IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

MS Word XP/2002.
wiczenia praktyczne
Autor: Grzegorz Kowalczyk
ISBN: 83-7197-632-1
Format: B5, stron: 116

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

Ksika ta ma na celu wprowadzenie czytelnika w arkana edycji tekstu przy uyciu

edytora Microsoft Word XP, ktry wchodzi w skad pakietu Microsoft Office XP PL.
Microsoft Office XP PL, jest kontynuacj pakietu Microsoft Office 2000 PL. Jeeli
wczeniej czytelnik zapozna si z poprzedni wersj tego pakietu, to z pewnoci
stwierdzi, e Office XP PL wyglda jakby znajomo -- i tak jest rzeczywicie. Firma
Microsoft zachowaa oglny image interfejsu caego pakietu. Przedstawione
w ksice wiczenia nie obejmuj wszystkich moliwych aspektw edycji tekstw przy
uyciu Worda XP, ale nie taka jest jej idea. Ma ona na celu przygotowanie czytelnika do
tworzenia tekstw, z ktrymi spotyka si moe na co dzie w pracy, domu czy szkole,
czyli sprawozda, raportw, listw czy wypracowa. Bo taka jest najczciej szara
rzeczywisto naszego ycia.

Rozdzia 1. Wprowadzenie ................................................................................................................................... 5

Nowoci w programie Word XP ..................................................................................................6
Menu Worda XP.........................................................................................................................12

Rozdzia 2. Tworzenie pierwszych dokumentw.................................................................................... 15

Zapisywanie utworzonych dokumentw....................................................................................19
Otwieranie dokumentw ............................................................................................................23
Wprowadzanie tekstu .................................................................................................................26
Zaznaczanie tekstu .....................................................................................................................33
Wycofywanie i powtarzanie ostatnich polece ..........................................................................35
Kopiowanie, przenoszenie i wklejanie elementw ....................................................................38
Wyszukiwanie i zamiana tekstu .................................................................................................40

Rozdzia 3. Formatowanie tekstu podstawy.......................................................................................45

Formatowanie tekstu atrybuty, kolory, kroje i rozmiary czcionek........................................45
Formatowanie zmiana kroju i rozmiaru czcionek .................................................................48
Formatowanie zaawansowane formatowanie czcionek ........................................................52

Rozdzia 4. Formatowanie zaawansowane............................................................................................... 55

Formatowanie akapitw .............................................................................................................55
Wstawianie i usuwanie podziaw strony ..................................................................................66
Wstawianie przypisw do tekstu................................................................................................68
Wstawianie nagwka i stopki....................................................................................................71
Tworzenie kolumn......................................................................................................................75

Rozdzia 5. Listy wypunktowane, numerowane i hierarchiczne .................................................... 79

Tworzenie list wypunktowanych ...............................................................................................79
Tworzenie list numerowanych ...................................................................................................83
Tworzenie list hierarchicznych ..................................................................................................87

Rozdzia 6. Tworzenie tabel .............................................................................................................................. 93

C:\Andrzej\PDF\MS Word XP. wiczenia praktyczne\_SPIS_TRESCI.doc

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

Rozdzia 7. Tworzenie autotekstw............................................................................................................. 113

Rozdzia 8. Drukowanie ..................................................................................................................................... 115
Drukowanie ustawienia strony ............................................................................................115
Drukowanie podgld wydruku ............................................................................................116
Drukowanie dokumentw ........................................................................................................118

C:\Andrzej\PDF\MS Word XP. wiczenia praktyczne\_SPIS_TRESCI.doc

55

MS Word XP. wiczenia praktyczne

Zapewne czsto spotykae si ze zdaniem tekst dokumentu jest podzielony na poszczeglne akapity. Czym jednak jest w akapit? W programie Microsoft Word akapit
jest to wydzielony fragment tekstu mogcy charakteryzowa si indywidualnymi atrybutami formatu (na przykad sposobem wyrwnania, odstpami i stylami). Po akapicie
zawsze nastpuje znacznik akapitu, ktry moesz rozumie jako znacznik okrelajcy
miejsce zakoczenia akapitu. Sposb formatowania akapitw w dokumencie zaley od
zamierzonego zastosowania i stylu dokumentu. Niejednokrotnie bdziesz stosowa kilka
rnych rodzajw formatowania akapitw w obrbie jednego dokumentu. Na przykad
przy pisaniu pracy magisterskiej moesz utworzy stron tytuow, na ktrej bdzie
umieszczony tytu wyrwnany do rodka w jednym akapicie, a nastpnie pojawi si
w osobnym akapicie nazwisko autora (czy data) wyrwnane do prawego marginesu
na dole strony. Tekst czci zasadniczej opracowania moe by wyrwnany do lewego
marginesu z odstpem pomidzy wierszami (tzw. interlini) ustawionymi na 1 wiersza.
Twj dokument moe zawiera take nagwki, stopki oraz przypisy dolne i kocowe
sformatowane jako odrbne akapity.
Format akapitu mona okreli na dwa sposoby najpierw ustawi atrybuty formatu
akapitu i potem wpisa tekst lub wpisa tekst, zaznaczy go razem ze znacznikiem akapitu i wtedy ustawi atrybuty formatu.
Po naciniciu klawisza Enter w celu zakoczenia jednego akapitu i rozpoczcia nastpnego, nowo tworzony akapit bdzie mia takie same atrybuty formatu jak poprzedni.
Aby wszystkie akapity w opracowywanej pracy magisterskiej byy wyrwnane do lewej
strony i miay podwjne odstpy midzy wierszami, wystarczy te atrybuty ustawi tylko
dla pierwszego akapitu. Nacinicie klawisza Enter spowoduje przeniesienie formatowania do kolejnego akapitu.

56

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

Wyrwnywanie akapitw
wiczenie 4.1.

Jak wyrwna obydwa marginesy akapitu?

Jak zapewne zauwaye, Word domylnie formatuje akapit wyrwnujc tylko lewy
margines (prawy jest poszarpany tak jak w przypadku maszyny do pisania). Jeeli
chcesz, aby Twj dokument wyglda bardziej elegancko (mia wyrwnane marginesy
i wycentrowany tytu), przyjrzyj si poniszym ikonkom.
Wyrwnanie akapitu do lewej Ctrl+L
Wyrwnywanie akapitu do rodka Ctrl+E
Wyrwnanie akapitu do prawej Ctrl+R
Justowanie akapitu Ctrl+J

Podobnie do atrybutw przyciski formatowania dziaaj jak przeczniki, co oznacza, e

pierwsze wcinicie wcza dany atrybut, kolejne nacinicie wycza. O ile jednak
w przypadku atrybutw, aby zmieni tekst, trzeba go byo zaznaczy, to przy wyrwnywaniu marginesw akapitu wystarczy ustawi kursor w jego obrbie, by Word automatycznie wyrwna cay akapit!!!
Aby wyrwna obydwa marginesy akapitu wystarczy ustawi kursor w dowolnym
miejscu danego akapitu, a nastpnie klikn ikon Justowanie akapitu (moesz zamiast
tego nacisn kombinacj klawiszy Ctrl+J) znajdujc si na pasku narzdzi formatowania*). Gotowe!
wiczenie 4.2.

Jak zmieni sposb wyrwnania kilku niezalenych akapitw jednoczenie?

1. Trzykrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki w obrbie pierwszego akapitu.
2. Wcinij i przytrzymaj klawisz Ctrl.
3. Trzymajc wcinity klawisz Ctrl kliknij trzykrotnie lewym przyciskiem myszki

w obrbie akapitw, w ktrych chcesz zmieni sposb wyrwnywania.

