Professional Documents
Culture Documents
r
atentamente 1. a Fig. 3. Observa 3.3ldentifica 1 e reere suautilidade. a Fig. a a Fig. 3.Completa 1 noteucaderno. '.3Com ajuda Fig. resolve, teucaderno, a da 1, no o crucigrama seguinte.
,i'"
/fX./1
C
tJ
o... . A s o mb raequal quer ecto mei o-di a arndi ca-nos d obj ao sol i i o... ? . Qu a n do Sol pe,ndi ca-nos o se para para.. de olhamos 3. Ao meio-dia seestivermosfrente o Sol, solar; 4 . 0 S o n a s ca ... l e
pedestre prximas que vai um nas frias, Com base Fig. e nasindicaes enna 2 . A Rita realizar percurso que e iro contras abaixo, descobre rumos rosa-dos-ventosa Rita osamigos seguir. os da
)_l
w
-1"r'
flg"
c,
)(,.;' . 0 incio percurso para para.., iro de lusitanos; isso, dirigir-se comea uma com visita reserva cavalos do . Deseguida, visitar grutas seencontram dareserva cavalos. que de vo as a... NOf e. . Est h o r a almo0, l, para , c ar na do marcado o pinh ap o ris s oir o a min h p a ra . . ] t lr' c r, ' : , -. -'t',-}c.''r-ti:, o Depois almoo encontrar-se o outro que grupo, est acampado dopinhal. a... com do vo
. Deseguida, todos . vo visitar farolqueficapara.. do acampamento. i: o t- 5i I . Nodiaseguinte, at praia para,.l'r t sendo assim, caminhar iro iro disputar jogo voleibol; um de
loi
o : : ;
5,
olalsP) )p uelt
3 i
.,ff)':^'
-'": .:* '
tte l ap
J
ot l o9 uE9 t! e r5 !g
I ]to e ,e'
'sorlno sunsolulsrp uan6urlsrp ourolg'g sop so as lsapepD sepe)rlluapr ouol ?"5 se oglsa isasled seroluor1 sppeluasardar euro;anbop'S sop sp oglsa ledetu elelsa 'S op P iedeuopolnlllo t"S y '611y' 'elualp :e)rpur ogSeruasqo sgdy'errgql eun elnsuJuadedeuun eluasardar ep
a sorgd 'rns auoN y so;ad essed orrgur6eur un apourol erb erral 'g anb oxra ua
orqa I 'rns
op anbop uoNolgdop ourxgrd sreuas-prluora'ropenbl O ?' ropenb3 equrl g' aUoN :souglsruaLl ua erI e apr^rp srop op V puuo+ ogssoqo;6 Z' 'eral e reluasardar op srpru e sO lal+ /' I 'ogprllexa ^ , e sedeus0 [" e epol ruol eral ep arrl;radns upluasardar 'sesle+ 'g no selropepro^ sagleur;esp p)Ursspl) '6rgeu aspq otuol uo)'
t A 'lns
6.2.ldentificazona a climtica seinsere onde Portuqal. questo 7. Para cada selecciona a resposta correcta. 7,1A atmosfera : a) umconjunto gases; de h) umacamada gasosa envolveTerra; que a e)umacamada vapor gua envolveTerra. que de de a 7.20 movimento rotao Terra de da :
que a) o movimento a Terra executa torno seueixoimaginrio; em do que b) o movimento a Terra executa torno Sol; em do c) o movimento aparente Terra dura h. que da 24 7.3O movimento translao erra de da : que a) o movimento a Terra executa torno Lua; em da h) o movimento a Terra que executa tornodo Sol; em c) ummovimento Terra dura dias 4 horas. que da 365 e 7.40s equincios marcam: a) o incio Primavera Vero; da e do b) o incio Primavera Inverno; da e do c) o incio Primavera 0utono. da e do 8" Faz correspondncia asFigs. e 7 e osmovimentos translao rotao Terra. a entre 6 de e de da
#k
Fig. 6 Fig.7
'leluaurluo) ua ogu lebnuod e5seu anbou un g'0t jleuor)eu ouglura] ua6uo ua equa ou un f '0t anb pnlts anbou o ilpluaurluo) ura as t'St ;e6nyo6 ailoue sreut '0t :elr+rlupr lull nalopepn[e Luo) sellv e 'arrlue;do11eueld a 'equeluotu solraluo) t t a 0l '6 's011 pt)ossv p soe se A'6 '8 '6Hpp) a B 'V sare6n; I I a 0l '6 'sbr1 rapuodsarror ,"6 soe se z4
{ i '3!
