Metodat e Mesimdhenies

lnLeracLlvlLy loundaLlon
!"#$%&'(#)*+",'
!"#$%&#'"'!"()!%*"+)"('
Mundes| vepr|m| per d|skut|me te hapura

LdlLuar nga
!"#$%&'(()#*'%+%,-."%&'(()#*'%
[esLare Le lnLeracLlvlLy loundaLlon

Me p[esemarr[en e
Lkater|ne 8akaradze
2|atko 8ezovsk|
erseta Grabova
A|k|da nasa[
Ana Iurc|c
Marse| ka|em|
Ia Natsv||shv|||
kuz|ca S|m|c

D|skut|met baze te ket|[ raport| |sh|n kooperat|ve dhe te hapura.
Asn[e then|e apo paragraf nuk | atr|buohet n[e p[esemarres| te vetem.
ka d|sa mundes| vepr|m| ne kete raport qe d|sa nga p[esemarres|t mund te kundershto[ne, por pervec kesa[,
ne perg[|thes| ata b|en dakort qe keto [ane te pershtashme per d|skut|me te hapura.

ML1CDA1 L MLSIMDnLNILS IN1LkAC1IVI1 ICUNDA1ICN

k[o pune esLhe e llcensuar nen perku[des[en e CreaLlve Commons
Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 Unported License.
Per te pare nje kopje te licenses vizitoni:
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/
ose dergoni nje leter te: Creative Commons
171 Second Street, Suite 300
San Francisco, California, 94105.

Ne pergjithesi, nen keto kushte te licenses:
Ju jeni i lire te:
- Shperndanl - Le kop[onl, dhe Le LrasmeLonl keLe pune, duke perfshlre, per Le hequ dyshlmeL, per
perdorlmln e pakeLave Le kurseve dhe maLerlaleL e L[era Le lexlmlL dhe Le Lra[nlmlL.
- 8lkomblnonl - per Le adapLuar keLe pune
nen kushLe Le Lllla:
- Atr|butet. !u duheL L'l aLrlbuonl keLo pune sl ronesla: ollcy osslblllLles for ubllc ulscusslon"
nga lnLeracLlvlLy loundaLlon, e mundur nen Llcencen e CreaLlve Commons ALLrlbuLlon-
noncommerclal-Share Allke llcense. CopyrlghL 2009 Interactivity Foundation. Dhe ne Atributet
tuaja, nuk duhet ne asnje menyre te sugjeroni qe Interactivity Foundation ju ka fuqizuar ju apo
kujtdo nga perdoruesit tuaj, fuqine dhe te drejtat e kesaj pune.
- Iokomerc|a|e. !u nuk mund La perdornl keLe pune per arsye komerclale.
- Shperndar[a e ng[ashme. nese [u e alLernonl, Lranformonl ose e rlnderLonl keLe pune, [u duheL
L'l aLrlbuonl punes Lua[ Le re Le n[e[LaL rregulla Le kesa[ llcence.
- er cdo rlperdorlm ose shperndar[e, [u duheL L'l benl Le qarLe Le L[ereve llcensen e perdorlmlL Le
kesa[ pune. Menyra me e mlre per Le bere keLe eshLe llnku l faqes slc eshLe permendur me larLe.
- Cllado nga kushLeL e meslperme mund Le rlshlkoheL nese [u merrnl le[en e nevo[shme nga
lnLeracLlvlLy loundaLlon.
- Asg[e ne keLe llcense nuk l kuflzon Le dre[LaL e auLorlL.
- 1e dre[LaL e paraqlLura nga k[o llcense [ane shLese e Le dre[Lave Le rlprodhlmlL per perdorlm,
duke perfshlre kuoLlmeL e arLlku[ve dhe Le rlshlklmeve, qe [ane dhene ne seksloneL 107, 108,
dhe Le ndallmeve Le L[era ne u.S. CopyrlghL AcL.

r|ntuar ne Shtetet e 8ashkuara te Amer|kes,
Interact|v|ty Ioundat|on,
.C. 8ox 9
arkesburg, WV 26102-0009
www.|nteract|v|tyfoundat|on.org

LkM8LLDnIL

MUNDLSI VLkIMI 1L kCNCL1UAkA
Lk DISkU1IML 1L nAUkA.

A. Le[on| Iorcen e Un|vers|tet|t qe te be[e ndrysh|m|n.................................... fq 8-9
x uo Le deLyronLe aneLareL e fakulLeLeve Le pershLaLen ne meLodaL e re[a Le meslmdhenles
x uo Le per[ashLonLe aLa qe do refuzonln keLe ndryshlm

8. yetn| Studentet .....................................................................................fq 10-11
x uo Le le[onLe sLudenLeL Le vendosnln se cllen medLode do perore profesorl
x uo Le le[onLe sLudenLeL Le vleresonln meLodaL per Le g[eLur meLoden me Le mlre

C. 1e ngreme status|n e mes|mdhen|es........................................................fq 12-13
x uo ngrlnLe sLasln e pedagogeve dhe Le meslmdhenles
x Mund Le nenvlereso[e kerklmln

D. 1e ngr|hen fondet per eduk|m|n..............................................................fq 14-1S
x uo Le ngrlnLe fondeL e m[afLueshme per Le permlresuar meLodaL e meslmdhenles, duke
perfshlre madheslne e klases, nderLesaL e shkollave, vendeL e sLudlmlL, llbrarlLe dhe pa[ls[eL e
Leknolog[lse.

L. 1e eksper|mentohet me shume metoda te ndryshme..............................fq 16-17
x uo Le lnkura[onLe unlverslLeLeL qe Le perfshlnln n[e shumllo[shmerl kursesh dhe shume meLoda
meslmdhenle[e ne kurrlkulaL e Lyre.
x uo Le lnkura[onLe profesoreL dhe sLudenLeL qe Le eksperlmenLonln me n[e shumello[shmerl
meLodash meslmdhenle[e
x uo L'l lnkura[onLe aLa qe perveLesonln meLoden me Le mlre Le pershLaLshme per La.

I. 1e perm|resohen V|eres|met e mes|mdhen|es.........................................fq 18-19
x uo Le krl[onLe meLoda vlereslml per mesueslL qe [ane me ob[ekLlve dhe Le doblshme per
sLudenLeL dhe mesueslL

G. Le[on| tregun qe te marre dre[t|m|n........................................................fq 20-21
x uo L'l dre[LonLe unlverslLeL slpas kerkeses se punes ne Le ardhmen
x uo L'l moLlvonLe punemarreslL per Le rlnderLuar kurrlkulaL dhe meLodaL e meslmdhenles.

ML1CDA1 L MLSIMDnLNILS IN1LkAC1IVI1 ICUNDA1ICN 1
nkIL
kCCLSI I DISkU1IMLVL II
D|skut|met e hapura per mundes|te shpesh
fokusoheL mbl veprlme speclflke qe qeverla duheL Le
ndermare duke lu adresuar problemlL ne vend qe Le
zg[ero[e mundeslLe koncpLuale qe mund Le lnsplronln
aLo. k[o eshLe e papershLaLshme, duke pare mundeslLe
e shumLa Le n[e veprlml publlk kerkon n[e game Le
g[ere mundeslsh koncepLuale, duke perfshlre
shqeLeslme Le ndryshme, pyeL[e, beslme, vlera,
ob[ekLlva, lnLeresa qe mund L'l moLlvo[ne aLo.
lnLeracLlvlLy loundaLlon ll, beson qe qeverlLe shpesh
vepro[ne pa l marre ne konslderaLe n[e game Le g[ere Le
mundeslve koncepLuale per veprlmeL e publlkuL, dhe
qe dlskuLlmeL e qyLeLareve duke ballafaquar mundeslLe
mund Le ndlhmo[e ne permlreslmln e zg[edh[eve Le
mundeslve nga publlku dhe afLeslne Lone per Le marre
vendlme.
demokraLlke rreLh shqeLeslmeve Le Lyre dhe menyren e
zg[ldh[eve. MundeslLe koncepLuale qe ne paraqeslm ne
raporLeL Lona [ane zhvllluar nga qyLeLare dhe qe do Le
perdoren nga kolegeL e Lyre. ne shpreso[me qe aLo do
Le ndlhmo[ne dhe sLlmulo[ne dlskuLlme Le Lllla dhe qe
aLo do Le kene n[e plke nls[e[e dhe Le [ene Le
moLlvueshme qe Le hapln Lema Le ndryshme ne
dlskLuLlme.
Ne 2010, me mbeshtet[en e II, LeLe profesore
Le rln[ nga Lvropa Llndore morren p[ese ne n[e mlnl
pro[ekL ne WashlngLon uC, per Le eksploruar
shqeLeslmeL dhe mundeslLe e veprlmlL rreLh
prezanLlmlL Le meLodave Le re[a Le meslmdhenles ne
vendeL e Lyre.
ro[ekt| [one ne MeLodaL e meslmdhenles u dre[Lua
me kooperlmln e unlverslLeLlL Ceorge WashlngLon dhe
ueparLamenLlnL kerklmor Le keLl[ unlverslLeLl, e clla
g[lLhashLu na slgurol amb[enLeL e nevo[shme per
dlskuLlmln Lone. [esemarreslL e Ll[ perfshlnln
profesore nga Shqlperla, Serbla, kroacla, Maqedonla
dhe C[eorg[la qe kane ardhur ne Sh.8.A nen n[e
program Lhe ueparLamenLlL Le ShLeLlL dhe !lu per Le
mesuar rreLh meLodave Le re[a Le meslmdhenles qe
mund L'l perdorln ne klasaL e Lyre ne vendeL e Lyre.
keLa profesore u Lakuan me ne per mbl 30 ore per Le
exploruar shqeLeslme qe n[erezlLe mund Le kene ne
vendeL e Lyre mbl
meLodaL e re[a Le
meslmdhenles, per
Le zhvllluar menyre
veprlmlL
koncepLuale per L'l
adresuar aLo, dhe
per Le mesuar se sl
rocel l ulskuLlmlL Le
ll mund Le perdoreL
per Le lehLesuar
dlskuLlLme e perqendruara Le sLudenLeL ne klase.
ky rapor | vecante pershkruan shLaLe menyre
veprlml koncepLuale mbl prezanLlmln e meLodave Le
re[a Le meslmdhenles ne vendeL e Lyre qe mesueslL
eksploruan, zhvllluan dhe arLlkuluan dhe g[aLe
dlskuLlmeve. C[lLhashLu pershkruan shqeLeslmeL e
prezanLlmlL Le meLodave Le re[a Le meslmdhenles ne
vendeL e Lyre, mendlmeL e Lyre per veprlmeL e
ndryshme qe mund Le ndermeren per lmplemenLlmln e
keLyre mundeslve, dhe mendlmeL e Lyre per paso[aL qe
mund Le kene keLo veprlme ne kolegeL e Lyre,
lnsLlLucloneL apo shoqerl. ky raporL nuk Lregon
avaznLazheL dhe dlsavanLazheL e n[e meLodLe
meslmdhenle[e ne vecanLl ose menyre se sl meLoda Le
ndryshme meslmdhenle[e ndrysho[ne nga n[era L[eLra.
MeLodaL dhe mendlmeL qe [epen ne keLe raporL pund
Le perdoren ne g[lLha fushaL dhe nga cllldo pedagog,
unlverslLeL apo vend, sepse slpas dlskuLlmlL Le bere al l
pershLaLeL cdo fushe.

