BUS ISA, EISA, MCA, Côc Bé vµ PCI

trên máy tính IBM

1. Các khái niệm

2. BUS ISA
3. Kiến trúc vi kênh MCA của IBM (Micro channel
architecture)
4. BUS EISA
5. BUS VL và BUS cục bộ PCI
 ThiÕt bÞ chñ vµ tí
ThiÕt bÞ chñ (master) lµ thiÕt bÞ khëi ®Çu vµ
®iÒu khiÓn viÖc trao ®æi th«ng tin cßn thiÕt bÞ ®¸p l¹i
gäi lµ thiÕt bÞ tí (slave). ë c¸c m¸y tÝnh 80x86, CPU lµ
vÝ dô vÒ thiÕt bÞ chñ, cßn bé nhí, æ ®Üa...... lµ c¸c
thiÕt bÞ tí.
Ph©n phèi BUS
C¸c thiÕt bÞ chñ nắm quyền điều khiển bus như
bus ®Þa chØ, bus số liÖu vµ bus ®iÒu khiÓn. NÕu cã
nhiÒu thiÕt bÞ chñ cã yªu cÇu sö dông bus thì bus sẽ
®îc ph©n phèi theo mét trình tù nhÊt ®Þnh Phô thuéc
vµo hÖ thèng ®îc thiÕt kÕ, bé ph©n phèi bus trung
t©m cã thÓ ph©n phối quyền truy nhËp cña tõng thiÕt
bÞ chñ theo thứ tù u tiªn hoÆc theo nguyªn t¾c “®Õn
Giao thøc bus (bus protocol)
Trên máy tính c¸c bus phải tu©n theo mét lo¹t c¸c tiªu
chuÈn vÒ tÝn hiÖu vµ ®Þnh thêi. Gọi là Giao thøc
bus Cã hai giao thøc bus chÝnh lµ: ®ång bé vµ
kh«ng ®ång bé.
Giao thøc ®ång bé, bus ®îc ®ång bé víi mét tÇn
sè trung t©m - lµ tÇn sè cña hÖ thèng. M¸y IBM,
CPU truy nhËp bé nhí sử dụng giao thøc ®ång bé.
Giao thøc kh«ng ®ång bé sử dùng ®Þnh thêi riªng
vµ nã cã thÓ kh«ng ho¹t ®éng theo tÇn sè ®ång
hå trung t©m. Giao thøc kh«ng ®ång bé ®îc sö
dông khi viÖc ®Þnh thêi bus giữa chñ vµ tí kh¸c
nhau. ThiÕt bÞ tí thêng chËm h¬n so víi thiÕt bÞ
chñ vµ thêng lµ b»ng mét nöa. Trong khi ë giao
thøc ®ång bé, ®Þnh thêi cña chñ vµ tí lµ nh nhau.
Giao thøc ®ång bé nãi chung cã tèc ®é truyÒn
Dải th«ng cña bus (bus bandwidth)
Tèc ®é mµ bus cã thÓ truyÒn số liÖu tõ thiÕt
bÞ chñ tíi thiÕt bÞ tí gäi lµ dải th«ng hay ®é
réng dải cña bus (bandwidth) hoÆc năng suÊt
truyÒn cña bus (throughput). Ьn vÞ ®o lµ
Mb/sec. Dải th«ng phô thuéc vµo tèc ®é, ®é
réng vµ giao thøc cña bus:
Dải th«ng Bus = (1/ chu kú) * ®é réng bus
(theo byte)
TÇn sè ®ång hå cµng cao thì dải th«ng cµng
lín. Mét giải ph¸p ®Ó n©ng cao dải th«ng cña
bus lµ tăng ®é réng bus số liÖu. Víi môc ®Ých
nµy, Intel Pentium sö dông bus số liÖu ngoµi
 Bus ISA
Giới thiệu:
Bus ISA (Industrial Standard Architecture): được xây dựng
cho máy tính IBM – AT (bus AT), có nguồn gốc từ bus
XT của máy PC-8088 năm 1981, có 62 chân gồm các
chân số liÖu D0-D7, bus ®Þa chØ A0-A19, c¸c tÝnh
hiÖu ®iÒu IOR,
khiÓnIOW, MEMR MEMW vµ mét
sè tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn cña board hÖ thèng vµ
ngo¹i vi nh DMA vµ bé ®iÒu khiÓn ng¾t.
Năm 1984 bộ VXL 80286 ra đời, bus ISA được bổ xung
thêm 36 chân để phối hợp làm việc với bus dữ liệu 16 bit
D8-D15 và địa chỉ 24 bit, c¸c ®êng ®Þa chØ A20-
A23 , c¸c tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn DMA míi vµ mét sè
tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn hÖ thèng kh¸c nữa.
Các chân chủ yếu của khe cắm ISA
A0-A19 (SA0-SA19): các chân địa chỉ của hệ thống
AEN (Address Enable): ANE = 1 thì DMA điều khiển bus. ANE = 0
thì CPU điều khiển bus.
ALE (Address Latch Enable): cho phép chốt địa chỉ.
CLK (Clock): đồng hồ là tần số để đồng bộ thao tác ghi, đọc bộ nhớ
và IO.
DO-D7 là bus dữ liệu 8 bit 2 chiều
DRQ1, DRQ2, DRQ3, DACK1, DACK2, DACK3: Là các tín hiệu
yêu cầu và báo nhận DMA.
IOCHCHK (I/O Channel Check).
IOR, IOW ( IO Read, IO write)
IRQ3-IRQ7, IRQ9 (Interrupt Request)
OSC (Oscillator): Chân tạo tín hiệu dao động.
REFRESH, SMEMR , SMEMW (Memory Read, Memory Write)
+5V, - 5v, + 12v, -12v, GND, GND
The 8-bit bus ran at 4.77 MHz, while the 16-bit bus operated at 8 MHz