s'la
,.L "8 ------tt' .6
. Lt :
-.:::, { -: .', )
:.. l
I ' )*
,,,: / .l .8 *
*
1
1,. - \- 4
\^'/
'i
*,
:
l I
0['t ]d
a' ="--::.:,::..
.l::
\\
l |
):l
../
"O
--
is
="
",-
.:'
I
1
/
j .: t; tl =
"0i
:
9 't
'l
\ I .,)
"r.t
ff,
l.
',
"zv
/.o
que plancie lavoura, <.. . Encostado parapeito, de ao olhava grande a en ver' rica repartida quadros se estendia baixo, e bemtrabalhada, em pelo serpenteavam e Tiras de des-clarosverdes-escuros. brancas estradas meto. passo, abundam, fila de una ... E a cada naquele ondeasguas solo pequenos ribeiro. olmos revelava algunfresco na numalinhaunida, esbatida tenuidade ... 0 marficava fundo, ao um e difusada bruna azulada; por cmaarredondava-se grandeazul l tendo apenas no altoumfarrapozinho lustroso cono umbeloesmalte, que enovelado suspensl e al e de nvoa, ficara esquecido,quedormia naluz.l
de Os Maias,Ea Queroz, XIX de en descrio pasagem Vrzea Sintra finaisdosc. da da
c*rE: ht*rdisciplinaridade pnuuE5A riht6uA l-itur xti3narrtiv * o spao s fipo ' *escric
t{t5T0RiA recolector*s associeelades civi$i:aqes s Brinr*iras u sprin:eiras sociedades produtoras r Ascvilizaoeq grandes nos dos
il tN6Ls i\ivL EoucAO vrsuAL here'sa worlcisut there visuais *a Flernentos g Fa:er * Charaeterisics cily grfieo af the levantarnento a fharafierisies theccuntrysicle aprsagem *f a Landseapes
"ilJ*nUir etusr P pp i.ilaalns ezJnlN sluul r i*xt ou s0ltilsap spppl/1l}l ilra$nsolxl op sau*danb 's1il35ap |"ilAestad ef{ iseueuJnq gl t0ij;up 0ix1$ }uLP1u}e
?^lrs olsitruEJc:oroc
i
Fig" 1 Uma paisagem.
Agora que j identificaste os elementosda paisagem da Fig. 1, faz o mesmo com aFig. 2.
fl
'BrrJ Bp leqolS erulsrssoJop orJqllnba o esner ura urcquod ogu enb olurur,rlo usp ep soquruu, so ou ep ernrord eu 'uagduo) e tuurc^nf? JrngrJtuof,apod egerSoe) e 'serf,u?r)seJlno ruo: otunuof, ru anbsoluauala e)rlrluopr so a epr)a qu ol l esan6nuod en 'surcugnbasuof,stns sea suatesred sup su.rnrngsag5eru.rogsrre.rl sD.ra,ra.rd uabesred eun ap ua6e ul a e ya,r.rssod 'sua8esledsep o95nyo,ra ogsutxe'rua8r.ro? Jepnrseoy 'egrrEoag erlnono un lelsod ern)ord ep w*e&w*&e laded o atuetrodrut ogl ? anbrod 'eto8e'sapuaarduoc anb elueruelJJ 'slelnleu 'se0eul sPSnel solp.uQ)Ul Ap o sellal - r an b o leqea p sgAerl eo95e1saro1;sa6. no ' 'eueqrn ap s0uaueqesap s0uS l $ a o leulsnpur oglrn;o6 . 'sepe6uolord 'ogSerrunuor ser^ soollrpa og5nrlsuol se)as seratlJ a o ap a ap .