4. Po zaznaczeniu wszystkich wybranych akapitw nacinij przycisk znajdujcy si na

pasku narzdzi formatowania, ktry odpowiada wybranemu przez Ciebie sposobowi

wyrwnywania. Moesz te skorzysta z odpowiadajcej mu kombinacji klawiszy.
wiczenie 4.3.

Jak umieci w jednym wierszu tekst wyrwnany do lewej, wycentrowany i wyrwnany

do prawej (ktry wyglda tak jak na poniszym przykadzie)?
Windows XP
*)

Word XP PL

wiczenia praktyczne

Jak zapewne si domylasz, aby wyrwna akapit do lewej, do prawej bd wycentrowa, wystarczy
po prostu nacisn odpowiedni ikonk (lub skorzysta ze skrtu klawiszowego).

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

57

1. Z menu Widok wybierz polecenie Ukad wydruku. Jak zapewne pamitasz, taki tryb

pracy Worda pozwala zobaczy, w jaki sposb tekst, grafiki i inne elementy zostan
rozmieszczone na stronie.
2. Rozpocznij nowy wiersz tekstu.
3. Przesu kursor na lew stron nowego wiersza tekstu. Kursor powinien zmieni

. Kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszki i wpisz tekst

wygld na


.

4. Przesu kursor ponad rodkow cz wiersza. Kursor powinien zmieni wygld

na . Kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszki i wpisz tekst


.
5. Przesu kursor na praw stron nowego wiersza tekstu. Kursor powinien zmieni

wygld na

. Kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszki i wpisz tekst

.
Jedn z cech edytora Word XP jest mechanizm Kliknij i wpisz. Jest to mechanizm sucy do
szybkiego wstawiania tekstu, grafiki, tabel i innych elementw w puste obszary dokumentu.
Wystarczy klikn dwukrotnie pusty obszar, a mechanizm Kliknij i wpisz automatycznie
zastosuje formatowanie potrzebne dla umiejscowienia elementu w danym miejscu.
Uwaga! Technika Kliknij i wpisz nie dziaa w nastpujcych obszarach: kolumny, listy
wypunktowane i numerowane, obok obiektw przestawnych, na lewo lub na prawo od
obrazkw otaczanych tekstem od gry i od dou, a take na lewo lub na prawo od wci.
Z mechanizmu Kliknij i wpisz nie mona ponadto korzysta w widoku normalnym, widoku
konspektu i podgldzie wydruku.

Wcicia
wiczenie 4.4.

Jak uzyska wcicie pierwszej linii akapitu?

1. Ustaw kursor w obrbie akapitu, w ktrym chcesz zrobi wcicie.
2. Jeeli na ekranie nie wida linijki poziomej, wybierz z menu gwnego polecenie

Widok Linijka.

3. Za pomoc myszki przesu znacznik Wcicie pierwszego wiersza tak, aby uzyska

dane wcicie (patrz: rysunek 4.1).

Rysunek 4.1.
Znacznik wcicia
pierwszego wiersza
wiczenie 4.5.

Jak uzyska wcicie caego akapitu z lewej?

1. Ustaw kursor w obrbie akapitu, w ktrym chcesz zrobi wcicie.

58

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

2. Jeeli na ekranie nie wida linijki poziomej, wybierz z menu gwnego polecenie

Widok Linijka.

3. Za pomoc myszki przesu znacznik Wcicie z lewej tak, aby uzyska dane

wcicie (patrz: rysunek 4.2).

Rysunek 4.2.
Znacznik wcicia
z lewej strony

Powysza metoda pozwala na pynne ustalanie wcicia z lewej strony akapitu. Jeeli chcesz
ustawi wcicia na szeroko (lub wielokrotno) tabulatora, powiniene po ustawieniu kursora
w obrbie akapitu skorzysta z przyciskw Zmniejszanie wcicia / Zwikszanie wcicia
znajdujcych si na pasku narzdzi formatowania.
wiczenie 4.6.

Jak uzyska wcicie akapitu z prawej?

1. Ustaw kursor w obrbie akapitu, w ktrym chcesz zrobi wcicie.
2. Jeeli na ekranie nie wida linijki poziomej, wybierz z menu gwnego polecenie

Widok Linijka.

3. Za pomoc myszki przesu znacznik Wcicie z prawej tak, aby uzyska dane

wcicie (patrz: rysunek 4.3).

Rysunek 4.3.
Znacznik wcicia
z prawej strony
wiczenie 4.7.

Jak uzyska wysunicie akapitu (tzw. wcicie wiszce)?

Procesor teoretycznie rzecz biorc, Windows XP powinien si bez wikszych kopotw zainstalowa na kadym komputerze z procesorem klasy Pentium (lub wyej).
Jako wyznacznik wydajnoci systemu naley jednak przyj, e absolutnie minimalna
szybko taktowania procesora wynosi 300 MHz. Jeeli masz zamiar korzysta z kilku
programw naraz lub te wykorzystywa bardziej wymagajce aplikacje, takie jak np.
oprogramowanie do zastosowa CAD czy te obrbki obrazu, to jako minimum musisz
przyj co najmniej 450 MHz.
1. Ustaw kursor w obrbie akapitu, w ktrym chcesz zrobi wysunicie.
2. Jeeli na ekranie nie wida linijki poziomej, wybierz z menu gwnego polecenie

Widok Linijka.

3. Za pomoc myszki przesu znacznik Wysunicie tak, aby uzyska dany efekt

(patrz: rysunek 4.4).

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

59

Rysunek 4.4.
Znacznik wysunicia
(tzw. wcicia wiszcego)
wiczenie 4.8.

Posugujc si ikonkami dla dowolnie wybranego akapitu ustaw na linijce poziomej nastpujce wcicia.
3 cm od lewego marginesu strony
3 cm od prawego marginesu
wcicie pierwszego wiersza na 2 cm
wcicie wiszce na 2 cm
wiczenie 4.9.

Jak precyzyjnie ustali wysunicie odpowiednie dla rnych akapitw?

1. Z menu gwnego wybierz polecenie Format Akapit. Na ekranie pojawi si okno

dialogowe opcji formatowania akapitu (patrz: rysunek 4.5).

Rysunek 4.5.
Opcje formatowania
akapitw

2. W sekcji Wcicia odszukaj i rozwi list Specjalne, a nastpnie wybierz z niej opcj

Wysunicie.
3. W polu Co wpisz dan szeroko wysunicia.
4. Nacinij przycisk OK.
wiczenie 4.10.

Posugujc si okienkiem opcji formatowania akapitu ustaw dla dowolnego akapitu

wcicia identyczne jak w poprzednim zadaniu.

60

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

Jak atwo zauway, za pomoc powyszego okienka moesz rwnie precyzyjnie ustala
szerokoci wci akapitw od lewej, od prawej oraz wcicia pierwszego wiersza.

Ustalanie odstpw midzy wierszami

wiczenie 4.11.

Jak zmieni odstp miedzy wierszami na 1,5 linii?

1. Ustaw kursor w obrbie akapitu, dla ktrego chcesz zmieni odstp midzy wierszami*).
2. Kliknij lewym przyciskiem myszki ma, czarn strzak znajdujc si obok ikonki

Interlinia na pasku narzdzi formatowania i z listy rozwijanej wybierz dan

wielko odstpu (patrz: rysunek 4.6).
Rysunek 4.6.
Ustawianie interlinii

3. Jeeli chcesz ustawi wikszy odstp ni odstpy dostpne na licie, wybierz opcj

Wicej . Spowoduje to otwarcie na ekranie okna opcji formatowania akapitu.