IN1LkAC1IVI1 ICUNDA1ICN ML1CDA1 L MLSIMDnLNILS 2
/01-$(2.2%2%,3%*)$%-45(-%6-%(-%
#-$'7"*8'1-%'4-%(-%
9-#$#"5-%*1-%##):-;:12851-%
(-%<"$()"#%'4-%*1-%7)*8-42%
.-9#272=%>45(-%6-%(-%
9-#72#-4'1-%91-4-7"##1-*%
9)0?2$-%8)$-%2*$)#"1)"#%
6@(-("#-(%9-#%(-%7"##-%91-4-%
*-%824$)(27-%

nkIL
ML1CDA1 L MLSIMDnLNILS
SI IUSnL L SnL1LSIMIVL

Metodat e mes|mdhen|es [ane prezanLuar qysh ne
mlLolog[lne greke kur ALhlna e deLyrol SokraLln Le
plnLe helm. SokraLl, padyshlm u akuzua qe po
nderonLe ZoLln e gabuar duke ulur auLorlLeLln e
qyLeLlL dhe ne keshLu al flllol Le shlhe[ sl n[erl l keq nga
qyLeLareL. SoL, shume n[erez mendo[ne se perdorlml l
meLodes se dre[Le Le meslmdhenles eshLe krlLlk ne
procesln e Le mesuarlL dhe g[lLhashLu ne zhvllllmln e
sLudenLlL Le rl. ulsa mendo[ne se perdorlml l meLodes
se gabuar mund La co[e sLudenLln ne n[e sLad
fallmenLlml, dhe La shLy[e aLe ne n[e brakLls[e Le
shkolles. Meg[lLhaLe shume Le L[eLer mendo[ne se
n[erez Le ndryshem meso[ne ne menyra Le ndryshme
dhe qe meLodaL e perdorura ne mesueslL [ane me pak
Le rendeslshme sesa permba[L[a qe aLa meso[ne. uhe
Le L[ere akoma mendo[ne qe meLoda Le ndryshme
[ane fakLoreL kryesore Le zhvllllmlL ne shoqerlLe e
re[a., qe dlsa meLoda co[ne ne n[e shoqerl Le mbyllur
auLorlLare ku n[erezlL marln urdhera pa l pyeLur kush,
dhe meLoda Le L[erea co[ne ne n[e shoqerl Le hapur
demokraLlke qe qyLeLareL mbeshLeLeLn ne llderaL e
Lyre per aLe qe be[ne dhe qe mendo[ne, dhe lua[ne
n[e rol kyc ne menaxhlmln e qeverlse se Lyre.
ueparLamenLl l ShLeLlL dhe Shoqerla e hapur qe sollen
keLa pe[esemarres ne keLe pro[ekL ne Sh8A [ane Le
mbeshLeLur ne ldene qe lsh blloqeL komunlsLe dhe
qeverlLe e mbyllura kane qene sl rezulLaL l keLyre
meLodave Le meslmdhenles, l meLodave Le gabuara.
uhe prezanLlml l meLodave Le re[a do L'l co[e aLo ne
n[e shoqerl demokraLlke dhe do Le [eLe n[e fakLor l
rendeslshem per LranformlmeL.
Ne kete kontekst meLodaL e meslmdhenles [ane
paraqlLur sl n[e fushe qe shqeLoson profesoreL
p[esemarres ne keLe pro[ekL. u zg[erua me me shume
deLa[e ne plkepam[en e SlsLemlL Le 8olon[es, qe eshLe
n[e perp[ek[e per Le rlkosLrukLuar kurrlkulaL e
unlverslLeLeve ne vendeL posL komunlsLe Le Lvropes
Llndore,qe aLo mund Le [ene me Le ng[ashme me
unlverslLeLeL e Lvropes erendlmore dhe Amerlkes.
S|stem| | 8o|on[es eshLe n[e pakL nderkombeLar qe
perplqeL Le sLarndaLlzo[e dlplomaL akademlke ne
Lurope qe sLudenLeL Le [ene Le g[end[e Le Lransfero[ne
kredlLeL e Lyre akademlke ne cdo vend Le Lvropes.
AkLuallshL, a[o ka dyzeLeg[ashLe vende p[esemarrese,
duke perfshlre 27 vendeL e 8L. rofesoreL ne pro[ekLln
Lone e dlskuLuan keLe proces g[ere e g[aLe. ALa ne
perg[lLhesl rane dakorL qe eshLe n[e proces shume l
rendeslshem dhe pozlLlv per zhvllllmln dhe paraqeL llrl
me Le madhe dhe sLablllLeL Le Le dy paleL, Le sLudenLeL
dhe Le mesueslL, Le pakLen ne Leorl. ALa g[lLhashLu
rane dakorLe qe ky proces nuk eshLe kupLuar mlre,
dhe qe mund lehLeslshL Le ndalo[e sLudenLeL Le
Lrasfero[ne kredlLeL lehLeslshL dhe vendeL e L[era L'l
prano[ne keLo kredlLe. ne keLe menyre, shume
sLudenLe, preofesore dhe dre[Lues akademlke [ane Le
paqarLe nese SlsLeml l 8olon[es kerkon meLoda Le re[a
meslmdhenle[e ne krahaslm me aLo qe aLa perdorln,
per Le speclflkuar rezulLaLe Le prlLshme, dhe per Le
shp[eguar se sl meLodaL e meslmdhenles do L'l
ndlhmo[ne aLa qe Le arrl[ne keLo rezulLaLe.
A'#% <B"#-% 1"*-% 7-('8"(% -% 7-42785-*2-4C% D2?"(% 1"*-%
827-*42'*-(%-%*8#@457-%(-%(@#-C%D2?"(%1"*-%.?-#"(%85-%
'01-$(2."(% 6-% *1-#-;2(% 7)*8% (E2% 45'6-#'1*-% $-('% 7-%
9-#8'#272*C%DB"#-%456-(-427-45%7)*8%(-%$-*-%*1-#-;%
(-% *8#@45-7F% 9#'B-4'#-(F% 4()8-*(-(F% 9#2*8-#2(F%
9)*-7"##-42(% 85-% 9-#B"6-4)-42(% -% 6-.-#24-C% G5-% "%
-$;2('*% *1-% 7-('8-% 7-427% 85-*2-1-% 6-% -45(-% 7-%
9-#B-$(-% 85-% -45(-% 7-% 72#-% (-% 9-#8'#-(% 85-% (-% 1"9-%
#-;)?("(-%(-%72#"C%
keLo pyeL[e reflekLo[ne n[e game Le g[ere
shqeLeslmesh rreLh naLyres se meLodave Le
meslmdhenles ne slsLemln e larLe arslmor, dhe [ane
fondamenLale per zhvllllmln e Ll[. rofesoreL ne mlnl
pro[ekLln Lone l perdoren keLo sl argumenLeL kryesore
per Le zhvllluar dlskuLlmeL e Lyre.

nkIL
rofesoret nuk u munduan qe Le perkuflzonln
Lermln meLoda meslmdhenle[e", e clla u la men[ane
g[aLe g[lLhe dlskuLlmlL. As nuk konslderuan
nevo[shmerlne per La perdorur aLe. ne vend Le sa[ aLa
Lhane shume g[era conLradlkLore per keLo meLoda, qe
l bene dlskuLlmln me shume argumenLa. ALa Lhane qe
dlmenslnl l meLodave Le meslmdhenles perfshln
permba[L[en, konLeksLln dhe procesln: qe mesueslL
[ane lehLesueslL e dlskuLlmlL, lekLore, dhe menLore: qe
sLudenLeL [ane p[esemarres dhe deg[ues: dhe qe
ob[ekLlvl l meLodes se meslmdhenles eshLe qe Le keLe
n[e lmpakL mbl clleslne e komunlklmlL ne kemblm Le
lnformaclonlL. ALa Lhane qe meLodaLe e
meslmdhenles mund Le [enLe Le orlenLuara nga
sLudenLeL ose Le orlenLuara nga pedagogu, qe mund
Le varlo[ne nga veLem kaLedra Le n[e meslm lnLerakLlv,
qe mund Le perfshl[e meLoda dedukLlve ose
eksperlmenLale, qe mund Le perfshl[ne aslsLenLe ne
meslmdhenle dhe LuLore, qe mund Le ndrysho[ne ne
varesl Le fushes se meslmdhenles, mund Le varlo[ne
ne sa[e Le madheslse se klases, qe mund Le kerko[ne
faclllLeLe Le ndryshme, kohe dhe perkushLlm, n[ohurl
nga ana e sLudenLlL, qe mund Le keLe vldeo, maLerlale
onllne, dhe burlme Le L[era medlaLlke, por Le g[lLha
duhen Le fokusohen ne dhenlen e lnformaclonlL,
sfldlmlL Le sLudenLlL, dhe shperndar[es se mesazhlL qe
mesueslL duan Le LrasmeLo[ne Le sLudenLeL. ALa Lhane
qe meLodaL e meslmdhenles shpesh duheL Le kene
rregulla, sl psh kodln e vesh[es, rregullaL e dre[LlmlL,
dhe kodln e eLlkes, qe Le keLe dlslpllne ne klas. uhe
aLa Lhane se sl n[e mesues vlsheL dhe pasLerLla e
klases [ane slmbole shume Le rendeslshme qe Lrego[ne
se sl n[e sLudenL prlLeL Le sllleL.
or pervec g[|the ketyre g[erave, profesoreL
nuk kaluan shume kohe duke krahasuar meLoda Le
ndryshme meslmdhenle[e me n[erl L[eLrln, apo Le
paraqesnln plkaL e Lyre Le forLa dhe Le dobLa, apo Le
argumenLonln pro ose kundra perdorlmlL Le ndon[eres
pre[ Lyre. ulskuLlml l Lyre u fokusua kryeslshL mbl
shqeLeslme qe n[erezlL kane ne vendeL e Lyre,
sLudenLe, profesore, dre[Lues akademlke, qeverlLare
dhe punemarres Le ardhshem, mund Le kene ne
meLodaL e meslmdhenles.
D|sa nga pedagoget u shqetesuan sepse aLa
nuk mund Le adapLoheshln lehLe me meLodaL e re[a Le
meslmdhenles. 1e L[ere lshln Le slgurLe qe mund Le
adapLoheshln shume kolla[, por g[lLhsesl lshln Le
shqeLesuar nese kolegeL e Lyre do Le adapLoheshln ne
Le n[e[Len menyre. uhe Le L[ere Lhane qe nuk lshln aq
shume Le shqeLesuar per adapLlmln e meLodave, sesa
per kohen dhe kosLon e shpenzuar per lmplemenLlmln
e keLyre meLodave, meslml per perdorlmln e Lyre,
koha e harxhuar, m[eLeL qe do nevo[lLen eL[.
rofesoreL lshln Le shqeLesuar g[lLhashLu nese
sLudenLeL do La shfryLezonln meLoden e re per Le dale
meLe mlre pa shume mund e perp[ek[e. ulsa folen
g[aLe per efekLln e korrupslonlL ne unlversLeLeL e Lyre,
ku profesoreL benln kurse prlvaLe dhe merrnln
rryshfeLe per noLa me Le mlra dhe Lhane qe dlsa nga
meLodaL e re[a do lshln Le papershLaLshme Le Le
pavend ne kulLuren e Lyre Le meslmdhenles. 1e L[ere u
merakosen se sl sLudenLeL do Le adapLoheshln me
keLo meLoda Le re[a, nese aLe do Le mesonln ndon[e
g[e, apo nuk la vlen Le lnvesLosh. ulsa Le L[ere u
shqeLesuan per prlnderlL e sLudenLeve qe Le clleL
mund Le mos e pranonln keLe meLode Le re sepse [ane
mesuar me meLodaL e v[eLra, Le cllaL funkslonln me
mlre per La, apo meLodaL e re[a nuk [ane LesLuar me
pare, apo sepse... Lh[eshL sepse. uhe Le g[lLhe
shprehen shqeLeslmeL nese keLo meLoda do Le
pershLaLeshln apo [o me kerkesaL e SlsLemlL Le
8olon[es, edhe pse p[esa me e madhe e Lyre u
shprehen qe nuk lshln shume Le qarLe se cllaL [ane
kerkesaL speclflke Le SlsLemlL Le 8olon[es, apo nese
aLo kane Le be[ne apo [o me meLodaL e meslmdhenles.
rofesoret shprehen shume shqetes|me
qe n[erezlL mund Le kene mbl meLodaL e
meslmdhenles. or kur ne l pyeLem aLa qe Le zg[ldhnln
n[eren e clla do lshLe me shume lnLeres per dlskuLlm
Le hapur, dolem ne perfundlmln se aLo ndaheshln ne
shLaLe kaLegorl Le medha: n[erezlL mund Le mos
prano[ne meLadaL e re[a pre[ frlkes se ndryshlmlL, qe
sLudenLeL mund Le mos [ene ne g[end[e Le adapLohen
me Lo, qe profesoreL [ane me shume Le lnLeresuar ne
kerklme.


nkIL
as| profesoret | art|ku|uan keLo shLaLe grupe
shqeLeslmesh, aLa vazhduan Le zhvlllonln mundesl
koncepLuale per L'l adresuar keLo shqeLeslme. keLo
mundesl ndryshonln nga n[era L[eLra ne shume rruge
Le ndryshme. ulsa nga aLa Lhane qe keLo meLoda
funkslononln shume mlre per kedo, qe ne duheL Le
percakLo[me se cfare [ane, dhe duheL Ll moLlvo[me
g[lLhe mesueslL qe L'l perdorln aLo. 1e L[ereL Lhane qe
nuk ekzlsLon n[e meLode e veLme qe funkslonon per Le
g[lLhe, dhe qe duheL Le provo[me se clla meLode
pershLaL me mlre per keLe apo aLe mesues. ulsa
supozuan qe sLudenLeL lshln auLorlLeLl me l mlre qe Le
vendosln se clla meLode eshLe me e mlre per La. 1e
L[ereL Lhane qe lshln mesueslL uLorlLeLl me l mlre,
sepse aLa e dlne cfare eshLe mlre per sLudenLeL e Lyre.
uhe Le L[ere Lhane qe dre[LueslL akademlke dhe Le
unlverslLeLeve duheL Le vendosln per keLo meLoda.
or dlsa Le L[ere hodhen Lezen e vlereslmln Le Le
keLyre meLodave.