1,oEYrg"
'og5erurogsrreJl ESS;od sra,resuodsa.r '1 o.rpen| op so ogs oruof 'souerunq e srpJnlpu sJolJuC 'og5ururo;sue.rl Jp Jlutlsuof, ossaro.rd tun ? selrns oglsa suatesred se anb sapuaarduoi etuJrulrf"J 'rurssy
? ' ll
tl l ,:..'.r i
assau aopnlsa errer6 -oaD Jequeduole e 09, -apod seDu?D se4no i* n elad (euer6oag sua6Psred opnlsa sep o aluelrodur g anblodi ogl 'eut6gd etsap soler6gred souilll srop so aluauieluale estlpuv'l_ 'ue6ested ep og5Purolsuerl rotr)el ap alue ljo du run e l! pu l 's
'8ru
' '6! '(y '41) eorSoloucar Ppue6esred srAJsrA eu oe5nyolaap ne.r8ns o so,r.od sop eJnlln3 E urof, opJof,ep selsopuerJ?^ soluaulala e)l#luapl'-{ so nas Jod 'ruaEesred eu saoSe.ralp znpoJlur ur?gruer turuoH o '<opEI 'o1a8op oe5cee op1,tpsepnSenuodsetseJeuretuasardr ser{ue}uoru se . :Je3sJf an8asuorogu og5eta8a,l, . e :oprlgsopelsou es-EJtuoJua enSge . :uia8esled pcp;enp:rprrr arJuocanb orr3 olrnru ?rurp o ? ,'4g. eu 'oldruaxa ro4 'serueJJrP
'eral epar)uadns e oel saluaralp suabesred ap el)u?lsrxae)urlsn't P 'sua6esred sPp soueunq solurllla so a srejnleu soluaualo so arlua e5ura|p e)rpul';: e 'i 'ua6esred eurlec
soluauel snssop selrlsrJlf,eJec anb ruoJ zJanb o 'sal se 'uggruer 'ruesso3 -uJJIp sreJnleu socr3yrtoat sluIgure rua urcrrtrns suatesred se anb.rod af,eluof,E eJtsaJJal alcg;adns Eu slu;eJrp olmru sua8esrcd erluetsrxeV p
uj ee:rpd e e rj c in rd g
Equador ,
. %^,-fu
i-:i*s=
i..*=.:*:
d Capricrnio
sd
@
a i !i - :i n i ::,_ r l i i'
:rl#ir+
C. Polar Antrctico
------i=-.-
"
-5==fI-
Essasregies,onde predominam ainda as naturais, tm em comum condies paisagens naturais que dificultam a actividade humana:
. clima rigoroso, com frios intensos ou temperaturas elevadase perodos de seca prolongados, dificultando, por exemplo, a prticada agricultura(Fig. 2); r florestas muito densas, como nas regies e quentes e hmidas, de diffcil acesso onde sepode facilmenteficar doente,por exemplo com a malria; . lugares a grande altitude, onde a falta de oxignio dificulta o bom funcionamento do organismo.
