Dictionary of Law Terms English-Polish Polish-English WAZNE

D ic t iory a of La w n Te r m s
E n g li s h - P o li s h P o l i s h - E n g li s h
S o w n ik r m in o lop rii w n ic z e j te ga
a n g i eo-spko l s k i l p o l o-ka n g i e l s k i s
D ic tiory a n o f Law Te r m s
E n g lis h -P o lis h P o lis h -E n g lis h B yE w a y r c z e k M
W y d a w n icCtw o. e c k .HB
W a r s z a w 0a 5 20
S o w n ik te rm in o lo g ii p ra w n ic z e j
a n g i eo-spko l s k i l p o l o-ka n g i e l s k i s O p ra c o w aEnw a y r c z e k ie M
W y d a w n icCtwHo. e c k . B W a r s z a w 0a 5 20
D ic ti ory a fLa w Te r m s no S o w ntekr m in o lo g ii p r a w n ic z e j i
C o v e r b y / P rookjakdtkRi :o b eRr to g i s k i e E d it in g /R e d aTo m ja R zo d z i k k c a :s
A lr li g h rt e srv e d . s e N op a rot ft h i s b m oa bk er e p r o d u dc iesdt r, i b uo t ret rda n s m iitnt ae n y o r m rb ya n y e a n s , o y df o m e l e c t r o on rmc e c h a n i n c l u d p nh go t o c o pa y idrnegc o r d ionrb ya n yi n f o r m a st ti o rna g e i ca , i n g, o r r e t r i e sv ya sl t e w i,t h ot hu etp r i owr r i t t pe e r m i s o iftohnePu b l i sr.h e m n s
W y d a w n i c twHB. e c 2 0 0 5 C. o k
A liln q u i rsehso u bde a d d r e s s e d l to: W y d a w n Ci c. tHw . e cSk p z. Bo o .o . 9 , G e nZ. a j c zS kr. a t 0 1 -5 18 a rsaw W a d Ty p e s e ttin g /Sik am a n ie : Krz y s z Bo ife s a g a t P r i n t i n g db i n d i n g /Di o u k a w W : D DG r u k a rwn G a d y Sn pi z. an rpr a i
o . o I. S B N 3: - 7 3 8 7 - 8 0 8 - 4 8
Table of contents
Preface . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wstp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . References / Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Abbreviations / Wykaz skrtw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Introduction to legal translation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dictionary Part I. English-Polish . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Part II. Polish-English. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Test Your Knowledge of Legal English . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Key and Translation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI VII VIII IX XI 3 167 323 361
Preface
This bilingual DICTIONARY OF LAW TERMS is intended for students of the law, legal secretaries, paralegals, legal executives, ESP teachers, translators and professional people who need English for their present or future day-to-day work in the legal field. Though this dictionary lays no claim to comprehensiveness, it aims at serving three primary functions. Firstly, it contains an exposition of essential legal terms and phrases. Entries derive largely from the traditional core of legal studies from Constitution, Contracts, Torts, Civil law, Criminal procedure, Land law, Labour law, Family law but also from the fields of European Community law, Bankruptcy and Reorganisation law, Companies law, and Customs and Fiscal law. Secondly, the Introduction to legal translation gives helpful guidance on some of the most vexing questions that legal writers, translators and law students face, from offering advice on usage and grammar to covering issues related to text-normative equivalence in translation of legislative texts. Since translators-to-be and law students need to be familiarised with the principles of specific conventions related to syntax, lexis and stylistics of the legal Polish and English language as applied in the field of legislative texts, these rules and principles have been described in the Introduction to legal translation, thus providing prospective readers with practical guidelines on legislative drafting and translation. In accordance with the rules of legal modality, legislative sentences have been subdivided into prohibitions, obligations, permissions and non-permissions, and illustrated with instructive examples for translation of statutes. Thirdly, this book contains Tests which can be used both for self-study and in class. Students preparing for the Test of Legal English Skills examinations and other equivalent examinations will find this part particularly relevant to their needs. A wide range of topics is covered through a variety of exercises which include gap filling and matching. The book includes a comprehensive key with not only answers to the exercises but also some translation hints which should help students to distinguish between similar but distinct legal terms. Unlike most dictionaries, which are devoted to questions of terminology, this book has also dealt with problems that are related to textual and pragmatic considerations, taking account of legal construction rules applicable in civil law and common law systems accordingly. Endeavours have been made to include a body of practical information that can orient and complement the learning process of translator-trainees and self-learners; teachers are also encouraged to make use of it.
Jaworze, August 2005 Ewa Myrczek
VI
Wstp
SOWNIK TERMINOLOGII PRAWNICZEJ jest skierowany do studentw prawa, tumaczy przysigych, pracownikw kancelarii prawniczych, nauczycieli specjalistycznego jzyka angielskiego oraz wszystkich zainteresowanych pogbianiem swej wiedzy z zakresu tekstw prawnych i prawniczych. Ksika skada si z trzech czci,z ktrych najwaniejsza i najobszerniejsza zawiera podstawowe terminy prawnicze z zakresu prawa konstytucyjnego, cywilnego, handlowego, karnego, skarbowego, europejskiego, prawa pracy, etc. Wszystkie hasa uoono w porzdku alfabetycznym. We Wstpie do tumaczenia tekstw prawnych podano informacje, ktrych prno szuka w innych sownikach dotycz one norm tekstowo-jzykowych charakterystycznych dla angielskich i polskich tekstw prawnych. W ujciu porwnawczym omwiono warstw skadniow tekstw prawnych, ze szczeglnym naciskiem na czas gramatyczny i typy zda zoonych. Opisano rwnie warstw leksykaln przepisw nakazujcych, zakazujcych i opisowych. Poruszono take kilka zagadnie dotyczcych warstwy tekstowej, m.in. struktury aktw prawnych i nazewnictwa ich jednostek redakcyjnych. Wszystkie rozwaania zostay poparte odpowiednimi przykadami w jzyku polskim i angielskim. Szczeglny nacisk pooono na styl redagowania tekstw ustawowych w obydwu systemach w oparciu o wydawane przez wadze ustawodawcze podrczniki (drafting manuals), ktre w przypadku jzyka polskiego przybray posta urzdowego zbioru dyrektyw techniki prawodawczej, noszcych nazw Zasady techniki prawodawczej. Jednoczenie,zwrcono rwnie uwag na fakt archaicznocijzyka angielskich tekstw prawnych i zwizanej z tym maej ich komunikatywnoci. Obecnie toczy si dyskusja na temat przeprowadzenia koniecznych reform w celu uproszczenia i ujednolicenia tego jzyka (plain English movement). SOWNIK TERMINOLOGII PRAWNICZEJ zawiera rwnie Testy sprawdzajce wiedz z polskiej i angielskiej terminologii prawniczej. Takie wiczenia, tradycyjnie zarezerwowane dla podrcznikw do nauki jzyka angielskiego, zostay tutaj umieszczone celowo: maj pomc w przygotowaniu do egzaminw TOLES (Test of Legal English Skills). Testy kontrolne o zrnicowanym stopniu trudnocizawieraj liczne przykady sw i konstrukcji najczciejmylonych przez uytkownikw i osoby uczce si jzyka angielskiego, za zaczony klucz podaje odpowied na kade pytanie testowe, czsto opatrzon dodatkowymi uwagami dla uczcego si. W przeciwiestwie do wikszoci dostpnych na polskim rynku specjalistycznych sownikw z zakresu prawa, ten dwujzyczny wokabularz zawiera rwnie dodatkowe informacje, ktre powinny okaza si przydatne w szczeglnoci pocztkujcym tumaczom w przekadzie tekstw prawnych, za studentom prawa w ich tworzeniu. Jaworze, sierpie 2005 r. Ewa Myrczek
VII
References Bibliografia
E. Alcaraz, B. Hughes, Legal Translation Explained, Manchester 2002, (LTE). J. Bogudziski, K. Buczkowski, A. Kaznowski, Wzory umw i pism. Compendium of Legal Templates, Warszawa 2002, (WUIP). W.J. Brown, GCSE Law, London 1993, (GL). J. Evans (ed.), Law of International Trade, London 2001, (LOIT). B.A. Garner (ed.), Blacks Law Dictionary, USA 2004, (BLD). B.A. Garner, A Dictionary of Modern Legal Usage, Oxford 1995, (MLU). H. Gubby, English Legal Terminology. Legal concepts in language, Den Haag 2004, (ELT). R. Hara, J.T. Murphy, T. Wardyski, English-Polish Business Glossary. Angielskopol- ski encyklopedyczny sownik biznesu, Warszawa 1996, (EPBG). S.I. Hayakawa (ed.), Cassells Modern Guide to Synonyms and Related Words, London 1971, (CMG). M. Jakubaszek, Legal English, Warszawa 2004, (LE). J. Justyska, J. Justyski, The Main Institutions of the English Legal System, Toru 1998, (MIOELS). I. Kienzler, New English Business, Gdynia 2001, (NEB). D. Kierzkowska (ed.), The Polish Civil Code, Warszawa 1997, (PCC). J.S. Lynton, Ballentines legal dictionary and thesaurus, New York 1995, (BLDAT). E. Martin, A Dictionary of Law, Oxford/New York 1994, (DL). J.E. Penner, Mozley&Whiteleys Law Dictionary, London, Edinburgh, Dublin 2001, (MWLD). C.R. Robertson, The Complete Book of Business Forms and Agreements, New York 1994, (BFAA). F. Russell, Ch. Locke, English Law and Language, London 1992, (ELAL). 301 Legal Forms, Letters & Agreements, London 2002, (LP).
VIII
Abbreviations Wykaz skrtw

BLD BLDAT CMG DL ELAL ELT EPBG GL LE LOIT LP LTE MIOELS MWLD PCC Blacks Law Dictionary Ballentines legal dictionary and thesaurus Cassells Modem Guide to Synonyms and Related Words A Dictionary of Law English Law and Language English Legal Terminology. Legal concepts in language English-Polish Business Glossary GCSE Law Legal English Law of International Trade 301 Legal Forms, Letters & Agreements. Legal Translation Explained The Main Institutions of the English Legal System Mozley & Whiteleys Law Dictionary The Polish Civil Code
IX
Introduction to legal translation
1. Introduction Law is concerned with human behaviour. Although different societies encourage different forms of behaviour all human beings have the capacity to behave in any way prescribed, on the condition we do understand what the law requires us to do. The same applies to legal translation, which in order to be successful in terms of communication must incorporate target language-oriented text-normative equivalents. Legal translators are usually left to their own devices in making their decisions as to the right stylistics and tone to be adopted in translation. These decisions are usually based on comparative analysis of random parallel texts, which may prove to be a time-consuming and tiresome activity. This introduction aims to offer practical information regarding the conventions and norms which are characteristic of legislative texts. It is also designed to aid translators in their work by offering a practical comparative manual of the Polish and English drafting styles and other useful information on legal translation. 1.1. Legal norm A legal norm can be defined to contain a normative statement that produces some legal effects. Any legal norm must convey information in order to fulfil its function of communicating standards of behaviour. Consequently, a norm serves as a scheme of interpretation1. The problem of the legal norm has also been discussed in terms of legislative sentences2 which consist of the following elements: fact-situation (Tatbestand) which specifies the conditions under which the particular rule operates in other words, it gives conditions of application of a given norm; statement of law (Tatfolge) which prescribes the action to be taken and by whom in the event the conditions constituting the fact-situation are met; in point of fact, it determines legal modality of the norm3. 1.2. Fact-situation in English legislative sentences The statement of law, which specifies its modality, is always in the main clause (or clauses), whereas the elements pertaining to the fact-situation are more flexible, being formulated as adverbial modifiers in a subordinate if or where clause. The clauses which express fact-situation can be introduced in English by conjunctions such as if (jeeli, jeli) , on condition that (pod warunkiem, e...), provided that (pod warunkiem, e..., o ile...), providing that (pod warunkiem, e..., o ile...), so / as long as (dopki..., tak dugo jak..., pod warunkiem, e...) and unless (jeeli nie..., jeli nie..., o ile nie..., chyba e...). In the case of English legislative texts, however, legal rules are being formulated mostly as conditional sentences, with if clauses and where clauses introducing the fact-situation.
1 2
Van Kralingen, http://websetr.cs.uga.edu/~maduko/SemWeb/coc-frame-ont-for-law.pdf One of the first analyses of legislative texts was written in 1843 by an English barrister named George Code. 3 See: S. arevi, New Approach to Legal Translation. The Hague/London/Boston, 2000, p. 136.
XIII
1.3. Fact-situation in Polish legislative sentences The clauses which express fact-situation can be introduced in Polish by conjunctions such as jeeli, jeli, w przypadku gdy, w wypadku gdy, pod warunkiem, chyba e, o ile, w razie. See the following examples: jeeli = where / if / embedded fact situation Jeeli wsplnik nie uici dopaty w okrelonym terminie, obowizany jest do zapaty odsetek ustawowych... . (KSH4 Art. 178 2) Where a shareholder fails to make an additional payment by the specified date, he shall be obliged to pay statutory interest... . (CCC1)5 If a shareholder does not pay the additional contribution within a specified deadline, he shall pay statutory interest... . (PCCC)6 w wypadku gdy = when Przepis powyszy stosuje si odpowiednio w wypadku, gdy umowa zostaa zawarta w imieniu osoby prawnej, ktra nie istnieje. (KC7 Art. 39 2) The above provision shall correspondingly apply when a contract has been concluded in the name of a legal person which is non-existent. (PCC8) pod warunkiem = on condition that Stosowanie niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatw chemicznych jest dopuszczalne pod warunkiem zastosowania rodkw zapewniajcych pracownikom ochron ich zdrowia i ycia. (KP9 Art. 221 3) Hazardous chemical substances and preparations may be used on condition that measures are taken to protect the health and life of employees. (PLC)10 chyba e = unless / save as Jeeli akcjonariusz nie dokona wpaty w terminie okrelonym w 1, jest on obowizany do zapacenia odsetek ustawowych za opnienie lub odszkodowania, chyba e statut stanowi inaczej. (KSH Art. 330 5) If the shareholder fails to make the payment on the date specified in 1, the shareholder shall pay statutory interest on delay or damages, unless the statutes provide otherwise. (PCCC) Save as otherwise provided in the company articles, a shareholder who has failed to make payment by the date referred to in paragraph 1 shall be liable to pay statutory interest for the default, or damages. (PCOCPAC)11
4 5
Kodeks spek handlowych (KSH). Bem R., E. Kucharska, J. Marynowicz, A. Mczka, Code of Commercial Companies, Krakw 2002 (CCC1). 6 K. Michaowska, Polish Commercial Companies Code, Warszawa 2001. 7 Kodeks Cywilny (KC). 8 D. Kierzkowska (ed.), The Polish Civil Code, Warszawa 1997 (PCC). 9 Kodeks Pracy (KP). 10 K. Michaowska, Polish Labour Code, Warszawa 2003 (PLC). 11 D. Kierzkowska (ed.), The Polish Code of Commercial Partnerships and Companies, Warszawa 2001 (PCOCPAC).
XIV
2.1. Tense in English legislative drafting
o ile = if Zmiany i uzupenienia zgoszone przez wierzycieli mog by przedmiotem obrad i gosowania, o ile upady na nie si zgodzi. (PU Art. 185)12 The alterations and amendments submitted by the creditors may be discussed at the debates and may be put to the vote if the bankrupt approves them. (PCC) 1.3.1. Embedded fact-situation in Polish legislative sentences The fact-situation may also take the form of an embedded modifier which is introduced in Polish legislative sentences by means of w razie, w przypadku, w wypadku. See the examples below: (i) w razie = in case W razie dokonanego naruszenia moe on take da, aeby osoba, ktra dopucia si naruszenia, dopenia czynnocipotrzebnych do usunicia jego skutkw... . (KC). Art. 24 In case of an infringement he may demand that the person who committed the infringement perform acts necessary to remove its effects... .(PCC) (ii) w razie = upon / should Statut moe stanowi,e akcje ulegaj umorzeniu w razie ziszczenia si okrelonego zdarzenia bez powzicia uchway przez walne zgromadzenie. (KSH Art. 359 6) The statutes may provide for share redemption upon the occurrence of a specific event without a resolution of the general meeting. (CCC1) The company articles may provide for redeeming shares without the resolution of the general meeting should a certain event occur. (PCOCPAC) (iii) w razie = when / in the case where / in the case of Przepisy 1, 2, 4 i 5 stosuje si odpowiednio w razie ustania stosunku zalenoci. (KSH Art. 6 6) The provisions of 1, 2, 4, and 5 above shall apply accordingly to instances when the dependence relationship has ceased. (CCC1) The provisions of 1, 2, 4 and 5 shall apply mutatis mutandis in the case where a relation of dependence ceases to exist. (PCCC) The provisions of paragraphs 1, 2, 4 and 5 shall apply accordingly in the case of cessation of a relationship of dependency. (PCOCPAC) (iv) w wypadku = if Przepis 2 stosuje si odpowiednio w wypadku wydzierawienia przedsibiorstwa lub ustanowienia na nim uytkowania. The provision of paragraph 2 shall apply correspondingly if an enterprise is leased or a usufruct is established on it. 2. Tenses in legislative drafting 2.1. Tense in English legislative drafting The present tense used in drafting of French and Polish legislative texts is generally rendered by the mandatory shall in English. According to modern drafting manu12
Prawo upadociowe
(PU).
XV
als, however, the drafter may also use present tense since the majority of rules have a continuing effect. They speak at the time of reading, not merely at the time of their adoption. The present tense thus includes the future tense. Therefore, the word shall is not to be used for stating a rule of law; the drafter should use it only to differentiate between mandatory and permissive statements. See the example below:
A violation of any provision of this article A violation of any provision of this article shall be a misdemeanour. is a misdemeanour.
The practice of using shall to state a legal result is called the false imperative and some legislative drafters and translators suggest that shall should be abandoned. 2.2. Tense in Polish legislative drafting There are no separate grammar rules to be applied in Polish legislative texts. One must only remember that the present tense is used in Polish drafting to express both normative content of a legislative sentence (legal / deontic modality) and fact-situation (epistemic modality). See the following example: stosuje si = shall be governed / shall apply W sprawach okrelonych w art. 1 1 nieuregulowanych w ustawie stosuje si przepisy Kodeksu cywilnego. (KSH Art. 2) All matters set forth in Article 1 1 which are not regulated in this Act shall be governed by the provisions of the Civil Code. (CCC1) The provisions of the Civil Code shall apply to any matters specified in Article 1, paragraph 1 not regulated in this Act. (PCOCPAC) 3. Permission and authorisation in legislative sentences 3.1. Permission in English legislative sentences As acknowledged by many lawyers, an act which is not prohibited is permitted. Permissions and authorisations convey rights, privileges and powers on legal subjects. Permissions usually express a facultative operation which a person or legal institution is free to do. In other words, permissions cannot be violated. It must also be remembered that the granting of a permission serves as a means of cancelling a command, requirement, or a prohibition or making an exception to a command, requirement, or prohibition13. As for authorisations, they are usually defined as a special type of legal speech act in which the permissive may can be interpreted as expressing a duty. May as permitted action The English drafters are advised to use may to authorise, but not require a person to take an action. To put it differently, may should be used to denote discretionary authority.
13
See: S. arevi, op. cit., p. 142.
XVI
3.2. Authorisation in English legislative sentences
It is lawful to/ it shall be lawful to = dopuszcza si / jest zgodne z prawem It is lawful for a person to use such force as is reasonable to prevent the suicide of another person or any act which the person believes on reasonable grounds would, if committed, result in the suicide of another person. (Crimes Act 1900 Sect. 1814) It shall be lawful for collecting officers to receive certified checks drawn on National and State banks and trust companies, during such time and under such regulations as the Secretary of the Treasury may prescribe, in payment for duties on imports, and all public dues, including special customs deposits. (US Law Collection Title 19 Customs and Duties15) 3.2. Authorisation in English legislative sentences Authorisation confers power on a natural or legal person to perform an act which otherwise that person would not be permitted to perform16 and can be formulated by using the quasi modal phrases such as be entitled to, be authorised, have the right to... and so forth. All these phrases usually appear in the indicative tense. Be entitled to = by uprawnionym do To create a right, drafters should use is/are entitled to, not shall be entitled to. At the same time, it must be noted that shall be entitled to appears mostly in main clauses which present statements of law, whereas be entitled in the present tense indicative mood occurs in subordinate clauses expressing fact-situation. Be empowered = by umocowanym The Board is empowered, as hereinafter provided, to prevent any person from engaging in any unfair labor practice. (US Law Collection Title 29 Labor17). The agent who receives the fugitive into his custody shall be empowered to transport him to the jurisdiction from which he has fled. (US Law Collection Title 18 Crimes and Criminal Procedure18) Be authorised / authorised = by upowanionym A person is authorised to carry out a forensic procedure on a suspect with the informed consent of the suspect. [Crimes Act 1914 (Act No. 12 of 1914)] The corporation shall be authorized to charge a fee to the small business borrower, in an amount determined by the office pursuant to regulation. (California Corporations Code19)
14
Retrieved from: http://www.austlii.edu.au/cgibin/disp.pl/au/legis/act/consol%5fact/ ca190082/?quwry=title+%28+%22crime+act+1900%22+%29 15 Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/19/ch1.html 16 See: S. arevi, op. cit., p. 145. 17 Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/29/ 18 Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/ 19 Retrieved from: http://www.leginfo.ca.gov/cgi-bin/calawquery?codesection=corp&codebody=&hits=20
XVII
Shall have the power to = mie prawo do The Secretary shall have the power to Delegation of functions; appointment of personnel, technical assistance to make delegations, to appoint such agents and employees... . (US Code Title US Law Collection Title 29 Labor Section 62520) 3.3. Negation of command, prohibition and requirement in English legislative sentences As mentioned above, permission can also be construed as cancellation of a command, prohibition or requirement. This is done by means of negation. Use of shall in permissions Generally, drafters are advised against using shall to grant permissions. According to drafting manual of North Dakota21, shall not and no person shall mean that no one is required to act. In other words, a provision that includes one of these phrases negates the obligation, but not permission to act. Thus it has been suggested that in prohibiting action, drafters should avoid shall not and use may not instead. This approach, however, is not in line with Coodes recommendations; for Coode it shall not be lawful expresses a prohibition which in fact can be better formulated by using no person shall. Coodes suggestions have been accepted in Britain and the Commonwealth. (1) shall not be required = nie jest wymagany The Secretary of State shall not be required by subsection (5) to lay before Parliament, or may exclude from what he does to lay, anything the publication of which, in his opinion- (a) would be against the interests of national security; (b) could prejudice the prevention or detection of crime or the apprehension or prosecution of of- fenders; or (c) could jeopardise the safety of any person. (Police Reform Act 200222) (2) shall not require = nie wymaga In prescribing regulations under paragraph (1), the Secretary - (A) shall not require any person to file returns on magnetic media unless such person is required to file at least 250 returns during the calendar year, and (B) shall take into account (among other relevant factors) the ability of the taxpayer to comply at reasonable cost with the requirements of such regulations. (US Law Collection Title 26 Internal Revenue Code23) (3) No... shall be required = nie wymaga si No person shall be required to deduct and withhold any amount under subsection (a) with respect to a disposition if paragraph (2), (3), (4), (5), or (6) applies to the transaction. (US Law Collection Title 26 Internal Revenue Code)
20 21
Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/29/ 2003 Legislative Drafting Manual, available at: http://www.state.nd.us/lr/information/ bills/docs/pdf/part6.pdf 22 Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20020030.htm 23 Retrieved from: http://uscode.house.gov/title_26.htm
XVIII
3.4. Permission and authorisation in Polish legislative sentences
(4) Nothing... shall require = nie wymaga si Nothing in this section shall require the payment of tax with respect to any calendar quarter or other period if the tax under section 3301 for such period, plus any unpaid amounts for prior periods in the calendar year, does not exceed $100. (US Law Col- lection Title 26 Internal Revenue Code) 3.4. Permission and authorisation in Polish legislative sentences The Polish performative verbs that express permission24 are wolno, mc, zezwala, dopuszczaand descriptive forms such as by dozwolonym, by dopuszczalnym. See the following examples: (i) wolno = shall be permissible Wolno zatrudnia tylko tych modocianych, ktrzy: 1) ukoczyli co najmniej gimnazjum, 2) przedstawi wiadectwo lekarskie stwierdzajce, e praca danego rodzaju nie zagraa ich zdrowiu. (KP Art. 191 1) It shall be permissible to employ only those young adults who: 1) have completed at least junior high school; 2) present a medical certificate stating that work of a particular type is not hazardous to their health. (PLC) (ii) wolno = shall be free Jeeli warto wkadw niepieninych lub przedmiotw i praw majtkowych, nabywanych przed zarejestrowaniem, ustalona przez biegych rewidentw jest nisza przynajmniej o jedn pit od wartoci, oznaczonej w sprawozdaniu zaoycieli, wolno kademu subskrybentowi zrzec si uczestnictwa w spce. (KH25 Art. 325) Where the value of non-cash contributions or propriety rights and things acquired prior to registration, determined by expert auditors, is lower by at least one fifth than the value indicated in the promoters report, each subscriber shall be free to resign from participation in the company. (PCC226) (iii) wolno = shall be authorised Wacicielowi wolno w pocigu za rojem w ej na cudzy grunt, powinien jednak naprawiwynik std szkod. (KC Art. 182) In pursuing the swarm the owner shall be authorised to enter the land of another person but he has to redress the resulting damage. (PCC) (iv) moe = may / shall have the right Odwoa prokur moe kady wsplnik majcy prawo prowadzenia spraw spki. (KSH Art. 41 2) The commercial power of attorney may be revoked by any partner who has the right to manage the affairs of the partnership. (PCCC)
24
Wronkowska and Zieliski use the term competence (kompetencja) in reference to permission and authorisation. (See: Problemy i zasady redagowania tekstw prawnych, Warszawa, Urzd Rady Ministrw) 25 Kodeks handlowy (KH). 26 D. Kierzkowska & A. Winiewski (ed.), The Polish Commercial Code, Warszawa, 1998, (PCC2).
XIX
Every partner having the right to conduct affairs of the partnership shall have the right to revoke the procuration. (PCOCPAC) In Polish legislative texts, there is also mona to be found. It is another form of mc, and it occurs in subjectless constructions. Polish legislators use mona when they address the general public; they do not name the legal subject of the norm. This should be obvious from the context. See the example below: (v) mona = may Potrcenia z tytuw wymienionych w 1 i 2 mona rwnie dokona z urzdu. (OP Art. 64 3)27 Set-offs under the rights listed in 1 and 2 may also be made ex officio. (AORFT)28 (vi) jest dopuszczalny = is possible Ukad jest dopuszczalny tylko wtedy, gdy zapewnione jest zaspokojenie wierzycieli uprzywilejowanych i wierzycieli masy upadoci, chyba e zgodz si oni na zawarcie ukadu. (PU Art. 174) The arrangement is possible only where a guarantee exists for the satisfaction of preferential creditors and creditors of the bankruptcy estate, or where they have agreed to the making of the arrangement. (PCC) (vii) jest dopuszczalne = is admissible Potrcenie jednak jest dopuszczalne, jeeli nabywca sta si wierzycielem upadego wskutek spacenia jego dugu,... .(PU Art. 34 1) The set-off is admissible, however, where the transferee has become the bankrupts creditor by paying off his debt... .(PCC) (viii) jest dopuszczalne = may Stosowanie niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatw chemicznych jest dopuszczalne pod warunkiem zastosowania rodkw zapewniajcych pracownikom ochron ich zdrowia i ycia. (KP Art. 221 3) Hazardous chemical substances and preparations may be used on condition that measures are taken to protect the health and life of employees. (PLC) (ix) dopuszczalne jest = may / shall be allowed Dopuszczalne jest uywanie w obrocie skrtu sp. j. (KSH Art. 24 2) The partnership may use the abbreviated form sp. j. in business dealings. (CCC1) The abbreviation sp.j. may be used in business dealings. (PCCC) The abbreviation sp.j. shall be allowed to be used in trading. (PCOCPAC) (x) jest dozwolone = shall be permitted / shall be allowed / may W przypadkach okrelonychw 1 pkt. 1 i 2 nabycie akcji wasnych przez spk jest dozwolone tylko wtedy, gdy zostay spenione cznie nastpujce warunki: 1) nabyte akcje zostay w peni pokryte. (KSH Art. 362 2)
27 28
Ordynacja podatkowa (OP). K. Miller and J. Yrkoski, Ordynacja Podatkowa. Act on Rules for Taxation, Warszawa 2002, (AORFT).
XX
3.6. Negative obligation in Polish legislative sentences
Under the circumstances referred to in (1) and (2) above, the acquisition by the company of its own shares shall be permitted only upon joint fulfilment of the following conditions: (1) the acquired shares have been fully paid up. (CCC1) In the events stipulated in 1 points 1 and 2, the acquisition of its own shares by the company shall be allowed only if the following conditions have been all satisfied: 1) the acquired shares have been paid for in full. (PCCC) In the cases referred to in paragraph 1, subparagraphs 1 and 2, the company may acquire its own shares only if the following conditions have been satisfied jointly: 1) acquired shares are fully paid up. (PCOCPAC) (xi) zezwala = permit Do przestrzegania tajemnicy skarbowej obowizane s rwnie inne osoby, ktrym udostpniono informacje objte tajemnic skarbow, chyba e na ich ujawnienie zezwala przepis praw. (OP Art. 294 4) Other persons to whom information covered by fiscal confidentiality was made accessible shall also observe fiscal confidentiality, unless the provisions of law permit the disclosure of such. (AORFT) 3.5. Explicit limitation in permissions in Polish legislative sentences Some prohibitions can be transformed into permissions by making the statement of law positive as well as the excluded condition. In Polish jedynie and/or tylko are used to introduce the condition: (i) moe jedynie i tylko = may only and if / shall not other than and only Udzia moe by umorzony jedynie po wpisie spki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spki tak stanowi. (KSH Art. 199 1) A share may be redeemed only after the company has been registered and if the articles of association so provide. (CCC1) A share may be redeemed only following registration of the company in the register and only if the articles of association so provide. (PCCC) Shares shall not be redeemed other than upon the company being entered in the register and only where the company deed so provides. (PCOCPAC) (ii) mog tylko w przypadku gdy = may only if / can only where / may only in the case if Nowe interesy mog by podejmowane tylko w przypadku, gdy jest to niezbdne do ukoczenia spraw w toku. (KSH Art. 77) New business may be undertaken only if this is indispensable for the closing of the current business. (CCC1) New business can be transacted only where this is necessary to close the business in progress. (PCCC) New interests may be undertaken only in the case if it is necessary to finish the pending matters. (PCOCPAC) 3.6. Negative obligation in Polish legislative sentences As asserted above, permission can also be expressed by negation of obligation. Occasionally, the Polish drafter resorts to the negation of the modal auxiliary musie,
XXI
that of other performative verbs such as wymaga, obowizywa and the negation of descriptive forms such as by zobowizanym, by obowizanym. Negation is manifested in Polish by means of negative markers. They are either free forms such as the negative particle nie or affixes. (i) nie musi does not have to wiadek nie musi by obecny przy czynnociach kontrolnych dotyczcych przeprowadzenia dowodu z ksig, ewidencji, zapiskw lub innych dokumentw. (OP Art. 288 3) The witness does not have to be present for audit acts relating to gathering evidence from books, records, notes, or other documents. (AORFT) (ii) nie jest obowizany = shall not be obliged / shall not be obligated Komandytariusz nie jest obowizany do zwrotu tego, co pobra tytuem zysku na podstawie sprawozdania finansowego,... (KSH Art. 112 4) A limited partner shall not be obliged to return whatever he received as profit on the basis of the financial statements. (CCC1) A limited partner shall not be obligated to return what he received in respect of profit under the financial report. (PCCC) A limited partner shall not be required to refund what he collected as profit on the basis of financial statement. (PCOCPAC) (iii) nie wymaga = shall not be necessary Projekt rozporzdzenia, o ktrym mowa w 1, nie wymaga skierowania do zaopiniowania przez organizacje zwizkowe i organizacje pracodawcw. (KP Art. 24118) It shall not be necessary to seek an opinion of trade union organizations and organizations of employers on draft regulation referred to in paragraph. (PLC) (iv) nie wymaga = shall not require Orzeczenie o odpowiedzialnoci,o ktrej mowa w 1,..., nie wymaga uprzedniego wydania decyzji okrelajcej wysoko zalegoci podatkowych spki. (OP Art. 115 4) A decision [orzeczenie] on the liability referred to in 1..., shall not require prior issuance of an administrative specifying the amount of the partnerships tax arrears. (AORFT) (v) nie by zobowizanym shall not Wsplnicy ktrzy po upywie terminu szeciomiesicznego, przewidzianego w 1 artykuu poprzedzajcego, otrzymali w dobrej wierze przypadajc na nich cz majtku spki, nie s zobowizani do jej zwrotu celem pokrycia nalenoci wierzycieli. (KH Art. 276 2) Shareholders who, after the expiry of the six-month period provided for under paragraph 1 of the preceding Article, have obtained in good faith the part of the companys assets due to them, shall not return it in order to cover the creditors claim. (PCC2) It must be remembered that shall not may also be interpreted as prohibition to perform a legal act in this context to return the companys assets which may jeopar-
XXII
3.7. Authorisation in Polish legislative sentences
dise correct rendering of legal modality as such. In the case where construction approaches of the same perfomative phrase vary among different TT recipients, it is more advisable to use shall not be required, the interpretation of which is clear and unambiguous to target receivers. 3.7. Authorisation in Polish legislative sentences To convey an authorisation, the Polish drafter uses the following verbs and phrases in the normative indicative: (i) jest uprawniony = shall be entitled Kady wsplnik jest uprawniony i zobowizany do prowadzenia spraw spki. (KC) Each partner shall be entitled and bound to manage the partnerships affairs. (PCC) (ii) uprawnia = entitles Organ podatkowy, w drodze decyzji, okrela wysokostraty poniesionej przez podatnika, jeeli wysokostraty rni si od wysokoci wynikajcej ze zoonej deklaracji, a poniesienie straty, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, uprawnia do skorzystania z ulg podatkowych. (OP Art. 24) A tax authority through an administrative decision shall specify the amount of a loss suffered by a taxpayer if the amount of a loss differs from the amount proceeding from a filed declaration and incurring a loss entitles tax reliefs to be used in accordance with provisions on tax law. (AORFT) (iii) uprawnienie przysuguje = the right shall vest in Uprawnienie, o ktrym mowa w art. 64 1, przysuguje rwnie podatnikom w stosunku do gminy z tytuu: 1) prawomocnego wyroku sdowego wydanego na podstawie art. 4201 Kodeksu cywilnego. (OP Art. 65 1) The right referred to in Article 64 1 shall also vest in a taxpayer in relation to a district, county, or province under: (1) final judicial judgement issued on the basis of Article 4201 of the Civil Code. (AORFT) (iv) uprawnienie przysuguje = ... shall be entitled Akcjonariuszowi spki publicznej przysuguje uprawnienie do imiennego wiadectwa depozytowego wystawionego przez podmiot prowadzcy rachunek papierw wartociowych zgodnie z przepisami o publicznym obrocie papierami wartociowymi.(KSH Art. 328 6) A shareholder of a public company shall be entitled to receive a registered depository certificate issued by a an entity maintaining a securities account pursuant to the provisions of the Act on Public Trading in Securities. (CCC1) (v) upowania = entitle Prokura upowania do wszystkich czynnoci sdowych i pozasdowych, jakie s zwizane z prowadzeniem jakiegokolwiek przedsibiorstwa zarobkowego. (KH Art. 61) The right of commercial representation shall entitle to all judicial and extrajudicial acts connected with running any type of a profit making enterprise. (PCC2)
XXIII
(vi) upowania = shall authorise Kto przekazuje drugiemu (odbiorcy przekazu) wiadczenie osoby trzeciej (przekazanego), upowania tym samym odbiorc przekazu do przyjcia, a przekazanego do spenienia wiadczeniana rachunek przekazujcego. (KC Art. 921) Whoever transfers to another party (the remittee) a performance of a third party (the remitter) shall authorise thereby the remittee to accept the performance and the remitter to effect it on the account of the remitting party. (PCC) (vii) ma prawo shall have the right / shall be entitled / is entitled Jeeli w drodze egzekucji ma nastpi sprzeda udziau, (...) spka ma prawo przedstawi osob, ktra nabdzie udzia (...). (KSH Art. 185 1) Where a share ... is to be disposed of through execution, the company shall have the right to designate a person who shall acquire the share... .(CCC1) If, in the course of enforcement proceedings, there is to be a sale of the share... the company shall be entitled to present the party who will acquire the share... . (PCCC) Where a share to be sold under execution is ... transferable only subject to the consent of the company... the company is entitled to present a person willing to acquire the share... .(PCOCPAC) (viii) jest umocowany shall be entitled W braku odmiennej umowy lub uchway wsplnikw kady wsplnik jest umocowany do reprezentowania spki w takich granicach, w jakich jest uprawomocniony do prowadzenia jej spraw. (KC Art. 866) In the absence of contrary provisions of the deed of partnership or a partners resolution, each partner shall be entitled to represent the partnership within the limits to which he is entitled to conduct its affairs. (PCC) 3.8. Obligation and entitlement in Polish legal provisions Occasionally, legislators wish to include both obligation and power within the same provision. This is done by use of doublets: by uprawnionym i obowizanym and mie prawo i obowizek. See the following examples: (i) jest uprawniony i obowizany = shall have the right and duty / shall be entitled and obligated to / may and shall... Odwoany czonek zarzdu jest uprawniony i obowizany zoy wyjanienia(...). (KSH Art. 370 3) The removed member of the management board shall have the right and duty to furnish explanations. (CCC1) A dismissed member of the management board shall be entitled and obligated to offer explanations.... .(PCCC) The recalled member of the management board may and shall... furnish explanations. (PCOCPAC) (ii) s obowizani i uprawnieni = shall have the right and duty / shall be obligated and entitled / shall have the duty and right to Jeeli zarzd jest wieloosobowy, wszyscy jego czonkowie s obowizani i uprawnieni do wsplnego prowadzenia spraw spki (...). (KSH Art. 371 1)
XXIV
4.1. Prohibition in English legislative sentences
Where the management board is composed of more than one member, all of its members shall have the right and duty to jointly conduct the companys affairs. (CCC1) If the management board comprises several members, all the members shall be obligated and entitled to jointly manage the affairs of the company. (PCCC) Where the management board consists of more than one person, all members shall have the duty and right to jointly manage the affairs of the company. (PCOCPAC) 4. Prohibition in legislative sentences 4.1. Prohibition in English legislative sentences Prohibitions are legal speech acts with the illocutionary force of forbidding29. The most common type of prohibitions are acts which person/s and / or authorities are ex- plicitly forbidden to perform and whose performance is punishable by sanction. Thus, Weinberger regards such prohibitions as negative commands: X is obliged to refrain from performing act A; if X performs act A, he/she/it is subject to punishment. Following this logic any criminal provisions are taken to constitute prohibitions. The Anglophone drafters may use shall not, may not and must not in legal prohibitions. To impose a duty not to act a prohibition the drafter may use shall, must, or may combined with not as follows: The commissioner shall not impose an additional fee for late applications. A person must not operate a motor vehicle in violation of motor vehicle noise rules adopted by the pollution control agency. 4.1.1. Use of may not in legal prohibitions According to the 2003 Legislative Drafting Manual of North Dakota, the drafter should use may not if a right, privilege or power is intended to be denied. In other words, may not negates the permission to act and functions as a complete prohibition. Phrase The commissioner may not issue a license. A person may not operate a without a license. The clerk may not release the report. Interpretation It is beyond the power of the commissioner to issue the license. A person is not permitted to do the specified act without a license. The clerk is prohibited from releasing the report.
Although this construction is very popular in American legislative drafting, caution must be taken since may not can also be misread especially by people who are not acquainted with the conventions of legal drafting or with the principles of statutory interpretation.
29
See: S. arevi, op. cit., p. 146.
XXV
4.1.2. No ... may (nie mona) as legal prohibition Other expressions of prohibition include no... may. It must be pointed out that the very phrase no person may is considered to be a verbal overkill as it provides unneeded emphasis. Phrase no person may Interpretation no person is authorised to
(i) No election may be made in respect of ordinary shares in a venture capital trust. (Finance Act 200230) Of particular note is the fact that in the majority of cases no... may appears with passive voice constructions. 4.1.3. Must not as legal prohibition Negation of the modal auxiliary must is also used to express prohibition in English legislative texts. Unlike may not, must not denotes clear and unambiguous prohibition of a legal action. See the following examples: must not = nie moe / nie wolno (i) The occupier of premises must not refuse or unduly delay entry to the premises by a person entitled to enter the premises under section 285B or 285C. (Workplace Relations Act 199631) 4.1.4. Is/are not to... in legal prohibition The performative is not to/are not to can be construed as a command not to perform some act. See the following example: For the purposes of paragraph (3)(e), junior wage provisions are not to be treated as constituting discrimination by reason of age. (Workplace Relations Act 1996) 4.1.5. Other descriptive patterns to express prohibition There are also some other descriptive patterns which express prohibition which are formulated by negating permission to perform a given act. They include it is unlawful..., no... shall be permissible, no... shall be permitted. According to American drafting manuals, the phrase it is unlawful should be replaced with a person may not. It must be noted that the phrase it is unlawful is still used by drafters. See the example below: it is unlawful = jest niezgodne z prawem (i) It is unlawful to offer or display for sale or sell any good, with or without a Gov- ernment trademark, in a manner that falsely suggests that it is Indian produced, an Indian product, or the product of a particular Indian or Indian tribe or Indian arts or crafts organisation, resident within the United States. (US Law Collection, Title 19. Customs and Duties, Part I. Chapter 53, Sec. 115932)
30 31
Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20020023.htm Retrieved from: http://www.austlii.edu.au/cgi-bin/download.cgi/download/au/legis/ cth/consol_act/wra1996220.txt 32 Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/1159.html
XXVI
4.2. Negating privilege or right in English legislative sentences
Moreover, it shall be unlawful is quite a popular pattern in the English legislative texts. It usually occurs either as: (1) it shall be unlawful for X to do Y, where X is a legal subject and Y is a legal action It shall be unlawful for any person knowingly to distribute explosive materials to any individual who: (1) is under twenty-one years of age; (2) has been convicted in any court of a crime punishable by imprisonment for a term exceeding one year; (3) is under indictment for a crime punishable by imprisonment for a term exceeding one year; (4) is a fugitive from justice; (5) is an unlawful user of or addicted to any controlled substance (as defined in section 102 of the Controlled Substances Act. (US Law Collection, Title 18 Crimes and Criminal Procedure33) (2) or it shall be unlawful to do Y, where Y is a legal action, and a legal subject is not expressly named. It shall be unlawful to make entry of any vessel or to unlade the cargo or any part thereof of any vessel elsewhere than at a port of entry: Provided, That upon good cause therefor being shown, the Commissioner of Customs may permit entry of any vessel to be made at a place other than a port of entry designated by him, under such conditions as he shall prescribe. (US Law Collection, Title 19 Customs and Duties) Other descriptive patterns to express prohibition include as follows: No... shall be permitted = nie zezwala si Notwithstanding paragraph (1), no employer shall be permitted to reduce the hourly wage rate prescribed by certificate under this subsection in effect on June 1, 1986, of any handicapped individual for a period of two years from such date without prior authorization of the Secretary. (US Law Collection, Title 29 Labor34) No... shall be permissible jest niedozwolone / nie dopuszcza si No postponement shall be permissible because of general congestion of the courts calendar. (US Law Collection Title 18 Crimes and Criminal Procedure) 4.2. Negating privilege or right in English legislative sentences To negate a right, the drafter should use be not entitled to35. (i) An employee is not entitled to guarantee payments in respect of more than the specified number of days in any period of three months. (Employment Rights Act 199636) (ii) No... shall be entitled = nikt nie jest uprawniony No person shall be entitled to recover any amount by reason of this section from
33 34 35
Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/ Retrieved from http://www4.law.cornell.edu/uscode/29/ This has been recommended in: Administrative Rules Drafting Manual available at http://www.google.pl/search?q=cache:jwZFS_Xhlm0C:www.on.gov/legislative/pdf/ IACDrftMan.PDF+%22drafting+manual%22&hl=pl&ie=UTF-8&inlang=pl#37 36 Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts1996/1996018.htm
XXVII
a trust to which section 664 applies (determined without regard to this section). (US Law Collection Title 26 Internal Revenue Code) Apart from the negation of be entitled, Anglophone drafters use shall not authorize, shall not be authorized, nothing... shall authorise, nothing... shall authorise, shall have no right, is not empowered, shall not have power and no... shall have power. See the following examples: (iii) Shall not authorize = nie upowania This section shall not authorize any assessment of tax for the preceding taxable year which is made after the due date of the taxpayers return for such taxable year (determined with regard to any extensions. (US Law Collection Title 26 Internal Revenue Code) (iv) Shall not be authorized = nie jest upowaniony Those employees shall not be authorized to take any person into custody even though the person to whom the notice is delivered does not give his or her written promise to appear in court. (California Corporations Code) (v) Nothing... shall authorise = nie upowania Nothing in sub-paragraph (6) shall authorise the Commission to require the disclosure of any information the disclosure of which to the appellant has been or is capable of being withheld by virtue of regulations made under section 20(5). (Police Reform Act 2002) (vi) Shall have no right = nie ma prawa Subject to subsection (2), a subsidiary which is a member of its holding company shall have no right to vote at meetings of the holding company or any class of members thereof. (Companies Act 196337) (vii) Is not empowered = nie jest umocowany The Court is not empowered to make a particular order under subsection (1) if the order would prejudice a right, or an estate in property, acquired by a person (other than the non licensee) in good faith, for valuable consideration and without notice of the facts entitling the client to give the notice. (Corporations Act 2001 of Canada38) (viii) Shall not have power = nie ma prawa Where an order under this section requires the company not to make any, or any specified, alteration in its memorandum or articles, then, notwithstanding anything in the Companies Acts, 1963 to 1983, the company shall not have power without the leave of the court to make any such alteration in breach of that requirement. [Companies (Amendment) Act 198339]
37 38
Retrieved from: http://www.bailii.org/ie/legis/nu,_acta/ca1963107.txt Retrieved from: http://scaleplus.law.gov.au/cgi-bin/download.pl?/scale/data/pasteact/ 3/3448 39 Retrieved from: http://www.bailii.org/ie/legis/num_act/ca1983187.txt
XXVIII
4.3. Prohibition in Polish legislative texts
4.3. Prohibition in Polish legislative texts Prohibition in Polish legislative texts is mainly expressed by way of negation of such permission-granting verbs as wolno, moe. (i) nie wolno = no... may be / may not / no... shall be W czasie trwania spki nie wolno zwraca wsplnikom wniesionych wkadw tak w caoci,jak i w czci(...). (KSH Art. 189 1) ... no full or partial reimbursement of contributions may be made to the shareholders. (CCC1) During the term of the company, the contributions made by the shareholders may not be returned to them in whole or in part... . (PCCC) Throughout the lifetime of the company no full or partial refund of contributions shall be made to the shareholders. (PCOCPAC) (ii) nie wolno = must not Podczas trwania spki nie wolno zwraca akcjonariuszom dokonanych wpat na akcje ani w caoci, ani w czci, wyjwszy przypadki, przewidziane w dziale niniejszym. (KH Art. 353) During the companys lifetime the payments for shares must not be returned, either in full or partly, to shareholders, save only for cases provided for under the present Section. (PCC2) (iii) nie wolno = shall not be allowed Przechowawcy nie wolno uywarzeczy bez zgody skadajcego, chyba e jest to konieczne do jej zachowania w stanie nie pogorszonym. (KC Art. 839) The keeper shall not be allowed to use the thing without the consent of the depositor unless that is necessary to preserve it in a non-deteriorated condition. (PCC) (iv) nie wolno = may not Wacicielowi nie wolno dokonywa robt ziemnych w taki sposb, eby to grozio nieruchomociomssiednim utrat oparcia. (KC Art. 147) The owner may not carry out earth work in such a manner that it would threaten neighbouring real estates with a loss of support. (PCC) (v) nie wolno = it shall not be permissible Nie wolno dopucipracownika do pracy, do ktrej wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejtnoci, a take dostatecznej znajomociprzepisw oraz zasad bezpieczestwa i higieny pracy. (KP Art. 2373 1) It shall not be permissible to allow an employee to work in posts for which he/she lacks required qualifications, necessary skills and sufficient knowledge of the provisions of law and rules of work safety and hygiene. (PLC) 4.3.1. Nie mc as prohibition Nie moe can also be used to impose a legal ban in Polish legislative texts. It must be noted, however, that the modal auxiliary mc (infinitive) is ambiguous since it may be read in many different ways.
XXIX
(i) nie moe = must not / may not / cannot Przedmiotem wkadu do spki kapitaowej nie moe by prawo niezbywalne lub wiadczeniepracy bd usug. (KSH Art. 14 1) A non-transferable right or performance of work or service must not be the object of a contribution. (CCC1) An inalienable right or the provision of work or services may not constitute a contribution. (PCCC) The negation of nie mona has also been interpreted in a number of different ways, which resulted in a variety of English quasi-modal expressions as follows: (ii) nie mona = cannot / may not / nor can / shall not / neither may Wynagrodzenia za usugi wiadczoneprzy powstaniu spki nie mona wypaca ze rodkw wpaconych na pokrycie kapitau zakadowego, jak rwnie zalicza na poczet wkadu wsplnika. (KSH Art. 158 2) Payment for services provided upon incorporation of the company cannot be made from the funds paid to the share capital and may not be credited towards the shareholders contribution. (CCC1) Remuneration for the services provided upon creation of the company may not be paid from the funds paid in for the share capital, nor can it be credited towards the shareholders contribution. (PCCC) Remuneration for services rendered towards the companys coming into existence shall not be disbursed out of moneys paid in towards the initial capital, and neither may it be credited to a shareholders contribution. (PCOCPC) (iii) nie mona = shall not Nie mona ogosi upadoci pastwowych i komunalnych jednostek organizacyjnych, chyba e ustawa wycza odpowiedzialno Skarbu Pastwa i gminy za ich zobowizania, Kasy Chorych, instytucji i organizacji utworzonych w drodze ustawy. (PU Art. 3 1) State and municipal organizational entities shall not be declared bankrupt except in the case where an Act excludes the liability of the State Treasury and a commune for their obligations, as well as of the National Health Insurance Funds, and the institutions and organizations established pursuant to the provisions of statutory law. (BL) A great variety of translation solutions derives from the inherent vagueness and fuzziness of nie mona which can denote either lack of possibility or prohibition. The above examples show also different interpretation approaches adopted by particular translators (British vs. American drafting) who do follow TL norms indicative of the drafting styles they are familiar with. 4.3.2. Other ways of expressing prohibition in Polish legislative sentences (i) zakaz dotyczy = prohibition shall apply Zakaz ten dotyczy rwnie obejmowania lub nabywania udziaw... . (KSH Art. 200) This prohibition shall also apply to subscription for or acquisition ... of such shares... . (CCC1)
XXX
4.4. Prohibition as lack of entitlement in Polish legislative sentences
This prohibition shall also apply to the subscription for, acquisition ... of the shares... . (PCCC) This prohibition shall apply equally to the taking up, acquisition ... of such shares... . (PCOCPC) (ii) stosuje si zakaz = shall be bound by non- / non-... shall apply / prohibition shall apply Do czonkw takich stosuje si zakaz konkurencji... (KSH Art. 390 3) Such members shall be bound by the non-competition obligation referred to in Article 380. (CCC1) The non-competition rule referred to in Art. 380 shall apply to such members. (PCCC) The competition prohibition referred to in Article 380 shall apply to such members. (PCOCPAC) (iii) zakaz obowizuje = prohibition shall bind / prohibition shall apply W okresie likwidacji zakaz konkurencji obowizuje tylko osoby bdce likwidatorami. (KSH Art. 69) During liquidation, the prohibition of competition shall bind only the liquidators. (CCC1) During liquidation, the prohibition on competitive activity shall apply only to persons serving as liquidators. (PCCC) During liquidation, the prohibition of competition shall only apply to persons being the liquidators. (PCOCPAC) 4.4. Prohibition as lack of entitlement in Polish legislative sentences As mentioned above, some prohibitions may take the form of negations of permissions and authorisations. These include as follows: (a) nie przysuguje prawo = is not entitled Wierzycielowi nie suy prawo do zwrotu kosztw czynnocipodjtych przez niego w postpowaniu upadociowym.(PU Art. 86 1) The creditor is not entitled to the reimbursement of the costs of the acts he has performed in the bankruptcy proceedings. (PCC) (b) nie przysuguje prawo = shall not be vested with the right / shall not have the right Akcjonariuszowi nie przysuguje prawo wypowiedzenia umowy spki. (KSH Art. 149 2) A shareholder shall not be vested with the right to terminate the statutes. (CCC1) A shareholder shall not have the right to terminate the articles of association. (PCCC) A shareholder shall not have the right to terminate a partnership deed. (PCOCPAC) (a) nie jest dopuszczalne = is not admissible Potrcenie nie jest dopuszczalne, jeeli wierzyciel sta si dunikiem masy upadoci.(PU Art. 36)
XXXI
The set-off is not admissible where the creditor has become the debtor to the bankruptcy estate. (PCC) (c) nie jest dopuszczalny = may not / shall not be permitted / shall not be admissible Nie jest dopuszczalny podzia spki akcyjnej, jeeli kapita zakadowy nie zosta pokryty w caoci.(KSH Art. 528 1) A joint-stock company may not be divided if its share capital has not been fully paid up. (CCC1) A division of a joint-stock company shall not be permitted where the share capital has not been paid in full. (PCCC) A division of a joint-stock company shall not be admissible unless the initial capital was fully paid up. (PCOCPAC) (b) nie ma prawa = shall not have the right / may not W spce jednoosobowej w organizacji jedyny wsplnik nie ma prawa reprezentowania spki. (KSH Art. 162) In a single-member company in organisation, the sole shareholder shall not have the right to represent the company. (CCC1) In a single-shareholder company in organisation, the single shareholder shall not have the right to represent the company. (PCCC) In a sole-shareholder company in organization, the sole shareholder may not represent the company. (PCOCPAC) 4.5. Lack of authorisation and obligation in Polish legislative sentences Occasionally, the Polish legislator may want to express lack of authorisation and obligation within the same legislative sentence. Then s/he uses such phrases as nie by uprawnionym ani zobowizanym : (i) nie jest uprawniony ani zobowizany = shall be neither entitled nor obligated Wsplnik nie jest uprawniony ani zobowizany do podwyszenia umwionego wkadu. (KH Art. 104) A partner shall be neither entitled nor obligated to increase the agreed contribution. (PCC2) It must be noted that the practice of expressing both lack of obligation and authorisation within one legislative sentence is not a common one. 5. Legal subject Legislative texts are written in the third person singular. As Bowers correctly observes, third person form implies a neutral transmitter and it is the form in which to present a statement as authoritative40. The legal subject should be construed here as a person to whom the norm is addressed which may or may not be the grammatical subject of a legislative sentence.
40
See: S. arevi,op. cit., p. 175.
XXXII
5.1. Legal subject in English legislative sentences
5.1. Legal subject in English legislative sentences In the case of universal provisions, where norms are applicable to everyone, Anglophone drafters make use of every person, all persons, each person, any person, whoever, a person who, and the negative no person. See the following examples: (i) Whoever, being a consul, or vice consul, or other person employed in the consular service of the United States, knowingly certifies falsely to any invoice, or other paper, to which his certificate is authorized or required by law, shall be fined under this title or imprisoned not more than three years, or both. (Crimes and Criminal Pro- cedure US Law Collection Title 18) (ii) Subject to this section, every person who reports goods under subsection 95(1) shall, at the time of reporting, furnish an officer at a customs office with the statistical code for the goods. (Customs Act41) (iii) No person shall, physically or otherwise, do or attempt to do any of the following: (a) interfere with or molest an officer doing anything that the officer is authorized to do under this Act; or (b) hinder or prevent an officer from doing anything that the officer is authorized to do under this Act. (Customs Act) (iv) Each person who conducts any wagering pool or lottery shall be liable for and shall pay the tax under this subchapter on all wagers placed in such pool or lottery. (US Law Collection Title 26 Internal Revenue Code) (v) A person who knowingly violates section 922(u) shall be fined under this title, imprisoned not more than 10 years, or both. (Crimes and Criminal Procedure US Law Collection Title 18) (vi) Subject to subsection (3), any person who is liable to pay an amount of duties in respect of imported goods shall pay, in addition to the amount, interest at the specified rate for the period beginning on the first day after the day the person became liable to pay the amount and ending on the day the amount has been paid in full, calculated on the outstanding balance of the amount. (Customs Act) (vii) All persons liable for the tax on distilled spirits under paragraph (1) of this subsection, or under subsection (a) or (b), or under any similar prior provisions of internal revenue law, shall be relieved of any such liability at the time, as the case may be, the distilled spirits are exported, deposited in a foreign-trade zone, used in the production of wine, used in the production of nonbeverage wine or wine products, deposited in customs bonded warehouses, laden as supplies upon, or used in the maintenance or repair of, certain vessels or aircraft, or used in certain research, development, or testing, as provided by law. (US Law Collection Title 26 - Internal Revenue Code)
41
Retrieved from: http://laws.justice.gc.ca/en/C-52.6/index.html
XXXIII
5.2. Legal subject in Polish legislative sentences Polish drafters, on the other hand, apply impersonal formulations which constitute grammatically subjectless constructions, such as nie wolno for no person shall, mona for every person may. Occasionally, the Polish negative pronoun nikt is used. See the following example: Od dnia ogoszenia w Monitorze Sdowym i Gospodarczym wpisu do rejestru nikt nie moe si powoywaw stosunku do spki... . (KH Art. 23 1) From the date of Monitor Sdowy i Gospodarczy, where the entry to register was published, no one can claim with respect to the company... . (PCC2) In the example above the translators used no one for nikt, which in terms of lexis is not the best choice to make; no person seems to be more suitable here. 5.3. Legal subject in penal provisions (i) kto = whoever / a person who / any person who Kto, bdc czonkiem zarzdu spki handlowej, dopuszcza do tego, e pisma i zamwienia handlowe, o ktrych mowa w art. 206 1 i art. 374 1, nie zawieraj danych okrelonych w tych przepisach - podlega grzywnie do 10 000 zotych. (KSH Art. 595 1) Whoever, being a member of the management board of a commercial company or partnership allows that the letters and commercial orders, referred to in Article 206, paragraph 1 and Article 374, paragraph 1, do not contain the particulars specified in these provisions shall be liable to a fine of up to 10,000 zlotys. (PCOCPAC) A person who, while serving as a member of the management board of a commercial company, allows that the written communications and orders referred to in Art. 206 1 and Art. 374 1, do not include the data set out in these provisions, shall be subject to a fine of up to 10,000 zlotys. (PCCC) Any person who, while acting in the capacity of a member of the management board of a commercial company allows that the letters and commercial orders, referred to in Article 206, 1 and Article 374, 1, do not contain data specified in said Articles shall be liable to a fine of up to 10,000 zlotys. (CCC1) (ii) kto = anyone who Kto zoy owiadczenie woli pod wpywem bezprawnej groby drugiej strony lub osoby trzeciej, ten te moe uchyli si od skutkw prawnych swego owiadczenia, jeeli z okolicznociwynika, e mg si obawia, i jemu samemu lub innej osobie grozi powane niebezpieczestwo osobiste lub majtkowe. (KC Art. 87) Anyone who made a declaration of intent under the influence of an illegal threat posed by the other party or a third person may evade the legal effects of the declaration if it follows from the circumstances that he had a reason to fear that he or another person was in serious danger with respect to their persons or property. (PCC) (iii) sprawca czynu = perpetrator of an act Jeeli sprawca czynu okrelonego w 1 lub 2 dziaa nieumylnie, podlega karze pozbawienia wolnocido lat 2. (Art. 306 3 OP)
XXXIV
6.1. Criminal sanctions in English legislative sentences
If the perpetrator of an act specified in 1 or 2 acted unintentionally, he shall be subject to imprisonment up to two years. (AORFT) 6. Criminal sanction in legislative sentences 6.1. Criminal sanctions in English legislative sentences In the case of legal norms which apply to all persons (the so-called universal norms), the criminal sanction takes the following form:
A person who does X is liable / subject to punishment Y. Any person who does X is liable to punishment Y. Whoever does X is liable to punishment Y. Whoever does X shall be punished Y.
See the examples below: (i) Title 18. Part. 1. Sec. 2. (a) Whoever commits an offense against the United States or aids, abets, counsels, commands, induces or procures its commission, is punishable as a principal. (US Code Collection, Title 18, Part 1, Chapter 1, Sec. 142) (ii) Whoever is convicted of any crime prohibited by this chapter, which has resulted in the death of any person, shall be subject also to the death penalty or to imprisonment for life. (US Code Collection Title 18 Part 1, Chapter 2, Sec. 3443) (iii) A person who, in furtherance or to escape detection of a major drug offense and with the intent to intimidate, harass, injure, or maim, fires a weapon into a group of two or more persons and who, in the course of such conduct, causes grave risk to any human life shall be punished by a term of no more than 25 years, by fine under this title, or both. [US Code Collection Title 18 Part 1, Sec. 36. (b) (1)44] (iv) Whoever engages in the conduct constituting the offense shall be imprisoned for not more than one year or fined in the amount set forth in this title, or both. [US Code Collection Title 18 Part 1, Chapter 11, Sec. 216 (a) (1)45] (v) Whoever obstructs, or attempts to obstruct, or in any way interferes with or prevents the enforcement of this section, shall be liable to the penalties prescribed in subsection (a). [US Code Collection Title 18 Part 1, Chapter 77, Sec. 1581. (1)46] (vi) Any person who conspires to commit any offense defined in this section or section 1957 shall be subject to the same penalties as those prescribed for the offense the commission of which was the object of the conspiracy. [US Code Collection Ti- tle 18 Part 1, Chapter 95, Sec. 1956 (h)47] (vii) (c) Whoever receives, possesses, conceals, stores, barters, sells, or disposes of, any property or money or other thing of value which has been taken or stolen from
42 43 44 45 46 47
Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/1.html Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/34.html Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/36.html Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/216.html Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/1581.html Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/1956.html
XXXV
a bank, credit union, or savings and loan association in violation of subsection (b), knowing the same to be property which has been stolen shall be subject to the punishment provided in subsection (b) for the taker. (US Code Collection Title 18 Part 1, Chapter 103, Sec. 211348) 6.2. Criminal sanction in Scottish legislation In order to apply criminal sanction the Scottish drafter makes use of the following patterns:
A person guilty of X shall be liable to punishment Y. Any person who does X shall be liable to Y. If P does X, then P shall be liable to Y.
See the following examples: (i) shall be liable to imprisonment = podlega uwizieniu (1) (5) Subject to subsection (6) below, a person guilty of an offence under section 1, 2 or 3 of this Act shall be liable (a) on conviction on indictment, to imprisonment for any term of imprisonment up to and including life imprisonment; and (i) (on summary conviction, to imprisonment for a term not exceeding 3 months. [Criminal Law (Consolidation) (Scotland) Act 199549] (2) 5.(1) Any person who has unlawful sexual intercourse with any girl under the age of 13 years shall be liable on conviction on indictment to imprisonment for life. [Criminal Law (Consolidation) (Scotland) Act 1995] (3) Any person who attempts to have unlawful sexual intercourse with any girl under the age of 13 years shall be liable on conviction on indictment to imprisonment for a term not exceeding two years or on summary conviction to imprisonment for a term not exceeding three months. [Criminal Law (Consolidation) (Scotland) Act 1995] (ii) shall be liable to a fine = podlega karze grzywny 19.(1) Where a public service vehicle or railway passenger vehicle is being operated for the principal purpose of conveying passengers for the whole or part of a journey to or from a designated sporting event, then (a) any person in possession of alcohol on the vehicle shall be guilty of an offence and liable on summary conviction to imprisonment for a period not exceeding 60 days or a fine not exceeding level 3 on the standard scale or both. [Criminal Law (Consolidation) (Scotland) Act 1995] (iii) shall be liable to be punished = podlega karze 14. If, in the trial of an indictment for rape or an offence under section 5(1) of this Act, the jury (a) are not satisfied that the accused is guilty of the charge or of an attempt to commit the charge; but
48 49
Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/2113.html Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1995/Ukpga_19950039_en_1.htm
XXXVI
6.3. Criminal sanction in Polish legislative sentences
(b) are satisfied that the accused is guilty of an offence under section 5(2) or (3) or 7(2) or (3) of this Act, or of an indecent assault, the jury may acquit the accused of the charge mentioned in paragraph (a) above, and find him guilty of such offence as is mentioned in paragraph (b) or of an indecent assault, and the accused shall be liable to be punished in the same manner as if he had been convicted upon an indictment for such offence or for indecent assault. [Crim- inal Law (Consolidation) (Scotland) Act 1995] (iv) shall be liable to the penalties = podlega karom 11. (4) Every female who is proved to have, for the purposes of gain, exercised control, direction or influence over the movements of a prostitute in such a manner as to show that she is aiding, abetting or compelling her prostitution with any other person, or generally, shall be liable to the penalties set out in subsection (1) above. (Criminal Law (Consolidation) (Scotland) Act 199550] 6.3. Criminal sanction in Polish legislative sentences In order to express criminal sanction the Polish drafter uses customary phrases such as podlegakarze. Criminal provisions usually take the form of either a relative clause or a conditional sentence as follows: Whoever does X is liable to punishment Y. (Kto czyni X podlega karze Y.) If P does X, then P is liable to punishment Y. (Jeeli P czyni X, podlega karze Y.) See the following examples: (i) kto... podlega karze grzywny = any person... shall be liable to a fine Kto, bdc odpowiedzialnym za stan bezpieczestwa i higieny pracy w zakadzie pracy albo kierujc pracownikami, nie przestrzega przepisw lub zasad bezpieczestwa i higieny pracy, podlega karze grzywny. (KP Art. 283 1) Any person responsible for work safety and hygiene in an employing establishment or otherwise managing employees, who fails to observe the provisions on work safety and hygiene, shall be liable to a fine. (PLC) (ii) kto... podlega karze pozbawienia wolnoci = anyone... shall be subject to imprisonment Kto, bdc obowizanym do zachowania tajemnicy skarbowej, ujawnia informacje objte t tajemnic, podlega karze pozbawienia wolnocido lat 5. (OP Art. 306. 1) Anyone obligated to observe fiscal confidentiality who discloses information covered by such confidentiality shall be subject to imprisonment for up to five years. (AORFT) 6.3.1. Alternative ways of punishment in Polish legislative sentences The drafter may name alternative ways of punishment by using the phrase: podlega karze ... albo karze... when only one alternative can apply.
50
Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1995/Ukpga_19950039_en_1.htm
XXXVII
(ii) albo = or Jeeli sprawca dziaa nieumylniepodlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoci albo pozbawienia wolnocido roku. (KSH Art. 587) Where the perpetrator acts unintentionally he shall be liable to a fine, a penalty of restriction of liberty or deprivation of liberty of up to one year. (PCOCPAC) If the perpetrator acts unintentionally, he shall be subject to a fine, a penalty of restriction of liberty or imprisonment for up to one year. (PCCC) Where the perpetrator acts unintentionally he shall be liable to a fine, penalty of restriction of freedom or imprisonment of up to one year. 6.4. Mandatory obligation in criminal sanction Criminal sanction which provides for application of different types of punishment cumulatively takes the form of podlega karze... i karze... (the so-called mandatory obligation) as follows: (i) podlega karze... i grzywnie = shall be liable to penalty... and / shall be subject to a penalty of... and Kto, biorc udzia w tworzeniu spki handlowej lub bdc czonkiem jej zarzdu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej albo likwidatorem, dziaa na jej szkod podlega karze pozbawienia wolnocido lat 5 i grzywnie. (KSH Art. 585) 1. Whoever, participating in the creation of a commercial company or partnership or being a member of the management board, supervisory board or audit commission, or a liquidator thereof, acts to its detriment shall be liable to penalty a deprivation of liberty of up to five years and a fine. (PCOCPAC) A person who, while participating in the creation of a commercial company or serving as a member of its management board, supervisory board or audit committee or as a liquidator, acts to the detriment of the company, shall be subject to a penalty of imprisonment for up to 5 years and a fine. (PCCC) Any person who, while taking part in establishment of a commercial company or acting in the capacity of a member of its management board, supervisory board or auditors committee, or a liquidator, acts to its detriment shall be liable to penalty of imprisonment of up to 5 years and a fine. (CCC1) 6.5. Defining the scope of punishment in English and Polish criminal provisions In English criminal provisions the following patterns of usage can be observed: (i) shall be liable to a penalty not exceeding... = podlega karze w wysokocido If the agent fails to comply with the requirements of a notice duly served on him, he shall be liable to a penalty not exceeding 50 for each failure, and noncompliance as respects sums in his hands when the notice is given, or as respects any one payment subsequently received by him, shall be treated as a separate failure (Income and Corporation Taxes Act 198851).
51
Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880001_en_1.htm to: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880001_en_102.htm
XXXVIII
6.5. Defining the scope of punishment in English and Polish criminal provisions
(ii) shall be liable to a penalty of not more than = podlega karze w wysokoci do ... if the master of said vessel refuses to comply with the lawful directions of such officer or does not truly answer such questions as are put to him respecting the vessel, its cargo, or voyage, he shall be liable to a penalty of not more than $5,000 nor less than $500. (US Law Collection Title 19 Customs and Duties) (iii) shall be liable to a penalty not less than = podlega karze w wysokocinie niszej Every person who shall have in his custody or possession any goods, wares, merchandise, articles, or objects on which taxes are imposed by law, for the purpose of selling the same in fraud of the internal revenue laws, or with design to avoid payment of the taxes imposed thereon, shall be liable to a penalty of $500 or not less than double the amount of taxes fraudulently attempted to be evaded. (US Law Collection - Internal Revenue Code) (iv) for not less than = na czas nie krtszy ni Whoever engages in conduct prohibited by this subsection, and as a result of such conduct directly or proximately causes the death of any person, including any public safety officer performing duties, shall be subject to the death penalty, or imprisoned for not less than 20 years or for life, fined under this title, or both. (Crimes and Criminal Procedure US Law Collection Title 18) (v) for a term not exceeding... years = na okres do ... lat A person guilty of an offence under paragraph (7) shall be liable- (a) on summary conviction, to imprisonment for a term not exceeding six months or to a fine not exceeding the statutory maximum, or to both; or (b) on conviction on indictment, to imprisonment for a term not exceeding five years or to a fine, or to both (Police Reform Act 2002). In Polish texts the scope of punishment can be defined by limitation as follows: (vi) w wysokocinie niszej = amount to ... but not less / not exceeding / not more than Odszkodowanie, o ktrym mowa w art. 45, przysuguje w wysokoci wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesicy, nie niszej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. (KP Art. 471) The due compensation defined in Article 45 shall amount to the remuneration due for a period ranging from two weeks to three months, but not less, however, than the remuneration for the period of notice. (PLC) (vii) od... do = for... to Kto, bdc obowizanym do zachowania tajemnicy skarbowej, ujawnia informacje okrelone w art. 182, podlega karze pozbawienia wolnoci od 6 miesicy do lat 5. (OP Art. 306 2) Anyone obligated to observe fiscal confidentiality who discloses information specified in Article 182 shall be subject to imprisonment for six months to five years. (AORFT)
XXXIX
(viii) do... = up to... Jeeli sprawca czynu okrelonego w 1 lub 2 dziaa nieumylnie, podlega karze pozbawienia wolnocido lat 2. (OP Art. 306 3) If the perpetrator of an act specified in 1 or 2 acted unintentionally, he shall be subject to imprisonment up to two years. (AORFT) (ix) do lat... = of up to... years / for up to... years Kto przy wykonywaniu obowizkw wymienionych w tytule III ogasza dane nieprawdziwe albo przedstawia je organom spki, wadzom pastwowym lub osobie powoanej do rewizji - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnocialbo pozbawienia wolnocido lat 2. (KSH Art. 587 1) Whoever, when performing the duties specified in Title III, announces untrue information, or presents such information to bodies of the company or partnership, State authorities or a person appointed for audit shall be liable to a fine, a penalty of restriction of liberty or deprivation of liberty of up to 2 years. (PCOCPAC) A person who, in the course of performance of the duties set out in Title III, announces false data or submits it to the company governing bodies, government agencies or to a person authorised to carry out an audit, shall be subject to a fine, a penalty of restriction of liberty or imprisonment for up to two years. (PCCC) Any person who, while performing the duties referred to in Title III, gives or provides false information to the authorities of the company or partnership, State authorities or a person appointed to conduct audit - shall be liable to a fine, penalty of restriction of freedom or imprisonment of up to two years. (CCC1) 7. Definitions in legislative texts Before we have a closer look at legal definitions as such we need to determine what is to be understood under the concept of definition. Using the word definition, we usually have in mind specifying the meaning of a term, that is making its contents and scope precise52. Such specification of meaning usually takes the form of an explanatory sentence made of two parts: definiendum (objective of definition) and the definiens (defining phrase or clause) combined with the so-called defining connective (e.g. is, means, etc.)53. Legal definitions can be formulated by judges, legal scholars and legislators. The definitions which occur in normative legal instruments (e.g. legislation) are called statutory definitions and are usually regarded as being prescriptive, which may be the reason why shall mean used to be applied in English definitions as opposed to the indicative means which occurs in modern English legislation in line with the notion that the law is always speaking. 7.1. Need for and use of definitions in legislative texts Nowadays, definitions are used to promote clarity and uniform construction of statutes by prospective readers. In other words, if the drafter desires a particular word to have a particular meaning, a definition is essential. As regards Polish provi52
See: W. Babik, Terminological vocabularies as lexical corpora in generating of information retrieval languages, in Lewandowska-Tomaszczyk & Melia (eds.) Practical Applications in Language Corpora, d, pp. 463474. 53 See: W. Babik (ibid.).
XL
7.2. Definitions in English legislative texts
sions on formulating statutory definitions, the drafter may have to use definitions if the term in question is ambiguous, vague or its meaning is not commonly known to the wide audience54. It must be noted that definitions are norms the binding force of which can hold within the particular act. However, it is not clear whether definitions should apply only to the acts in which they have been inserted, or whether their application should be extended to other acts as well55. It is generally assumed that the definitions which occur in codes ought to be given priority and prevail in interpretation of other statutes too. 7.2. Definitions in English legislative texts Anglophone legislative drafters make use of means and includes when introducing legal definitions in legislative texts. Means should be used in the definition restricting or limiting the meaning of a word. It must be noted that such a definition is aimed at giving a term a complete meaning in accordance with the Roman law principle known as expression unius est exclusion alterius, expression of one thing is to the exclusion of another (Labour Legislation Guidelines56). See the following examples: (i) ... employment agent means a person who, whether for payment or not, assists persons to find employment or other work or assists employers to find employees or workers. (Labour Legislation Guidelines) (ii) For purposes of this chapter: (1) The term civil disorder means any public disturbance involving acts of violence by assembly... . (Crimes and Criminal Procedure US Law Collection Title 18) (iii) Interpretation In this Act (unless the context otherwise requires) amendment includes repeal or revocation and amend is to be construed accordingly, coroner and deputy coroner mean a coroner and deputy coroner appointed under section 2 of the Coroners Act (Northern Ireland) 1959. [Justice (Northern Ireland) Act 200257] (iv) The terms correction and correct mean, with respect to any taxable expenditure, recovering part or all of the expenditure to the extent recovery is possible, and where full recovery is not possible, contributions by the person or persons whose liabilities for black lung benefit claims (as defined in section 192(e)) are to be paid out of the trust to the extent necessary to place the trust in a financial position not worse
54
90.1. W ustawie naley sformuowadefinicj danego okrelenia,jeeli: 1) dane okreleniejest wieloznaczne, 2) dane okreleniejest nieostre, a podane jest ograniczenie jego nieostroci,znaczenie danego okrelenienie jest powszechnie zrozumiae. (Wronkowska and Zieliski, Zasady techniki prawodawczej 1997, p. 157). 55 Wronkowska and Zieliski (1993: 119) argue as follows: ... definicje s normami szczeglnego rodzaju: nakazuj one takie postpowanie interpretacyjne przy odtwarzaniu norm z przepisw, by pewne zwroty zawarte w przepisach a definiowane w interesujcej nas definicji legalnej zastpi zwrotami zawartymi w definiensie tej definicji. 56 Retrieved from: http://www.ilo.org/public/english/dialogue/ifpdial/iig/ch11.htm 57 Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20026--g.htm
XLI
than that in which it would be if the taxable expenditure had not been made. (US Law Collection Title 26 Internal Revenue Code) The combination means and includes should rather be avoided since it raises doubts as to whether the definition is restrictive or extensive58. The singular form of means and includes is used even if the term being defined is plural because the subject of means or includes is the word, e.g. Toys includes teddy bears. Includes, but is not limited to = zawiera m. in. In some cases, the drafter may not want to define a word or phrase completely, yet may wish to make certain that the word or phrase includes all the specific cases in mind. Then the expression includes, but is not limited to can be used. See the following example: (i) Conveyance is used, but is not limited to, an assignment, lease, mortgage or encumbrance59. (ii) As used in this subsection, the phrase direct costs of processing operations includes, but is not limited to - (A) all actual labor costs involved in the growth, production, manufacture, or assembly of the specific merchandise, including fringe benefits, on-the-job training and the cost of engineering, supervisory, quality control, and similar personnel; and (B) dies, molds, tooling, and depreciation on machinery and equipment which are allocable to the specific merchandise. (US Law Collection Title 19 Customs and Duties) In conclusion, it must be noted that the following expressions are thought to be obsolete and as such are to be avoided by modern drafters and legal translators: includes but is not limited to is defined as is defined to mean is defined and shall be construed to mean means and includes shall be construed to mean shall be deemed to include shall mean means means means means means (or includes) means means means
7.3. Introduction to a series of definitions In the introduction to a series of definitions, the drafter may say that the terms have the meanings given to them / assigned to them rather than shall have the meanings given to them / assigned to them60. See the following examples:
58
We can differentiate between restrictive definitions which are followed by the word means and extensive definitions which are followed by the word includes. 59 Bill Drafting Manual, Chapter 7, retrieved March 10 2003 from http://www.lc.state.or.us/ pdfs/dmchp7.pdf 60 Bill Drafting Manual, Chapter 10, retrieved from:htttp://www.revisor.leg. state.mn.us/bill_drafting_manual/Chapter%2010.htm#a1008d)
XLII
7.4. Definitions in Polish legislative texts
(i) The term control has the meaning assigned to such term by section 368 PART IX. (US Law Collection Title 26 Internal Revenue Code) (ii) In this section pending has the meaning given by section 104. (Nationality, Immigration and Asylum Act 200261) (iii) Definitions Terms used in this section which are defined in section 4221(d) shall have the meaning given to them by section 4221(d). (US Law Collection Title 26 Internal Revenue Code) One of the phrases used to define a particular term in reference with some other Act, section or provision is within the meaning of. See the example below: (iv) In subsection (10) above conversion means conversion within the meaning of section 82 below and exchange means an exchange which by virtue of Chapter II of Part IV of this Act does not involve a disposal. (Income and Corporation Taxes Act 1988). 7.4. Definitions in Polish legislative texts The Polish drafter uses a number of phrases to introduce legislative definitions. These include rozumie si, uwaa si, oznacza / oznaczaj , uznaje si, ma / maj znaczenie. See the following examples: (i) rozumie si = shall have the following meanings / shall mean Ilekro w ustawie jest mowa o: 1) ustawach podatkowych rozumie si przez to ustawy regulujce prawa i obowizki organw podatkowych oraz podatnikw, patnikw i inkasentw, a take ich nastpcw prawnych oraz osb trzecich. (OP Art. 3) The terms used in this Act shall have the following respective meanings: (1) tax statutes shall mean statutes regulating the rights and obligations of tax authorities, tax payers, tax remittors and tax collectors, their legal successor, and third persons. (AORFT) (ii) naley przez to rozumie take shall also include / shall also be understood Ilekro w ustawie mowa jest o umowie spki, naley przez to rozumie take akt zaoycielski sporzdzony przez jedynego wsplnika albo akcjonariusza spki kapitaowej. (KSH Art. 4 2) Whenever this Act refers to articles of association, this shall include the deed of incorporation executed by the sole shareholder of a company. (CCC1) Whenever this Act refers to articles of association, this shall also include the founding act made by the sole shareholder of a capital company. (PCCC) Whenever in this Act there is a mention of company deed, it shall also be understood as the founding act drawn up by the sole shareholder of a company. (PCOCPAC)
61
Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20041e.htm
XLIII
(iii) rozumie si = shall mean Ilekro w kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie si przez to przepisy kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktw wykonawczych, okrelajce prawa i obowizki pracownikw i pracodawcw... . (KP Art. 9) Whenever reference is made in the Labour Code to labour law it shall mean the provisions of the Labour Code and provisions of other Acts and executory provisions defining the rights and duties of employees and employers... . (PLC) (v) uwaa si = shall be deemed Za zalego podatkow uwaa si take nie zapacon w terminie patnoci zaliczk na podatek, w tym rwnie zaliczk, o ktrej mowa w art. 23 4, lub rat podatku. (OP Art. 51 2) A tax instalment or advance tax including the advance tax referred to in Article 23 4 not paid by the payment deadline shall also be deemed tax arrears. (AORFT) (vi) uwaa si = shall be considered Za funkcjonariuszy jednostek samorzdu terytorialnego uwaa si take osoby dziaajce na zlecenie organw jednostek samorzdu terytorialnego oraz ich zwizkw. (KC Art. 4201 2) Self-government officials shall also be considered persons who act on behalf of commune authorities, an intercommune union. (PCC) (vii) jest = shall be Mieniem jest wasno inne prawa majtkowe. (KC Art. 44) i The property shall be the right of ownership and other property. (PCC) (viii) w rozumieniu... jest = within the meaning... is Modocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba, ktra ukoczya 16 lat, a nie przekroczya 18 lat. (KP Art. 190 1) A young adult, within the meaning of this Code, is a person who has attained the age of 16 years, and has not yet attained the age of 18 years. (PLC) (ix) uznaje si = shall be recognised W razie zaniedbania obowizku okrelonego w 1, pismo uznaje si za dorczone pod dotychczasowym adresem, a organ podatkowy pozostawia pismo w aktach sprawy. (OP Art. 146 2) If the obligation specified in 1 is neglected, a document shall be recognised as served on the hitherto address and a tax authority shall leave the document in the case files. (AORFT) 7.5. The use of quotation marks in definitions According to many drafting manuals62, the English drafter is advised to begin the term to be defined within quotation marks. This principle ought to be followed by the translator: there is no reason why quotation marks should not be used in the English translation of the above mentioned definition as follows:
62
Labour Legislation Guidelines: http://www.ilo.org/public/english/dialogue/ifpdial/ llg/ch11.htm
XLIV
8.1. The structure of English statutes
In this Act: 1) a partnership means a registered partnership, a professional partnership, a limited partnership, or a limited joint-stock partnership. 7.6. The use of commas and semicolons in definitions The definitions which form part of a section or subsection should begin in lower-case letters and be separated by semicolons (cf. Labour Legislation Guidelines ibid.). See the following example which includes a number of definitions taken from Education Act 200263: 212 General interpretation (1) In this Act, unless the context otherwise requires contract of employment has the meaning given by section 230(2) of the Employment Rights Act 1996 (c. 18); the local education authority, in relation to a school maintained (or proposed to be maintained) by a local education authority, means that authority; prescribed means prescribed by regulations; regulations means regulations made under this Act by the Secretary of State (in relation to England) or by the National Assembly for Wales (in relation to Wales). However, it must be pointed out that the English drafter may also use comma in order to separate definitions placed in interpretation section as follows: Interpretation 112 Definitions (1) In this Chapter appurtenant property, in relation to a building or part of a building or a flat, means any garage, outhouse, garden, yard or appurtenances belonging to, or usually enjoyed with, the building or part or flat, copy, in relation to a document in which information is recorded, means anything onto which the information has been copied by whatever means and whether directly or indirectly. (Commonhold and Leasehold Act 200264) 8. Equivalence in structure of polish and english legislative texts In order to achieve text-normative equivalence on the level of macrostructure of legislative texts, the translator needs to be familiar with the textual conventions related to it, which shall be discussed below. 8.1. The structure of English statutes The legislative activity in Britain takes the form of statutes, which include Acts of Parliament or statutory instruments by way of delegated legislation (Orders in Council, bye-laws) for which individual ministers are responsible. Acts of Parliament are passed by Parliament and take effect on the date on which they are enacted
63 64
Retrieved from: http://www.legislation.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20020032.htm Retrieved from http://www.legislation.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20020015.htm
XLV
by receiving the Royal Assent. The structure of a typical Act includes the following elements65: 1) Title is aimed at informing the users in general terms of the subject-matter and scope of legislative text. In other words, the purpose of the title is to give notice of the general subject dealt with in the bill so that the member of legislature and the public should be able to determine whether the bill covers a subject of particular interest or concern. In many jurisdictions, a distinction is made between short and long titles. 1.1.The short title plays the role of a label which gives a brief indication of the content of the text. It appears at the top of the page, below the royal seal and is the name by which the Act is cited. See the below examples: a) Companies Act 1985 b) Short title Section 1. This Act may be cited as the Industrial Relations Act, 1990. c) 8.-(1) This Act may be cited as the Worker Protection (Regular Part-Time Em- ployees) Act, 1991.66 1.2. The long title (not to be mistaken with the preamble) gives a formal description of the scope and purpose of the Act. Thus it should help the user to understand the enactment. It may form part of the enactment and be used for interpretation purposes. The title is usually capitalised. In the case of English legislative texts, the long title begins with the words An Act... followed by a number of performative verbs as follows: add exempt amend extend appropriate increase authorise limit codify make new provision consolidate modify create permit declare prohibit define remove delete rename direct repeal and replace establish revise
An example of a briefer long title is An Act to declare and amend the Law of Partnership. Since the long title constitutes a formal and mostly elaborate description of Act, the plain English movement supporters suggest eliminating it altogether; they maintain that the long title gives legislation an unhealthy look (and) serves no useful purpose that cannot be achieved in other ways.67 2) The preamble which relates the law to the changed socio-political conditions or simply states the law to be legislated. It has been traditionally used to explain the intent behind the proposed enactment and it is considered an integral part of the enactment. A preamble may list the reasons for introducing the bill and may include description of the purposes of the bill. It must be noted that not all contemporary statutes contain a preamble because of the fear that a necessarily brief statement of
65 66
See: Alcaraz & Hughes, Legal Translation Explained. Manchester, 2002, pp. 105108 See: Labour Legislation Guidelines retrieved from: http://www.ilo.org/public/english/dialogue/ifpdial/llg/ch11.htm#note_1 67 See: http://www.davidelliott.ca/papers/usingplain.htm#22
XLVI
8.2. Structure of Polish statutes
intent might lead to doubt and ambiguity in the construction of the enactment. In other words, the use of a preamble in modern drafting is usually discouraged. A preamble is composed of one or more whereas-clauses, or clauses beginning with the phrase In view of or Given that. A preamble ends with the clause beginning with the Now therefore phrase. 3) The enacting provision which normally precedes the main body of the enactment 3.1. The enacting provision may take the form of a formula written in archaic English which runs as follows: BE IT ENACTED by the Queens most Excellent Majesty, by and with the advice and consent of the Lords Spiritual and Temporal, and Commons, in this present Par- liament assembled, and by the authority of the same, as follows: 3.2. or simple sentences as below: The Parliament of {Australia} enacts:... BE IT ENACTED by the Parliament of {New Zealand} as follows:... Be it enacted by the Senate and House of Representatives of {the Philippines} in Congress assembled:...68 4) The parts, articles and sections of statutes which are discussed in detail below 5) Final provisions which include repeals which may apply to an existing enactment as a whole or to particular provisions of the existing legislation. Where necessary, the repeal provision indicates the date of repeal or when repeals are to take place, indicating different dates for different provisions accordingly. Repeals may take the form of the following sentences: (i) The enactments specified in ... to this Act are repealed to the extent specified (ii) 72. Repeal. The following Acts are hereby repealed:... (iii) The Collective Bargaining Act is repealed. (iv) The Collective Bargaining Act is repealed as of January 1, 2000. (v) Sections 1, 2, 3, 4, 5 of the Collective Bargaining Act are repealed.69 8.2. Structure of Polish statutes The typical Polish statute consists of the following elements70: 1) tytu (title) which contains as follows: 1.1. the type of Act - for information purposes only the title should indicate the type of Act (e.g. ustawa, rozporzdzenie z mocy ustawy, zarzdzenie ) 1.2. the date of Act which is preceded by the phrase z dnia (dated, or of) and it includes day, month (written in words) and year written in Arabic numerals and followed by the letter r. which stands for rok (year), for instance: ... z dnia 24 padziernika2001 r. (dated 24 October 2001) 1.3. a brief description of the subject matter of Act it should be concise and relevant. It may begin with the preposition o (e.g. Ustawa o Krajowym Rejestrze
68
Labour Legislation Guidelines, retrieved from: http://www.ilo.org/public/english/dialogue/ ifpdial/llg/ch11.htm 69 These clauses have been cited in Labour Legislation Guidelines available at http://www.ilo.org/public/english/dialogue/ifpdial/llg/ch11.htm 70 th See: 11.1, 12-17 M.P. dated 16 December 1991, No 44, item 310 cited in Wronkowska & Zieliski ibid.: 39
XLVII
Sdowym) or with the words kodeks (code), prawo (law), ordynacja [e.g. kodeks cywilny (civil code), prawo celne (customs law), ordynacja podatkowa (Act on rules for taxation71)] . 2) przepisy merytoryczne (content-centred provisions), which in turn include the following provisions: 2.1. przepisy oglne (general provisions), which define the scope of the relations stipulated by the statute; 2.2. przepisy szczegowe (specific provisions), which cover the following provisions: 2.2.1. przepisy prawa materialnego (provisions of substantive law); 2.2.2. przepisy o organach i trybie postpowania (provisions on authorities and course of procedure) which include: 2.2.2.1. provisions on the appointment of authorities or creation of an institution / agency. They usually take the form of the following formulas: Tworzy si..., Powouje si... 2.2.2.2. provisions determining the rights and duties of appointed authorities or created institution. It is important to differentiate the tasks and assignments from the competence or powers thereof. Therefore, drafting of the Polish provisions on granting powers onto a natural/legal person may take the form of the following formula: Organ podatkowy moe... (A tax authority may...), while provisions on both granting rights and im- posing duties should be formulated as follows: a) where such an action occurs more than once then the imperfective verbs are to be used in the present tense: Organ podatkowy wzywa... (A tax authority shall summon...) b) where such an action occurs only once then the perfective verbs in the present tense ought to be applied: Organ podatkowy wezwie... (A tax authority shall summon...). 2.2.3. przepisy karne (penal / criminal provisions) where applicable 3) provisions on the amendments to provisions in force 4) przepisy przejciowe (transitional provisions) such as W dziedzinie ... stosuje si ustaw (dawn)... w szczeglnoci art. ..., jeeli ustawa nie stanowi inaczej,and/or Przepisy ... nie naruszaj mocy obowizujcej przepisw o ..., a w szczeglnociart. ...( 22. M.P. dated 16th December 1991, No. 44, item 310 cited in Wronkowska & Zieliski ibid.:52), or Pozostaj w mocy przepisy (provisions shall remain in force) 5) przepisy kocowe (final provisions) which include as follows: 5.1. przepisy uchylajce (repealing provisions) which can be formulated in the following way: Trac moc przepisy (provisions shall be derogated/provisions shall lose [their binding] force) 5.2. przepisy o wejciu ustawy w ycie (provisions on the commencement of the Act) such as Uchwaa wchodzi w ycie dniem 1 stycznia 2001 r. (This Act shall enter into force on / as of 1th January 2001).
71
The English translation of ordynacja podatkowa has been proposed by: K. Miller and J. Yrkoski, op. cit., p. 17.
XLVIII
9.1. Amendment to English legal provisions
9. Amendment to legal provisions 9.1. Amendment to English legal provisions Amendment to existing legislation which can be expressed as follows: The Act is amended.... is the most general way of expressing amendment in English legislative texts. See the following examples: (i) (The Customs and Excise Management Act 1979 shall be amended as follows. [Criminal Procedure (Consequential Provisions) (Scotland) Act 199772] (ii) (The Legitimacy Act 1976 is amended as follows. (Adoption and Children Act 200273) Other expressions for amendment may take the form of addition / insertion, deletion or substitution / replacement of parts, provisions, sections, terms and phrases. 9.1.1. Addition of provisions, sections and terms The addition may also be formulated as insertion of information. See the following examples: (i) After Part IV of the 1986 Act there shall be inserted the following Part PART IVA CRIMINAL LEGAL ASSISTANCE Registration Criminal Legal Assistance Register. [Crime and Punishment (Scotland) Act 199774] (ii) The following sections are inserted in Part VII of the. [1985 c (Companies Act 198975) (iii) In section 96A (power of health authorities, etc to raise money) (a) in subsection (1), before Health Authority,, in both places, there is inserted Strategic Health Authority,, (b) in subsection (3), after benefit of the there is inserted Strategic Health Authority,, (c) in subsection (4), before Health Authority, there is inserted Strategic Health Authority,, (d) in subsection (5)(b), before Health Authority there is inserted Strategic Health Authority,, and (e) in each of subsections (7), (8) and (9), before Health Authority,, in each place where it occurs, there is inserted Strategic Health Authority. (National Health Service Reform and Health Care Profession Act76) 9.1.2. Substitution of information in English legal provisions In order to convey substitution, drafters use substitute and replace in the indicative passive as is/are substituted and is/are replaced. Yet, the deontic modal auxilary shall occurs in shall be substituted and shall be replaced. The use of the auxiliary shall in this context is in line with the traditional legislative drafting style: (i) For subsection (1) there is substituted (1) This section applies to a local education authoritys functions under this Act and to other functions (of whatever na72 73 74
Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1995/Ukpga_19950040_en_1.htm Retrieved from http://www.legislation.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20020038.htm#aofs Retrieved from http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1997/1997048.htm 75 Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1989/Ukpga_19890040_en_2.htm #mdiv1 76 Retrieved from: http://www.hsmo.gov.uk/acts/acts2002/20020017.htm
IL
ture) which are conferred on them in their capacity as a local education authority. (Education Act 200177) (ii) In section 7 (children detained in solemn proceedings) for the words section 206 where they occur there shall be substituted the words section 208. [Criminal Procedure (Consequential Provisions) (Scotland) Act 1995] (iii) (1) Subparagraph (b)(i) of the definition Attorney General in section 2 of the Criminal Code is replaced by the following: (i) Yukon, the Northwest Territories and Nunavut, or ... . (Criminal Code of Canada78) (iv) In paragraph (5) of Rule 7.8 (a) the words (1) or (2) shall be replaced by the words (2) or (3); and (b) there shall be inserted at the end of that paragraph the words and notice of the adjourned meeting may be given by the chairman. [Insol- vency (Amendment) (Scotland) Act] As for deletion of words and phrases, it is usually expressed by the phrase shall be deleted: In section 239 (1) military convict or, convict or and convict, and in section 239 (2) a military convict or shall be deleted. (Criminal Law Act 199779) Commencement or duration provision stipulates the date on which a legislative enactment is to enter into force. See the below examples: 6.3.1. This Act comes into force on the day appointed under section 6.3.2. This Act shall come into operation on such date as the Governor-General appoints by proclamation. (Grenada, Labour Relations Act 1999, cited in Labour Legislation Guidelines ibid.) 7) citation80 which takes the following form: This Act may be cited as ... 8) schedules which are appendices including clarification or some additional information in connection with the Act. Schedules are used when such details would encumber the main body of the legislation, thus making it more difficult for the target users to find their way. Schedules contain detailed illustration of matters provided for in the statute, a list of repeals effected by the Act or a list of transitional provisions where applicable. 9.2. Amendment to Polish provisions According to the Zasady techniki prawodawczej (Chapter 10, 6070), legal provisions should be amended by introducing special phrases as given below. They form collocations constituted of performative verbs such as zastpowa, dodawa, skrela,wprowadza in the indicative. 9.2.1. General amending When the drafter wishes to introduce several changes to existing provisions, s/he usually uses the following patterns:
77 78
Retrieved from: http://www.legislation.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20020032.htm Retrieved from: http://www.austlii.edu.au/cgi-bin/disp.pl/au/legis/cth/console%5fact/ cca1995115/?query=title+%28+%22criminal+code+act+1995%22+%29 79 Retrieved from: http://www.bailii.org/ie/legis/num_act/cla1997125.txt 80 In Polish klauzula o skrconej nazwie ustawy (Sownik prawa 2001: 56).
9.2. Amendment to Polish provisions
(i) W ustawie... wprowadza si nastpujce zmiany:... = The Act is hereby amended as follows... W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartociowymi(Dz.U. Nr 118, poz. 754 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 107, poz. 669 i Nr 113, poz. 715 oraz z 2000 r. Nr 22, poz. 270 i Nr 60, poz. 702 i 703) wprowadza si nastpujce zmiany:... . (KSH Art. 607). The Act dated 21 August 1997 Law on Public Trading in Securities (Journal of Laws No. 118, Item 754; and No. 141, Item 945; of 1998 No. 107, Item 669; and No. 113, Item 715; and of 2000 No. 22, Item 270; and No. 60, Items 702 and 703) is hereby amended as follows: (CCC1). (ii) art.... otrzymuje brzmienie = Article ... shall be replaced by the following wording 1) art. 93 otrzymuje brzmienie: (KSH Art. 608) (1) Article 93 shall be replaced by the following wording: (CCC1) (iv) pkt... otrzymuje brzmienie... = Item... shall be replaced by the following... a) pkt 1 otrzymuje brzmienie: 1) w stosunku do spki jawnej, partnerskiej, komandytowej oraz komandytowo-akcyjnej kady ze wsplnikw, partnerw lub akcjonariuszy, (KSH Art. 596.) a) Item 1 shall be replaced by the following: (1) with regard to a general partnership, professional partnership, limited partnership, and limited joint-stock partnership, each of the partners or shareholders. (CCC1) 9.2.2. Addition of information In order to add a new part, chapter, article, etc., the drafter may use dodaje si which is third person, singular of the verb dodawa See the following examples: . (i) dodaje si art.... w brzmieniu... = the following Article... shall be added 2) dodaje si art. 7781 w brzmieniu: Art. 7781. Tytuowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spce jawnej, spce partnerskiej, spce komandytowej lub spce komandytowo-akcyjnej sd nadaje klauzul wykonalnoci przeciwko wsplnikowi ponoszcemu odpowiedzialno caym majtkiem za zobowizania spki, jeeli egzekucja przeciwko spce okazaa si bezskuteczna.. (KSH Art. 597) (2) the following Article 7781 shall be added: Article 7781. To the execution title issued against a general partnership, professional partnership, limited partnership or a limited joint-stock partnership the court issues a writ of execution against the partner who is liable with all his property for the obligations of the partnership if the execution against the partnership is ineffective. (CCC1) (ii) dodaje si ust. ... w brzmieniu = the following Section... shall be added W ustawie z dnia 29 wrzenia1994 r. o rachunkowoci(Dz.U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014 oraz z 1999 r. Nr 9, poz. 75 i Nr 83, poz. 931) w art. 36 dodaje si ust. 2a w brzmieniu: 2a. W spkach akcyjnych tworzy si kapita (fundusz) rezerwowy w wysokoci (KSH Art. 601) : In Article 36 of the Accounting Act dated September 1994 (Journal of Laws No.
LI
121, Item 591; of 1997 No. 32, Item 183; No. 139, Items 933 and 934, No. 140, Item 939; and No. 141, Item 945; of 1998 No. 60, Item 382; No. 106, Item 669; and No. 155, Item 1014; of 1999 No. 9, Item 75; and No. 83, Item 931; and of 2000 No. 60, Item 703), the following Section 2a shall be added: (CCC1) (iii) dodaje si wyraz(y)... = the words ... shall be added 1) w art. 133 2a po wyrazie przedsibiorcw dodaje si wyrazy i wsplnikw spek handlowych (KSH Art. 597) (1) in Article 133 2a, the words and the shareholders and partners of commercial companies shall be added after the word entrepreneurs (CCC1) In the UK legislation the following phrase can be encountered: (iv) after the word ... there shall be inserted the words... = po wyrazie ... dodaje si wyrazy Rule 1.10 2. In paragraph (1)(a) of Rule 1.10 after the word them there shall be inserted the words with, in addition, where the company is subject to an administration order, the names and addresses of the companys preferential creditors (defined in section 386), with the amounts of their respective claims, [Statutory Instrument. 1987 No. 1921 (S.132) The Insolvency (Scotland) Amendment Rules 1987] 9.2.3. Substitution of Polish legal provisions Zastpuje si is used to change the content of a particular legislative sentence. See the following example: wyraz(y)... zastpuje si wyrazami... shall be replaced by the words of b) w pkt 4 wyrazy spki jawnej oraz spki komandytowej zastpuje si wyrazami spki jawnej, partnerskiej, komandytowej oraz komandytowo-akcyjnej. (KSH Art. 596) (b) in Item 4, the words of a general partnership and limited partnership shall be replaced by the words of of a general partnership, professional partnership, limited partnership and limited joint-stock partnership. (CCC1) 9.2.4. Deletion in Polish legislative texts In order to signal deletion, the Polish drafter uses the phrase skrela si... (third person, singular). See the example below: 2) skrelasi art. 21. (KSH Art. 603) (2) Article 21 shall be deleted. (CCC1) 10. General sequencing of polish and english provisions Regarding the content of the Polish legal texts, they can be categorised as follows: 1. Przepisy oglne (general provisions); 2. Przepisy szczegowe (specific provisions); 3. Przepisy przejciowei dostosowujce (interim / transitional provisions); 4. Przepisy kocowe (final provisions). The arrangement of Polish provisions is similar to the sequencing of English provisions which is as follows: 1. General provisions precede specific provisions;
LII
11.1. Division and arrangement of British legal provisions
2. More important provisions precede less important provisions; 3. Permanent provisions precede temporary provisions; 4. Technical provisions appear last. 11. Division and arrangement of legal provisions in polish and english legislative texts Although there is a striking similarity between legislative texts from different jurisdictions in terms of their structure (preliminary, principal and final provisions), the analysis of the Canadian, American, Australian, British and Polish legislative texts has revealed that there are invariably some substantial differences in the very graphic arrangement and division of legal provisions from jurisdiction to jurisdiction. Moreover, the recommendations of drafting manuals regarding the textuality of a bill also vary in the extreme within the same legal family or even the same jurisdiction (e.g. American statutes). 11.1. Division and arrangement of British legal provisions On the whole, English acts are divided into: parts sections indicated by a number (e.g. 1.) which are the basic normative provisions of legislative texts. They are divided to the extent required by the content of each provision into subsections, clauses, sub-clauses, paragraphs and subparagraphs81. As mentioned above, usage may differ among countries. subsections indicated by a number in brackets e.g. (1) paragraphs indicated in lower-case letters between brackets (a) The very word paragraph identifies a distinct piece of writing which relates to a particular point, beginning on a new, usually indented, line, allowing the drafter to break down complex ideas into more manageable parts. Paragraphs can consist of one word; a group of words; one sentence; or a group of sentences. The existence within a paragraph of a subject and a predicate, which is the essential characteristic of a clause, is possible but not necessary. subparagraphs indicated in lower-case Roman numerals between brackets (i). English statutes are extremely densely worded, which can be illustrated by the following citation from Companies Act 1986: 228. (1) A company is exempt from the requirement to prepare group accounts if it is itself a subsidiary undertaking and its immediate parent undertaking is established under the law of a member State of the European Economic Community, in the following cases (a) where the company is a wholly-owned subsidiary of that parent undertaking; (b) where that parent undertaking holds more than 50 per cent. of the shares in the company and notice requesting the preparation of group accounts has not been served on the company by shareholders holding in aggregate (i) more than half of the remaining shares in the company, or (ii) 5 per cent. of the total shares in the company.
81
Retrieved from http://www.ilo.org/public/english/dialogue/ifpdial/llg/ch11.htm#note_1
LIII
Such notice must be served not later than six months after the end of the financial year before that to which it relates. 11.2. Structure of American statutes The structure of American statutes varies from state to state. More complex legislative texts, such as Codes, may even include information on the layout and division of legal provisions. See the following example: Art. 1.01. Short Title, Captions, Parts, Articles, Sections, Subsections, and Paragraphs A. This Act shall be known and may be cited as the Texas Business Corporation Act. B. The Division of this Act into Parts, Articles, Sections, Subsections and Paragraphs and the use of captions in connection therewith are solely for convenience and shall have no legal effect in construing the provisions of this Act. C. This Act has been organized and subdivided in the following manner: (1) The Act is divided into Parts, containing groups of related Articles. Parts are numbered consecutively with cardinal numbers. (2) The Act is also divided into Articles, numbered consecutively with Arabic numerals. (3) Articles are divided into Sections. The Sections within each Article are numbered consecutively with capital letters. (4) Sections are divided into subsections. The subsections within each Section are numbered consecutively with Arabic numerals enclosed in parentheses. (5) Subsections are divided into paragraphs. The paragraphs within each subsection are numbered consecutively with lower case letters enclosed in parentheses. (Business Corporation Act, Part One82). The provisions of British, Canadian and American legislation are divided as follows: British legislation Title Part 1 Chapter 1 Section 1 Subsection (1) Paragraph (a) Subparagraph Clause Subclause
82 83 84
Canadian legislation83 Title Part I Division I Subdivision a Section 1 Subsection (1) Paragraph (a) Subparagraph (i)
American legislation84 Title 1 Chapter 1 Subchapter I Section 1. Subsection (a) Paragraph (1) Subparagraph (A) (i)
Retrieved from: http://www.capitol.state.tx.us/statutes/br/br0000100.html See: S. arevi,op. cit., 130 This arrangement of legal provisions has been applied in the United States Code at http://www4.law.cornell.edu/uscode/
LIV
12. Equivalence at the level of designation of legislative text divisions
American legislation Administrative Rules Drafting Bill Drafting Manual of the State Manual85 of Arkansas86 Title Article Rule Section Subsection Subdivision Clause Item Subitem Title Chapter Subchapter Section Subsection (a) (b) Subdivision (1) (2) Subdivision (A) (B) Subdivision (i) (ii) Subdivision
As indicated in the above tables, the basic unit of division in Anglophone legislation is the section. 11.3. Macrostructure of Polish statutes Every legal act consists of two parts as follows87: the articulated part which comprises heading, the statement of the legal grounds and preamble where applicable; the non-articulated part comprises legal provisions which are included in articles (artykuy), paragraphs (ustpy, paragrafy), letters (litery), and items / points (punkty). A paragraph should be followed by a dot, whereas a letter should be put in parenthesis. The division and arrangement of provisions in Polish legal codes is presented as follows: 1. Artyku (Art.) article 2. Paragraf () paragraph 3. Punkt (e.g. 1) point 4. Litera (e.g. a) letter. Enumeration in article can take the form of the so-called line-enumeration or column enumeration. It must be noted that in the case of legal codes the numbers of articles can be either Roman or Arabic, for example: Art. XVII or Art. 17. 12. Equivalence at the level of designation of legislative text divisions While the basic units in Polish legislation are the article and the paragraph (), the section seems to be the common designation for the basic unit in the Anglophone
85
The Administrative Rules Drafting Manual, retrieved March 3, 2003 from: http://www.google.pl/search?q=cache:jwZFS_XhIm0C:www.in.gov/legislative/pdf/ IACDrftMan.PDF+%22drafting+manual%22&hl=pl&ie=UTF-8&inlang=pl 86 The Bill Drafting Manual of the State of Arkansas, retrieved from: http://www.google.pl/search? q=cache:3CdqIDz3BQEC:www.arkleg.state.ar.us/data/BillDraftingManu- al.PDF+ %22drafting+manual%22+%22must%22&hl=pl&ie=UTF-8&inlang=pl 87 See: L. Morawski, Wstp do prawoznawstwa. Toru, 2002, pp. 4757.
LV
legislation. When translating any legislative text, one must remember that each section or article should be construed within the context of the whole legal act88. The table below presents the Polish divisions of texts and their corresponding units in the English legal system: PCCC Title Division Chapter Art. 1. 1. 1) a) KSH Tytu Dzia Rozdzia Art. 1 1. 1) a)
12.1. Structure of legal acts of European Union Normative acts of European Union consist of the following elements:89 English Preamble Part Title Chapter Section Article Paragraph Subparagraph Indent Annex Polish preambua cz tytu rozdzia sekcja artyku ustp akapit, punkt litera, punkt mylnik zacznik
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
As regards numbering, the following rules should be applied: 1. 2. 3.

