You are on page 1of 132

Oleh : Yeti Kartikasari,

ST,M.Kes
Indikasi X foto konvensional pada kecurigaan
patologi cranium dan SPN :
Sinusitis
Mastoiditis

Trauma maxillofacial

Kelainan TMJ

Tumor
Neurocranium
(Viscerocranium)
Splanchnocranium
A-B Os zygomaticus
C Os nasalis
D Processus nasalis (os
maxillaris)
E Spina nasalis ant.
F-G Proc. alveolaris
maxilla-mandibula
H Mentum
I For. mentale
J-P Os mandibula
Q MAE
R TMJ
A. Os zygomaticus
B. Os maxillaris
C. Septum nasi
D. Spina nasalis anterior
E. Arcus zygomaticus
F. Proc. Coronoideus
G. Caput (condylus)
mandibula
H. Processus mastoideus
I. Angulus mandibula
J. Foramen magnum
Fossa cranii anterior,
media, posterior
Crista galli ossis
ethmoidalis
Os sphenoidalis (ala
minor dan mayor)
Sella turcica
Eminentia petrosa
(petrous ridge) ossis
temporalis
Glabella
Nasion (pertemuan
sutura nasofrontalis
dengan sutura
internasalis)
Acanthion
Mentum
Sutura sagittalis
Sutura coronalis
Sutura squamosa
(temporoparietalis)
Sutura
lambdoidalis
Bregma
Pterion
Asterion
Lambda
Sinus maxillaris
Sinus frontalis
Sinus
sphenoidalis
Sinus ethmoidalis
Saat lahir : hanya sinus maxillaris
yang terbentuk sempurna
Sinus frontalis dan sphenoidalis
mulai berkembang pada usia 6-7
th
Sinus ethmoidalis berkembang
paling akhir, kira-kira bersamaan
dgn cellulae mastoidea (mastoid air
cells)
Semua SPN akan terbentuk
sempurna pada akhir usia remaja
Sulcus supraorbitalis
Tuberculum mentale
(mentum)
Glabella
Acanthion
Tuberculum mentale
(mentum)
Acanthion
Nasion
Glabella
Vertex
Inion (Protuberantia
occipitalis externa)
Inion
Meatus acusticus
externus (MAE)
Linea interpupillaris
Linea mediana
Glabello-alveolar
line
Mento-meatal line
Acanthio-meatal
line
Infraorbito-meatal
line (IOML / Reids
base line)
Orbito-meatal line
(OML)
Glabello-meatal line
PROYEKSI FOTO:
PA / AP
Lateral
Caldwell
Waters (close mouth / open mouth)
Towne (Axial)
Submentovertex
Schuller
Law
Stenvers
Mayer
A. Margo
supraorbitalis
B. Crista galli
C. Sutura sagittalis
D. Sutura lambdoidea
E. Eminentia petrosa
F. Sinus
frontalis
E. Sinus
ethmoidalis
M. Sinus
maxillaris
Eminentia petrosa
diproyeksikan ke
dlm orbita shg
tidak terlihat.
Sinus ethmoidalis
lebih terlihat
(anterior dan
posterior lebih
mudah dibedakan)
A MAE
B Proc. mastoideus
C Os occipitalis
D Sutura lambdoidea
E Clivus
F+L Sella turcica
G-H Proc. clinoideus
ant-
post
I Vertex
J Sutura coronalis
M Os sphenoidalis
N Ramus mandibula
F Sinus frontalis
E Sinus ethmoidalis
S Sinus sphenoidalis
M Sinus maxillaris
A Os zygomaticus
B Os / sinus maxillaris
C Septum nasi
D Spina nasalis
anterior
E Arcus zygomaticus
G Caput (condylus)
mandibula
H Processus
mastoideus
I Angulus mandibula
Sinus sphenoidalis tampak
(tanpa superposisi dgn
mandibula)
Dens VC-II tidak tampak
F Sinus frontalis
E Sinus ethmoidalis
M Sinus maxillaris
S Sinus sphenoidalis
Processus mastoideus
A Dorsum sellae /
Sella turcica
B Processus
clinoideus posterior
C Eminentia petrosa
D Os occipitalis
F Foramen magnum
Processus
mastoideus
B Pars petrosa
C Foramen magnum
D Sella turcica /
Dorsum sellae
A Eminentia petrosa
B Processus mastoideus
C Condylus mandibula
D Os vomer
E Foramen ovale
F Foramen spinosum
G Dens VC-II
H Foramen magnum
M Sinus maxillaris
E Sinus ethmoidalis
S Sinus sphenoidalis
B Pars petrosa os
temporalis
A Processus
mastoideus
Bagian dari os temporalis
Bentuk pyramid bersisi 3
Apex mengarah ke caudal
Dinding anterior berbatasan
dgn aditus ad antrum dari
Auris media (Cavum tympani)
Atap : fossa cranii media
Dinding medial : dinding
lateral fossa cranii posterior
PROYEKSI FOTO UNTUK
PROCESSUS MASTOIDEUS :