4. Odszukaj i rozwi list Interlinia, wybierz opcj Wielokrotne, a nastpnie w polu

Co wpisz dan wielko odstpu midzywierszowego.

5. Nacinij przycisk OK.

Poniej znajdziesz szczegowy opis poszczeglnych opcji ustawiania odstpu midzywierszowego.

*)

Pojedyncze

Ustawienie dla kadego wiersza odstpu wielkoci najwikszej czcionki uytej w tym
wierszu, ktra zostanie powikszona o przestrze dodatkow. Wielko dodatkowej
przestrzeni jest uzaleniona od stosowanej czcionki.

1,5 wiersza

Ustawienie odstpu midzy wierszami 1,5 razy wiksze ni odstp pojedynczy.

Na przykad w tekcie o wielkoci 10 punktw z odstpami 1,5 wiersza odstpy bd
wynosi w przyblieniu 15 punktw.

Podwjne

Ustawienie odstpu midzy wierszami dwa razy wikszego ni odstp pojedynczy.

Na przykad w tekcie o wielkoci 10 punktw z odstpami podwjnymi odstpy bd
wynosi w przyblieniu 20 punktw.

Interlinie, czyli odstpy midzy wierszami okrelaj odlego mierzon od dolnej krawdzi jednego
wiersza do dolnej krawdzi nastpnego wiersza. Program Microsoft Word ustala odstpy midzy wierszami
na podstawie rozmiaru czcionki, w jakiej napisany jest tekst. Na przykad pojedyncze odstpy midzy
wierszami, w ktrych tekst napisany jest przy uyciu czcionki 10-punktowej, wynosz okoo 10 punktw
(plus minimalny odstp dodatkowy). Program Word dopasowuje odstpy midzy wierszami odpowiednio
do najwikszej czcionki lub najwikszego elementu graficznego w wierszu. W programie Word jako
domylny przyjmowany jest pojedynczy odstp midzy wierszami.

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

61

Co najmniej

Ustawienie minimalnego odstpu midzy wierszami, ktry mona dopasowa tak,

aby pomieci czcionki wikszych rozmiarw lub obiekty graficzne, ktre nie zmieciyby
si w podanym odstpie midzy wierszami.

Dokadnie

Ustawienie staego odstpu midzy wierszami, ktry nie jest zmieniany. Ta opcja
powoduje, e odstpy midzy wszystkimi wierszami bd rwne.

Wielokrotne

Ustawienie takiego odstpu midzy wierszami, ktry mona zwikszy lub zmniejszy
o okrelony przez uytkownika procent. Na przykad ustawienie odstpu midzy
wierszami na wielokrotno 1,2 zwikszy odstp o 20%, a ustawienie odstpu na
wielokrotno 0,8 zmniejszy odstp o 20%. Ustawienie odstpu na wielokrotno 2
jest rwnoznaczne z ustawieniem odstpu podwjnego. W polu Co naley wpisa
lub zaznaczy wybrany odstp. Warto domylna wynosi trzy wiersze.

Jeeli wiersz zawiera duy znak lub element graficzny, Word automatycznie zwiksza
odstp dla tego wiersza. Aby wszystkie wiersze miay rwne odstpy, w polu Interlinia
kliknij opcj Dokadnie, a nastpnie w polu Co wybierz odstp, ktry jest wystarczajco
duy, aby pomieci w wierszu najwikszy znak lub element graficzny. Jeli mimo to
znaki lub element graficzny nadal bd obcite, wpisz w polu Co wiksz warto.

Ustalanie odstpw midzy akapitami

wiczenie 4.12.

Co naley zrobi, aby w caym dokumencie odstpy midzy akapitami wynosiy 6 punktw?
1. Z menu gwnego wybierz polecenie Format Akapit. Na ekranie pojawi si okno

dialogowe opcji formatowania akapitu.

2. W sekcji Odstpy odszukaj pole Po i wpisz wybran warto odstpu midzy

akapitami (w naszym przypadku 6 punktw).

3. Nacinij przycisk OK. Od tego momentu po kadym naciniciu klawisza Enter

(czyli po zakoczeniu biecego akapitu) Word automatycznie wstawia bdzie

odpowiedni odstp.

Ustalanie odstpw midzy tabulatorami domylnymi

wiczenie 4.13.

Word domylnie wstawia tabulatory co 1,25 cm. Jak mona zmieni ten odstp na 2 cm?
1. Z menu gwnego wybierz polecenie Format Tabulatory. Na ekranie pojawi si

okno opcji formatowania tabulatorw (patrz: rysunek 4.7).

2. W polu Domylne tabulatory wpisz now warto (w naszym przypadku 2 cm)

i nacinij przycisk OK.

62

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

Rysunek 4.7.
Opcje formatowania
tabulatorw

Tworzenie obramowania stron

W wielu publikacjach mona si spotyka z rnymi rodzajami obramowa strony. Obramowania mona doda do dowolnego boku lub do wszystkich bokw dowolnej strony
Twojego dokumentu. Obramowania te mog mie rozmaite style linii i rne kolory
(moesz rwnie skorzysta z duej iloci obramowa rysunkowych).
wiczenie 4.14.

W jak sposb mona doda obramowanie do poszczeglnych stron dokumentu?

1. Wybierz z menu Format polecenie Obramowanie i cieniowanie....
2. Zaznacz kart Obramowanie strony.
3. Z opcji Styl wybierz rodzaj linii, ktry chcesz zastosowa do obrysowania strony.

Do dyspozycji masz ponad 20 rnych rodzajw linii. Aby je zobaczy, przewi

list Styl za pomoc suwaka znajdujcego si po prawej stronie listy.
4. Rozwi list Szeroko i wybierz grubo linii. Zauwa, e dla kadego rodzaju linii

moesz indywidualnie dobiera gruboci linii.

5. W kolumnie Ustawienie zawierajcej kilka predefiniowanych sposobw obramowania

wybierz opcj Ramka (patrz: rysunek 4.8).

Rysunek 4.8.
Opcja Ramka
6. Gdyby teraz nacisn przycisk OK, Word utworzyby ramk znajdujc si

w niewielkiej odlegoci od krawdzi strony. Jeeli chcesz zmieni ustawienie ramki

tak, aby bya rysowana po marginesach strony, kliknij przycisk Opcje
7. Na ekranie pojawio si okienko z kilkoma dodatkowymi opcjami rysowania ramek

(patrz: rysunek 4.8). Odszukaj w nim list Mierzone od i rozwi j. Wybierz opcj
Tekst i nacinij przycisk OK. W ten sposb wrcie do okienka Obramowanie
strony. Aby zakoczy, nacinij przycisk OK. Gotowe! Word doda obramowanie
do Twojej strony.

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

63

Rysunek 4.9.
Opcje obramowania
strony

Jeeli chcesz zobaczy obramowanie w penej krasie, to rozwi list Powikszenie znajdujc
si na standardowym pasku narzdzi i wybierz z niej pozycj Caa strona. Jeeli chcesz
powrci do normalnego widoku strony, to z listy Powikszenie wybierz opcj 100%.
wiczenie 4.15.

Jak usun obramowanie strony?

Wybierz z menu Format polecenie Obramowanie i cieniowanie, zaznacz kart Obramowanie strony i z kolumny Ustawienie wybierz opcj Brak. Kliknij przycisk OK. To
wszystko! Word automatycznie usunie ramk ze strony.