88 89
English Sole Article Article 1 Article 2 (1)
Polish Artyku90 art. 1 art. 2 ust. 1
See: S. arevi, op. cit., 130 Wskazwki dla tumaczy, http://www2.ukie.gov.pl/uk.nsf/dBylD/120-200?edit&t=Tlumaczenia&c=120. 90 The Polish term Artyku should be used in titles as a sole article of a document.
LVI
12.1. Structure of legal acts of European Union
4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
Article 2 (a) Article 2 (1) (a) Article 2a Article 2a (1) Article 2a (1) (a) Article 2 (2) and (3) Article 2 (2) and Article 3 Articles 1, 2 and 4 Articles 2 to 4 Article 53 (2) of Directive 78/660/EEC
art. 2 lit. a) art. 2 ust. 1 lit. a) art.2a art. 2a ust. 1 art. 2a ust. 1 lit. a) art. 2 ust. 2 i 2 ust. 3 art. 2 ust. 2 i art. 3 art. 1, 2 i 4 art. 2 4 art. 53 ust. 2 dyrektywy 78/660/EWG
From the comparison of the above translations it follows that the original designation of the divisions of the Polish codes and acts has been retained. This approach is usually taken when legislative texts are translated for information purposes only and do not carry legal force as such. Then the literal translation of units of division is applied with the SL norms uppermost throughout. It may be concluded that the extreme position defended by legal practitioners that the target version should reproduce exactly the words of the source text has already been abandoned in favour of a cultural and linguistic tradition which is, in turn, immediately familiar to practising lawyers and other TL receivers.
LVII
Part I English-Polish
A
a fortiori a fortiori, tym bardziej ABA (American Bar Association) Amerykaska Rada Adwokacka abandon porzuca / porzuci, odstpi od czego,zaniecha abandoned property mienie porzucone, rzecz porzucona abandonment porzucenie, odstpienie, zaniechanie abandonment of a movable porzucenie rzeczy ruchomej abandonment of action odstpienie od powdztwa abandonment of child porzucenie dziecka abate 1. anulowa, uniewania 2. udziela ulgi, obnia abatement rabat, bonifikata, ulga podatkowa abduct uprowadza,uprowadzi abermurder zabjstwo zwyke, morderstwo abet podega, podjudza, nakania do dokonania przestpstwa abettor podegacz, poplecznik abeyance 1. zawieszenie, brak rozstrzy- gnicia 2. odroczenie 3. nieskuteczno in abeyance w zawieszeniu lands in abeyance bezpaskie grunty, brak wacicielagruntu law is in abeyance prawo nie jest egze- kwowane abide (by) dotrzymywa, przestrzega, podporzdkowa si abide by the law przestrzega prawa abjuration (USA) wyrzeczenie si wierno cikrajowi, wyparcie si abode miejsce pobytu / zamieszkania, siedziba, mieszkanie place of abode miejsce zamieszkania right of abode prawo pobytu abolish znosi, obala, likwidowa, uniewania, uchyla abolishment zniesienie, obalenie, likwidacja, uchylenie, uniewanienie abolition zniesienie, obalenie, likwidacja, uchylenie, uniewanienie abrogate uniewania, uchyla, anulowa, odwoywa, abrogowa abrogate a law uchyla prawo abrogate a treaty uniewania traktat abrogation odwoanie, zniesienie, uniewanienie, uchylenie, abrogacja abscond zbiec, ukrywa si przed prawem absconding debtor ukrywajcy si dunik absence nieobecno, absencja absence at / from work nieobecno w pracy unjustified absence at work nieusprawiedliwiona nieobecno pracy w absence money dodatek za rozk absence of next of kin spadek nieobjty absentee bumelant, nieobecny absenteeism notoryczna absencja rate of absenteeism wskanik absencji to calculate the absenteeism obliczy absencj absolute bezwzgldny, absolutny, bezwarunkowy, cakowity absolute acceptance przyjcie bezwarunkowe
absolute discharge absolute discharge zwolnienie bezwarunkowe absolute legacy zapis bezwarunkowy absolute majority of votes bezwzgldna wikszo gosw absolute privilege immunitet, nietykalno absolute title tytu wyczny absolution rozgrzeszenie, absolucja, oczyszczenie absolution of a charge oczyszczenie z zarzutw absolution of sin oczyszczenie z grzechu absolve zwolni, uwolni, uniewinni, uwalnia od winy absolve someone from an obligation zwolni kogo ze zobowizania abuse 1. naduycie, niewaciwy uytek 2. krzywdzenie, maltretowanie, zncanie si nad kim, gnbienie, ze obcho- dzenie si z kim abuse of power naduycie wadzy abuse of process naduycie prawa procesowego abuse of trust naduycie zaufania accept przyj, przyjmowa, dokona odbioru dziea, odbiera accept an inheritance przyj spadek accept an offer przyj ofert accept delivery przyj dostaw acceptable akceptowalny, dogodny, moliwy do przyjcia, zadowalajcy, dopuszczalny, satysfakcjonujcy acceptable offer oferta do przyjcia acceptance 1. przyjcie, odbir / odebranie dziea 2. akceptacja, aprobata, uznanie, wyraenie zgody 3. akcept, weksel akceptowany simple acceptance przyjcie spadku proste unreserved acceptance of an inheritance przyjcie spadku proste acceptance of a gift przyjcie darowizny acceptance of an inheritance przyjcie spadku acceptance of the inheritance under lim-
accomplice itation of liability przyjcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza access 1. dostp 2. wgld 3. dojcie, dojazd, wejcie, podjazd right of access droga konieczna, prawo dostpu do nieruchomoci to gain access to something uzyskiwa dostp do czego access right prawo dostpu do nieruchomoci,droga konieczna access road droga dojazdowa, wjazd na autostrad access to a profession dostp do zawodu access to books wgld do ksig access to power dojciedo wadzy accession objcie, nabycie, akcesja accession to an estate objcie spadku, nabycie spadku accession to the throne objcie tronu, wstpienie na tron accident 1. wypadek, katastrofa, awaria, nieszczliwe wydarzenie 2. przypadek, traf occupational accident wypadek przy pracy on-the-job accident wypadek przy pracy to have an accident at work ulec wypadkowi w pracy to insure against an occupational accident ubezpieczy si od wypadku przy pracy to investigate on-the-job accidents bada wypadki przy pracy to meet with an accident at work ulec wypadkowi w pracy accident at work wypadek przy pracy accident benefit renta wypadkowa accident frequency rate wskanik wypadkw przy pracy accident while travelling wypadek w drodze do pracy lub z pracy acclamation aklamacja, poklask carried by acclamation przyjty przez aklamacj accomplice wspsprawca, wspwinny, wsplnik (w przestpstwie)
account account 1. konto, rachunek 2. relacja, sprawozdanie, raport, opis, relacja 3. wyja- nienie, wytumaczenie analytical account konto analityczne auxiliary account rachunek pomocniczy balance sheet account konto bilansowe bank account rachunek bankowy + named bank account rachunek bankowy imienny banking account konto bankowe blocked account konto zablokowane capital account konto kapitaowe chart of accounts plan kont clearing account konto rozliczeniowe contra account konto korygujce control account konto syntetyczne corporate account rachunek przedsibiorstwa / spki credit-balance account konto aktywne currency account rachunek walutowy current account rachunek biecy debit-balance account konto pasywne deposit account konto depozytowe detailed account konto analityczne discrepancy of accounts niezgodno kont exchange equalisation account konto dewizowe wyrwnawcze foreign currency account rachunek dewizowy frozen account konto zablokowane impersonal account (UK, USA) konto nieosobowe / martwe joint account rachunek wsplny liability and equity account konto pasywne manufacturing account konto kosztw produkcji name of the account nazwa konta nominal account konto wynikowe / niebilansowe over-and-short account konto rnic kasowych permanent account konto bilansowe
account personal account (UK, USA) konto osobowe real account konto bilansowe reciprocal account konto wzajemnych rozlicze running balance form of account kon- to jednostronne / drabinkowe savings account rachunek oszczdnociowy settlement of accounts rozliczenie pienine skeleton account (USA) konto teowe stock account konto zapasw stock purchase account (UK) konto zakupu zapasw stock sale account (UK) konto sprzeday zapasw subsidiary account konto analityczne, rachunek pomocniczy suspense account konto przejciowe T-account konto teowe temporary account konto wynikowe / niebilansowe time deposit account, term deposit account rachunek lokat terminowych total account konto zbiorcze, konto syntetyczne to balance an account zamkn rachunek to charge an account obciy konto to close an account zamkn rachunek to combine accounts poczy konta to credit an account uzna konto to debit an account obciy konto, zapisa w ciar konta to divide an account podzieli konto to examine / to verify an account sprawdzi rachunek to have / to maintain an account mie konto to keep / to carry / to operate an account prowadzi rachunek to open an account at the bank otworzy konto bankowe to overdraft the account przekroczy konto
accountability to pay money into an account wpaci pienidze na rachunek to settle an account uzgodni konto, rozliczy konto to subdivide an account podzieli kon- to poziomo to transfer into an account przela / przekaza sum na konto accountability poczytalno, odpowiedzialno accountancy rachunkowo accountant 1. ksigowy 2. audytor certified public accountant, CPA dyplomowany ksigowy chartered accountant, CA dyplomowany biegy ksigowy chief accountant gwny ksigowy accounting rachunkowo bank accounting rachunkowobankowa cash basis of accounting rachunkow o kasowa creative accounting rachunkowo kreatywna environmental accounting rachunkow o ekologiczna financial accounting rachunkowo finansowa general accounting rachunkowo oglna green accounting rachunkowo ekologiczna inflation accounting rachunkowo inflacyjna managerial accounting rachunkowo zarzdcza national accounting rachunkowo spoeczna public accounting rachunkowo budetowa public-sector accounting rachunkow o budetowa responsibility accounting rachunkow o odpowiedzialnoci social responsibility accounting rachunkowo odpowiedzialnoc i spoecznej
accusation Accounting Act Ustawa o rachunkowoci accounting concept koncepcja rachunkowoci accounting cycle cykl rachunkowoci accounting for accounts receivable rachunkowo nalenoci accounting for capital assets rachunkow o rodkw trwaych accounting for capital stock rachunkow o kapitau akcyjnego accounting model model rachunkowoci accounting period okres sprawozdawczy / rachunkowy accounting policy polityka rachunkowoci accounting principles standardy rachunkowoci Accounting Principles Board, APB Rada ds. Zasad Rachunkowoci accounting standards zasady rachunkowoci accounts rachunkowo abridged accounts sprawozdanie finansowe skrcone / uproszczone consolidated accounts sprawozdanie finansowe skonsolidowane group accounts sprawozdanie finansowe skonsolidowane to keep the accounts prowadzi ksigowo accounts department dzia ksigowoci accounts of the company rachunkowo firmy accredit 1. akredytowa, udziela uprawnie 2. autoryzowa, potwierdza / uznawa oficjalnie, uwierzytelnia accredited 1. akredytowany 2. upenomocniony, upowaniony accrual przyrost, narastanie, zwikszanie si accrual of interest przyrost odsetek accuracy rzetelno , dokadno, cis o precyzja, skrupulatno , accuracy of the financial report rzeteln o sprawozdania finansowego accusation oskarenie, akt oskarenia, zarzut
accusatorial accusatorial oskarycielski, skargowy accusatorial procedure postpowanie skargowe, postpowanie prywatno-dowodowe accuse oskara / oskary, obwinia / obwini accused oskarony, podsdny, obwiniony, kto postawiony w stan oskarenia acquest nabytek, mienie nabyte, wasno nabyta acquire naby, uzyskiwa, przyswaja, zdobywa acquire a claim naby wierzytelno acquire easement naby suebno acquire possession naby, uzyska posiadanie acquire property naby wasno acquirer nabywca, kupujcy acquiring company spka przejmujca share of the acquiring company udzia spki przejmujcej acquisition 1. nabycie, uzyskanie, przy- swajanie, zdobycie 2. nabytek, zdo- bycz acquisition of property nabycie wasnoci acquit 1. uwalnia od zarzutu, uniewinnia 2. zwolni od zobowiza acquittal 1. uniewinnienie, uwolnienie od zarzutu 2. zwolnienie od zobowiza acquittance 1. pokwitowanie, powiad czenie, potwierdzenie spaty 2. spacenie, uiszczenie, zwolnienie od spaty act (noun) 1. czynno 2. akt, ustawa 3. dziaanie 4. dzieo, uczynek act in connection with legal proceedings czynno prawna procesowa act in law czynno prawna act of legal procedure czynno prawna procesowa act (verb) dziaa, postpowa, wystpowa (w jakiej sprawie) act in the name of the partnership / company dziaa w imieniu spki act on behalf of the partnership / company dziaa w imieniu spki
action
act on behalf of ones principal dziaa w imieniu zleceniodawcy act on rules ordynacja act on rules for taxation ordynacja podatkowa disguised legal act czynno prawna ukryta extrajudicial act czynno prawna dokonana poza sdem fictitious legal act czynno prawna jednostronna gratuitous act in law czynno prawna powiernicza ineffective legal act czynno prawna bezskuteczna ineffectiveness of legal acts bezskuteczno czynnoci prawnej invalidation of a legal act uniewanienie czynnoci prawnej legal act for consideration czynno prawna pod tytuem darmym legal act of the bankrupt czynno prawna upadego multilateral legal act czynno prawna wielostronna null and void legal act czynno prawna bezwzgldnie niewana out-of-court legal act czynno prawna dokonana poza sdem suability of a legal act zaskaralno czynnociprawnej validity of a legal act wano czynnociprawnej acting penicy obowizki (p.o.), dziaajcy w zastpstwie acting manager penicy obowizki dyrektora action 1. dziaalno,aktywno 2. powdztwo 3. akcja, dziaanie industrial action akcja protestacyjna to call for an industrial action wezwa do akcji protestacyjnej to call off an industrial action odwoa akcj protestacyjn to take up an industrial action podj akcj protestacyjn
action for recovery of an inheritance to threaten with an industrial action grozi akcj protestacyjn action for recovery of an inheritance powdztwo o wydanie spadku actionable zaskaralny, podlegajcy zaskareniu, podlegajcy dochodzeniu w postpowaniu cywilnym activity dziaalno, zesp czynnoci, praca, zajcia economic activity dziaalno gospodarcza operating activities dziaalno ope- racyjna to carry on / to carry out activity prowadzi dziaalno to conduct an activity wykonywa czynno to engage in activity prowadzi dziaalno to perform an activity wykonywa czynno actual faktyczny, rzeczywisty, efektywny actual holder dzieryciel actual possession posiadanie faktyczne actual possessor dzieryciel actual rate of return efektywna stopa poyczki actual yield efektywna stopa poyczki ad valorem duty co ad valorem, od wartoci adaptation przystosowanie (si), adaptacja, dostosowanie, przerbka adaptation to work przystosowanie do pracy addendum (pl addenda) uzupenienie, dodatek, zacznik, suplement addition 1. dobudowa, przybudwka 2. dodatek 3. dodawanie, sumowanie additional dodatkowy, uzupeniajcy additional legacy zapis dodatkowy additional payment dopata to make an additional payment w nie dopat additional storey nadbudowa address 1. adres 2. mowa, ordzie 3. zrczno takt ,
administrative-review authorities address for service of notices adres do dorcze adjourn 1. odracza, odkada, odwleka, zawiesza posiedzenie, wstrzymywa bieg 2. zarzdza przerw, przerwa adjournment odroczenie, zawieszenie (posiedzenia), przerwa (w obradach) adjudicate orzeka, rozstrzyga,wyrokowa, rozsdza, wydawa decyzj / postanowienie, rozpoznawa spraw adjudicate at a closed session orzeka na posiedzeniu niejawnym adjudication orzeczenie, wyrok, rozstrzygnicie, decyzja adjudication in bankruptcy, adjudication order sdowe orzeczenie o upadoci adjudicator arbiter, rozjemca, sdzia adjure nakazywa komu, zaklina kogo ,by co zrobi adjust regulowa, korygowa, zaatwi, uzgodni, wyrwna adjustment regulacja, korekta, wyrwnanie, poprawka prior period adjustments korekty lat ubiegych tax adjustment korekta podatkowa adjustment of wages regulacja pac adjustments resulting from a change in accounting policy korekty wynikajce ze zmian zasad rachunkowoci administer 1. administrowa, zarzdza, kierowa 2. egzekwowa, wymierza administer justice wymierza sprawiedliwo administer the bankruptcy estate zarzdza majtkiem upadego administration administracja, zarzdzanie administration building budynek administracyjny administrative administracyjny administrative personnel personel administracji administrative-review authorities organ odwoawczy
administrative-review board administrative-review board kolegium odwoawcze local administrative-review board samorzdowe kolegium odwoawcze administrator administrator, dozorca, zarzdca administrator of an building dozorca domu administrator of the estate zarzdca majtku admissibility dopuszczalno admissible dopuszczalny, do przyjcia, dozwolony admissible evidence dowd dopuszczalny admission 1. wstp 2. przyjcie, uznanie 3. przyznanie si 4. odprawa celna temporary admission odprawa czasowa authorisation for temporary admission pozwolenie na odpraw czasow temporary admission procedure procedura odprawy czasowej admit 1. dopuszcza, przyjmowa 2. uznawa, przyzna si 3. pozwala admittance 1. dopuszczenie 2. wstp, prawo wstpu, wpuszczenie, umoliwienie dostpu admittance to the reorganisation procedure dopuszczenie do ukadu admonish 1. upomina, strofowa, poucza, napomina, skarci 2. przestrzega 3. doradza admonition 1. upomnienie, strofowanie, pouczenie, napomnienie, skarcenie 2. przestrzeenie penalty of admonition kara upomnienia adolescent modociany, dorastajc y, nastoletni, modzieczy, niedojrzay, dziecinny adopt przyj, uchwali,zawrze adopt the arrangement przyj ukad, zawrze ukad adoption 1. przysposobienie 2. zawarcie, przyjcie
age of majority adoption of the arrangement zawarcie ukadu adult penoletni, dorosy, dojrzay adult member of the household penoletni domownik adulterate faszowa, podrabia, falsyfikowa, obnia jako adulterate food faszowa ywno adulteration faszowanie, podrabianie, pogarszanie jakoci adulterator faszerz adulterer cudzoonik adultery cudzostwo advance 1. postp 2. zaliczka, zadatek 3. poyczka in advance zaliczkowo, w formie za- liczki, z gry, awansem, z wyprzedze- niem secured advance poyczka zabezpieczona advance against collateral poyczka zabezpieczona advance-tax zaliczka na podatek advice 1. zawiadomienie, informacja 2. rada, porada 3. awizo adviser doradca investment adviser doradca inwestycyjny tax adviser doradca podatkowy advisory doradczy, doradzajc y, sucy rad affair 1. sprawa, kwestia, interes 2. afera, skandal business affair sprawa handlowa affiliate afiliant affiliated company spka powizana affinity 1. powinowactwo, podobiestwo 2. sympatia, pocig degree of affinity stopie powinowactwa aforesaid wyej wymieniony, wyej wspomniany against delivery w zamian za wydanie (np. dokumentw) age wiek age of majority penoletno
agency to attain the age of majority osign penoletno agency 1. agencja, urzd 2. przedstawicielstwo consular agency przedstawicielstwo konsularne exclusive agency przedstawicielstwo wyczne intelligence agency agencja wywiadu Agency for Internal Security Agencja Bezpieczestwa Wewntrznego agency for temporary work agencja pracy tymczasowej Agency for the Protection of the State Urzd Ochrony Pastwa agency of necessity penomocnictwo dorozumiane / domniemane agenda porzdek dzienny (obrad) item on the agenda punkt porzdku dziennego agent agent, penomocnik business / commercial agent agent handlowy exclusive agent agent wyczny agent for delivery penomocnik do dorcze agent of necessity agent prowadzcy cudz spraw bez zlecenia aggravate 1. pogarsza, uczyni gorszym 2. irytowa, denerwowa aggravation 1. pogorszenie 2. zdenerwowanie, irytacja aggravation of invalidity pogorszenie stopnia inwalidztwa aggravations okolicznoci obciajce aggregate oglny, czny aggregate value of claims oglna suma wierzytelnoci agreement 1. umowa, porozumienie, ukad 2. uzgodnienie 3. akt umowy collective agreement ukad zbiorowy collective labour agreement ukad zbiorowy pracy General Agreement on Tariffs and Trade Ukad Oglny w sprawie Taryf Celnych i Handlu
allocate inter-professional agreement porozumienie branowe tariff agreement ukad celny, umowa celna agreement for lease of a real property umowa najmu nieruchomoci agreement for tenancy of a real property umowa dzierawy nieruchomoci agreement for the partition of the estate umowa o dzia spadku agreement on working time umowa dotyczca czasu pracy agricultural rolny, rolniczy, agrarny agricultural building budynek rolniczy agricultural duties co agrarne agricultural land grunt rolny agricultural real estate wasno rolna agricultural rural estate nieruchomo rolnicza agricultural tax podatek rolny aggrieve skrzywdzi,wyrzdzi krzywd, traktowa niesprawiedliwie aggrieved poszkodowany, skrzywdzony aggrieved party strona poszkodowana aid pomoc, wspieranie, pomaganie, wsparcie to provide first aid to injured persons udzieli pierwszej pomocy poszkodowanym air lotniczy air waybill lotniczy list przewozowy alibi alibi to have an alibi mie alibi alienate przenie prawa wasnocialienation przeniesienie prawa wasnocialienator przenoszcy wasno, sprzedajcy alienee nabywca prawa, kupujcy alienor zbywca tytuu / prawa, sprzedajcy alimony 1. alimenty, rodki utrzymania 2. utrzymanie to seek alimony wystpi o alimenty allegation 1. twierdzenie 2. owiadczenie, stwierdzenie 3. zarzut allocate 1. przydziela/ przydzieli, prze-
10
allocution znacza / przeznaczy, alokowa 2. umiejscawia / umiejscowi allocution 1. alokucja, przydzielenie, przydzia 2. umiejscowienie allot przydziela,przydzieli allot shares przydzieli akcje allotment 1. przydzia 2. parcela, dziaka, ogrdek dziakowy (UK) 3. wydzielenie, przydzielenie allow 1. uwzgldni, uzna, dopuci 2. pozwala allow claims uwzgldni roszczenie allowance 1. zasiek, dodatek, zapomoga 2. racja, przydzia 3. stay dodatek do uposaenia, dieta 4. przyzwolenie, tole- rowanie hardship allowance dodatek za uciliw prac investment allowance ulga inwestycyjna responsibility allowance dodatek za odpowiedzialn prac separation allowance dodatek za rozk allowance for children dodatek / zasiek na dzieci allowance in kind wynagrodzenie w naturze All-Poland Alliance of Trade Unions Oglnopolskie Porozumienie Zwizkw Zawodowych alternative zastpczy, przemienny, alternatywny alternative housing mieszkania zastpcze alternative legacy zapis przemienny alternative obligation zobowizanie przemienne amalgamation 1. poczenie, fuzja, zwizanie, zespolenie 2. mieszanie amendment 1. zmiana, poprawka, poprawianie, modyfikacja 2. nowelizacja, nowela amendment to the arrangement zmiana ukadu amendment to the company deed zmiana umowy spki
annex
American Accounting Association, AAA Amerykaskie Stowarzyszenie Rachun- kowoci American Bar Association Amerykaska Rada Adwokacka American Civil Liberties Union Amerykaski Zwizek Swobd Obywatelskich American Institute of Certified Public Accountants, AICPA Amerykaski Instytut Dyplomowanych Biegych i Ksigowych amerce kara grzywn amercement kara grzywny (dla urzdnika pastwowego) amicable polubowny, rozjemczy amicable settlement polubowne zaatwianie sporw amotion usunicie (np. ze stanowiska), eksmisja, wywaszczenie amount wysoko (kwoty), wymiar, ilo , w ielko suma, kwota , missing amount niedobr amount and schedule of working time wymiar i rozkad czasu pracy amount due naleno to cover an amount due pokry nalenoci amount of a loan wielko poyczki amount of capital wysoko kapitau amount of customs duties kwota naleno cicelnych amount of indebtedness suma zaduenia total amount of indebtedness cakowita suma zaduenia amount of security kwota / wysoko porczenia amount of surety wysoko porczenia amount outstanding suma zalega amount resulting from a customs debt kwota wynikajca z dugu celnego anchor tenant najemca kluczowy ancestor przodek, pradziad ancillary pomocniczy, dodatkowy annex 1. przybudwka 2. dodatek, aneks
11
annexation annexation zabr, przywaszczenie, anek- sja, wcielenie announcement 1. ogoszenie, obwieszczenie 2. zapowied 3. komunikat 4. anons announcement of the division of the company ogoszenie o podziale spki annual roczny, doroczny, coroczny, kadoroczny annual accounts roczne sprawozdanie finansowe annual general assembly zwyczajne zgromadzenie wsplnikw annual general meeting (AGM) walne zgromadzenie wsplnikw, zwyczajne zgromadzenie wsplnikw annual meeting of shareholders zwyczajne zgromadzenie wsplnikw annual rent czynsz roczny annual tax return zeznanie roczne annuitant rencista, osoba otrzymujca doywotni rent annuity 1. doywocie 2. renta life annuity renta doywotnia right to a life annuity prawo doywocia annulment uniewanienie, anulowanie, kasowanie, uchylenie, zniesienie annulment of a legal transaction uniewanienie czynnoci prawnej annulment of marriage uniewanienie maestwa antecedent poprzedzajcy, uprzedni antedate antydatowa antenuptial przedmaeski antenuptial agreement umowa przedmaeska antichresis zastaw antychretyczny anti-dumping tariff co antydumpingowe apparent oczywisty, widoczny, pozorny apparent easement / servitude suebn o widoczna / oczywista apparent legal transaction czynno prawna pozorna apparent possession posiadanie jawne, oczywiste
appropriation appeal (noun) 1. apelacja, kasacja, odwoanie 2. apel, wezwanie appeal (verb) w nie odwoanie, odwoywa si appeal against notice to terminate an employment contract w nie odwoanie od wypowiedzenia umowy o prac Appeal Court Sd Apelacyjny Court of Appeal(s) Sd Apelacyjny appear stawia si w sdzie failure to appear niestawiennictwo w sdzie appearance 1. pozory 2. stawiennictwo (w sdzie) 3. pojawienie si, ukazanie 4. wystpienie appearing party stawajcy appellant osoba odwoujca si, wnoszca odwoanie applicant poszukujcy pracy, petent, kandydat, zgaszajcy si application proba,wniosek, podanie application for a loan probao poyczk apply for ubiega si o, wnioskowa o, zabiega o, stara si o, wnosi o, skada podanie / wniosek o apply for a loan ubiega si o poyczk appoint wyznacza, ustanawia, powoywa, mianowa appoint a court supervisor ustanowi nadzorc sdowego appointed heir spadkobierca powoany appointment powoanie, wyznaczenie, mianowanie appointment of heir powoanie spadkobiercy appraisal ocena, szacowanie, wartociowanie, taksowanie nieruchomoci appraise oszacowa, taksowa, ocenia, wartociowa appraise the bankruptcy estate oszacowa mas upadoci apprentice ucze (w rzemiole), terminator, praktykant, nowicjusz appropriate naleyty, waciwy, odpowiedni, stosowny appropriation 1. przywaszczenie, uzur-
12
approval powanie 2. przeznaczenie, wyasygno- wanie approval zatwierdzenie, zaaprobowanie, przyjcie, zgoda court approval of the arrangement sdowe zatwierdzenie ukadu sale on approval sprzeda na prb (USA) approval of the arrangement zatwierdzenie ukadu approve zatwierdza / zatwierdzi, usank- cjonowa to refuse to approve the arrangement odmwi zatwierdzenia ukadu approve of something aprobowa, zgadza si na, pochwala approve the arrangement zatwierdza ukad z wierzycielami approve the list of claims zatwierdza list wierzytelnoci appurtenance przynaleno appurtenance to a thing przynaleno rzeczy appurtenance to realty przynaleno nieruchomoci appurtenant przynaleny area 1. obszar, teren, terytorium, rejon, okolica, strefa 2. dziedzina 3. pole, powierzchnia 4. parcela area code numer kierunkowy area of activity obszar dziaania arguendo dla wykazania argumentative kontrowersyjny, sporny, wtpliwy armed uzbrojony, zbrojny armed conflict konflikt zbrojny armed robbery rabunek z broni w rku arraign postawi w stan oskarenia, pozwa przed sdem, oskary arraignment postawienie w stan oskarenia, pozwanie przed sd, przedstawienie aktu oskarenia, oskarenie arrangement 1. porozumienie, umowa 2. ukad, porozumienie, ugoda adoption of the arrangement zawarcie ukadu
arrears amendment to the arrangement zmiana ukadu approval of the arrangement zatwierdzenie ukadu binding force of the arrangement moc wica ukadu deed of arrangement umowa z wierzycielami effects of the arrangement skutki ukadu liquidation arrangement ukad likwidacyjny liquidation reorganisation arrangement ukad likwidacyjny performance of the arrangement wykonanie ukadu revoking the arrangement uchylenie ukadu + basis for revoking the arrangement przyczyny uchylenia ukadu to adopt the arrangement przyj ukad to approve the arrangement zatwierdzi ukad to perform an arrangement wykona ukad to request that the arrangement be amended wystpi o zmian ukadu to revoke the arrangement uchyli ukad voting on the arrangement gosowanie nad ukadem arrangement of working time organizacja czasu pracy arrangement proceedings postpowanie ukadowe completion of the arrangement proceedings ukoczenie postpowania ukadowego arrangement proposal propozycja ukadowa arrearage zalego arrears zalego to be in arrears with payment of the rent dopuszcza si zwoki z zapat czynszu, zalega z czynszem
13
arrest arrest 1. areszt 2. aresztowanie, zatrzymanie, uwizienie 3. zahamowanie, wstrzymanie house arrest areszt domowy summary arrest areszt dorany under arrest aresztowany, w areszcie warrant of arrest nakaz aresztowania arrest (verb) aresztowa, zatrzyma, uwizi arrestable podlegajcy aresztowaniu arson podpalenie articles 1. statut 2. regulamin 3. umowa, ukad 4. aplikacja (UK) articles of association statut spki Articles of Confederation artykuy kon- federacji (USA) articles of incorporation statut spki articles of partnership umowa spki artifice 1. podstp, sztuczka 2. przebiego , zrczno artistic artystyczny artistic profession zawd artysty artistic work dzieo artystyczne ascendant przodek, wstpny ascending wstpny ascending line linia wstpna ascent przejcie majtku spadkowego na wstpnego spadkodawcy assailant 1. napastnik, agresor 2. krytyk assassin morderca, zamachowiec, zabjca assassinate 1. zamordowa, dokona zamachu 2. zniesawi zniszczy , reputacj assault napad, napa z zamiarem pobicia assault and battery czynna napa ,napad z pobiciem assembly 1. zgromadzenie, zebranie 2. roboty montaowe assembly-line work praca przy tamie, robota / praca tamowa, potokowa assess 1. szacowa, ocenia 2. wymierza podatek 3. naoy grzywn assessable podlegajcy opodatkowaniu assessment kalkulacyjny assessment factor element kalkulacyjny assessment 1. ocena, oszacowanie 2. opodatkowanie
assets assessment of a worker ocena pracownika assessment of assets oszacowanie majtku assessment period okres podatkowy assessor 1. taksator 2. urzdnik podatkowy 3. biegy, ekspert, pomocnik sdziego assets aktywa, majtek, mienie, wkad accounting assets aktywa ksigowe available assets aktywa rozporzdzalne business assets aktywa handlowe cash assets aktywa gotwkowe capital assets aktywa trwae circulating assets aktywa obrotowe complementary assets aktywa uzu- peniajce concealed assets aktywa ukryte current assets aktywa obrotowe dead assets aktywa zamroone distribution of assets podzia majtku doubtful assets aktywa wtpliwe fictitious assets aktywa fikcyjne financial assets aktywa finansowe fixed assets aktywa trwae floating assets aktywa obrotowe fluid assets aktywa atwe do upynnienia / zbycia frozen assets aktywa zamroone fungible assets aktywa jednorodne hidden assets aktywa ukryte intangible assets aktywa niematerialne, wartoci niematerialne i prawne investment fund assets aktywa funduszu inwestycyjnego liquid assets aktywa pynne net quick assets aktywa pynne netto monetary assets aktywa pienine movable assets majtek ruchomy net assets aktywa netto net current assets aktywa biece netto non-current assets aktywa trwae permanent assets aktywa trwae quick assets aktywa atwe do upynnienia / zbycia real assets majtek nieruchomy real current assets aktywa obrotowe rzeczowe
14
assets and liabilities realisable assets aktywa nadajce si do sprzeday risk assets aktywa trudne do upynnienia slow assets aktywa trudne do upynnienia tangible assets aktywa materialne to administer assets and liabilities zarzdza majtkiem to dispose of assets and liabilities rozporzdza majtkiem to liquidate the assets of the company partnership upynni majtek spki to sell assets sprzeda mienie to release assets and liabilities wyda mienie unmarketable assets aktywa nie do upynnienia wasting assets (USA) aktywa zuywalne assets and liabilities majtek, aktywa i pasywa assets being subject of inheritance spadek, spucizna assets in kind wkad w naturze / niepieniny assets of inheritance aktywa spadku assets of the estate of the deceased person ca o spadku assets of third parties mienie osb trzecich asseveration uroczyste zapewnienie (zamiast przysigi), stanowcze stwierdzenie assign przydziela,przydzieli assign a customs-approved treatment or use nada / nadawa przeznaczenie celne assignable przenony, nadajcy si do przeniesienia assigned wyznaczony, przydzielony, ustalony, przeznaczony assigned counsel adwokat z urzdu, obroca z urzdu assignee 1. zarzdca, penomocnik, nastpca 2. beneficjent 3. cesjonariusz assignment 1. wyznaczenie, przydzielenie 2. przeniesienie wasnoci, cesja 3. zadanie
attorney-in-fact for delivery
associate zrzesza si w zwizek zawodowy, zakada zwizek zawodowy associated company spka powizana assume 1. zakada / zaoy 2. przyj / przyjmowa assume a succession przyj spadek asylum azyl, schronienie to seek asylum ubiega si o azyl atonement pokuta, zadouczynienie attach 1. zaj, zajmowa, zatrzymywa 2. zacza attach rights zaj prawa attachment 1. zajcie majtku 2. zacznik attachment of earnings zajcie zarobkw (USA) attachment of rights zajcie praw warrant of attachment nakaz zatrzymania attest powiadcza,uwierzytelnia, zawiadcza, legalizowa attestant osoba powiadczajca attestation 1. powiadczenie, uwierzytelnienie, zalegalizowanie 2. zaprzysienie attorn przenosi (prawa wasnoci) attorney 1. penomocnik, rzecznik, przedstawiciel 2. adwokat, prawnik private attorney penomocnik pozasdowy, przedstawiciel prywatny (USA) prosecuting attorney prokurator public attorney (USA) przedstawiciel z urzdu attorney at large (USA) przedstawiciel we wszystkich sprawach attorney-at-law prawnik, adwokat attorney for government (USA) przedstawiciel rzdu attorney in casus (USA) przedstawiciel w sprawie attorney of creditors penomocnik wierzycieli attorney of record (USA) przedstawiciel umocowany pisemnie attorney-in-fact penomocnik prawny attorney-in-fact for delivery penomocnik do dorcze
15
audit audit (noun) audyt, rewizja internal auditing rewizja wewntrzna joint audit rewizja poczona audit (verb) audytowa,bada ksigi auditor rewident ksigowy, audytor auditors committee komisja rewizyjna external auditor audytor zewntrzny internal auditor audytor wewntrzny authenticate 1. uwierzytelni, powiad czy 2. ustala autorstwo, stwierdza autentyczno prawdziwo / authenticate a signature uwierzytelni podpis authenticated uwierzytelniony, pewny, powiadczony authenticated copy uwierzytelniona kopia authenticated date data pewna authentication uwierzytelnienie, powiadczenie authentication of signature powiadczenie podpisu authentication of the date powiadczenie daty authorisation 1. upowanienie, umocowanie, penomocnictwo, upenomocnienie 2. usankcjonowanie, zatwierdzenie 3. uprawnienie to get authorisation otrzyma upowanienie to give someone authorisation udziela / udzieli komuupowanienia
award of benefits to grant someone authorisation udziela / udzieli komu upowanienia to obtain authorisation otrzyma upowanienie to revoke an authorisation odwoa / cofn upowanienie authorisation for the establishment of the bank zezwolenie na utworzenie banku authorisation of the commissioning party upowanienie komitenta authorities wadze authority penomocnictwo, wadza autograph wasnorczny ones autograph signature wasnorczny podpis autopsy autopsja, sekcja zwok autrefois acquit poprzednio uniewinniony average redni,przecitny average cost method metoda po koszcie przecitnym average price method metoda ceny przecitnej average wage redniapaca award (verb) przyzna,przyznawa award a relief in paying tax przyzna ulg w zapacie podatku award (noun) przyznanie, udzielanie, wynagrodzenie award of benefits przyznanie wiadcze
16
B
Bachelor of Laws stopie naukowy po ukoczeniu studiw prawniczych back office personnel personel pomocniczy back order zamwienie zalege back to back loan poyczka oboplna backdate antydatowa, antedatowa, datowa wstecz, opatrywa dat wczeniejsz ni faktyczna backroom personnel kadra drugiego planu bad 1. zy 2. niecigalny bad debt wierzytelno niecigalna bad debtor dunik niepewny bad loan poyczka niecigalna bail (noun) 1. zwolnienie za kaucj 2. kaucja, porczenie bail bond porczenie majtkowe bail (verb) zwolni za kaucj, porcza, wpaci kaucj, wykupi z aresztu bailable dopuszczajcy zwolnienie za kaucj bailable offence przestpstwo dopuszczajce zwolnienie z aresztu za kaucj bailee 1. biorcy w uyczenie, depozytariusz 2. posiadacz zaleny bailment 1. zastaw handlowy, powierzenie towaru w depozyt 2. zwolnienie za kaucj bailor deponent, uyczajc y, depozytor balance 1. saldo, stan konta 2. bilans 3. rwnowaga 4. szala active / credit balance saldo dodatnie closing balance bilans zamknicia debit balance saldo ujemne inaccuracy of the balance niezgodn o salda initial balance bilans otwarcia trial balance bilans prbny + adjusted trial balance bilans prbny po korektach + post-closing trial balance bilans prbny po zamkniciu kont + unadjusted trial balance bilans prbny przed zapisami korygujcymi balance deficit saldo ujemne balance in hand saldo kasowe balance of bank account stan rachunku bankowego balance sheet bilans balance sheet date dzie bilansowy balance sheet equation rwnanie bilansowe balance sheet total suma bilansowa classified balance sheet bilans poklasyfikowany balances confirmation uzgodnienie sald ballasting work roboty podsypkowe ballot (noun) 1. tajne gosowanie, balota 2. lista wyborcza 3. liczba oddanych gosw 4. prawo wyborcze, prawo do gosowania ballot (verb) gosowa ban (noun) 1. zakaz 2. delegalizacja overtime ban zakaz pracy w nadgodzinach ban (verb) 1. zakazywa, zabrania 2. delegalizacja bank 1. bank 2. skarbonka agricultural bank bank rolny annuity bank bank rentowy branch of bank oddzia banku
17
bank account brokerage bank bank prowadzcy dziaalno maklersk central bank bank centralny clearing bank bank rozrachunkowy commercial bank bank handlowy cooperative bank bank spdzielczy correspondent bank bank korespondent credit bank bank kredytowy deposit bank bank depozytowy discount bank bank dyskontowy domestic bank bank krajowy Federal Reserve Bank (USA) Bank Rezerw Federalnych foreign bank bank zagraniczny foreign trade bank bank handlu zagranicznego government bank bank pastwowy housing bank bank budownictwa industrial bank bank przemysowy International Bank for Reconstruction and Development Midzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju joint stock bank bank akcyjny, bank w formie spki akcyjnej liquidity of bank pynno banku loan bank bank poyczkowy mortgage bank bank hipoteczny municipal bank bank komunalny National Bank of Poland Narodowy Bank Polski originating bank bank otwierajcy akredytywy private bank bank prywatny remitting bank bank dokonujcy przelewu representative office przedstawicielstwo banku state bank bank pastwowy trade bank bank handlowy to draw money out of the bank podj pienidze z konta to establish / to form a bank utworzy bank bank account rachunek bankowy, konto bankowe
bankruptcy estate funds tax collectors bank account rachunek bankowy inkasenta tax remitters bank account rachunek bankowy patnika taxpayers bank account rachunek bankowy podatnika bank commission prowizja bankowa bank credit kredyt bankowy Bank for International Settlements Bank Rozrachunkw Midzynarodowych bank for loans bank poyczkowy bank loan poyczka bankowa bank of commerce bank handlowy bank of deposit bank depozytowy Bank of England Bank Anglii bank of issue bank emisyjny Bank Supervision Commission Komisja Nadzoru Bankowego banking bankowy, banku banking account konto bankowe banking guarantee gwarancja bankowa banking profession pracownik banku banking secrecy tajemnica bankowa bankrupt bankrut, upady bankrupt debtor dunik upady to go bankrupt zbankrutowa undischarged bankrupt bankrut nieprzywrcony do praw bankrupts balance-sheet bilans upadoci bankrupts petition for permission to make the arrangement podanie upadego o dopuszczenie do zawarcia ukadu bankrupts self-administration zarzd wasny upadego bankruptcy upado , bankructwo non-fraudulent bankruptcy bankructwo zwyke, bankructwo popenione bez zamiaru oszustwa to go into bankruptcy zbankrutowa bankruptcy estate / assets masa upadoci bankruptcy estate funds fundusze masy upadoci distribution of the bankruptcy estate
18
bankruptcy law funds podzia funduszw masy upadoci bankruptcy law prawo upadociowe bankruptcy order orzeczenie bankructwa bankruptcy petition wniosek o ogoszenie upadoci bankruptcy proceedings postpowanie upadociowe concurrent bankruptcy proceedings wtrne postpowanie upadociowe institution / opening of the bankruptcy proceedings otworzenie postpowania upadociowego bankruptcy with a possibility to make an arrangement upado z moliwoci zawarcia ukadu bar (noun) 1. adwokatura, palestra, rejestr adwokatw 2. awa oskaronych, miejsce dla oskaronych bar (verb) zakazywa, zabrania, wyklucza bare masonry and carpentry budynek / budowa w stanie surowym bargain 1. ugoda, umowa, transakcja, targ 2. zakup 3. okazja bargain sale sprzeda okazyjna / tania, sprzeda towarw przecenionych barratry 1. pieniactwo 2. barateria 3. przyjmowanie apwki przez sdziego barrister adwokat uprawniony do wystpowania przed sdem wyszej instancji (UK), prawnik barter prowadzi handel wymienny / kompensacyjny, wymienia towar basic zasadniczy, podstawowy, bazowy, gwny, fundamentalny basic salary paca zasadnicza basic tariff co zasadnicze, podstawowe basic wage paca zasadnicza bastard dziecko nielubne,bkart battery naruszenie nietykalnoci cielesnej, pobicie be on the dole pobiera zasiek dla bezrobotnych
benefit payable on a provisional basis bearer 1. okaziciel 2. waciciel (np. paszportu) 3. oddawca, dorczyciel bearer share akcja na okaziciela begin 1. rozpocz / rozpoczyna, zacz / zaczyna 2. powsta, narodzi si begin building work rozpocz roboty budowlane bench 1. awa sdziowska 2. sd, trybuna, sdziowie 3. urzd sdziowski to be on the bench przewodniczy posiedzeniu sdu benefit 1. wiadczenie,renta, zasiek, dodatek, odprawa 2. korzy , poytek 3. dobrodziejstwo accident benefit renta wypadkowa cash benefit wiadczenie pienine child-care benefit, childcare benefit zasiek wychowawczy compensatory benefit renta wyrwnawcza death benefit odprawa pomiertna family benefits wiadczeniarodzinne for the benefit of na rzecz fringe benefits dodatki do poborw, wiadczeniadodatkowe maternity benefit zasiek macierzyski nursing benefit zasiek pielgnacyjny pension benefit wiadczeni e emerytalne sickness benefit wiadczenie chorobowe social security benefit wiadczeniesocjalne unemployment benefit zasiek dla bezrobotnych to fix the amount of benefits ustala wysoko zasiku benefit for unemployed persons zasiek dla bezrobotnych benefit in cash wiadczenie pienine benefit in kind wiadczenierzeczowe benefit of inventory dobrodziejstwo inwentarza benefit of limited liability for the heir dobrodziejstwo inwentarza benefit payable on a provisional basis zasiek tymczasowy
19
benefit someone benefit someone dziedziczy po kim benevolent 1. dobroczynny, charytatywny, filantropijny 2. yczliwy, uczynny, ofiarny bequeath pozostawia / pozostawi w spadku bequeath by will zapisa w testamencie bequest 1. zapis, legat 2. spucizna, spadek residuary bequest zapis uniwersalny, zapis caego spadku to make a bequest to someone zapisa co komu, uczyni zapis na czyj rzecz bequest to a universal legatee zapis uniwersalny bestiality sodomia, zoofilia bestow upon 1. obdarza kogo, podarowa komu (np. w testamencie) 2. dawa, uycza betterment 1. poprawa, polepszenie 2. wzrost wartoci nieruchomoci bicameral dwuizbowy bid 1. oferta nabycia 2. starania, zabiegi bidding company spka przejmujca bigamy bigamia, dwuestwo bilateral 1. dwustronny, bilateralny 2. obustronny, dwuboczny bilateral transaction czynno prawna dwustronna bilaterally binding legal transaction czynno prawna dwustronnie obowizujca bi-level dwupoziomowy bill (adjective) wekslowy bill broker makler wekslowy bill case portfel wekslowy bill charges koszty wekslowe bill creditor wierzyciel wekslowy bill debt dug wekslowy bill debtor dunik wekslowy bill form blankiet wekslowy bill forger faszerz wekslowy bill (noun) 1. weksel 2. konosament 3. rachunek, faktura (USA) 4. projekt ustawy
block of flats bill of exchange weksel bill of lading konosament collective bill of lading konosament zbiorczy inland waterway bill of lading konosament eglugi rdldowej straight bill of lading konosament imienny through bill of lading konosament bezporedni to bearer bill of lading konosament na okaziciela to order bill of lading konosament na zlecenie transhipment bill of lading konosament przeadunkowy bill of security weksel gwarancyjny bill overdue weksel przeterminowany bill payable after date weksel patny po terminie bill payable at a fixed date weksel patny w ustalonym terminie bill payable at sight weksel patny za okazaniem bill payable to bearer weksel patny na okaziciela bill payable, B/P weksel do zapaty, zobowizanie wekslowe bill receivable, B/R weksel naleny, naleno wekslowa bill to mature weksel patny w szybkim czasie billet zajcie, posada, zatrudnienie binding wicy, obowizujcy, w mocy binding force of the arrangement moc wica ukadu binding offer oferta wica bipartite 1. sporzdzony w dwu cz ciach, dwuczciowy2. dwustronny blackmail (noun) szanta, wymuszenie blackmail (verb) szantaowa, wymusza blacksmith work roboty kowalskie blasphemer blunierca blasphemous blunierczy blasphemy blunierstwo block of flats blok mieszkalny
20
blocked blocked zablokowany, zatarasowany, za- hamowany blocked account konto zablokowane blotter ksiga aresztowa, rejestr policyjny Blue Book sprawozdanie komisji rzdo wej blue laws prawa obyczajowe, surowe prawa purytaskie board 1. rada, komisja, zgromadzenie 2. zarzd, dyrekcja 3. urzd 4. utrzymanie, wyywienie board of directors zarzd, rada dyrektorw body organ, og body of creditors og wierzycieli bodyguard ochroniarz, goryl, ochrona osobista bogus fikcyjny bogus sale sprzeda fikcyjna bona fide w dobrej wierze bond 1. obligacja 2. kaucja callable bond obligacja z terminem wykupu communal bond obligacja komunalna consol bond obligacja wieczysta consolidated bond obligacja skonsolidowana convertible bond obligacja zamienna corporate bond obligacja przedsibiorstwa debenture bond (USA) obligacja bez zabezpieczenia extended bond obligacja z przeduonym terminem wykupu fixed-interest bond obligacja o staym oprocentowaniu floating-rate bond obligacja o zmiennym oprocentowaniu government bond obligacja skarbowa index-linked bond obligacja indeksowana interim bond obligacja tymczasowa irredeemable bond obligacja bez terminu wykupu irredeemable bond obligacja wieczysta
bondholders claim junk bond obligacja mieciowa liabilities resulting from the bonds zobowizania wynikajce z obligacji local authority bond obligacja komunalna mortgage bond obligacja hipoteczna municipal bond obligacja komunalna non-negotiable bond obligacja imienna optional bond obligacja opcyjna participating bond obligacja partycypacyjna perpetual bond obligacja wieczysta premium bond obligacja premiowa prize bond obligacja premiowa redeemable bond obligacja z terminem wykupu redeemed bond obligacja wykupiona registered bond obligacja imienna revenue bond obligacja przychodowa rights attaching to bonds prawa z obligacji state bond obligacja pastwowa to issue bonds emitowa obligacje to purchase bonds nabywa / naby obligacje to redeem bonds umarza / umorzy obligacje to sell bonds zbywa / zby obligacje treasury bond obligacja pastwowa, skarbowa unified bond obligacja skonsolidowana unsecured bond obligacja niezabezpieczona zero-coupon bond obligacja nieoprocentowana bond debtor dunik obligacyjny bond to bearer obligacja na okaziciela bond with the right of priority obligacja z prawem pierwszestwa bearer bond obligacja na okaziciela bonded pod zamkniciem celnym bondholder obligatariusz bondholders claim roszczenie obligatariusza
21
bonus bonus gratyfikacja, premia, dodatek bonus for overtime work dodatek za pra- c w godzinach nadliczbowych bonus on output premia produkcyjna bonus on turnover premia produkcyjna bonus system system premiowy incentive bonus dodatek motywacyjny book ksiga, ksika, ksieczka, dziennik access to books wgld do ksig bill book ksiga weksli bought day book dziennik / rejestr zakupw cash book, CB ksika kasowa cash disbursements book dziennik wydatkw cheque book ksieczka czekowa companys books ksigi rachunkowe day book dziennik housing savings book ksieczka mieszkaniowa log book dziennik minutes book (UK) ksiga protokow petty cash book, PCB ksika drobnych wpyww i wydatkw purchases day book dziennik / rejestr zakupw purchases returns (day) book, PRB ksiga zwrotw zakupionych dbr sales day book dziennik sprzeday sales returns (day) book, SRB ksiga zwrotw ze sprzeday stock book ksiga magazynowa to cook the books manipulowa w ksigach to enter in the books ksigowa to fiddle the books manipulowa w ksigach to inspect books przejrze ksigi to keep the books prowadzi ksigowo to post from a day book to a ledger przenosi z dziennika kasowego do ksigi gwnej to review books przejrze ksigi book of final entry ksiga zapisu kocowego
break book of minutes ksiga protokow book of original entry ksiga zapisu pierwotnego book of prime entry dziennik book value w arto ksigowa book-keeping / bookkeeping ksigow o rachunkowo , double entry bookkeeping ksigow o podwjna duplicating bookkeeping ksigowo przebitkowa single entry bookkeeping ksigowo pojedyncza bookkeeping error bd ksigowy books of account ksigi rachunkowe border 1. granica, pogranicze, kresy 2. brzeg, skraj border guards stra graniczna border traffic ruch graniczny born out of wedlock urodzony poza maestwem, nielubny, pozamaeski borrower poyczkobiorca, biorcy w uyczenie, kredytobiorca boundary granica (nieruchomoci) branch 1. filia, oddzia 2. ga 3. brana, dzia branch of the company oddzia spki to open / to establish a branch of the company otworzy oddzia spki breach (verb) 1. narusza, pogwaca,naduywa 2. zrywa breach provisions on safety and hygiene at work narusza przepisy bhp breach (noun) 1. naruszenie, pogwacenie, naduycie 2. zerwanie, zamanie 3. wyom breach of a non-competition rule naruszenie zakazu konkurencji breach of confidence naduycie zaufania breach of promise zamanie obietnicy breach of the peace 1. naruszenie pokoju 2. naruszenie porzdku publicznego breadwinner ywiciel rodziny break 1. przerwa 2. ulga nursing break przerwa na karmienie tax break ulga podatkowa
22
bribe bribe przekupywa, dawa / wrcza apwk briber osoba dajca apwk bribery przekupstwo, apownictwo, sprzedajno bridging pomostowy bridging loan kredyt pomostowy, poyczka pomostowa brief 1. pismo urzdowe 2. sprawa sdowa 3. powierzenie sprawy 4. streszczenie sprawy bucket shop oszukacza firma maklerska przeprowadzajca fikcyjne transakcje zakupu towarw i papierw wartociowych budget (noun) 1. budet 2. zapas, zbir capital budget budet inwestycyjny cash budget budet rodkw pieninych evolving budget budet cigy, budet kroczcy financial budget budet finansowy fixed budget budet sztywny, budet stay flexed budget budet elastyczny flexible budget budet elastyczny incremental budget budet przyrostowy master budget budet gwny, budet wiodcy operating budget budet operacyjny production budget budet produkcji rolling budget budet cigy, budet kroczcy sales budget budet sprzeday static budget budet stay, budet sztywny to review a budget weryfikowa budet budget committee komisja budetowa budget (verb) ustali budet, budetowa, oblicza budget for the coming year ustali budet na nadchodzcy rok budgetary budetowy budgetary control kontrola budetowa budgetary loan kredyt budetowy
building inspection budgetary process proces budetowania budgeting budetowanie capital budgeting budetowanie kapitaowe incremental budgeting budetowanie przyrostowe participating budgeting budetowanie partycypacyjne zero-based budgeting budetowanie od zera buggery sodomia, pederastia builder pracownik budowlany building budynek, budowa, budownictwo detached building budynek wolnostojcy educational building budynek szkolny heritage building budynek zabytkowy historic building budynek zabytkowy, budynek wpisany na list dziedzictwa isolated building budynek wolnostojcy link building budynek plombowy listed building budynek wpisany na list dziedzictwa non-residential building budynek nie przeznaczony do celw mieszkalnych, budynek niemieszkalny road building budowa drg separate building budynek wolnostojcy building and loan association towarzystwo kredytowo-budowlane, spdzielnia poyczkowo-budowlana building authority wadze budowlane building contract umowa o roboty budowlane building costs / expenditure koszt budowy building for trade and industry budownictwo gospodarcze building for trade, industry and farming budynek gospodarczy building ground plac budowy, budowa building industry przemys budowlany, budownictwo building inspection inspekcja budowlana
23
building inspector building inspector inspektor budowlany building land dziaka budowlana, tereny budowlane improved building land dziaka budowlana uzbrojona unimproved building land dziaka budowlana nieuzbrojona building material materia budowlany building moratorium zakaz budowania building permit pozwolenie budowlane / na budow building permit application wniosek o wydanie pozwolenia na budow building project projekt budowlany building site teren budowy building slump zastj budowlany building society spdzielnia budowlano-mieszkaniowa building trade przemys budowlany bulk sale sprzeda masowa burden ciar, obcienie, brzemi burden of evidence / proof ciar dowodu burglar wamywacz, zodziej dokonujcy kradziey z wamaniem burglarise wamywasi (do budynku) burglary wamanie, kradzie z wamaniem
bylaws / bye-laws burgle wamywasi, okrada business 1. dziaalno gospodarcza / handlowa, interes, transakcja handlowa 2. sprawa 3. firma, dom handlowy, przedsibiorstwo 4. brana 5. zawd, zajcie 6. obowizek, zadanie, zakres dziaania / obowizkw business activity dziaalno gospodarcza / handlowa business day dzie roboczy business hours godziny urzdowania business name of a company / partnership firma spki business premises lokal handlowy business trip podr subowa business year rok bilansowy buying zakup, kupowanie, nabycie buying commission prowizja od zakupu buyout wykup buyout price cena wykupu by order and for account na zlecenie i rachunek bylaw / bye-law lokalny przepis, zarzdzenie bylaws / bye-laws regulamin, statut, przepisy
24
C
c/o conscientious objector osoba odmawiajca odbycia suby wojskowej ze wzgldu na przekonania cadaver (USA) zwoki caisson work roboty kesonowe calculate oblicza / obliczy, kalkulowa calculate a legitim oblicza zachowek calculate a tax oblicza podatek calculate the absenteeism oblicza absencj calculation kalkulacja, obliczenie calendar kalendarz, terminarz voting calendar kalendarz wyborczy call (noun) danie, wezwanie do opacenia akcji call for delivery danie dostawy call (verb) wezwa / wzywa call for tenders wezwa do skadania ofert przetargowych called-up share akcja kredytowana calumny kalumnia, oszczerstwo, potwarz, pomwienie campaign kampania, akcja, demonstracja to lead a campaign prowadzi kampani to organise a campaign for organizowa kampani na rzecz cancel 1. odwoa, anulowa, uniewani 2. skrela, wykre la, kasowa cancel an offer anulowa ofert cancellation 1. anulowanie, odwoanie, uniewanienie 2. skrelenie, skasowanie cancerous rakotwrczy cancerous substances and agents substancje i czynniki rakotwrcze canon kanon, norma, regua, zasada capable zdolny, zdatny, posiadajcy zdoln o prawn capable of making a will zdolny do sporzdzenia testamentu capable of transacting legal business zdolny do czynnoci prawnych to be capable of transacting legal business by zdolnym do czynnociprawnych capacity 1. zdolno 2. pojemno 3. wydajno 4. funkcja, rola, charakter attainment of capacity to perform acts in law nabycie zdolnocido czynnoci prawnych full capacity to perform / to effect acts in law pena zdolno do czynnoci prawnych lack of capacity to perform acts in law brak zdolnoci do czynnoci prawnych limited capacity to perform acts in law ograniczona zdolno do czynnociprawnych capacity for acts in law zdolno do czyn- noc prawnych i capacity to act in court proceedings zdolno procesowa capacity to effect acts in law zdolno do czynnociprawnych capacity to go bankrupt zdolno upadociowa capacity to transact legal business zdoln o do czynnoci prawnych capital (noun) 1. kapita, rodki pienine, fundusz 2. stolica allotted share capital przydzielony kapita zakadowy
25
capital of company / partnership amount of the capital wysoko kapitau authorised capital kapita akcyjny / statutowy debt capital kapita duny equity capital kapita wasny, kapita zakadowy foreign capital kapita zagraniczny fully-paid share capital kapita opacony increase in the capital podwyszenie kapitau initial capital kapita pocztkow y, kapita zakadowy loan capital kapita poyczkowy nominal share capital nominalny kapita zakadowy original capital kapita zakadowy paid up capital kapita opacony paid-in capital kapita wniesiony paid-up share capital pokryty / wpacony kapita zakadowy reduction of / in the capital obnienie kapitau reserve capital kapita rezerwowy risk capital kapita ryzyka share capital kapita zakadowy subscribed capital kapita subskrybowany supplementary capital kapita zapasowy to have a stake in a company mie kapita w spce unissued share capital niewyemitowany kapita akcyjny venture capital kapita ryzyka capital of company / partnership kapita spki capital transactions tax podatek od kapitau capital (adjective) 1. kapitalny 2. kapitaowy capital budgeting budetowanie kapitaowe capital company spka kapitaowa capital repairs remont kapitalny
cash available to meet... capitalisation kapitalizacja market capitalisation kapitalizacja rynkowa captive pojmany, wzity do niewoli, jeniec captivity niewola in captivity w niewoli car park parking card karta, dowd bank card karta patnicza issue of bank cards wydawanie kart patniczych trade union card karta zwizkowa care 1. troska 2. opieka, piecza 3. uwaga, ostrono due care naleyta staranno career ladder szczeble kariery zawodowej to move up the career ladder wspina si po szczeblach kariery zawodowej carnal 1. cielesny, pciowy 2. ziemski, doczesny carnal abuse czyn lubieny, gwat na nieletnim carnal knowledge stosunek pciowy carpentry roboty ciesielskie carrier przedsibiorstwo przewozowe, przewonik carry out wykonywa / wykona, przeprowadza / prowadzi carry out a medical check-up przeprowadza badania lekarskie carry out an execution from the partners assets prowadzi egzekucj z majtku wsplnika carry out work wykonywa prac case 1. sprawa (w sdzie), proces 2. wypadek, przypadek 3. stan, sytuacja 4. precedens sdowy cash rodekpieniny, gotwka cash assets aktywa gotwkowe cash at bank rodkipienine na rachunku bankowym cash available to meet current obligations rodki pienine dostpne na bieco
26
cash budget cash budget budet rodkw pieninych cash flow przepyw rodkw pieninych cash flow assumptions metody wyceny rozchodu zapasw cash in transit rodkipienine w drodze cash in way rodki pienine w drodze cash office kasa cash-box kasa cash-desk kasa cash register kasa fiskalna cassation kasacja, uniewanienie, uchylenie catchall przepis uniwersalny, obejmujcy wszystkie przypadki (np. w umowie) catering ywienie zbiorowe catering profession pracownicy gastronomii cause 1. przyczyna, powd 2. sprawa sdowa, proces 3. motyw, uzasadnienie cause of action podstawa roszczenia cautionary ostrzegawczy, ku przestrodze caveat 1. ostrzeenie (w ksidze wieczystej) 2. zastrzeenie, sprzeciw, upomnienie caveat emptor niech kupujcy si strzee, zasada ryzyka kupujcego cease and desist order nakaz zaprzestania dziaalnoci cede przekazywa, odstpowa, cedowa cement cement censure 1. nagana, potpienie, krytyka, upomnienie 2. kara kocielna census spis ludnoci central centralny, gwny, czoowy, zasadniczy central heating centralne ogrzewanie Central Office of Customs Gwny Urzd Ce President of the Central Office of Cu- stoms Prezes Gwnego Urzdu Ce centralisation centralizacja centre orodek,centrum Job Centre urzd pracy certificate 1. certyfikat, zawiadczenie, kwit, atest, powiadczenie 2. wiadectwo, metryka, akt
Certified General...
conditioning certificate wiadectwo kondycjonowania employment certificate wiadectwo pracy qualification certificate wiadectwo kwalifikacyjne veterinary certificate wiadectwoweterynaryjne work certificate wiadectwo pracy certificate of age wiadectwowieku certificate of disinfecting wiadectwo dezynfekcji certificate of force majeure wiadectwo siy wyszej certificate of identity przepustka celna, wiadectwotranzytowe certificate of incapacity for work / of disability to work zawiadczenie o niezdolnocido pracy certificate of incorporation akt ustanowienia spki certificate of manufacture wiadectwo o wyprodukowaniu certificate of origin of goods wiadectwo pochodzenia towarw certificate of pedigree wiadectwo o rodowodzie zwierzt certificate of sampling wiadectwo prbobrania certificate of standardisation wiadectwo standaryzacyjne certification 1. powiadczenie, uwierzytelnienie, potwierdzenie, 2. zalegalizowanie 3. wystawienie zawiadczenia 4. uznanie osoby za umysowo chor (UK) certified 1. uwierzytelniony, powiadczony, potwierdzony 2. posiadajcy atest 3. zalegalizowany certified by a notary uwierzytelniony notarialnie certified copy uwierzytelniona kopia certified date data pewna Certified General Accountants Association of Canada Stowarzyszenie Ksigowych w Kanadzie
27
certified statement certified statement zawiadczenie certify 1. uwierzytelni, powiadczy, potwierdzi, zawiadcza, legalizowa 2. rczy, wiadczy 3. ubezwasnowolni (UK) certify a death stwierdzizgon cessation wstrzymanie, zaprzestanie, przerwanie, zaniechanie cessation of payments wstrzymanie / zaprzestanie patnoci chair przewodniczcy Chairman of the Commission for Insur- ance and Pension Funds Supervision Przewodniczcy Komisji Nadzoru Ubezpiecze i Funduszy Emerytalnych challenge (noun) 1. sprzeciw 2. wniosek o wyczenie 3. zakwestionowanie, podanie w wtpliwo 4. wyzwanie 5. apel challenge (verb) 1. wysuwa zarzut 2. kwestionowa, sprzeciwia si 3. pod- waa, podawa w wtpliwo4. wyzywa, rzuci wyzwanie 5. apelowa 6. odrzuca, nie przyjmowa 7. wyklucza (sdziego) 8. prowokowa challengeable 1. podlegajcy wyczeniu / kwestionowaniu 2. (o wiadku) nie- wiarygodny chamber 1. izba 2. sala, pokj 3. gabinet sdziowski chambers 1. kancelaria adwokacka 2. gabinet sdziowski champerty finansowanie przez osob trzeci kosztw sprawy cywilnej w celu uzyskania udziau w przedmiocie sporu change zmiana, odmiana change in employment structure zmiany w strukturze zatrudnienia change in the business name zmiana brzmienia firmy to make a change in the business name dokona zmiany brzmienia firmy changes in the company / partnership zmiany w spce charge (noun) 1. ciar, adunek 2. koszt, naleno, opata 3.
cheque (UK), check (USA) odpowiedzialno
4. obcienie, zapis w ciar 5. podopieczny 6. oskarenie, zarzut charge (verb) 1. obcia / obciy (sum) 2. powierza, poleca, porucza, oddawa pod opiek 3. oskara, obwinia, zarzuca 4. poucza, instruowa 5. napenia, adowa,obcia chargeable 1. podlegajcy opodatkowaniu 2. podlegajcy oskareniu 3. podlegajcy opacie chargeable event zdarzenie podatkowe charged 1. obciony 2. oskarony charges koszty, wydatki charging 1. obcianie 2. zajmowanie, za- stawianie charging order nakaz zajcia majtku dunika w celu zabezpieczenia powdztwa charity 1. dziaalno charytatywna, do- broczynno 2. jamuna 3. miosierdzie 4. instytucja charytatywna / dobro- czynna 5. datek na cele dobroczynne
charity sale sprzeda na cele dobroczynne chart 1. wykres, diagram, tablica 2. mapa morska charter 1. umowa, porozumienie 2. statut 3. przywilej 4. karta, edykt 5. czarter, wynajem charter commission prowizja frachtowa / czarterowa chattel rzecz ruchoma, ruchomo, majtek ruchomy trespass to chattels naruszenie praw do ruchomoci chattels ruchomoci chemical agents, chemicals rodki chemiczne cheque (UK), check (USA) czek account payee cheque czek rozrachunkowy advised cheque czek awizowany bank cheque czek bankowy bankers cheque czek bankowy bearer cheque czek na okaziciela bearer of a cheque posiadacz czeku
28
cheque bearer blank cheque czek in blanco bouncing cheque (UK) czek bez pokrycia cash cheque czek gotwkowy cashiers cheque czek bankowy certified cheque czek potwierdzony circular cheque czek gotwkowy kasowy crossed cheque czek krosowany, zakrelony dishonoured cheque czek niehonorowany drawer of a cheque wystawca czeku dud cheque czek bez pokrycia foreign cheque czek za granic giro cheque czek rozrachunkowy guaranteed cheque czek gwarantowany holder of a cheque posiadacz czeku local cheque czek miejscowy / patny w miejscu wystawienia marked cheque czek powiadczony negotiable cheque czek przenoszalny / na zlecenie non-local cheque czek zamiejscowy non-negotiable cheque czek imienny open cheque czek gotwkowy order cheque, cheque to order czek na zlecenie outstanding cheque czek nieuregulo- wany out-town cheque czek zamiejscowy overdue cheque czek przeterminowany payment by cheque zapata czekiem post / postal cheque czek pocztowy registered cheque czek imienny rubber cheque (USA) czek bez pokrycia stale cheque czek przeterminowany to antidate / backdate a cheque antydatowa czek to block a cheque zablokowa czek to cash / collect a cheque zainkasowa czek to cross a cheque zakreli czek to draw a cheque on a bank wystawi czek na bank
circumstance to endorse a cheque indosowa czek to issue / make / make out a cheque wystawi czek to meet a cheque honorowa czek to pay a cheque honorowa czek to send a cheque for collection posa czek do inkasa to stop a cheque wstrzyma wypat czeku town cheque czek miejscowy / patny w miejscu wystawienia transfer of a cheque przelew czeku travellers cheque czek podrny uncovered cheque czek bez pokrycia uncrossed cheque czek gotwkowy unlimited cheque czek nielimitowany unpaid cheque czek niehonorowany cheque bearer posiadacz czeku cheque for the amount of / amounting to ... czek na sum ... cheque on the AAA bank czek (wystawiony) na bank AAA cheque to bearer czek na okaziciela chicanery krtactwo, matactwo sowne child dziecko, niepenoletni child abuse maltretowanie dzieci, molestowanie dzieci child labour praca dzieci choreographic work dzieo choreograficzne chose rzecz, przedmiot, ruchomo choses in action przedmiot roszczenia, prawa rzeczowe, ktre mona dochodzi na drodze sdowej church tax podatek kocielny cinematographic work dzieo filmowe circuit hrabstwo, okrg sdowy, obwd circular 1. oklnik, pismo oklne, kurenda, zawiadomienie 2. ulotka reklamowa circumstance okoliczno, warunek, sytuacja aggravating circumstances okoliczno cipogarszajce / obciajce extenuating / mitigating circumstances okolicznociagodzce
29
circumstantial circumstantial 1. poszlakowy, oparty na poszlakach 2. okolicznociowy, przypadkowy circumstantial evidence poszlaki, dowody porednie citation 1. wezwanie do udziau w sprawie, nakaz stawiennictwa, cytata 2. pozew, wezwanie 3. powoanie si na precedens citizen obywatel citizenry og obywateli, obywatele citizenship 1. obywatelstwo 2. obowizki i prawa obywatela dual citizenship podwjne obywatelstwo city plan plan zagospodarowania civic 1. miejski 2. obywatelski, spoeczny Civic Platform Platforma Obywatelska civil cywilny, pastwowy, publiczny, obywatelski civil engineer inynier budowlany civil engineering budownictwo podziemne civil fruits of a thing poytki cywilne rzeczy civil law partnership (POL) spka cywilna civil liberties swobody obywatelskie civil partnership spka cywilna civil procedure postpowanie cywilne civil obligation zobowizanie cywilne civil rights prawa publiczne to enjoy civil rights korzysta z praw publicznych civil servant urzdnik pastwowy civil service suba cywilna civil service corps korpus suby cywilnej civilian cywil, osoba cywilna claim (noun) 1. roszczenie, pretensja, danie, domaganie si 2. wniosek 3. pozew 4. wierzytelno 5. prawo 6. skarga, zaalenie, reklamacja, pretensja 7. owiadczenie, twierdzenie challenged claim wierzytelno sporna conditional claim wierzytelno warunkowa
claim excluded... contested claim wierzytelno sporna contingent claim wierzytelno warunkowa conversion of claims to shares / stocks konwersja wierzytelnoci na udziay / akcje examination of claims sprawdzanie wierzytelnoci extract / excerpt from the list of claims wycig z listy wierzytelnoci list of claims lista wierzytelnoci pension claim roszczenie rentowe proprietary claim roszczenie majtkowe pursuit of claims dochodzenie roszczenia reciprocal claims wierzytelnociwzajemne supplementary list of claims uzupeniajca lista wierzytelnoci title of claim tytu wierzytelnoci to acquire a claim naby wierzytelno to allow claims uwzgldni roszczenie to approve the list of claims zatwierdzi list wierzytelnoci to confirm the list of claims zatwierdzi list wierzytelnoci to establish a list of claims ustali list wierzytelnoci to file a claim zgosi wierzytelno to make a list of claims sporzdzi list wierzytelnoci to pursue a claim dochodzi roszczenia to review / to view the list of claims przeglda list wierzytelnoci to supplement the list of claims uzupenia list wierzytelnoci claim arising under an employment relationship wierzytelno ze stosunku pracy claim denominated in foreign currency wierzytelno obcej walucie w claim excluded from arrangement / reorganisation wierzytelnowyczona z ukadu
30
claim for employees earnings claim for employees earnings wierzytelno ze stosunku pracy claim for the commission roszczenie o prowizj claim included in arrangement / reorganisation wierzytelno objta ukadem claim recorded ex officio wierzytelno umieszczana z urzdu claim resulting from a legitim roszczenie z tytuu zachowku claim resulting from the contract of work roszczenie wynikajce z umowy o dzieo claim secured by a mortgage wierzyteln o zabezpieczona hipotek claim secured by a right in rem wierzytelno zabezpieczona rzeczowo claim secured on property wierzytelno zabezpieczona rzeczowo claim (verb) 1. dochodzi, domaga si, da 2. ro cisobie prawo 3. zgasza pretensje / roszczenia 4. skada reklamacj, reklamowa 6. twierdzi, utrzymywa 5. pretendowado claim a debt against a bankrupt zgosi roszczenie do masy upadoci claim possession ro ci sobie prawo do posiadania claimant 1. wnioskodawca 2. zgaszajcy roszczenie / reklamacj 3. powd, strona powodowa clandestine 1. tajny, ukryty, poktny 2. nielegalny clandestine worker pracownik nielegalny class klasa, rodzaj, typ, kategoria, gatunek class of shares kategoria, rodzaj akcji classification klasyfikacja classification of goods klasyfikacja towarw clause klauzula, warunek, przepis, paragraf, punkt (umowy) enforceability clause klauzula wykonalnoci to assign an enforceability clause to
codicil something nada czemu klauzul wykonalnoci clear 1. oczy ci (z zarzutw) 2. ocli, uiszcza co 3. wyprzedawa (towar) clear the stock wyprzeda zapas clearance 1. oclenie, uiszczenie ca 2. rozliczenie, rozrachunek clearance card wiadectwo pracy clearing rozliczenie, rozrachunek clearing agent agent celny clearing house izba rozrachunkowa clemency 1. akt aski, uaskawienie 2. miosierdzie 3. agodno clerical 1. biurowy, urzdniczy, kancelaryjny 2. duchowny, klerykalny clerical assistant pracownik biurowy clerical work praca urzdnicza, praca biurowa clerk urzdnik clerk of works inspektor / urzdnik nadzoru budowlanego clerkship 1. sta praktyki adwokackiej 2. urzd, zatrudnienie close 1. zakoczy, zamkn 2. zawiera close the current business of the company / partnership zakoczy biece interesy spki close the partnerships / companys business zakoczy dziaalno spki closed offering / subscription subskrypcja zamknita coaching pouczanie wiadka przed jego zeznawaniem w sdzie coastal shipping kabota, egluga kabotaowa coastwise shipping egluga przybrzena, kabota co-conspirator wspspiskowiec code 1. kodeks, regulamin, zbir przepisw 2. kod, szyfr building code kodeks budowlany labour code kodeks pracy co-debtor dunik solidarny, wspdunik co-determination wspdecydowanie codicil kodycyl do testamentu
31
codification codification kodyfikacja co-executors wspwykonawcy (testamentu) cognate krewny, osoba spokrewniona cognate offence kazirodztwo cognation pokrewiestwo cognisable w zakresie kompetencji sdu cognisance 1. kompetencje, w a ciw o (sdu) 2. wiadomo 3. rozpoznanie sprawy przez sd 4. wiedza, kompetencje cohabitant partner, konkubent, konkubina coin moneta coinage bicie monet cold store chodnia collateral 1. zabezpieczenie, zastaw 2. krewny w linii bocznej collateral bank-loan kredyt lombardowy collateral heir spadkobierca w linii bocznej collateral line linia boczna collateral obligation zobowizanie uboczne collateral security zabezpieczenie dodatkowe poyczki collateral succession dziedziczenie w linii bocznej collect odbiera, ciga, pobiera, inkasowa collect a duty pobiera,ciga ca collect claims cign wierzytelnocicollect goods odbiera towar collect the receivables cign wierzytelnoci collection pobieranie, pobr, odbir, windykacja collection of taxes pobieranie, ciganie podatkw, pobr podatku to waive the collection of taxes zaniecha poboru podatku collective zbiorowy, grupowy, wsplny, kolektywny collective agreement ukad zbiorowy collective bargaining negocjacje zbiorowe collective body kolegium collective dispute spr zbiorowy
commercial power of attorney collective labour agreement ukad zbiorowy pracy collective ownership wasno zbiorowa collective power of attorney penomocnictwo zbiorowe collective property wasno zbiorowa collective responsibility odpowiedzialn o zbiorowa collector 1. poborca, inkasent, windykator 2. osoba wyznaczona przez sd do zarzdzania mas spadkow przed usta- nowieniem dla niej wykonawcy collude dziaa w zmowie collusion zmowa (na niekorzy strony trzeciej albo w celu wprowadzenia w bd sdu ) collusive ukartowany, polegajcy na zmowie collusive action dziaanie w zmowie, dziaanie ukartowane colour pozr, pretekst colour of law pozory prawa colour of right pozr susznoci come into otrzyma,w ej w posiadanie come into an inheritance otrzyma spadek comity kurtuazja, grzeczno, uprzejm o poszanowanie , commendam sum suma komandytowa commerce 1. handel 2. stosunki towarzyskie commercial 1. handlowy, kupiecki 2. prowadzcy dziaalno handlow 3. ko- mercyjny 4. rynkowy commercial agency przedstawicielstwo handlowe commercial agent agent handlowy commercial company / partnership spka handlowa commercial lease najem lokalu handlowego commercial power of attorney prokura to grant a commercial power of attorney ustanowi prokur to revoke a commercial power of attorney odwoa prokur
32
commercial register commercial register rejestr handlowy commercial representative penomocnik handlowy commercial sale sprzeda handlowa commission (verb) zleca commission (noun) 1. prowizja 2. zlecenie 3. popenienie 4. komisja bank commission prowizja bankowa buying commission prowizja od zakupu charter commission prowizja frachtowa claim for the commission roszczenie o prowizj conciliation commission komisja pojednawcza del credere commission prowizja del credere flat-rate commission prowizja ryczatowa guarantee commission prowizja gwarancyjna handling commission prowizja manipulacyjna illicit commission prowizja nielegalna insurance commission prowizja ubezpieczeniowa percent commission prowizja procentowa sale on commission sprzeda komisowa sales commission prowizja od sprzeday selling commission prowizja od sprzeday to charge a commission pobiera prowizj to deduct a commission potrci prowizj to demand a commission for a contract da prowizji od umowy work safety and hygiene commission komisja bhp commission buyer komisant skupu Commission for Banking Supervision Komisja Nadzoru Bankowego
communal Commission for Collective Labour Agreements Komisja do Spraw Ukadw Zbiorowych Pracy commission for delivery prowizja za dostaw commission for safety and hygiene at work komisja bhp commission for sale prowizja od sprzeday commission of a crime popenienie przestpstwa commission on sales prowizja od sprzeday commission on turnover prowizja od obrotu commission order zamwienie komisowe commission rate stawka prowizyjna commission sale sprzeda komisowa, sprzeda agencyjna commissioner 1. komisarz 2. penomocnik, delegat 3. minister 4. czonek komisji / komitetu 5. sdzia pokoju (USA) commissioning party komitent account of the commissioning party rachunek komitenta authorisation of the commissioning party upowanienie komitenta committee 1. komitet, rada, komisja 2. opiekun prawny, kurator arbitrational committee komisja pojednawcza International Accounting Standards Committee, IASC Komitet Midzynarodowych Standardw Rachunkowoci committee of creditors rada wierzycieli composition of the creditors committee skad rady wierzycieli powers of the creditors committee uprawnienia rady wierzycieli to appoint the creditors committee powoa rad wierzycieli to establish the creditors committee ustanowi rad wierzycieli common seal piecz spki / zwizku communal komunalny, gminny
33
communal establishment communal establishment zakad komunalny community 1. wsplnota, wsplno 2. spoeczno, og 3. gmina 4. rodowisko, koa community of heirs wsplno spadkowa community property wasno komunalna Community social dialogue dialog spoeczny we Wsplnocie Community worker pracownik z WE (Wsplnoty Europejskiej) Companies Act (USA) ustawa o spkach handlowych Companies House (UK) urzd rejestrowy przedsibiorstw, Dom Spek company spka, firma, przedsibiorstwo acquiring company spka przejmujca affiliated company spka powizana associated company spka powizana bidding company spka przejmujca capital company spka kapitaowa commercial company spka handlowa dissolution of a company rozwizanie spki dominant company spka dominujca foreign company spka zagraniczna joint-stock company (POL) spka akcyjna leasing company spka leasingowa limited liability company (POL) spka z ograniczon odpowiedzialnoci listed company spka giedowa medium-sized company spka redniej wielkoci merging company spka czca si multinational company spka wielonarodowa one-man-company spka jednoosobowa one-shareholder company spka jednoosobowa
company seal private company (UK) spka z ograniczon odpowiedzialnoci public company spka publiczna public radio and television company spka publicznej radiofonii i telewizji private limited company spka osobowa z ograniczon odpowiedzialnoci Public Limited Company (Plc) (UK) publiczna spka akcyjna z o.o. public limited company with share capital (UK) spka akcyjna registered company spka rejestrowa single-member company spka jednoosobowa sole-shareholder company spka jednoosobowa target company spka przejmowana to put a company into liquidation postawi firm w stan likwidacji unlimited company spka z nieograniczon odpowiedzialnoci unregistered company spka niezarejestrowana company being transformed spka prze- ksztacana Company Directors Disqualification Act 1986 ustawa o dyskwalifikacji dyrektorw z 1986 r. company limited by guarantee spka z odpowiedzialnoci ograniczon do sumy gwarancji company limited by shares spka z odpowiedzialnoci ograniczon do wartoci kapitau nominalnego company managing / operating / running a stock exchange spka prowadzca gied company managing / operating / running over-the-counter markets spka prowadzca rynki pozagiedowe company operating / running / managing a brokerage house spka prowadzca dom maklerski company seal piecz firmowa, piecz spki
34
company with participation... company with participation of foreign capital spka z udziaem kapitau zagranicznego companys authorities organy spki companys deed umowa spki compatible zgodny, kompatybilny compatible with the contract zgodny z umow (o towarze) compensation odszkodowanie, rekompensata, wyrwnanie, wynagrodzenie to make compensation dawa odszkodowanie, rekompensowa to pay compensation wypaca / wypaci odszkodowania compensation duty co wyrwnawcze compensation for an occupational accident rekompensata za wypadek przy pracy compensation for use of a thing wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy compensation order nakaz odszkodowania compensatory wyrwnawczy, odszkodowawczy, wzajemny compensatory allowance dodatek wyrwnawczy compensatory benefit / pension renta wyrwnawcza compensatory liability odpowiedzialno odszkodowawcza compensatory payments wzajemne dopaty competition konkurs, zawody, rywalizacja, wspzawodnictwo fair competition uczciwa konkurencja competition for a post konkurs na stanowisko complaint 1. reklamacja, skarga, roszczenie, zaalenie 2. powdztwo, akt oskarenia complaints about landlords skargi i zaalenia na wacicieli wynajmowanych lokali complete ukoczy,uzupeni complete a legitim uzupeni zachowek complete delivery dokona dostawy
conclude contracts... complete work ukoczy dzieo completion ukoczenie completion of the arrangement proceedings ukoczenie postpowania ukadowego completion of the bankruptcy proceedings ukoczenie postpowania upadociowego composition 1. ugoda, projekt ukadu z wierzycielami 2. skad composition of the creditors committee skad rady wierzycieli compound 1. zawrze umow 2. odstpi od ciganiaprzestpstwa comprehensive security zabezpieczenie generalne compulsory przymusowy, obowizkowy compulsory liquidation likwidacja przymusowa compulsory redemption umorzenie udziaw przymusowe compulsory winding up order nakaz przymusowej likwidacji compulsory / forced work praca przymusowa compute wyliczy, obliczy, kalkulowa computed value w arto kalkulowana conceal ukry, skrywa, tai, chowa, zasania concealed assets aktywa ukryte conciliation 1. pojednanie, pogodzenie 2. postpowanie pojednawcze / rozjemcze conciliatory pojednawczy, rozjemczy conciliatory proceedings postpowanie pojednawcze conclude 1. zakoczy 2. zawiera / zawrze 3. konkludowa 4. wnioskowa 5. postanowi / zdecydowa conclude a contract of employment zawiera umow o prac conclude an agency contract zawiera umow agencyjn conclude contracts in the name of the principal zawiera umowy w imieniu zleceniodawcy
35
conclusion conclusion 1. zawarcie (kontraktu) 2. zakoczenie 3. wniosek concrete beton reinforced concrete beton zbrojony condemn 1. potpia 2. skazywa 3. wywaszcza 4. konfiskowa condemnation 1. potpienie 2. skazanie 3. wywaszczenie 4. konfiskata 5. wybrakowanie (towaru) condition 1. warunek, zastrzeenie 2. stan, kondycja 3. sytuacja, pooenie 4. przesanka working conditions warunki pracy condition report raport ogldzin conditions of work warunki pracy conditional warunkowy, zaleny, uwarunkowany conditional claim wierzytelno warunkowa conditional conveyance of land warunkowe przekazanie gruntu conditional legacy zapis warunkowy conditional obligation zobowizanie warunkowe conditional property transfer warunkowe przekazanie mienia conditional sale sprzeda warunkowa conduct 1. prowadzi, przeprowadza, wykonywa 2. zachowywa si, postpowa 3. przewodzi conduct activities wykonywa czynnoci conduct liquidation przeprowadza likwidacj confederation konfederacja employers confederation konfederacja pracodawcw trade union confederation konfederacja zwizkw zawodowych tripartite confederation konfederacja trjstronna confess 1. przyznawasi do winy 2. wyzna 3. spowiada si confession 1. przyznanie si do winy 2. wyznanie 3. spowied
consider confidential 1. poufny, tajny 2. zaufany confidential nature poufny charakter
confidentiality 1. poufno poufao 2. confiscate konfiskowa, rekwirowa confiscation konfiskata, zajcie, rekwizycja conflict 1. konflikt, sprzeczno, niezgod- n o 2. zatarg, sprzeczka conflict of interest konflikt interesw, sprzeczno interesw conformity zgodno in conformity with zgodnie z conformity of the goods zgodno towaru confrontation konfrontacja congress kongres Trades Union Congress Kongres Zwizkw Zawodowych conjecture spekulowanie, snucie domysw, przypuszczanie conjoint poczony, zczony, wsplny conjoints 1. wspwaciciele 2. m i ona conjugal maeski connubial maeski
consanguinity pokrewiestwo, zwizek krwi conscript poborowy, rekrut conscriptable zwizany z poborem, podlegajcy poborowi, w wieku poborowm conscription pobr (do wojska), powoanie do wojska, powszechna suba wojskowa consecutive kolejny, nastpny, konsekutywny consecutive sentences wyroki konsekutywne (nastpujce bezporednio po sobie) consensual konsensualny, zawarty za obopln zgod consensual marriage maestwo konsensualne consent zgoda, aprobata, przyzwolenie, pozwolenie age of consent penoletno, wiek uprawniajcy do zgody na stosunek seksualny consider rozwaa / rozway
36
consign consign 1. oddawa towary w komis 2. konsygnowa,dostarcza 3. wysya, przesya, przekazywa consignee odbiorca przesyki consigning agent agent komisowy consignment 1. przesyka, wysyka, konsygnacja, partia towaru 2. oddanie towaru w komis consignment note list przewozowy, dowd wysyki railway consignment note kolejowy list przewozowy, dowd wysyki consignment warehouse skad konsygnacyjny consignor nadawca przesyki, wysyajcy towary consistory konsystorz consolidation konsolidacja, kodyfikacja constitute someone ones heir ustanowi kogo swoim spadkobierc constitution 1. konstytucja 2. struktura 3. ustanowienie, mianowanie, wyznaczenie constitutional konstytucyjny constitutional guarantee gwarancja konstytucyjna constitutionality konstytucyjno, zgod- n o z konstytucj construction 1. budowa 2. konstrukcja 3. budownictwo 4. interpretacja, wykadnia lawless construction samowola budowlana residential construction budownictwo mieszkaniowe road construction budowa drg under construction w budowie construction and assembling works roboty budowlano-montaowe construction and erection work roboty budowlano-montaowe construction engineer inynier budowlany construction engineering budownictwo naziemne construction law prawo budowlane
continuous obligation construction loan poyczka budowlana construction material materia budowlany construction plot dziaka budowlana construction process proces budowlany construction schedule harmonogram budowy construction work praca budowlana, roboty budowlane construction worker robotnik budowlany constructional konstrukcyjny constructional defect wada konstrukcyjna construe interpretowa, wyjania, tumaczy consular konsularny consular agency przedstawicielstwo konsularne consultation konsultacja consumer konsumencki consumer guarantee gwarancja konsumencka consumption spoycie, konsumpcja consumption tax podatek konsumpcyjny, podatek od spoycia contemnor osoba dopuszczajca si obrazy sdu contempt obraza, pogarda, lekcewaenie, nieposzanowanie contempt of court obraza sdu contest 1. kwestionowa 2. walczy o, ubiega si o 3. uczestniczy w, startowa w (wyborach, konkursie) contest a testament kwestionowa testament contingency przypadek, nieprzewidziana okoliczno contingent (adjective) 1. przypadkowy, ewentualny 2. uwarunkowany, zaleny continuance odroczenie sprawy sdowej continuity cigo continuity of possession cigo posiadania continuous cigy continuous obligation zobowizanie o charakterze cigym
37
contract contract (verb) zawrze (umow), zacign contract a loan zacign poyczk / kredyt contract an obligation zacign zobowizanie contract (noun) umowa, kontrakt agency contract umowa agencyjna deposit contract umowa skadu donation contract umowa darowizny employment contract umowa o prac employment contract for a fixed term umowa o prac na czas okrelony employment contract for an unfixed term umowa o prac na czas nieokrelony gift contract umowa darowizny guarantee contract umowa porczenia mandatory contract umowa zlecenia contract concerning the inheritance umowa o spadek contract creating a security umowa o zastaw contract for a loan umowa poyczki contract for repairs of a building umowa o wykonanie remontu budynku contract for repairs of a construction umowa o wykonanie remontu budowli contract for services / specific work umowa o dzieo contract for the hire of goods umowa najmu towarw contract for work umowa o dzieo contract of agency umowa agencyjna contract of annuity umowa o doywocie contract of bank account umowa rachunku bankowego dissolution of the bank account contract rozwizanie umowy rachunku bankowego contract of commission umowa komisu contract of donation umowa darowizny contract of employment umowa o prac contract of employment for a limited period umowa o prac na czas okre lony
contribution contract of employment for an indefinite period umowa o prac na czas nieokrelony contract of forwarding umowa spedycji contract of mandate umowa zlecenia contract of pension umowa renty contract of perpetual usufruct umowa uytkowania wieczystego contract of savings account umowa o rachunek oszczdnociowy contract of suretyship umowa porczenia contract of warehousing / storage umowa skadu contract to perform a specified task umowa o dzieo contractor wykonawca building contractor przedsibiorca budowlany contractual 1. umowny 2. kontraktowy contractual easement / servitude suebno umowna contractual loan poyczka fikcyjna contractual obligation zobowizanie umowne contractual pension renta umowna contractual remuneration wynagrodzenie umowne contractual set-off potrcenie umowne contractual usufruct uytkowanie umowne contribution 1. wkad, udzia, przyczynek, zasuga, pomoc 2. wiadczenie 3. datek, ofiara, skadka, wsparcie 4. kontrybucja, odszkodowanie wojenne 5. wspdziaanie, wsppraca in-kind contribution wkad w naturze / niepieniny non-pecuniary contribution wiadczenie niepienine pecuniary contribution wiadczenie pienine type of the contribution rodzaj wkadu value of the contribution w arto wkadu to make a contribution w nie wkad
38
capital contribution to withdraw contribution wycofa wkad capital contribution wkad kapitaowy contributory (noun) udziaowiec odpowiedzialny z racji czciowo opaconych udziaw likwidowanej spki contributory negligence zaniedbanie ze strony poszkodowanego contrite skruszony, peen skruchy control 1. kontrola, kierownictwo, nadzr, sprawdzanie 2. wadza, rzdy, zwierz- chnictwo 3. panowanie budget control, budgetary control kontrola budetowa internal control kontrola wewntrzna internal control questionnaire kwestionariusz kontroli wewntrznej internal control system system kontroli wewntrznej control medical check-up kontrolne badania lekarskie controversy kontrowersja, spr, polemika contumacy 1. niestawiennictwo przed sdem 2. niepodporzdkowanie si zarzdzeniom sdu 3. opr, krnbrno convention konwencja Convention on the Establishment of a Scheme of Registration of Wills (1972) Konwencja o Wprowadzeniu Systemu Rejestracji Testamentw (1972) conventional tariff co konwencyjne, umowne conversion konwersja conversion of claims to shares / stocks konwersja wierzytelnoci na udziay / akcje conversion of object of performance zamiana przedmiotu wiadczenia convertible 1. zamienny, zamienialny, wymienialny 2. przeksztacalny convertible loan poyczka zamienna convertible preferred share akcja zamienna convey dostarcza,przenosi convey goods dostarczy towar
co-owner conveyance akt przeniesienia wasnoci convict (noun) skazaniec, skazany, wizie convict (verb) skaza, zasdza, uznawa kogo winnym popenienia przestpstwa, uzna za winnego conviction 1. skazanie, zasdzenie, uznanie winnym, wyrok skazujcy 2. przekonanie, przewiadczenie co-obligor wspdunik, wspzobowizany co-occupant wspposiadacz, wspwaciciel cooperative (adjective) spdzielczy cooperative (noun) spdzielnia agricultural cooperative spdzielnia rolnicza consumers cooperative spdzielnia spoywcw farm cooperative spdzielnia rolnicza farmers cooperative spdzielnia rolnicza housing cooperative society spdzielnia mieszkaniowa marketing cooperative spdzielnia zbytu producers cooperative spdzielnia produkcyjna to form a cooperative zaoy spdzielni cooperative credit association spdzielnia budowlano-mieszkaniowa cooperative productive society spdzielnia produkcyjna cooperative property wasno sp- dzielcza cooperative retail society spdzielnia spoywcw cooperative right to business premises spdzielcze prawo do lokalu uytkowego cooperative right to residential premises spdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego co-owner wspposiadacz, wspwaciciel
39
co-ownership co-ownership wspwasno cop glina, gliniarz co-parcenary wspdziedziczenie co-possessor wspposiadacz, wspwaciciel copy 1. egzemplarz 2. odpis 3. kopia certified copy uwierzytelniona kopia coroner koroner corporal (adjective) cielesny corporal oath uroczysta przysiga z rk na Pimiewitym corporal punishment kara cielesna corporate dotyczcy spki, korporacyjny corporation spka, korporacja, przedsibiorstwo multinational corporation spka wielonarodowa corporation tax podatek od spek corporatism korporacjonizm corporator czonek zaoyciel spki corporeal cielesny, namacalny, fizyczny, materialny corporeal hereditaments prawa dziedziczne materialne corporeal property wasno przedmiotw materialnych corpse (UK) zwoki corroborate potwierdza (zeznania), umacnia corroborate evidence potwierdza zeznania / dowody corroborating evidence dowd potwierdzajcy corroboration potwierdzenie, umocnienie corrupt przekupny, skorumpowany corruption korupcja, sprzedajno, apownictwo cosign podpisywawsplnie z inn osob cost koszt, cena, wydatek accruals and deferrals of costs rozliczenia midzyokresowe kosztw acquisition cost koszt nabycia actual cost koszt rzeczywisty additional processing costs koszty dalszego przerobu
cost administration costs koszty zarzdu applied cost koszt rozliczony capacity costs koszty gotowoci carrying costs koszty magazynowania common costs koszty wsplne controllable costs koszty kontrolowane / zalene current cost koszt biecy differential cost koszt rnicowy direct costs koszty bezporednie direct labour costs koszty wynagrodze bezporednich distribution costs koszty dystrybucji financial costs koszty finansowe full cost koszt peny historic cost koszt historyczny incremental cost koszt rnicowy inescapable cost koszt niemoliwy do uniknicia joint cost koszt wsplny labour costs koszt robocizny maintenance costs koszty konserwacji marginal cost koszt kracowy mixed cost koszt mieszany noncontrolable cost koszt niekontrolowany opportunity costs koszty utraconych korzyci prime cost koszt podstawowy, koszt wasny production cost koszt produkcji production overhead costs koszty wynagrodze bezporednich relevant costs koszty istotne / zalene replacement cost koszt odtworzenia, koszt wymiany reproduction cost koszt odtworzenia semi-fixed cost koszt czciowostay semivariable cost koszt czciowo zmienny standard cost koszt normatywny, koszt standardowy start-up costs koszty rozruchu stockholding costs koszty magazynowania sunk costs koszty utopione
40
cost estimate target cost koszt docelowy to deduct costs potrci koszty variable costs koszty zmienne unit cost koszt jednostkowy cost estimate kosztorys cost flow method metoda przepywu kosztw cost of a fixed asset koszt wytworzenia rodkatrwaego cost of capital koszt kapitau cost of control koszt kontroli cost of goods manufactured koszt wytworzenia wyrobw cost of goods sold koszt wytworzenia sprzedanych wyrobw cost of product sold koszt sprzedanych produktw cost of sale koszt wytworzenia sprzedanych wyrobw costs allocation rozliczenie kosztw costs analysed by type of operation koszty wedug miejsc powstawania costs and expenses of dividing up the inheritance koszty dziau spadkowego costs by function koszty w ukadzie kalkulacyjnym costs by nature koszty w ukadzie porwnawczym costs by type of activity koszty wedug typw dziaalnoci costs of operational activity koszty dziaalnocipodstawowej costs of subsidiary activity koszty dziaalnocipomocniczej cotenancy wspdzierawa, wspnajem cottage industry praca nakadcza, chaupnictwo council 1. rada, komisja, zgromadzenie 2. narada, konsylium 3. posiedzenie rady city council rada miejska, rada powiatu consumer council rada konsumentw district council rada gminy Monetary Policy Council Rada Polityki Pieninej Order in Council rozporzdzenie krlewskie
country of origin Security Council Rada Bezpieczestwa (ONZ) Council of the European Union Rada Unii Europejskiej councillor radny, czonek rady counsel 1. adwokat, radca prawny, zesp adwokatw 2. rada, porada 3. doradca 4. rzecznik patent counsel rzecznik patentowy to take counsel with someone zasi- gn rady u kogo counsel for the defence adwokat obrony counsel for the prosecution oskaryciel counsels opinion porada adwokacka counsellor 1. doradca, radca 2. radca prawny, adwokat count 1. spis 2. zarzut oskarenia, punkt aktu oskarenia guilty on all counts winny wszystkich postawionych mu zarzutw physical count spis z natury counter 1. lada, kontuar, stoisko, okienko 2. blat over the counter bez recepty (kupowa leki) under the counter spod lady counterclaim roszczenie wzajemne, kontrpozew, powdztwo wzajemne counterfeit (adjective) sfaszowany, podrobiony counterfeit (noun) faszerstwo, podrbka counterfeit (verb) faszowa,podrabia countermand anulowa, uniewani, odwoywa countermand an order odwoywa zamwienie counteroffer kontroferta, kontrpropozycja counterpart 1. duplikat, kopia (dokumentu), uzupenienie 2. odpowiednik 3. kolega po fachu countersign kontrasygnowa countersignature kontrasygnata country 1. kraj, ojczyzna 2. w ie 3. okolica 4. prowincja 5. przysigli country of origin kraj pochodzenia
41
county county 1. hrabstwo (UK) 2. okrg administracyjny (USA) county council, poviat council rada powiatu county office urzd starostwa court 1. sd, trybuna 2. podwrze, dziedziniec 3. hala 4. gmach sdu, sala rozpraw arbitration court sd arbitraowy, sd polubowny, sd rozjemczy bankruptcy court sd upadociowy civil court sd cywilny criminal court sd karny International Court of Justice Midzynarodowy Trybuna Sprawiedliwoci International Criminal Court Midzynarodowy Trybuna Karny labour court sd pracy lower court sd niszej instancji magistrates court sd pokoju, sd rozjemczy military court sd wojskowy supreme court sd najwyszy to appear in court stawi si w sdzie to open the court otworzy rozpraw Court and Economic Monitor Monitor Sdowy i Gospodarczy court deposit depozyt sdowy court enforcement officer komornik sdowy court execution officer, court executive officer komornik sdowy court executive supervisor nadzorca sdowy Court of Appeal (UK) Sd Apelacyjny Court of Appeals (USA) Sd Apelacyjny Court of Assizes sd przysigych na sesji wyjazdowej court of cassation sd kasacyjny court of conciliation sd rozjemczy Court of Criminal Appeal (UK) Sd Karny Apelacyjny court of discipline sd dyscyplinarny Court of Exchequer (UK) Sd Kanclerski
covering loss court of first instance sd pierwszej instancji court of inheritance sd spadkowy court of last resort sd ostatniej instancji Court of Queens (Kings) Bench (UK) Sd awy Krlewskiej court recorder (USA) protokolant sdowy court records akta sdowe court reporter (UK) protokolant sdowy court room sala sdowa court supervision nadzr sdowy interim court supervision tymczasowy nadzr sdowy court supervisor zarzdca courts actions to secure assets czynno cizabezpieczajce sdu court-appointed receiver syndyk wyznaczony przez sd court-martial sd wojenny, sd polowy, sd wojskowy courthouse (UK) gmach sdu coup dtat zamach stanu abortive coup dtat nieudany zamach stanu bloodless coup dtat bezkrwawy zamach stanu to foil la coup dtat udaremni zamach stanu to launch / to stage coup dtat dokona zamachu stanu covenant 1. ugoda, umowa, konwencja, porozumienie 2. traktat, pakt 3. punkt umowy, klauzula umowy 4. zobowizanie Covenant of the League of Nations Pakt Ligi Narodw covenantee osoba uprawniona z mocy umowy, beneficjant, kontrahent, wierzyciel covenantor strona zobowizana na mocy umowy, kontrahent, dunik cover pokrywa,pokry cover losses pokry straty covering loss pokrycie strat manner of covering loss sposb pokrycia strat
42
coverture coverture status kobiety zamnej, zamno craft 1. rzemioso, sztuka 2. umiejtno, kunszt, zrczno rzemielnicy 3. craft union 1. cech 2. zwizek zawodowy robotnikw jednej brany craftsman rzemielnik craftsmanship training rzemielnicze przygotowanie zawodowe create zaoy, stworzy,ustanowi create a pledge ustanowiprawo zastawu create an interest ustanowi uytkowanie create usufruct ustanowi uytkowanie creation zaoenie, stworzenie, ustanowienie, zawizanie creation of pledge ustanowienie zastawu credentials referencje, listy uwierzytelniajce, upowanienie credibility wiarygodno, miarodajno credible wiarygodny, miarodajny credit an account with an amount zapisa sum na dobro czyjegorachunku credit (noun) 1. kredyt 2. wiara, zaufanie 3. dobra reputacja bank credit kredyt bankowy foreign credit kredyt zagraniczny instalments credit kredyt ratalny investment credit kredyt inwestycyjny line of credit linia kredytowa payment credit kredyt patniczy turnover credit kredyt obrotowy to exceed ones credit limit przekroczy limit kredytu credit granted by the State kredyt pastwowy credit period termin kredytu credit terms warunki kredytu credit granted by the state kredyt pastwowy credit line linia kredytowa creditor wierzyciel, kredytodawca body of creditors og wierzycieli default of the creditor zwoka wierzyciela domestic creditor wierzyciel krajowy
crime wave foreign creditor wierzyciel zagraniczny general creditor wierzyciel nieuprzywilejowany meeting of creditors zebranie wierzycieli mortgage creditor wierzyciel hipoteczny non-preferential creditor wierzyciel nieuprzywilejowany preferential creditor wierzyciel uprzywilejowany privileged creditor wierzyciel uprzywilejowany secured creditor wierzyciel zastawnik (dziercy zastaw), wierzyciel zabezpieczony to satisfy the creditors zaspokoi wierzycieli to settle with the creditors uoy si z wierzycielami unsecured creditor wierzyciel nieuprzywilejowany creditor in bankruptcy wierzyciel masy upadoci creditor of bankrupts estate wierzyciel masy upadoci creditor on mortgage wierzyciel hipoteczny creditor without the right to vote wierzyciel bez prawa gosu creditors interest interes wierzyciela creditors committee komitet wierzycieli creditworthiness zdolno kredytowa crime 1. przestpstwo, zbrodnia, wystpek, wykroczenie 2. przestpczo 3. czyn karygodny crime against humanity zbrodnia przeciwko ludzkoci crime of genocide zbrodnia ludobjstwa crime rate wskanikprzestpczoci crime scene miejsce popenienia przestpstwa crime wave fala przestpczoci petty crime drobne przestpstwo to commit a crime popeni zbrodni / przestpstwo
43
criminal to perpetrate a crime dopu ci si przestpstwa war crime zbrodnia wojenna criminal (adjective) kryminalny, przestpczy, zbrodniczy, karny, karalny criminal action proces karny, postpowanie karne criminal activity dziaalno przestpcza, dziaanie przestpcze criminal assault napa cigana karnie criminal code kodeks karny criminal court sd karny criminal intent zamiar przestpczy Criminal Investigation Department wydzia dochodzeniowy, departament ledczy criminal matters sprawy karne criminal responsibility odpowiedzialno karna criminal procedure / proceedings postpowanie karne criminal prosecution ciganiekarne criminal (noun) przestpca, zbrodniarz, kryminalista criminality przestpczo, zbrodniczo criminology kryminologia cross-claim roszczenie wzajemne crook oszust, kanciarz cruel okrutny, bezlitosny, nieludzki cruelty okruciestwo, czyn okrutny culpable 1. winny, zawiniony 2. naganny, karalny culpable homicide zabjstwo zawinione culpable negligence karygodne niedbalstwo / zaniedbanie culprit winowajca, przestpca, podsdny, delikwent cultural property wasno kulturalna culture kultura labour culture kultura pracy management culture kultura kierowania curator opiekun prawny osoby niepenoletniej (SCOT), kurator curatorship kuratela curfew godzina policyjna
customs formalities currency znaki pienine, waluta authenticity of the currency autentyczno znakw pieninych counterfeit currency faszywe znaki pienine issue of the currency emisja znakw pieninych management of the currency gospodarka znakami pieninymi to impound currency zatrzymywa / zatrzyma znaki pienine current biecy current account rachunek biecy current account balance rachunek obrotw biecych current dues nalenocibiece custodial opiekuczy, sprawujcy piecz custodian 1. dozorca, opiekun 2. przechowawca custody 1. areszt, wizienie 2. opieka, piecza, dozr, kuratela 3. przechowywanie in the custody of someone pod czyj opiek to take someone into custody aresztowa kogo customer klient, zamawiajcy dzieo customs celny customs agency agencja celna to operate a customs agency prowadzi agencj celn customs collecting district okrg celny customs control kontrola celna customs debt dug celny extinction of a customs debt wyganicie dugu celnego payment of a customs debt zapata dugu celnego to calculate a customs debt obliczy dug celny customs declaration deklaracja celna customs enclave enklawa celna customs formalities formalnocicelne to attend to the customs formalities dokonywa formalnocicelnych to simplify the customs formalities upraszcza formalnocicelne
44
customs frontier customs frontier granica celna customs invoice faktura celna customs offence przestpstwo celne customs office urzd celny frontier customs office graniczny urzd celny head of a customs office dyrektor urzdu celnego customs procedure procedura celna customs procedure with economic impact gospodarcza procedura celna customs rules przepisy prawa celnego customs seal zamknicie celne customs status status celny customs storage facility magazyn celny to accept goods into a customs storage facility przyj towary do magazynu celnego customs supervision dozr celny customs tariff taryfa celna to establish the customs tariff ustanawia taryf celn
cy pres Customs Tariff of the European Communities Taryfa Celna Wsplnot Europejskich customs territory obszar celny to introduce goods into the customs territory wprowadzi / wprowadza towary na obszar celny customs union unia celna customs value of goods warto celna towarw customs-approved treatment or use przeznaczenie celne customs-designated route droga celna cut-price offer oferowanie towarw po obnionej cenie cyclical unemployment bezrobocie cyklicznie cy pres moliwie najbliej (zasada wykorzystania majtku ofiarodawcy w celach moliwie najbliszych jego intencji)
45
D
DA (District Attorney) 1. prokurator okrgowy (USA) 2. oskaryciel publiczny dactylography daktylografia damage szkoda, straty, zniszczenia, uszkodzenie malicious damage rozmylne zniszczenie mienia redress of the damage naprawienie / usunicie szkody to bear the damage ponie szkod to estimate the damage oszacowa szkod to repair damage wyrwna szkod to suffer damage ponie szkod damages odszkodowanie in damages tytuem odszkodowania damnum szkoda, strata danger 1. niebezpieczestwo 2. groba, ryzyko, zagroenie date 1. data, termin 2. okres 3. spotkanie, randka mailing date data stempla pocztowego move-in date data objcia w posiadanie / zasiedlenia nieruchomoci occupancy / possession date data objcia w posiadanie / zasiedlenia nieruchomoci postmark date data stempla pocztowego date of incorporation data zarejestrowania spki date of the commencement of work data rozpoczcia pracy date of the payment of rent termin patno ciczynszu
date of the postal mark data stempla pocztowego day dzie business day dzie roboczy eight-hours working day omiogo-dzinny dzie pracy pay day dzie wypaty day off dzie wolny od pracy days of grace dni ulgowe / respektowe / karencji daybook dziennik, ksiga zapisu pierwotnego DBA (doing business as) prowadz c dziaalno jako (dos.), nazwa handlowa DC (district court) 1. okrgowy sd stanowy (USA) 2. sd miejski (USA) 3. sd rejonowy (POL)
deadline termin, termin wykonania to establish a deadline ustali termin wykonania to fail to meet a deadline nie dotrzyma terminu wykonania to fix a deadline ustali termin wykonania to make a deadline dotrzyma terminu wykonania to meet a deadline ustali termin wykonania deadly miertelny, miercionon zay, bjczy deadly force zabjcza sia deadly weapon miercionona bro deal in shares spieniy akcje death zgon death benefit odprawa pomiertna death grant zasiek pogrzebowy
46
death of the partner death of the partner m ier partnera death penalty kara mierci death pension renta pomiertna debar 1. zakazywa 2. wyklucza 3. nie dopuszcza debase 1. obnia w arto 2. pogarsza, deprecjonowa 3. faszowa (pienidze ) debilitate ubezwasnowolni, osabi debility ubezwasnowolnienie debt dug immature debt zobowizanie niewymagalne non-cash debt wierzytelno niepienina outstanding debts nalenoci zalege debt of honour dug honorowy debt of the succession dug spadkowy debt retirement wyganiciedugu debtee wierzyciel debtor dunik bad debtor dunik niepewny bankrupt debtor dunik upady bond debtor dunik obligacyjny insolvent debtor dunik niewypacalny judgment debtor dunik z tytuu wyroku mortgage debtor dunik hipoteczny personal debtor dunik osobisty principal debtor dunik gwny slow debtor dunik opieszay sluggish debtor dunik opieszay tardy debtor dunik opieszay debtor on mortgage dunik hipoteczny debts of the succession dugi spadkowe deceased spadkodawca, testator devolution of an estate of a deceased person przepadnicie spadku decedent spadkodawca, nieboszczyk, osoba, ktra niedawno zmara pozostawiajc majtek deceit podstp, oszustwo deceive oszukiwa / oszuka, wprowadza w bd, zwodzi deception 1. oszukiwanie, oszukastwo 2. wprowadzenie w bd, podstp
declaration decision decyzja decision declaring bankruptcy orzeczenie o ogoszeniu upadoci outline planning decision decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu declarant zgaszajcy declaration deklaracja, owiadczenie amendment to the declaration sprostowanie zgoszenia customs declaration zgoszenie celne excise duty declaration deklaracja podatku akcyzowego form of declaration forma zgoszenia inspection of a customs declaration kontrola zgoszenia celnego invalidation of the declaration uniewanienie zgoszenia oral declaration zgoszenie ustne simplified declaration zgoszenie uproszczone summary declaration deklaracja skrcona tax declaration deklaracja podatkowa to accept a customs declaration przyj zgoszenie celne to amend the declaration sprostowa zgoszenie to invalidate a customs declaration uniewani zgoszenie to make a customs declaration dokona zgoszenia to make a declaration zoy owiad-czenie to prepare a tax declaration sporzdzi deklaracj podatkow to recognise the declaration to be correct uzna zgoszenie za prawidowe to revoke a declaration of intent odwoa owiadczeniewoli to submit a tax declaration zoy deklaracj podatkow to verify the declaration weryfikowa zgoszenie unconditional declaration bezwarunkowe owiadczenie
47
declassify verification of the declaration weryfikacja zgoszenia declassify odtajni, ujawni, wyjawi devisor / deviser spadkodawca declaration zgoszenie, ogoszenie, owiadczenie,deklaracja declaration in writing zgoszenie pisemne declaration of acceptance of an offer owiadczenieo przyjciu oferty declaration of bankruptcy ogoszenie upadoci declaration of intent owiadczenie woli declaration of ones intention owiadczenie woli declaration of will owiadczenie woli declaration outwards deklaracja celna wywozowa declare orzeka / orzec declare bankrupt orzec upado declare bankruptcy orzec upado declare goods zgosi towary do odprawy celnej declare oneself bankrupt ogosi upado decline odrzuci decline an offer odrzuci ofert decorator projektant decree rozporzdzenie, zarzdzenie, dekret executive decree dekret prezydencki to issue a decree wydawa dekret decry 1. oczernia 2. pomniejsza war- to deprecjonowa , dedication 1. oddanie nieruchomoci do uytku publicznego 2. dedykacja, po- wicenie 3. wyrzeczenie si praw au- torskich deduct potrca / potrci deduct an amount potrci kwot deduct from wages / pay potrci z pacy deduction odliczenie, potrcenie deduction at source potrcenie z wynagrodzenia deduction from something odliczenie od czego
defaulter deduction from remuneration potrcenie z wynagrodzenia deed 1. akt 2. czyn, postpek, uczynek notarial deed akt notarialny notarys deed akt notarialny to draft a deed sporzdzi akt notarialny to draw up a notarial deed sporzdzi akt notarialny to make out a deed sporzdzi akt notarialny deed of arrangement umowa z wierzycielami deed of donation akt darowizny deed of gift akt darowizny deeded udzielony / przekazany na mocy aktu prawnego deem 1. uwaa, domniemywa, sdzi 2. poczytywa deface 1. okaleczy, oszpeci 2. (pismo) zamazywa, zaciera defalcate 1. sprzeniewierzy pienidze, zdefraudowa 2. wysuwa wzajemne roszczenia, rozlicza wzajemne naleno ci defalcation sprzeniewierzenie, defraudacja defalcator przeniewierca, defraudant defamation zniesawienie, potwarz, oszczerstwo defamatory oszczerczy, zniesawiajcy, szkalujcy defame zniesawia, szkalowa, rzuca oszczerstwa defamer oszczerca, potwarca default 1. zwoka 2. naruszenie / niedotrzymanie (umowy) default judgment wyrok zaoczny judgment by default wyrok zaoczny default of the creditor zwoka wierzyciela default of the debtor zwoka dunika default probability prawdopodobiestwo utraty zdolnocipatniczej defaulter 1. winny zaniedbania / niesta- wienia si 2. opieszay dunik 3. de-
48
defaulting fraudant 4. strona nie dotrzymujca zobowizania (umowy) defaulting bdcy w zwoce defeasance 1. anulowanie, uniewanienie 2. wyganicie defect usterka, wada concealed defect wada ukryta constructional defect wada konstrukcyjna hidden defect wada ukryta incidental defect wada nieistotna inherent defect wada wrodzona latent defect wada ukryta major defect wada gwna, wada istotna manufacturing defect wada fabryczna obvious defect wada jawna patent defect usterka widoczna, wada jawna physical defect wada fizyczna to correct defects naprawi wad to discover defects odkry, wykry wad to have a defect mie wad to remove defects naprawi wady defect in declaration of intent wada o wiadczenia woli defect of a sold thing wada rzeczy sprzedanej defect of the thing loaned wada rzeczy poyczonej defective wadliwy to be defective mie wad defective possession posiadanie wadliwe defence 1. obrona 2. pomoc 3. ochrona 4. obronno necessary defence obrona konieczna defendant pozwany, oskarony, podsdny defender obroca deferment 1. odroczenie, odoenie, zwoka 2. odroczenie suby wojskowej deferment for the fulfilment of obligations odroczenie wykonania zobowiza deferment of performance of obligations odroczenie wykonania zobowizania
deliver deferral odroczenie, odoenie deferred odroczony, odoony deferred legacy zapis terminowy deferred share (UK) akcja odroczona defile 1. zbezczeszcza, sprofanowa 2. skala, zbruka, splugawi 3. zanieczyszcza defilement 1. zbezczeszczenie, sprofanowanie 2. skalanie, zbrukanie defiance 1. opr, nieposuszestwo, buntowanie si 2. wyzwanie define okre la okreli, definiowa / definitive contract umowa przyrzeczona defraud 1. oszukiwa 2. defraudowa, okrada, sprzeniewierza, przywaszcza defrauder defraudant defunct 1. zlikwidowany, rozwizany 2. zmary defunct company firma zlikwidowana defy 1. przeciwstawiasi 2. buntowasi 3. lekceway, ignorowa 4. wyzywa, rzuca wyzwanie degree stopie degree of potential harm from materials stopie szkodliwocimateriaw degree of relationship stopie pokrewiestwa del credere commission prowizja del credere delay zwleka, odkada,odracza, opnia delay a delivery zwleka z dostaw delegate 1. przekaza, przelewa 2. delegowa, wysya delegate authority przekaza penomocnictwo delete skre liskasowa,usun (z doku, mentu) deliberate (adjective) celowy, zamierzony, umyln dokonany z premedytacj y, deliberate (verb) 1. rozwaa, obmy la 2. naradza si, debatowa 3. zastanawia si deliver dostarcza,oddawa deliver work odda dzieo
49
deliverer deliverer 1. dostawca, dorczyciel 2. zbawca, wybawiciel, oswobodziciel delivery 1. dostawa 2. przesyka 3. wydanie (np. dokumentw) bad delivery dostawa sprzeczna ze zwyczajami call for delivery danie dostawy contract of delivery umowa dostawy immediate delivery dostawa natychmiastowa late delivery dostawa opniona notice of delivery awizo dostawy on-call delivery dostawa na (kade) danie part delivery dostawa czciowa partial delivery dostawa czciowa prompt delivery dostawa natychmiastowa ready for delivery gotowy / przygotowany do dostawy receipt of delivery pokwitowanie odbioru dostawy recorded delivery przesyka polecona split delivery dostawa partiami subsequent delivery dostawa uzupeniajca terms of delivery warunki dostawy to accept delivery przyj dostaw to complete a delivery dokona dostawy to delay a delivery zwleka z dostaw to effect a delivery dokona dostawy to make a delivery dokona dostawy to meet the delivery dates dotrzymywa terminw dostaw delivery according to the sample dostawa zgodnie z prbk delivery against payment wydanie w zamian za zapat delivery at station dostawa franko stacja docelowa delivery before invoice dostawa niefakturowana delivery by instalments dostawa partiami delivery charges koszty dostawy
dependent possessor delivery date termin dostawy delivery note dowd dostawy delivery of the object of loan wydanie przedmiotu poyczki delivery of work oddanie dziea delivery on call dostawa na (kade) danie delivery on term dostawa na termin delivery order zlecenie wydania, kwit wydawczy delivery service usugi przewozowe (dostawcze) delivery terms warunki dostawy demand (verb) 1. da, domaga si 2. wymaga 3. zapyta demand a commission for a contract da prowizji od umowy demand (noun) 1. popyt, zapotrzebowanie 2. danie 3. wymagania, wymogi 4. roszczenie, powdztwo demand bill weksel patny na danie demandant powd / powdka, osoba wnoszca pozew demeanour zachowanie si, postpowanie, postawa demise 1. zapis, darowizna 2. oddanie w dzieraw 3. zgon, zej cie,mier demolition wyburzanie demolition work roboty rozbirkowe demur 1. zarzut 2. sprzeciw, obiekcja demurrer 1. sprzeciw 2. zarzut przeciwko twierdzeniom pozwu denationalisation reprywatyzacja denaturalise pozbawi obywatelstwa, denaturalizowa denaturalisation pozbawienie obywatelstwa, denaturalizacja denial 1. zaprzeczenie, negowanie 2. wyparcie (si) 3. odmowa denizen obywatel, mieszkaniec denomination 1. nomina 2. nazwa, oznaczenie, okrelenie 3. wyznanie, sekta 4. klasa, typ, kategoria, rodzaj denunciation publiczne potpienie dependent zaleny dependent possessor posiadacz zaleny
50
depletion depletion umorzenie, amortyzacja zasobw naturalnych deponent osoba skadajca zeznanie na pimiepod przysig depose 1. zeznawa, skada zeznania na pimiepod przysig 2. usun z urzdu / stanowiska deposit (noun) 1. depozyt 2. lokata 3. kaucja bank deposit lokata bankowa fixed deposit lokata na okrelony termin guaranty deposit kaucja gwarancyjna sight deposit lokata za okazaniem term deposit lokata na okrelonytermin time deposit lokata na okrelony termin to place on deposit skada w depozyt deposit account konto depozytowe deposit at notice lokata zwrotna za wypowiedzeniem deposit at short notice lokata krtkoterminowa deposit for a fixed period lokata na okrelonytermin deposit (verb) 1. skada w depozyt, depo- nowa, oddawa na przechowanie 2. wpaca zadatek, skada wadium 3. skada oszczdnoci deposit in a warehouse zoy na skad deposition 1. pisemne zeznanie pod przysig, zeznanie uwierzytelnione na pi mie 2. usunicie ze stanowiska / urzdu 3. wkad depository depozyt, skadnica court depository depozyt sdowy National Depository for Securities Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych securities depository depozyt papierw wartociowych Supervisory Board of the National Depository Rada Nadzorcza Krajowego Depozytu to maintain a securities depository prowadzi depozyt papierw wartociowych depreciation umorzenie, amortyzacja
destroy accelerated depreciation amortyzacja przyspieszona accumulated depreciation amortyzacja zakumulowana (umorzenie) annual depreciation amortyzacja roczna double-declining-balance depreciation amortyzacja przyspieszona podwjna straight-line depreciation amortyzacja liniowa depreciable amount warto amorty- zowana depreciation charge odpis amortyzacyjny depreciation methods metody amortyzacji depreciation of fixed assets amortyzacja rodkwtrwaych depreciation of immovables amortyzacja nieruchomoci depreciation on premises amortyzacja budynku depreciation rate stawka amortyzacyjna, stopa amortyzacji depreciation schedule tabela amortyzacji deprive pozbawia / pozbawi deputy 1. zastpca 2. pose, delegat, przedstawiciel descendant zstpny descending line linia zstpna desecrate zbezczeci, sprofanowa desecration zbezczeszczenie, profanacja desegregation zniesienie segregacji desert 1. porzuca / porzuci, opuszcza / opu ci dezerterowa 2. desert (from) the army zdezerterowa z wojska designated wyznaczony, mianowany, wybrany, desygnowany designated employment miejsce pracy chronionej designation 1. opis, okrelenie, oznaczenie 2. wyznaczenie, mianowanie, nominacja, desygnowanie 3. nazwa, tytu destroy zniszczy, burzy, rujnowa, niweczy
51
destroy a will destroy a will zniszczy testament detached 1. wolnostojcy 2. oderwany, oddzielny, osobny 3. bezstronny, obiek- tywny, niezaleny detached building budynek wolnostojcy detain zatrzyma, aresztowa, wizi, przetrzymywa detainee zatrzymany, aresztowany, wiziony, przetrzymywany detention zatrzymanie, aresztowanie, areszt detention centre izba zatrzyma detention order nakaz zatrzymania deterioration 1. pogorszenie 2. upadek 3. zmniejszenie wartoci determine 1. okrela,ustala, oznacza 2. wyznacza 3. determinowa 4. rozstrzygn 5. wykazywa 6. decydowa,postanawia determine the terms of remuneration ustala warunki wynagradzania developer deweloper, inwestor budowlany development of occupational disease powstanie choroby zawodowej devise (noun) testamentowy zapis nieruchomoci devise (verb) zapisa nieruchomotestamentem devisee zapisobierca, zapisobiorca, legatariusz, beneficjent testamentowy wasnoci nieruchomej devisees liability odpowiedzialno zapisobiorcy deviser / devisor testator devolution 1. przejciena inn osob prawa (obowizku) 2. sukcesja, dziedziczenie na mocy prawa diagnose rozpozna, zdiagnozowa diagnose an occupational disease in an employee rozpozna u pracownika chorob zawodow diagnosis diagnoza, rozpoznanie diagnosis of occupational disease rozpoznanie choroby zawodowej dialogue dialog
discharge an obligation Diet sejm, parlament differential zrnicowany, dyferencyjny differential tariff co dyferencyjne digest kompendium, zbir orzecznictwa, zbir praw diligent pracowity, staranny, dbay diligent management zarzd prawidowy diplomatic mission przedstawicielstwo dyplomatyczne direct prosty, bezporedni direct line linia prosta direct shipping wysyka bezporednia direct tax podatek bezporedni director dyrektor, czonek zarzdu executive director dyrektor wykonawczy managing director dyrektor naczelny technical director dyrektor techniczny directors report sprawozdanie zarzdu disability 1. niezdolno, niezdatno, 2. niezdolnodo pracy, inwalidztwo 3. brak zdolnociprawnej partial disability czciowe inwalidztwo total disability cakowite inwalidztwo disability bonus odprawa rentowa disability pension renta chorobowa, renta inwalidzka disabled niezdolny do pracy, inwalida, uomny disabled war veteran inwalida wojenny disallow 1. odrzuca, oddala, nie uznawa, nie aprobowa, nie dopuszcza 2. zaprzecza disbar skre li listy adwokatw, wykluz czy z adwokatury disburse wypaca, wydatkowa, wydawa disbursement wydatek, nakad discharge 1. spaci 2. zwalnia 3. wypeni discharge a liability spaci zobowizanie discharge a worker zwalnia z pracy (robotnikw) discharge an obligation wypeni zobowizanie
52
discharge without notice discharge without notice zwolni bez wypowiedzenia disciplinary dyscyplinarny disciplinary action postpowanie dyscyplinarne disciplinary measures rodki dyscyplinarne discipline 1. dyscyplina, zdyscyplinowanie, karno dyscyplina, dziedzina 2. discipline at work dyscyplina pracy labour discipline dyscyplina pracy to impose discipline narzuci dyscypli- n disclaim 1. zrzeka si, rezygnowa 2. zaprzecza, zapiera si 3. odrzuca, nie przyznawa disclaimer 1. zrzeczenie si pretensji 2. wyrzeczenie si 3. odrzucenie 4. wyparcie si odpowiedzialnoci disclose wyjawia,ujawnia, odkrywa disclosure wyjawienie, ujawnienie, przedstawienie disclosure of real property wyjawienie nieruchomoci discontinuance 1. umorzenie, wstrzymanie postpowania 2. zawieszenie, pozostawienie sprawy bez biegu 3. niepopie- ranie powdztwa 4. przerwa, przerwanie discontinuance of the bankruptcy proceedings umorzenie postpowania upadociowego discontinue 1. umorzy 2. przerwa, zaprzesta, zarzuca discontinue the bankruptcy proceedings umorzy postpowanie upadociowe discover odkry, wykry discover defects odkry wad discretion 1. uznanie, swoboda decyzji 2. rozwaga, rozsdek, ostrono dy3. skrecja at someones discretion wedug czyjego uznania discretionary uznaniowy, swobodny, dowolny
disorderly conduct discriminate 1. odrnia, rozrnia 2. dyskryminowa,przeladowa,krzywdzi discrimination 1. odrnienie, rozrnienie 2. dyskryminacja disease choroba occupational disease choroba zawodowa to diagnose an occupational disease in an employee rozpozna u pracownika chorob zawodow disease-related pension renta z tytuu odszkodowania za wywoanie choroby disenfranchise / disfranchise pozbawia praw obywatelskich disfavour nieaska, nieprzychylno disgrace 1. nieaska 2. haba, wstyd, niesawa disguised ukryty disguised donation darowizna ukryta disguised legal act / transaction czynn o prawna ukryta dishonour1. habi, okrywa hab 2. nie honorowa (czeku) disinherit wydziedziczy, pozbawi (kogo )zachowku disinheritance wydziedziczenie dismiss 1. oddali 2. zwolni dismiss an employee zwolni pracownika dismiss the bankruptcy petition oddali wniosek o ogoszenie upadoci dismissal 1. dymisja, zwolnienie kogo 2. oddalenie, odrzucenie, nieuznanie 3. uwolnienie dismissal on economic grounds zwolnienie z pracy z przyczyn ekonomicznych dismissal with notice wypowiedzenie stosunku pracy przez pracodawc disorder 1. nieporzdek, zamieszanie 2. zamieszki, niepokoje 3. zaburzenie disorderly 1. nieporzdny, bezadny, niedbay, niechlujny 2. zbuntowany 3. wyuzdany, rozpasany disorderly conduct zakcenie porzdku publicznego
53
disparage disparage 1. dyskredytowa, ponia, pomniejsza 2. uwacza,ublia dispensation 1. uwolnienie / zwolnienie od czego 2. wymierzanie (sprawiedliwoci) 3. wydawanie, rozdzia, rozdysponowanie disposable rozporzdzalny disposable income paca na rk, dochd na rk disposable portion of an estate cz rozporzdzalna spadku disposal 1. rozporzdzanie 2. zbycie disposal of the companys business enterprise zbycie przedsibiorstwa disposal or encumbrance of a share rozporzdzanie (udziaem albo akcj) dispose of rozporzdza, dysponowa dispose by will rozporzdza przez testament dispose of (and encumber) rights rozporzdza prawami disposition 1. rozporzdzenie, dysponowanie 2. klauzula 3. skonno,dyspozycja, pocig, popd disposition by will to take effect on death rozporzdzenie na wypadek mierci dispossess odebra posiadanie dispossession pozbawienie, odebranie posiadania dispute spr, dysputa, ktnia disputed sporny disputed debt zobowizanie sporne disqualification 1. dyskwalifikacja, wykluczenie 2. niezdolno, niezdatno 3. zakaz prowadzenia pojazdu disqualification of a partner wykluczenie wsplnika disqualified 1. niezdolny, niezdatny, nie nadajcy si 2. zdyskwalifikowany, wy- kluczony dissent (noun) rnica zda, niezgoda, wyamywanie si, sprzeciw dissent (verb) nie zgadza si, sprzeciwia si, wyamywa si dissenting nie zgadzajcy si, odrbny
dividend dissenting voice gos sprzeciwu dissolution 1. rozwizanie 2. rozkad, rozpad 3. anulowanie dissolution of a company rozwizanie spki decision on the dissolution of a company orzeczenie o rozwizaniu spki dissolve 1. rozwiza / rozwizywa 2. anulowa,uniewania dissolve a company / partnership rozwiza spk distinction 1. wyrnienie, zaszczyt 2. r- nica, rozrnienie distribute 1. rozdziela / rozdzieli, dokonywa podziau, rozdawa, dostarcza, dystrybuowa, rozprowadza 2. rozmieszcza, rozkada, rozprasza 3. dzieli 4. wymierza distribute a dividend rozdzieli dywidend distribution 1. rozdzielanie / rozdzielenie, dystrybucja, rozdzia, rozprowadzanie 2. podzia, repartycja 3. rozmieszczenie primary distribution obrt pierwotny secondary distribution obrt wtrny distribution of a dividend rozdzielenie dywidendy distribution of profits wypata zysku district 1. okrg 2. gmina district council rada gminy district office urzd gminy disturb 1. przeszkadza / przeszkodzi 2. niepokoi, martwi 3. zakca, zaburza,narusza disturb somebodys possession przeszkadza komu w posiadaniu, zakci czyje posiadanie disturbed possession posiadanie zakcone dividend 1. dywidenda 2. udzia wierzycieli w masie upadociowej cash dividend dywidenda w gotwce distribution of a dividend rozdzielenie dywidendy entitled to dividends uprawniony do dywidend
54
dividend distribution final dividend dywidenda kocowa interim dividend dywidenda tymczasowa / zaliczkowa liquidating dividends upynnienie dywidend optional dividend dywidenda opcyjna preference dividend dywidenda uprzywilejowana privileged dividends dywidenda uprzywilejowana property dividend dywidenda w naturze to distribute a dividend rozdzieli dywidend dividend distribution podzia dywidend, rozdzielenie dywidendy dividend distribution calculation obliczanie podziau dywidend dividend in kind dywidenda w naturze dividend yield stopa dywidendy divisible podzielny divisible obligation wiadczenie podzielne division 1. podzia 2. dzia, oddzia day of division dzie podziau draft terms of division plan podziau division by acquisition podzia przez przejcie division by formation of new companies podzia przez zawizanie nowych spek division by separation podzia przez wydzielenie division date dzie podziau division of labour podzia pracy division of profits podzia zyskw division of the inheritance dzia spadku division plan plan podziau to announce the division plan ogosi plan podziau to examine the division plan by an expert podda plan podziau badaniu biegego dock awa oskaronych, miejsce dla oskaronego in the dock na awie oskaronych
dormant partner document dokument document conforming the obligation dokument stwierdzajcy zobowizanie document of guarantee dokument gwarancyjny dog (licence) tax podatek od psw domestic krajowy, wewntrzny, domowy domestic creditor wierzyciel krajowy domestic goods towar krajowy domestic loan poyczka wewntrzna domestic servant pomoc domowa domestic work praca chaupnicza dominant dominujcy, wadncy dominant company spka dominujca dominant partnership spka dominujca dominant real estate (POL) nieruchom o wadnca / korzystajca ze suebnoci dominant tenement (UK) nieruchomo wadnca / korzystajca ze suebnoci donation 1. (czynno darowizna ) 2. (przedmiot) dar, darowizna duty on donations podatek od darowizn mixed donation darowizna mieszana non-uniform donation darowizna mieszana to effect a donation wykona darowizn donation by manual delivery darowizna rkodajna donation duty podatek od darowizn donation inter vivos darowizna midzy yjcymi donation tax podatek od darowizn donation with a charge darowizna z obcieniem, darowizna ze zleceniem donatory obdarowany, osoba obdarowana donee obdarowany, osoba obdarowana donor darczyca, ofiarodawca, dawca, donor door to door selling sprzeda indywidualna dormant 1. cichy 2. upiony, drzemicy dormant partner cichy wsplnik
55
double double 1. podwjny, dwukrotny 2. dwoja- ki, dwoisty 3. dwuosobowy double taxation podwjne opodatkowanie draw up sporzdza / sporzdzi, przygotowa, nakrela draw wages pobiera pac drawback co zwrotne, zwrot ca wywozowego, premia eksportowa drawback system system ce zwrotnych drawee trasat drawer of a cheque trasant, wystawca czeku drawn bill weksel trasowany / cigniony, trata dual 1. podwjny 2. dwoisty due 1. wymagalny, patny, naleny 2. naleyty 3. planowany, oczekiwany, spo- dziewany due and payable import duties wymagalne nalenocicelne przywozowe due care naleyta staranno due date for obligations wymagalno zobowiza due diligence naleyta staranno lack of due diligence brak naleytej starannoci due obligation zobowizanie wymagalne dues nalenoci dues of the Social Insurance Institution nalenoci Zakadu Ubezpiecze Spoecznych dues of the state treasury on account of tax liabilities nalenoci skarbu pastwa z tytuu zobowiza podatkowych duly 1. naleycie, waciwie, odpowiednio 2. zgodnie z planem, terminowo, punktualnie
dwelling unit durable trway, wytrzymay durable power of attorney penomocnictwo trwae (USA) duration okres wanoci, trwanie, czas trwania duration and schedule of working time wymiar i rozkad czasu pracy duration of a loan okres poyczki duration of an offer okres wanoci oferty duration of lease okres najmu duration of storage okres skadowania duration of the company / partnership czas trwania spki duress 1. przymus 2. bezprawne pozbawienie wolnoci under duress pod przymusem duties 1. obowizki 2. ca duties of employers obowizki pracodawcy duties on goods ca na towary duty 1. co 2. obowizek 3. dyur 4. suba compound duty co mieszane export duty co wywozowe mixed duty co mieszane on duty na subie off duty po subie duty-free zwolniony, wolny od ca duty free import import bezcowy duty stamp znak skarbowy excise-duty stamp znak skarbowy akcyzy dwelling mieszkanie dwelling unit jednostka mieszkaniowa multi-family dwelling budynek wielokondygnacyjny, wielorodzinny
56
E
earnest 1. powany 2. gorliwy, sumienny earnest money zadatek pieniny earnings zarobek, zysk earth work roboty ziemne easement 1. suebno2. ulga 3. udo- godnienie, uatwienie contractual easement suebno umowna legal easement suebno ustawowa predial / real easement suebno gruntowa to acquire easement naby suebno to establish easement ustanowi suebno to exercise easement wykonywa suebno to grant easement ustanowi sueb- n o easement appurtenant suebno gruntowa easement by necessity suebno drogi koniecznej easement of a building suebno budynkowa easement of necessary access suebno drogi koniecznej eavesdropping podsuchiwanie (przestpstwo wg prawa angielskiego) economic gospodarczy, ekonomiczny economic activity dziaalno gospodarcza edict edykt, dekret effect skutek, wynik, efekt effects of the arrangement skutki ukadu effects of the declaration of bankruptcy skutki ogoszenia upadoci effective efektywny, skuteczny, wydajny effectiveness of reservation of ownership skuteczno zastrzeenia prawa wasnoci effectuate dokona, wprowadziw ycie, wdroy egress prawo wyjcia elder starszy Council of Elders Konwent Seniorw election wybr przez gosowanie, wybory, elekcja election district okrg wyborczy eleemosynary dobroczynny, charytatywny eleemosynary corporation (USA) instytucja charytatywna, stowarzyszenie dobroczynne eleemosynary purpose cel dobroczynny / charytatywny eligibility uprawnienie, kwalifikacje, warunki eligibility for employment uprawnienie do zatrudnienia elisor osoba wyznaczona zamiast szeryfa lub koronera do spenienia sdowego polecenia emancipate 1. wyzwala, emancypowa 2. (nieletniego) usamodzielni embezzlement sprzeniewierzenie, defraudacja, przywaszczenie, malwersacja emblements 1. roczne zbiory, pody rolne 2. roczny dochd z ziemi, poytki embracery prba przekupienia sdziego przysigego emergency will testament szczeglny emolument (np. posw, subowa) dieta
57
employee employee pracobiorca, pracownik employee appraisal ocena pracownika employee expectations oczekiwania pracownikw employee of commune office pracownik urzdu gminy employee of gmina office pracownik urzdu gminy employee of poviat starosty pracownik starostwa powiatowego employee of regional office pracownik starostwa powiatowego employee of state offices pracownik urz- dw pastwowych employee of the self-government pracownik samorzdowy employees liability for maintenance of order odpowiedzialnoporzdkowa pracownikw employees of marshal offices pracownik w urzdzie marszakowskim employees guaranteed benefits fund fundusz gwarantowanych wiadcze pracowniczych employer pracodawca employers confederation konfederacja pracodawcw employers organisations organizacje pracodawcw employment zatrudnienie, praca security of employment pewno zatrudnienia employment agency biuro porednictwa pracy employment centre orodek zatrudnienia employment certificate wiadectwo pracy to correct employment certificate sprostowa wiadectwopracy to issue employment certificate wyda wiadectwopracy employment contract for a probationary period umowa o prac na okres prbny employment for a trial period umowa o prac na okres prbny
endorse employment on trail umowa o prac na okres prbny employment policy polityka zatrudnienia employment relationship based on a co-operative contract of employment stosunek pracy na podstawie spdzielczej umowy o prac employment relationship based on appointment stosunek pracy oparty na powoaniu employment relationship based on election stosunek pracy na podstawie wyboru employment relationship based on nomination stosunek pracy na podstawie mianowania employment rights prawa pracownicze employment services suby zatrudnienia employment statistics statystyka zatrudnienia employment structure struktura zatrudnienia empowerment umocowanie en banc w penym skadzie (sdziowskim) enacting clause 1. preambua 2. cz ustawy ustanawiajca, klauzula ustanawiajca enactment 1. akt prawny, ustawa, uchwaa, postanowienie, dekret 2. (ustawy) wprowadzenie w ycie, ogoszenie enclave enklawa encroach 1. wedrze si, wtargn, wkroczy 2. naruszy encroachment 1. wdarcie si, wtargnicie, wkroczenie 2. naruszenie encumber obcia / obciy, obarcza / obarczy encumber the bankruptcy estate obcia mas upadoci encumbered property wasno obciona encumbrance 1. obcienie, ciar 2. hipoteka 3. zawada, przeszkoda, utrudnienie endorse 1. indosowa, yrowa 2. potwierdza, aprobowa 3. podpisywana
58
endorsee odwrocie dokumentu 4. (do prawa jazdy) wpisywa adnotacj o popenieniu wykroczenia endorsee indosatariusz endorsement indos, yro endorser indosant, yrant endowment 1. fundacja 2. zapis, darowizna 3. dotacja, subwencja, wkad 4. posag end-use (przedmiotu) przeznaczenie end-use of the object of tenancy przeznaczenie przedmiotu dzierawy to change the end-use of the object of tenancy zmienia przeznaczenie przedmiotu dzierawy end-user usugobiorca, odbiorca usug enforceability clause klauzula wykonalnoci to assign an enforceability clause to something nada czemu klauzul wykonalnoci enforceable title tytu wykonawczy enforcement egzekucja, egzekwowanie enforcement title tytu egzekucyjny enfranchisement 1. uwaszczenie 2. nadanie prawa wyborczego 3. uwolnienie 4. nadanie prawa do reprezentacji w parlamencie engage zatrudni,angaowa, najmowa engage on probation zatrudni na okres prbny engagement 1. zobowizanie, umwione spotkanie, zaplanowane zajcie 2. zatrudnienie, anga 3. zarczyny engineer 1. inynier 2. technik, mechanik (UK) engrossment 1. dokument w ostatecznej formie prawnej 2. wypisanie dokumentu 3. wykupywanie towaru 4. papier do- kumentowy (na dokumenty prawne) enlistment werbunek, zacig, pobr enquiry zapytanie ofertowe enrichment 1. wzbogacanie 2. uynianie enterprise 1. przedsibiorstwo, firma, spka 2. przedsiwzicie, zadanie 3. przedsibiorczo, inicjatywa
entry of appearance
business enterprise przedsibiorstwo large-sized enterprise przedsibiorstwo wikszych rozmiarw State enterprise przedsibiorstwo pastwowe state of the enterprise stan przedsibiorstwa to operate an enterprise prowadzi przedsibiorstwo to run an enterprise prowadzi przedsibiorstwo transferee of an enterprise nabywca przedsibiorca enterprise of considerable / material size przedsibiorstwo wikszych rozmiarw entice kusi, nci, prowokowa entitled uprawniony, upowaniony, umocowany to be entitled to a relief by uprawnionym do ulgi entitled to dividends uprawniony do dywidend entitled to inherit uprawniony do dziedziczenia entrance 1. wejcie2. wstp, prawo wstpu entrance duty co przywozowe entrepreneur przedsibiorca small entrepreneur may przedsibiorca entrust powierza entrust something to somebodys safe-keeping powierzy co komu na przechowanie entry 1. wpis, zapis, pozycja 2. wejcie, wjazd 3. wstpienie, przystpienie 4. (w sowniku) haso 5. zgoszenie 6. deklaracja celna, zgoszenie do odprawy celnej 7. wtargnicie, wejcie entry in the register wpis do rejestru entry into force wejciew ycie entry into force of workplace regulations wejciew ycie regulaminu pracy entry of appearance dokument zoony przez adwokata o zamiarze reprezentowania klienta w sdzie
59
equal amendment of the entry zmiana wpisu equal rwny, taki sam, jednakowy equal pay rw no wynagrodzenia equal opportunities policy polityka rwnych szans to be an equal opportunities employer prowadzi polityk rwnych szans equality rwno, rwnouprawnienie equity 1. suszno , sprawiedliwo 2. system prawa susznoci(UK) 3. kapita equity capital kapita wasny, kapita zakadowy equity instrument instrument kapitaowy equity investment inwestycja kapitaowa equivalent ekwiwalentny, rwnowany equivalent goods towar ekwiwalentny error bd bookkeeping error bd ksigowy inventory error bd w zapasach to commit an error popenia / popeni bd to correct an error poprawia / poprawi bd to make an error popenia / popeni bd to rectify an error poprawia / poprawi bd type I error bd pierwszego rodzaju type II error bd drugiego rodzaju establish ustala, ustanawia establish easement / servitude ustanowi suebno establish duties ustanowica establish remuneration ustali wynagrodzenie establish the list of claims ustala list wierzytelnoci establishment zakad, przedsibiorstwo, firma, spka, placwka, instytucja establishment operating in the field of culture, education, tourism and leisure zakad prowadzcy dziaalno w zakresie kultury, owiaty, turystyki i wypoczynku establishment providing services to the
European Convention on... public zakad wiadczcy usugi dla ludnoci establishments reward fund zakadowy fundusz nagrd employing establishment zakad pracy estate 1. majtek, mienie 2. masa spadkowa, spadek 3. masa upadociowa 4. stan passing of the whole estate directly to the next of kin sukcesja uniwersalna portion of the estate cz uamkowa spadku estate in abeyance spadek bezdziedziczny estate in successive remainder zapis z podstawieniem powierniczym estimate (verb) oszacowa, oblicza w przyblieniu, ocenia, sporzdza kosztorys estimate (noun) kosztorys, ocena, obliczenie, oszacowanie estimate of quantities and costs kosztorys szacunkowy estimation szacowanie useful life estimation szacowanie okresu uytkowania ethics etyka European Accounting Association, EAA Europejskie Stowarzyszenie Rachunkowoci European Agreement on au pair Placement (1969) Europejskie Porozumienie o Miejscach Pracy dla au pair (1969) European Code of Social Security (1964) Europejski Kodeks Zabezpieczenia Spoecznego (1964) European Convention on Certain International Aspects of Bankruptcy (1990) Europejska Konwencja o Niektrych Midzynarodowych Aspektach Upadoci(1990) European Convention on Establishment of Companies (1966) Europejska Konwencja o Zakadaniu Spek (1966)
60
European Convention on... European Convention on Social Security (1972) Europejska Konwencja o Zabezpieczeniu Spoecznym (1972) European Convention on the Legal Status of Migrant Workers (1977) Europejska Konwencja o Statusie Prawnym Pracownikw Migrujcych (1977) European Convention on the Social Protection of Farmers (1974) Europejska Konwencja o Zabezpieczeniu Spoecznym Rolnikw (1974) European Industry Committee Europejska Komisja Zwizkw Zawodowych European Interim Agreement on Social Security Schemes relating to Old Age, Invalidity and Survivors (1953) Eu- ropejskie Porozumienie Tymczasowe dotyczce Zabezpieczenia Spoecznego na Wypadek Staroci, Inwalidztwa i dla Osb Pozostaych przy yciu (1953) European Office for Co-ordinating the Clearance of Vacancies and Applications for Employment Europejski Urzd Koordynacji Obsadzania Wolnych Miejsc Pracy i Wnioskw o Zatrudnienie evaluate oszacowa, ocenia, ewaluowa evaluation oszacowanie, ocena, ewaluacja eviction 1. eksmisja 2. odzyskanie (tytuu wasnoci , ewikcja ) compulsory eviction eksmisja przymusowa evidence 1. dowd 2. zeznania (w sdzie ) 3. wiadectwo circumstantial evidence poszlaki, dowd poredni to plant evidence fabrykowa dowody evidence of land ownership dowd wasno citerenu evidential dowodowy evidential breath test test na zawarto alkoholu we krwi, ktrego wyniki s uznawane jako dowd w sdzie evolving budget budet cigy, budet kroczcy
exchange list ex gratia payment datek ex officio z urzdu examination 1. rewizja, sprawdzanie, ogldziny, kontrola 2. badanie 3. przesuchanie, ledztwo4. egzamin additional customs examination dodatkowa rewizja celna customs examination rewizja celna medical examination badanie lekarskie examination in chief bezporednie przesuchanie wiadka examination of claims sprawdzanie wierzytelnoci examine sprawdza, egzaminowa, kontrolowa examine an account sprawdzi rachunek examiner 1. inspektor, kontroler, rewident 2. egzaminator exceed przekracza / przekroczy, prze- wysza / przewyszy exceptional specjalny, wyjtkowy exceptional offer oferta specjalna / wy- jtkowa excess 1. nadmiar, nadwyka 2. brak umiaru 3. naduycie, przekroczenie excess payment nadpata amount of excess payment wysoko nadpaty excess payment refund zwrot nadpaty right to excess payment refund prawo do zwrotu nadpaty excess profit tax popiwek, podatek od nadmiernych wynagrodze exchange 1. zamiana, wymiana 2. gieda 3. waluta obca, dewizy 4. kurs wymiany 5. weksel, trata 6. centrala (telefoniczna) to make an exchange dokonywa zamiany exchange bureau kantor Exchange Court (POL) Sd Giedowy exchange data feed services serwisy giedowe exchange index indeks giedowy exchange list cedua giedowa
61
exchange office exchange office kantor exchange sale sprzeda giedowa exchange session sesja giedowa Exchange Supervisory Board (POL) Rada Giedy exchange trading session transakcja giedowa excise akcyza excise duty podatek akcyzowy excise-duty stamp znak skarbowy akcyzy excise tax podatek akcyzowy exclusion wykluczenie, wyczenie exclusion of a partner wyczenie wsplnika exclusive 1. wyczny, jedyny 2. ekskluzywny exclusive agency przedstawicielstwo wyczne exclusive agent agent wyczny exclusive right of the administrator wyczne prawo zarzdcy exclusive sale sprzeda wyczna execute 1. egzekwowa, wykonywa 2. (skazaca) straci 3. (dokument) uprawomocni execute tax arrears egzekwowa zalego podatkow execution 1. egzekucja, wykonanie, spenienie, dokonanie 2. stracenie, egzekucja 3. zajcie mienia, egzekucja sdowa execution expenses wydatki egzekucyjne execution proceedings postpowanie egzekucyjne administrative execution proceedings postpowanie egzekucyjne w administracji executioner kat, oprawca executive (adjective) 1. wykonawczy 2. kierowniczy executive powers wadza wykonawcza executor wykonawca (testamentu), egzekutor, realizator executor of the testament wykonawca testamentu executory egzekucyjny
expiration of tenancy executory title against the debtor tytu egzekucyjny przeciwko dunikowi exempt (adjective) zwolniony, wolny to be exempt from liability up to the value of the contribution by wolnym od odpowiedzialnociw granicach warto ciwkadu exempt (verb) zwolni exempt from paying taxes zwolni z pa- cenia podatkw exempt someone from an obligation zwolni kogo ze zobowizania exemption zwolnienie, wyczenie exemptions from the bankruptcy estate wyczenia z masy upadoci exercise 1. wykona / wykonywa 2. wi- czy 3. korzysta z, posugiwa si 4. sprawowa, praktykowa exercise a lien wykona prawo zastawu exercise a profession wykonywa zawd exercise due diligence zachowa naleyt staranno exercise easement wykonywa sueb- n o exercise rights of possession wykonywa posiadanie exhibit 1. dowd rzeczowy 2. eksponat 3. zacznik do umowy expatriate worker pracownik oddelegowany za granic expectation oczekiwanie expense wydatek, koszt travelling expenses wydatki na podre subowe expense allowance (dzienna) dieta expert biegy, rzeczoznawca expert auditor biegy rewident election of the expert auditor wybr biegego rewidenta expiration wyganicie,utrata wanoci, upynicie, upyw (terminu) expiration of an offer wyganicie oferty expiration of power of attorney wyganiciepenomocnictwa expiration of tenancy wyganicie dzierawy
62
expiry expiry (UK) wyganicie,utrata wano ci,upynicie, upyw (terminu) expiry of contract of employment wyga- nici umowy o prac e export duty co wywozowe export goods towar wywoony temporary export goods towar wywoony czasowo exportation wywz temporary exportation czasowy wywz expropriation wywaszczenie expulsion wykluczenie, wyczenie expulsion of a partner wyczenie wsplnika extend 1. przedua, prolongowa 2. rozbudowywa, powiksza, rozwija, po- szerza 3. wycenia 4. (mienie) zajmowa 5. wyraa, okazywa 6. udostp- nia, uatwia extend lease przeduaokres najmu extension 1. przeduenie 2. rozbudowa 3. prolongata outward extension rozbudowa extension fee opata prolongacyjna to fix an extension fee ustala opat prolongacyjn to pay an extension fee wpaca opat prolongacyjn extension fee amount wysoko opaty prolongacyjnej extension of lease przeduenie okresu najmu
eyewitness extenuate agodzi, pomniejsza, (win) zmniejsza extenuating circumstances okolicznoci agodzce exterior zewntrzny external zewntrzny, zagraniczny external loan poyczka zagraniczna extinct wygasy, wymary, przedawniony extinct obligation zobowizanie przedawnione extinguish umarza,anulowa extinguishing of usufruct wyganicie uytkowania extinguishment of servitude wyganicie suebnoci extra pay dodatek / premia extradition ekstradycja, wydanie (przestpcy) extradite ekstradowa, wydawa (przestpc) extrajudicial pozasdowy extrajudicial act czynnoprawna dokonana poza sdem extraordinary nadzwyczajny, niezwyky extraordinary general meeting nadzwyczajne zgromadzenie wsplnikw extraordinary resolution uchwaa nadzwyczajna extrinsic 1. zewntrzny 2. peryferyjny, uboczny extrinsic evidence dowd zewntrzny (spoza dokumentu) eyewitness naoczny wiadek
63
F
fabricate 1. fabrykowa (dowody) 2. produkowa,wytwarza, wyrabia fabricated evidence sfabrykowane dowody factor 1. czynnik, skadnik, element 2. okoliczno3. agent komisowy, porednik,faktor factory fabryka factory worker robotnik fabryczny factual rzeczowy, oparty na faktach, faktyczny facultative fakultatywny facultative obligation zobowizanie fakultatywne Faculty of Advocates (SCOT.) Rada Adwokacka falling due of interest termin patnoci odsetek false 1. faszywy, bdny 2. podrobiony 3. zdradliwy, kamliwy false cheque faszywy czek false claim roszczenie oszukacze / nieuzasadnione false pretences faszywy pretekst false representations faszywe dane false swearing krzywoprzysistwo family rodzina family benefits wiadczenia rodzinne family worker pracownik-czonek rodziny farm rolniczy, farmerski, gospodarski farmer rolnik, farmer, gospodarz farmers co-operative rolnicza spdzielnia produkcyjna faulty 1. wadliwy, wybrakowany 2. bdny faulty possession posiadanie wadliwe Federation of European Stock Exchanges (FESE) Federacja Europejskich Gied Papierw Wartociowych fee 1. opata 2. honorarium, wynagrodzenie 3. skadka 4. czesne, wpisowe 5. na- piwek 6. majtek dziedziczony administration fee opata manipulacyjna extension fee opata prolongacyjna rate of fees stawka opat to charge a fee pobiera opat to fix a fee ustala opat to pay a fee wpaca opat fee amount wysoko opaty felon zbrodniarz, przestpca, zoczyca felony zbrodnia, przestpstwo, powany wystpek to commit a felony popeni zbrodni female unemployment bezrobocie kobiet female worker pracownik-kobieta fiat dekret, zarzdzenie fibre dust pyy zwkniajce fictitious fikcyjny, zmylony fictitious legal act / transaction czynn o prawna fikcyjna fictitious offer oferta fikcyjna fictitious possession posiadanie fikcyjne fidelity wierno, lojalno fidelity bond umowa o ubezpieczenie od sprzeniewierzenia fiduciary powierniczy fiduciary transaction czynno prawna powiernicza field teren, pole field work praca w terenie
64
file file 1. zgosi / zgasza 2. wciga do akt, ewidencjonowa, rejestrowa 3. wnioskowa, wnosi spraw 4. ubiega si file a claim zgosi wierzytelno file in register zgosi do rejestru finances 1. skarbowo 2. finanse, dochody financial finansowy financial agent agent finansowy financial assets aktywa finansowe financial commitment zobowizanie finansowe financial institution instytucja finansowa financial matters sprawy finansowe financial occupation zawd finansisty financial report / statement sprawozdanie finansowe financial year rok obrotowy findings ustalenia, wnioski, wyniki bada, stwierdzenia fine kara pienina, grzywna finishing wykoczeniowy finishing of the object wykoczenie obiektu finishing operations prace wykoczeniowe finishing work roboty wykoczeniowe firing squad pluton egzekucyjny firm firma, przedsibiorstwo, spka first pierwszy first aid pierwsza pomoc to provide first aid to injured persons udzieli pierwszej pomocy poszkodowanym first degree murder zabjstwo pierwszego stopnia, zabjstwo z premedytacj First In-First Out method (FIFO) metoda FIFO pierwsze przyszo pierwsze wyszo fiscal skarbowy, fiskalny, podatkowy fiscal confidentiality tajemnica skarbowa fiscal penal law prawo karne skarbowe fiscal receipts wpywy podatkowe fiscal secret tajemnica skarbowa fiscal year rok budetowy, rok podatkowy fit to use zdatny do uytku
for the benefit of fitness przydatno,zdatno, nadawanie si fitness for use przydatno celu do fitters work roboty lusarskie fix ustala, wyznacza fix the amount of benefits ustala wyso- k o zasiku fixed ustalony, stay, trway fixed assets aktywa trwae fixed by law okrelonyustawowo fixed budget budet stay fixed interest rate loan poyczka o oprocentowaniu staym fixed term lease umowa najmu na czas okrelony fixed wage paca staa fixed-term lease najem na czas okrelony fixing bail wyznaczenie wysokoci kaucji (przez sdziego) fixtures and fittings armatura i instalacje flat-rate ryczatowy, o jednolitej stawce flat-rate security zabezpieczenie ryczatowe flexibility elastyczno, gitko flexibility of working time elastyczno czasu pracy flexible elastyczny, ruchomy flexible budget budet elastyczny flexible working hours ruchomy czas pracy flexible working time czas pracy elastyczny flexitime czas pracy nienormowany floating zmienny, pynny, chwiejny floating charge opata zmienna floating voter wyborca niezdecydowany / chwiejny floor 1. parkiet 2. sala posiedze 3. prawo gosu 4. minimum, najniszy poziom floor area powierzchnia pitra / kondygnacji for dla, na rzecz, do for account of na rachunek for hire do wynajcia for life w doywocie for the benefit of na rzecz
65
for the record for the record do protokou for whom it may concern do wszystkich zainteresowanych forbearance 1. zwoka udzielona dunikowi 2. odstpienie (np. od powdztwa), zaniechanie egzekwowania prawa 3. pobaliwo,wyrozumiao,cierpliwo force moc, sia, wano force majeure sia wysza + entry into force wejcie w ycie forcible 1. siowy, bezprawny, dokonany przemoc 2. przymusowy 3. sugestywny, przekonywujcy forcible detainer bezprawne posiadanie nieruchomoci forcible entry 1. wtargnicie si (do mieszkania) 2. bezprawne objcie w posiadanie foreclose 1. przejmowa majtek w ramach egzekucji przeciw dunikowi 2. pozbawia prawa do wykupu zastawu 3. w nie zastrzeeniehipoteczne (dla zabezpieczenia nalenoci) foreclosure 1. przejcie majtku w ramach egzekucji przeciw dunikowi 2. pozbawienie prawa do wykupu zastawu 3. wniesienie zastrzeenia hipotecznego (dla zabezpieczenia nalenoci) foreign zagraniczny, cudzoziemski, obcokrajowy foreign company spka zagraniczna foreign credit kredyt zagraniczny foreign creditor wierzyciel zagraniczny foreign exchange market (FOREX) rynek dewizowy foreman brygadzista, majster forensic 1. sdowy 2. krasomwczy forensic examination obdukcja, badanie poszkodowanego forensic medicine medycyna sdowa forestry lenictwo forestry property wasno lasu forfeiture 1. przepadek, utrata 2. konfiskata 3. grzywna, kara pienina 4. pozbawienie prawa
fraudulent forfeiture of goods przepadek towarw form 1. forma, posta 2. formularz form of a loan forma poyczki form of acts in law forma czynnoci prawnych form of companys deed forma umowy form of partnerships deed forma umowy form of payment forma wypaty wynagrodzenia formation zawizanie, powstanie formation of a capital company powstanie spki kapitaowej formation of a partnership / company powstanie spki, zawizanie spki fornication (USA) cudzostwo, stosunki pozamaeskie forwarder 1. spedytor 2. nadawca, wysyajcy forwarding spedycja, ekspedycja forwarding agent przedsibiorstwo spedycyjne forwarding costs koszty spedycji forwarding order zlecenie spedycyjne found 1. zaoy / zakada, tworzy 2. opiera si na czym found a company / partnership zaoy spk foundation 1. fundacja, organizacja 2. utworzenie, zaoenie 3. podstawa, fundament, podwaliny 4. zasada, podstawa to establish a foundation zaoy fundacj to set up a foundation zaoy fundacj founder zaoyciel sole founder jedyny zaoyciel founder member of a partnership zaoyciel spki founders share akcja zaoycielska fractional tenement nieruchomo uamkowa fraud 1. oszustwo, szalbierstwo 2. wyudzenie 3. oszust, szalbierz fraudulent oszukaczy, nieuczciwy, faszywy
66
fraudulent bankruptcy fraudulent bankruptcy bankructwo oszukacze / zoliwe free 1. wolny 2. swobodny, bez ogranicze free from defects wolny od wad free movement of workers swobodny przepyw pracownikw free offer oferta nie wica free warehouse skad wolnocowy free zone wolny obszar celny access to a free zone wstp do wolnego obszaru celnego to establish a free zone ustanowi wolny obszar celny freedom 1. w olno , swoboda 2. przywilej, zwolnienie 3. prawo, swobodne korzystanie freedom of testamentary disposition w olno rozporzdzania freedom to provide services swobodny przepyw usug freehold wasno nieograniczona, tytu do wasnocinieograniczonej freehold property nieruchomo posiadana na wasno ogranicze bez freeholder waciciel nieruchomoci bez ogranicze freeze zamroenie pay freeze zamroenie pac freight 1. fracht 2. ciar, obcienie freight agent agent frachtowy freight bill list przewozowy freight payment przewone fringe benefit dodatek do poborw, wiad-czenie dodatkowe frontier granica, graniczny frontier worker pracownik przygraniczny fruits poytki, owoce fruits from a right poytki prawa natural fruits of a thing poytki naturalne rzeczy yield of fruits pobieranie poytkw fulfil spenia / speni,wykonywa / wykona fulfil an obligation wykona zobowizanie
fund fulfilment of an obligation wypenienie zobowizania full peny, cay, penoprawny full age penoletno full employment pene zatrudnienie full legal age penoletno full title wasno pena full-time worker robotnik pracujcy w penym wymiarze godzin pracy functional 1. funkcyjny 2. sprawny, dziaajcy 3. funkcjonalny functional supplement dodatek funkcyjny fund 1. fundusz 2. zasb, zapas Bank Guarantee Fund Bankowy Fundusz Gwarancyjny bankruptcy estate funds fundusze masy upadoci Employees Guaranteed Benefits Fund Fundusz Gwarantowanych wiadcze Pracowniczych establishments reward fund zakadowy fundusz nagrd investment fund fundusz inwestycyjny investment fund assets aktywa funduszu inwestycyjnego investment fund corporation towarzystwo funduszy inwestycyjnych investment fund participant uczestnik funduszu inwestycyjnego + closed-end investment fund fundusz inwestycyjny zamknity + mixed investment fund fundusz inwestycyjny mieszany + open-ended investment fund fundusz inwestycyjny otwarty pension fund fundusz emerytalny retiring fund fundusz emerytalny Social Insurance Fund Fundusz Ubezpiecze Spoecznych staff bonus fund fundusz premiowy strike funds fundusz strajkowy superannuating fund fundusz emerytalny to create an investment fund utworzy fundusz inwestycyjny
67
funeral to dissolve an investment fund rozwiza fundusz inwestycyjny trust fund fundusz powierniczy welfare fund fundusz socjalny works staff welfare fund zakadowy fundusz wiadcze socjalnych funeral pogrzeb funeral director przedsibiorca pogrzebowy
FY funeral expenses koszty pogrzebowe fungible zamienialny, zamienny fungible commodity towar zamienny/policzalny furtherance propagowanie, wspieranie, popieranie FY (fiscal year) rok budetowy, rok podatkowy
68
G
gag knebel gag order (USA) wydany przez sd zakaz dyskutowania (np. w prasie) na temat sprawy sdowej w toku jej trwania gambling 1. hazard 2. gra na giedzie 3. spekulacja gaol wizienie, areszt gaoler stranik wizienny, naczelnik wizienia garnish 1. upomnie 2. dokona zajcia u osoby trzeciej przedmiotw nalecych do dunika na zabezpieczenie nalenoci garnishee osoba trzecia, u ktrej dokonano zajcia rzeczy nalecych do dunika, dunik zobowizany do patnoci na rzecz wierzyciela swego wierzyciela gavel motek sdziego gender pe, rodzaj gender discrimination dyskryminacja pciowa general 1. walny, generalny 2. powszechny, oglny General Agreement on Tariffs and Trade Ukad Oglny w Sprawie Taryf Celnych i Handlu general assembly walne zgromadzenie general meeting of shareholders walne zgromadzenie akcjonariuszy general meeting walne zgromadzenie general partner (POL) komplementariusz general power of attorney penomocnictwo oglne general receiver syndyk general strike strajk generalny, powszechny general use uytkowanie powszechne genocide ludobjstwo gift darowizna, dar, podarunek, przedmiot darowizny gift mortis causa darowizna na wypadek mierci gift tax podatek od darowizn gift to be included in the compulsory portion of the inheritance darowizna zaliczalna na zachwek gift to be included in the inheritance darowizna doliczana do spadku gist esencja, istota gist of an action istota powdztwa give ones notice wypowiedzie komuprac give up porzuca / porzuci give security da jako porczenie glazing work roboty szklarskie global globalny global loan poyczka globalna good faith (bona fide) w dobrej wierze goods towar, towary, dobra contraband goods towary z przemytu identical goods towar identyczny smuggled / undeclared goods towary z przemytu goods in temporary storage towar skadowany czasowo goods in the unaltered state towar w stanie niezmienionym goods of the same quality and kind towar tego samego rodzaju i gatunku goods originating in a given country towar pochodzcy z danego kraju
69
goodwill goodwill 1. w arto firmy 2. dobra wola 3. dobre imi, reputacja 4. gotowo , ochota, gorliwo purchased goodwill nabyta w arto firmy go-slow strajk woski governing body zarzd, organ zarzdzajcy, wadze (np. spki) government rzd government guarantee gwarancja pastwowa government loan poyczka pastwowa / rzdowa governmental rzdowy governmental organisation organizacja rzdowa governor gubernator Board of Governors Rada Gubernatorw governors office urzd marszakowski grace period of payment of rent przeduony termin zapaty czynszu, karencja graded 1. sortowany, klasyfikowany 2. stopniowany graded offences przestpstwa kwalifikowane graft 1. apwka 2. apownictwo, przekupstwo grant udziela / udzieli, przyzna / przyznawa grant a power of attorney udziela / udzieli penomocnictwa grant an award / distinction przyzna nagrod, wyrnienie grant authorisation udziela / udzieli upowanienia grant benefits przyzna zasiki grant leave udziela urlopu grant reliefs udziela ulg grant suretyship udziela / udzieli porczenia grantee obdarzony nadaniem, cesjonariusz, nabywca praw, beneficjent dotacji grantor cedent, darczyca, donator, udzielajcy zezwolenia
guarantee gratuitous nieodpatny gratuitous act in law czynno prawna pod tytuem darmym gratuitous commission zlecenie nieodpatne gratuitous legal transaction czynno prawna nieodpatna gratuitous loan poyczka bezprocentowa grievance 1. krzywda 2. skarga, zaalenie 3. pretensja, al grievous 1. przykry, dotkliwy, bolesny 2. ciki, powany grievous bodily harm cikie uszkodzenie ciaa gross 1. brutto 2. racy gross negligence race niedbalstwo / zaniedbanie ground 1. ziemia, grunt 2. podstawa 3. teren, terytorium ground of action podstawa powdztwa groundless niezasadny, bezzasadny, bezpodstawny, nieuzasadniony group grupowy group organisation of work grupowa organizacja pracy guarantee (noun) gwarancja, rkojmia absolute guarantee gwarancja absolutna adequate guarantee gwarancja stosowna bankers guarantee gwarancja bankowa banking guarantee gwarancja bankowa constitutional guarantee gwarancja konstytucyjna consumer guarantee gwarancja konsumencka government guarantee gwarancja pastwowa hundred-percent guarantee gwarancja stuprocentowa period of guarantee okres gwarancji person entitled in the guarantee uprawniony z gwarancji quality guarantee gwarancja jakoci
70
guarantee commission single guarantee gwarancja pojedyncza state guarantee gwarancja pastwowa sworn guarantee gwarancja pod przysig to go guarantee for someone wystpowa jako (czyj) porczyciel to offer a guarantee dawa gwarancj to require a guarantee domaga si gwarancji written guarantee gwarancja pisemna guarantee commission prowizja gwarancyjna guarantee obligation zobowizanie z tytuu gwarancji guarantee of quality gwarancja jakoci guarantee of solvency gwarancja wypacalnoci guarantee (verb) porcza / porczy, gwarantowa guarantee a debt porczy za dug guaranteed gwarantowany guaranteed pay paca gwarantowana guarantor gwarant guaranty deposit kaucja gwarancyjna guardian 1. kurator, opiekun 2. str, stranik 3. przedstawiciel ustawowy 4. dozorca, nadzorca
gun de facto guardian opiekun faktyczny legal guardian opiekun prawny special guardian opiekun specjalny testamentary guardian opiekun ustanowiony w testamencie to appoint someone as guardian ustanowi kuratora w osobie to be a guardian over somebody by czyim opiekunem guardian ad litem kurator procesowy guardian by election kurator z wyboru guardianship 1. kuratela, opieka prawna 2. ochrona, stra guidance 1. poradnictwo 2. kierownictwo, kierowanie, przewodnictwo 3. informacja guidelines wytyczne, dyrektywy, wskazwki, instrukta guillotine gilotyna guilt wina sense of guilt poczucie winy to admit ones guilt przyzna si do winy guilty 1. winny 2. karygodny, niewaciwy to plead guilty przyzna si do winy gun 1. bro palna 2. rewolwer 3. dziao
71
H
habeas corpus habeas corpus, rodek prawny zapobiegajcy bezprawnemu aresztowaniu, ustawa zabraniajca aresztowania bez zgody sdu habitability (o lokalu) zdatno do zamieszkania habitual 1. zwyky, zwyczajowy, charakterystyczny 2. notoryczny, naogowy habitual criminal recydywista hand over przekazywa / przekaza hand over the object odda obiekt hand over the premises przekaza lokal hand over construction works odda roboty budowlane handcuffs kajdanki, kajdany handicapped niepenosprawny handicapped worker pracownik niepenosprawny handling commission prowizja manipulacyjna harass molestowa,drczy, szykanowa harassment szykany, nkanie, mczenie, molestowanie sexual harassment molestowanie seksualne harbour ukrywa przestpc have mie, posiada have an account at the bank mie konto bankowe headquarters centrala health zdrowie health and safety (H&S) bezpieczestwo i higiena pracy (bhp) health and safety regulations przepisy bhp health and safety requirements wymagania bhp health and safety standards standardy bhp health care profession personel suby zdrowia health service centre zakad opieki zdrowotnej hearsay pogoski hearsay evidence dowd ze syszenia (nie z pierwszego rda) heat 1. upa 2. gorczka, podniecenie, ferwor heat of passion afekt crime committed in the heat of passion zbrodnia popeniona w afekcie heir spadkobierca bodily heir spadkobierca w linii prostej ineligible heir spadkobierca niegodny joint heir wspspadkobierca legal heir spadkobierca prawowity legitimate heir spadkobierca prawowity male heir spadkobierca w linii mskiej sole heir spadkobierca jedyny to be someones heir by czyimspadkobierc to constitute someone ones heir ustanowi kogoswoim spadkobierc to institute someone as an heir powoa kogo do objcia spadku to name someone as an heir powoa kogo do objcia spadku unworthy heir spadkobierca niegodny heir apparent prawowity nastpca heir at law spadkobierca ustawowy heir beneficiary spadkobierca z dobrodziejstwem inwentarza
72
heir entitled under a will heir entitled under a will spadkobierca testamentowy heir in tail spadkobierca ustanowiony heir in the first degree spadkobierca pierwszej rangi heir in the maternal line spadkobierca z linii matki heir in the paternal line spadkobierca z linii ojca heir of the body spadkobierca w linii zstpnej heirs tax liability odpowiedzialno podatkowa spadkobiercy heir-at-law spadkobierca konieczny heiress spadkobierczyni heirless bezdziedziczny heirless property bezdziedziczna wasno heirloom 1. dziedzictwo rodzinne, pamitka rodowa 2. klejnoty rodzinne 3. ruchom oprzejmowana / dziedziczona wraz z nieruchomociami hereafter 1. odtd, dalej, w dalszej czci dokumentu 2. w przyszoci, pniej, potem hereditament wasno dziedziczona, dziedzictwo, spadek hereditary spadkowy, dziedziczny hereditary right prawo do spadku, roszczenie spadkowe hereditary succession sukcesja, dziedziczenie hereditary title prawo do spadku, roszczenie spadkowe hereinafter (w dokumencie) poniej, dalej, odtd, od tego miejsca hidden ukryty, schowany hidden defect wada ukryta hidden unemployment bezrobocie ukryte hire (noun) najem ruchomoci hire money czynsz najmu hire (verb) odda w najem ruchomoci, najmowa od kogo hired labour hand robotnik pracujcy na dniwk
hostile hit and run 1. wypadek drogowy, ktrego sprawca zbieg 2. ucieczka z miejsca wypadku hoax 1. mistyfikacja, oszustwo 2. kawa, bujda, art hoax phone call faszywy alarm / telefon hoaxer 1. mistyfikator, oszust 2. artown i hold 1. wada 2. dziery, posiada holder posiadacz immediate holder posiadacz prekaryjny rightful holder posiadacz prawowity, prawny unlawful holder posiadacz nieprawny unrightful holder posiadacz nieprawny holder in bad faith posiadacz w zej wierze holder in good faith posiadacz w dobrej wierze holder of a commercial power of attorney prokurent holder of perpetual usufruct rights to the land uytkownik wieczysty nieruchomoci gruntowej holograph wasnorczny, holograficzny holograph will testament wasnorczny holographic wasnorczny, holograficzny home loan poyczka na kupno mieszkania home building budownictwo mieszkaniowe home working praca w domu home-worker chaupnik homestead gospodarstwo rolne, obejcie hook-up przycze hornbook elementarz prawa hostage 1. zakadnik 2. zastaw to hold someone hostage przetrzymywa kogojako zakadnika to release hostages uwolni zakad- nikw to take hostages bra / wzi zakad- nikw hostile wrogi, nieprzyjazny
73
hotel establishment hotel establishment zakad hotelarski hotel profession hotelarstwo hour godzina business hours godziny urzdowania excessive hours of work niepotrzebne godziny pracy extra hours godziny nadliczbowe office hours godziny urzdowania working hours godziny pracy hours of work / labour godziny pracy hourly wage paca za godzin house-building budownictwo mieszkaniowe House of Representatives (USA) Izba Reprezentantw household 1. domownicy 2. gospodarstwo domowe housing mieszkaniowy housing allocation przydzia mieszka housing bank bank budownictwa housing conditions warunki mieszkaniowe housing co-operative society spdzielnia budowlano-mieszkaniowa housing demand popyt na mieszkania housing estate osiedle
hypothecation housing loan poyczka na budownictwo mieszkaniowe housing rental agreement umowa najmu lokalu mieszkalnego humanisation of work humanizacja pracy hung jury niejednomylna rada przysigych (ktrzy nie potrafi osign jednogonegowyroku) hunger-strike strajk godowy husband-wife privilege przywilej maeski, prawo odmowy zeznawania przeciwko maonkowi hustling work praca z pogranicza hygiene higiena industrial hygiene bezpieczestwo i higiena pracy hygiene and sanitary equipment urzdzenia higieniczno-sanitarne hygiene and sanitary facilities urzdzenia higieniczno-sanitarne hypothecate obcia hipotek hypothecation zastaw, zahipotekowanie, zabezpieczenie dugu wasnoci bez przenoszenia jej prawnego tytuu na kredytodawc
74
I
ibid. / ibidem tame identity 1. tosamo identyczno 2. identity of goods tosam o towaru to establish the identity of goods ustali tosam o towaru idiocy niedorozwj umysowy, tpota umysowa zupena idler nierb ignorance 1. nieznajomo, niewiedza 2. nie wiadomo 3. nieuctwo, ignoran cja, ciemnota ignorance of the law nieznajomoprawa illegal bezprawny, nielegalny, sprzeczny z prawem, niedozwolony illegal threat / duress groba bezprawna illegally nielegalnie, bezprawnie illegally obtained evidence bezprawnie uzyskane dowody illegality 1. nielegalno,bezprawno, sprzeczno prawem 2. bezprawie z illegitimate 1. bezprawny, nieprawny 2. nielubn z nieprawego oa, y, niepra- wowity, nieprawy illicit nielegalny, niedozwolony illicit commission prowizja nielegalna illicit sale sprzeda nielegalna illicit work praca nielegalna immovables rzeczy nieruchome immunity 1. immunitet, nietykalno 2. odporno diplomatic immunity immunitet dyplomatyczny judicial immunity immunitet sdowy impeach 1. stawia w stan oskarenia 2. usuwa z urzdu (prezydenta) 3. oskara o zdrad 4. kwestionowa wiarygodno (wiatdka) impediment 1. wada, kalectwo 2. przeszkoda, utrudnienie, zawada imperfection wada, defekt imperfection in foodstuffs wada artykuw ywnociowych implead 1. podawa do sdu, zaskara 2. ciga dochodzisdownie , impleader przypozwanie, przystpienie trzeciej strony implicit 1. domniemany, dorozumiany, ukryty, domylny 2. absolutny, bezwarunkowy implied dorozumiany, domniemany implied power of attorney penomocnictwo dorozumiane / domniemane imply 1. sugerowa, dawa do zrozumienia 2. implikowa, znaczy, oznacza 3. pociga za sob import import import agent agent importowy import customs duties nalenoci celne przywozowe import duty co przywozowe import goods towar przywoony impossibility niemono impost podatek, co impound konfiskowa, zasekwestrowa, zajmowa sdownie imprescriptible nieulegajcy przedawnieniu imprison uwizi, zamyka w wizieniu, wtrci do wizienia, pozbawi wolnoci imprisonment uwizienie, wtrcenie do wizienia, pozbawienie wolnoci
75
improper improper nienaleyty improper performance of duties nienaleyte wykonywanie obowizkw improper performance of obligation nienaleyte wykonanie zobowizania improve ulepsza, ulepszy improve the thing leased ulepszy rzecz najt improved land uzbrojona dziaka (grunt, ktrego warto zwikszya si poprzez dokonanie ulepsze) improving education doksztacanie impunity bezkarno with impunity bezkarnie imputed domniemany imputed sale sprzeda domniemana in bad faith w zej wierze in bad / good repair w zym / dobrym stanie in exchange for w zamian za inadmissibility niedopuszczalno inadmissibility of the adoption of the arrangement niedopuszczalno zawarcia ukadu inalienable niezbywalny inalienable property wasno niezbywalna inalienable right prawo niezbywalne incapacitate ubezwasnowolni incapacitation ubezwasnowolnienie incapacity niezdolno incapacity for work niezdolno do pracy incapacity to inherit niezdolno do dziedziczenia incapacity to work niezdolno pracy do temporary incapacity to work czasowa niezdolno pracy do incentive motywacyjny, zachcajc y, po- budzajcy incentive bonus dodatek motywacyjny incentive pay paca progresywna incentive scheme system motywacyjny incest kazirodztwo incestuous kazirodczy incidental 1. przypadkowy 2. nieistotny 3. uboczny
incorporator incidental defect wada nieistotna incidental dues nalenociuboczne incidental loss of or damage to the thing lent przypadkowa utrata lub uszkodzenie rzeczy uyczonej incite podburza, podega, pobudza,namawia, zachca, nakania incitement podeganie, namawianie, pobudzanie, nakanianie inciter podegacz income dochd, wpywy, przychd supplementary income dochd dodatkowy income in addition to normal pay dochd poza pensj income tax on legal persons podatek dochodowy od osb prawnych incommensurability niewspmierno, nieproporcjonalnonieodpowiednio , incommensurate niewspmierny, nieproporcjonalny, nieodpowiedni, niewystarczajcy in-company training doskonalenie zawodowe w miejscu pracy incompatibility 1. niezgodno, sprzecz- n o 2. niezgodno charakterw incomplete niezupeny incomplete legal transaction czynno prawna niezupena inconclusive 1. nieprzekonywujcy 2. nie rozstrzygajcy, nie rozstrzygnity incontestable niezaprzeczalny, bezsporny, bezdyskusyjny, niewtpliwy incorporation 1. zaoenie, powstanie 2. zarejestrowanie articles of incorporation statut spki certificate of incorporation akt ustanowienia spki date of incorporation data zarejestrowania spki incorporation of a company zaoenie spki incorporation of a partnership powstanie spki osobowej incorporator zaoyciel (spki, korporacji)
76
incorporeal incorporeal 1. niematerialny 2. bezcielesny incorporeal chattels prawa niematerialne increase podwyka, podwyszenie increase in the capital podwyszenie kapitau increase podwyszy increase tariffs podwyszy ca increment 1. wzrost, przyrost, podwyka 2. zysk incremental przyrostowy incremental budget budet przyrostowy incremental budgeting budetowanie przyrostowe incriminate obwinia,oskara, obcia incriminating evidence obciajcy dowd indebtedness zaduenie indecent nieprzyzwoity, nieskromny, gor- szcy, niemoralny indecent assault napa poczona z czynem nierzdnym indecent exposure nieprzyzwoite obnaanie si indemnify dawa odszkodowanie, rekompensowa indemnity odszkodowanie, rekompensata independent niezaleny independent possession posiadanie na wasno , w charakterze waciciela, posiadanie samoistne index wskanik indexing indeksacja indict sb for something oskara, stawia w stan oskarenia indictable karalny, podlegajcy karze indictment oskarenie publiczne indirect poredni indirect tax podatek poredni indiscretion 1.wybryk, wystpek, naruszenie moralnoci spoecznej 2. nieroz- waga 3. niedyskrecja individual (noun) osoba fizyczna, jednostka, czowiek, osobnik individual (adjective) 1. indywidualny, osobisty 2. pojedynczy, jednostkowy,
ineffective poszczeglny 3. osobny, oddzielny, odrbny individual loan poyczka indywidualna individual ownership wasno indywidualna individual protective equipment rodki ochrony indywidualnej individual work praca indywidualna indivisible niepodzielne indivisible obligation wiadczenie niepodzielne, zobowizanie niepodzielne indivisible share akcja niepodzielna indoor installations instalacje wewntrzne indorser porczyciel wekslowy indorse adnotowa na odwrocie dokumentu indorsement 1. adnotacja na dokumencie 2. pene uzasadnienie roszcze industrial 1. przemysowy 2. pracowniczy, pracy 3. protestacyjny industrial action akcja protestacyjna threaten an industrial action grozi akcj protestacyjn call off an industrial action odwoa akcj protestacyjn take up an industrial action podj akcj protestacyjn call for an industrial action wezwa do akcji protestacyjnej industrial building budynek przemysowy industrial dispute pracowniczy spr industrial hygiene bezpieczestwo i higiena pracy industrial property wasno przemysowa industrial relations stosunki pracownicze industrial secret tajemnica przemysowa industrial tribunal sd pracy industrial unrest niepokoje pracownicze industrial yields poytki przemysowe industry 1. przemys, ga przemysu 2. pracowito , pilno ineffective bezskuteczny, nieskuteczny, daremny, prny
77
ineffective legal act / transaction ineffective legal act / transaction czynn o prawna bezskuteczna ineffectiveness bezskuteczno, nieskuteczno, brak skutecznoci,daremno ineffectiveness of a pledge bezskuteczn o zastawu ineffectiveness of legal act bezskuteczn o czynnoci prawnej ineffectiveness of notice bezskuteczno wypowiedzenia ineligibility 1. nieprzysugiwanie prawa, brak prawa 2. brak kwalifikacji, niezdatno 3. brak biernego prawa wyborczego ineligibility to inherit niegodno spadkobiercy infallibility 1. nieomylno2. niezawodno infallible 1. nieomylny 2. niezawodny infant 1. maoletni, niepenoletni 2. nie- mowl, mae dziecko infanticide 1. dzieciobjstwo 2. dzieciobjca / dzieciobjczyni inferior podwadny, niszy rang infidelity 1. (maeska) niewierno, zdrada 2. niewiara 3. nielojalno infirmity 1. choroba, sabo 2. niedostwo 3. wada dokumentu prawniczego inflation inflacja inflation tax podatek inflacyjny informed (o wyborze, decyzji, itp.) wiadomy, oparty na posiadanej wiedzy information profession kadry informacyjne infraction zamanie, pogwacenie, naruszenie, wystpek infringe naruszy / narusza infringe lawlessly somebodys possession samowolnie naruszy posiadanie ingratitude niewdziczno glaring ingratitude raca niewdziczno ingratitude of the recipient niewdziczn o obdarowanego ingress prawo wstpu ingress and egress prawo wstpu i wyjcia
inquest inherent wrodzony inherent defect wada wrodzona inherit spadkobra, odziedziczy inherit an estate odziedziczy spadek inherit equally / in equal proportions dziedziczy w rwnych czciach inheritance 1. dziedziczenie 2. dziedzictwo, spucizna,spadek to come into an inheritance otrzyma spadek inheritance and gift tax podatek od spadkw i darowizn inheritance debt dug spadkowy inheritance proceedings postpowanie spadkowe inheritance tax podatek od spadkw inheritress spadkobierczyni inheritrix spadkobierczyni initial (adjective) pocztkow y, wstpny initial medical check-up wstpne badanie lekarskie initial (verb) parafowa initiation 1. zapocztkowanie 2. wtajemniczenie, inicjacja 3. wprowadzenie (do organizacji) initiation fee wpisowe injunction 1. nakaz sdowy 2. zakaz sdowy 3. upomnienie injured person poszkodowany to provide first aid to injured persons udzieli pierwszej pomocy poszkodowanym injurious 1. szkodliwy 2. krzywdzcy, obraliwy, obelywy injurious falsehood oszczerstwo, pomwienie injury uraza, rana, kontuzja, obraenia industrial injuries uraz odniesiony w miejscu pracy inmate 1. domownik 2. wspwizie 3. pacjent (szpitala psychiatrycznego) innocence 1. niewinno2. prostoduszno naiwno , innocent 1. niewinny 2. naiwny, prostoduszny inquest 1. dochodzenie sdowe, ledztwo
78
inquiry koronera 2. badanie przyczyny zgonu 3. sd przysigych koronera to hold an inquest prowadzi dochodzenie / ledztwo inquiry 1. dowiadywanie si, zasiganie informacji 2. zapytanie ofertowe 3. dochodzenie, ledztwo 4. badanie, dociekanie court of inquiry komisja ledcza inquisitorial 1. inkwizytorski 2. (o postpowaniu) utajniony 3. inkwizycyjny inquisitorial system system inkwizycyjny in re w sprawie insane niepoczytalny, obkany, szalony, chory umysowo inscription 1. wpis, dedykacja 2. zapis 3. wpisanie do rejestru insolvency niewypacalno absolute insolvency cakowita niewypacalno insolvent niewypacalny insolvent debtor dunik niewypacalny inspect bada, kontrolowa, przeprowadza kontrol, sprawdza, dokona ogldzin inspect goods bada towary inspection 1. inspekcja, kontrola, ogldziny 2. badanie, ogldanie building inspection inspekcja budowlana social labour inspection spoeczna inspekcja pracy State Labour Inspection Pastwowa Inspekcja Pracy State Sanitary Inspection Pastwowa Inspekcja Sanitarna inspection of goods badanie towarw inspector rewident, inspektor, kontroler, wizytator building inspector inspektor budowlany labour inspector inspektor pracy inspector of construction supervision inspektor nadzoru budowlanego chief inspector of construction super-
insurance vision gwny inspektor nadzoru budowlanego investors supervising inspector inspektor nadzoru inwestorskiego inspectorate inspekcja social labour inspectorate spoeczna inspekcja pracy State Labour Inspectorate Pastwowa Inspekcja Pracy State Sanitary Inspectorate Pastwowa Inspekcja Sanitarna installation instalacja, monta, zaoenie, pooenie instalment 1. rata 2. (o towarze) partia 3. odcinek to arrange instalments to pay rozoy na raty instalments credit kredyt ratalny instantaneous natychmiastowy, momentalny instantaneous death m ierna miejscu, natychmiastowy zgon institution instytucja, zakad institution incorporated under public law zakad publiczny institution issuing mortgage bonds or other bonds instytucja emitujca listy zastawne lub obligacje investigating institution instytucja rozpatrujca instruct 1. instruowa, poucza, poleci 2. szkoli instruct employees on the provisions and principles of safety and hygiene at work zaznajamia pracownikw z przepisami i zasadami bhp instruction(s) instrukcja, wskazwki, zalecenia, polecenia operating instructions instrukcja uytkowania to follow the instructions postpowa zgodnie z instrukcj instructions for use instrukcja obsugi instruction for use of a thing instrukcja korzystania z rzeczy insurance ubezpieczenie
79
insurance agent insurance agent agent ubezpieczeniowy insurance commission prowizja ubezpieczeniowa insurance of the stored goods ubezpieczenie skadowanego towaru insure ubezpiecza/ ubezpieczy insure against an occupational accident ubezpieczysi od wypadku przy pracy intangible nienamacalny, nieuchwytny, niematerialny intangible property dobra niematerialne intellectual intelektualny, umysowy intellectual property wasno intelektualna intelligence wywiad intelligence agency agencja wywiadu intention zamiar, intencja intention to divide the company zamiar dokonania podziau spki intention to effect a division of the company zamiar dokonania podziau spki Interdepartmental Commission for Maximum Admissible Concentration and Intensity in the Working Environment of Agents Harmful to Health Midzyresortowa Komisja ds. Najwyszych Dopuszczalnych Ste i Nate Czynnikw Szkodliwych intercourse obcowanie, stosunek, kontakty sexual intercourse stosunek pciowy interdict zakaz sdowy (Scot) interest 1. odsetki 2. interes 3. poytki additional interest odsetki dodatkowe annual interest odsetki roczne banking interest odsetki bankowe calculation of default interest naliczanie odsetek za zwok default interest rate stawka odsetek za zwok default interests odsetki za zwok legal interest odsetki ustawowe life interest uytkowanie z prawem pobierania poytkw penal interests odsetki za zwok penalty interest odsetki karne running interest odsetki biece
International Court of Justice to calculate default interest nalicza odsetki za zwok to charge default interest nalicza odsetki za zwok to compute interest oblicza odsetki interest coupon sheet arkusz kuponowy oprocentowania interest of a partnership / company interes spki interest on real property poytki z nieruchomoci interest on share odsetki od udziau interest payment rata odsetkowa interest rate stopa procentowa to set interest rates ustala wysoko stp procentowych interests accrued odsetki narose interests accrued on claims odsetki od wierzytelnoci interests due odsetki nalene interests in arrears odsetki zalege interests on claim odsetki od wierzytelnoci interim tymczasowy, dorany, przejciowy, zastpczy interim order zarzdzenie tymczasowe interim remedy rodektymczasowy interior decorator projektant wntrz interloper 1. intruz, osoba niepowoana 2. przemytnik internal wewntrzny internal relations of a partnership / company stosunki wewntrzne spki Internal Revenue Code (USA) kodeks podatkowy, ordynacja podatkowa Internal Revenue Service (USA) ministerstwo podatkw, urzd skarbowy international midzynarodowy International Accounting Standards Board, IASB Rada Midzynarodowych Standardw Rachunkowoci International Accounting Standards, IAS Midzynarodowe Standardy Rachunkowoci International Court of Justice Midzynarodowy Trybuna Sprawiedliwoci
80
International Federation of... International Federation of Accountants, IFAC Midzynarodowa Federa- cja Ksigowych international obligation zobowizanie midzynarodowe International Organisation of Securities Commissions (IOSCO) Midzynarodowa Organizacja Komisji Papie- rw Wartociowych international sale of goods sprzeda midzynarodowa towarw inter-professional agreement porozumienie branowe interrogate przesuchiwa, wypytywa, indagowa interrogation przesuchanie, wypytywanie, indagowanie interrogatories pytania na pimie skiero- wane do drugiej strony procesu interrupted przerywany / przerwany, zakcony interrupted working time czas pracy przerywany interruption przerwanie, przerwa, zakcenie interruption in the course of limitation przerwanie okresu przedawnienia intestate bez testamentu, beztestamentowy to die intestate umrze nie pozosta- wiwszy testamentu intervener interwenient intra-company collective agreement zakadowy ukad zbiorowy introduction 1. wprowadzenie 2. wstp 3. prezentacja, przedstawienie introduction of goods wprowadzenie towarw illegal introduction of goods nielegalne wprowadzenie towarw invalidation 1. uniewanienie, anulowanie 2. obalenie invalidity 1. niewano inwalidztwo 2. invalidity of a declaration of intent niewano owiadczeniawoli invalidity of a will niewano testamentu
invoice aggravation of invalidity pogorszenie stopnia inwalidztwa inventory (noun) 1. spis inwentarza, inwentarz 2. remanent 3. zasb, zapas to compile / draw an inventory sporzdzi spis to make the inventory dokona spisu to take an inventory przeprowadza / przeprowadzi remanent, dokona spisu winding-up inventory remanent likwidacyjny inventory estimation method metoda szacowania zapasw inventory (verb) inwentaryzowa investigate 1. bada 2. rozpatrywa / rozpatrzy 3. prowadzi ledztwo/ dochodzenie investigate a pension claim rozpatrywa wniosek o emerytur investigation 1. dochodzenie, ledztwo 2. badanie preliminary investigation dochodzenie wstpne investment inwestycja, lokata investment certificate certyfikat inwestycyjny to issue investment certificates wydawa certyfikaty inwestycyjne to redeem investment certificates wykupi certyfikaty inwestycyjne investment credit kredyt inwestycyjny investment fund fundusz inwestycyjny closed-end investment fund fundusz inwestycyjny zamknity mixed investment fund fundusz inwestycyjny mieszany open-ended investment fund fundusz inwestycyjny otwarty investment relief ulga inwestycyjna investor inwestor inviolability nietykalno, niepogwacal- n o nienaruszalno , inviolable nietykalny, niepogwacalny, nienaruszalny invoice faktura
81
ionising radiation ionising radiation promieniowanie jonizujce IOU (I owe you) skrypt duny, rewers IRA (individual retirement account) indywidualne konto emerytalne issue (noun) 1. emisja 2. wystawienie 3. potomstwo bonus issue emisja akcji gratisowych, emisja gratisowa conditions of issue warunki emisji continuing issue emisja ciga currency of issue waluta emisji date of issue data emisji, data wystawienia domestic issue emisja krajowa floating rate issue emisja papierw o pynnej stopie foreign issue emisja zagraniczna fresh issue emisja nowa gross issue emisja brutto internal issue emisja krajowa international issue emisja midzynarodowa net issue emisja netto place of issue miejsce wystawienia placing of issues plasowanie emisji private issue emisja prywatna public issue emisja publiczna rights issue emisja praw poboru scrip issue emisja akcji gratisowych, emisja gratisowa securities issue emisja papierw wartociowych tap issue emisja ciga
item terms of issue warunki emisji time of issue data emisji variable-rate issue emisja papierw o zmiennej stopie volume of issue wielko emisji issue of shares emisja akcji issue at a discount emisja po obnionej cenie issue at a premium emisja premiowa issue at par emisja po cenie nominalnej issue consortium konsorcjum emisyjne issue of securities emisja papierw wartociowych issue syndicate konsorcjum emisyjne issue timetable kalendarz emisji issued price cena emisyjna issued share, allotted share akcja wyemitowana issue (verb) 1. emitowa, wypuszcza 2. wystawia issue shares / stocks wypu ci akcje issuer emitent issuers market maker animator emitenta issuing house dom emisyjny item 1. pozycja, punkt 2. przedmiot, rzecz, artyku balance sheet items pozycje bilansowe cost item pozycja kosztw exceptional items pozycje wyjtkowe expense items pozycje kosztw extraordinary items pozycje nadzwyczajne
82
J
jactitation 1. faszywe owiadczeniemogce przynie szkod innej osobie 2. przechwaki jail (noun) 1. wizienie, areszt 2. uwizienie jail (verb) uwizi, wsadza do wizienia jaywalking nieprawidowe / nieprzepisowe przechodzenie przez jezdni JD (Juris Doctor, Doctor of Jurispru- dence) doktor prawa jeopardy niebezpieczestwo, zagroenie, ryzyko to be in jeopardy by w niebezpieczestwie jerry-building fuszerka budowlana job praca, zadanie, dzieo first job pierwsze zatrudnienie job application podanie o prac to reject someones job application odrzuci czyje podanie o prac Job Centre urzd pracy job creation tworzenie miejsc pracy job enlargement rozszerzenie zakresu pracy job enrichment wzbogacanie pracy job evaluation wartociowaniepracy job rotation wymienno pracy job satisfaction satysfakcja / zadowolenie z pracy job security bezpieczestwo zatrudnienia job seeker poszukujcy pracy job sharing dzielenie czasu pracy job switching wymienno stanowisk pracy jobless bezrobotny, bez pracy join przystpi do, w ej do join the company / partnership przystpi do spki joinder poczenie powdztw joinery roboty stolarskie joint wsplny, czny joint account wsplny rachunek / konto joint and several solidarny joint and several debt dug solidarny joint and several liability odpowiedzialn o solidarna, zobowizanie solidarne joint and several liability of debtors solidarno dunikw joint legacy zapis wsplny joint ownership wsplna wasno (gdy kady ze wspwacicieli wystpuje jako waciciel caoci) joint ownership wasno wsplna joint property wasno wsplna joint participation wspuczestnictwo jednolite joint power of attorney penomocnictwo czne joint tenant wspdzierawca joint use uytkowanie wsplne joint venture spka z udziaem kapitau zagranicznego joint will testament wsplny joint-stock company (POL) spka akcyjna journal 1. dziennik, pismo, magazyn, rejestr 2. protok z obrad parlamentu cash disbursements journal dziennik rozchodw gotwkowych cash payments journal dziennik wydatkw
83
journalistic cash receipt journal dziennik przychodw gotwkowych cash receipts journal dziennik wpyww columnar journal dziennik kolumnowy general journal dziennik oglny purchases journal dziennik / rejestr zakupw sales journal dziennik sprzeday journalistic dziennikarski journalistic ethics etyka dziennikarska journalistic secrecy tajemnica dziennikarska JP (justice of the peace) sdzia pokoju judge 1. sdzia 2. ekspert, znawca judge advocate 1. prokurator sdu wojen- nego (USA) 2. asesor sdu wojskowego Judge Advocate-General prawnik Wojskowego Biura ledczego judge-commissioner sdzia komisarz judgment 1. orzeczenie, wyrok 2. osd, ocena, opinia, zdanie, pogld 3. rozsdek judgment debtor dunik z tytuu wyroku sdowego judicature 1. wymiar sprawiedliwoci, sdownictwo 2. urzd sdziowski 3. jurysdykcja 4. trybuna sprawiedliwoci, sd judicial 1. sdowy 2. sdziowski 3. bezstronny, sprawiedliwy 4. rozsdny, ro- zumny judicial immunity immunitet sdowy judicial settlement ugoda sdowa final judicial settlement prawomocna ugoda sdowa judicial testament testament sdowy judiciary sdownictwo, wadza sdownicza jump at skwapliwie skorzysta jump at an offer skwapliwie skorzysta z oferty junk bond obligacja mieciowa
juvenile delinquent jurat jurat, nota podajca szczegy zoonej przysigi juridical 1. prawny, prawniczy 2. sdowy 3. sdowniczy Juris Doctor doktor prawa jurisdiction 1. kompetencje 2. jurysdykcja, wymiar sprawiedliwoci3. wadza sdownicza, sdownictwo 4. (sdu) w a ciw o jurisdictional jurysdykcyjny, kompetencyjny jurisprudence 1. prawo, system prawny 2. prawoznawstwo 3. praktyka sdowa jurist 1. prawnik, jurysta, znawca prawa 2. student prawa, absolwent prawa 3. sdzia juror awnik, sdzia przysigy jury sd / awa przysigych grand jury wielka awa przysigych hung jury niejednomylna awa przysigych jus prawo just 1. sprawiedliwy, uzasadniony, suszny, zasuony 2. bezstronny 3. godziwy justice 1. sprawiedliwo,suszno,zasadno 2. wymiar sprawiedliwoci 3. sdzia (sdu wyszej instancji) Chief Justice (USA) gwny sdzia, przewodniczcy sdu Lord Chief Justice (UK) Lord Naczelny Sdzia (przewodniczcy awy Krlewskiej, czonek Sdu Apelacyjnego) Lord Justice (UK) sdzia Sdu Apelacyjnego miscarriage of justice omyka sdu, pomyka sdowa , niesprawiedliwy wyrok to administer justice wymierza sprawiedliwo justice of the peace sdzia pokoju, sdzia lokalny juvenile 1. modociany, nieletni 2. modzieczy 3. dziecinny juvenile delinquent modociany przestpca
84
K
kangaroo court 1. sd samozwaczy, sd nieformalny 2. dintojra keep 1. trzyma 2. prowadzi keep an account prowadzi rachunek keeper 1. nadzorca, stranik 2. opiekun, kurator kickback dziaka, procent, apwka kidnap porywa (osob), uprowadza kidnapper porywacz kidnapping porwanie, uprowadzenie kill zabi / zabija, mordowa, umierca killer zabjca, morderca contract killer patny zabjca / morderca serial killer seryjny zabjca kin krewni, rodzina next of kin najbliszy krewny + absence of next of kin spadek nieobjty Kings (Queens) Bench (UK) Sd awy Krlewskiej kinship pokrewiestwo, wi kiting wystawianie czekw bez pokrycia kleptomania kleptomania know all men podaje si do publicznej wiadomoci knowingly celowo, wiadomie knowledge 1. wiedza 2. w iadom o knowledge of a material defect wiadom o wady rzeczy sprzedanej
85
L
labour (UK), labor (USA) 1. praca, land tax podatek gruntowy robota 2. robocizna 3. sia robocza 4. landed property wasno ziemi starania, zachody, wysiki, trud landlord wydzierawiajc y, wynajmulabour costs koszt robocizny jcy, oddajcy w najem labour court sd pracy landowner wacicielziemski, obszarnik labour culture kultura pracy lapse 1. przedawnienie, wyganicie,utraLabour Day wito pracy ta wanoci 2. upyw, przecig czasu labour discipline dyscyplina pracy 3. uchybienie, potknicie labour dispute spr pracy lapse period termin przedawnienia labour inspector inspektor pracy to interrupt a lapse period przerwa labour law prawo pracy bieg terminu przedawnienia labour market rynek pracy lapsed 1. wygasy 2. niegdysiejszy labour market policy polityka rynku lapsed legacy zapis wygasy pracy labour needs potrzeby zwizane z larcenous majcy charakter kradziey, prac labour office urzd zatrudnienia noszcy znamiona kradziey labour statistics statystyka pac larceny kradzie, zabr mienia, zagarlabor union (USA) zwizek zawodowy nicie lack brak, niedostatek grand larceny kradzie powana / lack of awareness or freedom brak w znacznym rozmiarze wia-domocilub swobody petty larceny drobna kradzie lack of work brak pracy lascivious lubieny land 1. grunt, grunty, ziemia, rola 2. ld last 1. ostatni, ostateczny 2. ubiegy, poagricultural land grunt rolny przedni 3. ostatnio occupation of land wadanie gruntem Last In-First Out (LIFO) metoda LIFO to enter into occupation of land ostatnie przyszo pierwsze wyszo wchodzi we wadanie gruntem Last In-Still Here (LISH) metoda LISH to occupy the land wada gruntem ostatnie przyszo wci tutaj land and buildings wasno ziemska last will and testament rozporzdzenie land and mortgage register ksiga wieostatniej woli, testament czysta latent ukryty, utajony motion to create a land and latent defect wada ukryta mortgage register wniosek o later will testament pniejszy zaoenie ksigi wieczystej lateral boczny, z linii bocznej, land register kataster poprzeczny laundering pranie brudnych land rent renta gruntowa, czynsz dzier- pienidzy law 1. prawo, ustawa, akt awny prawny 2. prawidowo, prawo natury 3. zasada,
86
law journal regua, przepis, twierdzenie 4. wymiar sprawiedliwoci bankruptcy law prawo upadociowe case law prawo precedensowe civil law prawo cywilne collection of laws zbir praw constitutional law prawo konstytucyjne contract law prawo zobowiza copyright law prawo autorskie criminal law prawo karne ecclesiastical law prawo kocielne fiscal penal law prawo karne skarbowe in the eye of the law w oczach prawa inside / within the law w granicach prawa international law prawo midzynarodowe labour law prawo pracy maritime law prawo morskie mercantile law prawo handlowe private law prawo prywatne public law prawo publiczne rehabilitation / reorganisation law prawo naprawcze to break the law ama / narusza prawo to evade the law obchodzi prawo to observe the law przestrzega prawa law journal dziennik ustaw, dziennik urzdowy law of succession prawo spadkowe law-abiding praworzdny, przestrzega- jcy prawa, szanujcy prawo lawful 1. ustawowy, legalny, prawowity 2. suszny, sprawiedliwy 3. (o dziecku) lubny lawful succession dziedziczenie ustawowe lawfulness legalno,prawowito ,praworzdno lawgiver prawodawca, ustawodawca, kodyfikator lawless 1. bezprawny, samowolny, a- micy prawo 2. niepraworzdny lawless construction samowola budowlana
residential lease lawlessly samowolnie, bezprawnie lawmaker ustawodawca, prawodawca law-making body organ ustawodawczy lawsuit 1. powdztwo 2. proces sdowy, sprawa sdowa lawyer prawnik, adwokat, radca prawny lay 1. wiecki,laicki 2. niefachowy, dyletancki lay judge awnik layman 1. laik 2. osoba wiecka lay-off przestj (w pracy) period of lay-off okres przestoju lead seal 1. plomba 2. lad, wskazwka to affix the lead seal naoy plomb, przystawi piecz, opiecztowa to break the lead seal zerwa plomb, piecz leader przywdca lease (verb) odda w najem nieruchomo ci,najmowa lease (noun) najem cancellation of a lease anulowanie umowy najmu commencement of a lease rozpoczcie umowy najmu commercial lease najem lokalu handlowego contract of lease of business premises umowa najmu lokalu uytkowego duration of lease okres najmu extension of lease przeduenie okresu najmu fixed-term lease najem na czas okrelony lease of a movable najem rzeczy ruchomej leasing company spka leasingowa periodic lease (USA) najem odnawialny redelivery of the subject of lease zwrot przedmiotu najmu residential lease 1. najem lokalu mieszkalnego 2. umowa najmu lokalu mieszkalnego surrender of the subject of lease zwrot przedmiotu najmu
87
lease of a movable term of lease okres najmu termination of a lease agreement wypowiedzenie umowy najmu to extend lease przeduaokres najmu to release the subject of lease wyda przedmiot najmu lease of a movable najem rzeczy ruchomej lease of a right dzierawa prawa lease of the living accommodation najem lokalu lease premises miejsce najmu leasehold majtek dzierawiony / wyna- jty leave (verb) pozostawia/ pozostawi leave a legacy pozostawia / pozostawi spadek leave the partnership wystpi ze spki leave (noun) urlopy paid leave patny urlop sick leave urlop zdrowotny to grant leave udziela urlopu to recall an employee from leave odwoa pracownika z urlopu to schedule leave planowa urlop to shorten leave obnia wymiar urlopu to use leave wykorzysta urlop leave at request urlop na danie leave for job search zwolnienie na poszukiwanie pracy leave on social grounds urlop socjalny length of leave wymiar urlopu leaving the scene of an accident ucieczka z miejsca wypadku ledger rejestr, ksiga accounts receivable ledger ksiga nalenoci general / impersonal / nominal ledger ksiga gwna office equipment ledger rejestr urzdze biurowych purchases ledger ksiga zakupw sales ledger ksiga sprzeday store equipment ledger rejestr urzdze magazynowych
legal person
subsidiary ledger (urzdzenie ksigowe) ksiga pomocnicza to make an entry in the ledger wprowadzi zapis do ksigi ledger sheet karta ksigi gwnej legacy 1. legat, zapis 2. spucizna, dziedzictwo absolute legacy zapis bezwarunkowy additional legacy zapis dodatkowy alternative legacy zapis przemienny conditional legacy zapis warunkowy contingent legacy zapis warunkowy deferred legacy zapis terminowy demonstrative legacy legat wskazujcy, oznaczajcy rzecz extra legacy zapis naddziaowy joint legacy zapis wsplny lapsed legacy zapis wygasy pecuniary legacy zapis pieniny preferential legacy zapis uprzywilejowany, zapis naddziaowy special / specific legacy zapis szczeglny
substitutional legacy zapis z podstawieniem pospolitym universal legacy zapis uniwersalny, zapis caego spadku legacy hunter owca spadkw legacy hunting wyudzenie spadku legacy of usufruct zapis uytkowania legal prawowity, prawny, legalny divided legal entity osoba prawna podzielona legal act czynno prawna legal act for consideration czynno prawna odpatna legal act of the bankrupt czynno prawna upadego legal assignee nastpca prawny legal capacity zdolno prawna legal defect wada prawna legal easement suebno ustawowa legal emblements poytki prawne legal ethics etyka zawodu prawniczego legal obligation zobowizanie ustawowe legal person osoba prawna
88
legal profession legal profession zawd prawniczy legal profession secret tajemnica zawodu prawniczego legal representation zastpstwo ustawowe legal representative for the purpose of litigation penomocnik procesowy legal status zdolno prawna legal succession nastpstwo prawne legal successor nastpca prawny legal transaction czynno prawna legal usufruct ustawowe prawo uytkowania legal working time czas pracy ustawowy legatee zapisobierca, zapisobiorca, legatariusz sole legatee zapisobiorca uniwersalny legislate ustanawia prawa, uchwala ustawy, ustanawia legislation 1. ustawodawstwo, legislacja, prawodawstwo 2. uchwalenie, ustanowienie 3. prawa, ustawy, akty prawne legislation governing labour questions ustawodawstwo prawa pracy legislative ustawodawczy, prawodawczy legislator ustawodawca, prawodawca, legislator legislature wadza ustawodawcza, ciao ustawodawcze, legislatura legist prawnik legitim zachowek, legityma, cz ustawowa (spadku dla dzieci zmarego) claim resulting from a legitim roszczenie z tytuu zachowku to calculate a legitim oblicza zachowek to complete a legitim uzupeni zachowek to deprive someone of ones legitim pozbawi (kogo) zachowku to pay a legitim zapaci zachowek legitim due zachowek naleny legitim due to a descendant zachowek naleny zstpnemu legitimacy 1. legalno, prawowito
level of employment 2. zasadno, suszno pochodzenie 3. z maestwa legitimate 1. zasadny, suszny, uzasadniony 2. prawowity, legalny, lubny(o dziecku) legitimation 1. uprawnienie, legalizacja 2. uznanie lubnego pochodzenia dziecka lend poycza / poyczy,udzieli komu poyczki lend at interest poycza na procent lend for gratuitous use oddawa w bez- patne uywanie lend for use uycza lend money on the security of pledged chattels poycza pod zastaw lend on security poyczy pod zastaw lender poyczkodawca, uyczajcy lender of the last resort poyczkodawca ostatniej instancji lending limit puap kredytu lese majesty 1. zdrada stanu 2. obraza majestatu lessee najemca, dzierawca, najmobiorca lessor najmodawca, wydzierawiajcy, wynajmujcy let out wynajmowa komu, oddawa w najem let-out clause klauzula zwolnienia z obowizku, klauzula zmiany postanowienia lethal miercionon miertelny, zabjy, czy, zgubny lethal weapon miercionona/ zabjcza bro letter 1. list, pismo 2. litera letter of authority penomocnictwo na pimie letting of permanently installed equipment and machinery wynajem trwale zainstalowanego wyposaenia i urzdze letting of premises and sites for parking vehicles wynajem miejsc parkingowych level poziom level of employment poziom, stan zatrudnienia
89
levelling levelling roboty niwelacyjne levy 1. pobiera, ciga nakada 2. levy a tax pobiera, cigapodatek lewd lubieny, spron niewybredny y, lex prawo, ustawa lex fori prawo miejsca procesu liable odpowiedzialny, podlegajcy odpowiedzialnoci to be liable for something ponosi odpowiedzialno co za to be liable for taxes odpowiada za podatki to be liable for the obligations of the partnership / company odpowiada za zobowizania spki to be liable jointly and severally odpowiada solidarnie liabilities pasywa liability odpowiedzialno, zobowizanie devisees liability odpowiedzialno zapisobiercy joint and several liability odpowiedzialno solidarna material liability of employees odpowiedzialno materialna pracownikw payroll liability zobowizanie z tytuu wynagrodze personal liability of an heir odpowiedzialno osobista spadkobiercy severable liability zobowizanie podzielne several liability odpowiedzialno in dywidualna, zobowizani e indywidualne subrogative liability of a partner odpowiedzialnosubsydiarna wsplnika subsidiary liability of a partner odpowiedzialno subsydiarna wsplnika to be exempt from liability up to the value by wolnym od odpowiedzialnociw granicach unlimited liability odpowiedzialno nieograniczona liability for estate debts / inheritance debts odpowiedzialno dugi spadza kowe liability for property entrusted to em-
limit ployees odpowiedzialnoza mienie powierzone pracownikowi liability is limited to the contribution odpowiedzialno ograniczona jest do wysokoci wkadw liability secured by mortgage zobowizanie zabezpieczone hipotek liability secured by pledge zobowizanie zabezpieczone zastawem liability under a product warranty zobowizanie z tytuu napraw gwarancyjnych libel paszkwil, zniesawienie pisemne, oszczerstwo, potwarz libelant 1. oszczerca 2. oskarony o zniesawienie licence 1. koncesja, pozwolenie, licencja 2. przepustka, zwolnienie warunkowe to grant a licence to operate a customs agency wyda / wydawa koncesj na prowadzenie agencji celnej to revoke a licence to operate a customs agency cofa / cofn koncesj na prowadzenie agencji celnej licence to operate a customs agency koncesja na prowadzenie agencji celnej licensee koncesjonariusz, licencjobiorca licit dozwolony, legalny lien zastaw particular lien zastaw szczeglny (prawo zastawu mienia dunika) repairers lien zastaw naprawczy (prawo zastawu naprawionego mienia na zabezpieczenie pokrycia kosztw jego naprawy) lien holder posiadacz prawa zastawu lien on rights zastaw na prawach life doywotni life annuity renta doywotnia life interest wasno doywotnia life leasehold dzierawa doywotnia life tenancy wasno doywotnia life tenant dzierawca doywotni life usufruct uytkowanie doywotnie limit puap, granica, kres, ograniczenie, limit
90
limitation lending limit puap kredytu limitation 1. przedawnienie 2. ograniczenie interruption in the course of limitation przerwanie okresu przedawnienia period / time of limitation okres przedawnienia suspension of the course of limitation zawieszenie przedawnienia limitation of a right przedawnienie prawa limitation of claims przedawnienie roszcze limited ograniczony limited joint-stock partnership spka komandytowo-akcyjna limited liability amount suma komandytowa limited liability company (POL) spka z ograniczon odpowiedzialnoci limited partner komandytariusz limited partnership spka komandytowa limited use uytkowanie tymczasowe / ograniczone line 1. linia 2. szereg, rzd ascending line linia wstpna collateral line linia boczna credit line linia kredytowa descending line linia zstpna direct line linia prosta link building budynek plombowy liquid pynny liquid assets aktywa pynne liquidate 1. upynni 2. zlikwidowaliquidate the assets of company / partnership upynni majtek spki liquidation likwidacja, rozwizanie compulsory liquidation likwidacja przymusowa course of liquidation przebieg likwidacji rules for liquidation zasady likwidacji to conduct liquidation przeprowadza likwidacj to put a company / partnership into
living space liquidation postawi firm w stan likwidacji voluntary liquidation likwidacja dobrowolna liquidation actions czynnoci likwida- cyjne liquidation arrangement ukad likwidacyjny liquidation reorganisation arrangement ukad likwidacyjny liquidation of assets of the bankruptcy estate likwidacja majtku masy upadoci liquidation of proprietary rights likwidacja praw majtkowych liquidator likwidator list lista, spis list of claimants surviving the deceased lista osb uprawnionych do dziedziczenia ustawowego list of claims lista wierzytelnoci extract / excerpt from the list of claims wycig z listy wierzytelnoci supplementary / additional list of claims uzupeniajca lista wierzytelnoci to approve / confirm the list of claims zatwierdzi list wierzytelnoci to establish a list of claims ustali list wierzytelnoci to make a list of claims sporzdzi list wierzytelnoci to review / to view the list of claims przeglda list wierzytelnoci listed company spka giedowa literary literacki literary and artistic property wasno literacka i artystyczna literary profession zawd literata literary work dzieo literackie litigant strona w procesie litigate procesowa si, prowadzi proces, wystpowa jako strona w procesie litigation droga prawna, sprawa sdowa, proces sdowy living space powierzchnia mieszkalna
91
loafer loafer obibok, prniak loan poyczka, kredyt administration of a loan obsuga poyczki amount of a loan wielko poyczki application for a loan proba o poyczk as a loan tytuem poyczki bridging loan kredyt pomostowy, poyczka pomostowa budgetary loan kredyt budetowy call loan poyczka zwrotna w kadej chwili na danie collateral for a loan zabezpieczenie poyczki contract for a loan umowa poyczki convertible loan poyczka zamienna domestic loan poyczka wewntrzna duration of a loan okres poyczki form of a loan forma poyczki global loan poyczka globalna government loan poyczka pastwowa / rzdowa home loan poyczka na kupno mieszkania interest-bearing loan poyczka oprocentowana interest-free loan poyczka nieoprocentowana object of loan przedmiot poyczki recourse loan poyczka gwarantowana redemption of a loan spata poyczki refund of a loan zwrot poyczki repayment of a loan spata poyczki security for a loan zabezpieczenie poyczki security of loan repayment zabezpieczenie zwrotu poyczki service of a loan obsuga poyczki soft loan poyczka nieoprocentowana terms of a loan warunki poyczki to apply for a loan ubiega si o poyczk to contract / to incur / to negotiate a loan zacign poyczk / kredyt to obtain a loan otrzyma poyczk
local law to pay off a loan spaci poyczk to raise a loan zacign poyczk / kredyt to receive a loan otrzyma poyczk to repay a loan spaci poyczk to revoke a loan anulowa poyczk to take out a loan zacign poyczk / kredyt loan against deposit poyczka pod zastaw loan against security poyczka za zabezpieczeniem loan amount kwota poyczki loan association towarzystwo poyczkowe loan at interest poyczka oprocentowana loan at notice poyczka zwrotna za wypowiedzeniem loan capital kapita poyczkowy loan for use uyczenie loan for use agreement umowa uyczenia loan in kind poyczka w naturze loan is payable poyczka jest wymagalna loan falls due poyczka jest wymagalna loan market rynek poyczkowo-kredytowy loan on pawn poyczka pod zastaw loan on special terms poyczka na warunkach specjalnych loan payment rata poyczki loan period okres poyczki loan proceeds zysk z poyczki loan repayable on demand poyczka zwrotna w kadej chwili na danie loan value wysoko warto poyczki / loan without interest poyczka nieoprocentowana local miejscowy, lokalny local action powdztwo, ktre musi zosta wniesione w okrelonym miejscu local government samorzd local governmental unit jednostka samorzdu terytorialnego local law prawo miejscowe
92
local tax local tax podatek mijscowy lockout lokaut locus miejsce lodger lokator lodgings kwatera logo logo, znak graficzny long-term dugoterminowy, dugookre- sowy long-term loan poyczka dugoterminowa long-term obligation zobowizanie dugoterminowe long-term unemployment bezrobocie dugookresowe longevity dugowieczno longevity pay dodatek za wysug lat (wypacany wojskowym) loophole luka, kruczek tax loophole luka podatkowa legal loophole luka prawna, kruczek prawny loss 1. strata, utrata 2. zguba 3. ubytek equivalent given for loss sustained ekwiwalent za poniesione starty manner of covering loss sposb pokrycia strat to appraise the loss oszacowa strat to bear a loss ponie strat to compute the companys losses at PLN x oszacowa straty spki na x PLN
lynch to cover / finance losses pokrywa / pokry straty to incur a loss ponie strat to participate in the loss uczestniczy w stracie to suffer / sustain losses ponie straty loss of ones job utrata (miejsca) pracy loss of the qualifications through the employees own faults zawiniona utrata uprawnie lost 1. utracony, stracony, zmarnowany 2. zaginiony lost possession posiadanie utracone low 1. niski, niewysoki, niewielki 2. gboki 3. nikczemny low pay niska paca low-interest loan poyczka niskoprocentowa low-priced offer oferta korzystna ze wzgldu na cen lower niszy lower court sd niszej instancji lump sum / lump-sum ryczat lump sum remuneration wynagrodzenie ryczatowe lump-sum tax podatek ryczatowy lunacy 1. choroba umysowa, obd 2. sza- lestwo lunatic obkany, szaleniec lynch zlinczowa,dokona samosdu
93
M
mace laska marszakowska Mafia mafia magistrate sdzia pokoju magistrates court sd pokoju / rozjemczy (dla drobnych spraw) mail-order wysykowy by mail-order wysykowo mail-order sale sprzeda wysykowa maintenance 1. konserwacja, utrzymywanie w dobrym stanie 2. utrzymywanie 3. alimenty 4. pomoc, poparcie to bear the ordinary maintenance costs of the thing lent ponosi zwyke koszty utrzymania rzeczy uyczonej maintenance work roboty konserwacyjne major 1. gwny, istotny 2. penoletni 3. wikszy, waniejszy, znaczcy, powany, powaniejszy 4. (o specjalizacji na studiach) gwny, kierunkowy major defect wada gwna, wada istotna majority 1. wikszo, przewaga 2. penoletno absolute / overall majority bezwzgldna wikszo simple majority zwyka wikszo majority vote wikszo gosw make a bequest to someone zapisa co komu ,uczyni zapis na czyj rzecz make a declaration of intent zoy o wiadczenie woli make a performance speni wiadczenie make a power of attorney sporzdzi penomocnictwo make a statement zoy owiadczenie
make an offer zoy ofert make available udostpni make ones will sporzdzi testament make repairs dokonywa napraw, przeprowadza naprawy make someone ones heir uczyni kogoswoim spadkobierc make the inventory dokona spisu make the payments due in respect of a business trip wypaca nalenociz tytuu podry subowej make work wykona dzieo maker of the offer skadajcy ofert mala fide w zej wierze malefactor zbrodniarz, przestpca, zoczyca malfeasance naduycie wadzy, wykroczenie, przestpstwo urzdowe
maltreat someone pastwi si nad kim, znca si nad kim ,maltretowa kogo maltreatment pastwienie si, zncanie si, maltretowanie management kierowanie, zarzdzanie diligent management zarzd prawidowy middle management kadra redniego szczebla management and labour partnerzy spoeczni management board (POL) zarzd to appoint the management board powoa zarzd to remove / to dismiss the management board odwoywa zarzd management boards by-laws regulamin zarzdu
94
management culture management culture kultura kierowania management of the affairs of the partnership / company prowadzenie spraw spki manager 1. kierownik, dyrektor, meneder, zarzdzajcy 2. zarzdca tymczasowy manager of a branch kierownik oddziau manager of a department kierownik dziau manager of a factory kierownik zakadu / fabryki manager of a plant kierownik zakadu managerial kierowniczy, menederski, dyrektorski, dotyczcy zarzdzania managerial grid siatka kierownicza managing partner wsplnik zarzdzajcy mandate 1. urzdowe polecenie, zlecenie, nakaz 2. mandat, instrukcja poselska 3. penomocnictwo 4. umowa zlecenia mandator mocodawca udzielajcy penomocnictwa mandatory 1. przymusowy, obowizkowy 2. nakazany prawem, ustawowy 3. mandatowy 4. dotyczcy zlecenia, zlecony mandatory administration of the assets zarzd przymusowy nad majtkiem mandatory administrator (POL) zarzdca przymusowy mandatory powers penomocnictwo zlecone manner sposb, maniera, rodzaj manner in which the thing is to be used sposb uywania rzeczy manpower sia robocza manpower planning planowanie zatrudnienia manual 1. fizyczny 2. rczny manual delivery oddanie do rk wasnych, wrczenie, dorczenie manual labour praca fizyczna manual worker pracownik fizyczny manufacturing fabryczny, produkcyjny, wytwrczy
marketable quality of goods manufacturing defect wada fabryczna manufacturing establishment zakad produkcyjny manumission wyzwolenie (niewolnika) marital 1. maeski 2. mowski marital duties obowizki maeskie maritime 1. morski 2. nadmorski 3. eglu- gowy maritime work praca na morzu market 1. rynek 2. targ, targowisko capital market rynek kapitaowy cash market rynek gotwkowy commodity market rynek towarowy divergent market rynek zlece rozbienych exchange market rynek giedowy foreign exchange market rynek dewizowy forward market rynek terminowy free market rynek wolny futures market rynek kontraktw terminowych investment market rynek inwestycyjny labour market rynek pracy loan market rynek poyczkowo-kredytowy main market rynek podstawowy money market rynek pieniny official market rynek podstawowy official stock exchange market oficjalny rynek papierw wartociowych open market rynek otwarty over-the-counter market, OTC market rynek pozagiedowy parallel market rynek rwnolegy primary market rynek pierwotny quotation market rynek notowa secondary market rynek wtrny security market rynek papierw wartociowych,rynek walorw spot market rynek kontraktw natychmiastowych stock market rynek walorw marketable quality of goods w arto handlowa towarw
95
marriage marriage maestwo marriage articles intercyza, umowa przedlubna marriage certificate metryka lubu, akt lubu marriage settlement intercyza, umowa przedlubna marshal 1. marszaek 2. szeryf (USA) 3. komendant policji (USA) field marshal marszaek polny martial wojskowy, onierski, wojenny martial law 1. prawo wojenne 2. stan wojenny, stan wyjtkowy court martial sd wojenny mason murarz masonry work roboty murarskie mass zbiorowy, masowy mass dismissals zbiorowe / masowe zwolnienia master 1. mistrz 2. pracodawca 3. magister master and servant relationship stosunki pracy Master of Laws magister prawa material 1. materialny 2. rzeczowy, majtkowy 3. istotny, wany material liability of employees odpowiedzialno materialna pracownikw maternity macierzyski, macierzystwo maternity benefit wiadczenie macierzyskie, zasiek macierzyski matricide matkobjstwo maturity 1. dojrzao , wiek dojrzay 2. termin patnoci maximum maksymalny maximum remuneration grna granica wynagrodzenia maximum working time maksymalny wymiar czasu pracy mayor burmistrz, naczelnik miasta, mer meal 1. posiek 2. mczka means rodek mechanics lien zastaw okupacyjny (USA) (prawo zastawu majtk u zakadu na zabezpieczenie pac pracownikw) mediator porednik,mediator
merger by acquisition medical 1. lekarski, medyczny 2. leczniczy medical certificate orzeczenie lekarskie medical check-up / examination badanie lekarskie medical report orzeczenie lekarskie medical secret tajemnica lekarska medium-sized redniejwielkoci, o red nich rozmiarach medium-sized company spka redniej wielkoci medium-term rednioterminowy medium-term loan poyczka rednioterminowa meeting spotkanie, zebranie, zgromadzenie, mityng meeting of creditors zebranie wierzycieli, zgromadzenie wierzycieli melioration work roboty melioracyjne member 1. czonek 2. element, czon member of a company udziaowiec / akcjonariusz spki memorandum 1. oklnik, notatka subowa 2. protok 3. memorandum memorandum of association (UK) statut spki menace zagroenie, zmora, groba to pose menace stanowi zagroenie mental 1. umysowy 2. pamiciowy 3. umysowo chory mental stress stres merchant (noun) kupiec, handlowiec, sklepikarz merchant (adjective) handlowy merchant shipping egluga / flota handlowa merchantry kupiectwo mercantile handlowy mercantile shipping egluga / flota handlowa mercy 1. aska 2. lito miosierdzie , mercy killing eutanazja merge dokona fuzji, czy si, zlewa si ze sob merger poczenie, fuzja merger by acquisition czenie si przez przejcie
96
merger by formation of a new company merger by formation of a new company czenie si przez zawizanie nowej spki merger by taking over czenie si przez przejcie merger date dzie poczenia merger plan plan poczenia conglomerate merger fuzja tworzca konglomerat day of merger dzie poczenia draft terms of merger plan poczenia horizontal merger fuzja pozioma vertical merger fuzja pionowa to effect a merger dokona poczenia merging czcy si, scalajcy merging company spka czca si merit 1. zasuga 2. zaleta 3. warto war, toci merit rating ocena wydajnoci pracy middle 1. rodkowy, redni 2. poredni middle management kadra redniego szczebla migrant migrujcy, wdrowny, koczow- niczy migrant worker pracownik migrujcy military wojskowy, onierski, militarny military personnel kadra wojskowa military service suba wojskowa military testament testament wojskowy minimum minimalny minimum wage paca minimalna minister 1. minister 2. pastor, duchowny minister competent in matters of public finance minister waciwydo spraw finansw publicznych Minister for Health and Social Welfare Minister Zdrowia i Opieki Spoecznej ministry ministerstwo Ministry of Labour and Social Policy Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej minor 1. niepenoletni 2. drobny to emancipate a minor usamodzielni nieletniego minor donation darowizna drobna minority 1. niepenoletnio 2. mniejszo
misprision minority government rzd mniejszociowy minority stockholders udziaowcy mniej- szociowi minutes protok book of minutes ksiga protokow read and confirmed minutes protok odczytany i przyjty to draw up the minutes sporzdza protok to enter on the minutes wcign do protokou, zaprotokoowa to make minutes sporzdza protok to take the minutes spisa protok minutes book ksiga protokow minutes of a session protok posiedzenia minutes of the meeting protok posiedzenia Miranda rule prawo do odmowy zezna przez podejrzanego (ktry zosta zatrzymany) zgodnie z 5. i 14. poprawk do konstytucji USA misappropriation sprzeniewierzenie, przywaszczenie, defraudacja miscarriage 1. poronienie 2. niepowodzenie (planu) 3. zaginicie (listu), bd w dostawie miscarriage of justice pomyka sdowa miscellaneous 1. rny, rnorodny, rozmaity 2. mieszany, zrnicowany mischief 1. szkoda, krzywda 2. psoty, figle 3. zo misdemeanour 1. wykroczenie, wystpek 2. ze prowadzenie si misdemeanant osoba winna wykroczenia, osoba ktrej dowiedziono wykroczenia misdeed naduycie, nieprawo misfeasance 1. wykroczenie subowe, naduycie wadzy 2. niewaciwe wykonanie misprision 1. niepowiadomienie o przestpstwie, zaniedbanie obowizku (doniesienia o przestpstwie) 2. pogarda, niedocenianie
97
misrepresentation misrepresentation faszywe przedstawienie, przeinaczenie, wprowadzenie w bd missing brakujcy missing amount niedobr mistrial uniewaniony proces, postpowanie niewane misuse 1. niewaciweuycie 2. naduycie mitigating agodzcy, umierzajcy mitigating circumstances okolicznoci agodzce mitigation 1. zagodzenie, umierzenie 2. pomniejszenie, zmniejszenie (np. kary) mitigation of damages zmniejszenie odszkodowania mixed mieszany mixed donation darowizna mieszana mixed duty co mieszane mob 1. tum, zbiorowisko 2. motoch, haastra 3. mafia model wzr, model monetary pieniny, monetarny, walutowy monetary assets aktywa pienine monetary policy polityka pienina Monetary Policy Council Rada Polityki Pieninej (RPP) meeting of the Monetary Policy Council posiedzenie RPP monetary policy instruments instrumenty polityki pieninej money pienidze, pienidz money debt dug pieniny, wierzytel- n o money dues nalenoci money supply poda pienidza monthly miesiczny monthly pay wynagrodzenie miesiczne monthly wages paca miesiczna morgue (USA) kostnica mortal miertelny mortal combat walka na m ier ycie i mortality miertelno mortgage hipoteka aggregate mortgage hipoteka czna
movable property
amortisation of mortgage amortyzacja hipoteki certificate of the registration of mortgage wiadectwowpisu hipotecznego collective mortgage hipoteka czna debtor on mortgage dunik hipoteczny farm mortgage hipoteka na gospodarstwie rolnym instalment mortgage hipoteka amortyzacyjna judicial mortgage hipoteka przymusowa ships mortgage hipoteka morska subject of a mortgage przedmiot hipoteki tacit mortgage hipoteka przymusowa to burden with mortgage obciy hipotek to have a mortgage on mie hipote- k na to lend on mortgage poycza (komu) pod hipotek
to pay off a mortgage spaci hipotek vessel mortgage hipoteka morska mortgage bank bank hipoteczny mortgage bond list zastawny, obligacja hipoteczna mortgage charge obcienie hipoteczne mortgage debt dug hipoteczny mortgage debtor dunik hipoteczny mortgage loan poyczka hipoteczna mortgage register ksiga hipoteczna mortgage registration wpis hipoteczny mortgage-secured loan kredyt hipoteczny mortgagee wierzyciel hipoteczny mortgager / mortgagor dunik hipoteczny mortuary 1. dom pogrzebowy (USA) 2. kostnica (UK) motion 1. wniosek, podanie 2. ruch, poruszanie si 3. skinienie, gest movable ruchomy movable goods ruchomoci movable property wasno ruchoma, ruchomo
98
movables movables rzeczy ruchome move-in date data objcia w posiadanie, zasiedlenia nieruchomoci movement 1. ruch, poruszanie si, przepyw 2. rozwj multicurrency loan poyczka w rnych walutach multi-establishment collective labour agreement ponadzakadowy ukad zbiorowy pracy multi-family construction budownictwo wielorodzinne multilateral wielostronny, multilateralny multilateral legal transaction czynno prawna wielostronna multinational corporation spka wielonarodowa municipal komunalny, miejski municipal taxation podatki miejskie municipality 1. okrg samorzdowy, gmina miejska 2. wadze miejskie, samorzd miejski, zarzd miejski
mutual obligation muniments dokument / tytu wasnoci murder (noun) morderstwo, zabjstwo, mord attempted murder usiowanie zabjstwa first degree murder zabjstwo z premedytacj intended murder zabjstwo zaplanowane to commit murder popeni zabjstwo, dokona zabjstwa murder of ones husband mobjstwo murder (verb) zamordowa, zabi murderer zabjca, morderca musical work dzieo muzyczne mutiny bunt, powstanie (np. w wojsku, na okrcie) mutual wzajemny, oboplny mutual agreement / consent of the parties porozumienie stron mutual obligation zobowizanie wzajemne
99
N
n. a. (not applicable) nie dotyczy named imienny named bank account imienny rachunek bankowy nark kapu, informator policji, szpicel, donosiciel national 1. krajowy, narodowy 2. pastwowy 3. (o rzdzie ) centralny National Bank of Poland Narodowy Bank Polski (NBP) Management Board of the National Bank of Poland Zarzd NBP President of the National Bank of Poland Prezes NBP National Bank of Poland Head Office Centrala Narodowego Banku Polski NBP budget plan finansowy NBP National Chamber of Statutory Auditors Krajowa Izba Biegych Rewi- dentw National Court Register Krajowy Rejestr Sdowy National Depository for Securities Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych National Investment Fund Narodowy Fundusz Inwestycyjny NIF index Indeks Narodowych Funduszy Inwestycyjnych (NIF) nationalisation nacjonalizacja nationality 1. narodowo2. obywatelstwo dual nationality podwjne obywatelstwo natural 1. naturalny, przyrodzony 2. prawdziwy oczywisty 3. (o dziecku) nielubny natural emblements poytki naturalne natural fruits of a thing poytki naturalne rzeczy natural obligation zobowizanie naturalne natural person osoba fizyczna natural proceeds poytki naturalne rzeczy naturalise 1. nacjonalizowa, upastwa- wia 2. naturalizowa naturalised citizen naturalizowany obywatel necessary konieczny, nieodzowny, niezbdny necessary defence obrona konieczna necessity ubstwo plea of necessity zarzut ubstwa negative negatywny, odmowy, ujemny, przeczcy negative easement suebno bierna / negatywna negative obligation zobowizanie negatywne neglect zaniedbywa neglect ones duties zaniedbywa obowizki negligence zaniedbanie, niedbalstwo, brak starannoci contributory negligence zaniedbanie ze strony poszkodowanego gross negligence race zaniedbanie / niedbalstwo negligent niedbay, zaniedbujcy obowizki negligently niedbale, nonszalancko, od niechcenia
100
negotiations negotiations rokowania, negocjacje subject matter of negotiations przedmiot rokowa to enter into negotiations rozpocz rokowania negotiorum gestio prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia net netto next nastpny, najbliszy, ssiedni, kolejny next friend przedstawiciel procesowy nieletniego lub osoby ubezwasnowol- nionej, ktry jednak nie jest jej ustawowym przedstawicielem Next In-First Out (NIFO) metoda wyceny w oparciu o warto odtworzeniow next of kin najbliszy krewny night nocny night time pora nocna night work praca nocna nomenclature nomenklatura, nazewnictwo nomenclature list nomenklatura celna nominal 1. nominalny 2. symboliczny 3. (o akcjach) imienny nominal value w arto nominalna nomination 1. mianowanie, nominacja 2. kandydatura nominee 1. nominat, kandydat 2. beneficjent non-cash bezgotwkowy, niepieniny non-cash debt wierzytelno niepienina non-cash performance wiadczenieniepienine non-cash settlements rozliczenia bezgotwkowe non-cash transactions obrt bezgotwkowy non-cash wages wynagrodzenie w naturze non-commercial partnership spka prawa cywilnego non-competition zakaz konkurencji non-competition after employment relationship ends zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
nonsuit non-competition during employment zakaz konkurencji w czasie trwania stosunku pracy non-contributory nieskadkowy non-contributory social security scheme nieskadkowy system zabezpieczenia non-cumulative niekumulowany non-cumulative share akcja niekumulowana nondisclosure nieujawnianie, zatajenie non-dumping certificate wiadectwo antydumpingowe non-fulfilment niewykonanie non-fulfilment of an obligation niewykonanie zobowizania non-governmental pozarzdowy non-governmental organisation organizacja pozarzdowa nonjury trial rozprawa bez udziau sdu przysigych non-military mundurowy non-military uniformed services suby mundurowe non-pecuniary pension renta niepienina non-pecuniary performance wiadczenie niepienine non-performance niewykonanie, niewypenienie non-performance of an obligation niewykonanie zobowizania non-preferential nieuprzywilejowany non-preferential creditor wierzyciel nieuprzywilejowany non-repayable bezzwrotny non-repayable loan poyczka bezzwrotna non-resident 1. zamiejscowy 2. nie majcy staego miejsca zamieszkania 3. dojedajcy non-residential niemieszkalny non-residential building budynek nie przeznaczony do celw mieszkalnych, budynek niemieszkalny nonsuit (noun) pozostawienie rozpoznania, wstrzymanie postpowania przez sdziego, oddalenie powdztwa
101
nonsuit nonsuit (verb) oddala (powdztwo) non-transferable niezbywalny non-transferable movable ruchomo niezbywalna non-transferable right prawo niezbywalne non-transferable usufruct uytkowanie niezbywalne non-voting niemy, bez prawa gosu non-voting share akcja niema normal zwyky, zwyczajny normal will testament zwyky, zwyczajny notarial notarialny notarial deed akt notarialny notarial power of attorney penomocnictwo notarialne notarial statement of the management board akt notarialny zawierajcy owiadczeniezarzdu notarial will testament notarialny notary notariusz, rejent notary public notariusz notarys office biuro notarialne note 1. nota 2. banknot credit note nota kredytowa debit note nota debetowa denominational value of notes warto nominalna banknotw to bring notes into circulation wprowadza banknoty do obiegu
nursing break notice 1. powiadomienie, awizo 2. zgoszenie 3. zawiadomienie 4. wypowiedzenie wanted notice list goczy notice of defective goods zgoszenie wady towaru notice of delivery awizo dostawy notice of lien zawiadomienie o skorzystaniu z prawa zastawu (USA) notice to vacate powiadomienie o zwolnieniu lokalu notification zawiadomienie notification on the declaration of bankruptcy zawiadomienie o upadoci nugatory 1. bezskuteczny, niewany 2. bahy, bezwartociowy nuisance 1. naruszenie porzdku publicznego 2. utrapienie, plaga 3. niedogod- n o przykro , private nuisance ssiedzkie naruszenie posiadania null niewany, bez mocy prawnej null and void legal act czynno prawna bezwzgldnie niewana null and void legal transaction czynno prawna bezwzgldnie niewana nullification uniewanienie, anulowanie numismatic item numizmat nuptial lubn weselny, maeski nursing y, break przerwa na karmienie
102
O
oath 1. przysiga 2. przeklestwo 3. blunierstwo object 1. przedmiot, obiekt 2. cel object of a pledge przedmiot zastawu object of donation przedmiot darowizny value of the object of donation warto przedmiotu darowizny object of loan przedmiot poyczki object of performance przedmiot wiadczenia object of tenancy przedmiot dzierawy objection 1. zastrzeenie, zarzut 2. sprzeciw 3. trudno, przeszkoda objection to the division plan zastrzeenie do podziau planu to lodge / to make objections to the division plan w nie zastrzeenia do podziau planu objects of a company cel spki, przedmiot dziaalnocispki obligation 1. obowizek, zobowizanie, powinno2. przymus prawny 3. obligacja, skrypt duny accessory obligation zobowizanie dodatkowe alternative obligation zobowizanie przemienne civil obligation zobowizanie cywilne collateral obligation zobowizanie uboczne conditional obligation zobowizanie warunkowe contentious obligation zobowizanie sporne continuous obligation zobowizanie o charakterze cigym contractual obligation zobowizanie umowne counterpart obligation zobowizanie wzajemne divisible obligation wiadczenie podzielne due date for obligations wymagalno zobowiza due obligation zobowizanie wymagalne extinct obligation zobowizanie przedawnione facultative obligation zobowizanie fakultatywne failure to comply with the obligation niedopenienie obowizku guarantee obligation zobowizanie z tytuu gwarancji improper performance of obligation nienaleyte wykonanie zobowizania indivisible obligation zobowizanie niepodzielne international obligation zobowizanie midzynarodowe legal obligation zobowizanie ustawowe long-term obligation zobowizanie dugoterminowe moral obligation zobowizanie naturalne / moralne mutual obligation zobowizanie wzajemne natural obligation zobowizanie naturalne negative obligation zobowizanie negatywne
103
obligation as to species non-fulfilment of an obligation niewykonanie zobowizania non-performance of an obligation niewykonanie zobowizania pecuniary obligation zobowizanie pienine perfect obligation zobowizanie ustawowe prospective obligation zobowizanie przysze reciprocal obligation zobowizanie wzajemne seasonal obligation zobowizani e okresowe short-term obligation zobowizanie krtkoterminowe statutory obligation zobowizanie ustawowe tax obligation obowizek podatkowy treaty obligations zobowizanie traktatowe to acknowledge obligations uzna zobowizania to assume an obligation przyj zobowizanie to contract an obligation zacign zobowizanie to fulfil an obligation wykona zobowizanie to meet ones obligation wywizywa si ze zobowizania to perform an obligation wykona zobowizanie to put / to place someone under an obligation zobowizywa kogo unmatured obligation zobowizanie niewymagalne obligation as to species zobowizani e gatunkowe obligation in kind zobowizanie rodzajowe obligation resulting from a bill of exchange zobowizanie wekslowe obligation to refrain from an act zobowizanie do zaniechania dziaania obligation to work obowizek pracy