LAW
STENVERS
TOWNE
MAYER
SCHULLER
A Condylus mandibula
B Fossa
temporomandibularis
C Eminentia petrosa
D Processus mastoideus
E MAE
SENDI
TEMPOROMANDIBULARIS
(Temporomandibular Joint /
TMJ)
Terdiri dari :
Costae
7 pasang costae vera
3 pasang costae
spuria
2 pasang costa
fluctuantes
Sternum
Manubrium
Corpus
Processus xiphoideus
Vertebrae thoracalis
Pangkal :
Capitulum
Collum
Tuberculum

Angulus costae
Sulcus costae (dilewati
vasa darah dan saraf
intercostalis)
Posisi sama dengan
pembuatan X foto
thorax PA
Costa depan : bentuk
V
Costa blkg : bentuk A
Costae atas saling
superposisi
Sisi yang sakit
diposisikan
posterior oblik
A Incisura jugularis
(suprasternalis)
B Incisura clavicularis
C Incisura costalis I
D Manubrium
E Angulus sternalis
(Lewis / Ludovic)
F Corpus
7 V. cervicalis
12 V. thoracalis
5 V. lumbalis
5 V. sacralis
3-5 V. coccygeus
Lordosis cervicalis

Kyphosis
thoracalis

Lordosis lumbalis

Kyphosis sacralis
Fungsi :
Penyokong badan &
meneruskan berat
badan ke punggung
& anggota bawah.
Melindungi medulla
spinalis dan
selaputnya
VERTEBRAE

2 bagian :
Anterior : corpus
vertebrae.
Segmen posterior:
arcus neuralis atau
arcus vertebrae
Corpus & arcus
vertebrae
membatasi suatu
lubang yaitu :
foramen vertebrale
Discus intervertebralis
Annulus fibrosus dan
Nucleus pulposus
Antara 2 corpus :
Artic. intervertebralis
Tdd :
Sepasang pediculus.
Sepasang lamina.
7 processus. Tdd :
4 proc
articularis.
2 proc
transversus.
1 proc spinosus
Ada 2 :
Superior
Inferior
Membentuk Facet
joint atau
Apophyseal joint
Atlas Epistropheus /
(C1) Axis (C2)
A Vert thoracalis 1
B Costa 1 kanan
C V cervicalis 4
D Proc articularis VC
3
E Proc spinosus VC 3
A Dens VC 2 (garis
putus)
B Arcus posterior VC
1
C Corpus VC 3
D Sendi apophyseal
VC 4-5
E Proc spinosus VC 6
A Arcus posterior VC 1
B Foramen
intervertebralis VC 4-
5
C Pedikel VC 6
D Corpus VC 7
Indikasi : melihat VC
1-2 yang pada
posisi AP
superposisi dengan
mandibula
VERTEBRAE THORACALIS
POSISI AP

B Costa 10 kiri post


C Proc spinosus VT 11
D Corpus VT 12
E Ruang discus VT 8-9
F Corpus VT 7
G Corpus VT 1
A Corpus VT 3
B Corpus VT 7
C Foramen interverte-
bralis T11-12
A Processus
spinosus
B Lamina
C Pedikel (pediculus)
D Foramen
vertebralis
E Corpus
F Processus
transversus
Sacrum dan Coccygeus
Coxa (Ilium, Ischium, Pubis)
Acetabulum :
persatuan dari ketiga ossa coxae
mangkok sendi untuk Caput femur
OS ILIUM :
Corpus
Ala
Crista iliaca
Spina iliaca :
Spina iliaca anterior superior (SIAS)
dan inferior
Spina iliaca posterior superior dan
inferior
Linea innominata Linea terminalis
OS ISCHIUM :
Corpus
Tuberculum
OS PUBIS :
Corpus
Ramus superior dan inferior
Facies symphisealis
WANITA LAKI-LAKI
PAP bulat PAP segitiga /
Arcus pubis luas bentuk hati
(>90) Arcus pubis
Cavum pelvis sempit (<90)
lebih luas Cavum pelvis
lebih curam
Gelang bahu
(shoulder girdle):
Os scapula
Os clavicula
A Acromion
B Proc. coracoideus
C Incisura sacpularis
D Angulus superior
E Margo medialis
(vertebralis)
F Angulus inferior
G Margo lateralis
(axillaris)
H Cavitas (fossa)
glenoidalis
A Acromion
B Proc coracoideus
C Angulus inferior
D Spina scapula
E Corpus scapula

