You are on page 1of 21

Ephemeroptera: Njditoret

Efemera jetshkurtr
Ptera krah
Lloje Palearktike
Nr i familjeve: 19
Nr i gjinive: 200
Nr i llojeve: mbi 2000

Grupi m i vjetr i insekteve me krah q jetojn sot


Datojn nga koha e Shkumsit dhe Permit
I vetmi rend i insekteve q ka fazn e subimagos
Jetojn n shumicn e ujrave t mbla: prroje, prroska,
lumenj, liqene, moqale, kneta por edhe n disa ujra t
njelmta

Adultet kan trup t but, me antena t shkurtra, dy cerce n


fund t trupit dhe filamentin e gjat kaudal n fund t
abdomenit
Shumica e adulteve i kan dy pal krah, pala e dyt
konsiderueshm m t shkurtr
Tek disa lloje mungojn kriht
Larvat kan antena shum m t gjata, pjes funksionale t
gojs.

Hemimetabolike

Veza

Larva

Adulti

Larva

http://www.cals.ncsu.edu/course/ent425/compendium/mayfly.html

Larvat

Cikli jetsor

Rndom nj gjenerat pr vit, disa i kan dy; t tjerat


mund t ken gjenerat dy vjeare (kto jan lloje m t
mdha)
Vezt lshohen n uj; larvat dalin brenda nj deri disa
javve; diapauza mund t zgjat deri n 11 muaj
Faza larvore zgjat 3-6 muaj (prej 10 dit -2 vite);
qiftzohen shum her (m shum se secili insekt tjetr
ujor; 12-27 her, deri n 45 her tek disa lloje)
Emergjenca
1.
2.

Fluturojn n siprfaqe; e prdorin exuviumin si trap dhe dalin.


Zvarriten deri te bregu pr t fluturuar

Cikli jetsor
E kan shum specifike fazn e subimagos: i
vetmi insekt fluturues i cili nuk sht trsisht i
zhvilluar
Kraht jan t zbeht dhe semitransparent pr
shkak t qimeve t holla
Subimagot e llojit t njjt dhe habitatit t njjt
kan emergjenc t sinkronizuar
Stadi i subimagos zgjat deri n 24 or (prej disa
minuta deri n 2 dit)
Adulti ka krah shklqyes

Subimago

Adulti

Riprodhimi

Adultet jetojn 24 or (nga 90 min deri 2 dit)


Nuk ushqehen, nuk kan pjes t gojos
Sistem t degjeneruar t traktit digjestiv
Vetm meshkujt fluturojn n luzma mbi uj;
kan sjellje tjetr t luzmimit
Femrat i lshojn vezt dhe vdesin, disa
eksplodojn

Rndsia dhe roli ekologjik


Emergjencat masive mund t jen bezdisse
Shum lloje jan t ndjeshm ndaj ndotjes, por ka
variacione t mdha, disa e tolerojn mesatarisht ndotjen
Shum m tepr e tolerojn se sa Plecopterat dhe
Trichopterat
Shumica ushqehen me alga, material bimor, detritus
Jan minjt dhe lepujt e ekosistemit ujor: e konvertojn
shumicn e materialit bimor n mas shtazore
Hallk e rndsishme e zinxhirit ushqimor

Adultet

Familjet kryesore dhe bioindikacioni


Baetidae
Madhsia m e vogl trupore
Jan t prhapura gjithandej n bot
Notues t mir
Ushqehen me alga
Indeksi i tolerancs 4

Familjet kryesore dhe bioindikacioni


Caenidae
Familje e vogl
Madhsi e vogl trupore
Adultet: maj - shtator
Indeksi i tolerancs 7

Familjet kryesore dhe bioindikacioni


Ephemerellidae
Kolektor
Pamje karakteristike n rastin e sulmit
Indeksi i tolerancs 1

Familjet kryesore dhe bioindikacioni


Ephemeridae
Rreth 150 lloje
Jan t prhapura prve Australis
Gropues t mir
Indeksi i tolerancs 4

Familjet kryesore dhe bioindikacioni


Heptagenidae
Rreth 500 lloje
Trup t vogl
N ujrat t shpejta
Indeksi i tolerancs 4

Familjet kryesore dhe bioindikacioni


Leptophlebidae
Ushqehen me detritus
Branshi n form piruni
Indeksi i tolerancs 2

Familjet kryesore dhe bioindikacioni


Siphlonuridae
Jetojn n ujra t ngadalta
Indeksi i tolerancs 7

You might also like