occupational physiology obligee wierzyciel, strona uprawniona z umowy obligor dunik, strona zobowizana z umowy obliterate 1. zatrze, zamazywa2. skre la skasowa , obliteration 1. zatarcie, zacieranie, zamazywanie 2. skrelenie, skasowanie obliteration of a will zatarcie testamentu observe zachowa/ przestrzega observe the term of notice zachowa / przestrzegaterminu wypowiedzenia obstruct blokowa, utrudnia, przeszkadza obstructing justice matactwo, przeszkadzanie wymiarowi sprawiedliwoci obvious jawny, jasny, oczywisty obvious defect (patent defect) wada jawna occasional 1. okazyjny, przypadkowy 2. okolicznociowy occasional offer oferta okazyjna / po obnionej cenie occupancy 1. objcie w posiadanie, zawaszczenie 2. posiadanie, wadanie occupant 1. lokator, mieszkaniec 2. posiadacz, dzieryciel occupation 1. zasiedlenie, obejmowanie w posiadanie, wadanie 2. zatrudnienie, zawd first occupation pierwsze zasiedlenie to enter into occupation of land wchodzi we wadanie gruntem occupation of land wadanie gruntem occupational zawodowy, pracy occupational disease choroba zawodowa occupational hazard ryzyko zawodowe occupational hygiene higiena pracy occupational medicine medycyna pracy occupational mortality miertelno zawodowa occupational pedagogy pedagogika pracy occupational pension renta pracownicza, wiadczeniaemerytalne pracodawcy occupational physiology fizjologia pracy
104
occupational psychology occupational psychology psychologia pracy occupational retraining przekwalifikowanie zawodowe occupational risk ryzyko zawodowe occupational safety bezpieczestwo pracy occupational status status zawodowy occupier 1. okupant 2. lokator, najemca, dzierawca, uytkownik beneficial occupier uytkownik beneficyjny occupy zajmowa, wada, okupowaoccupy the land wada gruntem occurrence wypadek, zdarzenie odd 1. nieparzysty 2. dorywczy, przypadkowy, dodatkowy 3. niepeny odd hand osoba pracujca dorywczo odd job praca dorywcza of ones own hand wasnorczny offence 1. przestpstwo, wykroczenie, przewinienie 2. zniewaga, obraza offender przestpca, winowajca persistent offender recydywista offensive 1. obraliwy, nieprzyzwoity 2. zaczepny, ofensywny, napastniczy offer at oferowa na, proponowa, ofia- rowa offer evidence dostarcza dowody, przedstawia dowody offer oferta, propozycja advantageous offer oferta korzystna attractive offer atrakcyjna oferta best offer najkorzystniejsza oferta, najwysza oferowana cena cut-price offer oferowanie towarw po obnionej cenie declaration of acceptance of an offer owiadczenieo przyjciu oferty duration of an offer okres wanoci oferty exceptional offer oferta specjalna / wy- jtkowa expiration of an offer wyganicie oferty favourable offer oferta korzystna to accept an offer przyj ofert
offer subject to being unsold
to ask for an offer prosi o zoenie oferty to be on offer by wystawionym na sprzeda to be open to an offer by skonnym do rozwaenia oferty to cancel an offer anulowa ofert to decline an offer odrzuci ofert to entertain an offer rozwaa ofert to jump at an offer skwapliwie skorzysta z oferty to make an offer zoy ofert to refuse an offer odrzuci ofert to reject an offer odrzuci ofert to retract an offer anulowa ofert to revoke an offer wycofa ofert to submit an offer zoy ofert to take advantage of an offer skorzysta z oferty to take an offer przyj ofert to withdraw an offer wycofa ofert offer for delivery oferta na dostaw offer for sale oferta na sprzeda offer for subscription oferta subskrypcyjna offer in force oferta wana offer in return kontroferta, kontrpropozycja offer of sale oferta sprzeday offer of services oferta usug offer of work oferta pracy offer open oferta wana offer open ... days oferta wana ... dni offer open until ... oferta wana (aktualna) do .... offer remains open until recall oferta wana do odwoania offer subject to acceptance by ... oferta z zastrzeeniem przyjcia do dnia ... offer subject to confirmation oferta podlegajca potwierdzeniu, oferta z zastrzeeniem potwierdzenia offer subject to immediate acceptance oferta z zastrzeeniem akceptowania natychmiast po przyjciu offer subject to being unsold oferta z za-
105
offer subject to inspection strzeeniem prawa ewentualnej wczeniejszej sprzeday towaru (przed otrzymaniem odpowiedzi drugiej strony) offer subject to inspection oferta kupna z zastrzeeniem inspekcji technicznej statku offer subject to prior sale oferta z zastrzeeniem prawa ewentualnej wczeniejszej sprzeday towaru (przed otrzymaniem odpowiedzi drugiej strony) offer to buy oferta zakupu offer to purchase oferta zakupu offer to sell oferta sprzeday offer under sealed cover oferta w zapiecztowanej kopercie offeree adresat oferty offeror 1. oferent 2. ofiarodawca office urzd, biuro, gabinet, stanowisko to hold office piastowa urzd office building budynek biurowy Office of Housing Urzd ds. Lokalowych office personnel personel biurowy office space lokal biurowy office work praca biurowa official urzdowy, subowy, oficjalny official mark znak urzdowy official secret tajemnica subowa officially urzdowo, oficjalnie officially certified uwierzytelniony urzdowo officially certified signature podpis urzdowo powiadczony offset rwnoway, rekompensowa, potrca wzajemnie old age (adjective) emerytalny, starczy old age bonus odprawa emerytalna old age pension renta starcza old-age (noun) staro olograph wasnorczny ombudsman rzecznik praw obywatelskich omission 1. pominicie, opuszczenie 2. zaniedbanie, zaniechanie on behalf of w imieniu onerous 1. uciliwy 2. obcion y, obciajcy
ordain onerous contract umowa pod tytuem obciliwym one-shift jednozmianowy one-shift work praca jednozmianowa onus ciar, brzemi, obowizek onus of proof ciar dowodu open (verb) otwiera / otworzy open an account at the bank otworzy konto bankowe open (adjective) 1. otwarty, jawny 2. wolny open offering subskrypcja otwarta open power of attorney penomocnictwo jawne open subscription subskrypcja otwarta opening otwarcie / otworzenie opening date termin skadania ofert opening of the succession otwarcie spadku operating budget budet operacyjny operating expenses koszty eksploatacji operation 1. operacja, transakcja, czynn o 2. dziaanie, funkcjonowanie 3. proces finishing operations prace wykoczeniowe privileged operation operacja uprzywilejowana refining operation proces uszlachetniania + additional refining operation uzupeniajcy proces uszlachetniania operation and management of a loan wykorzystanie i zarzdzanie poyczk operations involving cheques and bills of exchange operacje czekowe i wekslowe opinion 1. opinia, zdanie, pogld 2. mniemanie 3. uzasadnienie disclaimer of opinion odmowa wydania opinii option opcja, moliwo oral ustny, mwiony oral power of attorney penomocnictwo ustne ordain 1. mianowa (na stanowisko) 2. zarzdza, postanawia, nakazywa
106
order order 1. kolejno , porzdek 2. zamwienie 3. rozkaz, polecenie 4. zarzdzenie, postanowienie, nakaz court order nakaz sdowy back order zamwienie zalege detention order nakaz zatrzymania outstanding order zamwienie zalege to cancel an order anulowa / odwoa zamwienie to make to order wykonywa / robi na zamwienie to place an order skada / zoy zamwienie to receive an order otrzyma zamwienie to win an order zdoby zamwienie order of succession porzdek dziedziczenia, kolejno dziedziczenia order of the holder of bank account zlecenie posiadacza rachunku bankowego ordinance 1. zarzdzenie, rozporzdzenie, dekret specjalny 2. uchwaa rady miejskiej ordinary 1. zwyky, zwyczajny 2. etatowy, stay ordinary share (UK) akcja zwyka organisation organizacja organisation of professions organizacja zawodu organisation of work organizacja pracy origin pochodzenie, pocztek, rdo, geneza certificate of origin wiadectwo pochodzenia non-preferential origin niepreferencyjne pochodzenie preferential origin preferencyjne pochodzenie proof of the origin of goods dowd pochodzenia towarw to determine the origin of goods ustali pochodzenie towarw origin of goods pochodzenie towarw original 1. pierwotny, pocztkow y, pierwszy 2. oryginalny, autentyczny
ownership original possession posiadanie pierwotne orphan sierota orphans pension renta sieroca outcome wynik, rezultat, skutek outer zewntrzny, odlegy outer wall cianazewntrzna outline planning decision decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu out-of-court pozasdowy outside worker pracownik pracujcy na powietrzu outstanding 1. zalegy, niezaatwiony 2. wybitny, wyrniajcy si outstanding order zamwienie zalege overdraft przekroczenie konta overdraft the account przekroczykonto overrule 1. uchyli (decyzj), odrzuci, oddala (sprzeciw) 2. lekceway, nie zwaa na oversea zagraniczny, zamorski oversea enterprise przedsibiorca zagraniczny overseer 1. nadzorca, kontroler 2. opiekun ubogich (UK) overt jawny, otwarty, nie skrywany, nie ukrywany, wiadomy overtime godziny nadliczbowe overtime ban zakaz pracy w nadgodzinach overtime pay wynagrodzenie za godziny nadliczbowe own 1. posiada, mie na wasno , by wacicielem2. uzna / uznawa own shares for disposal udzia wasny do zbycia owner 1. waciciel,posiadacz 2. armator, wacicielstatku owner-occupied house dom wasnociowy ownership wasno , posiadanie collective ownership wasno zbiorowa common ownership wasno wsplna deed of ownership akt wasnocicertificate of ownership wiadectwo wasnoci
107
ownership change of ownership zmiana wasno ci evidence of land ownership dowd wasnociterenu exercise of ownership wykonywanie wasnoci individual ownership wasno indywidualna renunciation of ownership zrzeczenie si wasnoci
ownership right to acquire ownership prawo przeniesienia na wasno state ownership wasno publiczna, pastwowa transfer of ownership przeniesienie wasnoci to renounce ownership zrzec si wasnoci
108
P
pain 1. kara, zagroenie kar 2. cierpienie, bl on / under pain of something pod rygorem czego palimony (USA) alimenty pacone byej konkubinie / byemu partnerowi panacea panaceum, lekarstwo na wszystkie dolegliwoci pander strczyciel, rajfur, sutener paralegal praktykant adwokacki, pracownik niewykwalifikowany kancelarii adwokackiej paraphernalia 1. akcesoria, przybory, rekwizyty 2. rzeczy stanowice odrbn wasno ony 3. rzeczy osobiste parcel 1. parcela, dziaka (USA) 2. paczka 3. partia towaru pardon (noun) 1. uaskawienie, uniewinnienie, darowanie kary 2. odpust 3. przebaczenie pardon (verb) uaskawi, przebaczy, darowa parental rodzicielski parental authority wadza rodzicielska to exercise parental authority sprawowa wadz rodzicielsk parental leave urlop wychowawczy parking lot miejsce parkingowe parole 1. zwolnienie warunkowe 2. przepustka 3. sowo honoru 4. haso parole board rada ds. zwolnie warunkowych parquet work roboty posadzkarskie part c z odcinek, porcja, rola, strona , part delivery dostawa czciowa part performance wiadczenie czciowe participate uczestniczy participate in profits uczestniczy w zysku participate in profits proportionally / in proportion to ones contribution uczestniczy w zysku proporcjonalnie do wkadu participate in the loss uczestniczy w stracie participate in the loss up to the value of the agreed contribution uczestniczy w stracie do wartoci umwionego wkadu participating partycypacyjny participating bond obligacja partycypacyjna participating budgeting budetowanie partycypacyjne participation udzia, uczestnictwo participation exemption zwolnienie kapitaowe participation in profits and losses udzia w zyskach i stratach particular szczeglny, specjalny particular lien zastaw szczeglny, prawo zastawu mienia dunika particulars to be filed with the register dane do rejestru partition 1. dzia, podzia, parcelacja 2. rozbir 3. cz 4. zniesienie wspwasnoci partition of the estate dzia spadku partition wall cianka dziaowa partner wsplnik, partner, przyjaciel disqualification of a partner wykluczenie wsplnika
109
partnership dormant partner wsplnik cichy expulsion of a partner wykluczenie wsplnika leaving partner wsplnik wystpujcy managing partner wsplnik zarzdzajcy silent partner wsplnik cichy sleeping partner wsplnik cichy subrogative liability of a partner odpowiedzialno subsydiarna wsplnika subsidiary liability of a partner odpowiedzialno subsydiarna wsplnika withdrawing partner wsplnik wystpujcy partnership spka osobowa articles of partnership umowa spki osobowej civil law partnership (POL) spka cywilna civil partnership spka cywilna deed of partnership umowa spki osobowej dominant partnership spka dominujca general mercantile partnership spka jawna general partnership spka jawna limited joint-stock partnership spka komandytowo-akcyjna limited partnership spka komandytowa non-commercial partnership spka cywilna non-trading partnership spka cywilna open partnership spka jawna private partnership spka cywilna professional partnership spka partnerska registered partnership spka jawna retirement from partnership wycofanie si ze spki termination of a partnership deed wypowiedzenie umowy spki to act in the name of the partnership dziaa w imieniu spki
pass to act on behalf of the partnership dziaa w imieniu spki to amend the partnership deed zmienia umow spki to close the partnerships business zakoczy dziaalno spki to dissolve a partnership rozwiza spk to enter into a partnership przystpi do spki to establish a partnership zawiza spk to form a partnership zawiza spk to found a partnership zawiza spk to join the partnership przystpi do spki to leave the partnership wystpi ze spki to liquidate the assets of the partnership upynni majtek spki to register a partnership zarejestrowa spk to wind up a partnership rozwiza spk to withdraw from a partnership wystpi ze spki transformed partnership spka przeksztacona withdrawal from a partnership wycofanie si ze spki Partnership Act 1890 ustawa o spkach cywilnych z 1890 r. (UK) partnership debts dugi spki partnership deed umowa spki osobowej party 1. strona 2. grupa, zesp, ekipa, brygada, druyna 3. partia, stronnictwo 4. przyjcie, impreza commissioning party komitent credited party kredytobiorca, poyczkobiorca political party partia polityczna ruling party partia rzdzca party commissioned zleceniobiorca pass 1. przepustka 2. bilet okresowy, darmowy bilet 3. zaliczenie (np. egzaminu)
110
passion passion namitno, pasja heat of passion afekt crime committed in the heat of passion zbrodnia popeniona w afekcie passive bierny, pasywny passive power of attorney penomocnictwo bierne paternity 1. ojcostwo 2. pochodzenie po ojcu patricide 1. ojcobjstwo 2. ojcobjca patrol (noun) patrol police patrol patrol policyjny patrol (verb) patrolowa pawnbroker poyczajcy pod zastaw pawnshop lombard pay (verb) 1. uiszcza, zapaci 2. wpaca, dokona wpaty low pay niska paca pay a duty uiszcza ca pay a legitim zapaci zachowek pay a tax wpaca podatek pay money into an account wpaci pienidze na rachunek pay remuneration wypaci wynagrodzenie pay the agreed remuneration wypaci uzgodnione wynagrodzenie pay the rent on the date agreed uiszcza czynsz w terminie umwionym pay (noun) paca, wynagrodzenie, wypata pay cut obnika pac pay day dzie wypaty pay freeze zamroenie pac pay policy polityka pac pay regulations regulamin wynagradzania pay rise podwyka pac pay system system pac pay talks negocjacje pacowe pay off spaci pay off a loan spaci poyczk pay out wypaca pay up wykupi pay up a share wykupi akcj payment 1. wpata 2. patno zapata 3.
pecuniary additional payment dopata cash payment wpata gotwkowa compensatory payments wzajemne dopaty date of the payment of rent termin patnociczynszu delivery against payment wydanie w zamian za zapat ex gratia payment datek excess payment nadpata form of payment forma wypaty wynagrodzenia, forma patnoci freight payment(s) przewone interest payment rata odsetkowa loan payment spata poyczki part payment rata tax payment deadline termin patnoci podatku welfare payment zasiek opieki spoecznej to authorise payment upowani do wypacenia to be in arrears with payment of the rent dopuszcza si zwoki z zapat czynszu to defer payment odroczy patno to delay in payment dopuszcza si zwoki z zapat to make a payment dokonywa wpaty payment by cheque zapata czekiem payment credit kredyt patniczy payment in kind wynagrodzenie w naturze payment of debts spata dugw payment of debts in instalments spata dugw ratami payment through deduction zapata przez potrcenie payroll lista pac payroll liability zobowizanie z tytuu wynagrodze peculation sprzeniewierzenie, malwersacja, defraudacja funduszy publicznych przez urzdnika pecuniary 1. pieniny, finansowy 2. karalny grzywn
111
pecuniary assets pecuniary assets rodkipienine pecuniary legacy zapis pieniny pecuniary obligation zobowizanie pienine pecuniary remuneration wynagrodzenie pienine penal 1. karny 2. karalny, podlegajcy karze 3. patny tytuem grzywny penal code kodeks karny penal colony kolonia karna penalise 1. kara 2. uznawa za karalne penalty kara, grzywna to impose a penalty naoy kar penalty of admonition kara upomnienia penalty of serious reprimand kara nagany penance 1. pokuta 2. sakrament pokuty to do penance odpokutowa pendent bdcy w zawieszeniu, nierozstrzygnity, nie zakoczony pending 1. bdcy w toku, zawisy (o postpowaniu) 2. do zaatwienia, nierozstrzygnity penitentiary 1. zakad karny / penitencjarny, wizienie 2. zakad poprawczy penology penologia pension emerytura, renta company pension scheme zakadowy system emerytalno-rentowy occupational pension scheme zakadowy system emerytalno-rentowy military pension emerytura wojskowa old age pension emerytura supplementary pension emerytura dodatkowa to investigate a pension claim rozpatrywa wniosek o emerytur pension benefits wiadczenia emerytalne pension claim roszczenie rentowe pension resulting from a full term of service renta za wysug lat pension resulting from social insurance renta z ubezpieczenia spoecznego pension scheme system emerytalno-rentowy pension someone off przenie kogo na emerytur
performance of work... pensionable 1. emerytalny, majcy prawo do emerytury 2. dajcy prawo do emerytury pensionable age wiek emerytalny pensioner 1. emeryt, rencista 2. weteran peonage peona, system pracy za dugi, odpracowywanie dugw percent procentowy, odsetkowy percent commission prowizja procentowa perform wykonywa / wykonywa, wypenia / wypeni perform an activity wykonywa czyn- n o perform an arrangement wykona ukad perform an obligation wykona zobowizanie perform duties wypenia obowizki perform work wiadczy prac performance 1. wykonanie 2. wiadczenie 3. funkcjonowanie, dziaanie 4. osigi 5. wyniki 6. przedstawienie, wystp cash performance wiadczenie pienine non-cash performance wiadczenie niepienine performance of an obligation wykonanie zobowizania performance of building work wykonanie robt performance of building work in a manner which is defective or inconsistent with the contract wykonanie robt w sposb wadliwy lub sprzeczny z umow performance of obligations wykonanie zobowiza performance of service wiadczenie usug performance of the arrangement wykonanie ukadu performance of work wiadczeniepracy performance of work in accordance with the investors instructions wykonanie robt wedug wskazwek inwestora
112
peril peril niebezpieczestwo, ryzyko period okres, czas, termin period of guarantee okres gwarancji period of lease czas trwania najmu period of limitation termin przedawnienia, okres przedawnienia period of prescription bieg przedawnienia periodic okresowy, periodyczny periodic lease najem odnawialny (USA), umowa najmu na czas nieokrelony periodic medical check-up okresowe badania lekarskie periodic performance wiadczenie pow- tarzajce si, wiadczenie okresowe periodical okresowy, periodyczny periodical medical examination okresowe badania lekarskie perjury krzywoprzysistwo, wiaroom- n o permanent stay, cigy, trway, wieczny permanent power of attorney penomocnictwo stae permit (verb) pozwala,zezwala permitted by law dozwolony prawnie permit (noun) 1. pozwolenie, zezwolenie, licencja 2. przepustka permission pozwolenie, zezwolenie, zgoda by permission za zezwoleniem perpetual wieczysty, bezterminowy perpetual loan poyczka bezterminowa perpetual tenancy dzierawa wieczysta perpetual usufruct uytkowanie wieczyste holder of perpetual usufruct uytkownik wieczysty perpetual usufructuary uytkownik wieczysty perpetuity doywocie, wieczno, wie- czysto person osoba, strona artificial person osoba prawna divorced person osoba rozwiedziona incapacitated person osoba ubezwasnowolniona juridical person osoba prawna
personnel juristic person osoba prawna legal person osoba prawna married person osoba zamna natural person osoba fizyczna separated person osoba w separacji single person osoba stanu wolnego State legal person pastwowa osoba prawna third person osoba trzecia unauthorised person nieupowaniony unmarried person osoba stanu wolnego widowed person osoba owdowiaa person entitled in the guarantee uprawniony z gwarancji person entitled to a legitim uprawniony do zachowku person in need of supervision osoba ubezwasnowolniona person ineligible of inheritance (o spadkobiercy) niegodny person legally deprived of his / her civic rights ubezwasnowolniony person liable to pay tax osoba zobowizana do zapaty podatku personal osobisty, prywatny, wasny, indywidualny personal debtor dunik osobisty personal easement / personal servitude suebno osobista personal file akta osobowe personal hygiene items rodki higieny osobistej personal income tax podatek dochodowy od osb fizycznych personal liability of an heir odpowiedzialno osobista spadkobiercy personal ownership / property wasno osobista personal servitude suebno osobista personal-income-tax payer podatnik podatku dochodowego personalty 1. mienie osobiste, majtek osobisty 2. ruchomoci personnel personel, kadry, zaoga administrative personnel personel administracji
113
personnel meeting back office personnel personel pomocniczy backroom / middle distance personnel kadra drugiego planu military personnel kadra wojskowa office personnel personel biurowy qualified personnel personel wykwalifikowany salaried personnel personel urzdniczy supervisory personnel personel nadzoru technical personnel personel techniczny to administer / direct / manage personnel zarzdza personelem personnel meeting zebranie personelu personnel policies polityka kadrowa pertaining to nalecy do, dotyczcy pertaining to labour laws dotyczcy prawa pracy pervert 1. zboczeniec 2. odstpca perversion 1. zboczenie, perwersja 2. wy- paczenie petition 1. podanie, petycja 2. wniosek, pozew, skarga 3. proba petition in bankruptcy wniosek o orzeczenie upadoci petitioner 1. osoba skadajca petycj, petent, wnioskodawca 2. strona powodowa (UK) petty drobny, mao znaczcy petty offence wykroczenie physical fizyczny, cielesny, materialny physical count spis z natury physical defect wada fizyczna picket pikieta, pikietowa mass picket pikieta masowa peaceful picket pikieta pokojowa pickpocket kieszonkowiec, zodziej kieszonkowy piece sztuka, egzemplarz, kawaek, okaz piece work praca akordowa piece work pay paca akordowa piece-worker robotnik pracujcy na akord
plead pillory prgierz, dyby pimp alfons, sutener, strczyciel, naganiacz place (noun) 1. miejsce, miejscowo 2. mieszkanie 3. posada place of destination miejsce przeznaczenia first place of destination pierwsze miejsce przeznaczenia place of dispatch miejsce wysyki place of residence miejsce zamieszkania / pobytu place of supply of goods miejsce dostawy towarw place where the performance is to be made miejsce spenienia wiadczenia place (verb) ulokowa,zoy place a loan ulokowa poyczk place in a warehouse zoy na skad placement 1. stanowisko, posada 2. przydzia, zatrudnienie, mianowanie 3. umieszczenie, umiejscowienie 4. lokata placement service porednictwo pracy plagiarise popenia plagiat plagiarism plagiat plan (verb) planowa, zamierza, programowa, sporzdza plan plan (noun) plan, zamierzenie, program city plan plan zagospodarowania master plan plan zagospodarowania to announce the plan ogosi plan to examine the plan by an expert podda plan badaniu biegego to file the plan with the registry court zgosi plan do sdu rejestrowego planning planowanie plaster work roboty tynkarskie plea 1. proba, apel 2. wywd obrocy, obrona sdowa (w procesie cywilnym) 3. zarzut (wysuwany w obronie) 4. twierdzenie, argument 5. powdztwo, skarga 6. usprawiedliwienie, pretekst plea of necessity zarzut ubstwa plead 1. stawia zarzut, zarzuca 2. broni si w sprawie, odpowiada na zarzuty
114
plead guilty aktu oskarenia 3. baga, prosi 4. powoywa si 5. argumentowa plead guilty przyzna si do winy pledge 1. zastaw, gwarancja, rkojmia, zabezpieczenie 2. przyrzeczenie, zobowizanie, deklaracja pledge by registration zastaw rejestrowy pledge deposited in a bank zastaw bankowy pledge of chattels zastaw na rzeczach ruchomych pledge of goods zastaw na towarach pledge of movables zastaw na rzeczach ruchomych pledge recorded in a ship register zastaw rejestrowy do rejestru okrtowego pledge zastawi co u kogo pledge a right ustanowi zastaw na prawach pledgee zastawnik, osoba przyjmujca zastaw pledger zastawca, osoba dajca zastaw pleadings 1. pisemne owiadczenia stron 2. przewd sdowy police policja military police andarmeria wojskowa policy 1. polityka, linia postpowania, kierunek, kurs 2. roztropno, dyplomacja, rozsdek tax / taxation policy polityka podatkowa policy of taxation polityka podatkowa Polish Combined Nomenclature of Goods in Foreign Trade Polska Scalo- na Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego political 1. polityczny 2. pragmatyczny, praktyczny political strike strajk polityczny poll 1. ankieta, badanie opinii publicznej 2. gosowanie, wybory 3. wyniki gosowania 4. lista wyborcza 5. lokal wyborczy poll tax podatek pogwny, pogwne, podatek wyborczy pollution 1. zanieczyszczenie, skaenie 2. skalanie, zbezczeszczenie
possession
air pollution zanieczyszczenie powietrza environmental pollution zanieczyszczenie rodowiska water pollution zanieczyszczenie wody to limit pollution ogranicza zanieczyszczenie port port port of entry port celny portion cz porcja , portion of the estate cz uamkowa spadku possess 1. posiada, mie w posiadaniu 2. wada, rozporzdza 3. opta possess in the name of somebody mie w cudzym posiadaniu possess lawfully posiada susznie, legalnie possess unlawfully posiada niesusznie, nielegalnie possession 1. posiadanie 2. wadanie 3. rzecz posiadana actual possession posiadanie faktyczne apparent possession posiadanie jawne, oczywiste autonomous possession posiadanie samoistne constructive possession posiadanie domniemane / dorozumiane continuity of possession cigo posiadania defective possession posiadanie wadliwe disturbed possession posiadanie zakcone faulty possession posiadanie wadliwe fictitious possession posiadanie fikcyjne independent possession posiadanie samoistne lost possession posiadanie utracone restored possession posiadanie przywrcone right of possession prawo posiadania sole possession posiadanie wyczne
115
possession without due permit to acquire possession naby, uzyska posiadanie to be in possession of by w posiadaniu, mie w posiadaniu to claim possession ro cisobie prawo do posiadania to come into possession of w ej w posiadanie jakierzeczy to disturb somebodys possession przeszkadza komu w posiadaniu, zakci czyje posiadanie to exercise rights of possession wykonywa posiadanie to have oneself put in the possession of something w ej w posiadanie jakierzeczy to relinquish possession porzuci posiadanie to take possession of something wzicie w posiadanie transfer of possession przekazanie, delegacja posiadania undisturbed possession posiadanie niezakcone possession without due permit posiadanie bez wymaganego zezwolenia possessor posiadacz, waciciel dependent possessor posiadacz zaleny post etat, stanowisko, posada competition for a post konkurs na stanowisko fit / qualified for the position nadajcy si na stanowisko senior / leading post stanowisko kierownicze to accept a post przyj oferowane stanowisko to appoint someone to the post of mianowa na stanowisko to fill a post obsadzi stanowisko to qualify for a position nadawa si na dane stanowisko to take the post przyj oferowane stanowisko to vacate a post zwolni stanowisko post-date postdatowa
power of attorney to establish... posthumous 1. (o odznaczeniu) pomiert ny 2. (o dziecku) urodzony po mierci ojca posting 1. ksigowanie, zapis ksigowy 2. nadanie na poczt, wysyka poczt posting date data ksigowania post-mortem (examination) autopsja, sekcja zwok, obdukcja zwok postponed odroczony, odoony postponed tax odroczony podatek postponement odroczenie, odoenie, zwoka postponement of old-age benefits odroczenie wiadcze emerytalnych postponement of the liquidation of the bankruptcy estate wstrzymanie likwidacji masy upadoci power 1. penomocnictwo, uprawnienie, moc, wadza 2. zdolno ,uzdolnienie 3. potga, mocarstwo 4. zasilanie 5. energia 6. mono , moliwo plenary power penomocnictwo generalne to extend powers rozszerzy uprawnienia power of attorney penomocnictwo durable power of attorney penomocnictwo trwae (USA) irrevocable power of attorney penomocnictwo nieodwoalne passive power of attorney penomocnictwo bierne power of attorney ad litem penomocnictwo procesowe power of attorney by private instrument penomocnictwo prywatne power of attorney for customs agency penomocnictwo dla agencji celnej power of attorney for delivery penomocnictwo do dorcze power of attorney to act in customs affairs penomocnictwo do dziaania w sprawach celnych power of attorney to establish a limited liability company penomocnictwo do zawizania spki z o.o.
116
power of attorney to perform legal acts power of attorney to perform legal acts penomocnictwo do wykonywania czynnoci prawnych power of attorney to transfer ownership to real estate penomocnictwo do przeniesienia wasnoci nieruchomoci power to represent prawo reprezentowania power to sign prawo podpisu preamble 1. preambua, wstp, wprowadzenie, przedmowa 2. nagwek komunikatu precarious 1. niebezpieczny, ryzykowny 2. niepewny, wtpliwy, przypadkowy precatory zawierajcy prob/ yczenie precatory trust wice polecenie zawarte w testamencie precedent precedens, prejudykat to set a precedent ustanawia precedens preclude wyklucza, nie dopuszcza, uniemoliwia preclusion wykluczenie, niedopuszczenie, uniemoliwienie predicate predykat predication predykacja pre-emption 1. pierwokup, prawo pierwokupu 2. udaremnienie pre-emptive dotyczcy pierwokupu pre-emptive right prawo pierwokupu, prawo poboru preference preferencja, uprzywilejowanie preference share akcja uprzywilejowana preferential uprzywilejowany, preferencyjny preferential creditor wierzyciel uprzywilejowany preferential debt wierzytelno uprzywilejowana preferential legacy zapis uprzywilejowany, zapis naddziaowy preferential offer oferta specjalna, preferencyjna preferential rate stawka celna preferencyjna preferential tariff co preferencyjne
presentment prejudge przesdza, osdza z gry prejudice 1. uprzedzenie, negatywne nastawienie 2. stronniczo uszczerbek, 3. szkoda prejudicial szkodliwy, krzywdzc y, szkodzcy preliminary wstpny, przedwstpny, przy- gotowujc y, przygotowawczy preliminary contract umowa przedwstpna preliminary meeting of creditors wstpne zgromadzenie wierzycieli preliminary tax return zeznanie wstpne preliminary work roboty przygotowawcze premises 1. lokal, pomieszczenie 2. teren, obiekt 3. nieruchomoci wymienione w akcie przenoszcym wasno business premises lokal handlowy residential premises lokal mieszkalny to engage premises zajmowa lokal to hand over the premises przekaza lokal to vacate the premises zwolni lokal premises of a company lokal spki premium 1. premia, nagroda 2. skadka ubezpieczeniowa 3. aio premium bond obligacja premiowa premium on issue premia emisyjna preparation 1. sporzdzanie, przygotowanie 2. gotow o preparat 3. preparatory przygotowawczy, wprowadzajcy, wstpny preparatory measure czynno prawna przygotowawcza prescription 1. przedawnienie 2. przepis, zarzdzenie, polecenie prescription under the statute of limitation podleganie przedawnieniu present (verb) przedstawi, prezentowa, pokazywa present goods przedstawi towary present goods to the customs authority przedstawi towary organowi celnemu presenter okaziciel, prezenter presentment 1. przedstawienie, okazanie
117
preside over 2. opis, sprawozdanie 3. owiadczenie przysigych preside over przewodniczy, kierowa president prezes, prezydent, przewodniczcy president of the management board prezes zarzdu presume 1. przypuszcza 2. zakada 3. domniemywa presumption 1. przypuszczenie 2. zaoenie 3. domniemanie presumptive domniemany, przypuszczalny presumptive heir spadkobierca domniemany pretermit pomija, nie uwzgldnia, zaniedbywa pretrial przedprocesowy prevail 1. mie moc prawn, zobowizywa (o przepisach) 2. zapanowa, zwyciy, uzyska przewag 3. by powszechnym, panowa, dominowa prevent zapobiega, uniemoliwia prevent occupational diseases zapobiega chorobom zawodowym preventative profilaktyczny preventative health care profilaktyczna opieka zdrowia preventative health protection profilaktyczna ochrona zdrowia prevention zapobieganie, profilaktyka, prevention and resolution of contentious matters zapobieganie i rozwizywanie spraw spornych price cena, kurs closing price kurs zamknicia indicative opening price Teoretyczny Kurs Otwarcia (TKO) issue price kurs emisyjny making-up price kurs rozliczeniowy non-transactional price kurs nietransakcyjny opening price kurs otwarcia settlement price kurs rozliczeniowy single price kurs jednolity price brackets dopuszczalne wahanie kursu, wideki
privilege price variation limits dopuszczalne wahanie kursu, wideki price / book value ratio c / wk (cena / wartoksigowa) price / earnings ratio c / z (cena / zysk) prima facie na pierwszy rzut oka primary pierwotny, podstawowy, gwny, zasadniczy, prymarny primary market rynek pierwotny principal (noun) 1. gwny zobowizany 2. zleceniodawca principal (adjective) gwny, nominalny principal debtor dunik gwny principal on a contract of indemnity wspporczyciel principal repayment rata kapitaowa principle zasada, regua principle of equality of employees zasada rwnocipracownikw principle that employment relation is to be entered into freely zasada swobody nawizania stosunku pracy prior uprzedni, wczeniejszy prior written consent uprzednia pisemna zgoda prison wizienie, zakad karny open prison zakad karny otwarty top security prison zakad karny o zaostrzonym rygorze prison labour praca winiw Prison Service Suba Wizienna private 1. prywatny, osobisty 2. pozasdowy 3. poufny 4. ustronny private attorney penomocnik pozasdowy private limited company spka osobowa z ograniczon odpowiedzialnoci private loan poyczka prywatna private placement subskrypcja prywatna private property wasno prywatna private subscription subskrypcja prywatna privatisation prywatyzacja privilege 1. przywilej 2. zaszczyt 3. uprzywilejowanie 4. immunitet 5. ulga podatkowa
118
privileged privileged 1. uprzywilejowany 2. poufny 3. zaszczycony privileged operation operacja uprzywilejowana privileged will testament uprzywilejowany privity 1. stosunek (np. prawny) 2. wiedza, znajomo wizy (np. krwi) 3. probate 1. powiadczenie autentycznoci testamentu 2. powiadczenie, uwierzytelnienie, zatwierdzenie probation 1. sta, okres prbny 2. probacja, zawieszenie wykonania wyroku 3. kuratela nad przestpc, nadzr ochronny procedural formalny, proceduralny procedure 1. tryb, procedura 2. postpowanie 3. zabieg to declare goods for a procedure zgosi towar do procedury to place goods under a procedure obj towary procedur proceedings 1. postpowanie 2. obchody, uroczystoci3. obrady, prace, zebranie 4. protok, sprawozdanie completion of the proceedings ukoczenie postpowania discontinuance of the proceedings umorzenie postpowania to close proceedings zamkn postpowanie to commence proceedings wszcz postpowanie to complete the proceedings ukoczy postpowanie to discontinue the proceedings umorzy postpowanie to institute proceedings wszcz / otworzy postpowanie to open proceedings otworzy postpowanie to quash proceedings uchyli postpowanie to reopen proceedings wznowi postpowanie to stay proceedings zawiesi postpowanie
product extracted from the subsoil proceedings for declaration of bankruptcy postpowanie w przedmiocie ogoszenia upadoci proceedings to secure assets postpowanie zabezpieczajce proceeds dochd, przychd, wpywy, zarobki process (noun) 1. proces, postpowanie 2. tok, przebieg processing 1. przetwarzanie, obrbka 2. rozpatrywanie inward-processing uszlachetnianie czynne outward-processing uszlachetnianie bierne processing of goods przetwarzanie towarw processing under customs supervision przetwarzanie pod kontrol celn process-server dorczyciel pism prawnych (np. wezwa) proclamation ogoszenie, proklamacja proclamation of a strike ogoszenie strajku procurator 1. penomocnik, prokurent, zastpca 2. prokurator (rzymski) Procurator Fiscal prokurator okrgowy Szkocji, okrgowy oskaryciel publiczny procure 1. strczy, uprawia strczycielstwo 2. uzyska, otrzyma,zdoby procurement 1. strczycielstwo 2. dostarczanie, zaopatrywanie, zaopatrzenie 3. zdobywanie, otrzymywanie procurer strczyciel product 1. produkt, wyrb 2. wynik, wytwr compensating product produkt kompensacyjny mineral product produkt mineralny processed product produkt przetworzony vegetable product produkt rolinny product extracted from the seabed produkt wydobyty z dna morskiego product extracted from the subsoil produkt wydobyty z wntrza ziemi
119
product of fishing product of fishing produkt uzyskany przez rybowstwo product of hunting produkt uzyskany przez polowanie productivity wydajno, produktywno work productivity wydajno pracy productivity of labour wydajno pracy profession 1. zawd, fach, profesja 2. owiadczenie,deklaracja, wyznanie, zapewnienie access to a profession dostp do zawodu artistic profession zawd artysty catering profession pracownik gastronomii health care profession personel suby zdrowia legal profession zawd prawniczy liberal profession zawd wolny literary profession zawd literata technical profession pracownik techniczny the professions wolne zawody scientific profession personel naukowo-techniczny tourist profession pracownik turystyki to exercise a profession wykonywa zawd professional zawodowy professional association organizacje zawodowe professional conduct etyka zawodowa professional ethics etyka zawodowa professional partnership spka partnerska professional secret tajemnica zawodowa professional society izba zawodowa professional soldier onierz zawodowy profit 1. zysk, zarobek 2. poytek, korzy profit and loss account rachunek zyskw i strat profit falling to a partner / shareholder zysk przypadajcy udziaowcowi profit sharing udzia pracownikw w zyskach profiteer paskarz, spekulant
promotion profits 1. zyski 2. poytki, korzyci allocation of profits podzia zyskw distributable profit zysk do podziau distribution / division of profits podzia zyskw level of profit poziom zysku payment of profits wypata zysku to earn a profit wypracowazysk to participate in profits uczestniczy w zysku to receive as profit pobra tytuem zysku to receive in respect of profit pobra tytuem zysku profits of a neighbouring piece of land poytki gruntu ssiadujcego profits of a pledged thing poytki rzeczy obcionej zastawem profits of a thing poytki rzeczy profits tax podatek od zyskw progressive progresywny progressive tax podatek progresywny prohibit zakaza, zabrania prohibition 1. zakaz, zabranianie 2. prohibicja prohibition of competition zakaz konkurencji prohibitive prohibicyjny, zakazujcy prohibitive tariff co prohibicyjne project 1. projekt, plan 2. zamierzenie, przedsiwzicie, inwestycja 3. referat (w szkole) promise 1. przyrzeczenie, obietnica 2. promesa promise of a donation przyrzeczenie darowizny promisee 1. osoba otrzymujca obietnic / przyrzeczenie 2. wierzyciel promiser / promisor obiecujcy, promitent promoter 1. zaoyciel 2. organizator, patron 3. wnioskodawca ustawy promoter certificate wiadectwo zaoycielskie promotion 1. awans 2. wspieranie, propagowanie 3. promocja, reklama 4. zakadanie, organizowanie
120
proof proof 1. dowd 2. przeprowadzenie dowodu, wykazanie 3. korekta drukarska burden of proof ciar dowodu proof beyond a reasonable doubt dowd niewtpliwy, dowd ponad uzasad- nion wtpliwo proof of debt zabezpieczenie wierzytelnoci proof of service dowd dorczenia dokumentu / wezwania proper waciw odpowiedni, stosowny, y, prawidowy proper use uytkowanie waciwe property 1. mienie, majtek 2. wasno abandoned property porzucone mienie, porzucona wasno absolute property pena wasno acquisition of property nabycie mienia after-acquired property nieruchomo nabyta po dacie ustanowienia hipoteki, bdc a automatycznie dodatkowym jej zabezpieczeniem agricultural real property nieruchom o rolnicza assessable property wasno podlegajca opodatkowaniu crime against property przestpstwo przeciwko mieniu encumbered property wasno obciona heirless property bezdziedziczna was- n o joint property wspwasno literary and artistic property wasno literacka i artystyczna public property wasno publiczna, wasno pastwowa, wasno spoeczna real property nieruchomo restitution of property zwrot wasnocisocial property wasno spoeczna tangible property dobra materialne title to real property tytu / prawo do nieruchomoci to encumber / mortgage a property
proprietorship obciy nieruchomo hipotek to renounce property zrzec si wasnoci to resituate property zwrci was- n o urban property wasno miejska value of the property warto majtku property (appraisal) expert rzeczoznawca majtkowy property line granica nieruchomoci property of the bankruptcy estate skad masy upadoci + identification of the property of the bankruptcy estate ustalanie skadu masy upadoci property right prawo majtkowe property tax podatek od majtku, podatek majtkowy property valuer rzeczoznawca majtkowy prophylactic profilaktyczny prophylactic meals and drinks posiki profilaktyczne i napoje proportional proporcjonalny proportional leave urlop proporcjonalny proposal propozycja, oferta to file an arrangement proposal zoy propozycj ukadow to submit an arrangement proposal zoy propozycj ukadow proposal to restructure propozycja restrukturyzacji propound 1. przedkada, wysuwa 2. przedstawia do sdowego zatwierdzenia propound a will przedkada testament do zatwierdzenia proprietary 1. majtkow y, bdcy wasnoci 2. markowy, firmowy, za- strzeony prawnie proprietary claim roszczenie majtkowe proprietary item przedmiot majtkowy proprietor 1. waciciel,posiadacz 2. gospodarz proprietorship 1. wasno, prawo wasnoci2. wasno ziemska
121
proprietorship register proprietorship register rejestr nieruchomoci,ksiga wieczysta proprietress 1. wacicielka,posiadaczka 2. gospodyni prosecute 1. oskara, wystpowaw charakterze oskaryciela 2. zaskara, podawa do sdu, ciga , wnosi oskarenie przeciwko komu, wnosi spraw do sdu prosecuting attorney prokurator, oskaryciel publiczny prosecution 1. ciganiesdowe 2. dochodzenie sdowe 3. oskarenie (przedstawienie oskarenia) 4. oskaryciel, strona oskarajca prosecutor prokurator, oskaryciel Crown prosecutor oskaryciel / prokurator Korony (Anglii i Walii) public prosecutor oskaryciel publiczny prosecutrix oskarycielka prospective przyszy, potencjalny, ewentualny prospective obligation zobowizanie przysze prospectus 1. prospekt 2. broszura, ulotka 3. informator uczelni introduction prospectus prospekt emisyjny pathfinder prospectus prospekt emisyjny oglny to approve a prospectus zatwierdzi prospekt emisyjny to publish a prospectus opublikowa prospekt emisyjny to submit a prospectus przedoy prospekt emisyjny protect chroni, ochrania, broni, zabezpiecza protect the health and life of employees chroni ycie i zdrowie pracownikw protection ochrona, zabezpieczenie, opieka protection against hazards / risks ochrona przed zagroeniami protection during justified absence
public sector employee from work ochrona w trakcie usprawiedliwionej nieobecnociw pracy protection of those approaching pensionable age ochrona przedemerytalna protective ochronny, zabezpieczajc y, opiekuczy protective equipment sprzt ochronny protective tariff co ochronne, protekcyjne protective working clothes odzie robocza protest (noun) protest, sprzeciw, zastrzeenia to escalate a protest zaostrzy protest to suspend a protest zawiesi protest protest strike strajk protestacyjny provincial 1. rejonowy 2. wojewdzki provincial council sejmik wojewdztwa provision 1. przepis, postanowienie, klauzula, warunek 2. zapewnienie, zabezpieczenie, zaspokojenie potrzeb 3. zaopatrzenie, dostawa, prowiant, zapasy ywnoci provisions on tax law przepisy prawa podatkowego proxy 1. penomocnictwo 2. penomocnik proxy granted in order to act penomocnictwo do dokonania czynnoci public publiczny, pastwowy, powszechny, spoeczny public auction sprzeda przez licytacj publiczn public building budynek pastwowy, budynek uytecznocipublicznej public holiday witopastwowe public limited company (plc) (UK) publiczna spka akcyjna z o.o. public property wasno publiczna, pastwowa public radio and television company spka publicznej radiofonii i telewizji public sale sprzeda przez licytacj publiczn public sale of real estate sprzeda publiczna nieruchomoci public sector employee pracownik sfery budetowej
122
public sector pay public sector pay paca sfery budetowej public service employee pracownik suby publicznej public works roboty publiczne public property wasno spoeczna punish 1. kara 2. le traktowa punish someone for a crime ukara kogo za zbrodni punishable karalny, podlegajcy karze punishability karalno punishment kara crime and punishment zbrodnia i kara to administer / to mete out punishment wymierza kar to deserve punishment zasugiwa na kar punitive karny, karzcy punitive damages odszkodowanie retorsyjne purchase (verb) nabywa / naby, kupowa / kupi purchase tax podatek od nabycia praw wasnoci
putative marriage pursuance 1. wykonanie, wypenienie, realizacja, denie 2. kontynuowanie in pursuance of something zgodnie z czym, stosownie do czego, w celu realizacji czego pursue 1. dochodzi, ciga2. przeladowa 3. realizowa (plan) 4. dy do osignicia 5. kontynuowa, prowadzi dalej (np. dyskusj) pursue a claim dochodzi roszczenia pursuit dochodzenie, pocig,pogo pursuit of claims dochodzenie roszcze purview 1. zakres dokumentu prawnego (ustawy), waciwytekst ustawy 2. zakres kompetencji 3. zakres prawa putative domniemany, przypuszczalny putative father domniemany ojciec putative marriage domniemane maestwo (zawarte w dobrej wierze, ale niewane)
123
Q
qualification 1. kwalifikacje 2. zastrzeenie, ograniczenie 3. cenzus 4. kwalifikowanie accounting qualifications kwalifikacje do prowadzenia ksigowoci appropriate qualifications odpowiednie kwalifikacje excellent qualifications doskonae kwalifikacje improvement of qualifications podnoszenie kwalifikacji management level qualifications kwalifikacje do objcia stanowiska kierowniczego necessary qualifications konieczne kwalifikacje sufficient qualifications wystarczajce kwalifikacje to examine the qualifications sprawdzi kwalifikacje to improve qualifications podnie swoje kwalifikacje to require qualifications wymaga kwalifikacji to upgrade skills podnie swoje kwalifikacje qualification certificate wiadectwo kwalifikacyjne qualified 1. wykwalifikowany 2. zawierajcy ograniczenie qualified majority wikszo kwalifikowana qualified property wasno ograniczona quantity w ielko ilo , quash uchyla, uniewania, anulowa quashing uchylenie, uniewanienie, anulowanie quashing of the bankruptcy proceedings uchylenie postpowania upadociowego Queens Speech mowa tronowa question 1. zapytanie, pytanie 2. wtpliw o 3. kwestia, sprawa Question Time czas na interpelacje quiet spokojny, niezakcony quiet possessor posiadacz spokojny, niezakcony quiet enjoyment posiadanie spokojne quitclaim zrzeczenie si, zrzeczenie si prawa, odstpienie quitclaim deed akt zrzeczenia si quittance 1. uwolnienie (od czego) 2. kwit, pokwitowanie 3. spata (dugu) quorum kworum, komplet, quorum absence of quorum brak kworum to ascertain that there is a quorum sprawdzi kworum to form a quorum stanowi kworum to have a quorum stanowi kworum quota 1. kontyngent 2. udzia, cz 3. kwota tariff quota kontyngent taryfowy to exceed / to overrun the quota przekroczy kontyngent quotation 1. oferta cenowa, wycena 2. no- towanie (kursw akcji) 3. cytat, cytowa- nie quote 1. cytowa, przytacza 2. ocenia, szacowa 3. kwotowa quotient iloraz, wspczynnik
124
R
racial rasowy racial discrimination dyskryminacja rasowa racism rasizm racket 1. oszustwo, krtactwo, nieuczciwe praktyki, szwindel, geszeft, dziaaln o nielegalna, machlojki 2. szanta, wymuszenie 3. gang, organizacja przestpcza 4. atwy zarobek racketeer kanciarz, reketier, gangster, szantaysta, oszust, spekulant radiation promieniowanie, radiacja radioactive promieniotwrczy radioactive agents rodki promieniotwrcze raid 1. obawa (policyjna), apanka 2. napad, najazd 3. tendencja do sztucznego zaniania kursu raise 1. podnosi 2. wychowywa (dziecko) 3. hodowa, uprawia 4. zwiksza, podwysza 5. zaciga (poyczk) raise taxes 1. podnosi podatki 2. pobiera podatki ransom 1. okup 2. zwolnienie za okupem 3. wybawienie, odkupienie ransom note danie okupu rate 1. stopa 2. stawka 3. wskanik rate of absenteeism wskanik absencji rate of unemployment stopa bezrobocia rate of work tempo pracy rate of yield wspczynnik produktywno ci ready gotowy, przygotowany ready for delivery gotowy do dostawy real prawdziwy, rzeczywisty, faktyczny, realny
real estate wasno nieruchoma, nieruchomo accessory to real estate przynaleno nieruchomoci real estate agency agencja obrotu nieruchomociami real estate agent agent handlu nieruchomociami real estate of the partnership nieruchom o spki real estate spatial development zagospodarowanie przestrzenne real estate tax podatek od nieruchomoci real wages paca realna realisation spienienie, wyprzeda realisation of a bankrupts assets wyprzeda z powodu upadoci realisation of the estate spienienie masy spadkowej reasonable umiarkowany, rozsdny reasonable rent czynsz umiarkowany rebut odpiera (krytyk), obala, odrzuca rebut a presumption obali domniemanie rebuttal 1. odparcie (krytyki, zarzutu), odrzucenie 2. replika (pozwanego) 3. obalenie rebuttal of a presumption obalenie domniemania recall 1. odwoa, wycofa 2. przypomina sobie recall a donation odwoa darowizn recall an employee from leave odwoa pracownika z urlopu recant 1. odwoywa, wycofywa 2. wyrzeka si (wiary)
125
recant ones earlier testimony recant ones earlier testimony odwoa wczeniejszezeznania recaption odzyskanie posiadania, ponowne zajcie, repryza receipt 1. pokwitowanie 2. rachunek 3. odbir 4. rewers copy of receipt kopia rachunku to draw up a receipt wystawi rachunek to give / issue a receipt wyda pokwitowanie to make out a receipt wypisa pokwitowanie to obtain a receipt otrzyma pokwitowanie to produce a receipt przedstawi / okaza pokwitowanie to receive a receipt otrzyma pokwitowanie to write out a receipt wypisa pokwitowanie receipt book kwitariusz receipt in full otrzymanie, odbir, potwierdzenie odbioru, pokwitowanie receipt of delivery pokwitowanie odbioru dostawy receipt of payment of the sum due pokwitowanie zapaty dunej sumy receivable wierzytelno receivable which is due and payable wierzytelno wymagalna receive 1. odebra 2. otrzyma receive a loan otrzyma poyczk receive as profit pobra tytuem zysku receive declarations for the principal odbiera owiadczeniadla zleceniodawcy receive stolen goods zajmowa si paserstwem receive work odebra dzieo receiver 1. syndyk masy upadoci2. administrator, kurator, zarzdca 3. odbiorca 4. paser receivership zarzd komisaryczny, zarzd przymusowy receiving stolen goods paserstwo reception odbir, przyjcie, recepcja
recusation recipient 1. odbiorca, adresat 2. zdobywca (nagrody) recipient company spka przejmujca reciprocal 1. wzajemny, oboplny, obustronny 2. odwrotny reciprocal claims wierzytelnoci wzajemne reckless pochopny, lekkomyln y, nieostrony, nierozwany recognisance 1. kaucja, porczenie, zastaw, pisemne zobowizanie wobec sdu 2. uznanie 3. rozpoznanie reconciliation 1. pojednanie, pogodzenie, zgoda 2. uzgodnienie reconciliation statement uzgodnienie konta reconnaissance 1. rozpoznanie, diagnoza 2. zwiad, rekonesans reconvict skazywa ponownie record ewidencja, zapis, protok, lista, akta working record ewidencja czasu pracy to keep records of goods prowadzi ewidencj towarw records of goods ewidencja towarw records of working time ewidencja czasu pracy recoupment potrcenie, kompensata, odliczenie nalenociwzajemnych recourse 1. regres, prawo regresu 2. uciekanie si, ucieczka recourse loan poyczka gwarantowana recover 1. odzyska, rewindykowa 2. wyzdrowie recover the right to freely administer ones assets odzyska prawo swobodnego zarzdzania majtkiem recovery 1. odzyskiwanie, zwrot 2. wy- zdrowienie 3. oywienie, poprawa (gospodarki) recovery of benefits odzyskiwanie wiadcze recruitment przyjcia do pracy, rekrutacja, nabr, werbunek recusation wykluczenie sdziego pod zarzutem stronniczoci
126
recuse recuse odrzuca / wyklucza sdziego pod zarzutem stronniczoci redeem 1. wykupi, odkupi 2. amortyzowa, umorzy redeem a pledge wykupi zastaw redemption 1. wykup 2. amortyzacja, umorzenie redemption loan poyczka amortyzacyjna redemption of a loan spata / amortyzacja poyczki redemption of shares umorzenie udziaw redress naprawienie, zadouczynienie, skorygowanie, wynagrodzenie redress of the damage naprawienie szkody reduce obnia, zmniejsza, redukowa, ogranicza, przecenia, osabia,degra- dowa reduce tariffs obnia ca reduction obnika, znika, zmniejszenie, obnienie reduction in the purchase price obnika ceny zakupu reduction of share zmniejszenie udziau reduction of working time obnienie wymiaru czasu pracy / skracanie czasu pracy reduction of / in the capital obnienie kapitau redundancy 1. redukcja zatrudnienia, zwolnienia grupowe 2. zlikwidowane miejsce pracy redundant 1. bez pracy, zwolniony 2. zbyteczny, zbdny, niekonieczny referee 1. sdzia odwoawczy, sdzia biegy (dysponujcy wiedz specjalis- tyczn) 2. arbiter 3. osoba mogca wyda referencje refill 1. uzupenia 2. dolewa, dotankowa refill the stock uzupeniazapas refining uszlachetnianie, udoskonalenie refining authorisation pozwolenie na uszlachetnianie
registrar refining operation proces uszlachetniania additional refining operation uzupeniajcy proces uszlachetniania refund zwrot pienidzy, spata refund of a loan zwrot poyczki refute odpiera, obala (teorie), zbija (dowody) refute an allegation odpiera zarzuty refusal odmowa refusal to re-employ odmowa ponownego zatrudnienia regain odzyska / odzyskiwa register rejestr, ksiga, spis, wykaz, lista, dziennik cheque register rejestr czekw commercial register (POL) rejestr handlowy deletion from the register skrelenie z rejestru entry into the register wpis do rejestru expunging from the register skrelenie z rejestru extract from the register wycig z rejestru tax lien register rejestr zastaww skarbowych to file in register zgosi do rejestru to strike off the register wykreli z rejestru voucher register rejestr kasowy register of accidents at work rejestr wypadkw przy pracy Register of Companies (UK) rejestr handlowy register of shares ksiga udziaw registered 1. rejestrowy, zarejestrowany 2. imienny 3. polecony registered mail poczta polecona registered partnership spka jawna registered security papier wartociowy imienny registered share akcja imienna registered trader kupiec rejestrowy registrar rejestrator, archiwariusz, registrator
127
Registrar of Companies Registrar of Companies kierownik brytyjskiego urzdu rejestrowego spek registration rejestracja, zarejestrowanie registration files akty rejestrowe registry (adjective) rejestrowy registry court sd rejestrowy registry (noun) registratura, urzd, sekretariat regular 1. stay, regularny, redni 2. po- prawny, przepisowy, standardowy regular work praca staa regulation 1. przepis, zasada, uregulowanie prawne, regua prawna 2. normowanie, regulacja 3. uporzdkowanie regulations regulamin, przepisy prawne, zarzdzenia, rozporzdzenia reimbursement refundacja, zwrot kosztw / wydatkw reinforcement zbrojenie, wzmocnienie, umocnienie reinstatement przywrcenie do pracy / na stanowisko reject odrzuci,odmawia przyjcia reject an inheritance odrzuci spadek rejection odrzucenie, odmowa relation 1. stosunek 2. krewny, rodzina 3. zwizek, powizanie employment relation stosunek pracy relationship 1. stosunek, stosunki 2. zwizek, powizanie 3. pokrewiestwo, powinowactwo employment relationship stosunek pracy master and servant relationship stosunek pracy work relationship stosunek pracy to arrange the legal relationship uoy stosunek prawny relationship between employer and employee stosunek pracy release 1. zwalnia,wyda 2. pokwitowa release assets and liabilities wyda mienie release for circulation at a x customs rate dopu ci do obrotu z zastosowaniem x stawki celnej
remit release goods zwalnia towary, wyda towar release the management board / board of directors pokwitowa / udzieli pokwitowania zarzdowi release the subject of lease wyda przedmiot najmu release the thing in a condition suitable for use wyda najemcy rzecz w stanie przydatnym do umwionego uytku release 1. dopuszczenie, zwolnienie 2. uwolnienie 3. owiadczenie,publikacja, opublikowanie, udostpnienie opinii publicznej release for free circulation dopuszczenie do obrotu release from debt zwolnienie z dugu release of goods zwolnienie towarw relief 1. ulga, zwolnienie 2. pomoc, zasiek, zapomoga investment relief ulga inwestycyjna right to relief prawo do ulgi tax relief ulga podatkowa to acquire the right to relief naby prawo do ulgi to award a relief in paying tax przyzna ulg w zapacie podatku to be entitled to a relief by uprawnionym do ulgi to grant reliefs udziela ulg to lose the right to relief utraci prawo do ulgi to use a relief korzysta z ulgi relief from duty zwolnienie od ca partial relief from duty czciowe zwolnienie od ca total relief from duty cakowite zwolnienie od ca relinquish porzuca, zrzeka si, zaniecha, rezygnowa relinquish an inheritance zrzec si spadku relinquish possession porzuca / porzuci posiadanie reload przeadowywa, przeadowa remit 1. umorzy, darowa (dug) 2. prze-
128
remit a debt sya, przekazywa 3. odsya, przekazywa (spraw) 4. zagodzi, zmniej- szy (wymiar kary) 5. odpuszcza,prze- bacza remit a debt umorzy dug remittance przekaz (pieniny), przelew, opata, pokrycie nalenoci removal 1. zniesienie, usunicie 2. przeprowadzka removal from a job usunicie z pracy removal from a position usunicie ze stanowiska removal from office usunicie z urzdu removal of tariff zniesienie ca remove 1. usuwa / usun 2. przeprowadza si 3. wywozi, wynosi 4. zdj remove a defect usun wad remove defects naprawi wady, usun braki remove goods from the customs territory wyprowadzi / wyprowadza towary z obszaru celnego remunerated wynagrodzony remunerated commission zlecenie odpatne remuneration 1. wynagrodzenie, zapata 2. rekompensata deductions from remuneration potrcenie z wynagrodzenia lump sum remuneration wynagrodzenie ryczatowe maximum remuneration grna granica wynagrodzenia no waiver of right to remuneration zakaz zrzeczenia si prawa do wynagrodzenia to determine the terms of remuneration ustala warunki wynagradzania to establish / to fix remuneration ustali wynagrodzenie to pay remuneration wypaci wynagrodzenie to pay the agreed remuneration wypaci uzgodnione wynagrodzenie to specify the terms of remuneration ustala warunki wynagradzania
rental remuneration during leave wynagrodzenie urlopowe remuneration following reinstatement wynagrodzenie po przywrceniu do pracy remuneration for salvage wynagrodzenie za ratownictwo remuneration for work wynagrodzenie za prac remuneration in armed forces wynagrodzenie w wojsku renounce zrzeka si / zrzec si, odstpi, wyrzeka si, rezygnowa renounce a power of attorney zrzec si penomocnictwa renounce inheriting zrzec si dziedziczenia renounce ownership zrzec si wasnoci renounce the contract odstpi od umowy renovation odnowienie rent (verb) 1. dzierawi, najmowa 2. odda w najem, wydzierawia, pobiera czynsz, wynajmowa rent (noun) 1. czynsz, komorne 2. wynajem, najem 3. renta annual rent czynsz roczny base rent czynsz podstawowy date of the payment of rent termin patnociczynszu land / lease rent czynsz dzierawny reasonable rent czynsz umiarkowany to be in arrears with payment of the rent dopuszcza si zwoki z zapat czynszu to fix the rent ustali wysokoczynszu to pay the rent on the date agreed uiszcza czynsz w terminie umwionym rent increase podwyka czynszu rent owing czynsz zalegy rentable square metre metr kwadratowy do wynajcia rental 1. najem 2. wypoyczalnia bike rental wypoyczalnia rowerw
129
rental agreement for non-residential... car rental wypoyczalnia samochodw residential rental czynsz za mieszkanie, opata za lokal (USA) rental agreement for nonresidential premises umowa najmu lokalu uytkowego rental property application podanie w sprawie zawarcia umowy najmu renunciation 1. zrzeczenie si, odrzucenie, rezygnacja 2. wyrzeczenie si renunciation of an inheritance odrzucenie spadku renunciation of inheritance zrzeczenie si dziedziczenia renunciation of ownership zrzeczenie si wasnoci reorganisation 1. reorganizacja 2. reforma, sanacja, naprawa reorganisation law prawo naprawcze repair napraw, remont capital repairs remont kapitalny extraordinary repairs nadzwyczajne remonty / naprawy minor repairs drobne naprawy running repair naprawa bieca slight repairs drobne naprawy to be in need of repair wymaga remontu (o budynku) to do repairs remontowa repair and construction work roboty remontowo-budowlane repair naprawi,reperowa, remontowa repairers lien zastaw naprawczy, prawo zastawu naprawionego mienia na zabezpieczenie pokrycia kosztw jego naprawy repairs remont, naprawa repayment 1. spata, zwrot 2. odpata, odwzajemnienie, rekompensata 3. nagroda principal repayment rata kapitaowa security of loan repayment zabezpieczenie zwrotu poyczki repayment of a loan spata poyczki repayment of debts in instalments rozoenie spaty dugu na raty
representative repeal znosi, uchyla, uniewania (usta- w, przepis), anulowa, odwoywa,cofa repeat offender recydywista report 1. raport, sprawozdanie, relacja 2. wykaz ocen annual report raport roczny audit report raport ogldzin condition report raport z badania directors report raport zarzdu financial report sprawozdanie finansowe to provide the financial report udostpni sprawozdanie finansowe report of the trustee sprawozdanie syndyka repossess odzyskiwa posiadanie, odbiera, przejmowa, zajmowa repossession odzyskanie posiadania, przej- mowanie, zajmowanie represent 1. reprezentowa, przedstawia 2. stanowi 3. owiadcza, zapewnia 4. opisywa,referowa represent a company as an attorney-in-fact reprezentowa spk jako penomocnik represent individually reprezentowa samodzielnie represent ones principal reprezentowa zleceniodawc representation 1. przedstawicielstwo, reprezentacja 2. owiadczenie 3. zaalenia, skargi 4. przedstawienie, okazanie 5. zastpstwo prawne active representation przedstawicielstwo czynne passive representation przedstawicielstwo bierne right of representation prawo przedstawicielstwa representation in customs cases przedstawicielstwo w sprawach celnych representation in law courts przedstawicielstwo sdowe representative przedstawiciel, reprezentant
130
representative of the minister... representative of the minister in charge of agriculture market przedstawiciel ministra waciwego do spraw rynkw rolnych representative of the minister in charge of economy przedstawiciel ministra waciwegodo spraw gospodarki representative of the minister in charge of financial institutions przedstawiciel ministra waciwego do spraw instytucji finansowych representative of the minister in charge of the State Treasury przedstawiciel ministra waciwego do spraw Skarbu Pastwa representative of the President of the Competition and Consumer Protection Office przedstawiciel Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw representative of the President of the National Bank of Poland przedstawiciel Prezesa Narodowego Banku Pol- skiego representative office przedstawicielstwo to establish a representative office otworzy przedstawicielstwo to open a representative office otworzy przedstawicielstwo reprimand nagana, reprymenda penalty of serious reprimand kara nagany request 1. proba, yczenie, wniosek 2. wezwanie, danie 3. zapotrzebowanie, popyt request for proposal obwieszczenie o przyjmowaniu ofert (na wykonanie zamwienia pastwowego) requirement 1. wymaganie, wymg, danie 2. potrzeba, zapotrzebowanie requisitioning of workers dania pracownikw resale 1. odsprzeda, odstpienie 2. sprzeda rzeczy uywanych rescind odwoa, uchyla, uniewania, anulowa, rozwizywa, zrywa
resolution rescission odwoanie, uchylenie, anulowanie, uniewanienie, rozwizanie, zerwanie research work praca badawcza reservation 1. zastrzeenie, wtpliwo 2. rezerwacja 3. klauzula, zastrzeenie reserve (noun) rezerwa, zapas reserve capital kapita rezerwowy reserve (verb) 1. zastrzec, zastrzega 2. rezerwowa reserve the right of ownership zastrzec prawo wasnoci reserves rezerwy, zapas amount of the required reserves kwota rezerwy obowizkowej foreign exchange reserves rezerwy dewizowe required reserves from the banks rezerwy obowizkowe bankw residence zamieszkanie place of residence miejsce zamieszkania transfer of residence przeniesienie miejsca zamieszkania residential mieszkalny, mieszkaniowy residential building budynek mieszkalny residential lease najem lokalu mieszkalnego residential premises lokal mieszkalny residential rental czynsz za mieszkanie, opata za lokal (USA) residuary pozostay residuary estate majtek spadkowy pozostay po zaspokojeniu dugw i innych obcie, reszta spadkowa resign poda si do dymisji, rezygnowa resignation dymisja, rezygnacja to hand in a resignation wrcza / wrczy rezygnacj to submit a resignation zoy rezygnacj resolution uchwaa, rezolucja, postanowienie challenge of the resolution zaskarenie uchway division resolution uchwaa o podziale spki
131
resolution on division of the company merger resolution uchwaa o poczeniu spek unanimous resolution jednomylna uchwaa to adopt a resolution powzi uchwa to annul a resolution uchyli uchwa to repeal a resolution uchyli uchwa to vote on a resolution podejmowa uchwa resolution on division of the company uchwaa o podziale spki resolution on merger of companies uchwaa o poczeniu spek resolution on transformation of a company / partnership uchwaa o przeksztaceniu spki responsibility 1. odpowiedzialno, zakres odpowiedzialnoci 2. obowizek, zobowizanie 3. wypacalno, odpowiedzialnofinansowa 4. zdolno do zacigania zobowiza collective responsibility odpowiedzial- n o zbiorowa responsibility allowance dodatek za odpowiedzialn prac rest 1. odpoczynek 2. spoczynek 3. spokj rest at work odpoczynek w pracy rest period czas wolny od pracy restitution zwrot, przywrcenie, restytucja to make restitution dokona zwrotu restitution in kind / specie zwrot w naturze restitution of property zwrot wasnoci restitution order nakaz zwrotu wasnoci restore 1. przywraca 2. odbudowywa, odnawia, restaurowa, rekonstruowa restored 1. przywrcony 2. odbudowany, odnowiony, odrestaurowany restored possession posiadanie przywrcone restraint 1. ograniczenie 2. wstrzemiliw o , umiar, powcigliwo 3. uwizienie, ograniczenie swobody to impose restraints wprowadza ograniczenia
return
restraint of trade ograniczenie swobody handlu, ograniczenie wolnej konkurencji restructure, restructuring restrukturyzacja terms and conditions of restructuring warunki restrukturyzacji retail 1. detaliczny 2. detal retail inventory method metoda wyceny wg cen detalicznych retail sale sprzeda detaliczna retaliate wzi / bra odwet, odpaca, pomci retaliation odwet, rewan in retaliation for something w odwecie za co retaliatory odwetowy, retorsyjny retaliatory duty / tariff co odwetowe retire 1. przej na emerytur 2. wycofa si, odej ustpi 3. wysa na emery, tur retirement 1. przejcie na emerytur, przejcie w stan spoczynku 2. wycofa-
nie si, odejcie,ustpienie retirement from partnership at will wycofanie si ze spki retiring 1. emerytalny 2. niemia , y wsty- dliwy 3. ustpujcy (o prezydencie) retiring fund fundusz emerytalny retract 1. odwoywa, uniewani, wycofywa, cofa 2. wycofa (si) retract goods wycofa towar retraining przekwalifikowanie, przeszkolenie zawodowe, przyuczenie zawodowe retrial 1. proces ponowny, powtrna rozprawa, rewizja procesu 2. ponowna prba retribution 1. kara 2. zemsta, odwet, odpata divine retribution kara boska retroactive dziaajcy wstecz, retroaktywny retroaction moc wsteczna, dziaanie wsteczne return (noun) 1. zeznanie (podatkowe),
132
return of the object of the... deklaracja 2. zwrot, oddanie, odesanie, zwrcenie 3. powrt 4. zysk, zarobek, dochd 5. sprawozdanie, zestawienie return of the object of the revoked donation zwrot przedmiotu odwoanej darowizny return to employment powrt do zatrudnienia return (verb) 1. zwraca, oddawa, odsya 2. powraca 3. przynosi (zysk), dawa 4. zgasza, deklarowa 5. skada sprawozdanie return the thing in a nondeteriorated condition zwrci rzecz w stanie nie pogorszonym returned zwrotny returned goods towar powracajcy revenue 1. dochd pieniny, rdo dochodu 2. dochd pastwowy 3. urzd skarbowy, skarb pastwa, fiskus revenue and costs register ksiga przychodw i rozchodw revenue bond obligacja przychodowa revenue duty co skarbowe, fiskalne review (verb) 1. przeglda / przejrze, dokonywa przegldu, poddawa rewizji 2. weryfikowa3. recenzowa,omawia review benefits weryfikowa wiadcze-nia review books przejrze ksigi review (noun) 1. przegld, kontrola, badanie, rewizja 2. recenzja 3. sprawozdanie, omwienie 4. powtrka analytical review przegld analityczny revocation odwoanie, uniewanienie, odebranie, uchylenie, anulowanie revocation of a donation odwoanie darowizny revocation of a will odwoanie testamentu revoke odwoa, uniewania, uchyla, anulowa revoke a declaration of intent odwoa owiadczeniewoli revoke a loan anulowa poyczk
right to withdraw ones labour revoke a power of attorney cofn / odwoa penomocnictwo revoke a will odwoa testament revoke the arrangement uchyli ukad right 1. prawo, uprawnienie 2. dobro 3. prawica 4. tytu prawny 5. przywilej inalienable right prawo niezbywalne non-property rights uprawnienia niemajtkowe non-transferable right prawo niezbywalne property rights uprawnienia majtkowe to execute / exercise ones rights wykona uprawnienie to deprive someone of the right to represent pozbawi kogo prawa reprezentowania to have the right to represent mie prawo reprezentowania right of establishment prawo zakadania przedsibiorstw right of inheritance prawo dziedziczenia right of pledge prawo zastawu right of retention prawo zatrzymania right of supervision prawo kontroli, nadzoru right of way droga konieczna, prawo drogi right to a life-annuity prawo doywocia right to acquire ownership prawo przeniesienia na wasno right to claim a reserve portion prawo do zachowku right to common pasture prawo do wsplnego pastwiska right to fair remuneration prawo do godziwego wynagrodzenia right to pension prawo do renty right to represent prawo reprezentowania right to terminate prawo wypowiedzenia right to unite prawo koalicji right to withdraw ones labour prawo odmowy wykonywania pracy
133
right to work right to work prawo do pracy rights of light suebno wiatarights of partners prawa wsplnikw rightful 1. legalny, prawowity, prawny 2. suszny, uzasadniony, naleny rightful heir spadkobierca legalny rightful holder posiadacz prawowity / prawny riot rozruchy, zamieszki, niepokoje, wrzenie race riots zamieszki na tle rasowym to put down / to quell riots tumi zamieszki to spark (off) riots wywoa zamieszki risk ryzyko, niebezpieczestwo, zagroenie occupational risk ryzyko zawodowe to bear the risk ponosi ryzyko to put something / someone at a risk naraa co / kogo road droga, szosa, autostrada road work roboty drogowe robber rabu,bandyta
rural unemployment robbery napad rabunkowy, rabunek, rozbj armed robbery napad z broni w rku rolling budget budet cigy, budet kroczcy roof work roboty dekarskie rule 1. zasada, regua, przepis, regulacja, prawido, norma 2. postanowienie (sdu ), orzeczenie sdowe, nakaz 3. statut 4. wadza, panowanie, rzdzenie rules for liquidation zasady likwidacji rules of succession zasady dziedziczenia ruling orzeczenie, decyzja sdu ruling on the winding-up of a company orzeczenie o rozwizaniu spki running biecy, nieprzerwany, cigy running days kolejne dni kalendarzowe, dni biece running repair remont biec y, naprawa bieca rural wiejski rural unemployment bezrobocie na wsi
134
S
sabotage sabota, dywersja safeguard 1. gwarancja, zabezpieczenie 2. ochrona, eskorta safe-keeping przechowanie / przechowywanie safe-keeping agreement umowa przechowania to put into safe-keeping odda na przechowanie safety 1. bezpieczestwo 2. zabezpieczenie 3. pewno health and safety (H&S) bezpieczestwo i higiena pracy (bhp) health and safety regulations przepisy bhp health and safety requirements wymagania bhp health and safety standards standardy bhp safety and hygiene at work bezpieczestwo i higiena pracy (bhp) safety and hygiene at work service suba bhp salaried personnel personel urzdniczy salary wynagrodzenie pracownikw umysowych, pensja sale 1. sprzeda, zbyt 2. wyprzeda, przecena 3. aukcja, licytacja, sprzeda publiczna bargain sale sprzeda towarw przecenionych bogus sale sprzeda fikcyjna bulk sale sprzeda masowa charity sale sprzeda na cele dobroczynne commercial sale sprzeda handlowa commission sale sprzeda komisowa conditional sale sprzeda warunkowa delayed sale sprzeda odroczona direct selling sprzeda bezporednia discount sale sprzeda z rabatem exchange sale sprzeda giedowa exclusive sale sprzeda wyczna fictitious sale sprzeda fikcyjna forward sale sprzeda na termin illicit sale sprzeda nielegalna imputed sale sprzeda domniemana international sale of goods sprzeda midzynarodowa towarw mail-order sale sprzeda wysykowa public sale of real estate sprzeda publiczna nieruchomoci retail sale sprzeda detaliczna sham sale sprzeda fikcyjna wholesale sale sprzeda hurtowa sale agency przedstawicielstwo sprzeday sale at a loss sprzeda ze strat sale at a profit sprzeda z zyskiem sale at option sprzeda z premi sale at the basis sprzeda wedug bazy sale by auction sprzeda aukcyjna sale by bulk sprzeda w partiach, masowa sale by commission sprzeda komisowa sale by inspection sprzeda z zastrzeeniem odstpienia od transakcji sale by instalments sprzeda na raty sale by pattern sprzeda wedug wzoru sale by sample sprzeda wedug prbki sale by the court sprzeda sdowa / z polecenia sdu sale for advertisement purposes sprzeda reklamowa
135
sale for cash / money sale for cash / money sprzeda za gotwk sale for future delivery sprzeda na przy- sz dostaw sale for prompt delivery sprzeda z dostaw w krtkim terminie sale from door to door sprzeda domokrna sale in bulk sprzeda ryczatowa sale in lots sprzeda caymi partiami sale in the lump sprzeda ryczatowa sale of a future thing sprzeda rzeczy przyszej sale of a pledge spienienie zastawu sale of a thing sprzeda rzeczy sale of a thing encumbered with a right of a third person sprzeda rzeczy obcionej prawem osoby trzeciej sale of an enterprise / company sprzeda przedsibiorstwa sale of an item of estate sprzeda przedmiotu spadku sale of apartment houses and building lots sprzeda domw mieszkalnych i dziaek budowlanych sale of commodities sprzeda towarw sale of energy sprzeda energii sale of goods and services without own margin sprzeda towarw i usug bez mary wasnej sale of goods sprzeda towarw sale of inheritance sprzeda spadku sale of pledge sprzeda zastawu sale of rights sprzeda praw sale of seized movables sprzeda zajtych ruchomoci sale on approval sprzeda na prb sale on commission sprzeda komisowa sale on deferred terms sprzeda na raty sale on instalments sprzeda ratalna sale on open account sprzeda na rachunek otwarty sale on sample sprzeda wedug prbki sale on specification sprzeda wedug specyfikacji sale on spot sprzeda z natychmiastow dostaw, sprzeda loko
schedule sale or return sprzeda z prawem zwrotu towaru przez kupujcego w okrelonym terminie sale under own trademarks sprzeda pod mark wasn sale with bonuses sprzeda premiowana sale with right of pre-emption sprzeda z zastrzeeniem prawa pierwokupu sale with right of repurchase sprzeda z zastrzeeniem prawa odkupu sales value of the partnerships assets w arto zbywcza majtku spki sample 1. prbka, wzr 2. grupa reprezen- tatywna to take samples pobra prbki sanitary sanitarny sanitary certificate wiadectwo zdrowia / zdrowotnoci to issue a certificate wyda wiadectwo to correct a certificate sprostowa wiadectwo sanitary engineering work roboty sanitarne sanitary phytopathological certificate wiadectwofitopatologiczne sanity 1. zdrowie psychiczne 2. trze w o osdu, poczytalno rozsdek, umiar 3. satisfaction 1. satysfakcja, zadowolenie 2. zaspokojenie, spacenie, zadouczynienie satisfy 1. zadowoli 2. zaspokoi, zadouczyni satisfy the creditors zaspokoi wierzycieli scale 1. skala, tabela 2. podziaka 3. szala (wagi) pay scale skala pac schedule (noun) 1. harmonogram, plan, rozkad, wykaz, lista, zestawienie 2. regulacja schedule of estate inwentarz spadkowy schedule of assets and liabilities inwentarz spadkowy schedule (verb) 1. planowa 2. sporzdza wykaz
136
schedule leave schedule leave planowa urlop scheme 1. plan, projekt, program 2. sche- mat, diagram, ukad, struktura 3. intry- ga, podstp scheme of arrangement ugoda, projekt ukadu z wierzycielami scientific 1. naukowy 2. umiejtny scientific work dzieo naukowe scope 1. zakres, zasig, skala 2. dziedzina, pole, sfera 3. cel 4. swoboda (dziaania), moliwoci scope of duties zakres obowizkw scope of employment zakres pracy sea-borne przewoony drog morsk, morski sea-borne shipping przewozy morskie seal 1. piecz, stempel 2. plomba 3. uszczelnienie, uszczelka search 1. przeszukanie, rewizja, kontrola, badanie 2. szukanie, poszukiwanie body / strip search rewizja / kontrola osobista season sezon, okres, pora (roku) building season sezon budowlany seasonal okresowy, sezonowy seasonal obligation zobowizanie okresowe seasonal unemployment bezrobocie sezonowe seasonal work praca sezonowa seasonal worker pracownik sezonowy seat 1. siedziba 2. miejsce 3. mandat, fotel, stanowisko 4. czonkostwo giedy 5. miejsce w parlamencie secondary wtrny, drugorzdny, uboczny secondary intervener interwenient uboczny secret (noun) tajemnica to disclose a secret ujawni tajemnic to keep a secret dotrzyma tajemnicy secret (adjective) tajny, tajemny, cichy, sekretny, tajemniczy secret ballot / vote tajne gosowanie secretary 1. sekretarz / sekretarka 2. minister 3. sekretarzyk company secretary sekretarz spki
securities secure 1. zabezpieczy, zapewni 2. u- nieszkodliwi 3. schowa, zamkn, ukry 4. uzyska, osign secure a taxpayers property zabezpieczy na majtku podatnika secure the debtors assets zabezpieczy na majtku dunika secure the rights zabezpieczy prawa secure the satisfaction of tax liabilities zabezpieczy wykonanie zobowiza podatkowych secured zabezpieczony secured advance poyczka zabezpieczona secured creditor wierzyciel zabezpieczony, zastawnik securities papiery wartociowe antidilutive securities papiery wartociowe zapobiegajce rozdrobnieniu capital market securities papiery wartociowe rynku kapitaowego convertible securities papiery wartociowe wymienialne dealings in securities operacje na papierach wartociowych debt securities papiery wartociowe dune dilutive securities papiery wartociowe rozdrobnione domestic securities papiery wartociowe krajowe equity securities papiery wartociowe wacicielskie fixed-interest securities papiery wartocioweo oprocentowaniu staym fixed-yield securities papiery wartociowe o oprocentowaniu staym foreign securities papiery wartociowe zagraniczne income-yielding securities papiery wartocioweprzynoszce zysk listed securities papiery wartociowe dopuszczone do obrotu giedowego, papiery wartociowe notowane na giedzie marketable securities papiery wartociowe krtkoterminowe
137
securities denominated in PLN negotiable securities papiery wartociowe zbywalne open-market securities papiery wartociowerynku otwartego operations in securities operacje na papierach wartociowych over-the-counter securities papiery wartociowew obrocie nieoficjalnym placing of securities ulokowanie (plasowanie) papierw wartociowych quoted securities papiery wartociowe dopuszczone do obrotu giedowego, papiery wartociowe notowane na giedzie redeemable securities papiery wartociowe podlegajce wykupowi registered securities papiery wartociowe imienne registration of securities rejestracja papierw wartociowych state securities papiery wartociowe pastwowe transactions in securities operacje na papierach wartociowych transferable securities papiery wartocioweprzenoszalne unquoted securities papiery wartociowe nie znajdujce si w obrocie giedowym variable-yield securities papiery wartocioweo oprocentowaniu zmiennym securities denominated in PLN papiery wartociowewyraone w PLN securities in issue papiery wartociowe w obiegu securities of a participating nature papiery wartocioweudziaowe security 1. bezpieczestwo 2. papier wartociowy 3. zabezpieczenie, rkojmia, porka 4. wadium przetargowe bearer security papier wartociowyna okaziciela comprehensive security zabezpieczenie generalne decision on security decyzja o zabezpieczeniu
seize real property flat-rate security zabezpieczenie ryczatowe public security papier wartociowy emitowany przez Skarb Pastwa to carry out security dokona zabezpieczenia to give security da jako porczenie to lodge a security zoy kaucj to pay a security deposit wpaci kaucj to provide security zoy zabezpieczenie to return a security deposit zwrci kaucj to stand security for someone porczy za kogo security and health protection plan plan bezpieczestwa i ochrony zdrowia security approved for public trading papier wartociowy dopuszczony do publicznego obrotu security collection inkaso papierw wartociowych Security Council Rada Bezpieczestwa (ONZ) security deposit kaucja security for a loan zabezpieczenie poyczki security interest zabezpieczenie wierzytelnoci security of employment pewno zatrudnienia security of loan repayment zabezpieczenie zwrotu poyczki security of the public sector papier wartociowy emitowany przez Skarb Pastwa security on claim zastaw na wierzytelno ci security upon mandate papier wartociowy na zlecenie seize 1. zaj, skonfiskowa, zagarn, dokonywa zaboru 2. dokona zajcia (majtku) 3. poj, zrozumie seize real property / estate zaj nieruchomo
138
seizure seizure 1. wzicie w posiadanie, zajcie, zabr, konfiskata, zagarnicie 2. schwy- tanie, pojmanie 3. przejcie, przechwy- cenie seizure of real property zajcie nieruchomoci seizure of rights zajcie praw self-accusation samooskarenie self-administration zarzdca wasny self-employed person osoba pracujca na wasny rachunek self-employment samozatrudnienie self-management samorzd self-mutilation samookaleczenie sell spieniy, sprzedawa / sprzeda selling commission prowizja od sprzeday senior starszy, wyszy rang, wysoki rang senior post / position stanowisko kierownicze senior legal adviser starszy radca prawny senior management kadra wyszego szczebla seniority 1. sta, wysuga lat 2. starszestwo seniority pay dodatek za wysug lat sense 1. poczucie 2. rozum, rozsdek sense of duty poczucie obowizku sentence (noun) 1. wyrok w sprawie karnej, kara 2. zdanie, sentencja to serve a sentence odbywa kar sentence (verb) wyrokowa, skazywa separation 1. podzia 2. separacja, rozka sequestration 1. sekwestr 2. konfiskata serious powany serious offer oferta powana serve 1. dorcza / dorczy (urzdowo) 2. suy, by w subie 3. suy, mie zastosowanie 4. obsugiwa, wiadczy usugi 5. zaopatrywa 6. odbywa prak- tyk serve documents dorcza pisma serve documents with confirmation of receipt dorcza pisma za pokwitowaniem
setoff of reciprocal claims serve notice on someone dorczy komuwypowiedzenie service 1. dorczanie, dorczenia 2. suba 3. usugi 4. przysuga, grzeczno na5. boestwo 6. poczenie (autobusowe) acknowledgement of service potwierdzenie dorczenia alternative service dorczanie zastpcze place of service miejsce dorczenia service date data dorczenia service occupation zawd usugowy service of a loan obsuga poyczki service supplier wiadczcy usugi serviceable conditions stan uytkowoci services usugi, obsuga servient suebny servient real estate (POL) nieruchomo obciona suebnoci, nieruchomo suebna servient tenement (UK) nieruchomo obciona suebnoci, nieruchomo suebna servitude 1. serwitut, suebno2. niewolnictwo, niewola 3. cikie roboty, katorga session sesja, posiedzenie, obrady closed session obrady za zamknitymi drzwiami to be in session obradowa set ustala, okrela, wyznacza set norms for work ustala normy pracy set aside 1. uchyla, odrzuca, uniewania 2. odkada,rezerwowa3. pomija, nie uwzgldnia set aside the arrangement uchyli ukad (z wierzycielami) set-off / setoff 1. potrcenie (wzajemnych roszcze), kompensata 2. przeciwwaga, kontrastujce to 3. roszczenie wzajemne setoff between the creditor and the debtor potrcenie wzajemnych dugw midzy wierzycielem a dunikiem setoff of reciprocal claims potrcenia wierzytelnoci wzajemnych
139
settle to make a set-off dokona potrcenia settle 1. rozliczy si 2. uoy si, zawrze ugod 3. ustali, rozstrzygn, zaatwi 4. zapaci, pokry, uregulowa, zaspokoi settle an account rozliczy konto settle with the creditors uoy si z wierzycielami settlement 1. rozliczenie, rozrachunek 2. ugoda, ukad, porozumienie 3. zapata, uregulowanie, zaspokojenie 4. ustalenie, uzgodnienie 5. rozstrzygnicie, zaatwienie settlement of accounts rozliczenie pienine settlement of purchase rozliczenie zakupu settlement out of court ugoda pozasdowa settlement price cena rozliczeniowa settlement with creditors ukad z wierzycielem settlements with customers and suppliers rozrachunki z odbiorcami i dostawcami public and law settlements rozrachunki publicznoprawne settlor darowujcy, przekazujcy majtek sever 1. dokonywa podziau (majtku) 2. odcza si, zrywa, oddziela severable podzielny, odczalny severable liability zobowizanie podzielne several oddzielny, indywidualny, osobny several liability odpowiedzialnoindywidualna, zobowizanie indywidualne severance rozdzia, odczenie, podzia severance pay / payment odprawa (w pracy) sham fikcyjny, pozorny, faszywy, symulowany, sztuczny, podrabiany share 1. udzia 2. akcja 3. cz 4. wiadectwo udziaowe allotment of shares przydzia akcji block of shares pakiet akcji buyout of shares wykup akcji
shareholders meeting called-up share akcja kredytowana capital share udzia kapitaowy disposal or encumbrance of a share rozporzdzanie udziaem / akcj interest on share odsetki od udziau issue price of shares cena emisyjna akcji parcel of shares pakiet akcji redemption of shares umorzenie udziaw reduction of share zmniejszenie udziau register of shares ksiga udziaw subscription for shares zapis na akcje to redeem shares umorzy udziay to subscribe for shares obejmowa udzia y to supplement a share uzupeni udzia share allotment przydzia akcji share capital kapita zakadowy share certificate dokument akcji, wiadectwo akcji share for in-kind contribution akcja za aport share in the estate udzia spadkowy share in the estate due to the heir under substitution udzia spadkowy przypadajcy spadkobiercy z tytuu podstawienia share ledger ksiga akcji / akcyjna share of the estate debts udzia w dugach spadkowych share payable on allotment akcja patna przy podziale share payable on calls akcja patna na wezwanie share register ksiga akcji / akcyjna shareholder akcjonariusz shareholders meeting zgromadzenie wsplnikw to convene a meeting of shareholders zwoa zgromadzenie wsplnikw to hold a meeting of shareholders odbywa zgromadzenie wsplnikw to summon a meeting of shareholders zwoa zgromadzenie wsplnikw
140
sheet metal work sheet metal work roboty blacharskie shift zmiana (w pracy) shift work praca zmianowa, na zmianach shipping wysykowy, spedycyjny, morski, okrtowy shipping advice zawiadomienie o wysyce shipping advice note zlecenie wysyko- we eksportera dla spedytora shipping agency agencja okrtowa, biuro okrtowe, biuro spedycyjne shipping agent agent morski, agent okrtowy shipping and forwarding agent spedytor portowy shipping bill list frachtowy shipping charges koszty wysyki / zaadunku shipping expenses koszty wysyki / zaadunku shipping firm firma spedycyjna shipping note / permit zlecenie zaadunkowe, kwit zaadowczy shipping opportunity okazja przewozu, moliwo wysyki shipping order zlecenie zaadunkowe / spedycyjne, polecenie zaadowania shipping place miejsce zaadunku / wysyki shipping point (USA) miejsce zaadunku shipping port port zaadunku shipment 1. wysyka, transport, przewz 2. dostawa, partia 3. zaadunek shop-assistant ekspedient(ka) shop steward zwizkowy m zaufania, rzecznik robotnikw (w fabryce) short title skrcona nazwa ustawy short-term krtkoterminowy short-term loan poyczka krtkoterminowa short-term obligationzobowizanie krtkoterminowe sick 1. chory 2. szkodliwy dla zdrowia 3. blady sick benefit zasiek chorobowy sick leave urlop zdrowotny
sliding sick leave note zwolnienie chorobowe / lekarskie sickness 1. choroba 2. nudnoci, mdoci sickness allowance zasiek chorobowy sickness benefit wiadczeniechorobowe sickness insurance ubezpieczenie na wypadek choroby sign 1. znak, oznaka, objaw, symptom 2. napis, wywieszka, szyld power to sign prawo podpisu signature podpis, sygnatura signature certified by a notary public podpis notarialnie powiadczony legible signature podpis czytelny specimen signature wzr podpisu to put a specimen signature zoy wzr podpisu silent cichy, milczc y, maomwny silent partner cichy wsplnik simplified uproszczony simplified procedure procedura uproszczona single 1. pojedynczy, jedyny, jeden 2. samotny, niezamna, nieonaty 3. jednoosobowy single establishment agreement zakadowy ukad zbiorowy pracy single guarantee gwarancja pojedyncza single-family house dom jednorodzinny single-member company spka jednoosobowa single-party business entity przedsibiorca jednoosobowy sit-down strike strajk okupacyjny site teren, miejsce pod budow site fence ogrodzenie terenu budowy site superintendent kierownik budowy skilled wykwalifikowany skilled workman robotnik przyuczony slander oszczerstwo, pomwienie, zniesawienie, obmowa, szkalowanie, potwarz slanderer oszczerca slanderous oszczerczy, szkalujc y, zniesawiajcy sliding ruchomy, lizgowy, odsuwany, rozsuwany
141
sliding wage scale sliding wage scale ruchoma skala pac slow 1. powolny, wolny 2. opieszay, spowolniony 3. tpy slow taxpayer podatnik opieszay slow debtor dunik opieszay small may, drobny, niewielki small entrepreneur przedsibiorca may small undertaking przedsibiorstwo mae smuggle przemyca smuggled goods towary z przemytu smuggler przemytnik, szmugler smuggling przemyt, kontrabanda, szmugiel social 1. spoeczny, socjalny 2. towarzyski 3. stadny social dialogue dialog spoeczny social housing construction budownictwo socjalne Social Insurance Fund Fundusz Ubez- piecze Spoecznych Social Insurance Institution Zakad Ubezpiecze Spoecznych social labour inspectorate spoeczna inspekcja pracy social security benefits wiadczenia socjalne society 1. towarzystwo, stowarzyszenie 2. spoeczestwo 3. spoeczno Society of Management Accountants, SMA Stowarzyszenie specjalistw od rachunkowocimenederskiej solatium wynagrodzenie strat moralnych sole 1. jedyny, wyczny 2. uniwersalny sole legatee zapisobiorca uniwersalny sole heir spadkobierca jedyny sole possession posiadanie wyczne sole trader kupiec indywidualny, przedsibiorca samodzielny solicit 1. zabiega, stara si 2. prowadzi handel (w miejscach publicznych) 3. namawia do czynu wystpnego, proponowa czyn nierzdny 4. ubiega si o zamwienia solicitor 1. adwokat wystpujcy w niszych sdach (UK) 2. radca prawny (in-
staff bonus fund stytucji publicznej w USA) 3. notariusz (UK) 4. akwizytor (USA) solidarity solidarno solvency wypacalno solvent wypacalny space przestrze, powierzchnia, miejsce space unclosed przestrze niezabudowana special szczeglny, specjalny, wyjtkowy, jedyny, rodzajowy special legacy zapis szczeglny special delivery przesyka ekspresowa special leave urlop szczeglny specific 1. specyficzny, rodzajowy 2. o- krelony, konkretny 3. specyficzny, swoisty, waciwy 4. gatunkowy specific duty co specyficzne specific power of attorney penomocnictwo rodzajowe specify okre la,precyzowa, wyszczeglnia specify remuneration okreli wynagrodzenie specimen wzr, przykad, prbka, okaz, egzemplarz specimen signature wzr podpisu to append a specimen signature zoy wzr podpisu to put a specimen signature zoy wzr podpisu speech mowa, przemwienie, przemowa closing speech mowa kocowa Queens speech mowa tronowa speedy szybki, pospieszny, niezwoczny, prdki, rychy speedy trial rozprawa bez nieuzasadnionych opnie (zgodnie z szst poprawk konstytucji USA) split rozbicie, rozszczepienie, podzia, rozdzielenie split delivery dostawa partiami square 1. plac, skwer 2. kwarta (w miecie) 3. pole 4. czworobok squatter dziki lokator staff kadra, zaoga, personel staff bonus fund fundusz premiowy
142
staff canteen staff canteen stowka pracownicza stamp 1. piecz, piecztka, stempel 2. znaczek 3. kupon standard standardowy, typowy, rutynowy, normalny, zwyky standard cost method metoda kosztu standardowego standard price method metoda staych cen ewidencyjnych standby rezerwowy, zapasowy standby shift dyur state 1. pastwowy 2. stanowy state bond obligacja pastwowa state enterprise przedsibiorstwo pastwowe state fire brigade / service pastwowa stra poarna state labour inspectorate pastwowa inspekcja pracy state legal person pastwowa osoba prawna state ownership / property wasno pastwowa state sanitary inspectorate pastwowa inspekcja sanitarna state treasury skarb pastwa statement 1. sprawozdanie 2. owiadcze-nie 3. wycig 4. statut copy of the report / statement odpis sprawozdania statement of account wycig z konta statement of means owiadczenie finansowe Statement of Rights and Duties statut praw i obowizkw statement on opening reorganisation proceedings owiadczenieo wszczciu postpowania naprawczego statistics statystyka status status, pozycja, aktualny stan, stanowisko statute 1. ustawa, prawo 2. regulamin, statut 3. przepis regulaminowy wording of the statutes brzmienie statutu statutes of a company statut spki
stock on hand statutory 1. ustawowy, gwarantowany ustaw 2. regulaminowy, statutowy statutory notice ustawowy okres wypowiedzenia statutory pledge zastaw ustawowy statutory right of pledge on movables ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych stay 1. pobyt, zatrzymanie, postj 2. zawieszenie, wstrzymanie 3. odroczenie duration of stay dugo pobytu permanent stay pobyt stay place of stay miejsce pobytu temporary stay pobyt czasowy stay of bankruptcy proceedings zawieszenie postpowania upadociowego stay of execution zawieszenie egzekucji, zawieszenie wykonania wyroku steal kra wykrada , stealing mania kleptomania stepchild pasierb, pasierbica stepdaughter pasierbica stepfather ojczym stepmother macocha stepparent rodzic przybrany stepson pasierb stipulate przewidywa, okrela, zastrzega, zobowizywa si stipulation 1. klauzula, warunek, zastrzeenie, postanowienie umowne 2. uznanie prawdziwoci(faktu) stock 1. magazyn, skad, zapas 2. akcja (USA), kapita akcyjny 3. walor, papier wartociowy, obligacja 4. inwentarz 5. rd to be out of stock brakowa na skadzie to clear the stock wyprzeda zapas to have in stock mie na skadzie to refill / to replenish the stock uzupenia zapas stock book ksiga magazynowa stock exchange circles sfery / koa / krgi giedowe stock exchange order zlecenie giedowe stock on hand stan magazynu
143
stock turnover stock turnover obrt magazynowy stock valuation ocena inwentaryzacyjna stock-room skad podrczny stonework roboty kamieniarskie stoppage 1. przerwa, przestj (w pracy) 2. postj 3. przerwa, wstrzymanie stoppage of work przerwa w pracy, porzucenie pracy storage 1. skadowanie, magazynowanie, przechowywanie 2. magazyn, skad, przechowalnia 3. opata za przechowanie, skadowe period of storage okres skadowania place of storage miejsce skadowania temporary storage czasowe skadowanie to provide storage space zapewni przestrze skadow storage certificate dowd skadowy storage charges opaty skadowe storage costs koszty skadowania storage facilities urzdzenie magazynowe storage space przestrze skadowa store skadowa, magazynowa, przecho- wywa storehouse business przedsibiorstwo skadowe storing zoenie na skad storing depositor skadajcy storing of goods skadowanie towaru strike 1. strajk 2. atak, uderzenie, cios all-out strike strajk generalny, powszechny general strike strajk generalny, powszechny go-slow strike strajk woski hunger-strike strajk godowy political strike strajk polityczny proclamation of a strike ogoszenie strajku rail strike strajk kolejarzy sit-down strike strajk okupacyjny sympathetic strike strajk solidarnociowy to call a strike ogosi strajk
submission to call the workers out on strike wezwa robotnikw do strajku to come out on strike zacz strajk to declare a strike ogosi strajk to go on strike rozpocz strajk to stage a strike zorganizowa strajk token strike strajk ostrzegawczy warning strike strajk ostrzegawczy wild-cat strike strajk dziki strike alert pogotowie strajkowe strike campaign akcja strajkowa strike funds fundusz strajkowy strike leader przywdca strajku strike movement ruch strajkowy strike notice zapowiedstrajku strike picket pikieta strajkowa strike wave fala strajkw strike off wykreli, usun strike off the register wykreli z rejestru strike-breaker amistrajk striker strajkujcy, uczestnik strajku strip search rewizja osobista strive dy, usiowa, zmaga si strive to reach an amicable resolution of a dispute dy do polubownego zaatwienia sporu structural 1. strukturalny 2. budowlany, konstrukcyjny structural unemployment bezrobocie strukturalne structure 1. struktura, organizacja, plan 2. budowa suability zaskaralno suability of a legal act zaskaralno czynnociprawnej subject 1. poddany, obywatel 2. przedmiot 3. temat subject to 1. podlegajcy 2. uzaleniony od 3. z zastrzeeniem subject to prescription podlegajcy przedawnieniu sublet podnajmowa submission 1. zoenie, przedoenie, zgoszenie 2. ulego ,posuszestwo 3. wniosek 4. zdanie, opinia
144
submission of the pension claim submission of the pension claim zoenie wniosku o emerytur subordinated podporzdkowan y, pod- legy subordinated loan poyczka podporzdkowana subscribe 1. subskrybowa, zapisywa si 2. prenumerowa 3. umieszcza, skada (podpis) subscribe for a share zapisa si na akcj subscription 1. subskrypcja, abonament, prenumerata 2. zapis 3. przedpata 4. skadka, ofiara subscription of shares zapis na akcje subsidiary 1. subsydiarny, dodatkowy, uboczny, pomocniczy 2. zaleny subsidiary liability of a partner odpowiedzialno subsydiarna wsplnika subsidiary loan poyczka uzupeniajca substantiate uprawdopodobni, uzasadnia, potwierdza prawdziwo, dowodzi substantiate circumstances giving ground for the bankruptcy petition uprawdopodobni okolicznoci uzasad- niajce wniosek o ogoszenie upadoci substitute (adjective) podstawiony, zastpczy substitute heir spadkobierca podstawiony substitution 1. podstawienie, zastpienie, substytucja 2. zastpstwo substitution of an heir podstawienie pospolite substitution of an heir on trust podstawienie powiernicze subtenant podnajemca succeed 1. nastpowa (po kim ), przejmowa obowizki po 2. uda si, po- w ie si, zakoczy si powodzeniem succeed to the rights and duties of an heir wstpi w prawa spadkobiercy succession 1. sukcesja, dziedziczenie, spadkobranie 2. kolejno,nastpstwo 3. szereg, seria by right of succession w drodze dziedziczenia
supervisor
line of succession kolejno powoania do spadku succession duty podatek spadkowy succession in the direct line dziedziczenie w linii prostej succession of relatives in the ascending line dziedziczenie krewnych linii wstpnej successor 1. nastpca, sukcesor 2. spadkobierca, dziedzic singular successor spadkobierca pod tytuem szczeglnym suicide samobjstwo to attempt suicide usiowa popeni samobjstwo suitable odpowiedni, waciwy, stosowny, nadajcy si, pasujcy suitable offer oferta odpowiednia, do przyjcia sum 1. suma, kwota 2. obliczenie, rachunek reduction of the sum obnienie sumy summary 1. krtki, skrcony, pobieny 2. przypieszon dorany (o trybie y, postpowania) summary declaration deklaracja skrcona summon 1. wzywa, zwoywa 2. pozywa do sdu summons wezwanie, nakaz stawiennictwa (przed sdem ) court summons wezwanie sdowe Sunday working praca w niedziel superintendent nadzorca, kontroler, inspektor, zarzdca, kierownik superior (adjective) 1. zwierzchni, nadrzdny, wyszy rang, starszy 2. lepszy, grujcy nad czym / kim, przewy- szajcy 3. pierwszorzdny, wyborny superior (noun) zwierzchnik, przeoony supervision 1. nadzr, dozr, kierownictwo 2. opieka to exercise supervision sprawowa nadzr supervisor 1. mistrz, nadzorca, inspektor, kontroler 2. zarzdca
145
supervisory supervisory nadzorczy, kontrolny supervisory board rada nadzorcza chair of a supervisory board przewodniczcy rady nadzorczej member of a supervisory board czonek rady nadzorczej supervisory board regulations regulamin rady nadzorczej supervisory personnel personel nadzoru supplement uzupenia, zacza dodatek supplement a share uzupeni udzia supplement the list of claims uzupenia list wierzytelnoci supplementary kapita zapasowy supplementary capital zapasowy, dodatkowy, uzupeniajcy supplementary income dochd dodatkowy supply 1. dostawa, dostarczanie, zaopatrywanie, zasilanie 2. wiadczenie (usug) 3. poda supply for consideration dostawa odpatna supply of services by the public postal services wiadczenie usug przez publiczne suby pocztowe supply of services carried out free of charge wiadczenie usug nieodpatne supply of services for consideration wiadczenieusug za wynagrodzeniem suppress 1. ukry, zatai 2. tuszowa, blokowa, uniemoliwi nadanie (audycji), zdj z anteny suppress a will ukry / zatai testament supreme najwyszy, naczelny, nadzwyczajny, niezwyky supreme audit chamber Najwysza Izba Kontroli surety 1. porczyciel, gwarant 2. porka, gwarancja, kaucja, zabezpieczenie, r- kojmia 3. pewno to stand surety porczy za kogo to act as surety porczy za kogo surety bond list gwarancyjny suretys declaration owiadczenie porczyciela
sworn guarantee suretyship porczenie, gwarancja, rkojmia unlimited suretyship porczenie bezterminowe surety for a debt porczenie za dug surrender 1. oddanie, wydanie, zwrot, przekazanie 2. wyrzeczenie si, zrzeczenie si 3. kapitulacja, poddanie surrender of the subject of lease zwrot przedmiotu najmu surtax podatek wyrwnawczy survivor osoba pozostaa przy yciu, osoba, ktra przeya kogo (najbliszy krewny zmarego) survivors pension renta rodzinna suspect (noun) podejrzany suspect (verb) podejrzewa, powtpiewa suspension 1. zawieszenie, wstrzymanie 2. odroczenie suspension of prescription przerwa przedawnienia suspension of running of period of limitation zawieszenie biegu przedawnienia suspension of the course of limitation zawieszenie przedawnienia suspensive zawieszajcy, wstrzymujcy suspensive procedure procedura zawieszajca suspicion podejrzenie, zarzut groundless suspicion nieuzasadnione podejrzenie on suspicion pod zarzutem to arouse suspicion wzbudza podejrzenia to cast suspicion on rzuca podejrzenia na to harbour suspicions ywi podejrzenia swear in zaprzysiga(kogo) swearing-in zaprzysienie sworn 1. przysigy, zaprzysiony 2. zaprzysigy (wrg) sworn expert zaprzysiony biegy sworn guarantee gwarancja pod przysig
146
sworn statement
system of work
sworn statement owiadczeniepod przy- system system, ukad, instalacja sig, zaprzysione owiadczenie compensation system system rekomsworn translator / interpreter tumacz pensat przysigy continuous quotation system system sympathetic 1. wspczujcy 2. notowa cigych solidarnociowy drawback system system ce zwrotsympathetic strike strajk solidarnonych ciowy internal control system system konsymptom objaw, oznaka, symptom troli wewntrznej symptoms of occupational disease objapay system system pac wy choroby zawodowej tax system system podatkowy syndicate syndykat, konsorcjum system of work organizacja pracy syndicated loan poyczka konsorcjalna
147
T
tacit milczcy, cichy (o zgodzie) tail 1. okrelenie dziedzicw majtku 2. ograniczone prawo wasnoci take advantage of korzysta z take advantage of an offer skorzysta z oferty take on przyj, zatrudni take on an employee przyj pracownika take out zacign, wzi take out a loan wzi poyczk take part in uczestniczyw take possession of obj w posiadanie, w ej w posiadanie take-home pay pensja na rk, pensja netto tally sheet wiadectwoliczenia / mierzenia tangible materialny, namacalny tangible assets aktywa materialne tangible property dobra materialne target docelowy target capital kapita docelowy target company / partnership spka przejta tariff taryfa, co anti-dumping tariff co antydumpingowe autonomous tariff co autonomiczne conventional tariff co konwencyjne, umowne removal of tariff walls zniesienie barier celnych to remove tariff walls zn ie bariery celne differential tariff co dyferencyjne tariff agreement ukad celny, umowa celna tariff ceiling plafon taryfowy tariff measures rodkitaryfowe tariff policy polityka celna tariff wall bariera celna tax (verb) opodatkowa tax (noun) podatek dog (licence) tax podatek od psw indirect tax podatek poredni output tax podatek od wartoci wytwo- rzonej to levy a tax pobiera,ciga podatek tax arrears zalego podatkowa tax assessment wymiar podatku tax authority organ podatkowy tax authoritys cashier kasa organu podatkowego tax base podstawa opodatkowania tax case sprawa podatkowa tax chamber izba skarbowa tax-chamber director dyrektor izby skarbowej tax collector inkasent tax declaration deklaracja podatku tax instalment rata podatku tax law prawo podatkowe tax liability zobowizanie podatkowe current tax liability biece zobowizanie podatkowe overdue tax liability zalege zobowizanie podatkowe tax lien zastaw skarbowy tax lien register rejestr zastaww skarbowych tax obligation obowizek podatkowy failure to fulfil a tax obligation niedopenienie obowizku podatkowego
148
tax office tax office urzd skarbowy tax-office comptroller naczelnik urzdu skarbowego tax on cars podatek od samochodw tax on movables podatek rzeczowy / od ruchomoci tax on oils and fats podatek od tuszczw jadalnych tax on sales of land podatek od obrotu nieruchomociami tax on services podatek od wiadczenia usug tax on transactions podatek od transakcji tax on transfer of stocks and bonds podatek od papierw wartociowych tax on wages podatek od wynagrodze tax payment deadline termin patnoci podatku tax procedure postpowanie podatkowe tax rebate zwrot nadpaty podatku tax refund zwrot podatku tax relief ulga podatkowa tax remitter patnik tax statute ustawa podatkowa taxable podlegajcy opodatkowaniu to be taxable podlega opodatkowaniu taxable amount / base podstawa opodatkowania taxable person podatnik taxation opodatkowanie direct taxation opodatkowanie bezporednie double / dual taxation podwjne opodatkowanie progressive taxation opodatkowanie progresywne proportional taxation opodatkowanie proporcjonalne to be subject to taxation podlega opodatkowaniu taxation at the source opodatkowanie u rda taxation legislation ustawodawstwo podatkowe taxation object przedmiot opodatkowania
tenant taxpayer podatnik taxpayers heir spadkobierca podatnika taxpayers liability odpowiedzialno patnika taxpayers property majtek podatnika teacher nauczyciel team zesp, druyna to be a team player umie pracowa w zespole to be part of a team by czci zespou to lead a team kierowa zespoem team work praca zespoowa technical techniczny technical personnel personel techniczny technical profession pracownicy techniczni teleworking praca na odlego temporary tymczasowy, czasowy temporary workman robotnik zatrudniony w niepenym wymiarze godzin temporary layoff zawieszenie stosunku pracy temporary storage of goods czasowe skadowanie towarw tenancy 1. dzierawa, najem 2. czas trwania dzierawy 3. nieruchomo expiration of tenancy wyganicie dzierawy perpetual tenancy dzierawa wieczysta tenancy at will dzierawa, ktra moe by rozwizana przez obydwie strony bez wypowiedzenia tenancy for life dzierawa wieczysta tenancy of a thing dzierawa rzeczy tenancy of an agricultural real estate dzierawa nieruchomocirolnej tenancy of an enterprise dzierawa przedsibiorstwa term of tenancy okres dzierawy termination of a tenancy agreement rozwizanie umowy dzierawy tenant najmobiorca, najemca, lokator, dzierawca life tenant dzierawca doywotni
149
tenant at will shooting tenant dzierawca terenw owieckich tenant at will dzierawca wolny (dzierawicy z woli waciciela) tenants housing co-operative society spdzielnia mieszkaniowa tender 1. przetarg 2. rodek patniczy 3. oferta przetargowa by means of a tender, by tender w drodze przetargu legal tender prawny rodek patniczy limited invitation to tender przetarg ograniczony public invitation to tender przetarg nieograniczony to call for tenders ogosi przetarg to invite tenders ogosi przetarg tender made in writing przetarg pisemny tender made orally przetarg ustny tender bid oferta przetargowa tenderee oblat, zamawiajcy (w przetargu) tenderer licytant, oferent, submitent tenement 1. majtek dzierawny, prawo majtkowe dzierawne, wynajmowane mieszkanie, mieszkanie lokatorskie 2. kamienica czynszowa tentative prbny, eksperymentalny, tymczasowy tentative offer oferta prbna tenure 1. kadencja 2. urzdowanie, piasto- wanie urzdu 3. etat, staa posada 4. tytu posiadania wasnoci (nieruchomoci)5. czynsz dzierawny term 1. termin (sowo) 2. kadencja, sesja, semestr, okres, termin term loan poyczka terminowa term of notice termin wypowiedzenia term of tenancy okres dzierawy term of the performance of duties okres penienia obowizkw terminate 1. rozwiza, wypowiedzie, przerywa 2. upywa,koczy si terminate a contract of employment rozwiza umow o prac terminate a contract of employment by
testamentary gift
notice rozwiza umow o prac za wypowiedzeniem terminate a contract of employment without notice rozwiza umow o pra- c bez wypowiedzenia terminate tenancy rozwiza umow dzierawy terminate tenancy by notice rozwiza umow dzierawy za wypowiedzeniem terminate the contract of lease wypowiedzie najem terminate the contract of lease with the observance of the contractual time limits wypowiedzie najem z zachowaniem terminw umownych termination 1. rozwizanie, wypowiedzenie 2. zakoczenie, koniec 3. wyga-nicie termination of a lease agreement wypowiedzenie umowy najmu termination of a partnership deed wypowiedzenie umowy spki termination of a tenancy agreement
rozwizanie umowy dzierawy termination of employment rozwizanie stosunku pracy, rozwizanie umowy o prac termination of tax liabilities wyganicie zobowiza podatkowych terms 1. warunki 2. stosunki terms of a loan warunki poyczki territory 1. terytorium, obszar, teren 2. sfera, zakres 3. region, rejon customs territory obszar celny state territory terytorium pastwa trust territory terytorium powiernicze testacy pozostawienie testamentu (przed mierci) testament testament testamentary testamentowy, zapisany w testamencie testamentary arrangements rozporzdzenia testamentowe testamentary capacity zdolno testamentowa (testowania) testamentary gift darowizna testamentowa
150
testamentary succession by disposition testamentary succession by disposition dziedziczenie testamentowe testamentary witness wiadek sporzdzenia testamentu testator testator, spadkodawca testify zeznawa, wiadczy, powiad-cza, dawa wiadectwo testimonium clause klauzula powiadczenia testimony 1. zeznanie 2. wiadectwo first-hand testimony naoczne wiadectwo theft kradzie thief zodziej petty thief zodziejaszek thieve kra podkrada , thing rzecz, artyku, przedmiot, sprawa thing lent for use rzecz uyczona thing loaned rzecz poyczona third person osoba trzecia threat 1. groba,pogrka 2. zagroenie, niebezpieczestwo to pose a threat stanowi zagroenie timber drewno budowlane timberland las budulcowy time czas, okres, termin time based pay system czasowy system pac time limit for the performance termin spenienia wiadczenia time off for overtime work czas wolny za prac nadliczbow time-barred przedawniony time-consuming work praca czaso- chonna title tytu, prawo wasnoci title of claim tytu wierzytelnoci toll myto, opata za przejazd total cakowity, czny, oglny, zupeny, suma total amount of a loan cakowita wielk o poyczki total amount of indebtedness cakowita suma zaduenia total estate masa spadkowa town planner urbanista
transaction trade 1. handel, wymiana handlowa 2. zawd, fach, rzemioso, praca 3. brana, dziedzina trade accounts payable zobowizanie z tytuu dostaw trade occupation zawd handlowy trade secret tajemnica handlowa trade union zwizek zawodowy trade union confederation konfederacja zwizkw zawodowych trade union headquarters centrala zwizkowa trade union organisation of an establishment zakadowa organizacja zwizkowa trader 1. kupiec, handlarz 2. statek / okrt handlowy 3. czonek giedy spekulujcy na wasny rachunek (USA) Trades Union Congress kongres zwizkw zawodowych trade-union movement ruch zwizkowy trademark znak towarowy trading handel, obrt handlowy, transakcje trading debts dugi spki train przeszkoli,szkoli, tresowa train an employee in the field of work safety and hygiene przeszkoli pracownika w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy trained przeszkolony, wykwalifikowany trained workman robotnik wykwalifikowany trainee 1. praktykant, staysta 2. terminator, ucze training 1. ksztacenie, szkolenie, praktyka, sta 2. trening in-company training doskonalenie zawodowe w miejscu pracy training in crafts nauka rzemiosa training leave urlop szkoleniowy transaction 1. czynno 2. operacja, transakcja business transaction transakcja handlowa cash transaction transakcja gotwkowa
151
transaction value incomplete legal transaction czynn o prawna niezupena legal transaction czynno prawna transaction value w arto transakcyjna transfer (verb) przela / przekaza transfer into an account przela / przekaza sum na konto transfer the amount przekaza kwot transfer (noun) 1. przelew, cesja, przekaz, odstpienie, przekazanie 2. przeniesienie, transfer, przewoenie 3. zbycie 4. przeksigowanie 5. stacja przeadunko- wa transfer of ownership przeniesienie wasnoci transfer of ownership of property przeniesienie wasnocirzeczy transfer of ownership of property rights przeniesienie wasnoci praw majtkowych transfer of possession przekazanie, delegacja posiadania transfer of shares zbycie akcji, przelew akcji transfer order polecenie przelewu transfer to another job przeniesienie do innej pracy transferable zbywalny, dajcy si przenie transferable share akcja obiegowa, akcja zbywalna transformation przeksztacenie, transformacja, przemiana day of transformation dzie przeksztacenia draft terms of transformation plan przeksztacenia to draft / to draw up the transformation plan sporzdzi plan przeksztacenia to support the transformation wypowiedzie si za przeksztaceniem transformation date dzie przeksztacenia transformation plan plan przeksztacenia transformed przeksztacony
tripartite confederation transformed company / partnership spka przeksztacona transgress ama (prawo), wykracza transgression wykroczenie, wystpek, zamanie (prawa) transgressor przestpca tranship 1. przeadowa2. przesiada si tranship the goods przeadowatowary transhipment 1. przeadunek 2. przesiadka transit tranzyt, przejazd, przewz internal transit tranzyt wewntrzny external transit tranzyt zewntrzny transit duty co tranzytowe transit procedure procedura tranzytu transport przewz, transport, komuni- kacja transport staff personel transportu transportation transport, przewz, przewoenie, transportowanie duty on transportation podatek od transportu transportation tax podatek od transportu travel podr, podrowanie travelling expenses wydatki na podre subowe treasury 1. skarbiec 2. skarb pastwa treasury bill, T-bill weksel skarbowy, bon skarbowy treasury bond, government bond obligacja skarbowa treaty traktat, ukad treaty obligations zobowizanie traktatowe Treaty on European Union Traktat Unii Europejskiej trespass naruszenie, przekroczenie, naduycie trespass to land naruszenie praw do ziemi trial 1. proces, rozprawa 2. badanie, test, prba trial calendar / list kalendarz rozpraw trial period okres prbny tripartite trjstronny, trjdzielny tripartite confederation konfederacja trjstronna
152
trust trust 1. zaufanie, ufno wiara 2. powier, nictwo, zarzd powierniczy 3. powierzenie 4. fundacja 5. opieka, przechowanie 6. trust trust fund fundusz powierniczy trustee 1. powiernik 2. zarzdca, administrator, kurator trustee in bankruptcy kurator, syndyk turmoil chaos, zamieszanie, zamieszki, niepokj
turnover tax thrown into turmoil (o kraju) pogrony w chaosie turnkey pod klucz, do natychmiastowego zasiedlenia turnkey contract kontrakt na wykonawstwo / budowanie pod klucz turnover obrt, obroty turnover credit kredyt obrotowy turnover tax podatek obrotowy
153
U
ulterior ukryty, skryty ulterior motive motyw ukryty unanimous jednomylny, jednogony unauthorised nieupowaniony, nieuprawniony, nielegalny, bez pozwolenia unborn nienarodzony unborn child dziecko nienarodzone unconditional 1. bezwarunkowy 2. bez- graniczny unconditional declaration bezwarunkowe owiadczenie unconstitutional niekonstytucyjny, niezgodny z konstytucj uncontested za zgod obydwu stron, bezsporny, bezkonfliktowy uncontested divorce rozwd za zgod obydwu stron under age maoletni, niepenoletni (o osobie) under construction w budowie under mutual agreement za porozumieniem stron underemployment niepene zatrudnienie undergo ulega, przechodzi, przeywa undergo customs examination przej rewizj celn underground 1. podziemny 2. ukryty, tajny underground work roboty podziemne understanding porozumienie, ugoda undertake przyjmowa,podejmowasi, przedsibra, zobowizywa si undertake a commission przyj zlecenie undertake activities podejmowa dziaania undertaking 1. przedsiwzicie 2. zobowizanie 3. usugi pogrzebowe 4. przedsibiorstwo commercial undertaking przedsiwzicie handlowe joint undertaking przedsiwzicie wsplne to embark on an undertaking rozpocz przedsiwzicie to take part in an undertaking wzi udzia w przedsiwziciu underwater work roboty podwodne underwriter 1. ubezpieczyciel, asekurator 2. subskrybent 3. gwarant, porczyciel underwriters towarzystwo ubezpieczeniowe undischarged nie zwolniony od spaty dugw undischarged bankrupt bankrut nieprzywrcony do praw undisturbed niezakcony undisturbed possession posiadanie niezakcone undivided niepodzielony, niepodzielny undivided inheritance spadek niepodzielny undue 1. nieuzasadniony, zbytni, nadmierny 2. niepodany 3. niewaciwy 4. nienaleny, niepatny undue influence niepodany wpyw unemployable niezdolny do pracy unemployment bezrobocie cyclical unemployment bezrobocie cykliczne female unemployment bezrobocie kobiet
154
unemployment due to technical progress frictional unemployment bezrobocie krtkotrwae / przejciowe rising unemployment bezrobocie rosnce rural unemployment bezrobocie na wsi seasonal unemployment bezrobocie sezonowe unemployment due to technical progress bezrobocie spowodowane postpem technicznym unemployment insurance ubezpieczenie od bezrobocia unemployment insurance benefits wiadczenia z tytuu ubezpieczenia na wypadek bezrobocia unemployment insurance institution instytucja ubezpieczenia na wypadek bezrobocia unfeasibility niemono wiadczeniauniform jednolity, jednakowy unilateral jednostronny, unilateralny unilateral transaction czynno prawna jednostronna union unia, zwizek union of civil servants zwizek zawodowy pracownikw sub publicznych union representative przedstawicielstwo zwizkowe unit 1. jednostka 2. oddzia 3. cz seg, ment dwelling unit jednostka mieszkaniowa housing unit jednostka mieszkaniowa local governmental unit jednostka samorzdu terytorialnego participation unit jednostka uczestnictwa to repurchase participation units odkupywa jednostki uczestnictwa to sell participation units zbywa jednostki uczestnictwa unit of currency jednostka pienina United Nations (UN) Organizacja Naro- dw Zjednoczonych (ONZ) unjustified nieusprawiedliwiony, niezasadny
usufruct unjustified absence at work nieusprawiedliwiona nieobecno pracy w unlawful nielegalny, bezprawny, niedozwolony unlawful interference samowola unlimited nieograniczony, bez ogranicze unlimited liability odpowiedzialno nieograniczona unlimited power of attorney penomocnictwo nieograniczone unlimited use uytkowanie bezterminowe unload rozadowa, rozadowywa unload the goods rozadowa towary unmarried nieonaty, niezamna unpaid 1. bezpatny, bez wynagrodzenia (o urlopie) 2. niespacony, nie- zapacony unpaid leave urlop bezpatny unregistered niezarejestrowany unregistered company spka niezarejestrowana unrestricted nieograniczony unrestricted sale sprzeda z wolnej rki unsecured 1. niezabezpieczony 2. nie ubezpieczony unsecured bond obligacja niezabezpieczona unsecured loan poyczka niezabezpieczona unskilled niewykwalifikowany unskilled worker pracownik niewykwalifikowany unsolicited niewywoany, niezamwiony, niechciany unsolicited offer oferta niewywoana unworthiness 1. niegodno2. niezdatno unworthiness to inherit niegodno do dziedziczenia usucaption zasiedzenie to acquire by usucaption naby przez zasiedzenie usufruct uytkowanie, prawo do uytkowania cessation of usufruct wyganicieuytkowania
155
usufruct by usucaption contractual usufruct uytkowanie umowne irregular usufruct uytkowanie nieprawidowe legal usufruct ustawowe prawo uytkowania life usufruct uytkowanie doywotnie non-transferable usufruct uytkowanie niezbywalne perpetual usufruct uytkowanie wieczyste to create usufruct ustanowi uytkowanie to let the land for perpetual usufruct odda grunt w uytkowanie wieczyste usufruct by usucaption uytkowanie z tytuu zasiedzenia usufruct of movable property uytkowanie ruchomoci
utter usufruct of real estate uytkowanie nieruchomoci usufruct of rights uytkowanie praw usufructuary uytkownik usurer lichwiarz usurious lichwiarski usurious loan poyczka lichwiarska usurp uzurpowa sobie, przywaszcza sobie usurpation uzurpacja usury lichwa utilities wiadczenia dodatkowe (woda, gaz, prd ) utility uyteczno, poytek utility charges opaty komunalne utter posugiwa si faszywymi dokumentami, puszcza w obieg (faszywe banknoty)
156
V
vacancy 1. wakat, etat, wolne miejsce 2. wolny pokj vacate zwrci, oprni,opuci (np. lokal) vacation 1. wakacje, urlop 2. zwolnienie, opuszczenie (lokalu) vacation leave urlop wypoczynkowy valid 1. prawomocny, wany 2. suszny, zasadny, uzasadniony valid decision approving the arrangement prawomocne postanowienie zatwierdzajce ukad validity 1. wano, prawomocno 2. suszno ,zasadno 3. wiarygodn o (dokumentw) validity of a legal transaction / legal act wanoczynnociprawnej validity of a will wano testamentu valuation wartociowanie, wycena, ocena valuation of shares wycena akcji valuations of movable tangible property wycena ruchomoci value w arto znaczenie , to determine the value of goods ustali w arto celn towarw to reduce the value obniy w arto celn value added tax (VAT) podatek od war- to cidodanej value added tax charge on inputs podatek od wartocidodanej od nakadw variable interest rate loan poyczka o oprocentowaniu zmiennym valuer (UK) rzeczoznawca venue 1. miejsce, lokalizacja 2. miejsce rozprawy 3. ustalenie waciwoci terytorialnej sdu verbal 1. ustny, werbalny 2. dosowny verbal offer oferta ustna verbal testament testament ustny verdict orzeczenie, werdykt, wyrok veterinary weterynaryjny veterinary certificate wiadectwo wete- rynaryjne vicarious doznawany porednio, zastpczy victim ofiara, osoba chora, osoba poszkodowana vindication 1. dochodzenie, domaganie si, windykacja, rewindykacja 2. rehabilitacja, oczyszczenie (z zarzutw) 3. obrona 4. usprawiedliwienie violation naruszenie, pogwacenie, zamanie grave violation of the basic employees duties cikie naruszenie obowizkw violation of work duties naruszenie obowizkw pracowniczych violence 1. gwat, przemoc 2. gwatowno vocation 1. powoanie 2. zawd, profesja vocational zawodowy vocational guidance poradnictwo / doradztwo zawodowe vocational training ksztacenie zawodowe void niewany, bezskuteczny, nieistotny prawnie voidable podlegajcy uniewanieniu voluntary 1. dobrowolny 2. nieodpatny
157
voluntary arrangement voluntary arrangement postpowanie ugodowe voluntary liquidation likwidacja dobrowolna voluntary redemption dobrowolne umorzenie udziaw voluntary winding up rozwizanie dobrowolne voting gosowanie advance voting gosowanie przedterminowe compulsory voting gosowanie obowizkowe preferential voting gosowanie preferencyjne
voting result result of voting wynik gosowania tactical voting gosowanie taktyczne to abstain from voting wstrzyma si od gosowania to order voting zarzdzi gosowanie to proceed to voting przystpi do gosowania voting by roll-call gosowanie imienne voting method system gosowania voting on a show of hands gosowanie przez podniesienie rki voting on the arrangement gosowanie nad ukadem voting order kolejno gosowania voting result wynik gosowania
158
W
wage paca, wynagrodzenie, pobory wage demands dania / roszczenia pacowe wage fixing ksztatowanie pac wage index wskanikpac wage indexing indeksacja pac wage level poziom pac wage structure struktura pac wage table siatka pac wage in kind wynagrodzenie w naturze wage-earner ywiciel rodziny wages wynagrodzenie pracownikw fizycznych wages for housework wynagrodzenie za prac domow waive 1. rezygnowa,ustpowa, zrzeka si (prawa) 2. uchyla / uchyli waive the bankruptcy procedure uchyli postpowanie upadociowe waiver 1. zrzeczenie si (z prawa) 2. zwolnienie (z obowizku ) war wojna war loan poyczka wojenna warehouse skad, dom skadowy, magazyn, hurtownia (UK) free warehouse wolny skad customs warehouse skad celny private customs warehouse skad celny prywatny public customs warehouse skad celny publiczny type of warehouse rodzaj skadu to introduce goods into the customs warehouse wprowadzi towar do skadu celnego to operate a customs warehouse prowadzi skad celny to remove the goods from the customs warehouse wyprowadzi towar ze skadu celnego to store goods in a customs warehouse zoy towary w skadzie celnym warehouse building budynek magazynowy warehouse fee skadowe warehouse hand robotnik skadowy warehouse keeper osoba prowadzca skad celny warehouse warrant warrant warehouses by-laws regulamin domu skadowego warehouseman 1. magazynier, pracownik skadu 2. waciciel skadu warning ostrzeenie, przestroga warning strike strajk ostrzegawczy warrant 1. nakaz 2. gwarancja, atest 3. licencja, upowanienie 4. pokwitowanie search warrant nakaz rewizji to issue a warrant wyda nakaz warrant of arrest nakaz aresztowania warrant of execution nakaz egzekucji warranty rkojmia, gwarancja warranty for legal defects rkojmia za wady prawne warranty for physical defects rkojmia za wady fizyczne Warsaw Stock Exchange Warszawska Gieda Papierw Wartociowych water inlet dopyw wody wave fala
159
wear and tear strike wave fala strajkw wear and tear zwyke zuycie wear and tear of the thing as a result of its correct use zuycie rzeczy bdce nastpstwem prawidowego uywania weekly tygodniowy, cotygodniowy weekly rest period odpoczynek tygodniowy weekly wage paca tygodniowa weight 1. waga, ciar 2. system wag, jednostka wagi weight certificate wiadectwowagi weighted average cost method metoda redniejwaonej weighted tariff co waone, stawka celna waona welfare 1. opieka spoeczna 2. dobrobyt, pomylno welfare fund fundusz socjalny welfare needs potrzeby socjalno-bytowe welfare payment zasiek opieki spoeczej welfare work praca spoeczna white-collar union zwizek zawodowy pracownikw umysowych white-collar worker pracownik umysowy wholesale hurt, handel hurtowy wholesale sale sprzeda hurtowa widows pension renta wdowia wild-cat strike strajk dziki will 1. wola, ch 2. testament emergency will testament szczeglny will made in the presence of witnesses testament urzdowy, publiczny winding-up likwidacja, rozwizanie winding-up inventory remanent likwidacyjny winding-up petition wniosek o likwidacj withdraw 1. wycofa, cofn 2. wypaca, wycofa (pienidze) 3. odwoa (owiadczenie ) 4. usun 5. wymwi, wypowiedzie withdraw an offer wycofa ofert withdraw goods from a warehouse odebra towary ze skadu
work (in) shifts withdrawal 1. wycofanie, cofnicie 2. wystpienie withdrawal of a partner wystpienie wsplnika (np. ze spki) withdrawal of notice odwoanie / cofnicie wypowiedzenia withhold wstrzymywa, zataja, ukrywa witness wiadek work (noun) 1. praca, robota 2. dzieo atypical work praca atypowa audio-visual work dzieo audiowizualne brain-work praca umysowa clerical work praca urzdnicza, praca biurowa dramatic work dzieo dramatyczne fitters work roboty lusarskie glazing work roboty szklarskie intellectual work praca umysowa mental work praca umysowa musical work dzieo muzyczne night work praca nocna office work praca biurowa one-shift work praca jednozmianowa photographic work dzieo fotograficzne piece work praca akordowa radiophonic work dzieo radiowe regular work praca staa roof work roboty dekarskie scientific work dzieo naukowe sheet metal work roboty blacharskie shift work praca zmianowa, na zmiany steady work praca staa stucco work roboty sztukatorskie to accept work dokona odbioru dziea to complete work ukoczy dzieo / prac to deliver work odda dzieo to receive work odebra dzieo trilling work roboty wiertnicze underwater work roboty podwodne video display unit work praca przy komputerze welding work roboty spawalnicze work (in) shifts pracowa na zmiany
160
work evaluation work evaluation ocena pracy work of art dzieo sztuki work ones debt off odpracowa dug work order porzdek pracy work process which is harmful to health proces pracy szkodliwy dla zdrowia work projection projektowanie pracy work protection ochrona pracy work schedule regulacja czasu pracy work standards / norms for work normy pracy work study analiza pracy work time optimum czas pracy optymalny worker pracownik, pracobiorca, robotnik auxiliary worker pracownik pomocniczy clandestine worker pracownik nielegalny expatriate worker pracownik oddelegowany za granic female worker pracownik-kobieta migrant worker pracownik migrujcy older worker pracownik starszy outside worker pracownik pracujcy na powietrzu worker consultation konsultacja pracownicza worker information informacja pracownicza worker motivation motywacja pracy worker participation partycypacja pracownicza workers disintegration dezintegracja pracownicza workers ownership wasno pracownicza workers movement ruch robotniczy workers stock ownership akcjonariat pracowniczy working 1. pracujcy, robotniczy 2. roboczy interrupted working time przerwany czas pracy
wrongful trading short-time working krtki okres zatrudnienia Sunday working praca w niedziel przerywany working ability disorder zaburzenia zdolnoc do pracy i working agreement porozumienie pracownicze working capacity zdolnodo pracy working class klasa robotnicza working clothes odzie robocza, ubranie robocze working environment rodowisko pracy working footwear obuwie robocze working hours godziny / czas pracy working of goods obrbka towarw working time czas pracy working time determined by tasks to be performed zadaniowy czas pracy working time of managers czas pracy kierowniczej workload obcienie prac workman robotnik workplace miejsce pracy, stanowisko pracy work-related benefits wiadczenia zwizane z prac works roboty works council rada pracownicza World Federation of Trade Unions wiatowa Federacja Zwizkw Zawodowych writ pismo urzdowe, nakaz urzdowy, wezwanie urzdowe writ of execution tytu wykonawczy written pisemny, na pimie,w formie pisemnej written guarantee gwarancja pisemna written notice pismo wypowiadajce prac written offer oferta pisemna wrongful 1. zy, krzywdzcy 2. bezprawny wrongful trading niegospodarno, nieprawidowa dziaalno
161
Y
year rok financial year rok finansowy / budetowy / obrachunkowy / obrotowy yield (noun) 1. wydajno, produktyw- n o 2. produkcja, ilo wyprodukowa- na 3. wpywy, dochd, przychd, procenty od kapitau 4. plony, zbiory yield of fruits pobieranie poytkw yield (verb) 1. dawa, przynosi (wyniki, procent) 2. poddawa si, ustpowa,rezygnowa young mody, modociany young offender modociany przestpca young worker pracownik modociany youth modzie youth unemployment bezrobocie modych youthful mody, modociany youthful offender modociany przestpca
162
Z
zero-based budgeting budetowanie od zera zero-coupon bond obligacja nieoprocentowana zealous zagorzay, gorliwy zoning 1. rejonizacja, wyznaczanie stref 2. okrelenie warunkw zabudowy terenu zoning regulations warunki zagospodarowania przestrzennego
163
Part II Polish-English
A
abonent subscriber absencja absence notoryczna absencja absenteeism obliczy absencj to calculate the absenteeism wskanikabsencji rate of absenteeism adiudykacja adjudication adres 1. address 2. abode adres do dorcze address for service of notices adres firmowy business address adres zwrotny return address adresat 1. addressee 2. recipient, audience adresat oferty offeree adresowa 1. to address 2. to send, to post adwokacina pettifogger adwokat 1. counsel, counsellor (USA) 2. advocate, attorney-at-law 3. barrister 4. solicitor adwokat obrony counsel for the defence / defendant, defence counsel adwokat oskarenia counsel for the prosecution, prosecution counsel adwokatura the Bar, legal profession, advocacy zosta przyjtym do adwokatury to be called to the Bar afekt emotion, passion zbrodnia w afekcie crime of passion, crime committed in the heat of passion caused by sudden provocation afiliant affiliate agencja agency, office, bureau Agencja Bezpieczestwa Wewntrznego Agency for Internal Security agencja celna customs agency prowadzi agencj celn to operate a customs agency agencja obrotu nieruchomociami real estate agency agencja okrtowa, biuro okrtowe shipping agency agencja pracy tymczasowej agency for temporary work Agencja Wywiadu Intelligence Agency agent agent, envoy, representative, broker agent celny clearing agent, customs agent agent finansowy financial agent agent frachtowy freight agent agent handlowy commercial agent, business agent agent handlu nieruchomociami real estate agent agent importowy import agent agent komisowy consigning agent, factor agent morski / okrtowy shipping agent agent prowadzcy cudz spraw bez zlecenia agent of necessity agent ubezpieczeniowy insurance agent agent wyczny exclusive agent akcja 1. share, stock 2. action, campaign, operation akcja gratisowa bonus share, scrip share akcja imienna registered share, inscribed share akcja kredytowana called-up share akcja kumulowana cumulative share akcja na okaziciela bearer share akcja niekumulowana non-cumulative share akcja niema / milczca non-voting share akcja niepodzielna indivisible share
167
akcja obiegowa akcja obiegowa transferable share akcja odroczona I opniona deferred share (UK) akcja ostrzegawcza token action akcja pierwszorzedna blue chip share akcja platna na wezwanie share payable on calls akcja platna przy podziale share payable on allotment akcja podlegajqca wykupowi redeemable share, callable preferred share akcja protestacyjna industrial action 4 odwola akcje protestacyjnq to call off an industrial action 4 podjq akcje protestacyjnq to take an industrial action 4 wezwa do akcji protestacyjnej to call for an industrial action akcja przydzielona allotted share akcja strajkowa strike campaign akcja uprzywilejowana preference share, preferred stock akcja uprzywilejowana kumulowana cumulative preferred stock akcja uprzywilejowana uczestniczqca w podziale participating preferred stock akcja uprzywilejowana zamienna convertible preferred stock akcja uprzywilejowana z prawem do przedterminowego wykupu callable preferred stock akcja w pelni oplacona fully paid share akcja wlasna own share akcja wyemitowana issued share, allotted share akcja za aport share for in-kind contribution akcja zaloycielska founders share akcja zamienna convertible preferred share akcja zbywalna transferable share akcja zlota golden share akcja zwykla ordinary share (UK), common share akcje shares 4 cena emisyjna akcji issue price of shares, share issue price
4
akcjonariusz dokument akcji share certificate, stock certificate 4 kategoria akcji class of shares 4 ksiega akcji I akcyjna share register, share ledger, shareholders ledger, stock book (USA), share book 4 liczba akcji number of shares 4 obejmowa akcje to subscribe for shares 4 pakiet akcji parcel of shares, block of shares 4 podzial akcji split of shares, stock split (USA), splitup (USA) 4 prawa do akcji subscription right 4 przydzial akcji allotment of shares, share allotment 4 przydzieli akcje to allot shares 4 rodzaj akcji class of shares 4 rozproszenie akcji share split 4 spieniey akcje to deal in shares 4 wiadectwo akcji share certificate 4 umorzy akcje to redeem shares 4 wartonominalna akcji face value of a share, nominal value of a share 4 wezwanie do oplacenia akcji call 4 wycena akcji valuation of shares 4 wyda akcje to release shares 4 wykup akcji buyout of shares, payment up 4 wykupi akcje to pay up a share 4 wypuciakcje to issue I to ballot shares I stocks 4 zapis na akcje subscription order, subscription for shares 4 dokona zapisu na akcje to apply for shares
zapisa sie na akcje to subscribe for a share 4 zbycie akcji, przelew akcji transfer of shares 4 zysk na akcje earnings per share
4
akcje wysokich lotw high fliers akcjonariat pracowniczy workers stock ownership, employee share ownership akcjonariusz shareholder, stockholder
168
akcjonariusz uprzywilejowany glwny akcjonariusz major shareholder akcjonariusz uprzywilejowany preference shareholder akcjonariusz zwykly common shareholder aklamacja acclamation przyjety przez aklamacje carried by acclamation akredytowa to accredit, to approve, to sanction akredytowany accredited, approved, sanctioned akt 1. (dokument) deed, act, memorandum, statement 2. act akt darowizny deed of gift, deed of donation akt laski clemency, executive clemency, amnesty, act of grace akt notarialny notarys deed, notarial deed 4 sporzqdzi akt notarialny to draw up a notarial deed, to draft a deed, to make out a deed akt notarialny zawierajqcy owiadczenie zarzqdu the notarial statement of the management board akt przeniesienia wlasnoci conveyance akt ustanowienia splki certificate of incorporation akt zaloycielski memorandum of association (UK) akta osobowe personal file akty rejestrowe registration files aktualny up-to-date, valid aktualne orzeczenie lekarskie up-to-date medical report, valid medical certificate aktywa 1. assets, estate 2. credit column, credit side (w ksigowoci, assets ) aktywa bieqce netto net current assets aktywa fikcyjne fictitious assets aktywa finansowe financial assets aktywa gotwkowe cash assets aktywa handlowe business assets aktywa jednorodne fungible assets, fungibles
4
amortyzacja aktywa ksiegowe accounting assets aktywa latwe do uplynnienia I zbycia fluid assets, quick assets aktywa materialne tangible assets aktywa nadajqce sie do sprzeday realisable assets aktywa netto net assets aktywa bieqce netto net current assets aktywa nie do uplynnienia unmarketable assets aktywa niematerialne intangible assets aktywa obrotowe current assets, circulating assets, floating assets aktywa obrotowe rzeczowe real current assets aktywa pieniene monetary assets, financial assets aktywa plynne liquid assets aktywa plynne netto net quick assets aktywa rozporzqdzalne available assets aktywa spadku assets of inheritance aktywa trudne do uplynnienia slow assets, risk assets aktywa trwale fixed assets, capital assets, permanent assets, non-current assets aktywa ukryte concealed assets, hidden assets aktywa uzupelniajqce complementary assets, other assets aktywa wqtpliwe doubtful assets aktywa zamroone frozen assets, dead assets aktywa zuywalne wasting assets (USA) alibi alibi 4 mie alibi to have an alibi alimenty alimony, child support, maintenance 4 wystqpi o alimenty to seek alimony Amerykaski Instytut Dyplomowanych Bieglych i Ksiegowych American Institute of Certified Public Accountants, AICPA Amerykaskie Stowarzyszenie Rachunkowoci American Accounting Association, AAA amortyzacja depreciation, amortisation
169
amortyzacja budynku metody amortyzacji depreciation methods 4 okres amortyzacji amortisation period 4 stawka amortyzacyjna depreciation rate 4 stopa amortyzacji depreciation rate 4 tabela amortyzacji amortisation table I chart, depreciation schedule 4 wartoamortyzowana depreciable amount amortyzacja budynku depreciation on premises amortyzacja liniowa straight-line depreciation amortyzacja naturalna units-of-output method, units-of-service method amortyzacja nieruchomoci depreciation of immovables amortyzacja proporcjonalna do produkcji units-of-production depreciation amortyzacja przyspieszona accelerated depreciation amortyzacja przyspieszona podwjna double-declining-balance depreciation amortyzacja roczna annual depreciation amortyzacja rodkw trwalych depreciation, depreciation of fixed assets amortyzacja wartociniematerialnych amortisation, amortisation of goodwill amortyzacja zakumulowana (umorzenie) accumulated depreciation amortyzacja zasobw naturalnych depletion amortyzowa to depreciate, to amortise, to redeem analiza analysis, study, survey analiza pionowa vertical analysis analiza pozioma horizontal analysis, time-series analysis (USA) analiza pracy work study analiza przekrojowa cross-section analysis analiza wskanikowaratio analysis aneks annex, appendix, schedule, addendum, supplement
4
armatura i instalacje animator animator animator emitenta issuers market maker animator rynku market maker antydatowa to antedate, to backdate, to affix an earlier date, to foredate, to predate, to set an earlier date anulowa to cancel, to retract, to revoke, to annul, to invalidate, to abrogate, to countermand, to rescind anulowa oferte to cancel an offer, to retract an offer anulowa poyczke to revoke a loan anulowanie cancellation, annulment, invalidation, defeasance aplikacja legal training I internship, period of post-graduate practical legal training, articles aplikant legal intern, trainee in the legal profession arbiter 1. adjudicator, arbitrator, mediator, umpire 2. (w sporcie) referee, umpire arbitra arbitration, mediation, (pojednanie) conciliation areszt arrest, custody, detention, apprehension 4 w areszcie under arrest areszt domowy house arrest areszt doranysummary arrest areszt ledczy 1. remand centre 2. detention in custody pending inquiry aresztowa 1. (zatrzyma to arrest, to ap) prehend, to detain 2. (uwizi) to incarcerate, to take someone into custody, to imprison, to commit to prison, to confine, to place in confinement, to jail, to throw into prison 3. (ka areszt na rzeczach) to seize, to attach, to impound aresztowanie arrest, apprehension, detention, prehension, seizure 4 nakaz aresztowania warrant of arrest arkusz sheet arkusz kuponowy oprocentowania interest coupon sheet armatura i instalacje fixtures and fittings
170
atest atest certificate, attestation atest wagi weight certificate audyt audit, official examination I inspection of accounts audytor auditor, judicial assessor audytor wewnetrzny internal auditor audytor zewnetrzny external auditor audytowa, bada ksiegi to audit, to conduct an inquiry, to examine I to inspect the accounts officially, to go through the books autopsja autopsy, post-mortem (examination)
awans za kompetencje i I lub zaslugi azyl 1. (prawo do nietykalnoci) asylum 2. (zacisze, schronienie) asylum, refuge, retreat, sanctuary 4 ubiega sie o azyl to seek asylum awans promotion, advancement, advance, elevation in rank awans z tytulu dlugiego stau pracy promotion by seniority awans za kompetencje i I lu b z a s lu g i promotion by I on merit 4 moliwociawansu opportunity for advancement
171
B
bada to inspect, to examine, to investigate, (przesuchiwa to interrogate ) bada towary to inspect goods badanie examination, inspection, check-up badanie lekarskie medical check-up, medical examination 4 kontrolne badania lekarskie control medical check-up 4 okresowe badania lekarskie periodic medical check-up, periodical medical examination 4 wstepne badanie lekarskie initial medical check-up 4 przeprowadza badania lekarskie to carry out I to make a medical check-up, to conduct a medical examination 4 tryb i zakres bada lekarskich procedures and scope of medical check-ups badanie towarw inspection of goods banda band, gang, pack bandyta bandit, gangster, robber, mugger, ruffian bandytyzm 1. banditry, brigandage 2. robbery, housebreaking banicja 1. (wygnanie) proscription, exile, banishment, deportation 2. (wyjcie spod prawa) outlawry banita outlaw, outcast, exile bank bank 4 Miedzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju International Bank for Reconstruction and Development 4 Narodowy Bank Polski National Bank of Poland oddzial banku branch of bank plynnobanku liquidity of bank przedstawicielstwo banku representative office 4 utworzy bank to establish I to form a bank bank akcyjny joint stock bank Bank Anglii Bank of England bank budownictwa housing bank bank centralny central bank bank dokonujqcy przelewu remitting bank bank depozytowy bank of deposit, deposit bank bank dyskontowy discount bank bank emisyjny bank of issue bank handlowy commercial bank, trade bank, bank of commerce bank handlu zagranicznego foreign trade bank bank hipoteczny mortgage bank bank komunalny municipal bank bank korespondent correspondent bank bank krajowy domestic bank bank kredytowy credit bank bank otwierajqcy akredytywy originating bank bank pastwowy state bank, government bank bank poyczkowy bank for loans, loan bank bank prowadzqcy dzialalno makler- skq brokerage bank bank prywatny private bank bank przemyslowy industrial bank bank rentowy annuity bank
4 4 4
172
Bank Rezerw Federalnych Bank Rezerw Federalnych Federal Reserve Bank (USA) bank rolny agricultural bank bank rozrachunkowy clearing bank Bank Rozrachunkw Miedzynarodowych Bank for International Settle- ments bank spldzielczy cooperative bank bank w formie splki akcyjnej joint-stock bank bank zagraniczny foreign bank banknot note, banknote 4 wartonominalna banknotw denominational value of notes 4 wprowadza banknoty do obiegu to bring notes into circulation bankomat ATM, automated teller machine Bankowy Fundusz Gwarancyjny Bank Guarantee Fund bankructwo bankruptcy, insolvency, financial failure 4 orzeczenie bankructwa bankruptcy order bankructwo oszukacze I zloliwe fraudulent, wilful bankruptcy bankructwo zwykle (popenione bez zamiaru oszustwa) non-fraudulent bankruptcy bankrut bankrupt, insolvent bankrut nieprzywrcony do praw undischarged bankrupt bariera barrier, wall bariera celna tariff wall 4 zniesienie barier celnych removal of tariff walls 4 zniebariery celne to remove tariff walls bd (bez dywidendy) ex-dividend, ex div. bessa bear market, slump, fall I decline in prices, falling market 4 spekulowa na besse to operate for a fall bezdziedziczny heirless bezdziedziczny spadek estate in abeyance
Rada Bezpieczestwa (ONZ) bezdziedziczna wlasno heirless property bezkarnie with impunity bezkarno impunity, exemption from punishment, freedom from punishment bezkarny unpunished, exempt from punishment bezpieczestwo safety, security bezpieczestwo i higiena pracy (bhp) safety and hygiene at work (POL), health and safety (UK), industrial hygiene 4 komisja bhp commission for safety and hygiene at work, work safety and hygiene commission 4 komrka ds. bhp w przedsiebiorstwie safety department (in the undertaking) 4 przepisy bhp health and safety regulations 4 narusza przepisy bhp to breach provisions on safety and hygiene at work 4 przeszkoli pracownika w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy to train an employee in the field of work safety and hygiene 4 sluba bhp safety and hygiene at work service, work safety and hygiene service 4 standardy bhp health and safety standards 4 wymagania bhp health and safety requirements 4 zaznajamia pracownikw z przepisami i zasadami bhp to instruct employees on the provisions and principles of safety and hygiene at work, to acquaint employees with the provisions of law and rules for work safety and hygiene bezpieczestwo pracy occupational safety bezpieczestwo zatrudnienia job security Rada Bezpieczestwa (ONZ) Security Council (UN)
173
bezprawie bezprawie lawlessness, illegality, abuse of authority bezprawnoillegality bezprawny unlawful, illegal, illicit, lawless, against the law bezprawne objecie w posiadanie (nieruchomoci forcible entry ) groba bezprawna illegal I unlawful threat, illegal duress bezrobocie unemployment, lack of work 4 poziom bezrobocia unemployment level 4 wzrost bezrobocia rise in unemployment bezrobocie cyklicznie cyclical unemployment bezrobocie dlugookresowe long-term unemployment bezrobocie kobiet female unemployment bezrobocie krtkotrwale I przejciowe frictional unemployment bezrobocie malejqce falling unemployment bezrobocie masowe mass unemployment bezrobocie mlodych youth unemployment bezrobocie na wsi rural unemployment bezrobocie okresowe seasonal unemployment bezrobocie rosnqce rising unemployment bezrobocie sektorowe sectoral unemployment bezrobocie sezonowe seasonal unemployment bezrobocie spowodowane postepem technicznym unemployment due to technical progress bezrobocie strukturalne structural unemployment bezrobocie ukryte hidden unemployment bezrobocie wrdmlodziey youth unemployment, unemployment of young people bezrobocie wymuszone involuntary unemployment bezrobocie wywolane zmianami techno-
bilans logicznymi technological unemployment bezrobotny jobless, unemployed, out of employment bezskutecznoineffectiveness, vanity bezskutecznoczynnociprawnej ineffectiveness of legal act bezskutecznowypowiedzenia ineffectiveness of notice bezskutecznozastawu ineffectiveness of a pledge bezskuteczny ineffective, nugatory, null, void, invalid, futile, ineffectual bezwarunkowy unconditional, absolute przyjecie bezwarunkowe absolute acceptance zwolnienie bezwarunkowe absolute discharge bezwarunkowe owiadczenie unconditional declaration, unconditional statement bezwzgledny absolute bezwzgledna wiekszoglosw absolute majority of votes bezzwlocznie immediately, directly, at once, forthwith bezzwloczny immediate bekart bastard, illegitimate child biegly expert, specialist, assessor biegly ksiegowy certified accountant biegly rewident expert auditor, chartered accountant niezalenobieglego rewidenta independence of the expert auditor opinia bieglego rewidenta audit opinion, auditors opinion wybr bieglego rewidenta election of the expert auditor biegly sqdowy legal expert, skilled witness, court expert bieqcy running, current naprawa bieqca running repair bigamia bigamy bilans balance sheet, balance dzie bilansowy balance sheet date fryzowanie bilansu kiting
174
bilans nie poklasyfikowany rwnanie bilansowe balance sheet equation, accounting equation suma bilansowa balance sheet total ujmowanie aktyww w bilansie recognition of assets in the balance sheet uklad kontowy bilansu account form balance sheet uklad porzqdkowy bilansu report form balance sheet bilans nie poklasyfikowany unclassified balance sheet bilans otwarcia initial balance, opening balance bilans poklasyfikowany classified balance sheet bilans prbny trial balance bilans prbny po korektach adjusted trial balance bilans prbny po zamknieciu kont post-closing trial balance bilans prbny przed zapisami korygu- jqcymi unadjusted trial balance bilans upadlocibankrupts balance-sheet bilans zamkniecia closing balance biuro office, agency, bureau biuro porednictwa pracy employment agency biuro spedycyjne shipping agency biurowiec office block (UK), office building (USA) blok mieszkalny block of flats, apartment building blunito blaspheme, to swear, to commit blasphemy blunie blasphemer rca blunie czo profaneness r blunierczy blasphemous, profanatory blunierstwo blasphemy, profane oath, revilement of religion blqd error, flaw, mistake popelnia I popelni blqd to make an error, to commit an error poprawia I poprawi blqd to correct an error, to rectify an error blqd kancelaryjny clerical error blqd ksiegowy bookkeeping error
budownictwo gospodarcze blqd pierwszego rodzaju type I error blqd drugiego rodzaju type II error blqd w zapasach inventory error bledny erroneous, containing error bon skarbowy treasury bill, treasury note bp (bez prawa poboru) ex-subscription rights brak 1. lack, shortage, want, absence 2. defect, flaw, fault, deficiency, imperfection, shortcoming, failure usunq braki to remove defects, to remedy defects brak pracy shortage of work, job shortage, lack of work brak wiadom oci swobody lack of lub awareness or freedom braki kadrowe shortage of staff brana line (of business), trade, branch (of industry) bro weapon, gun, firearm bro palna gun brutto gross brygadzista foreman, overseer Brytyjskie Stowarzyszenie Rachunkowoci British Accounting Association, BAA budowa construction, building dziennik budowy building site log harmonogram budowy construction schedule kierownik budowy site superintendent, construction supervisor, building site manager koszt budowy building costs, building expenditure plac budowy, budowa building ground teren budowlany building estate, building land teren budowy building site w budowie under construction budowa drg road construction, road building budownictwo building industry, construction, building budownictwo gospodarcze building for trade and industry
175
budownictwo mieszkaniowe budownictwo mieszkaniowe house-building, home building, residential construction budownictwo naziemne construction engineering budownictwo podziemne civil engineering budownictwo socjalne social housing construction, non-profit housing budownictwo wielorodzinne multi-family construction budynek building budynek w stanie surowym bare masonry and carpentry budynek administracyjny administration building budynek biurowy office building budynek gospodarczy building for trade, industry and farming budynek magazynowy warehouse building budynek mieszkalny residential building, apartment building budynek nie przeznaczony do celw mieszkalnych, budynek niemieszkalny non-residential building budynek pastwowy public building budynek plombowy link building budynek przemyslowy industrial building budynek rolniczy agricultural building budynek szkolny educational building budynek uytecznoci publicznej public building budynek wielokondygnacyjny, wielorodzinny high rise, block of flats, multi-family apartment, multifamily dwelling budynek wolnostojqcy detached building, isolated building, separate building budynek zabytkowy, budynek wpisany na liste dziedzictwa historic building, heritage building, listed building
byly budet budget ustali budet to budget ustali budet na nadchodzqcy rok to budget for the coming year weryfikowa budet to review a budget budet ciqgly evolving budget, rolling budget budet elastyczny flexed budget, flexible budget budet finansowy financial budget budet glwny master budget budet inwestycyjny capital I expenditure budget budet kroczqcy evolving budget, rolling budget budet operacyjny operating budget budet produkcji production budget budet przyrostowy incremental budget budet sprzeday sales budget budet staly fixed budget, static budget budet sztywny fixed budget, static budget budet rodkw pienienych cash budget budet wiodqcy master budget budetowanie budgeting budetowanie kapitalowe capital budgeting budetowanie od zera zero-based budgeting budetowanie partycypacyjne participating budgeting budetowanie przyrostowe incremental budgeting bumelant absentee, shirker, slacker bunt mutiny, (rewolta) revolt, (zamieszki) riot, (powstanie) insurrection by zadluonym to be in debt byly former, ex-, previous
176
C
c I wk (cena / w arto ksigowa) price I book value ratio c I z (cena / zysk) price I earnings ratio calkowity 1. (czny) total, aggregate 2. absolute, overall, complete, entire calkowita suma zadluenia total amount of indebtedness calkowita wielkopoyczki total amount of a loan cech (zrzeszenie zawodowe) craft union, occupational union cedent assignor, cedent cedowa to cede, to assign cedula gieldowa exchange list, official list cegla brick cel purpose cel splki, cel dzialalnocisplki objects of a company cement cement cena price, cost cena emisyjna issued price cena rozliczeniowa settlement price cena wykupu buyout price cennik price list centrala headquarters, seat, head office centrala zwiqzkowa trade union headquarters centralizacja centralisation centralny central, main centralne ogrzewanie central heating certyfikat certificate wydawa certyfikaty inwestycyjne to issue investment certificates wykup certyfikatw inwestycyjnych redemption of investment certificates certyfikat inwestycyjny investment certificate cesja assignment, cession cesjonariusz assignee, grantee, transferee chalupnik home-worker, person working from their home, out-worker charytatywny charitable, eleemosynary, beneficent instytucja charytatywna eleemosynary corporation (USA) chlodnia cold store choroba disease, illness, sickness, infirmity choroba morska sea sickness choroba psychiczna mental disease choroba zawodowa occupational disease, industrial disease objawy choroby zawodowej symptoms of occupational disease powstanie choroby zawodowej development of occupational disease rozpozna u pracownika chorobe zawodowq to diagnose an occupational disease in an employee rozpoznanie choroby zawodowej diagnosis of occupational disease chroni to protect, to safeguard, to shelter chroni ycie i zdrowie pracownikw to protect the health and life of employees ciqga kogopo sqdach (potocznie) to drag someone through the courts cielesny carnal, fleshly, corporal, corporeal kara cielesna corporal punishment ciear burden, weight, charge, onus ciear dowodu burden of evidence I proof, onus of proof
177
ciekie naruszenie obowiqzkw ciekie naruszenie obowiqzkw grave violation of the basic employees duties ciupa pen, nick, coop, clink, can clo duty, excise, tariff obloy towar clem to clap duty on goods pobiera, ciqgacla to collect I to levy a duty podwysza cla to increase tariffs uiszcza cla to pay a duty ustanowi cla to establish duties clo ad valorem I od wartoci ad valorem duty clo agrarne agricultural duties clo antydumpingowe anti-dumping tariff clo autonomiczne autonomous tariff clo dyferencyjne differential tariff clo konwencyjne, umowne conventional tariff clo mieszane mixed duty, compound duty clo ochronne protective tariff clo odwetowe retaliatory tariff, retaliation tariff clo preferencyjne preferential tariff clo prohibicyjne prohibitive tariff clo przywozowe import duty, entrance duty clo skarbowe, fiskalne revenue duty clo specyficzne specific duty clo tranzytowe transit duty clo waone, stawka celna waona weighted tariff clo wyrwnawcze compensation duty clo wywozowe export duty, duty on export clo zasadnicze, podstawowe basic tariff clo zwrotne, zwrot cla wywozowego drawback cofa 1. to retract, to withdraw 2. to cancel, to revoke 3. to take back cofa towar to retract goods coroczny annual, yearly cudzolonik adulterer cudzolstwo adultery, fornication cykl cycle, series cykl ycia produktu product life cycle cytat quote, quotation, citation
czas trwania najmu
cytowa to quote, to cite cywil 1. civilian 2. non-combatant w cywilu in plain clothes cywilny 1. civil 2. (wiecki lay ) postepowanie cywilne civil procedure I proceedings zobowiqzanie cywilne civil obligation czas time, period, hours, term czas okrelony set term czas pracy working time, working hours dzielenie czasu pracy job sharing elastycznoczasu pracyflexibility of working time ewidencja czasu pracy records of working time, working record karta czasu pracy time card organizacja czasu pracy time management regulacja czasu pracy work schedule skracanie czasu pracy reduction of working time umowa dotyczqca czasu pracy agreement on working time
wymiar i rozklad czasu pracy amount and schedule of working time, duration and schedule of working time czas pracy elastyczny flexible working time czas pracy kierowniczej working time of managers czas pracy nienormowany flexitime, irregular working hours czas pracy nietypowy unsocial hours czas pracy optymalny work time optimum czas pracy przerywany interrupted working time czas pracy ruchomy flexible working hours, flexitime czas pracy ustawowy legal working time czas pracy w ruchu ciqglym working time in continuous working systems, continuous working day czas pracy zadaniowy working time determined by tasks to be performed czas trwania najmu period of lease
178
czas trwania splki czas trwania splki duration I lifetime I term of the company I partnership czas wolny od pracy rest period czas wolny za prace nadliczbowq time off for overtime work, time off in lieu czasowy 1. temporary, interim 2. time -based czasowe skladowanie towarw temporary storage of goods czasowy system plac time-based pay system czek cheque (UK), check (USA) antydatowa czek to antidate a cheque, to backdate a cheque honorowa czek to meet a cheque, to pay a cheque indosowa czek to endorse a cheque posiadacz czeku cheque bearer, bearer of a cheque, holder of a cheque posla czek do inkasa to send a cheque for collection przelew czeku transfer of a cheque wstrzyma wyplate czeku to stop a cheque wystawca czeku drawer of a cheque wystawi czek to issue a cheque, to make a cheque, to make out a cheque wystawi czek na bank to draw a cheque on a bank zablokowa czek to block a cheque zainkasowa czek to cash a cheque, to collect a cheque zakreli czek to cross a cheque zaplata czekiem payment by cheque czek awizowany advised cheque czek bankowy bank cheque, bankers cheque, cashiers cheque czek bez pokrycia bouncing cheque (UK), uncovered cheque, rubber cheque (USA), dud cheque czek gotwkowy uncrossed cheque, open cheque, cash cheque czek gotwkowy kasowy circular cheque czek gwarantowany guaranteed cheque czek imienny registered cheque, non-negotiable cheque czek in blanco blank cheque
czynnoci splki czek krosowany, zakrelony crossed cheque czek miejscowy I platny w miejscu wystawienia local cheque, town cheque czek (wystawiony) na bank AAA cheque on the AAA bank czek na okaziciela bearer cheque, cheque to bearer czek na sume ... cheque for the amount of I amounting to ... czek na zlecenie order cheque, cheque to order, negotiable cheque czek nie honorowany dishonoured cheque, unpaid cheque czek nie limitowany unlimited cheque czek nie uregulowany outstanding cheque czek pocztowy postal cheque, post cheque czek podrny travellers cheque czek powiadczonymarked cheque czek potwierdzony certified cheque czek przenoszalny negotiable cheque czek przeterminowany overdue cheque, stale cheque czek rozrachunkowy account payee cheque, giro cheque czek za granice foreign cheque czek zamiejscowy out-town cheque, non-local cheque czlonek member czlonek gieldy exchange member czlonek rady nadzorczej member of a supervisory board czyn act, deed, action czyn deliktowy tortious act, tort czyn lubieny lascivious act czyn przestepny misdeed, actus reus czynnik factor czynnocisplki course of the partnerships business, acts of partnership I com pan, course of business of the y partnership I company zwykle czynnocisplki normal course of the partnerships business, ordinary acts of partnership I company, ordinary course of business of the partnership I company
179
czynnocisqdowe i pozasqdowe czynnocisqdowe i pozasqdowe court and out-of-court actions, court proceedings and out-of-court dealings czynnoci zabezpieczajqce sqdu courts actions to secure assets czynno act, action, task, transaction, business, operation czynnobankowa banking operation czynnonagla urgent action, urgent task czynno prawna act in law, legal transaction, legal act bezskutecznoczynnoci prawnej ineffectiveness of legal acts uniewanienie czynnoci prawnej annulment of a legal transaction, invalidation of a legal act wanoczynnociprawnej validity of a legal transaction I legal act wykonywa czynno to perform an activity, to conduct an activity, to carry out an activity, to engage in the activity zaskaralnoczynnoci prawnej suability of a legal act czynnoprawna bezskuteczna ineffective legal act, ineffective legal transaction czynnoprawna bezwzglednie niewana null and void legal act I transaction czynnoprawna dokonana poza sqdem extrajudicial act, out-of-court legal act czynnoprawna dwustronna bilateral transaction czynno prawna dwustronnie obowiqzujqca bilaterally binding legal transaction czynnoprawna fikcyjna fictitious legal act, fictitious legal transaction czynnoprawna jednostronna unilateral transaction czynnoprawna nieodplatna gratuitous legal transaction czynnoprawna niezupelna incomplete legal transaction czynno prawna odplatna legal act for consideration
czytelny czynnoprawna pod tytulem darmym gratuitous act in law czynnoprawna powiernicza fiduciary transaction czynnoprawna pozorna apparent legal transaction, feigned legal transaction czynnoprawna procesowa act in connection with legal proceedings, act of legal procedure czynno prawna przygotowawcza preparatory measure, overt act czynno prawna ukryta disguised legal act, disguised legal transaction czynnoprawna upadlego legal act of the bankrupt czynno prawna wielostronna multilateral legal transaction, multilateral legal act czynsz rent, rental dopuszcza sie zwloki z zaplatq czynszu to be in arrears with payment of the rent, delay in payment podwyka czynszu rent increase termin platnociczynszu date of the payment of rent uiszcza czynsz w terminie umwionym to pay the rent on the date agreed ustali wysokoczynszu to fix the rent czynsz dzierawny land rent, lease rent czynsz najmu hire money, rental, rent czynsz podstawowy base rent czynsz roczny annual rent czynsz umiarkowany reasonable rent czynsz za mieszkanie, oplata za lokal residential rental (USA) czynsz zalegly rent owing czytanie reading drugie czytanie second reading pierwsze czytanie first reading trzecie czytanie third reading czytelny 1. legible 2. (jasny, zrozumiay) readable podpis czytelny legible signature
180
D
dalej (w dokumencie) thereinafter, hereinafter dane data, particulars, details, notes, evidence dane do rejestru particulars to be filed with the register dane objaniajqceexplanatory notes dane bieqce current data dar donation, gift, bestowment darczyca donor, donator (USA), grantor darmowy gratuitous, free, free of charge darowizna gift, donation, endowment, demise akt darowizny deed of gift, deed of donation, donation deed odwola darowizne to recall a donation odwolanie darowizny revocation of a donation podatek od darowizn donation tax, gift tax, donation duty, duty on donations przedmiot darowizny object of donation wartoprzedmiotu darowizny value of the object of donation przyjq darowizne to accept a gift przyjecie darowizny acceptance of a gift przyrzeczenie darowizny promise of a donation umowa darowizny contract of donation, donation contract, gift contract wykona darowizne to effect a donation zwrot przedmiotu odwolanej darowizny return of the object of the revoked donation darowizna doliczana do spadku gift to be included in the inheritance darowizna drobna minor donation darowizna mieszana mixed donation, non-uniform donation darowizna miedzy yjqcymi donation inter vivos darowizna na wypadek mierci gift mortis causa darowizna rekodajna donation by manual delivery darowizna testamentowa testamentary gift darowizna ukryta disguised donation darowizna z obciqeniem, darowizna ze zleceniem donation with a charge darowizna zaliczalna na zachwek gift to be included in the compulsory portion of the inheritance data date, day, term data objecia w posiadanie I zasiedlenia nieruchomoci move-in date, possession date, occupancy date data pewna authenticated date, certified date data rozpoczecia pracy date of the commencement of work data stempla pocztowego date of the postal mark, postmark date, mailing date data zarejestrowania splki date of incorporation datek ex gratia payment, donation, contribution, offering
181
debet debet 1. (w ksigowoci debit, left ) side 2. overdraft decyzja 1. decision, ruling 2. award decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu outline planning decision defraudacja defalcation, misappropriation, embezzlement, peculation defraudant defalcator, embezzler, defrauder defraudowa to defalcate, to misappropriate, to embezzle, to peculate deklaracja 1. declaration, statement, representation 2. (druk) form sporzqdzi deklaracje podatkowq to prepare a tax declaration zloy deklaracje podatkowq to submit a tax declaration deklaracja celna customs declaration deklaracja celna wywozowa declaration outwards deklaracja podatkowa tax declaration deklaracja podatku akcyzowego excise duty declaration deklaracja skrcona summary declaration dekret decree, statutory order, edict, fiat wydawa dekret to issue a decree dekret prezydencki executive order dekret specjalny ordinance delikt tort, delict, offence, transgression, wrongful act, private wrong deliktowy tortious delikwent 1. culprit 2. customer, soul, character denat I denatka deceased person deponent bailor, depositor depozyt depository, deposit, escrow Rada Nadzorcza Krajowego Depozytu Supervisory Board of the National Depository depozyt papierw wartociowych securities depository Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych National Depository for Securities
dlunik hipoteczny prowadzi depozyt papierw wartociowych to maintain a securities depository depozyt sqdowy court deposit depozytariusz bailee, depositary deweloper (inwestor budowlany) developer dezaprobata disapproval, condemnation, disapprobation dezintegracja pracownicza workers disintegration dialog dialogue dialog spoleczny social dialogue dialog spoleczny we Wsplnocie Community social dialogue dieta expense, allowance dieta (dzienna) expense allowance, travel money, per diem dieta (np. posw, subowa) emolument dintojra 1. kangaroo court 2. rabbinical court dlug debt, account payable mie dlugi to be in the red obliczy dlug to calculate a debt odpracowa dlug to work ones debt off udzial w dlugach share of the debts umorzy dlug to remit I to cancel I to release a debt wyganieciedlugu extinction of a debt zaplata dlugu payment of a debt dlug celny customs debt dlug honorowy debt of honour dlug pienieny money debt, pecuniary debt dlug solidarny joint and several debt dlug spadkowy inheritance debt, estate debt, inherited debt dlugi debts dlugi spadkowe debts I liabilities of the succession dlugi splki trading debts, partnership debts, company debts dlunik debtor, obligor dlunik glwny principal debtor dlunik hipoteczny mortgage debtor,
182
dlunik wekslowy debtor on mortgage, mortgager, mortgagor dlunik wekslowy drawee dlunik niepewny bad debtor dlunik niewyplacalny insolvent debtor dlunik obligacyjny bond debtor dlunik opieszaly slow I sluggish I tardy debtor dlunik osobisty personal debtor dlunik solidarny co-debtor dlunik upadly bankrupt debtor dlunik z tytulu wyroku judgment debtor do odwolania until further notice do protokolu for the record do wszystkich zainteresowanych to whom it may concern do wynajecia for hire dobra goods, property, possessions dobra materialne tangible property dobroczynny benevolent, charitable, eleemosynary dobroczyca benefactor dobrodziejstwo inwentarza benefit of limited liability for the heir, benefit of inventory przyjecie spadku z dobrodziejstwem inwentarza acceptance of the inheritance under limitation of liability, acceptance limited to the value of assets, acceptance with the benefit of inventory dobudowa addition dochodzenie investigation, inquiry prowadzi dochodzenie to investigate przeprowadzi dochodzenie kredytowe to conduct credit investigations dochodzenie kredytowe credit investigations dochodzenie wstepne preliminary investigation dochodzenie sqdowe inquest dochd income, yield, earnings, revenue, dochd dodatkowy supplementary income dochd poza pensjq income in addition to normal pay
dom skladowy dodatek I premia extra pay, allowance, bonus dodatek na dzieci allowance for children dodatek funkcyjny functional supplement dodatek motywacyjny incentive bonus dodatek wyrwnawczy compensatory allowance, supplementary payment dodatek za niebezpiecznq prace danger money dodatek za odpowiedzialnq prace responsibility allowance dodatek za prace w godzinach nadliczbowych bonus for overtime work, allowance for overtime work, callback pay dodatek za rozlqke absence money, separation allowance dodatek za sta pracy service increment dodatek za uciqliwq prace hardship allowance dodatek za wysluge lat seniority pay dodatki do poborw fringe benefits dogrywka (gieda) post-auction trading dojrzaly (osoba) mature, (owoc) ripe doksztalcanie improving education, supplementary education dokument document, paper, record, act, deed, instrument dokument gwarancyjny document of guarantee dokumenty ladunkowe I przewozowe I wysylkowe shipping bills, shipping documents, shipping papers dokumentacja records, papers, files, documentation dokumentacja podatkowa tax records dokumentacja rewizyjna working papers doliniarz (pot.) dip, pickpocket dom house, home, building dom emisyjny issuing house dom jednorodzinny single-family house dom maklerski brokerage house, commission house, wire house dom skladowy warehouse
183
dom wlasnociowy regulamin domu skladowego warehouses by-laws dom wlasnociowy owner-occupied house domiar podatkowy surtax, additional tax domniema to presume, to suppose, to assume domniemanie presumption, supposition, assumption obali domniemanie to rebut a presumption domniemany implicit, presumptive, putative ojciec domniemany putative father domownik member of a household domysl conjecture, speculation, guesswork donos incriminating letter donosiciel nark, informer, informant, grass doplata additional payment wniedoplate to make an additional payment doplyw wody water inlet dopuszcza to admit, to accept, to allow, to permit dopuszczalnoadmissibility dopuszczalny admissible, permissible, allowable, acceptable dowd dopuszczalny admissible evidence dopuszczalne wahanie kursu (wideki) price variation limits, price brackets dopuszczenie admission, admittance, acceptance, release dopuszczenie do obrotu release for free circulation dopuci do obrotu z zastosowaniem x stawki celnej to release for circulation at a x customs rate doradca adviser, consultant, counsellor doradca inwestycyjny investment adviser doradca podatkowy tax adviser, tax consultant dorany1. immediate, short-term 2. summary, simplified 3. temporary, casual sqd dorany summary court dorecza I doreczy to serve, to deliver
dostawa doreczy kom uwypowiedzenie to serve notice on someone dorecza pisma to serve documents, to deliver documents dorecza pisma za pokwitowaniem to serve documents with confirmation of receipt doreczanie I doreczenie service, delivery doreczenie zastepcze alternative service adres do dorecze address for service of notices data doreczenia service date miejsce doreczenia place of service potwierdzenie doreczenia acknowledgement of service doreczyciel deliverer, mailman, mail carrier dorozumiany implied, implicit doskonalenie 1. training 2. improvement 3. perfecting, perfection, refinement doskonalenie zawodowe w miejscu pracy in-company training dostarcza I dostarczy to deliver, to supply, to provide, to convey, to offer dostarcza dowody to offer evidence dostarczy nieodplatnie odzie i obuwie robocze to provide free of charge with working clothes and footwear dostarczy towar to convey goods dostawa delivery, supply, provision awizo dostawy notice of delivery dokona dostawy to complete I to effect I to make a delivery dowd dostawy delivery note gotowy I przygotowany do dostawy ready for delivery koszty dostawy delivery charges miejsce dostawy towarw place of supply of goods pokwitowanie odbioru dostawy receipt of delivery przyjq dostawe to accept delivery termin dostawy delivery date dotrzymywa terminw dostaw to meet the delivery dates umowa dostawy contract of delivery
184
dostawa czeciowa warunki dostawy delivery terms, terms of delivery zwleka z dostawq to delay a delivery qdanie dostawy call for delivery dostawa czeciowapart I partial delivery dostawa franko stacja docelowa delivery at station dostawa na (kade) qdanie delivery on call, on-call delivery dostawa na termin delivery on term dostawa natychmiastowa immediate delivery, prompt delivery dostawa niefakturowana delivery before invoice dostawa odplatna supply for consideration dostawa opnionaforward delivery, late delivery dostawa partiami delivery by instalments, split delivery dostawa sprzeczna ze zwyczajami bad delivery dostawa towaru supply of goods dostawa uzupelniajqca subsequent delivery dostawa zgodnie z prbkq delivery according to the sample dostawca deliverer, supplier, contractor, provider glwny dostawca main supplier, chief supplier staly dostawca regular supplier dostep access prawo dostepu do nieruchomoci access right, right of access uzyskiwa dostep do czego to gain access to something dostep do zawodu access to a profession dotacja subsidy, endowment, grant, allocation, bounty dowodowy evidential dowd 1. proof, evidence 2. receipt dowd doreczenia wezwania proof of service dowd ksiegowy voucher dowd rzeczowy exhibit
dyrektor dowd skladowy, warrant storage I warehouse certificate, warehouse warrant, certificate of deposit, negotiable warehouse receipt (US) wyda dowd skladowy to issue I to make out a warehouse receipt dozorca domu administrator of an building dozr supervision, surveillance, inspection, watch dozr celny customs supervision dozwolony 1. allowed, permitted, allowable 2. (prawnie) lawful, licit doywocie 1. annuity, perpetuity, specified income payable for life, (majtek zapisany maonkowi) jointure 2. life imprisonment, life sentence prawo doywocia right to a life-annuity w doywocie for life doywotnie uytkowanie nieruchomoci life estate doywotnio for life, in perpetuity doywotni life, lifelong drewno budowlane timber droga 1. (trasa) way, route, road, track 2. (tryb postpowania) channel, mode, course, procedure, way droga celna customs-designated route droga konieczna (prawo drogi) right of way druk 1. form, blank, printed matter, paper 2. printing, print duplikat duplicate, counterpart, copy, fac- simile, twin, reproduction dw (do wymiany) before split (gieda) dwuizbowy bicameral, two-chambered dwupoziomowy bi-level dwustronny bilateral, two-sided dwuznaczny ambiguous, equivocal, unclear, vague dwuestwo bigamy dymisja (rezygnacja) resignation dymisja (zwolni kogo) dismissal dyrekcja 1. management 2. board dyrektor director, manager, head, executive
185
dyrektor, czlonek zarzqdu dyrektor, czlonek zarzqdu director dyrektor ds. produkcji production manager dyrektor ds. sprzeday sales manager dyrektor naczelny executive director, managing director dyrektor sekcji pozyskiwania rodkw head of fundraising dyrektor techniczny technical director dyrektor wykonawczy managing director dyrektywa directive, instruction, order dyrektywy guidelines dyscyplina 1. discipline 2. discipline, field of study narzuci dyscypline to impose discipline dyscyplina pracy discipline at work, labour discipline dyskrecjonalny 1. discretional, arbitrary 2. private, confidential dyskredytowa to discredit, to disparage, to compromise dyskryminacja discrimination, unfair treatment dyskryminacja plciowa gender discrimination dyskryminacja rasowa racial discrimination dyskryminowa to discriminate, to disfavour dyspensa dispensation udziela dyspensy to dispense dywersja sabotage, subversion, diversion dywidenda dividend(s) kupon dywidendowy stock, share warrant podzial dywidend dividend distribution obliczanie podzialu dywidend dividend distribution calculation prawo do dywidendy equity rozdzielenie dywidendy distribution of a dividend rozdzieli dywidende to distribute a dividend
dzialalno gospodarcza stopa dywidendy dividend yield uplynnienie dywidend liquidating dividends uprawniony do dywidend entitled to dividends dywidenda kocowa final dividend dywidenda opcyjna optional dividend dywidenda tymczasowa I zaliczkowa interim dividend dywidenda uprzywilejowana preference dividend, privileged dividends dywidenda w gotwce cash dividend dywidenda w naturze dividend in kind, property dividend dyur standby shift, duty dzial 1. division, department, section 2. partition, division, distribution dzial kadr personnel department dzial spadku partition of the estate, division of the inheritance umowa o dzial spadku agreement for the partition of the estate wnieskarge o dzial spadku bring action for rescission dziala to act, to be active, to perform, to behave, to transact, to operate, to undertake dziala na rzecz ... to act on behalf of ... dziala w imieniu to act in the name of dziala w imieniu splki to act in the name of the partnership I company dziala w zmowie to collude, to act in concert, to be in collusion with, to connive dzialalno 1. activity, operation, performance, work 2. action prowadzi dzialalno to conduct I to carry on I to carry out I to engage in activity dzialalnofinansowa financing dzialalnogospodarcza economic activity, business, business operations prowadzi dzialalnogospodarczq to run a business rozszerzy dzialalno gospodarczq to expand the business
186
dzialalnoinwestycyjna zakoczy dzialalno gospodarczq to close the business dzialalnoinwestycyjna investing dzialalnooperacyjna operating activities, operations dzialalnowywrotowa subversion dzialka 1. lot, plot, allotment 2. (udzia w zysku) share, cut dzialka budowlana building land, construction plot dzialka budowlana niezubrojona unimproved building land dzialka budowlana uzbrojona improved building land dzieciobjca infanticide, child-murderer dzieciobjstwo infanticide, child-murder dziecko child, infant, kid, youngster dziecko nienarodzone unborn child dziecko nielubne bastard, illegitimate child dziedzic 1. heir, successor, inheritor, beneficiary, legatee 2. landlord, landowner dziedzictwo inheritance, heritage, (ojcowizna) patrimony, devolution dziedziczenie succession, inheritance, inheriting kolejnodziedziczenia order of succession, rules of descent niegodnodo dziedziczenia unworthiness to inherit niezdolnodo dziedziczenia incapacity to inherit porzqdek dziedziczenia order of succession prawo dziedziczenia right of inheritance, hereditary right, inheritable right uprawniony do dziedziczenia entitled to inherit w drodze dziedziczenia by right of succession zasady dziedziczenia rules of succession zrzec sie dziedziczenia to renounce inheriting zrzeczenie sie dziedziczenia renunciation of inheritance
dzielo dramatyczne dziedziczenie krewnych linii wstepnej succession of relatives in the ascending line dziedziczenie testamentowe testamentary succession by disposition dziedziczenie ustawowe lawful succession, intestate succession, statutory succession dziedziczenie w linii bocznej collateral succession dziedziczenie w linii prostej succession in the direct line, linear inheritance dziedziczy (co) to be the heir of, to come into possession as an heir, to have succession as an heir, to take by succession I inheritance, to inherit dziedziczy po kim to benefit someone, to succeed to someone dziedziczy w rwnych czeciach to inherit equally, to inherit in equal proportions dziekan dean dziekanat 1. deans office 2. deanery dzielo 1. work (praca) 2. work (utwr), composition 3. task odbir dziela acceptance dokona odbioru dziela to accept odda dzielo to deliver work oddanie dziela delivery of work odebra dzielo to receive work ukoczy dzielo to complete work umowa o dzielo contract for services, contract to perform a specified task, works contract, contract for work, contract for specific work roszczenia wynikajqce z umowy o dzielo claims resulting from the contract of work wykona dzielo to make work zamawiajqcy dzielo customer, principal, orderer, person ordering dzielo artystyczne artistic work dzielo audiowizualne audio-visual work dzielo choreograficzne choreographic work dzielo dramatyczne dramatic work
187
dzielo filmowe dzielo filmowe cinematographic work dzielo fotograficzne photographic work dzielo literackie literary work dzielo muzyczne musical work dzielo naukowe scientific work dzielo radiowe radiophonic work dzielo sztuki work of art dziennik journal, book of prime entry, log book, day book przenosi z dziennika kasowego do ksiegi glwnej to post from a day book to a ledger dziennik kolumnowy columnar journal dziennik oglny general journal dziennik przychodw gotwkowych cash receipt journal dziennik zakupw purchases day book, purchases journal, bought day book dziennik rozchodw gotwkowych cash disbursements journal dziennik sprzeday sales day book, sales journal dziennik urzedowy law journal dziennik wplyww cash receipts journal dziennik wydatkw cash disbursements book, cash payments journal dziennik zwrotw ze sprzeday sales returns (day) book dzie day dzie roboczy business day dzie wolny od pracy day off dzie wyplaty pay day dzierawa tenancy, leasehold okres dzierawy term of tenancy przedmiot dzierawy object of tenancy przeznaczenie przedmiotu dzierawy end-use I designation of the object of tenancy
dziery zmienia przeznaczenie przedmiotu dzierawy to change the designation of the object of tenancy, to change the end-use of the object of tenancy rozwiqzanie umowy dzierawy termination of a tenancy agreement rozwiqzywa umowe dzierawy to terminate tenancy rozwiqzywa umowe dzierawy za wypowiedzeniem to terminate tenancy by notice umowa dzierawy nieruchomoci agreement for tenancy of a real property wyganieciedzierawy expiration of tenancy dzierawa doywotnia life leasehold dzierawa nieruchomoci rolnej tenancy of an agricultural real estate dzierawa prawa lease of a right dzierawa przedsiebiorstwa tenancy of an enterprise dzierawa rzeczy tenancy of a thing dzierawa wieczysta perpetual tenancy, tenancy for life dzierawa, ktra moe by rozwiqzana przez obydwie strony bez wypowiedzenia tenancy at will dzierawca tenant, occupant dzierawca doywotni life tenant, tenant for life dzierawca terenw lowieckich shooting tenant dzierawca wolny (dzierawicy z woli waciciela)tenant at will dzierawca tenant, occupant, lessee dzieryciel actual holder, possessor dziery to hold, to possess
188
E
efektywnoeffectiveness,efficiency, performance efektywny actual, effective, efficient efektywna stopa poyczki actual yield, actual rate of return egzamin examination, exam egzekucja 1. (cignicie nalenoci ) execution, enforcement, foreclosure, seizure 2. (stracenie skazanego) execution prowadzi egzekucje z majqtku wsplnika to carry out an execution from partners assets, to execute upon the assets of a partner, to conduct execution from the partners assets zawieszenie egzekucji stay of execution egzekucja hipoteczna z nieruchomoci foreclosure of mortgage, mortgage foreclosure egzekucyjny enforcement, executive, execution pluton egzekucyjny firing squad egzekutor 1. (wykonawca wyroku) executor 2. (komornik) enforcement officer, court executive, bailiff (UK) 3. (kat) executioner egzekwowa to execute, to enforce, to seize egzekwowa zaleglopodatkowq to execute tax arrears eksces excess, excessive action, disturbance eksmisja eviction eksmisja przymusowa compulsory eviction eksmitowa to evict, to eject ekspedient(ka) shop-assistant ekstradowa to extradite ekstradycja extradition emeryt old-age pensioner, retired person, retiree (USA) emerytalny pensionable wiek emerytalny pensionable age emerytura pension, old age pension przejna emeryture to retire przeniekogona emeryture to retire someone, to pension someone off emerytura dodatkowa supplementary pension emerytura wczeniejszaearly retirement emerytura wojskowa military pension emisja 1. issue 2. emission 3. broadcasting data emisji time of issue, date of issue kalendarz emisji issue timetable plasowanie emisji placing of issues waluta emisji currency of issue warunki emisji conditions of issue, terms of issue wielkoemisji volume of issue emisja akcji issue of shares emisja akcji gratisowych bonus issue, scrip issue emisja brutto gross issue emisja ciqgla tap issue, continuing issue emisja gratisowa bonus issue, scrip issue emisja krajowa domestic issue, internal issue emisja miedzynarodowa international issue emisja netto net issue emisja nowa fresh issue emisja papierw o plynnej stopie floating rate issue
189
emisja papierw o zmiennej stopie emisja papierw o zmiennej stopie variable-rate issue emisja papierw wartociowych securities issue, issue of securities emisja po cenie nominalnej issue at par emisja po obnionej cenie issue at a discount emisja premiowa issue at a premium emisja praw poboru rights issue, rights offering (USA) emisja prywatna private issue, private placement emisja publiczna public issue emisja zagraniczna foreign issue emitent issuer emitowa 1. to issue 2. to emit 3. to broadcast emitowa dlug I poyczke to issue a loan, to float a loan enklawa celna customs enclave, tariff enclave etat post, position, employment, job praca na caly etat full-time employment etyka ethics, ethic etyka dziennikarska journalistic ethic etyka zawodowa professional ethic etyka zawodu prawniczego legal ethic Europejska Komisja Zwiqzkw Zawo- dowych European Industry Committee Europejska Konwencja o Niektrych Miedzynarodowych Aspektach Upa- dloci(1990) European Convention on Certain International Aspects of Bankruptcy (1990) Europejska Konwencja o Statusie Praw- nym Pracownikw Migrujqcych (1977) European Convention on the Legal Status of Migrant Workers (1977) Europejska Konwencja o Zabezpiecze- niu Spolecznym (1972) European Convention on Social Security (1972)
ewikcja Europejska Konwencja o Zabezpieczeniu Spolecznym Rolnikw (1974) European Convention on the Social Protection of Farmers (1974) Europejska Konwencja o Zakladaniu Splek (1966) European Convention on Establishment of Companies (1966) Europejski Kodeks Zabezpieczenia Spolecznego (1964) European Code of Social Security (1964) Europejski Urzqd Koordynacji Obsadzania Wolnych Miejsc Pracy i Wnio- skw o Zatrudnienie European Office for Co-ordinating the Clearance of Va- cancies and Applications for Employ- ment Europejskie Porozumienie o Miejscach Pracy dla au pair (1969) European Agreement on au pair Placement (1969) Europejskie Porozumienie Tymczasowe dotyczqce Zabezpieczenia Spolecznego na Wypadek Staroci, Inwalidztwa i dla Osb Pozostalych przy yciu (1953) European Interim Agreement on Social security Schemes relating to Old Age, Invalidity and Survivors (1953) Europejskie Stowarzyszenie Rachunkowoci European Accounting Association, EAA eutanazja euthanasia, mercy killing ewidencja 1. records, files, papers 2. registration ewidencja ludnocicensus ewidencja towarw records of goods prowadzi ewidencje towarw to keep records of goods ewidencjonowanie accounting, recording ewidencyjny recording, record numer ewidencyjny file number ewikcja eviction
190
F
fabryka factory, plant, works fabrykowa to fabricate, to falsify fabrykowa dowody to fabricate evidence fach profession, job, trade, calling, vocation fachowiec professional, expert, specialist faktura 1. (dokument) invoice 2. (sztuka) texture, grain, fracture faktura celna customs invoice fakturowa to invoice fala wave fala strajkw strike wave falszerstwo fake, forgery, counterfeit, falsification falszerz adulterator, counterfeiter, falsi- fier, forger, fabricator falszowa to adulterate, to falsify, to counterfeit, to debase, to forge, to fabricate falszowa ywnoto adulterate food falszowanie adulteration, debasement, counterfeiting, fiddling falszywy false, devoid of truth, fictitious, groundless, adulterate falszywy alarm I telefon hoax phone call falszywe wiadectwoI zeznanie false testimony I evidence falszywy czek dud cheque federacja federation, association Federacja Europejskich Gield Papierw WartociowychFederationof European Stock Exchanges (FESE) fikcyjny fictitious, sham filantrop philanthropist finalizowa 1. to complete, to close, to conclude 2. to settle, to finalise firma firm, company, business, corporation, enterprise firma spedycyjna shipping firm firma splki business name of a company I partnership, com pany name, firm, name of the firm firma zlikwidowana defunct company fiskalny fiscal kasa fiskalna cash register fizjologia pracy occupational physiology forma form forma umowy form of companys deed, form of partnerships deed formalnociformalities, procedures formalnocicelne customs procedures, customs formalities dokonywa formalnocicelnych to attend to the customs formalities upraszcza formalnocicelne to simplify the customs procedure fracht freight fundacja foundation, endowed institution, endowment zaloy fundacje to establish a foundation, to set up a foundation fundacja charytatywna I na cele dobroczynne charitable corporation, charitable trust fundusz fund Fundusz Gwarantowanych w iadcze Pracowniczych Employees Guar- anteed Benefits Fund aktywa funduszu inwestycyjnego investment fund assets cel inwestycyjny funduszu investment purpose of the fund
191
fundusz emerytalny czas trwania funduszu inwestycyjnego duration of the investment fund dochd funduszu inwestycyjnego income of an investment fund nazwa funduszu inwestycyjnego name of the investment fund polityka inwestycyjna funduszu investment fund policy rejestr funduszy inwestycyjnych investment fund register rodzaj funduszu inwestycyjnego type of investment fund, nature of investment fund rozwiqza fundusz inwestycyjny to dissolve an investment fund statut funduszu inwestycyjnego statute of the investment fund towarzystwo funduszy inwestycyjnych investment fund corporation uczestnik funduszu inwestycyjnego investment fund participant umowa z funduszem inwestycyjnym o prowadzenie zbywania i odkupywania jednostek uczestnictwa contract with the investment fund to sell and purchase participation units utworzy fundusz inwestycyjny to create an investment fund wplaty do funduszu inwestycyjnego payments to an investment fund
fuzja tworzqca konglomerat fundusz emerytalny retiring fund, superannuating fund, pension fund fundusz inwestycyjny investment fund fundusz inwestycyjny mieszany mixed investment fund fundusz inwestycyjny otwarty open-ended investment fund fundusz inwestycyjny zamkniety closed-end investment fund fundusz powierniczy trust fund fundusz premiowy staff bonus fund fundusz socjalny welfare fund fundusz strajkowy strike funds Fundusz Ubezpiecze Spolecznych Social Insurance Fund funkcjonariusz 1. officer, public servant, functionary 2. police officer, policeman funkcyjny functional dodatek funkcyjny functional supplement fuszerka budowlana jerry-building fuzja merger, amalgamation, fusion dokona fuzji to merge fuzja bankw bank merger fuzja pionowa vertical merger fuzja pozioma horizontal merger fuzja tworzqca konglomerat conglomerate merger
192
G
gang mob, gang, ring, band gangster gangster, mobster, (bandzior) ruffian, (awanturnik) rowdy, (kanciarz) racketeer, bandit gangsterstwo gangsterism, banditism, racket gielda 1. market 2. exchange, stock exchange, stock market gra na gieldzie to play on the stock exchange w ejna gielde to go public gielda dewizowa foreign exchange market gielda frachtowa charter exchange, shipping exchange gielda opcji option market gielda papierw wartociowych stock exchange gielda towarowa commodity exchange, commodities exchange gielda walorw stock exchange, securities exchange gielda zboowa corn exchange, grain exchange gielda eglugowa maritime exchange gilotyna guillotine ginq 1. (umiera) to die, to perish, to fall 2. (zanika) to vanish, to disappear 3. (wymiera to die out ) glina I gliniarz cop, copper glos 1. voice, sound, call 2. vote 3. opinion, comment, say, voice 4. address 5. permission to speak, the floor odda swj glos to cast ones vote udzieli kom uglosu to give someone the floor, to give someone permission to speak glosowa to vote, to cast a vote, to ballot, to go to the polls, to poll glosowa bez dyskusji to vote without debate glosowa nad wnioskiem to vote on the motion glosowanie voting, vote, election kolejnoglosowania voting order przystqpi do glosowania to proceed to voting system glosowania voting method wstrzyma sie od glosowania to abstain from voting wynik glosowania result of voting, voting result zarzqdzi glosowanie to order voting glosowanie imienne voting by roll-call glosowanie obowiqzkowe compulsory voting glosowanie powszechne popular vote glosowanie preferencyjne preferential voting glosowanie przedterminowe advance voting glosowanie przy uyciu kart do glosowania voting by (with the use of) voting cards glosowanie przez podniesienie reki voting on a show of hands glosowanie tajne secret ballot, secret vote glosowanie taktyczne tactical voting glosujqcy 1. (wyborca) voter, elector, constituent 2. voter glwny central, main, principal, primary, major glwny udzialowiec major shareholder
193
Glwny Urzqd Cel Glwny Urzqd Cel Central Office of Customs Prezes Glwnego Urzedu Cel President of the Central Office of Customs glwny zobowiqzany principal obligor gmina gmina, commune, district, borough, community godzina 1. hour 2. time, moment godzina policyjna curfew godziny nadliczbowe overtime, extra hours godziny pracy working hours, hours of work niepotrzebne godziny pracy excessive hours of work godziny urzedowania business hours, office hours goczy warrant of arrest list goczy warrant of arrest, wanted notice gospodarczy 1. economic, business 2. industrial, manufacturing dzialalnogospodarcza business activity podmiot gospodarczy economic entity gospodarka 1. economy 2. management, administration, running gospodarka wolnorynkowa free market economy gospodarstwo household, homestead, possessions, property gospodarstwo domowe household gospodarstwo rolne farm, farmstead grabi to loot, to plunder, to pillage grabie pillage, looting, plunder grabieca looter, plunderer, pillager granica 1. border, frontier, boundary 2. limit granica celna customs frontier granica czasu time limit granica nieruchomoci boundary, property line granica wieku age limit gratyfikacja bonus, extra pay, remuneration gratyfikacja (np. z okazji Boego Naro- dzenia) bonus, gratification
gwarancja absolutna groba 1. threat, menace, duress 2. (niebezpieczestwo) danger, peril 3. intimidation 4. (groba, nieuchronno im) pedence groba bezprawna illegal I unlawful threat, illegal duress grony 1. dangerous, formidable, me- nacing 2. (powany) serious 3. threatening grunt 1. (teren) land, ground 2. (gleba) soil, earth 3. (majtek) estate wlada gruntem to occupy the land wladanie gruntem occupation of land wchodzi we wladanie gruntem to enter into occupation of land grunty orne arable land grunt rolny agricultural land grupa group grupa zawodowa occupational group grupowa organizacja pracy group organisation of work grzywna fine, mulct, pecuniary penalty I punishment, amercement kara grzywny fine, amercement naloy grzywne to impose a fine, to amerce gubernator governor Rada Gubernatorw Board of Governors gwalcenie 1. (popenienie gwatu) rape 2. (przymus) coercion, duress, compulsion, force 3. (naruszenie) violation, infringement gwalciciel 1. (sprawca gwatu) rapist 2. (sprawca naruszenia) violator, transgressor, profaner gwalt 1. (zgwacenie) rape 2. (przemoc) violence 3. (przymus) coercion, force gwarancja guarantee, warranty, guaranty dawa gwarancje to offer a guarantee domaga sie gwarancji to require a guarantee okres gwarancji period of guarantee uprawniony z gwarancji person entitled in the guarantee gwarancja absolutna absolute guarantee
194
gwarancja bankowa gwarancja bankowa banking guarantee, bankers guarantee gwarancja jakoci quality guarantee, guarantee of quality gwarancja konstytucyjna constitutional guarantee gwarancja konsumencka consumer guarantee gwarancja pastwowa government guarantee, state guarantee gwarancja pisemna written guarantee gwarancja pod przysiegq sworn guarantee
gwardia gwarancja pojedyncza single guarantee gwarancja stosowna adequate guarantee gwarancja stuprocentowa hundred-percent guarantee gwarancja wyplacalnoci guarantee of solvency gwarant 1. guarantor 2. warrantor 3. (ubezpieczyciel) underwriter gwarantowa to guarantee, to vouch for, to underwrite, to warrant gwarantowany guaranteed gwardia guard
195
H
habilitacja 1. granting a postdoctoral degree in Poland 2. postdoctoral dissertation in Poland 3. habilitation handel commerce, trade, business, merchandising handel detaliczny retail handel krajowy home trade handel narkotykami drug trafficking handlarz dealer, trader, vendor, (okrelonym towarem) chandler handlowa 1. to trade, to deal in 2. (nielegalnie) to traffic handlowiec 1. trader, dealer, merchandiser, tradesman, tradesperson 2. (sprze- dawca) vendor handlowy commercial, mercantile, merchant, engaged in commerce haba dishonour, disgrace, shame, ignominy, opprobrium habi to dishonour, to bring disgrace on I upon harmonijny harmonious, (zgodny) concordant, consensual harmonogram schedule, timetable, plan harmonogram budowy construction schedule hazard gambling, gamble hazardzista gambler higiena hygiene higiena pracy occupational hygiene, occupational health, work hygiene hipoteczny mortgage bank hipoteczny mortgage bank dlug hipoteczny mortgage debt dlunik hipoteczny mortgager, mortgagor ksiega hipoteczna mortgage register obciqenie hipoteczne mortgage charge wierzyciel hipoteczny mortgagee wpis hipoteczny mortgage registration wiadectwowpisu hipotecznego certificate of the registration of mortgage hipoteka 1. mortgage 2. hypothecation 3. collateral 4. (biuro notarialne) mortgage registry amortyzacja hipoteki amortisation of mortgage mie hipoteke na to have a mortgage on obciqy hipotekq to mortgage, burden with mortgage, to hypothecate obciqy nieruchomohipotekq to mortgage a property, to encumber a property to be a mortgage przedmiot hipoteki subject of a mortgage poycza (komu)na hipoteke to lend on mortgage splaci hipoteke to pay off a mortgage hipoteka amortyzacyjna instalment mortgage hipoteka lqczna aggregate mortgage, collective mortgage hipoteka morska ships mortgage, vessel mortgage hipoteka na gospodarstwie rolnym farm mortgage hipoteka przymusowa judicial mortgage, tacit mortgage hipotekariusz mortgagee honor honour slowo honoru word of honour, parole
196
honorarium honorarium fee, honorarium, (autorskie) royalty honorarium adwokackie retainer honorarium warunkowe conditional fee, success fee honorowa to honour honorowa podpis to honour a signature honorowy (o dugach, warunkach) honor- ary, (o czowieku) honourable hossa bull market, boom, booming market, strong market spekulowa na hosse to operate for a rise
hymn pastwowy hotelarz hotel profession humanizacja pracy humanisation of work hurt 1. wholesale (trade) 2. bulk, mass hurt i detal wholesale and retail hurtownia wholesale store, wholesale discount, wholesale business, wholesale warehouse hurtownik 1. wholesaler, wholesale dealer, wholesale distributor 2. (porednik) jobber hurtowy wholesale hymn anthem 2. (kocielny hymn ) hymn pastwowy national anthem
197
I
imigracja immigration imigrant immigrant imigrowa to immigrate immunitet absolute privilege, immunity, privilege immunitet dyplomatyczny diplomatic immunity immunitet poselski Parliamentary privilege immunitet sqdowy judicial immunity import import, importation import bezclowy duty free import importer importer importowa to import imputowa impute, to allege, to accuse imputowanie imputation, allegation indeks 1. index 2. (studenta) credit book wartobazowa indeksu base index value indeks gieldowy exchange index indeksacja plac wage indexing indos endorsement indosowa to endorse indywidualny individual, single, separate indywidualne konto emerytalne individual retirement account (IRA) informacja information, (piece of) news informacja pracownicza worker information inkasent tax collector inspekcja 1. (organ) inspection, inspectorate 2. (kontrola) inspection, visita- tion, audit, control, examination Pastwowa Inspekcja Pracy State La- bour Inspectorate, State Labour Inspec- tion Pastwowa Inspekcja Sanitarna State Sanitary Inspectorate, State Sanitary Inspection spoleczna inspekcja pracy social labour inspectorate, social labour inspection inspekcja budowlana building inspection inspektor inspector, clerk, examiner, superintendent, supervisor inspektor I urzednik nadzoru budowlanego clerk of works inspektor budowlany building inspector inspektor nadzoru budowlanego inspector of construction supervision glwny inspektor nadzoru budowlanego chief inspector of construction supervision inspektor nadzoru inwestorskiego investors supervising inspector inspektor pracy labour inspector istotny 1. (wany) fundamental, crucial, vital 2. material, substantial 3. (rzeczywisty) real, actual 4. (znaczny) significant, considerable instalacje wewnetrzne indoor installations instancja instance, resort poyczkodawca ostatniej instancji lender of the last resort sqd niszej instancji lower court sqd ostatniej instancji court of last resort sqd pierwszej instancji court of first instance instrukcja 1. (zasady dziaania) instruc-
198
instrukcja korzystania z rzeczy tions, handbook, manual 2. (polecenie) instruction, order, command postepowa zgodnie z instrukcjq to follow the instructions instrukcja korzystania z rzeczy instruction for use of a thing instrukcja obslugi users handbook, servicing instructions, service manual, operating instructions instrukcja uytkowania instructions for use instrument instrument, tool, device, ap- pliance instrument kapitalowy equity instrument instytucja institution, body, establishment, organisation, society, business, firm instytucja bankowa banking business, banking house, banking firm instytucja emitujqca listy zastawne lub obligacje institution issuing mortgage bonds or other bonds instytucja finansowa financial institution instytucja pomocy spolecznej social assistance body instytucja ubezpieczenia na wypadek bezrobocia unemployment insurance institution intencja 1. intention, aim, objective, intent, view, purpose 2. (w religii) intention mie dobre intencje to mean well interes 1. interest, title 2. (sprawa, proba) business, matter, affair 3. business, trade interes splki interest of a partnership I company internowa to inter, to confine, to send to an interment camp internowanie internment internowany internee obz dla internowanych internment camp interpelacja question, interpellation interpelowa to question, to interpellate
izba skarbowa interpretacja interpretation, construction, explanation, exegesis interwencja intervention, interference interwencja zbrojna armed intervention interwenient uboczny secondary intervener, accessory intervenor interweniowa 1. (wstawia si) to intervene 2. (wtrca si) to interfere, to meddle interweniowa w sporze to intervene in a dispute inwalida disabled person, invalid, handicapped person, crippled person inwalida wojenny disabled war veteran inwalidztwo invalidity, disability czeciow inwalidztw partial disability e o pogorszenie stopnia inwalidztwa aggravation of invalidity inwentaryzacja inventory, stocktaking, taking inventory inwentarz 1. (mienie) stock 2. (spis) inventory 3. (hodowla) livestock inwentarz spadkowy schedule of estate, schedule of assets and liabilities inwestor 1. investor 2. (zleceniodawca) principal, employer inwestor instytucjonalny institutional investor inwestowa to invest inwestycja investment inwigilacja surveillance, (nadzr) oversight inynier engineer inynier budowlany civil engineer, construction engineer izba chamber, camera, department, society, centre, house izba handlowa chamber of commerce, chamber of trade izba nisza lower chamber, lower house izba przemyslowa chamber of industry Izba Reprezentantw House of Representatives (USA) izba rozrachunkowa clearing house izba skarbowa tax chamber, treasury department, treasury chamber
199
izba wytrzewie dyrektor izby skarbowej tax-chamber director izba wytrzewie sobering chamber, emergency detoxification centre izba wysza upper chamber, upper house
izolatka izba zatrzyma detention centre izba zawodowa professional society izolatka 1. (w wizieniu) solitary confinement, seclusion cell 2. (w szpitalu) isolation ward
200
J
jakoquality, grade gwarancja jakoci quality guaranty I assurance jawnie publicly, in public, openly, evi- dently, overtly jawnoopenness to public, transparency jawny overt, open, exposed, public, evident, apparent, manifest, transparent dzialanie jawne overt act jednobrzmiqcy identical, of the same tenor, (o wyroku) unanimous jednoczesny simultaneous, concurrent jednoglonie unanimously jednoglony unanimous, undivided jednoinstancyjnosingle-instance court system jednomylnie with one accord, unanimously, by common consent jednomylno unanimity, consensus, con- cordance jednomylnyunanimous, undivided jednoosobowy single, single-person, one-person, one-man, sole, individual przedsiebiorca jednoosobowy single-party business entity splka jednoosobowa single-member company, one-man-company, oneshare- holder company jednostka 1. unit, entity 2. (osoba) individual jednostka mieszkaniowa dwelling unit, housing unit jednostka organizacyjna organisational entity jednostka pieniena unit of currency jednostka samorzqdu terytorialnego local governmental unit jednostka uczestnictwa participation unit odkupywa jednostki uczestnictwa to repurchase participation units zbywa jednostki uczestnictwa to sell participation units jednostronnie unilaterally, ex parte, one-sidedly jednostronny unilateral, one-sided, single-sided jednostronna deklaracja niepodlegloci Unilateral Declaration of Independence jednostronne zobowiqzanie unilateral engagement jeniec captive, prisoner jeniec wojenny prisoner of war, POW judykatura judicature, judicial decisions jurat jurat jurysdykcja jurisdiction, judicature jurysdykcyjny jurisdictional, pertaining to jurisdiction juryslingwistyka jurislinguistics, linguistics of the law jurysprudencja jurisprudence, the science of law, legal philosophy jurysta jurist
201
K
kabota coastal shipping, cabotage, coast- ing kadencja (czas sprawowania urzdu) term in I of office, tenure of office, duration of office, (rzdy premiera) ministry kadra 1. (zesp pracownikw) staff, personnel, body of persons employed 2. (w wojsku) cadre kadra drugiego planu backroom personnel, middle distance personnel kadra kierownicza key executives kadra redniego szczebla middle management kadra wojskowa military personnel kadra wyszego szczebla senior management kadry informacyjne information profession kajdanki handcuffs, manacles sku kogokajdankami to handcuff someone kalendarz calendar, (terminarz) diary kalendarz wyborczy voting calendar kalkulacja calculation kalkulacyjny assessment, calculation, calculating element kalkulacyjny assessment factor kalumnia calumny, aspersion kampania campaign, stand, (kampania wyborcza) canvassing organizowa kampanie na rzecz to organise a campaign for Kanadyjski Instytut Bieglych Rewidentw Canadian Institute of Chartered Accountants kanal channel kancelaria chancellery, office kancelaria adwokacka chambers (UK), set of chambers, law firm kanciarz crook, con artist, con man kanclerz chanceller kandydat candidate, applicant, (pretendent) aspirant, (osoba wstpujca do szkoy, towarzystwa) entrant, (kandydat na prezydenta) runner kandydatura candidature, candidacy kandydowa to be a candidate, to run, to stand kantor exchange office, exchange bureau kapitalizacja capitalisation kapitalizacja rynkowa market capitalisation kapital capital mie kapital w splce to have a stake in a company obnienie kapitalu reduction of I in the capital podwyszenie kapitalu increase in the capital wysoko kapital amount of the capital u wysokoobjetego kapitalu subscribed share capital kapital akcyjny I statutowy authorised capital niewyemitowany kapital akcyjny unissued share capital kapital docelowy target capital, authorised capital kapital dluny debt capital kapital oplacony paid up capital, fully-paid share capital
202
kapital poczqtkowy kapital poczqtkowy seed money (UK), initial capital kapital poyczkowy loan capital kapital rezerwowy reserve capital kapital ryzyka venture capital, risk capital kapital subskrybowany subscribed capital kapital wlasny, kapital zakladowy equity capital lqczna kwota kapitalu wlasnego aggregate amount of equity kapital wniesiony paid-in capital kapital zagraniczny foreign capital kapital zakladowy share capital, initial capital, original capital nominalny kapital zakladowy nominal share capital pokryty I wplacony kapital zakladowy paid-up share capital przydzielony kapital zakladowy allotted share capital kapital zapasowy supplementary capital, spare capital kapunark, snitch, rat, fink kara penalty, punishment, pain, retribution, (w sprawie karnej) sentence, (kara grzywny) amercement naloy kare to impose a penalty odbywa kare to serve a sentence wymierza kare to administer I to mete out punishment zaslugiwa na kare to deserve punishment kara boska divine retribution kara pieniena fine kara mierci death penalty kara to punish, to penalise, to correct, to discipline, (kara grzywn) to amerce karalnopunishability karalny punishable, culpable, chargeable, penal, indictable karany person with a criminal record, person already punished karencja waiting period, (kredytu) grace period
kasa biletowa w teatrze, w kinie karnik criminal lawyer, criminalist karnodiscipline, obedience karny penal, criminal, penitentiary, punitive odpowiedzialnokarna criminal responsibility postepowanie karne criminal procedure I proceedings sqd karny criminal court sprawy karne criminal matters ciganie karne criminal prosecution zaklad karny penitentiary (USA) kodeks karny penal colony kolonia karna criminal code, penal code karta 1. sheet of paper 2. (w ksice) page, leaf 3. (w polityce) card, charter karta platnicza bank card wydawanie kart platniczych issue of bank cards karta umowy contract note Karta Wsplnotowa Podstawowych Praw Socjalnych Pracownikw EC Charter of The Fundamental Rights of Workers karta zwiqzkowa trade union card karygodnoculpability, scandalousness, reprehensibility karygodny (zasugujcy na kar) criminal, culpable, (naganny) reprehensible, scandalous, blameworthy, unpardonable kasa 1. (instytucja) fund, association 2. (pienidze zarobione) cash in hand 3. (kasa sklepowa) till (UK), cash register pracownicza kasa zapomogowo-poyczkowa employee savings-and-loan association szkolna kasa oszczednociowa school savings association obslugiwa kase to operate a cash register kasa biletowa ticket office, booking office (UK) kasa biletowa w teatrze, w kinie box office
203
kasa mieszkaniowa kasa mieszkaniowa housing credit association kasa organu podatkowego tax authoritys cashier kasa pancerna stronghold kasacja 1. (uchylenie wyroku) final appeal, last resort appeal, cassation 2. annulment kasiarz cracksman, safecracker, safebreaker, yegg (US) kasjer 1. (w banku) teller, cashier 2. (w sklepie) cashier 3. (w supermarkecie) checker kat executioner, hangman, headsman, decapitator kataster land register, cadastral register katastrofa finansowa financial disaster kategoria category, class, type kaucja security deposit, damage deposit, bond, bail wplaci kaucje to pay a security deposit zloy kaucje to lodge a security zwrot kaucji bond recovery zwrci kaucje to return a security deposit zwolni za kaucjq (w sdzie) to bail qdanie zwrotu kaucji bond claim kaucja gwarancyjna guaranty deposit kauzyperda lame-duck lawyer kazirodczy incestuous kazirodztwo incest, cognate offence kazuistyka casuistry kazus case kierowa to manage, to direct, to guide, to administer, to control kierowa grupq pracownikw to guide a group of workers kierowa pracq to direct the workflow kierowa produkcjq to manage production kierowniczy managerial, executive kierownik manager, chief, head, executive kierownik brytyjskiego urzedu rejestrowego splek Registrar of Companies kierownik oddzialu manager of a branch,
Komisja Nadzoru Bankowego manager of a department, head of branch kierownik zakladu manager of a plant, manager of a factory, head of establishment kieszonkowiec pickpocket klasa class, type klasa robotnicza working class klasyfikacja towarw classification of goods klauzula clause, formula, proviso, stipulation, provision, reservation klauzula wykonalnoci enforceability clause nada czemu klauzule wykonalnoci to assign an enforceability clause to something kleptomania kleptomania, stealing mania kodeks code kodeks budowlany building code kodeks karny penal code, criminal code kodeks pracy labour code kodycyl do testamentu codicil kodyfikacja codification kolegium odwolawcze administrative-review board samorzqdowe kolegium odwolawcze local administrative-review board kolejnoorder, line kolejnopowolania do spadku succession, line of succession komandytariusz limited partner komis commission oddawa towar w komis to consign goods, to give goods on commission komisant commission agent, consignee komisant skupu commission buyer komisarz commissioner komisja commission, committee, board komisja budetowa budget committee Komisja do Spraw Ukladw Zbiorowych Pracy Commission for Collective Labour Agreements Komisja Nadzoru Bankowego 1. Commission for Banking Supervision 2. Bank Supervision Commission
204
Komisja Papierw Wartociowyc i Gield h Komisja Papierw Wartociowyc i h Gield Polish Securities and Exchange Com- mission Dziennik Urzedowy Komisji Papierw Wartociowychi Gield Official Journal of the Polish Securities and Exchange Commission Urzqd Komisji Papierw Wartociowych i Gield Office of the Polish Secu- rities and Exchange Commission komisja pojednawcza arbitrational committee, conciliation commission komisja rewizyjna auditors committee, audit committee, audit commission komitent commissioning party, principal, committer, consignor rachunek komitenta account of the commissioning party upowanienie komitenta authorisation of the commissioning party komitet committee Komitet Miedzynarodowych Standardw Rachunkowoci International Accounting Standards Committee, IASC komorne rent, rental, hire money komornik court executive officer, enforcement officer, debt collector komornik sqdowy court execution officer, court enforcement officer komplementariusz general partner (POL), full partner, unlimited partner koncern concern koncesja licence, concession cofa I cofnq koncesje na prowadzenie agencji celnej to revoke a licence to operate a customs agency wyda I wydawa koncesje na prowadzenie agencji celnej to grant a licence to operate a customs agency koncesja na prowadzenie agencji celnej licence to operate a customs agency koncesjonariusz licensee, license holder konfederacja confederation konfederacja pracodawcw employers confederation
konsorcjum emisyjne konfederacja trjstronna tripartite confederation konfederacja zwiqzkw zawodowych trade union confederation konfiskata seizure, sequestration, confiscation, impounding, forfeiture I forfeit konfiskowa to sequester, to confiscate, to seize, to impound, to forfeit konflikt conflict, disagreement konflikt interesw conflict of interest konflikt zbrojny armed conflict konfrontacja confrontation kongres congress Kongres Zwiqzkw Zawodowych Trades Union Congress koniokrad horse thief, horse rustler koniokradztwo horse rustling, horse stealing I theft konkurencja competition uczciwa konkurencja fair competition konsekutywny consecutive wyroki konsekutywne consecutive sentences konsensualny consensual malestwo konsensualne consensual marriage konosament bill of lading konosament bezporedni through bill of lading konosament imienny straight bill of lading konosament na okaziciela to bearer bill of lading konosament na zlecenie to order bill of lading konosament przeladunkowy transhipment bill of lading konosament zbiorczy collective bill of lading konosament eglugi rdlqdowej inland waterway bill of lading konsolidacja consolidation konsorcjum syndicate, consortium konsorcjum bankowe banking group konsorcjum emisyjne issue syndicate, issue consortium
205
konstytucja konstytucja constitution niezgodny z konstytucjq unconstitutional konstytucyjnoconstitutionality konstytucyjny constitutional gwarancja konstytucyjna constitutional guarantee konsultacja consultation konsultacja pracownicza worker consultation konsystorz consistory konto 1. account 2. record mie konto to have I to maintain an account na konto for account of nazwa konta name of the account niezgodnokont discrepancy of accounts obciqy konto to charge an account, to debit an account otworzy konto bankowe to open an account at the bank plan kont chart of accounts podjq pieniqdze z konta to draw money out of the bank podjecie pieniedzy z konta drawings podzieli konto to divide an account podzieli konto poziomo to subdivide an account polqczy konta to combine accounts przekroczenie (stanu) konta overdraft przekroczy konto overdraft the account przela I przekaza sume na konto to transfer into an account uzgodni konto to settle an account uzna konto to credit an account zapisa w ciear konta to debit an account konto aktywne credit-balance account konto analityczne analytical account, detailed account, subsidiary account konto bankowe bank I banking account konto bilansowe balance sheet account, permanent account, real account konto depozytowe deposit account
kontrola konto dewizowe wyrwnawcze exchange equalisation account konto jednostronne I drabinkowe running balance form of account konto kapitalowe capital account konto korygujqce contra account konto kosztw produkcji manufacturing account konto magazynowe stock-account konto nieosobowe I martwe impersonal account (UK, USA) konto osobowe personal account (UK, USA) konto oszczednociowesavings account konto pasywne debit-balance account, liability and equity account konto przejciowesuspense account konto rozliczeniowe clearing account konto rnic kasowych over-and-short account konto sprzeday zapasw stock sale account (UK) konto syntetyczne total account, control account konto teowe T-account, skeleton account (USA) konto wynikowe I niebilansowe nominal account, temporary account konto wzajemnych rozlicze reciprocal account konto zablokowane blocked I frozen account konto zakupu zapasw stock purchase account (UK) konto zapasw stock account konto zbiorcze total account kontrahent 1. (wykonawca) contractor 2. party to a contract, contracting party kontrakt contract, agreement kontrakt terminowy (futures) futures contract kontrasygnata countersignature kontrasygnowa to countersign kontroferta counter offer, offer in return kontrola control, inspection, check, examination
206
kontrola budetowa kwestionariusz kontroli wewnetrznej internal control questionnaire przeprowadza kontrole to inspect system kontroli wewnetrznej internal control system kontrola budetowa budget control, budgetary control kontrola wewnetrzna internal control kontroler inspector, examiner kontrowersja controversy, disharmony kontyngent quota przekroczy kontyngent to exceed I to overrun the quota kontyngent taryfowy tariff quota konwencja convention Konwencja o Wprowadzeniu Systemu Rejestracji Testamentw (1972) Convention on the Establishment of a Scheme of Registration of Wills (1972) korekta adjustment, correcting entry, cross entry, eliminating entry, reversing entry korekta podatkowa tax adjustment korekty lat ubieglych prior period adjustments, prior year adjustments korekty wynikajqce ze zmian zasad rachunkowoci adjustments resulting from a change in accounting policy koroner coroner korporacjonizm corporatism korupcja corruption, corrupt practices kostnica morgue (USA), mortuary (UK) koszt cost, expense, price koszt bieqcy current cost koszt czeciowostaly semi-fixed cost koszt czeciowozmienny semivariable cost koszt docelowy target cost koszt historyczny historic cost koszt jednostkowy unit cost koszt kapitalu cost of capital koszt kontroli cost of control, premium on acquisition koszt kracowy marginal cost koszt mieszany mixed cost
koszty koszt nabycia acquisition cost koszt niekontrolowany noncontrolable cost koszt niemoliwy do unikniecia inescapable cost koszt normatywny standard cost koszt odtworzenia replacement cost, reproduction cost koszt pelny full cost koszt podstawowy prime cost koszt produkcji production cost koszt robocizny labour costs koszt rozliczony applied cost koszt rnicowy differential cost, incremental cost koszt rzeczywisty actual cost koszt sprzedanych produktw cost of product sold koszt standardowy standard cost koszt wlasny prime cost koszt wsplny joint cost koszt wymiany replacement cost, entry value koszt wytworzenia sprzedanych wyrobw cost of goods sold, cost of sale koszt wytworzenia rodka trwalego cost of a fixed asset koszt wytworzenia wyrobw cost of goods manufactured kosztorys cost estimate, estimate dokladny kosztorys exact estimate precyzyjny kosztorys precise estimate prowizoryczny kosztorys provisional estimate przedstawi kosztorys to provide an estimate, to put up an estimate wiarygodny kosztorys reliable estimate wstepny kosztorys rough estimate kosztorys szacunkowy estimate of quantities and costs koszty costs, expenses, charges rozliczenie kosztw costs allocation rozliczenia miedzyokresowe kosztw accruals and deferrals of costs czynne rozliczenia miedzyokresowe
207
koszty bankowe kosztw deferred charges, deferred expenditures, prepayments koszty bankowe bank charges koszty bezporednie direct costs koszty dalszego przerobu additional processing costs koszty do rozliczenia w czasie deferred charges, deferred costs, deferred expenses koszty dystrybucji distribution costs koszty dzialalnocipodstawowej costs of operational activity koszty dzialalnocipomocniczej costs of subsidiary activity koszty dzialu spadkowego costs and expenses of dividing up the inheritance koszty eksploatacji operating expenses, maintenance fee koszty finansowe financial costs koszty gotowoci capacity costs koszty istotne relevant costs koszty konserwacji maintenance costs koszty kontrolowane controllable costs koszty magazynowania carrying costs, stockholding costs koszty materialw bezporednich direct materials koszty pogrzebowe funeral expenses koszty rozruchu start-up costs koszty utopione sunk costs koszty utraconych korzyci opportunity costs koszty w ukladzie kalkulacyjnym costs by function koszty w ukladzie porwnawczym costs by nature koszty zarzqdu administration costs koszty wedlug ich rodzajw costs by nature koszty wedlug miejsc powstawania costs analysed by type of operation koszty wedlug typw dzialalnoci costs by type of activity koszty wsplne common costs koszty wydzialowe factory burden, factory overhead, manufacturing
krewny koszty wysylki I zaladunku shipping charges, shipping expenses koszty wynagrodze bezpo rednich overhead, production overhead costs direct labour costs koszty zalene controllable costs koszty zmienne variable costs koszty znaczqce relevant costs kradzie theft, larceny, stealing kraj country, state kraj pochodzenia country of origin krajowy domestic, home, national Krajowa Izba Bieglych Rewidentw National Chamber of Statutory Auditors Krajowy Depozyt Papierw Wartocio-wych National Depository for Securities Krajowy Rejestr Sqdowy National Court Register, Polish Court Register krato steal, to thieve kredyt credit, loan linia kredytowa credit line, line of credit przekroczy limit kredytu to exceed ones credit limit pulap kredytu lending limit termin kredytu credit period warunki kredytu credit terms kredyt bankowy bank credit kredyt budetowy budgetary loan kredyt hipoteczny mortgage-secured loan, real estate mortgage credit kredyt inwestycyjny investment credit kredyt lombardowy collateral bank-loan kredyt obrotowy turnover credit kredyt pastwowy credit granted by the State kredyt platniczy payment credit kredyt pomostowy bridging loan kredyt ratalny instalments credit kredyt refinansowy refinancing loan kredyt zagraniczny foreign credit kredytobiorca borrower, debtor, credited party, obligor kredytodawca creditor, lender, grantor of credit krewny relative, relation, kinsman
208
krtki okres zatrudnienia najbliszy krewny next of kin krtki okres zatrudnienia short-time working krtszy tydzie pracy shorter working week kryminologia criminology krzywa curve krzywa rentownociyield curve ksiqeczka booklet, book ksiqeczka czekowa cheque book ksiqeczka mieszkaniowa housing savings book ksiqeczka oszczednociowa savings passbook ksiqka book, register ksiqka drobnych wplyww i wydatkw petty cash book, PCB ksiqka kasowa cash book, CB ksiega book, ledger ksiega glwna general ledger, nominal ledger, impersonal ledger karta ksiegi glwnej ledger sheet ksiega inwentarzowa rodkw trwalych fixed assets register ksiega magazynowa stock book ksiega nalenoci accounts receivable ledger ksiega pomocnicza (urzdzenie ksigowe) subsidiary ledger ksiega przychodw i rozchodw revenue and costs register ksiega sprzeday sales ledger, debtors ledger ksiega wieczysta land and mortgage register, proprietorship register wniosek o zaloenie ksiegi wieczystej motion to create a land and mortgage register ksiega zakupw purchases ledger, creditors ledger ksiega zapisu kocowego book of final entry ksiega zapisu pierwotnego book of original entry ksiega zwrotw zakupionych dbr purchases returns (day) book, PRB
ksztaltowanie plac ksiega zwrotw ze sprzeday sales returns (day) book, SRB ksiegi books data zamkniecia ksiqg closing of accounts date manipulowa w ksiegach to cook the books, to fiddle the books przejrze ksiegi to review books, to inspect books ksiegi rachunkowe companys books, books of account ksiegowanie posting, entering in the books, accounting, bookkeeping data ksiegowania posting date, date of record polecenie ksiegowania account note, internal voucher ksiegowoaccountancy, accounts, bookkeeping dzial ksiegowociaccounts department prowadzi ksiegowo to keep the accounts, to keep the books wprowadzi zapis do ksiegi to make an entry in the ledger ksiegowo podwjna double entry bookkeeping, double-entry system of recording ksiegowopojedynczasingle entry bookkeeping ksiegowoprzebitkowa duplicating bookkeeping ksiegowy accountant, bookkeeper dyplomowany biegly ksiegowy chartered accountant, CA dyplomowany ksiegowy certified public accountant, CPA glwny ksiegowy chief accountant glwny ksiegowy w duym przedsiebiorstwie controller ksztalcenie 1. education, training 2. development, improvement ksztalcenie ustawiczne recurrent education ksztalcenie zawodowe vocational training ksztaltowanie plac wage fixing
209
kultura kultura 1. culture 2. politeness, manners 3. cultivation, refinement kultura kierowania management culture kultura pracy labour culture kupiec trader, merchant, buyer kupiec indywidualny sole trader kupiec rejestrowy registered trader kupiectwo merchantry, mercantile business, mercantile relations, merchandising kuratela curatorship, guardianship by pod kuratelq to be under guardianship ustanowi nad kim kuratele to place someone under guardianship kurator guardian, curator, trustee in bankruptcy ustanowi kuratora w osobie to appoint someone as guardian kurator procesowy guardian ad litem kurator z wyboru guardian by election kurs 1. price, rate, quotation 2. (trasa samolotu) course 3. (droga) route, road rnice kursowe exchange differences dodatnie rnice kursowe exchange gain, positive exchange differences system kursu jednolitego single-price auction system Teoretyczny Kurs Otwarcia (TKO) indicative opening price kurs dnia daily exchange kurs emisyjny issue price, issue rate kurs jednolity single price kurs nietransakcyjny non-transactional price kurs otwarcia opening price kurs rozliczeniowy settlement price, making-up price kurs walutowy I wymiany walut exchange rate efektywny kurs walutowy actual exchange rate kurs zamkniecia closing price kwalifikacje qualifications doskonale kwalifikacje excellent qualifications
kwoty konieczne kwalifikacje necessary qualifications odpowiednie kwalifikacje appropriate qualifications podnieswoje kwalifikacje to upgrade skills, to improve qualifications podnoszenie kwalifikacji improvement of qualifications sprawdzi kwalifikacje to examine the qualifications wymaga kwalifikacji to require qualifications wystarczajqce kwalifikacje sufficient qualifications kwalifikacje do objecia stanowiska kierowniczego management level qualifications kwalifikacje do prowadzenia ksiegowo ciaccounting qualifications kwatera lodgings, digs kwerenda search query kwit receipt, voucher, check kwit skladowy warehouse receipt kwit sternika mates receipt kwitariusz receipt book kwitowa to acknowledge, to confirm, to receipt kwitowa odbir czego to acknowledge receipt of something kworum quorum brak kworum absence of quorum, a quorum is not present sprawdzi kworum to ascertain that there is a quorum stanowi kworum to have a quorum, to form a quorum stwierdzam kworum the quorum is present, we have a quorum kwota sum, amount kwota glwna principal sum kwota wynikajqca z dlugu celnego amount resulting from a customs debt kwotowa to quote kwoty monies
210
L
lada counter spod lady under the counter laicki lay, secular laik layman laska marszalkowska mace legalizacja legalisation, legitimisation, attestation legalnolegality, lawfulness, legitimacy, sufficiency in law legalny legal, licit, lawful, legitimate legat legacy legat wskazujqcy I oznaczajqcy rzecz demonstrative legacy legislacyjny legislative legislator legislator, legal expert legislatura legislature legislatywa legislature lekarski medical badanie lekarskie medical check-up, medical examination orzeczenie lekarskie medical report, medical certificate aktualne orzeczenie lekarskie up-to-date medical report, valid medical certificate tajemnica lekarska medical secret zwolnienie lekarskie sick leave I note, excuse lekarstwo 1. drug, medicine, medication 2. cure, remedy lekceway to ignore, to disparage, to disregard, to scorn, to pay no attention to, to take no notice of, to neglect lekkomylnie 1. (pochopnie) recklessly, rashly 2. (beztrosko) light-heartedly, frivolously lekkomylno 1. (pochopno) reckless- ness, rashness 2. (beztroska) frivolity, lightheartedness lekkomylny reckless, rash, (wariacki, ryzykowny) foolhardy, (nieuwany) careless licencja licence licencjobiorca licensee licencjodawca licensor lichwa usury, usurious charge of interest lichwiarski usurious lichwiarz usurer licytant tenderer, bidder likwidacja liquidation, dissolution, winding up by przeznaczonym do likwidacji to be held for disposal postawi firme w stan likwidacji to put a company I partnership into liquidation przebieg likwidacji course of liquidation przeprowadza likwidacje to conduct liquidation zasady likwidacji rules for liquidation likwidacja dobrowolna voluntary liquidation likwidacja majqtku masy upadloci liquidation of assets of the bankruptcy estate likwidacja miejsc pracy displacement of labour likwidacja praw majqtkowych liquidation of proprietary rights likwidacja przymusowa compulsory liquidation, compulsory winding up
211
likwidator likwidator liquidator likwidator tymczasowy provisional liquidator likwidowa to liquidate, to wind up, to do away with, (zamyka) to close down, (rozwizywa) to dissolve lincz lynch law linczowa to lynch linia line linia boczna collateral line linia prosta direct line linia wstepna ascending line linia zstepna descending line list letter, bill, note list frachtowy shipping bill, shipped bill list goczy warrant of arrest, wanted notice list gwarancyjny letter of guarantee, surety bond list przewozowy freight bill kolejowy list przewozowy railway consignment note, bill of freight, rail- road bill of lading lotniczy list przewozowy air waybill miedzynarodowy list przewozowy international consignment note list zastawny mortgage bond lista list, (wykaz) roll, register, panel lista osb uprawnionych do dziedziczenia ustawowego list of claimants surviving the deceased lista plac payroll, list of wages to be paid out listy uwierzytelniajqce credentials logo I znak graficzny logo lokal premises, accommodation, space, place, (stancja, kwatera) lodgings przekaza lokal to hand over the premises powiadomienie o zwolnieniu lokalu notice to vacate zajmowa lokal to engage premises zwolni lokal to vacate the premises lokal biurowy office space lokal handlowy business premises
ly kogo lokal mieszkalny residential premises, living accommodation lokal splki premises of a company lokal wyborczy polling station lokalny local, regional lokata 1. deposit 2. investment lokata bankowa bank deposit lokata dlugoterminowa long-term investment lokata krtkoterminowa short-term investment, deposit at short notice lokata na okrelony termin deposit for a fixed period lokata terminowa term investment, time deposit, term deposit, fixed deposit lokata w papiery wartociowe investment in securities lokata za okazaniem sight deposit lokata zwrotna za wypowiedzeniem deposit at notice lokator lodger, occupant, occupier, tenant, resident, roomer, boarder dziki lokator squatter lokaut lockout lokowa to place, to put, to deposit, to invest lombard pawnshop odebra z lombardu to take out of pawn lombardowy pawn lubieny lascivious, lewd, obscene ludobjstwo genocide zbrodnia ludobjstwa crime of genocide luka 1. gap, break, loophole, lacuna 2. shortcoming, deficiency luka podatkowa tax loophole luka prawna legal loophole lustrowa to inspect, (politycznie) to vet lustrowa kandydatw to screen candidates lustracja inspection, vetting ly kogo to swear at someone, to revile someone, to insult someone, to abuse someone
212

