
statim

quam

episcopus accipiat et servandam tradat.

facta processione, in terram flexis genibus dicat

hunc versum.

Suscipe me Domine secundum eloquium tuum, et vivam; et non confundas me ab expectacione mea. Et si forte plures
fuerint simul dicande, onines simul dicant

eundem versum quo

Cliriste eleison.

dicto tune

cum

Gloria Patri, iterum prosternat se in loco quo

prius: tune similiter subjungatur.

Kyrie eleison.
nos, &c.

Kyrie

eleison.

Pater noster.

Et ne

De
ei

profundis.

Salvam

fac ancillam

tuam.

Deus meus.

Mitte

auxilium de

117
sancto.

Et de Syon
exaudi.

tuere earn.

Esto

ei

turns fortitudinis.
ca.

facie inimici.

Nichil proficiat inimicus in

Et

Filius, &c.

Domine

Dominus vobiscum.

Oremus.
districcionis
;

Dcus indulgencie Pater, qui serenitatem tue

mira dispensacione eciam

temqui

filius portarct iniquitatem patris perans, indulsisti, ne

et

cum

mali bene utantur tua dilectione,

clemenciam tuarn graciam per cos frequenter operaris; quesumus ut huic famulc tuc N. non obsistat quod habitum religionis per
nos, tanta ac tali re indignos, accipit
terius per
;

set

ministerium quod cxsancti Spiritus

nos exhibetur, interius per

donum

cxcquaris,
ai

Per Dominum, &c.

Tune

accedat virgo ad episcoAncilla Christi

ante
ot

gradum

altaris

cantando antiplionam.

sum;

ideo ostendo

me

servilem cxhibere personam: qua can-

copus soiiora voce antiplionam.

11

Summa
Deinde

ingenubene-

as ost, in

dictio

qua Christi servitus comprobatur. Oremus. velaminis hoc modo.

fiat

Suppliciter, te
ancille
ot-

Domine, rogamus ut super hanc vestcm

capiti

tue

imponcndam
tue.

benedictio tua benigniter descendat,

sit

hoc vestis bencdicta

et

consecrata et immaculata et

snncta huio ancille

Per Christum

Dominum

nostrum.

Postea vero accedat ad episcopum et tradens cereum suum alicui socie sue, humiliato capite suscipiat velamen de manu episcopi,

quod tune episcopus mittat super capud ejus, dicens. velamen virginitatis et continencie Accipe,, virgo Christi,,
indicium, per quod Spiritus sanctus superveniet in te et virtus

obumbraculum contra estum malarum temptacionum, prcstante eodem Domino nostro Jesu Christo, qui vivit
altissimi sit tibi
ot

regnat

cum Deo

Patre, in unitate ejusdem Spiritus sancti,

Dous, per omnia secula seculorum.

Amen.

Que dum

accipit

manum

statim atque decant et episcopi deosculetur, et incipiat

antiplionam.

Induit

me Dominus

ciclade auro tecta,

ct

im-

118
mensis movilibus ornavit me.
singula queque
dictio anuli.
divisira decantet

Si plures

affuerint

virgines,

antiphonam, qua cantata, bene-

Oremus.

Creator et consolator humani generis, dator gracie spiritualis,

largitor eterne salutis, tu

Domine

mitte benedictionem

tuam

super hunc anulum, ut que ilium

celestis defensionis, et proficiat

gestaverit, sit

armata virtute

illi

ad eternam salutem.
mittat episcopus
te

Per

Christum Dominum.

Oracione

linita,

anulum
filio

Desponso

Jesu Christo,

summi Amen.

patris, qui te illesam custodial, et

ab omni malo defendat.

Vel

sic.

Accipe anulum,

fidei sigriaculum, sancti Spi-

ritus ut sponsa voceris, ut sic ei fideliter servia.

Vel

sic,

Accipe

anulum quern proferas ante

Agnum sponsum tuum Jesum Christ

In nomine

um Dominnm nostrum,
Patris, &c.

in die celestium nupciarum.

Tune

virgo decantet antiphonain.

Anulo suo sub-

arravit
ravit

me Deus meus Jesus Christus, et tanquam sponsus decome corona. Qua cantata accipiens virgo cereum interim
Dominus vobiscum.
Oremus.

prosternat se ad superventuram benedictionem: tune dicat epis

copus.

Respice

Domine

propicius super hanc

famulam tuam N. ut

virginitatis sancte propositum, quod, te inspirante, suscepit, te

gubernante, custodiat, dimissa voce.

&c.
Prefacio.

Per

Dominum

nostrum,

Per omnia secula seculorum.

corda.
et

Dominus vobis
nostro.

cum.

Sursum

Gracias agamus

Domino Deo

Yere dignum
et

justum

ubique gracias agere,

est, equum et salutare, nos tibi semper Domine sancte, Pater omnipotens, eterne

Deus.

incoruptarum amator animarum; Deus qui humanam substanciam in primis hominibus diabolica fraude viciatam, in verbo tuo, per quod

Castorum corporum benignus habitator

et

omnia

facta sunt, reparas; ut earn

set

non solum ad prime

originis

innocenciam revoces,

eciam ad experienciam eternorum boet obstructos

norum, que in novo seculo sunt habenda, perducas,

119
adhuc condicione mortalium, jam ad similitudinem provehas angelorum. Respice propicius super hanc famulam tuam N.
que in manu tua continencie sue propositum collocans, tibi devocionem offert, a quo et ipsa idem votum assumpsit. Quo-

modo enim auimus

mortali carne circumdatus, legem nature,

libertatem licencie, vim consuetudinis, et stimulos etatis evinceret,

nisi

tu per liberum arbitrium hunc

?

amorem

virginitatis

clementer accendcres

tu hanc cupiditatem in ejus corde aleres ?

tu fortitudinem ministrares

? EiFusa namque in omnes gentes ex omni nacione que est sub celo, in stellarum innugracia tua,

merabilem numerum, novi testamenti heredibus adoptatis, inter

ceteras virtutes, quas
filiis

tuis,

voluntate carnis, set de tuo spiritu genitis, indidisti

non ex sanguinibus, neque ex etiam hoc ;

ut

donum

in

quasdam mentes de

largitatis tue fonte defluxit;

cum honorem nuptiarum

nulla interdicta minuissent, ac semper

super sanctum conjugium tua benedictio permaneret; existerent

tamen sublimiores anime, que in viri

rent

et mulieris

copula fastidirent

conuubium, concupisccrcnt sacramentum, non hoc concupisce-

quod habet maritalc connubium, set eligerent quod promittit divinum Clmsti ecclesieque sacramentum, nee imitarentur quod
nupciis agitur, set diligerent

auctorem suum beata

illius

quod nupciis prenotatur. Agnovit virginitas, et emula integritatis angelice,

perpetue virginitatis est films.

thalamo,

illius

cubiculo se devovit, qui sic perpetue virgini

tatis

sponsus

est,

quemadmodum

Imploranti

igitur auxilium tuum,

Domine,

et

confirmari se

benedictionis tue consecratione cupienti,

da protectionis tue

munimen

regimen, ne hostis antiquus, qui excellenciora studia subtilioribus infestat insidiis, ad obscurandam perfecte contin
et

palmam, per aliquam mentis serpet incuriam et rapiat de proposito virginum, quod eciam moribus decet inesse nupciarum.
Sit in ea,

encie

Domine, per donum

sancti Spiritus, prudens modestia,

sapiens benignitas, gravis lenitas, casta libertas, in caritate fer-

120
veat, et nichil extra te diligat, laudabiliter vivat, laudarique non appetat: te in sanctitate corporis, te in anime sue pnritate
glorificet.
sis,

Amore te timeat amore tibi serviat, tu ei honor tu gaudium, tu voluntas, tu in merore solacium, tu in ambi:

guitate consilium, tu in injuria defensio, in tribulacione paciencia, in paupertate habundancia, in jejunio cibus; in infirmitate

medicina ; in te habeat omnia quern diligere appetit super omnia ;

et

quod

est professa, custodiat.

Scrutatori pectorum

non

cor-

pore placitura, set mente, transeat in

larum, ut celestem sponsum accensis
paracionis expectet,

numerum sapientum puellampadibus cum oleo pre-

regis adventu, lumine, et precedencium virginum choro juncta, Et ne excludatur cum stultis, sed jocanter occurrat. regalem
set secura

non turbata de improvise

cum

januam cum sapientibus virginibus

tui perpetuo comitatu probabilis

licenter introeat, et in agni

castitate

Dimissa voce.

permansura Per Dorninum nostrum, &c.

permaneat.

Tsta oratio dicitur

legendo sine^ Oremus, super vclatas virgines. Benedicat te Deus Pater, et Pilius, et
benedictione
lata,
spiritual],,

Spiritus sanctus

omni

ut maneas incorrupta, inviolata, immacusub vestimento sancte Marie, Matris Domini nostri Jesu

Christi.

Amen.

Eequiescat super te septiformis spiritns Dei,

spiritus consilii et fortitudinis,

spiritus sapiencie et intellectus,

spiritus sciencie et pietatis, et repleat te spiritus

timons Domini.
fidei

Amen.

Fragilitatem tuam Dominus

solidet

constancia

te roboret,

validamque confirmet, pietate

alleviet,

miseracione

conservet.

Amen.

Mentem tuam

regat, vias tuas dirigat, co-

gitaciones sanctas in te instituat,

Amen.

Actus tuos probet,

sapiencia te illu-

opera bona in te
minet,

perficiat, caritate

te edificet,

castitate te muniat,

sciencia te instruat.

Amen.

In

virtute multiplicet,

in

sanctitate

sublimet,

ad pacienciam te

preparet,

Amen.

Ad

ad obedienciam te subdet, in humilitate preservet. continenciam det tibi fortitudinem, reddat te so-

121
briam, protegat te pudicam, in mfirmitate
visitet,

in conversa-

clone custodiat, in prosperitate te temperet, in iracundia mitiget,

in iniquitate te emendet.

Amen.
tribuat

tibi graciam, remitat tibi offensam, discipli ut hiis et similibus virtutibus fulta et sanctis operibus nary

Infundat

illustrata,

fiant Deo in semper studeas agere, que digna Amen. Ilium habeas testem in manieterna remuneracionc.
ilia

bus, quern habitura es judicem,

atque

ita

aptare te studeas, ut

prefulgentem gestes in

manibus lampadem, sicque intratura

sponsi thalamum, occurras venienti

cum

gaudio, ut nichil in te

nil incultum, nichil corruptum, reperiat fetidum vel sordidum,

nichil inhonestum, set

niveam

et

candidam animam, corpusque

Ita cum dies ille tremenlucidum atque splendidum. dus remuncracionis justorum retribucionisque malorum adveneflamma quod urat, sed divina pietas rit, non inveniat in te ultrix

Amen.

quod coronet, quia jam

mundavit.

in

hoc seculo conversacio religiosa

eterni regis ascensura,

Amen.

Hincque tribunal
canticum

cclsaque pallacia
tur

cum

eisdem merearis porcionem, qui sequun-

Agnum

et cantant

novum sine

cessacione,

illic

per-

maneas in regione ceptura premium post laborem, scmperque innocencium atque ipse benedicat te de celis qui, per crucis
:

passionem,

humanum

genus

est dignatus rediraere

in terris,

Jesus

Dominus

noster, qui

cum

eterno Patre et Spiritu sancto

in Trinitate pcrfecta vivit et regnat

Deus, per omnia secula

seculorum.

Amen.

Oremus.

Te invocamus, Domine sancte, Pater omnipotcns, eterne Deus, super hanc famulam tuam, que tibi vovit servire pura
mente mundoque corpore, et earn sociare digneris inter ilia centum quadraginta quatuor millia qui virgines permanserunt,
et se

cum

mulieribus non coinquinaverunt, in

est
;

quorum
f aciat

ore dolus

inventus non

et ita

hanc famulam tuam

permanere

immaculatam usque

in finem, per

immaculatum Dominum nos-

122
in trum Jesum Christum, cum quo vivit et regnat, Deus, Amen. secula seculorum. Per omm a imitate Spiritus sancti.

Post hec relinquens puella cereum suuni et

offerat

panem
in

et

vinum hoc modo.

Virgo Deo

clicata

utraque

manu

linthiamisi-

ne cooperta teneat in
nistra calicem

manu
:

dextera patenam
et

cum

hostia,

cum

vino

mittat procedens ad offerendum,

vel hostiam de patena sua in patenam quam tenebit episcopus, illud in cali diaconus ; similiter offerendo vinum, et fundat

ejus

Quo diaconus tenebit vacuum. episcopus vel ejus et permaneat in faciem ejus velamine, facto, episcopus cooperiat illoruin vessilencio usque in tercium diem, nihil omnino summo
cem quern
nisi timentorum que in benedictione habuit exuens vel mutans, cereum et redeat in tantum sotulares pedum. Iterum accipiat

chorum

et ultima, usque stetque inclinata

dum commimicetur

qua communicata,

et missa finita,

in manu relinquat cereum

episcopi, et deinceps

die

noctuque
vocis,

niagis

quam modulacione

cum omni devocione cordis Domino nostro Jesu Christo,

E.

cui se devovit, jugiter servire intendat, cantando.

Omne

regnum mundi.

Et ad onme
stabit.

ultima usque in diem terciam

BENEDICTIO VIDUE,

LICET vidua, potest omni

die benedici, decencius est iaineu

Inter ut benedicatur die solempni, vel saltern die dominica. versus sedente in faldistorio epistolam et evangelium, episcopo

populum, vidua coram episcopo genuflectente, interroganda

K

est

se ab episcopo, si sponso Christo, postpositis carnis illesebris,

123
optat jungi.

Ipsa vero puplice, in vulgari, se perpetuam contiprofit-cat ur

nenciam servaturam

in

manibus episcopi:* facta

professions, siirgat episcopus et

"Dominus

benedicat clamidem, clicendo.

vobiscum.

Oremus.
fidelissime
et

Deus eternorum bonorum

persolutor,

promissor, certissime

qui vestimentum salutare

indumentum

eterne

jocunditatis tuis fidelibus promisisti,

citer

clemenciam tuam suppli-

exoramus, ut hoc indumenta, humilitatem cordis et consignificancia,

temptum mundi
liter

quibus famula tua sancto

visibi-

est

infonnanda proposito, propicius benedicas, ut beate

habitum, quern te aspirante suscipiet, te protegente custodiat, ct quam vestibus venerande promissionis induis temporaliter,

castilatis

beata facias

immortalitate vestiri.

Per

Dominum

nostrum, &c.

Oremus.

Visibilium ct invisibilium Creator, Deus, adesto propicius,

et

sanctitatis effigiem ostendens, desuper tua irrigante bcne t% dicere gracia Per Christum digneris.

hoc indumentum,

Dominum.

Oremus.

Aperi quesumus, Domine, oculos tue majestatis ad benedicenduin hanc viduitatis vestem; ut inordinatis
que,
vestibus,
viri sui visibus

placuit,

sacris induta, bcnedictionis tue

graciam

mcroatnr.

Per Christum Dominum.

Oremus.

Da, quesumus omnipotens Deus, ut hec famula tua, que pro spe rctribucionis sibi promisse universam se tibi desiderat consecrari,

plena fide animoque permaneat

tribue

ei

pro viduitate
:

gloriam, pro pudorc reverenciam, pro pudicicia sanctitatem

ut

ad meritum possit eterne glorie pervenire.

* Below
is

Per Christum Do-

given, in the original, this

Form

of Profession, probably in the

handwriting of Bishop Lacy.

J. N. Wedow avoue to God perpetuell chastite of my body from hence forward, and in the presence of the honorable fadyr in God, my Lord N., by the grace of God, Bishop of N., I promytt stabilly to leve in the Chu rch, Wedow. And this to do, of myne own hand, I subscribe this Et
"

wrytyng.

postea faciat signum

crucis."

124
minum.
ab
Episcopus genuflectens incipiat ympnuin Veni Cre

ator Spiritus.

Quo

dicto ipsamet accipiet pallium et

velum
Tide

vel in-

alio sacerdote, dicente episcopo.

Accipe pallium.

ferius, nullus

episcopus velare potest viduas.

integritatis

Accipe pallium sancte

tribunal

velamen, quod proferas ante

cui flectitur

Domini

nostri Jesu Christi,

et

celestium, terrestrium,

infernorum.

omne genu Et post impositionem

Creator et con
largitor

velaminis episcopus benedicat anulum dicens.

servator

humani

generis,

et

dator gracie

spirituals,

eterne salutis, emitte benedictionem

tuam super anulum hunc,

munita fidem integram

ut que
fideliter

eum

gestaverit, celesti virtute

et,

atque sinceram teneat,

sicut sponsa Christi, contin-

encie propositum custodiat, et in tua voluntate permaneat, et in tuo amore vivat et crescat, et senescat, et multiplicetur in lon-

gitudinem dierum.

Tune aspergatur auulus aqua benedicta

et

ponatur digito vidue per episcopum dicendo. Accipe, famula Christi, anulum, fidei signum, connubii indi cium, quern devota deferas, casta custodias,
divini sponsi

nostrum.

coronanda pervenias. Oremus.

quoad amplcxus Per Christum Dominum

Consolare

Domine hanc famularn tuam

viduitatis laboribus

viduam per Heliam Prophetam; concede ei fructum ut antiquamm pudicicie, non meminerit voluptatum nesciat eciam iucentiva viciorum
:

constrictam, sicut consolare dignatus es Sareptinam

desideria, ut

solum

tibi

subdat proprium collum, quo possit pro

tantis laboribus, sexagesimo gradu, percipere

sanctitatis,

munus

delectabile

per Christum

Dominum nostrum.

Oremus.

Deus, castorum corporum benignus inhabitator, et incorruptarum amator animarum, *espice, quesumus Domine, super hanc famulam tuam, que tibi devocionem suam humiliter a
optulit,

quo

et ipsa

idem votum assumpsit

sit

in ea

Domine donum

Spiritus sancti tui, prudens modestia, sapiens benignitas, gravis

125
in caritate, et nichil extra te diligat, Jenitas, casta libertas, ferveat

laudabiliterque vivat, et laudari

casto

non appetat;
:

te timeat,

tibi

amore

serviat

tu

ei sis,

Domine, honor

tu gaudium, in
:

merore solacium, tu in ambiguitate consilium

defensio
;

tu in injuria

in tribulacione paciencia, in paupertate habundancia,

in jejunio cibus, in infirmitate ei sis medicina;

diligere

per

te,
;

quern
et ut

super omnia appetat, quod

te auxiliante,

est professa custodiat

hostem antiquum,
expurget,

devincat et

viciorum squalores
decorari,

dono quatenus sexagesimi fructus

exornari, et inter
te donante,

omni-

umque virtutum lampadibus rum Viduarum consorcium,

,

electarum tua-

mereatur consociari.

Per Dominum nostrum, &c. Oratio. Famulam tuam, Domine, tue custodia muniat Per

pietatis,

et

te Viduitatis sancte propositum, quod, te inspirante, suscepit,

custodiat. protegentc, semper illesum

Dominum

nostrum.

PHOEESSIO MONACHOEUM,

PROFESSIONES Monachorum celebrande sunt diebus

festivis co-

ram populo.
mei, Deus.
nih
ssui

Monaclius profitendus, dicto evangelio misse

veniat, ducente euni priore et dicente

Psalmum

50.

Miserere

Kt

siet

super brachium sinistrum

professio.

ante gradus altaris deferens cucullam ordiet cedulam in manu sua in

qua scribatur sua

Et

est episcopus, cui profitendus

inonaolms, dicto oflertorio misse et omnibus in missa rite periictis

ilex is

ad novicium qui usque ad lotionum manuum, vertat se modo. genibus legat professionem in hoc
frater

Ego

N.

Sacerdos, vel clericus, vel laicus, promitto

126
stabilitatem

meam

et

conversionem

morum meorum,

et obedi-

enciam secundum regulam beati

N. coram Deo
omnibus
&c.

et sanctis ejus,

quorum
sancti

reliquie hie habentur, et

sanctis ejiis in

hoc

loco qui vocatur,

N.

et

ordinis,

constructo
et

in

honore

N.

in presentia

domini N. episcopi

ecclesie.

osculetur

manum

episcopi.

Et

si

sint plures,

bet legat professionem

suam pro

se;

qua

lecta, facj

incausto in fine professions et ponat super altai\

pus

faciat custodiri diligenter.

Time

si

sint pkui;

cant ter simul ante

gradum

altaris

hunc versum.
et

Suscipe

me

Domine secundum eloquium tuum, et vivam, me ab expectacione mea. Et chorus respoi

Sicut erat.
i

non confundas
Gloria Patri.

eleison. Kyrie eleison. Kyrie eleison, Christe Domine quis habiEt ne nos. Psalmus Pater noster.
tabit.

Psalmus 22.

Dominusregitme.
fi

Domini

est terra.

Psalmi dicuntur usque in

episcopus.

Salvum

fac

servum tuum.

Mitte

ei

Domine
ei,

auxi-

lium de sancto.

Nichil proficiat inimicus in eo.

Esto

Domine,

turris fortitudinis.

Domine Deus virtutum, couverte vos. Do Dominus vobiscum. Oremus. mine, exaudi oracionem meam. Deus indulgencie Pater, qui severitatem tue discrecionis temne films portaret iniquitatem patris, et qui mira perans, indulsisti mali bene utentes tua dilectione, graciam per eos
dispensation

clemenciam tuam, ut huic fafrequenter operaris; quesumus habitum religionis per nos tanta ac mulo tuo non obsistat,

quod
set

tali re

indignos

accipit,

ministerium quod exterius per nos

sancti Spiritus exequaris.

exhibetur, interius per

donum

Per

Dominum

nostrum, &c.

Oremus.
tibi

Deus, qui per coeternum

Eilium cuncta

creasti,

quique

mundum peccatis inveteratum per misterium incarnacionis ejus renovare dignatus es ; te supplices exoramus, ut ejusdem Domini nostri Jesu Christi super hunc famulum tuum abrenungracia,

127
ciacionein
seculi

profitentem, clementer respicere dignetur, per

quam

iu spiritum mentis renovatus, veterem

liominem

cum

actiest,

bus suis exuat, et novum, qui secundum

induere mereatur.

Deum

creatus

Per Christum.

Oremus.

qua nemo venit ad Patrem, quesumus benignissimam clemenciam tuam, ut liunc famuChriste, qui es via, sine

Domine Jesu

lum tuum

a carnalibus desidcriis abstractum, per iter discipline

regularis deducas, et qui peccatores vocare dignatus es, dicens,

venite ad

me omnes qui laboratis

et onerati estis, et

ego reficiam
convalescat,

vos

presta ut hec vox vocacionis tue prima in

eum

(j[uatenus
tare,

peccatorum onera deponens,

sanctificacione
es,

quam

dulcis es,

gus-

tua

mereatur;

et sicut attestari

de tuis

ovibus dignatus

agnosce

eum

inter
set te
;

oves tuos,

et ipse te

agnoscat, et alienum

non sequatur,
dicis,

neque audiat vocem

alienorum, set

tuam, qua

qui michi ministrat,

me

sequatur.

Qui

vivis et regnas

Deus, per omnia secula seculorum.

Amen.

Oremus.
Sancte Spiritus, qui te
ius
vis,
es,

Deum

ac

Dominum

revelare digna-

immensam
sic

tue bonitatis graciam postulamus, ut sicut

spiras,

et

huic famulo tuo affectum devocionis indultua

tibi

geas;

et

qui tua sapiencia est conditus,

et juxta

quoque provigraciam et per

dencia

gubernetur;

consuetam

intercessionem beati Benedicti, quern precipuum liujus institutionis legislatorem dedisti,

necnon

et

aliorum sanctorum ad

quorum nomina peticionem facit, a vanitate seculi veraciter convertas. Et sicut es omnium peccatorum remissio, deprimentes
impietatis obligaciones in eo dissolve, et observanciam hujus
sancti propositi fac

eum

certatim fovere; in tribulacionibus et

angustiis tua indeficienti consolacione valeat respirare, et pie et

juste et

veram humilitatem atque obedienciam,

in fraterna cari-

tate fundatus, quod, te donante, promisit, felici perseverancia

pleat
;

com-

quod

ipse prestare dignetur, qui

cum Deo

Patre sancto-

128
que unigenito Pilio ejus Domino nostro Jesu Christo, Per infinita secula seculorum, Amen. gloriatur Deus.
tur benedictio cuculle.
vivit

et

Sequa-

Dominus vobiscum.
tegumen nostre

Oremus.

Domine Jesu
dignatus
et
es,

Christe qui

mortalitatis induere

obsecramus immensam tue largitatis habundanciam,

et

hoc genus vestimenti, quod sancti patres ad iimocencie

humilitatis indicium, abrenunciantibus seculo ferri sanxerunt, tu ita benedicere digneris, ut Me famulus tuus qui hoc usus
>J<

fuerit,

te induere mereatur.

Qui

vivis et

regnas Deus.

Per

omnia secula seculorum.

Amen.

Tune episcopus

aspergat

cucullam aqua benedicta et trahat habitum secularem a novicio

dicens.

Exuat

te

veterem hominem

cum

actibus suis.

Amen.

Et induat eum
Induat
te

cuculla benedicta dicens.

Dominus novum hominem,

qui

secundum

Deum
dicto

creatus est in justicia et sanctitate veritatis.

vertat se episcopus ad altare genuflcctendo, et
piat

Amen.

Quo

cum ministris inciEmitte Spiritum

ympnum.

Yeni creator

spiritus.

Et chorus prosequatur.

Ympno
tuum

dicto, surgat episcopus et dicat versus,

et creabuntur, et renovabis faciem terre.

Domine Deus

virtutum

converte nos.

Et

ostende.

Dominus vobiscum.

Oremus.

Omnipotens
seculi

et misericors

Deus, qui hunc famulum tuum a

jam

vanitate conversum, ad

supernum vocacionis amorem

accendis; pectori suo purificando benignus illabere, et graciam

tuam qua

in te fideliter perseveret, misericorditer infunde;

ut

protectionis tue munitus presidiis, quod, te inspirante, promisit,

impleat, et sue professionis executor effectus, ad ea que in te

sperantibus dignatus es promittere,

feliciter

pertingat.

Per

Christum Dominum.

Et postea

perficiat

missam.

Et postquam

episcopus communicaverit seipsum, communicet

monachum jam
silencium,

professum, et in fine misse injungat

ei

suimnum

secundum consuetudineni

Hionasterii.

BENEDICTIO

HEREMITARUM,

OFFICIUM induendi

et

benedicendi heremitam.

Adjutorium
vobis-

nostrum in nomine Domini.

cum. Oremus.
filios

Domine

exaudi.

Dominus

Deus qui
celesti,

Israel in

heremi solitudine manna pascendos

fecisti,

manere quadraginta annis

quique vitam heremediebus et quadraginta

in

ticam tarn per Filium

noctibus,

tuum quadraginta

degentes, quam per prophetas et sanctos non modicum placere monstrasti concede propicius, ut hie tibi sic in famulus tuus N. similem pro modulo suo eligens vitam,
;

heremo

proposito

heremitice discipline mores suos mutet, aptet et com-

ad hujus vite perfecponat, quatenus preseveranter proficiens, tionem attingere, et ad gaudia perfectorum valeat pervenire.

Per eundem Dominum.

Deus, qui
justificas

Oremus.

impium,

majestatem tuam supplices de tua misericordia confidentem,

ilio,

mortem peccatorum, tuum N. deprecamur, ut famulum

et

non

vis

celesti protegas
;

benignus aux-

et assidua protectione conserves

ut tibi jugiter famuletur

et nullis

temptacionibus a te separetur.

Per Christum

Dominum
et dirige ut, te

nostrum.

Oremus.
famulo tuo,

Omnipotens sempiterne Deus, miserere cum secundum clemenciam tuam in viam

donante, tibi placita cupiat,
et

salutis eterne,
perficiat.

tota

virtute

Per

Christum

Dominum

nostrum.

Oremus.
et intercedente

Protege quesumus Domine famulum tuum,

130
cum beata Dei genitrice Maria, et beato Petro apostolo tuo, eum multiplica; ut omnibus Sanctis tuis, gracie tue dona in non destituatur ab omnibus liber offensis, et
temporalibus
auxiliis, et

institutis. sempiterais gaudeat

Per Christum

Dom-

inum nostrum.
Oremus.

Benedictio

Dominus

vobiscum.

eterne jocunDens, qui vestimentum salutare et indumentum tuam suppliciter ditatis tuis fidelibus promisisti, clemenciam
cordis et mundi conexoramus, ut hec indumenta, humilitatem tuus sancto visibiliter est quibus famulus
significancia,
et beate castitatis

temptum
habitum,

infonnandus proposito, propicius benedicas,

te protegente, custodiat. quern, te inspirante, suscepit,

Per Christum

Dominum

nostrum.
dator,
et

Dens, bonarum virtutum

omnium benedictionum
quam
signo, se ad operi-

et hanc vestem, largus infusor, exaudi preces nostras,

famulo tuo N. pro conservande

castitatis

endum

et conservare digneris. exposcit, benedicere

Per Chris

tum Dominum.
Frater, ecce

damns

tibi

habitum heremiticum, cum quo mohabeas

nemus

te vivere

amodo

in sanctis vigiliis, caste, sobrie, et sancte,

et misericordie operibus, ut jejuniis, laboribus, precibus,

vitam eternam,
respondea

et

vivas in secula seculorum.

Ainen.

Ecce
posse

ego recipio in
sic

me secundum
torunlt

nomine Domini, prornittens et Sancfacturum, adjuvante gracia Dei Exuat te Dominus

actibus suis.

veterem hominem
habitum.

cum

Amen.
secundum

Induat te Dominus

novum hominem

qui

Deum

creatus est in justicia et sanctitate veritatis.

Amen.

Dominus

vobiscum.

Oremus.
nostris, et

Adesto Domine supplicacionibus

hunc famulum

tuum benedicere

^ dignare, cui

in tuo sancto nomine habitum

131
religionis imponis, ut, te largiente, et devotus in ecclesia persistere,

Dominum
ei

vitam percipere mereatur eternam. Per Christum Postea sequatur, "Veni Creator Spiritus. nostrum. Pater noster. Et ne nos. Salvum fac famulum tuum. Mitte
et

Domine auxilium de
ei

sancto.

Nichil proficiat inimicus in eo.

exaudi.

Esto

Domine

turris.

Domine
&c.

Dominus vobiscum.

Oremus.

Deus qui

caritatis,

Oremus.

Pretende, Domine, famulo tuo dexteram celestis auxilii, ut te

toto corde perquirat, et que digne postulat, assequatur.

Per

Cliristum

Dominum

nostrum.

Oremus.
famulo tuo de tua
ut a

Adcsto

quesumus,

omnipotens Deus,

misercordia confidenti,

cumque tua

protectione custodi;

cunctis adversitatibus liberatus, benedictione eterna dignus inveniatur.

Per Cluistum Dominum.

Postca benedicat

cum dicens.

et

Benedicat te Dominus, et graciam bene vivendi tibi tribuat, ad vitam perducat eternam. Amen. Et aspergatur aqua
I

iiijungutur certa siunina Pater noster oinni die ad

dicendurn.

RECLUSIO

ANCHORITARUM.

AD

includendum anclioritam.

Si

masculus et clericus

fuerit,

facit in

mcdio
si

cliori, prostratus toto corpore, pedibus nudis in

oratione:

laicus, jacet extra hostiurn cliori: si feinina, jacet in

occidental! parte ecclesie, ubi

mos

est feminis orare.

Episcopus,

vel alius cui coniuiittetur officium, indutus sacris vestibus preter

132
casulam,
vestiario,

cum

ministris sacris indutis, sedeat in presbitcrio vel

donee cantor incipiat Responsorium.

Einendemus
se
6.

in melius

episcopus

cum

que ignoranter, &c., quo percantato, prosternat ministris ante altare, ct incipiat hos Psalmos
in furore.
8,

Domine ne

Domine, Dominus
in furore.

noster.

11),

Ex-

audiat te Dominus.
nocentes.
ligit.

31. Beati quorum.

31. Judica

Domine

37.

Domine ne

40. Beatus qui intel50. Miserere mei Deus.

4:2.

Judica

me Deus
129.
142.

et discerne.

101. Domine

exaudi.

103. Benedic anima

usque ad abissus.

De

profundis clamavi.
exaudi.

mea Dominum, 130. Domine

clerici

non

est exaltatus.

Domine

Postea duo

stantes ante

singula

gradum decant ent Ora pro respondente.

fine

letaniain alta voce,

eo,

choro per

yd

ea,

Cum
natis.

antiplionam pronunciaverit, ipsum morient capitibus

incli-

In

vero letanie veniat episcopus

cum

ministris, ad

prostratum

cum

cruce et thuribulo et aqua benedicta, et propo-

sita cruce ante

benedicta, et
ter.

eum^ ter euni perlustret inspergendo cum aqua incensum simiKter adhibendo addens, Pater nos Et ne nos. Salvum fac servum. Domine Deus virtutum.
exaudi.

Domine

Dominus vobiscum.

Oremus.

Deus qui justificas impiurn, et non vis mortem peccatorum, majestatem tuam supplices deprecanmr ; at famulum tuum N.
de tua misericordia confidentenx,
celesti

protegas benignus aux-

ilio, et assidua protectione conserves^ ut tibi jugiter famuletur,

et

nullis

temptacionibus

te

separetur.

Per

Dominum.

Oremus.

Omnipotens sempiterne Deus, miserere famulo tuo, et eum secundum clemenciam tuam in viam salutis eterne ;
donante, tibi placita cupiat,
et

dirige
ut, te

tota virtute

perficiat.

Per

Christum

Dominum
Maria,
et

nostrum.

Oremus.
et intercedente beata

Rege quesumus famulum tuum N.

genitrice

Dei

beato Petro apostolo tuo

cum omnibus

133
sanctis, gracie tue
offensis, et

dona in eo multiplica, ut ab omnibus

auxiliis, et

liber

temporalibus non destituatur

sempiternis

gaudeat

institutis.

Per Christum Dominum.

Oremus.

Deus

qui corda.

Oremus.

Actiones nostras quesumus Domine, &c.

Delude e])iscopus

vel oificiuin agcns,

ei

cum

alia

persona venerabili,

sublcvot prostratum, dans

in

manibus duos cereos ardentes,

in amore Dei, et proxinoncns, ut dcincops ferventcr pcrinaneat manibus tcnendo, devote auscultet subdiairaiim
;

quos singulis

comim, hanc ledioiicm

rlara vocc legentem.

Lectio Isaie prophete.

Hec

dicit

Dominus.

Yade popule
te,

ostia tua super meus, intra cubiculum tuum, claude

abscon-

dere

modicum ad momentum, donee

habitatoris tcrre contra
ct

pertranseat indignacio.

Ecce enim Dominus

ut visitet iniquitaegredietur de loco suo,

tcm

eum

et revelabit terra

sanguinem

suum,

non

terrc. operiet ultra interfectos

In

die ilia visitabit

Dominus

in gladio suo duro et grand! et fort! super Leviathan

et

serpentem veterem,
rt
ei.

super Cetum,

qui in inari est.

super Leviathan serpentem tortuosum, In die ilia vinea men cantabit

ei.

Ego Dominus

qui servo earn; repente propinquabo

;

Ne

forte visitetur contra earn

nocte et die servabo eum.

Indignacio

Qua pcrkcta subsequatur diaconus legendo non est michi. Intravit Jesus in quoddam Lucam. L-vangelium, secundum castdlum ut in festo assumpcionis beatc Marie quo perlecto,
:

bciiL-dicaiitur vestes

per

hunc modum.

Dominus vobiscum.

Oremus.
Deus, qui vestimentum
ditatis

salutaris, et

indumentum

eterne jocun-

tuis
;

fidelibus

promisisti,

clemenciam tuam suppliciter

exoramus

ut hec indumenta humilitatem cordis et

contemptum

mundi

famulus tuus sancto significancia, quibus

visibiliter est

informandus proposito, propicius benedicas,

et beate castitatis

quam, te inspirante, suscepit, Oremus. Christum Dominum.

te protegente,

custodiat.

Per

134
Deus, qui es bonarum virtutum et largus infusor, exaudi preces nostras,

omnium benedictionum
et

famulus tuus N. pro conservaiide

castitatis signo, se
J<

hanc vestem, quam ad operidigneris.

endum

exposcit, benedicere

et sanctificare
J<

Per

Christum

Dominum

nostrum.

Einita benedictione et aspersis vestibus aqua bencdicta, legat

includendus professiouem suam ante gradum

aliaris,

et deferat

ad
et

altare, qua ibi dimissa, et altari osculato, redeat ad gradum, ibidem flectens genua ter dicat hune versum. Suscipe me

Domine secundum eloquium tuum, &c.

choro tociens idem respondente,
candelabra ponat, et
flectat,

statini cereos offerat,

et

super

sic

redeat ante

gradum;

ibidem genua

donee episcopus amotis ejus vestibus

vestibus novis,

jam

benedictis induat, dicens.

aritiquis, ipsum Exuat te Dominus

veterem luminem

cum

actibus suis.

Amen.

Induat

te

Domi

nus novurn liominem qui secundum

et sanctitate veritatis
:

Deum
nos.

factus est in justicia

quo dicto

incipia

copus, Yeni Cre

ator Spiritus.

Pater noster.
ei

Et ne

Salvum

fac

servum

tuum.
Esto
ei

Mitte

Domine auxilium de

sancto.

Nicliil proficiat.

Domine.

Domine

exaudi.

Dominus vobiscum.

Ore-

mus.

Deus qui corda.

celestis auxilii,

Oremus.

Pretende Domine famulotuo

dexteram

ut te toto corde perquirat, et que dig-

ne

postulat,,

consequatui.

Per Cliristum.

Oremus.

Adesto

quesumus omnipotens Deus famulo tuo de tua misericordia

confidenti^

eumque tua

protectione custodi

ut a cunctis ad-

versitatibus liberatus, benedictione eterna

dignus inveniatur.

Per Dominum.

Hi

ponendo modum et formam vivendi includendo, et commendet includendum populo, ut orent pro eo quo finito dicat inclu si non dendus, si sacerdos fuerit, missam de Sancto Spiritu
: :

fuerit sacerdos,, dicat episcopus si voluerit vel alius sacerdos,

illam

missam

missa dicta, ducat episcopus per

manum

reclu-

135
dendum ad
niodum.
reclusorium.

Et

incipiat cantor antiphonarn.

In-

grediar lociun tabernaculi admirabilis.

Psalmum 41. Quemadusque ad

Quern

dum

cantaverit, personaliter incedat

ustium reclusorii, quo

ininistris,

cum

pervenerit, introeat episcopus

cum

ceteris,

cuin includendo, foris interim expectantibus,

moxque episcopus aspergens doinum aqua benedicta, incipiens Et dicat. Ostende nobis Doitiplionam Asperges me, &c.
mine, &c.

Dominus vobiscum.

Oremus.

Exaudi nos Domine,

sancte Pater omnipotens, eterne Deus, et mittere digneris, &c.

Et tune iucensatur

alt

are et tota

domus

et cantetur antiphona.

Domine ad
clamavi ad
pleni,

te dirigatur oratio
te.

mea, &c.

Psnlnms 110. Domine

filii

Antiphona.

Ecce odor

mei, sicut odor agri

cui benedixit

Dominus.

^ahnus 117. Lauda Jerusa

lem,

lice oratio dicatur super ulture.

sancte, Pater clemens, cujus nee inicium, nee finis

Domine
advertitur,

qui tantus

es,

quantus esse

voluisti, sanctus scilicet

atque mirabilis Deus, cujus majestatem elementa non capiunt,

te

benedicimus, et supplices deprecamur, ut

sit

tibi altare

hoc,

sicut illud

cursor,
tibi,

quod Abel salutaribus misteriis, in passione pre jugulatus a fratre, novo sanguine inbuit et sacravit sit
:

Domine,

altare

hoc sicut

illud
;

quod Abraham pater

sit tibi

noster,

qui te videro meruit, fabricavit

in
:

quo summus sacerdos Mel-

chisedek

sacrificii

normam

expressit

Domine

altare

hoc

sicut illud,
rt celesti

quod Moyses septem dierum purificacione mundavit, tuo alloquio sanctum vocavit, sicut locutus es ad cum
In

diceus.

Si quis tetigerit altare hoc, sanctiticatus habeatur.

hoc

altare juguletur luxuria,

omnisque libido
:

feriatur; pro tur-

turibus,

sacrificium castitatis

pro pullis columbarum, innoBenedictio domus.

oencie sacrificium.

Per Dominum.

Deus, qui in sancto habitans, superno moderamine pietatis terram mundus mundam formasti, quam eciam primi prevaricatoris

de superius

ejecti

sedibus suggestione maculatam, priscis

136
misertus paradisi
proprii,

quos creasti accolis, pia effusione cruoris ab omni antique prevaricacionis contagio abstergere

dignatus

domum
et

es; quesumus immensam pietatem tuam, ut hanc tua celesti benedictione sanctifices ut qui sub timore

&

nominis habitaverit, se imperpetuum niam peccatorum impetrare gaudeat, et sempiterna

deat.

amore

tui

omnium

ve-

gaudia possi-

Per Dominum.

Bcnedictio in domo,

Benedictio Patris ingeniti, ejusque unigeniti, et Spiritus sancti Paracliti, ab utroque procedentis, maneat jugiter super domum istam, in secula seculorum. Amen. Hiis peractis exeat
epis,

si

vult

intrare, intret

dura autcm

intraverit,, tlmrificetur et aspcrgatur

L,

In Paradi-

sum deducant
In exitu

in tuo adventu suscipiant te martires, et perducant te in civitatem sanctam Jerusalem. Psalmus 113.
:

te angeli

Israel.

tum

seculi
vidi,

contempsi, propter

Begnum, mundi et omnem ornaamorem domini mei Jesu Christi,

dilexi.

quern

quern amavi, in quern credidi, quern

Yersus,

Eructavit.

Salvum

fac

auxilium de sancto.
di.

servum tuum, &c. Mitte ei Domine Esto ei turris fortitudinis. Domine exauOremus.
nostras, et super

Dominus vobiscum.
Exaudi Domine preces

hunc famulum tuum

N. Spiritum tue

benedictionis infunde, ut celesti

munere

dita-

tus, et tue majestatis

prebere.

dona possit adquirere, Tuno- episcopus aspergat totam

et aliis

exemplum
c

domum
post,

incenset et tune peragat officium extreme unctionis, iiicipiens orationes et antiphonam ; et chorus deforis cum

eisdem

tio

anime

ejus,

prostratum Cornrnendausque ad impositionem defuncti super feretrum;

servicio.

tur super

eum

ne forte preventus morte, careat hoc sancto

aperiatur sepulcrum,
alius

Quibus per-

quod ingrediens,
requies

ipse inclusus vel

:

nomine suo

cantet,

Hec

mea

in seculum seculi

137
chore deforis cantantc antiphonam. &c.
to

Psahnum 131. Memen

tune episcopus aspergens

Domine

cum eadem antiphona

panim pulveris super eum,

plasmasti: clioro decantante

incipiat

antiphonam.

De

terra

Psalmumut

supra, et sic decantando

et precipiente

ornnes excant; Episcopo

parum remanente,

in-

uluso per obedicnciam, ut surgat, et in obediencia

quod superEt Episcopo egresso, obstruant hostium est vile pcrficiat. et oracionibus scilicet, domus, finitoque Psalmo cum antipliona
Trinitatis quidem, et,

Deus, vite dator,

Multi tamen prelati dicunt time officium extreme unctionis et

orationc,
tras
:

Exaudi Domine preces nos-

obstruunt ostium

domus

et intrant ecclesiam decantantes

loci,

vcl de sancto aiiliplumam de benta Maria,

k
.

cum

oracione,

sic finiuiit officium.

CONSEORATIO REGIS,

<

oiiovvno Regis sccundum consuctudinem ecclesie WestmonasDie quo consccrandus cst novus Hex, conveniant sumi.Tii-usi?. de nova et nobilcs in mo inane regali, tractaturi
prelati

palacio

consecracione prinripis, et de legibus et consuetudinibus regni et firmiter statuendis; ita provideatur locus
fontinnaiidis,

quod

cniinens hi dicto palacio, super quoin heres regis regnaturus

cum omni mansuetudine

et reverencia

ducatur ipso tamen prius,

:

calceato ut rnoris est, balneato, et induto mundissimis vestibus, tanlummodo caligis. Hiis peractis, ordinetur in ecclesia per

138
arcliiepiscopos et episcopos et alios prelates processio in capis
sericis,

cum textis

et thuribulis, et aliis

que procession! convenioccurrant in

unt;

et sic

induti processionaliter Eegi futuro

et
sic

palacio antedicto,
cant.

ipsum processione in ecclesiam dusibi

Ipso itaque introducto, et in sede

aptata collocate,

hec antiphona ab omnibus decantetur.

et exaltetur

Firmetur manus tua,

dextera tua

justicia et

judicium preparacio sedis

Alleluia.

tue

misericordia et veritas precedent faciem tuam.

Psalmus 88.
ria Patri.

Misericordias
:

Domini

in

eternum cantabo.

Glo

Sicut erat

iterum, Firmetur

manus

tua.

Postca re-

vestiatur arcliiepiscopus vel episcopus, qui est missain celebraturus, et

cum

aliis

prelatis

principem consecrandum honorince

altare,

per

cliori

medium ducat usque ad magnum

super quod
ejus

tenetur offerre

unum

pallium

et

imam

librara auri;

com-

plendo preceptum qui dixit

Non

appareas vacuus coram oculis

tapetis stra

Domini Dei

tui.

Continuoque super pavimentum

tum coram

altari se prosternat,

dicatque super ilium metropoli

tanus, vel episcopus lianc orationem.

Deus humilium
consolaris,

visitator, qui

nos Spiritus sancti illustracione

pretende super hunc famulum

tuum N. graciam

tuam ; ut per eum, tuum

Per Dominum.

in nobis adesse senciamus adventum.

Oracione completa, injungat metropolitanus

vel episcopus cui voluerit pontificum, plebi dicere de present!

negocio congruum at breviter sermonem

postea metropolita

nus vel episcopus eundem mediocri distinctaque voce interroget, si leges et consuetudines ab antiquis et justis, et Deo devotis regibus, plebi

Anglorum

concessas,

cum

sacramenti confirmacione,
;

eidem plebi concedere

et servare voluerit

et presertim leges et

consuetudines et libertates a glorioso rege Edwardo, clero populoque concessas.

miserit,

Si
ei

autem omnibus

liiis

se assentire velle pro-

exponat

metropolitanus de quibus jurabit in diceudo,

Servabis ecclesie Dei cleroque et populo

pacem ex integro

et

139
concordiam in Deo, secuuduin vires tuas?
cedo
et

et

respondebit Con-

promitto. Adjiciantur quoque predictis interrogation ibus que justa fuerint, pronunciatisque omnibus confirmet sc

omnia

esse

servaturum sacramento super altare protinus coram

cimctis.

Hiisque peractis, metropolitanus vel episcopus iucipiat excelsa voce Veiii Creator, prostrate eo ante altare, Sequatur

hoc oratio tarn a metropolitano vel episcopo ab omnibus pre

fer dicenda.

omnipotens, eterne Deus, ut

Te invocamus Domine, sancte Pater, hunc famulum tuum N. quern tue,

Domine, dispensacionis providencia in primordio plasmatum, usque hue presentem juvcnili flore letantem crescere concessisti,

eum

tue pietatis dono ditatum,

plenumque gracia veritatis,

ad meliora semper

de die in diem, coram

proficere facias, ut
gitate,

Deo

et liominibus

summi

regiminis solium, gracie superne lar-

gaudens

suscipiat, et misericordie

tue

muro ab hostium

adversitate undique munitus,

plebem

sibi

commissam cum pace

Per

propiciacionis, et virtutc victorie, feliciter regere mereatur.

Dominnm.
tore?