Tworzenie obramowania akapitu

Obramowanie akapitu jest wietnym sposobem zwrcenia uwagi potencjalnego czytelnika na konkretny fragment dokumentu. Tworzenie obrysowanego akapitu jest niemal
identyczne jak tworzenie obrysu strony. Rnica polega na tym, e trzeba wybra inn
kart z opcjami: Format Obramowanie i cieniowanie karta Krawdzie. Okienko
wyglda bardzo znajomo (praktycznie 99% opcji jest identycznych, a w stosunku do
tworzenia obrysw strony brakuje tylko opcji Wzr). Rozwizanie takie z jednej strony
upraszcza obsug programu (unifikacja opcji obrysu strony i akapitu lub tekstu), z drugiej
jednak strony pocztkujcy uytkownicy mog mie pewne kopoty z nawigacj midzy
tymi dwoma zakadkami. Ponisze wiczenia wska, jak mona utworzy obramowanie
akapitu.
wiczenie 4.16.

Wykonaj obramowanie akapitu wedug poniszego wzoru.

Procesor teoretycznie rzecz biorc, Windows XP powinien si bez wikszych kopotw zainstalowa na kadym komputerze z procesorem klasy Pentium (lub wyej).
Jako wyznacznik wydajnoci systemu naley jednak przyj, e absolutnie minimalna

64

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

szybko taktowania procesora wynosi 300 MHz. Jeeli masz zamiar korzysta z kilku
programw naraz lub te wykorzystywa bardziej wymagajce aplikacje, takie jak np.
oprogramowanie do zastosowa CAD czy te obrbki obrazu, to jako minimum musisz
przyj co najmniej 450 MHz.
1. Ustaw kursor w obrbie akapitu, ktry chcesz obrysowa.
2. Wybierz z menu Format polecenie Obramowanie i cieniowanie.
3. Zaznacz kart Krawdzie.
4. Z opcji Styl wybierz rodzaj linii, ktry chcesz zastosowa do obrysowania akapitu.

Do dyspozycji masz ponad 20 rnych rodzajw linii. Aby je zobaczy przewi list
Styl za pomoc suwaka znajdujcego si po prawej stronie listy.
5. Rozwi list Szeroko i wybierz grubo linii.
6. W kolumnie Ustawienie zawierajcej kilka predefiniowanych sposobw

obramowania wybierz opcj Ramka.

7. Nacinij przycisk OK. Gotowe! Word doda obrys do Twojego akapitu.
Jeeli nie s Ci potrzebne bardzo wymylne ramki dookoa akapitu, to najszybsz metod
utworzenia takiej ramki jest ustawienie kursora wewntrz akapitu i kliknicie ikonki Krawdzie
zewntrzne (patrz: rysunek 4.10). Word utworzy wtedy obramowanie oparte na ustawieniach
domylnych. Ikona ta dziaa jak przecznik, co znaczy, e pierwsze nacinicie wcza
obrysowanie, a kolejne wycza (o ile oczywicie kursor znajduje si w obrbie akapitu
z obrysem).
Rysunek 4.10.
Moliwe rodzaje
obramowa

wiczenie 4.17.

Jak usun obramowanie akapitu?

Najszybsz metod znajdziesz w powyszej wskazwce, ale oczywicie moesz rwnie wybra z menu gwnego Format polecenie Obramowanie i cieniowanie, zaznaczy kart Krawdzie i z kolumny Ustawienie wybra opcj Brak, a pniej nacisn
przycisk OK. To wszystko! Word automatycznie usunie ramk z akapitu.

Zmiana koloru ta akapitu

Innym sposobem wyrniania akapitw (czy w ogle fragmentw tekstu) jest zmiana
koloru ta. Przypumy na przykad, e tworzysz formularz, ktry pniej bdzie wypeniany rcznie. W takim przypadku, aby uatwi wpisywanie moesz w tych polach,
ktre trzeba wypeni, zmieni kolor ta na szary (na pewno bd one bardziej widoczne
i atwiej bdzie unikn pomyki ).

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

65

wiczenie 4.18.

Jak mona zmieni kolor ta akapitu na jasnoszary?

Procesor teoretycznie rzecz biorc, Windows XP powinien si bez wikszych kopotw zainstalowa na kadym komputerze z procesorem klasy Pentium (lub wyej).
Jako wyznacznik wydajnoci systemu naley jednak przyj, e absolutnie minimalna
szybko taktowania procesora wynosi 300 MHz. Jeeli masz zamiar korzysta z kilku
programw naraz lub te wykorzystywa bardziej wymagajce aplikacje, takie jak np.
oprogramowanie do zastosowa CAD czy te obrbki obrazu, to jako minimum musisz
przyj co najmniej 450 MHz.
1. Ustaw kursor w obrbie akapitu, ktrego kolor ta chcesz zmieni.
2. Wybierz z menu Format polecenie Obramowanie i cieniowanie.
3. Zaznacz kart Cieniowanie.
4. Wybierz kolor jasnoszary klikajc kolorowy kwadracik opcji Rodzaj wypenienia.
Rysunek 4.11.
Standardowo dostpne
kolory wypeniania
ta komrek

5. Z listy Zastosuj do wybierz opcj Akapit.

6. Nacinij klawisz OK. Gotowe! Word zmieni kolor ta akapitu, w ktrym znajduje si

kursor na wybrany kolor. Jeeli chciaby od razu zmieni kolor ta w kilku

akapitach, to musisz najpierw je wszystkie zaznaczy i dopiero potem wykona
wszystkie polecenia zaczynajc od punktu 2.
Aby szybko zmienia cieniowanie w tabeli, akapicie lub wybranym tekcie, moesz uy paska
narzdzi tabeli. Jeeli chcesz zmieni kolor ta tabeli, zaznacz komrki, wiersze lub kolumny,
w ktrych chcesz zmieni cieniowanie. Jeeli chcesz zmieni kolor ta wybranego fragmentu
tekstu , zaznacz go, a jeeli chcesz zmieni kolor ta caego akapitu , po prostu ustaw kursor
w jego obrbie. Nastpnie rozwi list kolorw (ikonka Kolor cieniowania) z paska narzdzi
tabeli i kliknij kwadracik z danym kolorem (patrz: rysunek 4.11). Word automatycznie
przypisze wybrany kolor ta temu elementowi dokumentu, ktry zaznaczye.
Rysunek 4.12.
Standardowo dostpne
z paska narzdzi kolory
wypeniania ta komrek

66

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

wiczenie 4.19.

W jaki sposb po zmiany koloru ta akapitu mona powrci do stanu poprzedniego

i usun cieniowanie?
Aby usun cieniowanie z tabeli, kliknij w jakimkolwiek miejscu znajdujcym si w jej
obszarze.
Aby usun cieniowanie z okrelonych komrek, zaznacz tylko te komrki wraz ze
znacznikiem koca komrki.
Aby usun cieniowanie ta akapitu, kliknij w jakimkolwiek miejscu znajdujcym si
w obszarze tego akapitu. Aby usun cieniowanie z wybranego tekstu (na przykad zdania),
zaznacz ten tekst. Nastpnie z menu Format wybierz polecenie Obramowanie i cieniowanie i zaznacz kart Cieniowanie. W opcji Rodzaj wypenienia kliknij opcj Brak
wypenienia i nacinij przycisk OK. Word usunie wybrane cieniowanie.
Podczas dobierania koloru ta danego fragmentu Twojego tekstu zawsze pamitaj o tym, jakiej
jakoci drukark dysponujesz. Przy sabszych drukarkach moe si zdarzy tak, e mimo i na
ekranie dany zestaw (kolor ta kolor czcionki) wyglda dobrze, na wydruku moe by
cokolwiek nieczytelny. Tak naprawd 95% sukcesu zaley od drukarki, wic najlepiej bdzie,
gdy przeprowadzisz kilka eksperymentw.

wiczenie 4.20.