lamanie breach, breaking lamanie prawa law breaking lamistrajk strike-breaker, scab labour, scab, blackleg, fink lapownictwo bribery, graft, corruption, venality lapownik bribetaker, grafter (USA) lapwka bribe, graft, kickback wrecza lapwke to bribe, to graft laska mercy, compassion, favour, pardon, reprieve, clemency akt laski executive clemency, act of grace lawa bench lawa oskaronych dock, bar na lawie oskaronych in the dock lawa przysieglych jury, assize niejednomylnalawa przysieglych hung jury wielka lawa przysieglych grand jury lawa sedziowska bench lawnik juror, member of jury, lay judge, lay magistrate, assessor lqczenie merger, conjugation, conjunc- tion, joining, union lqczenie sie przez przejecie merger by acquisition, merger by taking over lqczenie sie przez zawiqzanie nowej splki merger by formation of a new company lqcznie jointly, in total, together, all in, in- clusively lqczny 1. total, aggregate 2. joint and several 3. connective, conjunctional hipoteka lqczna aggregate mortgage pelnomocnictwo lqczne joint power of attorney lup loot, booty lup wojenny war booty lupi to loot, to plunder, to pillage
213
M
macierzyski maternity, maternal, motherly instynkt macierzyski maternal in- stinct obowiqzki macierzyskie maternal duties urlop macierzyski maternity leave macierzystwo maternity, motherhood wiadome macierzystwo birth control macocha stepmother mafia mob, Mafia magazyn 1. storehouse, warehouse, storage facility 2. storeroom, stockroom 3. (czasopismo) magazine magazyn celny customs storage facility przyjq towary do magazynu celnego to accept goods into a customs storage facility magazynier warehouseman, stockkeeper, stock clerk magazynowa to store, to warehouse magister Master magister prawa Mater of Laws majqtek assets and liabilities, property, estate, capital, property, possessions naby majqtek to acquire assets podzial majqtku distribution of assets rozporzqdza majqtkiem to dispose of assets and liabilities zarzqdza majqtkiem to administer assets and liabilities majqtek nieruchomy real assets, real estate majqtek ruchomy movable assets I property majqtek spadkowy pozostaly po zaspokojeniu dlugw i innych obciqe residuary estate majqtek splki assets and liabilities of a company I partnership majqtkowy material, property, proprietary, relating to property majster I brygadzista foreman makler broker, stock-jobber, dealer, agent makler gieldowy securities trader, stockbroker makler gieldy pienienej money exchange broker makler niezaprzysieony outside broker makler papierw wartociowych securities broker makler przysiegly accredited broker makler specjalista expert broker makler uprawniony authorised dealer makler zaprzysieony sworn broker maksymalny maximum maksymalny wymiar czasu pracy maximum working time maltretowa to ill-treat, to abuse, to maltreat, to batter malwersacja embezzlement, peculation, conversion of funds malwersant embezzler, peculator malwersowa to embezzle, to peculate maloletni I niepelnoletni infant, minor, under age, juvenile maloletnio minority, nonage, pupilage, period of being under legal I statutory age maleski marital, connubial, nuptial, spousal, conjugal
214
malestwo obowiqzki maleskie marital duties malestwo marriage, matrimony, married state, wedlock malonek husband, spouse malonka wife, spouse mandat 1. (penomocnictwo) mandate 2. (w parlamencie) seat 3. (kara) fine, ticket 4. tenure, term of I in office, period of office manipulowa to manipulate, to handle, to pervert manko cash short, shortage of cash in hand, deficit marka brand, brand name, make marnotrawi to waste, to squander, to dis- sipate marszalek marshal marszalek polny field marshal marszalek sejmu Seym Marshal, Speaker of the Seym mara margin mara zysku profit margin masa spadkowa total estate, mass of the succession spienieenie masy spadkowej realisation of the estate masa upadlocibankruptcy estate, bankruptcy assets fundusze masy upadloci bankruptcy estate funds podzial funduszw masy upadloci distribution of the bankruptcy estate funds likwidacja majqtku masy upadloci liquidation of assets of the bankruptcy estate wstrzymanie likwidacji masy upadloci postponement of the liquidation of the bankruptcy estate obciqa mase upadlocito encumber the bankruptcy estate oszacowa mase upadlocito appraise the bankruptcy estate sklad masy upadloci property of the bankruptcy estate
metoda po koszcie przecietnym ustalanie skladu masy upadloci identification of the property of the bankruptcy estate wylqczenia z masy upadloci exemptions from the bankruptcy estate martwy dead, lifeless, inanimate martwy przepis dead letter matactwo criminal collusion, obstruction of justice, machinations, trickery, jiggery-pokery material material, (tkaninia) fabric material budowlany building material, construction material materialy i towary materials and merchandise matkobjstwo matricide mecenas 1. polite form of address for a lawyer 2. (opiekun) patron mediator mediator, intermediary, gobe- tween mediator rzqdowy official mediator medycyna medicine medycyna pracy occupational medicine, industrial medicine medycyna sqdowa forensic medicine melina den, hole meliniarz bootlegger metoda method, way, manner metoda ceny przecietnej average price method metoda FIFO pierwsze przyszlo pierwsze wyszlo First In-First Out method (FIFO) metoda FISH pierwsze przyszlo wciq tutaj Fist In-Still Here method (FISH) metoda jednostkowej wartoci rzeczywistej specific identification method metoda kosztu standardowego standard cost method metoda LIFO ostatnie przyszlo pierwsze wyszlo Last In-First Out method (LIFO) metoda LISH ostatnie przyszlo wciq tutaj Last In-Still Here (LISH) metoda po koszcie przecietnym average cost method, average price method
215
metoda przeplywu kosztw metoda przeplywu kosztw cost flow method metoda stalych cen ewidencyjnych standard price method metoda szacowania zapasw inventory estimation method metoda redniej waonej weighted average cost method metoda wyceny w oparciu o warto odtworzeniowq Next In-First Out (NIFO) metoda wyceny wg cen detalicznych retail inventory method metoda zapasu bazowego base stock method metody methods metody wyceny rozchodu zapasw cash flow assumptions metody wyceny zapasw stock valuation methods, inventory pricing methods metr metre metr kwadratowy do wynajecia rentable square metre metryka 1. certificate, specification 2. register, archives metryka urodzenia birth certificate meatka married woman, feme covert meobjstwo murder of ones husband mianowa to appoint, to nominate mianowanie nomination, appointment miara 1. measure, gauge 2. (rozmiar) size 3. (ilo , liczba) number, quantity, amount 4. (umiar) moderation miara wartocimeasure of value miejsce 1. place, point, spot, premises 2. (przestrze) space, room miejsce przeznaczenia place of destination pierwsze miejsce przeznaczenia first place of destination miejsce najmu lease premises miejsce parkingowe parking lot miejsce pracy workplace, place of work, place of employment pomoc w znalezieniu miejsca pracy job placement assistance
Miedzynarodowa Organizacja... tworzy nowe miejsca pracy to create employment I jobs miejsce pracy chronionej designated employment miejsce wysylki place of dispatch miejsce zaladunku shipping point (USA), shipping place miejscowy local miejski civic, municipal, town, city, urban rada miejska city council mienie property, assets nabycie mienia acquisition of property porzucone mienie abandoned property, bona vacantia przestepstwo przeciwko mieniu crime against property sprzeda mienie to sell assets, to dispose of assets wyda mienie to release assets and liabilities mienie osb trzecich assets of third parties mieszkalny residential dla celw mieszkalnych for residential purposes mieszkanie flat, apartment, dwelling, accommodation mieszkanie slubowe company flat mieszkania zastepcze alternative housing mieszkaniec (domu) occupant, occupier, resident, (miasta, wsi, osiedla) inhabitant miedzy between, among, in the middle of miedzy innymi inter alia, among other things miedzy stronami inter partes miedzy yjqcymi inter vivos miedzynarodowy international prawo miedzynarodowe international law Miedzynarodowa Federacja Ksiegowych International Federation of Accountants, IFAC Miedzynarodowa Organizacja Komisji Papierw Wartociowych International Organisation of Securities Commissions (IOSCO)
216
Miedzynarodowe Standardy... Miedzynarodowe Standardy Rachunkowoci International Accounting Stan- dards, IAS Miedzyresortowa Komisja ds. Najwyszych Dopuszczalnych Stee i Natee Czynnikw Szkodliwych Interdepartmental Commission for Maximum Admissible Concentration and Intensity in the Working Environment of Agents Harmful to Health, Interministerial Commission for Maximum Permissible Concentration and Intensity of Factors Harmful to Health in the Working Envi- ronment Miedzynarodowy Trybunal Sprawiedliw ociInternational Court of Justice milczqcy silent, tacit akcja milczqca non-voting share minister minister, Secretary minister wlaciwy do spraw finansw publicznych minister competent in matters of public finance Minister Zdrowia i Opieki Spolecznej Minister for Health and Social Welfare ministerialny ministerial, departmental ministerstwo ministry, board Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej Ministry of Labour and Social Policy Ministerstwo Spraw Wewnetrznych Ministry of Internal Affairs (POL), Home Office, Interior Ministry, Minis- try of the Interior Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ministry of Foreign Affairs (POL), State Department, Department of State, Foreign Office mistrz 1. master 2. supervisor mistyfikacja hoax, mystification mistyfikator hoaxer, mystifier mlodociany adolescent, young, juvenile, junior, youthful mlodociany przestepca juvenile delinquent, young I youthful offender
myto pracownik mlodociany young worker mlodszy junior, younger mlotek sedziego gavel mniejszociowy minority rzqd mniejszociowyminority government mniejszominority moc power, force, authority, effect by w mocy to be in force na mocy by virtue of mocodawca I udzielajqcy pelnomocnictwa mandator, constituent, principal molestowa to harass, to molest, to intimidate, to pester molestowanie harassment molestowanie seksualne sexual harassment moneta coin monety coins, specie bicie monet coinage Monitor Sqdowy i Gospodarczy Court and Economic Monitor moralnomorals, morality obraza moralnociindecent act, indecency moralny moral, ethical, spiritual mord murder, killing, assassination morderca killer, murderer, assassin morderstwo murder, assassination, killing motywacja motivation motywacja pracy worker motivation mowa speech, address, talk wyglosi mowe to make a speech, to deliver a speech mowa kocowa closing speech mowa tronowa Queens speech, speech from the throne mwnica despatch box, lectern, rostrum mur graniczny party wall murarz mason, bricklayer myto toll
217
N
na mocy czegoby virtue of something na rzecz for, for the benefit of na zlecenie i rachunek by order and for account nabiera mocy to come into force I effect, to take effect, to become effective nabycie acquisition, purchase, acquest nabycie wlasnoci acquisition of property naby to acquire, to purchase naby sluebnoto acquire easement naby wierzytelnoto acquire a claim naby wlasno acquire property nabytek acquest, acquisition, accession, purchase nabywca acquirer, purchaser, buyer, vendee nacjonalizacja nationalisation nadawa (prawa) to confer, to vest nadawa osobowoprawnq to incorporate nadawa pocztq poleconq to register nadawca sender, consignor, remitter nadawca przesylki consignor nadbudowa additional storey, superstructure nadgodziny extra hours, overtime nadmiar excess, surplus nadplata excess payment, overpayment of tax wysokonadplaty amount of excess payment zwrot nadplaty podatku excess payment refund, tax refund prawo do zwrotu nadplaty right to excess payment refund naduycia irregularities naduycie abuse, breach, misdeed, misuse, overuse naduycie prawa procesowego abuse of process naduycie wladzy abuse of power naduycie zaufania breach of confidence, abuse of trust nadzorca overseer, supervisor nadzorca sqdowy court supervisor, court executive supervisor ustanowi nadzorce sqdowego appoint a court supervisor nadzorowa to oversee, to supervise nadzorowa zarzqdzanie finansami firmy to oversee the day-to-day work of the Financial Accounts section nadzr supervision tymczasowy nadzr sqdowy interim court supervision prawo nadzoru (kontroli) right of supervision sprawowa nadzr to exercise supervision nadzr bankowy banking supervision Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego General Inspectorate of Banking Supervision Komisja Nadzoru Bankowego Commission for Banking Supervision nadzr sqdowy court supervision nagana reprimand, disciplinary punishment, reprehension, (potpienie) censure kara nagany penalty of serious reprimand nagroda award, reward, bounty
218
najem przyznawa nagrode to grant I to give an award najem lease, rent odda w najem to rent, to lease, to hire, to let odda w najem nieruchomoci to lease, to rent odda w najem ruchomocito hire okres najmu duration of lease, term of lease przedlua okres najmu to extend lease przedluenie okresu najmu extension of lease umowa najmu lokalu mieszkalnego housing rental agreement, residential lease umowa najmu lokalu uytkowego rental agreement for non-residential premises, commercial lease, contract of lease of business premises umowa najmu na czas nieokrelony periodic lease umowa najmu na czas okrelony fixed term lease umowa najmu nieruchomoci agreement for lease of a real property umowa najmu towarw contract for the hire of goods anulowanie umowy najmu cancellation of a lease przedluenie umowy najmu extension of a lease rozpoczecie umowy najmu commencement of a lease wypowiedzenie umowy najmu termination of a lease wyda przedmiot najmu to release the subject of lease wypowiedzenie umowy najmu termination of a lease agreement wypowiedzie najem terminate the contract of lease, to notice a lease wypowiedzie najem z zachowaniem terminw umownych terminate the contract of lease with the observance of the contractual time limits
nakaz zatrzymania zwrot przedmiotu najmu surrender of the subject of lease, redelivery of the subject of lease najem lokalu lease of the living accommodation najem lokalu handlowego commercial lease najem lokalu mieszkalnego residential lease najem na czas okrelonyfixed-term lease najem nieruchomocilease najem odnawialny periodic lease (USA) najem ruchomocihire, hiring najem rzeczy ruchomej lease of a movable najemca (lokator) tenant, lodger, renter, lessee najemca glwny tenant najemca kluczowy anchor tenant najmobiorca tenant, lessee najmodawca lessor najmowa od kogoto hire, to rent Najwysza Izba Kontroli Supreme Audit Chamber, Supreme Chamber of Control nakaz order, summons, command, decree, warrant, writ, mandate nakaz aresztowania arrest warrant, writ of apprehension nakaz deportacji deportation order nakaz egzekucji fieri facias, warrant of execution nakaz odszkodowania compensation order nakaz przymusowej likwidacji compulsory winding up order nakaz sqdowy injunction, court order, prerogative order, prerogative writ nakaz stawiennictwa citation nakaz tymczasowy interim injunction, provisional injunction, temporary injunction nakaz zajecia majqtku dlunika (w celu zabezpieczenia powdztwa) charging order (UK) nakaz zatrzymania detention order, warrant of attachment
219
nakaza nakaza to order, to summon, to command, (zarzdzi) to prescribe, to enjoin nakazany ordered, prescribed naklania to incite, to induce, to incline, to prevail upon I on, to persuade naklania do nierzqdu to importune nalenoci dues, debts, accounts receivable, receivables pokry nalenocito cover an amount due windykacja nalenoci receivables recovery nalenocibieqce current dues nalenocicelne customs duties kwota nalenocicelnych amount of customs duties nalenocicelne przywozowe import customs duties nalenocicelne wywozowe export customs duties nalenoci nieciqgalne bad debts, irrecoverable debts, uncollectible account (USA) nalenociSkarbu Pastwa z tytulu zobowiqza podatkowych dues of the State Treasury on account of tax liabilities nalenociuboczne incidental dues nalenociwqtpliwe doubtful accounts, doubtful debts nalenoci Zakladu Ubezpiecze Spo- lecznych z tytulu skladek na ubezpieczenie spoleczne zabezpieczone hipotekq, zastawem, wpisem do rejestru statkw lub prawem zatrzymania dues of the Social Insurance Institution on account of social insurance contributions secured by mortgage, pledge, entry in the register of ships or right of retention nalenocizalegle outstanding debts naleno(kwota nalena) amount due, amount outstanding, amount owing, money due naleny due, receivable, owed naleycie duly, properly, appropriately, carefully
Narodowy Bank Polski (NBP) naleyty due, proper, appropriate naleyta staranno due diligence, proper diligence, due care brak naleytej starannocilack of due diligence zachowa naleytq staranno to exercise due diligence naoczny 1. evident, clear 2. eye 3. first-hand 4. visual naoczne wiadectwofirst-hand testimony naoczny wiadekeye witness napada to assassinate, to assault napastnik assailant, aggressor, (najedca) invader napaattack, assault czynna napaassault and battery napakwalifikowana aggravated assault napaz zamiarem pobicia assault, attack napomina to admonish, to rebuke, to reprove, to reprimand, (wzywa) to exhort naprawa 1. repair, mending 2. (ulepszanie) improvement, reform drobne naprawy slight repairs, minor repairs dokonywa napraw to make repairs przeprowadza naprawy to make repairs naprawa bieqca running repair naprawia 1. to repair, to mend, to remedy, to fix 2. to improve, to reform, to amend 3. to correct, to make amends naraa to endanger, to jeopardise, to put something at a risk naraa ycie to risk ones life narodowo nationality, ethnicity narodowy national Centrala Narodowego Banku Polski National Bank of Poland Head Office plan finansowy NBP NBP budget Prezes NBP President of the National Bank of Poland Zarzqd NBP Management Board of the National Bank of Poland Narodowy Bank Polski (NBP) National Bank of Poland
220
Narodowy Fundusz Inwestycyjny Narodowy Fundusz Inwestycyjny National Investment Fund Indeks Narodowych Funduszy Inwestycyjnych (NIF) NIF index narusza to infringe, to contravene, to violate, to trespass narusza prawo to break the law naruszenie breach, contravention, infringement, violation, trespass, infraction, violation naruszenie nietykalnocicielesnej battery naruszenie obowiqzkw pracowniczych violation of work duties naruszenie porzqdku publicznego public nuisance naruszenie praw do ziemi trespass to land naruszenie zakazu konkurencji breach of a non-competition rule nastepca prawny legal assignee, legal successor nastepstwo prawne legal succession, legal assignment naturalizowa to naturalise naturalizowany obywatel naturalised citizen nauczyciel teacher, (akademicki) tutor, in- structor nauka rzemiosla training in crafts nawiqzka discretionary damages nawiqzka za bl smart money nazwa handlowa trade name negocjacje negotiations, bargaining prowadzi negocjacje to conduct negotiations negocjacje placowe pay talks negocjacje zbiorowe collective bargaining negocjowa to bargain, to negotiate negocjowa lepsze warunki pracy to bargain for better working conditions negocjowa place to negotiate wages nieagresja non-aggression niebawem at an early date, soon, shortly niebezpieczestwo danger, peril, jeopardy, menace, hazard, risk
niepokoje pracownicze by w niebezpieczestwie to be in jeopardy niedbale negligently, carelessly niedbalstwo negligence, neglect, carelessness, inattentiveness niedbaly negligent, careless, lax, inattentive niedobr missing amount, shortfall niedorozwj umyslowy mental retardation niegodny (o spadkobiercy) person ineligible of inheritance, disqualified to inherit niegospodarno wrongful trading, uneconomical management nielaska disfavour, disgrace niematerialny incorporeal, intangible dobra niematerialne intangible property niemono1. impossibility 2. inability niemono dzialania inability to act niemono wykonania impossibility of performance nienaleyty improper nienaleyte wykonanie zobowiqzania improper performance of obligation nienaleyte wykonywanie obowiqzkw improper performance of duties nieobecnoabsence nieobecnow pracy absence at work, absence from work nieusprawiedliwiona nieobecno w pra cy unjustified absence at work nieomylnoinfallibility nieomylny infallible niepelne zatrudnienie underemployment niepelnoletni minor usamodzielni niepelnoletniego to emancipate a minor niepelnoletniominority, infancy niepoczytalno insanity, lunacy, madness, derangement niepoczytalny insane, deranged, unsound, lunatic, mad, non compos mentis niepodwaalny irrefutable, unquestionable, incontestable niepokoje pracownicze industrial unrest
221
nieposluszestwo nieposluszestwo disobedience, defiance niepoqdany undue, undesirable, unwelcome niepoqdany wplyw undue influence nieprawidlowo improperly, incorrectly, irregularly, against the rules nieprawidlowo incorrectness, irregularity nieprawidlowy improper, irregular, incor- rect, against the rules nieprawomocny not legally binding, non-final, not valid, lacking force of law, invalid, pending appeal nieprawomisdeed, wrongdoing, illegality nieprzyzwoity indecent, lewd, obscene nierb idler, loafer, do-nothing nieruchomoreal property (UK), realty, real estate (USA), immovables tytul I prawo do nieruchomoci title to real property wartonieruchomoci value of real property wyjawienie nieruchomoci disclosure of real property zajq nieruchomoto seize real property I estate zajecie nieruchomoci seizure of real property nieruchomo korzystajqca ze sluebnoci(wadnca ) dominant tenement (UK) I dominant real estate (USA) nieruchomoobciqona sluebnociq servient tenement (UK) I servient real estate (USA) nieruchomo posiadana na wlasno bez ogranicze freehold property nieruchomorolnicza rural estate, agricultural real property nieruchomosluebna servient tenement nieruchomosplki real estate of the partnership, real properties of the partnership, immovable properties nieruchomoulamkowa fractional tenement nieruchomowladnqca dominant tenement
niewyplacalno nieslawa disgrace, dishonour niestawiennictwo (w sdzie) failure to appear, contempt of court, contumacy nieskladkowy non-contributory nieskladkowy system zabezpieczenia non-contributory social security scheme nieciqgalnyuncollectible, bad nielubny(o dziecku) born out of wedlock, illegitimate nietykalno immunity, inviolability, absolute privilege nietykalnocielesna bodily inviolability nietykalnoosobista personal immunity nietykalny immune, inviolable, enjoying immunity nieuczciwy dishonest, unfair, (oszukaczy) deceitful nieupowaniony unauthorised nieupowaniona osoba unauthorised person niewano 1. (nieprawomocno) invalidity 2. (nieistotno) insignificance, triviality niewany 1. (bez mocy prawnej) invalid, null and void 2. (nieistotny) insignifi- cant, unimportant niewiedza ignorance, lack I absence of knowledge niewiernounfaithfulness, infidelity niewiernomaleska infidelity niewinno1. innocence, absence of guilt, freedom from guilt, guiltlessness, blamelessness 2. (czysto purity ) niewinny innocent, blameless, free from guilt, guiltless niewola captivity, confinement, imprisonment, (literacko) thrall w niewoli in captivity niewolnik slave, (chop paszczyniany) bondsman, (poddany) helot niewsplmierno incommensurability niewsplmierny incommensurate niewyplacalno insolvency, inability to pay calkowita niewyplacalno absolute insolvency
222
niewyplacalny niewyplacalny insolvent, unable to pay niezaprzeczalny incontestable, irrefutable, undeniable, noncontestable niezasadny unjustified, groundless, unfounded niezawisloindependence niezawislosedziowska independence of the judiciary niezawisly independent, self-dependent niezbity irrefutable, undeniable, incontrovertible niezbywalny inalienable, non-transferable, not negotiable prawo niezbywalne non-transferable right, inalienable right ruchomo niezbywalna non-transferable movable niezdolno inability, incapability, incapacity, unfitness, disqualification niezdolnodo pracy incapacity to work, unfitness for work czasowa niezdolnodo pracy temporary incapacity to work, unfitness for work niezdolny unable, incapable, unfit, incapax, disqualified, ineligible niezdolny do pracy unemployable, past work, unfit for work niezgoda disagreement, discord ko niezgodny bone of contention niezgodno 1. incompatibility, conflict 2. discrepancy, inconsistency
numizmat niezgodny incompatible, contradictory, conflicting, not compliant with nieznajomo ignorance, unawareness, lack of knowledge, absence of knowledge, unfamiliarity nieznajomoprawa ignorance of the law niezwlocznie immediately, promptly niezwloczny immediate, prompt niezwrotny non-returnable nomenklatura nomenclature nomenklatura celna nomenclature list nominal denomination norma norm, standard, quota norma pracy work standards, norms for work nota 1. note 2. grade, mark nota debetowa debit note nota kredytowa credit note notarialny notarial, notarys akt notarialny notarial deed biuro notarialne notarys office notariat notary publics office, notarial services notariusz notary, notary public notoryczny 1. (niewaciwy) notorious 2. (powtarzajcy si) habitual, chronic notatka memo, memorandum, note robi notatki to take notes notowania quotation notowania gieldowe exchange quotation numizmat numismatic item
223
O
obali 1. to rebut, to refute 2. overturn, (znie )to overthrow, to abolish obalenie rebuttal, refutation obalenie domniemania rebuttal of a presumption obciqa I obciqy 1. to burden, to charge, to encumber, to load down 2. incriminate, to put blame on obciqa hipotekq to mortgage obciqa kogo sumq to place the debit of an account obciqa rachunek to debit an account obciqajqcy incriminating, aggravating, burdensome obciqenie burden, encumbrance, charge, load, liabilities obciqenie dlugami indebtedness obciqenie pracq workload obciqony encumbered, burdened obcowanie relation, intercourse obcowanie plciowe sexual intercourse obdarowany donee, donatory, grantee, recipient niewdziecznoobdarowanego ingratitude of the recipient raqca niewdzieczno obdarowanego glaring ingratitude of the recipient obdarza to bestow upon, to confer, to grant, to endow, to gift obdukcja 1. (badanie poszkodowanego) forensic examination 2. postmortem, autopsy obejcieprawa circumvention of the law obelga abuse, insult, invective, offence, affront, (obelga na pimie) libel, (obelga ustna) slander obibok loafer, lazybones obietnica promise, vow objaniato explain, to interpret, to make clear objanienie explanation, interpretation, commentary oblicza to calculate, to compute, to estimate, to count, to assess obliczanie calculation, evaluation, assessment obligacja bond, debenture emitowa obligacje to issue bonds nabywa I naby obligacje to purchase bonds prawa z obligacji rights attaching to bonds umarza I umorzy obligacje to redeem bonds zbywa I zby obligacje to sell bonds zobowiqzania wynikajqce z obligacji liabilities resulting from the bonds obligacja bez terminu wykupu irredeemable bond obligacja bez zabezpieczenia debenture bond (USA) obligacja hipoteczna mortgage bond obligacja imienna registered bond, non-negotiable bond obligacja indeksowana index-linked bond obligacja komunalna communal bond, local authority bond, municipal bond obligacja na okaziciela bearer bond, bond to bearer obligacja nieoprocentowana zero-coupon bond
224
obligacja niezabezpieczona obligacja niezabezpieczona unsecured bond obligacja o stalym oprocentowaniu fixed-interest bond obligacja o zmiennym oprocentowaniu floating-rate bond obligacja opcyjna optional bond obligacja pastwowa state bond, treasury bond obligacja partycypacyjna participating bond obligacja premiowa premium bond, prize bond obligacja przedsiebiorstwa corporate bond obligacja przychodowa revenue bond obligacja skarbowa treasury bond, government bond obligacja skonsolidowana consolidated bond, unified bond obligacja mieciowajunk bond obligacja tymczasowa interim bond obligacja wieczysta perpetual bond, consol bond, irredeemable bond obligacja wykupiona redeemed bond obligacja z prawem pierwszestwa bond with the right of priority obligacja z przedluonym terminem wykupu extended bond obligacja z terminem wykupu callable bond, redeemable bond obligacja zamienna convertible bond, convertible loan stock obligatariusz bondholder roszczenie obligatariusza bondholders claim obligatoryjny obligatory, mandatory oblawa raid, hunt, manhunt, round-up oblawa policyjna police raid obnienie reduction, decrease, cut obnienie wymiaru czasu pracy reduction of working time obnika reduction, cut, decrease, allowance obnika ceny reduction in the purchase price
obrona konieczna obnika plac pay cut, cutting of wages obnika podatku abatement obniy I obnia to reduce, to cut, to decrease obniy cla to reduce tariffs oboplny mutual za oboplnq zgodq by mutual agreement I consent obowiqzek obligation, duty, responsibility caloksztalt obowiqzkw workload niedopelnienie obowiqzku failure to comply with the obligation okres pelnienia obowiqzkw term of the performance of duties poczucie obowiqzku sense of duty przyjq na siebie obowiqzki to undertake duties wypelnia obowiqzki to perform duties zakres obowiqzkw scope of duties obowiqzek pracy obligation to work obowiqzek ustawowy statutory duty obowiqzkowy 1. compulsory, mandatory, obligatory 2. (sumienny) conscientious, dutiful obowiqzujqcy ruling, in force, valid, effective, binding, operative moc obowiqzujqca binding force obowiqzywa to be in force, to be effective I valid I operative, to bind, to oblige obradowa to sit, to deliberate, to debate, to be in session obrady deliberations, proceedings, session, conference obrady przy okrqglym stole round table conference obrady za zamknietymi drzwiami closed session obraza 1. insult, offence 2. contempt, disrespect, defamation 3. transgression, infringement, outrage obraza sqdu contempt of court obraenie injury obraenia cielesne personal injury odnieobraenia to suffer injuries obrona defence, advocacy, counsel obrona konieczna necessary defence
225
obrona sqdowa obrona sqdowa pleading obrona wlasna self-defence obroca defender, attorney, advocate, defence counsel, counsel for the defence, brief, pleader obroca z urzedu court-appointed defender, public defender, assigned counsel obrbka tekstu text processing obrbka towarw working of goods obrt distribution, trading, turnover, transactions, dealing, circulation dopuszczenie do obrotu gieldowego admitting for trading, listing podanie o dopuszczenie do obrotu gieldowego application for listing publiczny obrt papierami wartociowymi public trading in securities wartoobrotw turnover value wolumen obrotw turnover volume wprowadzenie do obrotu gieldowego introduction of securities to exchange trading obrt bezgotwkowy non-cash transactions obrt dewizowy foreign exchange operations obrt magazynowy stock turnover obrt pierwotny primary distribution, primary trading obrt wtrny secondary distribution, secondary trading obstrukcja obstruction obszar area, territory, region, field, zone, range obszar celny customs territory, customs area wyprowadzi I wyprowadza towary z obszaru celnego to remove goods from the customs territory obszar dzialania area of activity obszarnik landowner obuwie robocze working footwear obwieszcza I obwieci to announce, to proclaim, to make known obwieszczenie announcement, proclamation, notice
oczyszczalnia ciekw obwinia to blame, to incriminate, to charge, to accuse obyczajwka vice squad obywatel citizen, denizen obywatelski civil, citizenly, civic Platforma Obywatelska Civic Platform swobody obywatelskie civil liberties obywatelstwo citizenship, nationality podwjne obywatelstwo dual citizenship, dual nationality pozbawi obywatelstwa to denaturalise ocena opinion, (osd) judgement, (wycena) appraisal, evaluation, assessment ocena inwentaryzacyjna stock valuation ocena pracownika employee appraisal ocena pracy work evaluation ocena wydajnocipracy merit rating ocenia I oceni to appraise, to evaluate, to assess ocenia I oceni czyjqprace to assess the performance ochrona protection, preservation, conservation, guard, shield ochrona pracy work protection ochrona przed zagroeniami protection against hazards, protection against risks ochrona przedemerytalna protection of those approaching pensionable age ochrona w trakcie usprawiedliwionej nieobecnociw pracy protection during justified absence from work ochroniarz bodyguard, minder oclenie (uiszczenie ca) clearance, clearing ocli to clear oczekiwania expectations oczekiwania pracownikw employee expectations oczernia I oczerni to decry, to defame, to vilify, to traduce oczernianie defamation, vilification, tra- ducement oczyszczalnia ciekw water treatment plant, sewer treatment plant
226
oczyszcza I oczyci oczyszcza I oczy cito clear, to absolve oczyszcza z zarzutw to exonerate, to clear of an imputation of guilt, to absolve of a charge oczyszczenie clearance, clearing, (rozgrzeszenie) absolution, oczyszczenie z zarzutw exoneration, clearance, (usprawiedliwienie, uniewinnienie) exculpation oczywisty clear, evident, obvious, explicit, transparent, manifest, apparent odbi karte zegarowq po zakoczeniu pracy to clock off odbi karte zegarowq przed rozpoczeciem pracy to clock on odbiera I odebra to collect, to accept, to pick up odbiera instrukcje to take instructions odbiera naleno to collect a debt odbiera towar to collect goods odbiorca recipient, consignee, receiver odbiorca kocowy ultimate consumer odbiorca praw transferee odbiorca przesylki consignee, addressee odbiorca sumy czekowej payee odbiorca towarw recipient of goods odbiorca uslug recipient of services odbir receipt, collection, receiving, reception, acceptance potwierdzi odbir listu to acknowledge receipt of a letter odbywa kare wiezienia to serve odbywa praktyke prawniczq to serve articles odcisk print, imprint, trace odciski palcw fingerprints, dabs odda I oddawa to hand over, to give, to release odda obiekt to hand over the object odda rzecz najetq w calocilub czeci osobie trzeciej do bezplatnego uywania albo w podnajem to give a thing leased as a whole or in parts to a third party for gratuitous use or sublease odda sprawe do sqdu to submit a case to court, to take the matter to court
odnowi oddajqcy w dzierawe I w najem lessor oddala I oddali to dismiss, to reject, to overrule oddala pozew to dismiss a suit oddali wniosek o ogloszenie upadloci to dismiss the bankruptcy petition oddzial division, department, branch oddzial splki branch of the company otworzy oddzial splki to open I to establish a branch of the company odezwa manifesto, proclamation, appeal, address odliczenie deduction odliczenie od czego deduction from something odmawia I odmwi to refuse, to decline, to deny, to repudiate, to turn down, to reject odmawia przyjecia to refuse acceptance odmawia wykonywania pracy to withdraw ones labour odmawia zezwolenia to refuse permission odmowa refusal, denial, rejection, repudiation odmowa ponownego zatrudnienia refusal to re-employ odmowa skladania zezna refusal to testify odmowa zaplaty default in payment, refusal to pay odmownie negatively odmowny negative odpowied odmowna negative answer, refusal of request, rejection of request odnosi 1. (zwraca) take back, bring back, carry back 2. (osiga) to achieve, to be a success, to succeed 3. (porw- nywa) to compare odnosi sie 1. (mie zwizek) to relate 2. (traktowa to treat ) odnonie in relation to, with regard to, with reference to odnony relevant, pertinent, respective, appropriate odnowi 1. to renew, to extend 2. to refurbish, to renovate, to improve
227
odnowienie odnowienie 1. renovation, refurbishment, improvement 2. renewal, revival 3. replenishment odpis 1. copy, transcript 2. deduction, write-off odpis amortyzacyjny depreciation charge odpiera to rebut, to refute odpiera zarzuty to refute an allegation odplatnopayment, charge, fee, price odplatny for a consideration, paid, to be paid, non-gratuitous odpoczynek rest, relaxation, vacation odpoczynek tygodniowy weekly rest period odpoczynek w pracy rest at work odkupny redeemable odkupywa I odkupi to redeem, to buy back, to repurchase odpokutowa to do penance, to atone, to suffer the consequences of odpowiada (za) to be liable for, to be responsible for, to be accountable for, to bear responsibility odpowiada solidarnie to be liable jointly and severally odpowiada za podatki to be liable for taxes odpowiada za zobowiqzania splki to be liable for the obligations of the partnership I company odpowiedni appropriate, relevant, corresponding, suitable, adequate, right odpowiednik counterpart, equivalent odpowiednio appropriately, accordingly, correspondingly, respectively, in proportion, mutatis mutandis, suitably, ade- quately, pursuant to odpowiedzialnoliability, responsibility, accountability by wolnym od odpowiedzialnociw granicach wartoc wkladu to be exi empt from liability up to the value of the contribution, to be free from liability to the extent of the value of the contribution ponosi odpowiedzialnoza co to be
odprawa czasowa liable for something, to bear responsibility for something uchyla sie od odpowiedzialnoci to evade responsibility, to shirk responsibility wziq odpowiedzialno to accept responsibility odpowiedzialnoindywidualna several liability odpowiedzialno materialna pracownikw material liability of employees, financial liability of employees odpowiedzialnonieograniczona unlimited liability odpowiedzialnoodszkodowawcza compensatory liability odpowiedzialnoograniczona do wysokociwkladw liability limited to the contribution odpowiedzialnoosobista spadkobiercy personal liability of an heir odpowiedzialno podatkowa spadkobiercy heirs tax liability odpowiedzialnoporzqdkowa pracownikw employees liability for maintenance of order odpowiedzialnosolidarna joint and several liability odpowiedzialnosubsydiarna wsplnika subsidiary liability of a partner, subrogative liability of a partner odpowiedzialnoza dlugi spadkowe liability for estate debts I inheritance debts odpowiedzialnoza mienie powierzone pracownikowi liability for property entrusted to employees odprawa 1. admission 2. severance pay I payment, money bonus, golden handshake 3. briefing odprawa celna customs clearance odprawa czasowa (towaru) temporary admission pozwolenie na odprawe czasowq authorisation for temporary admission procedura odprawy czasowej temporary admission procedure
228
odprawa emerytalna odprawa emerytalna old age bonus odprawa pomiertnadeath benefit, death grant odprawa rentowa disability bonus odrebny separate, distinct, autonomous, different odrebne zdanie dissenting opinion odroczenie 1. postponement, deferment, stay 2. adjournment 3. continuance odroczenie sprawy sqdowej continuance odroczenie wiadcze emerytalnych postponement of old-age benefits odroczenie terminu platnoci podatku deferment of tax odroczenie wykonania wyroku reprieve odroczony podatek postponed tax odroczy platno to defer payment pozwolenie na odroczenie platnoci permission to defer payment odsiadka time mie odsiadke to do I to serve time odsetek 1. (zysk) interest 2. (procent) percentage, proportion odsetki interest odsetki bankowe banking interest odsetki bieqce running interest odsetki dodatkowe additional interest odsetki karne penalty interest odsetki nalene interests due odsetki narosle interests accrued odsetki od wierzytelnoci interests accrued on claims, interests on claim odsetki roczne annual interest odsetki ustawowe legal interest odsetki zalegle interests in arrears odsetki za zwloke default interests, penal interests stawka odsetek za zwloke default interest rate nalicza odsetki za zwloke to charge I to calculate default interest naliczanie odsetek za zwloke calculation of default interest oblicza odsetki to compute interest, to calculate interest odsprzeda resale
odziedziczy odstepne premium, (zapata) compensation, restitution odstepowa od czegoto abandon I to renounce I to relinquish something, to forbear from doing something odstepowa od umowy to renounce the contract, to contract out of an agreement odstepowa od zwyczajowych zasad to depart from normal practice odszkodowanie compensation, damages, indemnity wyplaca I wyplaci odszkodowania to pay compensation zmniejszenie odszkodowania mitigation of damages odszkodowanie oglne general damages odszkodowanie retorsyjne punitive damages odszkodowanie symboliczne nominal damages odszkodowanie tymczasowe provisional damages odtajni to declassify, to disclose, to reveal odtqd hereinafter, hereafter, henceforth, from this point odwet retaliation, (zemsta) revenge, retribution bra odwet to retaliate w odwecie za co in retaliation for something odwetowy retaliatory clo odwetowe retaliatory tariff odwola I odwolywa 1. to revoke, to dismiss 2. to withdraw 3. to cancel, to countermand, to recall odwola zamwienie to countermand I to cancel an order odwolanie 1. revocation, (ze stanowska) dismissal 2. (cofnicie) withdrawal 3. appeal 4. cancellation, revocation odwolanie wypowiedzenia withdrawal of notice termin wypowiedzenia term of notice odwrotny opposite, reverse odziedziczy to succeed, to inherit
229
odzie robocza odzie robocza protective working clothes, industrial clothing, work clothing odzyska to regain, to recover, to get back, to win back odzyska prawo swobodnego zarzqdzania majqtkiem to recover the right to freely administer ones assets odzyskanie recovery, regaining, getting back odzyskanie posiadania repossession oferent offeror, bidder, tenderer oferowa to offer, to quote oferta offer, quotation, quote, proposal adresat oferty offeree anulowa oferte to cancel an offer, to retract an offer by sklonnym do rozwaenia oferty to be open to an offer odrzuci oferte to decline an offer, to refuse an offer, to reject an offer okres wanocioferty duration of an offer owiadczenieo przyjeciu oferty declaration of acceptance of an offer prosi o zloenie oferty to ask for an offer przyjq oferte to accept an offer, to take an offer przyjeta oferta przetargowa winning tender rozwaa oferte to entertain an offer skladajqcy oferte maker of the offer, offeror, offerer skorzysta z oferty to take advantage of an offer skwapliwie skorzysta z oferty to jump at an offer termin skladania ofert opening, submission tendering date wezwa do skladania ofert przetargowych to call for tenders, to invite tenders wycofa oferte to withdraw an offer, to revoke an offer wyganiecieoferty expiration of an offer
oferta towarw po obnionej cenie zloy oferte to make an offer, to submit an offer, to lodge a tender, to lodge a bid oferta atrakcyjna attractive offer oferta cenowa quotation oferta do przyjecia acceptable offer oferta fikcyjna fictitious offer oferta korzystna advantageous offer, favourable offer oferta korzystna ze wzgledu na cene low-priced offer oferta kupna bid, offer to buy oferta kupna z zastrzeeniem inspekcji technicznej statku offer subject to inspection oferta na dostawe offer for delivery oferta na sprzeda offer for sale oferta nabycia bid oferta najkorzystniejsza best offer oferta nie wiqqca free offer, offer without engagement oferta niewywolana unsolicited offer, voluntary offer oferta odpowiednia I do przyjecia suitable offer oferta okazyjna I po obnionej cenie occasional offer oferta pisemna written offer, offer in writing oferta podlegajqca potwierdzeniu I z zastrzeeniem potwierdzenia offer subject to confirmation oferta powana serious offer, genuine offer oferta pracy offer of work oferta prbna tentative offer oferta przetargowa tender, bid oferta publiczna public offering oferta specjalna I wyjqtkowa exceptional offer oferta specjalna I preferencyjna preferential offer, special offer oferta sprzeday offer to sell, offer of sale oferta subskrypcyjna offer for subscription oferta towarw po obnionej cenie cut-price offer
230
oferta uslug oferta uslug offer of services oferta ustna verbal offer, oral offer oferta w zapieczetowanej kopercie offer under sealed cover oferta wana offer in force, offer open oferta wana I aktualna do .... offer open until ... oferta wana ... dni offer open ... days oferta wana do odwolania offer remains open until recall oferta wiqqca binding offer, firm offer oferta wstepna opening bid oferta z zastrzeeniem akceptowania natychmiast po przyjeciu offer subject to immediate acceptance oferta z zastrzeeniem prawa ewentualnej wczeniejszej sprzeday towaru (przed otrzymaniem odpowiedzi drugiej strony) offer subject to prior sale (to being unsold) oferta z zastrzeeniem przyjecia do dnia ... offer subject to acceptance by .... oferta zakupu offer to buy, offer to purchase ofiara 1. (osoba poszkodowana) victim, casualty 2. (datek) donation, gift 3. (po- wicenie czego sacrifice ) ogledziny inspection, examination, survey, viewing the scene oglasza I oglosi to announce, to declare, to proclaim, to pronounce oglosi upadloto declare oneself bankrupt ogloszenie announcement, proclamation, declaration, pronouncement ogloszenie strajku proclamation of a strike ogloszenie upadlocideclaration of bankruptcy oglnopolski all-Poland, nationwide, all-Polish Oglnopolskie Porozumienie Zwiqzkw Zawodowych All-Poland Alliance of Trade Unions ogranicza to limit, to delimit, to border, to restrict, to confine, to restrain
okres sprawozdawczy I rachunkowy ogranicza produkcje to cut back production ograniczenie limitation, restriction, restraint ograniczenie czasowe time limitation ograniczenie odpowiedzialnoci limitation of liability ograniczenie swobody handlu restraint of trade ogrodzenie enclosure, fence, wall, railing ogrodzenie terenu budowy site fence ojciec father ojciec chrzestny godfather ojciec domniemany putative father ojcobjstwo patricide ojcostwo paternity ojczym stepfather okaleczenie 1. injury, wound, mutilation 2. lameness, crippledom 3. mayhem trwale okaleczenie mayhem zloliweokaleczenie malicious wounding okaziciel bearer, holder okazja (szansa) opportunity, (wydarzenie, sytuacja, sposobno ) occasion, (tani zakup) bargain okazja przewozu (moliwo wysyki) shipping opportunity okolicznocircumstance, occasion okolicznocidodatkowe contributory causes okolicznocilagodzqce mitigating circumstances I factors, extenuating circumstances okolicznoci obciqajqce aggravating circumstances, aggravations okolicznocipoprzedzajqce antecedents oklnik circular letter, circular, memo okres period, term, season, semester, cycle, phase okres aplikatury articles okres podatkowy assessment period okres prbny probation, trial period okres sprawozdawczy I rachunkowy accounting period data koczqca okres sprawozdawczy ending date of the accounting period
231
okres wypowiedzenia okres wypowiedzenia term of notice ustawowy okres wypowiedzenia statutory notice okreg district, area, region, county, ward okreg celny customs collecting district okreg sqdowy circuit okreg wyborczy constituency, electoral ward okruciestwo cruelty, atrocity, ruthlessness okrutny cruel, ruthless, atrocious okup ransom qdanie okupu ransom note okupacja 1. occupation 2. occupancy opcja option premia opcyjna put premium operacja operation, transaction, business operacja uprzywilejowana privileged operation operacje bankowe banking business, banking transactions, banking operations operacje czekowe i wekslowe operations involving cheques and bills of exchange opieka care, custody pod czyjqopiekq in the custody of someone opiekun guardian, warder, warden by czyim opiekunem to be a guardian over somebody opiekun faktyczny de facto guardian opiekun prawny legal guardian opiekun procesowy special guardian opiekun specjalny guardian ad litem opiekun ustanowiony w testamencie testamentary guardian opiekuczy custodial, caring, protective pastwo opiekucze welfare state opieszaly dilatory, slow, sluggish, tardy opinia 1. opinion, view, judgement 2. reputation 3. reference zasiega czyjeopinii to consult someone opinia bieglego experts opinion odmowa wydania opinii disclaimer of opinion opiniodawca adviser I advisor, consultee, referee
opodatkowanie podwjne opiniodawczy advisory, consultative cialo opiniodawcze consultative body oplata fee, charge, payment, (za nauk) tuition, (za przejazd autostrad itp.) toll oplata bankowa bank charge oplata manipulacyjna administration fee, handling fee I charge pobiera oplate manipulacyjnq to charge an administration fee stawka oplat manipulacyjnych rate of administration fees oplata prolongacyjna extension fee ustala oplate prolongacyjnq to fix an extension fee wplaca oplate prolongacyjnq to pay an extension fee wysokooplaty prolongacyjnej extension fee amount oplata skarbowa stamp duty oplata symboliczna token charge oplaty komunalne utility charges oplaty skladowe storage charges opodatkowa to tax, to impose a tax opodatkowanie taxation, assessment, imposition of taxes dochd od opodatkowania chargeable profit, taxable income, taxable profit dochd podlegajqcy opodatkowaniu assessable income podlega opodatkowaniu to be subject to taxation, to be taxable, to be assessed to tax podstawa opodatkowania taxable base, taxable amount, basis of assessment, tax base przedmiot opodatkowania taxation object zaokrqgla podstawe opodatkowania to round the taxable base opodatkowanie bezporednie direct taxation opodatkowanie podwjne double taxation umowy o unikaniu podwjnego opodatkowania double taxation agreements, tax treaties
232
opodatkowanie progresywne opodatkowanie progresywne progressive taxation opodatkowanie proporcjonalne proportional taxation opodatkowanie u rdla taxation at the source oprawca (kat) executioner, (drczyciel) torturer, (morderca) murderer ordynacja 1. regulations, law, act on rules for 2. entailed state ordynacja podatkowa act on rules for taxation, fiscal law ordynacja wyborcza electoral regulations, electoral law, act on rules for elections oredzie address, message, proclamation, manifesto organ body, authority, organ, agency organ odwolawczy administrativereview authorities organizacja organisation, arrangement, system organizacja czasu pracy arrangement of working time organizacja pozarzqdowa non-governmental organisation organizacja pracy organisation of work, system of work organizacja rzqdowa governmental organisation organizacja zawodu organisation of professions organizacja zwiqzkowa union organisation ponadzakladowa organizacja zwiqzkowa upper-level union organisation, multi-establishment trade union organisation zakladowa organizacja zwiqzkowa trade union organisation of an establishment, trade union active at work establishment organizacje pracodawcw employers organisations organizacje zawodowe professional associations organizowa to organise, to arrange
oskarony organizowa prace firmy to organise the operations of a business organy podatkowe tax authorities reprezentowa podatnika przed organami podatkowymi to represent a taxpayer before tax authorities organy splki companys authorities, organs, bodies of association orzec I orzeka to declare, to decide, to rule, to adjudicate, to adjudge, to decree orzec upadloto declare bankruptcy, to declare bankrupt orzeczenie 1. decision 2. verdict, adjudication, judgment 3. statement orzeczenie lekarskie medical report, medical certificate aktualne orzeczenie lekarskie up-to-date medical report, valid medical certificate orzeczenie o ogloszeniu upadloci decision declaring bankruptcy sqdowe orzeczenie o upadloci adjudication in bankruptcy, adjudication order orzecznictwo judicial decisions, body of rulings, jurisdiction orzeka I orzec to declare, to decide, to rule, to adjudicate, to adjudge, to decree orzeka na posiedzeniu niejawnym to adjudicate at a closed session osqd judgment I judgem ent,opinion, verdict osqdza I osqdzi to adjudge, to judge, to pass judgment oskara I oskary to accuse, to charge, to indict, to arraign, to incriminate, to prosecute, to litigate, to sue oskarajqcy accuser, prosecutor oskaranie accusal, accusation, inculpation, allegation, imputation, oskarenie accusation, charge, indictment, allegation, prosecution, arraignment przedstawienie aktu oskarenia arraignment oskarenie publiczne indictment oskarony accused, defendant, respondent
233
oskaryciel oskaryciel counsel for the prosecution, prosecutor oskaryciel Korony (UK) Crown prosecutor oskaryciel publiczny public prosecutor, prosecuting attorney, district attorney oskarycielski accusatorial, accusatory osoba person, entity, head, party, individual osoba fizyczna natural person, human being, natural being, individual osoba owdowiala widowed person osoba pracujqca dorywczo odd hand osoba pracujqca na wlasny rachunek self-employed person osoba prawna legal person, legal entity, artificial person, juridical person, juristic person, corporation, body corporate, corporate personality pastwowa osoba prawna State legal person ustanowi osobe prawnq to establish a legal entity, to form a legal entity osoba prawna podzielona divided legal entity osoba prawna prawa prywatnego private corporation osoba prawna prawa publicznego public corporation osoba prawna zbiorowa corporation aggregate osoba rozwiedziona divorced person osoba stanu wolnego unmarried person, single person osoba trzecia third person osoba ubezwlasnowolniona incapacitated person, incompetent person, person in need of supervision osoba w separacji separated person osoba zamena married person osoba znajdujqca sie pod opiekq I kuratelq ward, charge osoba zobowiqzana do zaplaty podatku person liable to pay tax osobisty personal, private rzeczy osobiste personal belongings
omiogodzinnydzie pracy osobiciepersonally, in person osobny individual, separate, single, distinct osobowoprawna legal personality, juridical personality, status of artificial person of legal entity jednostka bez osobowoci prawnej unincorporated association (UK) ostateczny final, ultimate, decisive, conclusive, closing ostrzeenie warning, caution, (upomnienie) caveat, (cynk, poufna informacja) tip-off ostrzeenie ustne verbal warning udzieli ostrzeenia to give a warning oszacowanie 1. assessment 2. evaluation, estimation oszacowanie majqtku assessment of the assets oszczerca defamer, libelant oszczerczy defamatory, libellous, slanderous oszczerstwo defamation, slander, libel, injurious I malicious falsehood, vilification oszukaczy deceitful, crooked, underhand, cheating, fraudulent oszukiwa to deceive, to defraud, to delude, to trick oszukiwanie deception oszust crook (pot.), trickster, fraud oszust karciany card sharper, cardsharp, card shark oszustwo (kamstwo) deceit, fraud, (kant) swindle, (podstp) trickery, (szwindel) take-in, (szlabierstwo) imposture, (mistyfikacja) hoax oszustwo komputerowe computer fraud oszczednoci 1. savings, funds 2. reserves, resources wycofywa swoje oszczednoci to draw out ones savings oszczedza to save, to economise oszczedzanie saving, economising omiogodzinnydzie pracy eight-hours working day
234
orodek orodek 1. centre, office 2. area 3. medium orodek pomocy spolecznej social assistance office orodek poprawczy attendance centre, youth custody centre orodek zatrudnieniaemployment centre owiadczaI owiadczy to declare, to state, to represent, to allege owiadczeniedeclaration, statement, representation, testimony presentation, proclamation, profession, pronouncement bezwarunkowe owiadczenie unconditional declaration, unconditional statement niewano owiadczenia woli invalidity of a declaration of intent odwola owiadczeniewoli to revoke a declaration of intent zloy owiadczenie to make a state-
sma Dyrektywa EWG z 1984 ment, to make a declaration, to make representations owiadczeniefinansowe statement of means owiadczenie o wszczeciu postepowania naprawczego statement on opening reorganisation proceedings owiadczenie woli declaration of ones intention, declaration of intent, declaration of will zloy owiadczeniewoli to make a declaration of intent owiataeducation, school system owiatowyeducational, instructional otrucie poisoning otru to poison oznaczony 1. marked 2. appointed, set 3. identified 4. specified 5. definite oznaka 1. sign, indication, symptom 2. emblem, token
sma Dyrektywa EWG z 1984 EEC Eighth Directive of 1984
235
P
pacjent patient pacyfista pacifist pajeczarz 1. attic thief 2. subscription fee dodger pakiet holding, interest, lot pakiet mniejszociowy minority interest pakt covenant, pact, agreement, compact Pakt Ligi Narodw Covenant of the League of Nations palestra the bar panaceum panacea, cure-all panorama firm classified directory, commercial I trade directory panowanie 1. rule, reign 2. domination, prevalence pastwo state, nation pastwo czlonkowskie Member State pastwo socjalne welfare state pastwowy state, state-owned, state-controlled, civil, national urzednik pastwowy civil servant pastwowa inspekcja pracy state labour inspectorate, state labour inspection pastwowa inspekcja sanitarna state sanitary inspectorate, state sanitary inspection pastwowa osoba prawna state legal person Pastwowa Stra Poarna State Fire Service, State Fire Brigade papier wartociowysecurity, stock inkaso papierw wartociowychsecurity collection operacje na papierach wartociowych operations in securities, dealings in securities, transactions in securities portfel papierw wartociowych investment portfolio ulokowanie I plasowanie papierw wartociowych placing of securities rejestracja papierw wartociowych registration of securities papier wartociowydopuszczony do publicznego obrotu security approved for public trading papier wartociowy emitowany przez Skarb Pastwa public security, security of the public sector papier wartociowyemitowany w serii security issued in series papier wartociowyna okaziciela bearer security papier wartociowyna zlecenie order instrument, order document papier wartociowyimienny registered security papier wartociowyna zlecenie security upon mandate papiery wartociowesecurities papiery wartociowedlune debt securities, debentures, bond certificates papiery wartociow dopuszczone do e obrotu gieldowego listed securities, quoted securities papiery wartocioweimienne registered securities papiery wartociowekrajowe domestic securities papiery wartociowe krtkoterminowe marketable securities papiery wartociowe nie znajdujqce sie w obrocie gieldowym unquoted
236
papiery wartociowenotowane... securities, securities not officially listed papiery wartociowe notowane na gieldzie listed securities, quoted securities papiery wartociowepastwowe state securities papiery wartociowe podlegajqce wykupowi redeemable securities papiery wartocioweprzenoszalne transferable securities papiery wartocioweprzynoszqce zysk income-yielding securities papiery wartociowe rozdrobnione dilutive securities papiery wartociowerynku kapitalowego capital market securities papiery wartociowerynku otwartego open-market securities papiery wartocioweo oprocentowaniu stalym fixed-interest securities, fixed-yield securities papiery wartocioweo oprocentowaniu zmiennym variable-yield securities papiery wartocioweudzialowe securities of a participating nature papiery wartociowew obiegu securities in issue papiery wartociowe w obrocie nieoficjalnym over-the-counter securities papiery wartociowe wlacicielskie equity securities papiery wartociowewymienialne convertible securities papiery wartociowewyraone w PLN securities denominated in PLN papiery wartociowezagraniczne foreign securities papiery wartociowe zapobiegajqce rozdrobnieniu antidilutive securities papiery wartociowezbywalne negotiable securities parafowa 1. (przyj, akceptowa) to initial 2. (zabezpieczy to seal ) paragraf 1. article, section 2. (akapit) paragraph
paszkwil parcela 1. lot, plot 2. parcel (USA) 3. (dziaka, ogrdek, dziakowy) allotment (UK) parcelacja division into plots parkiet floor parking car park, parking lot parking strzeony guarded parking lot parlament parliament, diet parlamentarny parliamentary debata parlamentarna parliamentary debate opozycja parlamentarna parliamentary opposition wybory parlamentarne parliamentary election partia 1. party, team, group 2. part, portion, lot, batch partia polityczna political party partia towaru consignment partia rzqdzqca ruling party partner 1. partner, associate, stakeholder 2. (konkubent) cohabitant, cohabitee, cohabiter partnerzy spoleczni management and labour, social partners partycypacja pracownicza employee participation, worker participation pas 1. (przy ubraniu) belt 2. (strefa) zone pas nadgraniczny exclusion zone, frontier zone paser receiver (of stolen goods), fence paserstwo handling I receiving stolen goods, fencing zajmowa sie paserstwem to receive stolen goods, to fence pasierb stepson, stepchild pasierbica stepdaughter, stepchild paskarz profiteer pastwi sie nad kim to be cruel to someone, to maltreat someone, to torment someone pasywa liabilities, debit column, debit side, debtor side aktywa i pasywa assets and liabilities, credit and debit paszkwil libel, lampoon, pasquil
237
paszport paszport passport patent patent patrol patrol, duty point patrol policyjny police patrol patrolowa to patrol pedagogika pracy occupational pedagogy pelne zatrudnienie full employment pelniqcy obowiqzki (p.o.) acting pelniqcy obowiqzki dyrektora (kierownika) acting director pelnoletni adult, of age by pelnoletnim to be of age, to be of full age nie by pelnoletnim to be under age sta sie pelnoletnim to come of age, to become major, to attain ones majority pelnoletni domownik adult member of the household pelnoletno full age, full legal age, majority, age of majority, age of consent pelnoletnoprawna legal majority osiqgnq pelnoletnoto attain the age of majority, to reach ones majority pelnomocnictwo power of attorney, proxy, representation cofnq pelnomocnictwo to revoke power of attorney cofniecie pelnomocnictwa revocation of power of attorney odwola pelnomocnictwo to revoke power of attorney odwolanie pelnomocnictwa revocation of power of attorney przekaza pelnomocnictwo to delegate authority sporzqdzi pelnomocnictwo to make a power of attorney udziela I udzieli pelnomocnictwa to grant a power of attorney wyganieciepelnomocnictwa expiration of power of attorney zrzec sie pelnomocnictwa to renounce a power of attorney zrzeczenie sie pelnomocnictwa renunciation of a power of attorney
pelnomocnictwo procesowe pelnomocnictwo bierne passive power of attorney (restricted to receiving declarations of will) pelnomocnictwo dla agencji celnej power of attorney for a customs agency pelnomocnictwo do dokonania czynno ciproxy granted in order to act pelnomocnictwo do dorecze power of attorney for delivery pelnomocnictwo do dzialania w sprawach celnych power of attorney to act in customs affairs pelnomocnictwo do przeniesienia wlasnoci nieruchomoci power of attorney to transfer ownership to real estate pelnomocnictwo do reprezentowania na walnym zgromadzeniu power of attorney to represent a shareholder at a general meeting pelnomocnictwo do wykonywania czynnociprawnych power of attorney to perform legal acts pelnomocnictwo do zawiqzania splki z o.o. power of attorney to establish a limited liability company pelnomocnictwo dorozumiane (domniemane) implied power of attorney, agency of necessity pelnomocnictwo generalne plenary power, general power of attorney pelnomocnictwo jawne open power of attorney pelnomocnictwo lqczne joint power of attorney pelnomocnictwo na pim ie letter of authority pelnomocnictwo nieodwolalne irrevocable power of attorney pelnomocnictwo nieograniczone unlimited power of attorney pelnomocnictwo notarialne notarial power of attorney pelnomocnictwo oglne general power of attorney pelnomocnictwo procesowe power of attorney ad litem, warrant of attorney
238
pelnomocnictwo prywatne pelnomocnictwo prywatne power of attorney by private instrument pelnomocnictwo rodzajowe specific power of attorney pelnomocnictwo stale permanent power of attorney pelnomocnictwo trwale durable power of attorney (USA) pelnomocnictwo ustne oral power of attorney pelnomocnictwo zbiorowe collective power of attorney pelnomocnictwo zlecone mandatory powers pelnomocnik attorney-in-fact, proxy holder, agent, plenipotentiary, representative pelnomocnik do dorecze agent for delivery, attorney-in-fact for delivery pelnomocnik handlowy commercial representative pelnomocnik pozasqdowy private attorney pelnomocnik prawny attorney pelnomocnik procesowy legal representative for the purpose of litigation pelnomocnik wierzycieli attorney of creditors penitencjarny penitentiary penologia penology pensja pay, remuneration, wages, salary pensja na reke, pensja netto take-home pay personel staff, personnel, body of persons employed czlonek personelu staff person odpowiada za personel to be in charge of staff wstep tylko dla personelu no admittance except on business zarzqdza personelem to administer personnel, to direct personnel, to manage personnel zebranie personelu personnel meeting personel administracji administrative personnel personel biurowy office personnel
pierwsza pomoc personel nadzoru supervisory personnel personel naukowo-techniczny scientific profession personel pomocniczy back office personnel, support staff personel sluby zdrowia health care profession personel techniczny technical personnel personel transportu transport staff personel urzedniczy salaried personnel personel wykwalifikowany qualified personnel perspektywy zawodowe career prospects petent petitioner, applicant, inquirer, supplicant petycja petition, application pewno 1. security, certainty 2. confidence pewnostanowiska security of tenure pewnozatrudnienia security of employment piastowa to hold, to bear piastowa urzqd to hold office piecza care, custody, charge, supervision sprawowa piecze nad czym to be in charge of something piecze stamp, seal przystawi piecze to affix a seal I stamp, to stamp piecze firmowa I splki company seal piecze splki I zwiqzku common seal pieniacki litigious, barratrous pieniactwo barratry, barretry pieniacz vexatious litigant, barrator, barrater pieniqdze money, funds, currency pieniqdze za milczenie hush money pienieny pecuniary, monetary, money, financial pierwokup pre-emption, pre-emptive purchase prawo pierwokupu right of pre-emption pierwsza pomoc first aid udzieli pierwszej pomocy poszkodowanym to provide first aid to injured persons
239
pikieta pikieta picket, demonstration pikieta masowa mass picketing pikieta pokojowa peaceful picketing pikieta strajkowa strike picket pikietowa to picket pismo letter, note, document, writing, notice pismo oklne circular letter pismo przewodnie covering letter I note pismo wypowiadajqce prace written notice plafon taryfowy tariff ceiling plagiat plagiarism, crib popelnia plagiat to plagiarise plan 1. plan, schedule, scheme 2. intention, plan 3. (zarys) design, blueprint plan bezpieczestwa i ochrony zdrowia security and health protection plan plan zagospodarowania city plan, master plan tworzy plany zagospodarowania terenu to create zoning arrangements of the land planowa to plan, to project, to scheme, to schedule, to design planowa urlop to schedule leave planowanie planning, programming, scheduling, intention planowanie zatrudnienia manpower planning plomba lead seal, customs seal naloy plombe to affix the seal zerwa plombe to break the seal placa pay, remuneration placa akordowa piece work pay placa gwarantowana guaranteed pay placa miesieczna monthly wages placa minimalna minimum wage placa na reke, dochd na reke disposable income placa niska low pay placa podstawowa threshold salary placa progresywna incentive pay placa realna real wages placa sfery budetowej public sector pay placa stala fixed wage
pobyt czasowy placa rednia average wage placa tygodniowa weekly wage placa za godzine hourly wage placa zasadnicza basic wage, basic salary placi, wynagradza za prace to pay for, to remunerate, to give payment, to make payment, to reward platnik payer, remitter platnik podatku tax remitter, taxpayer platnopayment odroczy platnoto defer payment pozwolenie na odroczenie platnoci permission to defer payment termin platnocimaturity, falling due termin platnociodsetek falling due of interest platny 1. due, payable 2. paid, salaried platne przy odbiorze cash on delivery platny na qdanie payable on demand ple sex, gender plciowy sexual, carnal stosunek plciowy sexual intercourse, carnal knowledge plody produce, crop pobicie battery, beating, defeat napad z pobiciem assault and battery pobiera I pobra to levy, to collect, to draw pobiera podatek to levy a tax, to collect a tax pobiera place to draw wages pobiera zasilek dla bezrobotnych to be on the dole pobieranie podatkw collection of taxes poborca collector poborca podatkowy tax collector poborowy (adjective) conscriptable poborowy (noun) conscript, recruit pobory emoluments, salary, wages pobr podatku collection of taxes, levy zaniecha poboru podatku to waive the collection of taxes pobudka motive, impulse ukryte pobudki ulterior motives pobyt stay, sojourn pobyt czasowy temporary stay
240
pobyt staly pobyt staly permanent stay dlugopobytu duration of stay miejsce pobytu place of stay pochodzenie origin, descent niepreferencyjne pochodzenie non-preferential origin preferencyjne pochodzenie preferential origin wiadectwopochodzenia certificate of origin pochodzenie towarw origin of goods, provenance dowd pochodzenia towarw proof of the origin of goods ustali pochodzenie towarw to determine the origin of goods poczytalno accountability, sanity, soundness of mind, responsibility ograniczona poczytalno diminished responsibility I capacity poda sie do dymisji to resign podanie application, letter of application, petition, claim podanie o prace job application odrzuci czyjepodanie o prace to reject someones job application podanie upadlego o dopuszczenie do zawarcia ukladu the bankrupts petition for permission to make the arrangement podanie w sprawie zawarcia umowy najmu rental property application podatek tax, duty, impost glwny podatek dochodowy od osb prawnych mainstream corporation tax (MCT) oblicza podatek to calculate a tax obowiqzek podatkowy tax obligation data powstania obowiqzku podatkowego tax point niedopelnienie obowiqzku podatkowego failure to fulfil a tax obligation podlegajqcy podatkowi taxable, assessable podnosi podatki to raise taxes potrqci podatek to withhold a tax wymiar podatku tax assessment
podatek od wiadczenia uslug podatek akcyzowy excise duty, excise tax podatek bezporedni direct tax podatek dochodowy income tax podatek dochodowy od osb fizycznych personal income tax podatek dochodowy od osb prawnych income tax on legal persons, corporate income tax podatek gruntowy land tax, tax on land, real estate tax podatek inflacyjny inflation tax podatek konsumpcyjny consumption tax podatek kocielnychurch tax podatek majqtkowy property tax, tax on property podatek obrotowy turnover tax podatek od darowizn donation tax, gift tax (USA) podatek od dochodw i zyskw kapitalowych corporation tax podatek od kapitalu capital transactions tax podatek od majqtku property tax podatek od nabycia praw wlasnoci purchase I conveyance tax podatek od nieruchomoci real estate tax, real property tax podatek od obrotu nieruchomociami tax on sales of land podatek od papierw wartociowych tax on transfer of stocks and bonds, securities tax podatek od psw dog licence tax, dog tax podatek rzeczowy I od ruchomoci tax on movables podatek od samochodw tax on cars podatek od spadkw inheritance tax, estate tax, estate duty podatek od spadkw i darowizn inheritance and gift tax podatek od spoycia consumption tax podatek od splek corporation tax podatek od rodkw transportowych transport vehicles tax podatek od wiadczeniauslug tax on services
241
podatek od tluszczw jadalnych podatek od tluszczw jadalnych tax on oils and fats podatek od towarw i uslug VAT, tax on goods and services podatek od transakcji tax on transactions podatek od transportu transportation tax, duty on transportation podatek od wartocidodanej od nakladw value added tax charge on inputs podatek od wartociwytworzonej output tax podatek od wynagrodze tax on wages podatek od zyskw profits tax, tax on profits podatek od zyskw kapitalowych capital gains tax (UK) podatek poglwny poll tax podatek poredni indirect tax podatek progresywny progressive tax podatek rolny agricultural tax podatek ryczaltowy lump-sum tax podatek spadkowy succession duty, inheritance tax, legacy tax, legacy duty podatek spadkowy inheritance tax, death duty podatek u rdlatax at source podatek wyrwnawczy surtax, countervailing tax, equalisation of burdens podatki lokalne local taxes podatki miejskie municipal taxation podatnik taxpayer, taxable person, tax bearer podatnik opieszaly slow taxpayer podatnik podatku dochodowego personal-income-tax payer majqtek podatnika taxpayers property na koszt podatnika at taxpayers expense odpowiedzialnoplatnika taxpayers liability poda pieniqdza money supply podejmowa dzialania undertake activities podejrzany suspect
podstawa powdztwa I roszczenia podejrzenie suspicion, suspecting, assumption rzuca podejrzenia to cast suspicion wzbudza podejrzenia to arouse suspicion podejrzenie nieuzasadnione groundless suspicion, unfounded suspicion podejrzewa to suspect, to have a suspicion, to be suspicious, (mie podejrzenia, wtpliwoci) to misdoubt, (ywi podejrzenia) to harbour suspicions podejrzliwy suspicious, mistrustful, distrustful podjudza to abet, to instigate, to incite podmiot subject, entity podmiot gospodarczy business entity podnajem subletting, sublease podnajemca subtenant, subletter podnajmowa to sublet podopieczny ward, tutee, protege podpalenie arson podpis signature prawo podpisu power to sign uwierzytelni podpis to authenticate a signature podpis notarialnie powiadczony signature certified by a notary public podpis urzedowo powiadczonyan officially certified signature podpis wlasnoreczny ones autograph signature powiadczeniepodpisu authentication of signature podrabia to counterfeit podrabia monety to counterfeit coins podr slubowa business trip podsqdny accused, defendant, culprit podsluch wiretapping podsluchiwanie eavesdropping, listening in podstawa basis, base, cause, grounds, substance podstawa powdztwa ground of action, cause of action podstawa powdztwa I roszczenia cause of action
242
podstawienie podstawienie substitution podstawienie pospolite substitution of an heir podstawienie powiernicze substitution of an heir on trust podstawowy basic, primary, prime podstawa base, basis, foundation podstawy basics podstep deceit, trick podwladny inferior, subordinate podwyka rise, increase podwyka plac pay rise, rise in wages, wage increase, rising wages podzial division, partition, break-up, portioning, split, separation dokonywa podzialu (majtku) to sever, to divide dzie podzialu division date, day of division ogloszenie o podziale splki announcement of the division of the company plan podzialu division plan, draft terms of division oglosi plan podzialu to announce the division plan podda plan podzialu badaniu bieglego to examine the division plan by an expert zglosi plan podzialu do sqdu rejestrowego to file the division plan with the registry court uchwala o podziale splki resolution on division of the company, division resolution podjq uchwale o podziale splki to adopt a resolution on division of the company zamiar dokonania podzialu splki intention to divide the company, intention to effect a division of the company zastrzeenie do podzialu planu objection to the division plan wnie zastrzeenia do podzialu planu to lodge I to make objections to the division plan
pokwitowanie podzial pracy allocation of work, division of labour podzial przez przejecie division by acquisition, division by take-over podzial przez przejecie i zawiqzanie nowej splki division by acquisition and formation of a new company podzial przez wydzielenie division by separation podzial przez zawiqzanie nowych splek division by formation of new companies podzial rwny even distribution podzial wlaciwyproper distribution podegacz abettor, accessory, inciter podega to abet, to incite, to instigate, (do buntu) to foment podeganie incitement, instigation, abetment pogorszenie deterioration pogotowie strajkowe strike alert pogrka threat, intimidating remark, menace list z pogrkami threatening letter pojednanie conciliation, reconciliation pojednawczy conciliatory komisja pojednawcza arbitrational committee, conciliation commission postepowanie pojednawcze conciliatory proceedings pojedynczy single, individual, separate pokuta atonement, penance pokrewiestwo cognation, relation by blood, consanguinity stopie pokrewiestwa degree of relationship pokwitowa, udzieli pokwitowania to release, to discharge pokwitowanie receipt otrzyma pokwitowanie to obtain I to receive a receipt przedstawi I okaza pokwitowanie to produce a receipt wyda pokwitowanie to issue I to give a receipt wypisa pokwitowanie to make out I to write out a receipt
243
pokwitowanie pokwitowanie (udzielone zarzdowi ) release, discharge pokwitowanie zaplaty dlunej sumy receipt of payment of the sum due polecenie order, direction stosowa sie do polece to obey directions, to obey orders polecenie ksiegowania (nota ksigowa) account note, internal voucher polecenie wydania delivery order policja police polityka policy, politics polityka celna tariff policy polityka kadrowa personnel policies polityka pieniena monetary policy instrumenty polityki pienienej monetary policy instruments polityka plac pay policy, payroll policy, wage policy polityka podatkowa policy of taxation, tax I taxation policy polityka rwnych szans equal opportunities policy prowadzi polityke rwnych szans to be an equal opportunities employer polityka rynku pracy labour market policy, manpower policy, employment policy polityka zatrudnienia UE EU employment policy Polska Scalona Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego Polish Combined Nomenclature of Goods in Foreign Trade polubowny amicable, peaceful, conciliatory polubowne zalatwienie sporu amicable resolution of a dispute, amicable settlement dqy do polubownego zalatwienia sporu to strive to reach an amicable resolution of a dispute polqczenie merger, combination, amalgamation polqczenie jednostek gospodarczych business combination
porecza I poreczy za kogo polqczenie kapitalw uniting of interests dokona polqczenia to effect a merger dzie polqczenia merger date, day of merger plan polqczenia merger plan, draft terms of merger pomoc help, aid, assistance pomoc dla slabo zarabiajqcych aid to low-income groups pomoc domowa domestic servant, domestic help pomocnictwo aiding and abetting pomwienie injurious falsehood, slander, libel pomylka mistake, error popelnia I popelni pomylke to make a mistake poprawia I poprawi pomylke to correct a mistake, to rectify a mistake pomylka sqdowa miscarriage of justice popiwek (podatek od nadmiernych wynagrodze) excess profit tax poplecznik 1. henchman, partisan 2. accessory poplecznictwo 1. rendering criminal assistance, criminal support 2. hench- manship, partisanship popyt demand cieszy sie popytem to be in demand popyt na mieszkania housing demand porada advice, counsel, instruction, opinion, guidance zasiegnq porady u kogo to take counsel with someone poradnictwo guidance, counselling poradnictwo zawodowe vocational guidance poraka 1. failure 2. defeat (klska w bitwie) poraka finansowa financial failure porecza I poreczy za dlug to guarantee a debt, to assume suretyship for a debt porecza I poreczy za kogo to stand surety for someone, to stand security for someone, to stand guarantor, to act as surety
244
poreczenie poreczenie suretyship, guarantee da jako poreczenie to give I to furnish security kwota I wysokoporeczenia amount of surety, amount of security udziela I udzieli poreczenia to grant suretyship umowa poreczenia contract of suretyship, guarantee contract wysokoporeczenia amount of surety poreczenie bezterminowe unlimited suretyship poreczenie majqtkowe financial guarantee poreczenie za dlug surety for a debt poreczyciel surety, guarantor, person standing security, warrantor, voucher owiadczenieporeczyciela suretys declaration wystepowa jako (czyj) poreczyciel to go guarantee (for someone) poreczyciel wekslowy indorser porozumienie (ugoda) arrangement, understanding, communication porozumienie (umowa) agreement, arrangement porozumienie branowe inter-professional agreement porozumienie pracownicze working agreement porozumienie stron mutual agreement of the parties, mutual consent of the parties za porozumieniem stron under mutual agreement pord childbirth port port port celny port of entry port zaladunku shipping port porywa to kidnap, to abduct, to hijack porzqdek order, tidiness, neatness porzqdek dzienny agenda punkt porzqdku dziennego item on the agenda porzqdek pracy work order porzuca I porzuci to abandon, to give up, to leave, to quit
posiadanie porzucenie abandonment, giving up, dereliction porzucenie dziecka abandonment of child porzucenie rzeczy ruchomej abandonment of a movable posada post, position posiadacz holder, possessor, occupant posiadacz nieprawny unrightful I unlawful holder I possessor I occupant posiadacz prawowity, prawny rightful holder I possessor I occupant posiadacz prekaryjny immediate holder posiadacz samoistny autonomous possessor, adverse possessor of real property posiadacz spokojny, niezaklcony quiet I peaceful I undisturbed possessor posiadacz w dobrej wierze holder in good faith posiadacz w zlej wierze holder in bad faith posiadacz zaleny dependent possessor posiada (dziery to hold, to possess ) posiada nieslusznie, nielegalnie to possess unlawfully, illegally posiada slusznie, legalnie to possess lawfully, legally, legitimately posiadanie possession, possessorship, proprietorship by w posiadaniu to be in possession of, to be in receipt of ciqgloposiadania continuity of possession mie w posiadaniu to be in possession of, to hold mie w cudzym posiadaniu to possess in the name of somebody, to hold for somebody naby I uzyska posiadanie to acquire possession odebra posiadanie to dispossess porzuci posiadanie to relinquish possession pozbawienie I odebranie posiadania dispossession prawo posiadania right of possession
245
posiadanie bez wymaganego zezwolenia przekazanie, delegacja posiadania transfer of possession przeszkadza komu w posiadaniu, zaklci czyje posiadanie to disturb somebodys possession rocisobie prawo do posiadania to claim possession w ejw posiadanie to come into possession of w ejw posiadanie jakierzeczy to have oneself put in the possession wykonywa posiadanie to exercise rights of possession wziq co w posiadanie to take possession of something, to seize wziecie w posiadanie seizure, taking possession posiadanie bez wymaganego zezwolenia possession without due permit, unlicensed possession posiadanie domniemane I dorozumiane constructive possession posiadanie faktyczne actual possession posiadanie fikcyjne fictitious possession posiadanie jawne, oczywiste apparent possession posiadanie na wlasno,w charakterze wlaciciela independent possession posiadanie niezaklcone undisturbed possession posiadanie pierwotne original possession posiadanie przywrcone restored possession posiadanie samoistne independent possession, autonomous possession posiadanie spokojne quiet enjoyment posiadanie utracone lost possession posiadanie wadliwe faulty possession, defective possession posiadanie wylqczne sole possession posiadanie zaklcone disturbed possession posilki profilaktyczne i napoje prophylactic meals and drinks postepowanie proceedings, action, procedure
postepowanie ukladowe otworzy postepowanie to institute the proceedings, to open the proceedings uchylenie postepowania quashing of the proceedings, waiver of procedure uchyli postepowanie to waive procedure, to quash proceedings ukoczenie postepowania completion of the proceedings ukoczy postepowanie to complete the proceedings umorzenie postepowania discontinuance of the proceedings umorzy postepowanie to discontinue the proceedings wszczq postepowanie to commence I to institute proceedings wznowi postepowanie to reopen proceedings zamknq postepowanie to close proceedings zamkniecie postepowania closing of proceedings zakoczy postepowanie to complete proceedings zawiesi postepowanie to stay proceedings zawieszenie postepowania stay of proceedings postepowanie cywilne civil procedure I proceedings postepowanie dyscyplinarne disciplinary action postepowanie egzekucyjne execution proceedings, compulsory execution postepowanie egzekucyjne w administracji administrative execution proceedings postepowanie podatkowe tax procedure postepowanie pojednawcze conciliatory proceedings postepowanie spadkowe inheritance proceedings postepowanie ugodowe voluntary arrangement postepowanie ukladowe arrangement proceedings
246
postepowanie upadlociowe ukoczenie postepowania ukladowego completion of the arrangement proceedings postepowanie upadlociowe bankruptcy proceedings wtrne postepowanie upadlociowe concurrent bankruptcy proceedings postepowanie w przedmiocie ogloszenia upadloci proceedings for declaration of bankruptcy poszanowanie dbr osobistych respect for personal interests of employee poszkodowany injured person, aggrieved party poszlaki circumstantial evidence poszlakowy circumstantial poszukujqcy pracy applicant, job seeker porednik mediator, intermediary, go-between porednictwo pracy placement service powiadczenie authentication, certification, attestation powiadczeniedaty authentication of the date powiadczeniepodpisu authentication of signature powiadczonyauthenticated potwierdzenie powiadczone authenticated confirmation powiadczyto authenticate, to certify potepia to condemn, to disapprove of potepienie condemnation, damnation, disproof potrqcenie set-off, deduction dokona potrqcenia to make a set-off potrqcenie u rdla deduction at source potrqcenie umowne contractual set-off potrqcenie wierzytelnoci wzajemnych setoff of reciprocal claims potrqcenie wzajemnych dlugw miedzy wierzycielem a dlunikiem set-off between the creditor and the debtor potrqci to deduct, to set off potrqci kwote to deduct an amount potrqci z placy to deduct from wages I pay
powrt do zatrudnienia potrzeby socjalno-bytowe welfare needs potrzeby zwiqzane z pracq labour needs potwarz defamation, libel, slander potwierdza 1. to confirm, to acknowledge 2. to corroborate potwierdza zeznania to corroborate evidence potwierdzenie 1. confirmation, acknowledgement 2. corroboration poufnoconfidentiality, privacy, secrecy poufny confidential, secret, topsecret, undercover poufny charakter confidential nature powierza to entrust powierzchnia space, surface, area powierzchnia mieszkalna living space, surface of dwelling powierzchnia pietra I kondygnacji floor area powieksza I powiekszy firme to expand a firm powinowactwo affinity, kinship, relation stopie powinowactwa degree of affinity powolanie appointment, calling, vocation powolanie do objecia spadku instituting I naming a person as an heir powolanie do objecia spadku z mocy ustawy institution I induction by effect of law powolanie do wojska conscription powolanie spadkobiercy appointment of heir powd (osoba wnoszca pozew) plaintiff, claimant, demandant powdztwo action, lawsuit, claim, complaint, litigation istota powdztwa gist of an action podstawa powdztwa cause of action wnie powdztwo to submit a claim, to bring an action powdztwo o wydanie spadku action for recovery of an inheritance powrt return, resumption powrt do zatrudnienia return to employment
247
powstanie powstanie (bunt) revolt, insurrection, mutiny powstanie (utworzenie) formation, creation, incorporation, establishment powstanie splki formation I creation I incorporation I establishment of a partnership I company powstanie splki kapitalowej formation of a capital company powstanie splki osobowej incorporation of the partnership, creation of the partnership pozasqdowy out-of-court pozbawia I pozbawi to deprive, to dispossess, to remove, to strip pozbawi (kogo) zachowku to disinherit, to deprive someone of ones legitim pozew 1. summons, petition, statement of claim 2. action, suit, plaint poziom level, standard poziom plac wage level poziom, stan zatrudnienia level of employment pozory appearance, guise, outward look, pretence pozwa I pozywa to bring I to file a lawsuit, to institute an action, to sue pozwany defendant, respondent pozwolenie licence, permit, permission pozwolenie budowlane I na budowe building permit, planning permission wniosek o wydanie pozwolenia na budowe building permit application pozycja 1. item, point, entry 2. position, location 3. status pozycja kosztw cost item pozycje bilansowe balance sheet items pozycje kosztw expense items pozycje nadzwyczajne extraordinary items pozycje wyjqtkowe exceptional items pozycje bilansowe balance sheet items pozycje kosztw expense items pozywa 1. to sue, to file a lawsuit, to institute an action 2. to summon, to call upon
poyczka pozywa do sqdu 1. to sue 2. to summon poycza komuto lend, to grant a loan to someone, to give a loan to someone poycza na procent to lend at interest poyczka loan, credit obsluga poyczki administration of a loan anulowa poyczke to revoke a loan forma poyczki form of a loan kwota poyczki loan amount, sum of money lent, sum of money borrowed obsluga poyczki service of a loan okres poyczki duration of a loan, loan period otrzyma poyczke to receive a loan, to obtain a loan proba o poyczke application for a loan przedmiot poyczki object of loan rata poyczki loan payment splaci poyczke to pay off a loan, to repay a loan splata poyczki repayment of a loan, redemption of a loan stopa poyczki yield, rate of return efektywna stopa poyczki actual yield, actual rate of return tytulem poyczki as a loan ubiega sie o poyczke to apply for a loan udzieli komu poyczki to lend, to accommodate somebody with a loan, to advance a loan ulokowa poyczke to place a loan umowa poyczki contract for a loan warunki poyczki terms of a loan, loan conditions wielkopoyczki amount of a loan calkowita wielko poyczki total amount of a loan wydanie przedmiotu poyczki delivery of the object of loan, release of the object of loan wykorzystanie i zarzqdzanie poyczkq operation and management of a loan wysoko (warto poyczki ) loan value
248
poyczka amortyzacyjna wziq poyczke to take out a loan, to raise a loan zabezpieczenie dodatkowe poyczki collateral security zabezpieczenie poyczki security for a loan, collateral for a loan zabezpieczenie zwrotu poyczki security of loan repayment zaciqgnq poyczke to contract I to incur I to take out I to raise I to negotiate a loan zwrot poyczki refund of a loan zwrci poyczke to pay off I to repay a loan zysk z poyczki loan proceeds poyczka amortyzacyjna redemption loan poyczka bankowa bank loan, bank advance poyczka bezprocentowa gratuitous loan poyczka bezterminowa perpetual loan poyczka bezzwrotna non-repayable loan poyczka budowlana construction loan poyczka dlugoterminowa long-term loan poyczka fikcyjna contractual loan poyczka globalna global loan poyczka gwarantowana recourse loan poyczka hipoteczna mortgage loan poyczka indywidualna individual loan poyczka jest wymagalna loan is payable, loan falls due poyczka konsorcjalna syndicated loan poyczka krtkoterminowa short-term loan poyczka lichwiarska usurious loan, loan at usurious rates poyczka na budownictwo mieszkaniowe housing loan poyczka na kupno mieszkania home loan poyczka na warunkach specjalnych loan on special terms, special loan poyczka nieoprocentowana loan without interest, interest-free loan, soft loan poyczka nieciqgalnabad loan
poyczkodawca poyczka niezabezpieczona unsecured loan, naked loan poyczka niskoprocentowa low-interest loan poyczka o oprocentowaniu stalym fixed interest rate loan poyczka o oprocentowaniu zmiennym variable interest rate loan poyczka oboplna back to back loan poyczka oprocentowana loan at interest, interest-bearing loan poyczka pastwowa (rzdowa ) government loan, government borrowings poyczka pieniena loan of money poyczka pod zastaw loan on pawn poyczka podporzqdkowana subordinated loan poyczka pomostowa bridging loan poyczka prywatna private loan, privately contracted loan poyczka rednioterminowa medium-term loan poyczka terminowa term loan poyczka uzupelniajqca subsidiary loan poyczka w naturze loan in kind poyczka w rnych walutach multi-currency loan poyczka wewnetrzna domestic loan, inland loan, internal loan poyczka wojenna war loan poyczka za zabezpieczeniem loan against security poyczka zabezpieczona secured advance, advance against collateral poyczka zagraniczna external loan, foreign loan poyczka zamienna convertible loan poyczka zwrotna w kadej chwili na qdanie loan repayable on demand, call loan poyczka zwrotna za wypowiedzeniem loan at notice poyczkobiorca borrower, loanee, debtor, credited party poyczkodawca lender, loaner, creditor, grantor of credit
249
poyczkodawca ostatniej instancji poyczkodawca ostatniej instancji lender of the last resort poytki fruits, profits, proceeds, benefits, emblements uytkowanie z prawem pobierania poytkw usufruct, life interest poytki cywilne rzeczy civil fruits of a thing I civil profits I proceeds arising from rights poytki gruntu sqsiadujqcego profits of a neighbouring piece of land poytki naturalne natural emblements I fruits I proceeds poytki naturalne rzeczy natural fruits of a thing, natural proceeds poytki prawa fruits from a right, proceeds from right poytki prawne legal emblements poytki przemyslowe industrial yields poytki rzeczy profits of a thing poytki rzeczy obciqonej zastawem profits of a pledged thing poytki z nieruchomociinterest on real property pobiera poytki to benefit, to enjoy profits pobieranie poytkw yield of fruits, enjoyment of profits praca work, employment, job przyjecia do pracy recruitment wiadectwopracy clearance card zadowolenie z pracy job satisfaction praca akordowa piece work praca atypowa atypical work praca badawcza research work praca biurowa office work, clerical work praca budowlana construction work praca chalupnicza domestic work, home work, outwork praca czasochlonna time-consuming work praca dorywcza odd job praca dzieci child labour praca fizyczna manual labour, handwork praca indywidualna individual work praca jednozmianowa one-shift work praca na morzu maritime work
pracownik administracyjny praca na odlegloteleworking praca nakladcza cottage industry praca nielegalna illicit work, clandestine work, black economy praca nocna night work praca prestiowa high profile job praca przy komputerze video display unit work praca przy tam ieassembly-line work praca przymusowa compulsory I forced work praca sezonowa seasonal work praca spoleczna welfare work praca stala regular work, steady work, steady employment praca umyslowa brain-work, mental work, intellectual work praca urzednicza clerical work praca w domu home working praca w niedziele Sunday working praca w terenie field work praca wieniwprison labour praca wymagajqca demanding job praca z pogranicza hustling work praca zespolowa team work lubi prace zespolowq to be comfortable in a team environment praca zmianowa I na zmianach shift work prace wykoczeniowe finishing (operations), build-out pracobiorca employee, workman, hand, jobholder, servant pracodawca employer, employing entity, master, patron pracowa to work pracowa na akord to be on piecework pracowniczy workers kolektyw pracowniczy workers collective zaloga pracownicza staff, body of workers pracownik employed person, employee, servant, staff person pracownik administracyjny administrative assistant
250
pracownik biurowy pracownik biurowy clerical assistant, office worker pracownik budowlany builder pracownik fizyczny blue-collar worker, manual worker pracownik migrujqcy migrant worker pracownik mlodociany young worker pracownik nielegalny clandestine worker pracownik niepelnosprawny handicapped worker pracownik niewykwalifikowany unskilled worker pracownik nowy new addition to the staff pracownik oddelegowany za granice expatriate worker pracownik pomocniczy auxiliary worker pracownik pracujqcy na powietrzu outside worker pracownik przygraniczny frontier worker pracownik samorzqdowy self-government employee pracownik sezonowy seasonal worker pracownik sfery budetowej public sector employee pracownik sluby publicznej public service employee pracownik starostwa powiatowego employee of regional office, employee of poviat starosty pracownik starszy older worker pracownik techniczny technical profession pracownik turystyki tourist profession pracownik umyslowy white-collar worker pracownik urzedw pastwowych employee of state offices pracownik urzedu gminy employee of commune office (urzd gminy), employee of gmina office pracownik w urzedzie marszalkowskim employees of marshal offices (urzd marszakowski) pracownik z WE Community worker pracownik-czlonek rodziny family worker
prawo odmowy wykonywania pracy pracownik-kobieta female worker pra brudne pieniqdze to launder praktykant intern, volunteer worker on probation, apprentice, worker on trial, trainee prawa rights, powers prawa autorskie copyrights prawa pracownicze employment rights prawa publiczne civil rights korzysta z praw publicznych to enjoy civil rights prawa rzeczowe, ktre mona dochodzi na drodze sqdowej choses in action prawdopodobiestwo utraty zdolnoci platniczej default probability prawo 1. right 2. law, regulations 3. (dziedzina nauki) law faculty, lex zbir praw collection of laws prawo budowlane Construction Law prawo czerpania wody lub spuszczania wody na teren drugiego right to take water or to discharge water over the land of another prawo do godziwego wynagrodzenia right to fair remuneration prawo do pracy right to work prawo do renty right to pension prawo do wsplnego pastwiska right to common pasture prawo do wypoczynku right to rest prawo dostepu do nieruchomoci access right prawo karne skarbowe fiscal penal law prawo koalicji right to unite prawo kocielne ecclesiastical law prawo majqtkowe property right prawo naprawcze reorganisation law, rehabilitation law prawo niezbywalne non-transferable right, inalienable right prawo o publicznym obrocie papierami wartociowymi Law on the Public Trading in Securities prawo odmowy wykonywania pracy right to withdraw ones labour
251
prawo pierwokupu prawo pierwokupu pre-emptive right, right of pre-emption prawo poboru pre-emptive rights, right to take up new shares, subscription right prawo podatkowe tax law przepisy prawa podatkowego provisions on tax law prawo pracy labour law dotyczqcy prawa pracy pertaining to labour laws prawo przechodu i przejazdu right of passage prawo reprezentowania right to represent, power to represent mie prawo reprezentowania to have the right to represent pozbawi kogo prawa reprezentowania to deprive someone of the right to represent prawo rzeczowe property right, right in property prawo spadkowe law of succession prawo wlasnocititle, proprietary right przeniesienie prawa wlasnoci alienation zastrzec I zastrzega prawo wlasnoci to reserve the right of ownership skuteczno zastrzeenia prawa wlasnoci effectiveness of reservation of ownership prawo wstepu ingress prawo wstepu i wyjcia ingress and egress prawo wyjciaegress prawo wypowiedzenia right to terminate prawo zakladania przedsiebiorstw right of establishment prawo zatrzymania right of retention, right of detention prawodawca lawmaker, lawgiver, legislator prawodawczy legislative prawodawstwo legislation prawomocnoforce of law, legal validity prawomocny legally valid, binding prawomocne postanowienie zatwier-
procedura uproszczona dzajqce uklad valid decision approving the arrangement prawomylno law-abidingness prawomylnylaw-abiding praworzqdno lawfulness, rule of law, legality, law and order praworzqdny law-abiding, lawful, law-observing, legally governed prawowity legal, lawful, legitimate prawowity nastepca heir apparent prawowitolegitimacy prawoznawstwo jurisprudence preambula preamble precedens precedent ustanawia precedens to set a precedent predykacja predication predykat predicate prejudykat leading case, precedent, prejudication premedytacja premeditation, deliberation, malice aforethought, premeditated malice, preconceived malice, malice prepense morderstwo z premedytacjq premeditated killing I murder, deliberate murder, cold-blooded murder premia bonus, prize, premium, bonus payment premia emisyjna premium on issue premia produkcyjna bonus on output, bonus on turnover, productivity bonus premia uznaniowa incentive bonus prewencja prevention oddzialy prewencji riot police pregierz pillory, whipping post procedura procedure, proceedings procedura celna customs procedure gospodarcza procedura celna customs procedure with economic impact objq towary procedurq celnq to place goods under a customs procedure zglosi towar do procedury celnej to declare goods for a customs procedure procedura uproszczona simplified procedure
252
procedura zawieszajqca procedura zawieszajqca suspensive procedure procenty bankowe bank interest proces process, procedure proces budowlany construction process proces budetowania budgetary process proces pracy szkodliwy dla zdrowia work process which is harmful to health proces sqdowy litigation wytacza I wytoczy komu proces to bring a lawsuit against someone procesowa sie to litigate, to sue, to go to law procesualista specialist in matters of legal procedure procesualityka science of legal procedure procesualny processual, procedural produkt product, merchandise produkt gotowy finished product produkt kompensacyjny compensating product produkt mineralny mineral product produkt przetworzony processed product produkt rolinnyvegetable product produkt uzyskany przez polowanie product of hunting produkt uzyskany przez rybolwstwo product of fishing produkt wydobyty z dna morskiego product extracted from the seabed produkt wydobyty z wnetrza ziemi product extracted from the subsoil profanacja desecration, profanation, sacrilege profanujqcy profanatory profilaktyczny preventative, prophylactic profilaktyczna ochrona zdrowia preventative health care, preventative health protection profilaktyczna opieka zdrowia preventative health care progresja podatkowa progressive taxation, graduated taxation projekt project, design, draft, scheme projekt budowlany building project
protokl projektant designer, decorator projektant wnetrz interior decorator projektowanie pracy work projection prokura commercial power of attorney, procuration, power of procuration, right of commercial representation odwola prokure to revoke a commercial power of attorney ustanowi prokure to grant a commercial power of attorney, prokurator prosecutor, prosecuting attorney prokurent holder of a commercial power of attorney, procurator promieniowanie jonizujqce ionising radiation promulgacja promulgation promulgacyjny promulgatory propozycja proposal, offer, suggestion propozycja restrukturyzacji proposal to restructure propozycja ukladowa arrangement proposal, reorganisation proposal zloy propozycje ukladowq to submit I to file an arrangement proposal prospekt prospectus, brochure prospekt emisyjny introduction prospectus prospekt emisyjny oglny pathfinder prospectus opublikowa prospekt emisyjny to publish a prospectus przedloy prospekt emisyjny to submit a prospectus zatwierdzi prospekt emisyjny to approve a prospectus protest protest zaostrzy protest to escalate a protest zawiesi protest to suspend a protest protokolowa to keep the minutes, to record protokl minutes, record, report, statement ksiega protokolw book of minutes, minutes book (UK) spisa protokl to take the minutes, to make a record
253
protokl obrad sporzqdza protokl to draw up the minutes, to make minutes wciqgnq do protokolu (zaprotokoowa) to enter on the minutes protokl obrad statement of proceeding protokl posiedzenia minutes of a session, minutes of the meeting protokl odczytany i przyjety read and confirmed minutes protokl walnego zgromadzenia wsplnikw minutes of annual general meeting (UK) protokl zdawczo-odbiorczy hand-over protocol, delivery-acceptance act protokl z zebrania minutes of the meeting prowadzenie conduct, running, management prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia negotiorum gestio, conducting other persons affairs without mandate prowadzenie spraw splki management of the affairs of the partnership I company, running of the business obowiqzek prowadzenia spraw splki obligation to manage the affairs of the partnership I company powierzy prowadzenie spraw splki to entrust the management of the affairs of the partnership I company prowadzi handel wymienny to barter prowadzi sprawy splki to manage the affairs of the partnership I company, to keep the affairs of the partnershipIcompany, to conduct the affairs of the partnership I company prowadzi sprawy nieprzekraczajqce zwyklych czynnocisplki to conduct affairs within the ordinary scope of the partnerships business, to manage the affairs within the ordinary business of the partnership I company prowizja 1. commission, margin 2. provision pobiera prowizje to charge a commission
przechowanie potrqci prowizje to deduct a commission roszczenie o prowizje claim for the commission qda prowizji od umowy to demand a commission for a contract prowizja bankowa bank commission prowizja del credere del credere commission prowizja frachtowa charter commission prowizja gwarancyjna guarantee commission prowizja maklerska brokerage prowizja manipulacyjna handling commission prowizja nielegalna illicit commission prowizja od obrotu commission on turnover prowizja od sprzeday sales commission, commission for sale, commission on sales, selling commission prowizja ryczaltowa flat-rate commission prowizja od zakupu buying commission prowizja procentowa percent commission prowizja ubezpieczeniowa insurance commission prowizja za dostawe commission for delivery prbka sample pobra prbki to take samples, to sample prg podatkowy tax threshold prywatyzacja privatisation prywatyzowa to privatise przechowalnia bagau left-luggage office przechowanie safe-keeping, bailment, keeping na przechowaniu, w depozycie in escrow odda na przechowanie to put into safe-keeping powierzy co kom u na przechowanie to entrust something to somebodys safe-keeping, to place in safe-keeping
254
przechowawca przechowawca keeper, custodian, depositary przedawnienie limitation, lapse bieg przedawnienia period of prescription, flow of time limitation zawieszenie biegu przedawnienia suspension of running of period of limitation nieulegajqcy przedawnieniu imprescriptible okres przedawnienia period I time of limitation przerwanie okresu przedawnienia interruption in the course of limitation podlegajqcy przedawnieniu subject to prescription podleganie przedawnieniu prescription under the statute of limitation przerwa przedawnienia suspension of prescription termin przedawnienia period of limitation I prescription, lapse period zawiesza termin przedawnienia to suspend a lapse period zawieszenie przedawnienia suspension of the course of limitation przedawnienie prawa limitation of a right przedawniony time-barred, prescribed, barred by limitation, przedmaleski antenuptial, prenuptial, premarital umowa przedmaleska antenuptial agreement, prenuptial agreement przedmiot object, item przedmiot dzialalnocisplki objects of a company przedmiot majqtkowy proprietary item przedmiot wiadczenia object of performance przedsiebiorca entrepreneur, business entity, individual proprietor (USA), sale proprietor (UK), trader, businessman, contractor przedsiebiorca budowlany contractor, building contractor, building entrepreneur
przedsiebiorstwo spedycyjne przedsiebiorca jednoosobowy single-party business entity, one-person business (UK) przedsiebiorca maly small entrepreneur, small undertaking przedsiebiorca pogrzebowy funeral director (USA) przedsiebiorca samodzielny sole trader przedsiebiorca zagraniczny oversea enterprise przedsiebiorstwo enterprise, business enterprise, business establishment, business, firm, undertaking, concern, proprietorship, corporation, operation nabywca przedsiebiorca enterprise transferee, transferee of an enterprise, purchaser of an enterprise okreli strategie przedsiebiorstwa to determine the strategy of the corporation prowadzi przedsiebiorstwo to operate I to run an enterprise, to run a business stan przedsiebiorstwa state of the enterprise zarzqdza przedsiebiorstwem to direct the operations of a business przedsiebiorstwo handlowe merchandising operation, commercial enterprise przedsiebiorstwo jednoosobowe single proprietorship przedsiebiorstwo male small undertaking przedsiebiorstwo maklerskie brokerage firm przedsiebiorstwo pastwowe State enterprise przedsiebiorstwo produkcyjne manufacturing operation przedsiebiorstwo przewozowe carrier przedsiebiorstwo rodzinne family-owned enterprise przedsiebiorstwo skladowe storehouse business, warehouse company, warehouse business przedsiebiorstwo spedycyjne forwarding agent
255
przedsiebiorstwo wiekszych rozmiarw przedsiebiorstwo wiekszych rozmiarw enterprise of considerable size, enterprise of a material size, largesized enterprise przedsiewziecie undertaking, venture, enterprise, task, pursuit, project, scheme, operation rozpoczq przedsiewziecie to embark on an undertaking wziq udzial w przedsiewzieciu to take part in an operation przedsiewziecie handlowe commercial undertaking przedsiewziecie wsplne joint operation przedstawiciel representative, agent przedstawiciel ministra wlaciwego do spraw gospodarki representative of the minister in charge of economy przedstawiciel ministra wlaciwego do spraw instytucji finansowych representative of the minister in charge of financial institutions przedstawiciel ministra wlaciwego do spraw rynkw rolnych representative of the minister in charge of agriculture market przedstawiciel ministra wlaciwego do spraw Skarbu Pastwa representative of the minister in charge of the State Treasury przedstawiciel Prezesa Narodowego Banku Polskiego representative of the President of the National Bank of Poland przedstawiciel Prezesa Urzedu Ochro- ny Konkurencji i Konsumentw representative of the President of the Com- petition and Consumer Protection Office przedstawiciel prywatny private attorney (USA) przedstawiciel rzqdu attorney for government (USA) przedstawiciel umocowany pisemnie attorney of record (USA) przedstawiciel w sprawie attorney in casus (USA)
przekaza kwote przedstawiciel we wszystkich sprawach attorney at large (USA) przedstawiciel z urzedu public attorney (USA) przedstawicielstwo representation, agency, representative office otworzy przedstawicielstwo to open I to establish a representative office prawo przedstawicielstwa right of representation przedstawicielstwo bierne passive representation przedstawicielstwo czynne active representation przedstawicielstwo dyplomatyczne diplomatic mission przedstawicielstwo handlowe commercial agency przedstawicielstwo konsularne consular agency przedstawicielstwo sqdowe representation in law courts przedstawicielstwo sprzeday sale agency przedstawicielstwo ustawowe statutory representation przedstawicielstwo wylqczne exclusive agency, sole agency przedstawicielstwo zwiqzkowe union representative przedstawi to present, to introduce, to produce, to submit, to bring forward przedstawi towary to present goods przedstawi towary organowi celnemu to present goods to the customs authority przedzial podatkowy tax bracket przeglqd 1. review, critique 2. inspection, revision przeglqd analityczny analytical review przejecie take-over by zagroonym przejeciem to be under threat of take-over przekaz remittance, transfer przekaza I przekazywa to hand over, to transfer przekaza kwote to transfer the amount
256
przeksztalcenie przeksztalcenie transformation dzie przeksztalcenia transformation date, day of transformation plan przeksztalcenia transformation plan, draft terms of transformation sporzqdzi plan przeksztalcenia to draw up I to draft the transformation plan uchwala o przeksztalceniu splki resolution on transformation of a company I partnership podjq uchwale o przeksztalceniu splki to adopt a resolution on transformation of the company I partnership wypowiedzie sie za przeksztalceniem to support the transformation przekupywa to bribe przekupstwo bribery przekwalifikowanie retraining przekwalifikowanie zawodowe occupational retraining przelew transfer polecenie przelewu transfer order przelew bankowy remittance przeladowa towary to tranship the goods przeladunek transhipment przemoc violence przemyca I przemyci smuggle przemysl industry przemysl budowlany building industry, building trade przemyt, kontrabanda smuggling przemytnik smuggler, interloper przeniesienie transfer dokona przeniesienia to effect transfer przeniesienie do innej pracy transfer to another job przeniesienie wlasnocitransfer of ownership przenieto transfer, to convey przeniewlasnoto transfer ownership przepadek forfeiture, loss przepadek towarw forfeiture of goods przepis provision, regulation, rule, prescription
przetarg przepisy prawa celnego customs rules przepisowo 1. legally 2. by the book przepustka pass, leave, permit przepustka celna, wiadectwotranzytowe certificate of identity przerwa break, recess, stoppage, interruption przerwa na karmienie nursing break przerwa w pracy, porzucenie pracy stoppage of work przesluchiwa to interrogate, to question przesluchanie interrogation, grilling przestepca criminal, offender, culprit, delinquent, perpetrator przestepczocrime, criminality fala przestepczocicrime wave wskanik przestepczocicrime rate przestepstwo crime, felony drobne przestepstwo petty crime popelnienie przestepstwa commission of a crime miejsce popelnienia przestepstwa crime scene przestepstwo celne customs offence, infringement of customs regulations przestj (w pracy) lay-off okres przestoju period of lay-off przestrze space przestrze niezabudowana space unclosed przestrze skladowa storage space, warehouse space przestrzega to abide (by), to observe, to comply with przestrzega prawa to abide by the law przesylka consignment, delivery przesylka ekspresowa special delivery przesylka polecona recorded delivery przeszacowa to revalue przeszacowanie revaluation kapital z przeszacowania rodkw asset appraisal increment przeszkoda obstacle, impediment, blockade, hindrance przetarg 1. tender 2. auction czas, miejsce, przedmiot i warunki
257
przetarg nieograniczony przetargu time, place, object and terms of the tender oglosi przetarg to invite tenders, to call for tenders w drodze przetargu by means of a tender, by tender przetarg nieograniczony public invitation to tender przetarg ograniczony limited invitation to tender przetarg pisemny tender made in writing przetarg ustny tender made orally przetwarzanie processing przetwarzanie pod kontrolq celnq processing under customs supervision przetwarzanie towarw processing of goods przewodniczqcy chair, president Przewodniczqcy Komisji Nadzoru Ubez- piecze i Funduszy Emerytalnych Chairman of the Commission for Insur- ance and Pension Funds Supervision przewodniczy to preside over, to chair, to moderate przewozy morskie sea-borne shipping, ocean-borne shipping przewonefreight payment(s) przewonikcarrier przewd 1. proceedings, procedure 2. pleadings przewd doktorski proceedings to qualify for a PhDs degree przewd habilitacyjny proceedings for the venia legendi, proceedings to qualify for a postdoctoral degree przewd sqdowy judicial proceedings I examination, trial, court proceedings, pleadings przeznaczenie designation, purpose, assignment, task, end-use przeznaczenie celne customs-approved treatment or use nada I nadawa przeznaczenie celne to assign a customs-approved treatment or use otrzyma przeznaczenie celne to be
przynaleny assigned a customs-approved treatment or use przeznaczenie przedmiotu dzierawy end-use I designation of the object of tenancy zmienia przeznaczenie przedmiotu dzierawy change the designation of the object of tenancy, change the end-use of the object of tenancy przeznaczenie rzeczy intended use of a thing, end-use of a thing, designation of a thing przodek ancestor, ascendant przybudwka annex, extension przydzial allotment, allocation przydzial akcji share allotment przydzial mieszka housing allocation przyjq to accept, to assume, to adopt, to undertake przyjq dostawe to accept delivery przyjq oferte to accept an offer, to take an offer przyjq pracownika to take on an employee przyjq spadek to accept an inheritance, to assume a succession przyjq uklad to adopt the arrangement przyjq I przyjmowa wykonane roboty to take over I to accept work performed I done przyjq zlecenie to undertake a commission przyjq zobowiqzanie to assume an obligation przyjecie acceptance, reception przylqcze hook-up przymus coercion, compulsion, duress, force pod przymusem under coercion przynalenoappurtenance przynalenonieruchomoci accessory to real estate, appurtenance to realty przynalenorzeczy appurtenance, accessory to a thing, thing appurtenant przynaleny appurtenant, accessory, belonging to, ancillary, appertaining, connected
258
przypuszczenie przypuszczenie supposition, assumption, presumption przyrost increase, growth, increment, gain, accrual przyrost odsetek accrual of interest przyrzeczenie promise, vow, pledge przyrzeczenie darowizny promise of a donation przysiegly 1. sworn 2. juror, juryman I jurywoman tlumacz przysiegly sworn translator I interpreter przystqpi do to join, to enter into przystqpi do splki to enter into a partnership I company, to join a company I partnership przystosowanie adaptation, accommodation, adjustment przystosowanie do pracy adaptation to work
pyly zwlkniajqce przywlaszcza to appropriate, to misappropriate, to embezzle, to defraud przywlaszczenie appropriation, misappropriation przywdca leader, captain, chief przywdca strajku strike leader przywrcenie do pracy reinstatement przyznanie sie (do winy) confession przyznawa sie (do winy) to confess przyzwolenie consent, acquiescence psychologia pracy occupational psychology pulap 1. limit 2. ceiling pulap kredytu lending limit pulapka 1. (zasadzka) trap 2. (sida) snare 3. (podstp) set-up, frame-up pyly zwlkniajqce fibre dust, dust caus- ing fibrosis
259
R
rabunek robbery rabunek z broniq w reku armed robbery rabunkowy predatory napad rabunkowy robbery, hold-up rabulooter, mugger, plunderer, robber rachunek 1. account 2. statement 3. receipt, bill kopia rachunku copy of receipt obciqy rachunek to debit an account with an amount otworzy rachunek w banku ... to open an account at ... bank posiadacz I wlacicielrachunku account holder prowadzi rachunek to keep I to carry I to operate an account sprawdzi rachunek to examine I to verify an account stan rachunku bankowego balance of bank account wsplny rachunek I konto joint account wystawi rachunek to draw up a receipt zamknq rachunek to balance I to close an account zlecenie posiadacza rachunku bankowego order of the holder of bank account rachunek bankowy bank account rachunek bankowy imienny named bank account rachunek bankowy inkasenta tax collectors bank account rachunek bankowy platnika tax remitters bank account rachunek bankowy podatnika taxpayers bank account rachunek bieqcy current account rachunek obrotw bieqcych balance of payments on current account, current balance, current account balance rachunek dewizowy foreign currency account rachunek lokat terminowych time deposit account, term deposit account rachunek oszczednociowy savings account rachunek pomocniczy subsidiary account, auxiliary account rachunek prowadzony przez spldzielnie oszczednociowo-poyczkowq account kept by a savings and loan co-operative rachunek przedsiebiorstwa I splki corporate account rachunek przeplyww pienienych cash flow statement rachunek walutowy currency account rachunek wsplny joint account rachunek zyskw i strat profit and loss account, P&L account, profit and loss statement, income statement (USA) rachunkowoaccounting, accounts cykl rachunkowociaccounting cycle koncepcja rachunkowoci accounting concept model rachunkowoc accounting i model polityka rachunkowoci accounting policy standardy rachunkowoci accounting standards
260
rachunkowobankowa zasady rachunkowoci accounting principles rachunkowobankowa bank accounting rachunkowobudetowa public accounting, public-sector accounting rachunkowoekologiczna environmental accounting, green accounting rachunkowofinansowa financial accounting rachunkowofirmy accounts of the company, companys accounts rachunkowoinflacyjna inflation accounting rachunkowokapitalu akcyjnego accounting for capital stock rachunkowokasowa cash basis of accounting rachunkowokreatywna creative accounting rachunkowonalenoci accounting for accounts receivable rachunkowoodpowiedzialnoci responsibility accounting rachunkowo odpowiedzialnoci spolecznej social responsibility accounting rachunkowooglna general accounting rachunkowospoleczna national accounting rachunkoworodkw trwalych accounting for capital assets rachunkowozarzqdcza managerial accounting racja stanu raison dtat rada 1. council, board, committee 2. advice, counsel, instruction Rada Adwokacka (w Szkocji) Faculty of Advocates (SCOT) Rada Bezpieczestwa (ONZ) Security Council (UN) Rada ds. Zasad Rachunkowoci Accounting Principles Board, APB rada dyrektorw board of directors (UK, USA) Rada Gieldy Exchange Supervisory Board (POL)
raport roczny rada gminy district council, gminas council rada konsumentw consumer council rada miejska city council Rada Miedzynarodowych Standardw Rachunkowoci International Accounting Standards Board, IASB rada nadzorcza supervisory board czlonek rady nadzorczej member of a supervisory board przewodniczqcy rady nadzorczej chair of a supervisory board regulamin rady nadzorczej supervisory board regulations Rada Polityki Pienienej (RPP) Monetary Policy Council posiedzenie RPP meeting of the Mone- tary Policy Council rada powiatu county council, poviat council rada pracownicza works council, staff council akt powolujqcy rade pracowniczq works council constitution act Rada Standardw Rachunkowoci Finansowej Financial Accounting Standards Board, FASB Rada Unii Europejskiej Council of the European Union rada wierzycieli committee of creditors powola rade wierzycieli to appoint the creditors committee sklad rady wierzycieli composition of the creditors committee uprawnienia rady wierzycieli powers of the creditors committee ustanowi rade wierzycieli to establish the creditors committee radca counsellor, advisor I adviser, counsel radca prawny attorney-at-law, lawyer, legal counsel I adviser, counsellor at law radny councillor raport report, statement, account raport ogledzin audit report raport roczny annual report
261
raport z badania raport z badania condition report raport zarzqdu directors report rasizm racism rasowy racial dyskryminacja rasowa racial discrimination rata instalment, part payment rata kapitalowa principal repayment rata odsetkowa interest payment rata podatku tax instalment rata poyczki loan payment rozloy na raty zaplate podatku to arrange instalments to pay tax raqcy flagrant, gross, glaring, shocking, striking raqce niedbalstwo gross negligence recepis pocztowy postal receipt recydywa recidivism, habitual I repeated relapse into crime recydywista recidivist, habitual criminal, repeat offender, habitual offender, hard- ened criminal, persistent offender redukcja reduction, decrease, cutback redukcja zatrudnienia redundancy (UK), layoff, job cuts referendum plebiscite, referendum refundacja reimbursement regulacja schedule, adjustment regulacja czasu pracy work schedule regulacja plac adjustment of wages regulamin regulations, rules, bylaws, bye-laws regulamin pracy workplace regulations, work regulations, statement of terms and conditions of employment regulamin wynagradzania pay regulations regulamin zarzqdu management boards by-laws przestrzega regulaminu to obey regulations wejciew ycie regulaminu entry into force of regulations rejestr register, registry, ledger wpis do rejestru entry into the register zglosi do rejestru to file in register, to file for registration
renta chorobowa zgloszenie do rejestru filing in register, filing for registration prawo i obowiqzek zgloszenia splki do rejestru right and obligation to file a partnership I company for registration rejestr czekw cheque register rejestr handlowy commercial register (POL), Register of Companies (UK) skrelenie z rejestru handlowego deletion, expunging from the commercial register wyciqg z rejestru handlowego extract from the commercial register rejestr kasowy voucher register rejestr nieruchomoci proprietorship register rejestr okretowy maritime registry rejestr urzqdze biurowych office equipment ledger rejestr urzqdze magazynowych store equipment ledger rejestr zastaww pledge registry rejestr zastaww skarbowych tax lien register rekompensata compensation, indemnity, indemnification, recompense rekompensata za wypadek przy pracy compensation for an occupational accident remanent inventory, stocktaking remanent likwidacyjny winding-up inventory przeprowadza I przeprowadzi remanent to take an inventory, to take stock remont repair nadzwyczajne remonty extraordinary repairs remont kapitalny capital repairs remontowa to do repairs, to repair, to recondition, to refurbish rencista pensioner, pensionary, disability pensioner renta pension, retirement income, disability pension renta chorobowa disability pension
262
renta doywotnia renta doywotnia life annuity renta gruntowa land rent renta inwalidzka disability pension renta niepieniena non-pecuniary pension renta pomiertnadeath pension renta pracownicza occupational pension renta rodzinna survivors pension renta sieroca orphans pension renta starcza old age pension renta umowna contractual pension renta wdowia widows pension renta wojskowa army disability insurance renta wypadkowa accident benefit renta wyrwnawcza compensatory benefit I pension renta z tytulu odszkodowania za wywolanie choroby disease-related pension renta z ubezpieczenia spolecznego pension resulting from social insurance renta za wysluge lat pension resulting from a full term of service repertorium repertory, register of cases, index replika reply, retort, rejoinder, rebuttal, counterblast reprezentowa to represent, to be an agent for reprezentowa samodzielnie to represent individually reprezentowa splke jako pelnomocnik to represent a company I partnership as an attorney-in-fact, to represent a company I partnership in the capacity of attorney-in-fact reprywatyzacja denationalisation reprywatyzowa to denationalise restrukturyzacja restructure, restructuring propozycja restrukturyzacji proposal to restructure warunki restrukturyzacji terms and conditions of restructuring reszta spadkowa residuary estate
robotnik rewers 1. receipt 2. reverse, verso rewident examiner, inspector, supervisor rewident ksiegowy, audytor auditor rewindykacja repossession, regaining, recovery, revindication, reclamation I reclaiming rewindykowa to repossess, to regain, to recover, to reclaim rewizja 1. audit, examination, search 2. appeal against przejrewizje to undergo examination standardy rewizji finansowej auditing standards rewizja celna customs examination dodatkowa rewizja celna additional customs examination rewizja nadzwyczajna extraordinary appeal against a final sentence, special review rewizja osobista strip I body search rewizja polqczona joint audit rewizja wewnetrzna internal auditing rezerwy reserves rezerwy dewizowe foreign exchange reserves rezerwy obowiqzkowe bankw required reserves from the banks kwota rezerwy obowiqzkowej amount of the required reserves rezygnacja resignation wrecza I wreczy rezygnacje to hand in ones resignation zloy rezygnacje to submit a resignation rekojmia warranty rekojmia za wady fizyczne warranty for physical defects rekojmia za wady prawne warranty for legal defects robocizna 1. labour 2. cost of labour robota work, labour robota ta m ow aI potokowa assembly-line work robotnik worker, workman, hand, labourer, job-holder, servant, toiler
263
robotnik budowlany robotnik budowlany construction worker robotnik fabryczny factory worker robotnik pracujqcy na akord piece-worker robotnik pracujqcy na dniwke hired labour hand robotnik pracujqcy w pelnym wymiarze godzin pracy full-time worker robotnik przyuczony semi-skilled worker, skilled, specialised workman, hand robotnik skladowy warehouse hand robotnik wykwalifikowany trained workman, hand robotnik zatrudniony w niepelnym wymiarze godzin temporary, casual workman, part-time worker, casual labourer roboty works roboty blacharskie sheet metal work roboty budowlane construction work odbir robt budowlanych handing over of construction works roboty budowlano-montaowe construction and erection work, construction and assembling works roboty ciesielskie carpentry roboty dekarskie roof work roboty drogowe road work roboty instalacyjne plumbing roboty izolacyjne isolation work roboty kamieniarskie stonework roboty kesonowe caisson work, pneumatic work roboty konserwacyjne maintenance work roboty kowalskie blacksmith work roboty melioracyjne melioration work roboty montaowe assembly, assembling roboty murarskie masonry work, brickwork roboty niwelacyjne levelling roboty podsypkowe ballasting work roboty podwodne underwater work roboty podziemne underground work roboty posadzkarskie parquet work roboty przygotowawcze preliminary work, preparatory work
roszczenie roboty publiczne public works roboty remontowo-budowlane repair and construction work roboty rozbirkowe demolition work roboty sanitarne sanitary engineering work roboty spawalnicze welding work roboty stolarskie joinery roboty szklarskie glazing work roboty sztukatorskie stucco work roboty lusarskiefitters work roboty tynkarskie plaster work roboty wiertnicze trilling work roboty wykoczeniowe finishing work roboty ziemne earth work, diggings rozpoczq roboty to begin building work rok year koniec roku year-end rok bilansowy business year, fiscal year rok budetowy fiscal year rok obrachunkowy business year, financial year, fiscal year, accounting reference period (ARP) naturalny rok obrachunkowy natural business year rok obrotowy financial year, fiscal year, accounting reference period, ARP rok podatkowy fiscal year, tax year, year of assessment rokowania negotiations przedmiot rokowa subject matter of negotiations rozpoczq rokowania to enter into negotiations rolniczy agricultural, farm rolnicza spldzielnia produkcyjna farmers co-operative rolnik farmer, agronomist roszczenie 1. claim, debt 2. action dochodzenie roszczenia pursuit of claims dochodzi roszczenia to pursue a claim podstawa roszczenia cause of action uwzgledni roszczenie to allow claims zglosi roszczenie do masy upadlocito claim a debt against a bankrupt
264
roszczenie majqtkowe roszczenie majqtkowe proprietary claim roszczenie nieuzasadnione I oszukacze false claim roszczenia placowe wage demands roszczenie rentowe pension claim roszczenie wzajemne counterclaim, cross-claim rozbirka demolition, pulling down rozbudowa extension, redevelopment, outward extension rozdzielanie I rozdzielenie distribution, division, separation rozdzielenie dywidendy distribution of a dividend rozjemca arbitrator, arbiter, peacemaker, adjudicator rozliczenia bezgotwkowe non-cash settlements bankowe rozliczenia bezgotwkowe bank transfers rozliczenia miedzybankowe interbank settlements rozliczenie settlement, adjustment, clearing of accounts rozliczenie pieniene settlement of accounts rozliczenie zakupu settlement of purchase rozliczy I rozlicza to settle, to adjust rozliczy konto to settle an account rozladowa towary to unload the goods rozladowa I rozladowywa to unload rozladunek towarw unloading of goods rozlqka separation rozloenie splaty dlugu na raty repayment of debts in instalments rozpatrywa wniosek o emeryture to investigate a pension claim rozpatrywa I rozpatrzy to investigate, to examine, to consider rozporzqdza to dispose of rozporzqdza prawami to dispose of (and encumber) rights rozporzqdza przez testament to dispose by will rozporzqdzanie udzialem I akcjq disposal or encumbrance of a share
rozwiqza splke rozporzqdzenia testamentowe testamentary arrangements rozporzqdzenie na wypadek mierci disposition by will to take effect on death rozporzqdzenie ostatniej woli last will and testament wolnorozporzqdzania freedom of testamentary disposition rozporzqdzenie disposition, regulation, order rozporzqdzenie krlewskie Order in Council (UK) rozporzqdzenie na wypadek mierci disposition by will to take effect on death rozporzqdzenie ostatniej woli last will and testament rozpoznanie reconnaissance, diagnosis rozpoznanie choroby zawodowej diagnosis of occupational disease rozprawa 1. (w sdzie) hearing, trial 2. settlement 3. (dysertacja) dissertation, study rozrachunek settlement, reckoning, clearance pozostale rozrachunki other settlements rozrachunki i roszczenia settlements and claims rozrachunki publicznoprawne public and law settlements rozrachunki z odbiorcami i dostawcami settlements with customers and suppliers rozrachunki z pracownikami settlements with employees rozsqdza I rozsqdzi to settle, to adjudicate rozstrzyga I rozstrzygnq to solve, to determine, to settle, to judge, to arbitrate rozszerzenie zakresu pracy job enlargement rozwiqza to dissolve, to wind up, to terminate, to cancel, to effect a dissolution rozwiqza splke to dissolve I to wind up a company I partnership
265
rozwiqza umowe o prace rozwiqza umowe o prace to terminate a contract of employment rozwiqza umowe o prace bez wypowiedzenia to terminate a contract of employment without notice rozwiqza umowe o prace za wypowiedzeniem to terminate a contract of employment by notice rozwiqzanie dissolution, winding-up, breaking up, ending orzeczenie o rozwiqzaniu splki ruling on the winding-up of a company, judgement on the dissolution of the company, decision on the dissolution of a company rozwiqzanie dobrowolne voluntary winding up rozwiqzanie stosunku pracy termination of employment rozwiqzany dissolved, wound up, defunct rozwd divorce wystqpi o rozwd to file for divorce rozwd bez orzekania o winie no-fault divorce rwnoequality rwnowynagrodzenia equal pay ruch 1. (uliczny) traffic 2. (zmiana pooenia) motion, movement ruch graniczny border traffic ruch robotniczy workers movement, working class movement ruch strajkowy strike movement ruch zwiqzkowy trade-union movement ruchomy 1. sliding 2. (przenony) movable 3. (w ruchu) moving ruchoma skala plac sliding wage scale ruchomoci,wlasnoruchoma movables, chattels, movable goods naruszenie praw do wlasnociruchomej trespass to chattel wycena ruchomoci valuations of movable tangible property zajecie ruchomociseizure of chattels ruchomoniezbywalna non-transferable movable rygor 1. pain, penalty 2. discipline, rigour
rzecz glwna pod rygorem czegoon I under pain of something rynek market rynek dewizowy foreign exchange market (FOREX) rynek gieldowy exchange market rynek gotwkowy cash market rynek inwestycyjny investment market rynek kapitalowy capital market rynek kontraktw natychmiastowych spot market rynek kontraktw terminowych futures market rynek notowa quotation market rynek otwarty open market rynek papierw wartociowych security market oficjalny rynek papierw wartociowych official stock exchange market rynek pienieny money market rynek pierwotny primary market rynek podstawowy official market, main market rynek pozagieldowy over-the-counter market, OTC market rynek poyczkowo-kredytowy loan market rynek pracy labour market rynek rwnolegly parallel market rynek terminowy forward market rynek towarowy commodity market rynek walorw stock market, security market rynek wolny free market rynek wtrny secondary market rynek zlece rozbienych divergent market rywalizowa to compete, to contest, to challenge ostro rywalizowa to compete head on ryzyko risk, danger, hazard, peril ryzyko zawodowe occupational risk, occupational hazard ponosi ryzyko to bear the risk rzecz thing, item, article, object rzecz glwna principal thing
266
rzecz poyczona rzecz poyczona thing loaned, thing lent dokona zwrotu rzeczy poyczonej to make a return of the thing loaned sprzeniewierzenie rzeczy poyczonej wrongful conversion of the thing loaned zwrci rzecz poyczonq w odpo- wiednim stanie to restore the thing loaned in a proper condition rzecz uyczona thing lent for use ponosi zwykle koszty utrzymania rzeczy uyczonej to bear the ordinary maintenance costs of the thing lent przypadkowa utrata lub uszkodzenie rzeczy uyczonej incidental loss of or damage to the thing lent rzeczoznawca majqtkowy property ex-
rzezimieszek pert, property appraisal expert, property valuer rzeczy nieruchome immovables rzeczy ruchome movables rzemielniczeprzygotowanie zawodowe craftsmanship training rzemielnikcraftsman rzemioslo craft rzetelnoaccuracy, fairness, reliability rzetelnosprawozdania finansowego the accuracy of the financial report, fairness of the financial report, reliability of the financial statement rzezimieszek 1. (bandyta) cut-throat 2. (rabu) cutpurse
267
S
sabota sabotage saldo balance niezgodnosalda inaccuracy of the balance uzgodnienie sald balances confirmation saldo dodatnie active I credit balance saldo kasowe balance in hand, cash in hand saldo ujemne debit balance, balance deficit samookaleczenie self-mutilation samooskarenie self-accusation samorzqd self-management samosqd lynching, lynch law, mob law dokona samosqdu to lynch samostanowienie self-determination samowola unlawful interference, lawlessness, arbitrary act samowola budowlana lawless construction legalizowa samowole budowlanq to legalise a structure built without a valid building permit samowolnie lawlessly, illicitly samowolnie naruszy posiadanie to infringe lawlessly somebodys possession samowolny lawless, wilful, arbitrary samowymiar self-assessment samozatrudnienie self-employment sankcja 1. sanction 2. (usankcjonowanie) approval, sanction, ratification naklada sankcje to impose sanctions znosi sankcje to lift sanctions satysfakcja satisfaction satysfakcja z pracy job satisfaction sqd 1. court, tribunal 2. bench przewodniczy posiedzeniu sqdu to be on the bench stawi sie w sqdzie to appear in court Sqd Apelacyjny Court of Appeal(s), Appeal Court sqd arbitraowy arbitration court sqd cywilny civil court sqd dyscyplinarny court of discipline Sqd Gieldowy Exchange Court (POL) sqd grodzki borough court, magistrates court sqd karny criminal court sqd kasacyjny court of cassation sqd koleeski peer court, arbitration by fellow employees, arbitration by ones fellow-workers sqd niszej instancji lower court sqd ostateczny (religia) last judgement sqd ostatniej instancji court of last resort sqd pierwszej instancji court of first instance sqd pokoju magistrates court (UK) sqd polubowny arbitration court sqd powszechny common court, court of common pleas sqd pracy labour court, industrial tribunal sqd rejestrowy registry court, registration court sqd rozjemczy court of conciliation, magistrates court sqd spadkowy court of inheritance, probate court sqd wojenny court-martial sqd wojskowy military court sqdowy courts, court, forensic
268
sqdowe orzeczenie o upadloci akta sqdowe court records, court rolls medycyna sqdowa forensic medicine pomylka sqdowa miscarriage of justice proces sqdowy lawsuit protokolant sqdowy court recorder (USA), court reporter (UK) sala sqdowa court room sprawa sqdowa lawsuit sqdowe orzeczenie o upadloci adjudication in bankruptcy, adjudication order sqdownictwo judicature, judiciary segmentacja segmentation sejm Seym, Sejm, Diet sejmik wojewdztwa provincial council sekcja zwlok autopsy, post-mortem (examination) sekretarz secretary sekretarz splki company secretary sekwestr sequestration separacja separation serwisy gieldowe exchange data feed services sesja session, assize sesja gieldowa exchange session sesja naukowa symposium sezon season, period sezon budowlany building season sedzia judge, justice sedzia komisarz judge-commissioner sedzia pokoju justice of the peace, magistrate (UK) sedzia polubowny arbitrator sedzia przysiegly juror sedzia referent reporting judge sedzia ledczyexamining judge sfery gieldowe stock exchange circles siatka grid, net, table siatka kierownicza managerial grid siatka plac wage table siedziba 1. seat, registered office 2. headquarters siedziba splki seat, place of business, registered office, domicile of the company sila power, force sila robocza manpower, labour force, workforce
sklad celny publiczny sila wysza force majeure skala 1. scale 2. range skala plac pay scale skale podatkowe brackets Skarb Pastwa State Treasury skarbowo finances, financial matters skarga complaint, claim, grievance skargi i zaalenia na wlacicieli wynajmowanych lokali complaints about landlords skaza I skazywa to convict, to condemn, to adjudicate, to sentence skazaniec convict, condemned person sklad warehouse, depot brakowa na skladzie to be out of stock mie na skladzie to have in stock odebra towary ze skladu to withdraw I to collect goods from a warehouse osoba prowadzqca sklad celny warehouse keeper procedura skladu celnego customs warehousing procedure prowadzi sklad celny to operate a customs warehouse rodzaj skladu type of warehouse towar na skladzie stock in hand wolny sklad free warehouse wprowadzi towar do skladu celnego to introduce goods into the customs warehouse wyprowadzi towar ze skladu celnego to remove the goods from the customs warehouse zloenie na sklad storing, storage, warehousing zloy towary w skladzie celnym to store goods in a customs warehouse, to place in a warehouse, to deposit in a warehouse sklad celny customs warehouse sklad celny prywatny private customs warehouse sklad celny publiczny public customs warehouse
269
sklad konsygnacyjny sklad konsygnacyjny consignment warehouse sklad podreczny stock-room sklad wolnoclowy free warehouse sklada w depozyt to deposit, to place on deposit skladajqcy storing depositor, lessee, consignor into storage skladowa to store, to stock, to warehouse skladowanie storage, storing skladowanie towaru storing of goods, storage of goods czasowe skladowanie temporary storage koszty skladowania storage costs, costs of warehousing miejsce skladowania place of storage okres skladowania duration of storage, period of storage potrqci koszty skladowania to deduct storage costs, to deduct costs of warehousing skladowe warehouse fee skorumpowany corrupt skruszony contrite, apologetic skrzywdzi to aggrieve, to wrong, to injure skutek effect, result skutki ogloszenia upadlocico do osoby upadlego effects of the declaration of bankruptcy in respect of the bankrupt sluba service, duty i na slube to go into service meldowa sie na slube to report for duty na slubie on duty po slubie off duty sluba cywilna civil service korpus sluby cywilnej civil service corps Sluba Wiezienna Prison Service sluba wojskowa military service sluby services sluby mundurowe non-military uniformed services sluby zatrudnienia employment services
spadek sluebnoeasement (Common law), servitude (Roman law), advantage in land naby sluebnoto acquire easement ustanowi sluebnoto establish I to grant easement I servitude wyganieciesluebnoci extinguishment of servitude wykonywa sluebno to exercise easement, to enjoy a servitude sluebnobudynkowa easement of a building sluebnodrogi koniecznej easement of necessary access, easement by necessity, easement of access, necessary easement sluebnogruntowa easement appurtenant, real servitude I easement, predial easement I servitude sluebnoosobista personal easement I personal servitude sluebnowiatlarights of light sluebnoumowna contractual easement I servitude sluebnoustawowa legal easement sluebnowidoczna, oczywista apparent easement I servitude sodomia sodomy, bestiality, buggery solidarno solidarity, joint and several liability solidarnodlunikw joint and several liability of debtors spadek (spucizna) assets, estate being subject of inheritance, inheritance, heritage calospadku assets of the estate of the deceased person czerozporzqdzalna spadku disposable portion of an estate czeulamkowa spadku portion of the estate objecie spadku, nabycie spadku accession to an estate powolanie do objecia spadku instituting I naming a person as an heir powolanie do objecia spadku z mocy ustawy institution I induction by effect of law
270
spadek bezdziedziczny odrzucenie spadku renunciation of an inheritance odrzuci spadek to reject an inheritance odziedziczy spadek to inherit an estate, to come into a legacy otrzyma spadek to come into an inheritance otwarcie spadku opening of the succession powdztwo o wydanie spadku action for recovery of an inheritance pozostawi spadek to leave a legacy pozostawi w spadku to bequeath prawo do spadku, roszczenie spadkowe hereditary right, hereditary title przepadniecie spadku devolution of an estate of a deceased person przyjq spadek to accept an inheritance, to assume a succession przyjecie spadku acceptance of an inheritance przyjecie spadku proste unreserved acceptance of an inheritance, simple acceptance przyjecie spadku z dobrodziejstwem inwentarza acceptance of the inheritance under limitation of liability, acceptance limited to the value of assets, acceptance with the benefit of inventory umowa o spadek contract concerning the inheritance wyludzenie spadku legacy hunting zrzec sie spadku to relinquish an inheritance zrzeczenie sie spadku disclaimer spadek bezdziedziczny estate in abeyance, vacant succession spadek nieobjety absence of next of kin spadek niepodzielny undivided inheritance spadkobierca heir, inheritor, next of kin, beneficiary, inheritor, devisee by czyim spadkobiercq to be someones heir niegodnospadkobiercy ineligibility to inherit
spadkobra powolanie spadkobiercy appointment of heir uczyni kogoswoim spadkobiercq to make someone ones heir ustanowi kogoswoim spadkobiercq to constitute someone ones heir spadkobierca domniemany presumptive heir spadkobierca jedyny sole heir, universal heir spadkobierca konieczny heir-at-law spadkobierca legalny rightful heir, heir apparent spadkobierca niegodny ineligible heir, unworthy heir spadkobierca pierwszej rangi heir in the first degree spadkobierca pod tytulem szczeglnym singular successor spadkobierca podatnika taxpayers heir spadkobierca podstawiony substitute heir spadkobierca powolany appointed heir spadkobierca prawowity legitimate I legal heir spadkobierca testamentowy heir entitled under a will; devisee spadkobierca ustanowiony heir in tail, heir at law spadkobierca ustawowy heir at law, next of kin, legal heir, legitimate successor, intestate heir spadkobierca w linii bocznej collateral heir spadkobierca w linii meskiej male heir spadkobierca w linii prostej bodily heir spadkobierca w linii zstepnej heir of the body spadkobierca z dobrodziejstwem inwentarza heir beneficiary spadkobierca z linii matki heir in the maternal line spadkobierca z linii ojca heir in the paternal line spadkobierczyni heiress, inheritress, inheritrix spadkobra to inherit
271
spadkodawca spadkodawca (testator) deceased, decedent, testator, bequeather, devisor I deviser spedycja forwarding, shipping koszty spedycji forwarding costs spedytor shipper, freight forwarder spedytor portowy shipping and forwarding agent spekulacja 1. (przypuszczenia) conjecture, guesswork, speculation 2. (transakcja) speculation, profiteering spekulant speculator, profiteer spekulant grajqcy na znike bear spekulant grajqcy na zwyke bull spekulowa na besse to operate for a fall spekulowa na hosse to operate for a rise spienieenie realisation, sale spienieenie masy spadkowej realisation of the estate spienieenie zastawu sale of a pledge spieniey to sell, to realise spieniey akcje to deal in shares spis inventory, count dokona spisu to make the inventory, to take the inventory sporzqdzi spis to compile an inventory, to draw up an inventory spis inwentarza inventory spis ludnocicensus spis z natury physical count spis zawiera wiele rzadkich pozycji the inventory lists many rare items splaca I splaci to pay off, to repay, to discharge splaci poyczke to pay off a loan, to repay a loan splaci zobowiqzanie to discharge a liability splata discharge, payoff, payment in full splata dlugu discharge of a debt splata dlugw payment of debts splata dlugw ratami payment of debts in instalments spoleczny social, public spoleczna inspekcja pracy social labour inspectorate, social labour inspection
splka sporny contentious, litigious, disputable, debatable, arguable, contestable postepowanie sporne litigation zagadnienie sporne contentious issue I question spldzielczy co-operative spldzielcze prawo do lokalu mieszkalnego co-operative right to residential premises, co-operative members right of ownership of living I residential premises spldzielcze prawo do lokalu uytkowego co-operative right to business premises, housing co-operative members right to business premises spldzielnia cooperative, society, association, union, alliance zaloy spldzielnie to form a cooperative spldzielnia budowlana building society (UK), building and loan association (USA) spldzielnia kredytowa cooperative credit association, credit union spldzielnia budowlano-mieszkaniowa housing co-operative society, building society spldzielnia mieszkaniowa tenants housing co-operative society, housing co-operative spldzielnia produkcyjna producers cooperative, cooperative productive society spldzielnia rolnicza farmers cooperative, farm cooperative, agricultural cooperative spldzielnia spoywcw cooperative retail society, consumers cooperative spldzielnia zbytu marketing cooperative splka company, partnership, firm, body corporate skladniki majqtku splki dzielonej component assets of the company being divided wykreli splke dzielonq z rejestru to strike the company being divided off the register
272
splka administracyjna splka administracyjna (w raju podatkowym) administration company splka akcyjna joint-stock company (POL), publicly held corporation (USA), public limited company with share capital (UK) publiczna splka akcyjna z o.o. Public Limited Company (Plc) (UK) splka cicha dormant partner, silent partnership splka cywilna civil law partnership (POL), civil (private) partnership, non-trading partnership, non-commercial partnership splka dominujqca dominant company, dominant partnership splka dzielona divided company, company being divided splka dzielona company being divided, divided company splka gieldowa listed company splka handlowa commercial company I partnership splka jawna registered partnership, general partnership, open partnership, general mercantile partnership splka jednoosobowa single-member company, one-shareholder company, sole-shareholder company, one-man-company splka kapitalowa capital company, association of capital, corporation splka komandytowa limited partnership splka komandytowo-akcyjna limited joint-stock partnership splka leasingowa leasing company splka lqczqca sie merging company splka niezarejestrowana unregistered company, uncorporated business (UK) splka osobowa partnership splka osobowa z ograniczonq odpowie- dzialnociqprivate limited company splka partnerska professional partnership splka powiqzana associated company, affiliated company
splka redniej wielkoci splka prawa cywilnego non-commercial partnership, private company splka prowadzqca dom maklerski company operating I running I managing a brokerage house splka prowadzqca dzialalno going concern splka prowadzqca dzialalno bankowq company conducting banking activity, company operating in the area of banking splka prowadzqca dzialalnoubezpieczeniowq company conducting insurance activity, company operating in the area of insurance splka prowadzqca gielde company managing I operating I running a stock exchange splka prowadzqca rynki pozagieldowe company managing I operating I runningover-the-counter markets splka prywatna private limited company (UK) splka przejeta target company I partnership splka przejmowana company I partnership being acquired, target company I partnership splka przejmujqca acquiring company, bidding company, recipient company splka przejmujqca acquiring company, bidding company, recipient company udzial splki przejmujqcej share of the bidding company splka przejmujqca acquiring company, bidding company splka przeksztalcana company I partnership being transformed, company I partnership under transformation splka przeksztalcona transformed company I partnership splka publiczna public company splka publicznej radiofonii i telewizji public radio and television company splka rejestrowa registered company splka redniej wielkoci medium-sized company
273
splka wielonarodowa splka wielonarodowa multinational corporation, multinational company splka z nieograniczonq odpowiedzialnociqunlimited company splka z odpowiedzialnociq ograniczonq do sumy gwarancji company limited by guarantee splka z odpowiedzialnociq ograniczonq do wartoci kapitalu nominalnego company limited by shares splka z ograniczonq odpowiedzialno ciq limited liability company (POL), private company (UK) splka z udzialem kapitalu zagranicznego joint venture, company with participation of foreign capital splka zagraniczna foreign company spr dispute, contention, quarrel, controversy rozstrzygnq spr to settle a dispute przedmiot sporu substance of the dispute, object at issue strony sporu parties to a dispute spr pracowniczy industrial dispute spr pracy labour dispute spr zbiorowy collective dispute sprawa case, matter, affair sprawa handlowa business affair sprawa podatkowa tax case sprawa sporna contentious matter zapobieganie i rozwiqzywanie spraw spornych prevention and resolution of contentious matters sprawy karne criminal matters sprawca perpetrator, doer, performer sprawdzanie examination, inspection, verification sprawdzanie wierzytelnoci examination of claims sprawdzi to examine, to inspect, to verify sprawdzi rachunek to examine I to verify an account sprawiedliwojustice sprawiedliwy just, fair, rightful, equitable sprawozdanie report, statement, accounts
sprawozdanie porwnawcze
waluta sprawozdania reporting currency sprawozdanie finansowe financial statement, financial report cechy jakociowesprawozda finansowych qualitative characteristics of financial statements czeci skladowe sprawozdania finansowego components of financial statement odpis sprawozdania finansowego copy of the financial report, copy of the financial statement rzetelno sprawozdania finansowego the accuracy of the financial report, fairness of the financial report, reliability of the financial statement udostepni sprawozdanie finansowe to provide the financial report, to make available the financial report upiekszanie sprawozda finansowych window dressing wprowadzenie do sprawozdania fi-
nansowego introduction to the financial statement zatwierdzanie sprawozda finansowych financial statements approval sprawozdanie finansowe roczne annual accounts sprawozdanie finansowe skonsolidowane consolidated accounts, consolidated financial statement, group accounts sprawozdanie finansowe skrcone I uproszczone abridged accounts sprawozdanie o zatrzymanych zyskach retained earnings statement sprawozdanie o pozycji finansowej statement of financial position sprawozdanie o zmianach w kapitale wlasnym statement of changes in owners equity sprawozdanie o zmianach w sytuacji finansowej statement of changes in financial position sprawozdanie porwnawcze comparative statement
274
sprawozdanie rdroczne sprawozdanie rdroczne interim report, report for interim period sprawozdanie wewnetrzne internal report sprzeciw objection, opposition sprzedajny corrupt sprzedawa I sprzeda to sell, to vend, to dispose of, to realise sprzeda sale, disposal, trade, vendition by wystawionym na sprzeda to be on offer dowd sprzeday bill of sale umowa sprzeday contract of sale, contract for sale, agreement of sale, agreement for sale umowa sprzeday gruntu agreement for sale of land umowa sprzeday nieruchomoci contract for the sale of real property, agreement of sale of real property umowa sprzeday samochodu agreement for the sale of a vehicle umowa sprzeday towaru agreement for the sale of goods sprzeda agencyjna commission sale, sale through an agent sprzeda aukcyjna sale by auction sprzeda bezporednia direct selling sprzeda calymi partiami sale in lots sprzeda detaliczna retail sale sprzeda domniemana imputed sale sprzeda domokrqna sale from door to door sprzeda domw mieszkalnych i dzialek budowlanych sale of apartment houses and building lots sprzeda energii sale of energy sprzeda fikcyjna bogus I shamsale,fictitious sale sprzeda gieldowa exchange sale sprzeda gruntu sale of land sprzeda handlowa commercial sale sprzeda hurtowa wholesale sale sprzeda indywidualna door to door selling sprzeda komisowa sale on commission,
sprzeda rzeczy przyszlej sale by commission, commission sale, sale on commission sprzeda licytacyjna auction sale sprzeda masowa bulk sale sprzeda miedzynarodowa towarw international sale of goods sprzeda na cele dobroczynne charity sale sprzeda na licytacji auction sale, sale at auction sprzeda na prbe sale on approval sprzeda na przyszlq dostawe sale for future delivery sprzeda na rachunek otwarty sale on open account sprzeda na raty sale by instalments, instalment sale, sale on deferred terms sprzeda na termin forward sale sprzeda nielegalna illicit sale sprzeda odroczona delayed sale sprzeda okazyjna I tania bargain sale sprzeda osobista personal selling sprzeda pod markq wlasnq sale under own trademarks sprzeda praw sale of rights sprzeda premiowana sale with bonuses sprzeda przedmiotu spadku sale of an item of estate, sale of an item of inheritance assets sprzeda przedsiebiorstwa sale of an enterprise I company sprzeda przez licytacje publicznq public sale, public auction sprzeda publiczna nieruchomoci public sale of real estate sprzeda ratalna sale on instalments, hire-purchase (system) sprzeda reklamowa sale for advertisement purposes sprzeda ryczaltowa sale in bulk, sale in the lump sprzeda rzeczy sale of a thing sprzeda rzeczy obciqonej prawem osoby trzeciej sale of a thing encumbered with a right of a third person sprzeda rzeczy przyszlej sale of a future thing
275
sprzeda sqdowa sprzeda sqdowa (z polecenia sdu ) sale by the court sprzeda spadku sale of inheritance sprzeda telefoniczna telephone selling sprzeda towarw sale of goods, sale of commodities sprzeda towarw i uslug bez mary wlasnej sale of goods and services without own margin sprzeda towarw przecenionych bargain sale sprzeda w partiach, masowa sale by I in bulk sprzeda warunkowa conditional sale sprzeda wedlug bazy sale at the basis sprzeda wedlug prbki sale by I on sample sprzeda wedlug specyfikacji sale on specification sprzeda wedlug wzoru sale by pattern sprzeda wewnetrzna wash sales sprzeda wylqczna exclusive sale sprzeda wysylkowa mail-order sale sprzeda z dostawq w krtkim terminie sale for prompt delivery sprzeda z natychmiastowq dostawq I sprzeda loko sale on spot sprzeda z prawem zwrotu towaru przez kupujqcego w okrelonym terminie sale or return sprzeda z premiq sale at option sprzeda z rabatem discount sale sprzeda z wolnej reki unrestricted sale, free sale, amicable sale, off-hand sale sprzeda z zastrzeeniem odstqpienia od transakcji sale by inspection sprzeda z zastrzeeniem prawa odkupu sale with right of repurchase sprzeda z zastrzeeniem prawa pierwokupu sale with right of pre-emption, pre-emptive right, first option sprzeda z zyskiem sale at a profit sprzeda za gotwke sale for cash I money sprzeda zajetych ruchomoci sale of seized movables
starszy radca prawny sprzeda zastawu sale of pledge sprzeda ze stratq sale at a loss I sacrifice, losing sale sprzeniewierzy to defalcate, to misappropriate, to embezzle, to defraud sprzeniewierzenie defalcation, misappropriation, embezzlement sprzet ochronny protective equipment stan position, situation, condition, state stan magazynu stock on hand stan rachunku bankowego balance of bank account stan uytkownoci serviceable conditions stanowisko post, position, job title, role konkurs na stanowisko competition for a post mianowa na stanowisko to appoint someone to the post of nadajqcy sie na stanowisko fit for the position, qualified for the position nadawa sie na dane stanowisko to qualify for a position obsadzi stanowisko to fill a post proponowa kom ustanowisko to offer a job I post to someone przyjq oferowane stanowisko to accept an office I a post, to take the post zwolni stanowisko to vacate a post I position spelnia calkowicie wymagania danego stanowiska to fulfil the full-time commitment required for the role stanowisko kierownicze senior I leading post I position starannodiligence, care brak starannocinegligence brak naleytej starannocilack of due diligence naleyta staranno due diligence, proper diligence, due care zachowa naleytq staranno to exercise due diligence staro old-age starszy senior, older, elder starszy radca prawny senior legal adviser
276
status status status status celny customs status status zawodowy occupational status statut statement, bylaws, bye-laws, rules and regulations, statutes brzmienie statutu wording of the statutes statut praw i obowiqzkw Statement of Rights and Duties statut splki articles of incorporation, articles of association, statutes of a company, memorandum of association statystyka statistics statystyka plac labour statistics statystyka zatrudnienia employment statistics stawa 1. to stand up, to get up 2. to appear, to turn up, to come stawajqcy appearing party, attendee, person present stawia sie w sqdzie to appear in court stawiennictwo appearance nakaz stawiennictwa summons stawka 1. rate 2. (w grze) wager, bet, stake stawka celna preferencyjna preferential rate stawka plac labour rate akordowa stawka plac piecework labour rate, piece rate godzinowa stawka plac hourly labour rate stawka podatkowa tax rate stawka prowizyjna commission rate stolwka canteen stolwka pracownicza staff canteen stopa 1. rate 2. foot 3. base stopa bezrobocia rate of unemployment stopa procentowa interest rate ustala wysokostp procentowych to set interest rates stopa zwrotu rate of return stopie degree, grade, level, state stopie pokrewiestwa degree of relationship stopie szkodliwocimaterialw degree of potential harm from materials
strajk storno correcting entry, cross entry, eliminating entry, reversing entry storno czarne contra entry storno czerwone red-ink entry stosunek relation, relationship, ratio, proportion stosunek pracy relationship between employer and employee, employment relationship, employment relation, master and servant relationship, work relationship nawiqza stosunek pracy to establish an employment relationship stosunek pracy na podstawie mianowania employment relationship based on nomination stosunek pracy na podstawie spldzielczej umowy o prace employment relationship based on a co-operative contract of employment stosunek pracy na podstawie wyboru employment relationship based on election stosunek pracy oparty na powolaniu employment relationship based on appointment stosunek prawny legal relationship uloy stosunek prawny to arrange the legal relationship stosunki pracownicze industrial relations stowarzyszenie association, society Stowarzyszenie Ksiegowych w Kanadzie Certified General Accountants Association of Canada Stowarzyszenie specjalistw od rachunkowocimenederskiej Society of Management Accountants, SMA strajk strike oglosi strajk to call a strike, to declare a strike wezwa robotnikw do strajku to call the workers out on strike zaczq strajk to come out on strike, to walk out zapowied strajku strike notice rozpoczq strajk to go on strike
277
strajk dziki zorganizowa strajk to stage a strike strajk dziki wild-cat strike strajk generalny I powszechny general strike, all-out strike strajk glodowy hunger-strike strajk kolejarzy rail strike strajk okupacyjny sit-down strike, sit-in strajk ostrzegawczy warning strike, token strike strajk polityczny political strike strajk protestacyjny protest strike strajk solidarnociowysympathetic strike strajk wloski go-slow strike strajkujqcy striker strata loss, waste oszacowa strate to appraise the loss oszacowa straty splki na x PLN to compute the companys losses at PLN x pokrycie strat covering loss, financing losses pokrywa I pokry straty to cover losses, to finance losses sposb pokrycia strat manner of covering loss poniestrate to bear a loss, to incur a loss poniestraty to suffer losses, to sustain losses uczestniczy w stracie to participate in the loss uczestniczy w stracie do wartoci umwionego wkladu to participate in the loss up to the value of the agreed contribution, to participate in the loss in proportion to the amount of the agreed contribution Stra Graniczna Border Guards, Frontier Guards stres mental stress streszczenie summary, resume, synopsis streszczenie sprawy case summary, brief streczyciel pimp, pander, panderer, procurer streczycielstwo pimping, pandering, so- liciting, procurement
suma zadluenia streczy to procure, to pimp, to pander strona 1. party 2. page 3. side struktura structure, layout, fabric struktura plac wage structure struktura zatrudnienia employment structure stryczek halter, noose, the rope subemisja sub-issue, underwriting umowa o subemisje inwestycyjnq investment underwriting agreement, investment sub-issue contract umowa o subemisje uslugowq service underwriting agreement, service sub-issue contract subemitent sub-issuer, underwriter subemitent inwestycyjny standby underwriter, investment sub-issuer, investment underwriter subemitent uslugowy investment banker, service sub-issuer, service underwriter subskrypcja subscription, offering subskrypcja otwarta open subscription, open offering subskrypcja prywatna private subscription, private placement subskrypcja zamknieta closed subscription, closed offering substancje i czynniki rakotwrcze cancerous substances and agents, carcinogenic substances and agents substancje oraz procesy szkodliwe dla zdrowia substances and work processes which are harmful to health sukcesja (dziedziczenie) hereditary succession sukcesja uniwersalna passing of the whole estate directly to the next of kin suma sum, amount suma komandytowa commendam sum, limited liability amount, commandite sum obnienie sumy komandytowej reduction of the commendam sum suma zadluenia amount of indebtedness calkowita suma zadluenia total amount of indebtedness
278
suma zalegla suma zalegla amount outstanding swap swap kapitalowy swap walutowy currency swap wartonominalna swapu notional principal value of swap swap amortyzowany amortised swap swap kuponowy coupon swap swap procentowy interest rate swap, IRS swap rozszerzajqcy extendable swap swap towarowy commodity swap swobodny free, unrestricted swobodny przeplyw pracownikw free movement of workers swobodny przeplyw uslug freedom to provide services syndyk general receiver, official receiver, trustee, syndic, legal adviser powola syndyka to appoint a trustee, to appoint an official receiver sprawozdanie syndyka report of the trustee w rekach syndyka in the hands of receiver syndyk masy upadlocitrustee I assignee in bankruptcy, registrar in bankruptcy, official receiver syndyk-kurator official receiver syndyk wyznaczony przez sqd courtap- pointed receiver system system, scheme system cel zwrotnych drawback system system emerytalno-rentowy pension scheme zakladowy system emerytalno-rentowy company pension scheme, occupational pension scheme system kursu jednolitego single-price auction system system motywacyjny incentive scheme system notowa ciqglych continuous quotation system system plac pay system system podatkowy tax system system premiowy bonus system
szkolenie przyzakladowe system rekompensat compensation system obowiqzkowy system rekompensat mandatory compensation system zarzqdza systemem rekompensat manage a compensation system szacowa to value, to assess, to estimate szacowanie estimation, valuation, assessment szacowanie okresu uytkowania useful life estimation szacowanie, wartociowanie nierucho- m ociappraisal, valuation szalbierstwo fraud, imposture, quackery szalbierz fraud, impostor, quack szanta blackmail szantaowa to blackmail szczeble kariery zawodowej career ladder wspina sie po szczeblach kariery zawodowej to move up career ladder szkalowa to defame, to vilify, to malign szkoda damage, disrepair, grievance, injury, (uszczerbek) detriment naprawienie szkody redress of the damage ponieszkode to suffer damage, to bear the damage oszacowa szkode to estimate the damage wyrwna szkode to repair damage szkodliwo harmfulness, noxiousness, injuriousness szkodliwospoleczna social harmfulness I noxiousness szkodliwy harmful, damaging, detrimental, noxious, injurious szkolenie training podnie jako personelu poprzez szkolenie to improve the quality of staff through training rozwinq potencjal personelu poprzez szkolenie to develop staff through training szkolenie przyzakladowe on-the-job training (UK), hands-on training (USA)
279
szkolenie zawodowe szkolenie zawodowe professional training, vocational training szpicel nark, grass, informer, snoop szykanowa to harass, to persecute, to op- press
szykany szykany harassment, persecution, oppression
280