Post orationcs incipiant duo cpiscopi vel duo can-

letam am, metropolitano vel episcopo cum ceteris episcum ro prostratis, et scptcm psalmis ex corde cantatis oopis

Ut presentem famuluin tuum

justicia
et

in tua pietate,

sanctitate

confirmare

et

conservare

digneris.

Te

rogainus audi nos.

Postea sequuntur orationes.

Dominus

vobiscum.

Omnipotens eterne Deus, Creator omnium, imperator angelorum, rex rcgnancium, dominusque dominaiicium, qui Abraham
fidelem
et

famulum tuum de hostibus

triumpliare fecisti

qui Moisi
;

Josuc populo

prelatis, inultiplicem victoriam

dedisti

liumi-

lemque David puerum tuum regni

fastigio sublimasti;

et Salo-

monem

sapientie

pacisque

ineffabili

munere

ditasti;

respice

quesumus ad preces

hurnilitatis nostre, et super

hunc famulum,
benedictionum

quern supplici devocione in regem

elegimus,

140
tuarum dona
multiplica,

eumque

dextere tue potencia semper et

ubique circumda; quatenus predict! Abralie ndelitate firmatus, Moisi mansuetudine fretus, Josue fortitudine muuitus, David
humilitate exaltatus, Salomonis sapientia decoratus, tibi in

om

nibus placeat, et per tramitem justicie inoffenso gressu semper

incedat, ecclesiamque
ita emirieat et doceat,

tuam deinceps cum plebibus

muniat
et instruat,

sibi

annexis
visi-

contraque omnes

biles et invisibiles bostes eidein, potenter regaliterque, tue virtutis

regimine, administret, et ad vere fidei pacisque concordiam

te opitulante, reformet;

eorum animos,
dilecta

ut

horum populorum
glorificatus,

subjectione fultus,

cum

digno amore

ad

primum

decenter solium tua miseracione conscendere mereatur,

tueque proteccionis galea munitus ut scuto insuperabili, jugiter

protectus,

armisque celestibus circumdatus, optabilis victorie

feliciter capiat^

triumplium
inferat^ et

terroremque sue potencie infidelibus

pacem

tibi

militantibus letanter reportet.

Per Doregnoque

minum nostrum
omnis
et

qui virtute crucis tartarea destruxit,

infernorum superato^ ad celos victor ascendit, in quo potestas

regnum

consistunt, et qui est gloria humilium, et

vita,,

Oremus. salusque populorum^ qui tecum vivit et regnat, kc. omnia moderaris, Benedic Domine bunc regem N qui rcgna
a seculo^ et
tali

eum

benedictione glorifica, ut Davidice teneat

sublimitatis sceptrum, et glorificatus in ejus, te propicio^ reperi-

atur merito

da

ei,,

tuo inspiramine^
fecisti

cum mansuetudine
regnum
:

ita

regere

populum
Tibi
ete
;

sicut

Saloinonem
sit

optinere pacificuin.

cum
sit

timore semper

subditus

tibique militet
:

cum

qui-

tuo clipeo protectus

:

cum

proceribus

ubique tua gracia

:

victor existat
felix populis

bonorifica

eum

pre cunctis regibus gencium

dominetur, et
catervas

feliciter

eum
;

nationes adorent, vivat

sit

inter

gencium

magnanimus

in judiciis equitatis

singularis;

locupletet

eum

tua per dives dextera; fugiferam

tribuas profitura;

optineat patriam et

ejus

liberis

presta

ei

141
prolixitatem
a te
vite per

tempora, et in diebus ejus oriatur justicia,

et

robustum teneat regiminis solium,

Per.

cum

jocunditate et

eterno glorietur in regno. justicia

Oremus.

Deus

ineffabilis auctor

mundi,

et conditor generis humaiii,

fidelis

o;ubernator imperii, confirmator regni, qui ex utero

tui patriarche nostre

amici

Abrahe

preelegisti

regem

seculis profutu-

rum

oncm

tu presentem regem liunc cum exitu suo per intercessiomnium sanctorum uberi benedictione locupleta, et solium

visita regni finna stabilitate concede; in agro, Gedeon Jesu Nave in

prelio,

cum

si cut

Moisen

in rubo.
:

Samuelem

in templo

ilia

cum

benedictione siderea ac sapicncie tue rore perfunde, quani

filius ejus, te

bcatus David in psalterio, et Salomon

pcrcepit a celo.
in peris galea,
Sis ei contra acics

rcmuncrante,

inimicorum

lorica, in pros-

adversis paciencia, in protectione clipeus sem-

piternnp,

et

presta,

ut gcntes

illi

teneant fidem, proceres sui

liabeant pacem, diligant caritatem, abstineant se a cupiditate,

custodiant veritatem, et ita populus iste loquantur justiciam, benedictione eternitatis, ut semper maneant pullulet coalitus
victores. tripudiantes in pace

Per Dominum.
et

Oremus.
amore
dorninaris,

Deu?

qui populis

tuis virtute consulis

da huic famulo tuo spiritum sapiencie

ut
tibi

cum

regimine discipline,

toto corde devotus, in regni regimine

maneat semper

securitas ccclesie ydoncus; tuoque munerc, ipsius temporibus

permaneat ; ut ad eternum regnum, te duce, vain bonis operibus perseverans, Per Dominum nostrum Jesum Christum hie leat perv enire.
dii-igatui^

ct in tranquillitate devocio cliristiana

mutat vocem metropolitanus vel episcopus ad modum prefacionis. Per omnia secula seculonim.

Amen.

Dominus vobiscum.

Sursum

corda.

Gracias.
et

Eterne Deus, electorum fortitudo,

in

humilium

celsitudo, qui

primordio per effusionem diluvii crimina

et per

mundi

castigare
terris

voluisti,

columbam ramum

olive

portantem pacem

142
iterumque Aaron famulum tuum per sacerdotem sanxisti; et postea per hujus uninfusionem ad regendum populum Israeliticum, sacerguenti
redditam demonstrasti ;

unctionem

olei,

dotes ac reges et Proplietas perfecisti; vultumque ecclesie in oleo

exhilarandum per proplieticam famnli tui vocem predixisti ;

ita,

quesumus, omnipotens Deus, presta, ut per hujus creature pinguedinem, hunc famulum tuum N. sanctificare tua benedictione
>J<

digneris,
sibi

eumque

in similitudine

columbe pacem

simplicitatis

populo

subdito prestare, et exempla

Aaron

in Dei servicio

diligenter imitari, regnique fastigia in consiliis conscientie et

equitate judicii semper assequi, vultuque hilaritatis per hanc olei

unctionem, tuam benedictionem, te adjuvante,

tarn liabere facias.

toti plebi para-

Per

Dominum
cum

nostrum, &c.

Plana voce.

Finita prefacione, assideat princeps in cathedra coram metropolitano apposita, cui vero
accesserit metropolitanus,

vestem

primitus extenso, circumdat propriis manibus usque ad cingulum deinde manus

:

qua indutus fuerit princeps, pallio super

eum

principis sancto inungantur oleo, hec

dicente metropoh tano.

Ungantur manus
et

iste oleo sanctificato,

unde uncti fuerunt reges

tus,

prophet e ; et sicut Samuel, David in regem ; ut sis benedicet constitute rex, in regno isto super populum isturn, quern Dominus Deus tuus dedit tibi ad regendum et gubernan-

dum

quod

ipse prestare dignetur, &c.

Cantores statim cantent

et

Antiphonam.

Unxerunt Salomonem Sadok sacerdos

et accedentes leti dixerunt,

Nathan

Propheta Eegem,

Yivat Eex in eter-

num.

Domine, in

virtute tua letabitur Eex, et super salutare

tuum

exultabit vehementer.

Eespice, omnipotens Deus, serenis obtutibus

hunc gloriosum
Jacob
;

Eegem N,

et

sicut benedixisti

Abraham,

Isaac, et

sic

ilium largis benedictionibus spiritualis gratie

cum omni

pleni-

tudine tue potencie irrigare atque perfundere dignare.

ei

Tribue

de rore

celi et

de pinguedine terre habundanciam frumenti,

143
vini et olei, et

omnium frugum
sit

opulenciarn, ex largitate divini

muneris longa per tempora,

ut, illo regnante, sit sanitas corpor-

um

in patria, et pax inviolata

in regno

et dignitas gloriosa

regalis palacii,

maximo splcndore
fulgeat
;

regie dignitatis et potestatis

oculis

omnium

et

luce

clarissima coruscare,

atque

splendore quasi splendidissima (Stella)

videatur.

maximo
sit

perfusa lumine,
fortissimus pro

Tribue

ei,

omnipotens Deus, ut

tector patrie, et consolator ecclesiarum, atque ut sit fortissimus

regum triumphator hostium, ad opprimendas

naciones
;

rebelles et

paganas
fortitu-

sitque suis inimicis satis terribilis, et

maxima

dine regalis potencie optirnatibus quoque atque precelsis proceribus,

ac fidelibus sui regni munificus,, amabilis, et pius et ab

omnibus timeatur atque

cjus per successiones

Eegesque quoque de lumbis futurorum egrediantur, regnum tcmporum

diligatur.

hoc regeve totuin,

lis

et post gloriosa

vitc,

gaudia sempiterna liabere mereatur.

tempora atque felicia presenPer Dominum.

Postea vero pcctuy et scapule ambeque compages bracliiorum

ipsius uiigsmtur de predicto oleo, et de

eodem crux

fiat

super

capud

ejus, et postea

de crismate, et postea oratio.

Deus_,

Dei

filius

Jesus Christus Dominus noster, qui a Patre

oleo exultationis unctus est pre participibus tuis, ipse per pre-

sentem
infundat

sacri
J<

unguenti effusionem Spiritus Paracliti super te

benedictionem^ eandemque usque ad interiora cordis

;

tui pcnetrare faciat

quatenus hoc

visibili oleo

dona

invisibilia

percipere, et temporali regno justis

naliter

moderaminibus

exercito, eter-

cum

eo regnare merearis

qui solus sine peccato,

Rex

regnum,
Oracio.

vivit et gloriatur

cum Deo

Patre et Spiritu sancto, &c.

Deus, qui es justorum

misisti filium

gloria, et misericordia

peccatorum, qui

tuum, precioso sanguine suo genus

humanum

re-

dimere, qui conteris bella, et propugnator es

omnium

in te sper-

ancium

et

sub cujus arbitrio

omnium regnorum

continetur

144
potestas
;

te liumiliter

deprecamur, ut presentem famulum

tuum

N.

in tua misericordia confidentem in presenti sede regali benedicas iji, eique propicius adesse digneris; ut qui tua expetit

protectione defendi,

omnibus

sit

hostibus fortior
:

fac

eum,

Domine, beatum
corona justicie et

esse et victorem de inimicis suis

pietatis,

corona

eum
et

ut ex toto corde et tota mente in te

credens, tibi deserviat,

sanctam tuam ecclesiam defendat,

sublimem populum sibi commissum juste regat ; nullius insidiantis mala in justiciam convertat. Accende cor ad amorem tue
hoc unctionis oleum, unde unxisti sacerdotes, reges, et prophetas, quatenus diligens justiciam per tramitem similiter
gratie per
justicie

excellencia
eatur.

populum ducens, post peracta a te disposita in regali annorum curricula,, pervenire ad gaudia eterna merePer Dominum.
Post
lioc vero

induatur sindonis col-

lobio, capite

amictu operto propter unctionem, eo quidem per

:

septem
calcaria

dies ita existente

:

pedibus ejus sandalia coaptentur

et

postea induatur regalibus.

Benedictio cujuscurnque

regalis ornamenti.

Dominus dominancium, per quem reges Deus, regum regnant et legum conditores justa decernunt, dignare propicius benedicere hoc regale ornamentum, et ut famulus
rex
et
>J<

presta,

tuus, rex noster,

qui illud portaturus

est,

ornamento bonarum

et sanctarum actionum in conspectu tuo fulgeat et post temporalem vitam, eternam gloriam, que non habet finem, possideat. Per Dominum. Benedictio eiisis.

Exaudi quesumus, Domine, preces

quo
hie famulus tuus

nostras, et

hunc ensem

N.

se

circumcingi desiderat, majestatis tue

dextera benedicere
J<

et sanctificare diguare,

quatenus defensio

atque protectio possit esse ecclesiarum, viduarum,

orphanorum,
aliisque

omniumque serviencium contra seviciam paganorum;

insidiantibus
sit

pavor, terror, et formido.

Postea ab episcopis

ensem

accipiat, ipsis dicentibus.

145
licet indignas, Accipe gladium per raanus cpiscoporum taraen et auctoritate sanctorum apostolorum consecratas,

vice
tibi

re^aliter

impositum, nostreque benedictionis

officio

in defensi-

onem

sancte Dei ecclesie divinitus ordinatum,

et esto

memor

de

tuo super quo Psalmista prophetavit dicens, Accingere gladio ut per eundem vim equitatis exerfemur tuum, potentissime et sanctam Dei ecclemolem potenter destruas,
:

ceas,

iniquitatis
fideles

siam

ej usque

sub propugnando protegas, nee minus

fide

falsos

quam

Christiani nominis liostes execreris ac

destruas,

viduas et pupillos clcmenter adjuves ac defendas, desolata rerestaurata conserves, ulciscaris injusta, confirmcs bene
staures,
disposita,

quatenus

liec

agendo, virtutum triumpho gloriosus

justicieque cultor egregius,

cum mundi

Salvatore, cujus
:

tipum

sine fine merearis regnare geris in nomine,

qui

cum

Patre et

Spiritu sancto, &c.

tictus gladio accipiat armillas,

conse

et sapiencie, divine Accipe armillas sanctitatis

circumdacionis indicium, quibus intelligas omnes operaciones tuas contra liostes visibiles et invisibles posse ense munitas.

Turn datnr pallium.

per quos intelligas
subjectas
;

Accipe pallium quatuor

quatuor mundi

iniciis

formatum,

esse partes divine postcstati

nee quemque posse

feliciter

regnare in

terris, nisi cui

fuerit collata potestas regnandi

de

celis.

Bencdictio corone

regis of roginc.

eorum ponis Deus, tuorum corona fidelium, qui in capitibus et sanctifica coronam coronam de lapide precioso, benedic

adoristam, quatenus sicut ipsa diversis preciosisque lapidibus

netur, sic famulus tuus gestator ipsius, multiplici preciosarum

virtutum munere, tua largiente gracia, repleatur.

Per Domi-

num.
et

iucensetur

Et aspcrgatur aqua bcnedicta minutatim super coronam, a consecratore, et ab eodem imponatur capiti
Coronet te Dominus corona
opere fortitudinis,
glorie,

regis, diccndo.
ticie

atque jus-

honore,

et

ut per officium nostre bene-

146
dictionis

cum

fide recta et

multiplici

bonorum operuin

fructu ad

coronam pervenias regni perpetui, ipso permanet in secula seculorum. Amen,

oratio.

largiente, cujus

regnum

Deus
benedic

perpetuitatis,
J<

Dens virtutum, cunctorum hostium

tibi

victor,

liunc

famulum tuum N.

capud suum inclinantem,

et prolixa sanitate et prospera felicitate

eum

conserva ; et ubi-

cumque auxilium tuum

defendas.

invocaverit,

cito adsis, et protegas, ac

Tribue

ei

quesumus, Domine,
:

divitias gracie tue

comple

in bonis

desiderium ejus

corona

eum

in misericordia

tua; tibique

Domino
Canticum.
tui,

pia devocione jugiter farauletur.

Per

Dominuniv

Confortare, et esto robustus, et observa

ejus,,

mandata Domini

ut ambules in viis

et custodias ser:

mones
que
te

ejus, et

precepta ejus, testimonia et judicia

confirmet te

et

quocum-

verteris,

Deus.

Amen.

Psalmus. 22.

Dominus

regit

me, &c.

Henedictio annli.

Deus, celestium, terrestrium et conditor creaturarum, atque

humani generis benignissime

reparator, dator spiritualis graiie,

omniumque benedictionum
cui

largitor,

qui justiciam tue legis in

est,

cordibus credencium digito tuo, id

unigenito tuo, scribis

Magi

in Egipto resistere
est hie
:

non

valentes concinebant dicentes,

digitus

Dei

immitte spiritum tuum paraclitum de celo

super hunc anulum arte fabrili decoratum, et sublimitatis tue potencia emundare digneris; ut, omni nequicia luridi veneno-

bono conditore, Per Docreatum, immune a cunctis sordibus inimici maneat. minum bic una prima oratio. Benedic, &c. Cum clatur anute,

sique serpentis procul expulsa, metallum a

1ns, dicat consecrator.

fidei

Accipe regie dignitatis anulum, et per hunc, in signaculum, quatenus ut hodie ornaris capud

te catholice
et

princeps

regni, ac populi
tatis, et

primo perseveres auctor

fidei,

et stabilitor Christianifide,

Christiane

ut felix in opere, locuples in

cum

147
rege
cula.

regum

glorieris
.

cui est

honor

et gloria in

seculorum

se-

Amen

Deus, cujus

est

omnis potestas

et dignitas,

da fami^o tuo

te proprie sue dignitatis effectum, in qua,

remunerante, permp-

neat,

semperque

te timeat, tibique placere contendat.

Per Doet

minum.

Deinde

accipiat
ofFerat

cnsem unde accinctus

erat,

eum

super altare

Deo

redimet et ante quern unus comitum

ei

eum

defcret.

Cum

datur

sceptrum, dicat consecrator.

scilicet regni, Accipe scepti um, regie potestatis insigne, virgam rectam virgam virtutis, qua teipsum bene regas, sanctam eccle-

siam,

populumque Christianum

tibi

Deo ccmmissum,

regia

virtute ab improbis defendas,

et

pravos corrigas, rectos pacifices,

;

ut viaui rectam tenere possint, tuo juvamine, dirigas

quate-

rius

de temporal! regno, ad eternum pervenias ; ipso adjuvante, cujus regnum permanet in secula seculorum. Amen. Omnium,
institutor profec-

Domine, fons bonorum, cunctorumque Deus

tuum, tribue qucsumus famulo tuo N. adeptam bene regere

dignitatem, et a tc sibi prestitum
honoriiica

honorem dignare coroborare

eum

pre cunctis regibus, uberi

plcta, et in solio regni firmiter

eum benedictioiie locuconsolida, visita eum in salutari

tuo,

presta

ei

oriatur prolixitatem vite; in diebus ejus semper

justicia, ut

cum

jocunditate et leticia eterno glorietur in regno.

ei virga.

Amen.
equitatis,

Et tun 3 dctur

errantes

qua intelligas, viam docere, lapsisque

et

te

Accipe virgam virtutis atque mulcere pios, et terrere reprobos,

manum

porrigere, disperdasque

superbos,
Christus,

releves

humiles, ut aperiat tibi

hostium Jesus
ostium; per

Dominus

noster, qui de seipso

:

ait, Ego sum

me si quis
aperit:

introierit, salvabitur

et ipse est clavis

David, et scep

trum domus

Israel: qui aperit, et

nemo

claudit; claudit et

nemo

sit tibi

adjutor, qui educit

et

vinctum de domo
:

carceris,

scdentem in tenebris
rearis

umbra mortis

ut in omnibus sequi me-

eum, de quo propheta David

cecinit,

Sedes tua, Deus, in

148
seculum
ipsum,
seculi,
;

virga recta, est virga regni

diligas justiciam, et odio
leticie
;

tui.

Et

iir.

tare
:

qui dicit

habeas iniquitatem

propterea unxit te Deus, Deus, oleo

ad exemplum

illius,

; quern ante secula unxerat pre participibus tu s,

Dominum Jesum
eum
bene-

Christum,
dictio.

Dominum
tibi

nostrum.

Tune

dicitur super

Benedicat

Dominus,

et custodiat te: sicut te voluit super

feli-

populum suum constituere regem, ita et in presenti seculo cem et eterne feJicitatis tribuat esse consortem. Amen.
rurn ac populum,

Cle-

sua

voluit

opitulacione,

et tua

sanctifica-

cione congregari, sua dispensacione et tua administracione per

diuturna tempora faciat

pareiites, adversitatibus

feliciter

gubernari

quatenus divinis

omnibus

carentes, bonis omnibus exu-

berantes, tuo ministerio fideli ainore obsequentes, et in presenti

seculo pacis tranquillitate fruantur, et

tecum eternorum civium

consorcio potiri mereantur.

Quod

ipse prestare dignetur, &c.

Benedictione accepta osculetur episcopos, a quibus post osculum

ducatur honorifice ad regale solium, choro cantante.

Te Deum

laudamus.
retine

Ympno

dicto^ dicat consecrator suns.

Sta et

amodo

locum quern hucusque prima successione

tenuisti.

Quo

dicto incipiatur missa.

Protector noster aspice, Deus.

Oremus.

Quesumus omnipotens Deus. Epistola. Subjecti estote omni humane creature, &c. Graduale. Dirigatur Domine ad te oracio
mea.
Versus.

Elevacio

manuum.

Alleluia.

Yersus.

DoEvan-

mine

in virtute tua letabitur.

Sequentia.

Letabundus.

Abeuntes Pharisei consilium fecerunt ut Jesum caperent in sermone. Offertorium. Intende voci oracionis mee. Postgelium.

communio.

Intellige

clamorem meurn.

Evangelio misse per-

lecto, accedat rex ad altare manibus consecratoris sui oblaci-

onem
oiferat

panis et vini, imitando Melchisedek, imponet

postquam

marcam

auri; et capite ante altare inclinato, dicat conse

crator.

Dominus vobiscum.

149
Omnipotens Deus, det
adorent te tribus
atur, et
tibi

de rore
et olei
;

cell et

de pinguedine

terre,

liabundanciam frumenti, vini

;

et serviant tibi populi, et

et qui benedixerit tibi, benedictionibus reple-

Deus

erit

adjutor tuus.

Omnipotens Dominus bene;

dicat tibi benedictionibus celi desuper, in montibus, et collibus

benedictionibus abissi jacentis deorsum, benedictionibus

uberum

frumentorum, uvarum, honorumque

benedictiones

Patrum an-

tiquorum Abraham, Ysaac, Per Dominum.

et

Jacob confortate

sint super te.

Benedic, Domine, fortitudinem istius principis, et opera ma-

uuum

illius
;

suscipe, et bcnedictione tua terra ejus de

celi, et

pomis
:

re-

pleatur

de fructu

de rore, atque abissi subjacentis

de

fructu solis et lunc,

eternorum
ojns
:

collium

de vertice antiquorum montium, de pomis et de frugibus terrc, et dc pinguedine

qui apparuit in rubo, veniat super capud

benedictio
;

illius,
sit

istius

et

plena

benedictio

Domini

in

filiis

ejus, et tingat in
illius
:

oleo

pedem suum.

Cornua

rinocoretis, cornua
terre
:

in ipsis

ventillet gentes

usque ad
fiat.

imum

ascensor

celi auxiliator

suus in sempiternum

Per Dominum, &c.

Secreta.

Munera, quesumus, oblata

corpus
et

sanctifica, ut et nobis unigeniti tui

sanguis fiant

et

nendam anime corporisque tum officium, te largiente,

num.
et

famulo tuo regi nostro N. ad optisalutem, et ad peragendum injunc-

Prefacio.

usquequaque proficiat. Per Domi Eterne Deus, qui es fons immarcessibilis lucis,
bonitatis,

ongo perpetue
attributor,

regum

consecrator, lionorum

omni

um

dignitatumque

largitor,

cujus ineffabilem cle-

menciam

votis

omnibus exoramus, ut famulum tuum N. quern

regalis digiiitatis fastigio voluisti sublimari, sapientie ceterarum-

quc virtutum ornamentis facias decorari.

ncris

Et quia

tui est

mu-

quod pietatis quod spe, fide, caritateque fundaius, pcccatorum labe abstersus, de visibilibus et invisibiibus hostibus triumphator effectus, subjecti populi augmento
sit

regnat, tue

150
prosperitate et securitate exhilaratus,

cum

eis in

mutua

dilec-

connexus, et transitorii regni gubernacula inculpabiliter Per teneat, et ad eterni inclita gaudia, te miserante, perveniat.

tione

Solempnis bcnedictio super regem ct populiun, Postcommunio. Intellige clamorem meum. Hec nos Domine,
Oblatio purget a crimine, et

Christum.

famulum tuum N. regem nostrum

et ecclesiastice

ab omnibus tueatur adversis; quatenus

pacis

optineat tranquillitatem, et post istius temporis decursuni,

ad

eternam perveniat liereditatem.

Per Dominion.

CONSECKATIO EEGINE.

INCIPIT Eegine coiisccratio ante liostium cccksic. Dicatur per Dominus vobiscum. Oremus. Sempiterne Deus, episcopum, fons et origo tocius bonitatis, qui feminei sexus fragilitatem

nequaque rejiciendo propicius

virtutisque tue

eligis_,

et qui infirma
;

mundi

eli-

gendo^ fortia queque confundere decrevisti

triumpnum

in

manu

quique eciam giorie Judit femine, olim Judaice

plebi de lioste sevissimo

preces humilitatis
supplici

respice quesumus famulam N. quam super devoeione in reginam elegimus, benedictionem tuarum

patrare

voluisti,

nostre, et

lianc

circumda, ut in

dona multiplica^ eamque dextera tue potencie semper et ubique umbone muniminis tue undique secus firmiter
protecta, visibilis seu invisibilis hostis nequicias triumphaliter

expugnare valeat,
hiis

et

unacum

Sara^ atque Eebecca, et Kachael,

reverendisque feminis, fructu uteri sui fecundari seu gratu-

151
lari

mereatur, ad decorem

ecclesie

num

tocius regni, statumque sancte Dei necnon protegendum, per Christum Dom 1 regendum, qui in intemerato bcate virgin is Marie utero nasci, et

\isitare

ac renovare

huuc dignatus

est

mundum

qui tecum

vivit et gloiiatur

Deus, in instate Spintus sancti per immortal a

secnla seculorum.
altari ct super

Amen.

Et

sic

introducatur coram majori

dicatur.

cam coram optimatibus regni

\

Deus qui

solus habes immortali atem,

cessibilem ; ciijus providencia in sua disposicione

lucemque habitas inacnon fallitur,

qui fecisti quo futura sunt, et vocas ea qui

en quo
sunt, superbos

non

sunt,

tanquam

equo moderamine de principatu dejicis humiles dignanter in sublime provehis, ineffab l.em miseatquo
ricordiam tnain supplices exoramus, ut sicut regina Hester, causa
sue salutis, de caplivitatis sue compcde soluta, ad regis Assueri thalnmum regisquc sui consorcium transire fecisti ita liuic famule tue N. quam humilitatis nostre benedictione, Cliristiane
;

plebis

gracia

snlutis,

ad

diguam sublimemque
fecisti,

regis
;

nostri

copulam misericorditer transire

federe
pal

concedas

ut in regaJ^
virginitati,

conjugii

semper manens pudica, proximam

mam

continencie obtinere queat, tibique

ct

Deo

vivo et vero,
et,

in

omnibus

super omnia jugiter placere desideret,

tibi

te

inspiraute,

que

placita

sunt

toto

corde

perficiat.

Per

Domiminum.
verticL-m (;jus in

Finita oratione infundat episcopus oleum super

modo

crucis, dicens.

In nomine Patiis

et Filii

et Spiritus sancti.

Amen.

Prosit tibi hec unctio olei in hoin secula seculorum.

norem confirinatioms eternum,

famulam tuam,
per manus

Amen.

Omnipotens sempiterne Deus, affluentem Spiritum tue benedictionis super

nostris orationibus propiciatus,

infunde

ut,

qui

nostre imposicionem, hodie regina

electa permaneat,

instituitur,

sanctificacione tua digna et

ut

nunquam postmodum de tua Dominum. iiic detur anulus

gracia separetur indigna.

.Per

dicente episcopo.

Accipe anu-

152
lum,
fidei

signaculum

sinceritatis,

quo possis omnes hereticas

pravitates devitare,

et Barbaras

gentes \Jrtute Dei punire et ad

agnicionem
ns,

veritatis advocare.

Per Dominum.
et

Oremus.

De

cujus

est

omnis potestas

dignitas, da famule tue N.

signo fidei tue, prosperum sue dignitatis effectum, in qua tibi semper firma maneat, tibique jugiter placere contendat. Per

Dominum.

Benedictio corone.
regis
:

Deus

tuorura.

corona, communis

hie coronetur.

Eesponsio in Accipe coronam glorie,

honoris et jocunditatis, ut splendida fulgeas, et eterna exrHaci-

one coroneris, per eum, qui

seculorum.

vivit et regnat,

per omnia secula

Amen.

Ad

complendum, Oratio.

Omnium, Domine, fons bonorum, et cunctorum dator profectuum, tribue tue N. adeptam bene regere dignitatem, et a te
sibi prestitam,

in ea bonis operibus corrobora.

ei

Per

Dominum
affabilis
;

nostrum.

Tune detur

sceptrum dicendo.

Accipe virgam
;

virtutis et equitatis, et

esto

pauperibus misericors et

viduis, pupillis,

et orphanis diligentissimam
tibi

curam exhibe
vivit,

ut

omrnpotens Deus adaugeat

gloriam suam, qui

&c.

BENEDICTIONES DOMINICALES ET EESTIYALES.

INCIPIUNT benedictiones per aimi circulum edite a venerabili Patre Fratre Johanne de Pecham, archiepiscopo Cantuariensi.

Dominica prima adventus Domini.

Oratio.

Deus, cujus unigenitus adventu suo promissam patribus attulit benedictionem, vos sua miseracione sanctam induat conversacionem.

Ipse vestrorum corporum vestimenta

sibi

substernat

153
in semita penitencie, ut venienti complaceat, in vobis perhenniter

habitare

quo probati in stadio

militie Christiane,

cum gaudio
in nubibus.

recipere valeatis

majestatem judicis venturi

tandem

Quod
fine

ipse prestare dignetur, cujus

permanet in secula seculorum.

regnum et imperium sine Amen. Et benedictio Dei

descendat super
Oratio.

omnipotentis Patris et
vos, et

Tilii et Spiritus sancti

i

maneat semper.

secunda.

Deus, cujus unigenitus adimplens legem legalem, abstulit

maledictionem
dictionem
: :

Deus, qui in rubo apparuit, vobis tribuat bene-

et qui visitat sedentes in tenebris, et sanctos patres

extraxit ab inferis, ipse, disruptis vinculis inferni,

tinacionis filios extraliat a peccatis
:

omnes predes-

et qui dispensacione mirabili

ad Judeos veniens, fundamentum statuit gencium vocandarum,

mundum
dignetur.

adventu suo
Cujus

salvificet

universum

quod

ipse prestare

regnum, &c.

Oratio.
Filii

Pater misericordiarum, et Deus tocius consolacionis, per

sui

adventum sacramentalem
:

et

misticum, gaudio vos

reficiat

sue bencdictionis

quique mortuos suscitans, ceterisque corus-

cans prodigiis, adventus sui monstravit certitudiiiem,

auferat a

omnem

mundi

finibus hereticam pravitatem

suo,,

quatenus quern

venisse constat corpori

quod

est ccclesia,

vitam impendere;

membra sua

de omni

mundi

tracta latere,

dignetur jugiter in

eis veniens, sibi

capiti sociare.

Quod

ipse prestare dignetur.

Feria (piarta ante natalcin Domini.

Oratio.

Deus, qui

mundum
Mariam

per Sathanam et

Evam

perditam, per

Gabrielem
dictione
:

et

voluit reparare, vos sua preveniat bene-

quique omnia transcendens,

obumbratus

latuit

in

virginalis utero castitatis, ipsius vos

efficiat

participes ardentis-

sime caritatis

et qui

dampnatis

filiis

tarn propiciam ac poten-

tem exhibuit patronam,

exilio revocatis

ipsius intervenientibus meritis, vobis ab

perditam restituat coronam.

Oratio.

Quod

ipse pres

tare dignetur.

154
Deus, qui de radice Jesse veram dignatus est Iminanitatem
assumere, veri Nazarei vos repleat beuedictione
:

et

sicut ab

ipso per Marie thalamum, benedictio per sufficienciam descendit in omnetn creaturam ; sic per salubrem efficienciam benedicere dignetur presentem familiam

suam
et

quo

possitis

cum

ipsa,

mente

in

montana conscendere,
Oratio.

exultante spiritu in Deo,

Altissimum corde humili magnificare.

netur.

Quod

ipse prestare dig

Sabbato.

Deus, cujus majestas sedens super Cherubyn,

substernit

omnem

sibi

altitudinem Angelorum,
et

apparens coram

"Effraym,

Benjamyn

Manasse, fructum vobis operum celestium,,

:

et ob-

livionem tribuat mundanorura

quique

certis carecteribus dis-

tinguit ordines ecclesiasticos, sua benedietione repleat hodie sa-

cramentis

Ordinum

insignitos

quo seipsos

sacris misteriis per

sinccri

penitenciara cooptantes, Salvatoris nostri

et intrepidi

cum precursore,

mereantur esse precones.

quarta.
lioc

Quod

ipse prestare dig

netur.

"Dominica

Oratio.

Dei

Pilius,

ad

missus in

mundum,

ut habitator existeret

mentium liumanarum ; vos

faciat
cis,

in eternitatis lumine

templum

sibi

sempiternum

qtiiquc adventus sui personalis quadrupli-

quadruplicsm ebdomadam, misticum signum, vobis quadra-

turn virtutis tribuat

munimentum

ut

cum

advent u suo novis-

simo illuminabit omnes latebras tenebramni_, visuri salutare Dei

possitis ingredi civitatem in

quadro positam,

quam

nicliil

ingre-

ditur inquinatum.
natalis

Quod
Oratio.

ipse prestare dignetur.

Domini.

Pater misericordiarum, qui per nativitatem Unigeniti sui temporalem, sanctorum patrum complevit desiderium
erni cultu jejunii,
purificatos
efficiat
:

vos, liodi-

letanter recipere Pilium

nobis datum
presentatis

et

qui antiqui temporis, hodiernis laboribus re-

valeatis dextere

longanimem expectationem, in crastina recipere Dei perpetuam delectacionem: quo per predes-

155
tinati misterii

virtutem ct fructum obtineatis, remissionem

om

nium peccatorum.
sam.
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

Ad primam

Deus, qui sacratissimam noctem istam dignatus est nascentis

sui Uuigeniti refulgencia decorare, inentes vestras serenet sue glorie radiante splendore
:

et sicut ipse a regalibus sedibus ve-

niens, prodiit ex inviolato thalamo virginali, sic secure vos transire facial

discrimina seculi malignis laqueis involutes

et

cum

sanctis Pastoribus,
ficiens

Deo

dignas excubias frequentantes, ad inde-

guadium ab angelis tune nunciatum mereamini pervenire

laudantes.

Quod

ipse prestare dignetur.

Cujus regnum, &c.

ini>s;ini.

Oratio.

Deus, qui preteritorum temporum caliginem in partu virgineo serenasti ; mentibus famulorum tuoruin, solis justicie radios fa
cias exoriri
:

et sicut

idem

<tuus

Tilius et

ymago, pro reformacisic

onc liominis videri voluit in presepio reclinatus;

tribue,

populo tuo
quatenus,

ut

ad

suam

vivat

ymaginem reformatus;

cum matre
ferentes,,

misericordie !Maria tanta beneficia grato animo coiiet

eisdem exemplaribus componant perpetuo vitam

ipse prestare dignetur. In
die
natuli;

mo

res.

Quod

Oratio.

cionis sacrificio jubes representari

Deus, qui hodierna die trium temporum misteria, trine oblada famulis tuis veritati per ;
:

Cliristum annunciate totis precordiis inherere

i)i

quique ipsum

involvi jussisti, liumillime pauabjectionis diversorio pannis

fideles
:

pertatis

tuos pauperes Spiritu,

illius

efficias

divites operibus

permansuris
et pauperis,

quatenus
effecti

Unigeniti

tui,

simul in

unum

divitis

conformes, mereantur existere perpetuo coIn die sancti Stepliani.

heredes.
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

Deus, qui virtutis tue

sisti,

Yerbum ad hoc

temporaliter nasci jus-

ut

omnem

sibi

substerneret temporalem potenciam, prin-

156
cipis tue milicie

Stephani solemnitatem facias tuis fidelibus fruc-

tuosam.

Da

eis

bona

sibi

credita,

hujus exemplo, salubriter

:

fideliter inherere dispensare, et sue sanctitatis vestigiis

et qui

ipsum pro lapidantibus exorantem,

micias obtinere
;

fecisti

triumphalis bravii pri-

des plebi tue inimicos veraciter diligere, et in

introire. ipsius precibus

aulam etheream
&c.

Quod

ipse prestare,

Oratio.

Deus, qui per incarnatam Sapienciam, seculi astuciam decrevit stultam ostendere; sancti Johannis Evangeliste, celestis aquile,

nos

faciat solemnia debita reverencia celebrare

et qui

ipsum

sue honore amicie, ac mundicia virginali decoratum illustravit

vero splendore sapiencie ; concedat vobis ipsius participare graciam, ac doctrine sue cordis oculos jugiter aperire
:

quatenus

amando

et

servando quod

docuit, pertingere valeatis

ad gaudium

quo ascendit,

speciali privilegio

gladio inexperto.

Quod

ipse

prestare dignetur.

Oratio.

Deus, qui vera innocencia voluit ypocrisim condcmnare, sanctorum Innocencium exemplo nos faciat vite veraciter innocentis dulcedinem custodire quique ipsorum incontaminatum
:

exercitum, canticum

novum

cantare facit in gloria, vos merito-

rum
nis

ducat fortitudine, quo ipsi pervenerunt, tacita sui sangui-

armonia ; quatenus Rachaelis lacrimis carnalia solacia post-

ponentes, lugentibus promissas valeatis consolaciones suscipere

permanentes.
inartiris.

Quod

ipse prestare dignetur.

Oratio.

Deus, qui gloriosi Antistitis

Thome

martiriuni, specialiter

Na-

tivitatis tue gaudiis miscuisti, ipsius intervenientibus meritis^

nos famulos tuos ipsius Passionem facias debiti honoris reveren et sicut ipse juxta boni pastoris regulani, animam cia venerari
:

dedit pro ovibus sibi commissis, sic da vicariis tuis nullam for-

midare tirannicam rabiem, in prejudicium Catholice

veritatis

quatenus ejus exemplo, pro sanctarum legum tuarum obser-

157
vancia, discant prospera
clesie

mundi

despicere, et de adversariis ec-

Quod per vcram mentis pacienciam triumphare. Dominica infra Nativitatem. Oratio. prestare dignetur.
sub

ipse

Deus, cujus Unigenitus, humilitatis causa docende, factus

ilia,

est

quam

dederat, Icge; in Icgitimis ad obedienciam vestras

:

dignetur animas inclinare

et qui

eum

causa docende prudencie,

faciat

angelico fecit instinctu sccedere in

cia spirit us fugere

Egiptum ; vos
effecti ejus,

pruden:

omnes muscipulas infernalium laqueorum

licet infinite

quntenus per adopcionis graciam

im-

parcs, fratrcs, cjus sitis in gloria colieredes.

tare dignetur.

Quod

ipse pres

Sancti Silvestri papc.

Oratio.

Dcus, qui per beati Silvestri meritum, imperialem majestatem in fidei reverenciam inclinasti ad tui nominis gloriam omnes
;

seculi altitudines facias ecclesiasticam

eminenciam, subjectione

eandem sponsam tuam exutam veste lugubri, sublimasti in promissam gloriam seculorum da fidelibus tuis, non inflative sed solide, appctitu exceldebita,
profiteri
:

quique per ipsum,

lencie^

omnem

fastum despicere seculi sectatormn

quatenus

vos, ejus eripiat precibus a faucibus demonis, qui perniciosius

quam

tormentis sevit seculi blandimentis.

Oratio.

Quod

ipse prestare.

In Circuincisione Domini.

Deus, cujus Unigenitus incaniatus circumcisionem voluit suscipiens terminare

mistica,
;

cordium vestrorum dignetur circumcisione

Ipse

immunda germina amputare.

cum

ceteris

mem-

bris vobis circumcidat aures et labia,

ut non carne, sed spiritu

dinoscatis circumcisionis implenda esse

mandata

quatenus om-

nia contagia a vobis taliter abscidatis, ut in octava resurrectionis

ab omni vetustate mortalis propaginis circumcisi, novitate perpetua gaudeatis

anie Domini.
:

quod

ipse prestare dignetur.

In

die Epiph-

Oratio.

stellari prodigio apparuisti primiciis corda in te credencium illumina gentium, splendoribus sancto-

Deus, qui hodierna die

158
rum tuorum
:

et qui, tactu tue carnis immaculate, aquis collata

vi regenerativa, in

quadragenam

renascentium exemplum illico servasti jejunii famulos tuos regeneracione a maculis deputatos,

a succrescentibus contagiis emundes per penitenciam purgativam ; et quod de tua gloria sentiunt in luce fidei umbratice,

gaudentes tandem aspiciant

te

Quod
anie.

ipse prestare dignetur.

regem incoromutabili decore. Dominica infra octavam Epiph-

Oratio.

et

Deus, qui Unigenitum suum omnem justiciam implere voluit, docere; concedat vobis humilitatis sue gressibus, perfectione

legis obediencie, adherere.

tatis

Det vobis oblatam gloriam,

rejicere,

fragili-

proprie consciis,

cum Johanue

et

cum Magis

sanctis

omnis honoris altitudinem, in Salvatoris reverenciam,

:

inclinare

ut ipsius exemplo Domini,, omni liomini honorificenciam debitam exhibentes, illuc ascendere possitis, unde precipitati

sunt spiritus perfidi, gloriam soli

Deo debitam

capere cupiOratio.

entes.

Quod

ipse prestare.

In octavis Epiphanie.

Deus, qui promissam gentibus liodiernis solemniis misisti

illuminacionein, magisterio fidei tue subjicere digneris

gencium

plenitudinem

et

qui super Salvatorem baptizatum, Spiritum

sanctum in columbe specie destinasti, filios ecclesie tue multiplica^ eosdem induens Spiritus Sancti gracia septiformi quatenus
:

in ipsorum cordibus immobilis persistat, et eos

fraterne,

aurum

dilectionis

thus theosebie, et myrrham

penitentie tibi jugiter

offerre concedat.

Quod

ipse prestare.

Epiphanie.

Oratio.

tuit

Deus, qui regeneracionis lavacro perditam fidelibus suis restiinnocenciam, concedat vobis sacre conversacionis gracia,
Tribuat vobis in

corpora vestra offerre sibi hostiam vivam.

sacris eloquiis

nee immoderate, nee desidiose sapere; sed in

:

omni sensu unitatem ecclesiasticam custodire

spei et caritatis triduo Salvatorem perditum

quatenus

fidei.,

cum

dolore queren-

159
tes,

ipsum in superaa Jerusalem

ipse prestare.

possitis recipere

gaudentes.

Quod

Oratio.

Deus, institutor

et auctor Christiane religionis,

populum

ca-

tholicum adorna multiplicatis gracie tue donis.

Concedas san

guine tuo redemptis, idipsum congratulando ac compaciendo invicem sentire, et alta dispiciendo humilibus consentire qua:

tenus per sex etates seculi peregrines, sitibundo desiderio ad

tuam graciam
permanentes.
Oratio.

suspirantes, in

Agni nupciis haurire

facias delicias

Quod

ipse prestare dignetur.

Misericors

Dominus

tribuat vobis, sic innocencie dulcedinem,

victi

eciam in adversarios custodire, ut nullatenus

a malo, in

bono

valeatis de malis

omnibus triumphare.

Concedat vobis

per prudenciam spiritus,

omnem

astuciam sensus humani despireverenciam debitam ex-

cere, et Christi sacerdocio discipulatus

hibere
litatis

quatenus cum

centurione, potestatis dominice et humi-

proprie vera professione, soliditate fidei possitis infirmitatis

domestice remedium optinere.

Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

Deus, qui
mandatis;

caritatis federa conservare jubet

pre cunctis ceteris

concedat vobis mandatorum suorum observanciam

dirigere caritatis
:

secundum regulam

det vobis fervores concu-

piscibiles et irascibiles amaritudines sic Salvatoris imperio sub-

jugare, ut possitis, ipso imperante,

ventorum

et

marium impetus
scopulorum

superare

quatenus Syrenarum spretis

illecebris, et

infractionibus devitatis, in

portum

desiderate quietis, navigium

presentis vite, calcatis fluctibus, deducere valeatis.

Quod

ipbe

prestare dignetur.

Oratio.

Pater misericordiarum, cujus miseraciones super omnia defluunt opera sua, concedat vobis

mutua invicem

portare onera,

pace Christi in

omnibus

custodita.

Tribuat vobis zizaniorum

160
molestiam prude nter
et

equanimiter tolerare, donee ipsam, veri

judicii lumine, possitis radicitus extirpare; ut ympnis et canticis

spiritualibus vos

mutuo

in

Domino commonentes,

vestra

verba et opera in gloriam dirigatis Domini, gracias semper agen*

tes.

Quod

ipse prestare.
toleras, ut
electi tui

Oratio.

Deus, qui ob hoc mala in seculo

ipsoram

proficiant molestiis toleratis, ecclesiam

tuam gemitibus circumseptuagenarii

datam exaudire digneris

meroris tempore
silet

et que, te inspirante,

prud enter cantica leticie, te juvante, ex-

peditis gressibus valeat ad destinatum

bravium

festinare

quate-

nus excluso

ocio, electi tui sic discant in

vinea laborare, ut in

mortis vespera possint incorruptibilis denarii stipendium obtinere.

Quod

ipse prestare.
et

Oratio.

Deus, laborancium remuneracio,

fideles

pro

te indeficiens corona,

tuos multiplici

infirm atos

angustia, virtutum perficias

armatura, ut quicquid exterioris complaciencie solacio, tribulacionibus subtrahitur, te juvante, in vegetacionem spiritus convertatur.

Quatenus verbi
tertii

tui seminario

stabiliter inlierentes,

in celi

tandem

deducantur gaudia, tui decoris gloriam

prestare.

contemplantes.
Oratio.

Quod ipse

Deus, quo ordinante, caritas

et

est

meritorum pondus omnium

caritatis dirigi disci-

mensura, concedat vobis in omnibus

:

plina

ipsius diffusione corda vestra ad salutaria dilatentur, ut,

:

ipsa duce, maturis electis parvulorum inepcie contempnantur

quatenus ab ejus clemencia, que

natur,
tretur.

solis caritatis

clamoribus

incli-

mencium nostrarum

cecitas indeficienti

lumine peiiusOratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

In

die

Cinerum.

Deus, qui penitenciale

remedium

fragilitatis

humane

lapsibus

misericorditer indulsisti, jejunii sinceri observancia remitte preterita, et

exclude delicta populi.

Da

ei

cinere et cilicio propriam

reverenter profiteri miseriam, ut misericorditer sublevetur per

161
radicem bonorum omnium, tuam graciam
pietatis exercitiis sic discat
ut:

quatenus in vere

liumanos favores

et judicia despicere,

tliesaurum indeficientem in celis sibi valeat stabilire.

Quod

ipse prestare.

Dominica

primii Quadragesime.

Oratio.

Deus, quadragenarium

numcrum

idcirco

penitencie conse-

crans, ut quarternarii evangelici, et legalis decalogi transgressio,

per penitenciam reformetur; da famulis tuis ut fructuose sinceritatem jejunii amplectantur.

Concede

gativum,

cum Helya
;

illuminativum,
ut,

eis cum Mojse purcum Domino perfectum

jejunium transcurrere

mortificatis

sensibus et membris,
:

corda possint hilariter in celestia sublevare

orum

et

quatenus jejunioracionum instancia, satlianam debellantes, angelico

ministerio celestes valeant prelibando gustare dulcores.

ipse prestare.

Quod

Feria quart a Quatuor temporum.

affligi corpora,,

Oratio.