k kACk1
Iaqet ne v|[|m pershkrua[ne mundeslL
koncepLuale Le dlskuLueshme qe profesoreL zhvllluan.
ALa g[lLhashLu pershkruan ldeLe e Lyre se cfare mund
Le be[me per Le lmplemenLuar selcllen pre[ keLyre
mundeslve, dhe efekln qe aLo mund Le kene mbl
lndlvlde Le ndryshem, grupe lnsLlLuclone apo shoqerl
Le g[ere. Ne duam te thekso[me qe ky raport nuk
detyron adopt|m|n e ndon[eres pre[ ketyre
mundes|ve. A[o ne te kundert pershkruan mundes|te
qe profesoret menduan se do |sh|n te dob|shme per
t| d|s|kutuar, se bashku me paso[aL dhe shqeLeslmeL,
vleraL, lnLeresaL dhe beslmeL qe l frymezo[ne aLo. ka
mundesl Le ndryshme ne keLe raporL qe asn[e nga
pedagogeL nuk do l lmplemenLonLe, por qe aLa
mendo[ne qe lshln shume Le doblshme per Lu bere
p[ese e keLl[ dlskLuLlml.
AkSL1 1CNA Lk kL2AN1IMIN L kL1II
MA1LkIALI [ane Le ndryshme nga aLo qe [u prlsnl.
8eporLeL e shumLa Le verprlmeve publlke
rekomando[ne qe qeverla duheL Le marre masa per
zg[ldh[en e problemeve. ALo [ane shkruar per Le
Le[kaluar opzlLen dhe per Le suporLuar veprlmeL. ky
raporL eshLe ndryshe dhe supozon qe meLodaL e
meslmdhenles [ane n[e Leme shume e pranueshme
per dlskuLlm, por nuk supozon qe Le ndermerren
veprlme per Le lmplemenLar keLo lde. ne nuk po e
prezanLo[me keLe raporL duke prlLur paso[a per
veprlmln, apo per La hapur n[e debaL se kush eshLe me
e mlra dhe kush [o. ne e prezanLo[me aLe qe [u Le
Lhellonl ldeLe Lua[a per qeverls[en e unlverslLeLeve
dhe rendeslne e meLodave Le meslmdhenles, dhe k[o
Le nxlsl mendlme me Le mlra per mundesl Le
mundshme veprlml. uuke pershkruar cdo veprlm, ne
[aplm shume arsye perse [u mund Le mos e pelqenl,
apo Le pelqenl n[e nderveprlm Le cakLuar. ulsa
veprlme mund Le [eLe ploLesuese Le n[era L[eLren, dlsa
Le L[era [ane kundeshLuese. or Le g[lLha prezanLo[ne
n[e mundesl zhvllllml dhe eksplorlml Le meLe[shem.
Lkz|sto[ne shtate grupe te medha shqetes|mesh
qe u paraq|ten ne d|skut|m:
x N[erez|t mund te mos prano[ne metadat
e re[a pre[ fr|kes se ndrysh|m|t
x Studentet mund te mos [ene ne g[end[e
te adaptohen me to
x rofesoret [ane me shume te |nteresuar
ne kerk|me shkencore
x Un|vers|tetet e tyre mund te mos kene
bur|met e nevo[shme per te perba||uar
keto metoda
x Metodat ne vetvete mund te mos [ene
te pershtatshme per kerkesat e S|stem|t
te 8o|on[es
x Nuk eshte e qarte se s| ato do te
v|eresohen
x Nuk eshte e qarte qe ato do t'|

ML1CDA1 L MLSIMDnLNILS IN1LkAC1IVI1 ICUNDA1ICN S

nkIL

Ne duam te thekso[me se cdo mundesl ne
raporL ka prekur n[e fushe Le g[ere veprlmLarle, dhe ne
nuk keml pershkruar cdo kuallflklm dhe prlL[e qe
duheL Le be[me nese ne l adapLo[me dhe
lmplemenLo[ne ndon[e nga aLo. !"# $"%"# &"'()"# '"#
*+,&# %"# )-%."$/01&"# /"# ,/'1"# '2,# &+'*"/-%"# "#
3"4)-&-%#'"#$"%"#),40)%#'+$#"/.%"#,5/06+%"7#*."#'+$#$,#
3"'*# 4")# $+'*")/.%-&"7# *."# 8"# ,10# "/.%"# 4")9"$%"# 4")#
%+# -&46"&"'%+,):# uukeL qarLe ne Le kunderL, qe ne
keml shL[elluar shume mundesl veprlml per cdo p[ese
Le Le shqeLeslmeve qe mund Le ngrlhen.
Ne g[|thashtu duam te thekso[me se ne nuk
keml per qelllm qe Le rekomando[me ndon[e nga keLo
mundesl per Lu lmplemenLuar. k[o per arsye se se cdo
mundesl ne raporL ka prekur n[e fushe Le g[ere
veprlmLarle, dhe ne nuk keml pershkruar cdo
kuallflklm dhe prlL[e qe duheL Le be[me nese ne l
adapLo[me dhe lmplemenLo[ne ndon[e nga aLo. !"#
$"%"# &"'()"# '"# *+,&# %"# )-%."$/01&"# /"# ,/'1"# '2,#
&+'*"/-%"# "# 3"4)-&-%# '"# $"%"# ),40)%# '+$# "/.%"#
,5/06+%"7# *."# '+$# $,# 3"'*# 4")# $+'*")/.%-&"7# *."# 8"#
,10# "/.%"# 4")9"$%"# 4")# %+# -&46"&"'%+,):# uukeL qarLe
ne Le kunderL, qe ne keml shL[elluar shume mundesl
veprlml per cdo p[ese Le Le shqeLeslmeve qe mund Le
ngrlhen. Meg[lLhaLe ne keml perfshlre ne keLe reporL
dlsa nga mendlmeL e mesuesve.
Se fund|, ne duam te thekso[me qe eshLe n[e
raporL speclal ll, dhe shp[ego[me shume arsye pse k[o
eshLe speclale. keLu, duke Lhene qe k[o eshLe speclale,
nuk po nenkupLo[me qe ne keml fuLur ndon[e aLrlbuL
speclal , apo auLorlLeL speclal ne keLe raporL, apo keml
perzg[edhur pedagoge speclale per La bere keLe
raporL. ky raporL quheL speclal sepse eshLe n[e raporL
shume ndryshe nga aLo qe ll ne perg[lLhesl prodhon.
LshLe n[e raporL speclal kryeslshL sepse ka ardhur sl
rezulLaL l n[e mlnl pro[ekLl Le ll. ndryshe nga pro[ekLeL
e L[era Le ll klshln n[e kohe shume Le kuflzuar per La
bere keLe pro[ekL, kryeslshL sepse profesoreL do Le
lshln ne Sh8A veLem per pak mua[, dhe sepse ne
klshlm shume pro[ekLe Le L[era qe po zhvlllonlm ne
kohen kur aLa lshln keLu. LshLe g[lLhashLu n[e raporL
speclal sepse esLhe zhvllluar veLem nga n[era ane e
monedhes se panellL Lone. ne perg[lLhesl pro[ekLeL e
ll zhvlllohen duke ballafaquar grupe Le ndryshme qe
kane lnLeres ne n[e ceshL[e Le cakLuar. uhe g[lLhashLu
eshLe speclal sepse dlskuLlmeL nuk [ane bere veLem
nga aneLareL e ll por edhe profesoreL Le clleL po
mesonln se sl Le dre[Lonln n[e dlskuLlm Le ll Le cllen
me vone aLa do La lmplemenLonln ne vendeL e Lyre
dhe ne unlverslLeLeL e Lyre. ne mund Le klshlm
harxhuar shume lehLe 3 derl 4 ore per cdo ore
dlskuLlml Le bere ne mlnlpro[ekL. uhe ne padyshlm
mund Le klshlm arrlLur edhe rezulLaLe Le ndryshme
nga keLo Le paraqlLuraL nese do Le klshlm dy panele qe
do Le dre[Loheshln keLo dlskuLlme. Sl perfundlm, eshLe
n[e 8aporL Speclal l ll sepse, ndryshe nga fshehLesla e
ldenLlLeLlL Le p[eseLareve Le dlskuLlmlL slc be[me ne
raporLeL e L[era qe l prodho[ne aLo, ne keml publlkuar
edhe emraL e p[esemarresve me kerkese Le Lyre. keLo
[ane arsyeL perse ky eshLe n[e raporL speclal l ll.


nkIL

Ne nuk beso[me se mundeslLe qe keml paraqlLur
ne keLe raporL [ane mundeslLe e veLme koncepLuale
qe [u do deshlronlL Le dlskuLonlL. ka edhe shume
mundesl Le L[era. or ne beso[me se aLo [ane
provokaLlve dhe [u ngacmo[ne [u per Le krl[uar edhe
me shume mundesl Le cllaL nuk [ane shkruar ne keLe
raporL. Shpreso[me qe [u do mendonl qe aLo [ane
lnLeresanLe, do l kupLonl ashLu slc keml dashur ne qe
[u L'l kupLonl, dhe qe aLo do [u ngacmo[ne lmag[lnaLen
qe [u Le mendonl per mundesl Le L[era veprlml dhe
mundesl koncepLuale per meLodaL e meslmdhenles qe
do l dlskuLonlL me shokeL, fqln[eL, dhe qyLeLareL e
L[ereL bashkemoshaLare qe mund L'[u lldhe dhe puna
ne n[e shplrL kooperaLlv, ashLu slc ne l zhvllluam.

Ashtu s|c ne | kons|dero[me mundes|te ne kete
raport dhe | d|skuto[me ato me te t[eret, [u do
don|t t'| ben| vetes tua[ d|sa pyet[e ne f||||m|:
x CllaL [ane vleraL qe moLlvo[ne kryeslshL keLe
mundesl?
x se dlkush mund L'l keLe keLo vlera?
x se dlkush mund L'l kundershLo[e keLo
vlera?
x se dlkush mund L'l keLe keLo ob[ekLlva?
x se dlkush mund L'l refuzo[e keLo ob[ekLlva?
x Cfare veprlmesh mund Le ndermarrlm ne
per Le lmplemenLuar ekLe mundesl dhe sl
mund Le adapLoheml?
x CllaL [ane efekLeL qe keLo veprlme mund Le
kene mbl lndlvldeL, grupeL, lnsLlLucloneL,
dhe shoqerlne ne g[eresl?
x Sl mund Le ndlko[ne Le [u personallshL?
x CllaL [ane plkaL e forLa Le kesa[ mundesle?
x CllaL [ane plkaL e dobLa?
x kush do Le perflLonLe nga keLo mundesl?
x CllaL [ane rrugeL e L[era qe mund Le
adapLohen keLo mundesl?
x kush mund Le perflLo[e me shume duke
zg[edhur rrugeL e L[era?
x kush do Le perflLonLe me pak duke zg[edhur
mundeslLe e L[era?
x CllaL veprlme mund Le ndermarrlm ne duke
paLur parasysh g[end[en akLuale pollLlke?
x Cfare efekLesh mund Le kene keLo veprml
me mbl lndlvldeL, grupeL, lnsLlLucloneL, dhe
shoqerlne e g[ere?
x Sa eflkase do Le lshLe k[o mundesl veprlml
ne arrlLen e perfundlmeve per La adopLuar
aLe?
x Cfare do Le perforconlL [u ne keLe mundesl?
x Sl do La krahasonlL [u keLe mundesl me
mundeslLe e L[era Le paraqlLura ne keLe
reporL?


MUNDLSIA A

UNIVLkS1I1L1 1L CAk1CINL NDkSnIMIN

A beson| se n[e arsye pse sLuenLeL Lane nuk
meso[ne eshLe sespe profesoreL e Lyre nuk [apln
meslm? A mendonl se n[e arsye per keLe eshLe se
profesoreL perdorln meLoda Le v[eLra dhe Le pa
efekLshme qe per sLudenLeL e kohes se soLme aLo
[ane Lh[eshL Le merzlLshme? uhe a mendonl pse
dekaneL dhe rekLoreL nuk mund Le lmplemenLo[ne
meLoda Le re[a per Le veLmen arsye se profesoreL
[ane Le v[eLer, dhe nuk meso[ne doL g[era Le re[a?

k[o mundes| v[en nga beslml se n[e meslmdhenle
e mlre v[en nga meLoda Le mlra meslmldhenle[e, dhe
keLo meLoda evolo[ne me kallmln e kohes, dhe k[o
duheL Le s[elle qe edhe profesoreL Le evolo[ne bashke
me kohen, dhe Le perqafo[ne meLodaL e re[a Le
prezanLuara nga n[e revoluclon Leknolog[lk dhe
zhvllllml. or k[o mundesl v[en edhe nga n[e [usLlflklm
se per Le mesuar g[era Le re[a nevo[lLeL shume
energ[l, shume kohe, dhe shume lnvesLlme per Le
Lra[nuar pedagogeL. ndryshlml eshLe n[e proces l
g[aLe dhe l dhlmbshem dhe shume n[erez Lremben
per La pranuar dhe per L'u pershLaLur me Le. or k[o
nuk eshLe arsye per La shmangur aLe. ne Le kunderL,
e ardhm[a e unlverslLeLeve Lona, apo edhe e ardhm[a
e boLes Lone, vareL ne meLodaL me Le mlra Le
meslmdhenles qe [ane Le mundshme. uhe
unlverslLeLeL [ane Le deLyruara qe L'l perqafo[ne keLo
ndryshlme dhe Le deLyro[ne sLafln e Lyre qe L'l
lmplemenLo[e keLo. ulsa here k[o do Le LhoLe Le
cenosh Le dre[Len e pedagoguL per Le dhene meslm
slpas menyres se Ll[, mad[e dlsa here do Le LhoLe
edhe qe Le [esh l deLyruar La flakesh nga puna nese al
nuk e pranon dlcka Le Lllle.