ciqgnqwierzytelnocito collect I to execute the receivables, to collect claims ciga to prosecute, to pursue, to hunt down ciganieprosecution, pursuit, hunt-down organy cigania law enforcement agencies ciganiekarne criminal prosecution ledczyinvestigating officer, interrogator ledzito follow, to track, to trace ledztwo investigation, inquiry, examination ledztwokoronera inquest prowadzi ledztwoto investigate lubny(o dziecku) legitimate m ierdeath, decease, demise kara mierci death penalty m ierpartnera death of the partner m ierna miejscu instantaneous death miertelno mortality, death rate miertelno zawodowa occupational mortality miertelnydeadly, lethal, fatal rodek pienieny cash, monies, financial resources, pecuniary means, funds wolne rodki pieniene free financial means rodek platniczy tender, medium of payment prawny rodek platniczy legal tender rodek wymiany medium of exchange rodki chemiczne chemical agents, chemicals rodki dyscyplinarne disciplinary measures rodki higieny osobistej personal hygiene items, means necessary for personal hygiene rodki ochrony indywidualnej individual protective equipment, personal protective equipment rodki pieniene cash, monies, financial resources, pecuniary means, pecuniary resources, pecuniary assets przeplyw rodkw pienienych cash flow kierowa przeplywem rodkw pienienych to direct cash flow umowny okres przechowywania rodkw pienienych contractual deposit maturity rodki pieniene dostepne na bieqco cash available to meet current obligations rodki pieniene na rachunku bankowym cash at bank rodki pieniene w drodze cash in transit, cash in way rodki promieniotwrcze radioactive agents, radioactive substances rodki taryfowe tariff measures rodowisko environment rodowisko pracy working environment wiadczqcyuslugi service supplier wiadczenia benefits wiadczeniadodatkowe fringe benefits wiadczenia dodatkowe (np. woda, gaz, prd) utilities wiadczeniaemerytalne pension benefits wiadczeniaemerytalne pracodawcy occupational pension wiadczenianienalene benefits are not due
281
wiadczeniasocjalne wiadczeniasocjalne social security benefits wiadczenia z tytulu ubezpieczenia na wypadek bezrobocia unemployment insurance benefits wiadczeniazwiqzane z pracq workre- lated benefits wiadczenie1. performance 2. benefit, allowance 3. contribution 4. obligation miejsce spelnienia wiadczenia place where the performance is to be made niemono wiadczenia unfeasibility, impossibility of payment odzyskiwanie wiadcze recovery of benefits przedmiot wiadczenia object of performance przyzna wiadczeniaI zasilki to grant benefits przyznanie wiadczeI zasilkw award of benefits spelni wiadczenieto make a performance termin spelnienia wiadczenia time limit for the performance weryfikowa wiadczenia to review benefits zaliczy otrzymane wiadczenie na poczet dlugw to count the performance received towards debts wiadczenie chorobowe sickness benefit wiadczenie czeciowe part performance wiadczenie macierzyskie maternity benefit wiadczenieniepieniene non-pecuniary contribution, non-cash performance wiadczenieniepodzielne indivisible obligation wiadczeniepieniene pecuniary contribution, cash performance wiadczeniepodzielne divisible obligation wiadczeniepowtarzajqce sie periodic performance wiadczeniepracy performance of work, provision of work
wiadectwo standaryzacyjne wiadczenierzeczowe benefit in kind wiadczenieuslug performance of service, provision of service, rendering of services, supply of services, rendition of services wiadczenieuslug nieodplatne supply of services carried out free of charge wiadczenie uslug przez publiczne sluby pocztowe the supply of services by the public postal services wiadczenieuslug za wynagrodzeniem supply of services for consideration wiadczyprace to perform work wiadectwo certificate wyda wiadectwo to issue a certificate sprostowa wiadectwo to correct a certificate wiadectwoantydumpingowe non-dumping certificate wiadectwodezynfekcji certificate of disinfecting, certificate of disinfecting wiadectwofitopatologiczne sanitary phytopathological certificate wiadectwokondycjonowania conditioning certificate wiadectwo kwalifikacyjne qualification certificate wiadectwoliczenia I m ie r z e n ia ta lly sheet wiadectwoo rodowodzie zwierzqt certificate of pedigree wiadectwoo wyprodukowaniu certificate of manufacture wiadectw potwierdzajqce pochodzenie o towarw certificate of origin of goods wiadectwopracy clearance card, employment certificate, certificate of employment, work certificate, reference wiadectwo prbobrania certificate of sampling wiadectwo rejestracji splki certificate of incorporation wiadectwosily wyszej certificate of force majeure wiadectwostandaryzacyjne certificate of standardisation
282
wiadectwowagi wiadectwowagi weight certificate wiadectwoweterynaryjne veterinary certificate wiadectwowieku certificate of age wiadectwozaloycielskie promoter certificate, founders certificates wiadectwozdrowia I z drowotnoci sanitary certificate wiadekwitness naoczny wiadekeyewitness
wieto pastwowe powola I wezwa na wiadkato summon I to subpoena as a witness wiadek sporzqdzenia testamentu testamentary witness wiatowa Federacja Zwiqzkw Zawodowych World Federation of Trade Unions wieto1. holiday 2. feast wietopastwowe public holiday
283
T
tabela table, schedule tabela podatkowa tax schedule, tax table tajemnica 1. secret 2. mystery 3. privacy dotrzyma tajemnicy to keep a secret ujawnia I ujawni tajemnice to disclose a secret tajemnica bankowa banking secrecy tajemnica dziennikarska journalistic secrecy tajemnica handlowa trade secret tajemnica lekarska medical secret tajemnica przemyslowa industrial secret tajemnica skarbowa fiscal secret, fiscal confidentiality tajemnica slubowa official secret, professional confidentiality tajemnica zawodowa professional secret tajemnica zawodu prawniczego legal profession secret tajny secret, confidential targ I targowisko market, marketplace, fair taryfa tariff, rates taryfa celna customs tariff kod taryfy celnej assessment factor pozycja taryfy celnej tariff item ustanawia taryfe celnq to establish the customs tariff Taryfa Celna Wsplnot Europejskich Customs Tariff of the European Com- munities tempo pracy rate of work teren area, ground, terrain uzbraja teren to develop the ground teren budowlany construction I building site tereny budowlane building land termin deadline, term, date, time limit, closing date odroczy termin platnoci podatku to defer a payment of a tax okreli termin platnoci podatku to prescribe a tax payment deadline przedluy termin platnocipodatku to extend a tax payment deadline wyznaczy termin platnoci podatku to fix a tax payment deadline wyznaczy termin to set a date termin wykonania deadline dotrzyma terminu wykonania to meet a deadline nie dotrzyma terminu wykonania to fail to meet a deadline ustali termin wykonania to establish I to fix I to make a deadline termin platnocimaturity, falling due termin platnociodsetek falling due of interest termin platnocipodatku tax payment deadline termin wypowiedzenia term of notice termin zawity final date, peremptory date terminowo duly, on time, punctually terminowy with a deadline, forward terrorysta terrorist terytorium territory terytorium pastwa state territory terytorium powiernicze trust territory test test test wiarygodnoci substantive test test zgodnocicompliance test testament last will, testament
284
testament notarialny brak testamentu intestacy kwestionowa testament to contest a testament, to dispute a testament niewano testamentu invalidity of a will odwola testament to revoke a will odwolanie testamentu revocation of a will przedklada I przedloy testament do zatwierdzenia to propound a will rozporzqdza przez testament to dispose by will spelni testament to consummate a testament sporzqdzenie, spisanie testamentu making of a will sporzqdzi testament to make ones will, to make ones testament ukry I zatai testament to suppress a will umrze bez pozostawienia testamentu to die intestate w anotestamentu validity of a will wykonawca testamentu executor of the testament wykonywa testament to execute a will wymazanie I zatarcie testamentu obliteration of a will zgon bez testamentu intestacy zatarcie testamentu obliteration of a will zniszczy testament to destroy a will testament notarialny notarial will testament pniejszylater will testament sqdowy judicial testament testament szczeglny emergency will testament uprzywilejowany privileged will testament urzedowy, publiczny will made in the presence of witnesses testament ustny verbal testament, oral testament, noncupative will testament wlasnoreczny holograph will testament wojskowy military testament, will of soldier testament wsplny joint I mutual will
transakcja testament zwykly, zwyczajny normal I usual will, common form will toga gown, robe torturowa to torture, to put to torture towar goods, merchandise, commodity, article niewlaciweuycie towaru misuse of goods ustali wartocelnq towarw to determine the customs value of goods wartocelna towarw customs value of goods wartohandlowa towarw marketable quality of goods towar ekwiwalentny equivalent goods towar identyczny identical goods towar krajowy domestic goods towar pochodzqcy z danego kraju goods originating in a given country towar podobny similar goods towar powracajqcy returned goods towar przywoony import goods towar skladowany czasowo goods in temporary storage towar tego samego rodzaju i gatunku goods of the same quality and kind towar w stanie niezmienionym goods in the unaltered state towar wywoony export goods towar wywoony czasowo temporary export goods towary z przemytu smuggled goods, undeclared goods, contraband goods towarzystwo society, association, company towarzystwo poyczkowe loan association tosamoidentity dowd tosamoci identity document, ID (card) tosamotowaru identity of goods ustali tosamotowaru to establish the identity of goods transakcja transaction, business rozliczenie transakcji transaction settlement
285
transakcja gieldowa zawiera transakcje to conclude a bargain, to transact a business transakcja gieldowa exchange trading session terminowa transakcja gieldowa future delivery business, future transaction transakcja gotwkowa cash transaction transakcja opcyjna option bargain, option business transakcja pakietowa bloke trade transakcja premiowa option, premium bargain transakcja rniczkowa margin business, difference bargain tranzyt transit procedura tranzytu transit procedure tranzyt wewnetrzny internal transit tranzyt zewnetrzny external transit traktat treaty, covenant, (rozprawa) treatise uniewania traktat to abrogate a treaty trasant (wystawca czeku) drawer of a cheque
tytulem poyczki trasat drawee trop track, trail tropi 1. hunt, trail, track 2. (przestpcw) follow, hunt down tryb 1. procedure 2. mode, method, way tworzenie miejsc pracy job creation tymczasowy temporary, interim, provisional rodek tymczasowy interim remedy zarzqdzenie tymczasowe interim order tymczasowe zwolnienie lay-off tynk zewnetrzny exterior rendering tytul title tytul egzekucyjny enforcement title tytul egzekucyjny przeciwko dlunikowi executory title against the debtor tytul wlasnocititle deeds, muniments tytul wykonawczy enforceable title, writ of execution tytul wylqczny absolute title tytulem as, by way of tytulem poyczki as a loan
286
U
ubezpiecza to insure, to cover against loss, to underwrite against loss ubezpieczenie insurance, assurance ubezpieczenie doywotnie whole-life insurance I policy ubezpieczenie na wypadek choroby sickness insurance ubezpieczenie od bezrobocia unemployment insurance ubezpieczenie od wszelkiego ryzyka full cover ubezpieczenie pojazdu car insurance, motor insurance ubezpieczenie skladowanego towaru insurance of the stored goods ubezpieczony assured, insured, person named in the policy, policy holder ubezpieczyciel assurer, insurer, assuror, underwiter ubezwlasnowolni to incapacitate, to place under the care of a trustee I guardian, to interdict, to certify (UK) ubezwlasnowolnienie incapacitation, deprivation of legal capacity postepowanie o ubezwlasnowolnienie proceedings for guardianship I receivership wniosek o ubezwlasnowolnienie application for guardianship, petition in lunacy ubezwlasnowolniony person legally deprived of his I her civic rights, incapacitated person ubiega sie o to apply for, to seek ubstwo necessity, indigence zarzut ubstwa plea of necessity uchodca displaced person, refugee uchwala I uchwali to pass, (akty prawne) to enact uchwala resolution, decision podejmowa uchwale to vote on a resolution powziq uchwale to adopt a resolution uchyli uchwale to repeal a resolution, to annul a resolution zaskarenie uchwaly appeal against a resolution, challenge of the resolution, lodging of an appeal against a resolution zgloszenie uchwal do rejestru filing of resolutions in I with the register uchwala jednomylnaunanimous resolution uchwala kwalifikowana special resolution uchwala nadzwyczajna extraordinary resolution uchwala o polqczeniu splek resolution on merger of companies, merger resolution uchwala zwykla ordinary resolution uchyla I uchyli to abrogate, to quash, to revoke, to set aside, to overrule, to annul, to cancel, to repeal, to waive, to rescind uchyla prawo to abrogate a law uchyla sie to evade uchyli postepowanie upadlociowe to waive the bankruptcy procedure, to quash the bankruptcy proceedings uchyli uklad to revoke the arrangement uchyli uklad z wierzycielami to set aside the arrangement
287
ucieczka z miejsca wypadku ucieczka z miejsca wypadku leaving the scene of an accident, hit and run ucze (w rzemiole apprentice ) uczestniczy to take part, to participate, to attend uczestniczy w stracie to participate in the loss uczestniczy w stracie do wartoci umwionego wkladu to participate in the loss up to the value of the agreed contribution, to participate in the loss in proportion to the amount of the agreed contribution uczestniczy w zysku to participate in profits uczestniczy w zysku proporcjonalnie do wkladu to participate in profits proportionally to contribution I in proportion to ones contribution udostepnia I udostepni to make I to render available, to provide, to make public udostepni sprawozdanie finansowe to provide the financial report, to make available the financial report udowadnia to prove, to substantiate, to aver udzial share, contribution, cut, interest ksiega udzialw register of shares nabycie kontrolnego pakietu udzialw I akcji acquisition of controlling interest obejmowa udzialy to subscribe for shares odsetki od udzialu interest on share rozporzqdzanie udzialem albo akcjq disposal or encumbrance of a share umorzenie udzialw redemption of shares umorzenie udzialw dobrowolne voluntary redemption umorzenie udzialw przymusowe compulsory redemption, forced redemption umorzy udzialy to redeem shares uzupelni udzial to supplement a share
ugoda pozasqdowa zmniejszenie udzialu reduction of share udzial kapitalowy share, capital share udzial pracownikw w zyskach profit sharing udzial spadkowy share in the estate udzial spadkowy przypadajqcy spadkobiercy z tytulu podstawienia share in the estate due to the heir under substitution udzial w zyskach i stratach participation in profits and losses udzial wlasny do zbycia own shares for disposal, own shares to be transferred, company own shares for disposition udzialowiec shareholder, stockholder, stakeholder udzialowiec I akcjonariusz splki member of a company, shareholder udzialowiec odpowiedzialny z racji czeciowo oplaconych udzialw likwidowanej splki contributory udzialowiec wiekszociowy majority shareholder udziela I udzieli to grant, to give, to furnish, to offer udziela I udzieli pelnomocnictwa to grant a power of attorney udziela I udzieli upowanienia to grant authorisation udziela I udzieli kom upoyczki to lend, to accommodate somebody with a loan udziela I udzieli pierwszej pomocy poszkodowanym to provide first aid to injured persons udziela I udzieli poreczenia to grant suretyship udziela I udzieli ulg to grant reliefs udziela I udzieli urlopu to grant leave ugoda settlement, arrangement, composition, compact ugoda (projekt ukadu z wierzycielami) scheme of arrangement, composition ugoda pozasqdowa settlement out of court, private arrangement
288
ugoda sqdowa ugoda sqdowa judicial settlement, plea bargaining prawomocna ugoda sqdowa final judicial settlement zawrze ugode to settle uiszcza I u i cito pay, to discharge uiszcza cla to pay a duty uiszcza czynsz w terminie umwionym to pay the rent on the date agreed ujawnia (informacje) to disclose, to divulge, to divulge, to reveal ujednolica to standardise, to harmonise, to make uniform ujednolicenie standardisation, harmonisation, making uniform ujednolicenie podatkowe harmonisation of taxes uklad arrangement, reorganisation, agreement dopuszczenie do ukladu admittance to the reorganisation procedure glosowanie nad ukladem voting on the arrangement moc wiqqca ukladu binding force of the arrangement niedopuszczalnozawarcia ukladu inadmissibility of the adoption of the arrangement, inadmissibility of the conclusion of the reorganisation arrangement przyjq uklad to adopt the arrangement skutki ukladu effects of the arrangement uchylenie ukladu revoking the arrangement 4 przyczyny uchylenia ukladu basis for revoking the arrangement 4 wniosek o uchylenie ukladu petition to revoke the arrangement uchyli uklad to revoke the arrangement wykona uklad to perform an arrangement, to execute reorganisation, to reorganise wykonanie ukladu performance of the
ukryty arrangement, execution of the reorganisation 4 zatwierdzenie ukladu approval of the arrangement 4 sqdowe zatwierdzenie ukladu court approval of the arrangement odmwi zatwierdzenia ukladu to refuse to approve the arrangement zatwierdzi uklad to approve the arrangement zawarcie ukladu adoption of the arrangement zawrze uklad to adopt the arrangement zmiana ukladu amendment to the arrangement 4 wniosek o zmiane ukladu petition to amend the arrangement 4 wystqpi o zmiane ukladu to request that the arrangement be amended uklad celny (umowa celna) tariff agreement uklad likwidacyjny liquidation arrangement, liquidation reorganisation arrangement Uklad Oglny w sprawie Taryf Celnych i Handlu General Agreement on Tariffs and Trade uklad z wierzycielem settlement I arrangement with creditors uklad zbiorowy collective agreement uklad zbiorowy pracy collective labour agreement ponadzakladowy uklad zbiorowy pracy multi-establishment collective labour agreement, collective agreement made for several work establishments zakladowy uklad zbiorowy pracy single establishment agreement, collective agreement for a single work establishment ukry I ukrywa to conceal, to suppress, to keep secret, to cover up ukry I zatai testament to suppress a will ukryty hidden, latent, suppressed, concealed, disguised, ulterior
289
ulepsza I ulepszy aktywa ukryte concealed assets, hidden assets bezrobocie ukryte hidden unemployment motyw ukryty ulterior motive wada ukryta latent I hidden I concealed defect ulepsza I ulepszy to improve ulepszy rzecz najetq to improve the thing leased ulga 1. relief 2. discount, reduction 3. concession by uprawnionym do ulgi to be entitled to a relief korzysta z ulgi to use a relief prawo do ulgi right to relief naby prawo do ulgi to acquire the right to relief utraci prawo do ulgi to lose the right to relief przyzna ulge w zaplacie podatku to award a relief in paying tax skorzysta z x % ulgi podatkowej to benefit from a tax reclaim of x% udziela ulg to grant reliefs ulga inwestycyjna investment relief, investment allowance ulga podatkowa tax relief, tax break, tax concession, tax exemption, tax allowance, tax reduction, tax abatement ulaskawia I ulaskawi to pardon, to grant someone a pardon, to reprieve, to amnesty ulaskawienie clemency, pardon umocowa to empower, to entitle umocowanie empowerment, authority, power umarza I umorzy 1. to cancel, to liquidate 2. (dug) to remit 3. (postpowanie) to bar, to discontinue, umorzenie depletion, depreciation umowa contract, agreement, bargain, pact, treaty, convention zawiera umowe to conclude a contract, to enter into a contract umowa agencyjna agency contract
umowa splki osobowej umowa o ograniczeniu lub wylqczeniu ustawowej wsplnoci majqtkowej contract to limit or exclude statutory joint marital property umowa o prace contract of employment, employment contract umowa o prace na czas nieokrelony contract of employment for an indefinite period, employment contract for an unfixed term umowa o prace na czas okrelony contract of employment for a limited period, employment contract for a fixed term umowa o prace na okres prbny employment on trial I for a trial period, employment contract for a probationary period umowa o roboty budowlane building contract, construction contract umowa o ubezpieczenie od sprzeniewierzenia fidelity bond umowa o wykonanie remontu budowli contract for repairs of a construction umowa o wykonanie remontu budynku contract for repairs of a building umowa przechowania safe-keeping agreement, bailment agreement, contract of safe-keeping umowa przedlubnamarriage settlement umowa przedwstepna preliminary contract umowa przyrzeczona definitive contract umowa rachunku bankowego contract of bank account, deposit agreement umowa rachunku oszczednociowego contract of savings account, savings account agreement umowa skladu contract of storage, deposit contract I agreement umowa splki companys deed, partnerships deed, agreement for a commercial company, articles of association umowa splki osobowej partnership deed, articles of partnership, deed of partnership
290
umowa z wierzycielami umowa z wierzycielami deed of arrangement umowa zastawnicza pledge agreement umyslowo chory mentally ill niezrwnowaony umyslowo of unsound mind umylnie knowingly, deliberately, intentionally, designedly, on purpose, pur- posefully umylnydeliberate, purposeful, intended unia union unia celna customs I tariff union uniewania I uniewani to abrogate, to cancel, to annul, to invalidate, to make null and void, to rescind uniewania traktat to abrogate a treaty uniewanienie annulment, invalidation, cancellation, nullification, defeasance, rescission uniewanienie czynnociprawnej annulment of a legal transaction uniewanienie malestwa annulment of marriage uniewinnia I uniewinni to acquit, to absolve, to discharge, to pardon uniewinnienie acquittal, discharge, absolution, pardon upadlobankruptcy upadlo z moliwociqzawarcia ukladu bankruptcy with a possibility to make an arrangement, bankruptcy with the possibility of concluding a reorganisation upadly bankrupt zarzqd wlasny upadlego bankrupts self-administration uplynnia I uplynni to liquidate, to cash in, to change into money, to convert into money, to realise in cash, to sell uplynni majqtek splki to liquidate the assets of the company I partnership uplyw czasu efflux of time upomina I upomnie to admonish, to reprehend, to warn upomnienie admonition, warning, reprehension, (nagana) censure, (nakaz) injunction
uprawomocnienie kara upomnienia penalty of admonition upomnienie platnicze letter of demand, reminder upowania I upowani to authorise, to give authority, to give power, to entitle upowanienie authorisation, entitlement, powers, credentials odwola upowanienie to revoke an authorisation otrzyma upowanienie to get authorisation, to obtain authorisation udziela I udzieli komu upowanienia to grant someone authorisation, to give someone authorisation upowaniony authorised, entitled, accredited uprawdopodobni to substantiate, to make probable I plausible uprawdopodobni okolicznoci uzasad- niajqce wniosek o ogloszenie upadloci to substantiate circumstances giving ground for the bankruptcy petition uprawnia I uprawni to entitle, to authorise, to qualify, (udziela prawa) to confer I to give a right, (legalizowa to legalise ) uprawnienia pracownika w razie wypowiedzenia rights of an employee in the case where the employer serves notice uprawnienie power, right, entitlement, authority rozszerzy uprawnienia to extend powers wykona uprawnienie to exercise ones rights, to execute ones rights zawiniona utrata uprawnie pracownika loss of the qualifications through the employees own faults uprawnienie majqtkowe property rights uprawnienie niemajqtkowe non-property rights uprawomocnia I uprawomocni to legalise, to legitimate, to validate, to execute uprawomocnienie legalisation, legiti-
291
uprowadza I u pro w a d z i matisation, validation, execution, coming into force, taking effect uprowadza I uprowadzi to abduct, (dla okupu) to kidnap, (np. samolot, statek, samochd) hijack uprzedni prior, previous uprzednia pisemna zgoda prior written consent uraz injury, trauma urazy fizyczne lub psychiczne personal injuries urbanista town planner urlop leave, holiday odwola pracownika z urlopu to recall an employee from leave planowa urlop to schedule leave udziela urlopu to grant leave wykorzysta urlop to use leave wymiar urlopu length of leave obnia wymiar urlopu to shorten leave urlop bezplatny unpaid leave urlop chorobowy sick leave urlop macierzyski maternity leave urlop na qdanie leave at request urlop platny paid leave, holiday with pay urlop proporcjonalny proportional leave urlop socjalny leave on social grounds urlop szczeglowy special leave urlop szkoleniowy training leave urlop uzupelniajqcy supplementary leave urlop wychowawczy parental leave, leave to raise a child urlop wypoczynkowy vacation leave urlop z tytulu przysposobienia leave on account of adoption urlop zdrowotny sick leave uroczysty solemn, formal, ceremonious uroczysta przysiega (z rk na Pimie witym corporal oath ) urojenie delusion mie urojenia to suffer from delusions urzqd office, bureau, board z urzedu ex officio obroca z urzedu court-appointed attorney, assigned counsel
u s lu g o b io rca urzqd celny customs office dyrektor urzedu celnego head of a customs office graniczny urzqd celny frontier customs office Urzqd ds. Lokalowych Office of Housing urzqd gminy district office urzqd marszalkowski governors office Urzqd Ochrony Pastwa Agency for the Protection of the State, Office for State Protection urzqd pracy Job Centre urzqd rejestrowy przedsiebiorstw, Dom Splek Companies House (UK) urzqd skarbowy tax office, tax collecting office, Income Revenue Service, Inland Revenue (UK), revenue office naczelnik urzedu skarbowego tax-office comptroller urzqd starostwa county office urzqd zatrudnienia labour office, employment exchange urzqdzenia higieniczno-sanitarne hygiene and sanitary equipment, hygiene and sanitary facilities urzqdzenia magazynowe storage facilities urzednik clerk, officer urzednik bankowy bank clerk urzednik pastwowy civil servant urzedowo 1. officially, formally 2. in accordance with the regulations usilowa to attempt, to seek, to endeavour, to strive usilowa popelni samobjstwo to attempt suicide usilowanie attempt, effort, endeavour usilowanie zabjstwa attempted murder, attempt on someones life usluga service uslugi podatkowe tax services uslugi przewozowe I dostawcze delivery service uslugi wszechstronne comprehensive services uslugobiorca end-user
292
ustala I ustali ustala I ustali to establish, to determine, to set forth, to specify, to fix, to identify ustala liste wierzytelnoci to establish the list of claims ustala normy pracy to set norms for work ustala warunki wynagradzania to determine I to specify the terms of remuneration ustala wysokozasilku to fix the amount of benefits ustalony termin zaplaty czynszu grace period of payment of rent ustanawia I ustanowi to establish, to appoint, to constitute ustanawia prawo to legislate ustanowi cla to establish duties ustanowi kogoswoim spadkobiercq to constitute someone ones heir ustanowi nadzorce sqdowego to appoint a court supervisor ustanowi prawo zastawu to create a pledge ustanowi sluebno to establish I to grant easement I servitude ustanowi uytkowanie to create an interest, to create usufruct ustanowi zastaw na prawach to pledge a right ustawa act, statute, enactment, law zakres ustawy purview Ustawa o dyskwalifikacji dyrektorw z 1986 Company Directors Disqualification Act 1986 Ustawa o funduszach inwestycyjnych The Act on Investment Funds Ustawa o pelnomocnictwach z 1971 Powers of Attorney Act 1971(UK) Ustawa o rachunkowoci Accounting Act ustawa o sprzeday towarw Sale of Goods Act (UK) Ustawa o splkach cywilnych z 1890 Partnership Act 1890 (UK) Ustawa o splkach handlowych Companies Act (UK)
utrata mienia ustawa podatkowa tax statute ustawa wsplnotowa Community Act ustawodawca legislator, lawgiver, lawmaker ustawodawczy legislative wladza ustawodawcza legislature ustawodawstwo 1. legislation, law 2. legislative process ustawodawstwo podatkowe taxation legislation ustawodawstwo prawa pracy legislation governing labour questions, labour legislation, factory laws ustawowy statutory, legal ustawowy okres wypowiedzenia statutory notice usterka defect, flaw, fault, malfunction pozbawiony usterek faultless usterka widoczna patent defect usunq to remove, to remedy, to eliminate, to strike off usunq braki to remove defects, to remedy defects usunq z urzedu I stanowiska to depose usuniecie removal usuniecie z pracy removal from a job usuniecie z urzedu removal from office usuniecie ze stanowiska removal from a position uszkodzenie harm, injury, damage ciekie uszkodzenie ciala grievous bodily harm, great bodily injury uszlachetnianie refining, processing pozwolenie na uszlachetnianie refining authorisation proces uszlachetniania refining operation uzupelniajqcy proces uszlachetniania additional refining operation uszlachetnianie bierne outward-processing uszlachetnianie czynne inward-processing utrata loss, forfeiture utrata mienia (konfiskata) forfeiture of property
293
utrata pracy utrata pracy loss of ones job utrzymywa rzecz w naleytym stanie to maintain a thing in good state and condition uwierzytelni, stwierdzi zgodno (tekstu) to certify, to authenticate, to verify, to attest uwierzytelnienie authentication, certification, attestation, legalisation uwierzytelniony authenticated, certified, accredited, attested, legalised uwierzytelniona kopia certified copy, authenticated copy uwierzytelniony notarialnie certified by a notary uwierzytelniony urzedowo officially certified uwiezi 1. to imprison, to jail, to lock up, to confine, to incarcerate 2. to trap uwiezienie imprisonment, incarceration, confinement uwlaszcza I uwlaszczy to enfranchise, to grant land to, to affranchise uwlaszczenie leasehold enfranchisement uzgodnienie reconciliation przygotowa uzgodnienie to prepare a reconciliation uzgodnienie bankowe bank reconciliation uzgodnienie kont reconciliation of accounts, reconciliation statement uzna za winnego to convict uznanie (swoboda decyzji) discretion wedlug czyjego uznania at someones discretion uznaniowy discretionary uznawa I uzna 1. to recognise, to acknowledge, to accept 2. (uwaa to ) regard, to deem uzupelnia I uzupelni to supplement, to replenish, to refill, to supplement uzupelnia liste wierzytelnoci to supplement the list of claims uzupelnia zapas to refill the stock, to replenish the stock, to restock uzupelni udzial to supplement a share
uytkowanie umowne uzupelni zachowek to complete a legitim uzupelniajqcy complementary, additional, supplementary uzurpacja I uzurpowanie usurpation uzurpowa sobie co to usurp something, to arrogate something uycza to lend for use uyczajqcy lender, bailor uyczenie loan for use, lending for use biorqcy w uyczenie borrower, bailee korzysta z przedmiotu uyczenia to use the object of lending for use umowa uyczenia loan for use agreement, lending for use, bailment agreement uytkowanie usufruct, use, utilisation, beneficial ownership odda grunt w uytkowanie wieczyste to let the land for perpetual usufruct umowa uytkowania wieczystego contract of perpetual usufruct ustanowi uytkowanie to create an interest, to create usufruct ustanowienie uytkowania creating a (life) interest, creating usufruct ustawowe prawo uytkowania legal usufruct, right to use wyganiecieuytkowania extinguishing, cessation of usufruct uytkowanie bezterminowe unlimited use uytkowanie doywotnie life usufruct uytkowanie nieprawidlowe irregular usufruct uytkowanie nieruchomoci usufruct of real estate uytkowanie niezbywalne non-transferable usufruct uytkowanie powszechne general use uytkowanie praw usufruct of rights uytkowanie ruchomoci usufruct of movable property uytkowanie rzeczy usufruct uytkowanie tymczasowe limited use uytkowanie umowne contractual usufruct
294
uytkowanie wieczyste
uywanie
uytkowanie wieczyste perpetual usu- uywa rzeczy uywa w sposb odpofruct wiadajqcy jej wlaciwociomi przeuytkowanie wlaciweproper use znaczeniu to use the thing in a manner uytkowanie wsplne joint use suitable for its properties and end-use uytkowanie z tytulu zasiedzenia uywa rzeczy w sposb sprzeczny usufruct by usucaption z umowq to use the thing in a manner uytkownik usufructuary, usufruct inconsistent with the contract I in holder, life tenant, person entitled breach of the contract under a life, user uywanie use, using uytkownik beneficyjny beneficial occuoddawa w bezplatne uywanie to pier lend for gratuitous use uytkownik kocowy end user odda rzecz uyczonq osobie trzeciej uytkownik wieczysty nieruchomoci do uywania to give the thing lent gruntowej holder of perpetual usufruct to a third party for use rights to the land sposb uywania rzeczy the manner in uywa to use, to make use of which the thing is to be used uywa rzeczy najetej w sposb w umowie okrelony to use the thing leased in the manner specified in the contract
295
W
w w w w dobrej wierze in good faith, bona fide imieniu on behalf of, in the name of sprawie in re zamian za wydanie (dokumentw) against delivery w zlej wierze in bad faith (mala fide) w zlym I dobrym stanie in bad I good repair wada defect, flaw, fault, vice, imperfection mie wade to be defective, to have a defect naprawi wade to remove defects, to correct defects odkry, wykry wade to discover defects wiadom o wady rzeczy sprzedanej knowledge of a material defect usunq wade to remove a defect wolny od wad free from defects znalewade I usterke to find a fault I flaw zgloszenie wady towaru notice of defective goods wada artykulw ywnociowych imperfection in foodstuffs wada fabryczna manufacturing defect wada fizyczna physical defect wada glwna major defect wada istotna major I principal defect wada jawna obvious defect, patent defect wada konstrukcyjna constructional defect wada nieistotna incidental defect wada oczywista, widoczna apparent, patent deficiency wada owiadczeniawoli defect in declaration of intent, defect of intention, absence of assent wada prawna legal defect, defective title, defect in title wada rzeczy poyczonej defect of the thing loaned wada rzeczy sprzedanej defect of a sold thing wada ukryta hidden defect, latent defect, concealed defect wada wrodzona inherent defect wadium przetargowe security, surety, guarantee wadliwo defectiveness, faultiness, imperfection wadliwy faulty, defective wakacje podatkowe tax holiday wakat vacancy walny plenary, general walne zgromadzenie general meeting I assembly walne zgromadzenie akcjonariuszy annual general meeting waluta currency waluta mocna hard currency waluta slaba soft currency wandal vandal warrant warehouse warrant Warszawska Gielda Papierw WartociowychWarsaw Stock Exchange wartociniematerialne i prawne intangible assets wartociowanievaluation wartociowaniepracy job evaluation wartovalue, worth
296
wartocelna towarw nabyta wartofirmy purchased goodwill wartocelna towarw customs value of goods obniy wartocelnq towarw to reduce the customs value wartofirmy goodwill wartokalkulowana computed value wartoksiegowa book value oblicza wartoksiegowq to calculate book value wartonominalna nominal value wartoszacunkowa estimate wartotransakcyjna transaction value wartozbywcza majqtku splki sales value of the partnerships assets, transfer value of partnerships assets warunek condition, term warunki mieszkaniowe housing conditions warunki pracy conditions I terms of work, working conditions, terms and conditions of employment warunkowy conditional, contingent warunkowe przekazanie gruntu conditional conveyance of land warunkowe przekazanie mienia conditional property transfer wano 1. (znaczenie) importance, significance 2. (obowizywanie ) validity, effectiveness wanoczynnociprawnej validity of a legal transaction I legal act wanotestamentu validity of a will wdarcie sie encroachment wedrze sie to encroach, to invade wejcie w ycie entry into force, coming into force, taking effect, becoming effective wejciew ycie regulaminu pracy entry into force of workplace regulations weksel bill of exchange, draft ksiega weksli bill book weksel awalizowany backed bill weksel bankowy bank bill weksel do zaplaty, zobowiqzanie wekslowe bill payable, BIP
weryfikowa wiadczenia weksel domicylowany domiciled bill weksel gwarancyjny bill of security weksel in blanco blank bill weksel naleny, naleno wekslowa bill receivable, BIR weksel platny na okaziciela bill payable to bearer weksel platny na qdanie demand bill, draft at sight, sight bill, bill payable on demand weksel platny po terminie bill payable after date weksel platny w szybkim czasie bill to mature weksel platny w ustalonym terminie bill payable at a fixed date weksel platny za okazaniem bill payable at sight weksel przeterminowany bill overdue weksel skarbowy treasury bill, T-bill weksel trasowany I ciqgniony, trata drawn bill weksel w drodze bill in transit weksel wlasny promissory note weksel zdyskontowany discounted bill weksel zlombardowany I zastawiony bill in pawn wartoweksla value of the bill nominalna wartoweksla face value of the bill wekslowy bill blankiet wekslowy bill form dlug wekslowy bill debt dlunik wekslowy bill debtor falszerz wekslowy bill forger koszty wekslowe bill charges makler wekslowy bill broker portfel wekslowy bill case wierzyciel wekslowy bill creditor werbowa to recruit, to enlist werbowa pracownikw to enlist employees werbunek enlistment weryfikowa to review, to verify weryfikowa wiadczeniato review benefits
297
wezwanie wezwanie citation, summons, call wezwanie sqdowe court summons wglqd do ksiqg access to books wiarygodno credibility, (prawdopodobiestwo) plausibility wiarygodny credible, (prawdopodobny) plausible wieczny eternal, everlasting, perpetual wieczysty perpetual, eternal uytkowanie wieczyste perpetual usufruct wierzyciel creditor, debtee interes wierzyciela creditors interest kategoria interesw wierzycieli class of creditors interests, category of creditors interests komitet wierzycieli creditors committee ogl wierzycieli body of creditors uchyli uklad z wierzycielami to set aside the arrangement uloy sie z wierzycielami to settle with the creditors zaspokoi wierzycieli to satisfy the creditors zebranie wierzycieli meeting of creditors zwloka wierzyciela default of the creditor wierzyciel bez prawa glosu creditor without the right to vote wierzyciel hipoteczny creditor on mortgage, mortgage creditor wierzyciel krajowy domestic creditor wierzyciel masy upadloci creditor of bankrupts estate, creditor in bankruptcy wierzyciel nieuprzywilejowany non-preferential I unsecured I general creditor wierzyciel uprzywilejowany preferential I privileged creditor wierzyciel zagraniczny foreign creditor wierzyciel zastawnik (dziercy zastaw) secured creditor wierzyciel zabezpieczony secured creditor
wierzytelno uprzywilejowana wierzytelnociclaims konwersja wierzytelnocina udzialy I akcje conversion of claims to shares I stocks lista wierzytelnocilist of claims oglna suma wierzytelnoci aggregate value of claims przeglqda liste wierzytelnoci to review I to view the list of claims sporzqdzi liste wierzytelnocito make a list of claims sprawdzanie wierzytelnoci examination of claims ciqgnqwierzytelnocito execute receivables ustali liste wierzytelnocito establish a list of claims uzupelnia liste wierzytelnocito supplement the list of claims uzupelniajqca lista wierzytelnoci supplementary I additional list of claims wyciqg z listy wierzytelnoci extract I excerpt from the list of claims zatwierdzi liste wierzytelnoci to approve I to confirm the list of claims wierzytelnociobjete ukladem claims included in arrangement I reorganisation wierzytelnociwylqczone z ukladu claims excluded from arrangement I reorganisation wierzytelnociwzajemne reciprocal claims wierzytelnoclaim, debt naby wierzytelnoto acquire a claim tytul wierzytelnocititle of claim zglosi wierzytelnoto file a claim wierzytelnoniepieniena non-cash debt, in-kind claim wierzytelnonieciqgalna bad debt, irrecoverable claims wierzytelnosporna challenged claim, contested claim wierzytelnoumieszczana z urzedu claim recorded ex officio wierzytelnouprzywilejowana preferential debt
298
wierzytelnow obcej walucie wierzytelnow obcej walucie claim denominated in foreign currency wierzytelnowarunkowa conditional claim, contingent claim wierzytelnowymagalna receivable which is due and payable wierzytelnowyraona w PLN claim denominated in Polish Zloty (PLN) wierzytelnozabezpieczona hipotekq claim secured by a mortgage wierzytelnozabezpieczona rzeczowo claim secured on property, claim secured by a right in rem wierzytelnoze stosunku pracy claim for employees earnings, claim arising under an employment relationship wiekszomajority bezwzgledna wiekszo absolute I overall majority of votes kwalifikowana wiekszo qualified majority zwykla wiekszosimple majority wiekszoglosw majority vote wiezienie prison, gaol, jail wieziennictwo prison system, prison management wiezienny prison stranik wiezienny gaoler, jailor I jailer wiezie prisoner, inmate, (zatrzymany) detainee, captive wina guilt, blame przyzna sie do winy to admit ones guilt, to plead guilty windykowa to recover, to collect, to vin- dicate windykacja 1. recovery 2. vindication windykacja dlugw debt collection winny guilty, culpable winowajca culprit, the guilty one wizja 1. view 2. vision wizja lokalna scene-of-crime inspection, visit to the scene of crime wizytwka firmy business card wklad contribution, part, share, portion, deposit
wlasno rodzaj wkladu type of the contribution wartowkladu value of the contribution wniewklad to make a contribution, to contribute wycofa wklad to withdraw a contribution wycofanie wkladu withdrawal of funds wklad gotwkowy capital share wklad kapitalowy capital contribution wklad komandytariusza limited partners share wklad komplementariusza general partners share wklad oszczednociowysaving bank deposit, savings deposit wklad pienieny deposit wklad pienieny platny na qdanie deposit payable on demand wklad terminowy, lokata deposit wklad w naturze I niepienieny assets in kind, in-kind contribution wladza rodzicielska parental authority sprawowa wladze rodzicielskq to exercise parental authority wladza sqdownicza jurisdiction, judiciary wladza ustawodawcza legislature wladze authorities wladze budowlane building authority wlamanie burglary dokona wlamania to break in wlamywacz burglar wlamywa sie to burgle, to burglarise wlasnoreczny of ones own hand, autograph, holographic, holograph wlasnoreczny podpis ones autograph signature wlasnoownership, property, proprietorship akt wlasnocideed of ownership dowd wlasnociterenu evidence of land ownership nabycie wlasnociacquisition of property naby wlasnoto acquire property
299
wlasnodoywotnia obciqenie wlasnoci encumbrance on property przeniesienie wlasnoci transfer of ownership I property, conveyance of property przeniesienie wlasnocipraw majqtkowych transfer of ownership of property rights przeniesienie wlasnocirzeczy transfer of ownership of property akt przeniesienia wlasnoci conveyance prawo przeniesienia na wlasno right to acquire ownership wiadectwowlasnoci certificate of ownership wykonywanie wlasnoci exercise of ownership zmiana wlasnoci change of ownership zrzec sie wlasnoci to renounce ownership zrzeczenie sie wlasnoci renunciation of ownership wlasnodoywotnia life tenancy, life interest wlasnoindywidualna individual ownership wlasnointelektualna intellectual property wlasnokomunalna community property wlasnokulturalna cultural property wlasnolasu forestry property wlasnoliteracka i artystyczna literary and artistic property wlasnoniepodzielna undivided property, indivisible property wlasnonieruchoma, nieruchomo real property, realty, real estate, fixed property wlasnoniezbywalna inalienable property wlasnoobciqona encumbered property, affected property wlasnoograniczona qualified property wlasnoosobista personal property I ownership
wniosek wlasnopastwowa state ownership I property wlasnopelna full title wlasnopodlegajqca opodatkowaniu assessable property wlasnopracownicza workers ownership wlasnoprywatna private property wlasnoprzemyslowa industrial property wlasnopubliczna I pastwowa public property, state ownership wlasnorolna agricultural real estate wlasno ruchoma, ruchomo movable property wlasnospoleczna public I social property wlasno spldzielcza co-operative property, time-sharing wlasnowsplna joint ownership, joint property, common ownership wlasnowylqczna exclusive ownership wlasnozbiorowa collective property, collective ownership wlasnoziemi landed property wlasno ziemska land and buildings wlaciciel owner, proprietor, bearer, holder wlaciciel nieruchomoci bez ogranicze freeholder wlacicielziemski landowner wlaciwo (sdu) cognisance, competence w n ie I wnosi 1. to carry in, to bring in, (np. kapita) to contribute 2. (przedkada) to file, to submit, to petition, to motion 3. (wyciga wniosek) to infer wnie odwolanie od wypowiedzenia umowy o prace to appeal against notice to terminate an employment contract wniepodanie o to apply for wniewklad w co to make a contribution to something, to contribute to something wniosek application, petition, motion, claim
300
wniosek o emeryture wniosek o emeryture pension claim rozpatrywa wniosek o emeryture to investigate a pension claim zloenie wniosku o emeryture submission of the pension claim wniosek o likwidacje winding-up petition wniosek o ogloszenie upadloci bankruptcy petition wniosek o orzeczenie upadloci petition I bill in bankruptcy wnioskodawca claimant, petitioner, mover wolnofreedom, liberty wolnorozporzqdzania freedom of testamentary disposition wolny free, free of charge, unrestricted wolny obszar celny free zone ustanowi wolny obszar celny to establish a free zone wstep do wolnego obszaru celnego access to a free zone wpis entry, registration, inscription wpis do rejestru entry in the register, registration in the register dokona wpisu do rejestru to register, to record, to enter in the register zmiana wpisu amendment of the entry wpisowe (do organizacji) initiation fee, registration fee wplaca to pay wplaca podatek to pay a tax wplaci pieniqdze na rachunek pay money into an account wplata payment dokonywa wplaty to make a payment wplata gotwkowa cash payment wzr formularza wplaty gotwkowej standard form for cash payments wplywy 1. receipts, takings 2. (znaczenie) influence wplywy podatkowe fiscal I tax receipts wprowadzajqcy underwriter, introducing entity wprowadzenie towarw introduction of goods
wspluczestnictwo jednolite nielegalne wprowadzenie towarw illegal introduction of goods wprowadzi I wprowadza towary na obszar celny to introduce goods into the customs territory wrogi hostile, adverse, antagonistic wskanikindex, indicator, rate wskanikabsencji rate of absenteeism wskanik plac wage index wskanik wypadkw przy pracy accident frequency rate wsplny joint, common, aggregate wsplna wlasno (gdy kady ze wspwaciciel wystpuje jako i wacicie caoci joint ownership l ) wsplnicy I udzialowcy partners I shareholders wsplnik partner, shareholder prawa wsplnikw rights of partners wsplnik cichy silent partner, sleeping partner, dormant partner wsplnik wstepujqcy do splki new partner, partner joining the partnership I company wsplnik wystepujqcy withdrawing partner, leaving partner wsplnik zarzqdzajqcy managing partner wsplnospadkowa community of heirs wsplczynnik produktywnoci rate of yield wspldecydowanie co-determination wspldlunik co-debtor, coobligor wspldziedziczenie co-parcenary wspldzierawca joint tenant, tenant in common wsplporeczyciel principal on a contract of indemnity wsplposiadacz I wsplwlaciciel co-possessor, co-owner, co-occupant, (m i ona) conjoints wsplspadkobierca joint heir, coheir, co-parcener wsplsprawca accomplice wspluczestnictwo jednolite joint participation, uniform participation
301
wsplwinny wsplwinny accomplice wsplwlasno co-ownership, joint title, joint property, joint ownership, multiple ownership wstqpi w prawa spadkobiercy to succeed to the rights and duties of a heir wsteczny 1. reactionary 2. retroactive moc wsteczna retroactivity, retroaction wstepny relative in the ascending line, ascendant wstrzymanie I zaprzestanie platnoci cessation I suspension I stoppage of payments, indication of insolvency wtargnq to encroach, to invade wtargniecie encroachment, invasion wtargniecie silq (do mieszkania) forcibly entry wyborca voter, elector, constituent wyborca chwiejny I niezdecydowany floating voter wyborczy electoral, election czynne prawo wyborcze suffrage, ballot, franchise korzysta z praw wyborczych to exercise the right of suffrage okreg wyborczy election district, constituency wybory election, voting, vote, ballot wybr 1. choice, selection 2. election, vote 3. preference 4. option wyburza to demolish, to tear down, to pull down wyburzanie demolition, razing, tearing down, knocking down, pulling down, clearance wycena valuation, appraisal, measurement poczqtkowa wycena initial measurement podstawa wyceny basis of valuation wiarygodnowyceny reliability of measurement wycenia I w y c e n to m e a su,re appraise i to wyciqg statement, receipt wyciqg bankowy bank statement, bank receipt wyciqg z konta statement of account
wyjawia I wyjawi wycofanie sie ze splki retirement I withdrawal from partnership I company wyda I wydawa to release, to issue, to deliver wyda I wydawa najemcy rzecz w stanie przydatnym do umwionego uytku to release the thing in a condition suitable for agreed use wyda I wydawa towar to release goods wydajnoproductivity, yield wydajnopracy productivity of labour, work productivity wydanie delivery, release wydanie w zamian za zaplate delivery against payment wydatek expense, outlay wydatki expenses, charges, outlays wydatki egzekucyjne execution expenses wydatki na podre slubowe travelling expenses wydziedziczenie disinheritance wydziedzicza I wydziedziczy to disinherit wydzierawiajqcy landlord wyganiecie expiry, expiration, extinguishment, cessation, termination, retirement, defeasance wyganieciedlugu debt retirement wyganieciedzierawy expiration of tenancy wyganiecieoferty expiration of an offer wyganieciepelnomocnictwa expiration of power of attorney wyganiecie sluebnoci extinguishment of servitude wyganiecieumowy o prace expiry of contract of employment wyganiecieuytkowania extinguishing, cessation of usufruct wyganieciezobowiqza podatkowych termination of tax liabilities wygody (woda, gaz, prd) utilities wyjawienie disclosure, revelation, uncovering wyjawia I wyjawi to disclose, to reveal, to uncover
302
wykluczenie wykluczenie expulsion, disqualification, exclusion wykluczenie wsplnika expulsion of a partner, disqualification of a partner wykladnia explanation, clarification, interpretation, construction wykladnia prawa interpretation I construction of the law wykona I wykonywa to complete, to perform, to carry out, to execute wykona I wykonywa czynnocito conduct activities, to perform activities wykona I wykonywa prace to complete work, to carry out work I a job wykona I wykonywa zobowiqzanie to perform an obligation wykonanie performance, execution wykonanie robt performance of building work, carrying out of works of construction wykonanie robt w sposb wadliwy lub sprzeczny z umowq performance of building work in a manner which is defective or inconsistent with the contract wykonanie robt wedlug wskazwek inwestora performance of work in accordance with the investors instructions wykonawca contractor, executor wykonawczy executive wladza wykonawcza executive powers wykonywa zawd to exercise a profession wykoczenie obiektu finishing of the object wykrela I wykreli to strike off, to delete, to remove wykreli z rejestru to strike off the register, to remove from the register, to delete from the register wykroczenie misdemeanour, offence, transgression, misdeed wylqczenie wsplnika exclusion of a partner, expulsion of a partner wyludza I wyludzi 1. (defraudowa to ) embezzle 2. to extort, to swindle, to obtain under false pretences, to beguile
wynagrodzenie miesieczne wymaga remontu (o budynku) to be in need of repair wymagalny due and payable, mature, due wymagalne nalenocicelne przywozowe due and payable import duties wymiar 1. assessment, measure, load 2. dimension wymiar sprawiedliwoci 1. judicature, the judiciary 2. administration of justice, jurisdiction wymiennorotation, switching wymiennopracy job rotation wymiennostanowisk pracy job switching wymg requirement wymg bezpieczestwa safety requirement wymusza I wymusi to extort, to force, to impose, to compel wymuszenie extortion, forcing, compelling wynagradzanie remuneration regulamin wynagradzania pay regulations ustala warunki wynagradzania to determine I to specify the terms of remuneration wynagrodzenie remuneration, pay, payment forma wyplaty wynagrodzenia form of payment grna granica wynagrodzenia maximum remuneration okreli wynagrodzenie to specify remuneration potrqcenie z wynagrodzenia deductions from remuneration, deduction at source rwnowynagrodzenia equal pay ustali wynagrodzenie to fix I to establish remuneration wyplaci wynagrodzenie to pay remuneration wyplaci uzgodnione wynagrodzenie to pay the agreed remuneration wynagrodzenie miesieczne monthly pay, salary
303
wynagrodzenie pieniene wynagrodzenie pieniene pecuniary remuneration wynagrodzenie po przywrceniu do pracy remuneration following reinstatement wynagrodzenie pracownikw fizycznych wages wynagrodzenie pracownikw umyslowych salary wynagrodzenie ryczaltowe lump sum remuneration wynagrodzenie strat moralnych solatium wynagrodzenie umowne contractual remuneration wynagrodzenie urlopowe remuneration during leave wynagrodzenie w naturze non-cash wages, wage in kind, allowance in kind, payment in kind wynagrodzenie w wojsku remuneration in armed forces wynagrodzenie za godziny nadliczbowe overtime pay wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy compensation for use of a thing wynagrodzenie za prace remuneration for work, proceeds from work, salary, wages, fee wynagrodzenie za prace domowq wages for housework wynagrodzenie za ratownictwo remuneration for salvage wynajem hiring out, letting wynajem miejsc parkingowych letting of premises and sites for parking vehicles wynajem trwale zainstalowanego wyposaenia i urzqdze letting of permanently installed equipment and machinery wynajmowa to let, to rent, to rent out wynajmowa lokal na czas okrelony to let premises for a designated I specified period wynajmowa komu,oddawa w najem to let out, to rent, to hire out, to let on hire
wypowiedzenie umowy splki wynajmujqcy, oddajqcy w najem landlord, hirer-out wynik result, effect, outcome wyniki bada findings wypadek accident, occurrence, case, event wypadek przy pracy accident at work, occupational accident, on-the-job accident, industrial injury, injury arising in course of employment bada wypadki przy pracy to investigate on-the-job accidents rejestr wypadkw przy pracy register of accidents at work rekompensata za wypadek przy pracy compensation for an occupational accident ubezpieczy sie od wypadku przy pracy to insure against an occupational accident ulec wypadkowi w pracy to have an accident at work, to meet with an accident at work, to suffer an industrial injury wskanik wypadkw przy pracy accident frequency rate wypadek w drodze do pracy lub z pracy accident while travelling wyplaca to pay, to make payments, to disburse, to remit wyplaca nalenoci z tytulu podry slubowej to make the payments due in respect of a business trip wyplacalnosolvency, ability to pay wyplacalny solvent, able to pay wyplacenie payment upowani do wyplacenia to authorise payment wypowiedzenie termination, notice wypowiedzenie stosunku pracy przez pracodawce dismissal with notice wypowiedzenie stosunku pracy przez pracownika resignation with notice wypowiedzenie umowy splki termination of a partnership deed, termination of a company deed
304
wypowiedzie kom uprace wypowiedzie kom u prace to give ones notice, to notice sb wypoyczalnia rental, rental service wypoyczalnia rowerw bike rental wypoyczalnia samochodw car rental wyprzeda sale, clearance sale wyprzeda z powodu upadloci realisation of a bankrupts assets wyrok judgment, decision, verdict, adjudication, sentence odsiadywa wyrok to serve a sentence, to serve I to do time oglosi wyrok to pronounce a sentence wydawa wyrok to pass a sentence wykona wyrok to execute a sentence zawieszenie wykonania wyroku stay of execution wyrok konsekutywny consecutive sentence wyrok kuriozalny perverse verdict wyrok lagodny lenient sentence I judgment wyrok odstraszajqcy deterrent sentence wyrok podlegajqcy apelacji I zaskareniu appealable judgment wyrok pozbawienia wolnoci custodial sentence wyrok prawomocny final judgment, non-appealable judgment wyrok prewencyjny extended sentence wyrok przykladowy exemplary sentence wyrok sqdu polubownego award wyrok skazujqcy sentence, convicting judgment, conviction, verdict of guilty wyrok surowy severe I harsh sentence wyrok mierci judgment of death wyrok uniewinniajqcy verdict of not guilty, judgment of acquittal wyrok w zawieszeniu suspended sentence wyrok zaoczny default judgment, judgment by default wyrokowa 1. to determine 2. to make predictions 3. to sentence, to adjudicate, to decide wyrnienie 1. (dowd uznania) distinction 2. (oznaczenie) identification
wyzwolenie wysokoamount, value wysokopoyczki loan value wysokokapitalu amount of the capital wysokoobjetego kapitalu subscribed share capital wysokoporeczenia amount of surety wystawca 1. (handlowiec) exhibitor 2. (np. czeku) drawer wystawienie issue, issuance data wystawienia date of issue miejsce wystawienia place of issue wystqpi to leave, to withdraw wystqpi ze splki to leave the partnership I company, to withdraw from the partnership I company wystqpienie wsplnika withdrawal of a partner, leaving of a partner wystepek misdemeanour, petty offence, transgression wysylka despatch I dispatch, shipping wysylka bezporednia direct shipping wytacza I wytoczy kom uproces to bring a lawsuit against someone, to have the law of someone wytwrczo manufacturingactivity, production, manufacture drobna wytwrczo small-scale production wytwrczy manufacturing, of production wytyczne guidelines ustali wytyczne to lay down the guidelines wytyczne firmy company guidelines postepowa zgodnie z wytycznymi firmy to follow the company guidelines, to keep within the guidelines wywlaszcza to expropriate, to dispossess wywlaszczenie expropriation, dispossession, dislodgement wywz 1. exportation 2. (wywoenie) removal, disposal wywz m ieci refuse collection, garbage disposal czasowy wywz temporary exportation wyznacza to determine, to specify, to fix wyzwolenie deliberation, deliverance
305
wyzwolenie niewolnika wyzwolenie niewolnika manumission wzajemny mutual, compensatory wzajemne doplaty compensatory payments wzbogacanie pracy job enrichment wzr 1. (dese) pattern, design 2. specimen 3. model 4. (formua) formula
zloy wzr podpisu wzr podpisu specimen signature, sample signature zloenie wzoru podpisu putting a specimen signature zloy wzr podpisu to put a specimen signature, to append a specimen signature
306
Z
z urzedu ex officio, court-appointed zabezpiecza I zabezpieczy to secure, (chroni) to protect, to guard zabezpieczenie security, securing decyzja o zabezpieczeniu decision on security dokona zabezpieczenia to carry out security zabezpieczenie dlugu security for the debt zabezpieczenie generalne comprehensive security zabezpieczenie majqtku dlunika securing the debtors assets zabezpieczenie na majqtku podatnika securing a taxpayers property zabezpieczenie nalenoci securisation of dues zabezpieczenie praw securing the rights system zabezpieczenia praw system to secure the rights zabezpieczenie ryczaltowe flat-rate security zabezpieczenie wierzytelnoci security interest, proof of debt zabezpieczenie wykonania zobowiqza podatkowych securing the satisfaction of tax liabilities zabija I zabi to kill, to murder, to slay, to hit zabjca killer, murderer, slayer platny zabjca hit man, contract killer seryjny zabjca serial killer zabjstwo homicide, killing, murder, (na zlecenie) hit, (polityczne) assassination zabjstwo drugiego stopnia second degree murder zabjstwo nieumylne involuntary manslaughter zabjstwo pierwszego stopnia first degree murder zabjstwo zaplanowane intended murder zabjstwo z premedytacjq first degree murder, wilful murder zabjstwo zawinione culpable homicide zabjstwo zwykle manslaughter zabr (przywaszczenie) annexation zabr mienia larceny zabrania I zabroni to prohibit, to forbid, to ban zaburzenia disorders, disturbances zaburzenia psychiczne mental disorder zaburzenia zdolnocido pracy working ability disorder zaburzenie disorder, disturbance, perturbation zaburzenie czynnocipsychicznych disturbance of mental functions zachowanie sie demeanour, conduct, behaviour zachowek legitim, legitimate proportion, lawful share, compulsory proportion of an inheritance, reserved legal portion, statutory reserve zachowek naleny legitim due zachowek naleny zstepnemu legitim due to a descendant oblicza zachowek to calculate the legitim pozbawi kogozachowku to disinherit, to deprive someone of ones legitim prawo do zachowku right to claim a reserve portion
307
zaciqga roszczenie z tytulu zachowku claim resulting from a legitim uprawniony do zachowku the person entitled to a legitim, heir entitled to a reserve uzupelni zachowek to complete a legitim zaplaci zachowek to pay a legitim zaciqga to incur, to raise, to cover zaciqga dlugi to incur debts zaciqga poyczke w banku to raise a loan with a bank zadanie task, assignment wykona zadanie to complete a task, to perform a task zadatek advance, key money, down payment zadatek (przy kupnie nieruchomoci ear) nest money deposit zadluenie indebtedness, debt zadluony indebted, in debt, in arrears zadouczynito make amends, to compensate, to satisfy, to reimburse zadouczynienie satisfaction, compensation, gratification, reimbursement zagospodarowanie przestrzenne real estate spatial development, outline planning zagraa to endanger, (grozi komu ) to threaten zagroenie danger, hazard, menace, risk, threat stanowi zagroenie to pose a threat zajq prawa to attach rights, to seize rights zajecie (posada) billet, engagement zajecie majqtku attachment, seizure zajecie praw attachment of rights, seizure of rights zajecie zarobkw attachment of earnings zajcieincident, occurrence zakaz ban, prohibition, moratorium, injunction zakaz budowania building moratorium zakaz dyskryminacji pracownikw no discrimination in employment, no employment discrimination
zaklad prowadzqcy dzialalno... zakaz konkurencji prohibition of competition, non-competition zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy non-competition after employment relationship ends zakaz konkurencji w czasie trwania stosunku pracy non-competition during employment zakaz pracy w nadgodzinach overtime ban zakaz prowadzenia pojazdu disqualification zakaz sqdowy injunction, interdict (SCOT), prohibitory injunction zakaz wstepu banning order zakaz zrzeczenia sie prawa do wynagrodzenia no waiver of right to remuneration zakazany prawem prohibited by law zakazywa to debar, to bar, to ban, to embargo, to prohibit, to proscribe zakazywa handlu to black zaklad 1. (przedsibiorstwo) company, enterprise, (fabryka) plant 2. (umowa) bet, wager 3. (placwka) institution, establishment zaklad hotelarski hotel establishment zaklad karny correctional institution, custodial establishment I institution, penal institution, penitentiary (USA), prison zaklad karny o zaostrzonym rygorze top security prison zaklad komunalny communal establishment zaklad opieki zdrowotnej health service centre zaklad pracy establishment, working place, workplace, employing institution, employing establishment zaklad pracy chronionej sheltered workshop zaklad produkcyjny manufacturing establishment zaklad prowadzqcy dzialalno kultu- ralnq, artystycznq, sportowq, nauko- wq, edukacyjnq, rozrywkowq estab-
308
zaklad prowadzqcy dzialalno... lishment supplying services relating to cultural, artistic, sporting, scientific, educational, entertainment activities zaklad prowadzqcy dzialalno w zakresie kultury, owiaty, turystyki i wypoczynku establishment operating in the field of culture, education, tourism and leisure zaklad publiczny institution incorporated under public law zaklad wiadczqcyuslugi dla ludnoci establishment providing services to the public Zaklad Ubezpiecze Spolecznych Social Insurance Institution zaklada to form, to create, to establish, to found, to set up zaklada splke to create I to establish I to form I to found I to set up a company zaklada sie to bet, to wager zakladnik hostage, captive bra I wziq zakladnikw to take I seize hostages przetrzymywa kogo jako zakladnika to hold someone hostage uwolni zakladnikw to release I to set free hostages zakladowy establishments, works, in-company zakladowy fundusz nagrd establishments reward fund, works discretionary bonus fund zakladowy fundusz wiadcze socjalnych works staff welfare fund zakladowy uklad zbiorowy intra-company collective agreement zakoczy to end, to bring to an end, to complete, to conclude, to close, to discontinue, to finish, to shut down zakoczy bieqce interesy splki to close the current business of the company I partnership, to close the day-to-day operations of the company I partnership zakoczy dzialalno splki to close the partnerships I companys business
zaloenie splki zakres scope, extent, field, range, domain zakres obowiqzkw pracownika duties of the employee zakres pracy scope of employment zakres ustawy purview zaksiegowa to enter up, to account for zakup purchase, buy dokona zakupu to transact a purchase, to purchase, to buy zakup dobry good buy zakup zly bad buy zalegloci 1. (w patnociach) arrears, arrearages 2. (w nauce, pracy) backlog zaleglopodatkowa tax arrears egzekwowa zaleglo podatkowq to execute tax arrears umarzanie zalegloci podatkowych cancellation of tax arrears umorzy zaleglopodatkowq to cancel tax arrears zaspokoi zaleglopodatkowq to satisfy tax arrears zalegly back, outstanding, in arrears, overdue uregulowa zalegle platnoci to settle outstanding payments zaliczka advance, advance payment, deposit, down payment zaliczka na koszty advance on costs zaliczka na podatek advance-tax payment zaliczka zwrotna repayable advance zaliczkowo in advance zalqcza I zalqczy to attach, to enclose, to annex, to join zalqcznik enclosure, attachment, appendix, addendum zaloga staff, personnel, crew, team zaloga pracownicza staff, body of workers zaloenie creation, establishment, incorporation, foundation zaloenie splki incorporation I establishment I formation I creation of a company koszty zaloenia splki preliminary
309
zaloyciel expenses, formation expenses, organisation costs zaloyciel founder, promoter jedyny zaloyciel sole founder, single promoter zaloyciel splki founder member of a partnership, promoter of a partnership zaloy to create, to found, to establish, to form, to set up zaloy splke to found, to establish, to form, to set up, to start a company I partnership zamach attack, assassination dokona zamachu (stanu) to launch coup, to assassinate, (nieudany na czyje ycie) to make an attempt on someones life zamach stanu coup dtat, coup nieudany zamach stanu abortive coup udaremni zamach stanu to foil coup zamachowiec assassin, (podkadajcy bomby) bomber zamiana exchange, barter w zamian za in exchange for zamiana przedmiotu wiadczenia conversion of object of performance zamienia to exchange, to make an exchange, to convert zamierza to intend, to plan, to propose to, to aim zamierzony deliberate, intended, calculated, intentional, wilful zamieszanie disorder zamieszkaly resident, domiciled, residing zamieszkanie residence, domicile, abode, billet miejsce zamieszkania place of residence, legal domicile przeniesienie miejsca zamieszkania transfer of residence zamieszki mayhem, riots, disturbances, turmoil tlumi zamieszki to put down I to quell riots wywola zamieszki to spark (off) I to provoke riots
zaniedbywa obowiqzki zamkniecie celne customs seal zamwienie order, commission, requisition odwola zamwienie to cancel an order otrzyma zamwienie to receive an order sklada zamwienie to place an order wykonywa I robi na zamwienie to make to order zdoby zamwienie to win an order zamwienie komisowe commission order zamwienie zalegle back order, outstanding order zamraa to freeze zamraa kapital to lock up capital zamroenie freeze zamroenie plac pay freeze, wage freeze zamysl design, purpose, intention, animus zaniecha to give up, to relinquish, to abandon, to forsake, to forbear, to waive, to omit zaniechanie abandonment, relinquishment, forbearance, waiver, omission, nonfeasance zanieczyszcza to pollute, to contaminate, (skazi) to defile, (zniszczy, zepsu) to vitiate zanieczyszczenie pollution, contamination, (skalanie) defilement, (zniszczenie, zepsucie) vitiation ogranicza zanieczyszczenie to limit pollution rdlazanieczyszczenia sources of pollution zanieczyszczenie powietrza air pollution zanieczyszczenie rodowiska environmental pollution zanieczyszczenie wody water pollution zaniedbanie negligence, neglect, oversight, omission raqce zaniedbanie gross negligence zaniedbywa to neglect, to ignore, to overlook, to omit zaniedbywa obowiqzki to neglect ones duties
310
zaocznie zaocznie 1. in absence, by default 2. (o studiach) extramurally zaoczny 1. by default 2. (studia) extramural, external, non-resident wyrok zaoczny judgment by default, default judgment zapas stock, store, reserve wyprzeda zapas to clear the stock zapewnia to ensure, to ascertain, to make certain I sure, to assert zapewnia bezpieczestwo to ensure safety zapis 1. legacy, bequest, endowment 2. entry zapis bezwarunkowy absolute legacy zapis dodatkowy additional legacy zapis ksiegowy record, entry zapis korygujqcy adjusting entry, adjustment zapis naddzialowy preferential legacy, extra legacy zapis niegruntowy bequest zapis pienieny pecuniary legacy zapis po stronie Ma credit entry zapis po stronie Wn debit entry zapis powtarzany repeated entry zapis przemienny alternative legacy, bequest zapis szczeglny special, specific legacy zapis terminowy deferred legacy zapis uniwersalny, zapis calego spadku bequest to a universal legatee, general legacy, universal legacy, residuary bequest zapis uprzywilejowany preferential legacy zapis uytkowania legacy of usufruct zapis warunkowy conditional legacy, contingent legacy zapis wsplny joint legacy zapis wygasly lapsed legacy zapis z podstawieniem pospolitym substitutional legacy, bequest estate in first remainder zapis z podstawieniem powierniczym estate in successive remainder, ultimate residuary bequest
zaprzysieony zapis zamykajqcy konto closing entry zapis zloony compound entry zapisa co kom u to make a bequest to someone zapisa sume na dobro czyjego rachunku to credit an account with an amount, to enter an account to somebodys credit, to credit to an account zapisa w testamencie to bequeath by will zapisobierca legatee, devisee odpowiedzialno zapisobiercy devisees liability zapisobiorca uniwersalny sole, universal legatee zapisy i polecenia legacies and instructions zaplata payment, pay zaplata przez potrqcenie payment through deduction zapobiega to prevent, (unikn, odwraca) to avert, to head off, (uniemoliwia) to forfend, (udaremnia) to intercept, (zapobiec, zaradzi) to obviate, (zapobiec katastrofie) to stave off zapobiega chorobom zawodowym to prevent occupational diseases zapobiegawczy preventative, preventive, precautionary, protective, remedial rodki zapobiegawcze preventive measures zapomoga relief, benefit, handout, grant, allowance aid, pecuniary aid udzieli zapomogi to give I to provide relief zaprotokolowa to enter on the minutes zaprzeczenie denial, contradiction, disaffirmation, negation, contradiction, rejection zaprzysiega I zaprzysiqc 1. (zoy przysig) to attest, to swear 2. (odebra przysig) to administer an oath, to swear someone in zaprzysieenie swearing-in, administration of an oath zaprzysieony sworn, under I upon I on an oath
311
zaprzysieony biegly zaprzysieony biegly sworn expert zapytanie ofertowe enquiry zarabia to earn, to make money, to gain zarejestrowa sie to become registered zarejestrowa splke to register a company I partnership zareczyny engagement, betrothal, handfasting zarobek, zysk earnings, pay miesieczne zarobki monthly pay przecietne zarobki average earnings wysokie zarobki high earnings wystarczajqce zarobki adequate earnings zarobki na reke take-home pay zarobki oglem total earnings zarobki zalene od jakocipracy performance-related pay zarzqd management board (POL), board of directors (UK, USA) kierowa pracami zarzqdu to manage the work of the management board, to manage the operations of the management board, to direct the work of the management board odwolywa zarzqd to remove I to dismiss the management board powola zarzqd to appoint the management board prezes zarzqdu president of the management board regulamin zarzqdu management boards by-laws sprawozdanie zarzqdu directors report, report of the management board zebranie zarzqdu management board meeting przewodniczy zebraniom zarzqdu to preside at board meetings uczestniczy w zebraniu zarzqdu to attend the board meeting Zarzqd Gieldy Exchange Management Board (POL) zarzqd komisaryczny receivership zarzqd przymusowy nad majqtkiem mandatory administration of the assets
zasiedzenie zarzqdca court supervisor, administrator zarzqdca finansowy treasurer zarzqdca majqtku administrator of the estate zarzqdca przymusowy mandatory administrator (POL), receiver (UK) zarzqdca wlasny self-administration zarzqdza to manage, to administer zarzqdza majqtkiem upadlego to administer the bankruptcy estate zarzqdzanie management, administration, conduct, running wyda zarzqdzenie to issue a disposition I an order zarzqdzanie firmq business management zarzqdzenie order, ordinance, disposition, ruling, prescription, decree zarzqdzenie tymczasowe interim order zarzut allegation, charge, (krytyka) stricture pod zarzutem on suspicion zarzut oskarenia count zarzut ubstwa plea of necessity zasada rule, principle zasada rwnocipracownikw principle of equality of employees zasada swobody nawiqzania stosunku pracy principle that employment relation is to be entered into freely zasada uprzywilejowania pracownika employee privilege principle zasadno justness, validity, plausibility, legitimacy, grounds, soundness zasadny legitimate, just, valid, well-founded, justified, well-grounded, well-based zasqdza I zasqdzi to adjudge, to grant, to concede, to award, to adjudicate zasqdzi koszty to award costs zasiedlenie occupation, occupancy pierwsze zasiedlenie first occupation, initial occupancy zasiedzenie usucaption (Roman law), acquisitive I positive prescription (Com- mon law) naby przez zasiedzenie to acquire by usucaption
312
zasilek zasilek benefit, allowance ustala wysokozasilku to fix the amount of benefits zasilek dole zasilek chorobowy benefit (paid by social security), sick pay (paid by employer) zasilek macierzyski maternity benefit zasilek mieszkaniowy housing allowance, accommodation allowance, rent allowance, rent subsidy zasilek opieki spolecznej welfare payment zasilek pielegnacyjny nursing benefit zasilek pogrzebowy death grant zasilek porodowy postnatal allowance zasilek rodzinny family allowance, family income supplement zasilek szkoleniowy training allowance, education allowance zasilek tymczasowy benefit payable on a provisional basis zasilek uzupelniajqcy supplementary allowance zasilek wychowawczy child-care benefit, childcare benefit zasilki dla bezrobotnych benefits for unemployed persons, unemployment benefits zaskara I zaskary to, prosecute, to sue, to implead, to appeal zaskary wyrok to appeal against a judgment I sentence zaskaralny 1. actionable, claimable, suable 2. subject to appeal, appealable zasoby ludzkie manpower, human resources planowanie zasobami ludzkimi manpower planning zasoby naturalne natural resources zaspokoi to satisfy, to fulfil, to meet zaspokoi wierzycieli to satisfy the creditors zatajenie nondisclosure, concealment zatajenie prawdy suppressio veri zatarcie obliteration, erasure zatarcie testamentu obliteration of a will
zastaw zastaw pledge, security, pawn, lien, gage, collateral bezskutecznozastawu ineffectiveness of a pledge poycza I poyczy pod zastaw to lend on security, to lend money on the security of pledged chattels poyczajqcy pod zastaw pawnbroker poyczka pod zastaw loan against deposit prawo zastawu right of pledge posiadacz prawa zastawu lien holder ustanawia I ustanowi prawo zastawu to create a pledge ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych statutory right of pledge on movables wykona I wykonywa prawo zastawu to exercise a lien przedmiot zastawu object of a pledge, collateral rejestr zastaww pledge registry wpis do rejestru zastaww entry into the pledge registry dokona wpisu zastawu rejestrowego do rejestru zastaww to enter the registered pledge into the pledge registry wypis z rejestru zastaww transcript of tax-lien register spienieenie zastawu sale of a pledge umowa o zastaw contract creating a security, security agreement umowa zastawu rejestrowego registered pledge agreement umowa zastawu rzeczy ruchomej agreement of pledge of chattels ustanowi zastaw na prawach to pledge a right ustanowienie zastawu creation of pledge wykupi zastaw to redeem a pledge zabezpiecza zastawem to secure with a pledge zabezpiecza zastawem rejestrowym to secure with a registered pledge zabezpieczenie zastawu collateral
313
zastaw antychretyczny zatrzymanie (rzeczy) z tytulu prawa zastawu seizure under a lien zastaw antychretyczny antichresis zastaw bankowy pledge deposited in a bank zastaw handlowy bailment zastaw na prawach lien on rights, pledge on rights zastaw na rzeczach ruchomych pledge of movables, pledge of chattels zastaw na towarach pledge of goods zastaw na wierzytelnoci security on claim zastaw naprawczy repairers lien zastaw okupacyjny mechanics lien (USA) zastaw rejestrowy pledge by registration, registered pledge zastaw rejestrowy do rejestru okretowe- go pledge recorded in a ship register zastaw rolny agricultural lien zastaw skarbowy tax lien, treasury pledge rejestr zastaww skarbowych tax lien register zastaw szczeglny particular lien zastaw ustawowy statutory pledge zastawca pledger, lienor, pawner, gager zastawi co u kogo to pledge, (w lombardzie) to pawn zastawnik pledgee, lienee, gagee, pawnee zastepca deputy, secondary, assistant zastepstwo ustawowe legal representation zastj budowlany building slump zawiadczeniecertified statement zawiadczenieo niezdolnocido pracy certificate of incapacity for work, certificate of disability to work zatrudnia I zatrudni to engage, to employ zatrudni na okres prbny to engage on probation zatrudnienie occupation, position, employment, job, engagement pierwsze zatrudnienie first job
zabjstwo pierwszego stopnia podwjne zatrudnienie holding of two jobs zatrzymanie detention, apprehension, custody, arrest, hold-up zatrzymany detainee zatwierdza I zatwierdzi to approve zatwierdzi liste wierzytelnoci to approve the list of claims zatwierdzi uklad z wierzycielami to approve the arrangement zawiadomienie notice, notification, advice zawiadomienie depozytowe memorandum of deposit (UK) zawiadomienie o skorzystaniu z prawa zastawu notice of lien (USA) zawiadomienie o upadloci notification on the declaration of bankruptcy zawiadomienie o wysylce shipping advice zawiqza splke to form I to found I to establish a company I partnership zawiqzanie formation, creation, establishment zawiqzanie splki formation of company I partnership zawieszenie 1. suspension, stay 2. abeyance w zawieszeniu in abeyance zawieszenie biegu przedawnienia suspension of running of period of limitation zawieszenie egzekucji stay of execution zawieszenie postepowania upadlociowego stay of bankruptcy proceedings zawieszenie przedawnienia suspension of the course of limitation zawieszenie stosunku pracy temporary layoff zawiniony culpable zawiniona utrata uprawnie loss of the qualifications through the employees own faults zabjczy deadly, lethal, murderous zabjstwo murder, homicide zabjstwo pierwszego stopnia first degree murder
314
zabjstwo zawinione zabjstwo zawinione culpable homicide zawity final, peremptory termin zawity final I peremptory date zawd 1. profession, occupation, job 2. (rozczarowanie) disappointment zawd artysty artistic profession zawd finansisty financial occupation zawd handlowy trade occupation zawd literata literary profession zawd prawniczy legal profession zawd samodzielny self-employment zawd uslugowy service occupation zawd wolny liberal profession, independent profession, learned profession wykonywa wolny zawd to practice a freelance profession, to pursue a liberal profession zaalenie complaint, plaint, grievance wnie zaalenie to lodge a complaint zbankrutowa to go bankrupt, to go into bankruptcy, to become bankrupt I insolvent, to go bust, to go to the wall, to come to smash zbezczeszcza I zbezczecito desecrate, to defile zbezczeszczenie desecration, sacrilege, profanation zbiorowy group, collective zbiorowa odpowiedzialno collective responsibility zbiorowe zwolnienia mass dismissals zboczenie perversion, aberration, deviation zboczeniec pervert zbrodnia crime, felony popelni zbrodnie to commit a crime, to commit a felony zbrodnia i kara crime and punishment zbrodnia ludobjstwa crime of genocide zbrodnia popelniona w afekcie crime committed in the heat of passion zbrodnia przeciwko ludzkoci crime against humanity zbrodnia wojenna war crime zbrodniarz criminal, felon zbrodniczo criminality
zdolno prawna zbrojenie reinforcement zbrojny armed, military konflikt zbrojny armed conflict sily zbrojne armed forces zbycie transfer, disposal zbycie akcji, przelew akcji transfer of shares zbycie przedsiebiorstwa disposal of the companys business enterprise, transfer of the enterprise zbywca transferor zdarzenie podatkowe chargeable event zdatno fitness, suitability, appropriateness zdatny fit, suitable, appropriate zdatny do uytku fit to use zdolno capacity, ability, capability, power zdolnodo czynnociprawnych capacity for acts in law, capacity to transact legal business, capacity to effect acts in law, ability to act brak zdolnoc do czynnoci i prawnych lack of capacity to perform acts in law nabycie zdolnocido czynnociprawnych attainment of capacity to perform acts in law ograniczona zdolno do czynnoci prawnych limited capacity to perform acts in law pelna zdolno do czynnoci prawnych full capacity to perform I to effect acts in law zdolnodo pracy working capacity, employability, fitness for work zdolnokredytowa credit standing, creditworthiness dokona oceny zdolnoci kredytowej to assess creditworthiness zdolnoprawna legal capacity (POL) I legal status (UK) brak zdolnociprawnej non-ability, incompetence, lack of legal capacity, want of capacity posiada zdolnoprawnq to have a legal capacity I legal status
315
zdolnoprocesowa zdolnoprocesowa capacity to act in court proceedings zdolnotestamentowa I testowania testamentary capacity zdolnoupadlociowa capacity to go bankrupt zdolny able, capable of, fit zdolny do czynnociprawnych capable of transacting legal business by zdolnym do czynnoci prawnych to be capable of transacting legal business zdolny do sporzqdzenia testamentu capable of making a will zespl 1. team, group 2. (grupa muzyczna) band 2. (zbir) set, unit by czeciq zespolu to be part of a team by odpowiedzialnym za zespl dwuosobowy to be responsible for a staff of 2 umie pracowa w zespole to be a team player kierowa zespolem to lead a team zeznanie testimony, evidence odwola wczeniejszezeznania to recant I to retract ones earlier testimony zloy zeznanie to give evidence, to testify zeznanie podatkowe tax return, tax declaration zeznanie roczne annual tax return zeznanie w sqdzie testimony, (pisemne) deposition zeznanie wstepne preliminary tax return zeznawa to testify, to depose, to give evidence zezwolenie licence, authorisation zezwolenie na utworzenie banku authorisation for the establishment of the bank zglaszajqcy declarant zgloszenie 1. (powiadomienie) notification 2. (owiadczenie declaration 3. (oferta) ) application forma zgloszenia form of declaration kontrola zgloszenia celnego inspection of a customs declaration
zgromadzenie przyjq zgloszenie celne to accept a customs declaration sprostowa zgloszenie to amend the declaration sprostowanie zgloszenia amendment to the declaration uniewani zgloszenie to invalidate a customs declaration uniewanienie zgloszenia invalidation of the declaration uzna zgloszenie za prawidlowe to recognise the declaration to be correct weryfikacja zgloszenia verification of the declaration weryfikowa zgloszenie to verify the declaration zgloszenie celne customs declaration zgloszenie ustne oral declaration zgloszenie pisemne declaration in writing zgloszenie uproszczone simplified declaration dokona zgloszenia to make a customs declaration zgoda consent, agreement, approval, allowance, acquiescence zgodno conformity, compatibility, (harmonia) harmony, (jednomylnouna- nimity ) zgodnotowaru conformity of the goods zgodny (harmonijny) harmonious, concordant, consensual, (jednomylny ) unanimous zgodny z umowq (o towarze) compatible with the contract zgon death, demise, decease stwierdzi zgon to certify a death zgon bez testamentu intestacy zgon natychmiastowy instantaneous death zgromadzenie meeting, assembly, gathering nadzwyczajne zgromadzenie wsplnikw extraordinary general meeting walne zgromadzenie general meeting, general assembly walne zgromadzenie akcjonariuszy general meeting of shareholders
316
zgromadzenie wierzycieli walne zgromadzenie wsplnikw Annual General Meeting (AGM) (UK), Annual Stockholders Meeting (USA) zwyczajne zgromadzenie wsplnikw annual general meeting, annual general assembly, annual meeting of shareholders zawiadomienie o zwolaniu zgromadzenia notice convening the meeting zwola zgromadzenie to convene I to summon a meeting odbywa zgromadzenie to hold a meeting zgromadzenie wierzycieli meeting of creditors, creditors assembly wstepne zgromadzenie wierzycieli preliminary meeting of creditors zgromadzenie wsplnikw shareholders meeting, general meeting, Meeting of Shareholders zleca to commission, to charge, to entrust, to assign, to order zlecenie mandate, commission, order zlecenie gieldowe stock exchange order zlecenie nieodplatne gratuitous commission zlecenie odplatne remunerated commission zlecenie spedycyjne forwarding order zlecenie wydania, kwit wydawczy delivery order zlecenie wyplaty money order zlecenie wysylkowe eksportera dla spedytora shipping advice note zlecenie zaladunkowe (spedycyjne) shipping order zlecenie zaladunkowe (kwit zaadowczy) shipping note I permit przyjq zlecenie to undertake a commission zleceniobiorca party commissioned, contractor, mandatory, agent zleceniodawca principal, party ordering, commissioning party, mandator dziala w imieniu zleceniodawcy to act on behalf of ones principal
zmienny odbiera owiadczenia dla zleceniodawcy to receive declarations for the principal reprezentowa zleceniodawce to represent ones principal zawiera umowy w imieniu zleceniodawcy to conclude contracts in the name of the principal zlinczowa to lynch zlombardowa to put in pawn, to pawn zlodziej thief zlodziejaszek petty thief zloa mineralw mineral deposits zloa ropy oil reserves zloy owiadczenie to make a declaration zloy wymwienie to quit, to give notice, to sign off zloy zabezpieczenie to provide security, to provide a guarantee zwolnienie od zloenia zabezpieczenia release from the obligation to provide security, guarantee waiver zmiana (w pracy) shift nocna zmiana night shift pracowa na zmiany to work (in) shifts, do shift-work, to be on shifts pracowa na dziennej zmianie to work days, to be on the day-shift, to be on days pracowa na nocnej zmianie to work nights, to work a night shift, to be on the night-shift, to be on nights zmiana brzmienia firmy change in the business name dokona zmiany brzmienia firmy to make a change in the business name zmiana umowy splki amendment to the company deed, amendment to the articles of association zmiany w strukturze zatrudnienia change in employment structure zmienia umowe splki to amend the company I partnership deed zmienny variable, floating, fluctuating oplata zmienna floating charge
317
zmowa zmowa collusion dziala w zmowie to collude dzialanie w zmowie collusive action znajomo1. (wiedza) knowledge 2. (stosunki towarzyskie) acquaintance znajomodomniemana constructive knowledge, constructive notice znajomofaktu notice znak handlowy I towarowy trademark znak skarbowy duty stamp znak skarbowy akcyzy excise-duty stamp znak towarowy trade-mark znak urzedowy official mark znaki pieniene currency autentycznoznakw pienienych authenticity of the currency emisja znakw pienienych issue of the currency falszywe znaki pieniene counterfeit currency gospodarka znakami pienienymi management of the currency zatrzymywa I z a tr z y m z n a k piea i niene to impound currency znosi to abolish, to remove, to lift zniesienie abolishment, abolition, removal zniesienie cla removal of tariff znieslawienie defamation, (pisemne) libel, (ustne) slander znieslawia to defame, (pisemnie) to libel, (ustnie) to slander znieslawiajqcy defamatory, libellous, slanderous zniszczenie destruction, devastation rozmylnezniszczenie mienia malicious damage zobowiqzanie obligation, liability, accounts payable (ksigowe), commitment bieqce zobowiqzanie podatkowe current tax liability ustali I ustala zobowiqzania podatkowe to determine tax liabilities wyganiecie zobowiqza podatkowych termination of tax liabilities
zobowiqzanie cywilne wysokozobowiqzania podatkowego amount of tax liability zalegle zobowiqzanie podatkowe overdue tax liability dokument stwierdzajqcy zobowiqzanie document conforming the obligation nie wykona zobowiqzania to fail to fulfil an obligation, to fail to perform an obligation niewykonanie zobowiqzania non-fulfilment of an obligation, non-performance of an obligation przyjq zobowiqzanie to assume an obligation splaci zobowiqzanie to discharge a liability uregulowa zobowiqzania to settle liabilities uzna zobowiqzania to acknowledge obligations wykona zobowiqzanie to fulfil an obligation, to perform an obligation wykonanie zobowiqzania performance of an obligation odroczenie wykonania zobowiqza deferment of performance of obligations, deferment for the fulfilment of obligations wymagalno zobowiqza due date for obligations wypelni zobowiqzanie to discharge an obligation wypelnienie zobowiqzania fulfilment of an obligation, performance of an obligation wywiqzywa sie ze zobowiqzania to meet ones obligation zaciqgnq zobowiqzanie to contract an obligation zestawienie zobowiqza ksiegowych schedule of accounts payable zwolni kogo ze zobowiqzania to absolve I to discharge I to exempt someone from an obligation zobowiqzanie cywilne civil obligation, legal duty
318
zobowiqzanie dlugoterminowe zobowiqzanie dlugoterminowe long-term obligation zobowiqzanie do zaniechania dzialania obligation to refrain from an act zobowiqzanie dodatkowe accessory obligation zobowiqzanie fakultatywne facultative obligation zobowiqzanie finansowe financial commitment zobowiqzanie gatunkowe obligation as to species, specific debt zobowiqzanie indywidualne several liability zobowiqzanie krtkoterminowe short-term obligation zobowiqzanie miedzynarodowe international obligation zobowiqzanie nalene (jeszcze nieuregu- lowane) commitments still outstanding zobowiqzanie naturalne natural I moral obligation zobowiqzanie negatywne negative obligation zobowiqzanie niepodzielne indivisible obligation zobowiqzanie niewymagalne immature debt, unmatured obligation, debt which is not yet mature zobowiqzanie o charakterze ciqglym continuous obligation zobowiqzanie okresowe seasonal obligation zobowiqzanie pieniene pecuniary obligation, liability zobowiqzanie podatkowe tax liability zobowiqzanie podzielne severable liability, divisible obligation zobowiqzanie przedawnione extinct obligation zobowiqzanie przemienne alternative obligation zobowiqzanie przyszle prospective obligation zobowiqzanie rodzajowe obligation in kind, debt which is determined by description
zrzec sie wlasnoci zobowiqzanie solidarne joint and several liability zobowiqzanie sporne disputed debt, bad debt, contentious obligation zobowiqzanie szacunkowe estimated liability zobowiqzanie traktatowe treaty obligations zobowiqzanie uboczne collateral obligation zobowiqzanie umowne contractual obligation zobowiqzanie ustawowe legal obligation, statutory obligation, perfect obligation zobowiqzanie warunkowe conditional obligation, contingent liability zobowiqzanie wekslowe obligation resulting from a bill of exchange zobowiqzanie wymagalne due obligation zobowiqzanie wzajemne mutual obligation, reciprocal obligation, counterpart obligation zobowiqzanie z tytulu dostaw trade accounts payable zobowiqzanie z tytulu emisji obligacji bonds payable zobowiqzanie z tytulu gwarancji guarantee obligation zobowiqzanie z tytulu napraw gwarancyjnych liability under a product warranty zobowiqzanie z tytulu wynagrodze payroll liability zobowiqzanie zabezpieczone hipotekq liability secured by mortgage zobowiqzanie zabezpieczone zastawem liability secured by pledge zobowiqzywa kogo to put I to place someone under an obligation zoofilia bestiality, zoophilia, zoophilism zreorganizowa splke to reorganise a company zrzec sie I zrzeka sie to renounce, to waive, to relinquish zrzec sie wlasnocito renounce property I ownership
319
zrzec sie prawa do wlasnoci zrzec sie prawa do wlasnoci to relinquish ones title to property, to relinquish ones right to the property, to relinquish ones interest in the property zrzeczenie sie renunciation, waiver, relinquishment, quittance akt zrzeczenia sie quittance deed zrzeczenie sie wlasnoci renunciation of ownership zrzesza sie w zwiqzek zawodowy, zaklada zwiqzek zawodowy to associate zstepny descendant zsylka exile zuycie wear and tear, depletion, exhaustion zuycie rzeczy bedqce nastepstwem prawidlowego uywania wear and tear of the thing as a result of its correct use zwalnia to release, to discharge zwalnia towary to release goods zwalnia z pracy (robotnikw) to discharge, to dismiss, to lay off zwiqzek 1. (powizanie) connection, relationship, association 2. union branowy zwiqzek zawodowy industrial union, vertical union Zwiqzek Bankw Polskich Polish Banking Association zwiqzek zawodowy trade union, labor union (USA) zwiqzek zawodowy kontrolowany przez pracodawce i mu podporzqdkowany company union, house union zwiqzek zawodowy pracownikw fizycznych blue-collar union, manual workers union zwiqzek zawodowy pracownikw slub publicznych union of civil servants zwiqzek zawodowy pracownikw umyslowych white-collar union, non-manual workers union zwiqzkowy mq zaufania shop steward zwierzchnik superior zwiekszy moliwo zatrudnienia to boost employment
zwolnienie warunkowe zwloka 1. delay 2. grace 3. default bez chwili zwloki without delay sekcja zwlok autopsy, post-mortem (examination) unika zwloki to avoid a delay w razie zwloki w platnoci in default of payment zwloki corpse (UK), cadaver (USA) zwloka dlunika default of the debtor zwloka udzielona dlunikowi forbearance zwolni bez wypowiedzenia to discharge without notice zwolni lokal to vacate the premises zwolni posade I stanowisko to vacate a post I position zwolni pracobiorce to dismiss an employee zwolni z placenia podatkw to exempt from paying taxes zwolnienie 1. dismissal, discharge (from employment), disemployment, expulsion, firing, layoff, release (from employment) 2. acquittal 3. dispensation, exemption zwolnienie bez wypowiedzenia summary dismissal zwolnienie bezprawne wrongful dismissal zwolnienie chorobowe I lekarskie sick leave I note, excuse zwolnienie kapitalowe participation exemption zwolnienie na poszukiwanie pracy leave for job search zwolnienie od cla relief from duty, exemption from duty, remission of duty calkowite zwolnienie od cla total relief from duty czeciowezwolnienie od cla partial relief from duty zwolnienie od zobowiqzania release zwolnienie podatkowe exemption from tax, tax exemption zwolnienie towarw release of goods zwolnienie warunkowe parole, act of
320
zwolnienie z dlugu clemency, conditional discharge, release on licence zwolnienie z dlugu to release from debt zwolnienie z obowiqzku dispensation zwolnienie z pracy z przyczyn ekonomicznych dismissal on economic grounds, lay-off zwolnienie za kaucjq bail, pretrial release zwolniony exempt zwolniony od cla duty-free, exempt of I from duty zwrot 1. return, refund, restitution, restoration 2. (skrt, nowy kierunek) turn zwrot nadplaty podatku tax rebate zwrot podatku tax refund zwrot w naturze restitution in specie, restitution in kind zwrot wlasnocirestitution of property zwrci to return, to refund zwrci rzecz w stanie nie pogorszonym to return the thing in a non-deteriorated condition zwrci wlasnoto resituate property zwrci lokal to vacate the premises zwykly ordinary, common, usual, habitual, simple zwykla wiekszosimple majority
zysk przypadajqcy udzialowcowi zwykle zuycie wear and tear zwyka gain, rise, surge zysk profit, income pobra tytulem zysku to receive as profit, to receive in respect of profit podzial zyskw distribution of profits, division of profits, allocation of profits poziom zysku level of profit poqdany poziom zysku desired level of profit rachunek zyskw i strat profit and loss account uczestniczy w zysku to participate in profits uczestniczy w zysku proporcjonalnie do wkladu to participate in profits proportionally to contribution I in proportion to ones contribution wyplata zysku distribution of profits, payment of profits wypracowa zysk to earn a profit zysk do podzialu distributable profit, distributable income zysk przypadajqcy udzialowcowi profit falling to a partner I shareholder, profit due to a partner I shareholder
321

