Professional Documents
Culture Documents
Scaklk
Ortamda hava ak
Ortam hava basnc Nem oran Taze hava Partikl ve mikro-organizma says
Scaklk
zel parametreler
Nem oran
Taze hava
Hijyenik veya Temiz oda Klima ve Havalandrma Sistemleri: yalnzca hastane deil, geni bir uygulama alanna sahiptir. Bal bana bir teknik alandr.
tasarm parametre says konfor havalandrma ve iklimlendirme sisteminden fazla olup, sistem: - tasarm - yapm ve montaj - altrmas bu konuda uzman, eitim grm ve tecrbeli kiiler tarafndan yaplmas gerekmektedir.
HJYEN VE TEMZ ODA Teorikte bu iki kavram arasnda bir fark yok, ancak pratikte ;
Partikl says ve ap
Partikl ve mikro-organizma saysnn kontrol edildii, partikl ve mikro-organizmann retimi ve giriinin minimize edildii, ayrca scaklk, nem, basn ve benzeri parametrelerin de kontrol edildii, kapal bir ortamdr.
Partikl ap
Snf
1 10 100 1,000 10,000 100,000
0.1 micron
1,240 12,400 -
0.5 micron
35 353 3,530 35,300 353,000 3,530,000
5 micron
247 2,470 24,700
Partikl says
HJYEN HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME SSTEMLER HASTANE ENFEKSYONU VE NLEMLER HASTANE ENFEKSYONU NEDR?
Hastaneye yat srasnda enkbasyon dneminde olmayan, yattan sonra hastanede veya taburcu olduktan sonra gelien enfeksiyonlardr. Hastane enfeksiyonlar genellikle hasta hastaneye yattktan 48-72 saat sonra ile taburcu olduktan sonraki 10 gn iinde geliir. Deiik almalar, yatan hastalarn %314'nde HE gelitiini gstermitir.En gelimi lkelerde bile oran %4 dr.
Hastanede bulunan hijyenik ortamlarda, hijyenik havalandrma ve iklimlendirme sistemleri kullanlarak enfeksiyonlar azaltlabilir.
zel nlemler alnarak ortamda retilen partikl saysn azaltmak. Personel, cihaz ve eyalardan havaya yaylan partikller, zel malzemeler kullanlarak azaltlabilir.
zel nlemler alnarak ortama giren partikl saysn azaltmak Personel, hasta ve malzeme girii ile ortama transfer olan partikller zel nlemler alnarak azaltlabilir.
Hijyenik klima ve havalandrma sistemleri kullanlarak, ortamda bulunan partikller tahliye edilmekte ve yerine partiklden arndrlm hava verilmektedir.
HJYEN KLMA VE HAVALANDIRMA SSTEMLER MKRO-ORGANZMA VE PARTKL NOT- 7 Hijyen veya Temiz oda teknolojisi
Temiz ortam tasarm ve yapm: 1- stenilen ortam bilgileri 2- Standartlar 3-Tasarm 4-malat 5-altrma
Temiz ortam test ve kontrol Gerekli testler yaplarak, sonularn istenilenler ve standartlar deerleri ile mukayesesi
Temiz ortam Kullanm 1- Ortam artlarnn izlenmesi 2- Oda kullanm kurallarnn belirlenmesi ve uyulmas 3- Odann standartlara uygun temizlenmesi ve bakm
Hijyenik veya temiz ortam kavram bir btndr. Bir ok parametreye baldr: -Mimari -Yap malzemeleri -Tasarm -Montaj ve yapm -Klima ve havalandrma sistemi -Sistemin iletilmesi -Personel kurallar (GMP) -Ortamda kullanlan cihazlarn zellikleri -Servis ve bakm -Srekli izleme ve lmler Btn bu parametre gz nne bulundurulduunda HIJYEN ORTAMI salanabilir ve hijyen ortamda partikl ve mikro-organizma drlebilir.
HASTANE KLMA VE HAVALANDIRMASI LE KONFOR KLMA VE HAVALANDIRMA ARASINDAK FARKI: 1- Tasarm parametrelerinin saysnn fazla olmas ve daha hassas kontrol edilmesi 2 Taze hava miktar ve filtrasyonun ok nem tamaktadr. 3- Zone says fazla olup, eitli ortamlarn scaklk ve nem oranlarnn birbirinden olduka farkl olabilir. 4- Ortamlar arasndaki hava aknn nemlidir. 5- Ayrca konfor artlarnn da nem tamaktadr. 6- Kullanlan btn cihazlarn hijyenik yapda olmas gerekmektedir.
HASTANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME STANDARTLARI 1- Alman Standard DIN 1946/4 HVAC Systems for hospital 2- VDI 2167 Building services in hospitals Heating, ventilation and air-conditioning 3- Amerikan Standard 2003, HVAC design manual for hospital and clinics 4- SWKI-Guideline 99-3: Heating, ventilation and air-conditioning systems in hospitals 5-..
HASTANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME STANDARTLARI DIN 1946/4 HVAC SYSTEMS FOR HOSPITAL 3 versiyonu mevcut 1989 1999 2005 (taslak)
DIN 1946/4 STANDARDINDA HASTANE ORTAMLARINI K GRUBA AYRILMITIR. 1. Snf ortamlar (High or very high level of relative sterility required)
1. Snf ortamlar: Ameliyathaneler Ameliyathaneye alan btn ortamlar (koridor, depo v.s) Ameliyat ncesi hazrlama ve sonras ortamlar Sterilizasyon Steril malzeme deposu Ameliyat ncesi ve sonras ykanma ortamlar Enfeksiyon tehlikesi olan hasta odalar(PIU) Youn bakm gerektiren hasta odalar (ICU) Yeni doan bebek odalar V.S.
Not: Standartta belirtilmemi ve enfeksiyon riski yksek dnlen ortamlar konusunda hastane hijyenisti karar vermesi gerekir.
2. Snf ortamlar: Hasta odalar dari blmler Muayenehaneler Radyoloji Laboratuarlar, (pathology v.s) Otops ortamlar Morg Nkleer tp tedavi ortamlar Nkleer tp laboratuarlar V.S.
1- Scaklk 2- Nem oran 3- Taze hava miktar 4- Partikl ve mikro-organizma says 5- Ortam hava basnc 6- Hava hareketi
Ameliyat ekibi, ameliyathane scakln kontrol edebilmesi ve ortam istedii artlara getirmesi gerekmektedir.
AMELYATHANE SICAKLIININ NEM Baz ameliyatlarda, ameliyat srasnda hasta vcut scakl nem tamaktadr. Ameliyat tipine gre ameliyathane scakl dk veya yksek olmas istenilebilir.
Ameliyathane nem oran, ameliyat ekibinin konforu asndan nemlidir. zellikle ameliyathanelerde yksek nem oran ameliyat ekibini rahatsz etmektedir.
Narkoz , anestezi gazlar, kimyasal maddeler, kokular ve benzeri etkileyici maddeler ameliyat ekibini etkileyebilir.
Ameliyathanelere bu gazlarn konsantrasyonunu drmek iin partikl ve mikroorganizmalardan arndrlm temiz ve taze hava verilmesi gerekir.
AMELYATHANE TAZE HAVA ORANIN NEM Uzun sreli ameliyatlarda, ameliyathane havasnn kalitesi dmekte, bu da ameliyat ekibini rahatsz etmektedir.
Ameliyathane hava kalitesini drmemek iin, filtrelenmi taze hava verilmesi gerekir.
AMELYATHANE PARTKL VE MKRO-ORGANZMA NEM Enfeksiyon oran hava iindeki mikro-organizma ve partikl ile orantldr.
Temiz oda teknolojisi kullanlarak partikl ve mikro-organizma says azaltlabilir. Ortamdaki partikl ve mikro-organizma saysn istenilen seviyelerde tutmak iin partiklden arndrlm, mikro-organizma iermeyen havann verilmesi arttr.
Aratrmalar, ameliyat srasnda en ok bakteri miktar, ameliyat ekibinin ve hasta etrafnda olduunu gstermitir.
+
Genelde ameliyathanelere partikl ve mikro-organizmalarn hava yolu ile giriini engellemek iin ameliyathane ortam pozitif basnta tutulmaktadr.
Ak
Laminar Ak
Trblans Ak
Reynolds says
Hava hz akn laminar olmasnda nemli rol oynamaktadr. Temiz odalarda akn laminar olmas iin hz dk olmaldr. olmaldr
Ktle Transferi
Laminar Ak
Laminar Ak
Ktle Transferi
AMELYATHANEDE HAVA HAREKET Laminar aklarda, laminar blge dnda bulunan partikller akn bulunduu blgeye girememektedir. girememektedir
H E P
AMELYATHANEDE HAVA HAREKET Kark aklarda, partikl ve mikro-organizmalar homojen bir eklide odada dalmaktadr.