Five 16-bit and one 8-bit ISA slots on a motherboard

Bus 8 bits của ISA làm việc ở tần số 4,77 Mhz trong khi bus
16 bits làm việc ở tần số 8 Mhz
Tree 16-bit and
Two 8-bit ISA
slots on a
motherboard
PhÇn 36 ch©n më réng
A17-A23 (LA17-LA23).
D8-D15
DRQ0, DRQ5, DRQ6, DRQ7, DACK0, DACK5,
DACK6, DACK7
IOCS16
IRQ10, IRQ11, IRQ12, IRQ14, IRQ15
Master
MEMR , MEMW
BHE
+5V, GND
Một số hạn chế của bus ISA:
Đường dữ liệu bị hạn chế ở 16 bit
Bus địa chỉ 24 bit giới hạn khả năng truy nhập bộ nhớ cực
đại qua khe cắm mở rộng 16Mb.
Tần số làm việc của khe cắm mở rộng bị giới hạn 8 MHz.
Do ngắt kích hoạt bằng sườn xúc phát nên không làm việc
được với hệ thống có tần số cao.
Việc cắm thêm card đòi hỏi phải thay đổi các chuyển mạch
DIP và chân cắm rất phức tạp.
Giới hạn làm việc của DMA 16 bit nên tăng gánh nặng cho
CPU
Bus Vi kênh Micro Channel Architecture – MCA)
Để khắc phục những nhược điểm của ISA, năm 1987 IBM
thay thế Bus ISA bằng hệ Bus MCA. Nhưng động lực
chính để IBM cho ra đời MCA Bus là đòi lại bản quyền về
PCs. IBM đòi các nhà sản xuất PCs đang sử dụng ISA Bus
phải trả bản quyền khi sử dụng MCA.
C¸c ®Æc tÝnh chÝnh cña MCA
1. Data bus 32 bit, Add bus 32 bit vµ c¸c tÝn hiÖu
BE0, BE1, BE2 vµ BE3. Cã thÓ truyÒn sè liÖu víi 8,
16 vµ 32 bit.
2. Sö dông c¸c thanh ghi ®iÒu khiÓn b»ng phÇn
mÒm kh«ng dïng DIP vµ Jump. IBM gäi ®ã lµ thiÕt
lËp c¸c tuú chän b»ng ch¬ng tr×nh POS
(Programmable option select).
3. Cho phÐp tæ chøc thiÕt bÞ chñ ®a bus. ViÖc
ph©n phèi bus sử dụng mét m¹ch ®iÖn gäi lµ bé
®iÒu khiÓn ph©n phèi trung t©m CACP (Central
Arbitration Control point).
4. Bæ sung thiÕt bÞ chñ/tí, DMA tí hoÆc DMA chñ. ë
ISA thiÕt bÞ chñ chØ cã thÓ lµ thiÕt bÞ chñ DMA.
5. Cã c¸c ng¾t IRQ theo møc, cho phÐp chia sẻ ng¾t
cho nhiÒu thiÕt bÞ.
6. T¹i khe c¾m MCA, cã ®êng ®Êt (hoÆc Vcc) ®i
xen víi tõng 3 ®êng tÝn hiÖu mét.
7. C¸c ch©n kh«ng sö dông cña khe c¾m MCA ®îc
dù kiÕn cho c¸c më réng bus MCA.
8. Mçi card MCA ®Òu ®îc g¸n cho mét sè ph©n biÖt
ID ®Ó tr¸nh c¸c xung ®ét khi gi¶i m· ®Þa chØ nh ë
9. MCA ban ®Çu ®îc x©y dùng cho c¸c m¸y tÝnh IBM
PS/2 cã tÇn sè giíi h¹n ®Õn 10 MHz, song vÒ lý
thuyÕt MCA cã thÓ lµm viÖc tíi tÇn sè 30 MHz. Do
cã ®êng ®Êt vµ ®êng Vcc xen vµo tõng 3 ®êng tÝn
hiÖu. Sö dông ASIC vµ c«ng nghÖ d¸n mÆt (thay
cho keo d¸n) nªn kÝch thíc cña card MCA nhá, giảm
thiÓu ®îc bÒ mÆt tiÕp xóc, lµm giảm hiÖu øng ®iÖn
cảm vµ cho phÐp bus lµm viÖc víÝ tÇn sè cao.
MCA ®îc sö dông trong c¸c m¸y PS/2 RS/6000,
AS/4000 vµ thËm chÝ trªn c¶ mainframes IBM 370.
Do c¸c nhµ s¶n xuÊt PCs t¬ng thÝch IBM kh«ng chÞu
dïng MCA mµ ®a ra mét chuÈn kh¸c lµ EISA ph¸t
triÓn tõ ISA nªn MCA tån t¹i kh«ng l©u.
 Bus ISA cải tiến - Extended Industry Standard
Architecture (EISA)