Jak rozpocz pisanie kolejnej sekcji dokumentu od nowej strony?

1. Ustaw kursor na pocztku wiersza, od ktrego powinna si rozpoczyna nowa strona.
2. Wybierz z menu polecenie Wstaw Podzia. Na ekranie pojawi si okienko

zatytuowane Podzia. Wybierz opcj Podzia strony (patrz: rysunek 4.13).

Rysunek 4.13.
Wstawianie
podziau strony

3. Nacinij przycisk OK. Strona zostaa zamana w miejscu ustawienia kursora i cay

tekst znajdujcy si po prawej stronie kursora znalaz si na stronie nastpnej.

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

67

4. Jeeli chcesz zobaczy, jak bdzie wyglda tekst na wydruku, kliknij ikonk

Podgld wydruku pliku (patrz: rysunek 4.14).

Rysunek 4.14.
Podgld wydruku

wiczenie 4.21.

Jak usun podzia strony z dokumentu?

1. Wcz podgld znakw niedrukowalnych (znaki niedrukowalne to takie, ktrych nie

wida na wydruku lub ekranie podczas normalnej edycji tekstu, ale mimo to maj
wpyw na wygld dokumentu, na przykad podzia strony, koniec akapitu, tabulator
znajdujc si
itp.). Aby tego dokona, nacinij ikonk Pokazywanie wszystkiego
na standardowym pasku narzdzi. Ikonka ta dziaa jak przecznik naciskajc j
powtrnie wyczysz podgld znakw niedrukowalnych.
2. Odszukaj w tekcie dokumentu miejsce, w ktrym wstawie znak podziau strony

i ustaw kursor bezporednio przed tym znakiem (patrz: rysunek 4.15).

Rysunek 4.15.
Podzia strony
3. Nacinij klawisz Del. Podzia strony zostanie usunity, a tekst powrci do poprzedniego

wygldu.
4. Wycz podgld znakw niedrukowalnych powtrnie klikajc ikonk Pokazywanie

wszystkiego.

68

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

W kadej powaniejszej publikacji moesz natkn si na przypisy. Cho wyglda to

bardzo powanie i profesjonalnie, to przy uyciu Worda utworzenie przypisw jest
niemal tak proste jak zwyke wpisywanie tekstu!
Word XP pozwala na tworzenie przypisw dolnych oraz kocowych. Zazwyczaj s one
uywane w celu objaniania, komentowania lub uzupeniania zasadniczego tekstu dokumentu. W tym samym dokumencie moesz umieszcza zarwno przypisy dolne, jak
i kocowe (przypisy dolne mog na przykad zawiera szczegowe komentarze, a przypisy kocowe mog prezentowa spis rde, z ktrych korzystae podczas pisania).
Przypisy dolne (jak sama nazwa wskazuje ) umieszczane s w dolnej czci kadej
strony dokumentu, a przypisy kocowe zazwyczaj znajduj si na kocu dokumentu lub
sekcji.
Przypis dolny i kocowy skada si z dwch powizanych ze sob czci znaku odsyacza przypisu oraz odpowiadajcego mu tekstu przypisu. Do odsyaczy moesz zastosowa automatyczne przydzielanie kolejnych numerw lub te zdefiniowa wasne
symbole. Gdy dodajesz, usuwasz lub przenosisz przypisy ich numery s automatycznie
aktualizowane. Tekst przypisu moe mie dowoln dugo i moesz go dowolnie formatowa.
Podczas wywietlania dokumentu na ekranie moesz obejrze zawarto przypisu przez
zatrzymanie kursora nad odsyaczem przypisu w tekcie dokumentu. Tre przypisu
zostanie wywietlona w maym okienku ponad odsyaczem.
Podczas drukowania dokumentu przypisy umieszczane s we wskazanym miejscu
(przypisy dolne na dole kadej strony lub bezporednio pod tekstem, a przypisy kocowe
na kocu dokumentu lub na kocu kadej sekcji).
wiczenie 4.22.

Jak mona wstawi przypis do tekstu?

1. Ustaw kursor na kocu wyrazu, do ktrego bdzie si odnosi przypis

(patrz: rysunek 4.15).

Rysunek 4.16.
Ustawienie
kursora
2. Wybierz z menu polecenie Wstaw Odwoanie Przypis dolny. Na ekranie

pojawi si okienko przedstawione na rysunku 4.16.

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

69

Rysunek 4.17.
Opcje wstawiania
przypisw

3. Nacinij przycisk Wstaw. Word wstawi znacznik przypisu i przeniesie kursor do

obszaru, w ktrym moesz umieci tre przypisu.

4. Wpisz tre przypisu. Aby zakoczy edycj przypisu kliknij w dowolnie wybranym

miejscu ponad lini oddzielajc przypis od reszty tekstu. W ten sposb powrcisz
do normalnej edycji dokumentu.
5. Zwr uwag na to, e w miejscu wstawienia przypisu pojawi si znacznik przypisu

(patrz: rysunek 4.17).

Rysunek 4.18.
Znacznik przypisu

6. Jeeli chcesz szybko obejrze tre przypisu, to wystarczy, e przytrzymasz przez

chwil nieruchomo kursor nad symbolem przypisu. W maym okienku pojawi si

jego tre (patrz: rysunek 4.18).
Rysunek 4.19.
Wywietlanie przypisw
w treci dokumentw

7. Jeeli chcesz poprawi tre przypisu, to wystarczy, e dwukrotnie klikniesz jego

znacznik, a Word wywietli obszar przypisw i umoliwi ich edycj.

W oknie Przypis dolny i przypis kocowy znajdziesz kilka opcji, ktre pozwol Ci zmodyfikowa wygld wstawianego przypisu.
Lokalizacja umoliwia wybr rodzaju przypisu (przypis dolny ustawiony domylnie
lub przypis kocowy). Zamy, e chcesz wstawi przypis dolny. Do wyboru z listy
rozwijanej masz przypis umieszczony na dole strony lub bezporednio pod tekstem na
danej stronie.

70

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

Format numeracji umoliwia wybranie formatu numeracji przypisw wstawianych
automatycznie.
Znacznik niestandardowy pozwala na uycie dowolnego symbolu jako znacznika
przypisu (na przykad jeeli chcesz przypisy oznacza w taki sposb: *) **) ***) itd.). Moesz skorzysta z przycisku Symbol, ktrego nacinicie spowoduje otwarcie na ekranie okienka umoliwiajcego wybranie danego symbolu.
Rozpocznij od pozwala na wybranie wartoci, od ktrej Word rozpocznie automatyczn numeracj wstawianych przypisw.
Numerowanie pozwala na okrelenie tego, czy numeracja przypisw bdzie ciga,
czy bdzie rozpoczynaa si od pocztku na kadej kolejnej stronie.
Pamitaj, e w trakcie tworzenia przypisw obowizuj te same zasady, ktre obowizuj przy edycji normalnego tekstu (w identyczny sposb moesz zmienia kroje czcionek, rozmiary, kolory, wyrwnania i wiele innych elementw).

wiczenie 4.23.

Jak mona usun przypis z treci dokumentu?