Deus, qui jejuniis mandat

ut mcntes in ejus

desiderium subleventur; corporeas nobis angustias in sagenam spiritualem convertere dignetur: et qui figuratum signo Jone populo perfido contulit beneficium dominice Passionis, concedat
nobis purgari veraciter trina amaritudine, contricionis, confessionis, ct satisfactions
:

quo

et

simulacionis figmenta et carnalia

feda contempnentes,

mimdi

spiritus exclusa nequicia, Christo

Domino propinqui Quod ipse prestare.

Deus, qui impiis
et

efficiamini,

Patris bcneplacita adimplentes.

Oratio.

Feria sextn.

impietatem suam

deserentibus, vitam largitur

graciam
;

vobis, prcvcniente gracia sua, penitenciam tribuat

illibatam

concedat vobis ecclesiasticam tenere in omnibus unilaclirimarum lavacro, perfectam consequi sani-

tatem, et in ea,
tatem.

Ut

infirmitati triginta et octo

annorum caritatem super-

addentes, genuinam quadragenariam salubriter compleatis; ct mutua invicem ferentes oncra, nunquam in dimissa crimina
recidatis.

Quod

ipse prestare.
et

Sabbato,

Oratio.
altissimus, vos

Sanctitatis largitor,

ordinum distributor

162
sanctificet per

omnia ut bona

eligentes,

ab omni eciain abstijusticie,

nentes specie perversa, possitis

et

montem

cum Domino

apostolis conscendere,

et

candidatis corporum vestimentis

perfundi celestis luminis

fide,

claritate.

Quatenus

trine majestati

spe, et caritate in perigrinacionis tabernaculo adherentes,

transfiguracionis Dominice, configuracione

corporum

et illumi-

nacione mentium, tandem possitis esse Quod ipse participes. Dominica secunda Quadragesiine. Oratio. prestare.

Deus, cujus voluntas est vestra sanctificacio

concedat vobis veri honoris decus, puros
cogitatus et sinceros effectus.
scilicet

et

profectus,

actus, veros

Det vobis exercitiorum gressibus in melius habundare, et de virtute in virtutem continusemper

atis

cursibus ambulare

ut refectione Spiritus interius vegetati,

et Incarnati

possitis
plari.

tandem Incrcati

Quod

ipse prestare.

genuinam gloriam contemDominica tercia Quadragesime.

Oratio.

Deus, qui de peccatorum tcnebris vos vocavit in lucem penitencie, tribuat vobis, ut lucis
filii,

in bonitatis dulccdine, recti-

tudine justicie, et veritatis lumine ambulare.

Ipse muti demo-

mi

a vobis repellat funditus perniciem,

sceleris

ut divini honoris, ac
:

depromatis inviolabilem confessioncm quatenus insidiantis diaboli maliciam perpetuo excludentes, ambuproprii
letis

dilectionis

tramite

passim Christi

vestigiis

iiilierentes.

Quod

ipse prestare.

jsime.

Oratio.

Deus, qui Unigeniti sui sanguine vos perdite restituit libertati, concedat vobis evitatis ancillaribus contagiis superne Jerusalem
leticiam experiri.

Tribuat vobis carnis delicias in desertum per

spiritus, fecunditati

penitenciam convertere, et potestate

salutarium totis viribus inherere
aculeis, sic possitis
;

operum

ut de persecucionum insuper

tatem

solis filiis

immobili paciencia triumphare, quod heredidebitam mereamini interminabiliter obtinere.

Quod

ipse prestare.

Sabbato Sitientes.

Oratio.

163
Suorum
miserator

Deus

fidelium,

vos spiritualibus
:

reficiat

nlimentis, pro cujus honore a carnalibus abstinetis ipse vestri meminerit in sue beneplacito pietatis, qui se ad necessitates

vestras

spondet, affectum transcendere pie matris

sacris ordinibus veraciter iniciati, angelicis

quatenus mereamini ierarclu is

:

perheimiter sociari.
Oratio.

Quod ipse

prestare.

Dominica in Passione.

Beuedicti clemencia Redemptoris tribuat vobis passionis sue

solemiia. devotissime celcbrare,

digneturque aspcrsionc sui sanconscienciarum vestrarum maculas expiarc. Det vobis guinis
et ago-

innocenciam iiTepreliensibilem omnium oculis exhibere,

nizantes pro justicia,
fugere,

nunc adversantium impetus, cum expedit

sustincre
:

nunc

liilaritcr

ut semel introeuntes in sancta

sanctorum, spei vive

contiima expect acione, possitis tandem

Christo, in carne passo, eternis jubilis congaudere.

prestare.
1

Quod

ipse

)ominica in Ramis palmarum.

Oratio.
ipsis

Cuncti et eterni Rex imperii concedat vobis

rere,

ad eum occur-

cum gaudio

venienti

applaudere triumphal!.

ei corpora vestra sternere et palma Concedat vobis applausus fallaciam

despicere, et versipelles malicias, ipsius

exemplo Domini, cum

mansuetudine sustinere.

Ut que

Christi sunt, sic in vobis ipsis

et

possitis sensu proprio experiri, quatenus humiliati valeatis

exinaniti

cum

Christo perhenniter exaltari.

Oratio.

Quod

ipse prestare.

ida.

Rex

glorie

Dominus, qui faciem suam cedentibus

obtulit et

conspuentibus pro vestra liberacione, tribuat vobis tante gracie

semper gratitudinem et gracias exhibere. Ipse vobis sue clemencie semper impendat auxilium, sine quo nee vivere nee esse nee salubriter agere sufficitis ad momentum quatenus, ipso
:

opitulante, possitis

cum

unctionis misteriis honorare, et ad in-

corrupcionis eterne gloriam valeatis

cum eodem

rcsurgente

Do

mino

pervenire.

Quod

ipse prestare.

Feria tercia.

Oratio.

164
Agnus
ille

se exhibuit

mansuetus, qui pro salute humani generis sponte victimam Deo gratam, tribuat vobis custodire innoIpse vos in crucis solo faciat
:

cenciam in omnibus illibatam.

misterio gloriari, projecta procul universa gloria secular!

quatenus ea protecti stare possitis inconcusse contra omnes insidias

inimici, cujus pro nobis voluit, Patri obediens,
riri.

nequiciam expe-

Quod

ipse dignetur.

Feria quarta.

Oratio.

Salvator noster, qui pro nobis factus est obediens usque ad

mortem

crucis ignominiosam, concedat nobis inter adversa et

prospera constantem custodire obedienciam

in

omnibus

illi

batam.

Det vobis miseracionum suarum grata semper memoria

ipsum in
crucis
torculari pro nostris
:

recordari, et

sceleribus

rubricatum, laude perpetua venerari

ut qui pro nostris expi-

andis sceleribus annumerari voluit sceleratis, a nostrorum nos

scelerum maculis expiet, sue exemplo et merito passionis. Feria quinta in cena Domini. Oratio. ipse.

Quod

Deus, qui hodierna die corporis sui

et sanguinis instituit saefficiat

cramentum, vosmetipsos per Spiritum Sanctum mistice

corpus unum,
cialiter

et

sicut sub sacrament! vclamine vere et essen-

vobis carnis sue indivisam tribuit

communionem,
:

sic

divinitatis sue

mentibus

vestris

veram tribuat refectionem

peregrinacione,
fide

quo

per Christum,, ut

viaticum

in

recreati,

eundem vobiscum manentem

valeatis juxta ipsius

promissum,

usque ad consummacionem seculi experiri. In sabbato sancti Pasche. Oratio.

Deus, qui signum Sabbati

Quod

ipse prestare.

legalis implevit

hodierna

die,

in

requietione dominici corporis in sepulcro, vobis cordis tribuat

continuum servare sabbatum,

insistendo
:

sacris ecclesie sue misteriis jugiter

stabilivit in

quique hac ipsa luce fidem ecclesie sue

pectore virginis gioriose, concedat vobis, ipsius meritis, Cliristo

Domino

fide

stabili

perlienniter inherere

quo in

fine

seculi

suscitati, revoluto lapide

molis corpore, valeatis visibiliter con-

165
tcmplari quod
veritate.

nunc non videntes

creditis,

innitentes infallibili
die Pasche,

Quod

ipse prestare dignetur.

In

Oratio.

Deus, qui hodierna die inimortalitatis vobis gloriam inchoavit, in capite cepta, in Cnigenito suo a mortuis rcsurgente, dignetur
corpore consuimnare
resurrexit, pro
:

et

qui a mortuis pro peccatis nostris,

vite evangelice novitate, tribuat
:

commendanda

vobis do virtute in virtutem continuatis gressibus ambulare

ut expurgata fermenti vetcris contagiosa corrupcione, Pasclia in tcmporc, in futura resurrectionis gloria novum

prclibatum

valcatis societatc perpctua degustare.

Quod

ipse prestare dig

netur.

Feria secunda,
qui unigcniti

Oratio.
tui

Deus,

resurgentis

gloriam demonstravit

infallibilibus argumentis, sensus nostros cxtendat funditus in et qui non omni populo sed expcctacionem gloriose mansionis
:

tcstibus iuviolabilibus suscitatum monstravit Unigenitum, privati

sensus temeritate scmota, a

faciat intellect-urn
:

Deo

solo vos per ecclcsiam querere

humiliter quatcnus vos ab ipso agnoscentes

peregrines, in Imjus vitc caligine,

latcbris

tandem

veri panis patefactis

societ visionc.

Quod

ipse prestare.

Feria tercia in

ebdomada

Pasclic.

Oratio.

Deus, qui
litcr

Cliristi sui

animaoi corpori suo sociavit inseparabicorda nostra a cunctis purgata

per gloriam immutato,

tartarcis sibi federet perlienniter in Spiritu

Sancto

quiquc

se-

sue glorie potestate, corda nostra jtulcnim elausum pcnetravit sua irradiet claritate
;

ut de scpulcris concupiscencie per gratiam

cxeuntcs, indcficicntis vitc, resurgentis

leatis

Domini

patrocinio, va-

esse

partieipes.

Quod
diei

ipse prestare dignetur.

Oratio.

Deus, qui evacuata

primiciis,

sue septime cerimonia, resurrectionis

diem

sanctificavit

buat complementum.
seculi

octavum, nobis pcrfecte justicie tri Et sicut ipse moriens inchoavit etatem
;

septimam, quietem tribuens spiritibus defunctorum

sic,

166
resurrectionis

sue virtute in octava vobis felicitatem tribuat

:

corporis

et

anime perpetuo convictorum

ut quod
tenetis,

in

ipso

capite vestro Christo

nunciatum certissime

apostolicis

docti experimentis, in corpore suo,

quod

est ecclesia,

consum-

matum in

gloria feliciter habeatis.

Quod

ipse prestare dignetur.

Feria quinta,

Oratio.

Deus, qui pro tollendo desperacionis baratro, Magdalene penitenti

primo resurgens voluit apparere, tribuat vobis vere peni-

tencie fervore, peccatorum maculas expiare.

Quique

attractus

ejusdem lacrymis,
pectanti,
tribuat,

ipsi apparuit

ad sepulcrum longaminiter exet

vos

ad sui inquisicionem potenter excitet

queritis, obtinendi
:

vires

quod

quatenus sicut ipsa meruit

vobis per

resurgentis gloriam apostolis nunciare, sic dignetur

graciam,

quam

reperit,

respectum divine clemencie impetrare.

Feria sexta.
Oratio.
liujus gratia,
disci-

Quod

ipse prestare dignetur.

Deus, qui ad fidem gencium transituros,

pulos suos in Galilea resurgens voluit consolari ; vos in regionis

superne patria faciat sue splendores glorie contemplari quique ex hoc ipso Christum cupientes cernere, a vcteribus ad nova
:

docuit transmigrare

tribuat vobis in novitate vite,

:

quam

spiri-

tus suggerit, ambulare

quo perluctantis corporis maceracionem,

valeatis incurrupcionem per ad finem seculi assistentem.
albis.

ad purgati corporis

pertingere

ipsum

Dominum
ipse prestare.

vobis

Quod

usque Sabbato in

Oratio.

Deus, qui pro resurrectionis sue stabilienda certitudine, voluit

cum
tum

discipulis suis

cibum sumere, vos

sui ipsius

sagenam arden-

ter faciat esurire.

Concedat vobis, ducatu Petri in monumen-

sacre pagine introire, et capitis sudarium, hoc est divinitatis

misterium, ab

assumpti corporis involucris, per sapienciam et

:

scienciam discrecione previa separare

quo de tenebris educti, ad admirabile lumen suum, virtutes ejus annunciantes multiplicetis,

ac magnificetis

populum sacramentali

lavacro innovatum.

167

Quod
Pasche,

ipse

prestare

dignetur.

Cujus regnum.

In octavis

Oratio.

Pater, Fib us, et Spiritus Sanctus,

unus auctor

fidei Christiane,

coucedat vobis Imjus virtute

triumphare, Cliristusquc,

fidei

de universis mundi insultibus

qui redemptis ablutis aque lavacro vitam sanguine suo, ad resurrectionis gloriam vos promeruit

gresu dirigat ordinato

quatenus pacem illam trinam oblatam

a rcsurgente discipulis, suo certamine adquisitam, optinere possitis

preseutis tcmporis et ctemain.

Quod

ipse prestare digne

tur.

Dominica prima post octavam Pasclie. Oratio. auctor innocencie ob hoc passus, ut vos in sue Spiritus,
et sicut ipse

tra-

heret vestigia passionis, paciendi vos affectu iinbuat ob

ipsius piissimi Salvatoris
:

amorem

pastor optimus pro nobis

dedit

animam suam,
:

sic in

unum

ovile congreget

multitudinem

vagabundam

quo introducti in

pascuorum interiorum et ex-

tcriorum imrnarcessibilem
gustetis

ubertatem, jugiter absque fastidio

gloriam

satiantem.
Oratio.

Quod

ipse

prestare

dignetur.

Dominica secunda.

Deus, qui nos in valle miserie constituit peregrinari,

antes vos expediat et oinnia retardancia faciat detestari

itiner:

con-

versacionis sanctitate tribuat vobis enunciaciones repriinere de-

traliencium, et suborientem assidue tristiciam demutet in gau-

dium sempiternum
non

videntes, et iteruin

quo modice eum peregrinacionis tempore modice in quiete spiritum contemplanlumine, resumptis corporibus, in celum
exultautes.

tes, tercio in eternitatis

tercium totaliter feramini

Quod

ipse

prestare.

Dominica

torcia.

Oratio.

Pater luminum, a quo procedit universitas salutarium dono-

rum, ad perfectum dignetur perducere

bonum

in vobis Yerbi sui

gracia inclioatum; expurget vestra precordia ab

illectione,

omni

sensibili

ut paracliti delicias possitis suscipere mente immundi:

cia vacuata

quo, ipso inspirante, peccatum valeatis fugere, et

168
justiciam exercere, et judicium divinum
expectare.

cum

fiduciali reverencia

Quod

ipse prestare.

Dominica quarta,

Oratio.

Deus, qui vera religione colitur a populis Christianis, corda

nostra religet pietatis operibus et studio puritatis
tatis et gracie
:

legi liber-

nobis tribuat efficaciter inherere, ut salutis vestre

vigili

memoria, nunquam a mencium vestrarum consideracione

sustineat avolare
Filio
ipse.
:

quatenus

sibi

sola beneplacita postulantes,

mediante, gaudii pleni possitis esse participes.

Quod

In letania majori,

Oratio.

Deus, qui necessitatibus humane refugium, oracionis statuit instanciam jejuniis et elemosynis subnixam, vobis, hoc oracio-

num

tempore, pietatis sue gratiam tribuat expectatam

temporali varietati vos
expedit,
fecit

et qui

in meriti exercitium,,

obnoxios,

quantum humane
:

fragilitati

successus vobis tribuat

opportunos quo agnoscentes clemenciam conditoris, de optentu eternorum ad fiduciam stabilem totis precordiis assurgatis. cencionis. Quod ipse prestare. In v Oratio.

meruit debitum

Unigenitus incarnatus, qui per passionis supplicium sponte sibi Ascencionis honorem, corda vestra sue in:

spiracionis dulcedine ad sui tradat salubriter imitacionem

et qui

descendit, ut ascendens

omnia

adimplerct,,

nostre

humih tatis

merito interiora affluencie sue donis instauret: quo celestium

donorum

copia^ celi civibus conformes effecti^

non

cessetis illic

conscendere_, ubi tota est fclicitas Incarnati gioriam contemplari.

Quod

ipse.

In die Ascencionis,

Oratio.

Deus, qui mortalitate absorpta hodie

ascendit in empiream

regionem, tribuat nobis, expeditis meritorum cursibus in ascendentis tendere viriliter

fidelibus
suis

odorem

et sicut

ascendens patefecit
nobis illam ceKs
celestis
:

vitam etheree mansionis,

sic

inferre violenciam,

qua rapitur altitude regni

quatenus

ipse, qui residens in Patris dextera, cunctis suis substrata pedibus

contemplatur, pro nobis advocatus et intercessor esse dignetur

169

Quod

ipse prestare dignetur.

Dominica proxima post festum

Ascencionis.

Oratio.

Pater misericordiarum, per Unigenitum

suum vobis amboruin

populum
a facie majestatis

tribuat caritatem, que sola distinguit inter electos et

malignantem, concedat

vobis, caritatis ornatu,

abscondere peccatorum multitudinem, et invicem communicare datara gratiam ad donantis gloriam et honorem: quatenus
ipsius

Domini

efficiamini testes ydonei, et possitis

suam semper

gloriam intrepide protestari.

Peutecostes.
Oratio.
afflucncie

Quod

ipse prestare.

Immense

Dominus sna vos

qui et vos

preveniat largitate,

corda vcstra congruis tribuatque vobis, ad susceptionem Paracliti,

ceremoniis prepararc
:

omnem

doccat salutiferam

sibi faciat mansiveritatem, ct in mentibus vestris perpctuam

onem

quo

et

mandata

ejus caritatis

sinceritate scrvetis,

et

facie ad faciem regem in decore suo tandem cernere valeatis.

Quod

ipse.

Tn die Pentecostes.

Orntio.

Dens, qui disci pulos disciplina multiplici preparatos, dignatus est hodie Spiritu Sancto visibiliter et invisibiliter consummarc, vos sua clcmcncia dignetur ejusdem Spiritus gracia
trare
:

illus-

est apparere, sic vos qui sicut in linguis igneis dignatus

faciat veritate lucentes, ferventes ignitis

sermonibus proximorum
sui

animos inflammare

quatenus sicut
sic

suavitatis

dulcedine
et

omnis respergitur creatura,

ipse

secundum rem

nomen

Paracliti consoletur, et uniat perlienniter corda vestra.

Quod

ipse prestare dignetur.

Feria secunda.

Oratio.

Deus, qui, loqnente Petro, spiritnm sanctum misit audientibus verbum tuum, nostre quamvis imparis benedictionis ministerio,

vobis largitatem tribuat

donorum suorum

quique linguas

Sanctum pro superbientis populi errore divisas, per Spiritum multitudine perpetuo tribuat vere vestre adunavit in
fide,

consencionis unitate gaudere

quo

sicut

lucem suam per Spin-

170
turn sanctum misit in

mundum

sic

det vobis luci

iiiliereiiti-

bus tenebras fugere peccatorum

Feria tercia,
Oratio.

quod

ipse prestare dignetnr.

Deus, qui per manus apostolicas Samaritanis tribuit Spiritum

Sanctum., vobis benedicere dignetur meritis apostolicis, quamvis

per indignum ministerium nostrum.

Ipsius ubertate Spiritus

virtus infir;

per nos

licet infirmos reficiat

gregem suum cujus

sufficit

mitatem, lux caliginem, et bonitas tollere

omne malum

quo
sic

sicut

idem

spiritus est caritas et

gaudium

Patris,
:

ct Filii,

vobis tribuat vere caritatis federe invicem solidari

Feria quarta.

quod

ipse

prestare.

Oratio.

Deus, qui egressuros a Judaicis angustiis per fidem in orbis

latitudinem,
celos fecit

mirabiliter

distil] are;
:

dignetur corda

vestra sui aspersione Spiritus irrigare

ipse vos ad deteriora

pronos, ad se trahat, sue dulcedinis inspiracione, ut possitis ad

ipsum videndum

feliciter

pervenire

quo peregrinacionis labor-

ibus pane vivo salubriter vegetati, et in vita eterna possitis ejus-

dem

affluencia quietis

desideriis

saciari.

Quod

ipse prestare

dignetur.

Feria quinta,

Oratio.

Deus, qui virtute predicacionis apostolice universes sanavit

languores, clemencie sue spiritalibus remediis vos faciat cxpcriri
virtutes: ut confessione
tie

purgatis desideriis,
:

criminum expulsa pernicic, malign? nmeritorum gressibus ad celestia viriliter

festinetis

quo

et

pecunias et omnes temporales illecebras post-

ponentes, celestium dulcedinum possitis indesinenter esse participes.

Quod
sine

ipse prestare dignetur.

Cujus regnum

et

impe-

rium

fine

permanet in secula seculorum.

Feria sexta

Oratio.

Dens, qui Unigeniturn suum

et implere justiciam^ det

rnisit in

mundum omnem

docere

vobis triticum gracie

vivum potencie

ac olivi leticiam celitus destinatam, ut sanctorum exercitiorum

vosmetipsos jugiter cibo solido saginantes, diurnis laudibus et

171
graciarum actione maiieatis perpetuo exultantes

morum

quo proxiinfirma portetis suaviter, fortitudine caritatis, ut ad do:

mum

indeficientem in cclis ab

omnibus

sanati infirmitatibus

conscenderc valeatis.

Quod

ipse prestare.

Sabbato.

Oratio.

Deus, qui, pro gratuiti amoris commendacione, caritas nuncupatur, vobis in hiis sacrosanctis solemniis caritatis sue viscera
largiatur.

Ipse corda vestra caritatis affectu dilatet, ac cunctos

:

adversantes sua vobis potestatc pacificct

quatenus sua dulce-

dine, precordiorum vestrorum vclut febricitantes

impetus quies-

centur,
exterius

ct,

passionis sue virtute, infirmitates vestre interius et

rclevcntur.

Quod

ipse

prestare.

In festo sancte

Trinitatis.

Oratio.

Deus, qui saucte Trinitatis noticiam, a scculis absconditam,

singular! gracia infudit populis Cliristianis
;

digne venerari laudibus indivisis

ut

Patrem

ipsam tribuat vobis et Filium ac proessencialiter

cedentem dc utroque Paraclitum^ cogiiosccntcs, in hujus fundamento

atis,,

unum Deum
fidci,

omncs
:

repellere vale

visibilitcr et invisibiliter

adversantes

quatenus Patri me-

moriter, Pilio intelligcntcr,, Spiritu Sancto dulcitcr, et tribus indivisibiliter inherentes^ liujus veritatis^
sitis

tandem contemplacionc

felices.

quam in enigmate cernitis, Quod ipse. Dominica

Oratio.

prima post octavas sancte Trinitatis.

tatis

Deus^ cujus majcstas sui vos amoris dulcore preveniens, cari incitamentum prestitit et exemplum; vestris precordiis
:

inprimat indeficientem sui amoris affectum

dilatet

ipsa corda vestra

in

arnorcm

geminum

amoris docuit preferrc

omnium proximorum, qui cctcris mandatum ut sinccri

:

legibus

amoris

viscera in actibus declarantes, sitis misericordes invicem, a Patre

misericordiarum miserationes suscepturi pcrhenncs.

Quod

ipse.

Dominica secunda.

Oratio.

est ponere, ipse

Dcus, qui preciosam animam suam pro nostra salute dignatus nos connectat invicem consimili caritate con:

172
cedat vobis acceptam substanciam proximis,

secundum

caritatis

ordinem, ministrare

et

ipsorum salutem temporali vite nostre

angustiis communicantes, in

preponere

quo

fraternis

cenam
ipse

Domini
prestare.

pressuris evecti mereamini introire letantes.

Quod

Dominica

tercia.

Oratio.

Deus, qui superbis

litatis

resistit, et
:

Immiles consolatur, vere humitribuat vobis peccantibus

vobis gratiam largiatur

com-

pati et

minime

indignari, qui
:

publicanos et peccatorcs voluit

ipse,

affabiliter

consolari

quatenus

qui

hoininem diabolica

fraude perditum, suis portavit humeris, ruine angelice causa

restaurande, angelos letificet vestre penitentie puritate
ipse prestare dignetur.
:

quod

Dominica quart a.

Oraiio.

Deus, qui peccatis digna tribuens stipendia, subdidit creatu-

rum

sevituti corrupcionis

tribuat vobis, spretis exilii presentis

:

illecebris,

libertatem adopcionis
sustinere,
et

concedat vobis passiones tem-

poris

viriliter

ipsarum adminiculis ad patriam,

:

doloris expertem, cursu celeri festinare

cassis laboribus

quatenus mundanis ac
qui
ipse.

abdicatis,

Cliristi
liereatis.

Domini,

inagister

est

unicus, perfectis vestigiis, quinta.

Oratio.

Quod

Dominica

Deus,

gubernator omnium,

ordinatam boni vobis tribuat

emulacionenx, et contra

impugnacionem.

Tirnorem

magnam viam mundane corrupcionis, humanum concedat vobis pro solo

:

timore Christi despicere; et sanctitatis studiis totaliter indulgere

quatenus
nis in

malum

pro malo nullatenus rependentes, benedictiohereditarie possessores.

sexta.

omnibus

sitis

Quod

ipse pres

tare dignetur.

Dominica

Oratio.

vivifice mortificet

Deus, qui pro peccati remedio voluit crucifigi, virtute crucis in vobis cuucta incitamenta peccandi mori
:

vos faciat veteri coruptele, et in novitate vite,

docuit, ambulare
:

quam

Christus

quatenus, liabundante justicia, non solum

inferatis
;

mala proximis nullatenus

sed fraterne caritatis procu-

173
rando solacium, hoc ipsum Deo acceptabile sacrificium immoletis.

Quod ipse

prestare.

Dominica septima.

Oratio.

Deus, penitencie informator

et consolacio penitencium,

mem

bra sceleris contagiis deformata purificet habiliter, ad sue majestutis

gratum obsequium

tribuat vobis de iniquitatis operibus

veraciter erubescere et

ea

funditus perlienniter ac

devitare

quo fructum
vite

adquirentcs vere per

Christum,
expectetis.

sanctificacionis

etcrne

refectiouem

fiducialiter

Quod
Oratio.

ipse

prestare.

Cujus regnum.

Dominica

octava,

Dcus, qui carnis imperat reprimere incentiva, per graciam

suam
et

coliiberc faciat desidcria nociva

et

tribuat vobis suis legibus

inspiracionibus obedire,

vitam subdcre consciencie per

ut Patris valeatis clemenciam

spirit

um

ordinate

quo

ipsius

fiducialiter implorare,

ct hercditatem inaccessibilem

cum

pre-

destinacionis

filiis

expcctarc.
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

jminica nona.

Deus, qui vivcndi regulas suis reprensentat fidelibus in scripturis, tribuat

catis.

nobis eisdem herere, cunctis concupiscences abdi-

Idolatriam immundiciam, dimdenciam ac munnuris impa-

tientiam vos faciat integre devitare, et temptacionibus resistendo

proventum de omnibus reportare

pristinas rcdiuiere
culis
ipse.

cum

quatenus possitis offensas operibus pietatis, et in etcrm s taberna:

congaudere pauperibus de misericordia erogatis.

Quod

Dominica decima.

Oratio.

Pater misericordiarum, et Deus consolacionis, qui Unigeni-

tum suum
Spiritum

misericorditer misit in

mundum,
opere

tribuat vobis per

profiteri

Sanctum,,

corde

ore

et

reverenter

Dominum.

Taciat vos precepta dona gracie in fraternam ex-

tendere edificacionem, qui

utilitatem
:

cuncta dona Spiritus largitur ad

quatenus, expulso a templo cordium vestrorum fantasmatum mundanorum, orationis castissime pos strepitu
sitis

jugiter offcrre sacrificiiun

Deo gratum.

Quod

ipse pres-

174
tare dignetur cujus

regnum

et

imperpetuum.

Dominica uu-

decima,

Oratio.

Largitor gracie Dominus, et Sanctificator fidelium suorum,

tribuat vobis clemencie sue

dona recipere non in vacuum

conac de

cedat vobis fragilitatem propriam veraciter agnoscere,

vobis-ipsis sentire humiliter,

ac sapere nil sublime

quo in

vobis-metipsis liumilitatis merito complacentes Dominice majestati,

ab eadem

valeatis, juxta ipsius

promissum, perhenniter ex-

altari.

Quod

ipse prestare dignetur.

Dominica duodecima,

Oratio.

Omnipotens Deus, universi boni fons, et flavins indeficientis gracie, faciat vos ad implorandam clemenciam suam per Cliris-

tnm

fiducialiter

semper assurgere.

Det

vobis, fantasiis cessan-

tibus, recta semper et utilia cogitare, et apertis cordis auribus

loquentem intrinsecus
veraciter
illustrati,

Dominum

exaudirc

quo Spiritu Domini

valcatis

soluto

lingue

vinculo,

spcciosis

laudibus Altissimum venerari.

Quod

ipsc prestare dignetur.

Dominica decima

tertia.

Oratio.

legis jugum importabile convicit pertinaciam populi duri cervicis, implorare vos faciat sinceris desideriis gra-

Deus qui per

ciam Mediatoris

concedat vobis in omni nomine naturalem

proximi attendere paritatem, et singulis impendere,

quam

vobis

impendi

quatenus graciam popalatam, retroctatis seculis proplietis et regibus denegatam, possitis caritatis merito, evacuatis umbris^ in luminis plenitu:

cupitis, caritatem

fidei

umbratice

dine cernere revelatam.

Quod
sine,

ipse prestare dignetur cujus

regnum
Oratio.

et

imperpetuum

&c.

Dominica decimaqua
et

Deus, qui intestino prelio carnis

Spiritus,

vos conspicit

jugiter molestari, concedat vobis carnis opera fugere, et fructum

Spiritus experiri

det vobis, Christi exemplo,

carnem

crucifigere

175
repugnantem, qui suam crucis
quatenus grati
effect!

affecit

angustiis innocentem;
corde, voce,
ct

sue beneficiis pietatis,

opere digne laudare possitis gloriam Trinitatis.

prestare dignetur.

Quod

ipse

Dominica decimaquinta,

Oratio.

Pater

omnium donorum Deus,

dignetur vobis spiritualia ger:

mina seminare, ct carnis onera mutue infirmitatis,

arguere Icnitatis
:

tribulos exstirpare
et delinquentes,

faciat

vos portarc

ut expedit, in Spiritu

mum
tur.

quo expurgati a sollicitudine mundiali, priquerentes regnum Dei et justiciam, temporalibus neces-

sitatibus

non

sustineat defraudari.
sexta.

Quod

ipse prestare digne

Dominica dccima

Oratio.

Pater miscricordiarum Dominus, sua vos in tribulationibus

virtute corroboret, ct caritatis radiccm in cordibus vetris in

om-

ni prcssura confirmet.
et

Tribuat vobis dilatati cordis affectum,

perseverancie longitudinem, sublime desiderium, ac profundi

sui

consilii

graciam

predestinacionis
et

filios

liberantem

per

quam mente tandem

sursum
est,

corpora suscitati, restituamini

matri.

illi^

que

imperiali

Quod

ipse

prestare

dignetur.

Dominica dccima septima.

Oratio.
catliolice veritatem, tri-

Deus, qui vos vocavit in religionis

buat vobis salvantem omnia custodire Spiritus unitatcm;

exclusa oinni discordia crrorum^ indivisa
sit

et

ad Dei gloriam
supercilio

consencio
glorie

voluntatum

quatenus,

excluso

inanis

se ceteris preferentis, humilitatis merito,

vocem Domi

ni audire valeatis

ad veram celsitudinein

invitantis.

Quod

ipse.

Fcria quarta.

Oratio.
et jejunio,

Deus, qui oracione

ejicere,

proterviora demonia docuit

concedat vobis hec divina remedia devotis mentibus ex-

ercere

quo gastrimargiam in luxm iam despumantem

vitare

valeatis, et, exclusa cordis gravedine,

exultantibus labiis Salva-

torem

Dominum

collaudetis

quatenus affliccionem corporis in

176
vegetacionem Spiritus transferatis, nt gaudentes in Christi preliis

super hostes invisibiles triumphetis.

Oratio.

Quod

ipse.

.Peria

Sexta,

Deus, qui pro penitencium solacio familiare peccatricis suscepit obsequiunx, tribuat vobis labes

criminum

rivis diluere la-

Concedat vobis amoris incendio, cordis rubiginem concremare, et reatum scelerum grati amoris magnitudine, expiare: quatenus irriget mentes vestras sui roris intima ubertate, et

crimarum.

germinantes vos ut lilium suavitatis, odorem faciat in

circuitu vaporare.
et

Quod

ipse prestare dignetur, cujus

regnum

imperium.

Sabbato.

Oratio.

Deus, qui humilis penitencie fmctus commendavit in fossura

vinee stercoribus excolende, dignetur vobis contemptum glorie
secularis inspirare.

Donet

perditi temporis, concesso penitendi

et

spacio,

dispendia reparare,

compendioso fervore
transilire
:

Spiritus,

temporanei corporis, angelicis cursibus sus vestros ad perniciosa pronos, sic

nis vivat inflexibiliter contemplandis.

quatenus sen-

erigat a terrenis, ut eter-

Quod

ipse,

Dominica,

decima octava.

Oratio.
instauravit divitiis salutaribus sci-

Deus qui ecclesiam suam

encie et gracie, concedat vobis sua dona suscipere fructuose,, ne

ingrati iram provocetis Altissimi
occasio,
;

nee hide

sit

vobis perdicionis
possitis

quod creditum

est

saluti:

quatenus

Deum
et cor-

toto corde, tota anima, tota

mente
et

diligere et

ejus beneplacito

appetitum

vitalem,,

animalem

mentalem juribus cordis

poris cunctis substernere.

Quod ipse.

Dominica decima nona.

Oratio.

Deus, veritatis amator, et ultor falsitatis, sermonis, et operis, vobis soliditatem tribuat, mendaciis abdicatis. Iracundie suborientis

motus vos

faciat virtute compescere,

:

et

omnem

hosti

locum

invisibili

denegare

quatenus

otii

dispendia penitus abdi-

177
cantes,
vestris

consoleurini laboribus,
ipse prestare.

necessitatem quarnlibet
Oratio.

pacientes.

Quod

Dominica vigcsima.
faciat,

Summe
devitatis,

vos providencie Dominus,

evitatis

criminum

ambulare, et seculi implicacionibus laqueis, discretis gressibus

tempus totum

saluti

impendere procurandc.

Induat

vos caritatis podere nupciali, qua

sola perdita, nullus in eterno

camino

sinitur

consolari
eterni

exquatenus psalmis vos invicem

perlienniter

hortantes, in
exultantes.

tandem laudes transferamini

Dominica
v

Quod

ipse prestare.

Oratio.

circumdatam novit, Dcus, qui infirmitatem vestram adversariis vos armis sue gracie se solam non posse subsistere, dignetur
communirc.
Scuto vos protegat infallibilis vcritatis et justicie, ut lorica vos induat in actibus et moribus

connexis partibus, vere salutis amore galeati, ignitis universis quo in mentis apice
:

Dei

eloquiis, prevaleatis

insultibus inimici.

Quod

ipse prestare

dignetur, cujus regnum.

Dominica vigesima secunda.

Oratio.

Lux mencium
pociora qucquc

vobis Deus, in liujus vite tenebris concedat

eligere

ac

sine

offcnsa

eadem consummare

abundare

faciat in vobis caritatcm continuis incrementis, cujus

mensurc

tribuitur

gradus

eterne

remuneracionis

quateuus

divinitatis in exmisericordie dulcedine taliter conservis debita,

tremo examine propiciacionem Altissimi

prestare dignetur.

senciatis.
tercia.

Quod

ipse

Dominica vigcseima

Oratio.

Clementissimus Dominus vos faciat Apostolicis vestigiis inherere et

mimicorum

crucis Christi illecebras devitare.

Omni-

vobis tribuat, spretis cunctis contagiis, famulari, potentis glorie studio conversari et in celis, ut patitur fragilitas, conformitatis
ut, et in

mundo

debita

tandem obsequia impendatis,

Oratio.

et servitu-

tem Altissimi in omni

et viribus rependatis. tempore toto studio

Quod

ipse.

Dominica vigesima quarta,

178
Deus, qui vos ereptos de potestate tartarea, in reguum transtulit dilecti
filii

sui

dignetur vos translates promovere gracia

;

continui incrementi

in operibus bonis vos fructificare faciat,

per Spiritum Sanctum, et remissionem pariter tribuat

omnium
merito

peccatorum
reamini

quatenus, hiis purgatis, sapiencia et intellectu meet

illustrari,

ipsius

tandem gloriam

puritatis

contemplari:

quod ipse prestare dignetur, Dominica vigesima quarta. Oratio.

cujus

regnum.

Deus, qui solemnitatem legalium dignaris dominica die con-

summare, contra

finalia ecclesie
:

tue pericula dignare

populum
er-

tuum

misericorditer conservare

da fidelibus tuis partiales

rores fugiendo, fulguri diffuse per seeula, fidei firmiter inherere,

et corporis ac sanguinis Christ! delicias

audiendo ac venerando

degustare

quatenus ab unitate ecclesiastica nullis tribulacio-

nibus separari possitis, et

perhenniter
coronari.

cum

predestinaciom s ecclesie
dignetur.

filiis

Quod

ipse prestare

secunda.

Oratio.

Deus, qui per

Verbum suum

confusa secernens, firmameneffect

tum

statuit in

medio aquarum; mundanorum

um

et cogita-

tuum motus
eternorum
sit
:

varies in vobis stabilire dignetur, fixo

desiderio

quique ex aquis, ceterorum mundi corporum sumpexordium, per aquas tandem obruens multitudinem impio-

rum, vobis per aquam regeneratis, innocencie perpetuum tribuat ornamentum Quo aquis supra celos stabilibus, mentibus scili
:

cet angelicis, stabiliti, per gratiam confirmati in loca apostaticis

spiritibus deserta

mereamini perhenniter sublevari.

Feria tercia.

Quod
in

ipse

prestare dignetur.

Oratio.

Deus, qui ob necessitatem

corpomm humanorurn,
ut fructificet

locum
per

unum

revolvit

aquarum

voragines,

arida;

temperancie censuram restringat motus lubricos, ut

fructificent

membra

mortificata

quique nudatam aridam, fecunditate induit

;

germinum corporalium

castigata corpora vestra fecundet ger-

AA

179
minibus meritoruin
:

ut precinctis lumbis, ferentes in manibus

lainpades caritatis, occultum Judicis

conscientia
tur.
fertili

adventum mente
quod

vigili ac

susciperc valeatis
Oratio.

ipse prestare digne

Feria quarta.

Deus, qui lucem primordialem quarta die transformavit in celestia

luminaria,
;

ipse

sue lucis prudencia penetrantis omnia

illuminct
vinitatis

qui sole scilicet et luna ornavit celos, sapiencia discicncia liumauitatis illustrct animos vestros
:

et

quo

in hujus vite tencbris lucentes, in })rospcris ct adversis verbo

vite possitis indeficientibus clarere radiis, in
claritate.

sumini
i

ccli

perpetua
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

fragilitatis

iV:

quinta.

Deus, qui pro

humane remedio, produxit

univcrsa

genera brutorum, vos

sibi gratos cfficiat in

innumerabilium sus-

ccptionc bonorum, partim in timorem, partimque in

amorem

excitancium gravitatcm mencium Immanarum.

Quique gressibilibus terrain, volatibus aerem, et reptilibus ornari jussit abissos aquanun ; ipse vos secundum justicie semitas, gressu actionis,

volatu contemplacionis, ac tolerancia inundantis tribula:

ad celestium gaudia premiorum ut qui cunctorum mundanorum plasmato homini contulit principatum, in
cionis, per ducat

regni perliennis gloria, vcstri concludat

ipse prestare dignetur.

exilii

incolatum.

Quod

Feria sexta.

Oratio.

Deus, qui famulari Trinitatis consilio sexta die liominem decoravit, dignetur vos

ad

cclestis

ymaginem Unigeniti
sic

liumauitatis

veraciter reformarc
originaliter

et ut sicut per
tcrrcni,

pcccatum lapsi Ade portastis

jmaginem

renovati per graciam portetis

Christi
:

ymaginem

cterni impcratoris

Domini Jesu

ut qui

ulti

mo

crcavit liominem, ut se causani esse ostenderet seu agnos-

ceret,

omnium

corporalium

naturarum

ipsarum adminicuh s

ct ministcrio,

vos ad Great oris agnicionem dirigat et affectum.

Sabbato.
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

Deus, qui mirabili providencia quievit in Sabbato a condici-

180
one naturarum, quas gubernans semper operatur, ipse vobis cordis Sabbatum non desidiosum sua benedictione largiatur,
ut

omne opus

servile in

tempore

gracie,

quod totiun

est

Sabba

tum, devitantes, ipsum digne

intendentes;

sanctificetis,

studiis ecclesiasticis

quo quiescentes ab omni

servitute peccati, per

spiritum libertatis a sabbato temporis, transire mereamini in

sabbatum
sancti

eternitatis.

Quod

ipse prestare dignetur.

In

vigilia

Andree Apostoli. Oratio.

Misericordissimus
ati

Dominus vos sua

faciat

preveniat pietate, ac be:

Andree solemnia

cum

debita reverencia prevenire

quique ipsum ex piscatorum liumili opificio assumptum voluit ad dignitatem apostolicam sublevare, de miserie presentis ignominia, dignetur vos in ymaginis sue gloriam transform are
;

quo, exuta fluctuantis vite liujus implicacione, in partem piscis

assi in resurrectionis littore valeatis fiualiter pertransire.

Quod

ipse prestare dignetur.

In die ejusdern

Oratio.

Deus, qui Apostolorum mitissimum Andream per cracis supvobis plicium transtulit ad incorrupcionis perpetue regionem,
tribuat benedictionem, et sicut ipse a ejus meritis indeficientem

Christo vocatns,

non

procrastinans,

totum simul deseruit mun-

dum

sic suis precibus cord a nostra abstrahat ab

omni

illece-

brarum

retiaculo

mundanarum: quo vitam apostolicam pro

viribus imitantes,
cessitatibus

neapud Patrem misericordiarum in cunctis mereamini efficaces. intercessores Apostolos habere

Sancti Nicholai,
Oratio.

Quod
lis

ipse prestare dignetur.

Deus, qui gloriosum antistitem

prevenit mirabili
;

Mcholaum eciam in incunabuaurum non

nos
sed projecit,

sanctitate, vos sanctificet sue indeficientis

abiit,

gracie pietate

et sicut ipse post

:

zelo salvandi virginei pudoris

sic

efficiat

transeuntis afflu-

encie contemptores, et amatores sinceros sue castitatis, quatenus

sicut

ipsum innumerabilium miraculorum decoravit

lionore, sic

vos ejus exemplo in sancta conversacione stabiliat, cunctis mira-

181
culis pociore.

Quod

ipse prestare dignetur.

In Concepcione

Oratio.

Deus, qui Concepcionem gloriose Virginia ad Unigeniti sui preordinavit temporalem originem, cordibus vestris sue radicem
inserat puritatis

immobilem ;

et

sicut ipsa concepta

sccundum

predestinacionem, erat ad salutem

ita

omnium

veraciter ordinata,

vos
;

letificet

per hec, quamvis remota,

salutis nostre primor-

dia

quo

sicut in matris utero per sanctificacionis

graciam con

cepta
sic

est, triumphant! ecclesie, cui et nata est in Assumpcione, nos assumi suis precibus obtineat in gloriam, pertransita

hujus miserie peregrinacione.

Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

Deus, qui beatam Luciam conservavit mirabiliter in honore

pudicie illibate, corda vestra Spiritus Sancti pondere stabiliat in

incorrupcione; quique earn eripuit ab atrocis incendio ignis, ipse

vos constantes

efficiat

in camino tribulacionis

quo ejus meritis

armis justicie muniti a dextris et a

cis
filii

sinistris, recto tramite ut lu-

gradiamini, ad font em vite perhennis.

Quod

ipse pres

tare dignetur.

Oratio.

Deus, qui beato

Thome Apostolo

in diffidencie vestre rerneresurrectionis, vobis in

;

diurn, familiaria prestitit

liodiernis

argumenta sue

solemniis sue experimenta tribuat consolacionis

et

sicut ejus exemplis, signis, et mouitis Orientales populi conversi

sunt in admirabile lumen

convertat ipsius illustracio

fidei,

sic

vos in veri Orientis radios

Christi
;

Domini Jesu

ut qui Apos-

tolum suum martirii triumplio coronavit gloria et honore, vos Quod ipse per penitencie martirium sancta letificet devocione.
prestare dignetur.

Oratio.
fecit vincere

Deus, qui Agnetem sanctissimam pueriles annos

prudencia
et

et veritate

da nobis omnes horrere seculi blanditias,

angustias gaudenti anno sustinere; et sicut ipsius pectori

virgineo iufixa caritas,

omnem

respuit suadelam corrupcionis,

182
sic

nos inebriet et exagitet amor

virginis
meritis,

insatiabilis

Conditoris; quo
presidiis

ipsius

de omni

seculi

spurcicia,

participes.

esse angelicis triumphantes, gaudii sui inestimabilis possimus Quod ipse prestare dignetur, cujus regnum et im-

perium.

Oratio.
ra-

Deus, qui victoriosum martirem Yincencium tirannicam

biem triumphanter superare

fecisti,

ipsius meritis, exaudi pieces

:

populi Filii tui sanguine adquisiti

et sicut per

ipsum

terra

marique
nobis

contrivisti rabidi principis

conatum,

sic

adversancium

omnem
et

visibilem et invisibilem retundas insultum, quo,

virtutis
fideles

et gracie adversarii confusi erubescant,

contutati
ipse pres

ad obtinendum bravium convalescant.

In conversione
consilii,

Quod

tare dignetur.

Oratio.

Deus, inscrutabilis
cit

qui Sanctum

Paulum de lupo

fe

desideria in piissimum ovium pastorem, nostra transformet vere pietatis amorem quique ipsum erroneum persecutorem
:

fidelium, fecit

nem

in exclusiosapientissimum magistrum gencium ; corda nostra tante spei sublimet consolacione, diffidencie,
fidelis

quo tandem expectacio

transeat in tensionern,

et beati

Pauli mentis, spes inestimabilis honoris in immobilem possesIn purificacione bea sionem. Quod prestare dignetur.
ipse

Marie,

Oratio.

Deus, qui purissimam virginem, legi purgande puerpere minime obnoxiam, ritum legis Moysaice voluit observare, det vobis sacre legis observancia grata

Deo

obsequia supererogare

et qui, per Unigeniti sui presentacionem, figuratum

consummavit

cultum, corda vestra indeficiens

efficiat sibi

templum ; ut con-

currentibus hodie preconiis Filii ac matris et senis piissimi Sy-

meonis, multiplicacionem consequanimi dominice benedictionis. (n festo Sancte Agathe Quod prestare dignetur.
ipse
ginis.

Oratio.
fecit virtute

Deus, qui beatam Agatham fragilitatem sexus

183
transcendere,

vos redimere

dignetur

mundicia pudicicie,

et

vigore invincibilis constancie.

Et qui

illam verbera, carcerem,

sustinere,

torturam inainillarum,

fecit hilariter

det vobis

tri-

bulacionum tolerancia, vestrorum maculas crirainum expiare:

quo prevenieutes facicm Judicis, igne adversaries consumente,

dealbatis stolis possitis eterni palacia gaudia introire.
ipse prestare dignetur.

Quod

In Cathedra Sancti

Petri.

Oratio.

Dcus, qui in rerum sensibilium speculis misteria sua reserat

meutibus peregrinis, aperiat vobis

catliedralis misteria veritatis

quique Apostolorum principem, pro declaranda apostolatus emincucia, voluit in cathedra regalis sacerdocii sublimari, corda vestra inclinet in

obedenciam culminis

ccclesiastici

quo

ipsius hu-

militatc, reverencia probati imperil, et magisteriis edocti, a Petro, celcsti clavigero^ in celi

gloriam mereamini introduci.

Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

Sancti Mathie Apostoli.

Dcus, qui sanctum Mathiam

superhabundancie apostolicc

celesti prodigio transire fecit in

numerum supplendum, vestrum

Et
sicut ipse, juxta auctorisic
:

sua gracia suppleat impcrfectum.

tatis

debitum, evangelicum infatigabiliter exercuit laborem,

det vobis corde et corpore vestram incessanter operari salutem

quo, rcfecti

bonorum

copia,

laborum tandem reportare

possitis

fructuni in celestibus gloriosum.

Quod

ipse prestare dignetur.

Sancti Gregorii Papc.

Oratio.
nieritis,
;

Deus, qui beatum Gregorium, insignern

apostolatu

subhmem transtulit in

consorcia Angelorurn

corda vestra ipsius

et sicut ipse

meritis perficiat munificencia carisrnaturn

suorum ;

destructor heresum, edificator monasteriorum,

tolus, virtute oracionis,

Anglorum

apos-

Trajani

animam

levavit ab inferis, sic

:

vobis faciat propiciam justiciam Conditoris

encie

ut expiati consciin lucis eterne

macuk s, per salubrem compunctionem,

Soncti Benedict! abbatis.

qua

fruitur, ipsius meritis transferamini

regionem.

Quod ipse

pres

tare

dignetur.

Oratio.

184
Deus, super onmia benedictus, qui beatum Benedictum sancic
religionis instituit

magistram, corda vestra religet celestium

:

observancie
tice

mandatorum
instituit

quique per ipsum discipline monasunitatem vobis tribuat

:

salutare

fundamentuni,

cordium

et disciplinalis observancie
illecebris,

ornanientum

quo tocius
desiderio

mundi

spretis

et

cunctis precordiis

solo

Conditoris, Sancti hujus meritis perseveranciam obtineatis per-

petue benedictionis.
ciacionis beate Marie.

Quod

ipse prestare dignetur.

Annun-

Oratio.
glorie, voluit in virginalis claustro

Deus, qui sue splendor em

Jesum obumbrare, vos

cui

Sancti Gabrielis circumcingat

:

munimime,

tantum negocium placuit delegare

quique Sanctam Mariam

;

per graciam fecundavit, salva virginali sinceritate

vos moribus
potestate
:

incorruptos faciat, et fecundet operum salutariuin

quo
sic

sicut ex

Eva

nati estis, obnoxii vinculo prisce maledictionis,

ex hac nova genitrice, capitis et

membrorum
:

renati,

efficia-

mini participes sue affiuentissime benedictionis

tare dignetur.

quod ipse pres

Sancti Ricardi Episcopi.

Oratio.

Deus, qui sanctum antistitem Ricardum, honestissime vite

gracia et pontificali decoravit honorc, ipsius meritis gloriosis

sua vos magnificet benedictione

quique ipsum

effecit

preprivi-

clarum ecclesie ornamentum^ ipsius precibus vos adornet

legiis

meritorum

quo

sicut ipse^

Altissimo devotus, subditis

;

piissimus^ sibi extitit, mirabili carnis martirio^ severus

sic

vo

bis in sua currentibus vestigia, in cunctis salutaribus prosperos

impetret successus.

Quod

ipse prestare dignetur.

Sancti Al-

phegi martiris,
Deus,,

Oratio.
gloria et corona, martiris beati Al-

suorum sacerdotum

pliegi meritis vobis benedictionem

uberem

tribuat carismatiun

suorum: quique ipsius sacerdotale ministerium consummavit in martirii palma; det vobis triumphare de spirituali nequicia
universa
:

quo

fidei

sue constanciam viriliter imitantes,

sue

185
glorie
valeatis esse perpetuo

participes.

Quod

ipse

prestare

dignetur.

Oratio.

Deus,

qui

beatum Marcum quadrige evangelice aurigam

martirium gloriosum; ipsius vos cgregium consummavit per Et qui renitens plurimum, meritorum. benedicat suffragiis
pontificalem
obtinuit honorem,
:

summi

Sacerdotis vobis obtineat

benedictionem

sanctitaquatenus ipsius imitantes mirabilem

Quod ipse tem, possitis tandem felicem participare mercedem. Jacobi Apost(
prestare dignetur.
Oratio.

sanctorum Philippi
benedictionis
prestituit
:

Deus, qui civitatem suam in Apostolicis statuit fundamcntis, et Jacobi meritis vos sue instauret copia
quique Pliilippum Syris, Jacobum Jerosolymis, instruendis, vos eorum documentis et meritis celestibus
:

instruat disciplinis

quatenus imitacione laboram suorunx, et

martirii gloriosi, possitis decursis liujus vite angustiis,

cum ipsis

solenniter consolari.

Quod

ipse prestare dignetur.

Invenciouis

sancto Crucis.

Oratio.

hodiDcus, qui redempcionis humane nobile instrumentum,

erna die voluit redemptorum solacio revelare, det vobis ipsi Cruci carnis et cordis desideria conclavare ; ut juxta normam evangelicam,

crucem vestram

tollentes cotidie,
:

Jesum sequamini

vera-

ter perfecta vestri

abnegacione

quo

altitudine caritatis expansi

ac perseverancie stabiliti longitudine, sublimitatem assequi glo

rie, et

inferni profunduin, ipsius crucis possitis patrociniis evitare.

Quod

ipse prestare dignetur.

Johannis ante portain Latinam.

Oratio.
Deus_, qui
tirii

beatum Johannem

olei

examinatum ardoribus, mar

decoravit honore, ipsius meritis nos unctos oleo leticie

inflammet sancta devocione:

sauciavit,

ut

sicut

ardoris violencia

non
sic

sed sanctificavit hunc strenuissimum Athletam,

in ejusdem gracia omnia nobis adversancia convertat

interioris

186
hominis medicina
sitis
:

ut unctione invisibili interius delibuti, pos-

in omnibus salubriter per spiritum erudiri.

Quod

ipse

prestare dignetur.

Dunstani archiepiscopi,

Oratio.

Deus, qui beatum Dunstanum sublimi vocacione preventum,

pontificali magnificavit honore, et

miraculomm
et qui

potestate; vos
sinceritatis

indeficienti magnificet bonitate

ipsum pro

privilegio consolatus est singulariter familiaritate angelica, vos

ei assimilet

cordis et corporis mundicia illibata: ut vos,

ejus

imitantes merita gloriosa, adornet immarcessibili corona.

ipse prestare dignetur.

Quod

Oratio.

Deus, qui cardines maris sue gracie cinctorio operuit, beati Augustini laboribus anxiis, ejus vos precibus liberet ab angustiis
sempiternis.

Et qui sue

predicacionis instancia insulam Bridisciplinis,

tanicam subdidit evangelicis

faciat institutis
:

vos vere

fidei

obedire

quo

tanti Patris innixi patrociniis, ipsius co-

heredes esse possitis in gaudiis permansuris.

tare dignetur.

Quod

ipse pres

Sancti Barnabe Apostoli

Oratio.

Deus, qui sanctum Barnabam in predicacionis merito sociavit

laboribus Pauli, ipsius precibus, qui consolacionis dicitur
filius,

dignetur vos hodie consolari.

Quique per ipsum tandem

dis-

pensative, separatim a Paulo, providit utilius

sione,

gencium
dominico

disper-

dissenciones

omnium populorum

vere restituat unitati:

ovili sociati,

quatenus sub uno tandem pastore in

laboris et passionis sue meritis, possitis concorditer in eternitatis

pascuis recreari.

Quod

ipse prestare dignetur.

sancti Johannis Baptiste,

Oratio.
sterilis

Deus, qui partum Virginis partu

davit

preveniens,

commen-

onis

ortum Precursoris, pia vos preveniat sue luce bcnedictiet qui ejusdem testimonio, corda incredula preparavit ad

Unigeniti sui suscepcionem, ipse vos presenti jejunio preparet

ad tante

festivitatis

consonam devocionem

quo

sicut ejus so-

BB

187
lemnia corporalis
afflictionis

ceremonia prevenientes,
ipso perpetuo gaudeatis.
sancti Johannis.

sic

post

presentis vite angustias

ipse prestare dignctur.

cum

Quod

Oratio.

Sanctus sanctorum Dominus, qui Precursorem sanctificavit

in utero materno, ipsius meritis vos hodie sanctificet a piaculo-

rum

contagio universo
instituit, sicut

et qui

ipsum primi adventus

sui pre-

conem
non

Helyam

reservavit secundo, utriusque ditet

:

muneribus in Spiritu Sancto

quatenus sicut ipsum ab olim

non

sanctitatis clarificatum, post mortem signis, sed evidencia desinit stupcndis prodigiis honorare, sic vos moribus ador-

natos eterna induat claritate.

Quod
Pauli.

ipse prestare dignetur.

Oratio.
scilicet et Pauli,

Deus, qui per radianciam luminarium, Petri

vos facit natalicia sacris
gustiis

vigiliis prevenire, det vobis previis an-

futura

premia

fiducialiter

expectare:

et

qui

Petrum

auctoritate

sublimi clavium,

Paulumque

singulari

clarificavit

exercicio laborum, suffragiis vestrorum maculas

diluat pecca-

torum

quo preliantibus

tarn victoriosis ducibus illuc possitis

alter crucis, alter ensis dira

ascendere, quo ipsi pervenerunt;

perempcione.

Quod

ipse prestare dignetur.

In

orum

Petri et Pauli.

Oratio.
radiis illustravit

Deus, ornator celorum, qui Petri et Pauli

celum militantis

ecclesie,
:

vos dignetur ipsorum

doctrine et

moribus conformare
prestituit

quique Petrum ut luminare majus diei semper lucentis ecclesie, Paulum vero nocti Gencium
ipse vos inextinguibiles efficiat et lampades verbi

illustrande,
vite
:

quatenus Petrus aspersione sanguinis Christi, et Paulus

sapiencia Spiritus Sancti, vos sibi sentientes piis affectibus adherere, vobis indeficiencia gaudia sua obtineant intervencione.

Quod

ipse prestare dignetur.

In commemoracione sancti Pauli.

Oratio.

Deus, qui beati Pauli vita et sapiencia universarura gencium

188
direxit latitudinem,

eadem

tribuat benedicgracia nobis optatam

tionem: quique ilium mundicia carnis, predicationis fructu, vos grasagone martirii, quasi triplici adornavit privilegio, ipse ut ipsi in mortificatificet sue sanctitatis meritis et exemplo
:

cione desiderii carnalis, et renovacione interioris liominis con-

formes

effecti,

cum

eo possitis tandem honore et gloria coronari.

digiietur.

Quod

ipse prestare

In translacione sancti

Martins.

Oratio.

sanctorum nunc corpora quiescunt in cujus miseracione sabbato pacis, nostra transferat precordia in desiderium future

Deus

resurrectionis; et qui sanctorum

membra, quorum mors

preciosa,

debito recondere, ipse meritis gloriosi Martiris jubet honore Thome vos dignetur de vanitatis pulvere suscitare quo tandem
:

ac anime per sue potestatem benedictionis, corporis

stolis fcsti-

valibus induamini duplicatis.

Quod

ipse prestare

dignetur.

Sancte Margarete virginis. Deus, corona virginum, et

Oratio.

omnium remuneracio meritorum,

vos pietate sua bene meritos traducat in consorcium sanctorum suorum quique beatam Margaretam de tirannica ac belluina rabie fecit mirabiliter triumphare, vos leonis invisibilis feritatem
:

cum
sicut

draconis insidiis faciat prudenter et fortiter superare

ipsa nee

quo

blandimentis

illicitis

nee tormentis potuit a

tramite rectitudinis obliquari, sic vobis tribuat inter omnia dis-

crimina

inflexibiliter in

fundamento

fidei stabiliri.

Quod

ipse

prestare dignetur, cujus regnum.

Oratio.
nulli claudit greDeus, qui peccantes sua gracia preveniens,

mium

penitenti,

vobis cordis contriti et humiliati spiritus dig

:

tantis netur graciam impertiri quique Magdalenam prevenit ut ei primo resurgens elegerit apparere, vobis gracie,
privilegiis

det ejus meritis

sicut
illi

bona perdita rigore penitencie compensare

multis
dimissis reatibus

quo

pro

multum

sui

contulit

189
sic vobis ; ejusdem clemencie dulcedine perfectam tribuat reconciliacionem. Quod ipse prestare Sancti

amorem

dignetur.

Oratio.

Deus, qui beatum Jacobum fratrem Johannis, Apostolatus magnificavit honore; ipsius meritis vos hodie sua magnificet
benedictione
:

quique

ipsi Tranfiguracionis ostendit

gloriam in

monte, potenciam in suscitacione puelle,

tristicia Passionis,

et misericordiam in

vos in sue transfiguret similitudinem sancti-

quatenus sicut ipsum tandem Herodis gladio fecit martirem gloriosum, sic vos spreta ventosa gloria de omni triuniphare
tatis
:

faciat pernicie

discriminum mundanorum.
vincula sancti Pctri.

Quod

ipse prestare

dignetur.

Oratio.

nominis

Deus, qui beatum Petrum Apostolorum principem, pro sui gloria, voluit carcerem et vincula sustinere, concedat

vobis inter advcrsa fidem absque macula custodire.

Et

sicut

ipsum rium ; torum

tem,

restituit ecclesie,
sic
:

solutis vinculis per

angelicum ministe-

vos angelicis presidiis expediat a compedibus peccasicut

illi

quo

terreni ac celestis imperii contulit potesta-

sic ipsius meritis in

superni palacii vos perpetuuin inducat

nonorem.

Quod

ipse prestare dignetur.

Invencio Sancti Ste-

Prothomartyris.

Oratio.
die revelvavit corpus Prothomartyris Ste-

Deus qui hodierna

pliani

ad solacium populi Christiani, det vobis ipsius meritis

contemplari
;

fidei mistcria revelata facie

et sicut

Paulum

lapi;

dacionis sue auctorem converti meruit, pie instancia oracionis

sic

vos ab omnibus

immunes

custodiat injuriis Salvatoris

qua

tenus sicut corpus ipsius inventum fragrare fecit odore suavissimo, sic odore fame et gracie sibi acceptabilis faciat in Spiritu Sancto. Quod ipse prestare dignetur. In vigilia Sancti
Laurencii.
Christiane milicie
princeps,

qui beati

Laurencii

agoniam

convertit in jubilum eterne jocunditatis, vos consortes sui laboris

190
et participes efficiat remuneracionis
:

et qui

gracias agens
suis;

Deo
vobis

in horrendis angustiis,

insultavit tortoribus
:

ipse

pacienciam hilarem tribuat in adversis

cite

quo

vigilanter et solli-

excubantes in expectacione Domini venturi, super omnia bona sua constitui feliciter mereamini. Quod ipse prestare dignetur.

In

die ejusdem,

Oratio.

Deus, qui beatum Laurencium fidelem fecit in dispensacione bonorum ecclesie ; det vobis meritorum thesauros in celis sta
biles collocare
:

quique ilium examinatum incendiis transtulerat

;

in camini celestis mulcentes ardores

det vobis in holocaustum

:

Domino, admittere hujus

sic

seculi tribulaciones

quasi sacrificium craticule sibi adoleri voluit in

tatis
;

quo sicut ipsi odorem suavi-

omnia

interiora vestra ferventis adurat incendio cari-

tatis.

Quod

ipse prestare dignetur.

In

vigilia

Assumpcionis

beate Marie.

Oratio.

Deus, qui Assumpcioni gloriose virginis celebrande, populum

suum

precepit sinceris laudibus preparari, vos ipsius dignetur

sacris deliciis in hiis solemniis consolari.

Et

sicut

ipsam longi

temporis meritis fecit

cumulatam
sic det
:

celestibus divitiis, de deserto

hujus vite ascendere

vobis cursu celeri in carismatum

suorum fraganciam festinare quo tandem post exilii suspirium ad tante matris imperium conscendentes, glorie sue affluentissime Quod ipse prestare dignetur. In d possitis esse participes.
Assumpcionis. Oratio. Deus, qui hodierna die Unigeniti sui genitricem assumpsit
in gloriam,

in tante matris honorem,

vobis abundare faciat

graciam suam.

Et

sicut ipsi in superna Jerusalem

;

summam,

sub ipso Domino, contulit potestatem

riri

sic

det vobis ipsius expe-

in cunctis angustiis pietatem

quo exaltata super omnes

suis potentissimis

ordines angelorum,

a presenti vita exutos,

meritis, transferat in hereditatem spiritualium filiorum.

Quod
Oratio.

ipse prestare dignetur.

Snncti Bartholomei Apostoti.

191
Deus, qui beato Bartholomeo in Apostolatu, duodenarii troni
sublimis contulit honorem, suas vobis communicet virtutcs et

conversacionem

et qui vite sanctissime ac decoriacionis, et de-

capitacionis complevit

agonem, vobis geminatam cordis

:

et cor-

poris impetret benedictionem

versacionis,
et

quo detracta

pelle vetuste con-

abscisso

capite contagii

criminalis,

serpentina

prudencia per angustam introeuntes portam Domini, premium

consequamini sancte renovacionis.

Sancti Augustini Doctoris.

Quod

ipse prestare dignetur.

Oratio.

Deus, qui beatum Augustinum ab erroris translatum pernicie

imbuit
tari:

queque noxia detesquique per ipsum, tanquam luminare magnum, totam

;

salutari, det vobis salubria sapere et

illustravit ccclesiam, patefactis tenebris heretice pravitatis

con-

cedat vobis intelligcre

ct

amare misteria Catholice

sic valeatis

veritatis:

quatenus

fidei vestrc

caligincm

interim tolerare, ut

ejus possitis mentis, quod creditis, inclinatis umbris, perpetuo

contemplari.

Quod

ipse prestare dignetur.

Oratio.

Decollacio sancti

Joliannis Baplisto.

Dcus qui reverendissimum Preconem tuum,

ex hac vita migrare
ares
;

despicali morte,

jussisti,

ut ipsum perpetuo sublimius honortransitorii orbis

da plebi tue despicere

honores

et sicut
jussisti,
:

eum
sic

pro veritatis amore, carcerem et mortem sustincre

da ndelibus

tuis verbis et opere inherere jugiter veritati

quatenus tanti ducis vestigiis inlierentes, mercedis sue valeant

esse participes.
tatis

Quod

ipse prestare dignetur.

In

festo Nativi-

boato Marie.

Oratio.

Deus, qui in serpentiuin morsus remedium, Nativitatem gloriose virgines voluit ordinare;
ct

mentis dignetur caput qui, ipsam prius sanctam quam antiqui hostis conterere: natam, ab omni deinceps peccato servavit immunem, vos ejus
ipsius
purificatos meritis, servire faciat

sanctam sine macula serviturestituti,

tem

quo perdite innocencie per veram penitenciam

192
possitis

tandem per Malrem

Filio,

Patrique per Filium,

felici

Trino,

cum gaudio presentari. Quod ipse prestare dignetur. Oratio. In Esaltacione sancte Crucis .
Deus, qui genus

humanum

honori perdito restituit per lig

et

num

crucis vivince

concedat nobis crucem ipsam vita

:

mori-

bus veraciter exaltare

ut qui ipsam ex adversaria potentate vos ab hostium

triumphanter ereptam exaltavit temporaliter ;

eternaliter laqueis, virtute crucis exaltet
:

quo ipsam openbus

exaltantes et ipsius muneribus in spiritu principatum ejus in

corde et corpore possitis assidue experiri.

dismetur.

Quod

ipse prestare

Sancti Mathei.

Oratio.
fiducia,,

Deus, qui pro penitendi commerifkufla

beatum Ma-

tneum ex publicanorum
transtulit

turpi officio in e\*ang:lici inagbterii

honorem; vos in evangelic^ discipline convertat amoadornel

sibi

rem: quique per ipsum Ethiopicam gentem dealbavit in sanguine

Agni,
vos obscuri?

purgatos moribu?,
:

gplendoribus

Domini

nostri Jesu Christi

quatenus

sicut

amore pudicicie

consecravit martireni gloriosum, sic vobis inviolabQis pudoris

jugiter custodiat

ornamentum.
r

Quod
Oratio.

ip^r prestare dignetur.

ru.

Deus, qui sanctum 3Iichaelem, ducem

stituit eoclesie mflitanti
;

celestls exercitus, pre-

det vobis ipsios ac

:

omnium
illusi

relestium

wbdidit prelians
furori:

et qui draconi? spirituum munimine prosperari vos ipsiu= iiL?idii= illudere faciat et sen*itnti,

rabiem sue

ut veneni pernicies
agentibus,

vobis

viriliter

quam hoFtl? preparat in ruinam, omnium sanctonua angelomm a-ssis-

tencia, transeat in

medelam.

Quod

ipse

prestare

dignetur.

Oratio.

Deus, qui beatum Jeronimum

(imiin
i

in religionis sublimavit eviden-

virtuti sanctitate, vos ipsius exemplis et meritis perfects

fedeict,

omnium

varietate spreta seculi

toti eoclesie tradidit

quique per ipsurn divi-

norum doqoonnn

probatlssimam veritatem,

193
vos tautis gratos beneficiis

suam digue

celebrare facial solemni-

tatem

quo

zelo divine legis inextinguibiliter igniti, vere con-

fessionis preraia possitis transcenso

riri.

deserto

mundi devio expe-

Quod

ipse prestare dignetur.

Sancti Dionisii et sociorum

ejus.

Oratio.
sibi

Deus, qui per beatum Dionisium, adjunctis

Rustico et

Eleutherio, priinicias contulit fidei genti Francorum, tantorum

vos

official

participes

meritorum

et qui

ipsum quamvis senem

concedat
:

decrcpitum in horrendis

fecit invincibilem tormentis,

vobis nee blandis decipi, nee temptacionibus obrui violentis

quo
sic

sicut

eum

capitis abscisione introduxit in

gaudium perhenne,
Oratio.

vobis concedat perpetuo ipsius meritis et premio congaudere.

ipse prestare dignetur.

Quod

Suncti Edwardi regis.

Deus, qui gloriosum regem

in deliciis
affl

Edwardum

regni fastigio humilem,

uentem ac

in divitiis custodial spiritu

pauperem ;

concedat nobis

omnem

repellere

secularis

incendii lesionem:
clarificavit
:

quique ipsum eciam in carne viventem, prodigialibus

miraculis, ipsius precibus vos sue

respectu visitet miseracionis

quo vos ipsos bene regentes secundum dictamina legis eterne, possitis indeficientis regni sceptrum et stemmata possidere.

Quod

ipse prestare dignetur.

Sancti

Deus, qui beatum

Lucam medicurn

Luce Evangeliste. Oratio. veraciter animarum inte-

gerrime sanctitatis decoravit exemplo, nostrorum languores vul-

facie vituli prenotato,

sacrificio sacerdotali
;

nerum sanare dignetur ipsius merito honorem tribuit

glorioso

et qui

ipsi in

scribendi evangelii exorsi

fieri

det vobis sacerdotes

misticos, et sacri;

ficium mistice ofFerre cotidie Dominice majestati

quo

mortifi-

catis carnis desideriis, et aratro evangelico fortiter sulcatis, fruc-

tum copiosum
Oratio.

horreis

tandem Dominicis

ingeratis.
et

Quod

ipse

prestare dignetur.

Sanctorum Symonis

Jude Apostolomm.

Deus, qui hodiernam diem geminati martirii Apostolica gracia

194
voluit illustrare, concedat vobis

eorum

iinitacione in penitenciali

martirio jugiter desiderare.

Et qui beatum Symonem quamdet

quam senem

fecit in

laboribus et suppliciis invincibilem,

vobis, corpore deficiente, interiorem assequi

renovacionem

qua-

tenus sicut beati Jude laboribus ferales et indomitas gentes

evangelice subdidit discipline, sic concedat vobis ipsius meritis

Quod omnis cordis impetus sub evangelicis regulis edomare. In vigilia Omnium Sanctorum, Oratio. ipse prestare dignetur.
Deus, qui per laborum et dolorum angustias, sanctos omnes ad eternas sublimavit delicias, largiatur fervorem Spiritus vobis

ad vigiliaruin

et

jejuniorum erumpnas

viriliter

perferendas

et sicut ipsorum solennia lionoris debiti cerimoniis penalibus

prevenitis, sic post

ipsis

decursam vigilanter hujus

gaudeatis
:

vite

miseriam

cum

perlienniter

quatenus

sicut

ipsi varia

certa-

mina, ejusdem bravii varias adepti sunt remuneraciones ; sic et vos juxta distribucionem gracie et meritorum, in doino Dei im-

mensa, diversas
dignetur.

possitis recipere mansiones.

Quod

ipse prestare

In

die

Omnium

Sanctorum.

Oratio.

Deus, qui hodiernam diem univcrsorum luminum celestium illuminat claritate, det vobis tantorum radiorum confluencia, ut
vere lucis
filios,

irrevertibiliter

ambulare
et

et sicut liodie sancte

recolitis beati-

Trinitatis gloriam,

Marie gratiam

Angelicam

tudinem,

rum,

Patriarcharum, Prophetarum, Apostolorum, Martiimitari valeatis senariam in Confessorum, ac

sic

Virginum

opere perfectionem
tes,

ut tandem de presenti miseria triumplian-

in visione glorie,

que merces

est

operum,

sitis

sanctorum

omnium

coheredes.

Quod
Oratio.

ipse

prestare

dignetur.

Martini episcopi.

graduum

canticum Deus, qui gloriosum antistitem Martinum, quasi ab ymo provexit ab summa concedat vobis in valle
:

lacrimarura,

ascencionibus dispositis,
:

ad virtutum pertingere

complementum

milicie tribuatque vobis spiritualis

triumphum

cc

195
per beati Martini meritum ct
sacerclotum

exemplum

ut quicquid in ipso,

gemma, laudando
Sancti

recolitis, in

vestrorum sagenam

spirituum
dignetur.

et fructus

operuni convertatis.
archiepiscopi.

Quod

ipse prestare

Edmundi

Oratio.

Deus, qui gloriosum antistitem

jugo semper celestibus subjiciat
asticis
sic det

Edmundum,

ab adolescencie
ipsius exemplo,

annis

direxit evangelice sanctitatis, vos,

disciplinis
:

et sicut ipse in ecclesi-

laboribus assiduis austeritatem

non desemit penitencie ;

virili-

vobis labore et dolore vestrorum scelerum contagia

:

ter expiare
bili

quo

tarn sancti patris mcritis adjuti, in illo ineffa-

gaudio, quo aseendit, valeatis perpetuo gratulari.

Quod

ipse prestare dignetur.

Oratio. Sancti Hugonis. Suorurn sacerdotum spes et gloria Christus, auctor

fidei ves-

tre, vobis egregii antistitis

Hugonis

tribuat solemnia

non

ina-

niter celebrare

det vobis sancte religionis obsequiis per ipsius

doctrinani sic extrinsecus fatigari, ut spiritualium fructuum possitis

intrinsecus deliciis saginari

quo suorum participes mcrito-

rum,

suis suffragantibus precibus, coheredes esse valeatis indcfi-

ciencium gaudiorum.

Quod

ipse prestare dignetur.

Saucti

Oratio.

Eex Kcgurn Dominus, cujus obsequium

transitorio honore,
niis

precelsius est
et Martiris

omni

in sancti

Edmundi Regis
:

solem-

sua vos regnum faciat benedictione

dedit
illi

quique pro eterni augfidei,

mento imperii
da vegetare

per mortem, zelo

de gentili tiran-

nide triumphare, corda vestra dignetur, extinctis viciis, fide viva

:

quo

calcatis spiritualibus nequiciis per fidei constan-

ciam, sancti

Edmundi

meritis et precibus consequi valeatis pro-

missam triumphantibus immarcessibilem coronam.

prestare dignetur.

Quod

ipse

Deus,
coravit

Sancte Cecilie Yirginis et Martiris. Oratio. qui beatam Ceciliam virginem incontaminabili depudicicie,

amore

det vobis continenciam divinitus ag-

noscere et agnitam inviolabiliter custodire: ut sicut ipsa die

196
et Tynoctuque Deo orando colloquens, Valerianum sponsum burtium meruit convertere, sic vobis tribuat et lasciviam des-

adherere picere et veritati solide

ut qui,

illi,

superatis flammis

balnearibus, per gladium contulit martirii

palmam, det vobis

et in adversis constanciam inconcusfrugalitatem in prosperis, co piOratio. sam.

exilio releDeus, qui beatuui Clementem, pro Christi amore, et sicut ipse gatum hodierna die coronavit inclito martirio; conversationis innocentia, Jusecutus,

disciplinam apostolicam

deorum

et

Gentium

in se traxit affectionem
alliccre

sic
:

det vobis veri-

tate et opera

amorem

proximomm

ut apostolico cul-

mini reverenter

subditi et

Cliristo proximis salubriter sociati,

indissolubiliter possitis perhenniter copulari.

Quod

ipse pres-

tare dignetur.

Oratio.

innumeris ornavit Deus, qui palatinam virginem Katerinam

privilegiis

graciarum

det vobis, ejus intervenientibus precibus,

:

eminenciam meritorum
dicia,

et

sicut ipsi
;

vestem contulit munsic

martirio variatam sapiencia, et

det vobis puritatem

virium improcordium, illustracionem mencium, et ingentium Christus est, meritorum saltibus in montem, qui bitatem
:

quo

deportati, possitis
niter consolari.

cum

ea in celestis deserti montibus perhen

ipse prestare dignetur.

Quod

Apostoli.

Oratio.
sinceritatis monita,

Deus, qui inter cetera formasti ad alacritatem

dicere

vigilancie,

populo

Apostolos tuos intuo digneris bene-

spontaneis

hodiernam vigiliam cum jejunio celebranti: quique sanctorum solemnia docuisti, da angustiis prevenire

fidelibus tuis

meritum

et jocundi jejunii integri

quo momen-

taneum

diuturno cruciatu penitencie pro virigladii martirium,

fieri

bus compensantes, apostolice gracie mereantur

coheredes.
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

fideles

Deus, qui pro augenda apostolorum gloria ipsr6rum

197
populos ad agnicionein sui nominis decrevit adducere, vos in

hodiemis solemniis corundem precibus sue glorie ac gracie visitet largitate ipse etiam fidem suam, apostolicis laboribus in
:

nostris plantatam cordibus

tinuis incrementis,

et rigatam,

dignetur augere con-

per solitam clemenciam

suam

quo

ipsis

promerentibus assequi valeatis eterne beatitudinis complemen-

tum per

quos, ipso

ordinante, suscepistis religionis catliolice

ipse prestare dignetur.

fimdamentum.

Quod
Oratio.

Unius Martiris

Deus, qui geminati lionoris

dolore martirii,

titulo, scilicet labore pontificii, et

sanctum N.

fecit

hodierna die ecclesiam

illus-

trare, vos ad omnes perferendas difficultates laudabiles dignetur

misericorditer confortare

et qui per martirii

constanciam,

fal-

sitatem conterens, stabilivit catliolicam veritatcm, vos inviolabiliter

tenere faciat ecclesiasticam in omnibus unitatem

quo

si-

cut ipse, ut bonus pastor,

sic

animam suam

possuit pro ovibus

suis,

vos ejus precibus infcrat pascuis virentibus, quo lupus noil

appropiat,

Summi

Pastoris.

Quod

ipse

prestare

dignetur.

Unius Martiris.

Oratio.

Gloriosi martiris sui

N. mentis nostram Dorninus mortem

dedit de

instauret

inopiam, qui Christi per

omni

potestate victo-

riam sempitcrnam

quique ipsum tanta magnificavit gloria, ut

pro divino honore intrepide moriretur, vobis de cunctis adversis

triumphum

misericorditer largiatur

quo de ipsius in celo con-

sorcio gaudeatis, de cujus lionore et gloria

cie cultibus exultatis.

cum

debite reveren-

Quod

ipse prestare dignetur.

De Marmentium,

tyribus.

Oratio.
fragilitate
fidei

Deus, qui pro corroboranda vestrarum

testes multiplicat

suo sanguine asseverantes

certitudinem,
;

conccdat vobis nulla tribulacione veram deserere religionem

commendetque vos imperatori

summo

militum suorum inter-

cessio acceptabilis, qui triumphis rutilant in celesti palacio lau-

198
reatis

tormentorum generibus sortiti quatenus sicut horrendis sunt immarcessibilem gloriam et honorem, ita vos ipsorum imi:

tacione et

auxiliis

eterni premii mereamini participacionem.

Unius Confessori?.

Oratio.

beati Deus, qui gloriosam civitatem suam decoravit precelsa N. pontificis vera confessione, sua vos mentis ipsius decoros
efficiat interius et

exterius benedictione

et

qui preclaris ipsius

mentis pectoribus innumeris contulit reconciliacionem, vobis criminum et karismatum largiatur acceptabilem confessionem
:

quo post presentem miseriam,

tare dignetur.

ipsius

sitis

in perhenni gaudio

letantes. consortes, cujus intenditis solemniis

Quod

ipse pres-

Unius Abbatis.

Oratio.
illecebris, in re-

Deus, qui amantissimum N. abbatem, spretis

ligionis
onis,

thalamo sublimavit, meritis non desidiose contemplacideliciis

vos satiet ipso interveniente

sacre devocionis;

continenciam indefatigabilemque quique ilium per inviolabilem fecit miraculis chorascare, concedat vobis ipsius sustinenciam
imitando merita, premii quoque participium obtinere: quo tanti ut eternalicultores seduli, sic ipsius solemnia celebretis,
patris
ter

Patrem omnium

pariter

collaudetis.

Quod

ipse prestare

dignetur.

Unius Confessoris

et Doctoris,

Oratio.

nos letincet distribucione, qui Omnipotens Deus, sue gracie

beatum N.

Christi Confessorem magnificavit gratuita adopcione

et qui ipsius

merita perfulgida

clarificavit, soli

Deo

possibilibus
perfi-

miraculis; vos
ciat

bonorum operum, que signis prevalent, seduli incrementis quo tarn dilecti Domino effecti
:

imita-

tores,

familiares ad eternos introducamini honores. quasi ipsius

Quod

ipse

prestare

dignetur.

Unius

Oratio.

Deus qui
;

infirma

mundi

elegit,

ut confundat forcium pre-

N. virginis et martiris, ad obtisumpcionem, in festo sancte ffli nenda celestia vos fortitudinem induat indeficientem quique
:

199
et ruborem martini gloriosum, det vobis in prosperis et adversis incorrupcionis integre munimeu-

candorem coutulit virgineuin

tum

quo

sicut ilia sexus vires superans virtutum robore, sponso

sic

astitit

circumdata varietate,

vos ipsius mentis duplicibus

vestiamini in superni gaudii civitate.

s

Quod

ipse.

non Martyris.

Oratio.

letificat

Deus, qui virginei exercitus cantico singulari iniperialis Agni comitivam, det vobis uni viro, fide inviolabili virginem
castam
:

exliibere

quiquc virginale meritum, honorc aureole et

det vobis corrupcionis
:

fnictu centenario, coronat pre ceteris;

corporei lesionem recompensare obsequiis superferendi amoris incorquo in hodiernis solemmis congaudentes glorie
virginali,
7 ruptis A irginum gaudiis possitis perpetuo sociari.

Quod

ipsc

prestare.

Cujuscnmque Sancte non

Virginis, vel Sanctarum.

Oratio.

Deus, qui ad summi honorem palacii utriusque sexus pertinere decrevit multitudinem fidelem, vobis in liodiernis solemniis
adaugeat fidem
:

quique non solum centenum fructum, sed sexa-

genum,

et tricenum,

vcrbum suum

cffecit

germinare, vobis per

penitenciam asperam dignetur innocencie perdite dispendia restaurare quo Sancte N. cxemplo, ab omni purgati diffidencia,
:

cum
1

ipsa

regem ccmere

possitis in gloria sempiterna.

Quod

ipse prcstare dignetur.

plurimorum.

Oratio.

Deus, qui utriusque tcstamenti monstravit oraculis, sanctos

optare corpora sua debito recondi lionore, translacionem sancti N. vos hodierna die faciat condigni cultus
unitis
desideriis

obsequio celebrare

et qui

sanctarum mentium mortalibus cor-

poribus exutarum decrevit corpora, tocius meriti instrumenta, merito honoranda in illius incorruptibilis vite prestolacione sus:

pcndat precordia vestra

quo

et

anime vestre tandem in etcrna

tabcrnacula transferantur, et absorpta mortalitate corpora super-

200
indui

cum

sanctis

omnibus prestolentur.

Quod

ipse prestare

dignetur.

In Pestivitate Reliquiarom, Oratio. mors sanctorum Deus, cujus providencia preciosa

facta est,

immortalitatis initium tribuat vobis, illius vite desiderio, cunctas

suorum

despicendo illecebras fallacium gaudiorum: quique sanctorum reliquiis vos in hodiernis solemniis consolatur,

ipsorum

sufTragantibus mentis, vobis gracie sue affluenciam largiatur quo ipsorum vitam pro viribus imitantes, suffragiis

adjuti,

eorumdem

indeficientibus gaudiis mercamini perhenniter sociari.

Quod

ipse prestare dignetur.

In Dedications

Oratio.

Deus

majestatis immense, cui oinnia dedicata sanctificantur

;

ipsa dedicacione
sanctificare
:

in hodiernis solemniis corda nostra dignetur

et qui templi materialis consecracionem,

sanctarum

mencium

voluit esse figuram unctionis lapidum sacramentalis,

vobis ut lapidibus vivis Cliristo superedificatis

rem

tribuat figu-

ratam:

quo

Moysi

tabernaculo mobili figurante

celestis

miliciam

ecclesie peregrine, in

tabernaculum triumpliale

Jerusalem

vos faciat pertransire.

Quod

ipse prestare dignetur.

In com-

memoracione sancte
Infiniti

Trinitatis.

Oratio.
et Spiri-

ambitus simplicissimus Deus, Pater, Filius,

tus Sanctus, qui nos vocavit in admirabilc

lumen suum,

meiiti-

bus nostris in sancte Trinitatis

fide,

stabile

perpetuo tribuat

fundamentum; ut Patrem ingcnitum, ac Filium Unigenitum,

et

Spiritum Paraclitum, essencialiter indivisos ac pcrsonaliter

sola origine discretos,

Deum unum

profitentes catholice,

hoc

tandem

possitis facialiter cernere,

quod modo

humiliter creditis,

enigmatum speculo mediante. Et qui mundi sapientibus hanc abscondit sapienciam, ecclesie Christiane vobis non in vacuum sinat effluere hoc donum excellentissimum gracie
ac cernitis solo
sue.

Quod

ipse prestare.

In

Oratio.

Misericordissimus Doniinus qui per lignum Crucis vivifice

201
benedictum misericordiam federavit
justicie,

dum

natus nobis

misericorditer Filius sanguine suo piissime libcravit genus hu-

manum,

per ipsius ligni potenciam concedat vobis in adversis

:

omnibus munimentum
petra, corda vestra per

quique per lignum eduxit aquam de crucem emolliat et instauret devocione

assidue lacrimosa

et qui per

lignum dulcoravit aquas, viamque

paravit in undis et abyssis, vobis, ejusdem crucis virtute salvifica,

tribulaciones dulces
efficiat,

ac progressum tribuat prosperum

ipse prestare dignetur.

in dubiis et perplexis.

Quod

In me-

moria de Sancto Spirit u.

Oratio.
celos, per

Deus, qui Sancto Spiritu ornans

perfundit dulcedine creaturas,

ipsum omnes sua

rcficiat
:

ejusdem

sacris

deliciis

animas vestras peregrinacionis angustiis desolatas

Spiritus

et sicut

idem
corda
:

amor mutuus, nexus

ac

Domini

Patris, ct Filii; sic

vestra sibi ad inviccm faciat immobili concordia stabiliri

sicut ipse missus ex alto Apostolos in

supcrinduit virtute invincibili,

sic

quo unamiues repertos in vos descendens vobiscum

domo

maneat

stabilitate perlienni.

Quod

ipse prestare dignetur.

Tn

commemoracione beate
Deus, qui

virginis.

Oratio.
virginis

commemoracione

beatissime,

ecclesiam

tuam
in

assidue consolaris, ipsius mcritis et precibus famulis tuis

tribulacionis uredine refrigerium prestare digneris
:

omni

ut

quod totus mundus

in ipsius preconiis fiducialiter profitetur, se

:

in hodiernis laudibus plebis devocio experiri letetur

quo in

tante matris amore pariter et honore jugiter conentur incrementis

continuis abundare, ut in formidando mortis articulo, ipsius

salvi fiant,

mediacione purissima obumbrentur, at

fulmine divine.
rpiscopi.

a severitatis

Quod

ipse prestare dignetur.

In ordinacione

Oratio.

Piissimus pastor

omnium Deus,

pontificalis

gradus utriusque
cui

testamenti pagine informator,

famuli sui

N.

sacramenta
:

pontificatus indidimus dignetur esse perpetuus gubernator

et

202
quern maims imposicione ac obnixa precium instancia, vitam officii statuimus dignitate, sua repleat invisibili unctisibi

sublimem

one per ipsius ministerium, in sanctificacionem commissi

redundante
:

quatenus gregem suam

pascuis evangelicis tripar

tite passionis sedulitate sic possit reficere, sic eis

tici

dispensare

tri-

mensuram,

sic

eos a

luporum morsibus concutere, ut in

feliciter introire.

promissa valeatis servis fidelibus gaudia

ipse prestare dignetur.

Quod

Oratio.

Dulcissime Deus, qui fidelibus in tuo nomine congregatis

teipsum spondes medium affuturum, dignare misericorditer

pirare que ecclesie veraciter expediunt et

as-

tuorum

collegio sacerdo-

tum

et qui ecclesiastica regiminis

gubernacula nobis immeritis

afflictos periculis, dig:

contulisti, remiges tue navicule maximis

neris calcatis fluctibus festine veniens consolari

te auctore,

quatenus que, procuranda sub nostrarum periculis animarum sus-

cepimus, tua preveniente clemencia, comitante ac subsequente,

tibi
liter

cum

evangelico fervore, consummatis laboribus, acceptabi-

offeramus.
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

Alpha
liter

et

Omega,

eternus, cujus perfecta sunt opera, effectua-

imperet consummari, ipso inspirante, per nos concorditer

Ipse, per

ordinata.

Yerbum

virtutis sue, studiis vestris

ad sui

nominis gloriam tribuat efficaciam, qui per eandem sapienciam attingens a fine ad finem, fortiter creaturam suaviter dirigit uni-

versam

ut pastoralis cure debite ad sedium vestrarum regimina

cum

gracia revertentes, in caritatis ac fidei concordia semper

maneatis unanimes.
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

In

Pacificus Imperator, qui

deriis

pacem

sicut

bonum optimum
et qui earn toti

desi-

omnibus

prestituit finem,

desiderate cunctis mortalibus

;

vere pacis nobis tribuat consolacionem

mundo

optinuit per aspersionem proprii sanguinis, omnia

seminaria

DD

203
amaritudinis et dissensionis exstirpet in nobis
:

quatenus tanto

habitacionis in vestris paretur mentibus, ut in pace hospiti locus

ilia

que exuperat oranem sensum, corda vestra

conserventur.
Oratio.

ct intelligence in

Domino

Quod

ipse prestare dignetur.

In tem-

Terribilis super filios

liominum Deus, cujus nutibus subdunsibi

tur oimria;

qui sue voluntatis imperio cunctas

subjicit

adversarias potestates, nos conscrvarc dignetur incolunies et invincibilcs pro sui nominis gloria decertantes quique, Moyse
:

oraute, Amalecitas plus precibus

nostris

quam

ensibus subdidit Israel

inclinatus

supplicaciombus

misericorditer
:

adversarios

conterat populi Christiani

ut qui non a viribus numerosi exer-

asserit fortitudinem expeccitus, sed de celo in sacris eloquiis

tandam, Christianitatis

liostis

conterendo, vel convertcndo, os-

tendat ad sui honoris gloriam et misericordie sue dulcedinem in

filios,

infallibilem sacrain esse scripturam.

Quod

ipse prestare

di<nietur.

In tempo re cujuscumque

tribulai

Oratio.

lapides

Deus, amator omnium, qui per tribulacionem malleis quadrat celestibus mansionibus coaptandos, vos aspersionis sue
tribulacionum clibanis involutos.
Ipse merore

rore letificet

promoveat meritum, et de temptacione tribuat proventum, qui

de infirmitate
fortificat,

et

de tribulacione prestat auxilium

et

tribulacionum toleranciam, ipso teste, quia per multiplicatam celorum violentcr adquiritur, fragilitatem vcstram con-

rcgnum
retur.

solidet, et victoriose

probatam eterno tandem diademate veneQuod ipse prestare dignetur. In tempore pestilencie.
generibus vulnerat et medetur,

Oratio.

Deus, qui

variis flagellatorum
;

deterrens peccati audaciam

plicia

langueucium ac moriencium supIpse pestilencie obruencia

invencium

faciat disciplinam.

discrimina in sue temporet familic solacium, qui

mortem non

optans peccantium, converses vult vivere, in suarum

commodum

204
animarum
:

quique, David humiliate, ipsius precibus angelum

flagellati, suspiria in fruc-

compescuit exterminatorem populi sui

tum

ipsius

perpetuum,

et sui

nominis convertat gloriam

et

ho-

norem.
Oratio.

Quod

ipse prestare dignetur.

In

Deus, qui mortem corporum humanorum ad quietem spirituum; et omnium finem opertim, ad recepcionem ordinavit stipendiorum, vos orando attentos faciat ac orantes exaudiat, ad

obtinendum N. defunctorum, suorum remissionem omnium peccatorum.

Et

si

quis eis reatus

;

sit

residuus purgatoriis ignibus

sit

merito expiandus

ipsius prestante misericordia,

:

hodiernis

laboribus et fletibus expiatus

quo

et per

viam

liberi transe-

et untes, ipsorum impetretis alleviari incoinporabilem cruciatum,

vobis, tante pietatis beneficio, augeatis

premium sempiternum.

Quod

ipse prestare dignetur.

Oratio.
existere Deus, quo auctore cognoscitis sanctum ac salubre

pro defunctis exorare; dignetur pro

misericorditer exaudire.
configat

vestras Inspirator ipsis preces

vestras Ipse vobis imprimat ac carnes

memoria

incessabili mortis, ut

quod
:

vivitis,

quod

agitis,

totum in

sacre mortis

studium

dirigatis

quo

et

presentein

cum desiderio, vocante Domino, cum hiis quorum memoriam agitis, salubriter moriendi, tandem Quod transire possitis in nubibus gaudenter obviam Salvatori.
miseriam patienter ferentes,
ipse prestare dignetur.

In

eel

Oratio.

Providencie Dominus, qui post lapsum prothoplasmatrimonii usum, per boni eternalis desiderium, excusatorum,

Summe

bilem existere decrevisti; sanctificare digneris conjugale propositum, in quo presentes conjuges, abdicates
nectere voluisti.
tliori illiciti

maculis,

sub presentis commercii indulgencia, ut fructum tricenum ex verbi tui inquinamenta cetera devitare,
eis

Da

semine valeant obtinere

quo

sicut

conjugium

existit Christi

205
et ecclesie

sacramentum,
et

tas

animorum ;

corporum preponderet carimagis tolerantes quam amantes carnale comsuspendant gaudium, ubi simili

sic unitati

mercium, ad
tude

illud mentaliter

felicitatis

angclice excludit
ipse prestare

omne contagium mortalium

dignetur,

nuptiarum.

Quod

cujus

regnum

et

imperium

sine fine permanet, in secula seculorum.

SUBSCRIPTS BENEDTCTIONES

NON SUNT EDITE

A PECHAM.

In

fcsto Corporis Christi.