|i6. 1l A falta de chuva nas regiesdesrticascria fortes dificuldades sua ocupaopelo serhumano. 14
'lernr rue8esredzrul
g '8rg
'sJErrJsorr?3o olJd 'oPnlJgos'urczt1eto1s soP sEPszruErunq sueSesrEd sE Jnb '"p,rp 'selgrral 'I '8lC ?p rpupu-Ederu o alurueluote seJE Jesgo S 'lrf,pJsreru ap ? solnrle^ a seossad og5epo.uf,p puo r osorotrr oonod urlJ ep r
srin; suabesred suaieru1 ap :ou9leruasq0 4e^, s1uryld so;:ao:d al r"rm,r,r1:dgq op rop ero;dxg aq nl ) \9
ie:nlp:l:8e
e esedsrlJ?Jsrerrr r
:sagrtar sE'aluerulerf,ue; -ejard'nodnro uuroH o'rua8esrcdep og5enueLunqp ossaoo;dnes oN '('8lC) oraldruo:.rod senbJefeJedesap ruapod src:nleu sotuetulso puo :csrrqJn sua$es:e;g . :(tz '41) orrnur og5ezruerungap nrr8 urn ruoJ :sxr.Jsua$rsw;g . I^grJE^ :s"pzltrc{.nr1sua$esrcd ap
sredpurrd sodD srop uaS.lns 'seuerunq sp"pl,l.r]Je s"p opellnsr ouroJ
'sua8esrzds"p seropeurJoJsuerlseu?runrl srp"pr^nrt srcdr:urr4 f "3:C
'ogleledLuor eun ze] a t 6lJ ep e anb o95e zrueLunq ner6rouatu ap al uos arde anb l ernr uo6es -redap ua6eur euJn n)or d er 'e " -: i ' {' :;"
'eJal epaDlpaons q redn)onulard uauoH o anbsagr6ar se)r$Jial sep -)erP) olxalou ernloJd'1: se su6esred asepezrueunLl s e 's reu z a^ epe) 'uap -uedxa anb ? anbrodiF s epezrueunq aualsrxa ep ua6 esred s odrtani: e aua6esrPd eurolsueil uau oH o anbg anbro6 asrer se -nl P us ua6esr ed ueu -r uroprd apuo s agr6ar se unuol ua ugl anbo :ar el eu' 'Z(ua6ested ap ep og5ezrueunq ossal -ord> sapualua g '; rod anb 'lernleu uabesred aullaq 't 'ololxe urn sreur 'souLuolad 'gp g '8lC ru sepelues;darsapepnrlre sEerltnuepl
.t
t:s
?#
'sreJnt?usua8rsrcdsep ogSeru.to3sutn ercd uenqrJtuo3 enb seuerunq spept,l.rlJe sErJ"^ogs e sE ' ruruoH op prepllqesuodsa.r Ep (soDno .rod og5rnlrlsgns Ens E e 'ruEesred ep sre.rnleu solurul sop og5eurrurla no oeSeruroJsueJl e 'srod 'g uraEesred ep og5eztueurnq V ' rua8esred eg ogSeztuewnq ap ossaro.rd run es-norfrur (EJntlnf lt?e e rcttte;d e no5aurof e nozrJulups s ruruoH o '"rJgtsrH-g.rdep osJnoepou 'enb ur oluurour op rrr,redy
:..rt.'
rrta*ssrd a e1;c;S*;py . r
'1" asexpresses para Usa ouconceitos seguintes formar frase que: uma em a) seja clara definio paisagem; a de b) estejam identificados osdois tipos elementos paisagens; de das por paisagens e)secompreenda queexistem diferentes. Asexoresses e conceitos tens incluir tuafrase de na oue so: . 0 queseva nossa . ambiente geogrfico volta natural . relevo . campos cultivo de . actividades humanas
{\\ f \
k*\'
para que 2. Descobre, asafirmaes seguintes, a frase ascompleta correctamente. l 2 .1O p a p e da Geografia ...: 2 " 2 A o b s e rv a o ire c t ad e u ma p a is a g em d c o n s is te m. . . : e a) ... estudarorigem, a extenso e evoluo das paisagens. a)... observar paisagem a atravs fotograde fias. por b) ... estudar paisagens as transformadas factores humanos. b) ... filmes diapositivos. e c) ... estudar paisagens as transforma dp o r as c) .., observar a paisagem prprio no local. factores naturais. d) ... observar a regio atravs mapasplantas. de e d) ... estudar razo desenvolvimento a do das e) .,. nenhuma afirmaes das verdadeira. cidades. 3. AsFigs. e 2 representam 1 o mesmo lugar dois em momentos diferentes.