Duke u |arguar nga ||r|a e profesoreve per
Le vendosur se clla eshLe meLoda me e mlre per La,
k[o mundesl do l deLyro[e unlverslLeL qe Le vendosln
per meLodaL me Le mlra per profesoreL, dhe Le heqln
nga puna profesoreL qe nuk do e pranonln dlcka Le
Lllle.

erspekt|va te t[era. or edhe nese [u mendonl
se prezanLlml l meLodave Le re[a do Le lshLe shume
eflkas, [u mendonl se menyra e deLyrlmlL per Le bere
dlcka Le Lllle nuk eshLe menyra e duhur. !u mund Le
mendonl se ndryshlml eshLe n[e proces l g[aLe dhe l
mundlmshem, por duke e deLyruar L[eLerln qe La
perqafo[e keLe ndryshlm do La be[e aLe edhe me Le
veshLlre per Lu adapLuar. !u mund Le besonl qe llrla
akademlke do Le LhoLe qe profesoreL ne perg[lLhesl
Le vendosln veLe per veLen e Lyre dhe Le vendosln
veLe nese duan La prano[ne ose [o n[e meLode Le re.
Cse mund Le mendonl qe ndryshlm do Le ndodhe,
edhe nese ne nuk be[me asg[e per Le. Al Lh[eshL
ndodh, dhe duke lmponuar Le L[ereL qe La perqafo[ne
keLe ndryshlm ne nuk be[me g[e L[eLer veLem se e
ngadalso[me keLe proces. nese [u [enl kunder keLyre
g[erave, [u mund Le besonl qe esLhe me mlre qe L'l
llnl ndryshlmeL Le ndodhln me rr[edhen e kohes, sesa
L'l lmpononl aLo.

;10#&+'*"/-#*0#%"#-'$+),10'%"#+'-3")/-%"%"%#4")#%"#4")*0)+)#9+8-'"#"#%()"#4")#%"#
$0&,'*+,)#/%,9-'#,$,*"&-$#8"#%"#,*,4%01"#&"%0*,%#"#)"1"#%"#&"/-&*."'-"/:#<%,9-#
,$,*"&-$#*0#%"#1"%"#-#*"%()+,)#8"#%"#-&46"&"'%01"#=*0#&"%0*"#8"#,*&-'-/%),%0)"%#"#
+'-3")/-%"%-%#&"'*01'"#8"#"/.%"#"#'"301/.&":#>")#,%,#8"#*0#)"9+?01'"#*0#%"#'*")&")"'#
&,/,:##

;10#&+'*"/-#*0#%"#-'$+),10'%"#+'-3")/-%"%"%#4")#
%"#4")*0)+)#9+8-'"#"#%()"#4")#%"#$0&,'*+,)#
/%,9-'#,$,*"&-$#8"#%"#,*,4%01"#&"%0*,%#"#)"1"#
%"#&"/-&*."'-"/:#<%,9-#,$,*"&-$#*0#%"#1"%"#-#
*"%()+,)#8"#%"#-&46"&"'%01"#=*0#&"%0*"#8"#
,*&-'-/%),%0)"%#"#+'-3")/-%"%-%#&"'*01'"#8"#
"/.%"#"#'"301/.&":#>")#,%,#8"#*0#)"9+?01'"#*0#
%"#'*")&")"'#&,/,:##


UNIVLkS1I1L1 1L CAk1CINL NDkSnIMIN MUNDLSIA A

IMLLMLN1IML 1L MUNDSnML
Ne mund:
x 1l be[me aLo meLoda Le re[a meslmdhenle[e Le
deLyrueshme dhe L'l pusho[me nga puna g[lLhe
profesoreL qe do l kundershLo[ne
x 1e shp[ego[me perflLlmeL e meLodave Le re[a dhe
Le blndlm profesoreL L'l perdorln, ne vend qe L'l
lmpono[me aLa.
x 1'l ofro[me pedagogeve n[e shumello[shmerl
shperbllmesh, nga pushlmeL, rrlL[e rroge,
shperbllme, ne menyre qe L'l deLyro[me aLa Le
prano[ne meLodaL e re[a.
x 1e ngreme n[e komlLeL Le speclallzuar qe do
lnvesLlgo[e dhe Le konLrollo[e se clll nga
pedagogeL nuk po l lmplemenLon menyraL e re[a
Le meslmdhenles.
x uuke l perfshlre p[eseLareLe kademlke qe Le
krl[o[ne meLoda Le re[a, Le vendosln sLandarLe,
dhe kufl[ per Le perdorur meLodaL e re[a, dhe
ndeshklmeL e duhura per aLa qe nuk l
lmplemenLo[ne.
x 1e krl[o[men[e g[yq akademlk, me sLaf akademlk,
qe profesoreL qe [ane akuzuar per mos perdorlmln
e meLodave Le re[a Le akuzohen dhe Le marrln
denlmln e merlLuar.
LILk1L1 L MUNDSnML 1L kL1kL VLkIMLVL
keto vepr|me mund:
x 1e moLlvo[ne lnovaclonln dhe perdorlmln e
meLodave Le re[a ne unlverslLeLeL Lona, edhe pse
dlsa profesore Le mlre mund Le humbln g[aLe
proceslL.
x ndlhmon per Le mlnlmlzuar frlken se profesoreL
mun Le mos perdorln meLoda Le re[a, duke l
deLyruar ne Le n[e[Len kohe qe L,l perdorln.
x 1e blndesh profesoreL qe refuzo[ne keLo meLoda,
qe perdorlml l Lyre eshLe me mlre per La dhe aLa
mund Le perflLo[ne.
x Le[on aneLareL e unlveslLeLlL qe Le ldenLlflko[ne
meLodaL e re[a dhe Le rekomando[ne meLodaL me
Le mlra.
x Me e lehLe per Le profesoreL per Ll pranuar keLo
meLoda, pasl aLa do Le ndlhen p[ese e keLyre
meLodave sepse kane konLrlbuar ne Lo.
x uuke l le[uar profesoreL qe [ane akuzuar se nuk
kane lmplemenLuar meLodaL e re[a, dhe duke l
dhene aLyre mundeslne qe Le mbrohen nga
denlmeL.

er d|skut|me te mete[shme...
x A mendonl se n[erezlL ne perg[lLhesl [ane Le frlksuar nga ndryshlmeL? nese po, pse?
x A mendonl se frlka nga ndryshlml eshLe fakLorl l veLem qe l ndalon profesoreL, sLudenLeL, dhe prlnderlL Le
prano[ne meLodaL e re[a? nese [o, cfare mund Le [ene aryeL e L[era?
x A [enl dakorL me ldene qe sLudenLeL nuk meso[ne spese profesoreL e Lyre vazhdo[ne Le perdorln meLodaL e
v[eLra, qe nuk [ane eflkase, apo mendonl se ky shp[eglm eshLe Lh[eshL shume l Lh[eshLe? nese eshLe l
Lh[eshLe, cfare fakLoresh Le L[ere mund Le perfshlhen?
x A [enl dakorL qe hereL a vone profesore do l adapLo[ne meLodaL e re[e, be[me apo [o ne ndon[e g[e per
keLe? nese po, pse? nese [o, pse?
x A mendonl se duke l deLyruar profesoreL Le perdorln meLoda Le re[a, nese aLa nuk duan, do L'l cenonLe Le
dre[Len e Lyre akademlke? nese po, pse? nese [o, pse?
x A mendonl se e ardhm[a e unlverslLeLeve Lona, dhe e vendlL Lone vareL shume nga adapLlml l meLodave Le
re[a, ashLu slc eshLe sug[eruar? Apo mendonl se k[o lde eshLe Lh[eshL n[e shLyse per Le perqafuar keLe
mundesl?
x A mendonl se profesoreL duheL hequr nga puna Lh[eshL sepse aLa perdorln meLoda Le v[eLra? nese po ,
pse? nese [o, pse?


MUNDLSIA 8

L1 S1UDLN1L1

A mendon| se profesoreL, zyrLareL e shkollave dhe
eksperLeL e meslmdhenles [ane [ashLe boLes se
sLudenLeve? A mendonl se aLa [ane kryeslshL Le
dre[Luar per Le prezanLuar n[e meLode Le re qe eshLe
me Le verLeLe efekLlve? uhe a mendonl se sLudenLeL
Lane [ane [ane me Le verLeLe auLorlLeLl me l mlre per Le
vendosur se clla meLode meslmdhenle[e eshLe me e
mlre per La?

k[o mundes| v[en nga beslml meslm l mlre v[en nga
n[e meLode e mlre meslmdhenle[e, dhe arsye[a
kryesore se pse sLudenLeL nuk dalln mlre me meslme
eshLe sepse profesoreL perdorln n[e meLode Le v[eLer
meslmdhenle[e, dhe sLudenLeL akLuallshL [ane ne n[e
pozlclon ku mund Le vendosln se clla eshLe meLoda me
e mlre per La. or k[o mundesl v[en g[lLhashLu edhe nga
n[e shqeLeslm qe profesoreL, zyrLareL e shkollave, dhe
eksperLeL e meslmdhenles shume radhe pyesln
sLudenLeL se clla eshLe meLoda me e mlre per La dhe
aLa radhe marrln parasysh mendlmeL e sLudenLeve,
edhe kur aLa pyeLen. LshLe g[lLhashLu e verLeLe qe
sLudenLeL kane lnLeres qe Le marrln sLudlmln me Le
mlre qe aLa munden Le marrln. MeLodaL e vlereslmlL Le
perdoruar pyesln veLem nese n[e sLudenL e pelqen n[e
pedagog apo [o, dhe shume rradhe pyesln sLudenLeL
per meLoden e perdorur Le meslmdhenles. ALo mund
Le lnLerpreLohen ne shume menyra Le mundshme. or
aLo me shpesh perdoren per Le bere Le mundur qe n[e
fare menyre sLudenLeL Le heshLln, dhe personell Le
[usLlflkoheL qe e ka bere n[e vlereslm Le Lllle, dhe
shume rradhe, poLhua[se fare vleresoheL meLoda e
meslmdhenles. k[o mundesl do mundoheL La ndrysho[e
Le g[lLhe keLe duke u munduar qe La vere sLudenLln ne
qender Le vemend[es, duke marre parasysh edhe
mendlmeL e Ll[, mbl efekLshmerlne e meLodave Le
meslmdhenles qe [ane perdorur ne n[e lende, dhe clla
duheL apo nuk duheL perdorur ne n[e kurlkul.
#
#
#
erspekt|va te t[era. or edhe nese [u [enl dakorL
qe ne duheL L'l marrlm mendlmeL e sLudenLeve me
serlozlshL, [u mund Le ndlhenl shume skepLlke per
le[lmln e sLudenLeve per Le vendosur se cllen meLode
meslmdhenle[e sLudenLeL duheL Le perdorln. !u mund
Le mendonl se sLudenLeve nuk l lnLereson shume per Le
vendosur se cllen medoLe profesoreL e Lyre duheL eL
perdorln. !u mund Le mendonl se ne peg[lLhesl
sLudenLeve l lnLereson me shume noLa e Lyre, dhe clll
profesor apo meLode do l [epLe aLyre noLen me Le mlre
me sa me pak mund, pa l kushLuar shume rendesl
vlereslmlL Le meLodes se perdorur. Cse [u mund Le
mendonl se profesoreL [ane zoLer Le lendeve Le Lyre
dhe e dlne shume me mlre se sLudenLeL se clla meLode
eshLe me e mlre per lenden e Lyre, dhe per klasen e
Lyer, qe aLa kane me shume eksperlence ne perdorlmln
e meLodave Le ndryshme Le meslmdhenles sesa
sLudenLeL e Lyre, dhe ne per keLe arsye duhe L'l haplm
krahun dhe L'l le[o[me aLyre Le [apln meslm. or nese [u
mendonl Le g[lLha keLo, dhe [enl dakorL qe profesoreL
duheL Le vendosln veLe se cllen meLode Le perdorln,
aLa duheL g[lLhashLu Le vendesoln se clla eshLe meLoda
me moLlvuese dhe me e pershLaLshme per kursln dhe
sLudenLeL e Lyre.