BENEDICAT vos omnipotens Deus, vestramque ad supernain

excitet intencionem, qui
Filii fecit esse

hanc sanctissimam diem

sui sanctissimi

ecclesie sue

solempnem. cibum fecit esse

Et qui eum,

qui panis est

angelorum,

fidelium, ipse vos in presenti seculo

degustare faciat eternorum dulcedinem gaudiorum, et in futuro perducat ad societatem eternorum premiorum quique discipulis
:

suis corpus

suum

in cibum, et sanguinem

suum in potum,

tradi-

dit in ultima cena, ipse vos

perducere dignetur ad regna celestia. Bcnedietio in coronacionc Ecgis.

Omnipotens Deus, karismatum suorum vos locupletes jocunditate, et

Regem vestrum perfrui

ei

faciat tranquillitate.
et

Angelum

sanctum ubique

custodem tribuat

defensorem; tarn nobis

quam
PC

sibi,

rcgni sui in diebus ejus

virtutum sanctarum tribuat vigorem. pax circumdet honesta, et

Ambitum
quocumque

vertetur, adversariorum vis enervetur infesta,

religio

omnisque in

vobis

habundet honesta.

206
Omnipotens sempiterne Deus, qui omnium jura Regum immobiliter

gubernas, benedic et protege

Regem
:

nostrum, et custodi

eum ab omni impedimento emulorum ab omni perturbacione eum conserva, et in vere pacis fundamento consolida. Talique eum benedictione sanctifica, ut post temporalem gloriam, te
duce, ad gaudia perveniat sempiterna.
cracione virginis.

Domine Deus
petue mortis, per

eterne, qui

utrumque sexum de
filium
lias

interitu per-

Jesum Christum

tuum de Maria

virgine

natum, misericorditer redemisti ;

tibus tibi servientes,

famulas tuas devotis menspiritual!

omni benedictione

benedicere

dignare.

Et vite graciam

et fidem habeant, et in preceptis legis

tue semper perseverent, terrena et transitoria despiciant, et invisibilia intenta

meditacione diligant
celesti

ut in

numero sanctarum

virginum permanentes,

sponso

cum lampadibus boneprestante, mcreantur.

rum operum

fiducialiter occurrere, ipso

Benedictio viduarum,

Effunde quesumus, Domine, benedictionem celestem super

hanc famulam sororem nostram, que devota mente

se liumiliavit

sub dextera tua; protege earn protectione tua divina; fugiant ab

ea universa delicta ; socientque sibi bona desideria preparare ut regni celestis sancta conquirat.
tis,

Pareat semper divinis precep

ut, te donante,

vincat incendia carnis,

omnem

libidinem

prave voluptatis duret amore castitatis; habeat in se oleum Gestet in sanctitatis et letetur cum lampadibus sempiternis.

manibus

suis faces sanctas,

ut apud sapientes et castissimas

celestis.

animas, duce Cliristo, raereatur januam introire regni

Benedictio itinerantium.
Dirigat iter vestrum

Dominus

in beneplacito suo, vobisque

inseparabiliter benignissimus custos inhabitet.

Ducem

vobis

archangelum Raphaelem
ditatem

adhibeat, et

omnem

a vobis

incommodesideri-

contrarietatemque

propiciatus

commoveat:

207
orum vestrorum
ct pia vota clementer impleat, ut

hie

bona

consequi, et in eternam beatudinem pervenire feliciter mereamini.

Ad

postulanduin pluviam.

Deus, aures pietatis tue ad populi tui pieces, et tribue faciera tocius terre largis imbribus irrigari concede:
Inclina,

aerera salubrem, atque egris restitue pristinam sanitatem, anime-

que promissiones tuas sentiant

dancius impleantur.
et

de tua semper caritate habun-

Da

nobis, qucsumus, pluviam salutarem

aridam facicm terre fluentis celestibus dignanter infundere.

acris.

Bcncdictio pro serenitate

Magnificenciam tuam, Domino, suppliciter imploramus, ut qui

imminentibus pluviarum periculis, populum tuum terruisti, potcntcr sub tui oris benedictione prostratum consolari jubeas, se
renitate concessa

tcmporum.

Et liumanarum rerum
gratulemur,
Icticie

prosperitate

percept a,

consolacionibus
;

terrenis
set

neque gaudia In anniversario

qucrcre cessemus superna

diatur,
H.

quicquid

temporalis impe-

cruditionc poeius sempiterna pellatur.

Jjcaeionis ceclesic.

Dcus, fons
gates,

et origo benedictionis,

vos in

liac

domo congre
omni
repleat

per annivcrsaria festa sue

:

dcdicacionis,

intellect!! erudicionis

custodiat in vobis fidei integritatem, spei

longanimitatem, perseverantem usque in finem

ciencia caritatem.
licta deleat,

cum

sancta pa-

Preces vestras hie et ubique exaudiat, de-

hostes amoveat, et per hec festa anniversaria ad

conlinua snperne ecclesie perducat solempnia.

cionc ceclesic.

In

reconcilia-

Omnipotens Deus, universa a vobis, et ab hoc temple, vel hoc cemeterio, adversa excludat, ac sue super vos benedictionis dona propiciatus infundat ; corda conveniencium ad hanc reconcihacionem
sempiternis
afficiat sacris doctrinis,
:

quo possint

repleri beneficiis

quateuus exequendo intelligences, et intellecta

exequentes, inter adversa

mundi ab omni sorde peccatorum

208
purificati,

inveniamini incolumes et beatorum spirituuin

efficia-

mini in

In consecracione altaris. celesti regno colieredes. Benedicat vos omnipotens Deus; sue ecclesie manifestacidet vobis mentibus puris hujus altaris frequentare dedi:

onem

cacionem

efficiatque vos

cum beato N.

supernis dignos sedibus,

:

de inferni doloribus qui vos precioso sanguine suo redemit

sicut liujus altaris festiva recolitis sollempnia, per beati

quo
suf-

N.

fragia

laborum vestrorum premia recipere mereamini in celesti Bencdictio in niissa beate Virginis in officio mortuorum. patria.
Inclinet

Dominus aurem suam ad

preces vestre humilitatis,

et intercedente beata

Dei genitrice Maria, det vobis premium

eterne felicitatis

convertat oculos misericordic super

animam

famuli sui propter ejus pietatem, ut a penis liberatam perducat

ad eteniam societatem
matris,
Patris.

quo Christi misericordia,

et meritis sue

N. famulum

et nos, in die judicii recipi faciat in

regnum

Benedictio in dedicacione cemeterii.

Copiam, quesumus, tue benedictionis populo hie adunato tribue ternptacionum procellas ab eo miseratus exclude mala
: :

cuncta atque noxia subtrahe: prospera concede, ut in lege tua

in presentis evi stadio currentes, placere tibi valeant, in futuro ut in hoc poliandro sive cimisic, Domine,

gaudentes

terio
et

quesumus, requiescencium corpora fidelium, tue virtutis clipeo protege, brachio tue defensionis robora ; quatenus in novissimo tube
:

et eterne vite clangore, a cunctis nexibus peccatorum exuti,

gaudiis

restituti,

resurgant

in

parte

dextera coronandi.

IN BENEDICTIONE

UMBKACULI ALTARIS,

ADIST nomcn Domini benedictum, &c. cioncm meam. Dominus vobiscum.

Oremus, Pratres
carissimi,

Domine exaudi

ora-

Deum
quia in

ac

Dominion rectorem ac

gubernatorem omnium seculorum, qui per veridicum prophetam

suum
fuorit

polliccri dignatus est,

quacumque

die conversus

impius ab impietate sua, et fecerit judicium, omnes iniqui-

tates ejus in oblivione erunt, ut

ct

immemor omnium

delictorum

facinorum ; istud instrumentum ad honorem nominis sui con-

pactum, placidus ac misericors illustracione vultus benedicerc

ct
>J<

sanctificare
{<

dignetur

Per

Dominum

nostrum, &c.

Fnnc

facial cpitscojms

cruccm cum crismatc super singulas co-

Sanctificetur hoc

tam unctionem

et

nostram bcnedictionem.

umbraculum per istam sancIn nomine Patris

et Filii et Spiritus Sancti.

Amen.

Pax

vobis.

Oremus,

dilec-

tissimi, indulgentiam omnipotentis Dei, ut postpositis

fragilitatis admissis,

humane

consuete misericordie sue munere hoc re-

])ositorium

sacris

altaribus preparatum, per

Unigenitum, ver-

bum

virtutis sue ac sapienciam

suam, in Spiritu sanctificacionis

ac crismate sacre unctionis consecrare dignetur.

regnat, &c.

Qui

vivit et

Domine ad

te dirigatur oratio

mea, sicud incensum in conspectu

majestatis tue.

Psalmus 140.

Domine ad

te clamavi.

Oratio.

Omnipotens sempiterne Deus, qui fideli famulo tuo Moysi precepisti, ut duos cherubyn super archam testamenti collocaret,

210
quod
exterius alterutrum alls protegeret, versis vultibus in Pro;

piciatorium

quesumus

ineffabilein
tui,

clemenciam tuam, ut hoc

tegumen vencrandi
tuus,

altaris

in quo ipse unicus Dei Eilius

Dominus

noster Jesus Christus, qui est propiciacio pro

peccatis nostris, fidelium

manibus jugiter immolatur, et sub quo sanctorum corpora tuorurn, que veraciter fuemnt arclia testa
tui, videlicet

ment!
per

mandatorum

Spiritus

Saucti,

requiescunt

eundem consubstancialem

tibi

Eilium, qui factus est

nob is

a te sanctificacio et redeniptio, in virtute Spiritus veritatis, uni-

versa antiqui hostis falsitate

cum

satellitibus suis depulsa,

cum
vcl

omnibus ornamentis ad ipsurn ab illo dependentibus, aut eidem

umbraculum
suppositis,

pertinentibus,

tua celesti benedic-

tione perfundere ac corisecrare atque ad tuitionem pigiiorum vota fidelium tuoac roboranda sive

sanctorum,

multiplicanda

rum,

diutino tempore consecrare digneris,

annuente Domino

nostro Jesu Cliristo,

qui tecum

vivit

and regnat, &c.

militis.

pergatur aqua benedicta.

Benedictio ensis novi

Do-

minus vobiscum.

Orernus.

adesto suppliDeus, cunctorum in te sperancium protector, cacionibus nostris et concede liuic famulo tuo N. qui sincero

corde gladio se primo nititur precingere militari, ut in omnibus sit protectus et sicut David ct Judith, contra galea tue virtutis
fortitudinis potenciam victorie tribuisti; ita gentes sue hostis tuo auxilio munitus contra liostium suorum seviciam victor ubi-

que

existat, et

ad sancte ecclesie tutelam

proficiat.

Per Chris

tum Dominum nostrum.

Oremus.
in

Ade Deus, q^i trinos gradus hostium post lapsum

orbe terrarum constituisti, quo plebs tua
fidelis,
:

toto

immunis ab

omni impetu nequicie, secura et quieta permaneret adesto supet hunc ensem, quern invocacione tui sanctissimi plicacionibus, benedicere digneris, ut famulus tuus nominis benedicimus,

quern te largiente,

circum damns et accingimus,

sic

eo utatur,

BE

211
quatenus
et hostes ecclesie insidiantes repriniat, et

oinni inimico, tua protectione, potenter defendat.

seipsum ab Per Christum

Dominum
benedicta.

nostrum.

Amen.

Et aspergat

inilitein et

Benedictio scuti et baculi pro duello faciendo.

ensem aqua Im-

iiPsalmi69. Deus in adjutorium. Psalmus33.

Bencdicam Dominum.
Psalmus 90. Qui
ria

Psalmus 34.

Judica Domine nocentes.

habitat.

Symbolum, Quicumque vult, cum glo

reminiscaris.
eleison.

post

unumquemque psalmum. Antiphona Ne

Cliriste eleison.

Kyrie eleison.

Kyrie

Pater noster.

Et ne

nos.

Domine non secundum peccata

nostra facias nobis.

nostranoster.

Neque secundum.
rtmi.

Cito anticipent, &c.

Domine ne memineris iniquitatum Adjuva nos Deus salutaris

servum tuum Domine.
sancto.

Et

proptcr.
ei

Salvum

fac

Deus meus, &c.

tuere eum.

Mitte

Domine auxilimn de
Domine
Et

Et de Syon

Esto

ei

turris fortitudinis.

A facie.

Convertere

Do

mine usquequo.

deprecabilis.

Domine exaudi oracionem

mcam.

Dominus vobiscum.

Oremus.

teria fecisti, et

Omnipotens sempiterne Deus, qui mundum ex informi maunicum Filium tuum tibi coeternum pro generis
spiritu sancto cooperante, incamari, atque

human! redempcione,

de hostc antique triumphare

fecisti ; te supph citer petimus, ut scutum hoc atque baculum istum dextera tue potencie benedicere digneris, ut sint arma invincibilia atque, triumphali
J<

potencia tua adminiculante, victricia

; quatenus quicumque hiis armis pugnaverit, tua protectione munitus tarn corporis quam

anime salutem percipiat atque

victorie

summe

reportans trium-

phum,
tuo

bello ])eracto, Creatori

omnium

gracias referat

cum

Eilio

Domino

nostro Jesu Cliristo, qui tecum et

cum

Sancto

Spiritu, vivit et regnat

Deus.

Per omnia secula seculorum.

Amen.

Hie tradat

ei

scutum dicendo.

corporis tui protectionem.

Sancti.

Accipe scutum hoc ad In nomine Patris et Eilii et Spiritus

ei

Amen.

Postea tradat

baculum

dicens.

Accipe

212
hunc baeulum ad hoc duellurn preparatum cum quo
victoriam et vitam
in
et

valeas tibi

rebellantem prosternere, et in resurgentem conterere, habeatque

nomine

Patris,

&c.

Deinde cumbens

genua tenens scutum

baeulum, Episcopo super

eum

dicente

Confortator et coroborator sustamentumque tuorum fidelium,

Adonay

indeficiens, interininabilis, inenarabilis.

et reges fortes

Pater, eterne

Deus, qui magnas gentes

eduxisti et vicisti;

coram populo tuo Israel tuo David de gigante te blasquique puero

phemante, atque in sua virtute confidente, triumphare concessisti:

te supplices

exoramus, ut liunc famulum tuum in te confidenadjuvare, protegere, confortare, atque conservare,

tem benedicere,

atque sanctorum angelorum tuo presidio

presta
ei,

eum

vallare digucris

Domine, fidem rectam, spem nrmam, cordis fiduciam

corporisque fortitudinem, omniurnque

membrorum

valitudincm,

quatenus, te adjuvante, liostem prosternere atque victoriam optinere mereatur

liter peracto,
;

tibique soli

Deo

omnipotent!, bello triumplia-

gracias et laudes referat in evum.

dicat

eum

dicens.

Confortare et esto robustus

et noli

spera in

Do

mino, et fac bonitatem,

ejus
:

oblivisci

omnes
et

retribuciones

et victoriam, ipse det tibi vitam,

benedictionem in
te

secula seculorum.

Amen.

Item benedicat

Deus
te

Pater.

Amen.
Sanctus.

Custodiat te Jesus.

Amen.

Confortet

Spiritus

Amen.
Qui

Prestet tibi victoriam,

Deus

trinus et unus.

Amen.

vivis et regnas.

Benedicti novi putei,

pietatis tue, ut

Deprecamur
putei hujus

te

Domine per clemenciam

et ita

aquam

celesti benedictione

sanctifices

et
>J,

ad

vitam concedas salubrem;

ex eo fugare digneris

omnem onmem

diabolice temptacionis incursum, ut

quicumque ex eo abhinc
aqua usus

usibus hausta hauserit, vel in quibuslibet necessariis

dulcedine perfruatur, ut tibi fuerit, tocius virtutis et sanctitatis

semper

Sanctificatori,

et

Salvatori

omnium Domino,

gracias

agere mereatur.

Per Dominum.

Oremus.

213
Domine Deus omnipotens
crepidinem fistularum
ut, to

qui de hujus putei altitudine, per

jussisti
;

aquarum copiam manare

presta

jubente atque benedicente, per nostre officium functionis

insidiis diabolicis, repulsis hiuc fantismaticis calliditatibus, atque

emundatus hie puteus semper perseveret. Per Dominum nostrum Jesum Christum. Benedictio herbarum et
purificatus et

omnium

olerum.

Omnipotens eterne Deus, reium conditor, et Dominator tocius creature tue; qui Yerbo cuncta ex nichilo faciens, ad
virentera et lignum perfectionem tui operis, tercia die herbam hos porniferum faciens fructum, aridam producere jussisti
:

virencium herbarum

fiores,

ob salutem fidelium undecumque

et
J<

collectos per invocacionem sancti tui nominis benedicere

sanctincare *J

consueta pietate dignare; et presta nobis quatenus indignis supplicibus, ut quique egritudine laborantes, hec lan sumpserint, omnis ab eis morbus, te miserante, evanescat,

guor

diffugiat,

fcbrium calor abcat, dolores, lacrime et cruciatus

viscerum absistant, omnisque infestacio jaculantis inimici procul

recedat.

Per

Dominum

nostrum.

Oremus.
qui es

Domine Jesu
jestatis,

Christe, Pili

Dei

vivi,

ymago paterne mascele-

et

ad medelam nostram

et

ad curandas nostrorum

rum
si

cicatrices descendens, in te credentibus polliceri dignatus es,

fiet

quid petieritis Patrem in nomine meo,

vobis, adesto

nunc

nobis caudem in te fidem habcntibus, et intervenientibus meritis

et intercessionibus genitricis tue

perpetue

virgiiiis

Marie,

cum

omnibus

sanctis tuis pariterque tui precursoris Sancti Johannis

Baptiste intervencione,
IS^atalitio,

cujus hodienia

die

sacro irradiamur

hos expositarum herbarum

benedic
>fc

flores

quos serenitate et
>J<,

affluent! rore enutristi,

et sanctifica

ut sint per

invocacionem sancti tui nominis, quibuscumque

laborantibus abstersis, languorum
et
salus,

infirmitatibus

remediumque anime

corporum

per te

Jesu Christe qui

cum

Patre et Spiritu

214
Sancto, vivit
et

regnas Deus, per omnia

secula

seculorum.

Amen.

Oremus.
ros celi virtutem ministrat her{<

Deus de cujus benedictione

barum radicibus
herbas

ac floribus, effunde benedictionem

tuam super
omnibus

istas, ut sicut, te creante, sunt create, sic eciam, te sanc-

tificante,

sint

sanctificate

presta

quoque Domine,

sanctis tuis intervenientibus, quatenus salutares efficiantur universis,

qui in

eis

sanitatem suis requisierint doloribus.

&c.

Per
\

Dominum
medicinam.

nostrum,

Benedictio

super

unguentum

benedictio

Deus, per quern omnia que creata sunt valde bona sunt, tua hanc medicinam vel hoc unguentum visitet
J<

exhibita fuerint infirmanatque sanctificet; ut quibuscumque sanctis opertibus, sanitatem celerem, intercedentibus omnibus
etur, et

dum

animabus quoque corporibus prebueris sanitatem,

perhennem

largire sanitatem.

Per Dominum.

Oremus.

Deus,

medicinam fieri concessisti, tu liujus crea qui ex variis herbis benedicere ture curacionem dignare; ut indigentibus salutare
J<

possint remedium
disti

prestare;

et sicut sanctis tuis apostolis de-

potestatem curandi

omnem

infirmitatem,

sic

ubicumque
omnis inde

hec medicina fuerit egris in tuo

nomine

exhibita,

virtus expellatur maligna, et gracia tua adsit benigna, ut salutis

prestet effectum.

Per Dominum.

Benedictio

salis et

aque ad

pecora lavanda.

Deus

invisibilis et inestimabilis, qui per

cuncta diffusus

es,

pietatem tuam
tui

et

nomen, supplices
benedictionem

misericordiam per sanctum et tremendum Filii deprecamur, ut super hunc creaturam

>J<

salis,

et potenciarn invisibilis operacionis

tue

infundas, ut jumenta que necessitatibus

tus es,

humanis tribuere digna-

cum

ex eadem acceperint seu gustaverint, hec benedictio

et sanctificacio illesa reddat, et

ab omni temptatoris incursu, te

protegenete, custodiat.

Per Dominum.

Oremus.

215
Domine
sancte,

Pater omnipotens,

eterne

Deus,

defend*

pecora nostra, per lianc creaturam

salis et

aque, a rapacibus lu-

porum morsibus,

et

canum,

et

latronum

furtis,

a mortalitatibus

utroque misericordiam tuam multiplicans, pretende clemenciam taam

sementis, incoinodi languoribus, ab omnibus diabolicis temptacionibus ; et qui homines et jumenta pariter salvas, in

et operantibus,

quesumus Domine, nobis indignis famulis tuis rite credentibus ut pecora ista, que morbida peste et infirmitate
salis et

vexantur, per hanc creaturam

aque laventur,

te miser-

ante et prestante, per Unigenitum

tuum Dominum

et Salvato-

rum nostrum, Jesum Christum,

Deus, qui humane

qui tecum et

vivit et regnat, per infinita secula

fragilitati

cum Sancto Spiritu seculorum. Amen. Oremus.

subsidia necessaria providisti,

misericors admimicula jumentorum, quibus dedisti miseros con-

solando,
teritus,

non abstrahas
tua nobis

et

quorum

meritis pestiferis sevit in-

pia parcente clemencia sevientem cessare

jubeas vastitatem.

Per Dominum.

Ad benedicendum
ct benedicat

libros.

Descendat quesumus, Domine, virtus Spiritus Sancti super

libros istos, qui eos
sanctificet et

mundando

purificet

J<

>J<

atque

omnium

clementer corda illuminet, et verum intelet

lectum tribuat, set

et illuminata tua precepta conservare,

implere tuam voluntatem

bom s

operibus implendo concedat.

Per Dominum.

Oremus.
suppliciter flagitamus

Accende

et inflamma,

Domine Deus

noster, virtute Spiritus Sancti,

corda nostra et sensus nostros

scrutandos sive intelligendos

atque intelligencias nostras ad

hos

libros,

necnon

et alios, tue inspiracionis gracia, conscriptos,

ut ea, que in eis reperimus, intelligere veraciter, aliosque docere

valeamus

set

et in

omnibus tua

sequi, te donante,

mandata

studeamus:
benedicere

et
|<

nos omnesque hos libros dextera potencie tue

consecrare, et conservare digneris; studiose humil-

iter et

devote hos et alios libros tue voluntatis jure conscriptos,

216
legendo, et intelligendo, doceiicloque
tibi

multos

lucrari,

omnes-

que nobis commissos immaculatos tue majestati representari

valeamus, ipso auxiliaute, cui est honor et imperium per infinita
secula seculorum.

Amen.
c.

Benedictio carniuin in Paschali

Adjutorium nostrum, Oremus.

Doniinus vobiscum.

Et cum.

Deus

celi

terreque Dominator, qui das escam omni carni, et

et sanctifica
J< J<

imples omni animal benedictione, benedic

hanc creaturam

carnis,

et

nobis dona tua sumentibus, anime et

corporis sanitatem concedas.

Per Christum.

Oremus.

Deus, qui universe carnis es conditor, que

Noe

et

filiis

suis

de mundis et immundis animalibus precepta dedisti, quique

sicut olera

herbarum liumano

generi, quadrupedia

munda Ade
nostri

permisisti, et qui
vigilia

agnum

in Egypto,

Moysi

et

populo tuo in

Pasche comedere

precepisti, in figura agni

Domini
tibi

Jesu

Christi, cujus sanguine

omnia primogenita

de

mundo

redemisti, et nocte ilia

precepisti, servans

omne primogenitum in Egypto percutere populum tuum agni sanguine prenotatum

:

dignare,
>J<

Domine Deus omnipotens,

omni
celesti

benedicere
>J<

et sanctificare

has carnes, ut quicumque ex populo tuo

fideli

ex

illis

come-

derint,

benedictione et gracia tua repleantur in

et

bonitate,

per quern omnia condita sunt

ab

initio creata,

Sal-

vator mundi, qui vivis et

regnas Deus per omnia

secula seculo

rum.

Amen.

Benedictio carnis, casei, butiri, ovorum sive

pastilloruin in die Pasche.

Dominus vobiscum.

Oremus.

Domine Deus omnipotens,

escis

qui fecisti et creasti cunctis viven-

tibus, tue largitatis alimonias;

humanum genus
reficis;
te,

spiritualibus

ac pabulis

tuorum preceptorum, terrenisque

substanciis

tuorum donorum indesinenter

omnipotentem Doet et
>J<

minum

obnixe petimus, ut hec dona tua que tu ipse creasti

nobis donasti, perpetua preclaraque dignitate, benedicere

217
sanctificare
>J<

digneris; vescentibusque ex eis largain tue

benet

dictionis sanitatem in

visceribus

eorum clementer

colloca,

presentis vite sospitatem, et future beatitudinem misericorditer

indulge.

Per Dominum.

Benedictio

novorum

fructuuin.

Dominus vobiscum.

Et cum.

Oremus.

Domine
isti

sancte, Pater omnipotens, eterne Deus, qui benedix-

sunt quinque panes in deserto et duos pisces, unde saturati sanctificare sic benedicere *J et quinque inillia liominum
:

J<

digneris

hunc novuin
et Filii tui

fructuin, quern in tuo sancto

nomine

ac-

cipiamus
scrint,

.Domini nostri Jesu Christi, ut qui sump-

ab eo accipiant sanitatem mentis protectionemque cor-

et eteniiporis tutelam et securitatem, spei corroboracionem, Per eundem, &c. Benedictio poraorum. tatem Spiritus Sancti.

Dominus vobiscum.

Oreuius.

Te deprecamur, omnipotens Deus, ut benedicas

fructum

hunc
J<

novum pomorum,,

ut qui esu arboris letalis et porno in

primo parente, justa funeris sentencia multiplicati

illustrationem unici Eilii tui

sumus; per

redemptoris, Dei ac Domini nostri

Jesu Christi,

et

Spiritus

Sancti benedictione sanctificata sint

facinoris intentatoriis

omnia atque benedicta, depulsisque primi

insidiis, salubriter

ex ejusdem, anniversaria solempnitate, diversis

terris

edendis germinibus sumamus.

Per eundem
\

Dominum
spirit u-

nostrum.

Benedictio ad omnia que

Creator et conservator humani generis, dator gracie

alis,

largitor eterne salutis,

tu Dornine, immitte Spiritum Sanc

panis, cervisie, vini, vel aque,

tum tuum super hanc creaturam

ficiat

ut armata virtute celestis defensionis, qui ex ea gustaverit, pro-

ad eteniam salutem.

Per Dominum.

Benedictio semiuis.

Omnipotens sempiterne Deus, creator humani generis, suptuam clemenciam exoramus, ut hoc semen quod in tuo pliciter

nomine sevimus

in agros nostros, celesti tua benedictione bene-

218
dicere digneris, atque ad maturitatem perducas ; ut per universum orbem collaudetur dextera tua. Per Dominum.
|<

Benedictio in area.

Multiplica

Domine super nos misericordiam tuam,

tibi

et preces

nostras propicius exaudire digneris; et sicut exaudisti

famulum

David Eegem qui

avertit, et

in area hostias

offerendo placuit, iram

indulgenciam iinpetravit ; ita venial, quesumus, su per hanc aream sperate benedictio *fr ubertatis, ut repleti fru gibus tuis, de tua semper misericordia
gloriemur.

Per Domi

num.

Benedictio loci ubi

oniamenla

vestimentu m-lesie

conservantur.

Deus, qui famulantibus

ricorditer largiris; presta
tulil

mentis et corporis subsidia misequesumus, ut que hie pietas tua contibi

clemenler, habundare facias et conserves; ut hiis exterius utentes interius indumento amicti juslicie, devoti semper tibi
existere

mereamur.

Per Dominum.
ut in coi;-

In benedictionibus Campanarum, Episcopo indui(,

secracionibus altarium,
clicat

cum

aliquibus personis reverendi?

Miserere. Psalmum 53. Deus in no Psalmum 56. Miserere mei, Deus, miserere mei. Psalmum 85, Inclina Domine. Coro interim cantante k-taniam et cum fuerit dicta. Ut ecclesiam istam &c.

mine.

regcrc,

Surgat Episcopus et teneat baculum in raanu

,.

sinistra, el vertat

Ut campanam

istam benedicere dig

neris

*fc
:

e
j

rogamus

sanctificare
J<

dicere

super r-ampanam et chorus. Te Ut campanam istam benedicere *fc et Ut campanam istam bene digneris, &c.,
. r<

et sanctificare
J<

atque consecrare

J<

digneris.

Et

chorus,

Te rogamus,

&c., iterum accumbat,

5

quousque fmiatur
in

ter,

Deus

adjutorium,
fiat

prout dicitur in

consecracionibus altarium:

et

tune

per

FF

219
rpiscopum t-xorcismus
dominicis,
et

salis

et

aque,

prout

(licit

ur in diebus

addatur benediction! aque oratio sequens.

Benedic, Domine, hanc

sistat

nquam

celesti

benedictionc
J<

ct as-

super earn virtus Spiritus Sancti, ut

filios

cum hoc vasculum

ad invitandos

ecclesie

preparatum, in ca fuerit tinctum,

ubicumquc postca sonuerit ejus tinnitus, procul recedat virtus insidiancium, umbra fantasmatum, incursio turbinum, percussio
fulminis, Icsio tonitruorum,
species procellarum ; et

calamitas tempestatum, omnisque

audierint
filii

cum clangorem illius

Cliris-

tianorum, crescat in eis devocionis

augmentum, ut festinantes

ad pie Matris gremium, eterne cantent in ecclesia sanctorum canticum

novum

in Irtudes

sanctorum, deferentcs in sono tube

preconium, medulacionem psalterii, exultationem organi, suavitatem tympani, jocunditatcm cymbali, deprecantis Dominum celi
pro sceleribus et necessariis suis
;

quatenus imitari in templo

sancto suo, Divinis obsequiis et precibus, multitudinem exercitus angelorum, ct intercedentibus

meritis, impetrare

omnium sanctorum tuorum

qui vivis etregnas, &c.

civitate

quod poposcerint moreantur, Salvator mundi; Tune incipiatur achoro antiphona. In

Domini

mum
ilji

et

sanctorum tube: utcynamobalsamum odor suavissimus qui ad Dominum pertinet

:

clare sonant jugiter

angeli archangeli yrnpnum Deo decantant ante scdem Dei. Alleluia. Psalmus 145. Lauda anima mea Dominum, cum ccet

teris

precibus usque.

Omnis

spiritus laudet

Dominum. Et dum
lavet

pf-almus canitur cpiscopus perpetuo

ta;

maim
qua

campanam

in-

lota, dicat.

Oremus.

Deus, qui per sanctum Moisen famulum tuum, tubas argenteas

fieri

precepisti, quas

dum

Levite, tempore sacrificii clange-

rent, sonitu

dulcedinis populus monitus ad te

et

adorandum

fieret

preparatus,

ad

celebranda

sacrificia

conveniret,

quarum
adversan-

clangorc

et

hortatu

ad

bellum, sevos prosterneret

220
vasculum sancte ecclesie prepapresta quesumus, ut hoc Sancto per nostre humilitatis servitutem ratum a tuo Spiritu illius tactum et sonitum fideles invitenet sanctificetur
tes
;

J,

per

tur ad sanctam

ecclesiam,

et

ad premium superum

ut

cum

melodia
vocio

illius

auribus insonuerit populorum,

in eis crescat de-

fidei et

amor

spirituals

omnes insidie procul pellantur

procella turbinum, impetus

latentis

inimici, fragor grandiuis,

;

tempestatum
fiant

ventomm flamina tempereutur infesta tonitrua, salubriter ac moderate suspeiisa prosternat aereas poten
;

tates dextera tue virtutis, ut hoc audientes tyntinnabulum tre-

mescant

et fugiant ante

cui flectitur ornne

genu,

Sancte Crucis in eo depictum vexillum, celestium, terrestrium et infernorum

Jesus Christus prestare dignetur; qui, quod ipse Dominus noster in gloria Dei Paabsorpta morte, per crucis patibulum, regimt Sancto ; per omnia secula seculorum. tris cum
Spiritu

extergat

campanam

intus et

foris lintlico

nmndo,
;

ct lineat earn

cum episcopus septies deforis dicens. ternis vicibus crismate

oleo sancto

et

deindc infra quaet

Consecretur
et

sauctificetur

unctionem signum istud per istam sanctam in honore saucti N. In nomine tionem

nostram benedic-

Patris, et Yilii, Spi-

ritus

Sancti.

Amen.

Pax

tibi.
:

tipliouam

Vox Domini

Dominus super aquas

Deus majestatis intonuit super aquas, Psalmus 28. Afferte Domiimm, multas.

usque in finem Psalmi.

De

Oremus.

ante archam federis per Omnipoteiis, sempiterne Deus, qui muros lapideos quibus cingebantur adverclangorem tubarum

sancium exercitus, cadere

benedictione
secrare

fecisti

tu hoc tyntinnabulum celesti

perfunde, purificare

&

sanctificare

et con-

ante digneris, ut

sonitum ejus effugiant ignita jacula

lesio tempesta inimici, percussio fulminum, impetus lapidum, Quid est tibi mare tum, ut ad interogacionem propheticam,

quod

fugisti?

suis

motibus cum

Jordane

retroactis

fluente,

221
respondeat,

facie

Domini mota

est terra

a facie Dei Jacob.

et

Qui convertit petram solidam in stagnum aquarum, fontes aquarum non nobis, Domine, non nobis
:

rupem

in

set

nomini

tuo da gloriam, secundum misericordiam

tuam

et

cum hoc

presens vasculum, sicud reliquie altaris sacro crismate intinguntur, ita oleo sacrosancto ungitur, tua sancta benedictione sanctificetur.

Et quod pro

arte vel metalli specie

non potest

fieri

dignum, tua fiat benedictione perfusum ; ut quicumque ad sonitum ejus convenerint, ab omnibus inimici libetemptacionibus
rentur in corporu,
et

a pravis cogitacionibus

mundentur

in

mente

semperque

fidei

Catholice documenta sectentur, atque

tuc consolacionis graciam percipere mereantur, Salvator mundi, &o. Consequenter poiiiintur in turibulo ignis ut tyniiama
ill

us ut

myrrhu

si

haburi possunt, ut turibulum supponatur cami

1-anu, ut tot urn rucipiat

unmm,
te

et

interim cantetur autiphona.

Deus

in Sancto via tua, quis

Psalmus 76.
Gloria Patri.

Yiderunt

Deus magnus sunt Deus noster? aque Deus: usque in finem, cum
Eesponsoria in Psahno 76.

Sicut crat.
clamavi.

Yoce

mea ad Dominum

Oremus.

Omnipotens dominator, qui secundum carnis assumpcionem dormiens in navi, dum oborta tempestas maria conturbasset ;
te

protinus excitato et impcrante, desiluit; tu necessitatibus

semper fugiat Invitetur ad fidem populus Christianus, hostilis terreatur exercitus ; confortctur in Domino per illud populus evoinimicus.

populi tui benignus succurre, et hoc tintinabulum, Spiritus Sancti rorc perfunde, ut ante sonitum illius bonorum

catus; atque sicut per Davidicam cytharam delectatus desuper descendat Spiritus Sanctus ; atque Samuele cum armigero agnum mactantc in holocausto tuo, rex eterni imperii, fragor

aurarum turbam

repulit adversantem

ita

dum

hujus vasculi soservet

nitus transient per nubila, ecclesie tue

conventum tuum

manus

angelica,

fruges credencium, mentes et corpora salvet

222
protectione sempiterna
:

per

te,

Jesu Christe.

Qui

vivis

et

regnas &c.
Benedictio

Postea producat signum cruci:

J<

Dei Patris Omnipotentis, Patris,

et Filii, et Spir-

tus Sancti descendat super te, et

Eukaristialis vasculi.

maneat semper.

Oremus,
corporis

fratres karissimi, ut

Deus Omnipotens hoc

gerulum

misterii

filii

sui

Domini

nostri Jesu Christi

vas, bene-

dictione, sanctificacione, tutamine defensionis et donacione, salutis

implere dignetur, orantibus nobis.

Per eundem.

Alia oratio.

Omnipotens
nostris

sempiterne Deus, Trinitas inseparabilis,

manibus

opem

tue benedictionis infunde, ut per nostram bene-

dictionem hoc presens vasculum sanctificetur, et corporis Christi

novum
oratio.

sepulcrum, Sancti Spiritus gracia,

efficiatur.

Per.

Alia

Deus, qui sacra scriptura testante, tribus diebus et tribus

noctibus servata integritate Divinitatis, sponteque, peracta hu-

mani corporis functione, insinuans casurum quod corruptibile

et

est,

resurrecturum quod spirituale, in sepulcro jacuisti

hoc eu-

charistiale vas,

quesumus, quod nos indigni ad mistici corporis

consecramus
et

tui custodian!

benedicimus, tu in nomine Sancte

et
J<

Trinitatis, angelum tuuin custodem deputans, consecrare

benedicere

quatenus quicumque ex eo in acceptidigneris one corporis tui viarum presumpserint viaticum paternarum, ce>J<

lesti

hie et in futuro, te miserante,

non destituantur

auxilio,

Salvator Mundi.

Benedictio crismalis vasculi.

sa-

Deus, qui diversa ad tabernaculum federis ornamenta in

cerdotalis oincium niinisterii, ore proprio precepisti fieri; hu-

mili prece deposcimus, ut

hoc vestimentum,

et

hoc vas ad or-

nandum
dotum

et

ad ministerium sancte

ecclesie tue preparata, ilia

benedictione perfundas, qua olim per nianus sanctorum sacerutensilia tabernaculi oleo

unctionis perfudisti, ut qui

cumque jam

in apostolica ecclesia hoc utitur, te miserante, ve-

223
niam peccatorum promereatur percipere sempiternam.
Brnedictio turibuli
Per.

Deus, ad cujus sepulcrum cum aromatibus in specie sanctarum animarum, virtutem sanctorum operum gestanciuin, diluculo

mulieres venisse memorantur

et in cujus

conspectu angelus

aureum habens thuribulum

nibus sanctorum
lesti visione

stetisse et datis incensis

de oratio-

omnium

ante tlironum

Domini

adolevisse, ce-

divulgatur; adesto propicius invocacionibus nostris,

celesti benedictione perfunde,
tliuris

et

turibulum hoc

ut quicumque

ex eo thimiamatis vel

flagranciam senserint, tua donante

immensa
tatis tue,

clemensia, odores oracionum ante conspectum Majes-

per

maims sanctorum emittant angelorum atque

per-

solvant
tis vt
l

Salvator Mundi.

Benedictio vel consecratio thimia-

incensi.
te,

Exorcizo
inimici, in

oinnis

immundissime Spiritus

et

omne fantasma
nomine Jesu

nomine Dei

Patris omnipotentis, et in

Christi Filii ejus, et Spiritus Sancti, ut exeas et recedas ab liac

creatura thiiniatis, sive incensi,

eia tua,

cum omni

falsitate

atque nequi-

ut

sit

hec creatura sanctificata in nomine Domini nostri

gestantes, tangentes,
sive

Jesu Christi; ut omncs

earn,,

odorantes
ita

virtutem et auxilium percipiant Spiritus Sancti;

ut

ubicumque hoc incensum vel thymiama fuerit, ibidem nullatenus Set qui appropinquare audeas nee adversa inferre presumas.

cumque
Dei

es,

Spiritus

immunde, cum omni versucia procul inde

adjuratus per

fugias atque discedas;

nomen

et per virtutem
nostri,

Patris omnipotentis, et Filii ejus

Jesu Christi Domini

qui venturus est in Spiritu Sancto judicare vivos ac mortuos, et

tc prevaricatorem, et

seculum, per ignem.

ej>iscopus

Amen.

Benedictio

crucis.

Imprimis induatur

pontificalibus, prout inle-

duitur in consecrationibus altarium, et tune dicitur a clioro

tania; qua dicta, dicat episcopus

terDeus in adjutorium
;

meum
ciicto,

intrude,

sicut diritur in

ronsecrationibus altarium

quo

224
benedicat episcopus aquatii sicut benedicitur in dominicis diebus;

cum aqua

aspergatur crux per episcopum, canendo antipho-

nam,

Oremus. Asperges me, cum gloria Patri, &c. Benedic Domine hanc crucem per cujus similitudinem
>J<

mundum
tua,

et superasti passione a suggestione peccatoris qui gaudebat in -prevaricacione

:

redemisti a potestate

demonum

primi hominis per vetitum lignum

tristis

tamen
:

dimisit per

lignum crucis tue, quos antea seductos habuit sanctifica, quesumus Domine, signaculum istud tue passionis, ut sit inimicis
tuis obstaculum, et credentibus in te

lum.

Per

te Salvator

Sancto vivis et

perpetuum salutis vexilmundi, qui cum Deo Patre et Spiritu Oremus. regnas.

Rogamus

te,

ut digneris benedicere
salutare generi
perfectio, et

Domine, sancte Pater, omnipotens eterne Deus, J hoc lignum crucis tue, ut sit remedium

humano,

sit

soliditas fidei
:

bonorum operum
et protectio ac

redempcio animarum

sit

solamen

tutela contra seva jacula inimicorum.

Per Dominum.
sceleratis

Deus, qui beate crucis patibulum quod prius erat

ad penain, convertisti in sanguine Filii redemptis ad liberacionem ; benedic J, quesumus Domine, hoc signum sanctitatis
tue sacramento, et concede plebi tue
est
illius vallari presidio,

cujus

armata vexillo

sit

regia nobis,

Domine, hec crux

fidei fir-

mamentum,
tura

in adversis defensio, sit in hostes spei sufTragium,

victoria, in civitate concordia, in

:

campo

custodia, in

domo

ful-

gregem tuum Domine,

:

per virtutem crucis hujus conserva

sanctificacione gloriosa,

incolumem
proficiat

et

hac

celesti

ad vitam

sempiternam, que nobis,

Agno

vincente, conversa es in

salutem.

Per eundem, &c.

Oremus.
Christe,

Omnipotens sempiterne Jesu

sanguinis tui per

qui precepto Patris

eripuisti dispendio,
dis-

passionem crucis

mundum

et spirituali illuminacione vivificasti,

quique cuncta regna

collator, et

ponis

qui eciam es

omnium bonorum

virtutum

225
omnium largus attributor,
cui gentes et populi serviunt, cui

omnis

legio angelorum famulatur, quique largiris famulis tuis, unde ad

lauclem sancti tui nominis debita tibi devota persolvant, cui prius
fides

offerentium

complaceat, et

deinde sanctificatur oblacio;

quesumus exorabilem tue clemencie bonitatem, ut sanctifices atqueconsecres tibi ad honorem nominis tui et fidelibus tuis ad misericordie propiciacionem,
tis

hoc signum

crucis,

quod voluntaria men

devocione famulorum tuorum construxit, tropheum victorie

tue et vexillum redemptionis nostre; quodque in

amorem

ct

ho

norem nominis
igitur,
sit

tui triumphalis in

evum consecramus.

Accipc
et diaboli

Domine, hoc signum

et

exinanita potestas,
:

quo mortalium tua largicione restituta

crucis insuperabile,

libertas

licet enirn fuerit

crux aliquando in penam, nunc tua

;

virtute, versa est in

punicbat supplicio,
vit a delicto
tibi placuit
est,
:

honorem per gratiarn nunc tue redemptionis

et

que quando reos

gratia obnoxios sol-

per hoc, Domine, nitimur tibi placero, per

quod

nos redimere.

Nullum tibi

debit urn amplius

munus
tibi

quam quod
magis
cst

tui corporis crucis dedicavit affixio.

Ncc

est,

familiaris oblacio,

quam quc manuum tuarum

manibus hanc crucem
de sanctitate
illius

exteuaccipe,
sancti-

sione

sacrata
ilia

illis

igitur
;

quibus in

crucifixus es

et

hanc

ficarc digneris, ac sicud per illam

ita

mundus

expiatus est a reatu,

offerencium famulorum tuorum anime devotissime

hujus

crucis mcrito et intercessionibus

omnium sanctorum tuorum, ab

Simulque

omnibus

terrc corrupcionibus nexibus absolvantur.

retribucionis eterne solacium hujus sancte crucis in Deitatis tue

gloria a te crucifixo percipiant
;

qui

cum Patre

et Spiritu Sancto,

&c.

Oratio.

Radiet in hac cruce, quesumus Domine, sancte Pater, Unidivinitatis geniti Filii tue splendor
;

emicet gloria passionis ejus

;

in ligno

in

gemmarum

colore rutilet nostre mortis redeinpcio

sit

in splendore lapidum nostre vite purificacio;

tuorum

ser-

226
voram hec sancta crux
similiter et
societ,

protectio, spes firma, certa fiducia,

fide

nosque

omnem plebem

confirmed spe

solidet,

pace con-

augeat triumphis, amplificet prosperis,

et cunctis fideli:

bus

proticiat

ad perpetuitatem temporis et ad vitain eternitatis

ut nos et temporal! florentes gloria muniat, et perpetua reclemppresta per propiciacionem sauguinis Jesu Christi, quo placatus, des nobis
:

tos corona

ad

celestia regna, te miserante, perducat

veniam peccatorum

et per

ipsum mediatorem, qui

se

se dedit re-

demptionem pro

multis,

qui

hostiam pro

delictis

nostris

offerre dignatus est,

qui exaltatus in ligno crucis, priiicipatus

coiiscdit in trono

et potestates humiliavit, qui tec urn

sidereo,

indissolubili

connexionc Spiritus Sancti, lianc crucein per inaJ<

nus nostras benedicere

digneris
linia<

qui vivis et regnas, &c.

n.ircin
111
|>i:ctuj

Tune

inlinclo pollice crismato

>J<

<

G dujcn:?.

Consecrare

ct sanctificare iji, dignare

Domine Deus,

cru-

cem istam per istam sanctam unctionem et nostram benedictionem in Christo Jesu Domino nostro. Pax tibi et aspergat
crucein aqua beuedicta.
Oratio.
Sanctifica

quesumus, Domine,

crucem istam, quam dignatus

passione genus

es ascendere ad

redimendum tua

humanum,
:

quod diu in captivitate diaboli et

signum salutiferum
crucis hujus

vinculis tenebatur

istud ergo

aque aspersione sanctifica, ac sacro unctionis tue crismate benignus perfunde, ad liberacionem generis humani
et

ad

effu-

gandos ab eo demones
languores corporis et

et

morbos expellendos; ut

et

omnes

anime, hujus sancte crucis presencia, per

et credentes

invocacionem sanctissimi nominis tui repellantur,

in te spiritualis medicine remedio vivificentur
:

qui vivis et

regnas, &c.

Tune incensetur crux

et

per episcopum incipiendc

antiphonam
oratio

chorus prosequatur.

Domine, ad

te dirigatur tue.

mea,

et sicut

incensum in conspectu majestatis

Domine

Jesu Christe, salus immortalis,

credentibus in te
:

via, veritas, et vita es

Eex angelorum, qui qui pro salute mundi

GG

227
de sede raajcstatis tue huinilis ad terrain descendisti, suspenlioc signuui susque in ligno pro redempcionc generis huinani,

tua morte sanctificasti

onis,

quodque signaculum

in

memoria

passi-

qua nos redemisti, portamus, tarn in

fronte,

quam in]corde
et
veritatis,

contra seva jacula inimici quasi vexillum

fidei,

quibus victoriam tuis fidelibus concessisti

ut suppliciter exoramus,
sit

proinde, Domine, te
crucis tue salubre

signum istud sancte

remedium
;

in ecclesia tua, a cunctis fidelibus jugiter adoran-

duni

sit

hec sancta crux signuui universorum in sanctam et

Miriiica qucsumus,

perfect am Trinitatem credeneium.

