Professional Documents
Culture Documents
Internato em Pediatria Hospital Regional da Asa Sul (Escola Superior de Cincias da Sade) INTERNO: Vinicius Silveira Amaral ORIENTADORA: Elisa de Carvalho
ANAMNESE
Histria colhida em 02/10/06
ANAMNESE
QP: Vmitos h 48 horas.
ANAMNESE
HDA: Relatrio do HRAN: iniciou quadro de vmitos
e apatia h 48 horas. Me procurou pelo HRAN, onde foi realizada glicemia capilar (45 mg%). Em casa, foi atendido pelo SAMU, que constatou glicemia de 18 mg%, sendo feito soro glicosado (SIC).
queixas. Diurese e evacuaes preservadas e sem anormalidades. tima aceitao da dieta. Nega febre, diarria ou vmitos. No faz uso de medicaes regularmente.
ANAMNESE
Antecedentes
Glicogenose diagnosticada em 02/09/05, aos 1a1m de vida (em acompanhamento com a gastropediatria desde 31/10/05, quando foi encaminhado pelo HRT, aps vrios episdios de hipoglicemia de difcil controle). No estava realizando as consultas regularmente no ambulatrio de gastropediatria.
EXAME FSICO
BEG, hidratado, hipocorado (+/+4), eupnico, afebril, aciantico, anictrico, sorridente, ativo e reativo. Peso: 9 kg
ACV: RCR em 2T, BNF, s/ sopro. FC: 100 bpm. AR: MV+ bilateralmente, s/ RA, s/ esforo
respiratrio. FR: 26 irpm.
EXAME FSICO
ABD: semi-globoso, depressvel, RHA+, timpnico,
indolor, fgado a 3,5 cm do RCD, bao no palpvel.
HIPTESE DIAGNSTICA
EXAMES COMPLEMENTARES
27/10/05 01/10
Hb Ht Leuco Seg Bast Linf Mon Eos Plaq
10,6 34,7 5400 50 12,1 34,7 15400 69
02/10
12,1 35,7 9400 55
03/10
13,2 39,7 11900 45
08
35 06 01 470000
01
27 02 01 454000
00
36 03 06 609000
00
50 01 03 472000
EXAMES COMPLEMENTARES
27/10/05 Glic Creat Uria Ca2+ Na+ K+ TGO TGP Trig Colest
11 0,3
01/10
84
02/10
55
03/10
87 0,4
16
8,6 133 4,4 49
15
9,7 132 4,4 27
14
10 135 4,2 32
20
126 106
14
23
252 158
EXAMES COMPLEMENTARES
27/10/05 01/10 02/10 03/10
0,2
0,17
0,04
0,13 102 1525 33 100
0,1
104 488 19
GASOMETRIAS
27/10/05 03/10/06
7,4 26 71,2 -7,3 34 22 18,9 10,6 105
7,32 45 97 -2
OUTROS EXAMES
TAP (26/10/05): 12; 87,1% EAS (01/10/06): dens 1005; pH 7; CED 2-3;
LEUCO 2 p/c
GLICEMIAS CAPILARES
02/10/06: 38 mg%
03/10/06: 27 mg%, 22 mg% e 33 mg% 04/10/06: 19 mg%
Hipoglicemia + Hepatomegalia
METABOLISMO DO GLICOGNIO
Glicose hepatcitoG-6-P5 vias.
Vias: gliclise (piruvato e lactato); ciclo das
por glicose. Frutose, galactose e AA so potencialmente glicognicos. Formao favorecida pela insulina.
METABOLISMO DO GLICOGNIO
METABOLISMO DO GLICOGNIO
METABOLISMO DO GLICOGNIO
Deposio de glicognio: inibio da fosforilase
e estimulao da glicognio sintetase.
Fgado libera glicose em situaes de estresse ou quando nveis sricos de glicose esto reduzidos.
GALACTOSEMIA
Deficincia da Galactose-1-fosfato-UDPtransferase. Autossmica recessiva.
GALACTOSEMIA
Q.C.: hepatomegalia, ictercia, vmitos,
bilirrubinas e aminotransferases; presena de substncias redutoras na urina; hipoalbuminemia; coagulopatia; acidose hiperclormica.
GALACTOSEMIA
Aumento de bitos nos 1os. meses de vida, por sepse por E. coli.