;10#&+'*"/-#*0#%"#6"101"#/%+*"'%"%#%"#4")=,$%01'"#/"#=-6,#&"%0*"#&"/-&*."'-"1"#*0#%"#
4")*0)"%#'2,#4)09"/0)"%#"#%()":#@0#%"#%.0%"7#&"#/4"=-9-$-/.%7#%"#4("/"/#,%,#4")#%"#
36")"/+,)#'1"#&"%0*"7#%0#$)-%-$01'"7#*."#/+21")01'"#))+2"#%"#&+'*/.&"#4")#%"#
4")&-)"/+,)#,%0#*."#4")41"$+)#4")#%"#21"%+)#&"%0*"'#&"#%"#&-)"#&"/#,6%")',%-3,3":

A0)&+6,)"%# "# 36")"/-&-%# 4")# /%+*"'%"%# /.+&"#
/.4"/.# 4")*0)"'# 4")# %"# 4,)"# '"/"# '1"# /%+*"'%# e
pe|qen# 6"'*"'# *."# &"/+"/-'# "# /,1:# # B%0# )),*."7#
0/"# 9,)"7# 4("/-'# /%+*"'%"%# 8"# %"# 36")"/01'"#
&"%0*"'# "# &"/-&*."'-"/# *."# 6601-'# "# /,1# %"#
4")*0)+)# '"# $+)/:# B%0# &+'*# %"# -'%")4)"%0."'# '"#
/.+&"# &"'(),:# >0)# '"# 4")21-%."/-# $10# 21"#
4")*0)"%# 4")# %"# ."/.%+)# /%+*"'%"%# 4")# 3"'*-&"%#
8"# &"))"'# '2,# /%,9-# 4"*,2021-$7# 4,# &,))"#
4,),/(/.#&"'*-&"%#"#/%+*"'%"3":##


L1 S1UDLN1L1 MUNDLSIA 8

Ne mund:
x 1e [aplm me shume opslone per sLudenLeL, psh,
me shume kurse, me shume profesore, me shume
vlereslme and n[e varleLeL Le madh meLodash
meslmdhenle[e ne n[e kurs.

x 1e organlzo[me Laklme per Le dlskuLuar dhe
shp[eguar meLodaL sLudenLeve dhe Le marrlm
mendlmeL e Lyre.

x 1e prezanLo[me n[e meLodeL Le re dhe Le
mbledhlm sug[erlmeL e sLudenLeve per Le.

x 1l [aplm sLudenLeve n[e zg[edh[e per meLoden,
dhe aLa Le zg[edhln me Le mlren.

x 1e pyeslm sLudenLeL per n[e meLode
meslmdhenle[e dhe vlereslmln e Lyre per per keLe
meLode.

x 1e leme sLudenLeL Le dlsen[o[ne dhe Le evalua[ne
n[e meLode.

x 1e pyeslm sLudenLeL per oplnloneL, por Le
mendosln ne fund pedagogeL se ke meLode Le
perdorln.
keto vepr|me mund:
x 1'l [apln sLudenLeve me shume llrl ne zg[edh[e, me
shume konLroll ne eduklmln e Lyre, dhe fakLln qe
admlnlsLraLoreL dhe profesoreL L'l marrln
mendlmeL e Lyre me serlozlshL.

x 1e krl[o[ne n[e amb[enL me menaxhues ne Le cllen
Le shp[egoheL se sl mund Le [eLe perflLuese cdo
meLode nga sLudenLeL.

x MoLlvo[ne profesoreL Le krl[o[ne n[e kurrlkul me Le
pasur per lendeL e Lyre.

x ndalo[ne perflLueslL duke l dhene fuql sLudenLeve
qe Le marrln vendlme.
x 1e le[o[ne shumlcen e sLudeLeve Le vendosln se clla
meLode meslmdhenle[e Le perdoreL, dhe L'l be[e
aLa me Le lumLur g[aLe proceslL.
x 1e ndlhmo[e ne vendosmerlne e sLudenLeve qe Le
mendo[ne ne menyre me efekLlve dhe ob[ekLlve.
x 8ezulLo[e ne n[e vlereslm meslmdhenle[e me
efekLlv dhe moLlvo[e profesoreL per Le permbushur
nevo[aL e sLudenLeve.
x 1'l [ape sLudenLeve ldene qe mendlmeL e Lyre [ane
Le vlefshme dhe aLa [ane p[ese e proceslL Le
vendlm marr[es.

x A mendonl se sLudenLeL [ane lnLelekLuallshL dhe emoclonallshL Le kuallflkuar qe Le vlereso[ne n[e
meLode meslmdhenle[e? nese po, pse? nese [o, pse?
x A [enl dakorL me ldene qe sLudenLeL [ane me Le verLeLe auLorlLeLl me l mlre persa l perkeL
meLodave Le meslmdhenles qe Le [ene me e mlra per La? nese po, pse? nese [o, aLhere kush
mendonl se eshLe auLorlLeLl me l mlre dhe pse?
x A mendonl se nese sLudenLl pelqen apo [o n[e kurs ahd e profesorln respekLlv ben n[e vlereslm Le
keq? nese [o, pse? nese po, clleL [ane fakLoreL qe ndlko[ne?
x A mendonl se vlereslmeL e profesoreve be[ne aLe qe duheL Le be[ne? nese po, pse? nese [o, pse?
x A mendonl se sLudenLeL shpesh [ane perflLues" duke kerkuar profesore, lende, dhe meLoda qe do l
[epnln aLyre noLaL me Le mlra me perp[ek[en me Le vogel? nese po, a mendonl se nuk ka asg[e Le
keqe ne keLe?
x A mendonl se profesoreL duheL Le [ene ne g[end[e Le vendosln se clleL sLudenLe duheL Le marrln
lenden e Lyre, dhe clleL [o? nese po, pse? nese [o, pse?
x A mendonl se ka n[e meLode Le veLme meslmdhenle[e qe do Le lshLe e pershLaLshme per Le g[lLhe
sLudenLeL? Apo mendonl se sLudenLe Le ndryshem meso[ne ne menyra Le ndryshme dhe nuk ka n[e
meLode qe L'l permbushe Le g[lLha krlLereL e sLudenLeve? ArgumenLonl perg[lg[en Lua[.


MUNDLSIA C

1L NGkLML S1A1USIN L MLSIMDnLNILS

A mendon| se p[esa me e madhe e unlverslLeLeve
vlereso[ne dhe shperbl[ene me shume kerkueslL sesa
profesoreL? A mendonl se shoqerla nuk l vlereson
profesoreL dhe profeslonln e meslmdhenles? uhe a
mendonl se keLo [ane dy nga arsyeL pse profesoreL
mund Le mos l dedlko[ne kohen dhe energ[lne e
nevo[shme qe duheL per Le zoLeruar meLodaL Le re[a?

k[o mundes| v[en sl rr[edho[e e beslmlL se shoqerla
[one dhe unlverslLeLe ne perg[lLhesl nuk e vlereso[ne aq
sa duheL sLaLuLln e profesorlL. uhe nga k[o llnd
shqeLeslml se veLe profesoreL nuk e vlereso[ne aq sa
duheL profeslonln dhe nuk l kushLo[ne kohe dhe energ[l
perp[ek[eve per Le g[eLur dhe lmplemenLuar meLoda Le
re[a. Ldhe pse shoqerla [one eshLe e shqeLesuar per Le
ardhmen e feml[eve Lane, ALa nuk e vlereso[ne aq sa
duheL sLaLusln e profesorlL. Ldhe pse lnsLlLucloneL
lnvesLo[ne ne profeslonln e meslmdhenles, shume
here, aLa vleresohen me shume per punen e Lyre
kerklmore, sesa per profeslonln e meslmdhenles. k[o
mundesl mbeshLeL fakLln qe meslmdhenla eshLe po aq
e rendeslshme per n[e unlverslLeL sa dhe puneL
kerklmore Le unlverslLeLlL dhe qe shoqerla [one duheL
La vlereso[e aLe ashLu slc vlereson dhe cdo profeslon
L[eLer. k[o mundesl mbeshLeL fakLln qe ne duheL L'l
[aplm rendesl meslmdhenles sa cdo profeslon L[eLer ne
shoqerlne Lone, dhe profesoreL duheL kompesuar dhe
shperblyer ashLu slc shperbleheL cdo profeslon L[eLer.
k[o mundesl moLlvon sLudenLeL me Le mlre Le
unlverslLeLeve qe Le ndlekln apo Le flllo[ne karleren e
Lyre ne meslmdhenle, dhe g[lLhashLu unlverslLeL duheL
L'l [apln aLyre shume shperbllme qe aLa Le slsLemohen
dhe mos e LradheLo[ne keLe fushe. C[lLhashLu k[o
medoLe do L'l moLlvonLe profesoreL qe Le lnvesLonln po
aq kohe dhemund ne meslmdhenle sa aLa lnvesLo[ne
ne puneL e Lyre kerklmore, dhe Le perqendrohen me
shume ne meslmdhenle dhe ne meLodaL e re[a Le
meslmdhenles, duke ngrlLur sLaLusln soclal Le
meslmdhenles keshLu qe profesoreL Le gezo[ne respekL
nga unlverslLeLeL dhe nga shoqerla ne perg[lLhesl.

or |arg nga kerkesa e c||es|se ne Le dy[a
rasLeL, meslmdhenle dhe kerklm, dhe larg kerkeses se
profesoreve per Le ndarre ngarkesen dhe punen nga
meslmdhenla dhe kerklml, k[o mundesl mund L'l
moLlvo[e unlverslLeLeL qe Le lnvesLo[ne me shume ne
meslmdhenle, dhe Le shperble[e punen e Lyre. uhe k[o
munde Le s[elle qe dlsa unlverslLeLe Le ndalo[ne
profesoreL nga kryer[a e kerklmeve, apo Ll moLlvo[e aLa
qe Le puno[ne me shume qe Le zhvlllo[ne meLoda Le
re[a meslmdhenle[e.
respekt|va te t[era. or edhe nese ne l nda[me
keLo beslme dhe shqeLeslme, dhe edhe nese you [enl
dakorL qe ne duheL Le ngreme sLaLusln e meslmdhenles
dhe profesoreve, [u mund Le mendonl se duke vepruar
keshLu, kerklmeL e unlverslLeLeve mund Le
negllzhohen, dhe Le lnvesLoheL shume pak per Lo.
C[lLhashLu [u mund Le besonl edhe nese ne l nda[me
keshLu, kerklmeL e unlverslLeLeve mund Le
negllzhohen, dhe Le lnvesLoheL shume pak per Lo. !u
mund Le besonl se meslmdhenla pa kerklm eshLe e
verber, dhe kerklml pa meslmdhenle eshLe [o e zg[uar.
uhe [u mund Le besonl se cdo unlverslLeL qe fokusoheL
mbl permlslmln e meLodave Le meslmdhenles ne kurrlz
Le puneve kerklmore do La g[e[e veLen duke humbur
dlsa nga profesoreL me Le mlre dhe sLudenLeL ne
unlverslLeLe Le L[era.
;10#&+'*"/-#*0#%"#'"301-/%"#.,4,#4")#%"#36")"/+,)#/%,%+/-'#*."#4)"/%-21-'#"#
&"/-&*."'-"/7#4)09"/0)"3"#*."#4)09"/-0'-'#"#&"/-&*."'-"/7#'"#%"#*(1,7#+'-3"/-%"%#*."#
/.08")-#'"#4")21-%."/-:#!"#'1"#4")41"$1"#4")#%"#&0%-3+,)#4)09"/0)"%#"#+'-3")/-%"%"3"#8"#%"#
4")$+/.%0."'#&"#&"#/.+&"#$0."#*."#3"&"'*1"#&"/-&*."'-"/:##

;10# &+'*"/-# 31"'# /-# 4,/01"# "# 5"/-&-%# 8"# /.08")-,#
*."# +'-3")/-%"%"%# %0',# '"# 4")21-%."/-# '+$# "#
36")"/01'"#/,#*+."%#4)09"/-0'-'#"#&"/-&*."'-"/#,8#
/,# *+."%7# *."# '2,# /.8"%"/-&-# 8"# 4)09"/0)"%# "#
+'-3")/-%"%"3"# '"# 4")21-%."/-# $,'"# /.+&"# 4,$#
&0%-3-&# 8"# %"# 4")&-)"/01'"# &"%0*,%# "# %()"# %"#
&"/-&*."'-"/:##


1L NGkLML S1A1USIN L MLSIMDnLNILS MUNDLSIA C

Ne mund:
x 1e nda[me punen e profesoreve nderm[eL kerklmlL
dhe meLodave Le meslmdhenles ne cdo
deparLamenL.
x 1e vendoseL n[e kerkese speclflke mbl nlvelln
arslmor Le pedagogeve dhe a[o Le perdoreL sl nlvel
l deLyrueshem per Le fllluar pune.
x 1e rrlLen pagaL e pedagogeve ne Le n[e[Lln nlvel
me profesloneL e L[era, perderlsa paga eshLe n[e
moLlvlm shume l forLe qe aLa Le puno[ne.
x 1e zhvllloheL n[e slsLem vlereslml per
meslmdhenlen, dhe n[e seL kerkesash per
zhvllllmln profeslonal, qe l [ep plke numrlL Le
lendeve qe cdo profesor ka.
x Shperble me cmlme kombeLare dhe
nderkombeLare per ekselence ne meslmdhenles,
dhe Lerheqlm cmlme moneLare per Le vleresuar
aLa.
x 1e rrlLeL paga e pedagogeve qe [ane Le
speclallzuar ne meslmdhenle ne krahaslm me aLa
qe [ane speclallzuar ne kerklm.
x Zvogellml l saslse se punes ne madheslne e klases
se Lyre dhe numrlL Le lendeve qe aLa [apln per cdo
slmesLer.
x 1e rrlLeL baza e rroges se pedagogeve dhe Le keLe
rrlL[e ne deLyre ne baze Le performances se Lyre
ne klase.
keto vepr|me mund:
x 1e ndlhmo[e qe Le rrlLeL sLaLusl l meslmdhenles
neper unlverslLeLe
x 1'l dre[Lo[e profesoreL qe L'l kushLo[ne me shume
rendesl meslmdhenles, qe La be[ne
meslmdhenlen me Le rendeslshme per pedagogeL
e ardhshem.
x 1e rrlse sLaLusln soclal Le pedagogeve ne shoqerl,
Le Lerheqe me shume dhe n[erez me Le pergaLlLur
per keLe profeslon.
x 1'l deLyro[e profesoreL qe L'l kushLo[ne me shume
rendesl meslmdhenles, perderlsa numrl l lendeve
qe aLa [apln do Le uleL m[afLueshem dhe L'l le[e
kohen e duhur aLyre.
x 8ezulLo[e qe me shume profesore Le [ene Le
shqeLesuar me clleslne e meslmdhenles qe ne
veLveLe do Le rrlse clleslne.
x 1e be[e qe g[lLhn[e e me shume profesore Le
zg[edhln speclallzlm ne meslmdhenle sesa ne
kerklm.
x 1e permlso[e clleslne e meslmdhenles duke l
dhene profesoreve kohen e m[afLueshme per L'u
pergaLlLur per klasaL e Lyre.
x 1e rlkLh[e[e lnLeresln e profesoreve duke perdorur
meLoda qe L'l permlreso[ne aLo.

x A besonl se shoqerla [one dhe unlverslLeLeL do e vlereso[ne meslmdhenlen dhe pedagogeL asLhu slc
duheL? nese po pse? nese [o, pse?
x se mendonl se unlverslLeLeL nuk l vlereso[ne pedagogeL dhe meslmdhenlen aq sa vlereso[ne puneL
kerklmore?
x se mendonl se shoqerla [one nuk l vlereson profesoreL aq sa vlereson edhe ellLen L[eLer
profeslonale?
x A mendonl se ne l vlereso[me dlsa puneLore me shume sesa Le L[ereL veLem se aLa kane n[e page
me Le larLe, apo aLa pagua[ne dlsa puneLore me shume se Le L[ereL sepse ne e vlereso[me me
shume punen qe aLa be[ne?
x A mendonl se duke paguar me shume pedagogeL do L'l moLlvonLe aLa qe Le rrlsln sLaLusln e Lyre
soclal? nese po pse, nese [o pse?
x A mendonl se profesoreL duheL Le paguhen aq sa ellLaL e L[era Le profeslonaleve? nese po pse, nese
[o pse?
x A mendonl se n[e mesues duheL Le vleresoheL dhe shperbleheL ne baze Le numrlL Le lendeve dhe Le
sLudenLeve qe al [ep, apo per clleslne e meslmdhenles se Ll[? nese eshLe per Le dyLen, sl mund La
maslm clleslne e meslmdhenles?


