Yzey lemleri ve aretleri ders notlar

Yard. Do. Dr. A. ar Tolga E-posta: ctolga@gsu.edu.tr

erik
Tanm

Przllk ltleri
Yzey leme aretleri Yzey leme aretlerinin Teknik Resimdeki Yerleim

Dzeni

Tanm
Yzey ilemleri cismin nasl bir ileme tabi

tutulacan belirtir. Deiik yntemler vardr;

talama, frezeleme,

tornalama vb. gibi.

Makine paralarnn yzeyleri dz olmayp, dalgal

olabilir ya da yzeyler ayrca przl de olabilir.

Tanm
Baz paralarda yzey bozukluu ile przlerinin

giderilmesi istenir. Bu dzgnletirmenin hangi oranda yaplmas gerektii yzey ileme iaretleri ile belirtilir.

ekil 1-1. Przllk iin ekil

Przllk ltleri
Przllk ltleri aada verilmitir: 1. Rt : (toplam) maks. Przllk 2. Ra : ortalama przllk 3. Rz : son nokta przllk 4. Rp : profil ykseklii Ortalama przllk aadaki formlle hesaplanr:
n

Ra

1 Lx

yi y .dx
0

Ra

i 1

Przllk ltleri
L lm uzunluklar (mm) 0,08 0,8 8 0,25 2,5 25
Tablo 1-2. Przllk snflar

ekil 1-2. Przllk ltleri

(m) 50 25 12,5 6,3 3,2 1,6 0,8 0,4 0,2 0,1 0,05 0,025

Przllk snf no N12 N11 N10 N9 N8 N7 N6 N5 N4 N3 N2 N1

Kaba ve normal talal imalat

Talama

Honlama

Yzey leme aretleri

ekil 1-3. Yzey ileme iareti lleri

H1 ve H2 yaz yksekliine gre belirlenir. rnein h=3,5 mm ise H1=5

mm ve H2=10 mm olmas gerekir. Buna ilikin tablo aadadr:

Tablo 1-2. Sembol boyutlar

h H1 H2

2,5 3,5 7

3,5 5 10

5 7 14

7 10 20

10 14 28

Yzey leme aretleri

ekil 1-4. Talal imalat yok

Yukardaki ekil ise talal imalatn olmad fakat kaba

temizleme yaplaca durumu gsterir.

Yzey leme aretleri

ekil 1-5. Talal imalat yaplacak

Yukardaki ekilde ise talal imalat yaplacaktr yan sra

tornalama, frezeleme, talama vb. ilemlerden birisi de yaplacak demektir.

Yzey leme aretlerinin Teknik Resimdeki Yerleim Dzeni

Bir parann rnein

ekil 1-6. aretlerin resimde gsterim biimi

iki yzeyi baka kalitede ilenecek, dier ksmlar ise tek bir baka kalitede ilenecek ise ekil 1-6. daki gibi izilir. Burada cismin d yzeyi N2 kalitesinde, delik N4 kalitesinde ve geri kalan dier yzeylerin tm de N7 kalitesinde ilenecek demektir.

Yzey leme aretlerinin Teknik Resimdeki Yerleim Dzeni

stenen kaliteler hangi

yzeyde iaretlenecekse ekildeki gibi o yzeye ait olan gsterim kullanlr. Yzeye dik olarak iaret konur.

ekil 1-7. izimlerde sembollerin dzenlenmesi