Antwoorden Kerkgeschiedenis Calvijn

1. Waarom is het van belang geweest dat Calvijn huisonderwijs mocht volgen?
Door de hoofse manieren die hij hierdoor leerde, kon hij zich met gemak in de adellijke
kringen bewegen.

2. Wie was Cordier en hoe blijkt later dat Calvijn hem niet is vergeten?
Calvijn draagt één van zijn bijbelcommentaren aan hem op en later geeft de oude Cordier
lessen aan Calvijns school in Geneve.

3. Hoe komt het dat Calvijn rechten gaat studeren en waar doet hij dat?
De vader van Calvijn krijgt moeilijkheden met de geestelijkheid. Hij verliest zijn achting voor
hen en hij vindt het voor de carrière van zijn zoon beter dat hij rechten gaat studeren, eerst in
Orleans en vervolgens in Bourges. In 1532 wordt Calvijn doctor in de rechten en vervolgens
gaat hij “letteren” studeren in Parijs.

4. Wat gebeurt er op 1 november 1533 in Parijs en welk gevolg heeft dat voor Calvijn?
Nicolaas Cop, een vriend van Calvijn, houdt een redevoering aan de parijse universiteit. In
zijn rede valt hij de scholastieke theologen van de Sorbonne aan. Hij neemt het op voor de
eenvoudigen die God willen gehoorzamen en zich niet willen bezighouden met nutteloze
discussies. Cop moet vluchten maar ook Calvijn omdat hij waarschijnlijk de rede geschreven
heeft. Hij kan ternauwernood de stad ontsnappen verkleed als wijnboer.

5. Welke twee aanleidingen zijn er voor Calvijn om de institutie te gaan schrijven?

Veel Franse protestanten hadden weinig kennis van Christus en hij wilde ze toerusten in een
eenvoudige stijl. Daarnaast wilde hij de laster (revolutionairen, die een gevaar waren voor het
vaderland) die over protestanten werd rondgestrooid, tegenspreken.

6. Welke vierdeling kent de “Institutie”?

I Over God de Vader
II Over God de Zoon en de Verlossing
III Over de Heilige Geest en de heiligmaking
IV Over de kerk, de sacramenten en de overheid

7. Hoe bleek, dat een zus van de Franse koning, Renata van Ferrara, voor de Reformatie
koos?
De hertogin is de beginselen van de Reformatie toegedaan, ze geeft hem veel steun tegenover
haar streng roomse man. Calvijn heeft zijn hele leven contact met haar gehad.

8. Hoe komt Calvijn in 1536 ertoe in Geneve te blijven?

Na een verblijf in Ferrara wil Calvijn naar Straatsburg maar door oorlogsgeweld moet hij een
omweg maken en komt in Geneve terecht en ontmoet daar Farel. Farel probeert Calvijn over
te halen in Geneve te blijven om de stad voor de Reformatie, voor God in te winnen. De
mensen moesten geleid worden in het rechte spoor van Gods Woord. In eerste instantie
weigert Calvijn, maar na een indringend pleidooi van Farel, besluit hij toch te blijven en
predikant in Geneve te worden.
9. Van welke stroming krijgt Calvijn veel tegenstand en waarom verzet men zich tegen
hem?
Er was een sterke libertijnse stroming, die slechts vrijheid wilde en geen binding aan Gods
Woord.

10. Waarom weigeren predikanten te doen, wat de raad van Geneve hen vraagt?
Ze zijn tegen overheidsbemoeiing in kerkelijke aangelegenheden.

11. Noem vier activiteiten van Calvijn in Straatsburg.

- Zorg voor Franse vluchtelingengemeente
- Werkt aan een serie Bijbelcommentaren
- Hij geeft les in de uitleg van de Bijbel
- Hij werkt aan een nieuwe uitgave van de Institutie
- Hij maakt een begin met een nieuwe psalmberijming

12. Wie probeerde de gemeente in Geneve te laten terugkeren tot de Rooms-katholieke

kerk en wat heeft dit te maken met de terugkeer van Calvijn naar Geneve?
Rome had een poging gedaan door een verleidelijk schrijven van kardinaal Sadoletto Geneve
aan zich te onderwerpen. En Geneve roept de hulp in van Calvijn. Hij neemt de reformatie
van de stad opnieuw op zich. Hij stelt een kerkeraad aan en schrijft een catechismus. Hij vecht
weer tegen de lichtzinnigheid en komt ook weer in botsing met de stadsraad. In 1559 richt hij
zelf een academie op voor de opleiding tot het predikambt.

13. Waarom word in Geneve opgetreden tegen:

a) Castellio
Hij was een humanist en wordt verwijderd van zijn post als rector van de Latijnse school
vanwege zijn opvatting over het boek Hooglied.

b) Bolsec
Een arts die de leer van de predestinatie (=uitverkiezing) loochent.

c) Servet
Wil Calvijn verdringen in Geneve. Hij loochent de Drieëenheid van Christus en de godheid
van Christus.

14. Wat was Calvijns levensdevies?

Terar dum prosim = Laat ik dan sterven, als ik maar nuttig ben.
Dat was zijn levensdoel: in zelfverloochening dienstbaar zijn aan Gods kerk op aarde.

15. Welk doel streefde Calvijn overal na?

Gods Woord moet gezag hebben op alle terreinen.

16. Wat was Calvijns bezwaar tegen de rooms-katholieke kerkorganisatie?

De rooms-katholieke kerk kende een hiërarchie. Calvijn was hierop tegen, De kerk behoort
niet vanaf bovenaf geregeerd te worden en er is geen tegenstelling tussen geestelijken en
leken. De kerk behoort vanuit de gemeente, niet heersend maar dienend, geregeerd te worden.

17. Welke vier ambten stelde Calvijn in?

Predikant, ouderling, diaken en doctor (voor catechese).
18. Met welke zwingliaan en anglicaan streefde Calvijn naar overeenstemming en
waarover ging het?
Zwingliaan: Bullinger, m.b.t. de leer van het avondmaal: Christus niet lichamelijk wel
geestelijk tegenwoordig.
Anglicaan: Cranmer, m.b.t. eenheid in het protestantisme te komen.

19. Waardoor heeft Calvijn veel invloed uitgeoefend?

- Schrift verklaring betekent Schrift met Schrift vergelijken
- Leer van de dubbele uitverkiezing (Er zijn mensen uitverkoren om zalig te worden en
er zijn mensen uitverkoren om verloren te gaan)
- Organisatie van de kerk (presbyteriale kerkregering: predikant, ouderling, diaken).
- Koning regeert bij de gratie Gods.
- Veel godsdienstgesprekken gevoerd
- Vele boeken en geschriften geschreven
- Briefwisselingen met hooggeplaatsten in Europa
- Academie opgericht

20. Wanneer leefde Calvijn en wanneer was hij predikant in Geneve en Straatsburg?
Calvijn: 1509-1564
Geneve: 1536-1538 en 1541-1564
Straatsburg: 1538-1541