MUNDLSIA D

1L NGkLML ICNDL Lk LDUkIMIN

A beson| se suksesl l n[e slsLeml edukaLlv vareL nga
cllesla e meLodave Le meslmdhenles? A mendonl se
pedagoge Le pergaLlLur, klasa Le vogla, nderLesa Le
moblluara mlre, blbloLeka Le mlra, dhe Leknolog[l
moderne [ane karakLerlsLlkaL e meLodave Le mlra Le
meslmdhenles ne boLe ne dlLeL e soLme? uhe a [enl Le
shqeLesuar se unlverslLeLeL Lona [ane Lh[eshL shume Le
varfera, Le pa moblluara, dhe shume Le varura nga
shLeLl per Le mbeshLeLur slsLemln modern Le
meslmdhenles qe [ane Le nevo[shme per eduklm
cllesor?

k[o mundes| v[en nga beslml se meLodaL e soLme Le
meslmdhenles kane nevo[e per maLerlale Le
kushLueshme, dhe per n[e shqeLeslm qe shkollaL nuk
[ane ne g[end[e L'l pagua[ne aLo. k[o mundesl do Le
mundoheL qe ne menyre Le suksesshme Le ngre[e n[e
numer Le madhe akLlvlLeLesh, duke perfshlre puneL
vullneLare dhe puneL [ashLe shkollore, per Le
permlresuar Le dy[a, meLodaL e meslmdhenles dhe
slsLemln e eduklmlL ne perg[lLhesl. araLe e mbledhura
nga keLo akLlvlLeLe do Le perdoren per Le lnvesLur per
klasa me Le vogla, nderLesa me bashkekohore, me
shume amb[enLe sLudlml, pedagoge me Le pergaLlLur,
Leknolog[l me Le zhvllluar, blbloLeka me Le mlra, dhe
bursa per sLudenLeL. uo Le lnkura[onLe g[lLhashLu
unlverslLeLeL qe Le krl[onln neLwork me Le dlplomuarlL e
meparshem, per Le vendosur mardhenle me
unlverslLeLeL e Lyre, akslonere, dhe per Le g[eLur
dhurues nderkombeLare per Le rrlLur Le ardhuraL e
unlverslLeLeve. uo Le ndlhmonLe per Le g[eLur parLenere
Le [ashLem apo Le brendshem qe do Le ndlhmonln me
mundesl flnanclare ose [o flnanclare per Le pare [ashLe
games se Lyre dhe kapaclLeLlL Le Lyre. uhe ne keLe
menyre do mund qe [o veLem Le permlresonLe clleslne e
meslmdhenles ne clleslne e eduklmlL, por Le slguronLe
g[lLhashLu pamvaresl Le unlverslLeLeve qe do klshln
fondeL e Lyre.

er keto arsye sLaLus quo, k[o mundesl do L'l
lnkura[onLe unlverslLeLeL qe Le benln cdo g[e Le
nevo[shme per Le rrlLur fondeL e Lyre ne menyre Le
pavarur per Le Lranformuar veLen e Lyre ne lnsLlLuclone
qe mund Le ofro[ne eduklmln me Le mlre qe Lregu l
punes kerkon soL.

erspekt|va te t[era. or edhe nese [u [enl dakorL
me keLe beslm, [u mund Le mendonl se rrlL[a e fondeve
per n[e unlverslLeL eshLe n[e sLermundlm l paarrlLshem.
!u mund Le mendonl se ashLu slc ne nuk mund Le
nx[errlm u[e nga gurl, ashLu edhe nuk mund L'l
deLyro[me sLudenLeL qe Le pagua[ne me shumeper
eduklmln e Lyre sepse Lh[eshL aLa nuk kane leke per keLe
luks. !u mund Le mendonl se do lshLe mlre qe
unlverslLeLe L'l klshln g[lLhe keLo faslllLeLe dhe Leknolog[l
moderne, por g[lLhashLu mund Le mendonl se
profesoreL kane dhene meslm, dhe sLudenLeL kane
mesuar me keLo kushLe per sheku[ me rradhe, dhe cdo
g[e ka funkslonuar me se mlre. Cse [u Lh[eshL mund Le
mendonl qe meslml nuk vareL nga meLodaL e
meslmdhenles, dhe keLo meLoda nuk eshLe e
nevo[shme Le [ene kaq Le kushLueshme, dhe rrugeL per
Le rrlLur fondeL do l shperqendronLe pedagogeL nga
meslmdhenla, dhe g[lLhashLu edhe sLudenLeL nga
moLlvlml per Le mesuar. nese [u l mendonl keLo g[era,
aLehere [u mund Le besonl edhe se mesueslL dhe
sLudenLeL duheL Le perballen me reallLeLln dhe L'l
kerko[me pedageve dhe sLudenLeve qe Le pershLaLen
me burlmeL qe ne dlspono[me, per Le qene me kreaLlv
dhe Le be[ne Le pamunduren qe Le perdorln ne menyre
me Le fryLshme burlmeLe qe dlspono[ne.

;10#&+'*"/-#*0#%"#90$+/0."%#&5-#?.3-66-&-'#*."#-&46"&"'%-&-'#"#/+$/"//."&#%"#'1"#/")"#
,$%-3-%"%"/.#4")#%"#'2)-%+)#90'*"#8"#1,'"#%"#'"301/.&"#4")#%"#4")&-)"/+,)#&"%0*,%#"#
&"/-&*."'-"/#'"#+'-3")/-%"%"%#%0',:#B10#*0#%"#&+'*#%"#'2)-'%"#90'*"#4")#%"#4,2+,)#&"#
&-)"#4)09"/0)"%#%,'"7#6-5),)-%"7#$6,/,#&"#%"#3026,7#3"'*"#/%+*-&-#&"#%"#$"'*/.&"7#
'*")%"/,#&"#&-)"#%"#4,1-/+),7#*."#/-/%"&-'#-'90)&,%-3#%"$'06021-$#8"#1,'"#
$,),$%")-/%-$,%#"#'1"#&"%0*"#&"%0*"#&"/-&*."'-"1"#4")9"$%"#'"#*-%"%#"#/0%&":##

;10# &+'*"/-# 31"'# '2,# 5"/-&-# /"# &"%0*,%# "# /0%&"#
%"# &"/-&*."'-"/# +# '"301-%"%# '1"# -'9),/%)+$%+)"# "#
$+/.%+"/.&"7# *."# '1"# /.8"%"/-&# 8"# +'-3")/-%"%# "#
/0%&"#'+$#&+'*#%,#4")5,6601'"#,%":##


1L NGkLML ICNDL Lk LDUkIMIN MUNDLSIA D

Ne mund:
x lnkura[o[me sLudenLeL qe Le be[ne pune vullneLare
dhe Le puno[ne per unlverslLeLln dhe komunlLeLln
e Lyre.
x lnkura[o[me sLudenLeL qe Le organlzo[ne evenLe
per rrlL[en e fondeve, sl lo[ra, spekLakle LalenLesh
eL[.
x 1e fuslm kosLon e meLodave Le meslmdhenles ne
pagesen e sLudenLeve.
x 1e organlzo[me evenLe per rrlL[e fondesh per
nevo[a speclflke, sl llbra, maLerlale l1, daLabase
onllne, bursa, rlmoblllm Le klasave, eL[.
x 1e bashkepuno[me me korporaLa, dhurues
nderkombeLare, dhe organlzaLa qe [ane ne g[end[e
Le dhuro[ne.
x 1e fuLeml ne rr[eLln e Le dlplomuarve dhe L'l
fLo[me aLa qe Le lnvesLo[ne per unlverslLeLeL e
Lyre.
x lnkura[o[me unlverslLeLeL qe Le nda[ne prakLlkaL
me Le mlra Le l1.
x 1e moLlvo[me profesoreL qe Le be[ne me Le mlre e
mundshme me aLe qe aLa kane.

keto vepr|me mund:
x 1'l [apln sLudenLeve eksperlence nga reallLeLl dhe
Le [ene me afer me komunlLeLln.
x 1e keLe shume enLuzlazem dhe force puneLere ne
keLo evenLe.
x 1l [aplm sLudenLeve n[e eduklm me Le mlre, dhe
L'l be[me aLyre Le dlLur se sl paraLe e Lyre [ane
shpenzuar.
x 1erheqln lnvesLlLore per Le lnvesLuar ne keLo
lnsLlLuclone dhe Le [eml shume LransparenLe se sl
dhe ku k[o para shpenzoheL.
x 1e Lerheqlm lnvesLlLore qe [ane ne g[end[e Le
lnvesLo[ne sasl Le m[afLueshme per Le
permlresuar slsLemln edukaLlv ne perg[lLhesl.
x lorco[e lmazhln e unlverslLeLlL nderm[eL Le
dlplomuareve sl n[e m[eL qe LerhlqeL nga lde
kreaLlve.
x 1e rua[e para ne daLabase dhe aspekLe Le L[era Le
l1
x nuk do Le rrlsLe Le ardhuraL, por do Le ndalonLe
humb[en e parave.

x A mendonl se frlka nga ndryshlml eshLe fakLorl l veLem qe l ndalon profesoreL, sLudenLeL, dhe
prlnderlL Le prano[ne meLodaL e re[a? nese [o, cfare mund Le [ene aryeL e L[era?
x A [enl dakorL me ldene qe sLudenLeL nuk meso[ne spese profesoreL e Lyre vazhdo[ne Le perdorln
meLodaL e v[eLra, qe nuk [ane eflkase, apo mendonl se ky shp[eglm eshLe Lh[eshL shume l Lh[eshLe?
nese eshLe l Lh[eshLe, cfare fakLoresh Le L[ere mund Le perfshlhen?
x A [enl dakorL qe hereL a vone profesore do l adapLo[ne meLodaL e re[e, be[me apo [o ne ndon[e g[e
per keLe? nese po, pse? nese [o, pse?
x A mendonl se duke l deLyruar profesoreL Le perdorln meLoda Le re[a, nese aLa nuk duan, do L'l
cenonLe Le dre[Len e Lyre akademlke? nese po, pse? nese [o, pse?
x A mendonl se e ardhm[a e unlverslLeLeve Lona, dhe e vendlL Lone vareL shume nga adapLlml l
meLodave Le re[a, ashLu slc eshLe sug[eruar? Apo mendonl se k[o lde eshLe Lh[eshL n[e shLyse per Le
perqafuar keLe mundesl?
x A mendonl se profesoreL duheL hequr nga puna Lh[eshL sepse aLa perdorln meLoda Le v[eLra? nese
po , pse? nese [o, pse?