Ra đời vào cuối năm

1988 bởi nhóm 9 nhà SX
máy tính tương thích
IBM gồm: Compaq, AST
Research, Epson,
Hewlett-Packard, NEC,
Olivetti, Tandy và Zenith
Data Systems (Gang of
Nine) để cạnh tranh với
MCA của IBM
Các đặc tính của Bus EISA.
EISA có cấu trúc 32 bits và có khả năng chia sẻ nhiều CPU
trên Bus. Không giống như MCA, Slot EISA cắm được
card ISA.
Có khả năng tự động tạo cấu hình như MCA, mỗi slot được
gán ID và BIOS được bổ xung tính năng cài đặt cấu hình
hệ thống.
Bus EISA làm việc ở tần số 8 Mhz
So sánh dải thông của ISA, EISA và MCA
ISA EISA MCA
Độ rộng DataBus 16 bits 32 bits 32 bits
Tần số làm việc của Bus 8 Mhz 8 Mhz 10 Mhz
Dải thông tối đa (Mb/s) 8 Mb/s 16 Mb/s 20 Mb/s
VESA Local Bus
VESA Local Bus được xây dựng bởi hiệp hội chuẩn điện
tử Video - Video Electronics Standards Association
(VESA), chủ yếu dùng trên máy tính dùng BVXL Intel
80486.
VLBus là phần nối dài của Bus ISA, khác với ISA thực
hiện Vào/Ra bằng địa chỉ riêng. VL Bus thực hiện
Vào/Ra theo địa chỉ bộ nhớ.
Vì có cấu trúc nối dài vào ISA Bus nên khi lắp Card vào
MotherBoard độ tiếp xúc có độ tin cậy không cao, nhất
là khi l/v ở tần số cao.
Hầu như tất cả các Card VGA ở các máy 486 sử dụng
VL Bus, ngoài ra. Card I/O cũng có thể dùng VL Bus
Đặc điểm của VL Bus
1. Phiên bản 1.0 có độ rộng 32 bits, phiên bản 2.0 có độ
rộng 64 bits.
2. Có tần số l/v là 33 Mhz, tối đa có thể cắm 3 Slot. Các khe
cắm có thể l/v ở tần số 40Mhz nếu số Slot là 2 và là
50Mhz nếu số Slot là 1.
3. Không có khả năng định dạng cấu hình tự động như EISA
và MCA
PCI Bus - Peripheral Component Interconnect
PCI Bus rất phổ biến trtong các máy tính hiện nay, nó
hoàn toàn thay thế ISA và VLBus.
PCI ver 1.0 xuất hiện năm 1990 do Intel đề xuất. Năm
1992 PCI Ver 2.0 lần đầu tiên được kết nối với
Motherboard và được công bố năm 1993. PCI Bus ngay
lập tức được dùng trong các máy Server và dần thay thế
EISA và MCA. Nhưng việc đưa PCI vào PCs thay cho
VLBus rất chậm chạp. Năm 1994 PCI mới xuất hiện
trên các máy Pentium thế hệ 2. Phải đến năm 1996
VLBus mới thực sự biến mất. Và ISA còn đồng hành