Fig. 2
to
LI
., :::d "':i':';'ii:
,''P-';""'.n'-'i::i:.;'::l,,ln'o*,oo
anb alsexlap sasonbseu;l:J ,uo)ur Z lnquIV epe'l cecanb e soluod anb satapuodsal nal o elle^V oquadruasaP qf;ftr31 q.fi e ,
'9 'uauioH solnr suabeste4 ulplo] oladsopeLuto;suell soluualo ' 'uabested lelnleu otuauoll ep 't 'uabesred alot1sgtef anb eronotd ;etnleu eusagleLulo;suetl g 'eueunq uas anb eluasetd selreuteluasatde uettnlo^a suabesle6 ap 'Luabesred rnquluo3'J ep olredse eted o ;era6 'sua6esred anb seepnlsa etrugt3 i
assa ro})eloursau
I olxol
s or rod s ppe)o^ ordeDugn b a s us e u a lls o t u ' t Z ep ua6esred ap ogS purols uprl ro] )e+u n u o n b t lt lu a pll',v ' ulol 9t Puor))alasI olxal o ogSuale 9l '? a :anb saser+
'opelluala+lp 'pluaraltp e essap ogzel alalau gZ searg senp re^rasqo g o uraq o^tllnlap sodue)sopo]ladse anbua seloljr6e lanJssod '6ll eN t'g
;l
'] .. :
eu ua6esredseg5erag;yoOVrf" |1 '(Z'6ll e eledt '6Uep)uabested sepulo)o na o a sg5erleelsrOarI orpen oulpet o eledeldof'g se eu 'sua6esrPd seelutssel) senp Z' 'Za L 's6tl suabesledanal:sa6 se sep 1'g
Faisagemsenra da
Cre s c im ent das c ida d e s o j As cidades ocupam exten.^:.^^>d> dtedi 'J- T^."ud lEttd.
Maisde metade populada viveem cidaodo mundo 0es. Gra ndesidades ,om oS o c c ( Pa u l o B r as il) a Cid a d e ou do Mxico, pertode 20 tm quamilhes habitantes, de se o d obr o da popul a o portuguesa I Extino A e xplor a o m ad e i ra de nasflorestas tropicais a leva q u e , todos os anos ,u ma rea equivalente superfcie ( d e Por t ugal 92 082 Km' ) seja destruda ! Infelizmente,regenerao a natural floresta conda no se g u e om panharel e v a ac o pelo do ritmoda destrui0, q u e muit as pc iese g e es v ta i s e anim ais or r em i s c o c r de extino.
Se observasses Trra do espao,apenasconsegu.irias a distinguir os grandes contrastes paisagsticos Mundo. do Continentes e oceanos, montanhase plancies,florestas desertos, e cidadese reas agrcolas,.. nvestem,a superfcieda Terra. .
esert*s *td*s
rig. * Nos extremos norte e su da Trra, o gelo cobre permanentemente extenssreascontinent ais . Q uas e s em v ida, so, tavez, as mais desoladas paisagensda terra.
ltt . ..' :i
;l ' '
Fig. 2 Habitaes, fiibricas, escritrios, lojas, escolas, sedesde empresas... As cida de s feru ilham de actividade. As grandes decises econmicas e poticas, que determinam a vida da Humanidade, so quase todas tomadas nestes grandes centrosurbanos.
