SALMONIKULTURA

Hladnovodni ribnjaci kalifornijska

pastrmka (Oncorhynchus mykiss)
Prilagodljiva vrsta
Predstavnik intenzivne proizvodnje
salmonida
Dobro podnosi zatoenitvo
Model intenzivne proizvodnje u
salmonikulturi u ribnjacima ili
kaveznom uzgoju

 Ostale salmonidne vrste

samo za poribljavanje i
za sportski ribolov
Ostale salmonide su
osjetljive na uzgojne
uslove
Zbog toga je njihov
uzgoj za sada iskljuivi
izvor nasadnog
materijala za
poribljavanje otvorenih
voda

 Kvalitet vode osnovni preduslov za

uzgoj salmonida
Voda mora biti: ista, bistra, sa
odreenom temperaturom i
hemijskim sastavom vode
FH karakteristike je neophodno
proanalizirati prije gradnje
salmonidnog ribnjaka,
FH karakteristike je neophodno
redovno pratiti

 Mora se pratiti:

kisik,
ugljini dioksid,
pH vrijednost,
amonijak,
nitrati,
nitriti,
alkalitet,
zamuenje i
temperaturu

Odstupanje od dozvoljenih
graninih vrijednosti uzrokuje
poremeaje proizvodnih rezultata i
zdravstveno stanje ribe

 Temperatura
Temperatura je jedan od
najznaajnijih parametara za ivot
salmonida
Poveanje ili smanjenje uslovljava
usporavanje ili ubrzanje ivotnih
procesa u organizmu
Temperatura je nezaobilazan
pokazatelj stanja ivotne sredine

 Temperatura djeluje
na gustou vode,
na kvalitet otapanja gasova u vodi
na njihovu fizioloku aktivnost

Kalifornijska pastrmka podnosi relativno

veliki temperaturni raspon (5 28C)
Tempertaturne oscilacije trebaju biti
manje, jer ujednaenost temperature
omoguava normalan metabolizam

 Optimalne temperature vode za

uzgoj ranih dobnih kategorija
pastrmki u dobi od est mjeseci se
kreu izmeu 9 i 12 C
Kod starijih kategorija riba od est
mjeseci do konzumne veliine,
najbolji prirasti se postiu
natemperaturi od 10 16 C

 Kisik
Koliina otopljenog kisika je temelj
ivota hidrobionata
Nedostatak ili pomanjkanje kisika
uzrokuje naruavanje i ogranienje
ivotnih uslova
Pad koncentracije kisika ispod 6mg/l
dovodi do poremeaja u proizvodnji

 Poeljna vrijednost je 8 12 mg/l

Pastrmska ribogojilita se opskrbljuju
vodom iz izvora
Izvorske vode su siromane kisikom,
pa se serijom kaskada i preljeva
omoguava njihovo ozraivanje
Mogue je ozraivanje i pomou
elektroagregata ili rasprivaa

 Ugljini dioksid
Kao to mogu biti siromane kisikom,
izvorske vode mogu biti bogate CO2
Velike koncentracije ovog gasa
uzrokuju stvaranje gasovitih
mineralnih voda neprikladnih za
salmonidna ribogojilita

 Koncentracija od 30mg/l izaziva

uznemirenost pastrmki; poveana
koncentracija izaziva uginue riba
Dozvoljene vrijednosti CO2 u
pastrmskim ribogojilitima do 8mg/l,
uz optimalnu koliinu kisika i blago
alkalnu reakciju vode

pH vrijednost
Jedan od najstabilnijih parametara vode
Pastrmke podnose velike oscilacije pH vode
Poeljna pH vrijednost vode je izmeu 7 i 8
Vrijednosti pH manje od 5 i vee od 9 su
letalne

 Prisustvo sumporvodika, hlora,

metana i drugih gasova u vodi ak i u
malim konentracijama, uzrokuje
velike poremeaje
Mortalitet nastaje u vrlo kratkom
razdoblju
Kvalitet vode za pastrmska
ribogojilita mora biti prve kategorije

 Kvantitet vode
Koliina vode je jedan od limitirajuih
faktora pri izboru lokacije i
konstrukcionog rjeenja ribnjaka
Smatra se da je za intenzivnu
proizvodnju potrebno osigurati
najmanje 50 72 izmjene vode u
24 sata