DIN 1946/4 HVAC SYSTEMS FOR HOSPITAL 3 versiyonu mevcut 1989 1999 2005 (taslak)
DIN 1946/4 btn versiyonlarnda birinci snf olan ameliyathaneler iki gruba ayrlmaktadr. 1.a tip ameliyathaneler (A tip ameliyathaneler) 1.b tip ameliyathaneler (B tip ameliyathaneler)
1.a tip ameliyathaneler (DIN 1946/4 , 2005 taslak) 1.a tip ameliyathaneler yaplan ameliyatlardan bazlar:
-
Ortopedik ve kaza Kalp ve damar Nroirurji rolojik Jinekoloji Transplantasyon Tmr operasyon Sreli operasyonlar
Yksek hijyen zellii gerektiren ameliyathaneler. Bu tip ameliyathanelerde karlk akml fleme sistemleri kullanlabilir.
1.b tip ameliyathaneler 2005 taslak versiyonlar 1.b tip ameliyathaneler yaplan ameliyatlardan bazlar:
-
Ameliyathane scaklk ve nem oran DIN 1946/4 , 1989 DIN 1946/4, 1999 DIN 1946/4 , 2005 taslak 22 22 19 ~ 26 C, %30 ~ %65 ~ 26 C, %30 ~ %65 ~ 26 C, ayarlanabilir
Ameliyathane minimum taze hava debisi: DIN 1946/4 , 1989 DIN 1946/4, 1999 DIN 1946/4 , 2005 taslak 1200 m3/h 1200 m3/h 1200 m3/h
Ameliyathane besleme hava debisi: DIN 1946/4 , 1989 ,1999 - Is kayb veya kazancna bal - 2400 m3/h daha az olmayacak - 1.a ameliyathaneler iin laminar flow nitesi altnda 2400 m3/h hava debisi iin hava kirlilik faktr 0.67
AMELYATHANE HAVALANDIRILMASI VE KLMLENDRMES DIN 1946/4 STANDARDINA GRE TASARIM Hava kirlilik faktr K= Mikro-organizma says / m3 = Ks / Kr = 1 KS KR
AMELYATHANE HAVALANDIRILMASI VE KLMLENDRMES DIN 1946/4 STANDARDINA GRE TASARIM Hava kirlik faktr K= Mikro-organizma says / m3 = Ks / Kr = 2 / 3 KS
KR
AMELYATHANE HAVALANDIRILMASI VE KLMLENDRMES DIN 1946/4 STANDARDINA GRE TASARIM Ameliyathane besleme hava miktar 2005 tasla 1.a ameliyathaneler iin
-
Ameliyathane masas, ekibi, alet ve ameliyat malzemeleri izgisel akn altnda olmaldr. Bu da yaklak olarak 3x3 m3 koruma alanna tekabl etmektedir. Koruma alan minimum 3x3 m2 olup, hastane ve ameliyathane tiplerine gre deimektedir. izgisel hava ak hz 0.23 m/sn daha fazla olmaldr. Bu nedenle, ameliyathane minimum hava debisi 7500 m3/h elde edilir. Hava hznn artmas ve koruma alann artmas ile hava debisi de artmaktadr.
1.a ameliyathaneler iin 1- Ameliyathanede egzost havasnn karmn salayan Laminar akl cihazlar 2- Ameliyathanede egzost havasnn karmn salamayan Laminar akl cihazlar (Tek zonlu sistemlerde karm santralde yaplmaktadr)
AMELYATHANE HAVALANDIRILMASI VE KLMLENDRMES DIN 1946/4 STANDARDINA GRE TASARIM 1. a Ameliyathanelerin Karml Laminar Flow nitesi
Ameliyathanelerde hava ak DIN 1946/4 standartlarnda tablo olarak verilmitir. rnein: Ameliyathane Ameliyathane Uyandrma sterilizasyon sonras ortam Koridor hazrlama odas uyandrma koridor koridor atk malzeme blm
AMELYATHANE HAVALANDIRILMASI VE KLMLENDRMES DIN 1946/4 STANDARDINA GRE TASARIM Ameliyathanelerde hava akn salamak: 1215 ~20 Pa iki ortam arasndaki basn fark yeterlidir, ortamlar aras hava akn salar. DIN 1946/4 , 1999 versiyonunda baka yntem ise, 20 m3 / h / kap derz uzunluu
SOUTMA YKLER:
-
1- Tek zonlu sistemler: Bir santral veya paket tip klima cihaz bir tek ameliyathaneyi beslemektedir. 2- ok zonlu sistemler Bir santral veya paket tip klima cihaz ile birden fazla ameliyathaneyi beslemektedir.
AMELYATHANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME SSTEMLER TEK ZONLU SSTEMLER Avantajlar: 1- Her ameliyathane iin gerekli hava debisi ve pozitif basn rahatlkla ayarlanabilir. 2- fleme scakl rahatlkla ayarlanabilir. 3- Ameliyathane yarm debi alma prensibi kolay 4- Klima santral servisi durumunda dier ameliyathaneler etkilenmez 5- Asma tavanda az ekipman Dez avantaj: 1- Yer sorunu yaratmaktadr.
AMELYATHANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME SSTEMLER ok zonlu sistemler Avantajlar: 1- Az yer igal etmektedir. Dez avantaj: 1- Her ameliyathane iin gerekli hava debisi ve pozitif basncn yaratlmas iin VAV kutularna ihtiya vardr. 2- fleme scakl ayarlamak iin elektrikli stcya ihtiya vardr. 3- Ameliyathane yarm debi alma prensibi, VAV kutular ile yaplmaktadr. 4- Klima santralnn servisi durumunda btn ameliyathaneler etkilenir. 5- Asma tavanda VAV, elektrikli stc ve shut-off damperler yer igal etmektedir.
DIN 1946/4 2005 versiyonu: Santral filtre kademeleri Santralde 1. filtre snf minimum F5, tavsiye edilen F7 Santralde 2. filtre snf: F9 Mahalde 3. filtre kademesi: H13 Pratikte ise 4 filtre kademesi kullanlmaktadr: Santralde 1. Filtre: G4 Santralde 2. Filtre: F7 Santralde 3. Filtre: F9 Mahalde 4. Filtre: H13
AMELYATHANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME CHAZ VE EKPMANLARI 4- Otomatik Kontrol Otomasyon 1 Klima santral
2- Kanal Ekipmanlar
DIN 1946/4 STANDARDINA UYGUN SERTFKA ALINABLMES N BAIMSIZ BR KURULU TARAFINDAN YAPILMASI GEREKEN TESTLER: 1- Kaset i yzey hijyen durumu kontrol 2- Kaset hava kaak testi 3- Kaset mekanik dayanm testi 4- Filtre hava kaak testi 5- Youma tavas ve seperatr testleri 6- Damper hava kaak testi 7- Btn elemanlarn yapsnn hijyen uyumu 8- Ulalabilirlik 9- Montaj, iletme alma ve kullanma klavuzu
2- Kanal Ekipmanlar
Dairesel VAV
Dikdrtgen VAV
Debi lm cihaz
Mekanik CAV
Szdrmaz damper
AMELYATHANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME KANAL EKPMANLARI Hava Debi Kontrol Elemanlar VAV kutular
AMELYATHANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME KANAL EKPMANLARI Hava Debi Kontrol Elemanlar VAV kutular
DK YK
Pano
Pano
AMELYATHANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME KANAL EKPMANLARI Hava Debi Kontrol Elemanlar MEKANK CAV CHAZLAR
AMELYATHANE HAVALANDIRMA VE KLMLENDRME KANAL EKPMANLARI Hava Debi Kontrol Elemanlar MEKANK CAV CHAZLAR
Termostat
2- Kanal Ekipmanlar
2- Kanal Ekipmanlar
DK YK ALITIRMA
1- Santral giriinde szdrmaz damper kontrol edilecek. 2- G4, F7 ve F9 filtre kirlilii kontrol edilecek. 3- Fann arza durumu kontrol edilecektir. 4- Soutma serpantin kapasite kontrol yaplacaktr. 5- Istma serpantin kapasite kontrol yaplacaktr. 6- Nem kontrol yaplacaktr. 7- Frekans konvertr olacaktr. 8- Serpantin Donmas nlenecektir.
Hepa Filtre szdrmazlk testi (Hepa Kutu ve Laminar Flow) Partikl lm Mikroorganizma lm Kanal Kaak testleri Ameliyathane pozitif basn kontrol Scaklk ayar kontrol ve lm Nem ayar kontrol ve lm Ses lm
DIN 1946/4 deiik versiyonlar mevcut olup, 2005 tasla nemli deiiklikler iermektedir. Maalesef , Avrupada hastane ile ilgili tek bir standart yoktur. Her lke kendi standardn oluturmutur. Ameliyathane havalandrma ve iklimlendirme tasarm parametrelerinin hepsi gz nne alnmas gerekmektedir. Tek zonlu sistemler byk avantajlar salamakta, yatrmc ve mimarlar tek zonlu sistemlerin uygulanmas iin yer brakmaldrlar.
Ameliyathane konumu, mimarisi ve yap malzemeleri partikl ve mikroorganizma kontrolnde nemli rol oynamaktadr: 1- Ameliyathane alan 2- Ameliyathane Ykseklii 3- Ameliyathane tavan, taban ve duvar yaps 4- Ameliyathane kaps 5- Ameliyathane tesisat kat 6- Ameliyathane asma tavan ykseklii 7- Ameliyathane yan ve servis hacimleri