Fslr da erra
|ig. 3 Ao absorverem o dixido de c ar bon o e p r o d u z i r e m oxignio, as extensasflorestas tropicais contribuem para atenuar o efeito negativo da poIuio causadapor fbricas e veculos, entre outros factores.
18
6L
,!:)i.l*.1 5*i5l*1;5l) :ou0e^lasq0 ;rjr;rl;in:;'1;dt)ln rd?.,llxr'n.i.i:c1 ! r{per*dxJ*J}0{!rlL
'sts-r^rP olrnru
'ogJe^rasard
s uJ S r s E d r ur8ro's rs -reds rps rql r rl rP ErlutsrxE '.EpuE 'no o1a3ep E5urs -ard r 'og5etr8pErls E 'szn8r stp.ro: y 'tr.{ Ep JnJrJdns Ep t-rrd Jomlu E uednro srfrutfo sua8estedsy ,, " 1,n
ens e ere0l rnqil l uol uapo0 anb s oluauel i oduo) s op 'epur e a seur alqois nassop ' d 'srelrdorlselsaroll Pr)ugl sep -lo0ur ep et)u?r)suol sarPurol ered s oruuo6ns Inbe anb al la ural ul ep eur6ede el ts tA sre)rdorl selseroll sos
- 4 1.
,/s . \
i @/
'ouuunq o*aa tunu stot3 r' -i s?ls urEJeuuoJSuEJl 'oue op al s --redapue.r8JruJnp JnuJs zl'.J nb
, ,'u"
,"' "
JluEfoJns loFl o : r:n8r: ap E]IEJY 'Er]I rtlo^ E Ejnluf, EtrJp"pJJ "P ELun '.lJoN or?JSruH ou -rEIn:) -uJEd tu 'turru;o3 s?pp-rdurl sJl J -uanb saor8a;s?p sotrsrp sO * .S),
t{it ",
j:
::' ,:::' l'
; ; ;'
:!t,:,
... :
===:-=.'
,,.,
3N"r3&$rX .*el*)
'apeprurtrrnH eled soplrunsuoi solururF sop aued loEur p eprznpo:d a anb sret;a3se-r 'sror8e; sclsJp srpelsgesag5rlndod a --l sEssJU stod 'aur-rouaa rr:utuodurr ens V s optunu rugr selo:r:8r so5edsaJp ErpJ 'selorr-r8e sea;e e a ot5erolsap p sprppr5rp se 'ou; O s E s uJ r y J. r od r epednl o':ru:l u:tu:nbJ {'J \'Errel rp sua8rsrrd sep rclnretcadsa -ur?rtuolur Ep ser:rur1c sapuu8 sV I '*!r sr?ur E 'z^l"l 'oES sEr{utuoul sV ':!!.. ".r-r{
'uo6PSred oelez ep -rueunLl nel6o uol el ap -ral ep ua6esred sodrl ep sa puer6s o euot)el au 'souew -nq sorzetoes souasap so oezer anb rod ajalau 'eilaL ep sar) rueldapuer6 ep s s eD ugll odur P e)rl dxl 'sopept) l seu -uPuruop uabesred sol ep -uoruol o0rlo atalau 0p
*.*$1,!;r* * r!;rJ*rls* i:
,*rr;*:tstudos* fr*pvesen;iq*5
Farais preservr e
Goeei imeneo viaiLar Tarque Naee, Lio' e o a em boa.Quem iriaque, umapaieaqem e urbana elo graaa,iria ourgirum e6?ao qrane que oferece e qualiae via? Umaprovae queo eeenvolvimenLo acNiviaee e ae econmicaa favorecer paioaqem. a poem
ryM
0e Aoreo f,m um conlunlo paieaqeNico maie beoe loe a Terca,0 uriemo ambiental ee em <<qrane>>, A,e n o polui o ? o r e x c e e o en a e a c N i v i aee h u manas ,c om o na L a q o a a s )e e C i a e s l
Fer*lado Atlntico
