Vegetarische voeding

Vegetariërs eten geen vlees, gevogelte en vis. Bijna alle

vegetariërs eten of drinken wel melk(-producten), kaas en eieren
(lactovegetariërs). Sommige mensen die zich vegetarisch
noemen, eten wel vis. Het is mogelijk gezond te eten zonder vlees.
Een vegetarisch eetpatroon met voldoende groente, fruit, brood,
aardappelen, graanproducten, peulvruchten, zuivelproducten,
eieren en vleesvervangers, geeft alle voedingsstoffen die het
lichaam nodig heeft.

Ongeveer drie procent van de Vlaamse bevolking eet elke dag

vegetarisch. Daarnaast is er een groeiende groep 'parttime vegetariërs',
die een of meer dagen per week geen vlees eten.
Veganisten eten helemaal geen producten van dierlijke oorsprong, dus
ook geen melk(-producten), kaas of eieren.
Bewust eten belangrijk
Veel mensen vragen zich af of vegetarische voeding wel gezond is.
Vlees, vis en gevogelte zijn immers belangrijke leveranciers van ijzer, B-
vitamines en eiwit. Bij een volwaardige vegetarische voeding is het
belangrijk voldoende producten te eten waar genoeg van deze
voedingsstoffen in zitten.

Voldoende ijzer
IJzer zit in brood, granen, groente, peulvruchten, eieren en andere
vleesvervangers. Het ijzer uit deze plantaardige producten wordt beter in
het lichaam opgenomen als het samen met een vitamine-C-rijk product
(groente, fruit of sap met vitamine C) wordt gegeten.

B-vitamines en eiwitten
B-vitamines komen voor in brood, graanproducten, peulvruchten, melk
en melkproducten, kaas en ei. Vitamine B12 zit alleen in dierlijke
producten. Voor de vegetariër zijn daarom melk(-producten), kaas en
ei belangrijke bronnen voor deze vitamine. Als er minder dierlijke
producten worden gegeten, wordt het moeilijker om voldoende vitamine
B12 binnen te krijgen.

In een gevarieerde vegetarische voeding met genoeg brood,

graanproducten, peulvruchten, ei en vleesvervangers zitten ruim
voldoende eiwitten.
Waarom vegetarisch?

De redenen waarom mensen kiezen voor een (parttime) vegetarische voeding

kunnen heel uiteenlopend zijn.

Milieu:

Men kan kiezen voor een vegetarische voeding omdat men vindt dat
vleesproductie ten koste gaat van het ecologisch evenwicht. Denk daarbij aan
mestoverschotten, uitstoot van ammoniak enz.

Gezondheid:

Veel vegetariërs zijn ervan overtuigd dat de huidige productie en consumptie

van (te veel) vlees de gezondheid schaadt.

Daarbij wordt ook gewezen op het gebruik van groeihormonen, antibiotica,

kleurstoffen en bewaarmiddelen en andere producten die mogelijk onze
gezondheid negatief kunnen beïnvloeden.

Dierenwelzijn:

De bio-industrie waar dikwijls teveel dieren in te kleine ruimten worden

gehouden en nooit daglicht zien is voor veel mensen een reden om zich af te
keren van de vleesconsumptie.

Ook andere aspecten zoals het massaal ruimen van eendagskuikens en de

gevolgen van dierziekten zoals varkenspest, blauwtong, vogelgriep, mond- en
klauwzeer, spelen hierbij een rol.
Religie en ethische overwegingen:

In de grote wereldgodsdiensten wordt het eten van vlees niet als een probleem
gezien. Bij sommige interpretaties van die religies, gaat men soms wel zo ver
dat men kiest voor een vegetarische levenshouding. Bestaat er bijvoorbeeld in
het Boeddhisme en Hindoeïsme geen verbod op vlees, toch zal men bij de
aanhangers van deze religies dikwijls grote groepen vegetariërs aantreffen. Ook
in het Christendom zien sommige mensen het als een opdracht om geen vlees
te eten.

Culinaire benadering van het vegetarisme

Vegetariërs van nu, zijn mensen die dikwijls een brede culinaire belangstelling
hebben. Zij laten zich inspireren door de wereldkeuken en dikwijls wijkt de
maaltijdsamenstelling af van het traditionele patroon dat in de gangbare
voeding meestal bestaat uit aardappelen – vlees – groenten.

Daar vlees sowieso in deze voeding wordt weggelaten is men in het traditionele
voedingspatroon dikwijls geneigd om te zoeken naar vleesvervangers. Daar kan
men inderdaad gebruik van maken. Maar toch is het verstandig, wanneer men
regelmatig voor vegetarische gasten moet koken, om te durven van dit patroon
af te wijken en in de wereldkeuken te kijken naar andere mogelijkheden.

Er zijn veel goede vegetarische kookboeken op de markt die kunnen helpen een
goede culinaire en gastronomische maaltijd samen te stellen. Ook op het
internet vindt men veel mogelijkheden om hier goed mee om te gaan.
Vleesvervangers
Eieren

In verband met cholesterol kunnen eieren

beter niet dagelijks worden gebruikt. Bij een
voeding zonder vlees zijn vier eieren per week
geen probleem.

Kant-en-klare vleesvervangers
Kant-en klare vleesvervangers zijn verkrijgbaar
in de vorm van balletjes, burger, cordon bleu,
hamburger, kebab, mix, enzovoort. Deze
producten zijn snel en gemakkelijk klaar te
maken. De meeste producten bestaan uit een
mengsel van een eiwithoudende plantaardige
grondstof (bijvoorbeeld soja) met
smaakmakers. Er zit vaak (plantaardig) ijzer in.
Het grootste deel van het vet is onverzadigd
vet.

Noten en zaden
Hartige notenpasta's van amandelen,
hazelnoten en van zaden als sesamzaad zijn
een goed alternatief voor vlees op de
boterham. Er zitten veel voedingsstoffen
in, zoals ijzer. Dat geldt ook voor pindakaas.
Noten kunnen ook prima als vleesvervanger in
de warme maaltijd worden gebruikt. Houd er
wel rekening mee dat noten veel energie
leveren.
Peulvruchten
Bruine en witte bonen, kapucijners, erwten en
linzen zijn te gebruiken als apart onderdeel
van de maaltijd, maar kunnen ook worden
verwerkt in eenpansgerechten, maaltijdsoep of
maaltijdsalades.

Seitan
Seitan wordt gemaakt van tarwemeel en water
en wordt gepasteuriseerd in potten verkocht.
Seitan is te gebruiken als vleesvervanger in
saus of ragout.

Tahoe en tempé
Tahoe en tempé worden gemaakt van
sojabonen. Tahoe is zacht en neutraal van
smaak, tempé heeft een lichtzure smaak.
Tahoe kan worden gebakken, maar het is ook
zonder verhitting te gebruiken in salades of
kan gebruikt worden als broodbeleg.

Quorn
Quorn wordt gemaakt van een
paddestoelachtig plantje. Quornproducten
variëren van gemarineerde stukjes tot burgers
en schnitzels. Quorn bevat weinig ijzer en is
daarom geen volwaardige vleesvervanger.
Kaas
Kaas wordt vaak gebruikt als vleesvervanger.
Omdat kaas heel weinig ijzer bevat, is het
geen volwaardige vervanger van vlees.
Bovendien bevatten veel kaassoorten veel
verzadigd vet.