1. Ustaw kursor bezporednio za znacznikiem przypisu.
2. Dwukrotnie nacinij klawisz Backspace. Word usunie zarwno znacznik jak i tre

przypisu.
Pamitaj! Przypisu nie mona usun przez usunicie tekstu przypisu( mimo e tekst przypisu
znika, to jednak znacznik przypisu pozostaje dalej w dokumencie).
Przypisy moesz wstawia i usuwa w dowolnej kolejnoci (Word sam zadba o to, aby ich
numeracja bya zgodna z kolejnoci wystpowania w dokumencie).
Aby przypisy kocowe rozpoczynay si na oddzielnej stronie, wstaw podzia strony na kocu
sekcji lub na kocu dokumentu (zalenie od tego, gdzie umieszczone s przypisy kocowe).
wiczenie 4.24.

Co zrobi, aby uy w dokumencie przypisw dolnych oraz przypisw kocowych o rnych formatach numerowania?
1. Jeli nie zostao to jeszcze zrobione, wstaw podzia sekcji w miejscu, od ktrego

ma by stosowany inny format numerowania przypisw dolnych lub kocowych.

2. Przejd do widoku ukadu wydruku, a nastpnie ustaw kursor w miejscu, w ktrym

ma zosta wstawiony znacznik przypisu.

3. Z menu gwnego wybierz polecenie Wstaw Odwoanie Przypis dolny.
4. W zalenoci od potrzeb wybierz opcj Przypisy dolne lub Przypisy kocowe.
5. Wybierz dany Format numeracji, ktry ma by zastosowany w biecej sekcji.

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

71

6. Rozwi list Numerowanie i wybierz dany wariant automatycznego numerowania

przypisw.
7. Rozwi list Zastosuj zmiany do i okrel, do jakiej czci dokumentu ma zosta

zastosowany przypis dolny lub kocowy o nowym formacie numerowania.

8. Nacinij przycisk Wstaw. Program Word wstawi kolejny znacznik przypisu i umieci

kursor w odpowiednim obszarze przypisw.

9. Wpisz tekst przypisu.
10. Aby wstawi kolejny przypis dolny lub kocowy o zmienionym formacie

numerowania, ponownie ustaw kursor w danym miejscu i powtrz polecenia

przedstawione w punktach 3 9. Word automatycznie uyje odpowiedniego
formatu numerowania dla poszczeglnych rodzajw przypisw w obrbie danej
sekcji.

O sposobach okrelania nagwkw i stopek w programach do edycji tekstu napisano

ju wiele dzie i stoczono mnstwo potyczek sownych. I to wszystko z jednego (do
bahego) powodu z profesjonalnego punktu widzenia nagwek powinnimy (sic!?)
nazywa pagin grn, a stopk pagin doln naszego dokumentu (zgodnie z definicj paginy s elementami tekstu drukowanego nad i pod obszarem tekstu gwnego,
a poniewa z reguy powtarzaj si na kadej stronie dokumentu, s wic tym, co przecitnemu uytkownikowi edytora tekstu niekoniecznie Worda kojarzy si wanie
z nagwkiem i stopk). Ale c przyzwyczajenie to druga natura czowieka i jeeli
kto przywyk do nazywania paginy grnej nagwkiem, a paginy dolnej stopk, to
dlaczego zmusza go do zmiany przyzwyczaje w imi idei? Bdmy wic tolerancyjni
i zobaczmy, w jaki sposb w Wordzie mona utworzy (i pisz to nie bez pewnej satysfakcji ) nagwek i stopk.
Z nieznanych powodw w Wordzie XP (tak jak w Wordzie 2000 i we wczeniejszych
wersjach) polecenie edycji nagwkw oraz stopek znajduje si w menu Widok (skoro
wstawiasz nagwek, to chyba logiczniej byoby szuka tego polecenia w menu Wstaw).
Nie to jest jednak istotne. W nagwku (stopce) moesz umieci dowolny tekst, wstawi
tabelk, element graficzny itd. Bd one automatycznie powielane na kolejnych stronach
Twojego dokumentu. Zwykle umieszcza si tam rwnie informacje o biecym numerze
strony, iloci stron dokumentu, dacie utworzenia dokumentu itp. Word umoliwia proste
tworzenie takich elementw. Po wybraniu z menu gwnego polecenia Widok Nagwek
i stopka Word przejdzie w tryb edycji nagwka (Word zawsze zaczyna od nagwka, wic
nawet wtedy, gdy chcesz edytowa stopk, to i tak zacz musisz od edycji nagwka, skd
moesz przeczy si do edycji stopki). Na ekranie pojawi si rwnie paleta ikon edycji
nagwka (stopki). Ponisze zestawienie pomoe Ci zorientowa si w znaczeniu
poszczeglnych ikonek.

72

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

Wstawia pole numeru strony

Ukrywa lub pokazuje tekst dokumentu

Wstawia pole iloci stron

dokumentu

Tworzy taki sam nagwek jak poprzedni

Ustawienia formatu numeracji

stron

Przecza edycj nagwka stopka

Wstawia pole daty

Przecza edycj na poprzedni nagwek

lub stopk

Wstawia pole czasu

Przecza edycj na nastpny nagwek

lub stopk

Ustawienia strony dokumentu

Koczy edycj nagwka lub stopki

Ikonka Autotekst pozwala na umieszczenie w nagwku (stopce) wybranych, predefiniowanych

wczeniej elementw.
Domylnie tekst i elementy graficzne umieszczane w nagwku (stopce) s automatycznie
wyrwnywane do lewej, ale moesz dowolnie zmienia sposb wyrwnywania.
wiczenie 4.25.

Utwrz nagwek dokumentu wedug poniszego wzorca.

Strona 1 z 1

2001-11-01 15:06

Windows XP wiczenia

1. Z menu gwnego wybierz polecenie Widok Nagwek i stopka. Word przejdzie

w tryb edycji nagwka.

2. Wpisz wyraz Strona i nacinij spacj.
3. Nacinij ikonk Wstawianie pola numeru strony . Word wstawi pole z biecym

numerem strony dokumentu. Nacinij spacj, aby wprowadzi odstp.

4. Wpisz literk z i nacinij spacj.
5. Nacinij ikonk Wstawianie pola liczby stron. Word wstawi pole z biec iloci

stron dokumentu.
6. Nacinij klawisz Tab, aby przestawi kursor do rodkowej czci obszaru nagwka.
7. Nacinij ikonk Wstawianie pola daty. Word wstawi pole z biec dat.
8. Nacinij spacj, aby wprowadzi odstp, a nastpnie nacinij ikonk Wstawianie

pola godziny. Word wstawi pole z biec godzin.

9. Nacinij klawisz Tab, aby przestawi kursor do prawej czci obszaru nagwka.
10. Wpisz tekst Windows XP wiczenia i nacinij ikonk Zamknij. W ten sposb

stworzye swj pierwszy nagwek!

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

73

W identyczny sposb moesz tworzy stopki Twojego dokumentu. Wystarczy, e po przeczeniu

si w edycj nagwka klikniesz ikonk Przechodzenie do nagwka/stopki, a Word przeniesie
Ci w obszar edycji stopki. Jak edytowa stopk? Dokadnie tak samo jak nagwek.
Do dyspozycji masz ten sam zestaw ikon, ktre podporzdkowane s tym samym zasadom
co przy edycji nagwka. Gdy powrcisz do normalnej edycji dokumentu i po jakim czasie
zajdzie potrzeba ponownej edycji nagwka czy stopki (krtko mwic pomylie si
i musisz co poprawi), to po prostu dwukrotnie kliknij dowolne miejsce w obrbie nagwka
(stopki) i Word automatycznie przeczy si w tryb ich edycji.
wiczenie 4.26.