ML1CDA1 L MLSIMDnLNILS IN1LkAC1IVI1 ICUNDA1ICN 1S

MUNDLSIA L

LkSLkIMLN1CNI ML SnUML ML1CDA 1L NDkSnML

A mendon| se sLudenLe Le ndryshem kane nevo[a Le
ndryshme dhe nuk ekzlsLon dlcka e Lllle sl n[e meLode qe
eshLe unlkale per Le g[lLhe. A mendonl se pedagoge Le
pergaLlLur, klasa Le vogla, nderLesa Le moblluara mlre,
blbloLeka Le mlra, dhe Leknolog[l moderne [ane
karakLerlsLlkaL e meLodave Le mlra Le meslmdhenles ne
boLe ne dlLeL e soLme? uhe a [enl Le shqeLesuar se
unlverslLeLeL Lona [ane Lh[eshL shume Le varfera, Le pa
moblluara, dhe shume Le varura nga shLeLl per Le
mbeshLeLur slsLemln modern Le meslmdhenles qe [ane
Le nevo[shme per eduklm cllesor?

lnvesLo[ne ne profeslonln e meslmdhenles, shume here,
aLa vleresohen me shume per punen e Lyre kerklmore,
sesa per profeslonln e meslmdhenles. uhe nga k[o llnd
sesa per profeslonln e meslmdhenles. uhe k[o munde Le
s[elle qe dlsa unlverslLeLe Le ndalo[ne profesoreL nga
kryer[a e kerklmeve, apo Ll moLlvo[e aLa qe Le puno[ne
me shume qe Le zhvlllo[ne meLoda Le re[a
meslmdhenle[e.

keshLu, kerklmeL e unlverslLeLeve mund Le negllzhohen,
dhe Le lnvesLoheL shume pak per Lo. C[lLhashLu [u mund
Le besonl edhe nese ne l nda[me keLo beslme dhe
shqeLeslme, dhe edhe nese you [enl dakorL qe ne duheL
Le ngreme sLaLusln e meslmdhenles dhe profesoreve, [u
mund Le mendonl se duke vepruar keshLu, kerklmeL e
unlverslLeLeve mund Le negllzhohen, dhe Le lnvesLoheL
shume pak per Lo. C[lLhashLu [u mund Le besonl. uhe
nga k[o llnd shqeLeslml se veLe profesoreL nuk e
vlereso[ne aq sa duheL profeslonln dhe nuk l kushLo[ne
kohe dhe energ[l perp[ek[eve per Le g[eLur dhe
lmplemenLuar meLoda Le re[a. Ldhe pse shoqerla [one
eshLe e shqeLesuar per Le ardhmen e feml[eve Lane, ALa
nuk e vlereso[ne aq sa duheL sLaLusln e profesorlL. Ldhe
pse lnsLlLucloneL lnvesLo[ne ne profeslonln e
meslmdhenles, shume here, aLa vleresohen me shume
per punen e Lyre kerklmore, sesa per profeslonln e
meslmdhenles.

;10#&+'*"/-#*0#%"#-'$+),10'%"#4)09"/0)"%#%"#"$/4")-&"'%0'-'#&"#'1"#3,)-,=-0'#&"#
&"%0*,#&"/-&*."'-"1"#%"#'*)(/.&"#*."#%"#4)0&030'%"#,%0#8"#*0#%"#&"'*0."1#/"#*0#
-/.-'#&"#"9"$%-3":#C1-%.,/.%+#*0#%"#-'$+),10'%"#/%+*"'%"%#8"#%"#&"))'-'#$+)/-'#8"#4")*0)#
&"%0*"'#&"#,%,#&"'*01'"#/"#"/.%"#&"#4")9-%+"/"#4")#%,:##

;10# &+'*"/-# 31"'# '2,# 5"/-&-# /"# &"%0*,%# "# /0%&"#
%"# &"/-&*."'-"/# +# '"301-%"%# '1"# -'9),/%)+$%+)"# "#
$+/.%+"/.&"7# *."# '1"# /.8"%"/-&# 8"# +'-3")/-%"%# "#
/0%&"# '+$# &+'*# %,# 4")5,6601'"# ,%":# ;10# &+'*"/-#
31"'# /-# 4,/01"# "# 5"/-&-%# 8"# /.08")-,# *."#
+'-3")/-%"%"%# %0',# '"# 4")21-%."/-# '+$# "# 36")"/01'"#
/,# *+."%# 4)09"/-0'-'# "# &"/-&*."'-"/# ,8# /,# *+."%7#
*."# '2,# /.8"%"/-&-# 8"# 4)09"/0)"%# "# +'-3")/-%"%"3"#
'"# 4")21-%."/-# $,'"# /.+&"# 4,$# &0%-3-&# 8"# %"#
4")&-)"/01'"#&"%0*,%#"#%()"#%"#&"/-&*."'-"/:##
#


LkSLkIMLN1CNI ML SnUML ML1CDA 1L NDkSnML MUNDLSIA L

Ne mund:
lmpono[me aLa.
Le meslmdhenles.
lmplemenLo[ne.
denlmln e merlLuar.

keto vepr|me mund:
proceslL.
mund Le perflLo[ne.
Le mlra.
denlmeL.



MUNDLSIA I

1L LkMIkLSCnLN VLLkLSIML1 L MLSIMDnLNILS

A mendon| se p[esa me e madhe e unlverslLeLeve
vlereso[ne dhe shperbl[ene me shume kerkueslL sesa
profesoreL? A mendonl se shoqerla nuk l vlereson
profesoreL dhe profeslonln e meslmdhenles? uhe a
mendonl se keLo [ane dy nga arsyeL pse profesoreL
mund Le mos l dedlko[ne kohen dhe energ[lne e
nevo[shme qe duheL per Le zoLeruar meLodaL Le re[a?

sesa per profeslonln e meslmdhenles. uhe nga k[o llnd
sesa per profeslonln e meslmdhenles. C[lLhashLu [u
mund Le besonl. uhe nga k[o llnd shqeLeslml se veLe
profesoreL nuk e vlereso[ne aq sa duheL profeslonln dhe
nuk l kushLo[ne kohe dhe energ[l perp[ek[eve per Le
g[eLur dhe lmplemenLuar meLoda Le re[a. Ldhe pse
shoqerla [one eshLe e shqeLesuar per Le ardhmen e
feml[eve Lane, ALa nuk e vlereso[ne aq sa duheL sLaLusln
e profesorlL. Ldhe pse lnsLlLucloneL lnvesLo[ne ne
profeslonln e meslmdhenles, shume here, aLa
vleresohen me shume per punen e Lyre kerklmore, sesa
per profeslonln e meslmdhenles.

or |arg nga kerkesa e c||es|se ne Le dy[a rasLeL,
meslmdhenle dhe kerklm, dhe larg kerkeses se
profesoreve per Le ndarre ngarkesen dhe punen nga
meslmdhenla dhe kerklml, k[o mundesl mund L'l
moLlvo[e unlverslLeLeL qe Le lnvesLo[ne me shume ne
meslmdhenle, dhe Le shperble[e punen e Lyre. uhe k[o
munde Le s[elle qe dlsa unlverslLeLe Le ndalo[ne
profesoreL nga kryer[a e kerklmeve, apo Ll moLlvo[e aLa
qe Le puno[ne me shume qe Le zhvlllo[ne meLoda Le re[a
meslmdhenle[e.
#
nuk e vlereso[ne aq sa duheL sLaLusln e profesorlL.

;10#&+'*"/-#*0#%"#4)030'%"#%"#4")&-)"/0'%"#*-?"'1-&-'#"#36")"/-&"3"#%"#&"/-&*."'-"/#
4")#%"#5")"#,%0#&"#051"$%-3"#*."#&"#%"#*05-/.&"#4")#/%+*"'%"%7#&"/+"/-%#*."#
,*&-'-/%),%0)"%:#

;10# &+'*"/-# 31"'# '2,# 5"/-&-# /"# &"%0*,%# "# /0%&"#
%"# &"/-&*."'-"/# +# '"301-%"%# '1"# -'9),/%)+$%+)"# "#
$+/.%+"/.&"7# *."# '1"# /.8"%"/-&# 8"# +'-3")/-%"%# "#
/0%&"# '+$# &+'*# %,# 4")5,6601'"# ,%":# ;10# &+'*"/-#
31"'# /-# 4,/01"# "# 5"/-&-%# 8"# /.08")-,# *."#
+'-3")/-%"%"%# %0',# '"# 4")21-%."/-# '+$# "# 36")"/01'"#
/,# *+."%# 4)09"/-0'-'# "# &"/-&*."'-"/# ,8# /,# *+."%7#
*."# '2,# /.8"%"/-&-# 8"# 4)09"/0)"%# "# +'-3")/-%"%"3"#
'"# 4")21-%."/-# $,'"# /.+&"# 4,$# &0%-3-&# 8"# %"#
4")&-)"/01'"#&"%0*,%#"#%()"#%"#&"/-&*."'-"/:##
#


LkSLkIMLN1CNI ML SnUML ML1CDA 1L NDkSnML MUNDLSIA I

Ne mund:
lmpono[me aLa.
Le meslmdhenles.
lmplemenLo[ne.
denlmln e merlLuar.

keto vepr|me mund:
proceslL.
mund Le perflLo[ne.
Le mlra.
denlmeL.



MUNDLSIA G

1L LLICIML 1kLGUN L UNLS 1L DkLI1CIL kkUGLN

A [en| te shqetesuar se [ane shume Le pakLa
lldh[eL me aLe qe sLudenLeL meso[ne ne shkolle dhe
n[ohurlLe qe aLa marrln qe me vone do l nevo[lLen per Le
hyre ne Lregun e punes? A [u shqeLeson fakLl nese n[e
unlverslLeL l pergaLlL sLudenLeL ashLu slc duheL per L'u
perballur me vone me Lregun e punes? uhe a mendonl
se ne mund Le ndrysho[me kurrlkulaL e lendeve me
meLodaL e meslmdhenles ne menyre qe sLudenLeL Le
[ene gaLl per Lu perballur me Lregun e punes?

k[o mundes| v[en sl rr[edho[e e beslmlL Lregu l punes
l se ardhmes eshLe l parashlkueshem, se punemarreslL
[ane eksperL dhe e dlne se cfare presln dhe cfare duan
nga sLudenLeL, dhe suksesl l n[e unlverslLeLl vareL nga
numrl l sLudenLeve Le Lyre qe do Le Lerheqe Lregu l
punes. or v[en nga n[e shqeLeslm se kurrlkulaL Lona
nuk [ane Le pergaLlLura per nevo[aL akLuale Le LreguL Le
punes, dhe unlversLlLeL Lona nuk e kane mundeslne qe
L'l pergaLlsln sLudenLeL ashLu sl aLa e mendo[ne, dhe se
sLudenLeL do La kene Le veshLlre Le g[e[ne n[e pune Le
mlre kur aLa Le dlplomohen. keLo beslme dhe
shqeLeslme [ane bere shume kerkuese vlLeL e fundlL per
shkak Le globallzlmlL, dhe zhvllllml l shpe[Le l
Leknolog[lse e ka bere Le pamundur qe unlversLlLeLe Le
ecln me hapln e kohes dhe Le pershLaLen sa me mlre
nevo[ave Le LreguL. ulLeL e soLme punemarreslL e kane
g[lLhn[e e me Le Lh[eshLe, qe Le kalo[ne kufl[Le dhe Le
g[e[ne ne venLe Le L[era sLudenLe Le clleL [ane shume me
Le pergaLlLur se sLudenLeL vendas, dhe kane perdorur
meLoda me Le zhvllluara, duke l lene ne keLe menyre
sLudenLeL vendas pa pune. k[o mundesl do Le perplqeL
L'l ndlhmo[e sLudenLeL qe Le pergaLlLen per Lregun e
punes konkurues, per Le qene gaLl qe Le lnLervlsLohen
nga punemarreslL vendas, dhe g[lLhashLu lnvesLlLoreL e
hua[, dhe Le pergaLlLen meLoda meslmdhenle[e dhe
kurrlkula qe do Le pershLaLen shume me mlre me
nevo[aL e LreguL Le punes, dhe me n[e globallzlm qe sa
v[en e forcoheL.

#
#
nuk e vlereso[ne aq sa duheL sLaLusln e profesorlL. Ldhe
pse lnsLlLucloneL lnvesLo[ne ne profeslonln e
meslmdhenles, shume here, aLa vleresohen me shume
per punen e Lyre kerklmore, sesa per profeslonln e
meslmdhenles.