DEFICINCIA DA FRUTOSE-1,6DIFOSFATASE
Hipoglicemia por jejum ou ingesto de frutose. Sintomas graves nos 1os. dias de vida (acidose metablica grave). Irritabilidade, sonolncia, apnia, taquicardia, hipotonia e hepatomegalia. Descompensao: doena aguda, jejum ou aumento da
ingesto de frutose (hipoglicemia grave e convulses).
Diagnstico: confirmao pela medida direta da frutose-1 Esteatose persistente: ingesto de fontes ocultas de Cirrose se no houver dieta c/ excluso de frutose.
GLICOGENOSE
Erro inato do metabolismo (alterao da concentrao ou estrutura do glicognio no organismo).
Classificada em 12 tipos. Classificao baseada nos defeitos enzimticos especficos e nos tecidos comprometidos.
GLICOGENOSE
Tipos I, III, IV, VI, IX e XI tm comprometimento heptico. Hipoglicemia de jejum + acidose + hepatomegalia + retardo do crescimento. Caractersticas histopatolgicas so muito semelhantes. Impossvel correlao morfolgica com o tipo de deficincia enzimtica (exceto no tipo IV).
GLICOGENOSE TIPO I
Deficincia de G-6-Pase.
25% das glicogenoses. Autossmica recessiva.
GLICOGENOSE TIPO I
No h liberao de glicose pelo fgado.
Metabolismo da frutose e galactose no fornecer glicose livre. Hipoglicemia de jejum freqente (cetose no proeminente).
GLICOGENOSE TIPO I
Hipoglicemiainsulina e glucagon (cronicidade). cido lctico o substrato para o metabolismo cerebral (ao protetora para o SNC).
GLICOGENOSE TIPO I
Hiperlipidemia: produtos glicolticos
triglicerdeos e colesterol.
GLICOGENOSE TIPO I
Glicogenose Ia
Hipoglicemia de jejum + hepatomegalia.
GLICOGENOSE TIPO I
Glicogenose Ia
Xantomas, osteoporose, fraqueza, cefalia, taquipnia e mal-estar. Nefromegalia (nefropatia progressiva, proteinria, HAS).
GLICOGENOSE TIPO I
Glicogenose Ib
Semelhante ao tipo Ia. e disfuno de neutrfilos (infeces piognicas, gengivoestomatite, DII e periodontite). Medula ssea: hiperplasia da srie mielide e atraso na
maturao de precursores dos neutrfilos.
GLICOGENOSE TIPO I
Diagnstico Laboratorial
Hipoglicemia de jejum; de c. lctico, c. rico, colesterol, c. graxos, triglicerdeos, fosfolipdios e aminotransferases. Teste de tolerncia ao glucagon: tipo I s/ resposta
ao glucagon em jejum ou aps alimentao; tipo III h resposta+, se realizado aps a dieta.
GLICOGENOSE TIPO I
Diagnstico Laboratorial
GLICOGENOSE TIPO I
Histologia
Clulas hepticas tumefeitas; hepatcitos plidos e c/ grandes vacolos de gordura no citoplasma; membrana citoplasmtica est espessada; parnquima c/ aspecto de mosaico; fenmeno de hiperglicogenose nuclear; pode haver fibrose (mais comum nos tipos III, IV, VI, IX e XI).
Perda e atrofia muscular; hipertenso porta secundria cirrose heptica. Hemorragia digestiva e carcinoma hepatocelular.
GLICOGENOSE TIPO IV
Autossmica recessiva. Forma menos comum.
GLICOGENOSE TIPO IV
Quadro Clnico
Atraso do crescimento, distenso abdominal e hepatoesplenomegalia nos 1os. meses de vida. H casos congnitos (hidropsia fetal). Cirrose e hipertenso porta no final do 1. ano insuficincia heptica e morte antes dos 4 anos de vida.
GLICOGENOSE TIPO IV
Quadro Clnico
Cardiomiopatia e carcinoma hepatocelular podem complicar o quadro. Hipotonia e atrofia muscular. rara a hipoglicemia (metabolismo do carboidrato normal). de aminotransferases e bilirrubina direta.
GLICOGENOSE TIPO IV
Diagnstico
Deficincia da atividade enzimtica no fgado, leuccitos, Mm., eritrcitos ou fibroblastos. Histopatologia: acmulo de substncia anormal (PAS+
diastase-resistente) no fgado e Mm. Acmulo de material plido, hialino ou vacuolado por todo o lbulo heptico (mais intenso na periferia).
GLICOGENOSE TIPO IV
Diagnstico
Material PAS+ diastase-resistente semelhante aos depsitos da deficincia de alfa-1-antitripsina. Estgio avanado: acmulos nodulares birrefringentes de
material diferente, hialino e fibrilar, difusamente distribudo nos lbulos hepticos.