Co zrobi, aby nagwki (stopki) pojawiay si dopiero od drugiej strony dokumentu, gdy
pierwsza jest stron tytuow?
1. Z menu gwnego wybierz polecenie Widok Nagwek i stopka.
2. Na pasku narzdzi Nagwek i stopka odszukaj i kliknij Plik ustawienia strony.

Na ekranie pojawi si okno ustawie parametrw strony.

3. Zaznacz pole wyboru Inne na pierwszej stronie, a nastpnie kliknij przycisk OK.
4. Jeli jest to konieczne, to kliknij znajdujce si na pasku narzdzi Nagwek i stopka

przyciski Poka poprzednie lub Poka nastpne, aby znale si w obszarze Nagwek
pierwszej strony lub Stopka pierwszej strony.
5. Utwrz nagwek lub stopk dla pierwszej strony dokumentu lub sekcji. Jeli nie

chcesz umieci nagwka ani stopki na pierwszej stronie, pozostaw obszary

nagwka i stopki puste.
6. Aby przej do nagwka lub stopki w pozostaej czci dokumentu lub w nastpnej

sekcji, kliknij znajdujcy si na pasku narzdzi Nagwek i stopka przycisk Poka

nastpne i utwrz odpowiedni nagwek lub stopk.
wiczenie 4.27.

W jaki sposb utworzy nagwki dla stron nieparzystych, ktre bd inne ni dla stron
parzystych?
1. Z menu gwnego wybierz polecenie Widok Nagwek i stopka.
2. Na pasku narzdzi Nagwek i stopka odszukaj i nacinij przycisk Plik ustawienia

strony. Na ekranie pojawi si okno ustawie parametrw strony.

3. Zaznacz pole wyboru Inne na stronach parzystych i nieparzystych, a nastpnie

kliknij przycisk OK.

4. Za pomoc przyciskw Pokazywanie nastpnego nagwka/stopki (Pokazywanie

poprzedniego nagwka/stopki) znajdujcych si na pasku narzdzi Nagwek

i stopka przechod na obszary nagwkw kolejnych stron i utwrz odpowiednie
nagwki.
wiczenie 4.28.

Jak utworzy rne nagwki dla poszczeglnych sekcji dokumentu?

74

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

Jeeli chcesz utworzy rne nagwki dla rnych czci dokumentu, musisz najpierw
podzieli dokument na odpowiednie sekcje. Czym jest sekcja? Jest to najprociej mwic wyodrbniony fragment dokumentu, w ktrym moesz ustawi odrbne opcje
formatowania strony, nagwkw, rozmiaru papieru, numeracji stron*) itp. Jak mona
utworzy w dokumencie now sekcj? Cakiem atwo, wic wykonaj ponisze polecenia.
1. Ustaw kursor w miejscu, w ktrym chcesz rozpocz now sekcj (jeeli chcesz

tworzy rne nagwki, to powiniene ustawi kursor na kocu strony

poprzedzajcej now sekcj).
2. Z menu gwnego wybierz polecenie Wstaw Podzia. Na ekranie pojawi si okno

dialogowe Podzia (patrz: rysunek 4.20).

Rysunek 4.20.
Tworzenie
podziaw sekcji

3. W grupie Typy podziaw sekcji wybierz odpowiedni opcj (na przykad Nastpna

strona). Masz do wyboru cztery moliwoci:

Nastpna strona podzia sekcji i podzia strony zostaj wstawione tak,
e nowa sekcja rozpoczyna si od pocztku nastpnej strony;

Cigy wstawiony zostaje podzia sekcji, w wyniku czego nowa sekcja
powstaje od razu (bez wstawiania podziau strony);

Strona parzysta wstawiony zostaje podzia sekcji, w wyniku czego nowa
sekcja powstaje na kolejnej stronie parzystej (jeli podzia sekcji wypada na
stronie parzystej, nastpna strona nieparzysta pozostaje pusta);

Strona nieparzysta wstawiony zostaje podzia sekcji, w wyniku czego
nastpna sekcja powstaje na kolejnej stronie parzystej (jeli podzia sekcji
wypada na stronie parzystej, nastpna strona nieparzysta pozostaje pusta).
4. Nacinij przycisk OK. Gotowe utworzye now sekcj.

Wstawianie nagwka nowej sekcji

1. Ustaw kursor na pierwszej stronie nowej sekcji, a nastpnie z menu gwnego

wybierz polecenie Widok Nagwek i stopka. Word przeczy si w tryb edycji

nagwka (stopki) i na ekranie pojawi si pasek narzdzi edycji nagwkw
(stopek).

*)

Po utworzeniu nowej sekcji moesz zmienia nastpujce elementy formatowania: marginesy, rozmiar
i (lub) orientacj papieru, rdo papieru dla drukarki, rodzaj obramowania stron, sposb wyrwnania
w pionie, nagwki i stopki, podzia na kolumny, numeracj stron, numeracj wierszy, rodzaje znacznikw
przypisw dolnych i kocowych.

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

75

2. Nacinij przycisk Przeczanie czy nagwkw/stopek

znajdujcy si na pasku
narzdzi Nagwek i stopka, aby przerwa poczenie pomidzy nagwkiem
i stopk sekcji biecej oraz sekcji poprzedniej. Zauwa, e Word przestaje
wywietla tekst  w prawym grnym rogu ramki nagwka
(stopki).

3. W zalenoci od potrzeb zmodyfikuj istniejcy nagwek (stopk) lub po prostu

utwrz nowy nagwek (stopk) nowej sekcji.

wiczenie 4.29.

W jaki sposb usun nagwek (stopk) z dokumentu?

1. Z menu gwnego wybierz polecenie Widok Nagwek i stopka. Word przeczy

si w tryb edycji nagwka (stopki).

2. Zaznacz tekst i (lub) elementy graficzne nagwka, ktre chcesz usun i nacinij

klawisz Del.
3. Aby zakoczy, nacinij przycisk Zamknij znajdujcy si na pasku narzdzi

Nagwek i stopka.

Jedn z bardziej efektownych opcji Worda XP PL jest moliwo tworzenia tekstu podzielonego na kilka kolumn (czyli tekstu typu gazetowego). Jak si za chwil przekonasz, utworzenie takiego sposobu formatowania nie sprawia adnej trudnoci, a moe
w znaczcy sposb wpyn na podniesienie stopnia atrakcyjnoci Twojego dokumentu.
Maksymalnie moesz podzieli tekst na dziewi kolumn, cho jeeli uywasz papieru
A4 w ukadzie pionowym, to ze wzgldw praktycznych nie powiniene stosowa wicej
kolumn ni trzy (wiksza ilo jest oczywicie moliwa do uzyskania, ale musisz si liczy z tym, e w takim przypadku Twj dokument bdzie mao przejrzysty). Kolumny
mog mie jednakow szeroko lub rn szeroko, mog mie rne odstpy midzy
kolumnami, mog by oddzielone pionow lini. Podzia tekstu na kolumny moesz zastosowa do caego dokumentu lub wybranych akapitw.
wiczenie 4.30.

Podziel na dwie kolumny wybrany fragment tekstu, tak jak na zaczonym przykadzie.
Jeeli kiedykolwiek uywae komputera osobistego, to na
pewno zetkne si ju z systemem Windows. Pomimo e
na rynku mona odnale sporo rnych systemw operacyjnych, to jednak nie mona zaprzeczy, e przytaczajca
wikszo bdcych obecnie w uyciu komputerw osobistych i laptopw posiada na pokadzie tak czy inn
wersj tego systemu operacyjnego. Windows XP jest
najnowszym dzieckiem firmy Microsoft kontynuujcym
tradycje popularnych okienek, ktre sigaj jeszcze
poowy lat osiemdziesitych ubiegego wieku.