;10#&+'*"/-#*0#%"#-'$+),10'%"#+'-3")/-%"%"%#*."#4)09"/0)"%#8"#%"#4+'0'-'#&"#
4+'"&,))"/#$0&5"%,)#*."#'*")$0&5"%,)"7#"$/4")%"7#*."#4+'0'1"/#8"3")-%,)"#4")#%"#
?.3-66+,)#&"%0*,#&"/-&*."'-"1"#*."#$+))-$+6,#8"#*0#%"#4")4+%."/.-'#$")$"/,%#"#4+'"/#
2605,6"#*."#,%0#'"#%"#,)*.&"':##

;10# &+'*"/-# 31"'# '2,# '1"# /.8"%"/-&# 8"# =+))-$+6,%#
%0',# ,$%+,6"# *."# &"%0*,%# "# &"/-&*."'-"/# '+$#
&+'*#%"#1"'"#%"#4")/.%,%/.&"#&"#%)"2+'#,$%+,6#%"#
4+'"/7# /"# +'-3")/-%"%"%# %0',# '+$# &+'*# %D-#
4")2,%-/-'# /%+*"'%"%# ,/.%+# /-=# -# $")$0'# %)"2+# -#
4+'"/7# *."# /"# /%+*"'%"%# '+$# *0# %"# 1"'"# '"# 21"'*1"#
8"#%"#21"1'"#'1"#4+'"#%"#&-)"#4,/#*-460&-&-%:##
#


1L LLICIML 1kLGUN L UNLS 1L DkLI1CIL kkUGLN MUNDLSIA G

Ne mund:
x 1e mblkqyrlm punemarreslL per Le pare nevo[aL e
Lyre, dhe per Le rldlzen[uar kurrlkualaL slpas keLyre
nevo[ave.
x 1e krl[o[me n[e panes akademlkesh per Le bere
pune kerklmore per Lregun e punes, dhe per
nevo[aL qe mund Le kene ne Le ardhmen.
x 1e organlzo[me panalre pune ku sLudenLeL dhe
pedagogeL mund Le meso[ne mbl nevo[aL qe kane
punemarreslL
x 1e organlzo[me semlnare me sLudenLe, pedagoge,
dhe punemarres
x 1e krl[o[me n[e Cender karlere per sLudenLeL.
x 1e mblkqyrrlm Le dlplomuarlL per eksperlencaL e
Lyre ne Lregun e punes.
x 1'l [ame me shume kredlLe sLudenLeve per
prakLlka.
x 1e fLo[me lekLore Le fLuar neper klasa qe Le [apln
lekslone mbl eksperlencaL e Lyre.
x 1e nderLo[me rasLe sLudlmore Le kompanlve
vendase, ne menyre qe sLudenLeL Le dlne se cfare
po ndodh reallshL me kompanl Le cakLuara.

keto vepr|me mund:
x 1e s[elle me shume Le punesuar dhe me shume
vende pune per Le dlplomuarlL, pederlsa
punemarreslL e dlne se cfare pune l duheL.
x 1e ndlhmo[e unlverslLeLeL per Le ofruar lende qe
do Le slguronln puneslmln
x 1e lnformo[e sLudenLeL dhe mesueslL per nevo[aLe
e kompanlve Le ndryshme, keshLu qe L'l ndlhmo[e
profesoreL qe Le updaLe kurrlkulaL e Lyre.
x MoLlvo[e punemarreslL qe Le marrln p[ese ne
dlzen[lmln e kurrlkulave.
x 1e lnformo[e sLudenLeL mbl nevo[aL e LreguL
x 1e [apln lnformaclon nga Le dlplomuarlL per
Lregun e punes.
x 1e moLlvo[e sLudeLeL qe Le be[ne prakLlka ne
kompanl Le ndryshme.
x 1'l shnderro[e unlvlrslLeLeL ne Lra[nues puneslml.
x 1'l meso[ne sLudenLeve cfare aLa duheL Le dlne qe
Le zene n[e vend pune Le mlre.
x 1e na [ape mundesl neve qe Le g[yko[me me mlre
se sl unlverslLeLl permbush nevo[aL e LreguL Le
punes.

x A besonl se nevo[aL e LreguL Le punes ne Le ardhmen [ane Le parashlkueshme? nese po, pse? nese
[o, pse?
x A mendonl se punemarreslL [ane ne pozlclonln me Le mlre per Le parashlkuar Le ardhmen e LreguL
Le punes? nese po, pse? nese [o, pse? uhe nese [o, kush do Le lshLe ne pozlclonln me Le mlre per Le
parashlkuar nevo[aL e LreguL Le punes ne Le ardhmen?
x A [enl dakorL se vlera e n[e slsLeml eduklml mund Le maLeLe nga afLesla per L'l pergaLlLur sLudenLeL
per nevo[aL e punes ne Le ardhmen? nese po, pse? nese [o, pse?
x nese nuk besonl se vlera e n[e slsLeml edukaLlv mund Le maLeL nga afLesla per Le pergaLlLur
sLudenLeL per Lregune e punes ne Le ardhmen, aLehere sl mund Le maLeL?
x A [enl dakorL se slsLeml [one akLual l eduklmlL nuk eshLe paralel me nevo[aLe e punes? nese po,
pse? nese [o, pse?
x A mendonl se duheL Le keLe n[e ndryshlm mldls LranlmlL per pune, dhe eduklmlL ne unlverslLeL?
nese po, aLehere sl mendonl se aLo mund Le ndrsysho[ne?
x A do donlL Le [eLonlL ne n[e shoqerl ku synlmll prlmar l n[e unlverslLeLl Le [eLe se sl L'l pergaLlse
sLudenLeL per Le g[eLur n[e pune Le mlre ne Le ardhmen? nese po, pse? nese [o, pse?


M8LLIL

NL kUNDLkSn1IML DnL 2GILDnIL
NDLkMIL1 MUNDLSIVL

Ne g[|thashtu duam te thekso[me se ne nuk
keml per qelllm qe Le rekomando[me ndon[e nga keLo
mundesl per Lu lmplemenLuar. k[o per arsye se se cdo
mundesl ne raporL ka prekur n[e fushe Le g[ere
veprlmLarle, dhe ne nuk keml pershkruar cdo kuallflklm
dhe prlL[e qe duheL Le be[me nese ne l adapLo[me dhe
lmplemenLo[ne ndon[e nga aLo. !"# $"%"# &"'()"# '"#
*+,&#%"#)-%."$/01&"#/"#,/'1"#'2,#&+'*"/-%"#"#3"4)-&-%#
'"#$"%"#),40)%#'+$#"/.%"#,5/06+%"7#*."#'+$#$,#3"'*#4")#
$+'*")/.%-&"7# *."# 8"# ,10# "/.%"# 4")9"$%"# 4")# %+#
-&46"&"'%+,):# uukeL qarLe ne Le kunderL, qe ne keml
shL[elluar shume mundesl veprlml per cdo p[ese Le Le
shqeLeslmeve qe mund Le ngrlhen. Meg[lLhaLe ne keml
perfshlre ne keLe reporL dlsa nga mendlmeL e
mesuesve.

Un|vers|tetet cakto[ne ndrysh|m|n, yet Studentet, te
ngreme status|n e mes|mdhen|es, 1e
eksper|mentohen shume metodat te ndryshme dhe
1e |e[o[me tregun e punes te dre[to[e rrugen selclla
pre[ Lyre l [ep perg[lg[e pyeL[es ;+/.#"##3"'*0/#/"#=-6"'#
&"%0*"# &"/-&*."'-"1"# *+."%# %"# 4")*0)-'# 4)09"/0)"%#
%,'"E:# Un|vers|tetet te cakto[ne ndrysh|m|n LhoLe qe
rekLoreL, dekaneL, dhe zyrLareL e L[ere Le unlverslLeLeve
vendosln per keLo ndryshlme, dhe aLa duheL Le heqln
nga puna keLo qe del kundra meLodave Le Lyre. yet
studentet LhoLe qe sLudenLeL duheL Le zg[edhln
meLoden me Le mlre Le meslmdhenles Le pershLaLshme
per La. uhe k[o mund Le arrlheL duke perdorur
formulare vlereslml per keLo meLoda dhe per
pedagogeL qe l [apln aLo lende. 1e |e[o[me tregun e
punes te dre[to[e rrugen LhoLe qe ne duheL Le
deg[o[me punemarreslL e mundshem, organlzaLaL e
hua[a, kompanlLe vendase dhe globale qe Le pershLaLln
meLodaL per vendeL e punes qe do nevo[lLen per Le
ardhmen. uhe 1e eksper|mento[me me metoda te
ndryshme do Le lnkura[onLe profesoreL dhe sLudenLeL
qe Le eksperlmenLo[ne me me n[e varleLeL Le madh
mundeslsh, per Le g[eLur meLoden me Le mlre dhe me
Le pershLaLshme per klasaL e Lyre. LshLe shume e
veshLlre qe Le lmplemenLohen Le g[lLha keLo mundesl
n[eheresh. uuheL qe [u Le zg[ldhnl n[e pre[ Lyre.

#
Se fund|, ne duam te thekso[me qe eshLe n[e
raporL speclal ll, dhe shp[ego[me shume arsye pse k[o
eshLe speclale. keLu, duke Lhene qe k[o eshLe speclale,
nuk po nenkupLo[me qe ne keml fuLur ndon[e aLrlbuL
speclal , apo auLorlLeL speclal ne keLe raporL, apo keml
perzg[edhur pedagoge speclale per La bere keLe raporL.
ky raporL quheL speclal sepse eshLe n[e raporL shume
ndryshe nga aLo qe ll ne perg[lLhesl prodhon. LshLe n[e
raporL speclal kryeslshL sepse ka ardhur sl rezulLaL l n[e
mlnl pro[ekLl Le ll. LshLe g[lLhashLu n[e raporL speclal
sepse esLhe zhvllluar veLem nga n[era ane e monedhes
se panellL Lone. ne perg[lLhesl pro[ekLeL e ll zhvlllohen
duke ballafaquar grupe Le ndryshme qe kane lnLeres ne
n[e ceshL[e Le cakLuar. uhe g[lLhashLu eshLe speclal
sepse dlskuLlmeL nuk [ane bere veLem nga aneLareL e ll
por edhe profesoreL Le clleL po mesonln se sl Le
dre[Lonln n[e dlskuLlm Le ll Le cllen me vone aLa do La
lmplemenLonln ne vendeL e Lyre dhe ne unlverslLeLeL e
Lyre. ne mund Le klshlm harxhuar shume lehLe 3 derl 4
ore per cdo ore dlskuLlml Le bere ne mlnlpro[ekL. uhe
ne padyshlm mund Le klshlm arrlLur edhe rezulLaLe Le
ndryshme nga keLo Le paraqlLuraL nese do Le klshlm dy
panele qe do Le dre[Loheshln keLo dlskuLlme. Sl
perfundlm, eshLe n[e 8aporL Speclal l ll sepse, ndryshe
nga fshehLesla e ldenLlLeLlL Le p[eseLareve Le dlskuLlmlL
slc be[me ne raporLeL e L[era qe l prodho[ne aLo, ne
keml publlkuar edhe emraL e p[esemarresve me
kerkese Le Lyre. keLo [ane arsyeL perse ky eshLe n[e
raporL speclal l ll.

Ne nuk beso[me se mundeslLe qe keml paraqlLur
ne keLe raporL [ane mundeslLe e veLme koncepLuale qe
[u do deshlronlL Le dlskuLonlL. ka edhe shume mundesl
Le L[era. or ne beso[me se aLo [ane provokaLlve dhe [u
ngacmo[ne [u per Le krl[uar edhe me shume mundesl Le
cllaL nuk [ane shkruar ne keLe raporL. Shpreso[me qe [u
do mendonl qe aLo [ane lnLeresanLe, do l kupLonl ashLu
slc keml dashur ne qe [u L'l kupLonl, dhe qe aLo do [u
ngacmo[ne lmag[lnaLen qe [u Le mendonl per mundesl
Le L[era veprlml dhe mundesl koncepLuale per meLodaL
e meslmdhenles qe do l dlskuLonlL me shokeL, fqln[eL,
dhe qyLeLareL e L[ereL bashkemoshaLare qe mund L'[u
lldhe dhe puna ne n[e shplrL kooperaLlv, ashLu slc ne l
zhvllluam.


NIL I1LSL L nAUk Lk DISkU1IML DnL NDLkVLkIM

ne shpreso[me qe [u do Le perdornl keLe raporL per Le vazhduar me shume me dlskuLlmeL
Le fllluara nga panell [one l dlskuLlmeve.

ne keml zhvllluar n[e proces dlskLlml qyLeLar qe mund Le [eLe l doblshem per grupe Le
lnLeresuara ne dlskuLlmln e ldeve, Le prezanLuara ne raporLeL Lona ose Le dlskuLo[me
lnLeresaL e publlkuL ne perg[lLhesl. ne keml zhvllluar g[lLhashLu lehLeslme dhe llber
udhezues dlskuLlmesh per Le aslsLuar ne planlflklmln dhe dre[Llmln e keLyre dlskuLlmeve.
keLo maLerlale dhe g[lLhashLu kop[e Le raporLeve Le L[era Le lnLeracLlvlLy loundaLlon,
mund L'l g[enl ne webslLln Lone (Le llsLuar me poshLe). ?ou mund Le zoLeronl kop[e shLese
Le publlklmeve Lona (pa kosLo) duke na derguar n[e kerkese duke Lreguar shkurLlmlshL ne
cfare [enl Le lnLeresuar.

Slc eshLe permendur ne la[merlmln Lone Le copyrlghL ne faqen e pare Le keLl[ raporLl, you
[enl Le llre L'l kop[onl, L'l shperndanl, dhe Le LrasmeLonl kop[eL per arsye [o komerclale,
duke la aLrbuar lnLeracLlvlLy loundaLlon.

Se fundml, ne mlrepreslm komenLeL, ldeLe, dhe pershLyp[eL e L[era rreLh keLl[ rarporLl,
mundeslLe e Ll[, per kedo publlklm Lonln, dhe proceseL Lona Le dlskuLlmeve.
!u mund Le na konLakLonl ne adresaL e meposhLme.

lnLeracLlvlLy loundaLlon
C 8ox 9
arkersburg,Wv 26102-0009

WebslLe: hLLp://www.lnLeracLlvlLyfoundaLlon.org
Lmall: lf[clLyneL.neL
#
lalemlnderlL! ne [eml ne prlL[e Le nderveprlmeve!


erkLhyer nga
Marse| ka|em|
unlverslLeLl ushLarak Skenderbe["#
#
1el: +333 69 22 96 037
L-mall: m_kaleml19[yahoo.com
WebslLe:
hLLp://www.lnLeracLlvlLyfoundaLlon.org

IN1LkAC1IVI1 ICUNDA1ICN ML1CDA1 L MLSIMDnLNILS

Metodat e Mesimdhenies

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Metodat e Mesimdhenies

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

lnLeracLlvlLy loundaLlon

You might also like