andarmeria wojskowa military police qda to demand, to request, to claim, to ask for, to charge qda wyjanieod kogo to request somebody to provide explanations, to request explanations from somebody, to call on somebody to furnish explanations qda zwrotu to claim back, to reclaim qdania demands, claims qdania pracownikw requisitioning of workers qdania placowe wage demands, wage claims qdanie claim, demand qdanie okupu ransom note egluga (transport wodny) shipping, (eglowanie) navigation, sailing, seafaring egluga I flota handlowa merchant shipping, mercantile shipping egluga przybrzena (kabota) coastwise shipping olnierz soldier, serviceman, (wojownik) warrior olnierz zawodowy professional soldier yrant endorser, guarantor, surety yro endorsement, guarantee, guaranty yrowa to endorse, to guarantee, to stand surety
322
Test Your Knowledge of Legal English

Test I. Choose the word or phrase which best completes each sentence. 1. ... law is the law enacted by Parliament (ELAL). a) Case b) Statute c) Ecclesiastical 2. The court in which a case is first heard is called the court of ... (ELAL). a) last resort b) appeal c) first instance 3. The system of courts within a nation, state, or other governmental unit is known as ... The term may also refer to the branch of government responsible for interpreting the laws and administering justice. a) judiciary b) judicature c) jurat 4. A ... typically says: Subscribed and sworn to before me this ... day of [month], [year], and the officer (usually a notary public) certifies three things: 1. that the person signing the document did so in the officers presence, 2. that the signer appeared before the officer on the date indicated, and 3. that the officer administered an oath or affirmation to the signer, who swore to or affirmed the contents of the document (BLD). a) jurat b) judicature c) jactitation 5. The administration of justice through duly constituted courts is referred to as ... (BLD). a) judicature b) junction c) jurisdiction 6. The term ... is used in several senses. In a general sense it refers to the power of a court to hear and decide a case or make a certain order. The term may also mean the territorial scope within which political or judicial authority may be exercised. Finally, it may denote a governments general power to exercise authority over all persons and things within its territory.
323
Test Your Knowledge of Legal English a) judicature b) jurisdiction c) purview 7. The term ... refers both to the science of law (i.e. the general theory or philosophy of law, the legal system, and the nature of legal rights and obligations), and the body of laws. a) jurisprudence b) jurisdiction c) purview 8. A person who has thorough knowledge of the law (e.g. a professor of law, a judge, a legal scholar, a legal expert) is known as either a legist or a ... . a) juristic person b) juror c) jurist 9. An entity, such as a corporation, that is recognised as having legal personality is known as a ... . It may also be referred to as a fictitious person, artificial person, juridical person, legal person, or moral person. a) natural person b) juristic person c) juror 10. The term ... implies conformity with laws, statutes, canons, precepts, principles, rules, etc., intended to regulate the conduct of those coming within their particular field of action. We may speak of ... debts, a ... claim, a ... marriage, a ... protest etc. Although ... and legal are often used interchangeably, ... more nearly suggests the concept of being in accord with the spirit or substance of law or that the law has moral or religious force, whereas legal conveys the idea of compliance with the form of law (BLDAT). More- over, the adjective legal is restricted chiefly to statute laws as they apply at certain times and places or under prescribed conditions. For instance, divorce is ... but subject to various legal requirements before taking final effect (CMG). a) licit b) lawful c) legalised 11. The judgment of a court stating the punishment to be imposed on a defendant who has pleaded guilty to a crime or been found guilty by the jury is termed ... . It must be pronounced in open court by the presiding judge and is almost always pronounced in the presence of the accused (DL). a) sentence b) conviction c) ruling 12. An adjudication that a person is guilty of a crime, either by a judge or jury based on a plea of guilty is termed ... (BLDAT). The term ... may also refer to the very act or process of judicially finding someone guilty of a crime or the state of having been proved guilty (BLD).
324
Test One a) conviction b) sentence c) ruling 13. The final judgment or decision of a court or tribunal, usually made after trial of the case is called a(n) ... . The term ... may also refer to the legal process of resolving a dispute. a) sentence b) ruling c) adjudication 14. The term ... means a jurys finding on the matters referred to it in a criminal or civil trial. The jury is asked to give its decision to the court separately for each of the questions of fact it was asked to consider. The reply is usually given by the foreman. The term ... refers also to the decision reached by a coroners court. a) award b) verdict c) sentence 15. The final decision of a court or an administrative agency in a case is known as a(n) ... . The term ... may also refer to a determination made by a judge or a hearing officer during the course of a trial or hearing (e.g. objection sustained). a) ruling b) sentence c) adjudication 16. In court procedure, the postponement or suspension of the hearing of a case until a future date is called ... (DL). The term may refer to the suspension of a business by legislature or administrative agency as well. a) adjudication b) adjournment c) alienation 17. In general, ... trials determine the rights of individuals or juristic persons who disagree on some issue of private law (i.e. the law of property and of trusts, family law, the law of contract, mercantile law, and the law of torts) (LTE). a) criminal b) civil c) penal 18. The term ... means an unusual, extraordinary, unpreventable event caused by the forces of nature (such as storms, earthquakes, floods, tornadoes, hurricanes, etc.) so exceptionally severe that no one could be expected to anticipate or guard against it. The definition has been broadened to include all natural phenomena that are exceptional, inevita- ble and irresistible. ... is also termed act of nature, act of providence, irresistible superhu- man force, vis divina. A person cannot be held liable for a(n) ... . a) accident b) act of God c) force majeur
325
Test Your Knowledge of Legal English 19. The term ... refers to an event or effect that can be neither anticipated, resisted, nor prevented. The term includes both acts of nature and acts of people (e.g. riots, strikes and wars) and is particularly used in commercial contracts to describe events that are completely outside the parties control. a) force majeure b) act of God c) accident 20. A ... is a person empowered by the law to care for another who, by virtue of age or lack of mental capacity, is legally unable to care for himself (BLDAT). A person may be the ... of a minor by parental right, parental appointment or by appointment of the court. a) guardian b) ward c) charge 21. In Roman law, a person who manages the affairs of another is termed ... . In Civil law, the term refers to a guardian who manages the estate of a minor, an absent person, or an incapacitated person. a) curator b) guard c) patron 22. A person or group that supports and gives money to a person, a group of people, or some worthy purpose is known as a ... . a) curator b) patron c) tutor 23. A ... is a person who has not reached legal age. See Family Law Reform Act 1969. a) minor b) lesser c) major 24. The term ... means the age at which a person may legally engage in conduct in which s/he could not previously engage because s/he was a minor. a) age of consent b) age of majority c) age of reason 25. The term ... means the age, usually defined by statute as 16 years, at which a person is legally capable of agreeing to marriage (without parental consent) or to sexual intercourse (BLD). a) age of consent b) maturity c) age of majority 26. The term ... means a human being, as distinguished from an artificial person created by law, such as a corporation.
326
Test One a) legal person b) natural person c) legal personality 27. The term legal ... refers to the legal status of one regarded by the law as a person; the legal conception by which the law regards a human being or an artificial entity as a person (BLD). a) personhood b) personality c) personalty 28. The term ... refers to personal property as distinguished from real property. It can be either pure (unconnected with land) or mixed (connected with land). a) personalty b) real estate c) personhood 29. A person who has attained full age is ... . a) infant b) senile c) adult 30. Unlike a corporation, a(n) ... has no legal existence independent of its members and the law regards it as a group of individuals who all share the legal responsibility. a) unincorporated association b) body corporate c) registered partnership 31. A ... is a person placed under a guardianship because s/he is unable to manage his / her own affairs, for example, a minor under the protection or tutelage of a guardian. a) curator b) conservator c) ward 32. For legal purposes, a(n) ... is an independent person who has the capacity to contract and be sued independently and separately from any other person. a) legal entity b) charge c) incompetent person 33. A ... is a person, other than a minor, who is temporarily or permanently impaired by mental illness, mental deficiency, physical illness or disability, or alcohol or drug use to the extent that the person lacks sufficient understanding to make or communicate responsible personal decisions or to enter into contracts (BLD). a) legally incapacitated person b) charge c) ward 34. The term ... refers to the right to use another persons property and to benefit therefrom without diminishing value.
327
Test Your Knowledge of Legal English a) usufruct b) appurtenance c) deed 35. At common law, any document that is signed, sealed, and delivered and that conveys some interest in property is called ... (BLD). Under the Law of Property Act 1989, a(n) ... must be signed by the party or parties bound by it, and attested by two witnesses. A(n) ... takes effect on delivery, i.e. handing it to the other party. a) deed b) appurtenance c) emblement 36. In Roman and civil law, the term ... refers to the acquisition of ownership by long possession begun in good faith. a) prescription b) usucaption c) usufruct 37. The term ... means the permanent residence of a person; a place to which, even if he or she were temporary absent, they intend to return. a) domicile b) stay c) billet 38. ... is a deposit paid by a prospective buyer to show a good-faith intention to complete the transaction, and ordinarily forfeited if the buyer defaults (BLD). a) Good money b) Eager money c) Earnest money 39. A gift by will, especially of personal property and often of money is known as ... (BLD). a) legacy b) legitim c) legitimate 40. The deletion of words in a will is termed ... (DL). a) obliteration b) obstruction c) objection 41. ... is the right exercised by a dominant tenement over a servient tenement, either adjoining or neighbouring (BLD). a) Service b) Setoff c) Servitude 42. The term ... refers to any movable or intangible thing that is subject to ownership and not classified as real property (BLD).
328
Test One a) abandoned property b) real estate c) personal property 43. A persons legal right (of ownership, possession, and custody) to control and dispose of property is termed ... . a) title b) label c) authority 44. The sharing of ownership of matrimonial property, such as the home and furniture, as an automatic consequence of marriage is called ... (DL). a) community service b) community property c) communal establishment 45. A person who solicits customers for a prostitute in return for a share of the prostitutes earnings is called a ... (BLD). a) solicitor b) pimp c) profiteer 46. The term ... refers to the administration of an oath to a person who is taking office or testifying in a legal proceeding (BLD). a) swearing-in b) call-in c) tenure 47. ... is the unlawful killing of someone without malice aforethought (BLD). a) Manslaughter b) Homicide c) Misdemeanour 48. A ... is a contract in which the contractor agrees to produce a building that will be fully ready for occupancy when the contractor finishes work (BLDAT). a) turnkey contract b) turkey contract c) turkey cock contract 49. ... include/s all physical things which are attached to or are inherent in the ground such as buildings, trees and minerals (Law of Property Act 1925). a) Corporeal heresy b) Corporeal hereditary c) Corporeal hereditaments 50. The term ... refers to property that a spouse owned before a marriage or acquired during marriage by inheritance or by gift from a third party (BLD). a) separate property b) community property c) marital property
329
Test Your Knowledge of Legal English 51. In England or Northern Ireland, a ... is a lawyer who is admitted to try cases in court. a) solicitor b) barrister c) bartender 52. A person born out of wedlock is also known as a ... . a) legitimate child b) bastard c) briber 53. A(n)... is a majority of all those who are entitled to vote in a particular election, whether or not they actually cast ballots (BLD). a) absolute majority b) simple majority c) usual majority 54. A ... is also termed ordinary majority. a) simple majority b) usual majority c) normal majority 55. A person to whom another person owes money is called a ... . a) debtor b) creditor c) grantor 56. A person who owes another person money is called a ... . a) debtor b) creditor c) debtee 57. A(n)... is a person who flees from creditors to avoid having to pay a debt. a) absconding debtor b) leaving creditor c) vanishing debtor 58. An ..., otherwise termed summary, is a concise statement of a legal document. a) abstract b) extract c) output 59. The granting of freedom to a slave is called ... . a) obliteration b) manumission c) asseveration 60. A person who aids, encourages, or assists in the commission of a crime is known as an ... .
330
Test One a) abider b) abettor c) abode 61. A fathers public recognition of a child as his own is known as an acknowledgement of ... (BLD). a) patricide b) maternity c) paternity 62. The man alleged to be the father of an illegitimate child is referred to as ... (BLDAT). a) putative father b) legal guardian c) punitive father 63. A person who lends money, usually at a high interest rate, in exchange for personal property that is deposited as security by the borrower is known as a ... (BLD). a) lessee b) pensioner c) pawnbroker 64. A(n) ... is an ornamental form of weapon used as an emblem of dignity of an office, as in Parliament and the U.S. House of Representatives (BLD). a) mace b) onus c) squatter 65. The legislative division of a region, especially a municipality, into separate districts with different regulations within the districts for land use, building size etc. is known as ... a) zoning b) recusation c) allocution 66. An aider or abettor may be known as a(n) ... . a) contributory b) inciter c) co-obligor 67. A(n) ... is a person who is in any way involved with another in the commission of a crime, whether as a principal in the first or second degree or as an accessory. A(n) ... may also mean any person who knowingly, voluntarily, and intentionally unites with the principal offender in committing a crime (BLD). a) covenantor b) accomplice c) devisor 68. The term ... refers to a court-ordered allowance that one spouse pays to the other for maintenance and support while they are separated, while they are involved in a matrimonial lawsuit, or after they are divorced (BLD).
331
Test Your Knowledge of Legal English a) alimony b) property settlement c) remuneration 69. An ... is the act of brining an accused before a court to hear and to answer criminal charges. The clerk of the court reads the ... to the accused and asks him / her whether s/he pleads guilty or not guilty to the counts contained therein. a) arraignment b) appearance c) assessment 70. An ... is a court order commanding or preventing an action. It is preventive in nature and designed to protect a plaintiff from irreparable injury to his / her property or property rights (BLDAT). a) injunction b) inquest c) inquiry 71. A defendant has the right to employ a legal adviser for his / her defence, and if s/he cannot afford to pay s/he may be granted ... wholly or partly at the public expense. a) legal easement b) legal successor c) legal aid 72. Most countries have mutually limited the right to ... by signing extradition treaties. a) asylum b) assignment c) attachment 73. A ... is an accused persons formal response of guilty, not guilty, or no contest to a criminal charge (BLD). a) poll b) pledge c) plea 74. Determination of the rate or amount of a tax or damages is called ... . a) arraignment b) assessment c) asseveration 75. A ... is a criminal charge for which a defendant may be released from custody after providing proper security (BLD). a) bailable offence b) capital offence c) cognate offence 76. The term ... means income or goods derived or produced from property without a dim- inution of the propertys inherent value (BLD). a) vegetables b) fruits c) grains
332
Test One 77. A ... is a founder or organiser of a corporation or business venture. a) pimp b) promoter c) pander 78. A ... is a lien by which the possessor of goods has the right to retain specific goods until a debt incurred in connection with those goods has been paid (BLD). a) unique lien b) particular lien c) mechanics lien 79. ... is a document by which one is discharged from a debt or other obligation (BLD). a) Acquisition b) Appurtenance c) Acquittance 80. A ... is a statutory lien that secures payment for labour or materials supplied in improving, repairing, or maintaining real or personal property, such as a building, an automobile, etc. (BLD). a) mechanics lien b) particular lien c) tax lien 81. ... may mean a turning out (i.e. the eviction) or the removal of a person from office. a) Amotion b) Annuity c) Annulment 82. ... refer to legal treaties written by famous jurists (LE). a) Books of authority b) Books of power c) Books of entitlement 83. A right to receive fixed periodic payments, either for life or for a stated period of time may be referred to as ... (BLDAT). a) appurtenance b) annuity c) accrual 84. The person to whom the offer is made is called the ... . a) offeror b) offeree c) offender 85. Criminal ... is sometimes defined as the unlawful application of force to the person by another. a) battery b) mutiny c) probate
333
Test Your Knowledge of Legal English 86. ... are awarded in addition to actual damages when the defendant acted with reckless- ness, malice, or deceit, and are intended to deter blameworthy conduct. a) Punitive damages b) Punishable damages c) Nominal damages 87. A ... is a day on which most institutions are open for business, usually a day on which banks and major stock exchanges are open, excluding Saturdays and Sundays (BLD). a) natural day b) calendar day c) business day 88. ... are awarded where the claimant has been successful but has suffered very little damage (BLD). a) Nominal damages b) Punitive damages c) Punishable damages 89. Under the Scottish law, the term ... means the right of any surviving lawful issue to share in the movable estate of the father (BLD). a) legitim b) legitimate c) legacy 90. According to some jurists, the term ... means any evidence that is not given by eyewitness testimony. a) conflicting evidence b) direct evidence c) circumstantial evidence 91. The term ... evidence means false or deceitful evidence that is unlawfully created, usually after the relevant event, in order to avoid liability or conviction. a) conflicting evidence b) circumstantial evidence c) fabricated evidence 92. The term ... means interference with the orderly administration of law and justice, as by giving false information, or by harming or intimidating a witness (BLD). a) objecting justice b) obstructing justice c) miscarriage of justice 93. ... denotes the act of frightening someone into doing something. It is a crime to have sexual intercourse with a woman if her agreement was obtained by ... (DL). a) Intimidation b) Adultery c) Adulteration
334
Test One 94. A ... is a local judicial officer who presides over a court of limited jurisdiction, his authority being restricted in civil actions to cases in which the amount in dispute is very small and, in criminal cases, to prosecutions for minor offences. a) justice of the freedom b) justice of the peace c) Lord Chief Justice 95. The term ... refers to a statement in a pleading of a fact that the party filing the pleading intends to prove (BLDAT). a) allegation b) allocution c) allotment 96. A(n) ... refers, under English law, strictly to the deposit of goods or securities for repayment of a loan. (EPBG). a) pledge b) plea c) injunction 97. The ... of an offer means that the offer has been withdrawn by the offeror. a) revocation b) prejudice c) procurement 98. A party to a lawsuit is known as a... . a) litigant b) loafer c) libelant 99. The legal term ... means financial compensation awarded by a Judge or jury in a civil action for the wrong suffered by the plaintiff. a) damage b) injuries c) damages 100. The term ... means the person against whom the claim is brought in a civil action or charged with a criminal offence. In the case of a criminal offence, s/he is also called the prisoner or the accused. a) plaintiff b) defendant c) claimant 101. A defendant in a tort case is also referred to as the ... . The ..., otherwise termed wrongdoer, trespasser, may be either a natural person or a legal person. a) respondent b) codefendant c) tortfeasor 102. ... of court may take various forms, such as failing to pay proper respect to the court or not carrying out a court order. ... of court is punishable by imprisonment of the offender or a fine.
335
Test Your Knowledge of Legal English a) Disrespect b) Contempt c) Violation 103. ... is telling lies in court while under oath (ELT). a) Adjournment b) Injury c) Perjury 104. A person who is designated to transact business for another is called a(n)... a) councillor b) attorney-at-law c) attorney-in-fact 105. A(n) ... is a legal professional within the English legal system. To become a(n) ... a person must serve a period of traineeship, pass the necessary examinations conducted by the Law Society, and be admitted by the Master of the Rolls. A(n) ... has four main ar- eas of competence: conveyancing, probate, drafting company and commercial contracts and the preparation of litigation. Unless s/he has an advocacy certificate, his / her right to be heard in court is in general limited to the lower courts (ELT). a) agent b) barrister c) solicitor 106. Barristers are self-employed but group together for administrative convenience in ... where they share the accommodation, secretariat and the services of the clerk (ELT). a) chambers b) rooms c) halls 107. When representing a party in court, a barrister is referred to as ... (ELT). a) counsel b) council c) councillor 108. A(n) ... is a legal professional in the USA with the right to practise law in the state for which s/he has been admitted to the bar (ELT). a) attorney-at-law b) attorney-in-fact c) barrister 109. The term ... means a court order requiring a witness to appear before a court or other tribunal, subject to penalty for failing to comply. In England, this term is no longer used and has been replaced by the term witness summons. a) subpoena b) adjudication c) directive 110. A person bringing an action used to be referred to as a ... until April 1999. The term ... has now disappeared from English legal terminology and has been replaced by the term claimant (ELT). See the Civil Procedure Rules.
336
Test One a) respondent b) defendant c) plaintiff 111. The term ... refers to the party against whom an appeal is taken to a higher court, that is the successful party in the lower court, also termed appellee (BLDAT). It must be noted that the party against whom a motion or petition is filed is also called ... . In other words, the term ... means a party called on to answer a petition or an appeal. a) respondent b) petitioner c) co-respondent 112. The party bringing an appeal, seeking reversal of a lower courts decision, is known as ... . a) co-respondent b) appellate c) appellant 113. If the defendant intends to defend, he should file a document with the court called a(n) ... (ELT). a) acknowledgement of service b) confirmation of service c) counterclaim 114. Most proceedings in the High Court are now commenced by a claimant filing out a ... (ELT). a) complaint form b) claim form c) request form 115. A search of a person conducted after that persons clothes have been removed, the purpose usually being to find any contraband, is referred to as a ... . a) child abuse b) search warrant c) strip search 116. In a(n) ..., parties avoid going to trial by reaching an agreement on the claim (ELT). a) settlement b) composition c) arraignment 117. The term ... refers to an agreement between a debtor and two or more creditors for the adjustment or discharge of an obligation for some lesser amount (BLD). a) composition b) arraignment c) certification 118. ... terms are the terms that can be read into the contract, either by custom, statute or by the courts (ELT).
337
Test Your Knowledge of Legal English a) Implied b) Express c) Expressive 119. The term ... refers to a private or civil wrong, other than breach of contract, resulting from a breach of a legal duty, for which a remedy may be obtained, usually in the form of damages (ELT, BLD). An action for such a wrong is called an action in .... Of this class are actions of libel, assault, trespass, etc. a) arrearage b) tort c) atonement 120. The term ... refers to release from the obligations under a contract. It may be by performance, agreement, breach or frustration (ELT). a) disclaimer b) dismissal c) discharge 121. In employment law, the term ... means the termination of an employees contract of employment by the employer. The employer may do so by giving the employee the required period of notice, but ... without notice may be justified in certain circumstances (e.g. for gross misconduct) (DL). a) disclaimer b) discharge c) dismissal 122. The person who makes an offer is called the ... . a) offeree b) offeror c) overseer 123. ... terms are those terms that have been specifically agreed upon by the parties, being the terms the parties either said or wrote (ELT). a) Implicit b) Express c) Implied 124. At common law, a contract can be set aside if it was entered into under ... . This term means either actual violence or that the threat of violence was used to make the other party enter into a contract (ELT). a) duress b) undue influence c) negligence 125. The term ... refers to carelessness which amounts to a culpable breach of a duty. In other words, the term means either a failure to do something that a reasonable person would do or doing something a reasonable person would not do in the same circumstances . ... may be an element in a few crimes, such as careless and inconsiderate driving (DL).
338
Test One a) negligence b) undue influence c) duress 126. Where the events that have occurred are outside the control of either party, the contract will then be discharged by... (ELT). a) frustration b) breach c) agreement 127. A(n) ... is a term used to describe the relationship between persons carrying on a business in common with a view to profit (ELT). a) partnership b) company c) association 128. A sole trader is called a ... in the USA. a) sole proprietorship b) sole businessman c) sole legatee 129. In English law, a ... is an association of persons formed for the purposes of an undertaking or business carried on in the name of the association. It must be registered and is then legally incorporated (ELT). a) co-operative b) partnership c) company 130. The American legal term ... is the one used in the USA to describe an association of shareholders, which is a legal entity entirely separate and distinct from those who own and manage it (ELT). a) partnership b) corporation c) co-operative 131. ... may also be referred to as members of the company or owners of the company. a) Shareholders b) Partners c) Sole traders 132. In England, the ... is an officer appointed by the Secretary of State whose business is to keep an official record of all incorporated businesses. a) Legal Guardian b) Official Receiver c) Registrar of Companies 133. The ... is appointed by the Department of Trade and Industry. S/he acts as interim receiver and manager of the estate of the debtor, presides at the first meeting of creditors, and takes part in the debtors public examination (DL). See the Insolvency Act 1986, s 399401.
339
Test Your Knowledge of Legal English a) Legal Guardian b) Official Receiver c) Registrar of Companies 134. Public companies whose shares are dealt with on the Stock Exchange are called ... companies or quoted companies. a) named b) listed c) disclosed 135. In English law, the ... is / are primarily concerned with the external regulation of the company. It / they states / state the companys name, objects clause, registered office, domicile, the amount of the companys nominal capital and the number and amount of shares (ELT). See the Companies Act 1985. a) articles of association b) memorandum of association c) articles of incorporation 136. In English law, the ... deal(s) primarily with the internal administration of the company. The document includes articles regulating general meetings, the appointment and powers of directors, the type of shares that can be issued and the class rights attached to shares (ELT). In the case of a company limited by shares, Table A of the Companies Act 1985 may be taken as the ... . a) articles of incorporation b) articles of association c) memorandum of association 137. In the USA, the rules for the internal running of the corporation are set out in a separate document, the ..., which does not have to be filed (ELT). a) articles of incorporation b) articles of association c) memorandum of association 138. The term .... refers to the total nominal value of the shares that may be issued by a company. The amount is fixed in the companys memorandum (ELT). a) authorised share capital b) reserve capital c) share capital 139. A director is said to be an ... of a company, as is the company secretary (ELT). a) officer b) official c) obligor 140. In England, every company must have a company ... who is responsible for preparation and keeping of minutes, dealing with share transfers, maintaining a register of members and debenture holders, a register of directors share interests and sending notices of meetings (ELT).
340
Test One a) secretary b) clerk c) registrar 141. A member of a company can appoint a ..., who need not be a member, to vote in his / her place at a general meeting. a) procurator b) proxy c) procurer 142. Every company must keep ... of the proceedings of its general meeting and directors meeting. a) pleadings b) seconds c) minutes 143. The term ... refers to bringing a business organisation to an end. See the Insolvency Act 1986, ss 201, 205. a) dispossession b) dissolution c) reorganisation 144. In England, the term ... is generally used to describe a company that cannot pay its debts (ELT). a) wound up b) bankrupt c) insolvent 145. In England, the term ... is generally used for individuals who are not able to pay their debts (ELT). a) bankrupt b) insolvent c) wound up 146. In England, the liquidation of a company is achieved by the process known as .... (ELT). a) insolvency b) reorganisation c) winding up 147. A ... is a certificate issued by a public company promising to repay borrowed money at a fixed rate of interest at a specified time, and to repay the original sum in full after the specified term. As they specify a fixed rate of interest, they are also referred to fixed interest securities (ELT). a) bond b) pledge c) stock 148. A ... is a printed document that describes the main features of an enterprise and in which shares or debentures are offered to the prospective buyers or investors for the first time. In other words, it is a written description of a securities offering. See the Companies Act 1985, s 744.
341
Test Your Knowledge of Legal English a) prospectus b) prospect c) petition 149. A formal request in writing, addressed to a court, official body (e.g. a city council, an administrative agency) or a person in a position of authority, signed by a number of persons or by one person is referred to as a(n) ... . The term may also mean an application for a legal remedy. a) appeal b) motion c) petition 150. The term ... refers to a written or oral application requesting a court to make a specified ruling or order in favour of the applicant. In Parliamentary law, it is a proposal made in a meeting that the meeting / the organisation take a certain action or view (BLD). a) petition b) motion c) appeal 151. In Poland, companies have a(n) ... that advises and supervises the board of directors. The USA and England do not have a two-tier system of management, although they may well use advisory committees (ELT). a) supervisory board b) advisory board c) management board 152. ... rights refer to a shareholders privilege to purchase newly issued shares before the shares are offered to the public. a) Pre-emptive b) Redemptive c) Presumptive 153. The board of ... is the governing body of a company, partnership, association, or other organisation, elected by the shareholders or members to establish policy, elect or appoint officers and committees, and make other governing decisions (BLD). a) clerks b) directors c) clerkship 154. In many common-law jurisdictions, recent law-school graduates are required to complete ... as a condition of admission to the bar (BLD). a) craftsmanship b) suretyship c) clerkships 155. A ... is a person who is primarily liable for the payment of anothers debt or the performance of anothers obligation (BLD).
342
Test One a) surety b) survivor c) successor 156. The term ... evidence refers to evidence of a fact not actually perceived by a witness with one of his / her own senses, but proved by him to have been stated by another person. By Section 1 of the Civil Evidence Act 1995, ... evidence is generally admissible, although subject to particular rules concerning its admission and the weight attached to it (MWLD). a) hearsay b) sayhear c) overheard 157. A contract for the ... is defined as a contract by which the seller transfers or agrees to transfer the property in goods (i.e. ownership of goods) to the buyer in exchange for a money consideration, called the price. a) passage of goods b) exchange of goods c) sale of goods 158. The term ... includes all personal chattels other than things in action and money (LOIT). a) royalties b) securities c) goods 159. The party who is guilty of failing to perform the obligation imposed on him / her by a contractual condition is said to have ... the contract (LOIT). a) repudiated b) retracted c) revoked 160. The ... acts a mediator between the assured and the underwriter (LOIT). a) pawnbroker b) broker c) bill broker 161. The term ... refers to a gift of money or real or personal property to an institution (such as a college, university, library) for its permanent support. a) endowment b) endorsement c) encumbrance 162. The person who mortgages property is known as a ... (BLD). a) mortgagee b) mortgagor c) mortuary 163. A ... is not a vital term of the contract and therefore a breach of ... does not end the contract, but it gives the buyer the right to sue for damages (GL).
343
Test Your Knowledge of Legal English a) warranty b) condition c) conjecture 164. The official counting of people to compile social and economic data for the political subdivision to which the people belong is known as a ... (BLD). a) census b) censure c) caveat 165. A ... (i.e. suggestio falsi) is a false statement of fact (and not a broken promise), which induces the other party to enter into a contract and who as a result suffers damage. a) misfeasance b) misrepresentation c) misappropriation 166. Combing an impure or cheaper substance with another substance, usually for dishonest purposes is called ... (BLDAT). It is an offence of strict liability under the Food Act 1984 to sell any food containing a substance that would endanger health (DL). a) adulteration b) forgery c) adultery 167. The term ... refers to an act of sexual intercourse between a male and a female not married to each other, when at least one of them is married to someone else and the intercourse is not by force. It may be evidence of breakdown of marriage (DL). a) adulteration b) infidelity c) adultery 168. The dishonest appropriation by an employee / bailee / trustee (etc.) of any money or property with which the person has been entrusted is known as ... . Before 1969, there was a special offence of ...; it is now classified as a form of theft (see the Theft Act 1968). a) embezzlement b) pilferage c) thievery 169. The term ... refers to international crimes committed with the intention of destroying, wholly or in part, a national, ethnic, racial or religious group. The International Crim- inal Court has jurisdiction to try those accused of ... . a) homicide b) genocide c) patricide 170. The ... is appointed by the Queen on the advice of the Prime Minister (GL). a) Lord Chief Justice b) Grand Jury c) Hung Jury 171. A legal document by which a person directs his / her estate to be distributed upon death is known as a ... (BLD).
344
Test One a) declaration of intent b) intention c) will 172. A loan is made on the security of the house and a ... is created. In other words, a ... is a conveyance of real property or personal property as security for the repayment of the money borrowed (GL). a) mortuary b) mortgage c) municipality 173. A false and malicious statement expressed in a fixed medium, especially in writing but also as a picture, sign, or electronic broadcast, and tending to harm anothers reputation and expose him / her to public hatred, contempt or ridicule, is known as ... . a) treason b) slander c) libel 174. Property that the owner voluntarily surrenders, relinquishes, or disclaims is known as ... (BLD). a) abandoned property b) mislaid property c) lost property 175. The term ... refers to a right or interest in property owned by someone other than the owner of the land itself; examples include easements, leases, liens, mortgages, and restrictive covenants. A(n) ... cannot prevent the owner from transferring marketable title, but it remains after the property or right is transferred, thus reducing the value of the land. a) impediment b) encumbrance c) hindrance 176. A person to whom property is mortgaged is called a ... . a) mortgagee b) mortgagor c) mortuary 177. Although not available under some sentences, ... is usually granted for good behaviour on the condition that the prisoner regularly report to a supervising officer for a specified period (BLD). a) parole b) pardon c) probation 178. A person is guilty of ... if he dishonestly appropriates property belonging to another with the intention of permanently depriving the other of it (GL). a) manslaughter b) theft c) assault and battery
345
Test Your Knowledge of Legal English 179. The term ... refers to taking game without permission from private land or from land on which the killing of game is restricted (DL). a) poaching b) obstructing c) pending 180. A trial period during which a newly hired employee must demonstrate his / her suitability for the job is known as ... (BLDAT). a) probation b) parole c) pardon 181. A ... is a written statement detailing the preliminary understanding of parties who plan to enter into a contract or some other agreement. It must be noted that such a ... is not meant to be binding and does not hinder the parties from bargaining with a third party (BLD). a) letter of authority b) letter of notice c) letter of intent 182. A financial restructuring of a corporation, especially in the repayment of debts, under a plan created by a trustee and approved by a court is known as ... (BLD). a) remedy b) reparation c) reorganisation 183. The application of another persons money or property dishonestly to ones own use is called ... (BLD). a) mitigation b) miscarriage c) misappropriation 184. The term ... refers to a person who may be appointed by a bankruptcy court, the U.S. Trustee or elected by creditors. The ... must collect the bankrupts assets, sell them, and distribute the proceeds among those with valid claims against the bankrupt (DL). a) trustee in bankruptcy b) official receiver c) receivership 185. ... circumstances refer to circumstances that lessen blame or reduce the degree of civil or criminal responsibility (BLDAT). a) Mitigating b) Aggravating c) Putative 186. A false written or oral statement that damages anothers reputation is known as ... (BLD). It is divided into libel and slander.
346
Test One a) defamation b) deterioration c) defalcation 187. A false and malicious oral statement, expressed in speech, and tending to blacken anothers reputation or to damage his / her means of livelihood is known as ... . a) slander b) libel c) treason 188. A person who aids or contributes in the commission or concealment of a crime is known as a(n) ... (BLD). See the Criminal Law Act 1967. a) accessory b) contributory c) principal 189. The term ... refers to a grossly unfair outcome in a judicial proceeding, which disre- gards or denies a partys essential rights, as when a defendant is convicted despite a lack of evidence on an essential element of the crime (BLD). a) misrepresentation b) miscarriage of justice c) defalcation 190. The term ... refers to the doctrine that a criminal suspect in police custody must be informed of certain constitutional rights before being interrogated (BLD). a) notice of lien b) memorandum of association c) Miranda rule 191. A building or room where dead bodies are prepared and kept before a funeral is called a ... . a) menace b) nugatory c) mortuary 192. An offence that is less serious than a felony and is usually punishable by fine, forfeiture or confinement in a place other than prison is known as ... (BLD). a) miscarriage b) misrepresentation c) misdemeanour 193. Euthanasia, also termed ..., is sometimes regarded by the law as a second-degree murder, manslaughter, or criminally negligent homicide (BLD). a) pity killing b) mercy killing c) merciful killing 194. When a person dies without making a valid will, s/he is said to die ... . a) interim b) intestate c) next of kin
347
Test Your Knowledge of Legal English 195. The person/s most closely related to a decedent by blood or affinity may be referred to as ... (BLD). a) next of kin b) next of kinship c) next of kingship 196. The term ... refers to the formal written charge of a crime, made by a grand jury, and presented to a court for prosecution against a person accused of having committed a criminal act, generally a felony. a) indictment b) indiscretion c) indorsement 197. An act that goes against societys morals is called ... (BLDAT). a) indiscretion b) discretion c) indictment 198. A person is guilty of ... if s/he steals, and immediately before or at the time of doing so, and in order to do so, s/he uses force on any person or puts or tries to put any person in fear of then and there subject to force (MIOELS). a) robbery b) assault c) battery 199. ... consists of a male having sexual intercourse with a female without her consent (MIOELS). a) Rape b) Abduction c) Assault 200. Unemployment resulting from a shift in the demand for a particular product or service is known as ... unemployment (BLD). a) reorganisation b) structural c) subsidiary 201. A ... is a person to whom a promise is made (LE). a) promisee b) promisor c) contractor 202. A ... is a person making a promise (LE). a) contractor b) promisee c) promisor 203. A(n) ... is an expression of willingness to contract on certain terms made with the intention that it shall be binding as soon as it is accepted by the person to whom it is addressed (LE).
348
Test One a) offer b) contract c) agreement 204. A failure to fulfil contractual obligation is called a ... (LE). a) breach of promise b) breach of contract c) breach of confidence 205. The violation of ones word or undertaking, especially a promise to marry is called a ... (BLD). a) breach of promise b) breach of contract c) breach of confidence 206. Personal property that is visible, tangible and movable is termed ... (BLDAT). a) chattel b) real estate c) estate in abeyance 207. The act or process of legally dispossessing a tenant of land or rental property is referred to as ... a) expulsion b) execution c) eviction 208. ... evidence is evidence from another source that strengthens or confirms the testimony of a prior witness. a) Contributory b) Corporeal c) Corroborating 209. In England, the term ... refers to a document by which a solicitor instructs a barrister to appear as an advocate in court. A ... usually comprises a backsheet, typed on a large brief-size paper giving the title of the case and including the solicitors instructions, which is wrapped around other papers relevant to the case (DL). a) brief b) record c) recording 210. The invalidity of a marriage due to some defect existing at the time the marriage was celebrated (or, sometimes, arising afterwards) is termed ... of marriage. The main grounds for ... are: close relationship, lack of age, lack of consent, and nonconsummation (DL). See the Matrimonial Causes Act 1973, ss 11 and 12 which respectively set out the grounds on which a marriage is either void, or voidable. a) nullity b) discontinuance c) suspension
349
Test Your Knowledge of Legal English 211. The term ... refers to the termination of a lawsuit. In other words, it is a voluntary dismissal or nonsuit. It must be remembered that a notice of ... may be served by a plaintiff or by a defendant in respect of a counterclaim. See the Rules of Civil Procedure 1998, Part 38. a) abandonment b) discontinuance c) nullity 212. A motion to ... an indictment is a motion that asks the court to suppress an indictment that is defective. Similarly, one may ... a subpoena. The verb ... may also refer to the invalidation of a conviction made in an inferior court or to setting aside a decision subject to judicial review. a) quash b) discontinue c) nullify 213. When a judge ... a judgment or order of a court, s/he vacates, annuls or voids it. a) sets aside b) sets forth c) sets off 214. The term ... refers to the repeal or annulment of a law by formal or authoritative action. a) abrogation b) discontinuance c) setting aside 215. The total or partial revocation of a statute by another statute passed subsequently is known as ... . The term is usually associated with some action of government and refers to abrogation of an existing law by legislative act. a) amendment b) repeal c) discontinuance 216. The term ... refers to a formal correction, revision or addition which is proposed or made to a statute, constitution, pleading, order, or other instrument. The change can be made by addition, deletion, or correction. Thus we may have ... by adding / inserting, by striking out, or by substituting. a) amendment b) repeal c) discontinuance 217. The ... of precedent is the nullification of a prior decision. It occurs when the same court, or a higher court in a later case, establishes a different rule on the same point of law involved in the earlier case. In other words, ... means overturning or setting aside of a precedent by deciding that it should no longer be controlling law (BLD). a) overruling b) quashing c) abrogation
350
Test Three 218. When a decision is overruled (on appeal), it is said to be ... . The term ... is used in appellate court opinions to indicate that the court has reached the opposite judgment to that of the trial court. a) amended b) repealed c) reversed 219. The term ... refers to an examination by judges of a higher court. It covers two situa- tions: that where a higher court examines a case first dealt with by an inferior court or tribunal or where the decisions made by a public body affect the rights of individuals (ELT). a) judicial review b) jurisdiction c) judicature 220. ... offences refer to lesser crimes, such as motoring offences, which can be tried by the magistrates themselves without a jury (LTE). a) Indictable b) Summary c) Bailable Test II. Link the words in the left-hand column with their translations on the right. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. artificial person capacity to act in court proceedings certifiable guardian ad litem incapacitation injured person legal capacity minority natural person parental authority a) b) c) d) e) f) g) h) i) j) kurator procesowy nieletniego niepenoletnio niepoczytalny, chory umysowo osoba fizyczna osoba prawna poszkodowany ubezwasnowolnienie wadza rodzicielska zdolno prawna zdolno procesowa
Test III. Use the words in the box to complete the sentences. residence permit, Attestation, Child abandonment, pledge, Power of attorney, guardian, legal status, Usufruct, affidavit, Attorney, place of residence, tenancy, tangible property, Deed, expert, constitution, payroll, breach, Bylaw, Nuisance, mandator, Collective agreements, promoter, purchaser, auditor, satisfactory quality, royalty, cease and desist order, business name, confidence 1) The ............... has the charge or custody of both the property and the person of one who is unable to manage their own affairs, such as a minor or mentally-disabled person. 2) The ............... of a natural person is that place where that person stays with the intention of remaining permanently (PCC). 3) The violation of ones word or undertaking, especially a promise to marry is referred to as ............... of promise (BLD).
351
Test Your Knowledge of Legal English 4) The ............... of a human person starts at birth and ends at death. 5) Electric current, gas, heat, refrigeration, and the like are considered ............... . 6) ............... refers to the right to use another persons property and to benefit therefrom without diminishing value (EPBG). 7) ............... is a rule or regulation adopted by a group or organisation for its internal gov- ernance and external dealings. 8) The disclosure of confidential information is known as a breach of ............... (DL). 9) ............... is a legal document which has been signed, sealed and delivered by the person making it. 10) ............... is the subscription by a person of his / her name to a deed, will, or other document executed by another, for the purpose of testifying to its genuineness. 11) ............... is a condition, activity, or situation (such as a loud noise) that interferes with the use or enjoyment of property (BLD). 12) A/an ............... is a document declared or sworn under oath by the signatory before a solicitor or notary (EPBG). 13) A person who delegates the performance of a mandate to another is known as a(n) ............... (BLD). 14) A(n) ............... witness is a witness qualified by knowledge, skill, experience, training, or education to provide a scientific, technical, or other specialised opinion about the evidence or a fact issue (BLD). 15) ............... is a document which authorises one person to act and do certain things on behalf of, and in the name of, another person (EPBG). 16) ............... is a lawyer or a legal adviser; a person appointed under the provisions of a power of attorney to act as a representative of the appointor (EPBG). 17) ............... refers, under English law, strictly to the deposit of goods or securities for repayment of a loan. 18) A(n) ............... is a set of rules which define the relationship between the various organs of government and between the government and citizens of a country (ELAL). 19) The term ............... refers to a list of employees to be paid and the amount due to each of them (BLD). 20) ............... take the form of an agreement between trade unions and an employer. 21) The creation of a new company needs a(n) ............... (ELT). 22) A(n) ............... is an accountant whose duty it is to investigate and report upon companys annual accounts in order to find out whether they give a true representation of the companys financial position (ELT).
352
Test Four 23) A(n) ............... is a person who acquires real or personal estate for money or other valuable consideration. 24) A(n) ............... gives a person the legal right to live a country other than the country of which s/he is a citizen (ELT). 25) Where the seller sells goods in the course of a business, there is an implied term that the goods supplied under the contract are of ............... (LOIT). 26) An author might receive, in exchange for the copyright on his/her book a ............... of 10 percent of the net revenues realised from the sale of the book (BLDAT). 27) The term ............... refers to an order by an administrative agency or court prohibiting a person from continuing a particular course of conduct. 28) ............... is grounds for termination of parental rights. 29) The name, other than its own, under which a sole trader, partnership, or a company carries on business is termed ............... (DL). 30) The term ............... is used for the arrangement in which the owner (the landlord) allows another person (the tenant) to take possession of the land for an agreed period, usually in return for rent (DL). Test IV. Fill in the gaps 1. This power of a_ _ _ _ _ _ _ is made on May 10, 2005 and gives full authority to John Smith to represent our company / partnership during all lawsuits on the territory of the United Kingdom. 2. His will was n_ _ _ _ _ _ _ because he never executed it. 3. The attorney-in-fact is not _ _ t_ _ _ _ _ _ _ to grant further powers of attorney. 4. This power of attorney may be _ _ vok _ _ at any time. 5. The power of attorney shall rem_ _ _ in _ff_ _ _ unless cancelled by me. 6. A guardian has the _har_ _ or cus_ _ _ _ of both the property and the person of one who is unable to manage their own affairs, such as a minor or mentally-disabled person. 7. The age of majority is _tt_ _ _ _ _ on the first moment of the eighteenth birthday. 8. I hereby appoint John Smith as my true and _aw_ _ _ attorney-in-fact for me and in my name to act in my _ap_ _ _ _y to do any and all of the following: 9. Real _r_p_ _ _ _ is the English synonym for real estate. 10. _ _ _ _rs_ _p refers to the legal right to posses and control property. 11. I _pp_ _ _ _ Helen Smith to be my attorney in accordance with section 10 of the Powers of Attorney Act 1971. 12. We are pleased to q_ _ _ _ the following prices... .
353
Test Your Knowledge of Legal English 13. We have pleasure in _ _ b_ _ t_ i _ _ our quotation as follows: 14. The _ _ _ t_t_ _n is on an FOB basis. 15. This offer is _u_ _e_ _ to the goods being unsold on receipt of your reply. 16. We hope you find our offer _ _m _ _t _ _ _ _e and we are awaiting your reply. 17. This offer is _a _ _ _ for the period of ... . 18. I declare that under this testament I _ i _ i _ _ _ _ _ _, i.e. deprive my sons/daughters XXX and YYY of the right to legitim for the following reasons: 19. All general meetings other than annual general meetings shall be called _x_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ general meetings. 20. I_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ is the process by which a company comes into existence, gain- ing legal rights and obligations. Test V. Link the words in the left-hand column with their translations on the right. ROSZCZENIE 1) oddali roszczenie 2) podtrzyma roszczenie 3) rezygnowa z, odstpowa od roszczenia 4) 5) 6) 7) 8) 9) rozpatrzy roszczenie uniewani roszczenie uzna roszczenie wycofa roszczenie wystpi z roszczeniem zaspokoiroszczenie CLAIM a) to withdraw a claim b) to acknowledge / to recognise a claim c) to investigate a claim d) e) f) g) h) i) to nullify a claim to put forward a claim to settle / to meet / to pay a claim to uphold a claim to waive / to renounce a claim to dismiss a claim
OWIADCZENIE 1) cytowa / przytacza owiadczenie 2) otrzyma owiadczenie 3) kwestionowa prawdziwo owiadczenia 4) oczekiwa owiadczenia 5) cofa / odwoywa owiadczenie 6) odczyta owiadczenie 7) opublikowaowiadczenie 8) podpisa owiadczenie 9) potwierdzaowiadczenie 10) powtarzaowiadczenie 11) przedoyowiadczenie 12) przedstawiowiadczenie
STATEMENT a) to acknowledge a statement b) to amend a statement c) to await / to expect a statement
d) e) f) g) h) i) j) k) l)
to bear out / to corroborate a statement to contest a statement to give / to volunteer a statement to lodge / to submit a statement to prepare a statement to publish a statement to quote a statement to read out a statement to receive a statement
354
Test Five 13) 14) 15) 16) korygowa owiadczenie m) to repeat a statement przygotowaowiadczenie n) to retract / to withdraw a statement przyjmowa / uznawa owiadczenie o) to sign a statement przyjmowa z zadowoleniem p) to welcome a statement owiadczenie
SPRAWOZDANIE 1) analizowa sprawozdanie 2) bada sprawozdanie 3) cytowa sprawozdanie 4) napisa sprawozdanie 5) odkada ad acta / do szuflady 6) odrzuci sprawozdanie 7) opracowa sprawozdanie 8) opublikowasprawozdanie 9) otrzyma sprawozdanie 10) poprawia sprawozdanie 11) potwierdzasprawozdanie 12) powita z zadowoleniem sprawozdanie 13) 14) 15) 16) 17) 18) 19) 20) 21) pracowa nad sprawozdaniem przedstawi sprawozdanie przekaza / poda dalej sprawozdanie przesa sprawozdanie przyj / zatwierdzi sprawozdanie sporzdza sprawozdanie ukry / zatai sprawozdanie wyda sprawozdanie zmienia sprawozdanie
REPORT / STATEMENT a) to shelve a report b) to suppress a report c) to work on a report d) to adopt a report e) to alter a report f) to amend a report g) to analyse a report h) to cite / to quote a report i) to compile a report j) to confirm a report k) to draft / to draw up / to write a statement / report, to make a report l) to issue a report m) n) o) p) q) r) s) t) u) to pass on a report to present a report to publish a report to receive a report / statement to refute a statement, to reject a report to send in a report to examine / to study a report to welcome a report to write a report
ZAWIADOMIENIE 1) oczekiwa zawiadomienia 2) otrzyma zawiadomienie 3) przesa zawiadomienie 4) wyda zawiadomienie 5) wysa zawiadomienie
NOTIFICATION / NOTICE a) to expect / to await notification b) to issue a notice c) to notify, to give notification, to send a notification d) to post a notice e) to receive notification
355
Test Your Knowledge of Legal English DOKUMENT 1) antydatowadokument 2) bada dokumenty 3) 4) 5) 6) by w posiadaniu dokumentu datowa dokument dostarcza dokument fabrykowa / faszowa dokumenty DOCUMENT a) to accept a document b) to check / to scrutinise / to look up a document c) to consider a document d) to forge / to falsify a document e) to release / to issue documents f) to annotate a document g) h) i) j) k) l) m) n) o) p) q) r) s) to attach / to enclose a document to authenticate / to legalise a document to backdate a document to be in possession of a document to circulate / to send out documents to complete documents to conceal / to suppress a document to copy a document to date a document to draw up / to draft a document to examine a document to extract a document to falsify documents
7) interpretowa dokument 8) kontrolowa/ sprawdza dokument 9) kopiowa / powiela dokument 10) odtwarza/ rekonstruowa dokument 11) opatrywa dokument adnotacjami / przypisami 12) otrzymywa dokumenty 13) podpisywa dokument 14) podrobi dokument 15) podstemplowa dokument 16) posiada dokument 17) powiadczy dokument 18) przedoydokument 19) przejrze / wertowa dokumenty (pobienie) 20) przejrze dokumenty (omwi) 21) przekaza dokumenty 22) przygotowadokument 23) 24) 25) 26) 27) 28) 29) przyjmowa dokument publikowa dokument rozpatrywadokument rozprowadza dokumenty sfingowa dokument skada dokument sporzdza wycig / wypis z dokumentw
t) u) v) w) x) y) z) aa) bb) cc)
to file a document to forge a document to glance through / to read through the document to go over the documents to inspect a document to interpret a document to legalise a document to mislay documents to pass over the documents to peruse a document
30) sporzdzi dokument 31) sprawdzi dokument 32) sprokurowadokument
dd) to piece together a document ee) to possess a document ff) to prepare a document
33) studiowa / czyta uwanie dokument 34) ukry dokument
gg) to procure a document hh) to produce / to draw up a document
356
Test Five 35) 36) 37) 38) 39) 40) 41) 42) 43) uwierzytelnia dokument uzupeni dokumenty wycofa dokument wydawa dokumenty wystawi dokument zachowa dokument zakwestionowa dokument zaczy dokument zapodzia / zawieruszy dokumenty 44) zweryfikowa dokumenty PISMO 1) dorczy komu pismo 2) podyktowapismo 3) wysa pismo 4) wystosowado kogopismo 5) zredagowa pismo ii) to publish a document jj) to question a document kk) to receive documents ll) to save a document mm) to sign a document nn) to stamp a document oo) to submit a document pp) to supply a document qq) to vet documents rr) to withdraw a document
LETTER / NOTE / DOCUMENT a) to post / to mail a letter b) to forward a letter to someone c) to draft / to write a letter d) to dictate a letter e) to deliver a letter to someone, to serve a letter on someone CERTIFICATE a) to ask for a certificate b) to award a certificate c) to collect a certificate d) to forge / to fabricate a certificate e) to get a certificate f) to hand someone a certificate g) to issue / to give / to grant a certificate h) to obtain / to achieve a certificate i) to possess a certificate j) to receive a certificate k) to sign a certificate l) to stamp a certificate m) to submit / to lodge a certificate n) to win / to achieve a certificate COPY / TRANSCRIPT a) to accept a copy b) to append / to attach / to enclose a copy c) to certify / to authenticate a copy, to authenticate a transcript
WIADECTWO 1) dosta wiadectwo 2) odebra wiadectwo 1) otrzyma wiadectwo 2) podpisa wiadectwo 3) podstemplowa wiadectwo 4) posiada wiadectwo 5) prosi o wiadectwo 6) przyznawa wiadectwo 7) sfaszowawiadectwo 8) uzyska wiadectwo 9) wrczy komuwiadectwo 10) wyda wiadectwo 11) zdoby wiadectwo 12) zoy / skada wiadectwo ODPIS 1) docza odpis 2) dostarczy odpis 3) otrzyma / uzyska odpis
357
Test Your Knowledge of Legal English 4) 5) 6) 7) podpisa odpis przedoyodpis przesa odpis przyj odpis d) e) f) g) to forward a copy to issue / to release a copy to keep / to retain a copy to make / to run off a copy, to make a transcript h) to make a copy / transcript i) to obtain a copy, to receive a copy / a transcript j) to print a transcript / copy k) to review a transcript l) to send a copy (to someone) m) to sign a copy n) to submit / to lodge / to file a copy o) to submit / to lodge a copy p) to supply a transcript / a copy CONTRACT / AGREEMENT / DEAL a) to abide by an agreement b) to adhere to an agreement c) to be bound by an agreement d) to bungle a contract e) to by-pass / to circumvent an agreement f) to cancel / to rescind a contract g) to cancel a contract h) to carry out / to perform / to fulfil / to execute a contract i) to conclude a contract j) to conclude a contract, to enter into a contract k) to draw up / to write a contract l) to extend a contract / an agreement m) to fail to perform a contract, to renege on an agreement, to go back on an agreement n) to honour a contract o) p) q) r) s) t) to initial a contract to negotiate a contract to perform / to implement a contract to renegotiate a contract to renew a contract to seal a deal with a handshake
8) sporzdzi odpis 9) sprawdzi odpis 10) 11) 12) 13) 14) 15) 16) uwierzytelni odpis wyda odpis wydrukowaodpis wysa (komu)odpis zatrzymywa sobie odpis zoy / skada odpis zrobi odpis
UMOWA 1) anulowa umow 2) by zwizanym umow 3) dobi umowy z kim 4) dotrzymywa umowy 5) honorowa umow 6) naruszy umow 7) negocjowa umow 8) nie dotrzyma umowy 9) obchodziumow 10) odnowi umow 11) parafowa umow 12) podpisa umow 13) podrze umow 14) postpowa zgodnie z umow / przestrzegaumowy 15) 16) 17) 18) 19) 20) prolongowa/ przeduaumow przyklepa umow realizowa umow renegocjowa umow rozwiza umow sfinalizowaumow
358
Test Five 21) 22) 23) 24) 25) sknoci umow spisa / sporzdzi umow uniewaniaumow wykonywa umow zawrze / zawiera umow u) v) w) x) y) z) to sign a contract to strike a deal with someone to tear up a contract to terminate a contract to violate / to break / to be in breach of a contract to win / to get a contract
26) zdoby umow TRAKTAT 1) krytykowa traktat 2) narusza postanowienia traktatu 3) odrzuci traktat 4) podpisa traktat 5) potpia traktat 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) przygotowatraktat przyj traktat przystpi do traktatu ratyfikowa traktat sporzdzi traktat sprzeciwia si traktatowi uchyla / uniewaniatraktat wprowadzatraktat w ycie zatwierdzi traktat zawrze traktat
TREATY a) to abrogate a treaty b) to accept a treaty c) to approve a treaty d) to become a party to / to enter into a treaty e) to conclude / to enter into / to make a treaty f) to condemn a treaty g) to criticise a treaty h) to draw up a treaty i) to enforce a treaty j) to oppose a treaty k) to prepare a treaty l) to ratify a treaty m) to reject / to repudiate a treaty n) to sign a treaty o) to violate / to break / to breach a treaty REMUNERATION / PAY / FEE a) to accept remuneration
WYNAGRODZENIE 1) by uprawnionym do wynagrodzenia 2) domaga si wynagrodzenia 3) obliczy wysoko wynagrodzenia 4) obnia wynagrodzenie 5) okre liwysoko czyjego wynagrodzenia 6) 7) 8) 9) otrzyma wynagrodzenie pobiera wynagrodzenie podwyszawynagrodzenie przyj /
b) c)
to be entitled to remuneration / payment to collect payment, to earn / to receive remuneration to compute remuneration to constitute remuneration / a payment to defer payment to determine ones remuneration to disclose the remuneration zaakceptowa wynagrodzenie
d) e) f) g) h)
10) stanowi wynagrodzenie
i) j)
to fix the remuneration / payment to increase remuneration / payment
359
Test Your Knowledge of Legal English 11) ujawnia wysoko wynagrodzenia 12) ustali wysokowynagrodzenia 13) wstrzyma wypat wynagrodzenia 14) wymaga rwnego wynagrodzenia k) to maximise remuneration
l) to pay / to provide remuneration m) to receive / to obtain remuneration n) to reduce remuneration
15) wypaci wynagrodzenie 16) zatrzyma wynagrodzenie 17) zwiksza maksymalnie wynagrodzenie
o) p) q)
to require equal remuneration to retain payment to seek remuneration
360
Key and Translation