GLICOGENOSE TIPO VI
Rara. Deficincia da fosforilase no fgado.
GLICOGENOSE TIPO VI
Hepatomegalia; atraso de crescimento; tolerncia ao jejum; dos nveis sricos de c. rico, colesterol, triglicerdeos, aminotransferases.
Dilatao celular heterognea (principalmente na periferia do lbulo). Membranas grosseiras e onduladas. Vacolos citoplasmticos e discretos septos nas reas portais, mas s/ hiperglicogenose.
GLICOGENOSE TIPO VI
Microscopia eletrnica: partculas
GLICOGENOSE TIPO IX
Deficincia da fosforilase quinase. Tipo IXa: mais freqente; acomete o fgado;
herana ligada ao sexo.
GLICOGENOSE TIPO IX
Q.C.: hepatomegalia; atraso de crescimento; de
triglicerdeos, colesterol e aminotransferases; hipoglicemia; face de boneca; fraqueza muscular no tipo IXc. Assintomticos quando adultos. Fibrose heptica, cirrose e carcinoma hepatocelular so raros.
GLICOGENOSE TIPO XI
Rara; autossmica recessiva. Defeitos no GLUT-2.
Disfuno tubular renal proximal, reduo da utilizao de glicose e galactose, acmulo de glicognio no fgado e rins.
Q.C.: atraso no crescimento, raquitismo,
hepatomegalia e nefromegalia.
GLICOGENOSE TIPO XI
Laboratrio: glicosria, aminoacidria, perda de
bicarbonato, hipofosfatemia, de FA srica. Hipoglicemia e hiperlipidemia. Aminotransferases, lactato e c. rico plasmticos esto normais.
Intolerncia no TTOG (perda funcional de GLUT-2 impede a captao heptica). Bipsia heptica: acmulo acentuado de
glicognio nos hepatcitos e clulas tubulares renais proximais, devido ao transporte alterado da glicose para fora desses rgos.
BIPSIA HEPTICA
(02/09/05)
CONCLUSO
GLICOGENOSE TIPO I ou III
TRATAMENTO
Dieta faz parte do tratamento. Pacientes c/ hipoglicemia devem ter nutrio enteral noturna. Cereais crus tm mais eficcia nas crianas maiores. Amido de milho cru: 2g/Kg, 4x/dia. Cas menores de 2
anos, podem no apresentar digesto adequada. Recomenda-se a introduo aps 8. ms de vida.
TRATAMENTO
S/ restrio de frutose e galactose (gliconeognese est normal).
Alto teor de carboidratos melhoram a glicemia, hepatomegalia, fraqueza muscular e falncia do crescimento.
Administrar protenas em grande quantidade.
TRATAMENTO
Dieta hiperprotica: 45% de CHO, 30% de
lipdios e 25% de protenas.
TRATAMENTO
REFERNCIAS BIBLIOGRFICAS
FERREIRA, Cristina T.; CARVALHO, Elisa de; SILVA, Luciana R. Glicogenoses. In: FAGUNDES, Eleonora D. T.; FERREIRA, Alexandre R.; ROQUETE, Mariza L. V. Gastroenterologia e hepatologia em pediatria: diagnstico e tratamento. Rio de Janeiro: MEDSI EDITORA MDICA E CIENTFICA LTDA, 2003. cap. 49, p. 645-657. FERREIRA, Cristina T.; CARVALHO, Elisa de; SILVA, Luciana R. Outras doenas metablicas do fgado. In: BEZERRA, Jorge A. Gastroenterologia e hepatologia em pediatria: diagnstico e tratamento. Rio de Janeiro: MEDSI EDITORA MDICA E CIENTFICA LTDA, 2003. cap. 50, p. 660-663. SCRIVER, Charles R. et al. Glycogen Storage Diseases In: CHEN, Yuan-Tsong; BURCHELL, Ann; The metabolic and molecular bases of inherited disease. New York: THE MCGRAW-HILL COMPANIES, INC, 1995. cap. 24, p. 935-965. 7ed. Volume 1. BRAUNWALD, Eugene et al. Doenas de depsito de glicognio e outros distrbios hereditrios do metabolismo dos carboidratos. In: CHEN, Yuan-Tsong. Harrison: medicina interna. Rio de Janeiro: MCGRAW-HILL INTERAMERICANA DO BRASIL LTDA, 2001. cap.350, p. 2426-2433. 15 ed. Volume 2.
OBRIGADO