Niewtajemniczony uytkownik podczas instalacji systemu

Windows XP moe odnie wraenie, e jest to czynno
nieomal banalna jest to prawda, ale jednoczenie proces
instalacji jest tak prosty, e mona narobi niezego baaganu nawet nie zdajc sobie z tego sprawy. Jeeli podczas
instalacji systemu wpadniesz w tarapaty (zwaszcza gdy
zaczynaj si kopoty z instalacj skadnikw sieciowych
lub dyskw), .

76

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

1. Z menu Widok wybierz polecenie Ukad wydruku. Taki tryb pracy Worda pozwala

zobaczy, w jaki sposb tekst, grafiki i inne elementy zostan rozmieszczone na

stronie.
2. Zaznacz fragment tekstu, dla ktrego chcesz zastosowa podzia na kolumny.
3. Nacinij przycisk Formatowanie kolumn znajdujcy si na standardowym pasku

narzdzi (patrz: rysunek 4.21).

Rysunek 4.21.
Tworzenie kolumn

4. Przecignij kursor w celu wybrania danej liczby kolumn, a nastpnie nacinij

klawisz Enter lub dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki wybran opcj.
Jeeli chcesz zmieni szeroko kolumn i wprowadzi odpowiedni odstp pomidzy nimi,
przecignij znaczniki kolumn znajdujce si na przymiarze poziomym (u gry ekranu).
Pamitaj, e aby taka operacja bya moliwa, wczeniej musisz ustawi kursor w dowolnym
miejscu znajdujcym si w obrbie tekstu podzielonego na kolumny. Jeeli tego nie zrobisz,
to po prostu nie zobaczysz na przymiarze znacznikw szerokoci kolumn i nie bdziesz
w stanie niczego zmodyfikowa!

Jeeli utworzye kolumny o rwnej szerokoci (opcja Jednakowa szeroko kolumn jest
wczona), to przy modyfikacji szerokoci jednej kolumny zmieniaj si rwnie szerokoci
wszystkich pozostaych kolumn. Jeeli szerokoci kolumn nie s rwne, zmieni si tylko ta
kolumna, w ktrej okrelono zmiany.
Sprbuj podczas zmiany szerokoci przy wykonywaniu operacji za pomoc myszy trzyma
wcinity lewy klawisz Alt (prawy ma zupenie inn funkcj!!!). Wwczas Word na przymiarze
poziomym wywietli szeroko poszczeglnych kolumn w centymetrach, co jest chyba
najszybszym sposobem na dokadne ustawienie rozmiaru kolumn (patrz: rysunek 4.22).
Rysunek 4.22.
Szybka i dokadna
zmiana szerokoci
kolumn

wiczenie 4.31.

Zmodyfikuj podzia na kolumny, ktry wykonae w poprzednim wiczeniu tak, aby teraz
tekst by podzielony na trzy kolumny (kada w odlegoci 0,5 cm od drugiej). Zrb to tak,
aby pomidzy poszczeglnymi kolumnami znajdowaa si pionowa linia dzielca.

Rozdzia 4.
Formatowanie zaawansowane

Jeeli kiedykolwiek uywae
komputera osobistego, to na
pewno zetkne si ju z
systemem Windows. Pomimo e
na rynku mona odnale sporo
rnych systemw operacyjnych,
to jednak nie mona zaprzeczy,
e przytaczajca wikszo
bdcych obecnie w uyciu
komputerw osobistych i
laptopw posiada na pokadzie
tak czy inn wersj tego
systemu operacyjnego. Windows
XP jest najnowszym dzieckiem
firmy Microsoft .

Niewtajemniczony uytkownik
podczas instalacji systemu
Windows XP moe odnie
wraenie, e jest to czynno
nieomal banalna jest to
prawda, ale jednoczenie proces
instalacji jest tak prosty, e
mona narobi niezego baaganu
nawet nie zdajc sobie z tego
sprawy. Jeeli podczas instalacji
systemu wpadniesz w tarapaty
(zwaszcza gdy zaczynaj si
kopoty z instalacja skadnikw
sieciowych lub dyskw) jaki
wany skadnik.

77
Jeeli nie jeste pewny swoich
poczyna, to lepiej nie zdawaj si
na przysowiowy ut szczcia
po prostu przeczytaj dokadnie
dokumentacj (moesz rwnie
sprawdzi, co moe na ten temat
powiedzie pomoc systemu
Windows). Jeeli mimo to nie
potrafisz odnale odpowiedzi na
nurtujce Ci pytania, to
zadzwo do Dziau Wsparcia
Technicznego firmy Microsoft
tam na pewno otrzymasz
wyczerpujce informacje.

1. Z menu Widok wybierz polecenie Ukad wydruku.

2. Zaznacz fragment tekstu, dla ktrego chcesz zastosowa podzia na kolumny.
3. Z menu Format wybierz polecenie Kolumny.... Pojawi si okienko dialogowe

Kolumny (patrz: rysunek 4.23).

Rysunek 4.23.
Okno opcji
tworzenia kolumn

4. W polu Liczba kolumn wpisz warto , a nastpnie zaznacz opcj Jednakowa

szeroko kolumn (jeeli nie jest jeszcze zaznaczona). Utworzysz w ten sposb tekst
trjkolumnowy. Zauwa, e Word XP jako domylny odstp pomidzy kolumnami
przyjmuje odlego , co czasami moe by wartoci zbyt du. Zmie
zatem parametr Odstpy na warto . Jeeli wszystkie kolumny s jednakowej
szerokoci (a tak je przecie ustawie), to Word automatycznie ustawia rwnie
jednakowe odstpy midzy kolumnami. Jeeli jednak chcesz, aby odstpy te rniy
si midzy sob (lub zostay utworzone kolumny o rnych szerokociach), to musisz
wyczy opcj Jednakowa szeroko kolumn i ustawi parametry kadej kolumny
z osobna.
5. Jeeli chcesz, aby kada z kolumn bya oddzielona pionow lini, to zaznacza opcj

Rozdzielone lini.
6. Nacinij przycisk OK. Gotowe!

78

MS Word 2002/XP. wiczenia praktyczne

Podczas edycji tekstu wielokolumnowego czasami zachodzi potrzeba przerwania kolumny w konkretnym miejscu i rozpoczcia wpisywania nowego akapitu w nowej kolumnie. Ponisze wiczenie pozwoli Ci zapozna si z tym procesem.

wiczenie 4.32.

W trjkolumnowym tekcie, ktry opracowae w poprzednim wiczeniu, wstaw znak

podziau kolumny w kilku rnych miejscach i zaobserwuj, jaki wpyw ma miejsce
wstawiania znaku podziau kolumny na zachowanie kolumnowego ukadu tekstu.
1. Z menu Widok wybierz polecenie Ukad wydruku. Taki tryb pracy Worda pozwala

zobaczy, w jaki sposb tekst, grafiki i inne elementy zostaj rozmieszczone

na stronie. Kliknij w miejscu, od ktrego zamierzasz rozpocz now kolumn.
2. Z menu Wstaw wybierz polecenie Podzia.
3. Zaznacz opcj Podzia kolumny, a nastpnie nacinij przycisk OK

(patrz: rysunek 4.24). W efekcie tekst nastpujcy po znaku podziau kolumny

zostanie przeniesiony do pocztku nastpnej kolumny.