cùng PCI Bus trên máy tính đến năm 2000. Apple
Computer cũng dùng PCI Bus thay thế NuBus trên máy
Macintosh vào năm 1995.
Các đặc tính của PCI Bus
1. Tốc độ tối đa 33 Mhz, Có độ rộng Bus là 32 và 64 Bits.
2. Hỗ trợ truyền Block số liệu phù hợp với BVXL 80486 và
Pentium.
3. Cho phép dùng nhiều thiết bị chủ nhờ việc phân phối Bus
4. T¬ng thÝch víi ISA, EISA vµ MCA. Nhê sö dông cÇu
nèi bus, chuÈn ®· hç trî cho c¸c bus tèc ®é chËm
ISA, EISA vµ MCA.
5. Bus PCI ®éc lËp so víi bé vi xö lý. Bus cã thÓ ®îc sö
dông cho bÊt cø bé vi xö lý nµo cña hä Intel 80x86.
6. Hç trî card më réng 5V vµ 3.3V vµ cho phÐp chuyÓn
dÔ dµng tõ hÖ thèng 5 V sang 3,3 V.
7. Cho phép thiết lập cấu hình tự động Plug and Play.
Các dạng Bus PCI truyền thống.
• PCI 2.2 có tần số l/v 66 Mhz, mức tín hiệu 3,3 V. Tốc độ
truyền đỉnh đạt đến 533MB/s.
• PCI-X thay đổi protocol và tăng tần số l/v lên 133 Mhz.
Tốc độ truyền đỉnh đạt đến 1066 MB/s.
• PCI –X 2.0 có tần số l/v 266Mhz. Tốc độ truyền đỉnh đạt
đến 2133 MB/s, sau tần số nâng lên 533Mhz, không gian cấu
hình mở rộng đến 4096 bytes. Mức tín hiệu 1,5 Volt.
• Mini PCI là một dạng mới chủ yếu dùng cho máy Laptops.
• Cardbus là dạng PCMCIA 32-bit, 33MHz PCI .
• PC/104-Plus là Bus công nghiệp dùng chuẩn PCI khi kết
nối với các thiết bị khác.
•ATCA hoặc AdvancedTCA là bus phát triển dùng cho
truyền thông công nghiệp.
 Plug and play
Là khả năng tự động định dạng cấu hình của thiết bị.
Cã 3 trêng hîp liªn quan tíi Plug and Play nh sau:
1. Cả BIOS trªn board mÑ lÉn card bæ sung ®Òu
kh«ng có khả năng tự định dạng cấu. Trêng hîp
nµy ®«i khi cßn ®îc gäi “c¾m xong lµ cÇu Chóa”
(plug and pray), và b¹n sÏ gÆp lçi.
2. BIOS trªn board mÑ ®îc trang bÞ Plug and play
nhng card bæ sung thì kh«ng. Trêng hîp nµy phÇn
mÒm cµi ®Æt sÏ gióp b¹n s¾p xÕp ®Þa chØ I/O,
IRQ vµ c¸c kªnh DMA.
3. BIOS trªn board mÑ lÉn card bæ sung ®Òu trang
bÞ Plug and play. Trêng hîp nµy, cÊu hình tù ®éng
sÏ thùc hiÖn mäi c«ng viÖc. Nã sÏ tù s¾p xÕp ®Þa
chØ I/O, IRQ vµ c¸c kªnh DMA mµ kh«ng cÇn ngêi
dïng can thiÖp.