Domine,
ut

misericordias tuas per virtutem sancte crucis,

locis ac

et concede,

domibus fidelium ubi crux

ista fuerit,

fugentur demo-

ucs, ac

immundi
et

careant spiritus, ac pestiferi expellantur morbi;

inimici prepotestates et insidie

immnndicia,

omnes adverse

sentia crucis liujus sint repulse, et in virtute bencdictionis tue

sit

benedicta, sanctificata, et
actio,

mundata ; ut

sit tibi

Domino Deo
et
:

graciarum

et super

nos et populum tuum benedictio,

affluencia, per te, Salvator

salutarium tuorum

donorum

mundi

qui vivis et regnas, &c.

ct

Post hec, crux honorifice collocetur,

et

ab omnibus adoretur et primo ab episcopo,

dum

adoratur,
astris,

cautetur a choro antiphona

crux splendidior cunctis

mundo

Celebris,
fuisti

hominibus multum amabilis, sanctior universis,

digna portare talentum mundi
:

que sola

dulce lignum,

dulces clavos, dulcia ferens pondera, salva presentem catervam,

in tuis hodie laudibus congregatam.
luia,

Alleluia, Alleluia, Alle

alia

Alleluia,

tixtra

tempus Quadragesime

Antiphona.

in qua vita Super omnia ligna silvarurn crux sola excelsior, mundi pependit; in qua Christus triumphavit, et mors mortem Psalmus 46. Omnes gentes. Alleluia, Alleluia. superavit.

Dominus vobiscum, &c.

Oratio.

Omnipotens sempiterne Deus,

nomen,

cujus sanctum et

terribile

inter ceteras visibiles creaturas ligna

quoque

fructifera

228
non cessant ; te supplices deprecamur, ut hoc singulare signum, quod ad exemplum sacratissimum vexilli
laudare ac benedicere
passionis Filii tui,
sanctificare
J<

famuli tui erexerunt,

celesti

oenedictionc

digneris; ut omnibus ante illud genuflectentibus,

in honore nominis tui, et unici Filii tui rnajestati supplicantibus,

largiatur cordis compunctio et indulgencia

concedatur

omnium

peccatorum, atque

intercedente

ipsa victoriosissima

passione Unigeniti
postulata percipere

tui, et tibi placita postulare, et cicius

;

valeant

qui vivis et regnas, &c.

Patris omnipotentis,
et
Filii,
;

Benedictio Dei
Sancti, descendat et

et
sit

Spiritus

maneat super

lianc

crucem

ut

omnibus

earn adorantibus salubre

remedium, in secula seculorum.

Amen.

Nos autem
Benedictio solempnis in ipsa Missa.

gloriari, &c.

Deus, qui redemisti genus

humanum

per beate crucis pati-

bulum ; concede
datque Deus

plebi tue ejus salutare presidium,

quo omnium
Conce-

inimicorum suorum consequatur triuinphum.

noster, ut

Amen.

cum omnibus

sanctis,

crucis longitude, latitudo,

sublimitas,

et

que sunt ejusdem profundum, mente

eo, in eterna

devota comprehendere valeatis.

vita

Amen.

Ut cum

ejusdem crucis premia percipiatis,

ita

quatenus vosmetipsos
presentis vite stadio

abnegando, crucemque gestando,

in

Eedemptorem nostrum possitis sequi, ut ei inter coros angclorum post obitum, mereamini semper assistere. Amen. Quod
ipse prestare dignetur.

In benedictione ymaginis beate Marie, induatur episcopus

pontificalibus, prout induitur in consecrationibus altarium, et,

eo accumbente ante altare, dicitur a choro letania, qua cantata,

benedicat aquam, prout benedicitur diebus Dominicis, qua benedicta, aspergat ipsa

aqua ymaginem benedicendam

deinde in-

choat, choro prosoquente, antiphonam; Sub

tuum presidium

confugimus, Dei gcnitrix virgo, nostras preces ne despicias in

229
necessitatibus, set a cunctis periculis libera nos semper, virgo

benedicta.
pliona.

Psalmum

Ave Maria,
Oremus.

Fundamenta usque in finem. AntiBenedicta tecum. gracie plena, Dominus

8G.
:

in in mulicribus, ct benedictus.
oculos.

Psalmus 122.

Ad

te levavi

Deus, qui
in
f[iia

virginalcm aulam beate Marie semper virginis

intercrcsione dignatus es: da quesumus,

liabitares, eligere

ct eterna perfrui leticia. ejus, a prcscnti liberari tristicia,

Per

Cliristum.

Oracionr

linita,

die-it

ur Antiphona,

O!

gloriosa

Dei

gcnitrix, virgo
;

semper Maria,

que dominum omnium

:

meruisti

portare

regem angelorum
et

sola virgo lactare

nostri

quesumus
fulti

pie memorare,

ut tuis pro nobis Cliristum deprecare,

pa-

trociniis, ad celestia regna mereamur pervenire.

Per Cliristum.

Turn cpiscopus intincto

1

polJice

ensmalc Imiat ymaginemin pccdiguare,

loiv, dicons.

Consecrare

et sanctificare

Domine Deus,
tibi:
et

istam ymaginem per istam sanctam unction em et nostram be-

uedictionem in Christo Jesu

pergal.

Domino

nostro.

Pax

a*-

cam

iteruin

aqua benedicta et incensetur per episcopum

stella: ct

ic.ipicniem

ympniitn Ave Maris

chorus prosequatur

Ora pro
digni, &c.

nobis,

sancta Dei genitrix.

Oratio.

Ut

Canticum, Magnificat, usque in finem.

inspirator, cujus

Deus, omnis bone accionis

ut
affectu multiplici tibi

amor persuadet
con-

sancta ecclesia pie religionis exliibeat

cultum, confirma nostram benedictionem,

quemadmodum

iirmasti verburn tuum, quod sanctus Gabriel archangelus de

Marie virgini, et lianc ejusdem supernis sedibus detulit beate

virginis

formulam, que incarnati unici

Tilii

tui

Domini

nostri

Jesu Christi speciem gerit, sanctifica, ut benedicta permaneat,

tuisque fidelibus salutaris auxilii
caciones et

opem

ferat

tonitrua et corus;

flamina nociva,

si

invaluerint, celerius explodantur

serenitatum interrupcio, aut pluviarumque quoque inundacio, civilium bellorum commocio, seu infidelium dcvastacio, ad prc-

230
senciam ejus opprimatur
:

pacis et tocius incolumitatis, fruc-

timm quoque
erit

terre multiplicetur
istius presencia.

habundancia, quocumque

atiu-

ymaginis
te

Animalium nichilominus moromnibusque qui

ei

talitas,

jubente, quiescat;

reverenciam
satisfiat,

exbibuerint et ante illam pieces tibi fuderint, a te

atque

illis,

consummato hujus
Per eundem.

vitc cursu, celestis paradisi intro-

itus patefiat.

Oratio.

Omnipotens sempiterne Deus dementis sime,

cujus disposici-

one cuncta creantur ex nichilo, hanc ymaginem in honore piissime genitricis Filii tui Domini nostri Jesu Christi, venerabiliter
et presta, miseriadaptatam benedicere et sanctificare digneris ; nominis tui, atque Unigeniti cordissirae Pater, per invocacionem
Filii tui

Domini Jesu

Christi, quern pro salute generis

humani

servata voluisti, quatenus precibus integritate virginis incarnari

misericordie reginam ejusdem sacratissime, quicumque eandem Dominam nostrarn, coram hac effigie suppliet

gloriosissimam

citer

honorare studuerint, et de instantibus periculis eruantur,

de commissis et omissis conspectu divine majestatis tue mereantur in present! graciam quam veniam impetrent ; atque
et in

desiderant adipisci, et in future perpetua salvacione

tuis valeant gratulari.

cum

electis

Per eundem Dominum, &c

episcopali.

benedicat

vmaginem benedictione
:

Benedictio alterius Ymaginis

primo dicat episco])us Adjuto-

rium nostrum, &c.

oracionem, &c.

nomen Domini, &c. Domine exaudi Dominus vobiscum. Oremus. Omnipotens

Sit

tuorum ymagines seu effigies sempiterne Deus, qui sanctorum non reprobas, ut quociens illas corporeis oculis sculpi aut pingi
ad imitandum, intuemur, tociens eorum actus et sanctitatem

memorie

oculis

meditemur; hanc, quesumus Domine, ymaginem

seu sculpturam in honorem et

memoriam

T sancti ]N

adaptatam

benedicere et sanctificare digneris;

et presta,

ut

quicumque

coram

ilia

gloriossissimum martirem

tuum

suppliciter honorare

231
studuerit, illius precibus ac optentu, a te graciam in presenti,
et

eternam gloriam optineat in future.

Per Dominum, &c.

Et aspergat earn aqua benedicta.

In benedictioue

Scrinii, vel arche reliquiarum, vel

sanctorum.

Induatur episcopus sicut in consecracione

altaris, et ipso

accum-

qua
torium

finita, dicat,

Deus

in adjuet

meum

intende,
iiat

ter,

sicut in consecratione altaris;

tune ab cpiscopo

benedictio salis et aque, prout dicitur in

dominicis diebus, rt

cum

ipsa

aqua aspergat scrinium, canendo

Asperges me.
gloria Patri.

Psalmum

50. Miserere mei,

cum
et

Oratio.

Actioncs nostras,

quesumus Domine aspirando preveni

;

semper que virgine Maria, Dei genitrice, et beato N., cum omnibus sanctis, cuncta nostra operacio et oracio a te semper incipiat, et Per eundem. Tune lavetur scrinium per te cepta fmiatur.
;u|iia

adjuvando prosequere

et intercedente beata et gloriosa

benedicta et abstergatur lintheo,

canendo antiphonam.

Qui habitat
morabitur.

in adjutorio Altissimi, in protectione Dei celi

com-

Oratio.

Domine Deus omnipotens,

ascendere precepisti, et

qui Moysi famulo tuo in

inter

montem

eum

immensa celestium oracula

misteriorum, eciam archam testamenti, scriptura testante, ore

proprio preparare jussisti, cujus longitudinem, latitudinem, et
altitudinem,

secundum prefinitam
decrevisti;

pietatis tue

mensuram, divino

flaminc

exaudi nos quesumus indignos, qui super universa dignissimus, a seculo solitus es indignis auditum
fieri

prebere, et miserere;

benedic, nobis obsecrantibus, hoc scrin

ium, vel hanc capsam, quod vel quam in tuo sancto nomine consecramus, ad tuorum sanctorum sancta continenda, ct, te benedicente, ad plenum sit sanctificatum ; quatenus cunctorum
hie precamina fundentium preces exaudiantur,
et a te piissimo
et

rcmuncratore,

omnium peccatorum

purgari squaloribus

im-

232
perpetuum
tueri mereantur.

Per Dominum, &c.

Tune

lavet

scrinium vel capsam intrinsecus in quatuor locis

crismate mixto, dicendo.

cum

oleo sancto

Consecrare et sanctificarc dignare

Domine hoc scrinium

unctionem
et

hanc capsam, per istam sanctam nostram benedictionem in Christo Jesu. Pax tibi.
vel

Postea incipiat

antiphonam.

Hec

aula accipiat gloriam et

Psal-

benedictionem a Deo, et misericordiam a Jesu Christo.

mus

Usque Omnipotens Deus universorum, in quo

47.

Magnus Deus.

in finem.

Oratio.
solo celestium

ma-

china ingeniomm et terrestrium constat cunctorum, quique non

solum angelicis creaturis divinarum rerum presagia, sed eciam humanis ingenia divinitus afflata in hujus vite corruptela, quod mirabile est, et mirabilius, et misericordius, nascentibus et manentibus largiri dignatus es
;

qui eciam inter ceteros quos in

variis et subtilis-

hoc mundo a primordio usque in hanc horam

simis ditasti ingeniis, Belzeleel et Oliab discipulos famuli tui

Moisi, sapiencia et intellectu in fabrefactis rebus, ad culturam

Dei pertinentibus, miro ingenio decorasti

ecclesie tue sponse,

ut in prefiguracione

de imputribili materia lignorum, archam

;

testamenti componere mererentur

exaudi nos dcprecautes mi

sericordiam tuam, et immitte super hanc archam olei et cris-

matis unctione perunctam pietatis tue serenissimam benedic

tionem ; ut

et

nos qui in archa testamenti triplex munus

legi-

mus

et

credimus contineri

et recondi, videlicet tabulas testa

menti,

urnam auream manna

in

repletam, et virgam discipline, te

Trinum

ecclesia legislatorem,

Deum

verum,

incarnatum
;

hominem, Rectorem animarum, credimus

nus
te confitentes et glorificantes,

et confitemur

quate-

ducare, et

panem vivum et verum manimperpetuum tecum vivere mereamur. Qui vivis et

Tune
incensetur scrinium cantando antiphonam,
te dirigatur oratio

regnas, &c.

Domine ad

mea;

sicut
te

incensum in conspectu

rnajestatis tue.

Psalmus 24.

Ad

Domine clamabo, usque

233
in finem
:

postea retro dantur reliquie in scrinio cantando antiet vivent

phonam. Corpora sanctorum in pace sepulta sunt, nomina eorum in eternum. Dominus vobiscum.

Domine Deus, dominator universarum creaturarum

terrestrium,

celestium,

qui supernorum fragrancia

odoramentorum solus
;

sacerdotum sacerdos inter angelicas fulges naturas

presta be-

nedictionem super hanc archam ad sanctuaria tua recondenda

preparatam, et hac thuris fragrancia Sancti Spiritus earn perfunde gracia, ut quicumque ad hanc, te adorare, convenerit,

supernorum angelorum vasa virtutum

efficiantur, et

sanctarum

prccum

copiis repleri mereantur;

ut ab eterno remuneratore

Domino

nostro Jesu Christo gaudia consequi mereantur eterna.

Per eundem

Dominum

nostrum.

Postea benedicat episcopus

scrinium benedictione episcopali.

In benedictione Baptisterii, induntur episcopus sicut
in

con-

rationc altaris incipiat.

in

Psalmus47. Quemadmodum, usque

Kyrie eleison.
Christe eleison

finem

cum

gloria Patri, &c.

Kyric
if

(ilcison.

Pater noster.

Et nc
R.

nos.

Haurietis aquas in

audio de fonte Salvatoris.

Et
ejus.

dicetis in ilia die, confite-

mini

Domino

et invocate

nomen

Domine Deus

virtutum,

converte nos
iiem mearn.

B.

Et ostende, &c.

Domine, exaudi oratioActiones nostras.

Dominus vobiscum.
Scrinii
:

Oratio.

Quere in benedictione
usque ad
i

tune dicitur letania a choro

I^etania dicta, epis-

Omnes

sancti.

Orate pro nobis.

opus

bi iifdiciit

aquam

prout benedicitur dommicis

diebus,

Asperges me, &c.

Oratio.

Omnipotens sempiterne Deus, supplicum tuorum precibus

aures pietatis tue inclina;
et

hoc baptisterium ad regeneraci-

onem

virtute tue spiritualein populi Christianam preparatum,

benedictionis sanctifica, et omnibus in eo baptizandis

gracie tue conferre digneris;

munus

ut in eo sacramentorum virtus

234
optineatur,
et remissio

continue adquiratur.

peccatorum percepta votorum Per Dominum. Tune cantetur

eftectus

antipliona.

misterium declaratur; quia Creator omnium in Jordane lavit nostra crimina Ps. 113. In exitu Israel. Oratio.

Magnum

Potenti baptisterio, quesumus Domine, populus

fidulis

ad ho-

norem

et

laudem nominis

tui veniens

regeneracionem accipiat
salvatus,
tibi

sempiternam quia in corpore

exhibeat servitutem.
antipliona.

et

mente

perpetuam
cantetur

Per

Dominum

nostrum.

Tune

Euntes in mundum, predicate Evangelium omrii

Ps. 46.
Oratio.
celesti sanc-

creature: qui crediderit, et baptizatus fuerit, salvuscrit.

Omnes

gentes plaudite.

Omnipotens sempiterne Deus, hoc baptisterium

tificacione

Sancti Spiritus illustracionc benedicere digneris, ut quicumque trina ablucione purgati, fidem Triiiitatis concipiant,

et indulgenciam omnium peccatorum tuo munere consequantur. Per Dominum. Tune liniatur oloo sanrto crismate mixto di-

Consecretur et sanctificetur, &c.

Dominus vobiscum.

Oremus.

Domine Deus omnipotenSj

qui es

foils et

plcnitudo

omnium

graciarum, dignare hoc baptisterium sacro baptismati prepara-

tum

majestatis tue presencia consecrare, ut^ qui ubique totus es,

hie, adesse digneris
tui, et sancti

eciam
matris

precibus sanctissime Marie virginis

N.
et

in cujus honore hec ecclesia

cum hoc

baptisterio dedicatur,

concede; ut quicumque confessionis

tue et regeneracionis virtute ad baptismum in hoc baptisterio

convenerint, remissionem
et

omnium peccatorum dono

Per

tue gracie

gaudia se adepturos letentur.

Dominum

nostrum, &c.

Oratio.

Domine Deus, Pater omnipotens, redemptor

huiniliter petimus, ut nostri

ineffabilis,

te

obsequii famulatum suscipias, et

hoc baptisterium ad laudem et confession em nominis tui, per nostrum ministerium dedicatum benedicere digneris ; quatenus

HH

235
hie

omne malum

adversarii tua virtutc procul pellatur, et tuc

bcnedictionis gracia regencrandis in co foveatur, qui vivis et

regiias

Deus per omnia

secula seculorum.

Amen,

Contrnsetur et aspergatur aqua beuedicta et claiulatur sera. Hii sunt Psalini Consecrationis Dosecracio Domus nove.
inus.

Ps.

14.

Domine

quis liabitabit. Ps.

te

42.

Judica

me

Domino. Ps. 27.

Ad

Domine clamabo.
47.

Ps. 28.

Afferte

Domino.
Ps. 64.
dilecta.

Ps. 45.

Deus

noster. Ps.

Magnus Dominus.

Tcdecet.
Ps. 86.

Ps. 75.

Notus

in Judea. Ps. 83.

Quam

Fundamcnta. Ps. 97.

Ps. 118.

Cant ate Domino. Ps.

Oratio.

111.

Beatus

vir.

Beati immaculati.

Oremus,
tui

fratres karissimi,

Dominum Deum,

ut hoc famuli

habitaculum N.

mum

dorespectu sue pictatis illustret, impleat Divine majestatis sue presidia bonis habitatoribus, et suis,

largiatur.

Alia oratio.

Indefessis laudibus supplices,

Dominum

dcpracamur, ut hu-

simul et liabitancium purificata sajus habitaculi succedencium lubritate benedicat introitum; et, angelo lucis assistente, dcfendat, tenebras fugiat,
rio tribuat

lumen fundat, nullam seviendi adversasufficiencia victus atque vestitus et fidei

potestatem

et imitate Trinitatis circumdet. opcribus locupletet

Per.

Alia

oratio.

Sanctificetur istud hospicium,

et

fugetur ab eo
:

immundus

det\ir in hoc virtutem Domini nostri Jesu Christi spiritup, per loco hominibus manentibus sanitas, claritas, hylaritas, prote-

Deus. gente ac servante majestate tua, Oinnipotens

oratio.

Per.

Alia

Exaudi nos, Domine sancte, Pater ornnipotens, eterne Deus,

et mittere

dignare angelum

protegat, visitet et

tuum sanctum, qui custodiat, foveat defendat omnes habitantes in hoc habitaAlia oratio.

culo famuli tui.

Per.

Omnipotens Deus, benedic

domum

et

familiam tuam

sicut

236
benedixisti
et

domum Abraham, et Ysaac, et Jacob, ita sanctificare benedicere digneris domum hanc, et omnes habitantes in ea.
Filii, et

Benedictio.

Benedictio Dei Patris, et

Spiritus Sancti,

sit

super

hunc locum

vel

domum,

et super

omnes habitantes

in eo.

Per

Dominum.
tua dextera

Mine

incipit

Consecraci<

nomine Precor, Domine, uti famulos tuos in tuo credentes

manus

invicta custodiat

ilia

que

Noe

per diluvium

in area servavit; que trepidantem Pe.trum in aquis incidentibus;

sustique naviculam in Mari Tiberiadis procella impressam ita huic, Domine, navicule desiderates flatus undique nuit;

faciliorem familiatricem exhibeas, ut letantes in tuo nomine,

Salvator mundi, Christe, portus quietus ac desideratus excipiat,

qui vivis.

Alia oratio.
volet,

Navis super mare

quasi super pennas aquile

:

Tilius

Dei gubernator
tensis
:

et angeli
flatus

remigent

smnatur velum rudentibus

;

clemens

donetur

celis

et

vehatur prospere nobis

regalis Eilius
tio

Dei orbis

miserere nobis.

Qui

vivis.

corporalium.

Clementissime Deus cujus inerrarabilis est virtus, cujus misteria archanis mirabilibus celebrantur
;

tribue quesumus, ut

hoc
ad

lintheamen

tue propiciacionis benedictione sanctificetur, et

illud corpus Dei, et
efficiatur.

consecrandum super
Christi
Filii

Domini nostri Jesu

tui

dignum

Per eundem Christum.

Oremus.
Deus, qui pro humani generis salvatione,
nobis est, et habitare totus in
tori

Verbum
es
;

caro factus

non dedignatus

quique tradi-

pius

tuo perfido osculum piuni dedisti, dum pro vita omnium mactari voluisti, atque in sindone lino texta te volvi per;

misisti

mata amplecti cupimus; quesumus

bene

tua fideliter plasrespice propicius ad vota nostra, que ficare Domine sancti
>J<

dicere et consecrare digneris hoc corporale in

usum

237
altaris tui,

ad consecrandum super

illud,

sive

ad tegendum

in-

volvendumque sacrosanctum corpus et sanguinem tuum, Doinine Jesu Christe, dignisque pareant famulatibus, ut quicquid
sacro ritu super hoc inviolabiliter,
sicut

Melchisedek oblatum

placeat tibi

holocaustum,

et optineat per

hoc premium quicumpeti-

que optulerit votum.

Te quoque humiliter rogamus, ac

et sanctifices;

mus, ut hoc corporale tue

ritus

sanctificacionis optate per Sancti Spi-

graciam purifices

qui te pro nobis omnibus

offerri

sacrificium voluisti,

et

presta ut

super hoc

sint

tibi

libamina

accepta,

sint grata,

sint pinguia, et Spiritus Sancti

Salvator mundi, qui vivis et regnas Deus. omnia secula seculorum. Amen. Oremus.

rore perfusa,

Per

Deus, qui digne

tibi

serviencium nos imitari desideras famu-

latum, respice propicius ad humilitatis nostre servitutem, ut et

hoc corporale nomini tuo dedicatum

preparatum,
et consccra
>J<

et

servitutis tue usibus

>J<

celestis virtutis
;

benedictione sanctifica, purifica

quatenus super illud Spiritus Sanctus tuus de-

scendat, qui et oblaciones populi tui benedicat, et corda seu cor

pora sumencium benignus

io

reficiat.

Per

Dominum

nostrum, &c.

patene. Adjutorium nostrum in nomine Domini, &c.

dilectissimi, ut divine gracie benedictio con-

Oremus, Fratres
secrat et sanctificet

hanc patenam, ad confringendum in ea cor

pus Domini
pro salute
vivit et

nostri Jesu Christi, qui crucis passionem sustinuit,

;

omnium nostrum

qui

cum

Patre, et Spiritu Sancto,

regnat Deus, per omnia secula seculorum.

Amen.

Oremus.

Omnipotcns sempiterne Deus, qui legalium

aureis et argenteis

es institutor hos-

tiarum, quique inter eas conspersam siinilagiem deferri in patenis

ad

altare

tuum

jussisti,

benedicere
>J<

sancti

ficare

atque consccrare digneris hanc patenam ad ministraciotui,

nem

Eukaristie Jesu Christi Filii

qui pro nostra

omnium-

que salute seipsum tibi

Deo

Patri, in crucis patibulo elegit im-

238
raolari
;

qui tecum vivit et regnat, &c.,

pollice

hie facial episcopus

crucem cum
liniat

intineto crismate super

intineto,
istara

patcnam

et

mox

sanctificare dignare
et

totam superficiem cum pollice hanc patenam per

Consecrare et

sanctam unctionem
;

nostram benedictionem in Christo Jesu Domino nostro

vivit et regnat, &c.

qui

tecum

Prefacio calicis.
et

Oremus.

Oremus, Dilectissimi Fratres, ut Deus

calicem istum in
gracie inspiracione

Dominus

noster,
celestis

usum
divini

sui ministerii

consecrandum,

sanctificet, et ei

ad

humanam

consecratio-

nem

plenitudine

amoris

accommodet.

Per Christum

D omnium.

Oratio.

istum benedicere in Dignare Domine Deus noster, calicem devocione formatum, et ea sanctificaciusum ministerii tui pia

one perfundere, qua Melchisedek famuli tui sacratum calicem

perfudisti,
et

quod
fiat

arte vel

metallo

effici

non

potest,

altaribus

tuis

dignum

tua benedictione sanctificatum.

Per Christum
pollice

Dominum

nostrum.

Hie

faciat

episcopum crucem cum

intineto crismate infra de labio in labium, et

mox

liniat et pe-

rangat totum

infra, dicens.

Consecrare et sanctificare dignare

Domine

calicem istum per istam sanctam unctionem et nostram benedictionem in Christo Jesu Domino nostro qui tecum vivit
et regnat, &c.

Dominus vobiscum.
quesumus Domine

Oremus.
aspirando preveni, et ad-

Actiones nostras

cuncta nostra operacio et oratio, a te juvando prosequere, ut Per Christum Domi finiatur. semper incipiat, et per te cepta num nostrum. Oratio.

Omnipotens Deus, manibus

sanctificentur, et
et

nostris

operam tue benedictionis

hoc vasculum et patena infunde, ut per nostram benedictionem

corporis

sanguinis

Domini

nostri

Jesu

Christi

novum sepulcrum Sancti Spiritus gracia perficiantur. Kt aspergat patenam et calicem aqua benedicta. Per Dominum.
Benedictio Lintlieaminum
et

ornamentorum

altaris.

Oremus.

239
Exaudi, Doniiue, preces nostras, ut hec lintheamina sacri
taris
al-

usui

preparata,

benedicere,

sanctificare,

et

consecrare

digneris.

Per Christum.
qui ab initio hominibus utilia et

Domine Deus omnipotens,

necessaria creasti, vestimenta
et Levitis
tuis,

quoque

pontificalia sacerdotibus

et

ornamenta

et lintheamina facere
;

famulum

tuum Moysen

per quadraginta dies docuisti

que eciam Maria

texuit, et fecit in

usum

ministerii tabernaculi federis; sanctificare,

benedicere, et consecrare digneris hec lintheamina in

ris, ad tegendum involvendumque corpus Domini nostri Jesu Cliristi ; qui tecum

usum

alta-

ct sanguinein Filii tui

vivit et regnat in uni-

tate, Sec.

Renedictio

omnium vestimentorum

simul.
pontificalia

Omnipotens Deus, qui per Moisen famulum tuum,

et sacerdotalia ac levitica

vestimenta, ad explendum ministerium

eorum
visti;

in conspectu tuo, ct ad

decorem

tui nominis, fieri decre-

adesto propicius invocacionibus nostris, et hec indumenta

desuper irrigantc gracia tua ingenti benedictione, per nostre

humilitatis servitutem purificarc,
>J

benedicere,

J<

consecrare

digneris

>J,

ut divinis cultibus et sacris misteriis apta et bene-

dicta existant; hiisque sacris vestibus pontifices, Sacerdotes, seu

Levite tui induti, ab omnibus impulsionibus seu temptacionibus

malignorum spirituum muniti

devote

et defensi esse mereantur, tuisque

ministeriis apte et condigne servire et inherere,

atque in hiis

placide

tibi

et

perseverare

tribue.

Per Christum.

Oremus.

Deus

invicte virtutis auctor,

et

omnium rerum

Creator ac

sanctificator, intende propicius ad preces nostras, et hec indu

menta Levitice

et Sacerdotalis glorie ministris tuis

sumenda tuo

ore proprio benedicere

sanctificare
J<

et consecrare digneris,

omnesque eis

utentes, tuis misteriis aptos, et tibi in eis devote et

effici

amicabiliter servientes gratos

concedas.

Per Christum

Dominum.

F^onedictio Amicte.

Oremus.

240
Benedic, Domine, quesumus omnipotens Deus, amictum
is-

tum

Levitici seu Sacerdotalis

officii,

et

concede propicius, ut

quicumque eum
cipiat
;

capiti suo imposuerit, benedictionem tuara ac

sitque in fide solidus, et sanctitatis gravedine fundatus.

Per Christum.

Benedictio albe.

Deus, invicte virtutis auctor, et

omnium remm

Creator et

sanctificator, intende propicius, ut hanc albam Levitice ac Sa

cerdotalis glorie,

tue ore proprio benedicere

sanctificare
>J<

>J<

atque consecrare digneris, omnesque ea utentes, tuis misteriis

in ea devote et amicabiliter servientes, gratos aptos, et tibi
effici

concedas.

Per Christum.
et

Oremus.
filiis

Omnipotens sempiterne Deus, qui Aaron

dotali ministerio,

suis sacer-

ciugulo et

cum

baltheo in renibus stringi

ut jussisti; adesto supplicacionibus nostris,

operacionis ministri,,

omnes tue sancte

lum:

hac zona

justicie circumsepti, renes

bosque sancte pudicicie precingere satagant, atque prevaleant quatenus nee vento elacionis^ nee frigore iniquitatis tabescant;
set
tibi

magis ac magis,
placita

te

et corroborari ad opitulaute, connrmari

queant.

Per Christum Dominum.

manipuli.

Exaudi nos^ Dornine

et
ij<

sancte, Pater omnipotens, eterne Deus,

hunc manipulum
sanctificare
>J<

sacri ministerii usui

et consecrare

preparatum benedicere Per Christum Do digneris.

minum.
Dornine Jesu,
tuo et bencdicto
et
Fili

Dei

vivi,

qui pius et misericors, ore sancto

dixisti, venite

ad

me omnes

qui laborati

estis,

ego reficiam vos,

et

iuvciiietis

requiem animabus vestris;

leve; istam stolam et

jugum meum suave

est,

et

onus

meum

manipulum istuin, quern famuli tui sacerdotes ostendendum se servituti tue mancipatos gestaturi sunt, bene dicere digneris; quatenus eis utentes, jugum timm suave, et
onus tuum leve sentiant,
et

seu levite tui ad

animabus

suis

requiem inveniant

241
sempiternam, per te, Salvator mundi. did io casulo per so.

Qui cum

Patre.

Bono-

Deus, fons

pietatis et justicie,

qui tui operis ministros, ut

extreme vestimentorum tuorum, casula, cujus munimento inte-

nus omnia tegerentur,

vestiri sanxisti

concede precibus nostris

virtutem et benedictionem gracie tue; ut omnes hac casula

induti, enumeratis internis

omnium virtutum
omnia habeant

ornamentis, vin-

culum

perfecte caritatis super

et conservent,

quo
;

perficere valeant sacrificium tibi gratum, pro vivis et mortuis

et

que devota mente desiderant

adipisci, implere

valeant, pres-

tante

Domino

nostro.

Qui cum Patre

et Spiritu

Sancto vivit et

regnat.

3enedictio specialis cunctis vestimentis, ot ornamentis.

federis, in sacerdotalis

Deus, qui universa ad tabernaculum

officium ministerium,

ore proprio

fieri

precepisti;

Te humili

prece deposcimus, ut liec vasa, candelabra, ampullas, vestimenta,

vel ornamenta, ad ministerium ecclesie tue preparata, benedic-

tione perfundas,

qua olim per manus sacerdotum

;

utensilia ta-

bernaculi oleo unctionis perfudisti

apostolica ecclesia hiis usus fuerit

ut quicumque
te miserante,

jam

in tua

torum

et

veniam pecca; Per Dogaudia promereatur percipere scmpiterna.

In absolucione
roiuinunicatoruni.
Oratio. Ps. 50.

minum.

Miserere mei Deus.

Pater noster.

Et ne

nos.

Salvum

fac

servum tuum,
Mitte
ei,

vel ancillain

tuam.

Deus

incus, sperantes in te.

Domine, auxilium de sancto.

turris.

Esto

ei

Domine

A facie inimici.
Et cum

Et de Syon tuere eum, Domine exaudi. Et

,

clamor.
Presta,
cie,

Dominus vobiscum.

Spiritu tuo.

Orcmus.

Domine, Imic famulo tuo, dignum fructum penitenut ecclesie tue sancte, a cujus integritate deviaverat peccan-

admissorum veniam consequendo, reddatur innoxius. Per Christum Dominum. Iti absolucione defunctorum dicitur.
do,

Psalmus 109.

De

profundis.

Pater noster.

Et ne

nos.

cum

precibus pro defunctis.

Oremus.

242
Dominus Jesus
Christus, qui beato Petro apostolo ceterisque

discipulis suis, licenciam dedit ligandi atque solvendi, ipse te

absolvat ab
litati

omni vinculo delictorum, et in quantum raee fragipermittur, sis ante tribunal Domini nostri Jesu Christi,
Absolvimus
Pater.
te frater

absolutus, habeasque vitam eternam, et vivas in secula seculorum.

Amen.
tolorum.

N.

vice beati Petri principis apos-

ORDO AD SERVICIUM PEREGRINORUM FACIENDUM,

IMPRIMIS dieantur

ires

Psabni

et

preces sequentes super cos

coram
te

altari prostrates,

postquam cont essi sunt.

Miserere. Ps. 90.
Pairi.

Ps. 122.

Ad

Domine

levavi.

Ps. 50.

Qui

habitat.

Et ad unumqueinque Psalmum Gloria

sequatur Kyrie eleison.
noster.

Finitis Psalmis,

Christe eleison.
dixi,

Et ne

nos.

Ego

Pater Kyrie eleison. Domine, miserere mei. Sana ani-

mam que peccavit tibi.

semitas
tuas edoce me.

Yias tuas Domine demonstra michi.

Et

Gressus nostros dirigat Dens, secun-

dum
cia.

eloquium suum.

Et non dominetur nobis omnis

injusti-

Utinam

dirigantur vie nostre.

Ad

custodiendas justifica-

ciones Domini.

Perficiat gressus nostros in semitis suis.

Et

non moveantur
prosperum
gelus
tra,

vestigia nostra.

Benedictus Dominus Deus;

iter faciat vobis.

Deus salutarium nostrorum.

Et bene disponat
in lege Domini.

An-

Domini comitetur

vobis.

itinera ves-

ut iterum

cum

gaudio revertamini ad propria.

Beati im-

maculati in

via.

Qui ambulant

Exurge Do
converte nos,

mine, adjuva nos.

et

Et

libera nos.

Domine Deus

ostende faciem tuam.

Domine exaudi orationem meam.

Et

243
clamor meus perveniat ad
te.

Dominus vobiscum.
nostris,
et
;

Oremus.

Adesto Domine supplicacionibus

viam famulorum
ut inter omnes vie
Per.

tuorum
ct vite

in salutis tue prosperitate dispone

hujus varietates, tuo semper protegantur auxilio.

Deus qui ad vitam

tione custodis,

ducis, et confidentes in te paterna protectuis a nobis

quesumus ut presentibus famulis

egrcdientibus angelum
nullius mali

tribuas comitem, ut auxilio tuo protecti,

concutiantur formidine, nullo comprimantur ad-

versitatis languore, nullis irruentis inimici

molestentur insidiis

sed spaciis necessarii itineris prospero gressu peractis, propriis-

que

locis restituti,

universi repcriantur sospites, ac debitas sol-

vant tuo nomini gracias.

Per.
te

Oratio.

Deus, qui diligentibus

misericordiam tuam semper im-

tibi nulla es regione longinquus; dirige pendis, et a servientibus

horum famulorum tuorum vota

tore,
et
(luce,

in voluntate tua,

ut, te protec-

sine offensione gradiantur. per justicie semitas

Per Dorainum.

Hi
mode.

aculi lioc

Dominus vobiscum.

Oremus.

Domine Jesu
jussione,

Christe, qui tua ineffabili miseracione, ac Patris

Spiritusque Sancti cooperacione, de celo descendere,

diabolica seducione voluisti querere, atque
celestis patrie

ovemque perditam
propriis humeris ad
cepisti
rere, ac
filiis

gregem

referre

quique pre-

matris ecclesie tue, orando petere, benevivendo que-

pulsando perseverare, ut cicius invenire valeant salutaris

te humiliter

premia vite;

imploramus, quatenus sanctificando

benedicere digneris has peras, et hos baculos, ut quicumque

eos pro tui nominis

am ore ad

instar humilis armature, lateri suo

sive in

applicare, atque collo suspendere,

manibus

suis

gestare

cupierint, atque peregrinando suffragia sanctorum humili comidextere tue protecti munitante devocione studuerint querere
:

mine, pervenire mereantur ad

te,

gaudia mansionis eterne,

Patre,
et

per

Salvator

mundi

Qui cum Deo

eodem

Spiritu

244
Sancto vivis
grin!
et

regnas Deus.

Hie ponat sacerdos

collo pere

pernm dicens. In nomine Domini

nostri

Jesu Clnisti, accipe lianc peram,

habitum peregrinacionis

tue, ut

bene castigatus

et salvatus, per-

venire merearis ad limina Sanctorum, quo pergere cupis, et peracto itinere tuo,
I

ad nos revertaris incolumis.

peregrino.

Per Christum.

lie (Ic-tur bneiilns

Accipe baculum sustentacionis

tue, ut devincere valeas

omnes

catervas inimici, et pervenire securus ad limina

obediencie cursu, pergere cupis, et peracto

taris

Sanctorum quo ad nos iterum rever

cum

gaudio.
sic.

Per Christum.

Benedictio crucis peivgri-

nalis

Jerusalem

Dominns vobiscum.

Oremus.

Deus

invicte potencie et pietatis

immense, atque peregrinan;

cium tocius consolacionis auxilium

arma
J<

qui famulis tuis victricia

humilitatis bene

tribuis,

devote quesumns ut has cruces

;

dicere digneris

ut reverende
sit

crucis vexillum,

cujns in eis

designata est figura,

invictissimum robur servorum tuorum

:

contra hostis antiqni nequissima temptamenta

fensio, sit in

sit

in via de-

domo

protectio,
vestis

sit

ubique presidium.

Per Chris

tum.

Hie detur

a sacerdote signata cruce, peregrino

interim dicente.

per

Domini Salvatoris signatum, ut Accipe vestimentum cruce ad seillud benedictio, et virtus prospere proficiendi
salus,

pulcrum

comitetur. ipsius tibi

Qui cum
Officimn.

Patre.

j[ n s f

i(i s

dicatur missa pro iter agentibus. Esto michi in Deum protectorem,

et in

locum
et

refugii, ut

salvum

me
es tu

facias
:

ineum
me.

et

quoniam firmamentum dux michi proper nomen tuum,

:

meum

refugium
enutries

eris, et

n tempore Pasche. Domine speravi; non confundar in eternum.

l

Alleluia.

Alleluia.

Ps.

In

te

In

justicia tua

libera

me,

et eripe

me.

Oratio.
et

Adesto Domine supplicacionibus nostris

viam faniulorum

245
tuorum in
et vite

salutis tue prosperitate dispone;

ut inter

omnes

vie

hujus varietates, tuo semper protegantur auxilio.

libri

Per.

Lectio Epistole

Genesis.

In diebus
celi,

illis

locutus est

Abraham

dicens

Dominus Deus
Semini tuo dabo
Graduate.

qui

me

tulit

de donio Patris mei, et de terra nativitatis

michi, et juravit dicens
:

mee, qui locutus

est

terram hanc; ipse mittet angeluin

suum coram me.

locum

Esto miclii in

Deum

protectorem,

et in

refugii, ut salvum

me

facias.

eternum.
ndjutor

Deus, in te speravi, Domine non confundar in Alleluia. Y. Qui timent Dominum, sperent in eum

V.

eorum

et protector

eorum

est.

Evangelium

Saneti

Mathei.

In

illo

teinpore,

dixit Jesus discipulis suis, euntes predicate,

quia appropinquabit

tuos suscitate,
pistis, gratis

regnum cclorum. Infirmos curate, mordemones ejicite, gratis acceleprosos inundate,

neque argentum, ne-

date: nolitc possidere auruin,

in zonis vcstris
:

que pecuniam

duas tunicas liabeatis,

tins

non peram, non calceamenta, nee neque virgam. Dignus est enim operacastelsit, et ibi

mercede

sua.

In quamcumque autem civitatem aut

lum

intraveritis, interrogate, qui in ea dignus

;

manete

donee exeatis
liuic

intrantes

autem doinmn, salutate earn

dicentes,

domui ; Et siquidem fuerit domus ilia digna, veniet pax vestra ad pax vestra super earn si autem fuerit indigna, pax vos revertetur ; et quicumque non receperit vos, neque audierit
;

sermones vestros, exeuntes de domo

cutite

foras, vel

de

civitate, ex-

pulverem de pedibus
dico vobis

vestris,
erit
illi

in
terre

testimonium illorum.

Amen,

tolerabilius

Sodomorum
Offertorium.

et

GoSpe

inorreorum in die

judicii,

quam
te,
:

civitati.

rent in te omnes, qui noverunt

nomen tuum, Domine; quoniam

Domine.
Versus.
Psallite

non

dereliquisti

querentes

Domino

qui habitat in Syon

Sec-return.

quoniam non

est oblitus oratio-

nem pauperum.

246
Propiciare Domine,

quesumus, supplicacionibus nostris

et

has oblaciones quas tibi offerimus pro famulis tuis,

benignus

assume

et

viam illorum,

et precedente
;

gracia tua, dirigas, et

subsequente comitari digneris

ut de actu atque incolumitate

presidia gaudeamus.
:

eorum secundum misericordie tue

Per.

Tu
vie

mandasti mandata tua custodiri nimis

utinam dirigantur
Postcoinmunio.

mee ad

custodiendas justificaciones tuas.

ad Sumpta sacramenta quesumus Domine celestis inisterii itineris famulorum tuorum proficiant ; et eos ad prosperitatem
salutaria cuncta perducant.

Per.

.Post

missam

dicat sacerdos

has sequentes orationes super peregrines coram altarc prostrates, sint Jerusalem, seu ad sanctum Jacobum, vel ad si
profecturi
aliain

peregrinacionem
infinite

cum Dominus vobiscum

temporum ab

et

Oremus.

Deus

misericordie,, et veritatis

immense, quern nee

hiis

nee intervalla spacia locorum

quos tueris

tuo ubique in te confident^ et per subjungunt ; adesto famulo iturus est viam, dux ei et comes esse dignare omnem qua
:

nichil ei difficultatis obsistat

sint prospera
;

cuncta ei sint salubria

cuncta
petierit,

et

sub ope dextere tue quicquid juste

consequatur
effectu.

desiderio celeri et prospero

Per.
veritas,

Oratio.
et vita,

Omnipotens sempiterne Deus, qui

iter

est via,

tuum

in beneplacito tuo disponat

tui

lem in hac peregrinacione desiderata cum pace, tecum eundo, perducat,

; angelum suum Raphaecustodem adhibeat, qui ad loca

et

cum

salute ite-

rum

ad nos redeundo adducat.

Sit interventrix tui beata

Dei

genitrix Maria,

cum
:

universis angelis et archangelis, patriarchis

sint intercessores sui sancti apostoli Petrus

quoque

et prophetis

et Paulus,

cum
:

ceteris apostolis,

martiribus, confessoribus,

at

tibi sancti, quorum queris suffraque virginibus optineantque omnibus sanctis, justa desideria, et prosperitatem gia, cum

vitam eternam. remissionemque peccatorum ac

Qui

vivis.

Deinde communicentur,
tri

et ita

recedant in nomine Domini nos-

Jesu Christi.

ORIX)

AD FACIENDUM CATHECUMENUM.

LNPRIMIS inqnirat
vcl femina;

sacorclos
si

ab obsteiucv, utruni

sit

masculus

delude
:

infaus baptizatus fuerit domi, propter

pcriculum mortis
incrsioiH in.

totuin habcutur subsequens servicium preter

faciat saccrdos

Et postca

signum

crucis

cum

pol-

licc in Jronto iufantis, ita ciicens.

Signum sanctc cruijicis Domini nostri Jesu Christi in fronlem tuam pono. Deinde faciat signum crucis cum pollice su\n-.i

pcctus infantf s ita dicens.

Sigijmum Salvatoris Domini nostri Jesu Christi in pectus tuum pono. Deinde sacerdos tenens inaimm dextram super
;at.

Dominus vobiscum.

Oremus.

Omnipotcns sempiterne Deus^ Pater Domini nostri Jesu Christi, respicere dignare super hunc famulum tuum. N.
quern ad rudimenta
cordis ex eo expelle
fuerat
colligatus
:

fidei vocari
:

dignatus es

omnem

cecitatem

disrumpe omnes laqueos Sathane quibus

ei,

aperi

Domine, januam

pietatis

tue,

ut

signo sapientie tue imbutus,

reat,

omnium cupiditatum

fetoribus catibi in

et

ad suavem odorem preceptorum tuorum, letus

Ecclesia tua deserviat, et proficiat de die in diem, ut ydoneus

efficiatur accedero. ad gratiam baptismi Per eundem Christum. Alia oratio.
tui,

percepta medicina.

Preces nostras quesumus, Domine, cleinenter exaudi,

et elec-

tum tuum N.

crucis Dominicc, cnjus impressionc

eum

signa-

248
mus, virtute custodi: ut magnitudiuis glorie tue rudimenta servans per custodiam mandatorum tuorum, ad nove regenerationis gratiam pervenire mereatur. Per Christum. Oratio.
:

Deus, qui humani generis

mator,

ita es conditor,

ut

sis

etiam refor-

propitiare populis adoptionis, et

prolis ascribe, ut
filii

novo Testamento sobo-

lem nove

promissionis,

quod non potue-

runt assequi per naturam, gaudeant se recepisse per gratiam.

Per Christum.
Exorcizo
te,

Exorcismus
creatura
salis

salis.

in

nomine Dei Patris

>J< >J<

omnipo-

tentis, et in caritate

Domini

nostri Jesu
te,

Christi, et in virtute
>J<

Spiritus *fc Sancti.

J<

Exorcizo

per

Deum

vivum, per Deuin

verum, per

Deum

sanctum, qui te ad tutelam humani

generis procreavit, et populo venienti ad credulitatem per servos

suos consecrari precepit, ut in nomine Sancte Trinitatis

ris

efficia-

salutare
te,

rogamus

sacramentum ad effugandum inimicum proinde Domine Deus noster, ut hanc creaturam salis
:

sancti^ficando

bene^dicendo benedicas, ut fiat omnibus accipientibus perfecta medicina permanens in visceribus eorum, in nomine ejusdem Domini nostri Jesu Christi.
sancti>J<fices,

Qui venturus
nern.

est judicare vivos et inortuos, et

seculum per

iget

Amen.
Deus

Postea interroget sacerdos nomeii pueri,

ita dicens.

ponal de ipso sale in ore ejus

ut
sit tibi

N.

accipe sal sapiencie,

propiciatus, in vitam eteniam.

Amen.

Post

Dominus vobiscum.
uiasculum et feminam.

Oratio super

Oremus.

Deus patrum nostrorum, Deus universe conditor creature, te supplices exoramus, ut hunc famulum tuum N. respicere digneris propicius, et

diutius esurire permittas,

hoc pabulum primuin salis gustantem, non quo minus cibo expleatur celesti; quaspiritu fervens, spe gaudens, tuo

tenus

sit tibi,

Domine, semper
et

nomini serviens;
ut

perdue eum ad nove

generacionis lavacrum,

cum

fidelibus tuis

promissionum tuarum eterna premia con-

249
sequi mereatur.
turn;

Per Christum.

Oratio super masculum tan-

sacerdote sic dicente,

Oremus.
qui

Deus Abraham, Deus Ysaac, Deus Jacob, Deus,

famulo tuo in montem Synai apparuisti,

Moysi

et filios Israel de terra

Egypti eduxisti, deputans

ret eos die ac nocte
:

eis angelum tue pietatis, qui custodiTe quesumus, Domine, ut mittere digneris sanctum angelum tuum, ut similiter custodiat et hunc famulum tuum N. et perducat eum ad graciam baptismi tui. Adjuracio

super masculum
et sine

et

feminain.