- * - aasi m que a i l ha a V taei ra conheci a tnLerrt onal mene. A o ma4n[[ aci ;
c6 ?aieQen6, iuntam-eeum @2 "1;*;&r@ amenoe L)ma hoopitaleira populao *ffi * O Luriamo, inteina,o,levou conotruo " ryY, granea e algune hotiequeeoloam *.]na Vaioagem. No eeria melhorconet ,"-' .".." "-'-"*--'' Nruir com baee na arquiectura local? \ A paLrimnio arquileclnico Lambm faz pa'le a paieaqeml
l(
,-,) J?q^,^ .^^ ieoqYauvla 2? w?+etlwguote oe?g?t\tl te eJ+no e ows\n+ 0 se 't+e'e+oc i e? o7ei l e ' aaori a ' ogtn1o o?ou) -o2 ao+tnwecotot ogJo+l aeget e? o?euzwoe? o+u?w \)qzJc o *
esnluologlerauo;6y
iaegb JtNO+ut e+ueZtn -eJe+eu o?ltt 1'ot?u?)ut e? <<eoet>> -VS Zz+erol+ e?nt wenb1 ? 'wlV 'lvt)o vclw9uoce e ogeu7elae e e sowecso? ouo?ueqe e^el ov ogepdo eped ep eVqse 'aeloul ocno ep y u)n'seze^ n'ogo ls+uoutluo) pEnlso2 )op e? e o+nw s? naey -e1q o? oue7eap 'ae+tuoq
WI 'tl
.ffi
*l
oluueo/\od5a
i J?c qeu ^ \ t. ^^ , -. ^^r ^, e vv-Lo J. votT - )ft nbe rcA7 e 2 =l 'eel uep e spw ue ss leae' w ewo et)u?+elxeote o?Dt1tu )o aoluowJeq -,te'we7esv e weneet enb setbet ,o+ otluce+uow eV Vrn+eN enbtetrg q.
c ;
'ouvwnq 9e)
- 9
^^ ^^,^)
9 vl u
VL d Jt
t+
e, o
At
epr6alord ua6esred
y ll*afresssda cr3*.rfic*p e
I ... para
orn Lrrr
rnnirrnin L vr r l u r r L U
r 'n m r vr r ! l-
4,.
I I
I I
Cincias...' outras
. prever consequnas cias futuras de alteraesdaspaisagens . procurar novos camtnhos desenvolvide mentorespeitando o ecossistema Terra da
Paisagens
r
1..,.,.
'
i rualqraiq Cr{-sislD J
o Relevo . Edifcios e Vegetao . Vias de
r--.-
&$eirygtr{qq
. Ou tr os...
o Sismos e desabamentos terras . Vias comunic de de o Cheias secas o ou prolongadas . Campos cultivo de .Incndios o Outros... r Outros...
""
j:iF
"*#'*
ffiff*
S u rg i me n to H omem/N omadi smo. Do incio sedentarizao Homem do da do En tre m i l h es 10 000a. C . (cerca 10 000 a. C .)at fi nai sda 6 e de ldadeMdia(meados sc. do XV) In te rv e n mo tol l mi tada pai sagem ui na porparte Homem primitivo, dedicapois do va-se recoleco vegetais, caa de e pesca. permaAl m i s s on oti nhahabi taes d , pois nentes, eranmada. C oma construo al dei as ci dades de e e a prtica agricultura,regioes da as mais povoadas Terra da tornam-se verdadeiras paisagens humanizadas. C ontudo, vastasregi es Ter r a em da domina a paisagem ainda natural.
Pe ro do er ior ao su rg i m e n to o ant d se r h um ano. m aisde 6 mi l h e s e H d anos paisagens Terra, a inAs diferentes da sem terveno Homem, do evoluam forma de natural.