 To znai da se volumen uzgojnog

bazena izmijeni 2,5 3 puta u
jednom satu
Gustoa nasadnog materijala ovisi o
zasienosti kisikom
Prema nainu protoka vode
razlikujemo etiri osnovna sistema:

 Jednostruko iskoriavanje protoka

Viestruko iskoriavanje protoka
Poluzatvoreni sistem iskoriavanje
protoka
Recirkulacijski sistem iskoriavanje
protoka

 Jednostruki uzgojni bazeni

postavljeni u
paraleli
Voda iz dovodnog
kanala utie u
svaki bazen
posebno
Iz bazena voda
istie u zajedniki
odvodni kanal

 Prednost ovakvog sistema je u

visokoj kvaliteta vode i mogunost
manipulacije ribom i lake ienje
bazena
Danas je tendencija viekratne
upotrebe vode
Tako se poveavaju proizvodni
kapaciteti ribogojilita u odnosu na
raspoloivu koliinu vode

 Sistem viestrukog iskoriavanja

susreemo kod ribogojilita kod kojih
su uzgojni objekti poredani u nizu
U tom sluaju voda prvo ulazi u
gornje bazene, a zatim, dijelom
manjeg kvaliteta prelazi u donje
bazene, sve do izlaska iz bazena

 Ovakav sistem zahtijeva odreene

prirodne pogodnosti: vei prirodni
pad terena to omoguava aeraciju
Za odravanje visokog nivoa
proizvodnje potrebna je potpuna
usklaenost elemenata uzgoja:
koliine otopljenog kisika, broja
izmjena vode, visokokvalitetne hrane
i kvalitetnog nasadnog materijala

 Poluzatvoreni protok je takav

sistem gdje dio vode nakon upotrebe
se podvrgava preiavanju, a
proiena voda se vraa u sistem
dovodnih kanala
Ovo je racionalan sistem u kome se
abiotski parametri vode lake
odravaju u potrebnim graninim
vrijednostima

 Ztvoreni sistem podrazumijeva

korienje vode koja se permanentno
recirkulira
To je potpuno zatvoreni sistem sa
minimalnim dodatkom vode koja se
izgubila isparavanjem
Ovaj sistem je za sada mogue
primijeniti u najintenzivnijem uzgoju
riba, ali samo u eksperimentalnim
uslovima

 Tip ribnjaka
Moderna, intenzivna proizvodnja
pastrmskih riba se odvija u objektima
razliitih konstrukcija, oblika i
veliina
Razlikujemo dva osnovna tipa:
Punosistemsko i
Parcijalno ribogojstvo

 Punosistemsko - obuhvata sve

faze od dranja matica, induciranog
mrijesta, oplodnje ikre, uzgoja mlaa
do konzumne ribe
Parcijalno specijalizirano samo za
jednu od navedenih faza ije se
funkcioniranje zasniva na nabavci
ribljeg mlaa odreene dobi koja se
uzgaja do isporuke tritu

 Parcijalno moe pokrivati i fazu

mrijeenja, gdje su mrijestilita
malog kapaciteta i sa funkcijom
mrijeenja iskljuivo divljih
salmonidnih vrsta i uzgoja nasadnog
materijala za poribljavanje otvorenih
voda
Ovakav nain je prihvatljiv samo za
porodina gospodarstva i za lokalno
trite

 Punosistemsko salmonidno
ribogojstvo obuhvata proces od
mrijeenja do konzumne ribe
Pomenute uzgojne faze se mogu
odvijati u betonskim i zemljanim
bazenima

 Betonski bazeni imaju odreene

prednosti:
manji gubitak vode,
bolje korienje prostora
Jednostavnije i bolje regulisanje toka
vode,
Laki je rad s ribom,
Lake ienje i odravanje bazena.

 Gajenje salmonidnih matica

U intenzivnom uzgoju kalifornijske pastrmke je
vaan pravilan odabir matica
Najea i najjednostavnija metoda je izbor na
osnovu fenotipskih karakteristika
Pri izboru se vodi rauna o indeksu
uhranjenosti i indeksu kondicije
CF = W . L-3 x100
Uvrsti mase i duine u pripadajue kolone
Automatski se izbaci CF za svaku ribu

 Sloeniji je odabir na osnovu

genetikih predispozicija
Matino jato ine enke u dobi 3 6
godina, mase do 5kg i mujaci dobi
2 4 godine i mase do 3kg
Odnos 1 mujak : 3 enke