Sacerdos sine Dominus vobiscum

Oremus.

honorem Deo vivo

ejus,

Ergo, maledicte diabole, recognosce sentenciam tuam, et da et vero ; et da honorem Jesu Christo filio
et

Spiritui Sancto

et recede

ab hoc famulo Dei,

N.,

quia istum sibi

Deus

et

Dominus

noster Jesus Christus, ad

suam graciam
hie faciat

benedictionem fontemque baptismatis dono sue grade vocare dignatus est et hoc signum sancte crucis,
et
:

signum

crucis in frontem infantis

tu,

cum

pollice, dicens,

quod nos in fronte ejus damus,

audeas violare.
mortuos, et

maledicte diabole

numquam

Per eum qui venturus seculum per ignem. Amen.

est judicare vivos et

Hoc

oratio soqucns dicatur super

masculum.

Oremus.

Deus immortale presidium omnium postulancium, miseracio

supplicum, pax rogancium, vita credencium, resurrectio mortu-

orum,

te invoco,

baptismi tui
ali

Domine, super hunc famulum tuum N. qui donum, petens, eternam consequi graciam spiritu-

regeneracione desiderat; accipe

;

eum Domine;
premium

et quia dig

natus es dicere
sate

petite et accipietis, querite et invenietis,

pul
et

et aperietur vobis;

petenti itaque

porrige,

januam pande pulsanti, ut eternam celestis lavacri benedictio

nem
vivis.

consecutus, promissa tui muneris regna percipiat.

djuratio super

Qui

masculum cum Oremus.

Audi, maledicte sathana, adjuratus per

nomen Dei

eterni

250
Salvatoris nostri Jesu Christi Eilii ejus

cum

tua victns invidia

sit

tremens gemensque

cliscede

nicliil tibi

commune

cum

servo
;

Dei jam

celestia cogitante, reuimciaturo tibi

ac scculo tuo

et

beate immortalitati victuro; da igitur lionorem advcnieuti Spiqui ex summa celi arce desccndcns, pro turbatis fraudibus tuis, divino fonte purgatum pectus, sanctificatum Deo
ritui Sancto,

templum

et

habitaculum

perficiat,

ut ab omnibus penitus noxiis

preteritorum criminum liberatus, hie, Servus Dei factus, gracias

perhenni Deo referat semper,

in .secula seculorum.

et benedicat

nomeu

ejus

sanctum

Exorcismua super masculurn tantum, sine Dominus vobiscum et sine Or&mus.

Exorcize
te,

Amen.

immunde

Spiritus in

nomine Dei
J<

Patris

om-

nipotentis,

et Filii,

et Spiritus Sancti,

ut exeas ab hoc famulo

Dei N. ipse eum

nancle,

tibi imperat,

maledicte dampnate atque dampet

qui pedibus supra

mare ambulavit

Pelro niergenti

Ergo maledicte ut supra.

Item adjuratio super masculuni tantum. Item hec oratio sequens dicatur su per feminam tantum sine Dominus vobiscum et sine Orernus.

dexteram porrexit.

Deus

celi,

Deus

terre,

Deus angelorum, Deus archangelorum,

Deus prophetarum, Deus apostolorum, Deus martirum, Deus confessorum, Deus virginum, Deus omnium bene viventium,
Deus, cui omnis lingua confitetur,
et

tium, terrestrium et infernorum, te invoco,

omne genu flectitur, celcsDomine super hanc

famulam tuam N. ut perducere earn digneris ad graciam baptismi tui. Item adjuracio super feminam Ergo maledicte ut su
pra.
tio,

Item super feminam tantuin dicatur hec sequens. sine Dominus vobiscum, sed cum Oremus.

Ora

Deus Abraham, Deus Ysaac, Deus Jacob, Deus

Israel de Egiptiaca servitute liberasti
;

qui tribus

qui per

Moysen famulum
Domine, de-

tuum de

custodia

mandatorum tuorum
:

in deserto monuisti, et

Susannam de

falso crimine liberasti

te supplex,
et

precor, ut liberes et hanc

famulam tuum N.

perducere earn

KK

251
dignejis ad graciam baptism! tui.
\djuraci<

Ergo maledicte,
sine

ut supra.
et

Dominus vobiscum

Exorcismus super feminam tantum, sine Oremus.

Exorcize te iinmunde Spiritus, per Patrem, et Filium, et Spiritum Sanctum, ut exeas et recedas ab hac famula Dei N. Ipse mini tibi imperat, maledicte dampnate atque dampnande, qui
ceco nato oculos aperuit, et quatriduanum

Lazarum de monuErgo male

mento
dicte

suscitavit.

per feminam.

ut

supra,

Ex

hinc vero dicitur tarn super masculum

quam super feminam.

neqnp Oremus.

Hie non

dicitur

Dominus

Eternam ac justissimam pietatem tuam deprecor, Domine

sancte, Pater omnipotens, eterne
veritatis,

Deus, qui

es auctor luminis et

super hunc famulum

:

tuum N.

ut digneris

eum

illu:

minare lumine intelligentie tue

ei

munda eum,

et sanctifica

da

scienciam veram, ut dignus efficiatur accedere ad graciam baptismi tui ; teneat firmam spem, consilium rectum, doctrinam

sanctum, ut aptus sit ad recipiendam graciam baptismi tui. Per Christum. Alii, oratio sine Dominus vobiscum, et sine

Nee

te latet

Sathanam imminere
tibi

tibi

penas, imminere tibi

supplicii sempiterni,

tormenta, imminere

diem

judicii,

diem

diem qui venturus

est velut ardens clibanus,

in

quo

tibi

atque
idco

universis angelis tuis eternus

superveniet interitus.

Et

pro tua nequicia, dampnate atque dampnande, da honorem Deo vivo et vero, et da honorem Jesu Christo filio ejus, da honorem
Spiritui Sancto Paraclito, in cujus
tibi,

nomine atque

virtute precipio

quicumque hoc famulo Dei N. quern hodie idem Deus et Dominus noster Jesus Christus ad suam graciam et benedictionem fontemque baptismatis dono gracie sue vocare dignatus est; ut fiat
ejus

es

Spiritus immundas, ut exeas et recedas ab

templum per aquam regeneracionis

in remissionem peccatorum,

252
in

nomine ejusdem Domini Jesu

Christi.

Qui venturus

esf

judicare vivos et mortuos et seculum per ignem. Amen. Demde spumat sacerdos in manu sua

Responsio.
tangat

sinistra, et

aures infantis

cum

pollice dextero

cum

sputo, et dicat ad

aurem

dexteram.
Efiata

quod

est aperire,

l n O dorem suavitatis, ad

enim judicium Dei.

matribus, ut ipsi

effugare diaboli; appropinquabit Postea dicat sacerdos compatribus et comdicant, Pater noster. Ave Maria, et Credo.

Tu autem

Similiter et ipse sacerdos dicat cunctis audientibus Pater nos

ter.

Ave Maria,

et Credo.

Hiis

dictis,

dicat sacerdos super

infantem.

In nomine

Patris, et Filii, et Spiritus Sancti.

in

Amen,

In . gredere in templum Dei, ut habeas vitam eternam, et vivas in

secula seculomm.

ithecumenum

ecclesinm

ita dicens.

Amen.

Delude piocedat ad fontes

todo.

Dominus vobiscum.

Oremus.
pietatis tue misadesto sacramentis, et ad recreandos novos populos, quos tibi fons baptismatis parturit, spiritum adopcionis emitte, ut
teriis,

Omnipotens sempiterne Deus, adesto magne

quod nostre humilitatis gerendum est ministerio, tue virtutis Per Dominum nostrum Jesum Christum impleatur effectu. filium tuum tecum vivit et regnat in imitate qui
Spiritus Sancti,

Deus.
biscum.

Per omnia secula seculorum.

Amen.

Dominus vo

Et cum

Spiritu Sancto.

Sursum

corda.
nostro.

Habemus
Dio-nu O

ad Dominum.
et

Gracias agamus

Domino Deo
et

justum
nos

est.

Vere dignum
et

justum

est,

semper ubique gracias agere, Pater omnipotens, eterne Deus. Qui invisibili potencia sacra-

tare,

tibi

equum et saluDomine Sancte,

et licet

mentorum tuorum

mirabiliter operaris effectum,

nos

tantis misteriis exequendis

sumus

indigni, tu

tamen gracie tue

pietatis

dona non deserens, eciam ad nostras preces aures tue

253
inclines.

primordia

Deus, cujus Spiritus super aquas inter ipsa mundi ferebatur, ut jam tune virtutem sanctificacione aquaconciperet
;

rum natura

Deus, qui nocentis mundi crimina per

signasti,
viciis et

tue speciem in ipsa diluvii effusione aquas abluens, regeneracionis ut unius ejusdemque elementi misterio, et finis esset
origo virtutibus
:

Respice

Domine

in faciem ecclesie

in ea regeneraciones tuas, quia gracie tue aftue, et multiplica

fluentis

impctu

letificas civitatcin

tuam fontemque baptismatis

toto orbc tcrrarum gentibus innovandis; ut tue majestaaperis

tis

tui graciam de Spiritu Sancto. imperio sumat imigeniti

Qui

lianc

aquam

regenerandis hominibus preparatum tione fecundet, ut sanctificacione concepta, ab immaculate divini fontis utero,
lestis

archaiia sui luminis admix-

in

novam renatam creaturam progenies

in

ce-

emergat.

Et

in corpore aut etas disquos aut sexus

cernit in tempore,

omnes
hiiic,

unam
te

pariat gracia mater infan-

ciam, Procul ergo

jubcnte

Domine, omnis Spiritus im-

inundis abscedat
tat
:

diabolice fraudis absisprocul tota ncquicia

:

nichil hie loci habeat coutrarie virtutis admixtio

non

in-

sidianclo

circumvolet, non latendo subrcpat; non

Sit

inficiendo

corunipat.

hoc sancta et innocens creatura libera ab omni

et tocius ncquicie

impugnatoris incursu,
fons
J<

purgatur discessu.
puijffificans.
eis

Sit

vivus, aqua rcgcnerans

salutifero

unda
>J<,

Et om
Spiritu

nes hoc lavacro

diluendi,

operante in

Sancto, perfecte purgacionis indulgenciam consequantur.

Un-

de bcnedico tc creatura aque.

J<

Per

Deum

^ vivum, per Deum

te in principio

verum, per

Deum

^ sanctum, per Deum, qui

Ilic sacerdos ejiciat
te

vcrbo superavit ab arida, cujus Spiritus super te ferebatur, qui totam te de Paradiso manare fecit, et in quatuor fluminibus

terram rigare precepit.

in

aquam maim

sua

modum

crucis.

Qui

in

deserto

amaram

suavitate indita

fecit esse

potabilem, et

sitienti pojnilo de petra produxit.

Be-

254
nedico
te,

per Jesum Christum Filium ejus unicum

qui te in

Dominnm

nostrum,

Ghana

Galilee signo admirabili sua potencia

te ambulavit, et a Jo-

convertit in vinum.

Qui pedibus super

te baptizatus
est.

hanne in Jordane in

Qui

te

una cum san

ut creden;

guine de latere suo produxit,

et discipulis suis jussit,

tes baptizarent in te dicens Ite docete

omnes gentes

bapti-

zantes eos in
dimittet

nomine

Patris, et Filii, et Spiritus

Sancti.

Hie
nobis

vocem suam

sine nota, quasi ad legendum.

Hec

precepta servantibus, tu

Deus omnipotens, clemens,

adesto, tu

benignus

aspira.

Hie

aspiret in fontem in

modum

crucis.

Tu

has implices aquas ore tuo benedicito, ut propter naturalem

sint

emundacionem, quam lavandis possunt adhibere corporibus, Hie stillct sacerdos eciam purificandis mentibus efficaces.
Descendat in hanc
ple-

nitudinem fontis virtus Spiritus Sancti, totamque hujus aque

substanciam, regenerandi fecundet effectu.
jis.

deleantur.

Hie

tollat

aquam Hie omnium peccatorum macule cereum de aqua et tradat clerico. Hie

Hie

dividit

natura ad ymaginem tuarn condita, et ad honorem sui reformata principii, cunctis vetustatis squaloribus emundetur. Ut

omnis homo hoc sacramentum regenerationis ingressus, in vere Per Dominum nos iniiocencie novam infanciam renascatur.

trum Jesum Christum Filium

filium

tuum.

fontium mittat sacerdos oleum in aquam, crucem faciens de ipso

oleo

cum

est in vase olei sic dicendo. ipso bullione que

[Com-

mixtio olei unctionis et aque baptismatis in nomine Patris, et

Filii,

Spiritus Sancti.

Amen.

Deinde mittat sacerdos crisma

ipsa bullione
sanctificetur

in fontem,

que

est in vase olei, sic dicendo.]

crucem faciens de ipso crismate cum Fecundetur et

In nomine
et

fons iste hoc salutifero crismate.

vice

Patris.
facial

Tcrcia

sumat sacerdos simul oleum

sic

crisma,

c(

signum

crucis in aqua,
nis
ct
olei

dicendo.

Commixtio crismatis

sanctificacio-

uuctionis et aque baptismatis In nomine Patris.

255
super infantem.

N.

Abre-

nuncias sathane.
cio.

Abrenun-

renuncio.

Et omnibus operibus ejus. Et omnibus pompis Et ego

R,.

AbR.

ejus.

Abrenuncio.

Postea tangat pectus infantis et scapulas de ipso

linio te

N.

oleo salutis in Christo Jesu

Domino

nostro, ut habeas vitam

eternam, et vivas in secula seculorum.

Amen.
vocaris?

Deinde

inter-

Quod
patrini et matrini
dis in

Respondeant
Cre-

N.
celi et

Deum

omnipotentem, Creatorem
Credis in

terre ?

Patrini

Credo.
ejus

Jesum Christum, Filium Dominum nostrum, natum et passum ? unicum,

Credis in Spiritum Sanc Sanctam ecclesiam catholicam ; sanctorum communioet

Credo.

tum

nem, remissionem peccatorum, carnis resurrectionem,

eternam post mortem ?
,

vitam

Credo.
os.

Hec
Quid

omniacredis?
petis?

i.

Credo.

Vis baptizari.

Iterum interrogct Baptismum. Patrini. Yolo. Dcindc accipiet sacer-

dos infantem in manibus suis, intcrrogato nomine infanti^ baptizct cum sub trina mcrsionc taiitum, sanctam Trinitatem invocan-

Ego

baptize

te,

in

nomini

Patris,

scmel.

Et

Filii,

"

Et

Spiritus Sancti.

Amen.

Et mergat
Yir
ct

trrcio.

Pater vel mater non debcnt proprium filium Icvarc de

sacro fontc, nee baptizare in fontcm, nisi in necessitate.

uxor ejus non debcnt simul Icvarc filium alterius de sacro fonte.

Qui Icvavcrunt aliquem de sacro fonte, non debet tcncrc cundein coram episcopo in confirmacione, nisi
Si dubitet sacerdos racionabiliter,

cogente necessitate, an parvulus fuerit in debita

forma baptizatus, tune sacerdos debet

Si baptizatus es,
te

eum
si

baptizare hiis verbis.

es baptizatus, ego

non

te baptizo

sed

non

baptizo in nomine Patris.

Tnnc

patrini accipientes infan-

256
tern levent

de fonte

accipiet sacerdos de crismate in pollice

dicens,

Domiuus vobiscum.

Oremus.

Deus, Pater omnipotens Domini nostri Jesu Christi, qui te regeneravit ex aqua et Spiritu Sancto, quique dedit tibi remis-

eodem

sionem peccatorum omnium, ipse te liniat crismate. salutis, in filio suo Jesu Christo, Domino nostro, in vitam eternam.
Sic dicendo faciat

Amen.

signum

crucis in vertice pueri de

ipso crismate

cum

pollice

postea induatur infans crismali, saita dicente.

cerdote interrogate

nomen infantis
Domini

N.

Accipe vestem candidam, sanctam,

perferas ante tribunal

et

immaculatam,

quam
beas

nostri Jesu Christi, ut

ha

vitam

eternam

et

vivas in secula

seculorum.

Amen.
candelam

Deinde interroget sacerdos nomen

in

infantis,

dando

ei

manu
N.

sua et dicat.

Accipe lampadem ardentem, irreprehensibilem custodi

baptismum tuum, serva mandata Dei, ut cum venerit Domiuus ad nuptias, possis ei occurrere una cum sanctis in aula celesti,
ut habeas vitam eternam, et vivas in secula seculorum.
Si episcopus adest,

Amen.

statim confirmari

eum

oportet, et postea

communicari,
tri

si

ejus etas est sic dicendo.

te in

Corpus Domini nos

Jesu Christi custodiat

vitam eternam.

Amen.
vel

Si in-

fans est,
facere,

injungantur patri et matri tuere

puerum

tuer

usque ad etatem septem annorum, et si ipsi non faciant, Similiter conipatri et commatri injungantur patrini tenentur. Ave Maria. Et Credo, et docere infant em. Pater noster.

mandata Dei;

vcl doceri facere.

Et ut

lavent manus, antequam

et

exeant de ecclesia.

Postea deferatur puer,

ponatur ante

ali-

quod
In

altare,
;

et dicat sacerdos

super puerum Evangelium.

si

In

principle
illo

vel istud

tempore.

magister attuli

Evangelium Respondens unus de turba, dixit ad Jesum, filium meum ad te habentem spiritum muturn.
allidit

placet, secunduin Marcum.

Qui ubicumque eum apprehendit,

eum

et

spumat

et

257
stridet dentibus et
arescit.

Et

dixi discipulis tuis

ut ejicerent

ilium,

et

non potuerunt.

Qui respondens
?

eis dixit,

Ge-

neracio incredula,

quamdiu apud vos ero

Et attulerunt

Afferte ilium ad me.

Quamdiu vos patiar? eum. Et cum vidisset eum

statim spiritus conturbavit eum, et elisus in terrain volutabatur

spumans.

Et

interrogavit Jesus patrem ejus.

ei

Quantum temab infancia, et

perderet
;

poris est, ex

quo hoc
in

accidit?
et

At

ille

ait,

frequenter
si
si

eum

ignem
omnia

aquam

misit, ut

eum

sed
illi,

quid potes, adjuva

potes credere,

nos, misertus nostri.

Jesus autem

ait

sunt credent!. possibilia

lacrymis aiebat, Credo

Et continuo

exclamans pater pueri,

cum
est

Domine

ad-

juva incredulitatem meam.

Et cum
Spiritui
:

videret Jesus concurrentum

turbam, comminatus
et

inmundo,

dicens

illi,

surde

mute

Spiritus

ego

tibi precipio

exi ab eo, et amplius

ne

in-

troeas in

eum.

Et clamans

et

mult urn discerpens eum,

:

exiit

ab eo.

Et

factus est sicut

est,

mortuus

ita

ut multi dicerent,
ejus,

quia mortuus

Jesus autem tenens

manum
domum,

elevavit

cum,

et surrcxit.

Et cum
cum.

introisset in

discipuli ejus
ejicere

secreto interrogabant

Quare nos non potuimus

ilium

Et

dixit eis.

Hoc genus demonii

in nullo potest ex-

ire, nisi

in oracione et jejunio.

OKDU

AT)

FACIENDUM SPONSALIA.

STATUANTUR
populo
:

vir et

mulier ante ostium ecclesie coram

Deo

et

vir stet a dextris mulieris, et

fiat
sit

mulier a

sinistris

viri.

Deinde
bationis

adinonicio in primis a sacerdote, ne aliquid disturinter eos.

Admoneo

vos omnes, ut

si

quis ex vobis vel

qui,

aliquid

258
sciat,

quare

isti

adolescentes legittime contrahere non possimt,

modo
N.

confiteatur.

Deinde

dicat sacerdos cuncti* auiliYntibu*.

in lingua materna.

Vis habere hanc mulierem in sponsam N. earn diligerr sanam, quam infirnmm, sicut
alias

et honorare, tenere, et custodire tarn

sponsus debei sponsam, et omnes

et
illi

propter earn dimittere,

soli

adherere,

quamdiu

vita utriusque vestrura duraverit.

Yolo. Iterum dicat sacerdos nd mulierem. Eespondit vir. N. Yis habere Imnc virum N. in sponsum tuum et ei
obedire et servire, et
et

eum

diligere, et honorare, custodire

sanum
soli.

infirmum, et omnes alios propter

eum

dimittere, et

illi

adherere quamdiu vita utriusque vestrum duraverit.

mulier.

Yolo.
si

Deinde detur femina a patre suo

puella est, operoam habeat

vel ab aliquo
si

amico: quod
-tam:

manum;

vidua tec-

quam

vir recipiat in et sacerdote;

Dei

fide et

sua servandam sicut novit

coram Deo
in

et tencat

earn per

manum
et

dexteram
tit

manu

sua dextera.

Dcindo dicat saccrdos viro

vel

ponat
et dnto

dotem super librum auruin

dexteram in dexteram
sibi

argentum

anulum,

anulo, et tune dicat sacerdos ad virum ut ponat

manum

snain

manum
to

mulieri?, et tune dicat sacerdo.s

sub hac forma.

Here Ich N. take ye N.

my weddud

wife, to
r

haven and to

holden fro yys day forward, for betre, for w ors, for rycher, for and in helthe, tyl deth us departe, yf holy porer, in syknesse,
chyrche hyt wol ordeyne, and thereto I plyzth Manum retrahendo dicat mulier sacerdote dicente.

my

treuthe.

Ich N. take ye N.

to

my weddyd
and in

hosebound, to haven

and to holden
rycher,

fro yys

day forward, for betre, for wors, for

helthe, to be boneyre

for porer, in sekenesse, in

and buxom

bedde and

at boorde, tyl

deth us departe, yf

holychurch hyt wol ordeyne, and ther to I plyzth

my

trewthe.

Manum

retrahendo.

LL

259
Manda Deus
rs
iii

virtuti tue

confirma hoc, Deus, quod operattis

:

nobis a templo tuo, quod est in Jerusalem

tibi

offerent

ivu-es

munera.

Incrcpa feras

arundinis, congregacio taurorum

in vaecis

populorum, ut excludant eos/qui probati sunt argento.

Kyrie eleison.
Christe eleison.

(iloria Patri.

Kyrie eleison.
et

Pater nostcr.

Et ne

nos.

Benedicamus Patrem
et

Filium

cum

Sancto Spiritu.

Laudemus

superexaltemus
angeli.

eum

in secula.

Laudcmus Domiimm, quern laudant

Seraphm Dominus vobiscum. rxaudi.
Orcmus.
et

Quern Cherubyn

Sanctus, Sanctus, Sanctus, proclamant.

Domine

Bcnedictio super anulum

cum

Creator et Conservator humani generis, dator gracie spiritu

ally largitor etcrnc salutis,

tu

Domine

mittc
>J<

benedictionem
sit

tuam super
virtute

liunc anulum, ut que ilium gestaverit

armata

celestis

dcfcncionis et proficiat

illi

ad vitam eternam.
Alia benedi

Per

Dominum nostrum in super anulum cum Orcmus.

Beneijidic

imitate ejusdem.

Domine

liunc anulum, quern in tuo sancto

nomine

boucdicimus, ut
sistat, et in

quccumquc eum

portaverit, in tua pace con;

tua voluntate permaneat

et in

amore tuo vivat

et

crescat

et

sencscat, et multiplicetur in longitudinem dierum.

Per Christum.

Aspergatur aqua.
digitis, ct

lum

tribus principalibus

doccntc presbitero, ponat

cum primo

in pollicc spouse diccns.

DC
liac

isto

anulo

te

sponso,

et

de corpore

meo

te

honoro, et de

dote te doto.

and with \Vyth }TS ryng Iche ye wedde,

honour, and with
al

my body

ich ye

my
et

gold ich ye dowe, in nomine Patrk,

Tilii
i

im
rit

ad

ter

^itum, et Spi

us Sancti:

ad quart um
ct

Amen.
medio
sicut in pluribus libris scrip
illud
-

Et

ibi dirnittatur
<A

non

in

turn

?rd in nuarto dicito

secundum

decretum xxx.

9.

260
verbo Femine.
tenditur

quia in

illo

cligito

est

quedain vena que pre-

usque ad cor, sicut ibidem habetur. sacerdos hanc benedictionem.

Benedict!
sitis

Delude dut

a Domino,, qui fecit

mundum ex nichilo. Amen.

intrent

Postea dicuntur he orationes super eos, priusquam

in ecclesiam sine

Deus Abraham, Deus

vivit et regnat.
BeneJ<dicat

Dominus vobiscum, et sine Oremus. Isaac, Deus Jacob, sit vobiscurn,

suam
in vobis.

et

ipse conjungat et impleat benedictionem

Qui

Alia oratio

cum Oremus.
Dominus faciem
vultum suum

vos l)eus Pater, custodiatque vos Jesus Christus,

illuminet vos Spiritus Sanctus, ostendatque

suam

in vobis, ut misereatur vestri, et convertat

ad vos et det vobis pacem, impleatque vos onmi benedictione in remissionem peccatorum vestrorum, ut habeatis
spiritual!

vitam eternarn,

et vivatis

in secula seculorum.
altaris, et

Amen.

Hie

intrent in ecclesiam ad

graduru

sacerdos et clerici

dicunt

Psalmum 127.
Gloria Patri.
Pater.

Beati omnes qui timent, in eundo, sine

nota

cum

Kyrie eleison.
nos.

Christe eleison.
fac

Kyet

rie eleison.

Et ne

Salvum

servum tuum
Mitte
eis
eis

ancillam tuam.

Deus

ineus, sperantes in te.

Domine

auxilium de Sancto.
turris fortitudinis.

Et de Syon
inimici.

tucre eos.

Esto

Domine

A facie

Domine

exaudi, oratiouein.

Domiuus vobiscum.
Benedicat vos Deus ex Syon,
Jerusalem, et videatis
Israel.
filios

et

videatis

que sunt bona

;

filiorum vestrorum

pacem super

Per Christum.

Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Jacob, benedic adolescentes istos, et seinina semen vite eterne in mentibus eoruin, ut
hoc facere cupiant. quicquid pro utilitate sua didiscerint, Jesum Christum "Filium tuum et Rcdemptorem liominum.
tecurn.

Per

Qui

Oremus.

261
Kespice Doiuiue et benedic de
si cut

celis

convencionem istam;

et

misisti

filiain

angelum tuum liaphaelem ad Thobiam et Sarram Eaguclis, ita digneris Domiue inittere benedictionem
tuo amore vivant et senes-

istam super istos adolescentes, ut in tua voluntate permaneant,

et

in tua securitate consistant,

et in

cant, et digni atque pacifici tiant,

et multiplicentur in loiigitu-

dim

in

dierum.

Per Christum.

Oremus.

liespicr,

Doinine, propicius super

hunc famulum tuum

et

super hanc famulam iuain, ut in nomine tuo celestem bene

dictionem accipiant,

et

iilios

filiorum

suorum

in

terciam

et

quartam generationem incolumes videant, et in tua voluntate semper perseverent, et in future ad celestia regna perveniant.
LYr Christum.

Oremus.

Omnipotens sempiterue Deus, qui primes parentes nostros

Adam

et

Evam

copulavit;

ipse corpora vestra sanctificet et

beuedicat,

atque in societate et amore vcre dilectionis con-

jungat.

Per Christum.
spirituali,

Benedicat vos Deus oinni beuedictione

efficiatque

vos dignos in conspectu suo^ superhab undent in vobis divitie

glorie
et

sue, et erudiat vos verbo veritatis,

valeatis.
illos

ut

ei

corpore pariter

mente placere

Per Christum,

rinitis oracionibus,

que dicebantur super

introductis
illis

prostcrncntes ad
bcilicet^,

cum

presbitero,

gradum altaris, et inter chorum et altaro

viri,

ex parte ecclesie australi, et statuta mulicre ad dextram

videlicet inter

chorum

et altare, incipit niissa solempniter

de

Trinitate.

Benedicta

sit

sancta Trinitas, atque indivisa Unitas

confite-

bimur

ci,

quia fecit nobiscum misericordiam suam.

Alleluia, Alleluia.
Spiritu,
et

In tempore
et

ali.

Benedicamus Patrem
ulterius

Pilium
:

cum Saucto
-irvL-ntr

non dicatur
(jiii

ad hanc missam
festis

modus

ordo

in

duplicibus

per omnia.

262
Gloria in excelsis.
Iste
;

due oraciones sequentes dicantur sub

sub uno Oremus ct Secretum
et Post-

uno Per

Dominum

et

coiumutiio similiter dicuntur.

Omriipotens sempiterne Deus, qui dedisti famulis tuis in confessione vere fidei, eterne Trinitatis gloriam

agnoscere,

et in

potencia majestatis adorare Unitatem; quesumus in ejusdem fidei firmitate ab omnibus semper muniamur adversis.

Exaudi

nos, omnipotens et misericors Deus, ut

officio,

quod nostro

ministratur

Dominum.
Corinthios.
Fratres.

tua benedictione pocius impleatur. Per Lectio epistole beati Pauli apostoli ad Epistola.

Nescitis quod corpora vestra

membra

sunt Christi
?

Tollens ergo
sit.

membra

Christi, faciam

membra

meretricis

Abeffi-

An

nescitis"

quod qui adheret meretrici,

inquit,

unum

corpus

citur ?
ret

Erunt enim,

duo in carne una.

Qui autem adhe

Domino, unus

Spiritus est.
fecerit

Eugite fornicacionem.
extra corpus est.

Omne

peccatum quodcumque homo, que enim fornicatur, in corpus suum peccat.

quern habetis a Deo,
precio

Quicum-

An

nescitis quia
est,

corpora vestra templum sunt Spiritus Sancti, qui in vobis

et

non

estis vestri.

Empti

enirn estis

magno.

Glorificate et portate
es,

Deum,

in corpore vestro.

Graduale.

Domine, qui intueris abissos, et sedes Y. Benedicamus Deum celi, quia fecit nobissuper Cherubyn. cum misericordiam suam. Alleluia. V. Benedictus es Doet

Benedictus

mine Deus Patrum nostrorum

laudabilis

in

secula.

Tempore Pasche, secundum

Alleluia.
illis

mada Pasche
Quasi modo

vel

unum

de

que scribuntur post officium

geniti.

Sequentia.

Una

chorus Domini nunc

pangat nomiiia summi.

Messias, Sother, Emanuel, Sabaoth,

via, vita,

Adonay.

Et unigenitus,

manus, homousios.
Alpha, caput,
et origo

Prinfinis,

cipium primogenitus sapiencia,

similiterque vocitatur et est

virtus.

Omega.

Eons

boni para-

263
clitus

ac mediator.

Agnus,

ovis, vitulus, serpens, aries,

sol, gloria,

leo,

imus.

Os, verbum, splendor,

lux et ymago.

Panis,

flos, vitis,

mons, janua,

petra, lapisque.

Angelus, et sponsus,

pastorque, propheta, sacerdos.

toucrator et Yesus.

Athanatos, Kyrios, Theos, Pan:

Salvificet vos

cui per secula

omnia doxa.

Evangelium sccundum Matheum.

In
illo

tempore accesserunt ad Jesum Pharisei temptantes

liomini dimittere
ait eis;

cum

et dicentes si licet

que ex causa? qui rcspondens,

fecit

uxorem suam quacumnon legistis quia, qui

creavit cos,
et
dixit,

ab

iuitio,

masculuin

et

feminam
et

propter hoc relinquet homo patrem

uxori sue, et erunt duo in

matrein,

et

adherebit

came
ergo

una.

Itaque jam non sunt

conjunxit,

duo, sed una euro.

])arct.

Quod

Deus

homo non
sit

se-

Credo in unum.

Ofl ertorium.
filius,

Benedictus

Deus

Pater, unigenitusque Dei

i

Sanctus quoque Spiritus, quia

ecit

vobiscum inisericordiam

suam.

Jn tempore

paschali.

Alleluya.
Sanctifica

qucsumus Domine Deus

noster, Trinitas sancta,

per tui noininis invocaciouem, hujus oblacionis hostiam, et co-

opcrante Spiritu Sancto, per earn nosmetipsos

tibi perfice

mu-

nus eternum.

Adesto Domine supplicacionibus

nostris, et

hanc oblacionem,

quam
tis et

tibi

offerimus pro famulis tuis, quos ad statum maturitaes,

ad diem nuptiarum perducere dignatus

placatus bePrefacio.

nignus assume.

Per Dominuni in imitate ejusdem.

Qui cum

unigenitus.

ost Sanctus, prosternant se sponsus et

;

sponsa ad gradum altaris

frupcr

in oraeione dominica cxteuso pallio

eos

quod tcncant

quatuor
to,

clerici ])cr

quatuor cornua
seculorum.
dimia-

Per omnia secula

fracta

Antequam

dicitur

Pax Domini,

hostiamore

solito,

^aque in tribus fractionibus super patenam,

ad populuni
et

vertat se sacerdos

dicat

has

oraciones sequentes super eos sub

264
tono
dicto
lectionis,
illis

interim genuflectentibus sub pallio supra-

hoc modo,

Dominus vobiscum.

Oremus.

Propiciare

Domine

supplicacionibus nostris, et institutis tuis,

quibus propagationem liumani generis ordinasti, benignus assiste,

ut quod te auctore conjungitur, te auxiliante servetur.

Per Christum

Dominum

nostrum.

Amen.

Oremus.
Deus, qui potestate
virtutis tue

de nichilo cuncta

creasti, qui

dispositis universitatis exordiis,

homini ad ymaginem Dei

facto,

ideo inseparabile mulieris adjutorium condidisti, ut femineo cor-

pore de

virili

dares carne principium, docens, quod ex

uno

pla-

cuisset institui,

nunquam

liceret disjungi:

hec sequens clausula

non

dicitur in secundis nupciis.

Deus, qui tarn excellent! miset

terio,

conjugalem copulam consecrasti, ut Christi

:

ecclesie

sacramentum presignares in federe nupciarum

Deus per quern

mulier jungitur viro, et societas principaliter ordinata, ea benedictione donetur^ que sola, nee per originalis peccati

per diluvii est ablata sentenciam

penam, nee Eespice propicius super hanc

est consorcio,

famulam

tuana, que, maritali

jungenda

tua se ex:

petit protectione muniri.

fidelis et casta

Sit in ea

jugum

dilectionis et pacis

neat feminarum

nubat in Christo, imitatrixque sanctarum permasit amabilis ut Eachael viro suo ; sapiens ut
;

Rebecca ; longeva
suis ille

et fidelis ut Sarra.

Nichil in ea ex actibus

auctor prevaricacionis usurpet;

:

nexa

fidei

mandatis
:

permaneat

viri

thoro juncta contactus fugiat

discipline;
sit

illicitos

muniat
gravis,

infirmitatem

suam robore

verecundia
sit

pudore
sobole
;

venerabilis,
sit

doctrinis celestibus erudita,

:

fecunda in

probata et innocens

et

ad beatorum requiem atque

filios

ad

celestia

regna perveniat, ut videat

filiorum suorum, us

que in terciam et quartam progeniem, et ad optatam perveniat

senectutem.

Per

Dominum nostrum Jesum Christum

Filium

tuum.

205
Notandurn est, quod vir aut mulier ad bigamiam transiens, non debet a presbitero iterum benedici, quia cum nlia vice sint benedicti, eorum benedictio non debet iterari ; quia caro benedicta trahit ad
se

carnem non benedictam.

Et

in titulo de

secundis nnpciis inliibitum est per Decrctum.

Ne

benedictio

dotur in secundis nupciis, quod testator beatus Augustinus, di-

Prime nupcic a Domino sunt constitute: Sccunde vcro sunt pcrmisse. Prime nupcic sub omni benedictione celebrancens.

tur

sccundc vcro carcnt aliqua benedictione.

bencdictiones, in secundis nuptiis
ct post

Scd cum plures

sint

cclcbrandis, sint in insero,

troitu ecclesie sub pallio,

missam super tliorum in

qucro que benedictio

sit

recitanda in secundis nupciis ct que

ione,

Deus qui

potestate,

sunt
qui
:

cut principium,

Deus

media autem illarum

est

omittenda in secundis nupciis, scilicet,

Deus qui him

excellent].

Quia

in

i.sia

benedictione agitur de
in

imitate Christi ct ecclesie,

quod figuratur
,d

primo matrimonio;

Corintlnos, Erunt duo

in

carnc unjj; et extra debigamis, capitulo

Debitum unius uxo-

ris vir.
tis,

Sed qui adheret pluribus, dissolvit unitatem vel fedus ct ideo bcncd git de imitate scilicet, Deus
i

qui lam excellent

et

misterio,

non

dicatur in secundis nupciis:

hoc

est

verum

tain pro viro bigamo,

qnampro mulierc

vidua,
:

quia caro benedicta trahit ad se carnem

non benedictam

sed

omnes

alie

benedictiones indifTerenter debent dici

ccclesiam,
et

sccundum

Romanam
Aquinum

secundum Hostiensem

ct
est,

Thomam

et

Morardum doctorem.

Et sciendum

questio discussa est et deffinita in sacro palacio

quod ista Domini Pape

altare,

anno Domini MCCCXXI.

et dicitur

Post hec revertat sc sacerdos ad

et

Pax Domini,

Agnus

Dei.

Tune surgant ab

ora-

tione spoiisu? et .sponsa, et nrcipiat sponsus pacera a sacerdotc,

ferat ad

sponsam, osculaus

earn, et

neminem

alium, ipse nee

266
ipsa,

ferat

sed clericus post ipsum a saeerdote paeem aecipiat, et sicut solitum cst, aliis, Propiciare

Domine,

semper

dicatur super nubentes sub pallio prosternentes,

alter
:

quandocumque conjugancium fuerit alias nuptus quia non prohibetur in Deus, qui potestate, non debet dici, nee
que nullo modo
i.

altera benedictio sacramentalis,

iterari

debet

extra de secundis nupciis. Cap.

et

Cap. vn.
cell,

Commtinio.

Benedicimus
ei
;

Deum
fecit

et

coram omnibus

viventibus confitebimur

quia

nobiscuin misericordiam
Alleluia.

suam.

In tempore paschali.

Alleluia.

Posteom-

munio.
Proficiat nobis ad salutem corporis et anime,

Domine

.Deus

noster, hujus sacramenti suscepcio, et sempiterne sancte Trinitatis,

ejusdemque individue Unitatis confessio.

Quesumus omnipotens Deus, instituta provideiicie tue pro amore comitare, ut quos legitima societate connectis, longeva
pace custodias.

Per Dominum.

Post missam benedicatur

panis et vinuin vel aliua liquor in vasculo et gustent in

nomine
Oremus.
hoc vas-

Doming

sacerdote sic dicente.

Dominus vobiscum
hunc potum,

et et

Bene^dic Domine panem

in

istum, et

culum, sicut benedixisti quinque panes in deserto,

et sex liydrias

Ghana

Galilee, ut sint sani et sobrii atque immaculati

omnes

gustantes ex eo, Salvator Mundi.

Qui

vivis.

T j\ octe

vero se-

quente

cum

sponsus et sponsa ad Icctum pervcnerint, accedat

sacerdos, et benedicat

dicens. Dominus vobiscum. Benedic Domine thalamum istum, ut omnes habitantes in eo,

thalamum

in tua pace consistant, et in tua voluntate

permaneant ;

et in

amore tuo

vivant,

Per Christum.
BeneJ<dic

multiplicentur in longitudinem dieruin. Benedictio super lectum, cum Oremus.

et

Domine hoc cubiculum,

;

qui non dormis neque

dormitas, qui custodis Israel

centes,

famulos tuos in hoc lecto quiesab omnibus fanlasmatibus demonum et illusionibus

MM

267
custodi
;

vigilantes in preceptis tuis meditentur

:

donnientes te

per soporem sentiant

auxilio.

hie et ubique defencionis tue muniantur

Per Cliristum.

Deinde

fiat

benedictio super eos in

ccto, t-antum

cum

Oreinus.
vestra et animas vestras, et det

Benedicat

J Deus corpora

super vos benedictionem, sicut benedixit

Jacob.

Abraham,

Isaac,

et

Amen.

Manus Domini

sit

super vos, et mittat angevite vest-re.

lum suum sanctum qui custodial vos omnibus diebus

Benedicat
est in

^ vos Pater,
et

et Filius, et Spiritus Sanctus, qui trinus

numero,

unus

in nomine.

In nomine Patris,

et Pilii,

et Spiritus Sancti.

Amen.
et

Hiis itaque peractis aspergat super

discedat
sacerdos,
et dimittat eos in

eos

nquam benedictam

pace.

AD SEPELIENDUM MOKTUOS.

POST

iiiissam
(it

accedant duo

clerici

de secunda forma ad capud

tlefuncti,

dicant repetendo similiter

cum

toto conventu an-

tiphonam.

Circumdederunt
dederunt me.

me

gemitus mortis

dolores inferni circum-

Kyrie eleison.

Christe eleison.

Kyrie eleison.

Xon

dicuntur Pater noster nee Douiinus vobiscurn nee Oreinus

statim hoc

modo

incipiat saccrdos.

Oreinus.

Non
apud

intres in judicium

cum

servo tuo, Domine, quia nullus

te justificabitur

homo,

nisi,

per

te,

omnium peccatorum

tribuantur remissio.

Non

ergo

eum

tua judicialis sentencia

268
premat, quern
tibi

vera supplicacio fidei Christiane coinmendat

sed gracia tua iUi succurrente, mereatur evadere judicium

onis, qui

ulti-

dum viveret,

insignitus est signaculo Sancte Trinitatis.

Qui

vivis et regnas

Deus.

Per omnia secula seculomm.

Amen.
locum

Finita oratione, incipiat cantor R.

Qui Lazarum

resuscitasti a
et

monumento

fetidum.

Tu

eis

Domine dona requiem,

Qui venturus est judicare vivos et mortuos et indulgencie. V. Deinde sequatur Kyrie eleison. seculum per ignern. Tu, &c.
Christe eleison.,

Kyrie eleison. nee Dominus vobiscum, sed tantum Oremus.

Deus

cui

omnia vivunt,

et cui rion pereunt

moriendo corpora
deprecamur, ut

nostra, sed mutantur in melius;

te supplices

quicquid famulus tuus

N.

viciorum, tueque voluntati contrarium,

fallente diabolo, et propria iniquitate atque fragilitate, contraxit,

tu pius et misericors ablue indulgendo

ejusque

animam

suscipi

jubeas per
in

maims sanctorum angelorum tuorum, deducendam

tui

sinum amici
tui,

Abrahe

patriarche, et

Ysaac

dilecti tui,

et

Jacobi electi

quo

effugit dolor, et tristicia, atque

felici

suspirium ;

fidelium quoque anime

jocunditate letantur, et in novis-

simo magni judicii

die, inter sanctos et electos tuos earn facias

perpetue glorie percipere porcionem,

quam

oculos

non

vidit,

nee auris audivit, nee in cor hominis non ascendit quod preparasti diligentibus te.

Per Christum Dominum.

tione incipiat cantor E,

Heu

miclii,

Domine, quia peccavi

?

nimis in vita mea, quid faciam miser ? ubi fugiam

nisi

ad

te

Deus meus, miserere mei. Dum veneris in novissimo die. Y. Anima mea turbata est valde; sed tu Domine succurre ei.

Dum.

eleison.

Deinde sequatur Kyrie eleison. Christe eleison. Kyrie Deinde nee sequatur Pater noster, nee Dominus

vobiscuni; sed

tantum Oremus.

Fac quesumus Domine hanc cum servo tuo defuncto misericordiam, ut factorum suorum in penis non recipiat vicem, qui

269
tuam in
votis tenuit voluntatem; et quia hie ilium vera fides
illic

conjunxit fidelium turmis,

choris.

eum tua

miseracio societ angelicis

Finita
oratione incipiat
ilia

Per Christum Dominum.

Libera me, Domine,

de morte eterna, in die

et terra,
ilia,

tremenda.

Quando

celi

movendi sunt
V.

dum

veneris judicare secu-

lum per ignem.

dies

Dies

dies ire, calamitatis et miserie

magna,

et

auiara valde.

Quando.

Dum

hoc

recitatur,

corpus thurificetur a sncerdote,

aspergatur aqua benedicta.
Christe eleison.

semel circumeundo, et etatim

eleison.

Deinde sequitur Kyrie

Kyrie eleison.

Ilic roget sacerdos orare pro

anima

clefuncti, ita

dicens Pater noster,

pro anima N. et pro

ibus tlefunctis.
intres in judicio

Et ne

nos.

Sed

libera.

Non
Erue

cum

servo tuo Domine.

Quia non

justificabi-

tur in conspectu tuo

omnis vivens. In
terra.

porta inferi.

Domine.

Credo videre.

Dominus vobiscum.

Et

cum

Spiritu.

Oremus.
aurein

Inclina,

Domine,

tuam ad preces

nostras,

quibus

misericordiam tuam supplices deprecamur, ut animam famuli

tui
N".

quam

de hoc seculo migrare

jussisti, in pacis ac lucis

regione constituas, et sanctorum

tuorum jubeas esse consortem. Hie corpus dcportatur ad sepulcrum, cant ore Per Christum. In exitu In Paradisum. Ps. 113. incipiente antiphonam.
Israel de Egipto.

Item

alius

psalmus

si

tantum

restat itineris.

24.

Ad

te

Domine

levavi

animam.

Finite psalmo tota dicite angeli

:

tui antiphona,

In paradisum deducant
te

in

suum concivitatem

ventum suscipiant
sanctam Jerusalem.

martires,

et

perducant

te

in

Qua

dicta, dicat sacerdos

Oremus.

Pie recordacionis affectu, fratres karissimi

commemoracionem
temptaci-

facimus ]wo spiritu cari nostri N, quern

Dominus de

oiiibus liujus scculi assumpsit, obsecrantes misericordiam ejus-

dnii Dei
ct

et

Domini

nostri, ut ipse ei tribuere dignetur

placidam

quit-tain innnsionein, et remittat ei

omnes

lubrice temeritatis

270
offensas, ut concessa sibi venia plene

indulgence, quicquid in

seculo, proprio vel alieno reatu deliquit,

totum

ineffabili pietate

ab benignitate sua deleat,

oratio

et abstergat.

Per Christum.

Alia

cum Oremus.
Domine
sancte, Pater oinnipotens, eterne Deus, sup-

Tibi,
plices

deprecamur pro

a voraginibus spiritu fratris nostri, quern

hujus seculi accessiri

jussisti,
;

ut digneris, Domine,, dare

ei

locum

lucidum
et

refrigerii et quietis

liceat ei transire portas inferorurn

in mansionibus sanctorum, et penas tenebrarum, maneatque Abrahe promisisti et sernini ejus in luce sancta, quam olim
:

nullam lesionem sentiat Spiritus ejus

ille

sed

cum magnus

dies

resurrectionis ac remuneracionis advenerit, resuscitare

eum

digneris

una cum

sanctis et electis tuis, deleasque ejus delicta

omnia atque peccata,

consequatur eternum.

tec unique imrnortalitatis vitam et

regnum

Per Christum.

Imitis orationibus ape-

riatur sepulchrum, cantore incipiente antiphonani Aperite miclii

portas

justicie,

et

ingressus in eas confitebor

Domino; hec

Confitemini in ea. porta Domini, justi intrabunt Domino quoniam bonus. Finite psalmo tota dicitur antiphona.
Ps. 117.

Qua

dicta dicit sacerdos

Oremus.

qui

Obsecramus misericordiam tuam, omnipotens eterne Deus, hominem ad ymaginem tuam creare dignatus es, ut Spiriet

tum

animam famuli
et

tui

N. quam hodienia

die de rebus hu-

manis eximi,
suscipias;

ad
ei

te accersiri jussisti,

blande et misericorditer

non

chaos et caligo
in sinu

dominentur umbre mortis, nee tegat eum tenebrarum; sed exutus omnium criminum labe,
collocatus,

Abrahe

locum

refrigerii

se

adeptum

esse gau-

deat

et cum dies judicii advenerit, eum resuscitari jubeas. Per Christum.