Test I. Choose the word or phrase which best completes each sentence. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. b statute ustawowy c first instance pierwszej instancji a judiciary sdownictwo, wadza sdownicza a jurat jurat, nota podajca szczegy zoonej przysigi a judicature wymiar sprawiedliwoci b jurisdiction 1. kompetencje 2. jurysdykcja, wymiar sprawiedliwoci 3. wadza sdownicza, sdownictwo 4. (sdu ) w a ciw o a jurisprudence 1. prawo, system prawny 2. prawoznawstwo c jurist 1. prawnik, jurysta, znawca prawa 2. student prawa, absolwent prawa 3. sdzia b juristic person osoba prawna b lawful ustawowy, legalny, prawowity a sentence wyrok w sprawie karnej, kara a conviction skazanie, zasdzenie, uznanie winnym, wyrok skazujcy c adjudication orzeczenie, wyrok, rozstrzygnicie, decyzja b verdict werdykt, wyrok awy przysigych a ruling orzeczenie, decyzja sdu, postanowienie organu administracyjnego b adjournment - odroczenie, zawieszenie (posiedzenia), przerwa (w obradach) b civil cywilny b act of God sia wysza, wypadek losowy (klska ywioowa) a force majeure sia wysza (klski ywioowe, jak i strajki, zamieszki) a guardian opiekun prawny a curator kurator b patron patron, opiekun, mecenas, protektor a minor niepenoletni b age of majority penoletnio a age of consent wiek uprawniajcy do zawarcia maestwa lub odbycia stosunku pciowego b natural person osoba fizyczna b (legal) personality osobowo prawna a personalty (personal property) ruchomo , wasno osobista c adult dorosy a unincorporated association jednostka bez osobowociprawnej c ward podopieczny a legal entity osoba prawna
361
Key and Translation 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. a incapacitated person ubezwasnowolniony a usufruct uytkowanie a deed akt notarialny b usucaption (Roman law) zasiedzenie a domicile domicyl c earnest money zadatek a legacy zapis a obliteration 1. zatarcie, zacieranie, zamazywanie 2. skrelenie, skasowanie c servitude suebno c personal property ruchomo , wasno osobista a title tytu prawny b community property wsplno mjtkowa b pimp strczyciel a swearing-in zaprzysienie a manslaughter zabjstwo zwyke (bez premedytacji) a turnkey contract kontrakt na budow pod klucz c corporeal hereditaments prawa dziedziczne materialne a separate property majtek odrbny b barrister adwokat uprawniony do wystpowania przed sdem wyszej instancji (UK), prawnik b bastard dziecko nielubne,bkart a absolute majority bezwzgldna wikszo a simple majority zwyka wikszo b creditor wierzyciel a debtor dunik a absconding debtor ukrywajcy si dunik a abstract wycig, wypis b manumission wyzwolenie (niewolnika) b abettor podegacz, poplecznik c paternity ojcostwo a putative father domniemany ojciec c pawnbroker waciciellombardu a mace laska marszakowska a zoning rejonizacja b inciter podegacz b accomplice - wspsprawca, wspwinny, wsplnik (w przestpstwie) a alimony alimenty a arraignment przedstawienie aktu oskarenia w sdzie a injunction 1. nakaz sdowy 2. zakaz sdowy 3. upomnienie c legal aid pomoc prawna z urzdu (udzielana osobom ubogim, ktrych nie sta na adwokata) a asylum azyl c plea odpowiedpozwanego na oskarenie, w ktrej owiadcza,czy przyznaje si do winy b assessment 1. ocena, oszacowanie 2. opodatkowanie a - bailable offence przestpstwo dopuszczajce zwolnienie z aresztu za kaucj
362
Test One b fruits poytki b promoter zaoyciel b particular lien zastaw szczeglny (prawo zastawu mienia dunika) c acquittance pokwitowanie, powiadczenie,potwierdzenie spaty a mechanics lien zastaw okupacyjny (USA) (prawo zastawu majtku zakadu na zabezpieczenie pac pracownikw) 81. a amotion usunicie (np. ze stanowiska), eksmisja, wywaszczenie 82. a books of authority rozprawy prawne napisane przez synnych jurystw 83. b annuity doywocie 84. b offeree adresat oferty 85. a battery naruszenie nietykalnocicielesnej, pobicie 86. a punitive damages odszkodowanie retorsyjne 87. c business day dzie roboczy 88. a nominal damages symboliczne odszkodowanie 89. a legitim zachowek 90. c circumstantial evidence poszlaki 91. c fabricated evidence sfabrykowany materia dowodowy 92. b obstructing justice matactwo, przeszkadzanie wymiarowi sprawiedliwoci 93. a intimidation zastraszenie 94. b justice of the peace sdzia pokoju 95. a allegation zarzut 96. a pledge zastaw 97. a revocation odwoanie 98. a litigant strona procesu 99. c damages odszkodowanie 100. b defendant oskarony 101. c tortfeasor osoba popeniajca delikt, oskarony (o popenienie deliktu) 102. b contempt (of court) obraza sdu (zobacz The Contempt of Court Act 1981) 103. c perjury krzywoprzysistwo (zobacz The Perjury Act 1911) 104. c attorney-in-fact penomocnik 105. c solicitor 1. adwokat wystpujcy w niszych sdach (UK) 2. radca prawny (instytucji publicznej w USA) 3. notariusz (UK) 106. a chambers kancelaria adwokacka 107. a counsel 1. adwokat reprezentujcy stron w sdzie 2. adwokat, radca prawny, zesp adwokatw 108. a attorney-at-law prawnik, adwokat (USA) 109. a subpoena nakaz stawiennictwa si w sdzie, wezwanie do sdu 110. c plaintiff powd, powdka, strona powodowa 111. b respondent pozwany w odwoaniu 112. c appellant osoba odwoujca si, wnoszca odwoanie, apelant 113. a acknowledgement of service potwierdzenie odbioru 114. b claim form pozew (formularz) 115. c strip search rewizja / kontrola osobista 116. a settlement ugoda, ukad 117. a composition ugoda 76. 77. 78. 79. 80.
363
Key and Translation 118. a implied (terms) dorozumiany, domniemany 119. b tort delikt 120. c discharge zwolnienie z obowizkw 121. c dismissal zwolenienie (np. z pracy przez pracodawc) 122. b offeror oferent 123. b express (terms) wyrany, jednoznacznie okrelony 124. a duress przymus 125. a negligence niedbalstwo, zaniedbanie, brak starannoci 126. a frustration bezskuteczno, niemono, daremno, niecelowo 127. a partnership spka (osobowa) 128. a sole proprietorship kupiec indywidualny, przedsibiorca samodzielny (USA) 129. c company spka (kapitaowa) 130. b corporation spka (kapitaowa) w USA 131. a shareholders udziaowcy 132. c Registrar of Companies kierownik brytyjskiego urzdu rejestrowego spek 133. b Official Receiver syndyk masy upadoci(UK) 134. b listed (companies) spki notowane na giedzie papierw wartociowych 135. b memorandum of association statut spki (UK), druga cz aktu zaoycielskiego spki (UK) 136. b articles of association pierwsza cz aktu zaoycielskiego spki (UK) 137. a articles of incorporation akt zaoycielski spki, umowa spki (USA) 138. a authorised share capital kapita statutowy 139. a officer czonek zarzdu spki, jeden z dyrektorw w spce (UK) 140. a secretary sekretarz (w spkach angielskich) 141. b proxy penomocnik do gosowania 142. c minutes protok 143. b dissolution rozwizanie 144. b insolvent niewypacalny 145. a bankrupt upady 146. c winding up rozwizanie 147. a bond obligacja 148. a prospectus prospekt emisyjny 149. c petition 1. podanie, petycja 2. wniosek, pozew, skarga 150. b motion wniosek, podanie 151. a supervisory board rada nadzorcza 152. a pre-emptive (rights) prawo pierwokupu 153. b (board of) directors rada dyrektorw (w USA i Anglii), zarzd (w Polsce) 154. c clerkships sta praktyki adwokackiej 155. a surety porczyciel 156. a hearsay (evidence) dowd ze syszenia (nie z pierwszego rda) 157. c sale of goods sprzeda towarw (zobacz Sale of Goods Act 1979) 158. c goods towary 159. a repudiated odmawia wypenienia porozumienia / umowy 160. b broker broker, porednik 161. a endowment 1. zapis, darowizna 2. dotacja, subwencja, wkad
364
Test One 162. 163. 164. 165. b mortgagor dunik hipoteczny a warranty zastrzeenie (w umowie) a census spis ludnoci b misrepresentation faszywe przedstawienie, przeinaczenie, wprowadzenie w bd 166. a adulteration - faszowanie, podrabianie, pogarszanie jakoci(ywnoci, lekarstw) 167. c adultery cudzostwo 168. a embezzlement sprzeniewierzenie, defraudacja, przywaszczenie, malwersacja 169. b genocide ludobjstwo 170. a Lord Chief Justice Lord Naczelny Sdzia (przewodniczcy awy Krlewskiej, czonek Sdu Apelacyjnego) 171. c will testament 172. b mortgage hipoteka 173. c libel paszkwil, zniesawienie pisemne, oszczerstwo, potwarz 174. b encumbrance 1. obcienie, ciar 2. hipoteka 3. zastaw 4. wada prawna 175. a abandoned property porzucone mienie, porzucona wasno 176. a mortgagee wierzyciel hipoteczny 177. a parole zwolnienie warunkowe 178. b theft kradzie 179. a poaching kusownictwo 180. a probation okres prbny 181. c letter of intent list intencyjny 182. c reorganisation naprawa, sanacja 183. c misappropriation sprzeniewierzenie, przywaszczenie, defraudacja 184. a trustee in bankruptcy syndyk masy upadoci 185. a mitigating (circumstances) okolicznociagodzce 186. a defamation zniesawienie, potwarz, oszczerstwo 187. a slander oszczerstwo, pomwienie, zniesawienie, obmowa, szkalowanie, potwarz 188. a accessory wspwinny, poplecznik 189. b miscarriage of justice omyka sdu, pomyka sdowa, niesprawiedliwy wyrok 190. c Miranda rule prawo do odmowy zezna przez podejrzanego (ktry zosta zatrzymany) zgodnie z 5. i 14. poprawk do konstytucji USA 191. c mortuary 1. dom pogrzebowy (USA) 2. kostnica (UK) 192. c misdemeanour wykroczenie, wystpek 193. b mercy killing eutanazja 194. b intestate bez pozostawienia testamentu 195. a next of kin najbliszy krewny 196. a indictment oskarenie publiczne 197. a indiscretion wybryk, wystpek, naruszenie moralnoci spoecznej 198. a robbery napad rabunkowy, rabunek, rozbj 199. a rape gwat 200. b structural (unemployment) strukturalne (bezrobocie)
365
Key and Translation 201. 202. 203. 204. 205. 206. 207. 208. 209. 210. 211. 212. 213. 214. a promisee 1. osoba otrzymujca obietnic / przyrzeczenie 2. wierzyciel c promisor obiecujcy, promitent a offer oferta b breach of contract niedotrzymanie umowy a breach of promise zamanie obietnicy a chattel ruchomo c eviction eksmisja c corroborating (evidence) dowd potwierdzajcy a brief - powierzenie sprawy, streszczenie sprawy a nullity (of marriage) niewano maestwa b discontinuance umorzenie, wstrzymanie postpowania na wniosek powoda a quash 1. anulowa,uniewani 2. zarzdza zatarcie (skazania) a sets aside uchyla, odrzuca a abrogation odwoanie, zniesienie, uniewanienie, uchylenie, abrogacja prawa, aktu prawnego, traktatu 215. b repeal zniesienie, uchylenie, uniewanienie (ustawy, przepisu) 216. a amendment - 1. zmiana, poprawka, poprawianie, modyfikacja 2. nowelizacja, nowela 217. a overruling uchylenie orzeczenia niszej lub tej samej rangi 218. c reversed uchylony, zmieniony na przeciwny (o wyroku, decyzji) 219. a judicial review rewizja, ponowne rozpatrzenie sprawy przez organ wyszej instancji 220. a summary (offence) wystpek Test II. Link the words in the left-hand column with their translations on the right. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. artificial person capacity to act in court proceedings certifiable guardian ad litem incapacitation injured person legal capacity minority natural person parental authority e) j) c) a) g) f) i) b) d) h) osoba prawna zdolno procesowa niepoczytalny, chory umysowo kurator procesowy nieletniego ubezwasnowolnienie poszkodowany zdolno prawna niepenoletnio osoba fizyczna wadza rodzicielska
Test III. Use the words in the box to complete the sentences 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) guardian opiekun prawny place of residence miejsce zamieszkania breach zamanie, naruszenie, pogwacenie legal status zdolno prawna, status prawny tangible property dobra materialne Usufruct uytkowanie Bylaw lokalny przepis, zarzdzenie (breach of) confidence naduycie zaufania
366
Test Four 9) Deed akt notarialny 10) Attestation powiadczenie,uwierzytelnienie, zalegalizowanie 11) Nuisance 1. naruszenie porzdku publicznego 2. utrapienie, plaga 3. niedogodno, przykro4. ssiedzkie naruszenie posiadania 12) affidavit owiadczeniepisemne zoone pod przysig 13) mandator mocodawca / zleceniodawca 14) expert biegy 15) Power of attorney penomocnictwo 16) Attorney penomocnik, prawnik 17) pledge zastaw 18) constitution konstytucja 19) payroll lista pac 20) Collective agreements umowy zbiorowe 21) promoter zaoyciel (spki) 22) auditor audytor, rewident ksigowy 23) purchaser nabywca, kupujcy 24) residence permit pozwolenie na pobyt 25) satisfactory quality zadowalajca jako 26) royalty honorarium, tantiema autorska 27) cease and desist order nakaz zaprzestania dziaalnoci 28) Child abandonment porzucenie dziecka 29) business name firma 30) tenancy dzierawa, najem Test IV. Fill in the gaps. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. (power of) attorney penomocnictwo nugatory niewany authorised upowaniony revoked odwoany remain in effect pozostawa w mocy charge or custody nadzr lub kuratela attained osiga si lawful prawny, capacity tutaj: imienin (real) property nieruchomo ownership wasno appoint mianuj quote podajemy submitting skadanie, przedoenie quotation oferta cenowa subject podlega competitive konkurencyjny valid aktualny, wany disinherit wydziedziczam extraordinary nadzwyczajny Incorporation zaoenie, powstanie (spki)
367
Key and Translation Test V. Link the words in the left-hand column with their translations on the right. ROSZCZENIE 1) oddali roszczenie 2) podtrzyma roszczenie 3) rezygnowa z, odstpowa od roszczenia 4) rozpatrzy roszczenie 5) uniewani roszczenie 6) uzna roszczenie 7) wycofa roszczenie 8) wystpi z roszczeniem 9) zaspokoiroszczenie OWIADCZENIE 1) cofa / odwoywa owiadczenie 2) cytowa / przytacza owiadczenie 3) korygowa owiadczenie 4) kwestionowa prawdziwo owiadczenia 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) 16) CLAIM i) to dismiss a claim g) to uphold a claim h) c) d) b) a) e) f) to waive / to renounce a claim to investigate a claim to nullify claims to acknowledge / to recognise a claim to withdraw a claim to put forward a claim to settle / to meet / to pay a claim
STATEMENT n) to retract / to withdraw a statement j) to quote a statement b) to amend a statement e) to contest a statement
oczekiwa owiadczenia c) odczyta owiadczenie k) opublikowaowiadczenie i) otrzyma owiadczenie l) podpisa owiadczenie o) potwierdzaowiadczenie d) powtarzaowiadczenie m) przedoyowiadczenie g) przedstawi owiadczenie f) przygotowaowiadczenie h) przyjmowa / uznawa owiadczenie a) przyjmowa z zadowoleniem p) owiadczenie
to await / to expect a statement to read out a statement to publish a statement to receive a statement to sign a statement to bear out / to corroborate a statement to repeat a statement to lodge / to submit a statement to give / to volunteer a statement to prepare a statement to acknowledge a statement to welcome a statement
SPRAWOZDANIE 1) analizowa sprawozdanie 2) bada sprawozdanie 3) cytowa sprawozdanie 4) napisa sprawozdanie 5) odkada ad acta / do szuflady 6) odrzuci sprawozdanie 7) opracowa sprawozdanie 8) opublikowasprawozdanie
REPORT / STATEMENT g) to analyse a report s) to examine / to study a report h) to cite / to quote a report u) to write a report a) to shelve a report q) to refute a statement, to reject a report i) to compile a report o) to publish a report
368
Test Five 9) 10) 11) 12) otrzyma sprawozdanie poprawia sprawozdanie potwierdzasprawozdanie powita z zadowoleniem sprawozdanie pracowa nad sprawozdaniem przedstawi sprawozdanie przekaza / poda dalej sprawozdanie przesa sprawozdanie przyj / zatwierdzi sprawozdanie sporzdza sprawozdanie p) f) j) t) c) n) m) r) d) k) b) l) e) to receive a report / statement to amend a report to confirm a report to welcome a report to work on a report to present a report to pass on a report to send in a report to adopt a report to draft / to draw up / to write a statement / report, to make a report to suppress a report to issue a report to alter a report
13) 14) 15) 16) 17) 18)
19) ukry / zatai sprawozdanie 20) wyda sprawozdanie 21) zmienia sprawozdanie ZAWIADOMIENIE 1) oczekiwa zawiadomienia 2) otrzyma zawiadomienie 3) przesa zawiadomienie 4) wyda zawiadomienie 5) wysa zawiadomienie DOKUMENT 1) antydatowadokument 2) bada dokumenty 3) by w posiadaniu dokumentu 4) datowa dokument 5) dostarcza dokument 6) fabrykowa / faszowa dokumenty 7) interpretowa dokument 8) kontrolowa/ sprawdza dokument 9) kopiowa / powiela dokument 10) odtwarza/ rekonstruowa dokument 11) opatrywa adnotacjami / przypisami dokument 12) 13) 14) 15) 16) otrzymywa dokumenty podpisywa dokument podrobi dokument podstemplowa dokument posiada dokument
NOTIFICATION / NOTICE a) to expect / to await notification e) to receive notification c) to notify, to give notification, to send a notification b) to issue a notice d) to post a notice DOCUMENT i) to backdate a document q) to examine documents j) to be in possession of a document o) to date a document pp) to supply a document s) to falsify documents y) to interpret a document x) to inspect a document n) to copy a document dd) to piece together a document f) to annotate a document kk) to receive documents mm) to sign a document u) to forge / to falsify a document nn) to stamp a document ee) to possess a document
369
Key and Translation 17) powiadczy dokument 18) przedoydokument 19) przejrze / wertowa dokumenty (pobienie) 20) 21) 22) 23) 24) 25) 26) 27) 28) 29) przejrze dokumenty (omwi) przekaza dokumenty przygotowadokument przyjmowa dokument publikowa dokument rozpatrywadokument rozprowadza dokumenty sfingowa dokument skada dokument sporzdza wycig / wypis z dokumentw z) to legalise a document oo) to submit a document v) to glance through / to read through the document w) bb) ff) a) ii) c) k) u) t) r) p) b) to go over the documents to pass over the documents to prepare a document to accept a document to publish a document to consider a document to circulate / to send out documents to forge a document to file a document to extract a document to draw up / to draft a document to check / to scrutinise / to look up a document to procure a document to peruse a document to conceal / to suppress a document to authenticate / to legalise a document to complete documents to withdraw a document to release / to issue documents to produce / to draw up a document to save a document to question a document to attach / to enclose a document to mislay documents to vet documents
30) sporzdzi dokument 31) sprawdzidokument 32) 33) 34) 35) 36) 37) 38) 39) 40) 41) 42) 43) 44)
sprokurowadokument gg) studiowa / czyta uwanie dokument cc) ukry dokument m) uwierzytelnia dokument h) uzupeni dokumenty wycofa dokument wydawa dokumenty wystawi dokument zachowa dokument zakwestionowadokument zaczy dokument zapodzia / zawieruszy dokumenty zweryfikowa dokumenty l) rr) e) hh) ll) jj) g) aa) qq)
PISMO 1) dorczy komupismo 2) 3) 4) 5) podyktowapismo wysa pismo wystosowado kogopismo zredagowa pismo
LETTER / NOTE / DOCUMENT e) to deliver letter to someone, to serve a letter on someone d) to dictate a letter a) to post / to mail a letter b) to forward a letter to someone c) to draft / to write a letter
370
Test Five WIADECTWO 1) dosta wiadectwo 2) odebra wiadectwo 3) otrzyma wiadectwo 4) podpisa wiadectwo 5) podstemplowa wiadectwo 6) posiada wiadectwo 7) prosi o wiadectwo 8) przyznawa wiadectwo 9) sfaszowawiadectwo 10) uzyska wiadectwo 11) wrczy komuwiadectwo 12) wyda wiadectwo 13) zdoby wiadectwo 14) zoy / skada wiadectwo ODPIS 1) docza odpis 2) dostarczy odpis 3) otrzyma / uzyska odpis 4) 5) 6) 7) 8) podpisa odpis przedoyodpis przesa odpis przyj odpis sporzdzi odpis CERTIFICATE e) to get a certificate c) to collect a certificate j) to receive a certificate k) to sign a certificate l) to stamp a certificate i) to possess a certificate a) to ask for a certificate b) to award a certificate d) to forge / to fabricate a certificate h) to obtain / to achieve a certificate f) to hand someone a certificate g) to issue / to give / to grant a certificate n) to win / to achieve a certificate m) to submit / to lodge a certificate COPY / TRANSCRIPT b) to append / to attach / to enclose a copy o) to supply a transcript / a copy i) to obtain a copy, to receive a copy / a transcript m) to sign a copy o) to submit / to lodge a copy d) to forward a copy a) to accept a copy g) to make / to run off a copy, to make a transcript k) to review a transcript c) to certify / to authenticate a copy, to authenticate a transcript e) to issue / to release a copy j) to print a transcript / copy l) to send a copy (to someone) f) to keep / to retain a copy n) to submit / to lodge / to file a copy h) to make a copy / transcript CONTRACT / AGREEMENT / DEAL f) to cancel / to rescind a contract c) to be bound by an agreement v) to strike a deal with someone a) to abide by an agreement
9) sprawdzi odpis 10) uwierzytelni odpis 11) 12) 13) 14) 15) 16) wyda odpis wydrukowaodpis wysa (komu)odpis zatrzymywa sobie odpis zoy / skada odpis zrobi odpis
UMOWA 1) anulowa umow 2) by zwizanym umow 3) dobi umowy z kim 4) dotrzymywa umowy
371
Key and Translation 5) honorowa umow 6) naruszy umow 7) negocjowa umow 8) nie dotrzyma umowy 9) obchodziumow 10) 11) 12) 13) 14) odnowi umow parafowa umow podpisa umow podrze umow postpowa zgodnie z umow / przestrzega umowy 15) prolongowa/ przedua umow 16) 17) 18) 19) 20) 21) 22) 23) 24) przyklepa umow realizowa umow renegocjowa umow rozwiza umow sfinalizowaumow sknoci umow spisa / sporzdzi umow uniewaniaumow wykonywa umow n) y) to honour a contract to violate / to break / to be in breach of a contract p) to negotiate a contract m) fail to perform a contract, to renege on an agreement, to go back on an agreement e) to by-pass / to circumvent an agreement s) to renew a contract o) to initial a contract u) to sign a contract w) to tear up a contract b) to adhere to an agreement l) t) q) r) x) i) d) k) g) h) j) z) to extend a contract / an agreement to seal a deal with a handshake to perform / to implement a contract to renegotiate a contract to terminate a contract to conclude a contract to bungle a contract to draw up / to write a contract to cancel a contract to carry out / to perform / to fulfil / to execute a contract to conclude a contract, to enter into a contract to win / to get a contract
25) zawrze / zawiera umow 26) zdoby umow TRAKTAT 1) krytykowa traktat 2) narusza postanowienia traktatu 3) odrzuci traktat 4) podpisa traktat 5) potpia traktat 6) przygotowatraktat 7) przyj traktat 8) przystpi do traktatu 9) ratyfikowa traktat 10) sporzdzi traktat
TREATY g) to criticise a treaty o) to violate / to break / to breach a treaty m) to reject / to repudiate a treaty n) to sign a treaty f) to condemn a treaty k) to prepare a treaty b) to accept a treaty d) to become a party to / to enter into a treaty l) to ratify a treaty h) to draw up a treaty
372
Test Five 11) 12) 13) 14) 15) sprzeciwia si traktatowi uchyla / uniewaniatraktat wprowadza traktat w ycie zatwierdzi traktat zawrze traktat j) a) i) c) e) to oppose a treaty to abrogate a treaty to enforce a treaty to approve a treaty to conclude / to enter into / to make a treaty
WYNAGRODZENIE
REMUNERATION / PAY / FEE b) to be entitled to remuneration 1) by uprawnionym do wynagrodzenia / payment 2) domaga si wynagrodzenia q) to seek remuneration 3) obliczy wysoko wynagrodzenia d) to compute remuneration 4) obnia wynagrodzenie n) to reduce remuneration 5) okre liwysoko g) to determine ones remuneration czyjego wynagrodzenia 6) otrzyma wynagrodzenie 7) pobiera wynagrodzenie 8) podwyszawynagrodzenie 9) przyj / zaakceptowa wynagrodzenie m) to receive / to obtain remuneration c) to collect payment, to earn / to receive remuneration j) to increase remuneration / payment a) to accept remuneration
10) stanowi wynagrodzenie 11) 12) 13) 14) 15) 16) 17) ujawnia wysoko wynagrodzenia ustali wysokowynagrodzenia wstrzyma wypat wynagrodzenia wymaga rwnego wynagrodzenia wypaci wynagrodzenie zatrzyma wynagrodzenie zwiksza maksymalnie wynagrodzenie
e) h) i) f) o) l) p) k)
to constitute remuneration / a payment to disclose the remuneration to fix the remuneration / payment to defer payment to require equal remuneration to pay / to provide remuneration to retain payment to maximise remuneration
373