22
EZ
' SOlStA)U nU e
sraAJu e ua6esred uauoHop elru?nllut eu e ulele^al letpunu og5e;ndod oluaune ep apuelb a elaueld opolrod seul o o -r.id-seugleLu ap ern>ord'ouodsuel] sotau e ap so^ou ,leul so -snpul pu sorllelluo erl nlltuld e)t6glou)ai anb y og5nlonar
'sepezrueurnq su a 6 e sre d ;a d p e d n ro o l epp o95er;dure se e e p uoznpuol ' l e u o o e u ra l osual ut e snadorna o sesred lu tA Ju o o l g r o) o e sopleruol0r ogsuedxa e 'sapepo og5e;ndodoluaune sep ep O
setp sos sou s oegl e (tt tnX' rqsop s opeaul)euts npul ogln; onag eg l
'lla '09)e) runuJo) set A 0p 'soDJJrpa o 'se)uqe+ apodtt e; or r i6e ep t^tl)e op opoluellua)uol Opuo e eur uo pa rd as apuo seueqJn sua6ested sr ern l sua6ested
'"e re6nl opuep'lPUt6uo leJnleu ua6esree no ulol d -su er ] o9 5e zrueu -nq ep ossa:old ru1
ououeeull) ap os ap -sa)elr)91 'stallal sagrbor 'soueo)o ua soe olun 'o pn lalq - 0s 'as- urez| | eI 0I
osotlueluol.ll oalalo apn]rlle epuerb sarpbnl e . sesuop o]lnuselsaloll o osoJo6u o eutl) :seueunq s0pept^tl)e Pl se otau0 apuo -lnlll!plernteu sagr6er as-ui eztl el ol uo
uauoH op og5 e -ua^rolur uas opl nl o^aoput 'srernleu soluaul -alaso ueruasrd
i \
sepPztueunq su6eslPd
L"
sreJnlPU SUa6ested
r,-js6el*d * eirt$r:ag y e
1"'lEnumera elementos principaiscada os de uma figuras. das 1.2Classificapaisagens as 1.3Refere semelhanas observas duas que as paisagens. nas 1.4Descobrediferenas ambas. as entre
2. Lcomcuidado frases as abaixo completa-as teu caderno, e procurando chave palavra no para na a certa cada espaco.
Chave: pouco; dificulta; rigoroso; oceanos; elevado; florestas; naturais; humanizadas; fcil
a) Aspaisagens naturais encontram-se, sobretudo, regies o meio em onde natural asactividades humanas, clima com densas montanhas. ou junto b) As paisagens humanizadas localizam-se, sobretudo, aos em regies frteis, de e clima rrgor0so. c) As paisagens urbanas paisagens so substituio elementos dos _. comum graude transformao ou
24
\L
:a1sanb.se''L anb ,$rr 15ex1ap iu;i,:, I :nqiil\ epele so3uod anb sotap':ocs;l oplsanb Pa1c ellefV * r{uadruasaP
r yf i Fcq q f r f irq r y k .:
"lc
'oluouil^lo^uasapsJed ua ujn e 0 optnlo^uasap un e ,aluauJenrlradsar syed ' a p u o d sa losu e 6 e sr e d p; e n ba lq o ) s af .t r se 6 selsa os eulo; anbaCg' isua6esred uJeourorup 'sua6 -esred senp sunulol seu soluauola e)tpul so Z.t 'suabesred see)tltssel) senp !'t 'y a g 's6r1 aluaueluale .? se e^lasqo
o
l
!*5J*tp
y ua6esred
s!OV! 'suaesred apeplstaAlpwa6uoogpsepeueA ap e seuewnq sapeprvpe soila1rp a stun1eusc: -gefioasalualqwv:aset; ,o;duaxa erpo:: alutnbasue6tro soptaluo) puo uor ope)elsap e ogp so 1or ou 'saluoJao) salJnllsuo) sasell e eulo]ap't open lll a ll 'l seunlol sopnaluor rapuodsallo) op sep so :::