;

cum

Sanctis et electis tuis

Alia oratio

cum Oremus.

semper presto es, qui pie da famulo tuo N. cujus deposicicorda devota digneris intueri,
Deus, qui
justis supplicacionibus

one

liodie officia humanitatis

exhibemus,

cum

sanctis atque fide-

271
libus tuis beati

tionibus, benedicatur sepulcram

muneris porcionem. Per Christum. Finitis orahoc modo, sacerdote dicente.

Domine, Sancte Pater, omnipotens eterne Deus, ut benedicere J et sancti>Jificare digneris hoc sepulcrum, et

Rogamus

te

corpus in eo collocandum, ut

sit

remedium

in eo quiescenti, at-

que tutela
turn.

et

munimen

contra seva jacula inimici.

Per Chris-

Dcindc ponatur corpus in sepulcro, cantore incipiente antiphonam Ingrediar in locum tabernaculi admirabilis, usque

ad

domum
Oremus,

Dei.

Ps.

41.

Quemadmodum.

Qua

dicta dicit

sacerdos hanc orationem.

fratres karissimi, pro Spiritu cari nostri quern

Deus

de laqueo hujus seculi liberare dignatus est; cujus corpusculum hodie sepulture traditur ; ut eum pietas Domini in sinu Abrahe
collocare dignetur; ut

sanctos et electos suos

suscitari faciat.

cum magni dies judicii advenit, inter eum in parte dextera collocandum recum Oremus.

Oratio

Deus qui humanarum aniniarum eternus amator es ; aniinam famuli tui N. que veram, dum in corpore maneret, tenuit
fidem, ob

omni cruciatu inferorum redde extorrem; ut segregata ab infernalibus claustris, sanctorum tuorum mereatur adunari
consorciis.

Per Christum.

Finitis oratiouibus,

claudatur se-

pulcrum poncntc prius sacerdote absolucionem super pectus dcfuncti ita dicente Oremus.

Dominus Jesu
discipuh
s

Christe, qui beato Petro apostolo tuo ceterisque

suis licenciam

dedit ligandi atque solvendi, ipse te

absolvat N. ab omni vinculo delictorum, et in quantum mee

fragilitati permittitur,

precor ut

sis

absolutus ante tribunal ejus-

dem Domini
vivas in

nostri Jesu Christi, habeasque vitam eternani, et

secula seculorum.

Amen.

Deinde

incipiat
:

cantor

itiphonam.

Hec

requies

mea

in seculum seculi

hie habitabo

(juoniam

elegi

earn.

Ps.

131.

Memento Domine.

Quo

dicat saccrdo*

Oremus.

272
Deus, apud quern

mortuomm

spiritus

vivunt,

et

in

quo

electorum anime, deposito carnis onere, plena

felicitate letan-

tur; presta supplicantibus nobis, ut anima famuli tui

N. que
non

temporali corporis hujus luminis caruit visu, eterne

solacio

illius lucis

potiatur

non

earn

tormentum mortis

attingat,

dolor liorrende visionis officiat:

non

penalis timor excruciet,

:

non reorum cathena pessima constringat

venia

sed,

concessa sibi

omnium

delictorum, optate quietis consequatur gaudia

repromissa.

Per Christum.

Alia oratio

cum Oremus.
et mise-

Tu, Domine Deus omnipotens,

pietatis

precibus nostris aurem tuc

;

accomodare digneris
;

tu miseris

ricordiam largiaris

et spiritum

opem feras famuli tui N. vinculis

tuorum
recipias
;

corpora-

libus liberatum, in pace sanctorum

ut locum

penalem
evadat.

et gehenne ignem in regione viventium translatus Einitis orationibus, executor oiTieii Per Christum.

dicit sine nota

Commendo animam tuam Deo

terre
;

Patri omnipotent;

terrain

Sancti.

pulverem pulveri. 5ed tune Amen.

In nomine

Patris, et Eilii, et Spiritus

dum

dicit in

nomine

Patris,

erram

super corpus ad

modum

crucis ponat, et corpus thurilicet et

aqua benedicta aspergat, cantore incipiente antiphonam De terra plasmasti me, et carnem induisti me; redemptor meus,

Domine,
probasti.

resuscita

me

in novissimo die.

Ps. 138.

Domine
Dicta an-

Hiis peractis corpus omnino cooperiatur.

tiphona, dicit sacerdos, sine

Dominus vobiscum

et sine

Oremus.

Temeritatis quidem

est,

Domine, ut
tibi

mortalem, cinis cinerem,

homo hominem, mortalis Domino Deo nostro audeat com-

mendare, sed quia terra suscipit terrain, et pulvis pulverem, donee omnis caro in suum redigatur originem, inde, Deus, tu

am, piissime Pater, lacrimabiliter quesumus pietatein, ut hujus famuli tui N. animam, quam de hujus mundi voragine cenulenta
ducis,

ad patriam in sinu amici

tui

Abrahe

recipias, et refrigerii

273
rore prefundas
:

sit

ab estuantis Jehenne truci inceridio segrete

gata

et beate requiei,

donante, conjuncta

et

que

illi

sunt

digne cruciatibus culpe, tu eas grade tue mitissima

;

leiiitate in

dulge ne peccati recipiat vicem, sed indulgence tue piam senfiat bonitatem, cumque, functo mundi termino, supernum cunctis illuxerit

regnum, novus homo omnium sanctorum cetibus

aggregatus,
dus.

cum

electis tuis resurgat in |)arte dextera collocan-

Per Christum.
vite dator et

Alia oratio

cum

oremus.
reparator, qui te a

Deus,

humanorum corporum

cione pro anima famuli tui

liberare earn

exaudi preces, quas, speciali devopeccatoribus exorari voluisti, N. tibi lacrimabiliter fundimus, ut

ab inferorum cruciatibus et collocare earn inter

digneris,
et

agmina sanctorum tuorum

stola immortalitatis indui,

veste

quoque

celesti

et

Paradisi amenitate confoveri ju-

boas.

Per Christum.

Tinitis orationibus incipiat cantor anti-

plionam Omnis

Spiritus laudet

Dominum.

Ps. 150.

Laudate.
dicta dicat

Finitis hiis precibus,

tota dicatur antiphona.

et sine

Qua

sacerdos sine

Dominus vobiscum

Oremus.

Debitum humani
romplentes,

corporis sepeliendi officium, fidelium

cui

more

Deum,

omnia vivunt,

fideliter

deprecemur, ut

hoc corpus

cari nostri

N.

a nobis in infirmitate sepultum, in

ordine sanctorum suorum resuscitet, ct ejus Spiritum Sanctis ac

tidelibus
et
tis

suis

aggregari jubcat,

cum

quibus inenarrabili gloria

perhenni

felicitate perfrui

mereatur.

Per Christum.

Fini
resur;

orationibus incipiat cantor antiphonam.

:

Ego sum

rectio et vita
et

qui credit in me, eciam

vivit et

si

mortuus

fuerit, vivet

omnis qui

credit in

me, non morietur in eternum.

Canticuni.
rie

Benedictus.

Tota dicitur antipliona, sequatur KyKyrie eleison.

ita dicens.

eleison.

Christe eleison.

Ilic

roget sa-

f-erdos orare
et

pro aiiiina dei uucti

Pro animabus N.

omnium
libera.

fidelium defunctorum.

Pater noster.

Et ne

nos.

Sed

Requiem eternam.

Et lux

perpetua.

porta

274
inferi.

Erue Domine.

Credo videre.

In

terra.

Non

intres

in judicium

cum

servo tuo Domine.

Quia non

justificabitur

in conspectu tuo

omnis vivens.

Domine

exaudi.

Dominus

vobiscum.

Oremus.

Deus

origo pietatis, Pater misericordiarum, solamen tristium,

et

indultor criminum,
dicitur, procedit
:

de cujus munere,

omne quod bonum

vis propria

respice propicius supplicum preces, et quamnos deputet indignos consciencia, te nostris flecti

petitionibus pulsamus, quaritulumcumque concedunt aures tuo

pietatis
:

nam

si

omittimus, in utroque veremur esse

;

rei

quum

et te precipis a peccatoribus exorari

nostroque, ac

si

non merito

hoc agendum,

te prestante, tribuitur ministerio.

Pater, omnipotens eterne Deus, qui

Ergo sancte unicum Filium tuura Do-

minum nostrum Jesum

isti,

Christum, incarnari de virgine constitu-

quo vetustum solveret proprio cruore peccatum, ut vitam

redderet

mundo,

ipso opitulante,

animam

fratris tui ]\

T
.

ab ergas-

tulo cenulente materie

exemptam, ab omnibus maculis quesumus

insidias

absolvas
ter

non paciatur

quam

misisti ad terras

occursancium demonum, propunicum Eilium tuum. Libera et

absolve earn de tetra voragine inferni,

quam

redemisti precioso

sanguine unigeniti
antis

Eilii tui.

Libera et absolve earn ab estu:

Jehenne incendio collocans in paradisi amenitate

non

sentiat,

Pater piisime, quod calet in flaminis, quod stridet in

penis, sed magnificencie tue munere preventa, mereatur evadere

judicium ultionis,
frui.

et beate requiei ac lucis eterne felicitate per-

Per Christum.

Hiis dictis sequatur

dicat sacerdc
3

psalmus

50.

Miserere, et post

psalmum

in auditu

omnium Pro

animabus in hoc cimiterio quiescencium defunctorum Pater noster. Et ne nos. Sed libera. Et lux Requiem, &c.
perpetua.

porta

inferi.

Erue Domine.

Non

tradas bestiis
obli-

animas confitentes
viscaris in finem.

tibi.

Et animas pauperum tuorum ne Dominus vobiscum. Oremus.

275
Deus, cujus miseracione anime fidelium requiescunt, artima-

bus famulorum famulammque tuarum hie

et

ubique in Christo
ut a cunctis

veiiiam peccatorum; quiescencium, da propicius

reatibus
absoluti,

tecum

sine

fine

letentur.
clicant

Per Christum.
septem psahnos
profundis,

Postca revcrtcntcs cuncti dc tmnulo

De
,i

Requiem

ct scquatur

Kyrie

eleison.

Christe eleison.

Kyrie eleison.
porta inferi.

Pater noster.

Et ne

nos.

Sed In

libera.
terra.

A
Non

Erue Domine.

Credo videre.

intres in judicium

cum

servo tuo Domine.

Quia non

justifi-

cabitur in conspectu tuo omnis vivens.

Dominus vobiscum.

Oremus.
Satisfaciat tibi,
nostri, sancte

Domine, pro anima famuli

genetricis

tui

N.

fratris

Dei

semperque virginis Marie, omni-

umque sanctorum tuorum

et

oratio, et presentis familie tue hurnilis

devota supplicacio, ut peccatorum

optineat;

omnium veniam, quam

cruciari

precamur,

nee eum

patiaris

Jehenalibus

penis, quern Eilii tui

Domini

nostri Jesu Christi precioso san

vivit
:

guine redemisti.

Qui tecum

in

finem omnium, voce

Anima
Amen.

ejus, et

anime omnium fidelium

defunctorum, per misericordiam Jesu Christi, in pace requiescant.

AD DEGKADANDUM SACERDOTES;

PBIMO

dicatur collacio ad terrorern. facinoris, pro quo quis

:

es(

degradandus

cleinde episcopo

in pontificalibus scdcntc

cum

suis ministris, et clero

et

populo

sibi assistcntc vcuiat detiTfl-

dandus, indutus vestibus sacerdotalibus

cum

dalmatica, tunica,
;

cum

calice, et patena,

quam

tenet in manibus coram episcopo

copus.

Auctoritate omnipotentis Dei, Patris, et

Filii,

et Spiritus Sancti et

ecclesie
et te

beatorum apostolorum Petri et Pauli et nobis commissa, auferimus tibi N. habitum clericale,
alio

ab omni sacerdotali et

quovis ordine deponimus^ et

eciam degradamus et exuimus te omni honore, et babitu ac tonsura et privilegio clericali.

episcopus.

In ablacione

calic

Auferimus

tibi

calicem et patenam, teque exuimus et pri-

vamus

officio et potestate offerendi

Deo

sacrificium, et

missam

quamlibet celebrandi.

In remocione

Auferimus

tibi

orarium sine stolam sacerdotalem,

representation,

cum jugum
et

Domini suave ab eo

portare contempseris

stolam innocencie observare.

episcopus.

Auferimus

tibi

dalmaticam diaconalis

officii

orna-

mentum, cum ipsam non timentum salutis.

rimus
*
tibi

portaveris,

indumentum

leticie et ves-

Aufe
officii

tunicam subdiaconalis
of Degradation
is

ornamentum, cum

ilia

The Form

more
fo.

fully given

Register, v. 1.

102. b.

in Bishop Grandisson Anno. 1354.

277
usus non
fueris,

ad justiciam et salutein.

In remocione mani-

copus.
officii

Auferimus

tibi

manipulum subdiaconatus
et patene,
tibi

ornamentum, teque exuimus

illo.

et privaraus ministerio desig

nate in

In rcmocione
us.

calicis

urceoli aque,

Auferimus

calicem et pate-

nan^ urceolum aque,

inanile inanutergium, subdiaconatus officii

instrumenta, teque illorum usu exuimus et privamus ministerio

designate in

illis.

In rcmocione
libi

libri

cpistolarum dicat epis-

Auferimus
privainus
officio

librum epistolarum, teque exuimus et

luminaria in ecclesia Dei accendendi.

us.

In

re-

Auferimus
et

tibi

urceolum ne
in

de celero
ristium

illo

utaris

ad suggerendum vinum

aquam

Euka-

sanguinis
us.

Christi.

In rcmocione
libi

ibri

cxorcismomin

Auferimus

librum exorcismorum, teque

privamus
tos sive

exuimus potestate super energumenos sive baptizacatecumenos manus imponendi. In rcmocione codicis
et

us.
officio

Auferimus

tibi

codicem quern cum lectoratus

et

suscepisti,

teque exuimus

privamus potestate ilium

legendi in ecclesia sancta Dei.

us.

In rcmocione clavium dicat

Auferimus

tibi

claves ecclesie teque

exuimus

et

privamus

officio et potestate

custodiendi res que ipsis clavibus

recluduntur, et portas eciam ecclesie aperiendi, sive claudendi.

iit.

Auferimus
te, et

tibi

tonsuram

et

habitum

clericale, et

exuimus

et

privamus

degradamus ab
si sit

omni honore

beneficio ac privilegio clericali.

j

Et

tradeii-

Pronunciamus

et

dicimus
et

nobili viro A. de B. ut te

miserum

recipiat

degradatum,

eum

requirimus et

rogamus in visceribus Jesu Curisti, ut

citra mortis

periculum

et

membri mutilacionem, suam

circa te seutentiam

liabeat moderare.

AD RESTITFENDUM DEGKADATUM.

EPISTOLA cujusdam episcopi ad primatem euum ad restituendum

e.gradatum.

Sancto ac venerabili primati suo L. E.

fidelitatis

Epis-

coporum humilimus,
biterio nostro

affectum et obsequium.

De pres:

ab

alio

episcopo pro pecunia ordinato, ex auctoritale

tate

sanctorum canonum

vobis consilium dono

primum

degradetur, deinde ab ecclesia separatus duobus annis severa

penitencia mulctetur, ut honoris gradus quos precio taxaverat,
lacrimis conquerere et reparare contendat.
penituerit, restauretur.

Postea

si

digne

Hoc

vero diximus,

cum

in

aliis locis

sacris expresse invenietis, in concilio

Toletano undecimo capi-

tulo.

vetat:

Ceterum rebaptizaciones, et reordinaciones canones propterea depositum non reordinabitis^ set reddetis ei suos
ita dicendo.

gradus per instrumenta et vestimenta, que ad ipsos gradus

pertinent
;

Eeddo

tibi

nomine

Patris,, et Eilii, et Spiritus Sancti.

gradum hostiarii &c. In Amen. Novissime

;

autem benedictione letificabitis eum,

Dei Patris omnipotentis,
descendat, ut
ei
sis

sic

concludendo, Benedictio
te

et Eilii,

et Spiritus Sancti super

confirmatus in ordine sacerdotali, et offeras

peccatis,

placabiles hostias pro

atque offencionibus populi

secula seculorum.

Omnipotent! Deo, cui est

honor

et gloria in

Amen.

AD LAUDANDUM DOMINUM PEG MIRACULO.

Deus operatur miraculmn

aliquem sanctum
lit

in

aliqua

ecclesia

per

illius,

statim prclatus

illius ecclcsic, in

quo

miraculuni, convocato clcro ct populo incipiat in solempni

Te Deum laudamus, cum pulsacionc omY. Omnis prclatus.

terra adoret te Deus.

R.

Et

psallat

nomini tuo, Domine.

et

Dignus
norem.
sicut

es

Domine Deus

noster.

R.

Accipere gloriam

ho-

Domine
noster.

in Sancto via tua.

R.

Quis Deus magnus,

Deus

Tu
R.

es

Deus qui

facis mirabilia.

Domino
Sit

factum

est istud.

Et

est mirabile

in oculis nostris.

nomen Domini benedictum.

Oremus.

Ex

hoc.

Doniinus vobiscum.

Mirabilium operator, immense Deus, tua magnalia et laudis

tue gloriam,

tuamque misericordiam, quam

jugiter circa nostros

exerces, quanta devocione possimus venerantes,

immensam

tue

dulcedinis multitudinem suppliciter exoramus, ut suscepta voce

clamoris

nostri,

sicut a

corporibus egritudines clementer et

placabiliter largiaris.

noxia depellis,

sic

medicinam animarum

Per Dominum.

AD SUSCIPIENDUM BEGEM ET BEGINAM,

IN suscepcione

regis vel regine procedat episcopus

cum

clero

suo ad portam palacii sui

cum

cruce erecta, et aqua bcncdicta

:

qua aspergatur

deinde thurificet

interim intrando ccclesiam

cantetui a clero in suscepcione regis.

E.

Summe
festo

Trinitati,

ut in festo Sancte Trinitatis

cum

versu suo.
ut
in

in suscepci

one regine.
Postea.

R.

Regnum mundi
Pater noster.

Magdalene
Pos-

Kyrie

eleison.

Christe eleison.

Kyrie

eleison.

tea dicitur ab episcopo.

Et ne

nos.

Dominum

salvum fac regem, &c. Mitte ei Dominum auxilium de sancto. Et de Sion tuere eum. Nichil proficiat inimicus in eo. Et
films iniquitatis
fortitudinis.

non apponat nocere ei. Esto ei Domine turris Domini exaudi. Et clamor. facie inimici.
Oremus.
corda sunt reguin, qui es humilium
fortitude,
et

Dominus vobiscum.
Deus, in cujus
consolator,

manu

et fidelium

protector

omnium

in te
tri-

sperancium, da regi nostro et regine populoque christiano

umphum

virtutis tue scienter excolere,

ut per te semper repa-

rentur ad veniam.

AD SUSCIPIENDTJM AKCHIEPISCOPUM,

IN Eiisccpcionc arclriepiscopi vel episco})i rccipiatur cum simiii autc. R. Honor, virtus. E. ut in Festo
Trinitatis.

Kyrie eleison.

Christe eleison.
fac

Kyrie eleison.
&c.

Pater noster ut supra.

Salvum

Domine servum tuum,

cum

precibus ut supra.

Oremus.

Concede, quesumus Domine, famulo tuo N. episcopo nosbonotro, ut predicando et exercendo que recta sunt, exemplo

rum operum animos suorum

instruat

subditorum, et eterne

remuneracionis mercedem, a te piissimo pastore, percipiat.

Per

Dominum nostrum Jesum Christum

dicitnr ah

Filium.
pallio circumdetur,

In intronizacionc arcliiepiscopi antequam

uno episcopo

tue largitate,
sisti
;

Domine Deus, Pater omnipotens, qui sola ineffabili gratie hunc famulum tuum N. populo tuo preesse justribue
ei

quesumus, per graciam Sancti Spiritus

offici

tui, tibi

digne persolvere ministerium

sacerdotalis, et ecclesiasticis

convenienter servire sacramentis, plebemque commissam ad glori-

am

tui saucti

nominis digne gubernare.

Per Dominum.

Ora-

cione dicta, ponatur et pallium super humeros, dicentc episcopo.

Accipe pallium summi sacerdocii Domine Dei

per quod, undique

tui,

vallatus atque munitus, valeas hostis

et

signum human!

tentamentis
cordis tui

resistere,

omnes

ejus

insidias

a penetralibus

munimine

fultus

procul abjicere, prestante

Domino

nostro Jcsu Christo, &c.

Post hoc

cum

iestiva

processione

282
ducatur ad
altare,

nus tua
oratio.

vel

E.

ehoro psalleiite antiphonam Pirrnetur maDomini est terra quo dicto dicitur Lee
:

Dominus vobiscum

et

cum Oremus.

Nostris quesumus Domine, officiis clemens adesto, et fainulo tuo N. archiepiscopo nostro, benedictionis tue graciara concede,
et justicie, munere sacri pallii quern hodie auctoritate apostolica induere dignatus es, et ad smnmum sacerdocium promovere
:

fac,

Domine, quesumus, ut sicut ceteros in ecclesia gradus

precellit, ita

honore

mentis

et virtutibus augeatur.

Per Domi-

num.

Deinde dicitur a Priore.

In Dei nomine.

Amen.

Auctoritate ejusdem Ego, N. prior istius ecclesie Christi Cantuarie intronizo te dominum archiepiscopum in hac Cantuariensi
Christus custodiat qua idem Dominus noster Jesus in seculum. introitum tuum, ex hoc nunc, et usque et in ea cum honore colloducatur ad catliedram
ecclesia, in

pontificalem

alternatim a fratribus cetur, nbi, eo sedente, decantetur

coram

eo Antiphona

Benedictus Deus

qua

Oremus.
largi-

Deus, qui ecclesiam

cione
letificas,

tuam

multiplici

munerum tuorum
quern

concede

famulo tuo N.,

hodierna

die

sublimitate et sanctissimi pallii benedictione apostolice dignitatis

confirmasti, virtutum titulis pollere,
clarescere,

morum

et

meritorum gracia

gregemque

sibi creditum digne ac fideliter regerc;

quatenus
hennis

cum

eo mereatur, devicto seculo, ad pascua vitc perpervenire.

feliciter

Per Doraiimm.

bretur missa

cum omni

solemnitate.

oo

QUALITEE CONSECRETOR CBI8MA IN ECCLESIA SAEUM,

omnia, subtrahat se paululum ab

altari versa facie

Per quern hec ad austrum.

lo,

Oleum
oleum
cpis-

infirmorum.

Quo

vocato,

accedat quidem arcliidiaconus per

medium

chori ad altaro, quein precedat minister defcrcns

alio rninistro

infinnorum, precedentc

cum

vexillo.

Deinde
faciat,

copus super arnpullam ipsain ter signum crucis

suillet in en, rninistro

et ter

oleum dcferente.

Deinde

perficiat cxor-

cismum audicntibus tantum

Dominus vobiscum,
ita

ministris qui secus alt arc stant, sine

:

tine

Oremus
^lic

sicut

lit

Judci cxorcismus

direct c

Exorcizo, &c.

removeatur dicatum oleum, et

arclmliaconus

cum

suis minisiris co

modo quo
s

accessit, rcccdat.

lo.

Per quern hec omnia.

ut prius,

Quo

vocato, accedat alius arcliidiaconus eo

accc
ter
ssit

Oleum sanctum. modo ct ordine quo

continente oleum

prius arcliidiaconus

cum ampulla
olei

sanctum, super

quam

signum crucis

faciat, et ter sufflet in

ca, et sic perficiat

exorcism um

modo
-^-

superadicto ad bapti-

Exorcizo te creatura

&c.

hoc

facto,

redeat arcliidiaconus

cum

dicato oleo,

cum

snis ministris eodcni

modo quo

supra.

Post hec revertatur

episcopus ad

sedcm suam ad quicscendum. Deinde dicat idiaconus sic vocando alta voce, Oleum crismatis. Deinde

284
ordines ad deportandum erismu, preparentur ministri per sex

In primo ordine, precedant vexilla tria. In secundo, duo ceroIn tercio, duo turibula in simili habit u. ferarii albis indutis.

In quarto, duo subdiaconi deferentes duos codices evangelii. In quinto, diaconus ampuilam cum oleo deferat ad crisma con-

In sexto secrandum supra quani report etur tabernaculum. ordine, duo cruces deportentur a duobus acolitis albis indutis

cum
tris

amictibus sub tabernaculo, uno a dextris, et altero a sinisin

ampullam deferente. Deinde archidiaconi, archidiacono medio constitute, et ita ad altare processionaliter accedant. Et
ante idem tabernaculum precedant duo pucri cantantcs in superpelliceis prccedentes

ampullam
se

crismatis

ympnuin,

Eedemptor.

Qui dum

cantant

dum

moveant,

clioro cantante,

parumper

ultimo vcrsu permancant ad procedant, ita quod in

altaris

gradum

coram cpiscopo, et chorus prosequatur post unumquemO Eedemptor. quc versum scilicet vcrsum Stans ad aram, surgat cpiscopus et inclinet
altari, videlicet

in medio,

dum

versus cantetur.

Cantato vcrsu
cantato
revertat

redeat cpiscopus ad sedcm

suam.

Ympno

et porrigatur episcopus ad altare

Imbet crismatis inscripcianem.

ei ampulla cum oleo, que Delude nusccatur in ea balsa-

mum

ab episcopo,

sic diccntc

secrcto

Hec commixtio.

statim episcopus incipiat genuffectendo ympnum Veni Creator, et ita cantetur totus ympnus, ut primus versus a clericis secus
altare cantetur
:

sccundus a toto

clioro, et ita alternatim

can

tetur.

Quo

cantato surgat cpiscopus conversus ad orientem in

altaris, ter

dextro cornu
et ter

sufflans in
te,

ea,

signum crucis faciens super ampullam, ita exorcismum prosequatur cum nota.
t

Exorcizo

&c.

Postea

Dominus vobiscum
Quibus

cum

nota.

Oremus

fratres

karissimi.

dictis dicat episcopus altiori

voce prefacionem, ut concris-

tinetur in Pontificali.

Hiis peractis minister ampullam

285
matis deferens earn syiidone qua precinctus est, cooperiat earn et in dextra parie altaris, quousque Agnus Dei cantetur, cum
reverencia teneat
dicat alta voce.
:

interim episcopus ee revertat ad altare et

et diaconus dicat

Per omnia secula seculorum

c.

Humiliate vos,

sequatur benedictio super populum.

Post

benedictionem dicat episcopus. Et pax ejus. Cantor incipiat Cantata tola, adorata et deosculata sacri crismatia Agnus Dei.
ampulla, redeat archidiaconus
accessit, et

cum

suis ministris

eadem

via

qua

eandem ampullam

rcportct, ac loco oportuno in eal-

vacionem rcponat cum

antiphona Calicem.

ceteris ampullis.

Deinde

incipiat cantor

OEPO RECONCILIANDI APOSTATAM,

OKDO ad reconciliandum opostatam

cionis obstinatum.

Judaismo,

heresi

vel

gentilitato rcvcrsum, vel nimis diu in sentencia

excommunica-

Prirno consecretiir aqua benedicta per episinsufllct

copum.

Deinde

episcopus ter in faciem ipsius ad

ostiuin ecclcsic, dicens.

te, immunde spiritus, per Dominum Patrem omnipotentem, et per Jesum Cluistum filium ejus, et Spiritum Sanc tum, ut recedas ab hoc famulo Dei N. quern Deus et Dominus

Exorcize

noster Jesus Christus ab erroribus et decepcionibus tuis liberare,

t

ad sanctam matrem ecclesiam catholicam atque apostolicam

Ipse
tibi

rovocarc dignatur.
])ro

imperat, maledicte dampnate, qui

et

salutr

omnium

passus, mortuus

sepultus

te et

omnes

vires tuns snprravit, atquc rcsurgeris, celos ascendit,

inde ven-

286
turns est judicare vivos et mortuos et seculum per ignem.

Amen.
per

Tune

aspergat

eum aqua

benedicta et introducat

eum
vivi

manum

in ecclesiam, dicens, Ingredere

;

templum Dei
Oremus.

quod male

deseruisti

et exutus

ab errore tenebrarum, evasisse

te laqueos mortis letus agnosce.

E.

Deo

gracias.

Tu

autem omnipotens

et misericors

Deus, hanc ovem tuam de fauce

reforma ; lupi subtractam clemens suscipe, et gregi tuo benignus de conversione ejus et ne de famulo tuo inimicus exultet, sed
liberacione, ecclesia tua,
glorietur.
sie

Per

Dominum

utque mater de filio perdito tune prostrate eo in pa^

:

et recepto,

dicuntui Psalmi 50.

Ps. 129.

Miserere mei Deus.

Ps. 84.

Benedix-

isti.

De

profundis.

Kyrie eleison.

Christe eleison.
fac

Kyrie eleison.

Pater noster.

Et ne

nos.

Salvum

servmn
Nichil

tuum, Domine.

Mitte

ei

Domine auxilium de
Domine
exaudi.

sancto.

proficiat inimicus in eo.

Dominus vobiscum.

Oratio.

callidi serpentis
rasti,

Deus, qui hominem ad tuam ymaginem conditum, invidia deceptum, per unigenitum Pilium tuum reparespice propicius super

hunc famulum tuum N., qui ab

deseruerat, redire festinat
;

errore ad

lumen veritatis, quam male

ut quicquid

ejus ignorancie et diaboli fraude

subreptum

est,

habundancia tue

et absolvat, ut altaribus tuis pietatis indulgeat

et gregi tuo, recepta veritatis tue luce, et

communioni reddatur.

Per Christum.

Oratio.
sicut publicani precibus et confessione

Da
sione
celiter

nobis,

Domine, ut

suis benignus aspira, ut in confes placatus existas, et precibus

flebili

clemenciam tuam permanens, peticione perpetua

sanctisque
altaribus
et

exoret,
celesti

sacramentis

restitutus

rursus,

glorie mancipetur.

Per Christum.

Domine

Deus omnipotens, Pater Domini nostri Jesu Christi, qui dignatus es hunc famulum tuum ab errore deviate pravitatis tu Domine exuere, et ad sanctam matrem ecclesiam revocare,

287
cmitte Spiritum
pietatis spiritum

tuum
;

in

eum

Paraclitum, spiritum sapientie et

spiritu timoris tui et

et

imple

eum Domine

reconsigna

eum

signo crucis Christi in vitam propiciatus eter-

nam.

Per eundem Dominum.

Postca elevet

eum de
in

terra,

interrogando dicens.
penitet te junxisse
?

pompis ejus?
R.

R.

quo nunc R. Abrenuntio. Interogacio. Et omnibus Abrenuntio. Et omnibus operibus ejus?

homo, abrenuncias

ritui,

Abreuuntio.

Interogatio.

Abrenuncias cuncte secte

et pra-

vitati supersticionis,

gentilitatis, heretice, judaice, inimice fidei

sancte ecclesie

catholice?

R.

Abrenuntio.
et

Hiis explctis
:

injungat
autern

ei

penitcnciam
redierit,

salutarem
abjuret in

communicet cum

si

ab

lieresi

formam decretalcm

isto

modo.
et

Ego N.

dictus, &c.

Cognoscens veram catholicam

apostolicam fidem,

anathematize

omnem
:

heresim, precipue

earn de qua hactenus infamatus

sum

consentio autem sancte

Romane

ecclesie et apostolice sedi, et ore et corde earn confiteor

:

jurans ad hoc, ad sancta Dei evangelia

eos qui contra hanc

fidem venerint

cum dogmatibus

et sectoribus suis eterno ana-

thcmatc dignos esse pronuncio.

Quod si ego aliquando contra hoc aliquid sentire aut predicare vel docere presumpero, canoseveritati

num

subjaceam.
fe-

Debita forma excommunicationis in aliqucm sacrilegum

renda.

Dominicis atque apostohcis preceptis informati,

tate et potestate, apostolis

et auctori-

apostolorumque successoribus a

Deo

uno nobiscum commissa, predictum pessimum virum N. a liminibus sancte matris ecclesie excludirnus, et ab omni societate et

communione Christiana separamus separatumque

esse in

eternum decrevimus,
t i

et in presenti seculo, et in future, nullus

Christianus ave dicat, aut

presbiter

eum

osculari

presumat.
vel

Nul
sacroei

lus

missam celebrare coram eo audeat

Christi
tradere.

sanctum

corpus Domini Jesu

Necnon

288
jungatur in consorcio, nee in
alio

negocio.

Et

siquis

ei

se

sociaverit et comnmnicaverit, noverit se

exceptis hiis qui conantur

sicut hee lucerne de
sic ejus

eum

percussum anathemate, mandatis ecclesie reducere. Et

projecte hodie extinguuntur, lucerna in eternum extinguatur, nisi forte resipuerit, et

manibus

nostris

Dei gracia inspirante, ad penitencie remedium conversus fuerit, et digna emendacione ecclesie Dei quam lesit, humiliter satisfecerit.

Fiat,

fiat.

Amen.

Deus, qui Raphaelis ministerio decoras celicam civitatem, nostrarum mencium tollat tetram cecitatem. Et qui mira vi
sanas sauciatum reum, a nobis procul propellas Hasmodeurn, ut
jecur ignitum orando porrectum, sicut sacrificium pingue
sit

acceptum.

Quod

ipse prestare dignetur.

Cujus regnum

et

imperium sine fine permanet, in secula seculorum. Et benedictio Dei omnipotentis, Patris, et Eilii, et Spiritus Sancti descendat super vos et maneat semper.

FOEMA ADMITTENDI FRATREM.

CIJM quis petit se admitti in fraternitatem, sub

congregatis fratribus in aulain
tularem, magister in
dicat.

hac forma,
capi-

communem,

vel

domum

medio eoram

stems, presenti fraternitati

Ecce

fratres, venerabilis

Dominus

noster hie presens, vel

sic.

Ecce

fratres, amicus noster N. ex sincera devocione sua quam habet ad Deum et speciali aifectione ad nos, petit se intuitu

289
ut caritatis in fraternitatem nostrara adinitti,
libus

de bonis spirituaparticipare possit.

que inter

nos ex Dei munere

admittere?

fuerint,

Placeat vobis
placet.

Quibus respondentibus, Eciam Admittimus te, in ad petentem dicat. N. Magister

eum

fraternitatem nostram, concedentes tibi participacionem spiritu-

alem omnium missarum, oracionum, jejuniomm, abstinenciarum,

vigiliarum, elemosinarum, laborum, ceterorumque

bonorum, que
ille

ad Dei laudem fuerint. per nos et nostros,

Tune

admissus

se prosternat, gracias agens, prosternacionem continuans, quous-

dicte fuerint videlicet que psalmi et pieces cum oracione, Psalmus 120. Levavi oculos meos in montcs; unde veniat Auxiliuni meum a Domino, qui fecit celum auxilium meum.
et terrain.

Non

det in
te.

dormitet qui custodit

Israel. qui custodit

commocionem pedem tuum; neque Ecce non dormitabit, neque dormiet,

custodit te,

Dominus

Dominus
sol

protectio
te,
:

tua

super

manum

dexteram tuam.

Per diem

non uret

neque luna per noctem.

custodiat

Dominus

custodit te ab

omni malo

animam tuam Dominus.

et

Dominus

custodiat intro-

itum tuum

exitum tuum

ex hoc vivit et usque in seculum.

Gloria Patri et Filio.

Sicut erat.

Amen.
in

Ecce quam bonum

Sicut

et

quam jocundum liabitare fratres

unum.

unguentum

in capite quod descendit in barbam,

barbam

Aaron.

Quod

descendit in oram vestimenti ejus, sicut ros Her-

nion qui descendit in

montem Syon. Quoniam illic mandavit Do

et

minus benedictionem
Sicut erat:

vitam usque in seculum.

Gloria Patri.

cum hac

antiphona sequente.
tui.

Suscepimus Deus

misericordiam tuam in medio templi

Secundum nomen

tuum

sic et laus

Kyrie eleison.

tua in fines terre, justicia plena est dextera tua. Pater noster. eleison. Christe eleison.

Kyrie

Et ne

nos.

Sed b bera nos.

Salvum

fac

servum tuum Domine.

Deus meus sperantem in te. Mitte ei Domine auxilium de inimicus in eo. sancto. Et de Syon tuere eum. Nichil proficiat

290
Et
filius iniquitatis

Et clamor.

non apponat nocere ei. Dominus vobiscum. Et cum.

Deus Pater
in

D online

exaudi.

Suscipiat te
licet indigni
tibi

numero fidelium suorum,

orationibus nostris
et
:

et

nos

suscipimus te in

concedat

per Unigenitum suum, eterne vite lierebene agendi et instanciam perseverandi, et ad

ditatem perveniendi;
specialiter conjungit
et

mediatorem Dei

hominum, locum

sicut nos hodie,

ita

caritas fraternitatis

in terris,

divina pietas,

que fraterne

dilectionis est autrix et amatrix,

dignetur in

cells.

cum Melibus suis conjungere Per eundem Christum Dominum nostrum.

Amen.

Tune surgens

So Bretherne, my desire to us, devocion that he hathe to God, and of a speciaU receivid into oure sake to be admitted and askyth for Goddis that he may take parte of the spirituall goodes Bretherreden,
and prayers, whiche thorof the
yefte

a prostracione osculetur singulos fratres. I N. whiche of his clene maister. liere is

and grace of God ben don

among
tibus,

us.
:

Plese hit

yow

to receive

hym ?
we take yow maister N.
spirituall

eciam

magister ad petentem

dicat

into oure Bretherdon, grauntyng to

yowe the

parte

takyng of

all

masses, matynes, evensongis, praiours,

fastingis,

abstinencis, wacchis, laboros,

and other good

dedis, the
us,

wheche
cures.

to the praysing of

God buthe don among

:

and

all

Tune

ille

admissus se prosternat

et cetera ut supra.

\>p

NOTE ON PAGE

276.

IN Bishop Grandisson

Register, vol.

i.,

fol.

102,

b.,

referred to in

the note, page 276, is set forth the sentence of degradation pro nounced by William, Cardinal Bishop of Tusculum, against John Gudulchi Vitalis, a priest, and a professed member of the Francis can order, for heresy, in 1354; which is followed by a similar
After sentence, against a Franciscan lay-brother, called Francis. sentence the Cardinal, in his episcopal robes, and in the presence
of several witnesses, proceeded to deprive the Priest of in the following words privilege and authority
:

all clerical

Auctoritate Dei Omnipotentis Patris, et Filii et Spiritus Sancti, et Domini Pape nobis in hac parte commissa, auferimus tibi Johanni habitum clericalem, et te ab omni sacerdotali, et alio quolibet ordine
et exuimus omni deponimus et eciam degradamus, teque spoliamus honore et habitu, ac tonsura et privilegio clericali. Hie incipit modus seu forma degradationis actualis.

Auferimus
officio, et

tibi

potestate

In ablacione calicis et patene. calicem et patenam, teque exuimus et privamus offerendi Deo sacrincium et missam quamlibet.

Auferimus
privamus.

In remocione planete seu casule sacerdotalis. tibi vestem sacerdotalem, et te honore sacerdotali

Ad
Auferimus
tibi

stolam sacerdotalem.

orarium sive stolam sacerdotalem,

in ilia, portare

cum jugum

Domini suave representatum

innocentie observare.

contempseris et stolam

De
Auferimus
tibi

diacono, et primo ad dalmaticam.

dalmaticam, diaconalis
in

officii

ornamentum, cum
salutis
:

ipsam non portaveris

indumentum

leticie et

vestimentum

Auferimus

tibi

Ad librum evangeliorum. librum evangeliorum, teque in ecclesia Dei legendi

exuimus
et

officio et potestate

privamus.

QQ

293
Ad
Auferimus
tibi

stolam diaconalem.

stolam diaconalem, teque exuimus et privamus

potestate diaconale officium exercendi.

De

subdiacono.

Ad

calicem, patenam, urceolum, aquam, manile manutergium.

tibi

Auferimus

tergium, subdiaconalis

calicem, patenam, urceolum, aquam, manile manu officii instrumenta, teque illorum usu exui

mus

et

privamus.

Ad
Auferimus
ilia

tunicam subdiaconalem.
officii

tibi

tunicam, subdiaconatus

ornamentum, cum

usus non fueris ad justiciam et salutem.

Ad manipulum
Auferimus
tibi

manipulum, subdiaconatus

officii

ornamentum,

teque exuimus et privamus ministerio designate in Ad librum epistolarum.

illo.

librum epistolarum, teque exuimus et privamus eas in ecclesia sancta Dei. potestate legendi

Auferimus

tibi

De

accolito.
.

Ad
Auferimus
tibi

ceroferarium

ceroferarium, teque exuimus et privamus officio

luminaria in ecclesia accendendi

Ad
Auferimus
tibi

urceolum.
illo

urceolum, ne decetero
in

utaris

ad suggerendum

vinum

et

aquam
tibi

Eucharistiam Christi.

Ad
Auferimus
potestate manus menos imponendi.

librum exorcismorum.

librum exorcismorum, teque privamus et exuimus super energumenos sive baptizatos seu cathecu-

Ad
Auferimus
tibi

librum

codicem, quern

cum quo fuit lector. cum lectoratus officio

suscepisti,

teque exuimus et privamus potestate ilium legendi decetero in eccle sia sancta Dei.

Ad
Auferimus
et potestate custodiendi res

claves.

tibi claves ecclesie,

teque exuimus et privamus

officio

que

ipsis clavibus includuntur, et portas

eciam ecclesie aperiendi sive claudendi. In ablacione vero ultimi, quod in collacione ordinum
infrascripto

fuit

primum,

modo

pronunciet sive dicat.

294
Auctoritate Dei Omnipotentis Patris, et
clericalem, et te ab
Filii,

et Spiritus Sancti,
tibi

ac Domini Pape nobis in hac parte concessa, auferimus

habitum

omni

sacerdotali et alio quolibet ordine deponi-

mus et degradamus,

spoliamus et exuimus ab omni honore, beneficio, ac privilegio clericali et nichilominus pronunciamus et dicimus nobili viro marescallo prefati Domini nostri et racione curie hie
:

Pape

presenti, ut te in

forum suum

recipiat

degradatum.

Ipsum tamen

instanter requirimus et rogamus, ut citra mortis periculum et bri mutilacionern, suam circa te sentenciam habeat moderare.
fuit

memLata
nati-

hec sentencia

et

actualis degradacio subsecuta,

anno a

tivitate

Domini

M.ccc.Liiij.

GLOSSARY.

ADVENTUS QUADRUPLEX PERSONALIS CHRISTI,

1st to Christ s

(p. 154,)

may

refer

Conception in the

womb

of his Virgin

Mother

to his actual Nativity at Bethlehem, 3rd to and 4th to his apparition to his disciples after his Resurrection, to judge the human race at the last day. his final coming
at Nazareth,

2nd

ALTARS PORTATILE, (p. 39,) as distinguished from the IMMOBILE. The former is sometimes stiled superaltare, portito(p. 23.)
Bishop Vesey, on rium, gestatorium, itinerarium, viaticum. his suffragan Thomas, the llth October, 1521, commissioned to bless altaria viatica seu alia portitoria, of

Megara, vol. que superaltaria vulgariter appellantur. Reg. a guard ring. ANULUS STRICTIOR, (mentioned p. 3,)
Bishop
BASILICA,
(p, 20,)

ii.

p. 14.

a church.
boll, or

BULLIO,

(p.

254,) a

stem, a

stile,

or bodkin.

CAMBUCA, (p. 3, 15, 17,) the pastoral staffer crosier. Its curva ture was always turned by the Bishop towards the people when his assistants held or bore it, they turned the curvature
;

from the people. called CASULA, passim, the outer garment of the celebrant, often
planeta

the chasuble.
(p. 42,)
is

COLLATIO,

COLLOBIUM
CONFESSIO,

a brief homily or sermon. but in p. 144 properly a robe without sleeves,

the

it is

used as a linen wrapper or bandage,

(p. 33,)

tomb

or case for the relics.

CORONA,

(p, 10,)

the tonsure.

CRISMALE,

to the newly bap256,) the white linen robe given of innocence. tized as an emblem
(p.

CUCULLA, (p. 125,) a cowl. DIES CENE, (p. 60,) so called from the
charist
sion.

institution of the

Holy Eu

at the last

his pas supper of Christ, the night before

Maundy Thursday.

297
EUKARISTIALE VA9CULUM, (p, 222,) is often called pyxis or ciboIn the vessel which contained the sacred Host. rium in the shape of a dove, and was sus Exeter Cathedral it was
;

pended above the

altar.
left

FANO

passim.

The maniple worn on the

(p. 57,)

arm

of the

offici

ating minister.

FERIA QUARTA IN CAPITE JEJUNII,

GASTRIMARGIA,
(p. 175,) gluttony.

Ash Wednesday.

HASMODEUS
INCAUSTUM,

destroying tioned in the third chapter of the Book of Tobias.

or
(p.

ASMODEUS,

the (p. 288.)

demon men

116, 126,) strong marking ink. LECTIONARIUM, (p. 80,) the book containing the Lessons, PLANARIUM, or rather PLENARIUM, (p. 53,) a complete copy of the
text of the four Gospels.

PLAXETA, see CASULA.

PLUVIALE,
(p. 48,) cape,

a cope.

POLIANDRUM,

QUASI

monly

(p. 43,) a general burying place. MODO, (p. 262,) Sunday. The octave day of Easter, The Introit of its called Low, or Praise Sunday.

com
Mass

begins with Quasi

modo

geniti infantes,

Pet. xi. 2.
in Lent,

SABBATO SITIENTES, the Saturday before the fifth Sunday so called from the commencement of the Introit.
SALVACIO,
(p. 74,)

a safe, a secure repository.

14,) a scroll.

SCRINIUM,

(p. 23,) a shrine.

CEDULA, (p. 1 SIMILAGIEM, holy bread.

or

SEDULA

TABERNACULUM,
UEBRACULUM,
charist.

a (p. 284,)

baldequin or canopy.

THEOSKBIA, divine worship.

(p. 209,)

the covering or tabernacle for the

for

Eu

YSOPUS or HYSOPUS, (p. 12,) the sprinkler herb. originally made of the hyssop

the holy water,

W.

Roberts, Printer, 197, High-Street^Exeter.

ERRATA.
Page
5, line 17, for
..
.

10,

24, 25, 29, 30, 31,

42, 57, 69,
76,

benedictione read benedictionem, a more read amore. 19, for clementorum read elementorum. 3. Insta read presta.
9, for
9, for die

read divine.

8, for

divocionis read devocionis.

27, for filii read fidei. 7, for quibus read quamlibet. 2, for incapite read in capite. 6, for delubuti read delibuti.
16, for etread si. 20, for instuti read instituti. 32, for graite read gratie. 29, for genuinam read geminam.

89, 109, 161, 182, 189,

209, 213,
241, 254, 257,

30, for consequanimi read consequamini. 22, for revelvavit read revelavit. 2, for adist read adsit.
6,

benedictio herbarum et
red.

omnium

olerum, should be

31, for 109 read 129. 25 & 29 omit the brackets. 12, for concurrentum read concurrentem.
13, for inmunde read 17, for sine read sive.

257, 276, 289, 290,

immunde.

..

19, for vivit read nunc. 20, after Amen add Psalmus 132

The reader

ivill

kindly excuse an occasional mistake in the punctuation

e

and of the

letter

cfor

and

vice versa,

and nfor

u.

BINDING SECT.

JUN 2 8

PLEASE DO NOT REMOVE

CARDS OR

SLIPS

FROM THIS POCKET

UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY

BX 2030 B3

ed. Barnes, Ralph, Liver pontifical is of Edmund Lacy, Bishop of Exeter: a manuscript of the fourteenth century:
W.

Roberts