Dictionary of Law Terms English-Polish Polish-English WAZNE

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dictionary of Law Terms English-Polish Polish-English WAZNE

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

D ic t iory a of La w n Te r m s

D ic ti ory a fLa w Te r m s no S o w ntekr m in o lo g ii p r a w n ic z e j i

C o v e r b y / P rookjakdtkRi :o b eRr to g i s k i e E d it in g /R e d aTo m ja R zo d z i k k c a :s

Abbreviations Wykaz skrtw

Introduction to legal translation

Introduction to legal translation

2.1. Tense in English legislative drafting

Introduction to legal translation

See: S. arevi, op. cit., p. 142.

3.2. Authorisation in English legislative sentences

Introduction to legal translation

3.4. Permission and authorisation in Polish legislative sentences

Introduction to legal translation

3.6. Negative obligation in Polish legislative sentences

Introduction to legal translation

3.7. Authorisation in Polish legislative sentences

Introduction to legal translation

4.1. Prohibition in English legislative sentences

See: S. arevi, op. cit., p. 146.

Introduction to legal translation

4.2. Negating privilege or right in English legislative sentences

Introduction to legal translation

4.3. Prohibition in Polish legislative texts

Introduction to legal translation

4.4. Prohibition as lack of entitlement in Polish legislative sentences

Introduction to legal translation

See: S. arevi,op. cit., p. 175.

5.1. Legal subject in English legislative sentences

Retrieved from: http://laws.justice.gc.ca/en/C-52.6/index.html

Introduction to legal translation

6.1. Criminal sanctions in English legislative sentences

Introduction to legal translation

Retrieved from: http://www4.law.cornell.edu/uscode/18/2113.html Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1995/Ukpga_19950039_en_1.htm

6.3. Criminal sanction in Polish legislative sentences

Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1995/Ukpga_19950039_en_1.htm

Introduction to legal translation

Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880001_en_1.htm to: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880001_en_102.htm

Introduction to legal translation

7.2. Definitions in English legislative texts

Introduction to legal translation

7.4. Definitions in Polish legislative texts

Retrieved from: http://www.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20041e.htm

Introduction to legal translation

Labour Legislation Guidelines: http://www.ilo.org/public/english/dialogue/ifpdial/ llg/ch11.htm

8.1. The structure of English statutes

Retrieved from: http://www.legislation.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20020032.htm Retrieved from http://www.legislation.hmso.gov.uk/acts/acts2002/20020015.htm

Introduction to legal translation

8.2. Structure of Polish statutes

Introduction to legal translation

9.1. Amendment to English legal provisions

Introduction to legal translation

9.2. Amendment to Polish provisions

Introduction to legal translation

11.1. Division and arrangement of British legal provisions

Retrieved from http://www.ilo.org/public/english/dialogue/ifpdial/llg/ch11.htm#note_1

Introduction to legal translation

12. Equivalence at the level of designation of legislative text divisions

Introduction to legal translation

As regards numbering, the following rules should be applied: 1. 2. 3.

English Sole Article Article 1 Article 2 (1)

Polish Artyku90 art. 1 art. 2 ust. 1

12.1. Structure of legal acts of European Union

4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

attorney-in-fact for delivery