Y dibentuk oleh A-B-


C
A Sendi
sternoclavicularis
B Extremitas sternalis
C Corpus (diaphysis)
D Extremitas acromialis
E Sendi acromiocla-
vicularis
Pars libera :
Humerus
Ulna
Radius
Ossa manus :
Ossa carpalia
Ossa metacarpalia
Ossa digitorum
(phalanges)
A Caput humeri
B Tuberculum majus
C Sulcus
intertubercularis
D Tuberculum minus
E Collum anatomicum
F Collum chirurgicum
G Diaphysis
A Epicondylus medialis humeri
B Trochlea humeri
C Tuberculum coronoideum
ulnae
D Capitulum radii
E Capitulum humeri
F Epicondylus lateralis humeri
H Epicondylus lat-med
humeri (superposisi)
I / J / L Sulcus
trochlearis
K Olecranon ulnae
M Processus
coronoideus
N Capitulum radii
O Collum radii
P Tuberositas radii
Ossa carpalia
Ossa
metacarpalia
Ossa digitorum
PROKSIMAL :
(Lateral ke medial)
Scaphoideum (Naviculare manus)
Lunatum
Triquetrum
Pisiforme

DISTAL :
(Lateral ke medial)
Trapezium (Multangulum majus)
Trapezoideum (Multangulum minus)
Capitatum
Hamatum
Ossa metacarpalia I-V
Digiti :
Digiti I : phalanx proximalis, distalis
Digiti II-V : phalanx proximalis, medialis,
distalis
Pada phalanges distalis : tuberositas unguicularis
A Os scaphoideum
B Os lunatum
C Os triquetrum
D Os pisiforme
E Os trapezium
F Os trapezoideum
G Os capitatum
H Os hamatum
1-5 Ossa metacarpalia I-
V
A Os scaphoideum
B Os lunatum
C Os triquetrum
D Os pisiforme
E Os trapezium
F Os trapezoideum
G Os capitatum
H Os hamatum
h Hamulus (proc
hamularis)
ossis hamatum
1-5 Ossa metacarpalia I-
V
A Os scaphoideum
B Os lunatum
C Os triquetrum
D Os pisiforme
E Os trapezium
F Os trapezoideum
G Os capitatum
H Os hamatum
h Hamulus (proc
hamularis)
ossis hamatum
1-5 Ossa metacarpalia I-
V
A Os scaphoideum
B Os lunatum
E Os trapezium

1 Os metacarpalia I
A Os scaphoideum
D Os pisiforme
E Os trapezium
G Os capitatum
h Hamulus (proc
hamularis) ossis
hamatum
1 Os metacarpalia I
Femur
Patella
Tibia
Fibula
Ossa pedis :
Ossa tarsalia
Ossa metatarsalia
Ossa digitorum (phalanges)
Proksimal :
Caput
Fovea capitis
Collum
Trochanter major
minor
Linea intertrochanterica
Distal
Condylus epicondylus
medialis dan lateralis
Tuberculum
adductorium
Facies articularis
Planum popliteum
Proksimal :
Condylus lateralis medialis
Eminentia intercondylaris
Tuberculum
Facies articularis
Distal :
Malleolus medialis
Facies articularis
Proksimal :
Capitulum
Collum
Facies articularis b
Distal :
Malleolus lateralis
Facies articularis
Basis
Apex
Facies articularis
ARTICULATIO
GENU

Articulatio femorotibialis
Articulatio femoropatellaris
Untuk melihat celah sendi
Femoropatellar

A Patella
B Celah sendi
femoropatellar
C Condylus lateralis femur
D Facies patellaris femur
E Condylus medialis
Talus
Calcaneus
Naviculare pedis (scaphoideum)
Cuboideum
Ossa cuneiforme I,II,III (medialis, intermedialis, lateralis)
Ossa digitorum
Ossa digitorum (Digiti I-V) :
Digiti I : Phalanx proximalis, distalis
Digiti II-V : Phalanx proximalis, medialis, distalis
Artic. talofibularis
Artic. tibiofibularis inf.
Artic. talotibialis
Artic. talocalcaneus
(Artic. subtalaris)
Untuk melihat
ankle mortise
A Fibula
B Mallolus lateralis
C Ankle mortise
D Talus
E Malleolus medialis
F Tibia

You might also like